Analiza Wybranych Czynników Wpływających Na Jakość Komunikacji Miejskiej W Łodzi Ze Szczególnym Uwzględnieniem Transportu Tramwajowego
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
I Efektywność transportu Paweł DUDEK, Joanna OCHELSKA-MIERZEJEWSKA ANALIZA WYBRANYCH CZYNNIKÓW WPŁYWAJĄCYCH NA JAKOŚĆ KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ W ŁODZI ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM TRANSPORTU TRAMWAJOWEGO W artykule omówiony został bieżący stan i problemy komunikacji miejskiej w Łodzi, historyczne przyczynki istniejących problemów oraz możliwości ich rozwiązania w ciągu kolejnych lat. Niestety komunikacja w Łodzi odstaje jakością od wielu dużych WSTĘP polskich miast. Największymi bolączkami pozostają: przestarzały tabor tramwajowy, zły stan infrastruktury tramwajowej, zbyt długi Sieć tramwajowa w Łodzi należy do najstarszych w Polsce. Za- czas przejazdu i niska częstotliwość odjazdów. stosowano tam wąski tor o szerokości 1000 mm w przeciwieństwie do wielu miast polskich, gdzie postawiono na tor normalny, kolejowy 1. KOMUNIKACJA W ŁODZI 1435 mm. Od początku, to znaczy od 1898 roku, uruchomiono tam pierwszą w Polsce elektryczną sieć tramwajową, pomijając tramwa- 1.1. Stan infrastruktury tramwajowej je konne. Wynikało to ze złych warunków sanitarnych w mieście, Mała liczba tramwajów nisko-wejściowych w taborze łódzkiego obsługa stadnin pogorszyłaby sytuację. Niedługo po wyruszeniu przewoźnika w porównaniu z innymi miastami jest w głównej mierze pierwszych linii na trasy, komunikacja tramwajowa objęła także spowodowana niedoborem środków finansowych ze strony miasta, miasta sąsiednie. W aglomeracji zastosowano odmienną od stan- ale istnieją poważniejsze czynniki ograniczające. Największym dardowej biegunowość zasilania, rzadko spotykaną w Polsce. Sieć ogranicznikiem jest stan torowisk. Trasa Wschód-Zachód (linia 10) transportowa obsługuje rozlegle rejony Łodzi, nie jest ograniczona oraz trasa Łódzkiego Tramwaju Regionalnego (linia 11) to jedyne tylko do ścisłego centrum i w wielu punktach dociera do granic trasy tramwajowe, na których stan torowiska jest bardzo dobry, a miasta. perony przystankowe przystosowane są do wejścia do wagonu Komunikację dzienną w mieście zapewniają linie tramwajowe o równo z poziomu peronu. Dodatkowo tylko torowiska na trasie linii numerach od 1 do 16A oraz 41, 43 i 46 a także linie autobusowe od 12 mogą być warunkowo wykorzystywane do przewozów tramwa- 50 do 99A oraz zgierska linia 6. Komunikację nocną stanowi tram- jami niskopodłogowymi. Jeszcze niedawno tramwaje niskopodłogo- waj N9 oraz autobusy od N1 do N7. Wszystkie te linie obsługiwane we kursowały na liniach 15 i 15A, ale z powodu złego stanu torowi- są przez Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne na podstawie ska na Placu Wolności znikły również z tych linii. umowy powierzenia. Jedynie linie numer 58 i 58A obsługiwane są Na trasie każdej innej linii istnieje przynajmniej jeden odcinek przez zgierską firmę KORO, a autobusowa linia 6 przez przewoźni- znajdujący się w na tyle złym stanie, że zastosowanie do obsługi ka ZPK MARKAB. Literą A najczęściej oznacza się najkrótszy wa- wagonów marki Bombardier czy Pesa (wagony niskopodłogowe riant danej linii, literą B przeważnie nieco dłuższy wariant niż wariant MPK) nie jest możliwe, chyba że zacząć celowo przetrasowywać A (przykładowy wyjątek od reguły - linia 74). linie lub modernizować jedynie kluczowe podniszczone odcinki. Po Na wszystkich liniach obowiązuje ta sama taryfa biletowa lo- najbliższych planowanych modernizacjach torowisk i zakupie taboru kalnego transportu zbiorowego w Łodzi. Na odcinkach miejskich i wagony niskopodłogowe powinny pojawić się na linii 14, lecz nieste- podmiejskich obowiązują bilety czasowe ważne zarówno na terenie ty nie poprawi to ogólnej sytuacji – w weekendy linia obsługiwana Łodzi jak i poza nim oraz jednorazowe miejskie i aglomeracyjne. jest pojedynczym wagonem 805Na ze względu na małe zaintereso- Bilety okresowe dzielą się na obowiązujące tylko na terenie Łodzi wanie połączeniem. oraz na obowiązujące na wszystkich odcinkach łódzkiej sieci trans- Pośrednim rozwiązaniem mógłby być zakup wagonów Moderus portowej, czyli również poza granicami miasta. Niestety, zarówno na Beta, częściowo niskopodłogowych, mogących kursować po gor- terenie Pabianic jak i Zgierza, a więc w miastach posiadających szych torowiskach, lecz koszt ich zakupu jest większy niż moderni- własną komunikację autobusową, na liniach nie obsługiwanych zacji używanych tramwajów niemieckich, niedużo gorszych. przez MPK obowiązuje oddzielna taryfa biletowa. Ponadto na liniach Spośród ważnych ciągów komunikacyjnych w najgorszym sta- autobusowych 6 i 51 na terenie Zgierza obowiązują wyłącznie bilety nie znajdują się odcinki sieci w ulicy Aleksandrowskiej od Szczeciń- zgierskie. Brak wspólnej zintegrowanej polityki biletowej na terenie skiej do pętli Chochoła oraz Wojska Polskiego i Strykowskiej od aglomeracji łódzkiej, a także w połączeniach Łódzkiej Kolei Aglome- Franciszkańskiej do pętli Strykowska. Torowisk do kompleksowej racyjnej (obecnie integracja tylko z biletami łódzkimi i aglomeracyj- modernizacji jest dużo więcej. Prawdopodobnie w 2017 r. moderni- nymi) to największe bolączki obowiązującej oferty. Powoduje to, że zacji doczeka się torowisko w ulicy Dąbrowskiego od ulicy Rzgow- poruszanie się z miasta do miasta komunikacją zbiorową jest w skiej do alei Śmigłego-Rydza. Obecnie porusza się nią jedynie obecnej chwili mniej atrakcyjne, niż środkami transportu indywidual- linia 2. Po remoncie linia ta mogłaby być obsługiwana taborem nisko nego. 590 AUTOBUSY 12/2016 I Efektywność transportu wejściowym, jednak tu znów pojawia się problem - końcowy frag- stałe wagony to w większości pojazdy wysokopodłogowe. W małej ment trasy ulicy Aleksandrowskiej od ulicy Wareckiej do pętli liczbie występują pojazdy posiadające jedno wejście z poziomu Szczecińska również znajduje się w złym stanie. Tempo moderniza- peronu w środkowym członie (GT8, M6CN). Miejski przewoźnik jako cji tras jest jednak zbyt niskie, by spodziewać się szybkiej poprawy jeden z ostatnich w kraju posiada tak duży udział procentowy po- sytuacji. jazdów typu 805Na i ich odmian powstałych w wyniku modernizacji Martwi fakt, że w złym stanie znajdują się również trasy napędu i wyglądu pudła wagonu w całości taboru tramwajowego. względnie nowe. Dla przykładu pod koniec lat dziewięćdziesiątych Większość pojazdów jest już bardzo przestarzałych, kilka składów pierwszym torowiskiem w trwałej technologii płyty węgierskiej zmo- tego typu nie przeszło jeszcze remontu kapitalnego. Średni wiek dernizowano tory w ulicy Rzgowskiej od ulicy Wysockiego do Dą- taboru tramwajowego wynosił w 2014 roku 29,5 roku i od tego browskiego. Szyny umieszczane są w rowkach zbrojonych płyt czasu uległ niewielkiej poprawie, dzięki dostawom 22 wagonów betonowych, a połączenie wibroizoluje się gumą, co praktycznie Pesa Swing. oznacza, że po jakimś czasie należałoby wymienić same tory bez Tramwaje stacjonują w dwóch zajezdniach: numer 1 przy ulicy konieczności wymiany płyt betonowych w dodatku szybko i tanio. Telefonicznej (jedyna obsługuje pojazdy niskopodłogowe) i numer 2 Dziś tory na tym odcinku nadal znajdują się w bardzo dobrym sta- przy ulicy Pabianickiej (zajezdnia Chocianowice). Obie zajezdnie nie, za to torowiska modernizowane później w tej samej technologii mają zostać wkrótce gruntownie zmodernizowane tak, aby mogły w ulicy Gdańskiej i Narutowicza (od Kopcińskiego do Konstytucyj- obsługiwać nowoczesne wagony. Oprócz nich zmodernizowana nej) już wymagają remontu. Najgorszy stan (wprowadzono ograni- zostanie również zajezdnia przy ulicy Zgierskiej (Helenówek), ale czenie prędkości) notuje odcinek ulicy Gdańskiej przy ulicy 6 Sierp- najprawdopodobniej znajdzie się w niej jedynie Zakład Techniki. nia. Uszkodzone są tam metalowe kątowniki, ale występują też Tabor autobusowy miejskiego przewoźnika należy do nowo- problemy z elementami kompensacyjnymi (rozszerzalność tempera- cześniejszych w kraju - średni wiek autobusów wynosił w 2014 roku turowa), w związku z czym w dni upalne dochodzi tam do wyginania 7,4 roku, a w obecnej chwili statystyka ta jest jeszcze lepsza, dzięki się szyn (podobnie na ulicy Narutowicza). Destrukcji uległy także kolejnym dostawom nowych pojazdów. Spośród wszystkich około płyty betonowe, tymczasem paradoksalnie szyny są w lepszym 400 autobusów, jedynie 30 pojazdów Mercedes Conecto O345G to stanie niż reszta konstrukcji. Ruch tramwajów niskopodłogowych autobusy średniopodłogowe (wejście z małym schodkiem). Pozosta- jest tam dopuszczony warunkowo dla linii 12 oraz objazdów dla linii łe pojazdy są w całości bądź częściowo (poza ostatnimi drzwiami) 11. Średni stan torowiska w tej technologii występuje także na ulicy niskopodłogowe. Pojazdy stacjonują w dwóch zajezdniach: numer 1 Przybyszewskiego, jest on jednak lepszy niż na wcześniej wymie- przy ulicy Limanowskiego (wszystkie pojazdy niskowejściowe) i nionych odcinkach. numer 2 przy ulicy Nowe Sady. Aby uniknąć wyłączeń torowisk z ruchu, jak to miało miejsce w Przewoźnik KORO jest w posiadaniu przestarzałych, ale solid- przypadku ulicy Limanowskiego w 2009 roku, na najbardziej znisz- nych wozów Mercedes O405 i Man NL202. ZPK MARKAB również czonych torowiskach wymieniane są fragmenty uszkodzonych szyn posiada wozy O405N oraz Mercedesy Citaro jednakże są to pojaz- na staroużyteczne, co umożliwia minimalną poprawę komfortu dy mające ponad 15 lat. przejazdu na tych odcinkach i zmniejszenie ryzyka wykolejeń. Jest 1.3. Zakup taboru i modernizacje to częsta praktyka stosowana na ulicy Dąbrowskiego oraz Aleksan- drowskiej. Autobusy we flocie MPK Łódź od wielu lat są sukcesywnie wy- W bardzo złym stanie znajdują się wszystkie odcinki podmiej- mieniane, dzięki czemu wkrótce swoją służbę zakończą najmniej skie: