Ο Ψυχομαγικός Κινηματογραφικός Ρεαλισμός του Alejandro Jodorowsky του Νίκου Τερζή, PhD

«Κανονικός άνθρωπος είναι o άνθρωπος που είναι διαφορετικός». Alejandro Jodorowsky

Ο Alejandro Jodorowsky (Χοδορόφσκι) δεν είναι κάποιος Χιλιαστής, αλλά ο αιρετικός Χιλιανός δημιουργός με τις περισσότερες καλλιτεχνικές δεξιότητες στον πλανήτη: Σκηνοθέτης Κινηματογράφου & Θεάτρου, παραγωγός, μίμος, ηθοποιός, σεναριογράφος κινηματογραφικών έργων, συγγραφέας θεατρικών έργων, συγγραφέας 23 μυθιστορημάτων και πολλών φιλοσοφικών δοκιμίων, αστείρευτος αποφθεγματολόγος, ποιητής, συνθέτης, μουσικός,

1

συγγραφέας εκπληκτικών βιβλίων comics, σχεδιαστής, lecturer, πνευματιστής guru και ιδρυτής μιας ψυχοθεραπευτικής μεθόδου, της Ψυχομαγίας (Psychomagic), η οποία αφορά στην θεραπευτική αναβίωση παιδικών τραυμάτων1 ωσάν να πρόκειται για δραματουργικά έργα! Περισσότερο γνωστός για τις avant-garde ταινίες του, συγκεντρώνει τον θαυμασμό όσων αναζητούν και λατρεύουν το Cult Cinema, θέλγονται από τον σουρεαλισμό των ταινιών του και τον συνδυασμό μυστικισμού και θρησκευτικής εικονοκλαστικής προκλητικής διάθεσης που τις εμπνέει και διατρέχει. Αρκετοί τον θεωρούν απατεώνα κι άλλοι τον αποκαλούν Άθεο μυστικιστή, χαρακτηρισμό που εκείνος αρνείται δηλώνοντας ότι είναι απλώς ένας παίκτης [ένας gambler, όπως λέει ο ίδιος στο ντοκιμαντέρ La constellation Jodorowsky, (1994)]. Οι ταινίες αυτού του τρελά ταλαντούχου, Χιλιανού εκκεντρικού καλλιτέχνη που ακόμα πιστεύει ότι o Κινηματογράφος είναι η πιο πλήρης τέχνη από όλες, βρίθουν από αναφορές στον Bunuel, στον Fellini, στον Antonine Artaud, το Θέατρο του Παραλόγου και τον Fernando Arrabal, την pop κουλτούρα του LSD και της σεξουαλικής επανάστασης του καιρού του. Χαρακτηριστική είναι η

1 Primal Scream: H ψυχοθεραπευτική προσέγγιση του Jodorowsky δεν μπορεί να μη μου φέρει στο νου το βιβλίο The Primal Scream, που προτείνει τη θέση ότι σχεδόν όλες οι νευρωσικές διαταραχές μπορεί να ανιχνευθούν ως προς τα αίτια τους στα τραύματα της παιδικής ηλικίας. Ο Dr. Arthur Janov, ο Καλιφορνέζος ψυχοθεραπευτής και συγγραφέας του βιβλίου ο οποίος κούραρε προσωπικά τον Lennon, διασκεύασε μια θεραπεία η οποία με τα λόγια του βιογράφου του Lennon (αληθινού θαυμαστή και υποστηρικτή του Jodorowsky): «σπάζει το φράγμα σε τόσα χρόνια καταπιεσμένων συναισθημάτων οδηγώντας τον ασθενή στην παιδική του ηλικία για να αναβιώσει τον πόνο από τα πρωταρχικά του τραύματα, ουρλιάζοντας πολλές φορές σαν βρέφος που μόλις βγήκε από τη μήτρα».

ρήση του «ότι με τις ταινίες του θέλει να προκαλέσει στους θεατές μια τέτοια ψυχεδελική εμπειρία ανάλογη εκείνης όταν έχεις πάρει LSD». Περίπου για ένα τέταρτο του αιώνα ο Jodorowsky έδινε δωρεάν διαλέξεις σε πανεπιστήμια σε όλη την επικράτεια του Παρισιού και ειδικά στο Le Téméraire, ένα αδιάφορο café. Τυπικά αυτά τα μαθήματα και οι συζητήσεις ξεκινούσαν Τετάρτες βράδυ με τη μορφή της μαντείας των Tarot και κατέληγαν σε δωρεάν ωριαίες συνεδρίες με το πολυπληθές κοινό, με διάφορους εθελοντές των οποίων το γενεαλογικό δέντρο μελετούσε ως προς την ψυχολογική επίδραση που οι πρόγονοι τους, νεκροί ή ζωντανοί θα μπορούσαν να έχουν στους απόγονούς τους επηρεάζοντας τον ψυχισμό τους, προκαλώντας ψυχικούς καταναγκασμούς! Από όλο το έργο του, ο Jodorowsky θεωρεί ότι αυτές οι δραστηριότητες είναι οι πιο σημαντικές της ζωής του. Αν και οι συγκεκριμένες συνευρέσεις λάμβαναν χώρα μόνο στο κόσμο των παριζιάνικων café, ο ίδιος έχει αφιερώσει χιλιάδες ώρες από τη ζωή του στη διδασκαλία, βοηθώντας τους ανθρώπους να ανοίξουν το πνεύμα τους και «να γίνουν πιο συνειδητοί», όπως λέει ο ίδιος. Κατά ένα ιδιαίτερο τρόπο τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τις ταινίες του, ειδικά την αυτοβιογραφική και πιο προσβάσιμη, ολοκληρωμένη, ταινία του Ο Χορός της Πραγματικότητας (2013). Γεννημένος στις 17 Φεβρουαρίου 1929 σε μια παραλιακή μικρή πόλη ανθρακωρύχων, την 2 Tocopilla της Χιλής, από γονείς Εβραίους μετανάστες από την Ουκρανία βίωσε δυστυχισμένα παιδικά χρόνια αναζητώντας καταφύγιο στο διάβασμα και στην ποίηση, ως αναγνώστης αλλά και ως φέρελπις ποιητής. Ο πατέρας2 του που ήταν έμπορος συχνά κακοποιούσε τη μητέρα του, και κάποια φορά την κατηγόρησε ότι φλέρταρε με έναν πελάτη. Εξοργισμένος, αφού την ξυλοκόπησε την βίασε. Προϊόν της εγκυμοσύνης που προέκυψε από αυτόν τον βιασμό ήταν ο Alejandro. Εξαιτίας της βίαιης σύλληψης, η μητέρα του μίσησε τον πατέρα του και αντιπάθησε τον μικρό Alejandro, λέγοντας του: «δεν μπορώ να σε αγαπήσω» και δείχνοντάς του εξαιρετικά σπάνια κάποιο δείγμα τρυφερότητας. Ο Alejandro είχε επίσης μία μεγαλύτερη αδελφή την Raquel, την οποία αντιπαθούσε γιατί πίστευε ότι ήταν πολύ εγωίστρια κάνοντας τα πάντα για να είναι το κέντρο της προσοχής των γονιών τους. Ένιωθε περιφρόνηση για πολλούς από τους κατοίκους της περιοχής του, που τον έβλεπαν ως αουτσάιντερ λόγω του ότι ήταν γιος μεταναστών, καθώς επίσης και για την αμερικανική βιομηχανία εξόρυξης μεταλλευμάτων που εργαζόταν σε τοπικό επίπεδο και αντιμετώπιζε τους Χιλιανούς εργάτες άσχημα. Ήταν τέτοια η εντύπωσή του για τους Αμερικανούς που τον οδήγησαν αργότερα στην καταδίκη του αμερικανικού ιμπεριαλισμού και της νεοαποικιοκρατίας στη Λατινική Αμερική σε αρκετές από τις ταινίες του. Παρ’ όλα αυτά ο ίδιος αγαπούσε τη γενέτειρά του, και με μεγάλη λύπη αναγκάστηκε να την αφήσει σε ηλικία εννέα ετών, κάτι για το οποίο κατηγόρησε τον πατέρα του, όταν η οικογένειά του μετακόμισε στην πόλη του Σαντιάγκο της Χιλής. Ο Jodorowsky εγκατέλειψε το Κολέγιο για να ασχοληθεί με την παντομίμα και εργάσθηκε ως clown στο δικό του θεατρικό γκρουπ που ίδρυσε με το όνομα Teatro Mimico το 1947. Το 1953 μετακόμισε στο Παρίσι θέλοντας να υλοποιήσει τρεις επιθυμίες του: 1ον να εργασθεί με τον

2 «Όταν πέθανε ο πατέρας μου δεν έκλαψα. Όταν τρεις μέρες μετά πέθανε η γάτα μου, έκλαψα πολύ».

διάσημο μίμο Marcel Marceau πράγμα που έπραξε για αρκετά χρόνια σπουδάζοντας ταυτόχρονα μιμητική με τον Etienne Decroux, δάσκαλο του Marceau. 2ον να σπουδάσει Φιλοσοφία στη Σορβόννη. 3ον να συμπράξει με τον Andre Breton και τη σουρεαλιστική ομάδα πράγμα που έκανε για δύο χρόνια μέχρι περίπου το θάνατο του ιδρυτή του Σουρεαλισμού. Στο Παρίσι γρήγορα στράφηκε στον Κινηματογράφο σκηνοθετώντας την πρώτη μικρού μήκους ταινία του Les tetes interverties (Τα κομμένα κεφάλια,1957) περισσότερο γνωστή ως La Cravate. Πρόκειται για μια εικοσάλεπτη μεταφορά μιας νουβέλας του Τόμας Μαν. Στηρίζεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στην παντομίμα και αφορά την σουρεαλιστική ιστορία ενός εμπόρου που βοηθά έναν νεαρό άνδρα να βρει την επιτυχία στον έρωτα. Ο ποιητής και σκηνοθέτης Jean Cocteau εκθείασε θερμά την ταινία στην οποία παίζει και o σουρεαλιστής χιουμορίστας, stand-up comedian και clown Raymond Devos3 και ο Jodorowsky στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Η ταινία εθεωρείτο χαμένη, ώσπου βρέθηκε ως εκ θαύματος μια κόπια της το 2006! Ο Jodorowsky ζούσε ανάμεσα στο Μέξικο Σίτυ και το Παρίσι όταν το 1962 μαζί με τον Ισπανό θεατρικό συγγραφέα και ποιητή Fernando Arrabal και τον Γάλλο Roland Topor ίδρυσαν την αναρχική avant-garde κολεκτίβα Panic Movement ως αντίδραση στο σουρεαλιστικό κίνημα4 που θεωρούσε ότι πια είχε γίνει mainstream, μικροαστικό, αποδεκτό. Μια χαρακτηριστική παράσταση της κολεκτίβας ήταν η τετράωρη performance γνωστή με τον τίτλο: Sacramental Melodrama τον Μάιο του 1965 στο Φεστιβάλ Ελεύθερης Έκφρασης στο Παρίσι. Στην 3 παράσταση πρωταγωνιστούσε ο Jodorowsky ντυμένος στα δερμάτινα μοτοσικλετιστή και έκοβε το λαιμό σε δύο χήνες, στερέωνε με χαρτοταινία δύο φίδια στο στήθος του, ξεγυμνωνόταν και τον μαστίγωναν. Άλλες σκηνές συμπεριελάμβαναν γυμνές γυναίκες πασαλειμμένες με μέλι, ένα σταυρωμένο κοτόπουλο, το σκηνοθετημένο φόνο ενός Εβραίου κληρικού, ένα γιγάντιο αιδοίο, και ζωντανές χελώνες και βερίκοκα κονσέρβας που ρίχνονταν στο κοινό από το πουθενά!! Το 1966 δημιουργεί το δικό του περιοδικό κόμικς Anibal 5 με εικονογραφήσεις του Manuel Moro. Αργότερα είχε δηλώσει: « […] όλα τα comics που κάνω είναι οι ταινίες που δεν θα μπορούσα να κάνω ποτέ». Δεν θα ήταν υπερβολή αν πούμε ότι κάθε κινηματογραφικό του εγχείρημα ήταν και μία μικρή ή μεγάλη προσωπική του περιπέτεια, ειδικά η επιστημονικής φαντασίας ταινία Dune, η οποία ποτέ δεν υλοποιήθηκε! Tο 1967 σε σενάριο του Fernando Arrabal [βασισμένο στο ομώνυμο θεατρικό έργο του, 1958] σκηνοθετεί την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, το σουρεαλιστικό Fando y Lis που προκάλεσε ένα τεράστιο σκάνδαλο στο Μεξικό και απαγορεύτηκε! Η ταινία συνέπεσε με την ανάθεση των Ολυμπιακών Αγώνων στο Μεξικό του 1968, με αποτέλεσμα οι φτωχοί Μεξικανοί

3 Περισσότερο γνωστός από την περίφημη cameo σουρεαλιστική, κωμική συμμετοχή του στο Pierrot le Fou (1965) του Godard.

4 «Όταν ήμουν έφηβος, εγκατέλειψα τη χώρα μου 23 χρονών για να έρθω στο Παρίσι και να γνωρίσω τον Andre Breton, τον Πάπα του Σουρεαλισμού. Και για τρία χρόνια, ήμουν εκεί εργαζόμενος μαζί του σαν σουρεαλιστής».

να εξεγερθούν και ο Jodorowsky να φυγαδευτεί κακήν κακώς με ένα αμάξι από το Φεστιβάλ του Ακαπούλκο! Παρ' όλα αυτά, το κινηματογραφικό μεγάλου μήκους ντεμπούτο του παραμένει ένα ακραίο χαοτικό αριστούργημα. Αλλά ας επιχειρήσουμε να περιγράψουμε αυτή την τόσο ιδιαίτερη, χαμηλού προϋπολογισμού, ασπρόμαυρη ταινία σαν δείγμα της μοναδικής ατίθασης κινηματογραφικής του τόλμης: σε μια βραχώδη έρημο (του Μεξικού) η ταινία παρακολουθεί τον νεαρό Fando (Sergio Kleiner) που κουβαλάει στην πλάτη του την Lis (Diana Mariscal), την παραπληγική κοπέλα του, διαμέσου της γυμνής μετααποκαλυπτικής «έρημης χώρας» που θα μπορούσε να εκληφθεί ως Καθαρτήριο, αναζητώντας τη μυθική πόλη Tar (που θα μπορούσε να συμβολίζει τον Παράδεισο), αφού κατά τον θρύλο κάθε ευχή πραγματοποιείται. Οι δύο πρωταγωνιστές συναντούν μια πληθώρα από πολύ απρόβλεπτους χαρακτήρες: στην ερειπωμένη Tar κάποιες γυναίκες προσπαθούν να συμπαρασύρουν σεξουαλικά τον Fando με τη Lis παραμελημένη να αναγκάζεται να τα βγάλει πέρα μόνη της. Άλλες σκηνές περιλαμβάνουν λασπόλουτρα, όπου ο Fando αφήνει τη Lis να μείνει μόνη της για λίγο. Και η σωρεία των σκηνών που βρίθουν από συμβολισμούς συνεχίζεται αμείωτη: ένα κοπάδι γυναικών τους επιτίθενται με μαστίγια σε ένα νεκροταφείο αυτοκινήτων (σαφές homage στον Arrabal και στο θεατρικό έργο του: Νεκροταφείο αυτοκινήτων, 1958), μουσικοί της jazz κι ένας πιανίστας που παίζει πιάνο ενώ αυτό φλέγεται, ένας γέρος ερημίτης και η μουγκή, Θεόχοντρη ερωμένη του, τέσσερεις γριές με ύφος αριστοκράτισσας που παίζουν χαρτιά εν μέσω της ερήμου και ταΐζουν κομπόστα κάποιον νωχελικό ζιγκολό, επίσης τους επιτίθενται με κομπόστες από βερίκοκα, αλλά και μια παρέα εύθυμων τραβεστί που ντύνουν γυναικεία τον Fando και αντρικά τη Lis και μετά αποχωρούν προς το άγνωστο! Ο Fando σε απόγνωση, 4 σκοτώνει την ανήμπορη Lis και ριζώνει με ένα λουλούδι στο χέρι του πάνω στον πέτρινο τάφο της με μόνη συντροφιά ένα σκύλο! Κάποια στιγμή ο Fando συναντά την πεθαμένη μητέρα του που τον μπουκώνει στο φαγητό… Άνυδρες εκτάσεις που φέρνουν στον νου το The Waste Land, 1922 του T. S. Elliot, φυσικοί χώροι και φωτισμοί, έλλειψη ρακόρ μεταξύ των πλάνων σε μια αφήγηση που δεν διέπεται από καμιά φανερή λογική αιτίας- αποτελέσματος, συχνές φλασιές πλάνων διάρκειας ελάχιστων καρέ, ερασιτέχνες ηθοποιοί, ακραίο μαύρο χιούμορ, ατμόσφαιρα εμποτισμένη σε παραισθησιογόνα ναρκωτικά, ψυχολογική και σωματική βία, έρωτας και αναρχία, παρενδυσία, βαμπιρισμός και παιδοφιλία αλληλοδιαδέχονται στο Fando y Lis, ταινία που θεωρήθηκε βλάσφημη και προξένησε επεισόδια το 1968 στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Ακαπούλκο, όπως προαναφέραμε. Όμως, η ταινία βρήκε και φανατικούς υποστηρικτές όπως ο Roman Polanski και η σύζυγός του, Sharon Tate (που παρευρίσκοντο για την προώθηση της ταινίας τους Rosemary's Baby), οι οποίοι είχαν παραστεί στην πρώτη προβολή και κατήγγειλαν τη λογοκρισία που επεβλήθη στον Jodorowsky, ευαισθητοποιημένοι από την έλλειψη ελευθερίας που είχε υποστεί και ο Polanski στη χώρα του. Η εκπληκτική σκηνοθεσία του Jodorowsky και η ονειρική κινηματογράφηση του Rafael Corkidi – γύρισε επίσης το El Topo (1970) και το Holy Mountain (1973) – συνδυάζονται για να αποτίσουν ένα σουρεαλιστικό φόρο τιμής στον Χριστιανισμό και μια δήλωση για την απομάκρυνση της σύγχρονης κοινωνίας από την πνευματικότητα και την παράδοσή της στον

ηδονισμό και τον υλισμό. Ωστόσο, η ταινία είναι ένα «ανοικτό κείμενο» που επιδέχεται διαφορετικές ερμηνείες. Συνολικά, φαίνεται πιο προσιτή ερμηνευτικά από τις επόμενες πιο αινιγματικές και παράξενες ταινίες του. Η επόμενη ταινία του το ψυχεδελικό acid western El Topo (1970), έχοντας κερδίσει τον θαυμασμό και την υποστήριξη του John Lennon (αλλά όχι και των κριτικών) παιζόταν με ιδιαίτερη επιτυχία για έξι μήνες ειδικά στη Νέα Υόρκη, ως η πρώτη μεταμεσονύχτια cult ταινία στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι σχεδόν άθλος να περιγράψει κανείς το τι γίνεται στις δύο ώρες που διαρκεί η ταινία η οποία απαρτίζεται από δύο μέρη: το πρώτο, ένα σουρεαλιστικό western και το δεύτερο, μια ιστορία αγάπης, συγχώρεσης και αναγέννησης! Πυροβολισμοί σε υπηρεσία αποδόμησης των σπαγγέτι γουέστερν του Sergio Leone, όντα μεταλλαγμένα, καλόγεροι, νάνοι, ποτάμια αίματος, αποκρυφιστική φιλοσοφία, χριστιανισμός και παγανισμός, απόκοσμη ψυχεδελική μουσική (ο ίδιος ο Jodorowsky μεταξύ των συνθετών του σάουντρακ της ταινίας) και ερμηνείες φανερά επηρεασμένες από το θέατρο στο οποίο έχει επιδοθεί ιδιαίτερα ο σκηνοθέτης, 5 έχοντας ήδη σκηνοθετήσει πολλές παραστάσεις στο Μεξικό. Στα σίγουρα, εάν ο John Lennon δεν μεσολαβούσε στον Allen Klein, το El Topo δεν θα παιζόταν ποτέ στις ΗΠΑ, έστω και στο πλαίσιο μεταμεσονύκτιων προβολών και, κυρίως, ο Jodorowsky δεν θα έβρισκε τα κεφάλαια για να γυρίσει την επόμενη ταινία του. Λέγεται μάλιστα πως τόσο ο Lennon, όσο και η avant-gardist Yoko Ono, είχαν δώσει ένα σημαντικό μέρος από τα εισοδήματά τους στον Jodorowsky για να συνεχίσει το ακραίο καλλιτεχνικό του έργο. Η παρέμβαση του Lennon στον manager του Allen Klein είχε ως αποτέλεσμα να βρει ο Jodorowsky ένα εκατομμύριο δολάρια για να χρηματοδοτήσει την επόμενη ταινία του: το Holy Mountain (1973), μια σουρεαλιστική αναζήτηση στις ιδέες του Δυτικού Εσωτερισμού, τόσο ακραία που μοιάζει να διαδραματίζεται σε ένα παράλληλο Σύμπαν! Αργότερα, η ρήξη του Jodorowsky με τον Allen Klein, τον διανομέα της ταινίας και μάνατζερ των Beatles και των Rolling Stones, εμπόδισε για 30 και πλέον χρόνια έως το 2004 την ευρεία κυκλοφορία και του El Topo και του Holly Mountain, ταινίες βέβαια που είχαν ήδη κατακτήσει το underground κινηματογραφικό κύκλωμα διανομής. Το επόμενο εξαιρετικά φιλόδοξο κινηματογραφικό εγχείρημά του να αποδώσει το επιστημονικής φαντασίας βιβλίο του Frank Herbert, Dune (1965), ύστερα από προετοιμασία δύο ετών (1973-75) κατέληξε

σε αποτυχία, παρότι είχε εξασφαλίσει τη συμμετοχή στο cast των David Carradine, Mick Jagger, Orson Welles και του Salvador Dalí (o oποίος ζήτησε το εξωφρενικό ποσό των $100,000 ανά λεπτό (!) για να είναι ο πιο ακριβοπληρωμένος ηθοποιός του πλανήτη, κάτι που ο Jodorowsky μετέτρεψε ιδιοφυώς σε $100,000 ανά λεπτό φιλμικού χρόνου). Οι Pink Floyd και το γαλλικό prog-rock συγκρότημα Magma δέχτηκαν να γράψουν μουσική αντιπροσωπευτική των δύο εμπόλεμων πλανητών. Πολύ αργότερα το 2013 σε σκηνοθεσία του Frank Pavich ολοκληρώθηκε το ιδιαίτερα διαφωτιστικό ντοκιμαντέρ Jodorowsky’s Dune, όπου γίνεται φανερό ότι το καταπληκτικό storyboard του Moebius (συνεργάτη του Jodorowsky στο εγχείρημα του Dune), που αντίγραφό του είχε κατατεθεί άκαρπα σχεδόν σε κάθε μεγάλο αμερικανικό στούντιο, αποτέλεσε πηγή έμπνευσης/αξιοποίησης για τις ταινίες Star Wars (1977), Raiders of the Lost Ark (1981), The Terminator (1984) και Alien (1979) των George Lucas, Steven Spielberg, James Cameron και Ridley Scott. Ο David Lynch τελικά έφτιαξε τη δική του κινηματογραφική εκδοχή του Dune το 1984 και όταν κάποτε οι γιοί του Jodorowsky τον ξεσήκωσαν και πήγαν όλοι μαζί να την δουν, η καρδιά του χτυπούσε σαν τρελή, λέει ο ίδιος στο ντοκιμαντέρ. Θεωρούσε τον Lynch, τον μόνο που θα το κατάφερνε ίσως καλύτερα και από αυτόν. Αλλά αυτό που είδε τον λύτρωσε, γιατί το θεώρησε αποτυχία: «Έγινα πανευτυχής, γιατί η ταινία ήταν απαίσια», δηλώνει με αφοπλιστική ειλικρίνεια [στο ντοκιμαντέρ]!

Επακολούθησαν τρεις ταινίες: η οικογενειακή ταινία Tusk (1980) που γύρισε στην Ινδία και η οποία ποτέ δεν βρήκε ευρεία διανομή, η σουρεαλιστική ταινία τρόμου Santa Sagre5 (1989), και η αποτυχημένη Βρετανική υπερπαραγωγή The Rainbow Thief (1990) που γυρίστηκε στη 6 Πολωνία με διάσημους πρωταγωνιστές όπως οι: Peter O’Tool, Omar Sharif και ο Christopher Lee σε ένα μικρό ρόλο! Η ταινία αυτή την οποία ο ίδιος αργότερα αποκήρυξε, μαζί με το Tusk, ήταν οι πιο απρόσωπες ταινίες του, λόγω του ότι η καλλιτεχνική του δημιουργικότητα ήταν αυστηρά περιορισμένη από τους παραγωγούς του! Τον Αύγουστο του 2011, Ο Jodorowsky έρχεται στη γενέθλια πόλη του στη Χιλή για να γυρίσει την αυτοβιογραφική ταινία του The Dance of Reality (Ο Χορός της Πραγματικότητας), ένα φανταστικό μουσικό δράμα που βασίζεται στα δύο πρώτα κεφάλαια του ομώνυμου αυτοβιογραφικού βιβλίου του. Στην ταινία αυτή όπου συμμετέχουν ως

5 «To Santa Sangre είναι η ταινία που προσωπικά αγαπώ περισσότερο, γιατί το El Topo και το The Holy Mountain τα έφτιαξα με το κεφάλι μου, ενώ το Santa Sangre το έκανα με τα συναισθήματά μου, με την καρδιά μου. Είναι μια συναισθηματική ταινία».

ηθοποιοί οι γιοι του Botris και Adan, με τον τελευταίο να υπογράφει και τη μουσική της ταινίας, ο ίδιος υποδύεται τον εαυτό του στον ρόλο του στοχαστή, του μύστη.

Το 2015, Jodorowsky ξεκίνησε την ανάπτυξη μιας νέας ταινίας με τίτλο Poesia Sin Fin (Endless Poetry) ως συνέχεια του The Dance of Reality. Η Satori Films, η εταιρεία του που εδρεύει στο Παρίσι, για να βοηθήσει τη χρηματοδότηση της ταινίας ξεκίνησε δύο επιτυχημένες καμπάνιες crowdfunding. Η χρηματοδοτική εκστρατεία του αυτή έχει μείνει ανοικτή επ' αόριστον, και λαμβάνει δωρεές από τους οπαδούς και κινηματογραφόφιλους για την υποστήριξη της ανεξάρτητης αυτής παραγωγής. Η ταινία γυρίστηκε μεταξύ Ιουνίου και Αυγούστου 2015, στους δρόμους της Matucana στο Σαντιάγο της Χιλής, όπου τις δεκαετίες του ’40 και ’50 ο Jodorowsky έζησε για ένα διάστημα της παιδικής ηλικίας του. Έχοντας προγραμματιστεί για να προβληθεί το 2016, θα αποδώσει την ενηλικίωσή του στο Σαντιάγο, περίοδο κατά την οποία έγινε βασικό μέλος της ποιητικής avant-garde στη Χιλή, παράλληλα με ακραίους, μποέμ καλλιτέχνες όπως οι Hugo Marin, Gustavo Becerra, Enrique Lihn, Stella Díaz Varin, Nicanor Parra και άλλοι από τους νεαρούς, άγνωστους καλλιτέχνες της Χιλής, οι οποίοι αργότερα θα εξελισσόταν στους Τιτάνες της Λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας! Ο γιος του Jodorowsky, Adan Jodorowsky, θα τον υποδυθεί ως ενήλικα, ενώ ο Jeremias Herskovitz, από το The Dance of Reality, θα ενσαρκώσει τον Jodorowsky ως έφηβο. Το Poesia Sin Fin, είναι η αφήγηση του προσωπικού του ποιητικού πειραματισμού: η ιστορία ενός μοναδικού νεαρού ο οποίος έζησε όσο τολμηρά έζησαν ελάχιστοι άνθρωποι πιο πριν: αισθαντικά, αισθησιακά, αυθεντικά, ελεύθερα, τρελά! Εν τω μεταξύ, ταυτόχρονα με τις ταινίες αυτές εξέδωσε μια σειρά 7 βιβλίων comics επιστημονικής φαντασίας, με πιο σημαντικό το The Incal (1981-89) σε εικονογράφηση του εκπληκτικού, γάλου εικονογράφου Jean Giraud (Mœbius), το οποίο από πολλούς θεωρείται το καλύτερο βιβλίο comics που γράφτηκε ποτέ! Αυτό το βίαιο εικονογραφημένο comic μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας έχει βαθιά τις ρίζες του στην Tarot και τα σύμβολά της. Για παράδειγμα, ο John Difool, πρωταγωνιστής του The Incal, συνδέεται με την κάρτα Tarot του Τρελού. Αυτός ο εξαιρετικά πολυμαθής άνθρωπος, ο προφήτης της δημιουργικότητας που στα ογδόντα επτά του έχει τη διάθεση, την ενέργεια και την αμεσότητα ενός αδάμαστου παιδιού, έχει αναφέρει ως

πρωταρχικές κινηματογραφικές επιρροές του τους Federico Fellini και Luis Buñuel, ενώ άλλες φιλοσοφικές και καλλιτεχνικές επιρροές του ήταν μεταξύ άλλων οι George Gurdjieff και Antonin Artaud. Ο ίδιος με τη σειρά του έχει εμπνεύσει πολλούς, όπως μεταξύ άλλων τους: σκηνοθέτες David Lynch, Nicolas Winding Refn, Russell Roberts και Samuel Fuller. Τον Goichi Suda, δημιουργό βιντεοπαιχνιδιών και σκηνοθέτη του Suda 51. Τους ηθοποιούς Peter Fonda και Dennis Hopper. Τους κωμικούς The Mighty Boosh και Patton Oswalt. Τους ερμηνευτές Bob Dylan, Roger Waters, Marilyn Manson, Jarvis Cocker, Kanye West, Peter Gabriel, George Harrison και John Lennon. Ο Gabriel ειδικά υποστήριξε ότι το El Topo ήταν η έμπνευση για το διπλό άλμπουμ των Genesis, The Lamb Lies Down on Broadway, 1974. Τέλος, ο Gore Verbinski αναφέρει το El Topo ως επιρροή στην ταινία του κινουμένων σχεδίων Rango.

Βιβλιογραφία

Jodorowsky, Alejandro. Sacred Trickery and the Way of Kindness: The Radical Wisdom of Jodo Jodorowsky, Alejandro. Psychomagic: The Transformative Power of Shamanic Psychotherapy Jodorowsky, Alejandro. Where the Bird Sings Best

Φιλμογραφία

2016 Endless Poetry (μεταπαραγωγή) 2013 The Dance of Reality (Ο Χορός της 8 Πραγματικότητας)

1990 The Rainbow Thief

1989 Santa sangre

1980 Tusk (ως Alexandro Jodorowsky)

1973 The Holy Mountain (ως Alexandro Jodorowsky)

1968 Fando and Lis (ως Alexandro Jodorowsky)

1965 Teatro sin fin (μικρού μήκους)

1957 La cravate (μικρού μήκους) (ως Alexandre Jodorowsky)