MATERIAŁ ZNALEZIONY W Sztuce Współczesnej
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
MATERIAŁ ZNALEZIONY w sztuce współczesnej Footage found in contemporary art / MATERIAŁ ZNALEZIONY w sztuce współczesnej 2 3 Footage found in contemporary art 8 WSTĘP: Korzystanie z samego 10 INTRODUCTION: Using the coun- kraju jako jego własnej mapy czyli try as its own map or found footage strategie found footage w sztuce strategies in contemporary art Bogna Burska współczesnej Bogna Burska 20 Visual Stories Joanna Krakowska 14 Wizualne historie Joanna Krakowska 59 Found footage as film 53 Found footage jako psychoanalysis Kuba Mikurda psychoanaliza filmuKuba Mikurda 64 Archiwum Post-Materiałów: 77 The Archive of Post-Materials: on Badania Terenowe i Projekty fieldwork and on curating a building´s Kuratorskie w Przestrzeniach remnants Inês Moreira Poprzemysłowych Inês Moreira 93 CHERRYPICKING IN HANDCUFFS 87 TRUDNE WYBORY Archiwum, Archive, Image Appropriation, Zawłaszczenie Obrazu, Meta-filmmakingCaspar Stracke Meta-filmyCaspar Stracke 138 History of Art 103 Historia sztuki jako projekt as a ready-made Jakub Woynarowski ready-made Jakub Woynarowski 169 BIO 167 BIO zwyczajowo wiązane z nim medium filmowe. Praca dokumentalistów, archiwistów WSTĘP: Korzystanie z samego i artystów czerpiących z archiwów, ready-made, kolaż, idea montażu i samplowania, cytowanie, zawłaszczanie, kuratorowanie, a nawet site specific i field recording to nic kraju jako jego własnej mapy innego jak praca „z” „wobec” i „nad” materiałem znalezionym. Prawdopodobnie należy zaryzykować podzielenie materiału, który może zostać znaleziony, na dwie czyli strategie found footage kategorie: materiał wytworzony przez człowieka i powstały niezależnie od niego. Ten pierwszy, sposoby jego rozumienia i użycia są tematem niniejszego spotkania. w sztuce współczesnej Bogna Burska Drugi obejmuje korzystanie ze wszystkiego, co nie jest kulturą materialną i każe pomyśleć o korzenioplastyce, najdroższym diamencie świata Pink Star, prehisto- rycznych ostrzach krzemiennych i żebrze Adama. Otwiera perspektywę nieskoń- Początkowo praca z istniejącym już materiałem filmowym, używanie go do wła- czonej uwagi na materiał będący substancją wszystkich rzeczy. Przeniesienie tego snych celów, było dla mnie po prostu możliwością wybrania się tam, gdzie nie mo- rozumienia materiału znalezionego w obszar idei, oznaczałoby nazwanie pejzażysty, głam lub bałam się wybrać. Potem zdarzało się, że jakiś materiał mnie uwiódł, artystą posługującym się strategią found footage. Czy góry w obrazach Caspara Da- a poczucie, że „już to gdzieś widziałam” stało się nie do zniesienia. Powoli zaczęło vida Friedricha są materiałem znalezionym? Czy jakikolwiek realizm to nic innego mi się wydawać, że istnieje kompletny świat na który składają się wszystkie kiedy- jak found footage? Profesor malarstwa u którego studiowałam mawiał, że abstrakcja kolwiek zrealizowane fabuły filmowe, a my, ich widzowie zaglądamy w ten świat nie istnieje, ponieważ umysł ludzki nie potrafi wytworzyć i oddać niczego, czego przez wąskie okna poszczególnych filmowych opowieści. Późna fascynacja pracami wcześniej nie znał i nie widział. Czy w takim razie wyodrębnianie kategorii found J. L. Borgesa utwierdzała mnie w tym przekonaniu. Zawarty w opisie nieistniejącej footage ma jakiś poznawczy sens? Być może to tylko jedna ze współczesnych nazw książki „Poszukiwanie Al-Mutasima”. Gra z przemieszczającymi się zwierciadłami dla starych praktyk lub nowa forma kontekstualizacji myśli. 6 pomysł poszukiwania osoby poprzez odnajdywanie progresji jej obecności 7 w innych osobach, posłużył mi za wzór metody pracy. Szukałam postaci, esencji, Idea jedności rzeczywistości i jej obrazu, mapy i przedstawianego przez nią teryto- eskalacji nastroju, sekretu powtórzenia, tajemnicy legendy. Wszystkie zasadne rium, pojawia się często, można tutaj dopełnić cykl inspiracji przywołując „O ści- i obiektywne argumenty przedstawiające found footage jako pracę z kliszami inter- słości w nauce” Borgesa (1935): „W owym Cesarstwie Sztuka Kartografii osiągnęła pretacyjnymi, nadmiarem obrazów, inżynierię zbiorowej wyobraźni czy też anali- taką doskonałość, że Mapa jednej tylko Prowincji zajmowała całe Miasto, a Mapa zę współczesnej kultury wizualnej traktowałam tylko jako eleganckie preteksty, Cesarstwa całą Prowincję. Z czasem te Niezmierne Mapy okazały się już niezado- intelektualne alibi zapewniające miejsce w dyskursie i galerii. Przyszedł jednak walające i Kolegia kartografów sporządziły mapę Cesarstwa, która posiadała Rozmiar moment w którym literalnie nie mogłam patrzeć na montowany, tym razem już na Cesarstwa i pokrywała się z nim w każdym Punkcie.(...)”. Stephen Wright w książce zamówienie, kolejny film. Ból głowy stawał się nie do zniesienia, a kolejne możliwe „W stronę leksykonu użytkowania” (2013) pisze: „Sztuka XX wieku, podobnie jak odcinki czasu pracy coraz krótsze. Czułam się bardzo źle i pewnego dnia zrozumia- wiele dzisiejszych praktyk postkonceptualnych, operowała najczęściej w mniejszej skali; łam, że jeśli potnę na kawałki jeszcze jeden mit, rozczłonkuję jeszcze jeden wzór, sztukę uprawiano jako coś innego i mniejszego od rzeczywistości, która stanowiła obiekt po to żeby złożyć go w inny, prawdopodobnie mój umysł również rozpadnie się na jej zainteresowania”. Przytacza fragment „Sylvie and Bruno Concluded” Lewisa Car- części. Od tego czasu zajmuję się czym innym. Przyznam też, że w subiektywnym rolla (1883): „Bardzo szybko osiągneliśmy sześć jardów do mili. Następnie wypróbo- i emocjonalnym sensie znalezione obrazy straciły dużo ze swego uroku. waliśmy sto jarów do mili. A później pojawił się pomysł najwspanialszy ze wszystkich! Wykonaliśmy mapę kraju w skali mila do mili! (...) Nigdy jeszcze jej nie rozłożono (...)” Niniejsza konferencja nie jest dla mnie spojrzeniem wstecz, choć została zainspi- sprzeciwiali się temu rolnicy: „twierdzili, że pokryje cały kraj i odetnie dopływ słońca! rowana przeszłymi doświadczeniami. Jest refleksją nad prostym, i oczywistym dla Teraz zatem korzystamy z samego kraju jako jego własnej mapy, i mogę cię zapewnić, każdej osoby zajmującej się kulturą, faktem, że nie można nabrać z niczego. Found że spisuje się równie dobrze (…)” i dalej stwierdza: „cokolwiek znaczy <korzystanie footage to moim zdaniem nic innego, jak tylko metoda pracy, która unaocznia ten z samego kraju jako jego własnej mapy>” i jakkolwiek można tego dokonać, jedno jest fakt najdobitniej. Z tego powodu pozwoliłam sobie rozszerzyć to pojęcie poza pewne: „daje to niezwykle zwięzły opis logiki sztuki w skali 1:1 (...)”. Praktyka korzystania z materiału wytworzonego przez innego człowieka, poddania I have looked for characters, essences, an escalation of moods, the secret of repetition, go służącej własnym celom redakcji, zmiana lub wydobycie sensu dzięki nowemu the mysteries behind legends. I treated all relevant and objective arguments present- kontekstowi i montażowi, wydaje się być pracą na rzeczywistości w jej oryginalnej/ ing found footage as a means of working on interpretative clichés, an overabundance zastanej formie. A przynajmniej korzystaniem z wycinków mapy w ich oryginalnym of images, the engineering of the mass imagination, or the analysis of contemporary formacie i tworzenia z nich kolaży w skali 1:1. (…)”. Dzieło artysty posługującego visual culture, as an elegant pretext or an intellectual alibi, enabling me to assume a się strategią found footage nie jest czymś innym i mniejszym od rzeczywistości, która position in the world of the gallery and art discourse. But the moment came when stanowiła obiekt jego zainteresowania, jest jej powtórzeniem w starannie wybranych I literally couldn’t look at editing another, this time commissioned, film. My head- fragmentach, sekwencjach i zestawieniach. Nie będzie więc mapą oddającą kształt ache became unbearable, and I had less and less time for my work. I felt very bad, Cesarstwa, ale zachowa jego skalę i głębie realności. W wielu wypadkach zachowuje and one day I realised that if I took apart/dissected yet another myth, if I disparaged też jego rozmach. Może stać się Cesarstwem Alternatywnym. Sąsiednim Teryto- another blueprint, to put it together as another, my mind would fall apart. Those rium. images were becoming less and less attractive to me emotionally. For me, this conference is not about looking back, even if it was inspired by my past Chciałabym gorąco podziękować wszystkim, którzy przyjęli moje zaproszenie do experiences. It is a reflection on a simple fact that is obvious to anybody who deals zastanowienia się nad koncepcją materiału znalezionego w sztuce współczesnej: with culture: that you can’t take anything from where there is nothing to be seen. Michałowi Januszańcowi, Joannie Krakowskiej, Kubie Mikurdzie, Gabrieli Mon- To me, found footage is nothing more than a working method which makes this roy, Ines Moreira, Casparowi Stracke, Anecie Szyłak i Jakubowi Woynarowskiemu. fact obvious. For that reason I allowed myself to expand this notion beyond the film medium usually associated with it. The work of documentarists, archivists and art- ists devouring the archives, ready-made, collage, the ideas of montage and sampling, 8 quotation, appropriation, or even site-specific art and field recording are nothing 9 INTRODUCTION: Using the more than working “with”, “in relation to”, and “over” found material. We could even risk distinguishing this material into that produced by man and that created country as its own map or found independently of him. The former ways of understanding and using it are the real topic of our meeting. The latter concerns using anything that is not