DOCSLIB.ORG

Viyolonselin Türk Makam Müziğine Girişi Ve Tanburi Cemil Bey

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Viyolonselin Türk Makam Müziğine Girişi Ve Tanburi Cemil Bey View metadata, citation and similar papers at core.ac.uk brought to you by CORE itüdergisi/b sosyal bilimler Cilt:6, Sayı:1, 31-40 Aralık 2009 Viyolonselin Türk makam müziğine girişi ve Tanburi Cemil Bey Yelda Özgen ÖZTÜRK*, Ş. Şehvar BEŞİROĞLU İTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Müzik Doktora programı, 34437, Taşkışla, İstanbul Özet Türk makam müziği tarihinde bütün çalgılarda olduğu gibi yaylı çalgılarda da değişiklikler olmuş- tur. Değişen çalgılar, yeni tını arayışlarına cevap veremedikleri noktada yerlerini aynı fonksiyonu görebilecek başka çalgılara terk etmek zorunda kalmışlardır. Diğer kültürlerden ithal edilen çalgı- lar, bazı mevcut çalgıların yerine kullanılmış veya onların yanında yer almakta gecikmemiştir. Os- manlıda 19. yüzyılın ilk yarısında başlayan batılılaşma hareketleriyle birlikte, birçok batı çalgısının Osmanlı-Türk makam müziğinde kullanılmaya başlandığını görmekteyiz. Fasl-ı Cedid toplulukla- rında kullanılan çalgılardan Türk müziğinin makamsal yapısına uygun olanlar ince saza yani fasıl gruplarına girmişlerdir. Viyolonsel gibi özellikle renk itibariyle bas karakterli ve mikrotonal sesleri yakalayabilecek yetenekteki çalgılar Türk makam müziği icra eden gruplarda yer almıştır. Türk makam müziğinde kalın ve tok sesli bir çalgıya duyulan ihtiyaç eski dönemlerde de karşımıza çık- maktadır. Hem tutuş teknikleri hem de ses sahaları açısından viyolonsel ile benzerlik gösteren ıklığ, rebab ve ayaklı keman gibi çalgılar günümüz topluluklarında yerini viyolonsele bırakmışlardır. 20. yüzyıl başlarında kayıt teknolojisinin Türk müzik piyasasına girmesiyle, birçok usta müzisyeni din- leme olanağı doğmuştur. Türk makam müziğine ait elimizdeki en eski viyolonsel kayıdı Tanburi Cemil Bey’e ait olanlardır. Tanburi Cemil Bey’in Odeon firması için 1910 -11 tarihleri arasında yapmış olduğu kayıtlar içerisinde 8 tane viyolonsel taksimi bulunmaktadır. Kazandırdığı yeni yo- rumlar bu çalgının Türk makam müziğinde yer almasını sağlamış, icraları sonraki nesiller için il- ham kaynağı olmuştur. Bu icralar çalgı müziği açısından ileriye dönük önemli ipuçları içermekte- dirler. Bu çalışmada Türk makam müziğine ve özellikle Tanburi Cemil Bey’e ait olan ancak batı müziği terminolojisine göre isimlendirilen vibrato, süslemeler, glisandolar ve özel yaylar gibi tek- nikler, bu icraların analiz edilmesi yoluyla incelenmiştir. Amaç, yeni yazılacak eserler ve yorumlar içerisinde bu tekniklerin yer bulmasını sağlamaktır. Bu taksimlerin analiz edilmesi için kullanılan başlıca yöntem, mevcut kayıtların batı porte notasına aktarılmasıdır. Anahtar Kelimeler: Viyolonsel, Türk makam müziği, taksim, ıklığ, ayaklı keman, Tanburi Cemil Bey. *Yazışmaların yapılacağı yazar: Yelda Özgen ÖZTÜRK. [email protected]; Tel: (216) 566 59 62. Bu makale, birinci yazar tarafından İTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Dr. Erol Üçer Müzik İleri Araştırmalar Merkezi (MİAM) Müzik Doktora Programında tamamlanmış olan "The art of violoncello performance in Turkish makam music: An analysis on early Turkish music recordings" adlı doktora tezinden hazırlanmıştır. Makale metni 25.06.2009 tarihin- de dergiye ulaşmış, 05.11.2009 tarihinde basım kararı alınmıştır. Makale ile ilgili tartışmalar 31.03.2010 tarihine kadar dergiye gönderilmelidir. Y. Ö. Öztürk, Ş. Beşiroğlu Introduction of the violoncello to The entrance of the violoncello to Turkish music is Turkish makam music and Tanburi definitely not a coincidence. In fact, the reason for this entrance is not only its entrance to art together Cemil Bey with new movements, but also the previous existence of cello-like instruments in Turkish music. In other Extended abstract words, by time, the existing instruments had to leave There have been changes in string instruments like their place to the violoncello that has the same func- in all instruments in the history of Turkish makam tion. Iklığ is an instrument that is indicated in an- music. These changes either have occurred on the cient Anatolian sources. That it is played vertically instrument itself or have caused the instrument to and one of its iron feet leans on the ground are its leave its place to other instruments having the same similarities to the violoncello. Another instrument function. All these changes fell short of answering similar to the violoncello is ayaklı keman (footed the search of new timber which resulted in either violin), though it was never as widely used as the replacement or addition of foreign instruments. ıklığ or rebab. It is observed that even though in- However, despite the fact that the improvements in struments like ıklığ, rebab, and footed violin live un- instruments brought changes in performance to der the name rebab, this instrument has been re- some extent, neither the basic style nor the character placed by the violoncello in terms of sound intensity of instruments did show much change. What is more, in the contemporary ensembles. these styles have dominated the new instruments that substituted them. After the recording technology came into use, we had an opportunity to listen to a large number of When the entrance of European violin family to works from the master musicians. The oldest re- Turkish music began by viola d’amour, rebab, cording of violoncello performance is the master known as Turkish violin in the 17th century, was Tanburi Cemil Bey’s. We can trace the same quality very popular. Charles Fonton maintains in his book and virtuosity in every instrument that he plays. Turkish Music in the 18th century that the name vio- lin is used both to define the western violin and re- He used violoncello, as a solo instrument, compared to his kemençe interpretations, he is as energetic bab. After the viols called “sinekeman” by Turks, and fast as kemençe and sometimes even more ex- the violoncello which as an instrument with more perimental in his violoncello playing. The capacity bass character received acceptance in fasıl groups and the wide range of colors of the instrument gave in the 19th century. Since no recordings of first vio- way to new experiments and dimensions in his vio- loncello performances exist, it is not possible to de- loncello interpretations. The very common ornamen- termine exactly how and in what style they were tations, glissandos, grace notes and trills are a very played. In fact, the number of violoncello recordings special concept with fingerings that enable these done with the technology at the start of the 20th cen- motions. On the other hand, bowing technique is tury is highly limited. Nevertheless, the violoncello closer to the technique of” yaylı tanbur” and “ke- recordings of Tanburi Cemil Bey though few in mençe” bows are divided between main pitches and number, should be considered as a great opportu- grace notes by cut and detached bows; thus, creat- nity. ing a plectrum effect. Violoncello is first played in orchestras and bands By means of the violoncello performances of Tan- aiming to make western disciplined polyphonic mu- buri Cemil Bey, the techniques which belong to tra- sic. In II.Mahmut’s reign with the westernization ditional and folkloric values of Turkish makam mu- movement after the closure of Yeniçeri Ocakları sic like vibrato, grace notes, glissandos, special (1826) (guild of janissaries), the first band and the bows and fast articulations was detected and ana- music school Muzikayı Hümayun was established lyzed. Therefore, the aim is to find a place for these instead of Mehter. Talented musicians brought up in techniques in the contemporary performances and Mehter bands were hired for the band. New instru- newly written compositions. The approach to ments were imported from Europe to be taught in the analyze taksims had primarily been to transcribe the band. As well as Muzikayı Hümayun, women in existing taksims. Harem gathered to play in bands. In these orches- tras we know that besides violin, violoncello and Keywords: Violoncello, Turkish makam music tak- contrabass were played. sim, ıklığ, ayaklı keman, Tanburi Cemil Bey. 32 Viyolonselin Türk makam müziğine girişi ve Tanburi Cemil Bey Giriş Tanburi Cemil Bey ve Mesut Cemil gibi ustala- Viyolonselin Türk makam müziğinde kullanıl- rın viyolonsel icraları analiz edilmiş, Türk ma- maya başlaması 20.yüzyılın başlarına denk gel- kam müziğinin geleneksel değerleri içinden ge- mektedir. Bu dönemde Osmanlı İmparatorlu- len ileri icra tekniklerinin viyolonsel icrası açı- ğu’nda başlayan Batılılaşma hareketleriyle bir- sından getirmiş olduğu anlamlar araştırılmıştır. likte, viyolonselin ilk olarak çok sesli Batı mü- Süslemeler, çarpmalar, glisandolar, özel yaylar ziği icra etmek için bando ve orkestralarda kul- ve hızlı artikülâsyonlar gibi icra tekniklerinin lanıldığını görmekteyiz. Türk makam müziğinde ortaya koyulmuş olmasındaki amaç bu teknikle- kullanılan bas karakterli bir çalgı olmayışı ve rin modern icralar ve yeni yazılacak eserler için viyolonselin Türk müziğinin makamsal yapısı kaynak teşkil etmesidir. içindeki mikrotonal sesleri icra etmeğe elverişli olması, bu çalgının fasıl topluluklarında yer al- Analizleri yapılacak icralar için taksim örnekleri masına neden olmuştur. tercih edilmiştir. Türk makam müziğinin tek sesli olarak icra edildiği hatırlanacak olursa, Fonografın (1877) ve hemen ardından gramofo- birden fazla çalgının yer aldığı bir toplulukta nun (1887) icadıyla birlikte ortaya çıkan plak viyolonselin sesini ayırd etmek çok zordur. Bu şirketleri, 1900’lü yıllarda Türk pazarına girmiş nedenle bulunan tüm kayıtlar diskografiye ko- ve piyasaya çok sayıda plak sürmüşlerdir. Bu yulmuş, ancak analizler için taksim örnekleri
Load more

Recommended publications
  • The Transcription of Çeçen Kızı in Byzantine Notation by Konstantinos Psahos in 1908
    The transcription of Çeçen Kızı in Byzantine notation by Konstantinos Psahos in 1908 Çeçen Kızı is one of the most popular tunes in the repertoire of urban Ottoman music. The recording of the piece by Tanburi Cemil Bey contributed to its acceptance by a wide audience. Interestingly a variety of Çeçen Kızı versions exist on the island of Lesvos and in Preveza (mainland Western Greece)1. This paper focuses on a previously unknown transcription of Çeçen Kızı in the Byzantine notation system2 by Konstantinos Psahos, included in his collection Asias Lyra, published in Athens in 1908, preceding Cemil Bey’s recording. The recording of Çeçen Kızı by Tanburi Cemil Bey One of the most interesting aspects of Cemil Bey’ s artistic career was his engagement with discography production. It is known that the great performer, composer and multi-instrumentalist, recorded 78 rpm disks for Favorite Record, Gramophone Concert Record and Orfeon Record3 between 1905 and 1915. In his gramophone recordings he performed instrumental pieces that belong to major forms of Ottoman classical music, such as Peşrev and Saz Semâısi. Among them, he also performed his own compositions and numerous Taksim, the most standard- established improvisational genre in urban Ottoman music. In addition, he recorded Gazel (vocal improvisational genre) and Şarkı (songs with standard structure and morphology) accompanying singers such as Hafız Osman Efendi, Hafız Sabri Efendi, Hafız Yakub Efendi, Hafız Aşir Efendi, Hafız Yaşar [Okur] Bey. In his recordings Cemil Bey, apart from the tanbur, played kemençe, lavta, yaylı tanbur and cello. Furthermore, musicians who accompanied him with ud include Nevres Bey, Şevki 1In this paper, the case of Preveza will be not presented.
    [Show full text]
  • Tambûrî Cemil
    I Sayfa m ini ÖLÜMÜNÜN 51. YILDÖNÜMÜNDE SEVİLEN ŞARKILAR TURK Mahur şarkı Müzik: Tanburi Cemil bey Var iken zatında böyle hüsn-ii an olma nihan Seyre çık reftar edüp uşşak] eyle şaduman Sen kimin meftunusun mahzun durursun her zama» Tambûrî Cemil Bey m Seyre çık reftar edüp uşşakı eyle şaduman Türk musikisinin gelmiş geçmiş en büyük virtüözü sayılan Eviç şarkı Hazırlayan: Müzik: Tanburi Cemil bey Cemil beyr 1916 yılının 29 Temmuz sabahı veremden ölmüştü... Nazirin yok senin ey mâh yerde HİLMİ RİT Arar gönlüm seni seyyarelerde Bakar biçare her şeb ah eder de ÜRK musikisinin gelmiş okşamış, alnından öpmüş ve aşa­ da, modem anlamda izahını Arar gönlüm seni seyyarelerde geçmiş en büyük virtüözü ğı yukarı «Evlâdım, bunca sene­ yapmaya çalışan ilk eserdir. Ce­ Illllllllllllllllllll T tamburi Cemil bey’in, eli­ dir bu sazı çaldık.. Eh., şöyle mil’in garp musikisi ile teması ne aldığı her hangi bir tahta böyle biraz onu yendik de sanır­ ve meşguliyetine saray muhitin­ 1916 yılı Temmuzunun yirmi Hüseynî şarkı parçasından bile güzel sesler çı­ dım. Şimdi seni dinledikten son­ de Burhaneddin efendi, Abdür- sekizinci gününü yirmidokuzu- Müzik: Tanburi Cemil bey karacak değerde doğuştan bir ra, bir daha tamburu elime al­ rahim efendi, Tevfik efendi gibi na bağlayan gece yarısmdan son­ Görmek ister gözlerim herdem seni sanatkâr olduğu şüphesizdir. mayacağım.» gibi bir cümle sar- şehzadeler. Şerif Ali Haydarpaşa- ra karısı ile helâllaştı. Tutuldu­ Yadet Allah aşkına sen de beni Ancak, şahsiyetinin tahlilinde o fetmiş ve toplulukta bulunanla­ zade, Damat Mecit bey ve kar­ ğu verem hastalığından kurtula­ Çünki söyler ağlarım ben hep seni zamanlar meydana çıkarılama­ rı bu sözleri ile allak bullak et­ deşi Şerif Muhiddin bey.
    [Show full text]
  • ÇOLAKOĞLU, Gözde-EKEN, Merve-TÜRK MUSİKİSİ İCRASINDA
    179 TÜRK MUSİKİSİ İCRASINDA ARMUDÎ KEMENÇE VE GEÇİRDİĞİ TEKNOLOJİK GELİŞMELER* ÇOLAKOĞLU, Gözde-EKEN, Merve TÜRKİYE/ТУРЦИЯ ÖZET Armudî kemençe 18. yüzyıl sonlarında İstanbul’da çalgılı kahvehanelerde ve meyhanelerde icra edilen eğlence musikisinde kullanılan bir “kaba saz”dır. 19. yüzyıl sonlarında Vasilâki ve Tanbûri Cemil Bey’in icra açısından getirdiği yeni ekol ise çalgının kaba sazdan ince saza geçişini sağlamıştır. Bu icracılarla birlikte armudî kemençeye Klasik Türk Musikisi üslubu yerleşmiş, icra ediliş pozisyonu ve icra teknikleri açısından kemençe Türk Musikisi’nin vazgeçilmez bir yaylı çalgısı hâline gelmiştir. İcra tavrının oturması çalgıya birtakım teknik gelişimleri de getirmiştir. Tel boyları eşit olmayan üç telli kemençeye ilk kez Tanburi Cemil Bey ve Vasilaki dördüncü teli eklemişler ve kemençenin ses kapasitesini geliştirmişlerdir. Ancak bu ekleme tel boyları eşitlenmeden ve üst eşik eklenmeden yapılmıştır. İkinci bir gelişme ise Hüseyin Sadettin Arel’in kemençenin tel boylarını eşitlemesi ve çalgıyı soprano, alto, bas ve kontrbastan oluşacak kemençe beşlemesi ile çeşitlendirmesi olmuştur. Bu bildiride armudî kemençenin Türk toplumunda yepyeni bir icra üslubu ile var oluşu ve üç telliden dört telliye geçirdiği teknolojik gelişim irdelenecektir. Anahtar Kelimeler: Armudî kemençe, Türk musikisi icra üslubu, teknik gelişmeler. ABSTRACT At the end of the 18th century the pear shaped kemence mostly accompanied to the Ottoman dance and entertainment music in “Kaba Saz Ensemble” in Istanbul. During the last years of the nineteenth century, the masters of the kemenche Vasilaki and Tanburi Cemil Bey, who carried a new performance style to kemenche, achieved to install the pear shaped kemenche into the fasıl music. The pear shaped kemenche achieved performing type of Classical Music with these performers.
    [Show full text]
  • Tanburi Cemil Bey'in Trt Repertuvarinda Kayitli
    International JOURNAL OF SOCIAL, HUMANITIES AND ADMINISTRATIVE SCIENCES Open Access Refereed E-Journal & Refereed & Indexed JOSHAS Journal (e-ISSN:2630-6417) 2020 / Vol:6, Issue:32 / pp.1707-1715 Arrival Date : 09.10.2020 REVIEW ARTICLE Published Date : 19.11.2020 Doi Number : http://dx.doi.org/10.31589/JOSHAS.419 Reference : Kayaalp, G. & Çakırer, H.S. (2020). “Tanburi Cemil Bey’in Trt Repertuvarında Kayıtlı Isfahan Peşrevinin Makamsal Ve Form Analizi”, Journal Of Social, Humanities and Administrative Sciences, 6(32):1707-1715. TANBURİ CEMİL BEY’İN TRT REPERTUVARINDA KAYITLI ISFAHAN PEŞREVİNİN MAKAMSAL VE FORM ANALİZİ1 Modal And Form Analysis Of Tanburi Cemil’s Isfahan Peşrev (Overture) Which Registered In Trt Repertoire Gaye KAYAALP Sistem Koleji Müzik öğretmeni, Türkiye ORCID:http://orcid.org/0000-0001-7389-2394 Doç.Dr. H. Serdar ÇAKIRER N.E.Ü. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik eğitimi Anabilim Dalı/ Türkiye ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0770-6287 ÖZET Tanburi Cemil Bey’in TRT repertuvarına kayıtlı saz eserlerinin, Form ve Makamsal işleyişinin ele alındığı bu çalışmada; peşrev, saz semaisi, longa, sirto, zeybek, oyun havası formlarında bestelediği eserleri seçilmiştir. Tanburi Cemil Bey’in bestelediği Isfahan Peşrevinin Türk Makam Nazari ve uygulama tarihinde kullanılan form ve Makamsal kullanımları ile doğru orantılı olup olmadığı akademik ve bilimsel tespitlerle yapmak amaçlanmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Verilerin toplanması ve çözümlenebilmesi için tarama yönteminden yararlanılmış, tarama modellerinden de tekil tarama modeli uygulanmıştır. Sonuç olarak, Tanburi Cemil Bey’in bazı makamların seyrindeki özgün yaklaşımı, makamların seyir özelliklerinde bir takım farklılıklar ortaya koymuş, İncelenen Türk Makam Müziği tarihindeki makam tarifleri ile Cemil Bey’in bazı eserlerinde işlenen makam seyir yapısının farklı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
    [Show full text]
  • Tanburicemilbey2.Pdf
    İlke Yayıncılık: 143 BİYO G RAFİ Ö zgü n A d ı Türkiye'nin Birikimleri-3 "Müzisyenler" Dizi Editörü Hüseyin Türkan Yayına Hazırlayan ilke Yayıncılık K ap ak ilke Yayıncılık Yayına Sertifika No: 18579 ISBN 978-605-5961-34-3 Baskı İstanbul, 2014 Ba*kt-Q (t Ravza Yayıncılık ve Matbaacılık Davutpaşa Cd. Kale İş Merkezi No. 51 Topkapı- İSTANBUL Tel: 0 2 1 2 481 94 11 İlke Yayıncılık P.K. 117 Üsküdar 34672 İstanbul Tel.&Faks: 0 216 341 15 88-495 29 63 www.ilkeyayincilik.com [email protected] © Tüm yayın haklan İlke Yayıncılık'a aittir. Kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir. TÜRKİYE'NİN BİRİKİMLERİ-3 MÜZİSYENLER İÇİNDEKİLER TAKDİM... 9 MUALLİM İSMAİL HAKKI BEY (1866-1937) Mehm et Öncel...................................................................................... 11 LEMİ ATLI (1869-1945) Mehmet Öncel...................................................................................... 19 ALİ RİFAT ÇAĞATAY (1869-1935) Mehmet Öncel........................................................................ 27 AHMED IRSOY (1869-1943) Mehmet Öncel........................................................................ 35 RAUF YEKTÂ BEY (1871-1935) Mehmet Öncel........................................................................ 45 TANBÛRÎ CEMİL BEY (1873-1916) Mehmet Önce!........................................................... ........... 55 HÂFIZ SÂMİ ÜNOKUR (1874-1943) Yrd. Doç. Dr. Nuri Özcan.............................................................. 63 HÜSEYİN SÂDEDDİN AREL (1880-1955) Yrd. Doç. Dr. Nuri Özcan.............................................................
    [Show full text]
  • Cemil Bey'in, Hüseynî Viyolonsel Taksîminin Rehber-I Mûsikîye Göre
    yıl / year: 18 • sayı / issue: 36 • kış / winter 2020• s./p. 347 - 359 e-ISSN: 2602-408X Cemil Bey’in, Hüseynî Viyolonsel Taksîminin Rehber-i Mûsikîye Göre Makam Tahlîli ÖZCAN ÇETIK1 MEHMET GÖNÜL2 Research 1 Öğretim Görevlisi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konservatuvar, Türk Müziği , ARAŞTIRMA Konya, Türkiye, [email protected] 2 Prof. Dr., Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konservatuvar, Türk Müziği, Konya, Türkiye, [email protected] Geliş Tarihi / Received Date : 27.10.2020 Kabul Tarihi / Accepted Date : 13.11.2020 Yayın Tarihi / Published Date : 31.12.2020 Atıf/ Cite as Çetik, Özcan-Gönül, Mehmet. “Hz Cemil Bey’in, Hüseynî Viyolonsel Taksîminin Rehber-i Mûsikîye Göre Makam Tahlîli”. İstem, 18/36 (2020): 347-359. https://doi.org/10.31591/istem.848400 Öz Cemil Bey, Türk mûsikîsi tarihinde Tanbûr icrâsıyla öne çıkmış, tanbur yanında Klâsik Kemençe, Lavta, Yaylı Tanbur, viyolonsel gibi sazlarda yaptığı icralarıyla ekol olmuş, Türk mûsikîsinin özellikle Saz Mûsikîsi başlığı altında eşsiz eserler vücuda getirmiş çok önemli bir icracıdır. Cemil Bey aynı zamanda Türk mûsikîsi nazariyatı alanına da Rehber-i Mûsikî adında bir eser bırakmıştır. Türk mûsikîsinde nazariyat ve icra arasındaki benzer ve farklılıklar pek çok araştırmaya konu olmuştur. Türk mûsikîsinin temel nazariyat kaynakları olan bestelenmiş ve günümüze intikâl edebilmiş eserler ve usta icracıların ses kayıtlarının tahlil edilmesi suretiyle, mûsikîmizin makam yapısı ve zenginliği daha derin kavranabilmektedir. Bu çalışmada, Cemil Bey’in viyolonsel ile yapmış olduğu Hüseynî makamındaki taksimi, müellifi olduğu Rehber-i Mûsikî’deki makam anlatımı temelinde irdelenmiştir. Böylece Cemil Bey’in nazariyat yaklaşımı ve icrası arasındaki benzerlik ve farklılıklar makam tahlilleriyle somutlaştırılmaya çalışılmıştır. Çalışmanın sonucunda Türk mûsikîsi makamlarının kavranması konusunda icrânın öneminin altı çizilmiş, bu ve buna benzer çalışmaların, mûsikîmizin eğitim-öğretim alanına materyal olarak kazandırılması önerilmiştir.
    [Show full text]
  • “Üstâd-I Cihân” TANBÛRÎ CEMİL BEY ÇEVRİMİÇİ SEMPOZYUMU 7-9 MAY 2021
    SEMPOZYUM PROGRAMI & BİLDİRİ ÖZETLERİ SYMPOSIUM PROGRAM & ABSTRACTS Doğumunun 150. Yılında ULUSLARARASI “Üstâd-ı Cihân” TANBÛRÎ CEMİL BEY ÇEVRİMİÇİ SEMPOZYUMU 7-9 MAY 2021 1 150th Birth Anniversary “Üstâd-ı Cihân” TANBÛRÎ CEMİL BEY INTERNATIONAL ONLINE SYMPOSİUM 7-9 MAY 2021 MİM SANAT ANADOLU MÜZİK TABURİ DERNEĞİ KÜLTÜRLERİ CEMİL BEY DERNEĞİ DERNEĞİ DOĞUMUNUN 150. YILINDA ULUSLARARASI “ÜSTÂD-I CIHÂN” TANBÛRÎ CEMIL BEY ÇEVRIMIÇI SEMPOZYUMU 7-9 MAY 2021 150th BIRTH ANNIVERSARY “ÜSTÂD-I CIHÂN” TANBÛRÎ CEMIL BEY INTERNATIONAL ONLINE SYMPOSIUM 7-9 MAY 2021 TANBÛRÎ CEMİL BEY Doğumunun 150. Yılında ULUSLARARASI “Üstâd-ı Cihân” TANBÛRÎ CEMİL BEY ÇEVRİMİÇİ SEMPOZYUMU 7-9 MAY 2021 2 3 150th Birth Anniversary “Üstâd-ı Cihân” TANBÛRÎ CEMİL BEY INTERNATIONAL ONLINE SYMPOSİUM 7-9 MAY 2021 1871 - 1916 DOĞUMUNUN 150. YILINDA ULUSLARARASI “ÜSTÂD-I CIHÂN”CİHÂN” TANBÛRÎ CEMCEMİLIL BEY ÇEVRÇEVRİMİÇİIMIÇI SEMPOZYUMU 7-9 MAY 2021 150th BIRTHBİRTH ANNIVERSARY “ÜSTÂD-I CIHÂN”CİHÂN” TANBÛRÎ CEMCEMİLIL BEY INTERNATIONAL ONLINE SYMPOSIUM 7-9 MAY 2021 SEMPOZYUM PROGRAMI 7 MAYIS 2021 4 5 SYMPOSIUM PROGRAM 7 7 MAYMAYIS 2021 7 MAY DOĞUMUNUN 150. YILINDA ULUSLARARASI “ÜSTÂD-I CIHÂN” TANBÛRÎ CEMIL BEY ÇEVRIMIÇI SEMPOZYUMU 7-9 MAY 2021 150th BIRTH ANNIVERSARY “ÜSTÂD-I CIHÂN” TANBÛRÎ CEMIL BEY INTERNATIONAL ONLINE SYMPOSIUM 7-9 MAY 2021 7 MAYIS 2021 CUMA I. OTURUM 09:00 – 11:00 Açılış Konuşması: Prof. Dr. Cenk Güray [Sempozyum Başkanı, Hacettepe Üniversitesi] 09:15 – 09:20 Cemil Bey Belgeseli AÇILIŞ OTURUMU 09:20 – 11:00 Oturum Başkanı: Prof. Ruhi Ayangil [İstanbul Teknik Üniversitesi] 09:20 – 09:45 Prof. Dr. Suraya Agayeva SEMPOZYUM PROGRAMI [Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi] 7 MAYIS 2021 On the Features of the Description of Musical Instruments in the Treatise “Behjat ul-Qulub” 6 [“Behçet’ül Kulûb” Eserinde Sazların Tasvir Özellikleri Üzerine] 7 SYMPOSIUM PROGRAM 09:45 – 10:10 7 MAY 2021 Prof.
    [Show full text]
  • MUSIC This Text Is Prepared for The
    DESIGN CHRONOLOGY TURKEY MUSIC This text is prepared for the 3rd Istanbul Design Biennial ARE WE HUMAN? The Design of the Species 2 seconds, 2 days, 2 years, 200 years, 200,000 years by Alper Maral, Gökhan Akçura and Pelin Derviş with contributions by Tanju Eren and Barış Gün, and the support of Studio-X Istanbul translated by Liz Erçevik Amado, Selin Irazca Geray and Gülce Maşrabacı editorial support by Ceren Şenel, Erim Şerifoğlu graphic design by Selin Pervan WHAT ABOUT MUSIC?* The fact that music is a field of design is a proposition that can still by deemed odd, unfamiliar in Turkey, or more precisely in the Asia Minor – Middle East geography we are situated in; this field is either not taken seriously enough, belittled as trivial, “recreational”, dispensable, or elevated to the status of an elusive “feat” beyond earthly conceptions, practices with an enchanting label of “creativity”, or as is repeated also in many other cultures, considered worthy only as it is reproduced under the sanction of “primeval traditions”. And for this very reason, music, like many other disciplines, has only found the opportunity to shake this status quo and make somewhat novel breakthroughs with the –at times overtly vulgar—moves of Modernism. When we avoid reducing design to merely physical mediums and place emphasis also on its intellectual context, its abstract predicates—ranging from method to model, from imagination to the “artwork”—it would not be misguided to assert that music has been subject to a process which has gained momentum especially with the Republic, while its most primal moves can only be deciphered in the Tanzimat reform era, and that its reflections—products—have gained visibility again along the axis of this process.
    [Show full text]
  • Search for an Optimal Tonal- System for an Authentic Turkish Soundscape
    Ozan Yarman Search for an optimal makam tonal-system Equal Temperament (tET4) as used by the Mus2okur software5; Yarman-24a as a barebones substitution for the official tone-system6; the official Arel-Ezgi-Uzdilek (which is simply a restyling of Rauf Yekta’s precursor 24-tone Pythagorean tuning7); the derelict Karadeniz-41 Search for an Optimal Tonal- that is just a subset of 106-tET8; and the contemporary Yavuzoğlu-489 that just appropriates – the way I had System for an Authentic Turkish disclosed back then10 – Edward J. Hines’ 48-tET grid for Soundscape makams – with the first two tunings coming out on top, and the last two acquiring the worst overall rank (i.e., Weighing several theoretical models on they overshoot or undershoot performed pitches by no less than “a whole comma” in general due to either poor Makam music against pitch-histograms choices or technical hardships in the suitable determi- nation of given makam scales). Ozan Yarman I recently computed and corrected very minor calculation errors in the mentioned study, to the extent that they do not affect the end results in any significative 1 2 way. Be that as it may, I will use the updated infor- THE PRESENT-DAY MAKAM THEORY SCENERY mation when referencing this work hereunder. In a preceding musicological paper that I had co- Checking the match between said histograms 3 authored , a groundbreaking analysis was performed in grouped under 9 makam categories and several more al- which we juxtaposed 5 contending tone-systems against ternative tunings flooding the market nowadays will re- peaks of collated histograms generated from pitch meas- veal whether or not the proposed theoretical solutions urements of renowned masters of Turkish Classical/Art actually have true merit in the authentic representation music.
    [Show full text]
  • A Novel Proposal for the Middle Eastern Qānūn
    Julien Jalâl Ed-Dine Weiss: A Novel Proposal for the Middle Eastern Qānūn Stefan Pohlit INTRODUCTION he Arab zither qānūn, with its abundant supply of pitches, is the most complex instrument in contemporary musical practice of the Middle East. In the Arab Tworld —where all lutes with fixed frets have disappeared from use in traditional music—the qānūn provides a principal basis for the location of pitches and scales. As on the pedal harp, the arrangement of strings on the qānūn resembles a heptatonic scale. The invention of movable bridges next to each course of strings in the first half of the 20th century enabled qānūn players to fine-tune their strings to produce reliable interval sizes during performance. In Turkey, these levers are called mandal-s, in the Arab world orab-s. Most Arab qānūn-s now incorporate a fundamental scale tuning of 24 “quarter tones”1 per octave, some of them containing an additional bridge for the larger semitone of maqām ḥiĝāz. Prior to the 1990s, there also existed an instrument with ten mandal-s, specifically built for the local tradition of Aleppo, Syria (Weiss 2009–11). The more complicated modern Turkish system divides each semitone into six different microtones and thus uses a 72-note scale that closely resembles the Byzantine tuning system after the reform of Chrysanthos2. Current models of the qānūn reduce the traditional pitch inventory of Middle Eastern music by employing Western equal temperament rather than the just ratios of the theoretical tradition. A fundamental scale based on 12-semitone equal temperament results in 1 Throughout this paper, the term “quarter tone” is written in quotation marks when it relates to a pitch located roughly half way between two semitones, such as in the context of Arab performance practice.
    [Show full text]
  • Trt Repertuvarinda Kayitli Tanburi Cemil Bey'in Saz
    T.C. NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ GÜZEL SANATLAR EĞİTİMİ ANABİLİM DALI MÜZİK EĞİTİM BİLİM DALI TRT REPERTUVARINDA KAYITLI TANBURİ CEMİL BEY’İN SAZ ESERLERİNİN FORM VE MAKÂMSAL OLARAK İNCELENMESİ GAYE KAYAALP BİLGİÇ YÜKSEK LİSANS DANIŞMAN: DOÇ. DR. SERDAR ÇAKIRER KONYA-2019 ii ÖNSÖZ Bu çalışma sürecinde ve Yüksek Lisans eğitimim boyunca bilgi ve tecrübelerinden faydalandığım, bana destek veren danışmanım Sayın Doç. Dr. Serdar ÇAKIRER’e yardım ve önerileriyle desteklerini esirgemeyen Sayın Doç. Dr. Sühan İRDEN’e ve Öğrt. Gör. Dr. Hilmi YAZICI’ya manevi desteğini benden hiçbir zaman esirgemeyen aileme eşim Hüseyin BİLGİÇ’e teşekkürü bir borç bilirim. iii T.C. NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ Eğitim Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğü Adı Soyadı Gaye KAYAALP BİLGİÇ Numarası 128309021007 Ana Bilim / Bilim Dalı Güzel Sanatlar Eğitimi /Müzik Eğitim Programı Tezli Yüksek Lisans Tez Danışmanı Doç Dr. Serdar ÇAKIRER Öğrencinin TRT Repertuarında Kayıtlı Tanburî Cemil Bey’in Saz Eserlerinin Form ve Tezin Adı Makâmsal Olarak İncelenmesi ÖZET Tanburî Cemil Bey’in TRT repertuvarına kayıtlı saz eserlerinin, Form ve Makâmsal işleyişinin ele alındığı bu çalışmada; peşrev, saz semâîsi, longa, sirto, zeybek, oyun havası formlarında bestelediği eserleri seçilmiştir. Tanburî Cemil Bey’in bestelediği saz eserlerinin Türk Makâm Nazarî ve uygulama tarihinde kullanılan form ve Makâmsal kullanımları ile doğru orantılı olup olmadığı akademik ve bilimsel tespitlerle yapmak amaçlanmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Verilerin toplanması ve çözümlenebilmesi için tarama yönteminden yararlanılmış, tarama modellerinden de tekil tarama modeli uygulanmıştır. Sonuç olarak, Tanburi Cemil Bey’in bazı makâmların seyrindeki özgün yaklaşımı, makamların seyir özelliklerinde bir takım farklılıklar ortaya koymuş, İncelenen Türk Makâm Müziği tarihindeki makâm tarifleri ile Cemil Bey’in bazı eserlerinde işlenen makam seyir yapısının farklı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
    [Show full text]
  • Weighing Diverse Theoretical Models on Turkish Maqam Music
    Journal of New Music Research ISSN: 0929-8215 (Print) 1744-5027 (Online) Journal homepage: http://www.tandfonline.com/loi/nnmr20 Weighing Diverse Theoretical Models on Turkish Maqam Music Against Pitch Measurements: A Comparison of Peaks Automatically Derived from Frequency Histograms with Proposed Scale Tones Barış Bozkurt , Ozan Yarman , M. Kemal Karaosmanoğlu & Can Akkoç To cite this article: Barış Bozkurt , Ozan Yarman , M. Kemal Karaosmanoğlu & Can Akkoç (2009) Weighing Diverse Theoretical Models on Turkish Maqam Music Against Pitch Measurements: A Comparison of Peaks Automatically Derived from Frequency Histograms with Proposed Scale Tones, Journal of New Music Research, 38:1, 45-70, DOI: 10.1080/09298210903147673 To link to this article: http://dx.doi.org/10.1080/09298210903147673 Published online: 14 Oct 2009. Submit your article to this journal Article views: 184 View related articles Citing articles: 10 View citing articles Full Terms & Conditions of access and use can be found at http://www.tandfonline.com/action/journalInformation?journalCode=nnmr20 Download by: [Izmir Yuksek Teknologi Enstitusu] Date: 19 January 2017, At: 12:58 Journal of New Music Research 2009, Vol. 38, No. 1, pp. 45–70 Weighing Diverse Theoretical Models on Turkish Maqam Music Against Pitch Measurements: A Comparison of Peaks Automatically Derived from Frequency Histograms with Proposed Scale Tones Barıs¸Bozkurt1, Ozan Yarman2, M. Kemal Karaosmanoglu 3, and Can Akkoc¸4 1Izmir Institute of Technology, Turkey; 2Istanbul Technical University, Turkey; 3Yildiz Technical University, Turkey; 4Middle East Technical University, Ankara, Turkey Abstract geography to another. These rules comprise the tonal/ modal compass, direction (ascent/descent) of the ‘melo- Since the early 20th century, various theories have been dic line’ (Touma, 1971), functions of the degrees of the advanced in order to mathematically explain and notate scale(s) and (tri-, tetra-, penta-chordal) genera that are modes of Traditional Turkish music known as maqams.
    [Show full text]