Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

Tekst jednolity do Uchwały nr VI/49/2011 z dnia 21 stycznia 2011 r.

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI KRASNE POTOCKIE

1 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

I. WSTĘP

Plan Odnowy Miejscowości jest jednym z dokumentów napisanych w celu odnowy wsi, wskazania kierunków rozwoju oraz poprawy warunków pracy i życia mieszkańców. Dokument zawiera inwentaryzację zasobów społecznych, ekonomicznych i środowiskowych miejscowości, uwzględnia mocne i słabe strony oraz szanse i zagrożenia pojawiające się przed miejscowością. Sporządzenie i uchwalenie takiego dokumentu stanowi niezbędny warunek przy aplikowaniu o środki finansowe w ramach „Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013” działanie „Odnowa i rozwój wsi”. Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie jest dokumentem operacyjnym przygotowanym przy uczestnictwie rady sołeckiej i sołtysa wsi Krasne Potockie oraz na podstawie materiałów udostępnionych przez Urząd Gminy w Chełmcu.

Plan Odnowy Wsi Krasne Potockie jest zgodny z dokumentami strategicznymi gminy: Planem Rozwoju Lokalnego Gminy Chełmiec oraz Strategią Rozwoju Gminy Chełmiec na lata 2007 – 2015 w zakresie planowanych inwestycji w sołectwie Krasne Potockie.

Niniejszy plan jest planem otwartym stwarzającym możliwość aktualizacji w zależności od potrzeb społecznych i uwarunkowań finansowych. Oznacza to, że mogą być dopisywane nowe zadania, a także to, że może zmienić się kolejność ich realizacji w zależności od uruchomienia i dostępu do funduszy UE.

2 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

II. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI KRASNE POTOCKIE

1. Położenie administracyjne i geograficzne

Miejscowość Krasne Potockie stanowi jedno z 27 sołectw zlokalizowanych w Gminie Chełmiec w powiecie nowosądeckim województwa małopolskiego. Wieś Krasne Potockie znajduje się w odległości ok 6 km od Chełmca, stanowiącego centrum administracyjno – usługowe dla mieszkańców Gminy i siedzibę Urzędu Gminy oraz ok. 12 km od centrum największego w powiecie ośrodka miejskiego z siedzibą tejże jednostki administracyjnej. Sołectwo sąsiaduje z miejscowościami: Chomranice, Wola Marcinkowska, Trzetrzewina terytorialnie należącymi do Gminy Chełmiec oraz z wsią Męcina i Wysokie z Gminy Limanowa.

Ilustracja 1: Mapa Administracyjna Gminy Chełmiec.

3 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

Źródło: Gmina Chełmiec. Krasne Potockie to rolniczo - turystyczna wieś położona w Beskidzie Sądeckim. Administracyjne granice sołectw wyznaczają terytorium o powierzchni 750,9210 ha co stanowi 6,7 % obszaru Gminy. Współrzędne geograficzne wsi: 49° 39' 44''N 20° 35' 20''E.

Ilustracja 2: Mapa satelitarna wsi Krasne Potockie.

Źródło: www.zumi.pl

4 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

2. Historia miejscowości

Wieś powstała prawdopodobnie w XV wieku. Rejestr poborowy z roku 1581 stwierdza, że właścicielem wsi i folwarku był Jakub Marcinkowski, a we wsi były cztery łany kmiece, czterech zagrodników z rolą, jeden komornik z bydłem i dwóch komorników bez bydła. Rejestr z roku 1629 stwierdzał, że właścicielem wsi i folwarku był Przecław Marcinkowski a we wsi przybył jeden komornik z bydłem. Po Marcinkowskich wieś przejęli ich krewni po kądzieli – Potoccy herbu Szreniawa, władali oni Krasnem do roku 1825, kiedy to również po kądzieli przeszło ono w ręce rodziny Maryanowskich, aby ostatecznie w końcu XX wieku przejść w obce ręce. W owym czasie we wsi istniał obszerny drewniany dwór, który był ozdobiony malowidłami ściennymi autorstwa malarza Stachiewicza.

5 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

III. INWENTARYZACJA ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI KRASNE POTOCKIE

1. Demografia

Ludność

Na obszarze wsi Krasne Potockie zamieszkuje 968 osób (stan na koniec 2009 r.), w tym 499 kobiet (51,5%) i 469 mężczyzn (48,5%), co stanowi 3,7% populacji zamieszkałej na terenie Gminy Chełmiec. Średnia gęstość zaludnienia na terenie sołectwa wynosi 129 os / km2

Ilustracja 3: Struktura ludności wg płci w Krasnym Potockiem w 2009.

499 469

kobiety mężczyźni

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy Chełmiec.

Ludność w wieku produkcyjnym stanowi około 57,5% populacji w Krasnem Potockiem, wysokim udziałem charakteryzuje się również grupa ludzi w wieku przedprodukcyjnym 28,3%. Ludność w wieku poprodukcyjnym to 14,2% populacji. Liczbę osób w poszczególnych kategoriach podano na

6 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie wykresie.

Ilustracja 4: Struktura wieku ludności w Krasnem Potockiem w 2009r.

300

250

200

52% kobiety 150 48% mężczyźni

100 52% 48% 66% 50 34%

0 w iek przedprodukcyjny w iek produkcyjny w iek poprodukcyjny

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy w Chełmcu.

Mieszkańcy Krasnego Potockiego są populacją młodą z dominacją kobiet. Przewaga ta jest szczególnie widoczna w wieku poprodukcyjnym gdzie kobiety stanowią 66% grupy, jest to powszechnie zauważalny stan, wynikający ze statystycznie krótszego okresu życia płci męskiej w stosunku do płci żeńskiej oraz różnic wiekowych dla kobiet i mężczyzn klasyfikujących do omawianej grupy. Kobiety wiodą również prymat liczbowy w grupie przedprodukcyjnej (52%). Mężczyźni stanowią większość w wieku produkcyjnym, gdzie męska część społeczeństwa stanowi 52% populacji w danym przedziale wiekowym. Przewaga mężczyzn w drugiej grupie może być wynikiem migracji kobiet do większych ośrodków miejskich w celu poszukiwania pracy, z powodu ograniczonej oferty dostępnej na lokalnym rynku pracy.

7 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

Mieszkalnictwo

Gmina Chełmiec położona jest w najbliższym sąsiedztwie z miastem Nowy Sącz, stanowiącym stolice powiatu nowosądeckiego. Na terenie gminy zanotowano zjawisko wysokiego zainteresowania zakupem działek budowlanych w miejscowościach graniczących z miastem, ze względu na funkcjonalne rozwiązania komunikacyjne oraz dogodny dostęp do usług w mieście. Dotychczasowy wskaźnik standardu życia mieszkańców, charakteryzuje się mniej korzystnymi wielkościami niż w skali województwa.

Tabela 1: Wskaźniki świadczące o standardzie mieszkaniowym w Gminie Chełmiec Województwie Małopolskim wg spisu ludności z 2002r.

Wyszczególnienie W gminie m2 % W województwie m2 %

Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania na 19,5 95,58 20,4 100 osobę Przeciętna liczba osób na 4,71 133,05 3,54 100 mieszkanie Przeciętna liczba osób na 1,11 118,05 0,94 100 izbę

Źródło: Strategia Rozwoju Gminy Chełmiec.

Jak wynika z zestawienia, wskaźniki w gminie odbiegają od średnich a tym samym nie zabezpieczają w pełni potrzeb i obniżają poziom życia mieszkańców.

8 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

Bezrobocie

Na terenie Gminy Chełmiec w 2008 roku zostało zarejestrowanych 1 326 bezrobotnych, z czego kobiety stanowią 59,4%, natomiast mężczyźni 40,6%. Taki poziom bezrobocia stawia gminę na czołowym miejscu pod względem liczby osób pozostających bez pracy w powiecie nowosądeckim (15,4% ogółu bezrobotnych). W latach 2004 - 2008 bezrobocie stopniowo obniżało się.

Ilustracja 5: Bezrobocie w Gminie Chełmiec w latach 2004 – 2008.

2500

2000

1500

1000

500

0 2004 2005 2006 2007 2008

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z PUP.

Pomimo systematycznego spadku bezrobocia zarejestrowanego od 2004 roku w Gminie Chełmiec, jego poziom wciąż utrzymuje się na wysokim poziomie. Wśród bezrobotnych największą liczbę osób pozostających bez zatrudnienia skupiają następujące grupy: kobiety – 788 osób, następnie ludzie bez wykształcenia średniego – 711 osób, bez doświadczenia zawodowego –

9 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

329 osób oraz młodzi mieszkańcy, którzy nie przekroczyli jeszcze 25 roku życia – 322 osoby. Niekorzystne statystyki wymagają od Gminy zaangażowania i dbałości o podnoszenie stopnia wykształcenia społeczeństwa oraz ciągłego, systematycznego podnoszenia kwalifikacji zawodowych mieszkańców.

2. Kapitał społeczny

Oświata

W Krasnem Potockiem znajduje się Szkoła Podstawowa. Placówka stara się zapewniać swym uczniom odpowiednie zaplecze techniczne i naukowe niezbędne do prawidłowego rozwoju naukowego i fizycznego młodych ludzi. Ponadto uczniowie zdobywający podstawowe wykształcenie w Krasnem Potockiem mogą korzystać z oferty zajęć dodatkowych.

Ilustracja 6: Szkoła Podstawowa w Krasnem Potockiem.

10 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

Źródło: www.chelmiec.iap.pl Życie kulturalne

We wsi znajduje się świetlica wiejska, zlokalizowana w niedawno wyremontowanej remizie strażackiej.

Sport

Brak klubu sportowego, znajduje się natomiast niepełnowymiarowe ogólnodostępne boisko sportowe, do gry w piłkę nożną i w siatkę.

Organizacje Pozarządowe

Jednostka straży pożarnej w Krasnem Potockiem jest jedną z najstarszych w gminie Chełmiec, gdyż powstała w 1978 roku. Inspiracją do powołania organizacji był duży pożar budynku miejscowej szkoły podstawowej, który został ugaszony przez mieszkańców wsi. Wydarzenie to ujawniło potrzebę zawiązania OSP, która chroniłaby społeczeństwo przed podobnymi wydarzeniami. Z tego też względu 19 lutego 1978 roku odbyło się zebranie założycielskie. W niedługim czasie po powstaniu straż w Krasnem Potockiem otrzymała do dyspozycji pompę od Zawodowej Straży Pożarnej w Nowym Sączu, która już 13 sierpnia 1978 roku została wykorzystana podczas pierwszej akcji, kiedy od uderzenia pioruna zapaliło się gospodarstwo Anny Olesiak. Ale na samej akcji gaśniczej się nie skończyło, bowiem ochotnicy później wyremontowali poszkodowanej kobiecie dach na budynku. Do października 1982 roku, czyli do czasu, kiedy OSP doczekała się własnej siedziby, sprzęt pożarniczy był przechowywany w garażu państwa Dudziców. Nowa siedziba mieściła się w magazynie przejętym od Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska w Chełmcu. Dzięki pomocy sponsorów – głównie PZU oraz oczywiście pracy samych strażaków i mieszkańców wsi, obiekt udało się wyremontować

11 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie i zaadaptować na potrzeby straży pożarnej. Zmodernizowany budynek oddano uroczyście do użytku 22 lipca 1983 roku, a już w listopadzie OSP w Krasnem Potockiem otrzymała samochód bojowy Star przekazany przez Zawodową Straż Pożarną w Nowym Sączu. Dwa lata później przy miejscowej jednostce została powołana do życia Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza. Grupa liczyła 12 osób. Był to niewątpliwie wynik akcji propagowania wśród dzieci i młodzieży szlachetnych celów działalności w ochotniczej straży pożarnej, o których mówili druhowie podczas pogadanek w szkołach. Na koncie strażaków znalazło się wiele przedsięwzięć zorganizowanych dla dobra lokalnej społeczności. W 1994 roku druhowie odremontowali starą, zaniedbaną kapliczkę dworską z figurą św. Floriana. Zorganizowali także festyn dla mieszkańców z konkursami, pokazem umiejętności strażackich oraz oczywiście z dobrą muzyką i strawą. Przy remizie działały zespoły młodzieżowe, m.in. zespół kolędniczy, który uczestniczył w krajowym konkursie w Bukowinie Tatrzańskiej w 1995 roku. Ochotnicy z Krasnego Potockiego rywalizowali też z sukcesami w zawodach sportowo- pożarniczych, o czym świadczą liczne dyplomy i puchary. W 1998 roku rozbudowano budynek OSP – powstała nowa sala widowiskowa i zaplecze socjalne. Dzięki temu godnie można było świętować jubileusz 20-lecia powstania jednostki, który miał miejsce 25 lipca 1998 roku. Z tej okazji druhowie otrzymali sztandar poświęcony przez ks. Zbigniewa Dudka, katechetę z parafii Chomranice. Zaangażowanie w życie społeczności – jak choćby ogromna praca strażaków włożona w budowę kościoła parafialnego w Chomranicach – zostało dostrzeżone i nagrodzone listem gratulacyjnym od tarnowskiego biskupa ordynariusza Wiktora Skworca. Ale OSP to przede wszystkim pomoc ludziom w zagrożeniach. Tych na przestrzeni lat uzbierało się sporo. Dość wspomnieć tutaj o tych najważniejszych, jak choćby powódź w 1997 i 2001 roku, pożar drewnianego kościoła w Świniarsku w maju 2003 roku czy choćby o ostatniej akcji z 5 marca 2009 roku, kiedy w okolicznych lasach poszukiwano 22-letniego chłopaka, który prawdopodobnie

12 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie chciał popełnić samobójstwo. Dzięki instynktowi strażaków z Krasnego Potockiego przeszukano jedno z opuszczonych gospodarstw. Tam, na strychu znaleziono chłopaka, dającego jeszcze oznaki życia. Trafił on pod opiekę lekarzy.

Ilustracja 7: OSP w Krasnem Potockiem.

Źródło: www. sadeczanin.info

13 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

Dziedzictwo kulturowe

We wsi Krasne Potockie znajdują się dwie kaplice. Pierwsza z nich drewniana, z I połowy XIX wieku oraz murowana z 1835 roku, w kształcie półkolistej absydy, krytej siodłowym daszkiem. Wewnątrz znajduje się ołtarzy barokowy. W miejscowości znajduje się również założenie parkowe.

3. Rolnictwo

Klimat

Sołectwo Krasne Potockie podobnie jak cały obszar Gminy Chełmiec położony jest w obrębie piętra klimatycznego umiarkowanego ciepłego, które rozciąga się od 200 m n.p.m. (kotliny) do 750 m n.p.m. (Beskidy i Pogórze). Średnia temperatura roku dla tego piętra kształtuje się w granicach +60C do 80C. Pod względem klimatycznym Gmina należy do dwóch dwóch subregionów klimatycznych: • makroregion kotlin śródgórskich (Kotlina Sądecka) • makroregion gór średnich (cała pogórska część Gminy) Średnio 240 – 250 dni w roku stanowią dni ciepłe, pierwsze jesienne przymrozki pojawiają się miedzy 30 września, a 5 października, najpóźniej natomiast około 5 listopada. Ostatnie wiosenne przymrozki notowane są około 15 maja. Długość okresu wegetacyjnego szacowana jest na około 220 dni. Średnie roczne sumy opadów notowane są w wysokości do 800 mm, przy czym liczba dni z opadem to średnio 170 dni w ciągu roku. Średnia pokrywa śnieżna utrzymuje się ponad 90 dni.

Gleby

14 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

Na terenie gminy występują tereny osuwiskowe i gleby o zróżnicowanych klasach bonitacyjnych: od II do VI. Najlepsze gleby (II i III) klasa) występują w Kotlinie Sądeckiej – bazują one na podłożu mad aluwialnych i należą do kompleksu pszennego pogórskiego. Rejon pogórski zajmują gleby klas bonitacyjnych IV – V i powstały na glinach, iłach oraz pyłach zwietrzelinowych. Należą one do kompleksu pszenno-zbożowego górskiego. Na zboczach i stokach o znacznych spadkach występują gleby niższych klas bonitacyjnych (V i VI) należące do kompleksu zbożowo-pastewno-górskiego lub owsiano- pastewnego.

Gospodarstwa rolne

Obszar Gminy Chełmiec w 50,93% pokrywają użytki rolne (5740 ha), grunty orne stanowią 3 480 ha i stanowią 60,62% z powierzchni użytków rolnych. Wykorzystanie gruntów w sołectwie Krasne Potockie przedstawia wykres.

Ilustracja 8: Wykorzystanie gruntów na terenie wsi Krasne Potockie na dzień 31.12.2009r.

15 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

350,00 312,67

300,00 a h

250,00 w

a n o

z 200,00 r e i 155,71 m

a i 150,00 n h c z r e i 100,00 w o P

50,00 18,85 7,06 0,17 6,44 0,03 0,00 R S Ł Ps B W Lz

Legenda: R – grunty orne S – sady Ł – łąki trwałe Ps – pastwiska trwałe B – zabudowane grunty W – rowy Lz – pastwiska zadrzewione/zakrzewione

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy Chełmiec.

W Krasnem Potockiem 63% powierzchni zajmują użytki rolne (475,61 ha), grunty orne stanowią 66% użytków rolnych oraz 42% ogólnej powierzchni sołectwa. Marcinkowice znajdują się w strefie rozwoju rolnictwa w kierunku specjalizacji w uprawach ogrodniczych i chowie zwierząt przy jednocześnie rozwijającej się alternatywnej pozarolniczej aktywności gospodarczej. Krasne Potockie znajduje się w tzw strefie kulturowej pogórzy. Dominująca rola tej strefy jest rolnictwo i osadnictwo. Intensyfikacja produkcji rolniczej może tu przyjąć tylko takie formy, które nie będą sprzeczne z charakterem środowiska przyrodniczego, lecz przeciwnie pozwolą na wzmożenie naturalnych procesów zachodzących w przyrodzie. Rozwój rolnictwa

16 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie uzależniony jest tu od wielu czynników wśród których na szczególna uwagę zasługują: zachowanie równowagi biologicznej w środowisku biologicznym, dobór właściwych form organizacji produkcji oraz zaopatrzenie gospodarstw rolnych w środki produkcji zgodnie ze specyfiką terenu i kierunkami produkcji. Ważne jest tu docelowa zwiększenie zadrzewień ochronnych oraz upraw sadowniczych, w szczególności na stokach predysponowanych do powstania osuwisk. Niezbędne jest zapewnienie spójności funkcji rolno – leśno – zadrzewionej w obrębie korytarza ekologicznego oraz ochronę przed zalesieniem lub zabudową grzbietów i stoków o dużych walorach widokowo – krajobrazowych, a także ochronę wszystkich wartościowych obiektów przyrodniczych i kulturowych, objętych ochroną konserwatorską i proponowanych do objęcia.

Lasy

W miejscowości Krasne Potockie powierzchnia lasów wynosi 124,48 ha co stanowi 16,6% ogólnej powierzchni sołectwa. Dla porównania całkowita powierzchnia lasów na terenie gminy wynosi 2743,7 ha, tj. 22,54 % powierzchni gminy. Lasy gminy Chełmiec leżą w granicach Nadleśnictwa Stary Sącz. W granicach tego nadleśnictwa leżą również lasy gmin : Miasto i gmina Stary Sącz, Łącko, Podegrodzie, Łososina Dolna, Korzenna, Gródek n/Dunajcem. Lasy w gminie Chełmiec pełnią wielorakie funkcje. Do najważniejszych należy wymienić stabilizację gruntu i ochronę gleb przed erozją oraz retencjowanie wód. Ważna jest także funkcja ekologiczna, krajobrazowo- estetyczna i turystyczno – rekreacyjna. Lasy stanowią także źródło drewna i runa leśnego. Zasobność 16681 m3 ; na 1ha 134 m3 Typ – las wyżynny, las górski, ols górski.

17 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

Skład gatunkowy: I. Jodła – 54,20 ha kl. III, IV, V II. Sosna – 29,78 ha kl. III i I III. Grab – 13,68 ha kl. II i III IV. Brzoza – 10,59 ha kl. II i III

Ilustracja 9: Skład gatunkowy lasów w Krasnym Potockim.

50 a h

n 40 o z r e i m 30 y w o k n u

t 20 a g

d a ł

k 10 S

0 jodła sosna grab brzoza

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy Chełmiec. 4. Gospodarka

W listopadzie 2009 roku w Krasnem Potockiem ogólna liczba przedsiębiorców stanowiła 23 zarejestrowanych. Podział na poszczególne sektory przedstawia wykres.

Ilustracja 10: Podział wg sektorów działalności gospodarczych zarejestrowanych we wsi Krasne Potockie na dzień 16.11.2009r.

18 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

17% 13%

9% Budownictwo 9% Handel Produkcja 52% Usługi Transport

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy Chełmiec.

Największą popularnością wśród przedsiębiorców cieszy się dział usług, gdzie zarejestrowanych jest 12 podmiotów (52%), następnie budownictwo 4 podmioty (17%), transport 3 podmioty (13%), produkcja i handel po 2 podmioty (9%). Gmina Chełmiec jest bardzo przedsiębiorczą gminą, świadczy o tym liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w wysokości 1316. Udział Krasnego Potockiego w rozwoju przedsiębiorczości wynosi 1,7% i plasuje sołectwo na 19 miejscu pod względem największej liczby zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w Gminie Chełmiec.

Ilustracja 11: Liczba podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w Gminie Chełmiec wg sołectw na dzień 16.11.2009r.

19 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

300

267

250

200

150

98 100 79 78 74 71 70 66 60 56 56 50 41 38 38 33 32 28 25 23 22 18 12 8 8 8 6 1 0

a a a y a a a a a a c a a y e e e e o e e n d i l ś w w w k c n c k k e y n a n k n i i i w w w w w w w w i i k l e o ó ó ó r z a s s i s t r n c o o o o w o o o o b o p n z w w ó r ł s t m r s a z z z u w o ó w W k ł k U D o c u a a o e g t r G l t n i b o s s s K o

k o e s ę K i z a i P k a o ą i o e e ą l r n ł l i u u k r e h i z m i r c c n N P a t m D K u i c n e P g n i d o b ś C y i i l W e w i c y K a o e a M R z h c r z K z Ś L J W B r n a c N r a C c i l a i s T B o M a B M r

W a K l o W

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy Chełmiec.

5. Infrastruktura techniczna

Sieć komunikacyjna

Przez Krasne Potockie przebiega droga powiatowa Trzetrzewina - Męcina oraz 8,1 km dróg gminnych.

20 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

Tabela 2: Drogi gminne na terenie wsi Krasne Potockie. Długość drogi Lp. Nazwa w m 1 Krasiówka 330 2 Łącznik 400 3 Krzyżowa Droga - Las 1160 4 Kuźnia Las 1030 5 Nowa Wieś 1570 6 Poddąbrowie Osiedle 1220 7 Poddąbrowie 220 8 Środek Zagórza 420 9 Zagórze 370 10 Klęczany – Krasne Potockie – 990 Wola Marcinkowska 11 Abram – Brdej Pacholarz 290 12 Chomranice – Wola 140 Marcinkowska - Klęczany

Źródło: Urząd Gminy Chełmiec.

Krasne Potockie charakteryzuje się dużym rozproszeniem budownictwa mieszkaniowego, w związku z tym nie wszystkie drogi posiadają nawierzchnię asfaltową. Część dróg została wyremontowana w ostatnich latach, kilka przysiółków wciąż oczekuje na wykonanie. Sieć gazowa

Miejscowość nie jest podłączona do żadnego gazociągu. Dlatego mieszkańcom, w celu pozyskania ciepła zaleca się ogrzewanie obiektów indywidualnie, poprzez stosowanie gazu, oleju opałowego, energii elektrycznej, energii słonecznej, drewna oraz innych niekonwencjonalnych źródeł ciepła.

21 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

Tabela 3: Infrastruktura gazowa na terenie Gminy Chełmiec w 2008r.

Sieć gazowa J. m. 2008r. Długość czynnej sieci ogółem m 148348 Długość czynnej sieci przesyłowej m 8894 Długość czynnej sieci rozdzielczej m 139454 Czynne połączenia do budynków szt 2680 Odbiorcy gazu gosp. domowe 2403 Odbiorcy gazu ogrzewający gazem mieszkania gosp. domowe 561 Zużycie gazu tys.m3 1743,9 Zużycie gazu na ogrzewanie mieszkań tys.m3 1135,4 Ludność korzystająca z sieci gazowej osoba 8573

Źródło: Dane GUS.

Gospodarka odpadami

Działania w ochronie środowiska przed zagrożeniami powodowanymi przez odpady rozpoczynają się od zapobiegania powstania odpadów, redukcji ich ilości oraz zmiany odpadów bardziej szkodliwych na mniej groźne a gospodarowanie odpadów stanowi znaczną gałąź przemysłu, obejmującego szereg technologii odzysku i unieszkodliwienia. Pierwszą zasadą gospodarki odpadowej pozostaje wciąż zapobieganie ich powstawaniu. Wyraża się to dążeniem do stosowania niskoodpadowych technologii produkcji, czystszych w odniesieniu do środowiska oraz zapewniających produkcyjne wykorzystanie wszystkich składników przerabianych surowców. Odpady powstające jako produkty uboczne są cechą procesu technologicznego, ale właściwością najlepszych technologii jest mała ilość produktów ubocznych. Ustala się usuwanie odpadów stałych poprzez segregację i gromadzenie ich w przystosowanych pojemnikach okresowo opróżnianych i w sposób zorganizowany wywożonych na urządzone składowisko odpadów poza obszar gminy zgodnie z prowadzoną polityką gminy i zawartymi porozumieniami. Wyznaczona jest rezerwa terenu jako alternatywa rozwiązania dla realizacji

22 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie lokalnych składowisk odpadów w Kurowie i Paszynie.

Gospodarka ściekowa

Ogólnie infrastruktura kanalizacyjna na terenie gminy Chełmiec nie jest dostatecznie rozwinięta. Przez wiele lat tylko na terenie dwóch miejscowości – Świniarsko oraz Chełmiec występowała sieć kanalizacji sanitarnej. Obecnie infrastruktura kanalizacyjna jest z roku na rok rozbudowywana i coraz więcej miejscowości zaczyna być podłączanych do sieci kanalizacyjnych. Krasne Potockie jest jedną z miejscowości, w która wciąż oczekuje na rozwój infrastruktury kanalizacyjnej na swoim obszarze.

W miejscach nie zaopatrzonych w infrastrukturę kanalizacyjną, do czasu jej realizacji obowiązuje gromadzenie ścieków w szczelnych zbiornikach okresowo wybieralnych z wywozem fekaliów na oczyszczalnię, zgodnie z zawartym porozumieniem. Ścieki przemysłowe odprowadzane przez firmy posiadające zbiorniki są dowożone do oczyszczalni ścieków. Na terenie Gminy Chełmiec funkcjonują dwie oczyszczalnie ścieków: - w Chełmcu - mechaniczno biologiczna typu Ecolo-Chief. Do oczyszczalni doprowadzane są ścieki bytowo-gospodarcze, które po oczyszczeniu zrzucane są do potoku Biczycanka będącego lewobrzeżnym dopływem rzeki Dunajec (powyżej Zespołu Zbiorników Rożnów - Czchów). Wody tego odbiornika są zakwalifikowane do pierwszej klasy czystości. - w Małej Wsi - obiekt typu Ecolo-Chief. Oczyszczalnia docelowo będzie przyjmować nieczystości z terenu Biczyc Dolnych i Górnych, Niskowej, część Trzetrzewiny, Świniarska i Małej Wsi, obsługując ok. 4.000 mieszkańców. Aktualne obciążenie obiektu wynosi zaledwie 100 – 150m3/dobę. Ścieki po oczyszczeniu są zrzucane do rzeki Dunajec powyżej Zespołu Zbiorników Rożnów-Czchów. Tereny nie objęte zbiorczymi systemami powinny realizować systemy

23 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie lokalne i indywidualne z dopuszczeniem realizacji małych nowoczesnych oczyszczalni, przy uwzględnieniu uwarunkowań fizjograficznych i przepisów odrębnych.

Gospodarka wodna

Na obszarze wsi trwa rozbudowa wodociągu Krasne Potockie - Trzetrzewina. Na terenie gminy Chełmiec funkcjonuje komunalna sieć wodociągowa. System zaopatrzenia mieszkańców gminy w wodę jest rozwinięty na niewystarczającym poziomie – wciąż ponad 50% mieszkańców nie jest podłączonych do komunalnej sieci wodociągowej. Stan techniczny sieci wodociągowej spółek wodnych jest niezadowalający szczególnie z uwagi na szkody powodziowe, jakie wystąpiły po roku 2001. Natomiast stan komunalnej sieci wodociągowej można określić na poziomie dobrym. Większość sieci została wykonana w latach 1997 – 1999 oraz w latach ubiegłych. Zastosowane technologie należą do nowoczesnych, dzięki czemu poszczególne systemy wodociągowe można uznać za sprawne i niewymagające dużych nakładów na remonty czy usuwanie skutków zdarzeń losowych. Na terenach nie objętych wodociągami zbiorczymi lub do czasu realizacji niezbędnych odcinków, dopuszczona jest realizacja indywidualnych i lokalnych wodociągów.

6. Turystyka i rekreacja

W Krasnem Potockiem znajduje się park przyrody, przez miejscowość przebiega szlak turystyczny na górę Litacz. Wieś posiada atrakcyjne tereny pod turystykę rekreacyjną i wypoczynkową, wymaga jednak lepszego zagospodarowania istniejącego potencjału oraz rozwinięcia odpowiedniej bazy usług towarzyszącej turystyce.

24 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

IV. OCENA MOCNYCH I SŁABYCH STRON MIEJSCOWOŚCI KRASNE POTOCKIE.

1. Analiza SWOT

Mocne Strony Słabe Strony Brak bazy rekreacyjno wypoczynkowej Dobre położenie geograficzne np. zagospodarowanych ścieżek spacerowych i rowerowych

Piękny teren krajobrazowy Brak placów zabaw dla najmłodszych

25 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

Zasoby leśne Słabo rozwinięta przedsiębiorczość

Duża liczba ludności w wieku Wiele drug nie posiada twardej produkcyjnym nawierzchni

Brak usług gastronomicznych i Szkoła Podstawowa noclegowych

OSP Brak kanalizacji

Zabytkowe kapliczki

Występowanie parku przyrody

Ogólnodostępne boisko sportowe

Szanse Zagrożenia

Rozbudowa bazy turystyczno – Postępująca degradacja środowiska, rekreacyjnej, rozwój agroturystyki klęski żywiołowe, powódź

Rozwój rolnictwa ekologicznego Wzrost bezrobocia

Wolne tereny w zakresie rozbudowy Niezadowalający stan usług mieszkalnictwa towarzyszący turystyce

Promocja miejscowości Niskie dochody ludności

26 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

Rozbudowa przedsiębiorczości i Brak zaangażowania społeczności pozyskanie inwestorów zewnętrznych lokalnej w rozwój miejscowości

Możliwość pozyskania środków Unii Emigracja zarobkowa mieszkańców wsi Europejskiej na realizację inwestycji

Ograniczone możliwości finansowe budżetu gminy

Miejscowość Krasne Potockie charakteryzuje się położeniem geograficznym sprzyjającym rozwojowi turystyki rekreacyjnej i wypoczynkowej. Dział ten wymaga jednak odpowiedniego przygotowania infrastruktury turystycznej. Oznakowane ścieżki rowerowe i spacerowe z miejscami postojowymi i tablicami informacyjnymi będą przyciągać ludzi chętnych odpocząć na łonie natury. Na terenie miejscowości rozwinęło się rolnictwo i w bardzo słabym stopniu przedsiębiorczość. Obydwa działy wymagają zaangażowania dodatkowych środków finansowych, kapitału ludzkiego, w celu poprawienia jakości oferowanych usług, zwiększenia oferty produktów oraz stworzenia dodatkowych miejsc pracy. Dla prawidłowego rozwoju wsi, wymagana jest budowa infrastruktury kanalizacyjnej oraz rozbudowa wodociągów, co będzie wpływało pozytywnie na rozwój mieszkalnictwa i zatrzymanie obecnych lokatorów w rodzinnych stronach. Istotne znaczenia ma również zorganizowanie dogodnego i wielofunkcyjnego miejsca spotkań dla społeczności lokalnej poprzez dostosowanie świetlicy wiejskiej do organizacji różnych imprez okolicznościowych oraz zapewnienie kompletnego zaplecza sportowego dla właściwego rozwoju młodych ludzi, którzy stanowią duży kapitał miejscowości. Poprzez inwestycje w zaplecze sportowe i edukacyjne, inwestuje się w kapitał ludzki, który jest istotnym zasobem każdej wsi.

27 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

V. OPIS PLANOWANYCH ZADAŃ INWESTYCYJNYCH I PRZEDSIĘWZIĘĆ AKTYWIZUJĄCYCH SPOŁECZNOŚĆ LOKALNĄ

Przygotowanie dokumentu oraz zakresu planowanych zadań do realizacji w miejscowości Krasne Potockie poprzedziły badania ankietowe przeprowadzone wśród mieszkańców, jak również rozmowy z władzami wsi Krasne Potockie. Ankietowani zostali poproszeni o wymienienie najbardziej pozytywnych cech wyróżniających ich miejscowość.

Najczęściej wymienianymi cechami przez mieszkańców były:

28 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

• oddalona od miasta, zgiełków i przemysłowych huków, • piękny teren krajobrazowy • czyste powietrze, • dużo terenów gminnych, które można przeznaczyć pod atrakcje turystyczne, rekreacyjne, sportowe, widowiskowe, imprezy okolicznościowe

Spośród negatywnych cech najczęściej wymieniano:

• niezadowalający stan dróg, • brak oczyszczalni ścieków, • zaniedbana regulacja potoków,

Najczęściej wymienianymi, pilnymi do realizacji inwestycjami są:

• poprawa stanu dróg • budowa kanalizacji lub wsparcie oczyszczalni przydomowych, • wykorzystanie odnawialnych źródeł energii • plac zabaw • rozbudowa istniejącego boiska w większy kompleks sportowy, • dostosowanie świetlicy do potrzeb użytkowych, • obiekty rekreacji (dobrze zagospodarowane ścieżki spacerowe i rowerowe, zorganizowanie przyleśnych parkingów, placów ogniskowych, placów widowiskowych na wzniesieniach górskich), • remont zabytkowej kapliczki i zabezpieczenie przed zniszczeniem

Poniżej zamieszczono opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną z podaniem szacunkowych kosztów ich realizacji.

29 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

VI. OPIS I CHARAKTERYSTYKA OBSZARÓW O SZCZEGÓLNYM ZNACZENIU DLA ZASPOKOJENIA POTRZEB MIESZKAŃCÓW

W miejscowości Krasne Potockie można wyróżnić obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, sprzyjający nawiązywaniu kontaktów społecznych, ze względu na położenie oraz cechy funkcjonalno – przestrzenne. Na obszarze tym występują istotne dla mieszkańców obiekty: • Szkoła Podstawowa, • świetlica wiejska, w remizie strażackiej, • ogólnodostępne boisko sportowe, • kapliczki. Wskazany obszar zlokalizowany jest przy drodze powiatowej Trzetrzewina –

30 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

Męcina oraz drogach gminnych. W okolicy w/w obszaru ciągle powstają nowe budynki, zwłaszcza że dużym zainteresowaniem cieszą się działki na sprzedaż. Ze względu na swoje położenie jest obszar ten stanowi naturalne miejsce spotkań mieszkańców, jest ogólnie dostępny, tutaj rozgrywają się najważniejsze dla społeczności wydarzenia: festyny, zawody, przeglądy muzyczne. W spotkaniach tych biorą udział zarówno starsi mieszkańcy, jak i ci najmłodsi, co stanowi ogromny potencjał dla rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. Mieszkańcy są bowiem związani ze swoją „małą ojczyzną”, cechuje ich lokalny patriotyzm i chęć pracy na rzecz rozwoju społeczności lokalnej. Niemniej jednak obszar ten by mógł w pełni spełniać swoje funkcje musi być modernizowany w zakresie infrastruktury społeczno-kulturalnej. Priorytetem jest poprawa bezpieczeństwa przejawiająca się w budowie oświetlenia czy poprawie jakości dróg i budowie chodników. Równie ważna jest rozbudowa boiska sportowego, dostępnego dla wszystkich mieszkańców oraz remont świetlicy wiejskiej. Zamierzeniem mieszkańców jest także zlokalizowanie w granicach wyznaczonego obszaru placu zabaw oraz ścieżek rowerowych i spacerowych. Społeczność lokalna podkreśla również konieczność odnowienia zabytkowej kapliczki. Zaplanowane inwestycje kompleksowo rozwiązują problemy, z jakimi borykają się mieszkańcy, a tym samym umożliwią poprawę jakości życia na obszarach wiejskich przez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych oraz promowanie obszarów wiejskich. Ponadto wpłyną na rozwój tożsamości społeczności miejscowości Krasne Potockie, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki wsi oraz na wzrost atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej miejscowości.

31 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

ZAŁĄCZNIKI Załącznik nr 1. Zestawienie inwestycji planowanych na lata 2010 - 2016

Zestawienie inwestycji planowanych na lata 2010 - 2016

PRZEZNACZENI CZAS REALIZACJI E ZAKRES PLANOWANYCH data rozpoczę cia/ data NAZWA PROJEKTU CEL INWESTYCJI ZARZĄ DZANIE PRAC zakoń czenia Poprawa warunków Mieszkańcy wsi, Urząd Gminy Położenie nawierzchni Modernizacja dróg komunikacyjnych na 2010, 2013 turyści w Chełmcu utwardzonej obszarze miejscowości Sieć Poprawa życia Mieszkańcy wsi, Urząd Gminy Rozbudowa wodociągu 2010 wodociągowa mieszkańców turyści w Chełmcu Budowa placu zabaw Poprawa warunków Mieszkańcy wsi, Urząd Gminy Plac zabaw wraz z pełnym 2011 właściwego rozwoju dzieci turyści w Chełmcu wyposażenie Poprawa warunków Mieszkańcy wsi, Urząd Gminy Remont świetlicy wraz z Świetlica właściwego rozwoju dzieci 2012 turyści w Chełmcu wyposażeniem i młodzieży Budowa obiektów Rozwój fizyczny użyteczności Rozbudowa boiska w Ogólnodostępne młodzieży, poprawa Mieszkańcy wsi, Urząd Gminy publicznej większy kompleks 2013 boisko sportowe warunków rekreacji, turyści w Chełmcu sportowy integracja mieszkańców Budowa kanalizacji lub Sieć Poprawa życia Urząd Gminy Mieszkańcy wsi przydomowych 2013 - 2014 kanalizacyjna mieszkańców w Chełmcu oczyszczalni ścieków Budowa Poprawa życia Urząd Gminy Mieszkańcy wsi Budowa oświetlenia 2011 oświetlenia mieszkańców w Chełmcu

32 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

Zestawienie inwestycji planowanych na lata 2010 - 2016

PRZEZNACZENI CZAS REALIZACJI E ZAKRES PLANOWANYCH data rozpoczę cia/ data NAZWA PROJEKTU CEL INWESTYCJI ZARZĄ DZANIE PRAC zakoń czenia

Odnowienie Wzmocnienie atrakcji Urząd Gminy Odnowienie zabytkowej zabytkowych Mieszkańcy wsi 2016 turystycznej regionu w Chełmcu kapliczki obiektów Budowa obiektów użyteczności Wykupienie gruntów i publicznej Ścieżki rowerowe Wzrost atrakcyjności Mieszkańcy wsi, Urząd Gminy budowa ścieżek 2016 i spacerowe turystycznej regionu turyści w Chełmcu rowerowych i spacerowych

33 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

Załącznik nr 2. Źródła finansowania i harmonogram realizacji projektów w latach 2010 - 2016

Źródła finansowania i harmonogram realizacji projektów w latach 2010 - 2016

Budowa wodociągu 1.000.000 500.000 500.000 środki własne gminy 150.000 150.000 kredyt środki UE 350.000 350.000 inne Modernizacja dróg 700.000 350.000 350.000 środki własne gminy 350.000 350.000 kredyt środki UE inne Budowa placu zabaw 100.000 100.000 środki własne gminy 30.000 kredyt środki UE 70.000 inne

Remont świetlicy 700.000 500.000 200.000 środki własne gminy 150.000 60.000 kredyt środki UE 350.000 140.000 inne

34 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

Źródła finansowania i harmonogram realizacji projektów w latach 2010- 2016

wartość wartość 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Nazwa projektu ogółem netto I półrocze II półrocze I półrocze II półrocze I półrocze II półrocze I półrocze II półrocze I półrocze II półrocze I półrocze II półrocze I półrocze II półrocze Rozbudowa boiska sportowego 500.000 250.000 250.000 środki własne gminy 75.000 75.000 kredyt środki UE 175.000 175.000 inne

Budowa sieci kanalizacyjnej 3.000.000 1.000.000 1.000.000 1.000.000 środki własne gminy 300.000 300.000 300.000 kredyt środki UE 700.000 700.000 700.000 inne

Budowa oświetlenia 100.000 100.000 środki własne gminy 40.000 kredyt środki UE 60.000 inne

35 Plan Odnowy Miejscowości Krasne Potockie

Źródła finansowania i harmonogram realizacji projektów w latach 2010 - 2016

wartość wartość 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Nazwa projektu ogółem netto I półrocze II półrocze I półrocze II półrocze I półrocze II półrocze I półrocze II półrocze I półrocze II półrocze I półrocze II półrocze I półrocze II półrocze Odnowienie zabytkowej kapliczki 100.000 100.000 środki własne gminy 30.000 kredyt środki UE 70.000 inne Budowa ścieżek rowerowych i spacerowych 200.000 100.000 100.000 środki własne gminy 30.000 30.000 kredyt środki UE 70.000 70.000 inne