tivolivredenburg jaarverslag 2016 2.6. Festivals 26 10 5.1.6. Loc7000 47 10 2.6.1. Transition 27 10 5.1.7. Veiligheid 47 INHOUD 10 2.6.2 De Langste Nachten 27 5.2. Zakelijke Verhuur 48 10 2.6.3. Wonka-ticket 27 10 5.2.1. Website 48 10 2.6.4. Omdat ik je mis (Nacht van de eeuwigheid) 27 6. Gebouw, Beheer en Onderhoud 52 2.7. Anders 29 6.1. Kantoorhuisvesting 52 10 2.7.1. Betweter Festival 29 6.2. Toegankelijkheid 52 10 2.7.2. Overzicht extra programma 2016 29 6.3. Omgeving 52 2.8. Overzicht prestaties 30 6.4. Renovatie Grote Zaal 53 6.5. Wayfinding 53 3. marketing 34 6.6. Verlichting 53 3.1. Klanttevredenheidsonderzoek 35 6.7. Meerjaren Onderhouds Begroting (MJOB) 53 3.2. Brochures 35 6.8. Nieuwe vloer Cloud Nine 53 3.3. Online 35 6.9. Luchtbehandeling 53 3.4. Marketingcijfers 36 3.5. Radio en TV 36 7. Personeel & Organisatie 56 3.6. Buitengebied 36 7.1. Formatie 56 3.7. Vrijwilligers 37 7.2. Ziekteverzuim 57 Coverbeeld: Pieces of Tomorrow door Juri Hiensch 3.8. Projectteam interne communicatie 37 7.3. Organisatieontwikkeling 57 3.9. Klachten 37 7.4. Gedragscode 57 3.10. Convenant preventie gehoorschade 37 3.11. Toegankelijkheid 40 8. de Ondernemingsraad 60 1. Inleiding 6 2.4. Jazz 21 3.12. Bureau Beerda 40 8.1. Samenstelling en thema’s 60 10 2.4.1. CloudNights 22 10 8.1.1. Organisatieontwikkeling 60 2. Programma 12 10 2.4.2. Workshops en studenten 22 10 8.1.1.1. Herijking functie en bezwaren 61 2.1 Klassieke muziek 13 10 2.4.3. Jazzleerorkest 22 4. Development 42 10 8.1.1.2. Programmagericht samenwerken 61 10 2.1.1. Seizoensbrochure (twee versies) 03 10 2.4.4. Mediapartners 22 4.1. TivoliVredenburg Fonds 42 10 8.1.1.3. Kantoorhuisvesting 61 10 2.1.2. Pieces en Maestro 14 10 2.4.5. Transition 22 4.2. Maecenaatsprogramma 42 10 8.1.2. Veiligheid 61 10 2.1.3. Lunchconcerten 14 10 2.4.6. Nederlandse jazz 22 4.3. Fondsen 43 10 8.1.3. Commissies 62 10 2.1.4. Rabo Open Stage 14 10 2.4.7. Internationaal 23 4.4. Rabobank Next Stage 43 10 8.1.4. HR-zaken 62 10 2.1.5. Hoogtepunten 2016 14 2.5. Connect 23 4.5. Young Professionals Business Club 43 10 8.1.5. Ongevraagd advies 62 2.2. Kamermuziek 15 10 2.5.1. Vluchtelingen 23 4.6. ANBI 43 8.2. Toekomst 62 10 2.2.1. Zaal 15 10 2.5.2. Angsthazen en durfals 23 10 2.2.2. Programma 18 10 2.5.3. Rabo Next Stage 26 5. Hospitality 46 2.3 Pop 18 10 2.5.4. Pronkstukken 26 5.1. Horeca 46 10 2.3.1. Diversiteit 18 10 2.5.5. Meezingconcert 26 10 5.1.1. Het Gegeven Paard 46 10 2.3.2. DICE 19 10 2.5.6. Met dank aan 26 10 5.1.2. Pop-uprestaurant Het Gulle Rendier 46 10 2.3.3. Reguliere popprogrammering 20 10 5.1.3. Barinrichting 47 10 2.3.4. Hiphop 20 10 5.1.4. Omzetverhogende maatregelen 47 10 2.3.5. Dance 20 10 5.1.5. Personeel 47 Le Guess Who?, Elza Soares door Juri Hiensch tijdscategorieën bij ons over de vloer komen en Het eerste Betweter Festival in september was zich thuis voelen. een groot succes. De debatavond met de Rus- 1. Met 925.000 bezoekers op de teller sloot sische activisten van Pussy Riot en ‘Election Tivoli­Vredenburg het jaar af. Ook dat is een Night’ met Maarten van Rossem ter gelegen- vorm van erkenning die er niet om liegt. Het heid van de Amerikaanse verkiezingen zijn was een bewogen jaar, maar ook een ongekend exemplarisch voor de richting die we daarmee inleiding succesvol jaar. De bezoekersaantallen bewij- de komende jaren verder willen inslaan. Ti- zen het: ruimschoots meer dan de 726.000 in voliVredenburg is een muziekgebouw én een het jaar ervoor en ruimschoots meer dan het ontmoetingsplaats voor de stad en al haar streefgetal 500.000 waarmee we in 2014 voor- inwoners, waar de ramen openstaan en de bui- zichtig zijn begonnen. tenwereld op verschillende manieren binnen- Het aantal producties nam verder toe. Er kwa- dringt. men nieuwe ‘titels’ bij, series en festivals die we de komende jaren verder gaan uitbouwen. In 2016 is TivoliVredenburg voorgoed ‘geland’. Transition, het nieuwe jazzfestival, is daar Dat gevoel overheerst ondanks de onrust, die een mooi voorbeeld van. Evenals De Langste er ook was. Zo was een interne tijdelijke ver- Nachten, het eindejaarsfestival dat vijftien da- huizing van het kantoor noodzakelijk voor een gen duurde. Met het experiment, een mix van grondige herinrichting die flexwerken en pro- regulier programma, bijzondere workshops grammagericht samenwerken mogelijk maakt. en gratis activiteiten, lopen we vooruit op Daarnaast blijkt de revisie en de reorganisatie ons toekomstscenario van een open gebouw van de huidige organisatiestructuur (met als De uitverkiezing tot beste poppodium van 2016 De prijs mag op de eerste plaats een erkenning met doorlopend programma in uiteenlopende doel: verbetering van de werkprocessen) in- – door de collega’s in het land, tijdens festival zijn voor het popmuziekprogramma en de ma- foyers. gewikkelder en meer tijd te kosten dan vooraf Noorderslag – vormde afgelopen januari het nier waarop TivoliVredenburg in korte tijd een We verwachten ook veel van OMG en Squad, was ingeschat. 6 sluitstuk van een spannend en bewogen jaar. ijzersterke positie heeft weten te veroveren in nieuwe formats die speciaal voor jongeren tus- Het is wat we vaker tegenkomen: Tivoli­ 7 Bij de uitreiking werd de volgende tekst uitge- het popcircuit. Toch zijn we zo vrij er meer in te sen 12 en 18 jaar zijn ontwikkeld. Het enthou- Vredenburg is een grote, complexe onder­ sproken: zien. siasme voor Pieces of Tomorrow en Maestro neming die gericht is op constant ‘producties • Dit podium is de overtreffende trap van een Voor ons allemaal voelt het als een bevestiging Jules Onthult – klassieke muziek in een andere, draaien’, waardoor omvangrijke projecten een poppodium voor de koers die TivoliVredenburg vaart met laagdrempelige setting – blijft onverminderd lange adem nodig hebben. Tijd en geduld dus, • Het podium heeft een zeer diverse en ge- een zo breed mogelijk programma waarin klas- groot; bezoekerscijfers laten een duidelijke waaraan het ons in de hectiek van alledag vaak wichtige programmering die het afgelopen siek, jazz, pop, dance en wereldmuziek vrijelijk groei ten opzichte van 2015 zien. ontbreekt. jaar een stevig stempel heeft gedrukt op het naast elkaar bestaan, vaak door elkaar heen be- programma-aanbod wegen en soms zelfs in elkaar opgaan. We hebben bovendien in 2016 een serieus be- Toch hebben we ook kans gezien uitgebreid Iets dergelijks geldt ook voor onze bezoekers. gin gemaakt met wat we voor het gemak ken- met elkaar te reflecteren op de toekomst; een De collega’s roemen ons vanwege: Die zijn extreem verschillend, maar in één ding nisprogrammering noemen: een paraplu voor investering die niet alleen in belangrijke mate • De snelheid waarmee wij onszelf ondanks alle lijken ze op elkaar: het zijn gepassioneerde mu- lezingen, debatten, exposities, spoken word, heeft bijgedragen aan het proces van bestendi- politieke hobbels op de kaart hebben weten ziekliefhebbers, kritische luisteraars en best be- comedy. We volgen de ontwikkelingen in de ging en professionalisering, maar het ook aan- te zetten reid iets nieuws uit te proberen. We zijn er met samenleving en in de wetenschap en brengen zienlijk heeft versneld. • De ontwikkeling van waardevolle indoor fes- andere woorden trots op dat het mogelijk is en die op een aantrekkelijke, speelse wijze onder Brainstorms, discussies en analyses leidden tot tivalconcepten, die het podium toonaange- dat het steeds beter lukt: dat al die verschillen- de aandacht in samenwerking met onder meer het Meerjarenplan 2017-2020, dat vorig jaar vend houden in al het festivalgeweld de muziekgenres, bevolkingsgroepen en leef- de Universiteit van Utrecht. verscheen. Voor ons een belangrijke mijlpaal in de aanloop naar de nieuwe kunstenplanperio- een instemmend oor. De gemeente Utrecht Betweter Festival, Remy van Kesteren door Jan Willem Groen de. Daarin hebben we de pijlers van onze toe- heeft TivoliVredenburg in 2016 ten volle om- komstvisie uiteengezet en de speerpunten voor armd door het OAT-advies ter harte te nemen de komende periode gedefinieerd. Niet voor en om te zetten in concreet beleid. niets luidt de ondertitel van het meerjarenplan ‘De maatschappelijke en economische waarde ‘Open’. De ambitie een beeldbepalend podium van TivoliVredenburg voor Utrecht is groot’, liet te zijn én een ontmoetingsplaats voor iedereen wethouder van Cultuur Kees Diepeveen opte- is er krachtig in verwoord. kenen in de Volkskrant. ‘We zetten een streep onder het verleden en geven TivoliVredenburg Er hing veel af van het Meerjarenplan 2017- de ruimte om te investeren, want investeren in 2020. In politiek opzicht was 2016 voor Tivoli- TivoliVredenburg is investeren in de groei van Vredenburg een extreem spannend jaar. We de stad.’ zijn ongelooflijk blij dat de gemeente Utrecht in de zomer op ruimhartige wijze gehoor heeft In concreto zegde de gemeente Utrecht bij gegeven aan onze subsidieaanvraag. de bespreking van de Voorjaarsnota een forse Cruciaal in dat proces was het positieve ad- huurverlaging, een eenmalige bijdrage ter ver- vies van ‘de commissie Gehrels’, de commissie sterking van het weerstandsvermogen van 1,1 onder leiding van Carolien Gehrels, officieel miljoen euro en de komende jaren structureel Onderzoeks- en Adviesteam TivoliVredenburg 400.000 euro extra voor de bedrijfsvoering en (OAT) geheten. OAT was eind 2015 in opdracht de programmering toe. Daarmee is voor ons van de gemeente gestart met een uitgebreide met ingang van 2017 een nieuwe fase aange- evaluatie van de inhoud, kwaliteit en haalbaar- broken die grote verantwoordelijkheden schept heid van onze ambities, doelstellingen en be- en serieuze verplichtingen met zich meebrengt: oogde resultaten. cultureel, inhoudelijk, financieel en maatschap- 8 pelijk, zowel lokaal als (inter)nationaal. Daarvan 9 Het OAT-advies, getiteld Ruimte voor Tivoli­ zijn we ons nog meer dan tevoren bewust. Vredenburg, verscheen op 12 mei 2016. Tijdens ‘Stap voor stap verbeteren is ons samenvattend een bijeenkomst in Hertz voor de medewerkers advies’, schreef de commissie Gehrels. We zijn van TivoliVredenburg deed de commissie ver- er in 2016 mee begonnen. Het zal blijken in dit slag van haar bevindingen. Dat ging gepaard jaarverslag, dat nieuwe initiatieven belicht en met veel lof en complimenten voor de orga- aantoont dat veel weg bereidend werk is en nisatie. Citaat uit het rapport: ‘In de periode wordt verzet. 2017-2020 zien wij ruimte voor verstrekkende vorderingen op het gebied van binding van de In het voorwoord van de nota Ruimte voor vele publieksgroepen, de programmering, het Tivoli­Vredenburg is sprake van ‘het tussenjaar gebruik en de benutting van het gebouw, de 2016’. Zo zien wij TivoliVredenburgers 2016 sturing (governance) en de financiën.’ niet. Dat woord klinkt veel te ontspannen. Het Daarmee keerde het tij. De aansporing tot groei is eerder een overgangsjaar – bewogen, onrus- en expansie en de oproep aan de gemeente tig én bijzonder geslaagd – naar een nieuwe daaraan op genereuze wijze bij te dragen – de orde, waarin nog veel te doen en te winnen is. kern van het advies – vonden niet alleen bij ons Een sleuteljaar was het zeker. Suede door Koen Peters niseerd, met een pop-up restaurant en tal van Ook daar is nog altijd publiek voor. Beide doel- gratis programma-activiteiten. En last but not groepen kunnen uitstekend naast elkaar be- 2. least: Utrecht was in 2016 getuige van de lan- staan en ja, soms lopen ze een beetje in elkaar cering van een nieuw jazzfestival dat nu al een over. internationale reputatie geniet. De eerste afle- TivoliVredenburg onderscheidt zich juist daar- programma vering van Transition op 26 maart was in veel in: we doen het allemaal, naast elkaar, en met opzichten een overweldigend succes. Met an- evenveel plezier en toewijding. De grote klas- dere woorden: de inspanningen op het gebied sieke symfonieën, Bachcantates en oude mu- van product- en marktontwikkeling werpen ziek staan bij ons op de lessenaars. Crossovers hun vruchten af. Het afgelopen jaar heeft weer tussen klassiek en pop en jazz en hedendaags laten zien waartoe de creativiteit van de mede- en elektronische muziek drukken hun stempel werkers kan leiden en hoe belangrijk de intense op het aanbod ‘klassieke muziek’. Daarnaast samenwerking en kruisbestuiving is tussen de blijven we ons best doen voor avontuurlijk en programmeurs onderling (pop, dance, klassiek, kwetsbaar repertoire, al weten we dat er nooit jazz) en tussen programmeurs en marketeers. een groot publiek voor zal zijn.

2.1 Klassieke muziek 2.1.1. Seizoensbrochure (twee versies) Het verhaal van TivoliVredenburg is hét verhaal In 2016 hebben we het aanbod van seizoen van de muziek in deze tijd: genres verbreden 2016/2017 voor het eerst in twee afzonderlijke en grenzen tussen genres vervagen en schui- brochures gepresenteerd. Een lightversie en ven op. Luisteraars en liefhebbers hebben in een ‘XL’ in plaats van één traditionele seizoens- TivoliVredenburg streeft een breed en hoog- Meerjarenplan 2017-2020. Een cultuurgebouw toenemende mate een steeds bredere smaak. brochure gericht op een abonnementspubliek. staand programma na. Kwaliteit is het be- dat 24/7 toegankelijk wil zijn, kan niet zon- Hoe de vergrijzing van het publiek een halt toe De ‘light’ – waarin de lezer wordt getutoyeerd langrijkste criterium, op de voet gevolgd door der doorlopende reuring – een opwindend en te roepen, is de uitdaging waarvoor de klas- – is een handzame gids die inzoomt op hoog- 12 verscheidenheid. Door het programma nog hoogstaand (muziek)programma voor jong en sieke muziek wereldwijd nu staat. Bij ons is die tepunten, thematisch ingedeeld, met tips in 13 meer af te stemmen op specifieke doelgroepen oud én seizoensgebonden laagdrempelige acti- opdracht minder acuut en problematisch dan de vorm van een ‘muzikale bucket list’. Harriet en niches en tegelijkertijd het grote publiek te viteiten voor een breed publiek. bij de meeste andere concertzalen. We hebben Krijgh, Blaudzun en DJ St Paul bestudeerden blijven voeden en bedienen, krijgt de verschei- geen monocultuur, allesbehalve. En omdat we het aanbod en streepten hun persoonlijke favo- denheid van het aanbod steeds meer vorm en In 2016 is in dat opzicht een grote stap voor- alle publieksgroepen tegelijk bedienen is er al- rieten aan. gezicht. Onze missie is immers: ‘zoveel moge- waarts gezet. Het programma-aanbod is uit- tijd ‘nieuw publiek’ binnen handbereik. Dat wil De XL-seizoensbrochure geeft een volledig lijk mensen laten profiteren van een breed en gebreid met formats voor nieuwe doelgroepen zeggen: ánder publiek, voor welk deelgenre overzicht van alle series: AVROTROS Vrijdag- toonaangevend muziekprogramma’. (bijvoorbeeld voor tieners). De laagdrempelige dan ook. Bovendien hoeven we met het oog concert, Internationale Toporkesten, Minimal Concerten blijven de hoofdmoot, maar Tivoli- klassieke concerten voor een jonger publiek op credibility, geloofwaardigheid, geen gekke Music etc., plus de jazz- en kinderseries. Anders Vredenburg wil meer zijn dan een muziekcen- (Pieces of Tomorrow, Maestro Jules Onthult) fratsen uit te halen. Onze bezoekers weten wat dan voorheen ging de kaartverkoop van zowel trum alleen. Uitbreiding betekent niet alleen konden weer op veel belangstelling rekenen. we voorstellen en wat we in huis hebben: pop, series als losse concerten meteen bij de lance- méér concerten, maar ook: meer dan alleen Het aandeel van de kennisprogrammering (le- jazz, dance en klassiek. En ook dat we hen en ring van de brochures van start. Bezoekers kre- concerten én een beter, intensiever en crea- zingen, debat) en comedy is verder gegroeid, de muziek serieus nemen. gen bovendien de mogelijkheid naar eigen in- tiever gebruik van de zalen en foyers die het onder meer in samenwerking met de Universi- Onze nieuwe formats doen het goed (Pieces of zicht een serie samen te stellen met 15 procent gebouw heeft. Het is een ontwikkeling die de teit van Utrecht. Tomorrow, Maestro Jules Onthult). Maar de tra- korting op de totaalprijs van vier concerten. Op komende jaren zal doorzetten. De openheid In de periode rondom Kerstmis is voor het ditionele, solide programmering met een kopje deze manier hoopt TivoliVredenburg maatwerk die we nastreven is uitvoerig geschetst in het eerst het festival De Langste Nachten georga- koffie in de pauze vinden we net zo belangrijk. te kunnen leveren en verschillende doelgroe- pen ­aan te spreken op de manier die zij prettig gelijk. Laatkomers lopen het risico dat ze nul op waren de spraakmakende huisformats ‘Pieces’ de orkest onder leiding van Michail Pletnev zijn vinden. Uit gericht onderzoek zal blijken hoe het rekest krijgen – vol is vol. Komend seizoen en Maestro Jules Onthult ook onderwerp van naam als ambassadeur van de Russische mu- onze bezoekers deze aanpak ervaren. worden daarom (gratis) toegangskaarten uit- gesprek. ziek meer dan waar. gegeven. 2.1.2. Pieces en Maestro Internationaal Kamermuziek Festival Utrecht Radio Filharmonisch Orkest en Groot Omroep- Niet alleen het Utrechtse publiek is ingenomen 2.1.4. Rabo Open Stage 29 juni t/m 3 juli koor 23 dec met de nieuwe klassiekemuziekformats. Van In 2016 maakte de incidentele programmering De dertiende editie van het IKFU was de laat- Elias, het oratorium van Mendelssohn, is sfeer- collega’s in het land krijgen we regelmatig tele- van Rabo Open Stage plaats voor een structu- ste onder artistieke leiding van Janine Jansen. vol, toepasselijk repertoire in de kersttijd, maar foontjes: hoe pakken jullie dat aan? De popula- rele. Een paar keer per week vonden er concer- Zij gaf het stokje door aan cellist Harriet Krijgh, wordt weinig gespeeld. Een bijzonder concert, riteit van de tv-uitzendingen in de kerstperiode ten plaats: in totaal 600 door ca. 1200 musici. met wie ze tijdens het slotconcert samen op waarmee het ‘Radio Phil’ wederom zijn be- van Maestro Jules Onthult (met dirigent Jules het podium stond. staansrecht bewees. van Hessen als ‘gids’) was veelzeggend. En ook 2.1.5. Hoogtepunten 2016 de belangstelling van buitenlandse collega’s Festival Oude Muziek Utrecht 2.2. Kamermuziek was groot tijdens IAMA, de conferentie van MusicAeterna 14 januari 26 aug t/m 4 sept Ook voor de kamermuziek geldt dat alle (sub) professionals werkzaam in de klassieke muziek, Onder leiding van dirigent Teodor Currentzis Jaar na jaar vestigt het internationaal vermaar- genres aan bod komen. Laagdrempelig en hig- in TivoliVredenburg. Voor ons is het succes werkt MusicAeterna in de beslotenheid van hun de festival, het grootste in zijn soort ter wereld, hbrow. Publiekstrekkers en kleinschalig heden- aanleiding om nu een nieuw format te ontwik- repetitielokaal in Perm (Siberië) aan gloedvolle, nieuwe bezoekersrecords. De aflevering van daags repertoire. Naast de gratis lunchconcer- kelen voor de doelgroep tussen abonnemen- stijlvaste uitvoeringen van de klassieken. Bij ons 2016 (thema: Venetië) past in die traditie met ten en de serie Hertz op Zondag hadden we in tenkopers en Piecespubliek in. speelden zij Beethoven zoals Beethoven moet 65.500 bezoekers voor 231 evenementen in 2016 een interessant minimalmusic-aanbod met zijn – volgens Currentzis. Misschien wel het tien dagen tijd. onder meer Canto Ostinato. De hedendaagse Bezoekersaantallen Pieces of Tomorrow beste orkest op historische instrumenten van klassieker van Simeon ten Holt door Gerard In 2015 trok Pieces of Tomorrow gemiddeld achter de Oeral. International Computer Music Conference 2016 Bouwhuis, Cees van Zeeland, Guus Janssen en 700 bezoekers. Ten opzichte daarvan laat 2016 12 t/m 16 sept Saskia Lankhoor trok een enthousiast publiek een duidelijk stijgende lijn zien. Live On Memory Lane 24 maart Terug in Nederland na dertig jaar: de ICMC, ge- en was onderdeel van De Langste Nachten. 14 • Le Sacre du Printemps (10 maart): De eerste benefietavond voor Alzheimer Ne- organiseerd door Gaudeamus Muziekweek en In het kader van de serie Lang leve Duitsland! 15 0200 bezoekers derland met The Kyteman Orchestra & Friends HKU Muziek & Technologie. Met concerten en viel de concertante uitvoering van Die Dreigro- • Bruckners Zesde Symfonie (7 april): was een groot succes en resulteerde in een re- lezingen in het teken van elektronica en elek- schenoper door Insomnio op. Ook voor de lief- 800 bezoekers cordbijdrage aan de Alzheimer Vereniging van tronische muziek. hebbers van traditionele kamermuziek – piano-, • Debussy’s Iberia en Ravels La Valse (3 nov): 60.000 euro. zang- en strijkersrepertoire – was het aanbod 800 bezoekers Hommage aan Philippe Hirshhorn 26 nov groot. • Tsjaikovski ‘s Vijfde Symfonie (1 dec): IAMA Conference 7 april Vrienden en leerlingen eerden de gerenom- 0000 bezoekers De conferentie van de International Artist Ma- meerde violist en vioolpedagoog Hirshhorn 2.2.1. Zaal nagers Association, dé beurs voor de klassieke (1946-1996) die jarenlang lesgaf aan het Met Hertz heeft TivoliVredenburg een ideale 2.1.3. Lunchconcerten muziekwereld, vindt jaarlijks plaats in steeds Utrechts Conservatorium. Een indrukwekkend zaal voor kamermuziek, zeker qua omvang De gratis lunchconcerten op de vrijdagmiddag, een andere stad in Europa. Vorig jaar was Ti- herdenkingsconcert met onder andere Janine en akoestiek. In het dagelijks gebruik blijkt de een lang lopende traditie in Utrecht, winnen voliVredenburg aan de beurt: drie dagen lang Jansen en Radu Lupu ter gelegenheid van zijn ligging op de bovenste verdieping niet voor nog altijd aan populariteit. Wekelijks zijn er muziek en inhoudelijk programma (lezingen, sterfdag twintig jaar geleden. iedereen gunstig. Kamermuziekliefhebbers zijn minstens vijfhonderd belangstellenden voor de discussies) met onder meer: Jamie Bernstein, gemiddeld ouder en slechter ter been dan an- concerten in Hertz, die daarmee uit zijn voegen de dochter van Leonard Bernstein, dirigent Iván Russisch Nationaal Orkest 18 dec deren. Bovendien ondervinden zij eerder last barst. Een enkele keer kon worden uitgeweken Fischer en Xavier Vandamme, directeur van Met een prachtig programma (Sjostakovitsj, van jongere en meer uitgesproken publieks- naar de Grote Zaal, maar dat is niet altijd mo- Festival Oude Muziek Utrecht. Vanzelfsprekend Rachmaninov, Tsjaikovski) maakte het vermaar- groepen in de wandelgangen. Die Dreigroschenoper, Insomnio door Anna van Kooij In 2016 zijn de liften opengesteld voor bezoe- de band uit Chicago was een van de gastcura- programma dat interessant is voor alle bevol- voor de Griekse zangeres die in eigen land als kers die slecht ter been zijn. Zij kunnen een toren van Le Guess Who?. kingsgroepen. De afgelopen jaren is een begin een grootheid geldt. Grieks programma is wel- speciaal pasje halen bij de kaartverkoop. Daar- gemaakt met het organiseren van activiteiten kom in Utrecht, de stad met de grootste Griek- mee is een deel van het euvel verholpen. Maar Johan Gijsen Johan Gijsen, directeur van Le en (pop)concerten voor met name Marokkaan- se gemeenschap in Nederland. voor sommigen blijft het concertbezoek in Guess Who? en tot begin 2016 programmeur se, Turkse en Surinaamse Nederlanders. Het is Hertz een beetje een opgave. Vanzelfsprekend van Tivoli en TivoliVredenburg, werd door de geen eenvoudige opgave, merken we. Aanbe- 2.3.3. DICE beraden we ons op verdere maatregelen en lezers van AD verkozen tot Utrechter van het velingen die we kregen van een UvA-student TivoliVredenburg loopt voorop bij het signale- aanpassingen. jaar. Communicatiewetenschap nemen we ter harte. ren van nieuwe stromingen en jong talent. We Uit haar publiekonderzoek blijkt onder meer kennen onze verantwoordelijkheid en positie 2.2.2. Programma 2.3.1. Tienerpop dat Marokkaanse Nederlanders vooral behoefte in de muzikale doorstroom in de stad. Voor Het kamermuziekprogramma in 2015 en 2016 TivoliVredenburg gaat met een beetje geluk ‘een hebben aan ‘klassiek’ Marokkaans repertoire, jonge, beginnende bands zijn er passende (klei- was deels een voortzetting van de lijn van de leven lang mee’. Niet alleen hopen we ons pu- wereldmuziek van traditionele artiesten dus. De ne) podia. Desalniettemin vinden we dat ook concerten in de Leeuwenbergh. Van die lijn bliek gaandeweg te verleiden tot kennismaking garantie dat er geen alcohol wordt geschonken bands die aan het begin van hun carrière staan wordt meer en meer afgeweken. In TivoliVre- met nieuwe genres, ook willen we met ons pro- tijdens zo’n evenement is eveneens belangrijk, de kans moeten krijgen in TivoliVredenburg denburg past een ambitieuzer programma. Ook gramma alle leeftijden aanspreken. De jongste volgens het onderzoek. op te treden. Vorig jaar hebben we daarom dat is een inzicht dat we hebben opgedaan in concertbezoekers zijn de peuters en kleuters die DICE gelanceerd in samenwerking met Ekko het afgelopen jaar. Groei betekent ook: willen met hun ouders naar My First Festival komen. Ladies Lounge is een feestelijke middag voor en boekingskantoor Friendly Fire, een ‘show- meedoen in de top. We willen ook op kamer- Voor de wat oudere kinderen was er nog geen meiden en vrouwen die TivoliVredenburg or- case-avond’ voor aanstormend talent. Het muziekgebied kunnen concurreren met presti- aanbod. Daarom zijn exclusief voor tieners twee ganiseert met Jongeren Cultuurhuis Kanalenei- minifestival in Pandora en belendende foyer gieuze zalen in Amsterdam, Berlijn en Parijs. nieuwe concepten in het leven geroepen en land. De middag staat in het teken van muziek, presenteert opkomende bands die excelleren eind vorig jaar met succes gelanceerd: OMG en lifestyle, beauty. Zangeres Milouda en DJ Najwa en zich onderscheiden in de voorhoede. DICE 2.3 Pop Squad. De komende jaren willen we de formules waren de hoofdacts in Cloud Nine op 22 mei. is geïnspireerd door festivals The Great Escape, Pop is en blijft een belangrijk en stevig onder- uitwerken. We mikken op vier (twee keer twee) jaarlijks in mei in Brighton, en Reeperbahn, jaar- deel van ons programma aanbod. De prijs ‘Bes- OMG- en Squad-avonden per jaar. Brasa Dei Festival Utrecht beleefde op 6 no- lijks in september in Hamburg. Uit het Britse en 18 te Poppodium van 2016’ bewijst dat de kwali- vember zijn tweede editie in TivoliVredenburg Duitse festivalaanbod van internationaal talent 19 teit ervan niet onopgemerkt is gebleven. OMG organiseert TivoliVredenburg in samen- met hoofdact The Mighty Sparrow en onder maakt DICE zijn eigen selectie van bands die in werking met de Hitkrant. Tienerpop voor meis- meer Glenn Weisz Orkest, Louis Windzak, Kan- diezelfde periode debuteren in Utrecht. John Coffey Het homecoming-concert van jes (en jongens) in de leeftijd 13-15 jaar. Op 29 kantrie, Pravini, Face2Face, Dana Fung Loy. We John Coffey en bevriende favoriete bands op december (19.30-22 uur) traden op in Ronda: zijn blij dat we dit festival in huis hebben. Het is DICE 1 & 2 Op de eerste twee afleveringen 5 maart in Ronda was een van de hoogtepun- B-Brave, TP4Y en Zomaer. een aanwinst op muzikaal gebied (van kaseko, waren te zien: Boo Seeka, Glints, Isaac Gracie, ten in het concertaanbod van 2016. De band calypso, latin, baithak gana, salsa tot Suripop) Lewis del Mar, SWMRS en Yonaka (18 mei) en deed na lange tijd in het buitenland Utrecht Squad staat nadrukkelijk in het teken van hip- en het trekt nieuw publiek. Spring King, Yumi Zouma, Conner Youngblood, weer aan. Twee maanden later kondigde John hop en r&b. De doelgroep bestaat uit jongens dePresno, George Cosby en Ten Fé (25 sep- Coffey een korte afscheidstournee aan en daar- en meisjes in de leeftijdscategorie 15-18 jaar. Op Hafla Chaabia is een bestaande concertformule tember). na voorlopig geen muziek meer te zullen ma- 20 oktober traden op in Ronda: Broederliefde, voor traditionele Marokkaanse muziek. Tijdens ken. Bokoesam, Jonna Fraser en Jack Shirak. Squad de eerste aflevering op 23 oktober in TivoliVre- Onder de vlag van TivoliVredenburg & EKKO wordt gesteund door FunX. denburg traden op: Said Senhaji, Statia en Ab- Present, een samenwerking waarmee we in Ronduit zinderend en bevlogen waren ook de delmoula en orkest Mawazine. 2016 zijn begonnen, traden in Ekko op: Ultima- optredens van Wilco op 9 november in Ronda 2.3.2. Diversiteit te Painting (11 maart), C Duncan (19 april) en de (daags na de verkiezing van Trump) en op 10 TivoliVredenburg is een plek voor alle Ne- Eleftheria Arvanitaki trad op 10 december op Zuid-Algerijnse band Imarhan op (11 septem- november in de Grote Zaal. De toonaangeven- derlanders. We investeren in knowhow en in de Grote Zaal. De belangstelling was groot ber). 2.3.4. Reguliere popprogrammering maart) Leon Bridges (15 april), Chef’Special genre of een specifieke doelgroep (studenten, Dresscode: Neon Jungle. Met o.a. Def Rhymz, Op het aanbod van ‘wereldsterren’ en andere (13 mei), Xavier Rudd (30 april), Father John veertigplussers). Voor veel bezoekers is zo’n Rubberboot Missie DJ Team. grote of klassieke acts in de concertagenda kan Misty (24 mei), Biffy Clyro (7 november), Wilco populaire danceavond een eerste kennisma- TivoliVredenburg maar beperkt invloed uitoe- (9 november en daags erna nog een keer in king met TivoliVredenburg. By Night heeft met RAUW is ter ziele. Rauw was een legendarisch fenen. Het ene jaar touren immers meer grote het kader van Le Guess Who?), Wolfmother andere woorden een springplankfunctie voor technofeest, ooit bedacht tégen de commer- namen in Europa dan het andere. De ene keer (24 november), Douwe Bob (10 december). andersoortig programma. cialisering in de dancecultuur. Maar de formule pakt de selectie (grootte zaal, locatie, ligging) Dance leent zich bij uitstek voor een themati- was uitgewerkt volgens initiatiefnemer Joost uit in het voordeel van Utrecht en een andere Cloud Nine: Fred Eaglesmith (2 maart), Alex sche benadering en een festivalachtige aanpak. van Bellen. De allerlaatste aflevering vond keer niet. Het spreekt vanzelf dat we investeren Roeka (13 mei), festival van het Nederlandse Ideeën voor nieuwe formats en programma-ex- plaats in Amsterdam op 10 december. Maar de in gastvrijheid en professionaliteit en artiesten lied (17 september), Lucy Rose (24 september), perimenten ontstaan niet voor niets vaak vanuit laatste in Utrecht, op 18 november, had de be- met egards verwelkomen, in de hoop dat ze Iris Hond (29 oktober). de dance-afdeling. tere line-up met Boys Noize, Erol Alkan, 2many- terugkomen. We willen niet alleen nieuw publiek trekken, dj’s, RipTidE en Joost van Bellen. Hertz: Ruben Block (13, 15 april), Mark Lanegan maar ook het publiek verleiden tot eerder ko- Een willekeurige greep uit de concerten van (7 mei), Joep Beving (20 mei). men, langer blijven en frequenter bezoek. In de Singlefeestje moet op Tweede Kerstdag een 2016 toont aan hoe uiteenlopend en van alle woorden van de danceprogrammeur van Ti- terugkerend evenement worden met karaoke markten thuis het aanbod van TivoliVreden- 2.3.5. Hiphop voliVredenburg: ‘We willen de fun en het feest en vinyl- en kerstmarkt. Het is een van de po- burg in de verschillende zalen is. Van neoklas- Waar Utrecht in het verleden een slechte re- verlengen en de ervaring verrijken.’ Dat vraagt pulairste feestconcepten in het Nederlandse siek tot Syrische liederen, van singer-song- putatie had onder hiphopfans, is dat recent ra- om een andere benadering en een nieuwe ma- clubcircuit. Bezoekers kiezen zelf hun favoriete writers tot Zuid-Afrikaanse muziek, van zendsnel veranderd. Het genre heeft zich sterk nier van denken. In 2016 is daarvoor de basis (cd)singles uit en stellen zo de playlist van ver- psychedelische rock tot Nederlandstalig, van ontwikkeld de laatste jaren én TivoliVredenburg gelegd, ook in de praktijk. zoeknummers samen. De gedachte dat er in reggae tot folk. maakt zich hard voor ‘oldschool-acts’ en aan- de kerstperiode naast het intussen vermaarde stormend talent, internationaal en Nederlands. No More Heroes heeft zich bewezen als een (en razendsnel uitverkochte) oudjaarsfeest NYE Grote Zaal: Marillion (6 en 7 december in de Ook voor de jongste doelgroep (zie Squad). feestelijke formule om de invloedssfeer, her- ruimte is voor nog een publiekstrekker bleek Grote Zaal) is een voorbeeld van een band die In 2016 traden bij ons op: Kaytranada (11 mei), komst en reikwijdte van toonaangevende gegrond. De eerste aflevering was een groot 20 kind aan huis is in Utrecht. De Britten zijn gek Cypress Hill (tournee ivm 25-jarig bestaan, popmusici te vieren en te belichten. Bijzonder succes. 21 op ‘onze’ Grote Zaal. Andere bekende namen 22 juni), G-Eazy (16 augustus), On Point Fes- waren de speciale edities na de dood van Da- die afgelopen jaar in de Grote Zaal optraden: tival (met o.a. Adje en Murda, 25 november), vid Bowie (30 januari) en Prince (14 mei). De 2.4. Jazz Yes (15 mei), Herman van Veen (25, 26 mei), ScHoolboy Q (9 december). Bowie-avond ging gepaard met een program- In 2016 is er gestaag doorgebouwd aan de po- Graham Nash (28 mei), Lucinda Williams (21 ma in Hertz, waar de Engelse journalist Simon sitie van TivoliVredenburg op jazzgebied met juni), Clouseau (16 september), The Dubliners 2.3.6. Dance Price, die speciaal was overgekomen, werd een bijbehorend substantieel publieksaandeel. (5 oktober), Europe (14 november). Voor het uitgaanspubliek is TivoliVredenburg geïnterviewd. Het is een mooi voorbeeld van Met een nieuw landelijk festival (Transition), dé trekpleister in de stad. Niet alleen de popu- hoe een danceavond zich laat combineren met een even brede als diverse programmering Pandora: DeWolff (7 mei), Tuxedomoon (25 laire, laagdrempelige genres komen bij ons aan inhoudelijk programma (en spoken word) en van constante kwaliteit, een sfeervolle jazzclub mei), Omar Soulyman (22 april), Lee Scratch bod. We blijven de nieuwste ontwikkelingen buiten de beslotenheid van één zaal treedt. (naast zaal Cloud Nine) en goede contacten en Perry (12 juni), Allah-Las (4 juli), Soulwax (met op het gebied van elektronische (dans)muziek samenwerkingsverbanden met lokale jazzorg- drie drummers, 9 augustus), Konono No. 1 (7 trouw en op de voet volgen. Reboot: Rubberboot Afterparty is de jaarlijkse anisatoren, professionele onderwijsinstellingen, oktober), Soveto Soul (9 oktober). By Night, zoals ons succesvolle nachtprogram- Utrechtse ‘canal parade’ in de zomer. Het feest- de VPRO en tijdschrift Jazzism heeft Utrecht ma heet, trok in 2016 weer veel bezoekers met je voor ‘matrozen en matrozinnen’ bracht op 6 weer een serieus jazzpodium met een landelijke Ronda: Suede (filmvertoning nieuwe cdNight bekende formats als 90’s NOW, Pop-o-matic, augustus een recordaantal bootjes in de singels uitstraling. Thoughts, 30 januari), Guus Meeuwis (2 maart), Zwarte Koffie, Zer00’s Heroes, Vunzige Deun- en grachten. Het dagprogramma werd afge- Daarin is actief en op verschillende ma- Eefje de Visser (19 maart), Monster Magnet (25 tjes, 40Up. Daarin ligt de focus op een bepaald sloten met een afterparty in TivoliVredenburg. nieren geïnvesteerd. Zo heeft een van de popmarketeers­­­ van TivoliVredenburg zich 2.4.4. Mediapartners Joris Roelofs (Rope Dancing) en Rogier Telder- alleen toe op de muzikale ontwikkeling – pas- steeds meer op de jazzprogrammering kunnen In 2016 is de basis gelegd voor een vergaande man (TRIPTYCH). sief en actief – van kinderen en scholieren. Voor richten. In 2016 hebben we een nieuwe piano samenwerking met muziekprogramma ‘Vrije Tijdens de Nacht van de Jazz (26 november) amateurs van alle leeftijden zijn er jamsessies voor Cloud Nine kunnen kopen, een Yamaha Geluiden’ van de VPRO. Tijdens Vrije Geluiden presenteerde saxofonist Bart Wirtz succesvol en meezingconcerten. Rabo Next Stage is het C7X. De foyer van Cloud Nine heeft een nieuwe Live, een nieuwe concertserie (vanaf 2017), zijn nieuwe cd. Met Live-uitzending op de Con- nieuwe ambitieuze leerprogramma voor aan- inrichting gekregen, waardoor die ruimte zelf- spelen gasten van het tv-programma in Cloud certzender en live-opnames door de VPRO. stormende ensembles. Met het oog op diversi- standig kan functioneren als sfeervolle jazzclub Nine. teit ontwikkelen we Marokkaans, Surinaams en met een toepasselijk programma. En dankzij Ook zijn de banden aangehaald met Jazzism. 2.4.7. Internationaal ander ‘niet-westers’ programma. Het Catching een bijdrage van de Rabobank kon het Jaz- Het magazine geeft extra aandacht aan onze De grootste groei kwam van het aandeel inter- Cultures Orchestra Festival is er specifiek voor zleerorkest worden opgericht. concerten, we kunnen beschikken over goedko- nationale artiesten: Enrico Pieranunzi, Avishai de ontmoeting en het musiceren met vluchte- pe advertentieruimte en jazzprogrammeur Guy Cohen Quartet, Mark Guiliana, Dr. Lonnie Smith, lingen. 2.4.1. CloudNights van Hulst schrijft recensies in het blad. Greg Osby, Omer Avital, Kris Davis, Anat Fort, De wekelijkse jazzavonden op vrijdag in samen- Gianluigi Trovesi, Terrence Blanchard, Rudresh 2.5.1. Vluchtelingen werking met U-Jazz hebben in 2016 nog meer 2.4.5. Transition Mahanthappa, Jakob Bro, Omer Klein, Theo Onder de vlag van Catching Cultures Orches- structuur en niveau gekregen. Ensembles van Het nieuwe Utrechtse jazzfestival Transition Croker, Erik Truffaz Quartet, Nate Wooley en tra Festival, dat op regelmatige basis wordt jazzstudenten verzorgen steevast het voorpro- maakte een vliegende start op 26 maart. Een Paolo Fresu. Georgie Fame trad op met het georganiseerd, maken vluchtelingen muziek gramma. Gedenkwaardig waren bijvoorbeeld greep uit de line-up: Ibrahim Maalouf, Avishai Jazz Orchestra of the Concertgebouw (15 dec), met Nederlandse muziekprofessionals en ama- de optredens van Alban Lotz, Oene van Geel, Cohen Trio, Robert Glasper, Peter Brötzmann, tijdens De Langste Nachten. teurmusici. Het gratis festival met een mix van Bert van den Brink, Pierre Courbois Kwintet, Eric Revis, Nasheet Waits, Tord Gustavsen, oosterse en westerse muziek komt tot stand in Paul van Kemenade. GoGo Penguin, Nik Bartsch, Logan Richardson 2.5. Connect samenwerking met Resto van Harte, stichting en STUFF. Publieksontwikkeling in de breedste zin van het De Vrolijkheid en het COA (Centraal Orgaan 2.4.2. Workshops en studenten Transition in Cloud Nine Het festival met een woord is een belangrijke doelstelling van Con- opvang Asielzoekers) en zijn vrijwilligers. In het Muziekhuis vonden workshops en sessies landelijke reikwijdte blijkt een sterk promotie- nect, ons programma voor educatie en partici- Op 8 januari traden onder meer op: RAM Or- plaats die werden afgesloten met een presenta- middel, voor de jazz en voor TivoliVredenburg. patie. In 2016 zijn omvang en reikwijdte van de chestra (een orkest van Palestijns-Syrische 22 tie in TivoliVredenburg – op Rabo Open Stage In het najaar organiseerden we daarom ‘Transi- projecten voor basisonderwijs, voortgezet on- vluchtelingen), Rozana (een nieuw ensemble 23 of in Cloud Nine. tion in Cloud Nine’: een serie van vier avontuur- derwijs (vmbo, havo en vwo), amateurs en spe- rondom de Libanese zangeres Mira Alfaris) en Jazz- en impro-studenten weten TivoliVreden- lijke jazzconcerten met: Kurt Rosenwinkel Trio ciale doelgroepen verder gegroeid. Het aantal het Catching Cultures Orchestra onder leiding burg steeds beter te vinden. Sommige studen- (2 oktober), Terence Blanchard E-Collective (5 scholen dat onze schoolconcerten bezoekt, is van Hermine Schreider. Tijdens de aflevering ten organiseren op eigen risico hun afstuderen november), Omer Klein Trio (24 november), vorig jaar flink gestegen. Een uitgebreid net- van 22 mei waren dat onder meer: Orkest de in een van onze zalen. Zoals Kika Sprangers en Lala Trio feat. Joachim Badenhorst (14 decem- werk, lokaal en landelijk, is ons tot steun bij het Tegenwind, Mohamad Ataya, Mihira, Kladdera- Daan Quittner deden in het afgelopen jaar. ber). behalen van de goede resultaten. datsch, Band zonder Verblijfsvergunning. Op 27 Voor onze kinderprogrammering met onder november werd een speciale editie voor vrou- 2.4.3. Jazzleerorkest 2.4.6. Nederlandse jazz ander My First Festival, dat intussen buiten wen en kinderen georganiseerd. Instrumentalisten in de middelbare-school- Gerenommeerde Nederlandse musici waren Connect om tot stand komt, is veel belangstel- leeftijd (12-20 jaar) maken kennis met het sterk vertegenwoordigd in de programmering ling. Dat uit zich in een gestage toename van 2.5.2. Angsthazen en durfals jazzrepertoire en leren improviseren in het van 2016: Rembrandt Frerichs, Artvark & Ntjam bezoekersaantallen en aandacht van collega’s Duizend kinderen uit twaalf AZC’s in het land nieuwe Jazzleerorkest onder leiding van Je- Rosie, Jeroen van Vliet, Peter Beets & Han Ben- in het land. Ook Pronkstukken, het compositie- werkten op 21 juni mee aan de symfonie van roen Doomernik. Het orkest werd in 2016 op- nink, Benjamin Herman, Tineke Postma Quartet, project met middelbare scholieren volgens de ‘Angsthazen en durfals’. Het concert in de Gro- gericht op initiatief van TivoliVredenburg met Zapp4 & Kapok en Wolfert Brederode. methode Creatief Leren, krijgt landelijk steeds te Zaal met het Radio Filharmonisch Orkest een bijdrage van de Rabobank in het kader Inhoudelijk sterk waren de compositieprojecten meer erkenning en aanzien. vormde de afsluiting van een reeks speciale van Connect. van Reinier Baas (Princess DiscoMbobulatrix), TivoliVredenburg legt zich met Connect niet muzieklessen in de AZC’s. Catching Cultures Festival door Anna van Kooij 2.5.3. Rabo Next Stage Orkest vond plaats op 23 januari. Het initiatief in: meer eigen festivals, intensiever gebruik van 2.6.2 De Langste Nachten Rabo Open Stage is het open podium van Ti- dat moet uitgroeien tot een jaarlijks terugke- het gebouw en meer laagdrempelig en ander- December is traditiegetrouw de tijd van gezel- voliVredenburg waar talentvolle, beginnende rend evenement, kreeg in februari 2017 een soortig programma dat naast elkaar en het re- ligheid en bezinning. In dat kader was het veer- muzikanten ervaring op kunnen doen. Rabo vervolg met Requiem en Cantique de Jean Ra- guliere concertaanbod kan bestaan. tien dagen lang, van 15 tot 30 december, open Next Stage is een nieuw initiatief, dat een stap cine van Fauré. Publiek en uitvoerenden vallen Uit de gemeentelijke toekenning van twee ton huis in TivoliVredenburg. Onder de noemer De verder gaat. Een aantal geselecteerde gezel- bij deze gelegenheid samen. Amateurs kunnen extra programmasubsidie per 2017, speciaal Langste Nachten – een kunst- en muziekfesti- schappen (jazz, klassiek, pop) werken in een zich scherpen aan het niveau van de professio- voor de bespeling van het gebouw als ge- val – hebben we regulier programma en spe- aantal sessies samen met bekende muziekpro- nele zangers, die in de zaal tussen het publiek heel, spreekt instemming met die ambitie. Dat ciale (winterse) activiteiten (comedy, lezingen, fessionals. De begeleiding moet hen verder hel- staan opgesteld. geld is ook nodig. Het ‘opengooien’ van het workshops) aan elkaar geregen. Op Plein 6 was pen op het pad van de professionalisering. De gebouw vraagt om extra programma én om pop-uprestaurant Het Gulle Rendier neerge- coaches zijn: Coen Witteveen (producer, saxo- 2.5.6. Met dank aan extra mankracht – service, veiligheid en voor- streken; elke avond (17.30-20 uur) open voor fonist, o.a. Typhoon) en Dries Bijlsma (drum- Connect werkt samen met HKU, UCK, Cul- zieningen. winterse kost. mer, producer, o.a. Typhoon), Jeroen Doomer- tuur&School Utrecht, Kunst Centraal, KUVO Een greep uit het diverse programma (ook nik (jazztrompettist, bigbandbegeleider) en Woerden, Stadsschouwburg, het Filiaal, de In 2016 hebben we op die ontwikkeling al een gratis): rondleiding in het gebouw, Rabo Open strijkkwartet Quatuor Danel. Utrechtse musea, DOX, Culturele Zondagen, voorschot genomen. Met Transition, het nieuwe Winter Stage, Jungle By Night, Eefje de Visser, Universiteit Utrecht, diverse middelbare scho- jazzfestival, hebben we een nieuwe standaard ComedyCloud, Canto Ostinato, de tiende ver- 2.5.4. Pronkstukken len, Wijkcultuurhuizen, Wilhelmina Kinder- gezet. jaardag van 101Barz, een lezing over geluk, My Pronkstukken is het compositieproject van Ti- ziekenhuis, UMC, Axxion Cotinue, Stichting De Langste Nachten (14 dagen achtereen in First Festival, een lezing over zelfvertrouwen voliVredenburg voor bovenbouwleerlingen in appeltaartconcerten, Kunstbende, Nederlands december) is geïnitieerd als experiment voor (School of Life), spelletjesavond, kookwork- het voortgezet onderwijs. Onder leiding van Kamerkoor, Nederlandse popacademie en vele een meerdaags laagdrempelig festival zoals shop All I Want for Christmas is Food, Jazz gespecialiseerde workshopleiders werken de anderen. we dat in de toekomst vaker willen organise- Orchestra of the Concertgebouw & Georgie leerlingen een week lang aan een eigen com- ren. De introductie van het Wonka-ticket, een Fame, cursus religieuze muziek, breiworkshop positie op basis van een bestaand klassiek 2.6. Festivals entreekaartje dat toegang geeft tot verschil- Granny’s Finest, 3voor12 Song van het jaar met werk. Deelnemende scholen zijn enthousiast TivoliVredenburg is de ideale festivallocatie. lende producties op één avond, past ook in afterparty 2016: The Get Down. 26 en blijven terugkomen. De methodiek ‘creative Niet voor niets zijn beproefde en befaamde die lijn. 27 music making’ krijgt veel waardering. Dat bleek festivals als Le Guess Who?, Oude Muziek, de 2.6.3. Wonka-ticket ook uit het ‘inspiratieweekend’ dat we vorig Nacht van de Poëzie, het Nederlands Filmfesti- 2.6.1. Transition Tijdens De Langste Nachten waren op 17, 18 en jaar organiseerden voor muziekdocenten van val en het Kamermuziekfestival zo graag bij ons ‘Nieuw jazzfestival is instant succes’ kopte NRC. 29 december voor het eerst Wonka-tickets ver- de middelbare scholen die betrokken zijn bij te gast. Er waren meer van dat soort enthousiaste re- krijgbaar. Zo’n speciale dagkaart kost iets meer Pronkstukken. Zij kunnen de methode nu ook Het gebouw komt het best tot zijn recht wan- acties, ook op social media en in de vakpers. dan het duurste reguliere kaartje. Daarmee zelf toepassen in het leslokaal. Met het oog op neer het in zijn geheel tot leven komt. Dat Het uitverkochte festival (26 maart), dat in sa- heeft de bezoeker toegang tot alle producties verdere verbreding zijn in 2016 oriënterende betekent dat er gelijktijdig voldoende uiteenlo- menwerking met North Sea Jazz voor het eerst op één datum. Hoppen in festivalstijl dus. gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers pende activiteiten plaatsvinden voor een groot werd georganiseerd, onderscheidde zich om te van het basisonderwijs en de muziekdocenten- publiek dat zich vrij door het gebouw kan be- beginnen door een inhoudelijk sterk program- 2.6.4. Omdat ik je mis opleiding van de HKU. wegen en kan ‘shoppen’. Niet alleen de zalen ma – zo’n twintig acts in het hele gebouw, met (Nacht van de eeuwigheid) worden dan benut, ook de foyers, het Plein, de onder meer Ibrahim Maalouf en Avishai Cohen. Nog een nieuw – thematisch – festival in Tivoli- 2.5.5. Meezingconcert tussenruimtes en de uithoeken. Daarnaast was aan alles te merken dat het fes- Vredenburg: Omdat ik je mis, een avond in het Vorig jaar zongen 1200 amateurzangers mee Het is onze ambitie, zoals verwoord in Meerja- tival op TivoliVredenburg was toegesneden. kader van verlies, rouw en troost. Met muziek, in de Grote Zaal in Ein deutsches Requiem van renplan 2017-2020, dat de festivalsituatie in de Het was een sfeervol festival waarin alle ruimtes dichters, interviews in de Grote Zaal en toepas- Brahms. Het eerste Meezingconcert van het toekomst minder uitzonderlijk wordt en meer (bars, eetgelegenheden, foyers) optimaal wer- selijke conversation pieces in de wandelgangen. Groot Omroepkoor en het Radio Filharmonisch en meer de normale gang van zaken. Dat houdt den gebruikt. Acte de présence gaven onder meer Jenny Arean, Maurits Westerik, Toon Tellegen, Tjitske Buma Classical Convention 13 oktober 2.7. Anders reality, poëzie van Charlotte van den Broeck, Jansen, Mirjam Rotenstreich, Ingmar Heytze, Inspiratie en discussie voor de klassieke-mu- TivoliVredenburg is op de eerste plaats een muziek van Janne Schra, comedy van Lebbis, Cornald Maas. zieksector muziekgebouw, maar andersoortig programma Jan Jaap van der Wal enzovoorts. De organi- verdient er net zo goed een plek. De laagdrem- satie was in handen van Studium Generale van Nederlandse Brassband Kampioenschappen peligheid, de openheid en de avontuurlijkheid de Universiteit Utrecht in samenwerking met FESTIVALOVERZICHT 2016 21, 22 oktober die we nastreven, krijgt zo ook op andere ma- de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht en de Jaarlijks HaFaBra-evenement nieren vorm. Het aandeel workshops, lezingen, Universiteit voor Humanistiek. Transition 26 maart debat, comedy en spoken word – al dan niet Lancering van een nieuw Utrechts jazzfestival Ramblin’ Roots 22 oktober geïnspireerd door en in aanvulling op het mu- 2.7.2. Overzicht extra programma 2016 Met Admiral Freebee, The Reverend Shawn ziekaanbod – zal de komende jaren toenemen Naast rondleidingen in het gebouw, verschil- 3 FM Awards 27 maart Amos, Ethan Johns, Bombino e.a. en nog meer een stempel drukken op het pro- lende edities van de popquiz en de zomer- Met Racoon, Kensington, Typhoon, Lil’ Kleine, gramma. talkshow BijWie van Vincent Bijlo en Jeroen Ronnie Flex e.a. Brasa dei 6 november Mooie voorbeelden van dat andere programma Wielaert in Het Gegeven Paard organiseerde Met The Mighty Sparrow, Glenn Weisz Orkest, waren in 2016: het soloprogramma van John en hostte TivoliVredenburg: My First Festival 15 mei Louis Windzak e.a. Cleese, het afscheidscollege van Henk van Os Met Dirk Scheele, Slumberland, Jungle by over Franciscus van Assisi, de debatavond met • Culturele Zondag Nieuwjaarsduik 10 januari Night, Yes-R, Ardemus Quartet e.a. Le Guess Who? 10 -13 november Pussy Riot en de Amerikaanse ‘Election Night’ Avontuurlijke (pop)muziek van Wilco, Suuns, met Maarten van Rossem. • TEDx 27 januari Reggae Fever 26 juni Julia Holter e.v.a. We kijken bovendien terug op een geslaagde Met Tanya Stephens, Collie Budz e.a. aftrap van het Betweter Festival en een pret- • NK Poetry Slam 29 januari De Langste Nachten 15-30 december tige en vruchtbare samenwerking met de Uni- Internationaal Kamermuziek Festival Utrecht Open huis: winters programma met lezingen, versiteit van Utrecht. • Lustrumfestival Universiteit Utrecht 30 29 juni t/m 3 juli workshops en pop-up restaurant. maart Het laatste onder leiding van Janine Jansen 2.7.1. Betweter Festival 28 3voor 12 Song van het Jaar 16 december Op het eerste Betweter Festival op 30 sep- • College Henk van Os 10 april 29 Festival Oude Muziek 26 augustus t/m 4 sep- Met De Staat, Jett Rebel, Eefje de Visser, Mozes tember – een nieuw festival ‘voor iedereen die Afscheidscollege over Franciscus van Assisi tember and the Firstborn e.a. het graag beter wil weten’ – was het gebouw Thema van 2016: Venetië tussen acht en één uur gevuld met vooraan- • Utrecht International Comedy Festival 1 en We vieren het toch 28 december staande wetenschappers, gedurfde experimen- 2 april Gaudeamus Muziekweek 7-11 september Eigengereide eindejaarsterugblik van Spinvis ten, performances, films, lezingen, talkshows, Met werk van Michel van der AA, Anna Korsun, en vrienden, derde keer alweer muziek en een geïnteresseerd publiek. Coen • The Last Time To See Me Before I Die, John David Bird e.a. Verbraak interviewde filosoof Marcus Düwell, Cleese soloprogramma 7 mei My First Festival 28 december neurobioloog Marian Joëls en mediaweten- Nacht van de Poëzie 17 september Met Spinvis, Gers Pardoel, Blue Grass Boogie- schapper Dan Hassler-Forest. Sander Thomaes • Rondleiding Tour on Wheels 8 mei Met Tjitske Jansen, Eva Gerlach, Charlotte Van men, Stout Konijn sprak over de narcistische mens, Marc van Mil Speciale rondleiding voor mensen in een rol- den Broeck, F. Starik e.a. over de genetische mens, Iris Sommer over stoel Omdat ik je mis 30 december de hallucinerende mens, Dina Siegel over de Hart & Ziel Festival 14 oktober Bonte avond in het teken van verlies en troost criminele mens, Patrick van Rossem over de •  Europees Harmonie Kampioenschap 2016 Feestelijke afsluiting Hart & Zielweek van NPO kunstzinnige mens, Anouk Keizer over de licha- 20, 21 mei Radio 4 NYE Festival 31 december melijke mens. Plus: een filosofische darkroom, Nieuw initiatief van KNMO, muziekkoepel voor Oudjaarsfeest met diverse deejays en vuurwerk parachutespringen met behulp van virtual amateurmuziek: acht orkesten strijden om de titel. • Roze Koren Festival 28 mei • Debat Pussy Riot 30 oktober Transition, Avishai Cohen door Jelmer de Haas Rusische activisten Maria Alyokhina en Sasha • Debat over Utrecht culturele metropool Bogino in gesprek met prof. dr. Rosi Braidotti in in ontwikkeling 23 augustus de Grote Zaal

• Alles begint bij Bach 14 september • Election Night 7 november Boekpresentatie van muziekjournalist Merlijn Een uitverkochte avond over de Amerikaanse ver- Kerkhof kiezingen met en volgens Maarten van Rossem

• International Computer Music Conference • Pilot Vrije Geluiden 21 november 15 en 16 september Voorproefje op de nieuwe samenwerking met VPRO-muziekprogramma Vrije Geluiden • ComedyHuis ComedyCloud 22 september Standupcomedy in Cloud Nine 2.8. Overzicht prestaties

• Betweter Festival 30 september In onderstaande tabellen geven we per zaal en per genre het gerealiseerde aantal bezoekers • Impakt Lezing 7 oktober en activiteiten en zetten de totalen af tegen de Van Mensoort en Kaayk over mens en techniek begrote aantallen.

Grote Cloud Cloud Hele Buiten- Aantal bezoekers zaal Hertz Ronda Pandora Nine Club Plein gebouw gebied Totaal Begroot Popmuziek 47.402 6.003 149.928 35.138 14.204 1.399 300 2.643 848 257.865 222.000 Dance - - 137.072 31.764 3.314 145 74 14.422 - 186.791 177.125 Jazz 871 1.223 - 85 6.109 1.797 1.444 - 21 11.550 15.500 Symfonische muziek 82.933 2.319 - - - - - 1.766 192 87.210 78.750 Kamermuziek 911 17.504 - - 741 38 - - 279 18.467 21.500 30 Familie 1.093 1.133 - - 2.028 - - - - 4.254 8.750 31 Educatie & Participatie 13.054 415 - 41 2.442 20 20.007 1.475 15 37.469 18.000 Festival ------72.085 - 72.085 90.000 Overig 3.424 2.426 1.166 20 1.725 25 3.206 13.221 246 25.459 9.000 Relatie/Sponsorevents 350 715 - 168 - 135 252 120 - 1.740 - Intern TivoliVredenburg 200 250 400 - - 80 78 - - 1.008 - Gratis concerten 3.108 11.830 - - - - 120 - - 15.058 12.000 Zakelijke verhuur 8.207 2.218 1.197 2.232 1.763 755 2.059 26.712 - 45.143 63.250 Totaal activiteiten 161.553 46.036 289.763 69.448 32.326 4,394 188.912 132.444 1.595 765.099 715.875 Grand café Het Gegeven Paard 161.372 97.000 Totaal aantal bezoekers 926.471 812.875

Grote Cloud Cloud Hele Buiten- Aantal activiteiten zaal Hertz Ronda Pandora Nine Club Plein gebouw gebied Totaal Begroot Popmuziek 40 15 88 70 52 13 1 1 9 289 200 Dance - - 127 67 12 2 1 5 - 214 187 Jazz 1 6 - 1 41 38 13 - 3 103 85 Symfonische muziek 81 5 - - - - - 2 1 89 75 Kamermuziek 2 76 - - 8 - - - 2 89 65 Familie 3 2 - - 8 - - - - 13 15 Educatie & Participatie 10 6 - 1 14 1 92 8 1 133 30 Festival ------129 - 129 166 Overig 6 9 4 1 7 1 14 43 8 93 30 Relatie/Sponsorevents 1 5 - 3 - 3 6 1 - 19 - Intern TivoliVredenburg 1 1 1 - - 1 1 - - 5 - Gratis concerten 6 25 - - - - 1 - - 32 30 Zakelijke verhuur 11 8 4 14 10 14 24 29 - 114 113 Subtotaal 162 158 224 157 152 74 153 218 24 1.322 996 NYE Festival door Michiel Ton Die groei willen we onder meer bewerkstelligen den. Daaruit blijkt dat de waardering groeit. Die door onze kennis van ons publiek te vergroten ontwikkeling loopt gelijk op met de professio- 3. en de effecten van onze acties te meten. Ook nalisering binnen het bedrijf. Een merkenanaly- van de herinrichting van de buitenruimte en se laat bovendien zien dat de waardering voor het openstellen van de ruimtes in ons gebouw TivoliVredenburg hoger is dan voor de oude verwachten we veel. Het effect van optimale merken Tivoli en Vredenburg afzonderlijk. Marketing Het onderzoek van Hendrik Beerda is een toegankelijkheid en zichtbaarheid in de stad zal niet uit te vlakken zijn. vergelijkend onderzoek onder uiteenlopende concertpodia. Het laat dus zien hoe TivoliVre- Er zijn veel verschillen tussen de promotie van denburg scoort ten opzichte van andere instel- klassieke concerten en popconcerten. In 2016 lingen. Welke dat precies zijn, is onbekend. Dat zijn we begonnen met het combineren van maakt de uitkomsten voor ons lastig te duiden. marketeers op bepaalde festivals en concerten Om die reden is de samenwerking opgezegd. die aansprekend zijn voor beide doelgroepen. We zijn bezig ons eigen klanttevredenheidson- Zo profiteren we vanthe best of both worlds. derzoek in te richten. Bijkomend voordeel is dat men direct ook veel van elkaar leert en zo nog effectiever kan gaan 3.2. Brochures werken. Verfijning van onze marketingstrategie met betrekking tot de verschillende doelgroepen Last but not least: in 2016 zijn we verder op heeft ook geleid tot het uitbrengen van de streek geraakt met ons datamanagement. Dat twee verschillende seizoensbrochures (zie Klas- In maart 2016 stelden we prognoses op van de ding, inrichting, sfeer en beleving is er al veel maakt het eenvoudiger maatwerk te leveren en siek). De een biedt het complete overzicht van bezoekersaantallen per jaar voor de komende gewonnen, maar we zijn er nog niet. de verschillende doelgroepen en klanten nog het aanbod – de series klassiek, jazz en familie- jaren. Voor 2016 maakten we een inschatting gerichter te benaderen. Ook kunnen we ons concerten – zoals het traditionele abonnemen- 34 van 817.575 – een ruime verbetering ten opzich- Ook al is het programma aansprekend, de publiek nog beter analyseren en op zoek gaan tenpubliek van ons gewend is. De ander is een 35 te van de 741.125 bezoekers die we in 2015 had- bezoekers komen niet vanzelf. Bij ieder eve- naar onverwachte dwarsverbanden. handzame gids met een selectie: suggesties en den. En voor 2017 kwamen we uit op 952.725. nement, groot of klein, denken we na over Het zijn ontwikkelingen en processen die niet tips voor een wat jongere doelgroep. Het overtreft onze stoutste verwachtingen de doelgroep, middelenmix, tone of voice en van vandaag of morgen af te dwingen zijn. In 2016 zijn we daarmee begonnen. De eerste dat we afgelopen jaar, in 2016, al ruim over de beeldtaal. Wij waken ervoor dat onze kracht – Zo maakt TivoliVredenburg gebruik van drie resultaten lijken positief. Nieuw is ook dat de 900.000-grens kwamen. We registreerden onze enorme bezoekersaantallen – niet onze kaartverkoopsystemen. Alleen al het foutloos kaartverkoop gelijk start met de lancering 925.000 mensen die bij ons een concert of zwakte wordt. Juist de details zijn belangrijk. binnenhalen van al die data bleek een inge- van de brochures. Bovendien is het mogelijk dansavond bezochten, een gratis lunchpauze- Niet alleen doen we er alles aan de kaartver- wikkelde klus. In 2016 is niettemin het nodige een serie naar eigen inzicht samen te stellen: concert of lezing bijwoonden of gewoon wat koop te stimuleren, ook willen we de betrok- ondernomen om die ontwikkelingen in gang te vier concerten naar keuze met 15 procent dronken in Het Gegeven Paard. kenheid van ons publiek versterken. Het bereik zetten en te sturen. korting. Het succes zit op de eerste plaats in het pro- is meer dan goed van onze mailings, brochu- gramma. Dat is uitnodigend, breed, geva- res, flyers, posters, programmatoelichtingen, 3.1. Klanttevredenheidsonderzoek 3.3. Online rieerd en avontuurlijk. De uitverkiezing van rtv-media, website, social media, apps, tickets, In 2016 heeft Bureau Beerda wekelijks onder- TivoliVredenburg staat op verschillende TivoliVredenburg als poppodium van het jaar narrowcasting. Toch zijn we ervan overtuigd zocht hoe onze bezoekers het bezoek aan Ti- manieren in rechtstreeks contact met zijn onderschrijft dat ook. Daarnaast spelen de aan- dat er nog ruimte is voor groei. voliVredenburg ervaren. De herkomst van de bezoekers. We zien het laatste jaar een dui- trekkingskracht van het gebouw, de locatie en bezoekers is onder meer in kaart gebracht en delijke verschuiving naar het aandeel online. de sfeer een steeds belangrijkere rol. In aankle- ook wat zij van het gebouw en de service vin- Ook het oudere publiek is steeds meer onli- ne en actief op Facebook. Jongeren maken 3.4. Marketingcijfers 2016 ons betreft moet er nog veel gebeuren aan de nu regelmatig nieuwsbrieven en kunnen zich in het algemeen meer gebruik van netwer- • 3,8 miljoen websitebezoeken per jaar directe omgeving en de plint van het gebouw. aanmelden bij de Facebookpagina ‘TivoliVre- ken zoals Snapchat en Instagram. Iedereen • 400.000+ verzonden nieuwsbrieven, ‘Het feest binnen moet je ook buiten laten denburg crew’. Zo blijven zij op de hoogte van heeft zijn/haar eigen unieke voorkeuren en tipmailings, servicemails per maand zien’, schrijft Martin Biewenga van West8 in de ontwikkelingen binnen het bedrijf, bijvoor- gedrag online. Daar proberen we zoveel • 90.000+ nieuwsbriefontvangers een bijdrage in het schetsboek dat we onlangs beeld op het gebied van kantoorhuisvesting en mogelijk bij aan te sluiten. Voor Squad, een • 110.432 Facebook-fans op 31/12/16 hebben voltooid. Hij is een van de partners van ICT. Ook zijn gedragsrichtlijnen voor social me- nieuwe hiphopavond, hebben we bijvoor- • >3 miljoen bereikt via Facebook het gerenommeerde bureau West8, dat zich in dia opgesteld. beeld een WhatsApp-service in het leven • 13.000+ volgers op Twitter 2016 op ons verzoek heeft gebogen over een geroepen. Tieners krijgen backstagefoto’s • 8.000+ volgers op Instagram welkome herinrichting van de buitenruimte. In 3.9. Klachten en -filmpjes via Snapchat. Facebook-eve- • 100.000+ weergaven van onze video’s de toekomst moet het gebouw aan alle kanten De klachtenregistratie is vorig jaar verder ge- nementen geven bezoekers de gelegenheid op Youtube een aantrekkelijk, open en uitnodigend karakter stroomlijnd. Klachten komen binnen per mail, samen voor en na te genieten van concer- krijgen. ‘Meer spektakel en meer groen’, is ge- post en via personeel. Ze worden onderge- ten. 3.5. Radio en TV wenst. De vakkundige analyses en aanstekelijke bracht in categorieën. Per kwartaal houden Met onze online-activiteiten willen we de Bijna wekelijks zijn concerten vanuit Tivoli­ schetsen van West8 zijn gebundeld in een in- we de stand van zaken bij. Zo kunnen we snel betrokkenheid van onze (potentiële) bezoe- Vredenburg te horen op Radio 4. Ook de an- spirerend schetsboek, dat een uitstekende ba- inspelen op de ervaringen en wensen van ons kers met TivoliVredenburg vergroten. Dat dere publieke radiozenders, Rtv Utrecht en de sis kan vormen voor toekomstige aanpassingen publiek. doen we op verschillende manieren: 1) we Concertzender verzorgen met regelmaat uit- en ingrepen. We stellen vast dat aan veel klachten onwe- geven informatie over aankomende concer- zendingen met opnames vanuit TivoliVreden- tendheid of een verkeerde verwachting ten ten en activiteiten, 2) we bieden persoon- burg. Steeds vaker worden er opnames voor 3.7. Vrijwilligers grondslag ligt. Met extra uitleg en een goede lijke service via Facebook- en Twitter-pri- televisie gemaakt. De uitzendingen van Maestro TivoliVredenburg beschikte ook in 2016 over communicatie, liefst persoonlijk gericht, kunnen véberichten, 3) we versterken de beleving Jules Onthult tijdens de kerstdagen trokken enthousiaste vrijwilligers die vooral bij de klas- we veel ergernis voorkomen. rondom concerten en shows via foto’s en veel kijkers. sieke concerten worden ingezet. Ze delen pro- In 2016 hebben we 433 klachten ontvangen. De filmpjes. Ons eigen mediateam verzamelt Een overzicht: grammaboekjes uit, verwijzen en/of begeleiden meeste hadden betrekking op informatie, pla- zo veel mogelijk ‘verhalen’ en legt die vast • Vrije Geluiden online verslag van Transition (eventueel met de lift) bezoekers naar hun cering, programma, geluid en letsel; met name 36 in verschillende rubrieken, op verschillende 26 maart stoel in de zaal, halen een pauzedrankje en flye- de afstapjes in Ronda brachten mensen ten val. 37 platformen en met een verschillende fre- • VARA tv 3FM Awards 28 maart ren na afloop. Vrijwilligers zijn minimaal twee Ook over de wachttijden bij bars en de prijs van quentie. Voorbeelden zijn de serie TivoliVre- • NPO Radio 4 Hart & Ziel Festival live keer per maand aan de beurt. Intussen geven drankjes kregen we klachten. Klantvriendelijk- denburgers (bezoekers vertellen over hun 13 oktober ze ook acte de présence bij concerten in de heid – hospitality in het algemeen – blijft een ervaringen) en One Minute ‘till showtime • NPO Cultura Pieces of Tomorrow: Debussy fado- en jazzseries, bij schoolconcerten en My punt van verbetering. (de artiest backstage voor aanvang van 25 november First Festival. Hun bijdrage aan onze publieks- de show). Die verhalen hebben niet alleen • NPO VPRO Song van het Jaar 3voor12 service is onmisbaar. Met name senioren en 3.10. Convenant preventie betrekking op de concerten, maar ook op 17 december mindervaliden zijn geholpen met hun betrok- gehoorschade het gebouw, de omgeving en onze hore- • NPO AVROTROS Maestro Jules Onthult 25, ken assistentie. Gehoorschade ten gevolge van te harde mu- ca. Om te laten zien wat er nog meer in de 26, 27 december ziek wordt meer en meer als een maatschap- stad gebeurt, maakten we iedere week ‘M’n 3.8. Projectteam interne communicatie pelijk probleem ervaren. TivoliVredenburg had Stadsie’: medewerkers van TivoliVredenburg 3.6. Buitengebied In een dynamisch, veelomvattend bedrijf als al eerder het ‘Convenant preventie gehoor- gaven tips over evenementen buiten onze De aanblik van TivoliVredenburg is aan de sta- TivoliVredenburg – met veel flexwerkers en schade’ getekend, een initiatief van Vereni- muren. Een van de best bekeken filmpjes tionkant het laatste jaar enorm verbeterd. We parttimers – is een gesmeerde interne com- ging Nederlandse Poppodia en -festivals en van 2016 was een timelapse van het uitgra- zijn blij dat het water terug is in de Singel, de municatie van groot belang. Het projectteam VVEM (Vereniging van Evenementenmakers) ven van de Singel. Die is meer dan 650 maal kade met zijn uitnodigende trappen klaar is en interne communicatie heeft daar afgelopen jaar en het Ministerie van VWS. Maatregelen die gedeeld op Facebook*. het terras vrij van bouwschuttingen is. Maar wat serieus werk van gemaakt. Medewerkers krijgen zijn vastgelegd in het convenant zijn onder

* www.duic.nl/algemeen/timelapse-singel-stroomt-nu-ook-tivolivredenburg/ Song van het Jaar door Nathan Reinds meer: het verstrekken van deugdelijke ge- wegwijzering en extra leuningen op trappen in Vervoer: Overige acties in Utrecht: hoorbeschermingsmiddelen (verkrijgbaar bij Hertz en Pandora. Tijdens dansavonden in Ron- trein: 34% eten/drinken in de stad: 36% garderobe, bar, kassa), structurele voorlichting da wordt een ramp over de drempels gelegd. tram 2% overnachten in stad: 3% over risico’s (posters, online), regelmatige ge- Klachten van bezoekers over de toegankelijk- fiets: 28% winkelen in de stad: 6% luidsmetingen en professionele bescherming heid van het gebouw worden opgepakt door auto: 24% voor medewerkers. In 2016 is de projectgroep het projectteam. In het voorjaar van 2017 krij- bus: 14% ‘oordoppenoverleg’ van start gegaan, die bin- gen onze bedrijfsleiders een ‘gastvrijtraining’ te voet: 11% nen TivoliVredenburg verantwoordelijk is voor van SOLGU. bewustwording van ons publiek en het nako- men van de landelijke afspraken. 3.12. Bureau Beerda 3.11. Toegankelijkheid Hendrik Beerda Brand Consultancy deed on- Een andere projectgroep heeft zich enorm derzoek naar onder meer de herkomst, samen- ingezet voor verbetering van de toegankelijk- stelling en opvattingen van het publiek van heid van het gebouw. Die is in 2016 dan ook TivoliVredenburg. met sprongen vooruitgegaan. (We hebben het zelfs aangedurfd om nu mee te dingen naar de Aantal bezoekers in 2016: 925.000 Utrechtse Toegankelijkheidsprijs.) Op basis van een uitgebreide analyse van Herkomst: SOLGU, het Stedelijk Overleg Lichamelijk Ge- 24% Utrecht handicapten Utrecht, is een plan van aanpak 55% uit de provincie Utrecht (incl stad) gemaakt met betrekking tot de ‘hardware’ en 44 % landelijk de ‘software’ van de tekortkomingen. Toegan- 1% buiten Nederland kelijkheid is immers niet alleen een kwestie 40 van het slechten van fysieke drempels of het Leeftijd (2016) 41 vervangen van ‘gewone’ (loodzware) deuren 30% 30 jaar en jonger door automatische schuif- en draaideuren. 17% 31-40 jaar Duidelijke procedures, duidelijke informatie en 25% 41-55 jaar goede sociale vaardigheden van het dienst- 14% 55-65 jaar doende personeel zijn net zo belangrijk. Wie 14% 65 jaar en ouder slecht ter been is of in een rolstoel zit en met de lift wil, kan bij de kassa tegenwoordig een Geslacht liftpas krijgen. Rolstoelplaatsen zijn online te 47% man reserveren. 53% vrouw Naast SOLGU was ook de Gemeente Utrecht, die eigenaar is van het gebouw, betrokken bij Kernwaarden volgens onze bezoekers: de aanpassingen. De volgende verbeteringen TivoliVredenburg is… uniek, precies, sym­ zijn in 2016 aangebracht in het gebouw: een pathiek, zelfverzekerd, non-conformistisch, draaideur in de Noordgevel, schuifdeuren bij gedurfd, opgewekt. Hertz, schuifdeuren bij Ronda, aanpassing van alle rolstoeltoiletten, een sterk verbeterde be- De Vrijdag van Vredenburg, Radio etc. door Ivar Pel gedurende vijf jaar), de Kring van Patronen 4.6. ANBI (3000 à 5000 euro per jaar gedurende vijf TivoliVredenburg is aangemerkt als culturele 4. jaar) en de Kring van Mecenassen (vanaf 5000 ANBI. We hoeven met andere woorden geen euro per jaar gedurende vijf jaar). Daartegen- schenkbelasting te betalen over giften en geen over staan verschillende privileges en toepas- erfbelasting over ontvangen erfenissen. Dona- selijke tegenprestaties, zoals gratis toegang teurs profiteren bovendien van belastingvoor- Development tot het TivoliVredenburg Diner, voorrang bij de deel in het kader van de extra giftenaftrek. abonnementenverkoop en extra services.

4.3. Fondsen Wij zijn zeer erkentelijk voor de steun van VSB- fonds, kfHeinfonds, Fonds 21, ASR, Fentener van Vlissingen Fonds, J.C.P. Stichting, Fonds Podi- umkunsten, Elise Mathilde Fonds. Zij vormen een belangrijke steun in de rug in het dagelijks func- tioneren en maken het mogelijk extra activitei- ten voor speciale doelgroepen te organiseren.

4.4. Rabobank Next Stage De vruchtbare langdurige samenwerking met Rabobank heeft eind 2016 geleid tot een mooi TivoliVredenburg heeft de wind mee. In 2016 duurzaam financieel fundament te geven’. Er is nieuw project. Met een extra gift van twee keer heeft een omslag plaatsgevonden in de politiek ook een begin gemaakt met de website steun- 20.000 euro is een coachingsprogramma voor en in de publieke opinie, die het makkelijker tivolivredenburg.nl, die in de loop van 2017 toe- jonge, ambitieuze muzikanten in het leven ge- 42 maakt major sponsors te vinden en fondsen te gankelijk wordt. roepen. Zij krijgen een half jaar lang begelei- 43 werven voor speciale activiteiten. In dit klimaat ding van professionele coaches, ontvangen na zijn corporate partijen meer dan voorheen be- 4.2. Maecenaatsprogramma succesvolle afsluiting een certificaat en krijgen reid om partnerships met ons aan te gaan. We Het afgelopen jaar hebben we een nieuw de mogelijkheid om op te treden op Lowlands. hopen dan ook dat dit in 2017 resulteert in con- maecenaatsprogramma ontwikkeld. De erva- (Rabobank is sponsor van het festival.) crete toezeggingen en nieuwe relaties. ring leerde dat we kansen lieten liggen op de particuliere markt. Het kwam ook naar voren 4.5. Young Professionals 4.1. TivoliVredenburg Fonds in de gesprekken met onze ambassadeurs, en- Business Club In 2016 is de basis gelegd voor een nieuwe thousiaste concertgangers met een meer dan High Potentials, de aanstormende talenten in afdeling Development, die mogelijke begun- gemiddelde beurs en een interessant netwerk. het bedrijfsleven, kunnen elkaar ontmoeten in stigers benadert, op zoek gaat naar nieuwe Naast donateurs (vanaf 50 euro per jaar) en TivoliVredenburg bij concerten en netwerkge- sponsorsamenwerkingen en blijvend investeert leden van de Hertzkring (600 euro per jaar ten legenheden: diners en borrels gelinkt aan een in het contact met cultuurfondsen, het bedrijfs- behoeve van het Jong Talent Programma) is inhoudelijk programma. We merken dat de club leven en draagkrachtige particulieren. Er is een er ook ruimte voor ruimhartige, meer kapitaal- zowel voor de leden als voor ons een vruchtba- stichting in het leven geroepen voor bijzondere krachtige begunstigers. re bodem is. Nieuwe contacten leiden tot nieu- projecten, de Stichting TivoliVredenburg Fonds, We maken voortaan onderscheid tussen: de we ideeën en nieuwe projecten. Rabobank Next die zich ten doel stelt TivoliVredenburg ‘een Kring van Associés (vanaf 1000 euro per jaar Stage is daar een voorbeeld van. Huiskamerconcert voor donateurs, Duo Moksha door Maarten Haaff 5.1.3. Barinrichting 5.1.6. Loc7000 Het afgelopen jaar is de bar-workflow overal Samenwerking met horecapartijen die op een 5. in het gebouw in kaart gebracht. Wat valt er te vergelijkbare manier te maken hebben met pie- verbeteren qua werkplekken? Hoe groot is de ken en dalen, zou kunnen helpen. In 2016 heb- capaciteit van een fust? Waar is de inzet van ben we gesprekken gevoerd met Loc7000, een extra (mobiele) bars wenselijk en mogelijk? Dat organisator van grootschalige evenementen, Hospitality heeft geleid tot een long list van wensen en over het uitwisselen van personeel. aanpassingen, die moeten leiden tot meer ef- Bovendien hebben medewerkers van TivoliVre- ficiëntie, een meer uitnodigende uitstraling en denburg bij wijze van proef meegelopen tijdens meer omzet. het concert van Bruce Springsteen op 14 juni op het Malieveld en tijdens het festival Down 5.1.4. Omzetverhogende maatregelen The Rabbit Hole in Beuningen. Zij deden daar In samenwerking met horecapartners als AB-in- horeca-ervaringen op die TivoliVredenburg ten Bev, Pernod Ricard, Douwe Egberts, Vrumona goede komen. en Walraven Sax broeden wij op nieuwe hore- caproducten die het aanbod aantrekkelijker en 5.1.7. Veiligheid diverser maken. Bij calamiteiten in het stationsgebied heeft Ti- Vorig jaar is intern het Specials Bar Team opge- voliVredenburg de functie van opvang. Maar richt, dat nadenkt over uitbreiding en verrijking ook in het gebouw zijn situaties denkbaar die van het assortiment in het verlengde van het vragen om een nauwgezet veiligheidsbeleid en thema van een avond of de trendgevoeligheid duidelijke protocollen. Dat beleid is in 2016 ge- 5.1. Horeca de ochtend vervroegd van 10 uur naar negen van een festivalpubliek. maakt en vastgesteld, aan de uitwerking in pro- Onder de paraplu Hospitality schaart TivoliVre- uur, met het oog op ontbijtpubliek en zakelijke tocollen en een duidelijk plan van aanpak wordt denburg alle inspanningen en voorzieningen die afspraken. Het is een favoriete stek voor zzp’ers 5.1.5. Personeel nog gewerkt. 46 bijdragen aan het welbevinden van onze bezoe- en studenten. In het weekend is het steevast Scholing is voor ons een belangrijke manier om In het verlengde hiervan is – mede naar aan- 47 kers. Het is het complete pakket van doeltref- druk; het zijn niet alleen concertbezoekers die te investeren in de kwaliteit van ons personeel. leiding van de aanslagen in 2015 in Parijs – het fende informatieverschaffing, efficiënte kaart- hier komen voor een drankje en een hapje. We weten steeds beter hoe dat moet en zou besluit genomen om medewerkers naar alert- verkoop, een goede toegankelijkheid, duidelijke De ligging aan het water is ideaal sinds de ope- kunnen, bijvoorbeeld door de bedrijfsleiders op heidstrainingen te sturen. Bedrijfsleiders, recep- wegbewijzering, vriendelijk personeel, lekkere ning van de singels eind 2015 en de voltooiing van te leiden als coaches voor barhoofden en ser- tie-, kassa- en expeditiemedewerkers hebben koffie en een snelle bediening aan de bar, dat de kade. In de zomer is het er prettig toeven op vicemedewerkers en het werkproces meer in te intussen zo’n training gevolgd. maakt dat ons publiek graag bij ons komt. Náást het ruime terras. Nu aan de bouwwerkzaamheden richten als een leersysteem. Maar tegelijkertijd In het kader van het Convenant Veilig Uitgaan het aantrekkelijke programma dat we bieden. aan de kant van Hoog Catharijne een einde zal constateren we dat het verloop onder het per- stelt de gemeente Utrecht geld beschikbaar Het verbeteren van de service blijft een belang- komen, wordt het terras nog aantrekkelijker. soneel groot is. voor de training van horecapersoneel op het rijk aandachtspunt, ondanks het feit dat we In 2016 zijn 106 servicemedewerkers uit dienst gebied van alcohol en drugs. De training Bar daarin het afgelopen jaar weer het nodige heb- 5.1.2. Pop-uprestaurant Het Gulle Rendier gegaan en 154 servicemedewerkers aangeno- Smart van Victa-verslavingszorg is gericht op ben geïnvesteerd en ondernomen. In de kerstperiode (15-30 december) heeft men. Veel medewerkers zijn afgehaakt omdat verantwoordelijk gastheerschap en het voorko- TivoliVredenburg een pop-up restaurant inge- er in de zomer te weinig werk voor hen was. men van overlast en incidenten. Barmedewer- 5.1.1. Het Gegeven Paard richt op het Plein in het kader van festival De Dat hangt sterk samen met de aard van het kers krijgen tips voor de omgang met minder- Grand café Het Gegeven Paard is als horeca- Langste Nachten. Het experiment met een ver- bedrijf: in de zomermaanden is er beduidend jarigen die toch alcohol drinken of bestellen of gelegenheid niet meer weg te denken uit het regaande openstelling van het gebouw (dage- minder programma. gasten die onder invloed zijn. Het spreekt van- centrum van Utrecht. In 2016 is de opening in lijks vanaf 17.30 uur) heeft goed uitgepakt. zelf dat we het initiatief toejuichen. 5.2. Zakelijke Verhuur Het geboekte rendement van januari 2017 kwam See 2016 door Frank Emous Sales kende in 2016 een zeer succesvol jaar, on- op bijna ¤175K tegenover ¤115K in januari ­2016. danks dat de eerste helft van het jaar moeizaam Het sterkt de verwachting dat we op de goede verliep. Niet alleen TivoliVredenburg had in die koers liggen om de scherper gestelde doelstel- periode te kampen met tegenvallende resultaten lingen van 2017 te gaan halen. op het gebied van zakelijke verhuur. Ook lande- lijk ging de evenementenbranche door een dal, 5.2.1. Website door ongelukkig vallende feest- en vrije dagen. In 2016 is de website Tivolivredenburgzakelijk.nl Het was derhalve een uitdaging om de gestelde succesvol gelanceerd. Zo weet het bedrijfsleven targets te halen, mede door de concurrentie van ons nog beter te vinden. De ervaring leert dat de overvolle culturele agenda in de tweede helft opdrachtgevers die één keer zijn geweest, graag van 2016, die de boekingsmogelijkheden van za- terugkomen en voor meerdere jaren vast willen kelijke evenementen heeft beperkt. Toch zijn we leggen. Medio 2017 is de zakelijke website ook erin geslaagd de targets ruimschoots te halen, beschikbaar in het Engels, mede om beter aan onder meer met veel meer boekingen van relatief te sluiten bij de internationale ambities voor de kleinere evenementen in de tweede helft van het zakelijke markt van het Utrecht Convention Bu- jaar, die zich tussen het culturele programma door reau en TivoliVredenburg zelf. lieten plooien. Daarnaast konden we, ondanks de overvolle agenda, toch een paar grote partijen 5.2.2. Overzicht verwelkomen in de tweede helft van 2016. In 2016 vonden in TivoliVredenburg productpre- De eerste indruk van 2017 is positief. We zijn sentaties, seminars, congressen, diners, feesten, het jaar een stuk beter begonnen dan in 2016. jubilea plaats van o.a.:

48 NUOVO // NOS // Hogeschool voor de Kunsten Utrecht // MediReva // Sigma 49 Coatings // Gemeente Utrecht (7 x) // Ministerie van Defensie // Kunsten ’92 // Utrechtsch­­­ Studenten Corps // CNV // Nederlands Akoestisch Gezelschap // Hun- kemöller // Utrecht Medisch Centrum // Ministerie van Infrastructuur & Milieu // Kokx & De Voogd // UWV // ABInBev (9 x) // BKB Het Campagnebureau // Universiteit Utrecht // PINO // Face Two // RICS // SKAO Kinderopvang // Stichting Medisch Gala // Euro­cities // VVD // European Social Business Forum // Worldmeetings // Pro- biblio // VPT // Passionate Bulkboek // Rino groep // BINK // BBP Media // Edelman // European Championship for Wind Orchestras // Landelijke finale Kunstbende // Oticon // Mobility Monday // VoB // Topdesk // Surfnet // Reed Business // University College Utrecht // Frisse Blikken (2 x) // Obsession // De vormgevers // Rabobank (6 x) // Utrechtse Introductie Tijd // Douwe Egberts // Hogeschool Utrecht // VSCD // Boskalis // NOC-NSF // Pearson // Sociale Verzekeringsbank // Control Conference // Dutch Game Awards // FNV // Nederlands Forensisch Instituut // L’Oreal Professionnel // Baker Tilly Berk // Effectgroep // VPT // Nationale Politie // OCLC // Het CAK // Probus // Nederlandse Brassband Kampioenschappen // Kaak­chirurgencongres // Ireen Rientjes // MVO Nederland // V&VN // Initiate // Cap- gemini // Ministerie van VWS // Groen Links // ING // ICTU // ABNAMRO // KPN // CCCP // Utrechtse Handelssociëteit // Gilde Buy-out // NRD // Rijksvastgoed. Terras van Het Gegeven Paard Openheid begint buiten met een aantrekkelijk 6.8. Nieuwe vloer Cloud Nine straatbeeld, levendigheid en een prettige ver- De slijtgevoelige fineerhouten vloer in Cloud 6. blijfsruimte. Het afgelopen jaar heeft West 8 Nine, die kierde en krom trok, is vervangen Urban Design & Landscape Architecture schet- door een vloer van massief tropisch hardhout sen gemaakt voor de mogelijke invulling van de (Keruing). Gebouw, Beheer buitenruimte. 6.9. Luchtbehandeling 6.4. Renovatie Grote Zaal Met Baopt, het nieuwe klimaatbeheersings­ De oude deuren van de Grote Zaal, 40 jaar systeem dat vorig jaar is geïnstalleerd, heeft en Onderhoud oud, zijn vervangen door nieuwe, elektronisch TivoliVredenburg gekozen voor duurzaamheid afsluitbare deuren (20 stuks). Daarnaast zijn en comfort. Voordelen van het systeem zijn: de stoelen vernieuwd. Het kwam geregeld voor een goede regelbaarheid en efficiënt energie- dat er zittingen losschoten. Vak voor vak zijn verbruik. alle stoelen nagelopen en de zittingen hersteld In 2016 is veel voorbereidend werk verricht, dat 6.2. Toegankelijkheid en vastgezet. De zaal is opnieuw geschilderd. in de loop van 2017 (of later) wordt uitgevoerd. Zoals bekend liet de toegankelijkheid van het In de loop van dit jaar worden de foyers opge- Dat geldt bijvoorbeeld voor de brasserie, het gebouw voor bezoekers die slecht ter been zijn knapt. Daarmee kan de Grote Zaal weer even restaurant van TivoliVredenburg, dat komend of in een rolstoel zitten te wensen over. Nood- vooruit. jaar zijn beslag zal krijgen. Het geldt voor de zakelijke maatregelen zijn in kaart gebracht herinrichting van de directe omgeving van het – met dank aan de expertise van het SOLGU 6.5. Wayfinding gebouw, voor de nieuwe kantoren, de herin- (Stedelijk Overleg Lichamelijk Gehandicapten Een complexe opgave die veel tijd in beslag richting van het Platform Organisatie Informa- Utrecht). Een aantal daarvan is intussen gere- heeft genomen, maar het is gelukt: in april 2016 tie (de ict) en deels ook voor aanpassingen aan aliseerd Draaideuren zijn geïnstalleerd aan de kon de bewegwijzering worden aangebracht. het gebouw die de toegankelijkheid en de sfeer noordgevel (Vredenburg) en in Het Gegeven Nog niet in het hele gebouw is die voorhanden; 52 ten goede komen. Toch is er ook al veel gerea- Paard. De andere twee entreedeuren – naar de na de zomer (2017) is de oudbouw aan de beurt. 53 liseerd. hal – worden nog vervangen. De lifthal is aan- gepast en de invalidentoiletten zijn verbeterd. 6.6. Verlichting 6.1. Kantoorhuisvesting Alle zalen hebben nu rolstoelplaatsen, die be- Er is een begin gemaakt met de vervanging van Vorig jaar is de knoop doorgehakt: TivoliVre- zoekers telefonisch kunnen reserveren. de plafondverlichting, die bestaat uit vijfhon- denburg heeft ervoor gekozen inpandig nieu- In mei organiseerde TivoliVredenburg Tour on derd inbouwarmaturen. De nieuwe lampen, die we kantoorhuisvesting te realiseren. Dat kan Wheels, een speciale rondleiding voor mensen speciaal voor ons zijn ontwikkeld, zijn regelbaar binnen de beperkte beschikbare ruimte met in een rolstoel. De rondleiding werd gegeven in felheid en in kleur. Zo kan het licht worden niet-persoonsgebonden werkplekken. We gaan door een vaste bezoeker in een rolstoel. Haar aangepast aan de sfeer van een activiteit of het dus flexwerken. Op deze manier komt het pro- feedback is voor ons heel waardevol. moment van de dag. grammagericht samenwerken, een speerpunt in de organisatie, niet onder druk te staan. Alle 6.3. Omgeving 6.7. Meerjaren Onderhouds afdelingen blijven onder één dak. De toekomstplannen van TivoliVredenburg la- Begroting (MJOB) In verband met een noodzakelijke verbouwing, ten zich herleiden tot: openheid! Het is als een Op advies van de commissie Gehrels is de waarmee in de zomer is begonnen, zijn ver- centrale ambitie verwoord in het Meerjaren- meerjarenonderhoudsbegroting met hulp van schillende afdelingen tijdelijk ondergebracht in plan 2017-2020. Die gewenste openheid vergt een externe specialist onder de loupe genomen Trindeborch in Hoog Catharijne. aanpassingen in de directe omgevingsruimte. en aangepast. Korn door Tim van Veen getreden van de BV Het Gegeven Paard. Deze structuur bekeken, maar ook de topstructuur is BV is een 100 % deelneming van de Stichting uitgewerkt. Dit heeft geleid tot uitbreiding van 7. TivoliVredenburg. Binnen deze BV wordt ook de Directie, met een zakelijk directeur. De wer- de verdere ontwikkeling van de externe hore- ving is eind van het jaar gestart en in 2017 zal ca in de ‘plint’ ondergebracht. Eind 2016 is de de nieuwe zakelijk directeur in dienst komen. werving gestart voor een HR adviseur die de Personeel & De voorbereidingen en uitwerkingen van de HRM binnen de BV inricht. De BV Het Gegeven Paard maakt gebruik van de cao Horeca Gilde. hoofdstructuur in de fijnstructuur vragen veel aandacht en tijd, tegelijkertijd is het een traject Organisatie 7.2. Ziekteverzuim waarin wordt geleerd, ‘grijze gebieden’ worden In 2016 is het ziekteverzuimpercentage verder aangepakt en door ervaring met de organisa- genormaliseerd tot gemiddeld 2,5 %. Dit is la- tiekundige materie, voortschrijdende inzichten ger dan het landelijk verzuimpercentage van ontstaan. 3,1% voor de cultuursector. Met name het lang Hierdoor kunnen we enerzijds bouwen aan de verzuim, dit betreft het verzuim langer dan 6 verdere professionalisering van de bedrijfsvoe- weken, is flink teruggedrongen (van 5,7 % ge- ring, die de programmering en ambities van middeld in 2015 naar 1,5 % gemiddeld in 2016. TivoliVredenburg ondersteunt. 2016 was een bewogen jaar. Wij herdenken rende het jaar. Op 31 december 2016 telt de for- Anderzijds kan worden gebouwd aan de ver- twee collega’s die in 2016 op veel te jonge leef- matie 107 medewerkers (92,73 fte), een groei Over het gehele jaar zijn er 88 ziekmeldingen dere professionalisering van de medewerkers, tijd zijn overleden. Het verlies heeft een grote van 8% (9% in fte). geweest en evenveel hersteld meldingen. De door betrokkenheid in de uitwerking van de indruk gemaakt. Beiden waren bevlogen Tivoli- Daarnaast heeft TivoliVredenburg een grote ziekteperiode was veelal van korte duur. Het fijnstructuur en gerichte opleidingstrajecten die Vredenburg-medewerkers die iedere dag weer pool flexkrachten (ruim 400 medewerkers) kort- (tot 1 week) en middellange (2-6 weken) in 2017 zijn gepland. Hiervoor is een ESF subsi- hun inzet en passie toonden voor de organi- voor de evenement gebonden activiteiten. Het verzuimpercentage bedraagt respectievelijk dieaanvraag ingediend. satie en haar bezoekers. Daarvoor willen wij betreft oproepkrachten via payrolling (meest 0,6 % en 0,5 %. Hier zijn verder geen bijzonder- 56 hen van harte danken en de fijne herinneringen horeca) en zzp’ers (meest productievoorberei- heden te vermelden. De verzuimpercentages 7.4. Gedragscode 57 meenemen. ding en techniek). zijn gerelateerd aan het aantal fte (exclusief Per 1 juli 2016 is de Wet Huis voor Klokkenlui- Onze ruim 50 vrijwilligers zijn wij dankbaar flexkrachten). TivoliVredenburg heeft een ziek- ders van kracht. Hiervoor is een meldingsrege- 7.1. Formatie voor hun persoonlijke bijdrage aan de ‘Tivoli- teverzuimverzekering. ling opgesteld conform deze wet. Om gedegen In 2016 is de vaste formatie gegroeid met het in Vredenburgbeleving’ van onze bezoekers. Wij vorm te geven aan een integriteitsbeleid zijn er dienst nemen van voormalig flex-medewerkers zijn trots op de betrokkenheid die zij tonen en 7.3. Organisatieontwikkeling naast de klokkenluidersregeling , een klachten- om de organisatie intern te versterken en een de extra kwaliteit die zij toevoegen aan onze In 2016 is ervaring opgedaan met het program- regeling (ongewenst gedrag), het gedragspro- betere balans tussen vast en flex te bewerkstel- publieksservices. magericht samenwerken, een pilot om ervaring tocol MT en het gedragsprotocol medewerkers ligen. Hiermee is een solide basis gelegd om de Mede door de wet Dba zijn de contract afspra- op te doen met het organiseren langs het pri- TivoliVredenburg opgesteld. Ook is de vertrou- organisatieontwikkeling verder vorm te kunnen ken met de zzp’ers onder de loep genomen en maire proces. Deze pilot heeft bruikbare infor- wenspersoon duidelijker gepositioneerd. geven. is er in afstemming met collega-podia en de matie uit de praktijk opgeleverd om de organi- TivoliVredenburg wenst dat haar medewer- Op 1 januari 2016 waren bij TivoliVredenburg 99 branchevereniging gewerkt aan modelovereen- satieontwikkeling effectief vorm te geven. kers als professionals met elkaar en derden medewerkers (84.91 fte) in dienst. Er zijn per 1 komsten. Deze worden in 2017 in gebruik geno- In de tweede helft van 2016 is, naast de drukke omgaan. Hiervoor zijn onze missie en de kern- januari zeven nieuwe collega’s gestart en in de men. programmering, gestart met de uitwerking van waarden leidend, daar staan we voor. Wij den- loop van het jaar zijn er nog 17 bijgekomen, in de managementstructuur, die benodigd is om ken hiermee een bijdrage te leveren aan een totaal 24 (20,72 fte). Daar tegenover staat een Met ingang van september 2016 zijn voor ons de organisatie te kunnen besturen. Niet alleen plezierige, inspirerende en creatieve (werk) uitstroom van 16 medewerkers (12,9 fte) gedu- Grand Café vier medewerkers (fte) in dienst op afdelingsniveau wordt de management- omgeving. My First Festival door Anna van Kooij Tabel 1: samenstelling OR naam afdeling functie OR-rol 8. Ditte Tanja Hospitality Bedrijfsleider Lid Jos Bleijerveld Facilitair & Productie Producent Lid De Onder- Peter de Koster Facilitair & Productie Producent Lid Jeroen Smulders Bedrijfsonderst. Systeembeheer Secretaris nemingsraad Tim Geertshuis Hospitality Bedrijfsleider Voorzitter Tabel 2: zzp-commissie naam afdeling functie OR-rol Mike van Dijk Productie Producent Commissielid Don Funcken Techniek Technicus Commissielid Mark Tober Techniek Technicus Commissielid

Tabel 3: payroll-commissie naam afdeling functie OR-rol Tom Bouman Hospitality Servicemedewerker Commissielid

Dit verslag geeft een beeld van het hetgeen de In de overleggen waren de belangrijkste onder- Saskia Bosch Hospitality Barhoofd Commissielid OR in 2016 heeft ondernomen om invulling te werpen: Nick Oosterwijk Hospitality Barhoofd Commissielid geven aan de medezeggenschap. • Organisatieontwikkeling Arjan van Dalen Hospitality Barhoofd Commissielid 60 • HR-zaken 61 8.1. Samenstelling en thema’s • Veiligheid Er zijn in 2016 geen mutaties geweest in de • Commissies 8.1.1.1 Herijking functies en bezwaren samenstelling van de OR (zie Tabel 1). Wel is • Ongevraagd advies Dit is een integraal onderdeel van het gehele 8.1.1.3. Kantoorhuisvesting Herman Leisink als adviseur aangetrokken en organisatieontwikkelingsplan. Voor de OR is De OR is adviesplichtig als het gaat om een is de vertegenwoordiging verbreed door het 8.1.1. Organisatieontwikkeling het een specifiek aandachtspunt. Met de be- wijziging van de plaats waar de onderneming installeren van een tweede commissie: de ‘Pay- De ontwikkeling van TivoliVredenburg als stuurder is afgesproken dat de herijking moet haar werkzaamheden uitoefent. Om tot een roll-commissie’ (zie Tabel 2). De ‘ZZP-commis- organisatie­­­ is voor de OR een belangrijk zijn afgerond, voordat de implementatie van de goed advies te komen is Peter de Koster vanuit sie’ was al eerder actief (zie Tabel 3). thema. Binnen de organisatieontwikkeling nieuwe organisatie kan starten. de OR aangesloten bij de stuurgroep kantoor- zijn vier specifieke aandachtsgebieden. huisvesting. Uiteindelijk is een wijziging in een De OR kent momenteel vijf overlegstructuren: Als belangrijkste onderwerp zien wij het 8.1.1.2. Programmagericht samenwerken regeling op het gebied van de arbeidsomstan- • Overlegvergadering: overleg tussen OR hele proces van ontwerp van hoofdstruc- In september 2015 is de pilot programmage- digheden instemmingsplichtig. en directeur-bestuurder tuur naar fijnstructuur met bijbehorende richt werken van start gegaan. Volgens artikel • OR-vergadering: overleg van de OR functiebeschrijvingen, taken, verantwoor- 27 van de WOR is een regeling op het gebied 8.1.2. Veiligheid • Artikel 24-overleg: overleg tussen de OR delijkheden en bevoegdheden, werkpro- van het werkoverleg instemmingsplichtig. Een veilige werkomgeving vinden we als OR en de Raad van Toezicht cessen, manier van werken en overleg- Daarom heeft de OR gedurende deze pilot veel erg belangrijk. Dit onderwerp staat dan ook • Technisch overleg: HR en financiën structuren. gesproken met de bestuurder over de pilot, de regelmatig op onze agenda. Handvaten voor • Overleg met zzp- en payroll-commissies voortgang en de evaluatie ervan. de OR zijn hierin bijvoorbeeld de Arbo en BHV Reggae Fever door Koen Bouman wetgevingen. Arbo gaat namelijk over veilig en 8.2. Toekomstblik gezond werken. Daarbij letten wij op signalen Voor de toekomst ziet de OR met name de uit- die duiden op een verhoogde werkdruk met als daging in het verwezenlijken van de ambities in mogelijk gevolg spanningen op de werkvloer. het meerjarenbeleidsplan. De belangrijkste on- In dat kader is een klachtenregeling opgesteld. derwerpen voor 2017 zijn: • Advies op de organisatieontwikkeling 8.1.3. Commissies • Advies wijziging directiestructuur De commissies zijn voor de OR een goede ge- • Advies herbenoeming directeur-bestuurder sprekspartner om zicht te krijgen op signalen • Advies nieuw IT-systeem uit de organisatie. Zo heeft de OR ook een goe- • Intensiever samenwerken met de vakbond de stem vanuit de delen in de organisatie waar • Advies en training OR op het gebied van zij zelf minder actief zijn. financiën • Uitbreiding van de OR van 5 naar 7 leden 8.1.4. HR-zaken • Verkiezingen OR ’18-’20 Een aantal specifieke HR-onderwerpen die wij in 2016 hebben besproken zijn: R&O-cyclus, ontwikkel- en opleidingsbeleid, duurzame in- zetbaarheid, personeelsbeleid en arbeidsvoor- waarden, vertrouwenspersoon.

8.1.5. Ongevraagd advies Naast gevraagd advies kan de OR ook altijd on- gevraagd advies uitbrengen. De OR heeft op 7 december 2016 een ongevraagd advies gestuurd 62 aan de directeur-bestuurder. Hierin hebben wij 63 voor vijf onderwerpen aandacht gevraagd. a. Mandatering in relatie tot sociale veiligheid b. Werkdruk c. Programmagericht samenwerken d. HR: voortgang beleidsontwikkeling- en uitvoering e. R&O-cyclus 0. Ontwikkel- en opleidingsbeleid 2. Duurzame inzetbaarheid 3. Personeels- en arbeidsvoorwaarden in de BV 4. Afronden bezwaarprocedures TivoliVredenburg door Michiel Ton