The Scriptures in the Borong of Papua New Guinea [Ksr]
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Isaisaaŋ Kraistnoŋ qaa aasaŋgoya Jon isaano. Jeŋ-asa-asari Jiisasnoŋ namo mesaoŋ Siwe gomanoŋ uro gbani 65 kawaa so tegoro aposol Jonoŋ Tere koi ooro. Kambaŋ kanoŋ uumeleeŋ kanageso Jiisas moma laarigiti, ii sisiwerowero somata ama oŋoŋgi. Jon ii wato qata Patmos kanoŋ aŋgi kapuare mirinoŋ kaaŋa raro. Patmos laligoro Anutunoŋ jaaya meleeno iwoi kanageŋ koloowaatiwaa uŋaya iiro. Patmos ii wato melaa (Yurop ano Afrika) Batugaranoŋ Kowe (Mediterranean Sea) kanoŋ eja. Efesus mesaoŋ Saut waageŋ 80 kilomiita kembaga. Room gawman yoŋonoŋ kikekakasililiŋ ejemba qaagia jeŋ tegoŋ konjoma oŋoŋgi iikawaa kapuare mirinoŋ tani laligogi. Oloŋ kombombaajoŋ amamaagi. Baloŋ ii qararaŋkoŋkoŋa, jamoya seiseiya. Jonoŋ iyoŋoo batugianoŋ laligoro Siisa-kiŋ Nerwa iwaa kambaŋanoŋ (gbani 96-98) isaŋgi kamaaro. Qaa waŋa kokaeŋ: Jiisasnoŋ Satan ano kereuruta kuuya haamo ama meŋ kamaaŋ oŋondaborowaa. Kaeŋ ama momalaari ejemba kotuegoŋ nonono Siwe doŋgoga ano namo doŋgoga kanoŋ keuma tetegoya qaa oyaŋboyaŋ laligowoŋa. Sisiwerowero uutanoŋ laligogiti, iyoŋonoŋ lombo moma mokosiŋgoŋ Jiisas moma laariŋ pondaŋ boŋ qeŋ nambutiwaajoŋ kuuŋ oŋomakeja. Jiisasnoŋ qaaya qaaya kaaŋa jeŋ kotoŋ isaano Jonoŋ moma Tere koi ooro. Ii uumeleeŋ ejemba uunana naŋgowombaajoŋ ama ooro. Sareqaa ano qaa aasaŋgoya ii mamaga. Qaa tosaaŋa moma kotowombaajoŋ moma bimbimgojoŋ. Buk kokawaa bakaya waŋa 11 ii kokaeŋ: Qaa mutuya 1.1-8 Zioz tuuŋ 7 yoŋoo teregia 1.9–3.22 Tere pipipipiiya aaso 7:ŋanoŋ soomoŋgoya 4.1–8.1 Romoŋ qaita moŋ 7 uugi 8.2–11.19 Jewenaŋ nemuŋa ano jeŋnemba woi 12.1–13.18 Jaameleeŋ uŋa kania kania 14.1–15.8 Anutuwaanoŋ iriŋsoŋsooŋ qambi 7 maagi 16.1-21 846 The Scriptures in Borong of Papua New Guinea; 2nd ed. 2011; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc. 847 Isaisaaŋ 1 Babilon siti, jeŋnemba, gejatootoo takapolakaya ano Satan ii tiwilaawu 17.1–20.10 Jenteegowaa kambaŋ somata 20.11-15 Siwe namo doŋgoga ano Jerusalem doŋgoga 21.1–22.5 Qaa kota tetegoya 22.6-21 1 Anutunoŋ iwoi kambaŋ mende koriro koloowaati, iikawaa tania gawoŋ memeuruta ninisaambaatiwaajoŋ moma Jiisas Kraistwaajoŋ 1qendeema gejatootoo qaa jeŋ isaano. Isaano Siwe gajoba moŋ wasiro weleŋqeqeya Jon noonoŋ kaŋ nijoro mobe. 2 Jiisas Kraistnoŋ Anutuwaanoŋ Buŋa qaa naŋgoŋ jeŋ asariŋ qendeema nono Jon niinoŋ iwoi ii jaana meleeno uuŋ iibeti, ii kuuya iikawaa so toroqeŋ naŋgoŋ jeŋ asariŋ oojeŋ. 3 Moŋnoŋ gejatootoo qaa koi weeŋgowaati, iinoŋ mono simbawoŋawo kolooja. Jiisaswaa kaka kambaŋanoŋ torija. Kawaajoŋ tere kokanoŋ qaa ooweta eji, ejemba ii geja ama mobuti, ano ii moma sorogoŋ aŋgoŋ kombuti, iyoŋonoŋ kaaŋagadeeŋ simbawoŋawo kolooju. Kiaŋ. Jonoŋ Eisia prowinswaa zioz tuuŋ 7 yoŋoo joloŋgia ooro. a 4 Jon niinoŋ Eisia prowinswaa zioz tuuŋ 7 oŋoojoŋ kokaeŋ oojeŋ: Moŋnoŋ kotiiŋ laligoji, monowaa monoyanoŋga laligoŋ kouroti, ano mombo eleema koubaati, iinoŋ mono kaleŋmoriaŋ oŋono luaenoŋ laligowu. Kaaŋiadeeŋ Anutuwaa uŋa waŋa 7 iwaa jiŋkaroŋ duŋ batanoŋ nanjuti, iyoŋonoŋ mono kaleŋmoriaŋ oŋoŋgi luaenoŋ laligowu. b 5 Jiisas Kraistnoŋ Anutuwaa kania pondaŋ naŋgoŋ jeŋ asariŋ laligoŋ mutuya koomunoŋga waaro. Iinoŋ namowaa eja poŋ yoŋoo Poŋgia kolooja. Iinoŋ sayanoŋ soŋgbama siŋgisoŋgonananoŋga isama nonoma c jopagoŋ nonomakeja. 6 Iinoŋ anana iyaŋaa bentotoŋanoŋ ama meŋ letoma nonono kiŋ kaaŋa koloojoŋ. Buŋa gawoŋ galeŋuruta (priist) ano iyaŋaa Maŋa Anutuwaa weleŋ qeŋkejoŋ. Anana iwaa qabuŋaya ano ku-usuŋa mepeseeniŋ kambaŋ tetegoya qaa akadamuyawo eŋ ubaa. Qaa ii oŋanoŋ. d 7 Iibu, Kraistnoŋ mono kokoosu uutanoŋ kawaa! Kawaati, kambaŋ iikanoŋ anana korebore ii jaanananoŋ uuŋ iiboŋa. Kana boria ano maroŋa qetoogiti, iyoŋonoŋ mono kaaŋagadeeŋ ii iibuya. Ejemba tuuŋa tuuŋa baloŋ so rama kenjoŋi, anana mono ii iima korebore iwaajoŋ ama jiŋgeŋ qama amburereŋ mewoŋa. Qaa ii oŋanoŋ, uuwoiya qaa. e 8 Poŋ Anutu kotiiŋ laligoji, iinoŋ kokaeŋ jeja, “Niinoŋ walawala laligoŋ (iwoi kuuya mokolooweta kanageŋ jewe qaono) tetegoya qaa a 1.4 Eks 3.14; Isa 4.5 b 1.5 Ais 55.4; Ond 89.27 c 1.6 Eks 19.6; Isa 5.10 d 1.7 Dan 7.13; Mat 24.30; Maak 13.26; Luuk 21.27; 1 Tes 4.17; Zek 12.10; Jon 19.34, 37 e 1.8 Isa 22.13; Eks 3.14 The Scriptures in Borong of Papua New Guinea; 2nd ed. 2011; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc. Isaisaaŋ 1 848 laligoŋ umaŋa. Kawaa so niinoŋ tere nemuŋa mutuya A ano tere nemuŋa konoga Z koloojeŋ.” Niinoŋ ku-usuŋ kuuyaa Toya monowaa monoyanoŋga laligoweta laligoŋ kouma laligojeŋ ano mombo eleema koumaŋa. Kiaŋ. Siwe gomambaa Eja hoŋaa tania ii kokaeŋ iibe: 9 Jon niinoŋ oŋoo uumeleeŋ neŋagia koloojeŋ. Kraistwo qokotaawe iyaŋaa bentotonoŋ noma noono ejembanoŋ siimbobolo ama noŋgi koŋajiliŋ momakejeŋ. Ii oŋowo motooŋ moma mokosiŋgoŋ kaparaŋ koma kotiiŋ nanjeŋ. Anutuwaanoŋ Buŋa qaa jeŋ seiŋ Jiisaswaa kania naŋgoŋ jeŋ asariŋ laligowetiwaajoŋ nuama kema wato qata Patmos iikanoŋ nooŋgi laligowe. 10 Pombaa sonda kendoŋ rara kambaŋ moŋnoŋ Uŋa Toroyanoŋ turuŋ nono umbeumbeŋanoŋ qananoŋ uro gemananoŋga qa somata moŋ mobe. Qa otoŋa ii romoŋ qaita moŋ (biugel) qaji, iikawaa taniŋaeŋ kolooro. 11 Qa iikanoŋ kokaeŋ nijoro, “Ilawoila uuŋ iibagati, iikawaa qaaya mono tere pipipipiiyanoŋ oowa. Ooŋ ana zioz tuuŋ 7 yoŋoonoŋ kemba. Siti 7 yoŋoo qagia ii kokaeŋ: Efesus, Smirna, Pergamum, Taiataira, Sardis, Filadelfia ano Laodisia.” 12 Qaa kaeŋ nijoro otoŋa mobeti, “Ii moronoŋ?” jeŋ iima momambaajoŋ eleembe. Eleema nama lambewaa duŋ rara goulnoŋ memeta 7 naŋgi f iibe. 13 Lambewaa duŋ rara iikawaa batugianoŋ eja moŋ iibe kaitanianoŋ Siwe gomambaa Eja hoŋaa kaaŋa kolooro. Malekuya koriga koma hororo kana susuyanoŋ kamaaŋ tururo. Opo jokaŋa goulyawo ii iiŋ kasa kaaŋa maŋkiila koma nano. g 14 Waŋ juyanoŋ tualalakota koosu kombo (snow) kaaŋa kolooro. Lama juya soŋgbaŋgi taaliji, mono iikawaa so iibe. Jaa kotanoŋ gere h bolaŋ kaaŋa jeŋ asariro nano. 15 Kana susuyanoŋ sosoniŋ goota kolooro. Aeŋ braas gerenoŋ oogi jero gogoriŋ tooŋkeji, mono iikawaa so kokobilibiliawo ero. Qaa nijoro mobeti, ii apu soma-tanoŋ sia kiriŋkiriŋanoŋ kuuro otoŋa somata momakejoŋi, mono iikawaa so ero. 16 Boria dindiŋanoŋ seŋgelao 7 meŋ nano. Buutanoŋga manjawaa soo somata (bainat) jeta leelee sulutuk aaŋaga kamaaro. Jaasewaŋanoŋ weeŋ jaaya kuuya asaridaboroŋkejiwaa so asariro iibe. i 17 Niinoŋ ii iima uuna doŋgoro iwaa kanianoŋ tama kamaaŋ koomu tani ewe. Kaaŋa ewe boria dindiŋanoŋ noo waŋnanoŋ meŋ kokaeŋ nijoro, “Mono toroko mende moba! Niinoŋ walawala laligoŋ (iwoi kuuya mokolooweta kanageŋ jewe qaono) tetegoya qaa laligoŋ umaŋa. 18 “Niinoŋ laaligo Toya koloojeŋ. Komuŋ laligoweto, moba, niinoŋ mono gbiliŋ waama laaligo kombombaŋa tetegoya qaa laligoŋ umaŋa. Niinoŋ f 1.13 Dan 7.13; 10.5 g 1.14 -15 Dan 7.9; 10.6 h 1.15 Eze 1.24; 43.2 i 1.17 Ais 44.6; 48.12; Isa 2.8; 22.13 The Scriptures in Borong of Papua New Guinea; 2nd ed. 2011; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc. 849 Isaisaaŋ 1 , 2 koomuwaa kondomondoo Toya galeŋ koma koomu gomaŋ Toya uuguŋ kiiya melaa meŋ laligojeŋ. 19 Kawaajoŋ iwoi kambaŋ kokaamba kolooji ano kanageŋanoŋ koloowaati, niinoŋ iikawaa kania gisaambe iibaga. Iwoi iibagati, ii mono papianoŋ oona ewa. 20 Seŋgelao 7 boro dindinanoŋ rajuti ano lambewaa duŋ rara goulnoŋ memeta 7 iijaŋi, iikawaa kanagia aasaŋgoya ii kokaeŋ: Seŋgelao 7 ii zioz tuuŋ 7 yoŋoo gajoba galeŋgiaa sare kolooju. Lambewaa duŋ rara goulnoŋ memeta 7 iikanoŋ mono zioz tuuŋ 7 iyoŋoo saregiaga kolooja.” Kiaŋ. Efesus uumeleeŋ kanageso yoŋoo qambaŋmambaŋ qaa 1 Jiisasnoŋ toroqeŋ jero, “Jon giinoŋ mono Efesus sitiwaa zioz tuuŋ yoŋoo poŋ qereweŋa gajobagiaajoŋ tere kokaeŋ oowa, 2“Moŋnoŋ boro dindiŋanoŋ seŋgelao 7 meŋ lambewaa duŋ rara goulnoŋ memeta 7 yoŋoo batugianoŋ kema kaŋ namakeji, iinoŋ qaa kokaeŋ jeja: 2 Niinoŋ goo nanamemeŋgaa kania moma kotoweta kokaeŋ eja: Giinoŋ nogo ariŋ gawona kotiiŋ meŋ laligoŋkejaŋ. Aŋgosisirinoŋ kaparaŋ koma mokosiŋgoŋ laligoŋkejaŋ. Ejemba doogoya yoŋowo ala mende meŋ aoŋ oŋanoŋ sureeŋ konjoma oŋomakejaŋi, ii mojeŋ. Tosianoŋ wasiwasi eja aposol mende kolooŋ kileŋ qagia kaeŋ qamakejuti, giinoŋ ii aŋgotetenoŋ ama gosiŋ oŋona qolomoloŋ qaa jejegiaa kaniagianoŋ asuganoŋ asugiro. 3 “Tosianoŋ noo qanaajoŋ ama kakasililiŋ ama goŋgi kaparaŋ koma siimbobolo moma mokosiŋgoŋ laligona. Esuŋkamakamaa olaŋ mende ama laligonato, iwoi kuuya moma mokosiŋgoŋ nama laligona, ii mojeŋ. 4 Kaaŋa laligonato, uugaa qaaya moŋ kokaeŋ mobe mende sokonja: Walawala uuga meleema honoŋa qaa jopagoŋ noma laligonato, uuganoŋ mono sologoro kambaŋ kokaamba olomooŋ laligojaŋ. 5 “Walawala uukoisoro somata moma laligonato, iikanoŋadeeŋ looriŋ olomooŋ kamaaŋ qeŋ laligojaŋ. Gii mono geeŋgaa kanaga ii romoŋgoŋ moma kotowa. Kawaajoŋ mono uuga meleemba. Walawala uumeleembaa iwoiya anati, mono iikawaa so mombo toroqeŋ amba. Uuga siŋgisoŋgoya iikanoŋa mende meleembagati eeŋ, niinoŋ mono goonoŋ kaŋ lambewaa duŋ raraga qetegowe uumeleeŋ kanageso Efesus kanoŋ mombo mende ewaa. 6 Kamaaŋ guroto, goojoŋ kokaeŋ mobe qeaŋgoja: Giinoŋ Nikolait yoŋoonoŋ nanamemeŋgia togoŋ uuduuduu amakejaŋ. Niinoŋ kaaŋiadeeŋ ii togoŋ kawaajoŋ uuduuduu amakejeŋ. j 7 “Oŋoonoŋga moronoŋ gejiawo laligoji eeŋ, Uŋa Toroyanoŋ zioz tuuŋa tuuŋa ananaajoŋ qaa jeŋkeji, iinoŋ mono ii geja ama moma kotowa. “Moŋnoŋ aŋgobato bologa kuuya uuguŋ haamo ambaati, niinoŋ ii wambe Anutuwaa oyaŋboyaŋ gawonoŋ (paradais) eukanoŋ uma laaligo kotigaa gere umuganoŋ rama kota neŋ laligowaa.” Kiaŋ. j 2.7 Jen 2.9; Isa 22.2; Eze 28.13; 31.8 The Scriptures in Borong of Papua New Guinea; 2nd ed. 2011; web version, 2014, Wycliffe Bible Translators, Inc. Isaisaaŋ 2 850 Smirna uumeleeŋ kanageso yoŋoo qambaŋmambaŋ qaa k 8 “Smirna sitiwaa zioz tuuŋ yoŋoo poŋ qereweŋa gajobagiaajoŋ mono tere kokaeŋ oowa, “Komuŋ gbiliŋ kotiiŋ laligoji, iinoŋ waladeeŋ laligoŋ (iwoi kuuya mokolooŋ kanageŋ jero qaono) konoga laligoŋ ubaati, iinoŋ qaa kokaeŋ jeja: 9 Giinoŋ koŋajiliŋ moma kamaaŋqeqeta koloojaŋi, ii mojento, Anutuwaa jaanoŋ qabuŋaganoŋ uuta kolooro simbawoŋawo koloojaŋ. Tosianoŋ Juuda ejemba mende kolooŋ kileŋ qagia kaeŋ qamakejuti, iyoŋonoŋ mepaqepae ama gema qeŋ goŋgi aŋgosisiri momakejaŋi, ii mojeŋ. Yoŋonoŋ ‘Qamakooli miri hoŋa koloojoŋ,’ jeŋ kaiyakagianoŋ Satan mepeseeŋkeju. 10 “Siimbobolo moma laligowagato, iikawaajoŋ toroko mende moba. Moba, Kileŋaa Toyanoŋ aŋgobatonoŋ ama oŋomambaajoŋ ejemba kuuŋ oŋono oŋoonoŋga tosaaŋa uŋuama kapuare mirinoŋ oŋoombu. Aŋgosisiri ama oŋombuti, oŋo ii weeŋ 10 moma laligowu.