Van Weiland Naar Wij-Land. Vroeger, Vroeger Toen Was Alles Beter
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Van weiland naar wij-land. Vroeger, vroeger toen was alles beter. Allebei even belangrijk, dus allebei Toen liep je in de oostelijke mijnstreek komen ruim aan bod in deze gids. nog langs beekjes met helder stro- We zijn op zoek gegaan naar oplos- mend water en prachtige kastelen singen voor de lege plekken in het in de oude dorpen die het decor gevarieerde landschap tussen Kasteel vormden voor de ontwikkeling van de Hoensbroek en de Brunssummer- mijnbouw. Toen die mijnbouw weg- heide. Oplossingen, die samen met viel, vielen er ook gaten in de identi- Heerlen-Noordenaren en andere teit van Heerlen. Met in het bijzonder partners gerealiseerd worden. De Heerlen Noord. kern van de opgave is het omvormen Of niet? Waar vroeger de rijkdom van een bestaande plek tot iets gehaald werd uit het zwarte goud, nieuws; volgens de methode Ge- kan vandaag de dag geplukt worden brookerbos. Met als doel het gebied in het groene goud. Denk aan lange te voorzien van duurzame, sociale en wandelingen over de Brunssummer- economische impulsen. heide, even in het gras liggen in het Het is tijd om het vertrouwen van de Heidenatuurpark of stenen ketsen Heerlen-Noordenaar terug te winnen. bij het Geleen- of Caumerbeekdal. Om te laten zien dat hij of zij in de Die kastelen van vroeger zijn er nog oostelijke mijnstreek kan onderne- steeds (Hallo kasteel Hoensbroek!) men, participeren en ontmoeten. Dit en er zit nog veel potentie in het burger ondernemerschap is nodig zandgroeve-gebied en de bebouwing om Heerlen Noord te tillen naar een van de mijn-koloniën. hoogwaardig economisch dynamisch Dat vandaag alles beter is, wordt gebied. soms even over het hoofd gezien. Daarom is het belangrijk om de De micro-initiatieven richten zich op macrostructuur weer helder te maken. drie thema’s, die kansrijk zijn in het Om gebruik te maken van de identi- gebied; natuur/wildernis, stadsland- teit van het gebied en de historische bouw en toerisme/recreatie. Ontdek parels. Want die liggen er genoeg. ze allemaal in deze gids! Stel je tromgeroffel voor en dan presenteren wij met gepaste trots: het Gebrookerbos. Het project Gebrookerbos is een samenwerking tussen de Open Uni- versiteit, Neimed (Limburgs Kennis- knooppunt voor Demografisch Omdenken) en de gemeente Heerlen. Gebrookerbos gaat over de transfor- matie van Heerlen Noord door het GEBROOKERBOS herstellen van de macrostructuur en het stimuleren van micro-initiatieven. 2 3 Bekijk de 6 Onderzoek Methode Gebrookerbos volledige 8 Groeilijst Burgerinitiatieven 74 kaart op de 24 ALFA BROUWERIJ 12 Micro-initiatieven; Stadslandbouw omslag GEM. BRUNSSUM 14 Park De Laurier ALFA BROUWERIJ 5 PAARDENPARADIJS GEBROOK 15 Ridder Hoen Park JEUGDRUBBENWEG 11 IN VOORBEREIDING 26 16 Maaiactie Mijnspoor GEM. HEERLEN 17 Stadboerderij Peter Erkens 79 21 DUTCH MOUNTAIN ARCHERY RANDWEG 64 IN VOORBEREIDING GEM. BRUNSSUM 18 Stadslandbouw MSP 33 VERGETENGROENTEN-TUIN 19 Stadslandbouw De Dem HOOFDSTRAAT 330 19 SJEF DIEDERENPARK 20 Vergetengroenten Tuin BURGEMEESTER VAN DER KROONSTRAAT GEM. HEERLEN 21 Tiny Forest 35 4 MAAIACTIE MIJNSPOOR 22 De Dobbeltuin 15 HONDENINITIATIEVEN SPOORDIJKSTRAAT 70 LEISURE LANE 3 SCHURENBERGERPARK LAURIERPARK BEZOEKERCENTRUM VAESRADERBOSWEG/RANDWEG 1 24 Micro-initiatieven; Wildernis / Natuur BRUNSSUMERHEIDE LAURIERSTRAAT/AKERSTRAAT NOORD 17 ‘T GROENBROEK 26 Schurenbergerpark PROFESSOR EINTHOVENSTRAAT 27 Paardenparadijs Gebrook 7 ROMEINSE VILLA TE SCHUEREIJCK KASTEEL HOENSBROEK 29 STADSLANDBOUW DE DEM 28 Droomplein de Wieër ADELANTETERREIN, ZANDBERGSWEG KLINKERTSTRAAT 118 AKERSTRAAT NOORD/DEMSTRAAT 76 9 DROOMPLEIN DE WIEËR 29 Ontmoetingsplek Lotbroek 2 RIDDERHOENPARK ABEL TASMANSTRAAT 25 TEGENOVER KASTEELHOENSBROEKLAAN 190 30 KloosterkoolhöfkeBEAUJEAN GROEVE GEM. HEERLEN 31 ’t Groenbroek 32 Sjef Diederenpark 77 GEM. NUTH 33 Palemig Kern met Pit 24 BOERDERIJTERRAS D’R BINNENPLEI HEIHOVEN 2 25 8 KASTEEL HOENSBROEK KLINKERTSTRAAT 118 26 SCHAPENBEGRAZING 34 MMijnspooricro-initiatieven; Toerisme / Recreatie KLINKERTSTRAAT 118 10 ONTMOETINGSPLEK LOTBROEK 36 Plaquette Romeinse villa teROUTE Schuereijck PRINS MAURITSSTRAAT/MARGRIETSTAAT SIBELCO Brug Schelsberg >2020 37 Wandeling omSIBELCO Kasteel GROEVE Hoensbroek 38 Hondeninitiatieven 39 Dutch Mountain Archery 6 STADSBOERDERIJ ERKENS Mijnspoor 40 Boerderijterras D’r Binnenplei 41 Tiny Housing BESTAANDE BRUG 48 STADSLANDBOUW MSP 28 PALEMIG KERN MET PIT 12 GOVERT FLINCKSTRAAT/SLOTWEG 42 Macro-projectenPALENBERGSTRAAT/ST. BARBARASTRAAT 44 Brunssummerheide GEM. LANDGRAAF 45 Caumerbeekdal BESTAANDE BRUG DE DOBBELTUIN 46 Groevengebied 38 GEM. HEERLEN 47 Kasteel HoensbroekDOBBELSTEIJNSTRAAT SLOT SCHAESBERG 48 Leisure Lane MSP Allee 49 Geleenbeekdal LEENDERKAPPEL TINY HOUSING 27 HOEVE DE Beschermd stadsgezicht HEERLERBAAN 211/213 LEENHOF POPPODIUM INHOUDSOPGAVE 50 Colofon OEFENBUNKER TUNNEL KISSELBOS 37 TINY FOREST 16 KLOOSTERKOOLHÖFKE 4 LIMAWEG 5 55 53 In mei 2016 is het onderzoek ‘Metho- onderzoek richt zich op de fysieke de Gebrookerbos’ door Neimed, omgeving, demografische samen- Limburgs kennisknooppunt voor stelling, sociaal-economische en demografisch omdenken, van start sociaal-culturele situatie van het gegaan voor een periode van vier jaar. gebied. Daarnaast worden eigenaar- Doel van dit onderzoek is inzicht schap en organisatievermogen van krijgen in de overdraagbaarheid en burgers, de relatie overheid-burger effectiviteit van ‘Gebrookerbos’ als en de toekomstvisie over het gebied mogelijk generieke methodiek voor nader onderzocht. andere krimpregio’s. Voor meer informatie over het In diezelfde maand is binnen het onderzoek: Samira Louali project Gebrookerbos een ‘brooker’ (onderzoeker Neimed), samira. aangesteld. Deze functionaris heeft [email protected] een drieledige rol: ondersteunen van burgerinitiatieven in hun groei en ontwikkeling; engagementmarketing (burgers sti- muleren om tot ideeën te komen) en Doel van dit kennisdeling zoals het organiseren onderzoek van themabijeenkomsten en work- shops. Dankzij de nauwe samenwer- is inzicht king tussen brooker en onderzoeker krijgen in de wordt het project vanaf het begin geëvalueerd. overdraag- baarheid en Het gebied Heerlen-Noord wordt vier jaar lang gemonitord om inzicht te effectiviteit. krijgen in het maatschappelijk rende- ment van Gebrookerbos, de ervaring- en van bewoners en initiatiefnemers en de betekenis van Gebrookerbos voor Heerlen-Noord. Het monitor- METHODE GEBROOKERBOS6 7 GROEILIJST BURGERINITIATIEVEN Sinds de start van het Gebrookerbos 2014 in 2014 zijn 38 burgerinitiatieven ont- staan. Alle initiatieven betreffen eigen 1. Park De Laurier ideeën van bewoners of ondernemers 2. Ridder Hoen Park in Heerlen-Noord. 3. Schurenberger Park Zij worden naar behoefte onder- 4. Maaiactie Mijnspoor steund door een ‘brooker’. Een 5. Paardenparadijs Gebrook accountmanager van de gemeente 6. Stadboerderij Peter Erkens Heerlen begeleidt het initiatief op 7. Plaquette Romeinse villa te procedureel of planologisch gebied. Schuereijck Niet alle initiatieven bleken realiseer- 8. Wandeling om Kasteel baar of uitvoerbaar. Een deel van de Hoensbroek 2014 initiatieven zijn niet van start gegaan of hebben hun droom in een ander 2015 stadsdeel of in een andere stad kunnen realiseren. 9. Droomplein de Wieër Sommige initiatieven verkeren nog in 10. Ontmoetingsplek Lotbroek de voorbereidingsfase. De realisatie 11. Room Escape * van hun idee is bijvoorbeeld afhan- 12. Stadslandbouw MSP kelijk van (de wijziging van) een be- 13. Moestuin Passart stemmingsplan, voldoende mens- 14. Bijenvolken * kracht of van financiering. 15. Hondeninitiatieven In dit boekje zijn met name de initia- 16. Kloosterkoolhöfke tieven beschreven die al gerealiseerd of al te bezichtigen zijn. Medio 2017 bestrijken alle initiatieven samen een gebied van 320.000 m². 2015 8 9 2016 17. ‘t Groenbroek 18. Sportpark Varenbeuk 19. Sjef Diederenpark 20. RC Skydevils * 21. Dutch Mountain Archery Alle initiatieven 22. Evenementen Heerlerheide * betreffen eigen 23. Evenemententerrein * 24. Boerderijterras D’r Binneplei ideeën van 25. Kaasmakerij * bewoners of 26. Schapenbegrazing 27. Tiny Housing ondernemers. 28. Palemig, Kern met Pit 2017 29. Stadslandbouw De Dem 30. Boshostel 31. Obstakel run * 2016 32. Back to Nature Camping 33. Vergetengroenten Tuin 34. Passart paardenweiland * 35. Natuurlijk Uitstrooiveld 36. Vlindertuin 37. Tiny Forest 38. Dobbeltuin * Niet gerealiseerd of elders van start gegaan. 2017 10 11 Micro-initiatieven STADSLANDBOUW 12 13 Locatie: Tussen de Laurierstraat en Akerstraat Noord, Heerlen Locatie: Tegenover Kasteelhoensbroeklaan 190, Hoensbroek no. 1. PARK DE LAURIER no. 2. RIDDER HOEN PARK Start Start waar kinderen en ouderen (op be- Initiatief sinds 2014. Initiatief sinds 2014. paalde tijdstippen in de week) kunnen knuffelen met aaibare dieren. Kortom: Initiatief Medio 2013 Initiatief het Ridder Hoen Park is een bijzon- Om de leefbaarheid in de buurt is de nieuwe Om de sociale cohesie in Hoensbroek dere plek waar ontmoeten en natuur Passart te vergroten zijn in 2010 drie te verbeteren, heeft een groep centraal staan flats (189 woningen) van Woonpunt inrichting enthousiaste vrijwilligers (in samen- aan de Laurierstraat gesloopt. De voor de lege werking met enkele bestuursleden Meer informatie vrijgekomen plek heeft Woonpunt in van de gezamenlijke buurtstichtingen www.ridderhoenpark.nl en bruikleen gegeven aan de gemeente. plek een en andere betrokken partijen) een www.facebook.com/ridderhoenpark In overleg met bewoners en de basis- feit en is het deel van de huidige dierenweide naast school hebben leerlingen hier meteen Kasteel Hoensbroek, omgevormd