Háskóli Íslands
Hugvísindasvið Hagnýt menningarmiðlun
LÚR festival
Greinagerð um menningarviðburðinn LÚR festival: Listahátíð Lengst Útí Rassgati
Greinagerð til MA-prófs í Hagnýtri menningarmiðlun
Ólöf Dómhildur Jóhannsdóttir Kt.: 170281-4119
Leiðbeinandi: Sigurjón B. Hafsteinsson September 2015
ÁGRIP
Greinargerð þessi er hluti af af lokaverkefni mínu í hagnýtri menningarmiðlun við Háskóla Íslands og fjallar um vinnsluferli miðlunarhluta verkefnisins og fræðilegra þátta. Miðlunarleiðin sem valin var er listahátíð sem ber nafnið „LÚR-festival“ með undirtitilinn „Listahátíð lengst útí rassgati“. Hátíðin er menningarhátíð ungmenna haldin í fyrsta sinn sumarið 2014 og í annað sinn sumarið 2015. Undirbúningur hátíðarinnar er stór hluti verkefnisins og er greint frá vinnuferlinu frá upphafi til enda og eru bæði verklegir og fræðilegir þættir teknir fyrir. Ég vil tileinka verkefnið öllum þeim ungmennum sem hafa áhuga á listum og menningu sem nær út fyrir hátíðarhöld sautjánda júní og annarra hefðbundinna hátíða.
1 Efnisyfirlit
1 Inngangur ...... 4
2 Farvegur lista og menningar ...... 5
3 Samhengið ...... 7 3.1 Hvað er hátíð? ...... 7 3.2 Fyrir hvað stendur LÚR? ...... 12 3.3 Útihátíð ...... 15 3.4 Listahátíð ...... 17 3.5 Ný hátíð á Vestfjörðum ...... 18
4 Menningarlegur tilgangur ...... 20 4.1 Fyrirmyndir ...... 21 4.2 Hátíðir tileinkaðar listum og menningu á Vestfjörðum ...... 21 4.2.1 Listi yfir hátíðir á Vestfjörðum síðastliðin ár ...... 23
5 LÚR fyrir hvað stendur það? ...... 24 5.1 Markaðssetning? ...... 24 5.2 Vegalengdir ...... 24 5.3 Hljóðfærið lúr ...... 25 5.4 Markmið og hugsjón LÚR-festival ...... 26
6 Skipulagning ...... 28 6.1 Lýðræðisleg vinnubrögð ...... 28 6.2 Evrópa unga fólksins ...... 28 6.3 Frumkvæði unga fólksins ...... 29 6.4 Ungmennaskipti ...... 29 6.5 Undirbúningur og ungmennin ...... 30 6.6 Skipuleggjandi LUNGA ...... 31 6.7 Verkaskipting - Ábyrgð ...... 31 6.8 Skipulagsferð í Holt ...... 32
7 LÚR-festival framkvæmd ...... 34 7.1 Erlendu hóparnir ...... 34 7.2 Listasmiðjur ...... 35 7.3 Dagskrá ...... 36
2 7.4 Dagskrá LÚR-festival 12-15. júní 2014 ...... 37 7.5 Áhorfendur ...... 38 7.6 Miðlun ...... 38 7.7 Fjármögnun ...... 39
8 Aðferðir ...... 40 8.1 Styrkumsóknir ...... 40 8.2 Hópfjármögnun ...... 40 8.3 Verkefnastjórn ...... 41 8.4 Hópur ...... 42 8.5 SVÓT greining ...... 43 8.6 PEST greining ...... 44
9 Framtíð LÚR festival ...... 45
10 Samantekt ...... 47
11 Heimildaskrá ...... 48
12 Fylgiskjöl ...... 53 Fylgiskjal #1 Proposal ...... 53 Fylgiskjal #2 Dagskrá með umsókn 10. október 2013 ...... 57 Fylgiskjal #3 Styrkumsóknir Menningarráð Vestfjarða ...... 63 Fylgiskjal #4 INFOKIT EUF verkefni ...... 68 Fylgiskjal #5 Timeplan EUF ...... 74 Fylgiskjal #6 Karolina Fund síða ...... 76 Fylgiskjal #7 Myndir ...... 77 Fylgiskjal #8 Lokaskýrsla EUF ...... 83 Fylgiskjal #9 Lokaskýrsla Menningarráð Vestfjarða ...... 103 Fylgiskjal #10 Könnun meðal skipuleggenda ...... 107 Fylgiskjal #11 Umsókn um þátttöku í danssmiðju og hönnunarsmiðju ...... 117 Fylgiskjal #12 Spurningar til skipuleggenda LUNGA ...... 118
3 1 Inngangur
Þessi greinargerð fjallar um menningarviðburðinn LÚR-festival sem er hátíð fyrir ungmenni og var haldin í fyrsta sinn sumarið 2014 á Ísafirði á vegum Menningarmiðstöðvarinnar Edinborgar, hér eftir táknuð með stöfunum ME. Verkefnið var unnið með ungmennum á aldrinum 15-26 ára sem komu að skipulagningu hátíðarinnar í samvinnu við verkefnastjóra ME. Hátíðin samanstóð af opnunarhátíð, vinnusmiðjum, listsýningum, tónlist, götumarkaði, danssýningu og lokahófi. Tilraun verður gerð til að svara spurningunum: Hvaða áhrif hefur listahátíð ungs fólks á samfélag í jaðarbyggð? Hefur listahátíð ungs fólks áhrif á val þess um búsetu í framtíðinni? Markmið með listahátíð fyrir ungt fólk á norðanverðum Vestfjörðum er að skapa vettvang fyrir ungt fólk að koma fram, iðka list og skipuleggja viðburð í heimabyggð. Einnig að vera samnefnari fyrir ungt fólk á svæðinu en byggðin er nokkuð dreifð. Mótun dagskrárinnar 2014 var unnin út frá þessum markmiðum þar sem ungmennin sóttu listsmiðjur og var útkoman úr þeim megin uppistaðan í dagskrá hátíðarinnar. Helstu aðferðir við mótun verkefnisins voru fundir, styrkumsóknir, fjárhagsáætlun, vinnuferð, fyrirlestur frá Björt Sigfinnsdóttir einum af stofnendum Lunga og handbók Evrópu unga fólksins.
4 2 Farvegur lista og menningar Ég var um 10 ára gömul þegar ég ákvað að verða listamaður, afi minn og frænka mín eru listamenn og mér barninu í Breiðholtinu fannst áhugavert að beina orkunni í farveg listarinnar. Breiðholtið var þó ekki hringiðja listarinnar og frekar talið sem lágmenningarúthverfi, þar sem hverfispöbbar, sólbaðsstofur og sjoppur blómstruðu. Leið mín lá í Fjölbraut í Breiðholti á Myndlistarbraut og þaðan að markmiðinu að verða listamaður í Listaháskóla Íslands, hæsta menntastig í listum á landinu árið 2003. Listahátíðir snertu líf mitt lítið framan af, fyrir utan hefðbundnar menningarhátíðir eins og sautjánda júní, sem var auðvitað skemmtilegasti dagur ársins.
MYND 1. GUÐMUNDUR, ÓLÖF DÓMHILDUR OG SIGURÐUR JÓHANNSBÖRN 17. JÚNÍ LÍKLEGA 1983. MYNDIN ER TEKIN FYRIR UTAN ÆSKUHEIMILI MITT Í BREIÐHOLTI, BAKKASEL.
Það var ekki fyrr en árið 2003 sem ég fór fyrst á listahátíð í Reykjavík, sama ár og ég hóf nám í Listaháskólanum og ári síðar, árið 2004 fór ég á leiklistarhátíð í Brussel og Nordisk Panorama kvikmyndahátíðina þar sem ég vann sem sjálfboðaliði og gerði verk fyrir opnunina með tveimur samnemendum mínum. Síðar tók ég þátt í Vetrarhátíð, Lunga og kom að
5 skipulagningu Menningarhvells, sem er röð myndlistarsýninga yfir páska á Ísafirði og áhugi minn á hátíðum víðsvegar hefur aukist jafnt og þétt með árunum. Nú leita ég uppi hátíðir sem hafa eitthvað upp á að bjóða og vekja áhuga hjá fjölskyldu minni. Segja má að bakgrunnur minn í myndlist og þátttaka í LUNGA árið 2009, þar sem ég sýndi myndlist ásamt fleiri listamönnum, hafi ýtt undir áhuga minn að koma af stað listahátíð á Vestfjörðum. Upplifun mín á LUNGA var frábær og langaði mig að móta verkefni fyrir ungmenni á Vestfjörðum með skemmtilegum upplifunum og aðdráttarafli fyrir ungt fólk, og á sama tíma vera frábrugðið LUNGA. Á þessum tíma var að renna upp fyrir mér að maður er manns gaman líkt og segir í Hávamálum. Ungur var eg forðum, fór eg einn saman: þá varð eg villur vega. Auðigur þóttumst er eg annan fann: Maður er manns gaman.
Ég fékk það tækifæri sumarið 2012 að taka við starfi verkefnastjóra í Edinborg Menningarmiðstöð á Ísafirði, sem fyrsti launaði starfsmaður menningarmiðstöðvarinnar í Edinborgarhúsinu. Menningarnefnd hússins réð mig til starfsins og var lögð áhersla á að unnið yrði eftir einkunnarorðum ME sem eru „öflugri, alþjóðleg, betri“. Góð dagskrá var þegar fyrir hendi, fyrir markhópinn 40 ára+ en skortur var á á dagskrárliðum sem gætu höfðað til ungs fólks á bilinu 15-30 ára. Einnig vantaði að mínu mati dagskrárliði sem gætu höfðað til breiðari hóps fólks, sem eiga ekki rætur að rekja til samfélagsins á Vestfjörðum eða Íslendinga almennt. Ég hafði því áhuga á að koma af stað alþjóðlegu verkefni fyrir ungt fólk. LÚR-festival verkefnið var tækifæri til að virkja ungt fólk til þátttöku í menningarstarfinu og fylla Edinborgarhúsið lífi. Verkefnið uppfyllti einkunarorð ME þar sem starfið var elft með þessum viðburði fyrir ungt fólk, tekið var á móti hóp erlendra ungmenna sem gerði verkefnið alþjóðlegt, en svo er það þriðja sem er matsatriði en það er hvort þetta verkefni hafi leitt til þess að starf ME hafi batnað. Í þessari greinargerð má finna hugleiðingar sem færa rök fyrir því að svo sé. Síðan en ekki síst má segja að verkefnið hafi búið til eftirsóknarvert landslag eða vettvang fyrir hvers kyns listræna starfsemi og þar með farveg sem nærir sál og líkama.
6 3 Samhengið Áður en ég geri frekari grein fyrir LÚR og framkvæmd hátíðarinnar er mikilvægt að fjalla stuttlega um kenningarlegt og samfélagslegt samhengi hátíða. Að mínu mati er það nauðsynlegt til að skilja betur bæði mikilvægi og áhrif slíkra félagslegra tengsla fyrir einstaklinga og samfélög.
3.1 Hvað er hátíð? Hátíð (e. festival) er orð sem flestir þekkja og nota. Hátíðir í gegnum tíðina hafa verið fjölbreyttar og margvíslegar eftir trú og menningu hvers hóps. Þegar orðinu er flett upp í Íslenskri orðabók segir að hátíð merki: „vegleg samkoma, oft í tilefni tímatalstengdra, trúarlegra eða þjóðmenningarlegra atburða” (Mörður Árnason, Árni Böðvarsson, & Laufey Leifsdóttir, 2010). Þegar orðið er skoðað í Íslenskri samheitaorðabók segir að orðið þýði: „helgihald; fagnaður, gleði, hátíðahöld, helgi, samkoma, skemmtun, veisla; tyllidagar” (Svavar Sigmundsson, 2012). Samkvæmt þessu er hátíð álitin uppbrot frá hefðbundnum störfum eða daglegum venjum af misjöfnum ástæðum. Þegar orðinu er flett upp í íslensk- ensku orðabókinni „1. (veisla) celebration, festival 2. (~ kirkjunnar o.fl.) holiday: yfir ~arnar over the festive season” (Sverrir Hólmarsson, Sanders, Tucker, Svavar Sigmundsson, & Jón Skaptason, 2009) og upp á dönsku: „højtid, fest > gleðilega hátíð!glædelig jul!; til lykke med dagen! ” (Widding, Meulengracht-Sørensen, & Haraldur Magnússon, 1997) Þegar rýnt er í þessar orðskýringar má greina trúarlega vísun, persónulega vísun sem og þjóðmenningarlega. Orðið vísar til uppbrots á hefðbundnum störfum en tíð, seinni hluti orðsins, vísar til tímans sem hátíð felur í sér sem er veigamikill þáttur í skilgreiningunni. Í greininni Space and Time in the festivals of the French revolution fjallar Ozouf, um hvernig hátíðir hafa áhrif á tímann fyrir utan hátíðina en ekki eingöngu tímann meðan á hátíðinni stendur. The activities of the festival do not endure beyond the tima given to them ; the expectations satisfied within it do not continue in the period that follows. There is no tomorrow : the evidence of an exuberant squandering of time, of energy and of goods reveals the festival´s lack of concern with afterward. Festive time, insularly delimited, opens the parenthesis of uncommon days: separated from daily rhythms, men relinquish the serious use of their time, and their ties with ordinary moral and social values become undone. The festival gives bounds to an autonomous activity: there is, then, between the festival and men´s daily life an insurmountable antagonism that Nietzsche has well observed (Ozouf, 1975).
Af þessum orðum að dæma má segja að áhrif skörunar tíma/rýmis hátíðarinnar og hins daglega lífs þátttakenda eru mikilvæg, en hátíð á sér yfirleitt stað yfir dag eða tímabil og í ákveðnu menningarlegu samhengi. Hátíðarhöld hafa áhrif á líf þess sem tekur þátt en
7 þátttakan krefur þátttakandann um tíma, orku og uppbrot á daglegum venjum og afmarkar þannig daglegt líf frá hátíðarhöldum. Með því að taka þátt í hátíð afsalar þátttakandinn eigin tíma og verður hluti af stærra félagslegu og siðferðislegu samhengi eins og kemur fram í tilvitnunni hér að framan. En hver er munurinn á viðburði og hátíð? Er LÚR festival hátíð eins og getur um hér að ofan? LÚR er samkoma en hún er ekki með trúarlegu ívafi eða með áherslu á þjóðleg gildi. Viðburður er eitthvað sem ber við eins og orðið gefur til kynna. Viðburður getur verði atburður á ákveðnum stað/tíma en jafnframt eitthvað sem gerist sjaldan. (Mörður Árnason et al., 2010). Í þessari greinargerð er stuðst við skilgreininguna atburður á ákveðnum stað og tíma, sem er hluti af stærri dagskrá s.s. hátíð. Hátíð er skilgreind sem árleg dagskrá á sama stað, annars er um stakan viðburð að ræða „Skipulögð röð tónleika, leikrit, eða kvikmyndir, yfirleitt haldin árlega á sama stað” (The Oxford dictionary and usage guide to the English language, 1995). Samkvæmt þeirri skilgreiningu er LÚR-festival hátíð þar sem hátíðin hefur verið haldin í tvisvar 2014 og 2015 og ætlunin er að halda hátíðina á næstu árum. Heimildir um hátíðir víða um veröld má finna allt til ársins 534 f.Kr. í Grikklandi þar sem leiklistarhátíðir fóru fram. Skipulagning og stjórnun hátíða er mikilvægt að huga að í þessu samhengi þar sem maðurinn hefur samkvæmt þessu skipulagt hátíðir frá örófi alda. Á miðöldum stóð kirkjan fyrir ýmsum viðburðum og með betri efnahag urðu viðburðir algengari. Á endurreisnartímanum var mikil gróska í listum, upphaf óperuhefðar og balletts á 14. til 16. öld. (Byrnes, 2003). Mannfræðingar og þjóðfræðingar hafa gert hátíðir að sérstökum viðfangsefnum sínum og hafa sýnt fram á að hátíðir megi finna í flestum ef ekki öllum samfélögum. Þær rannsóknir vekja óhjákvæmilega upp þá spurningu hvort hátíðir séu eðlislægar í mannlegum samfélögum (Bauman, 1992). Svarið við spurningunni hvers vegna fólk safnast saman til hátíðabrigða er að finna í Hávamálum, maður er manns gaman. Hátíðarhöld svala þessari tilbreytingu eða uppbroti frá daglegum venjum, að hitta nýtt fólk og eyða tíma með fólki sem maður þekkir. Hátíðir hafa þó verið haldnar af ólíkum ástæðum eins og kemur fram í bók Árna Björnssonar, Saga jólanna: Í árdaga tengdist slíkur mannfagnaður annarsvegar árstíðum og gangi himintungla og hinsvegar áföngum í atvinnulífi, uppskeru eða heimtun búfjár. Jafnan er um ýmsa afþreyingu að ræða, átveislu, samdrykkju, músík, dans og leiki, eða menn hafa í frammi dulrænar athafnir, spásagnir og trúarlega tilbeiðslu. Nú á dögum er framboð afþreyingar á hátíðardögum stundum svo mikið að einskis verður notið til hlítar og aðdráttaraflið virðist í litlu öðru fólgið en vitundinni um mannfjölda í kringum sig. Nýlegt íslenskt dæmi um slíkt er Menningarnótt í Reykjavík (Árni Björnsson, 2006).
8 Sögur af hátíðum á Íslandi má rekja til Íslendingasagnanna og samtíðarsagna frá 13. og 14. öld fram á okkar daga. Áhrif dreifbýlis á hátíðarhöld voru þau að þau áttu sér stað á hverju heimili fyrir sig og meðal nágranna. Með tilkomu þ éttbýlis eftir miðja 19. öld breyttist samkomu- og hátíðahefð hér á landi og t.a.m hófust almennir dansleikir aftur eftir bann kirkjunnar seint á 19. öld (Árni Björnsson, 2000). Nútímahátíðir eru oft á tíðum byggðar á efnahagslegum forsendum, þar sem skipuleggjendur hátíða stóla á að ákveðinn fjöldi kaupi sér aðgöngumiða til að þær standi undir sér fjárhagslega. Undantekningin er þó hátíðir haldnar á opinberum styrkjum, þó er oft á tíðum gert ráð fyrir afleiddum áhrifum viðburða til að rökstyðja styrkveitingar eins og kemur fram hjá Friðjóni Mar Sveinbjörnssyni. Í gegnum tíðina hafa verið skiptar skoðanir um styrkveitingar hins opinbera, þá sérstaklega til lista. Hægt er að færa rök fyrir því að slíkir styrkir séu óþarfir og eigi tæpast rétt á sér. Rökin fyrir styrkveitingum hafa reynst veigameiri í augum stjórnvalda, í það minnsta eru styrkir til greinanna umtalsverðir...Vitaskuld eru rök fyrir ríkisstyrkjum til lista og skapandi greina ekki öll hagræns eðlis en mörg þeirra byggja engu að síður á hagrænum sjónarmiðum. Í grunninn má skipta þessum röksemdum í sjö yfirflokka: hagfræði, menningu, atvinnu, byggðamál, menntun, landafræði og opinber fjármál. (Friðjón Mar Sveinbjörnsson, 2013).
Að mæla áhrif hátíða á atvinnu- og byggðarmál sem er ein af röksemdunum fyrir ríkisstyrkveitingu, er frekar flókið ekki nema bein atvinna/störf sem hlýst af skipulagningu hátíðar sem eru yfirleitt ekki mörg til að byrja með hins vegar geta afleidd áhrif hátíða komið fram í aukinni verslun og þar með aukin þörf á þjónustu sem skapar atvinnu. Hátíðir eru einnig afþreying eins og fram hefur komið, en hugtakið listafþreying e. artentainment, sem er hugtak samsett úr art og entertainment en er þó skrifað artentainment, kom fram í alþjóðlegri myndlistarumræðu í fyrstu sem gagnrýni á leiðir til að laða að gesti á safna- og listkaupstefnusýningar. (Jón Bergmann Kjartansson, 2012) Hér má greina ákveðið listasnobb eða stigveldisskiptingu milli listgreina þar sem myndlist er álitin vera á forsendum listarinnar sjálfrar en ekki til að skemmta fólki eða hafa ofan af fyrir því. Í grein Walter Benjamin, Listaverkið á tímum fjöldaframleiðslu sinnar kemur þetta skýrt fram enda miklar breytingar í kjölfar iðnbyltingarinnar (Jón Bergmann Kjartansson, 2012).
Fjöldinn er sá frjósami jarðvegur sem fæðir nú af sér nýja afstöðu til listaverka. Megind verður að eigind. Vegna aukins fjölda þátttakenda hefur eðli þátttökunnar breyst…Afþreying og einbeiting eru andstæður sem lýsa má á eftirfarandi hátt: Maður sem einbeitir sér að listaverki hverfu inn í það. Hann hverfu inn í það á sama hátt og segir af í sögninni um kínverska málarann sem hvarf inn í fullunna mynd sína. Gagnsætt þessu gleypir fjöldinn listaverkin sér til afþreyingar eins og skýrast kemur fram í sambandi við byggingar (Benjamin Walter, Hjálmar Sveinsson, & Árni Óskarsson, 2000).
Hér er einbeiting upphafin en afþreying sett skör lægra sem eitthvað sem yfirtekur fólk líkt og fólk gleypir mat en nýtur hans ekki.
9
Hátíðir hafa einkennt afþreyingarmenningu samtímans en samkvæmt bókinni Festivals and the Cultural public sphere er þetta afleiðing nokkura þátta: During the past few decades there has been an explotion of festivals throughout the world and especially in Europe. This is the consequence of serval factors: migration, cultural globalization and the erosion of the distinction between high and low cultures through the wider democratization of cultural taste, as well as related changes in the nature of the testation and democratic debate; almost all carry political message one way or another. In addition, post-traditional festivals are channels for experiencing and reflecting on internationalism and cosmopolitanism(Liana Giorgi, Monica Sassatelli, & Gerard Delanty, 2011).
Þessa þróun má meðal annars tengja netvæðingu heimsins og þeirri alþjóðahyggju sem henni fylgir, svo sem breytingum á lýðræðislegri umræðu. Hátíðir geta verið tæki, til að koma fram skoðun og að lýsa yfir ákveðnu hugarfari eða pólitískri skoðun því margar hátíðir standa fyrir ákveðnar yfirlýsingar. Vitundin um mannfjölda er hluti af nútímavæðingunni sem fylgir internetinu og höfðuborgarvæðingu nútímans. Í dag er stór hluti fólks á samfélagsmiðlum, þar sem eitt af athæfunum er að tilkynna hvert það er að fara og í hvaða viðburðum það tekur þátt. Snjallsímavæðingin, þar sem áhorfendur geta deilt upplifunum sínum á viðburðum í rauntíma færir vald stjórnenda viðburða, að stýra ímynd viðburða, að hluta til yfir til áhorfandans. Þegar leitarorð um viðburðinn/hátíðina er sett í leitarvélar eins og www.google.com kemur upp ímynd stjórnenda/framkvæmdaaðilanna annarsvegar og hins vegar það efni sem þátttakendur hátíðarinnar hafa merkt henni t.d. titill, merki e. tag. Prior to purchasing a ticket, this person could search the Web for relevant information that would aid in making an informed decision. Unfortunately, Web search results are far from revealing for this relatively minor event: the event's website contains marketing materials, strategically selected by the event's producers,and traditional news coverage is low, with some articles providing the list of performers, and others discussing related topics such as “Festival producers optimistic despite recession." Overall, these Web search results do not convey what this person should expect to experience at this event (Becker, Naaman, & Gravano, 2009).
Með þessu móti hafa þátttakendur áhrif á upplifanir annarra og ekki síst ímynd hátíða. Sér í lagi þegar um minni viðburði er að ræða sem hafa ekki jafn mikið bolmagn til að gefa út efni og kaupa auglýsingar á netinu. Eitt dæmi um hátíð sem fjöldi fólks sækir og hefur á sér yfirbragð afþreyingar er hátíðin Sónar sem hefur verið haldin í Barcelona á Spáni frá 1994. Sónar er alþjóðleg hátíð sem ungmenni á aldrinum 15-30 ára sækja. Hátíðin er fjölsótt, um 80.000 manns sækja hana samkvæmt gögnum frá stjórnendum hátíðarinnar og hefur vaxið frá því að vera 5000 manna hátíð fyrsta árið 1994. Hátíðin er mikil afþreyingar hátíð með áherslu á raftónlist í víðum skilningi þess orðs en einnig er þar efnt til listviðburða sem byggja á fjölmiðlun (e. multimedia). Segja má að sá hluti hátíðarinnar opni hana fyrir alþjóðlegu samtímalista- og gjörningasenunni.
10
The first element through which the Sónar Festival articulates its relationship with an international and global dimension consists of its embeddedness in different international and global creative networks. In pre-eminent position are those electronic music creative networks with respect to which the festival constitutes a crucial reference in terms of market and cultural legitimacy. All of the most important music artists and labels have played at Sónar at least once since its beginning in 1994, and presence at Sónar still represents a source of legitimacy for new acts and artists(L. Giorgi, M. Sassatelli, & G. Delanty, 2011)
Mikilvægi hátíðarinnar fyrir tónlistarmarkaðinn, sem þáttur í markaðssetningu og menningargildi, er samkvæmt þessu talsverð. Hátíðin setur því línurnar fyrir það sem koma skal og einn mikilvægur þáttur í því er að hátíðin er alþjóðleg og koma gestirnir víða að, ekki bara frá Evópu heldur einnig frá Bandaríkjunum, Japan og Ástralíu. Fjölbreyttur hópur frá mörgum heimsálfum er ein af ástæðunum fyrir þeim áhrifum sem hún hefur á alheimsvísu á tónlistarmarkaðinn og menningarheiminn. Aðferðunum sem er beitt við slíka markaðssetningu er að nýta tengslanet leikara, stofnana og sérstaklega fjölmiðla í þeim löndum þar sem raftónlist er rótgróin. Hátíðin rekur sína eigin fjölmiðladeild en samkvæmt gögnum skipuleggjenda koma tveir þriðju af þeim 450 blaðamönnum sem koma á hátíðina, erlendis frá eða frá um 47 löndum(L. Giorgi et al., 2011). Sérstaða hátíðarinnar í markaðssetningu á henni sjálfri er eflaust ein af ástæðunum fyrir velgengi hennar. Einnig skipuleggja stjórnendur hátíðarinnar minni tónlistarviðburði í nokkrum löndum yfir árið og eru kallaðir „A taste of Sónar”. Sónar er því hátíð sem vinnur á heimsvísu. Ein spurning sem vaknar í þessu samhengi er hvers vegna listamenn eiga að taka þátt í hátíðum? Hvaða gildi hefur vinna þeirra og listaverk, sem er ekki í samhengi við þann menningarheim sem umlykur listamanninn? Ein tilraun til svars á því er að benda á að samhengi við eitthvað stærra eins og listasafn, tónleika, leikhús, listahátíð eða aðra menningarviðburði, er mikilvægt fyrir listamenn. Með því að setja verk þeirra í slíkt samhengi hefur það áhrif á hvort að listamaður verður hluti af listasögu þess tíma og er mikilvægt í markaðssetningu að tengjast inn í menningu hvers samfélags. Um þetta hefur Ransú fjallað um í tengslum við myndlistarheiminn: Myndlistarmaður er sitt eigið vörumerki en þarf gallerí til að vera viðriðinn markaðsáætlun listheimsins þar sem honum er fundinn áhangendahópur, fólk sem er tilbúið til að tengjast vörumerkinu tilfinngalegum böndum, ekki ólíkt og er gert í dægurtónlist og í tískuheiminum. Listgagnrýnendur og listfræðingar hafa mjög lítið um þetta að segja. Árangur listamannsins á alþjóðlegum vettvangi ræðst af markaðnum og skrásetning samtímalistasögunnar byggist á velgengni listamanna á listmarkaði og ferilskrá. Saga samtímalistar er að því leytinu eins og markaðssaga sem er skrifuð af sýningastjórum, galleríistum og listaverkasöfnurum (Jón Bergmann Kjartansson, 2012)
Hátíð er þar með einn hlekkur í stóra samhenginu sem listamenn setja sig í til þess að öðlast viðurkenningu, tengja fólk við vörumerki sitt og að setja mark sitt á söguna.
11 3.2 Fyrir hvað stendur LÚR? LÚR-festival er listahátíð fyrir ungt fólk á aldrinum 16-30 ára sem haldin var á norðanverðum Vestfjörðum í fyrsta sinn sumarið 2014 og haldin í annað sinn sumarið 2015. Fyrsta hátíðin saman stóð af opnunarhátíð, listasmiðjum, menningarviðburðum, ungmennaskiptum og lokahófi. Markmið hátíðarinnar er að skapa vettvang fyrir unga listamenn á Vestfjörðum til að koma fram, iðka list, móta eigin menningarheim og kynnast öðrum ungum listamönnum. Einnig að efla tengingu á milli ungmenna á Vestfjarðakjálkanum og vera einhvers konar sameiningartákn þeirra. Hátíðin 2014 var skipulögð af ungmennum á svæðinu og voru lýðræðisleg vinnubrögð höfð að leiðarljósi. Verkefnastjóri ME vann með hópi ungmenna og leiddi starfið árið 2014. Haustið 2014 tók nýr verkefnastjóri við ME, Matthildur Helgadóttir. Engu að síður hélt ég, Ólöf Dómhildur Jóhannsdóttir, áfram að vinna með hópi ungmenna sem sjálfboðaliði. Í Edinborgarhúsinu er starfræktur Listaskóli Rögnvaldar Ólafssonar1, þar sem fjöldi ungmenna lærir tónlist, dans, sviðslist, myndlist og hönnun. Í hópi nemenda Listaskólans var áhugi á að taka þátt í menningarverkefni fyrir ungt fólk. Þrjár stúlkur hittu mig á fundi sumarið 2013 þar sem við ræddum hugmyndir um listahátíð og ákváðum að sækja um styrk til Evrópu unga fólksins til að skipuleggja hátíð og þar með hófst vegferðin í átt að hátíð og boltinn komin af stað. Hópurinn fékk styrk upp á 750 þúsund krónur frá Evrópu unga fólksins til þess að skipuleggja listahátíð fyrir ungt fólk á Vestfjörðum. Stúlkurnar þrjár sem komu að umsókninni til Evrópu unga fólksins hóuðu saman nemendum úr Menntaskólanum á Ísafirði og fleiri til að taka þátt í verkefninu.
1 Listaskóli Rögnvaldar Ólafssonar er í eigu tveggja stærstu hluthafa Edinborgarhússins efh., Litla leikklúbbsins og Myndlistarfélagsins á Ísafirði, auk Tónlistarskóla Margrétar Gunnarsdóttur. Skólinn var stofnaður árið 1993 og er uppbygging hans miðuð við að veita almenna fræðslu á sviði myndlistar, leiklistar, tónlistar og danslistar. Listaskólinn býður bæði nám samkvæmt fastri stundaskrá og einstök námskeið.(http://www.edinborg.is/lro/index.asp?page=about)
12 Verkefnið var að skipuleggja listahátíð og finna samstarfsaðila í Evrópu til að taka þátt í hátíðinni. Frétt um styrkveitingu Evrópu unga fólksins til verkefnisins birtist á vefsíðu Bæjarins besta, bb.is, héraðsfréttablaðsins en þar var rætt við Hólmfríði M. Bjarnardóttur dansnema hjá LRÓ:
Hólmfríður M. Bjarnardóttir, dansnemandi hjá LRÓ og menntaskólamær, fer sem fulltrúi verkefnisins til Reykjavíkur í dag til að taka á móti gögnum og að sitja námskeið til undirbúnings verkefnisins.
„Við erum sérstaklega ánægð með að fá þennan styrk þar sem fjármagn sem þetta er mikilvægt til að koma af stað frumkvöðlaverkefni eins og þessu. Verkefnið er einnig mjög skemmtilegt að mati ungmennanna sem finnst vanta hátíð fyrir þau tengda listum hérna á Vestfjörðum, en í umsóknarferlinu komu í umræðuna hátíðir eins og LUNGA sem haldin hefur verið á Austfjörðum,“ segir í tilkynningu. ("Styrkur til listahátíðar ungs fólks á Vestfjörðum," 2003).
Styrkurinn var veittur til að skipuleggja hátíðina og gaf það hópnum tækifæri á að gera verkefnið sýnilegra og ME að vinna markvisst með ungmennunum. Framhaldið var að, ungmennin skipulögðu metnaðarfulla dagskrá, listasmiðjur og mótttöku fyrir erlendu ungmennin sem verður fjallað nánar um síðar í þessari samantekt. Fyrsta hátíðin var haldin dagana 12.-15. júní 2014 en ungmennaskipti, styrkt af Evrópu unga fólksins, fóru fram dagana 9-16. júní. Ungmennaskiptin fólu í sér að tveir hópar komu til Ísafjarðar, annar frá Finnlandi og hinn frá Rúmeníu. Dagskráin var þétt frá morgni til kvölds með það að markmiði að hóparnir kynntust og kynntu sinn menningarheim. Íslenski hópurinn kom að skipulagningu dagskrárinnar og tóku allir hóparnir þátt í listasmiðjum og öðrum viðburðum á vegum hátíðarinnar. Unnið var út frá þremur listgreinum í listasmiðjunum, sviðslist, kvikmyndum og myndlist. Þema hátíðarinnar og ungmennaskiptanna var Tabú sem birtist í verkum unnum í vinnusmiðjum og dagskrá í kringum ungmennaskiptin. Myndlistarhópurinn undir stjórn Þorvaldar Jónssonar myndlistarmanns vann vegglistaverk sem fjallar um geðsjúkdóma, í hópnum voru rúmenskir, finnskir og íslenskir nemendur. Sjá mynd 2.
13
MYND 2. VEGGLISTAVERK Í UNDIRGÖNGUM MILLI HAFNARSTRÆTIS OG AÐALSTRÆTIS. LISTAVERKIÐ SETNDUR ENN ÓSKEMMT Í UNDIRGÖNGUNUM. LJÓSMYNDARI: RACULA POPA
Skipuleggjendur hátíðarinnar skilgreindu hátíðina sem fjöllistahátíð, en einnig er mikilvægt að fram komi að hún er ekki tónlistarhátíð þrátt fyrir veglega tónlistarveislu á lokahátíð LÚR. Viðburðir á hátíðinni eru vímulausir og eru vínveitingar því ekki seldar á hátíðarsvæðinu. Í fyrstu var verkefnið auglýst sem tilraunaverkefni en hingað til höfðu ungmenni í litlu mæli sótt viðburði ME eins og greint hefur verið frá. Verkefnið hefur mótað vettvang fyrir ungt fólk að taka þátt í starfi ME og tækifæri til að hafa áhrif á dagskrá hátíðarinnar og taka þátt í að móta menningarheim sinn. Þ átttaka ungmennanna er grundvöllur verkefnisins sem og forsenda fyrir stærsta styrkveitandanum árið 2014 sem var Evrópa unga fólksins. Lúr vísar til nafnorðsins lúr en samkvæmt Íslensku orðabókinni er skilgreiningin “1. stuttur svefn, blundur 2. þreyta, sljóleiki (sem stafar t.d. af svefnleysi. Svo er það skilgreiningin á sagnorðinu að lúra ,,1. kúra, blunda, sofa ➭hann lúrir fram að hádegi 2. þjaka, sljóvga ➭ lúra hvolp með höggum.”. Svo er það að “lúrast verða þreyttur, láta á sjá.” Síðast en ekki síst er það flatfiskurinn lúra svo hægt er að tengja það við sjávarþorpin. Fleiri möguleikar eru gælunafn á ketti, sifjaðri telpu eða prjónuð nátttreyja. Þetta nafn gefur
14 hátíðinni marga möguleika í markaðssetningu og að móta sér sérstöðu með því að tengjast kisum, fiski eða bara þeirri dásamlegu athöfn að fá sér lúr eftir matinn (Mörður Árnason et al., 2010). Þessar orðaskýringar eru áhugaverðar fyrir skipuleggjendur að því leiti að hægt er að nýta hugmyndir þaðan í markaðssetningu eins og á snapchat eða instagram. Snapchat er smáforrit þar sem notendur geta tekið myndir og myndbönd og bætt við texta og teikningu og sent það á valda viðtakendur sem geta skoðað hvert skilaboð í 1-10 sekúndur. Að því loknu hverfa skilaboðin nema viðkomandi hafi bætt þeim við í mystory en þá eru skilaboð sýnileg í 24 tíma (Wikipedia, 2014). Í þessu smáforriti er hátíðin með vini/fylgjendur þar með er hægt að ná til þessa hóps með því að senda skemmtilegar myndir, myndbönd af köttum, fiskum eða einhverjum að lúra. Instagram er smáforrit sem býður upp á deilingu á myndum, myndböndum og tengslaneti sem býður notendum upp á að taka myndir og myndbönd og deila þeim í instagram og áfram á aðra samfélagsmiðla(Wikipedia, 2015). LÚR-festival er með reikning sem hægt er að nýta þessar orðskýringar sem innblástur fyrir myndefni.
3.3 Útihátíð Útihátíðir hafa fyrir löngu öðlast fastan sess á Íslandi um Verslunarmannahelgi en skilgreining á hugtakinu útihátíð er „skemmtun, einkum haldin á útivistarsvæði utan þéttbýlis, yfirleitt í tvo eða fleiri daga“ (Mörður Árnason et al., 2010) samkvæmt orðabók Snöru. Gestir útihátíða gista yfirleitt í tjöldum og hefur veður því mikil áhrif á slíkar hátíðir. LÚR-festival getur skilgreinst að þessu leiti sem útihátíð þar sem nokkrir viðburðir voru utandyra og tjaldsvæði í nágrenninu var með tilboð á gistinóttum ef keypt var í gegnum Karolina fund. Karolina fund er hópfjármögnunarleið, nánari skýring í kafla 8. Sú hátíð, í merkingunni útihátíð, sem á sér sem lengsta sögu er Þjóðhátíð í Vestmannaeyjum en hún hefur verið haldin árlega frá 1901 og því fagnað velgengni í fjölda hátíða en hátíðin heitir eftir þjóðhátíðinni sem haldin var á þúsund ára afmæli Íslandsbyggðar 2. ágúst 1874 þá voru slíkar þjóðhátíðir haldnar víða um land (Wikipedia, 1874). Þessi rótgróna saga hátíðarhalda og sú staðreynd að skemmtiatriðin eru þau sömu og hafa heillað mannkynið í gegnum aldirnar, eins og segir í bók Gerðar Kristnýjar, Ég veit þú kemur, sem fjallar um ferð rithöfundarins til Vestmanneyja á þjóðhátíð. Partífólk heimsins hefur fengið yfrið nóg af sól, strandlífi og kokkteilum með óframberanleg nöfn. Það heimtar varðeld, bjór og brekkusöng. Á hjartalaga eyjunni sem rís upp úr hafinu undan kaldasta landi í heimi eru skemmtiatriðin þau sömu og heillað hafa mannkynið frá alda öðli: samsöngur, varðeldur og tilbreytingin sem felst í því að vera fullur annars staðar en heima hjá sér en síðast en ekki síst tilbreytingin sem felst í því að hitta annað fólk en það sem er sífellt fyrir augunum á manni (Gerður Kristný & Sigurjón Ragnar Sigurjónsson, 2002).“
15
Þarna vísar Gerður Kristný til þess athæfis mannsins að koma saman, syngja og skemmta sér. Þar komum við aftur að Hávamálum, maður er manns gaman. Íslenskar útihátíðir eins og Atlavík, Húnaver, Eldborg, Uxi 95 og Galtalækur hafa komið og farið. Umfjöllun um þær hefur oft á tíðum verið á neikvæðum nótum sem og fréttaflutningur af þeim sorglegu fylgifiskum sem hafa fylgt þeim, á borð við unglingadrykkju, kynferðisbrot og vímuefnaneyslu. Þar er Uxi 95 dæmi um hátíð sem fjöldi vel þekktra erlendra tónlistarmanna í bland við frægustu innlendu tónlistarmennina á þeim tíma fylltu dagskrá hátíðarinnar. Við skipulagningu hátíða er því vert að velta því fyrir sér hvort hægt sé að hafa áhrif á umfjöllun til að koma í veg fyrir óvægna neikvæða umræðu sem gæti haft áhrif á aðsókn og ímynd hátíðar. Að hafa áhrif á umfjöllun hátíða getur einnig velt upp siðferðilegum spurningum líkt og gerðist í kjölfar ummæla lögreglustjórans í Vestmannaeyjum fyrir hátíðarhöldin á Þjóðhátíð 2015 en þar gaf lögreglustjórinn það út að ekki yrði tilkynnt um meint kynferðisbrot sem kæmu upp á hátíðinni. Lögreglustjórinn uppskar mikla gagnrýni fyrir þessa yfirlýsingu þrátt fyrir rök þess efnis að aðgerðin væri í þágu brotaþola. Gagnrýnisraddir heyrðust frá samtökum eins og Stígamótum sem sérhæfir sig í ráðgjöf fyrir þolendur kynferðisofbeldis, Félagi Íslenskra blaðamanna,og þingmanni Pírata (Atli Ísleifsson, 2015). Ein stærsta menningar- og tónlistarhátíð í norður Evrópu, danska útihátíðin Hróarskelda eða Roskild Festival á dönsku hefur verið haldin frá árinu 1971. Hátíðin er með yfir 50 starfsmenn í fullri vinnu og þúsundir sjálfboðaliða. Þegar hátíðin stendur yfir og í undirbúningi hennar fjölgar sjálfboðaliðunum upp í 32 þúsund en sjálfboðaliðarnir byggja svið, áhorfendastúkur og vinna við að tryggja öryggi á tjaldsvæði (Roskilde Festival, 2015). Þetta form er álíka því sem Aldrei fór ég suður hátíðin á Ísafirði hefur tileinkað sér en þar eru allir starfsmenn hátíðarinnar sjálfboðaliðar (Mugison, 2003). Á síðu Roskilede Festival kemur fram að stefna hátíðarinnar sé að vinna að hagsmunum barna og ungmenna og að styðja mannúðar- og menningarstarf. Þessi aðferð að nýta sjálfboðaliða hefur reynst ábatasöm leið fyrir hátíðir til að minnka kostnað og fleiri finnst þeir eiga hlutdeild í hátíðinni. Dæmi um aðrar erlendar útihátíðir eru Glastonbury tónlistarhátíðin í Bretlandi, Coachella í Bandaríkjunum, Spring wave í Taiwan, tónlistarútihátíðin Tomorrowland sem haldin er á þremur stöðum, Belgíu, Sao Paulo og Atlanta í Bandaríkjunum fyrir 18 ára og eldri. Bonnaroo í Bandaríkjunum er tónlistarhátíð með ótal danspartý, vatnsleikjum og fjöri. Mawazine er hátíð með áherslu á arabíska tónlist, í Rabat Marokkó, tónlistarhátíðin Lollapalooza í Chicago Bandaríkjunum, Creamfields í Bretlandi, tónlistar- og listahátíðin
16 Bumbershoot í Bandaríkjunum. The burning man í Nevada í Bandaríkjunum en sérstaða hátíðarinnar, fyrir utan risastóra brennandi trékarl og hund, er að engin skipulögð dagskrá er á hátíðinni heldur getur hver sem er komið fram því er hátíðin tækifæri fyrir amatör-listamenn. Sónar hátíðin á Spáni sem fjallað var um hér að ofan. The garden festival í Króatíu. Fez festival í Marocco tileinkuð heilagri tónlist, Utra tónlistarhátið í Miami en mjög erfitt er að fá miða á hátíðina. Exit festival í Serbíu en vinsældir hennar eru ekki síður vegna þess að hún er tengd Sea dance festival í Montenegro, Rock in Rió sem eru í raun þrjár hátíðir á þremur mismunandi stöðum, Ríó, Lissabon og Madrid. Summerfest er ein stærsta útihátíð í heimi, haldin í Wisconsin í Bandaríkjunum. Sziget í Ungverjalandi(Lifehack, 2015; Lifehcak, 2015). Þessi listi er engan veginn tæmandi en er lýsandi fyrir hátíðavæðingu heimsins þar sem hver hátíðin sprettur upp af annari.
3.4 Listahátíð Listahátíð er hátíðarhöld þar sem fólk kemur saman til að horfa á listræna viðburði t.d. flutning og sýningu margvíslegra listgreina (tónlist, leiklist, myndlist o.fl.) (Mörður Árnason et al., 2010). Þýðing orðsins listahátíð yfir á ensku er arts festival og er seinni hluti þess notað í nafn hátíðarinnar LÚR-festival (Sverrir Hólmarsson et al., 2009). Listhátíðir á Íslandi eiga sér ekki langa sögu en Listahátíð í Reykjavík er elst þeirra. Hún var haldin í fyrsta sinn árið 1970. Listahátíð í Reykjavík var lengst af tvíæringur eða haldin annað hvert ár. Það breyttist árið 2004 og hefur hún verið haldin hvert ár síðan. Aðrar listahátíðir á Íslandi eru LUNGA hátíð ungs fólks sem stofnuð var árið 2000, Vetrarhátíð í Reykjavík haldin í tólfta sinn 2015, Sequences stofnuð 2006, Barnamenningarhátíð stofnuð 2010 og Menningarnótt stofnuð 1996. Lókal-international theatre festival stofnuð 2008, ActAlone stofnuð 2004, Þjóðleikur stofnuð 2009, Vetrarhátíð stofnuð 2004, Eistnaflug stofnað 2005, List án landamæra stofnuð 2003, Secret Solstice stofnuð 2014, Iceland airwaves stofnuð 1999, Aldrei fór ég suður stofnuð 2004, Reykjavík Midsummer Music stofnuð 2012 og Myrkir músíkdagar stofnaðir 1980. Ísland hefur því fylgt þeirri bylgju í Evrópu og víðar að hátíðum hefur fjölgað eins og má sjá glögglega á þessari upptalningu hér að framan sem er langt því frá tæmandi. Listi yfir tónlistarhátíðir á Íslandi var gefin út af Útón 2013 en á þeim lista má finna 37 hátíðir sem þar sem tónlist er hluti af dagskrá þeirra en af þeim 37 eru 29 sem skilgreina sig sem tónlistarhátíðir. Eftir að skýrslan var gefin út hafa bæst við fleiri tónlistarhátíðir t.d. Sónar Reykjavík, Keflavík Music Festival og All Tomorrow’s Parties(Tómas Young, 2013).
17 Listahátíðir eru eins og áður segir skilgreindar sem listrænir viðburðir og þar með talið tónlist og er hægt að álykta út frá þessum tölum að tónlistarhátíðir séu vinsælar. Samtök listahátíða EFA, voru stofnuð 1952 í Genf þar sem 15 hátíðir áttu aðild að stofnun samtakanna en í dag eru um 100 hátíðir í yfir 40 löndum, í samtökunum. Listahátíð í Reykjavík var tekinn inn í samtökin árið 2001, en inntökuskilyrðin eru mjög ströng og því mikill heiður fyrir Listahátíðina að vera meðlimur(Bergþóra Jónsdóttir, 2001). Öll Norðurlöndin nema Danmörk eiga hátíð sem er aðili að samtökunum. EFA stofnaði skóla árið 2013 með þeim tilgangi að miðla reynslu um stjórnun hátíða og byggja upp tengslanet meðal stjórnenda listahátíða framtíðarinnar (European Festival Association (EFA), 2013). Þessi skóli gæti verið tækifæri ungra leiðtoga listahátíða til að ná betri árangri með sínar hátíðir og eitthvað sem LÚR-festival ætti að huga að. Samkvæmt heimasíðu EFA deila meðlimir samtakanna ástríðu fyrir listum, hnattvæðingu og nýsköpun sem er eitt af mikilvægu þáttunum í skipulagningu LÚR-festival (European Festival Association (EFA), 2013).
3.5 Ný hátíð á Vestfjörðum Að halda listahátíð á Vestfjörðum með eingöngu áherslu á ungt fólk er eitthvað sem hefur ekki verið gert áður og er spurning hvort hægt sé að skilgreina það sem nýsköpun (e. innovation). Hvað er nýsköpun? Nýsköpunarmiðstöð Íslands styðst við skilgreiningu Óslóarhandbók OECD um nýsköpun þar sem segir: „Með nýsköpun er átt við innleiðingu nýrra eða verulega endurbættra afurða (vöru eða þjónustu) eða aðferðar við markaðssetningu eða nýs skipulags í viðskiptum, á vinnustað eða í ytri samskiptum” „Nýsköpun er einnig hægt að skilgreina bæði sem framþróun í tækni og vísindum einnig á öllum sviðum þekkingarsamfélagsins e.knowledge society.“ (Nýsköpunarmiðstöð Íslands, 2015). Listahátíðin getur samkvæmt þessu verið nýsköpunarverkefni þar sem vinnuaðferðin við skipulagningu hátíðarinnar er ný á svæðinu sem og afurðin en markaðssetningin var tiltölulega hefðbundin fyrir utan notkun miðla eins og snapchat sem er frekar nýtt af nálinni. Um er að ræða nýtt samfélagslegt afl sem hægt er að líta á að styðji og styrki það samfélag sem hátíðin er haldin í. Í umfjöllun Nýsköpunarmiðstöðvar Íslands segir svo um samfélagslega nýsköpun að hugtakið hafi víðtæka merkingu og skilgreiningin á samfélagslegri nýsköpun er „hugmyndir og áform sem uppfylla samfélagslegar þarfir af öllu tagi og leiða til velferðar og bættra lífskjara í samfélaginu“ (Nýsköpunarmiðstöð Íslands, 2015). Segja má að þessi skilningur á samfélagslegri nýsköpun eigi vel við þau megin markmið sem sett hafa verið um LÚR-festival. En þau eru, að efla
18 ungmenni á svæðinu til að hafa frumkvæði og vera þátttakendur í móta samfélagið sem og að mynda betra tengslanet á milli þeirra ungmenna sem búa í Ísafjarðarbæ og nágrenni. Hátíðin er ekki haldin í hagnaðarskyni (e. nonprofit) heldur er áherslan á þá samfélagslegu þarfir sem bæta lífsgæði og leiða til velferðar. Þær þarfir eru t.d. fleiri og fjölbreyttari atvinnutækifæri fyrir ungt fólk, félagslegar þarfir ungmenna sem hafa áhuga á menningu, sem er mætt með því að tilheyra hóp, námsframboð ungs fólks í heimabyggð eykst, vettvangur fyrir ungt fólk að koma skoðunum sínum á framfæri eykur þátttöku í lýðræðislegri umræðu. Heiðarleiki við samfélagið sem hátíðin er haldin í og það form á skipulagningu hátíðarinnar gefur öllum ungmennum sem áhuga hafa að móta sinn eigin menningarheim tækifæri til þess, án þess að þau leggi til kostnað við það ferli og þar með er jafnræðis gætt. Hátíðir geta verið farvegur fyrir samfélagsþegna til að styrkja tilfinningu fyrir að tilheyra og vera þátttakandi í samfélagi (Liana Giorgi et al., 2011). Með því að styrkja þá tilfinningu eykur það líkurnar á velferð samfélagsþegnsins. Öll nýsköpunar- og sprotaverkefni eiga á hættu að mistakast eða heppnast ekki eins og áætlað var. Nokkuð hátt hlutfall af nýsköpunarverkefnum mistekst en samkvæmt greininni Success and failure of 50 innovation projects in Dutch companies (companies) mun um 70-80 prósenta mistakast að einhverju eða öllu leyti og gefur það vísbendingu um að líkurnar á mistökum eru meiri en minni. Því eru möguleikarnir á því að nýsköpunarverkefni heppnist ekki miklir, og á tíminn eftir að leiða það í ljós hvort LÚR festival hafi heppnast eða mistekist.
19 4 Menningarlegur tilgangur
Ástríða fyrir listrænni nálgun og framþróun norðanverðra Vestfjarða sem menningarsvæðis er einn af drifkraftinum fyrir hátíðarhöldunum. Að draga úr fólksfækkun hefur verið eitt stærsta verkefni sveitafélaga á Vestfjörðum síðastliðin ár. Því er tilgangurinn einnig að gera svæðið meira aðlaðandi fyrir ungt fólk og móta jákvæða ímynd af svæðinu. Að hátíð af þessu tagi sem hér um ræðir hefur alla burði til að hafa víðtækari áhrif á íbúa svæðisins. Erlendar rannsóknir hafa sýnt fram á að slíkir menningarviðburðir geta orðið mikil lyftistöng fyrir alla aldurshópa og þar með samfélagið í heild. „A situation like a cultural festival is a strong cue for members of the targeted cultural community. It triggers their social identity and may therefore influence their motivationto visit the festival“(Delbosc, 2008) Vettvangur eins og hátíð er leið fyrir ákveðna hópa að skilgreina sig sem part af ákveðni félagslegri sjálfsmynd e. social identity. Menningarlegur tilgangur hátíðar eins og LÚR-festival er hins vegar ekki eingöngu með þeim hætti sem hér á undan er lýst, en segja má að hann sé einnig að gera menningu ungmenna hærra undir höfuð. Með því að gera menningu þessa hóps hátt undir höfði er verið að viðurkenna hana og að hún sé mikilvæg í samfélaginu. Skoðanir og þátttaka ungmenna er það sem framtíð Vestfjarða byggir á og því mikilvægt að rækta það sem vilji er til að vaxi. Ungmennahátíðir geta átt erfitt uppdráttar menningarlega þar sem ungmenni á aldrinum 13-20 ára mega ekki neyta áfengis en ungmenni á aldrinum 20-30 ára mega það samkvæmt lögum. Sem dæmi um viðburð fyrir ungmenni sem halda átti árlega en ekki gafst tækifæri til er tónlistarhátíðina Uxi 95. Talsverð neikvæð umfjöllun var um hátíðina í fjölmiðlum hér á landi sem var andstætt þeim orðum sem lögreglan gaf út: „Talsmenn lögreglu sögðu samt að hátíðin hefði farið ákaflega vel fram. Aðstandendur sögðu hátíðina ungu fólki til sóma og ungir tónleikagestir hefðu sannað að þeim væri treystandi. Þeir sögðu einnig reynsluna af hátíðinni sýna að hægt væri að halda tónleika á Kleifum fyrir 10-15 þúsund manns og yrði það gert árið eftir. Ekki varð úr því.“ (Ingveldur Geirsdóttir, 1995). Ástæðan fyrir neikvæðri umfjöllun er óskýr og þeirri spurningu verður ekki svarað hér. Sögusagnir um notkunar vímuefna, viðurnefnið samfarahátíðin og sú staðreynd að hér var um ungmenni að ræða frá 16 ára og upp úr er mögulega ástæðan fyrir neikvæðri umfjöllun. Þrátt fyrir tilraunir forsvarsmanna hátíðarinnar að sporna gegn þessum ummælum var umfjöllunin neikvæð og í ætt við hræðsluáróður og er þetta mögulega fylgifiskur þess að vinna með ungmennamenningu.
20 4.1 Fyrirmyndir
Fyrirmyndir, sem skipuleggjendur LÚR festival litu til eru hátíðir eins og LUNGA á Seyðisfirði, Þjóðleikur, leiklistahátíð Þjóðleikhúsins sem fer fram víða um landið, Pólar festival á Stöðvarfirði, og Músíktilraunir í Reykjavík. Lunga er sú hátíð sem er einna líkust LÚR festival þar sem áherslan er á ungmenni og listir. Þjóðleikur er einnig fyrir ungmenni og er hátíð þar sem leiklistarhópar koma á námskeið um veturinn og um vor á hátíðina til að sýna leikverk sem hópurinn hefur æft um nokkurt skeið en leikverkin eru samin fyrir hátíðina. Pólar festival er listahátíð með áherslu á hagnýtar listir og „Skill Share“ sem fer fram á Stöðvarfirði og er hátíðin frekar ung, en hún var haldin fyrst 2013. Var fyrsta hátíðin hópfjármögnuð e. crowdfunding líkt og fyrsta hátíð LÚR festival. Músíktilraunir er tónlistahátíð þar sem hljómsveitir keppa og er ein hljómsveit valin í lok hátíðarinnar. Skipuleggendur LÚR 2014 fengu Björt Sigfinnsdóttur, einn af stofnendum LUNGA í heimsókn til þess að fræðast um skipulagningu, hvað ber að varast og hvernig við getum verið öðruvísi en LUNGA. Fundurinn með Björt var afar gagnlegur og hjálpaði hópnum að skilgreina hátíðina betur. Erlendar fyrirmyndir sem við getum litið til í framtíðinni og jafnvel átt samstarf við eru hátíðir eins og Shine Festival sem er hátíð, fyrst haldin 2005, fyrir ungmenni um allan heim til að sýna hæfileika sína og til að vera innblástur fyrir unga leiðtoga og fyrirmyndir. (Shine, án dags.) Kids in Jazz er hátíð sem var fyrst haldin 2012, í Noregi og er alþjóðleg hátíð þar sem krakkar og leiðbeinendur þeirra koma saman og spila jazz(Wikipedia, 2012). Kvikmyndahátíð ungs fólks í Montréal í Kanada þar sem kvikmyndagerðamenn 25 ára og yngri geta sent inn myndir og er dómnefnd sem velur bestu myndirnar. The YoungCuts Film Festival var fyrst haldin 2001 en í dag er hátíðin alþjóðleg og fjöldi umsækenda eykst á hverju ári (Wikipedia, 2001).
4.2 Hátíðir tileinkaðar listum og menningu á Vestfjörðum Hátíðir á Vestfjörðum eru þó nokkrar og í Ísafjarðarbæ eru hátíðir sem hafa gengið nokkuð vel að því leyti að þær eru haldnar ár eftir ár, hafa getið sér gott orðspor t.d. Við djúpið var fyrst haldin árið 2002 (Greipur Gíslason, 2012). Act alone, var fyrst haldin 2004 (Elfar Logi, 2004). Aldrei fór ég suður ævintýrið hófst 2004 og Mýrarboltinn sem byrjaði sama ár (Mýrarboltafélag Íslands, 2004). Það var greinilega uppgangur í hátíðum árið 2004 í Ísafjarðarbæ en síðustu ár hafa nokkrar hátíðir bæst við á Vestfjörðum má þar nefna
21 Rauðasands festival sem hófst 2011 (Kristín Andrea, 2011). Fjöldi hátíða er haldin á Vestfjörðum ár hvert og má sjá lista yfir þær í kafla 4.2.1. Á Ísafirði er öflugur tónlistarskóli, myndlistarfélag, leikfélag og fjölbreytt menningarstarf samkvæmt skýrslu Byggðastofnunnar, „Samfélag, atvinnulíf og íbúaþróun í byggðarlögum með langvarandi fólksfækkun” (Sigríður Þorgrímsdóttir, 2012) sem kom út 2012, eru Vestfirðingar afar stoltir af blómstrandi menningu á svæðinu. Viðmælendur nefndu jákvæða þætti eins og virkni íbúa, góðan jarðveg fyrir hugmyndir, sterkan kjarna og margt fleira. Það vakti athygli í gerð skýrslunnar hversu auðugt menningarlíf er í flestum byggðarkjörnum Ísafjarðarbæjar þrátt fyrir að þeir sæki mest alla þjónustu til Ísafjarðar. Menning á Vestfjörðum er mjög fjölbreytt eins og greina má á fjölda viðburða og aðgengi að listnámi en það eru starfandi tveir tónlistarskólar á Ísafirði og einn í Bolungarvík. Á sunnanverðum Vestfjörðum starfar tónlistarskóli Vesturbyggðar. (Sigríður Þorgrímsdóttir, 2012) Myndlistarfélagið á Ísafirði var stofnsett árið 1984 og stóð fyrir tveim sýningum á því ári en hóf rekstur á sýningarsalnum Slunkaríki í mars árið 1985. Það voru nokkrir einstaklingar, áhugasamir um myndlist sem stóðu að stofnun félagsins. Í rúmlega 30 ára sögu félagsins hafa verið haldnar rúmlega 250 sýningar auk margvíslegra námskeiða. Listir og menning á sér langa sögu á svæðinu og því eitthvað sem hægt er að byggja á til framtíðar og nýta við framtíðarplön LÚR festival.
22 4.2.1 Listi yfir hátíðir á Vestfjörðum síðastliðin ár
Lista og menningarhátíðir ! Aldrei fór ég suður á Ísafirði ! Act alone á Suðureyri ! Skjaldborg á Patreksfirði ! Rauðasandur á Rauðasandi í Vestur-Barðastrandarsýslu ! Við djúpið á Ísafirði ! Pólsk kvikmyndahátíð ! Pönk á Patró ! Galdrastef tónlistarhátíð á Ströndum, 2001 ! Mölin á Drangsnesi ! Hörmungardagar á Hólmavík ! Listasumar í Súðavík ! Veturnætur á Ísafirði
Bæjarhátíðir ! Hamingjudagar á Hólmavík ! Sæluhelgi á Suðureyri ! Ástarvika í Bolungarvík ! Bíldudals grænar ! Bláberjadagar í Súðavík ! Dýrafjarðardagar á Þingeyri ! Markaðsdagar í Bolungarvík ! Bryggjuhátíð á Drangsnesi 1996-2013 ! Djúpavíkurdagar ! Reykhóladagar á Reykhólum ! Sjómannadagurinn á Patreksfirði ! Tálknafjör á Tálknafirði
Íþróttahátíðir ! Skíðavika á Ísafirði ! Fossavatnsgangan á Ísafirði ! Hlaupahátíð á Ísafirði og Dýrafirði ! Mýrarboltinn á Ísafirði ! Púkamótið á Ísafirði ! Unglingalandsmót á Ísafirði og Vesturbyggð
Nýjar hátíðir 2014-2015 ! Bókahátíð á Flateyri ! Bíldalía á Bíldudal ! Baunagrasið Folk festival haldið síðastliðin tvö ár. ! LÚR festival ! Turtle filmfest á Hólmavík
23 5 LÚR fyrir hvað stendur það?
Nafnið á hátíðinni var valið af ungmennunum sjálfum. Skamstöfunin LÚR stendur fyrir Lengst Útí Rassgati en þar er vísað til þess viðhorfs að norðanverðir Vestfirðir séu óralangt frá höfuðstaðnum, Reykjavík. Vestfjarðarkjálkinn er utanvið hringveginn og það er jafnvel lengra þangað en til Hafnar í Hornafirði frá Reykjavík og miklu lengra en frá Reykjavík til Akureyrar enda útúrdúr frá hringveginum.
5.1 Markaðssetning? Aðferðin sem notuð var við val á nafni á hátíðina var lýðræðisleg. Óskað var eftir tillögum frá ungmennunum og stóð sú kosning í tvær vikur.. Að þeim tíma loknum voru allar tillögurnar hengdar upp á vegg með gulum límmiðum, post-it, og hver og einn fékk að útskýra hugmynd sína að baki hugmyndarinnar. Þær tillögur sem fram komu voru: SkART, CREAM, LÚR, ACT,og Arctic art. Þá var haldin kosning í vinnuferð sem skipulagshópur LÚR festival 2014 fór á Friðarsetrið í Holti í Önundarfirði, þar sem fjögur nöfn fengu besta kosningu. Cream- CREAtive Minds var upprunalega heitið á verkefninu og á viðtakendur sem við fundum í gegnum leitarvef Evrópu unga fólksins, Otlas. Otlas er leitarvél til að auðvelda leit að samstarfsaðilum fyrir alþjóðleg verkefni, eins og segir á vef Otlas ,,Do you want to find new contacts in the world, send a volunteer abroad or find the missing partner for your project? No matter where your interests lie, you will find what you are looking for in Otlas” (Erasmus+, 2015).
5.2 Vegalengdir Milli Reykjavíkur og Hafnar eru 458 km sem er svipað og milli Reykjavíkur og Ísafjarðar, en þar eru 455 km á milli. Það er 67 km styttra milli Reykjavíkur og Akureyrar en Reykjavíkur og Ísafjarðar sem er um það bil vegalengdin milli Reykjavíkur og Borganess, 74 km. Samt sem áður virðast þessir 74 km sem gera það að verkum að Ísafjörður er lengst útí rassgati. Þessi skilgreining byggir ekki á rannsókn fremur tilfinningu hópsins. (Vegagerðin, 2015).
24 5.3 Hljóðfærið lúr Blásið var til hátíðarinnar með lúr sem er langt tréblásturshljóðfæri frá tímum víkinga sem notað var til að kalla menn til bardaga. Hópurinn auglýsti eftir hljóðfærinu í fjölmiðlum sem bar ekki árangur. Hér má sjá brot úr frétt þar sem auglýst var eftir lúrnum. Hópurinn leitar nú að hljóðfæri sem kallast LÚR, Lur, Lure eða Lurr. Það er blásturshljóðfæri eða einfaldur lúður sem hugmyndin er að láta blása í við opnun hátíðarinnar. (Skutull, 2014). Í kjölfar frétta af leitinni að lúrnum kom ábending um mann í Noregi sem smíðar trélúra. Menningarmiðstöðin pantaði lúr hjá Magnar Storbækken í Tolga Noregi. Magnar Storbækken er með vefsíður með fjölda hljóðfæra þar á meðal Lúra (Magnar Storbækken, 2015). Vegna þess að hátíðin var ný og ekki með mikið fjármagn, leitaði hópurinn eftir verndara lúrsins. Hlutverk verndarans er að greiða hlutdeild í kaupum á hljóðfærinu og að geyma það á milli hátíða. Listaskóli Rögnvaldar Ólafssonar2 gerðist verndari lúrsins þar sem það er varðveitt á milli hátíða. Sjá frétt um verndara lúrsins ,,Listahátíðin LÚR, sem fram fer á Ísafirði 12.-15. júní, auglýsti fyrir stuttu eftir verndara fyrir hljóðfærið Lür og létu viðbrögðin ekki standa á sér. „Listaskóli Rögnvaldar Ólafssonar steig fram og verður verndari hljóðfærisins. Það verður keypt frá Noregi þar sem Magnar Storbækken smíðar það fyrir okkur,“ segir Ólöf Dómhildur Jóhannsdóttir sem heldur utan um ungmennahópinn sem skipuleggur hátíðina. Hópurinn hefur leitað að hljóðfærinu til láns eða kaupa án árangurs í nokkurn tíma og því var ákveðið að auglýsa eftir verndara hljóðfærisins sem myndi fjármagna smíðina á hljóðfærinu fyrir hátíðina. Og úr því rættist.” (Bæjarins Besta, 2014).
2 „Listaskóli Rögnvaldar Ólafssonar er í eigu tveggja stærstu hluthafa Edinborgarhússins efh., Litla leikklúbbsins og Myndlistarfélagsins á Ísafirði, auk Tónlistarskóla Margrétar Gunnarsdóttur. Skólinn var stofnaður árið 1993 og er uppbygging hans miðuð við að veita almenna fræðslu á sviði myndlistar, leiklistar, tónlistar og danslistar. Listaskólinn býður bæði nám samkvæmt fastri stundaskrá og einstök námskeið.“ http://www.edinborg.is/lro/index.asp?page=about
25 Tilvist hljóðfæris sem kallast lúr er ein af ástæðunum fyrir því að nafnið LÚR-festival var valið, þar sem gaman er að geta blásið til hátíðarinnar með lúðri eins og þessum, saga hljóðfærisins er, að það var notað til að kalla fólk saman vegna ógna, náttúruhamfara og til boða til funda.
MYND 3 MYND AF MADIS MAËKALLE SPILA Á HLJÓÐFÆRIÐ LÚR
5.4 Markmið og hugsjón LÚR-festival Markmiðin með hátíðinni, eins og áður hefur komið fram, eru tvö; að skapa vettvang fyrir unga listmenn á Vestfjörðum til að koma fram og kynnast öðrum listamönnum sem og að efla tengingu milli ungmenna á kjálkanum, hátíðin er sameiningartákn Vestfirskra ungmenna. Síðarnefnda markmiðið kom fram í stefnumótunarvinnu ungmennanna en þar kom einnig fram að hátíðin ætti að vera vímuefnalaus, opin/frjálsleg og ekki tónlistarhátíð.
26 Hugmyndin að halda listahátíð á norðanverðum Vestfjörðum sem ætluð er ungu fólki með tengingu til Evrópu hófst í Menningarmiðstöðinni Edinborg. Framtíðarsýn ME er að vera öflugri, alþjóðlegri og betri. Með það að leiðarljósi fundaði verkefnastjóri ME með þremur stúlkum sem höfðu áhuga á stofnun listahátíðar eins og hefur komið fram hér að framan. Í kjölfar fundarins var ákveðið að sækja um frumkvæði ungs fólks í sjóð Evrópu unga fólksins. Um haustið var boðað til opins fundar fyrir ungt fólk með áhuga á stofnun listahátíðar. ME boðaði til fundar þar sem eftirfarandi kom fram:
“Listin og Evrópa Kynningarfundur vegna verkefnisins listin og Evrópa Þriðjudaginn 27. ágúst kl. 15:00 Verkefnið listin og Evrópa er tilraunaverkefni þar sem ungmenni á aldrinum 15-30 ára vinna að því að skapa listahátíð á Ísafirði. Unnið verður með lýðræðislegum hætti að skipulagningu hátíðar með tengsl til Evrópu. Markmiðið er að mögulegt sé að halda alþjóðlega …” (Edinborg, 2013)
Ákveðið var að fá faglærða kennara til að kenna listasmiðjurnar, til að tryggja gæði þeirra. Mikið var lagt upp úr því í skipulagningunni að hugsa stórt og vera óhrædd við að reyna við hugmyndir sem gætu hljómað óframkvæmanlegar. Meðal annars var kannað hvort eftirfarandi tónlistarmenn gætu spilað á hátíðinni: Kaleo, Woodkid, Páll Óskar, Retro Stefson, Mugison og Arctic Monkeys. Þetta þykir nokkuð hátt skotið fyrir hátíð sem var á þeim tímapunkti aldrei búið að halda. Það er mikilvægt við skipulagningu verkefna í minni byggðakjörnum að viðmiðin séu þau sömu og í stærri byggðarkjörnum, hvað varðar standard, en auðvitað er erfiðara að framkvæma margar stórar hugmyndir í minni byggðarkjörnum sökum skorts á fjármagni og eins og hjá LÚR festival þar sem vegalengd frá höfuðstaðnum skapar aukið flækjustig og fjárútlát.
27 6 Skipulagning
Skipulagning hátíðarinnar er einn af miklilvægustu þáttum verkefnisins þar sem frumkvæði og þátttaka í samfélaganu eru lykilorð. Skipulagningin hefur áhrif á þær styrkveitingar sem hátíðin hefur hlotið. 6.1 Lýðræðisleg vinnubrögð Lýðræðisleg vinnubrögð er eitthvað sem LÚR-festival gefur sig út fyrir að vinna eftir. Hugtakið lýðræði, gefur til kynna að fjöldinn ráði og þar af leiðandi má álykta að þar sem lýðræðisleg vinnubrögð séu viðhöfð að allur hópurinn tjái skoðanir sínar og útfrá því sé tekin upplýst ákvörðun. Þegar þessu orðasambandi er flett upp í rafrænu gagnasafni Snöru skilar það engri niðurstöðu en í sitthvoru lagi skilar það niðurstöðu. Hugtakið lýðræði hefur þ á þýðingu samkvæmt Snöru „stjórnarfar og réttur og afstaða einstaklinga og hópa til láta í ljós skoðun sína og hafa áhrif á samfélagsleg málefni” (Mörður Árnason et al., 2010). Lýðræði getur annars vegar verið beint lýðræði, þegar ákvarðanir eru teknar af öllum kjósendum ríkis með allsherjar atkvæðagreiðslum um tiltekið mál, hins vegar er það óbeint lýðræði eða fulltrúalýðræði þ egar kjörnir fulltrúar taka ákvarðanir (Dóra Hafsteinsdóttir & Sigríður Harðardóttir, 1990). Vinnubrögð eru hins vegar skilgreind sem aðferð við vinnu, vinnuhættir (Mörður Árnason et al., 2010). Að vinna með lýðræðisleg vinnubrögð að leiðarljósi er áskorun. Hugtök eins og frelsi, jafnrétti og umburðalyndi eru grunnlínur í gegnum ferlið. Beint lýðræði var viðhaft og frelsi ungmennanna til að taka ákvarðanir um eigin framtíð mikilvægur þáttur í verkefninu. Frelsi hvers einstaklings til að tjá skoðanir sínar og taka frumkvæði. Jafn réttur allra þátttakenda til andlegra og efnislegra gæða t.d. njóta félagslegs öryggis, þátttöku í dagskrá og aðgengi að upplýsingum var haft í hávegum. Umburðarlyndi, umhyggja, samkennd og samábyrgð þátttakenda. Þessi vinnubrögð fela í sér virðingu fyrir hverjum þátttakanda. 6.2 Evrópa unga fólksins Evrópa unga fólksins, er þjónustuskrifstofa og þekkingarmiðstöð fyrir æskulýðsstarf á Íslandi sem veitir styrki úr áætlun Evrópusambandsins til verkefna í æskulýðsstarfi. Árið 2014 tók við ný áætlun hjá Evrópusambandinu kölluð Erasmus+. Á þeim tíma sem LÚR-festival sótti um í sjóðinn var áætlunin kölluð Youth in action. Áætlunin er til sjö ára 2007-2013 og markmið hennar að efla evrópska borgaravitund, samstöðu og umburðarlyndi meðal ungra Evrópubúa og virkja ungmennin sem þátttakendur í að móta framtíð sambandsins (EUF, 2015).
28 6.3 Frumkvæði unga fólksins Skipulagning hátíðarinnar hófst haustið 2013 í ME. Sumarið 2013 sóttu nokkur ungmenni um styrk til Evrópu unga fólksins í áætlunina Youth in action. Sótt var um flokk 1.2 Frumkvæði unga fólksins sem styður innanlands eða fjölþjóðleg verkefni sem unga fólkið átt frumkvæði að og stjórnar sjálft með það að leiðarljósi að efla frumkvæði, framtakssemi og sköpunarkraft. „Frumkvæðisverkefni geta líka leitt af sér atvinnu, stofnun samtaka, áhugahópa eða annars félagsskapar innan félagsmála- og/ eða æskulýðsgeirans“ (Framkvæmdastjórn Evróðusambandsins, 2013). Hópurinn fékk styrk til þess að skipuleggja listahátíð sem var afmarkað verkefni sem hófst um miðjan ágúst og lauk um miðjan febrúar. Markmiðið með verkefninu var að virkja hóp ungs fólks til að taka ábyrgð á eigin framtíð og skipuleggja listahátíð í Ísafjarðarbæ. Ungmenni á aldrinum 16-26 ára mættu á fundi tvisvar í mánuði. Lagt var upp með óskrifað blað og lýðræðisleg (e. democracy) vinnubrögð voru höfð að leiðarljósi við skipulagninguna.
6.4 Ungmennaskipti Í október var sótt um styrk til Evrópa Unga fólksins fyrir ungmennaskiptaverkefni. Skilyrði fyrir ungmennaskiptaverkefni er að hópurinn í ME færi í samstarf við eitt eða fleiri samtök/hópa í Evrópu og a.m.k. einn hóp í Evrópusambandinu. Í umsókn til Evrópu unga fólksins var ákveðið að það yrðu þrjár listasmiðjur. Drög að dagskrá í kringum hátíðina var mótuð, en sjá má dagskrána sem var skilað inn með umsókninni í fylgiskjali #2. Listasmiðjur voru undirstaða dagskrárinnar, þar sem efni fyrir dagskrá hátíðarinnar yrði að einhverju leiti framleitt í listasmiðjum. Notaðist hópurinn við Otlas leitarvél (Erasmus+, 2015) til að finna hópa og þeim sendur tölvupóstur (Sjá fylgiskjal #1) með drögum að ungmennaskiptaverkefni í tengslum við listahátíð. Svör bárust frá þremur hópum, frá Finnlandi, Rúmeníu og Hollandi. Samstarf hófst með tveimur hópum öðrum frá Finnlandi og frá Rúmeníu. Hópstjórar hópanna útbjuggu umsókn fyrir ungmennaskiptaverkefni. Íslenski hópurinn vann með lýðræðislegum vinnubrögðum að umsókn undir leiðsögn verkefnisstjóra ME.
29 6.5 Undirbúningur og ungmennin Undirbúningur hátíðarinnar er stór hluti af verkefninu LÚR festival og er ferlið hluti af óformlegu námi ungmennanna. Tæpt ár var unnið að undirbúningi hátíðarinnar með ungmennahópnum en hátíðin er skipulögð af hópi ungmenna sem funduðu reglulega í þetta tæpa ár fyrir hátíðina. (sjá myndir frá undirbúningi og hátíðinni í fylgiskjali #7) Hópur ungmenna hittist í Edinborgarhúsinu á Ísafirði í byrjun september 2013. Í upphafi voru þetta fimm ungmenni, en strax á næsta fundi mættu 20 manns. Vinnufundir voru haldnir aðra hverja viku frá september 2013 fram að hátíð í júní 2014. Verkefnastjóri ME setti upp tillögu að dagskrá fundarins og gátu allir fundarmenn haft áhrif á dagskrána. Á fundunum skipulögðu ungmennin hvernig hátíðin ætti að vera, hvar hún færi fram, hverjir tækju þátt, hvernig ætti að fjármagna viðburðinn og hvernig dagskráin ætti að líta út. Fljótlega var ákveðið að sækja um hjá Evrópu unga fólksins fyrir ungmennaskiptaverkefni og taka á móti hóp/hópum eins og greint er frá í kaflanum Ungmennaskipti. Myndaður var hópur á Facebook kallaður „Skipuleggðettasjitt“. Á „Skipuleggðettasjitt“ birtust upplýsingar um fundi, þar voru umræður á milli funda og efni deilt sem við átti t.d. umfjöllunum, hugmyndum að auglýsingum og fleira. Hópurinn sem skipulagði fyrstu hátíðina var mjög skapandi og fékk margar hugmyndir sem ekki komust í framkvæmd á fyrstu hátíðinni 2014. Höfundur þessarar greinargerðar framkvæmdi könnun meðal skipuleggenda LÚR- festival 2014. Könnunin var send á 11 þátttakendur sem komu að skipulagningu hátíðarinnar og þar af svöruðu níu manns könnuninni. Nokkar spurningar voru lagðar fyrir en sjá má könnunina í heild sinni í fylgiskjali #10. Spurt var um aldur, kyn, áhugasvið, hvers vegna þátttakandi tók þátt í skipulagningu, hvort þátttakandi hafi verið ánægður með þátttöku sína í skipulagningu, hvort þátttakendur teldu að unnið hafi verið lýðræðislega að ákvörðunartökum, áhrif þátttöku í skipulagningu á andlega líðan, hvort þátttakandi upplifði álag eða mismunun vegna kyns og hvaða þáttur skipulagningarinnar hafði jákvæð áhrif á þátttakandann. Flestir svöruðu spurningunni „Hvers vegna tókstu þátt í skipulagningu LÚR-festival 2014?” á þann veg að það væri áhugavert og skemmtilegt, hér eru dæmi um svör úr könnuninni: „Vegna þess að listahátíðir vekja mikinn áhuga hjá mér og mér fannst geggjað að fá tækifæri að skipuleggja þannig.“
„Fannst þetta spennandi, skemmtilegt og sniðugt til að vekja athygli á svona litlum stað“
30 „æ bara gaman“
Niðurstöður könnunarinnar sýndu að skipulagsferlið, sem felst í því að halda hátíð eins og LÚR festival var mikilvægt fyrir ungmennin. Sjö svöruðu að reglulegir fundir hefðu jákvæð áhrif á sig og sex töldu Holtsferð hafa haft jákvæð áhrif á sig, til jafns við hátíðardagana sjálfa. Svör við álagi við skipulagninguna voru dreifð, en tveimur fannst álagið vera mikið, fjórum meðal mikið og einum lítið en spurningin var hvernig upplifðir þú álag í skipulagningunni. Álagið dreifðist mismikið milli einstaklinga eftir styrkleikum og hæfni til að takast á við verkefni, sem hefði mátt meta betur af verkefnisstjóra. Niðurstöður könnunarinnar var að almenn ánægja var meðal þátttakenda og endurspeglaði það upplifun mína sem verkefnastjóri. Sjá könnun í heild sinni í fylgiskjali #10
6.6 Skipuleggjandi LUNGA Í janúar (13. jan) fengum við heimsókn frá Björt Sigfinnsdóttur, einum af stofnendum LUNGA á Seyðisfirði. Hún kynnti sögu LUNGA og tengsl sín við hátíðina. Einnig kenndi hún hópnum nokkrar aðferðir við verkefnastjórn, þar á meðal IDOART, Check in, sjónræna skipulagningu með gulum miðum og markmiðasetningu. Björt sagði okkur einnig frá því hvað gekk vel og hvað bæri að vara sig á, út frá reynslu sinni vegna skipulagningar LUNGA. Á vordögum 2015 hafði ég samband við skipuleggendur LUNGA og bað þá að svara spurningarlista varðandi hátíðina þeirra. Aðalheiður Lóa Borgþórsdóttir framkvæmdarstjóri hátíðarinnar svaraði spurningalistanum, sjá má í heild sinni í viðhengi #12. Áhugavert var að lesa svörin frá Aðalheiði þar má nefna fjölda skipuleggenda hátíðarinnar en þar eru sex aðilar sem koma að skipulagningunni í undirbúningnum og fjöldin eykst þegar kemur að framkvæmdinni. Telur Aðalheiður að hátíðin hafi 100% áhrif á val ungs fólks til búsetu á Seyðisfirði, þessar vangaveltu væri gaman að rannsaka.
6.7 Verkaskipting - Ábyrgð Verkefnastjóri ME boðaði til funda. Dagskrá fundar var mótuð í upphafi fundar og farið yfir þau verkefni sem eftir voru hverju sinni en verkefni voru skrifuð upp á spjöld. Þátttakendur í skipulagningu tóku ábyrgð ásamt tveimur til þremur öðrum á verkefni sem þau höfðu skrifað á spjöldin. Fjöldi ungmenna við skipulagningu hátíðarinnar var á bilinu 12-20 manns. Fjöldinn er góður til þess að dreifa verkefnum á fleiri hendur en gallinn er hins vegar sá að ábyrgð er dreifð á marga sem getur reynst erfitt að ná saman á einn fund. Því er líklegra að verkefni
31 týnist þegar mikill fjöldi skipuleggjenda ber ábyrgð á verkefnum. Þess vegna er mikilvægt að vera með einn verkefnastjóra sem ber ábyrgð á framvindu verkefnisins en hann ,,gegnir lykilstöðu í verkefnishópnum og þarf að ávinna sér traust hans og virðingu til að verkefnið takist vel. Hann þarf að hafa skilning á, og getu til, að nota rökhyggju tæknimannsins jafnframt því að skilja vangaveltur stjórnenda um kosti, styrkleika eða veikleika verkefnis, eða um ólíkar leiðir til að ná settu markmiði” (Jón Hreinsson & Karl Friðriksson, 2003).
6.8 Skipulagsferð í Holt Helgina 1-2. febrúar 2014 fór hópurinn í Holt í Önundarfirði til þess að skipuleggja hátíðina og var eitt af aðal markmiðum ferðarinnar að útbúa kynningarmyndband og ákveða nafn á hátíðina. Hópurinn fór á einkabílum til að spara kostnað. Dagskrá ferðarinnar var eftirfarandi og birtist á Facebook síðu hópsins:
Holtsferð 1-2. febrúar Dagskrá: 13:00 mæting í Edinborgarhúsið ... 13:15 Lagt af stað (Ólöf er með einn bíl þar sem komast 4 farþegar, getur einhver annar verið á bíl?) 13:45 Rennum í hlað í friðarsetrinu í Holti 14:00 Allir búnir að koma sér fyrir og hittumst í salnum(stofunni) CHECK IN 14:10 Gerum IDOART fyrir daginn 14:20-16:00 Skipulagsvinna 16:00 Kaffitími 16:30-18:00 Skipulagsvinna 18:00-19:00 Eldum mat og tilheyrandi 19:00 MHHH MATUR 20:00 -Spil, leikir og fleira skemmtilegt ZZZZZZZzzzzzzzzz 10:00 Morgunmatur 11:00-12:00 Skoðum hvert við erum komin og hvernig okkur líður með það CHECK OUT 12:15 Brottför frá Holti ATH. Þeir sem eru undir 18 ára koma á ábyrgð forráðamanna sinna.
32 Holtsferðin var vel heppnuð og myndaðist góð stemmning í hópnum. Unnið var vel yfir daginn og átti óformlegt nám sér stað. Á fundum og í Holtsferðinni notuðum við Check in og Check out sem fer þannig fram að setið er í hring og byrjað er á check in í upphafi fundar en þá segir hver og einn hvernig honum líður, hvaða áhyggjur hann hefur af fyrirhuguðum verkefnum, hvernig hann er stemmdur, sem er til glöggvunar fyrir hina, til að taka tillit til í samstarfinu. Þegar fundinum/vinnustundinni lýkur er farið yfir það sem hefur áunnist á fundinum og viðkomandi tjáir sig um líðan sína í lok fundar. Einnig var notuð aðferðin IDOART sem hjálpar við skipulagningu og markmiðasetningu. I-ið stendur fyrir intentions eða áform, d-ið fyrir desired outcome eða áformuð niðurstaða, a-ið fyrir agenda eða dagskrá, r-ið fyrir roles eða hlutverk og t-ið fyrir tímarammann(IDEO, 2015). Þessa aðferð lærðum við af Björt Sigfinnsdóttur og hún hjálpar við að gera markmiðin og verkefnin sýnileg fyrir allan hópinn.
33 7 LÚR-festival framkvæmd Rúmt ár fór í skipulagningu hátíðarinnar LÚR-festival 2014 enda að mörgu að hyggja. Sjö daga heimsókn frá tveimur erlendum hópum, opnunarhóf, þrjár listasmiðjur, danshópur og danssmiðjur, hönnunarsmiðja og vegleg lokahátíð. Hvert og eitt þessara atriða þurfti að ganga nokkuð hnökralaust fyrir sig til að hátíðin myndi heppnast og upplifun allra, sem að henni kæmu, væri góð.
7.1 Erlendu hóparnir Ungmennaskiptunum hafa verið gerð nokkur skil í kaflanum um ungmennaskipti en í framkvæmdinni eru nokkur áhugaverð atriði. Tveir erlendir hópar komu til Ísafjarðar til að hitta hópinn sem vann að skipulagningu LÚR festival og taka þátt í hátíðinni en útbúinn var upplýsingapakki, til að undirbúa erlendu hópana fyrir komuna til Íslands en þann pakka má sjá í fylgiskjali #4. Hópurinn sem tók þátt í ungmennaskiptaverkefninu náði ekki því flugi sem hópstjórarnir, einn frá hverju landi, höfðu vonast eftir, þrátt fyrir hópefli og samveru nánast allan daginn í sjö daga (9.-15. júní). Erlendu hóparnir ásamt nokkrum úr íslenska hópnum gistu saman í Guðmundarbúð, húsi Björgunarfélags Ísafjarðar. Í Guðmundarbúð eru engar sturtur þannig að hópurinn fékk aðgang að sturtum í íþróttahúsi við Austurveg til móts við sundlaug Ísafjarðar. Fljótlega fór að gæta óánægju meðal erlendu gestanna með það fyrirkomulag og var þá tekið á það ráð að veita þeim aðgang að sturtum í Edinborgarhúsinu en þar eru tvær einstaklingssturtur. Hóparnir undirbjuggu morgunverð saman í Guðmundarbúð en hádegismatur og kvöldmatur var á veitingastöðunum Tjöruhúsinu og Húsinu til skiptis. Kveðjustund fór fram í Reykjanesi þar sem þ átttakendur í ungmennaskiptaverkefninu lögðu, mat á verkefnið bæði einstaklingsmat og hópmat, en þá var hópnum skipt niður í 4 minni hópa og unnu þau myndband um þ að sem þau lærðu. Myndband um dvölina á Íslandi og myndbönd sem hóparnir unnu á lokadeginum má finna á eftirfarandi tengli á youtube: https://www.youtube.com/watch?v=xlCFmn3oHL4
34
MYND 4 HÓPMYND FRÁ KVEÐJUSTUND Í REYKJANESI, LJÓSMYND PANU PÄIVÄRINTA NUORISOKESKUS OIVANKI
7.2 Listasmiðjur Listasmiðjur eru stutt námskeið í ákveðinni listgrein þar sem kennari leiðir hóp að lokaniðurstöðu. Boðið var upp á listasmiðjur fyrir þá sem tóku þátt í ungmennaskiptunum, sem voru átta ungmenni frá Rúmeníu, sjö frá Finnlandi og 12 frá Íslandi. Einnig var boðið upp á smiðjur sem voru opnar fyrir alla á svæðinu í dans og hönnun. Upplýsingar og skráning í opnu smiðjurnar var á heimasíðu hátíðarinnar https://lurfestival.wordpress.com/ þar var skráningarform sem var tengt við google form sem skilar skráningunum í skjal sem er tengt við tölvupósfang hátíðarinnar.(sjá fylgiskjal # 11). Skráning í danssmiðjurnar var ágæt eða um 10 manns sem skráðu sig í hana en hins vegar skráði sig enginn í hönnunarsmiðju og féll hún því niður.
35 7.3 Dagskrá LÚR-festival 2014 hófst fimmtudagskvöldi 12. júní með setningarhátíð á Silfurtorgi þar sem Madis Mäekalle lúðrasveitastjóri í Tónlistaskóla Ísafjarðar blés í blásturshljóðfærið lúrinn. Morrinn, leiklistahópur á vegum Vinnuskóla Ísafjarðarbæjar, setti upp tískusýningu á notuðum fötum frá fatamarkaði starfsendurhæfingarinnar Vesturafls. Þormóður Eiríksson spilaði nokkur lög og þar með lauk setningarathöfninni. Seldir voru bolir sem Ómar Karvel ,einn af skipuleggendum hátíðarinnar, myndskreytti og töskur með LÚR lógóinu, sem Freyja Rein teiknaði.
MYND 5 ÓMAR KARVEL MYND 6 MYND AF TEIKNINGU ÓMARS LISTAMAÐURINN Á BAKVIÐ LÚR KARVELS BOLINA. LJÓSMYNDARI: ÓLÖF DÓMHILUR
13. Júní á föstudeginum opnaði Vikar Mar, ungur listamaður frá Akureyri, sína fyrstu einkasýningu, „Mar”, í Rögnvaldarsal Edinborgarhússins. Afrakstur listasmiðju hátíðarinnar opnaði myndlistarsýning í undirgöngum milli Hafnarstrætis og Aðalstrætis þ ar sem ungmennin í ungmennaskiptaverkefninu höfðu unnið veggmyndir undir leiðsögn Þorvalds Jónssonar sem má sjá á 2 mynd sem birtist hér að framan.Verkum ungmenna sem sátu námskeið Bjarkar Viggósdóttur í kvikmyndagerð var sýnt um kvöldið í Edinborgarhúsinu. Haldinn var markaður á Silfurtorgi á laugardeginum, þar sem öllum bauðst að taka þátt sem vildu. Þar sýndi danshópurinn Shär dansverk ásamt hópi krakka sem höfðu verið á námskeiði hjá Shär. Sviðslistahópurinn vann í Safnahúsinu undir leiðsögn Ástbjargar Rutar Jónsdóttur og sýndi þar þátttökuleikhús á laugardeginum. Þá var hátíðinni slúttað með lokahófi í Edinborgarhúsinu þar sem nokkrar hljómsveitir spiluðu ásamt hljómsveitinni Mammút.
36 7.4 Dagskrá LÚR-festival 12-15. júní 2014 11-15. júní kl. 10-13:00 Danssmiðja fyrir 10-15 ára - Námskeiðið er ókeypis en þátttakendur skrá sig á lurfestival.wordpress.com/ 12. júní fimmtudagur 15.30 – 17:00 SHÄR danssmiðja í Edinborgarhúsinu. Námskeiðið er ókeypis en þátttakendur skrá sig á lurfestival.wordpress.com/ 20:00 Setningarathöfn LÚR-festival á Silfurtorgi. Blásið í víkingahljóðfærið Lür Tískusýning á vintage fötum. Fatnaður eftir Jóhönnu Stefánsdóttur ásamt fötum sem hún hefur sérstaklega valið af fatamarkaði Vesturafls. Tónlistaratriði frá Tónlistarskóla Ísafjarðar
13. júní föstudagur 10-13:00 Hönnunarsmiðja- ALLT ÚR ENGU í Netagerðinni Grænagarði. Námskeiðið er ókeypis en þátttakendur skrá sig á lurfestival.wordpress.com/ 15:00-16:30 SHÄR danssmiðja í Edinborgarhúsinu. Námskeiðið er ókeypis en þátttakendur skrá sig á lurfestival.wordpress.com/ 17:00 Vikar Mar opnar sína fyrstu einkasýningu, „Mar”, í Rögnvaldarsal Edinborgarhússins. 18:00 Opnun myndlistarsýningar í undirgöngum milli Hafnarstætis og Aðalstrætis. Verk unnið undir leiðsögn Þorvaldar Jónssonar myndlistarmanns. thorvaldurjonsson.wordpress.com. 22:00 Kvikmyndasýningar í Edinborgarsal Edinborghússins þar sem afrakstur kvikmyndasmiðju undir leiðsögn Bjarkar Viggósdóttur bjorkviggosdottir.com
14.júní laugardagur 13-16:00 Flóamarkaður á Silfurtorgi 14:00 Sviðslistahópur sýnir verk í Bæjarbókarsafninu. Hópurinn vinnur verk undir leiðsögn 15:00 SHÄR danssýning staðsetning auglýst síðar. 21-00:00 Lokahóf LÚR-festival í Edinborgarhúsinu. Lókal bönd, tvær ungmennahljómsveitir Indigo og Sarangi og Mammút spila. Miðasala í Edinborgarhúsinu laugardaginn 14. júní.
15.júní sunnudagur Sýning í Edinborgarhúsinu opin frá kl. 12:00-22:00
37 7.5 Áhorfendur Markhópur LÚR festival eru ungmenni á aldrinum 16-30 ára með aðaláherslu á ungmenni á aldrinum 16-20 ára. Hópurinn skiptist í 715 karlmenn og 768 konur með lögheimili á Vestfjörðum 1. Janúar 2014 samkvæmt gögnum frá Hagstofu Íslands (Hagstofa Íslands, 2015).
Mannfjöldi 16-30 ára á Vestfjörðum 1.janúar 2014
Konur Karlar
780
760 768 740
720
700 715
680 1
Samkvæmt þessu eru það um 1500 manns sem er aðal markhópur LÚR festival en augljóst er að ekki allir hafa áhuga á að taka þátt í smiðjum á LÚR festival en mögulega væri hægt að ná hluta af markhópnum til að vera áhorfendur á hátíðinni. Þeir sem voru þátttakendur í og tóku þátt í að gera hátíðina að veruleika voru aðallega ungmennin sem tóku þátt í ungmennaskiptaverkefninu á fyrsta ári hátíðarinnar 2014. Einnig voru um 15 krakkar á aldrinum 8-14 ára sem tóku þátt í danssmiðjum Shär sem sýndu dans á Silfurtorgi hátíðarhelgina.
7.6 Miðlun Miðlun er mikilvæg fyrir litla hátíð, með litla fjármuni, eins og LÚR festival. Því lögðum við upp með það, að senda út mikið af fréttatilkynningum og pósta á samfélagsmiðlum til að ná athygli fólks. Þeir miðlar sem voru notaðir í þetta verkefni eru eftirfarandi vefmiðlar: Vefsíða, twitter, facebook, instagram, vimeo, snapchat. http://lurfestival.wordpress.com/about/ https://twitter.com/hashtag/lurfestival https://www.facebook.com/LURfestival
38 https://instagram.com/lurfestival/ http://vimeo.com/102157992 Snapchat: Lurfestival
Þátttakendur í hátíðinni miðluðu efni á youtube sem má sjá í neðangreindum tenglum: https://www.youtube.com/watch?v=qGRzSmfk0hQoglist=UUQW1IceuRHLxGpCAdTY9SS Qogindex=2 https://www.youtube.com/watch?v=c1JU5dzS_F4oglist=UUQW1IceuRHLxGpCAdTY9SSQ ogindex=1 https://www.youtube.com/watch?v=xlCFmn3oHL4
Einnig voru notaðir prentmiðlar eins og blöð, veggspjöld, dreifimiðar og dagskrá hátíðarinnar var dreift í öll hús á norðanverðum Vestfjörðum.
7.7 Fjármögnun LÚR-festival 2014 gekk vel upp fjárhagslega en að stórum hluta til vegna styrks frá Evrópa unga fólksins sem veitti hátíðinni trúverðugleika til að afla fjár annars staðar frá. Menningarráð Vestfjarða veitti hátíðinni 500.000 kr. styrk þar sem hátíðin þurfti að fjármagna annað eins en það var þegar frágengið með styrknum frá Evrópu unga fólksins(sjá lokaskýrslu í fylgiskjali #8). LÚR-festival 2015 var fjármögnuð í heimabyggð með styrkjum frá fyrirtækjum, Ísafjarðarbæ og Uppbyggingarsjóðnum.
39 8 Aðferðir Þeim aðferðum sem voru nýttar í verkefninu er lýst hér á eftir sem og SVÓT og PEST greining á verkefninu.
8.1 Styrkumsóknir Sótt var um styrki í nokkrum sjóðum vegna LÚR-festival 2014. Stærsti styrkurinn sem var veittur til hátíðarinnar kom frá Evrópu unga fólksins. Við styrkveitingu úr Menningarráði Vestfjarða (2014) og Uppbyggingarsjóðnum (2015) er greitt út 50% af styrknum við undirritun og 50% við skil á lokaskýrslu (sjá lokaskýrslu í fylgiskjali #9). Fjöldi fyrirtækja og einstaklinga styrktu verkefni 2014 í kjölfar umfjöllunar um hópfjármögnun. Styrkumsóknagerð er krefjandi verkefni og í umsókninni þarf að koma fram áætlun um flest atriði sem við kemur verkefninu (sjá styrkumsókn í sjóð Menningarráðs Vestjarða í fylgiskjali #3). Fjárhagsáætlun vegna LÚR-festival 2014 var unnin af verkefnastjóra ME í samstarfi við ungmennin. Áætlunin var frekar stór þar sem innifalið í henni var flug, gisting, matur, kennsla, efniviður og tæki fyrir smiðjur og margt fleira.
8.2 Hópfjármögnun Hópfjármögnun e. crowdfunding er leið til að fjármagna verkefni með aðstoð fjöldans eins og segir í bókinni Introducing the Creative Industries. Online, a form of funding creative projects, prototypes and even art works has taken shape. Crowdfunding is a form of financial crowdsourcing, pitching an idea to the masses through a website that serves as a marketplace. Through sites such as Kickstarter.com, small businesses or individuals will pitch ideas and ask for small up-front investments in the project, in return for getting the eventual product at lower price – in some cases making it exclusively available to the participants. (Davies & Gauti Sigþórsson, 2013)
Hátíðin safnaði 2001 € á síðunni Karolina Fund (Karolina Fund, 2014). Þar sem var boðið upp á varning, þakkir, miða á tjaldsvæðið, auglýsingar og aðgangsmiða gegn ákveðnum styrkupphæðum. Dæmi um upphæð: „Pledge €60 or more Fyrir 60 evrur eða um 9.300 krónur færð þú í fyrsta lagi mega kúl LÚR bol með mynd eftir Ómar Karvel, í öðru lagi gistingu á tjaldsvæðinu okkar frábæra BYOT (bring your own tent)
40 og í þriðja lagi aðgang á frábæra lokahófið þar sem local bönd og íslenska hljómsveitin Mammút koma og skemmta. You'll get a mega awesome LÚR t-shirt illustrated by Ómar Karvel , second of all you get to stay at our lovely campsite BYOT (bring your own tent) and last but not least you get a ticket to our fantastic final show where local bands and the Icelandic band Mammút will perform and entertain” (Karolina Fund, 2014). Skjáskot af síðunni með upplýsingum um hópfjármögnun má sjá í fylgiskjali #6.
8.3 Verkefnastjórn „Hvað er verkefni?“ er stór spurning sem allir ættu að spyrja sig áður en lagt er af stað í skipulagningu viðburðar. „Einföld skilgreining á verkefni er „sérstakt viðfangsefni“. Þetta felur í sér að verkefnið sé utan hinna daglegu athafna“ (Young, Runólfur Smári Steinþórsson, & Ragnar Hauksson, 1999). Almenn eða hefðbundin störf falla ekki undir verkefni þar sem verkefni er unnið meðfram almenni vinnu. Samkvæmt bókinni Verkefnastjórnun, er aðgerðarhringur sem hægt er að nota við verkefnastjórn. Hann er þannig, að verkefninu er skipt upp í fimm þrep sem má nýta í verkefni í heild sinni og í einstökum þáttum verkefnisins. Fyrsta þrepið er að skilgreina markmið og skilafrest, annað þrep að undirbúa áætlanir og tímamörk, upplýsingaöflun og ákvarðanataka, þriðja þrep að upplýsa hópinn og hagsmunaaðila, fjórða þrep að fylgjast vel með framvindu og veita stuðning og fimmta að meta niðurstöður (Young et al., 1999). Samkvæmt aðgerðahring Young, hefði mátt fara aðra leið í stjórn verkefnisins með aðferðum þriðja þreps með því að upplýsa menningarnefnd ME betur um stöðu mála en nefndin óskaði ítrekað eftir nánari upplýsingum um verkefnið. ME var einn af stærstu hagsmunaaðilum verkefnisins þar sem starfsmaður á hennar vegum stýrði verkefninu og allt fjármagn til verkefnisins rann í gegnum sjóði ME og bar nefndin því ábyrgð á samningum sem hátíðin gerði. Samkvæmt þessu hefði betra upplýsingaflæði frá hópnum í heild sinni haft jákvæð áhrif á traust og samstarf við menningarnefnd ME. (Young et al., 1999). Verkefnastjórnin lýtur einnig að samskiptum við erlendu hópstjórana sem eru samstarfsaðilar í verkefninu en í undirbúningsheimsókn sem fór fram í lok apríl 2014 var lagt upp með tímaplan til að vinna eftir. Þetta verkefna- og tímaplan nýttist vel til að skilgreina ábyrgð á verkefnum. Skjalið var geymt á google docs þar sem allir hópstjórarnir höfðu aðgang að og gátu breytt skjalinu svo að hinir sæju strax breytingarnar. Þetta skjal má sjá í fylgiskjali #5 og heitir timetable.
41 8.4 Hópur Hópur er flokkur, skari eða fjöldi sem heldur hópinn eða hefur samband sín á milli. (snara) hópur -flokkur, skari, fjöldi-hópur af e-u -hópum saman -halda hópinn halda saman, hafa samband sín á milli -(allir/alveg) upp til hópa (allir) með tölu, eins og þeir koma fyrir án þess að úr sé valið -í sinn (sínum) hóp (hópi) með sínu fólki ég sá hann í þeirra hóp (hópi) -hópferð -hópmynd -hóppróf Hópur e.group er samansafn af fólki sem reglulega hefur samskipti í þágu sameiginlegs markmiðs/a (Byrnes, 2003). Nokkrar tegundir hópa má finna í skapandi greinum. Það eru stjórnarhópar e. command groups, verkefnahópar e. task groups, áhugahópar e. interest groups og að lokum nefndin e. committee. Í þessu verkefni er bæði verkefnahópur og nefnd þ.e.a.s. menningarnefnd hússins. Hlutverk verkefnahópsins var að skipuleggja hátíðina og framkvæma hana með verkefnastjóra ME. Hlutverk nefndarinnar var að samþykja fjárhagslegar skuldbindingar og fóru öll samskipti milli nefndarinnar og verkefnahópsins í gegnum verkefnastjóra ME.
MYND 5 HÓPURINN VINNUR AÐ SKIPULAGNINGU Í EDINBORGARHÚSINU HAUSTIÐ 2013 . LJÓSMYND ÓLÖF DÓMHILDUR JÓHANNSDÓTTIR
42 8.5 SVÓT greining Verkefnið var SVÓT greint í apríl 2015 af höfundi þessarar greinargerðar. Styrkleikar eru: • Klár og dugleg ungmenni sem koma að verkefninu. • Verkefnið fær góðan byr í samfélaginu og frá yfirvöldum á Ísafirði og Bolungarvík. • Tækifæri fyrir ungt fólk og sérstaða hátíðarinnar að hér er verið að sinna öðrum markhóp en aðrar hátíðir á svæðinu gera. • Tímabilið sem hátíðin er haldin, milli skóla og vinnu.
Veikleikar eru: • Skortur á fjármagni við félagasamtökin sem að hátíðinni standa. • Brottflutningur ungmenna af svæðinu eftir að þau ljúka framhaldsskóla. • Lítið samband við suðurfirðina. • Hver á að bera ábyrgð á verkefninu? • Yfirstjórn óánægð með óvissu.
Ógnir úr umhverfi eru: • Veðurfar er frekar ófyrirséð á þessum tíma á Vestfjörðum og ekki öruggt að hægt sé að tjalda. • Ótraustar samgöngur. • Skortur á hagstæðu gistirými á svæðinu. • Fjarlægð frá höfuðborgarsvæðinu. Ódýrar samgöngur.
Tækifæri í umhverfi eru: • Saga tónlistar og myndlistar á Ísafirði. • Náttúran á svæðinu er stórbrotin. • Nálægð við hafið. • Flugsamgöngur. • Mannauður
43 8.6 PEST greining Verkefnið var PEST greint í apríl 2015 af höfundi þessarar greinargerðar PEST analysis ('Political, Economic, Social and Technological analysis') Pólitísk áhrif: LÚR-festival hefur menningarpólitísk áhrif á svæðinu þar sem ungt fólk hefur áhrif á sitt menningarlega nærumhverfi með skipulagningu viðburðarins. Einnig er hátíðin vettvangur fyrir unga listamenn að koma fram og fyrir ungt fólk að hafa áhrif á samfélagið sitt. Hátíðin er háð pólitík bæði innan opinbera geirans sem og styrkjum frá einkafyrirtækjum þar sem ekkert fast fjármagn er frá opinberum aðilum.
Efnahagsleg áhrif: Hátíðin er háð styrkjum frá hinu opinbera og einkafyrirtækjum/fyrirtækjastyrkum. Með hátíðinni er vonast til að gestir hennar noti þjónustu á svæðinu svo að afleidd áhrif á svæðið eru einhver. Fyrsta hátíðin árið 2014 var styrkt af Evrópa unga fólksins sem skilaði um einni og hálfri milljón inn á svæðið í keyptri þjónustu.
Félagsleg áhrif: Markmiðið er að hafa hátíðina fyrir ungt fólk með þeim tilgangi að sameina ungmenni á svæðinu og kynna svæðið fyrir ungmennum annars staðar af landinu. Frítt var inn á flesta viðburði LÚR-festival 2014 og var miðaverði haldið í lágmarki á lokahóf hátíðarinnar til þess að gefa sem flestum tækifæri á að taka þátt. Félagsleg sjálfsmynd ungs fólks á svæðinu styrkist þegar einstaklingur skilgreinir sig sem hluta af samhengi hátíðar.
Tæknileg áhrif: Tæknin sem hátíðin krefst er hljóðkerfi/hljóðbúnaður, skjávarpi, ljósabúnaður, myndavél, svið/sýningarrými, skrifstofuaðstaða. Einnig væri gott að hafa aðgang að kvikmyndahúsi til þess að tryggja gæði í framsetningu á kvikmyndum. Tækniþekking ungmenna á svæðinu eykst við hátíð sem þessa.
44 9 Framtíð LÚR festival Þegar hugsað er um framtíð LÚR festival þá koma upp spurningar um tilgang verkefnisins þegar það hefur verið framkvæmt tvisvar sinnum 2014 og 2015. Er LÚR festival samfélagsverkefni eða markaðssetning fyrir svæðið? Í samfélagi þar sem brottflutningur fólks af svæðinu er álitið vandamál er mikilvægt að hlúa að hugðarefnum ungs fólks. Ungt fólk er framtíð Vestfjarða eða er það ekki? Margar hátíðir erlendis eru með áherslu á sjálfbæra þróun og umhverfisvernd en hér er áherslan baráttan um byggðina og mikilvægi hennar um landið. Nú er það verkefni unga fólksins að finna fjársjóðinn til að framkvæma næsta LÚR festival. Sá fjársjóður er hugmyndir og framkvæmdagleði þeirra sem vilja hafa áhrif á menningarheim sinn. Þegar blásið var til hátíðarinnar með trélúrnum góða var það ákall til ungs fólks í landinu að sameinast í þeim bardaga sem við háum hvern dag á landsbyggðinni. Bardaginn um að sanna tilverurétt okkar – bardaginn sem tryggir framtíð okkar hér lengst útí rassgati. Er framtíðin að LÚR-festival líkist Þjóðhátíð í Eyjum? Þar sem partífólk heimsins hefur fengið nóg af sól, strandlífi og kokteilum og heimtar varðeld, bjór og brekkusöng eins og kemur fram í bók Gerðar Kristnýjar, Ég veit þú kemur, Þjóðhátíð í Vestmannaeyjum 2002. Þar er vísað til þ ess að mannkynið hafi frá alda öðli stundað samsöng og varðeld sem er eflaust eitthvað til að byggja á. Kannski er hátíð lengst útí rassgati það sem partífólk heimsins vill þar sem það getur lært sitthvað af hverju og séð hvað unga fólkið er að gera.
Eftirfarandi spurning var lögð fyrir á facebooksíðu minni til umræðu:
Hvaða áhrif hefur listahátíð ungs fólks á samfélag í jaðarbyggð? Hefur listahátíð ungs fólks í heimabyggð áhrif á val þess um búsetu í framtíðinni og hvaða áhrif hefur LÚR-festival á ímynd Vestfjarða.
Dæmi um viðbrögð við henni voru eftirfarandi:
RE: „Allt sem er gert fyrir ungt fólk á sviði menningar er þvílík gjöf og besta innlögn í samfélag framtíðar.“
JG: „Menning er einn af undirstöðum fjölbreytts líf.“ HV: „Já eflaust hefur það áhrif á val þess um búsetu í framtíðinni. Það væri meiri líkur fyrir mig að búa á vestfjörðum ef í menningunni væru listahátíðir og skapandi fólk með vinnustofur o.fl. Mér finnst skemmtilegast að búa í skapandi og frjóu umhverfi með allskonar listamönnum. Síðan hafa listahátíðir og fleiri viðburðir áhrif. Það t.d. skapast tenging við aðra landshluta. Það koma listamenn og fleira fólk úr öllum áttum til að taka þátt og sjá listahátíðina. Það vekur upp frjóa hugsun og nýsköpun. Það er skemmtun og frelsi sem listir og menning gefa af sér.“
45 EL: „Þó mar' sé náttlega ekki kannski marktækur þar sem mér finnst öll list alveg dásamleg og sérlega mikilvæg fyrir hvert samfélag fyrir sig, unglist finnst mér eitthvað sem mætti verulega efla og gera meira úr einmitt í jaðarbyggðum og því er LÚR Festival alveg stórgóð byrjun, það er náttúrulega erfitt að segja um áhrif hátíðarinnar svona strax þó ég sé alveg viss um að þau séu farin að tikka inn og eftir því sem árin líða og hátíðin verður eldri þeim mun meiri áhrif mun hún hafa á samfélagið nátturulega svo lengi sem hún heppnast einsog best verður á kosið - ég hef oft viljað að Ísafjarðarbær færi í sérstakt átak einmitt útaf listahátíðunum sem eru hér í bæ og geti þ ví án nokkurrar vestfirskrar ýkju kallað sig listahátíðarbæ og það væri t.d. mjög sniðugt hjá apparatinu að splæsa t.d. í nokkrar heilsíðu auglýsingar þar hátiðirnar allar eru kynntar en það er nú önnur saga - það er enn rými fyrir enn fleiri listahátíðir í Ísafjarðarbæ þeim mun fleiri þeim mun betri og Lúr er sannarlega flottur fulltrúi framtíðarinnar.“ MHJ: „Fjölbreytt menningarlíf er grundvöllurinn fyrir hamingjunni, ég get ekki séð fyrir mér samfélag án menningar og eins og Heiðrún bendir réttilega á þá þá laðar "gott" umhverfi að listamenn og skapandi fólk. Ég er henni sammála um að ég vil heldur búa í samfélagi skapandi fólks en menningarsnauðu umhverfi. Að gera ungu fólki kleift að vinna að list eða þroska menningarlega hugsun, hvort sem það í með því að taka þátt í listsköpun eða njóta listar, hlýtur að hafa góð áhrif á þau. Bæði til framtíðar og í núinu, bæði fyrir ungmennin sjálf og samfélagið allt.“ NI: „Það gefur mér von um skemmtillegri framtið hér. List - listhátiðir krefjast skapandi hugsunar og samvinnu - æskilegir eiginleikar fyrir friðsælt samfélag. (facebook.)“
Þeir aðilar sem skrifuðu ummæli við þessar vangaveltur voru allir jákvæðir í garð LÚR festival og telja hátíð fyrir ungt fólk bæta við fjölbreytileikann í menningarlífinu. Rétt er það sem EL segir að erfitt er að meta áhrif hátíðarinnar þar sem hún er ung en tíminn mun leiða í ljós þau áhrif sem hátíðin mun hafa.
46 10 Samantekt
Hér að framan hef ég gert grein fyrir ýmsum hliðum þess sem viðkemur LÚR. Ég hef dregið fram ýmsar myndir af því með hvaða hætti hægt er að líta á LÚR sem afsprengi hugmyndarinnar um hátíð, sem fyrirfinnst í flestum ef ekki öllum samfélögum. Mikilvægi þess að benda á stóra samhengið felst í því að undirstrika hvaða áhrif hátíð, eins og LÚR, getur haft, en þau ná langt út fyrir eiginleg áhrif á skipuleggjendur og þátttakendur í hátíðum. Í þeim skilningi er LÚR mun stærra samfélagslegra verkefni en hátíðin sjálf segir til um.
Ég tel að LÚR-festival hafi gert ME að betri menningarmiðstöð en hún var fyrir þetta verkefni, sem byggir á velvild bæði fjárhagslega í formi styrkja og jákvæðs viðhorfs í garð Edinborgarhúsins og ME á meðan á verkefninu stóð, sem og í kjölfar þess. ME lagði sig fram um að koma til móts við markhóp sem hafði lítið verið sinnt fram að því. Spurningarnar sem var varpað fram hér að framan voru hvort LÚR festival væri samfélagsverkefni eða markaðssetning fyrir svæðið? Ég tel að það sé fyrst og fremst samfélagsverkefni sem markaðssetur svæðið sem áfangastað og stað þar sem er gott að búa. Í upphafi greinargerðarinnar var varpað fram þessum tveimur spurningum: „Hvaða áhrif hefur listahátíð ungs fólks á samfélag í jaðarbyggð? Hefur listahátíð ungs fólks áhrif á val þess um búsetu í framtíðinni?“ Niðurstaðan mín er að listahátíð eins og sú sem hér um ræðir sé góð viðbót við menningarlíf í jaðarbyggðum og vekur athygli á svæðinu. Af því leiðir að listahátíð hefur alla burði til þess að hafa áhrif á val fólks um búsetu fólks, ekki síst hjá þeim sem starfa í skapandi greinum og kom fram í facebook umræðum hér að framan.
Í framhaldinu vakna ýmsar spurningar sem næsti skipulagshópur LÚR festival þarf að huga, varðandi áframhaldandi hátíðarhöld.Spurningar eins og hversu marga áhorfendur er æskilegt að fá á hátíðina? Verður ungmennaskiptaverkefni? Stóra verkefnið er þó að halda lífi í hátíðinni með því að vera í tengslum við samfélagslegar og menningarlegar hræringar hvers tíma, hafa eitthvað að segja og skipta þar með máli í umræðunni. Með þeim orðum og endurtekningu á þeim mikilvægu orðum sem hafa komið fram hér að framan að „maður er manns gaman“ býð ég lesanda þessara orða velkomin(n) á næsta LÚR festival.
47 11 Heimildaskrá
Árni Björnsson. (2000). Saga daganna. Reykjavík : Mál og menning. Árni Björnsson. (2006). Saga jólanna. [Ólafsfjörður] : Tindur.
Atli Ísleifsson. (2015). Lýsa yfir furðu sinni á málflutning lögreglustjórans í eyjum. Sótt frá http://www.visir.is/lysa-yfir-furdu-sinni-a-malflutningi-logreglustjorans-i- eyjum/article/2015150739914 þann 10.maí 2015.
Bauman, R. (1992). Folklore, cultural performances, and popular entertainments: A communications-centered handbook: Oxford University PressBecker, H., Naaman, M., & Gravano, L. ( 2009). Event Identification in Social Media.
Benjamin Walter, Hjálmar Sveinsson, & Árni Óskarsson. (2000). Listaverkið á tímum fjöldaframleiðslu sinnar : þrjár ritgerðir. Reykjavík :Bjartur : ReykjavíkurAkademían.
Bergþóra Jónsdóttir. (2001). Listahátíð á tímamótum. Reykjavík: Morgunblaðið.
Byrnes, W. J. (2003). Management and the arts (3rd ed. ed.). Amsterdam ; London: Focal Press.
Bæjarins Besta. (2014). Láta smíða Lúr fyrir Lúr Sótt frá http://www.bb.is/Pages/26?NewsID=188510 þann 10.apríl 2015.
Davies, R., & Gauti Sigþórsson. (2013). Introducing the creative industries : from theory to practice. Thousand Oaks, CA : SAGE.
Dóra Hafsteinsdóttir, & Sigríður Harðardóttir. (1990). Íslenska alfræðiorðabókin. Reykjavík : Örn og Örlygur.
Elfar Logi. (2004). Act Alone. Sótt frá http://www.sudureyri.is/actalone/index.asp?lang=is&cat=0&page=655 þann 11.apríl 2015.
48 Erasmus+. (2015). Saltho -Youth. Sótt frá https://www.salto-youth.net/tools/otlas-partner- finding/ þann 11.apríl 2015.
EUF. (2015). Evrópa unga fólksins. Sótt frá http://www.euf.is/umokkur/ þann 10.maí 2015.
European Festival Association (EFA). (2013). The festival academy. Sótt frá http://www.efa-aef.eu/en/activities/the-festival-academy/ þann 10.apríl 2015.
Framkvæmdastjórn Evróðusambandsins. (2013). Evrópa unga fólksins handbók. Sótt frá http://www.euf.is/wp-content/uploads/2014/01/Handb%C3%B3k-2013.pdf þann 9.maí 2015.
Friðjón Mar Sveinbjörnsson. (2013). Hagræn áhrif lista og skapandi greina: Virði þeirra, stuðningsnet og staða í íslensku samfélagi. Sótt frá http://hdl.handle.net/1946/14616 þann 9.ágúst 2015.
Delbosc, A. R. (2008). Social identity as a motivator in cultural festivals. Visitor Studies, 11(1), 3-15.
Edinborg. (2013). Listin og Evrópa. Sótt frá http://www.edinborg.is/index.asp?lang=is&cat=2&page=687 þann 8. ágúst 2015.
Gerður Kristný, & Sigurjón Ragnar Sigurjónsson. (2002). Ég veit þú kemur:Þjóðhátíð í Vestmannaeyjum 2002. Reykjavík : Mál og menning.
Giorgi, L., Sassatelli, M., & Delanty, G. (2011). Festivals and the cultural public sphere. Abingdon ; New York: Routledge.
Greipur Gíslason. (2012). Við djúpið. Sótt frá http://www.viddjupid.is/?q=node/2 þann 10.apríl 2015.
Hagstofa Íslands. (2015). Mannfjöldi. Sótt frá http://www.hagstofa.is/Hagtolur/Mannfjoldi þann 10.apríl 2015.
49 IDEO. (2015). OpenIDEO. Sótt frá https://openideo.com/challenge/web-start- up/inspiration/i-do-art-a-framework-for-idea-development þann 9.maí 2015.
Ingveldur Geirsdóttir. (1995). Mannstu eftir... Uxa "95. Morgunblaðið. Sótt frá http://www.mbl.is/greinasafn/grein/1280065/ þann 10.apríl 2015.
Jón Bergmann Kjartansson. (2012). Listgildi samtímans : handbók um samtímalist á Íslandi. Reykjavík : Jón B. K. Ransu.
Jón Hreinsson, & Karl Friðriksson. (2003). Verkefnastjórnun. Sótt frá http://www.nmi.is/media/13844/Verkefnastj%C3%B3rnun.pdf þann 10.apríl 2015.
Karolina Fund. (2014). Lúr-Festival. Sótt frá https://www.karolinafund.com/project/view/390 þann 10.apríl 2015.
Kristín Andrea. (2011). Rauðasandur Festival. Sótt frá https://www.facebook.com/RaudasandurFestival/info?tab=page_info þann 10.apríl 2015.
Lifehack. (2015). 20 Greatest Outdoor Music festivals you should experience now. Sótt frá http://www.lifehack.org/articles/lifestyle/20-greatest-outdoor-music-festivals-you-should- experience-now.html þann 10.apríl 2015.
Magnar Storbækken. (2015). Naturinstrumenter. Sótt frá http://www.naturinstrumenter.no/ þann 10.apríl 2015.
Mugison. (2003). Aldrei fór ég suður. Sótt frá http://aldrei.is/ þann 10.apríl 2015.
Mörður Árnason, Árni Böðvarsson, & Laufey Leifsdóttir. (2010). Íslensk orðabók. Reykjavík : Forlagið.
Mýrarboltafélag Íslands. (2004). Mýrarboltinn. Sótt frá http://www.myrarbolti.com/sagan/ þann 10.apríl 2015.
50 Nýsköpunarmiðstöð Íslands. (2015). Samfélagsleg nýsköpun. Sótt frá http://www.nmi.is/um- okkur/samfelagsleg-nyskoepun þann 10.apríl 2015.
Ozouf, M. (1975). Space and Time in the Festivals of the French Revolution. Comparative Studies in Society and History, 17(03), 372-384.
Roskilde Festival. (2015). Roskilde Festival. Sótt frá www.roskilde-festival.dk/more/about- roskilde-festival?code=1 þann 10.apríl 2015.
Sigríður Þorgrímsdóttir. (2012). Samfélag, atvinnulíf og íbúaþróun í byggðarlögum með langvarandi fólksfækkun. Sótt frá http://www.byggdastofnun.is/static/files/Skyrslur/Samfelag/4.Vestfirdir.pdf þann 10.apríl 2015.
Skutull. (2014). Leita að LÚR til að nota á LÚR. Sótt frá http://skutull.is/frettir/Leita_ad_LUR_til_ad_nota_a_LUR þann 10.apríl 2015.
Styrkur til listahátíðar ungs fólks á Vestfjörðum. (2003). Vísir. Sótt frá http://www.visir.is/styrkur-til-listahatidar-ungs-folks-a-vestfjordum/article/2013306289987 þann 10.apríl 2015.
Svavar Sigmundsson. (2012). Íslensk samheitaorðabók. Reykjavík: Styrktarsjóður Þórbergs Þórðarsonar og Margrétar Jónsdóttur, Háskóla Íslands : Forlagið.
Sverrir Hólmarsson, Sanders, C., Tucker, J., Svavar Sigmundsson, & Jón Skaptason. (2009). Íslensk-ensk orðabók = Concise Icelandic-English dictionary. Reykjavík: Forlagið.
The Oxford dictionary and usage guide to the English language. (1995). Oxford ; New York : Oxford University Press.
Tómas Young. (2013). Tónlistahátíðir á Íslandi greining og yfirlit. Sótt frá http://www.ferdamalastofa.is/static/research/files/tonlistarhatidir_a_islandi_2013.pdf þann 10.apríl 2015.
51 Vegagerðin. (2015). Vegalengdir. Sótt frá http://www.vegagerdin.is/vegakerfid/vegalengdir/tafla-yfir-ymsar-leidir/ þann 10.apríl 2015.
Widding, O., Meulengracht-Sørensen, P., & Haraldur Magnússon. (1997). Íslensk-dönsk orðabók. Reykjavík :Mál og menning.
Wikipedia. (2015). Instagram. Sótt frá http://en.wikipedia.org/wiki/Instagram þann 8. ágúst 2015.
Wikipedia. (1874). Þjóðhátíð í Vestmanneyjum. Sótt frá https://is.wikipedia.org/wiki/%C3%9Ej%C3%B3%C3%B0h%C3%A1t%C3%AD%C3%B0_ %C3%AD_Vestmannaeyjum þann 8. ágúst 2015.
Wikipedia. (2001). The YoungCuts Film Festival. Sótt frá https://en.wikipedia.org/wiki/The_YoungCuts_Film_Festival þann 8. ágúst 2015.
Wikipedia. (2012). Kids in Jazz. Sótt frá https://en.wikipedia.org/wiki/Kids_in_Jazz þann 8. ágúst 2015.
Wikipedia. (2014). Snapchat. Sótt frá http://en.wikipedia.org/wiki/Snapchat þann 8. ágúst 2015.
Young, T. L., Runólfur Smári Steinþórsson, & Ragnar Hauksson. (1999). Verkefnastjórnun. Reykjavík : Bókaklúbbur atvinnulífsins : Viðskiptafræðistofnun Háskóla Íslands.
52 12 Fylgiskjöl
Fylgiskjal #1 Proposal 8*8 CREAtive Minds//CREAM Arts festival Project in Westfjords//ICELAND PARTNERSHIP OFFER V 1.0 Our organization intends to apply for this funding programme that promotes cultural exchange funding for projects between two or more European countries which are members of EU.
We will apply for the category Youth Exchanges (yia-na-action 1-action 11) in the Youth for Europe (yia-na-action1).
Cost covered: preparation, travel costs(70%), Travel cost for an Advance Planning Visit(100%), activities, food, accommodation, premises, insurance equipment and materials, evaluation, dissemination and exploitation of results and follow-up activities. http://www.euf.is/euf/en/ What we need? - 2 Groups of 8 young people interested in arts, creative thinking and Iceland (public or private organisations) from Europe countries which are EU member states. - 1 group leader who could potentially teach in the field of art during the stay. - Fill out and Sign an application. (we will provide you the form) 8*8 CREAtive Minds Exchange Project - Exchange of 8 young person from your country and a group leader who could potentially teach in the field of art during the stay. - 30% of travel cost for your organisation - Interesting for young people coming from art, museums, galleries, film, theatre, performing arts, crafts, fashion, dance, design and so on.
53 - 1 week period stay in Westfjords in Iceland. - Accommodation, activities,food and 70% travel cost will be covered. - Program preparation starts 1. April 2014 and finish 1. December 2014 - Exchange programme will start 9. June 2014 and finish 16. june 2014. - Candidates should be 18-30 years old at the time of submitting the application and have great interest in the field of arts, communication and visiting Iceland meet Icelandic youth.
GRANTS We will carry out the following tasks which form an integral part of the project: - Accommodation in Ísafjörður - Organisation of the activities during stay. - Preparing and handling of of Youthpass certificates - Supervision and mentoring services for the participants - Permanent contact with sending organisation
About Ísafjörður Ísafjörður is the largest town in the peninsula. It is conveniently located between five smaller villages, and being the capital of the area it is the centre of interest in the peninsula. On the gravel spit that stands out into the fjord, small corrugated houses line the streets. Having a wharf all around the spit is fitting, as fish and seafaring has always been the name of the game. For the tourist, Ísafjörður has a range of services for all budgets and tastes. An array of day tours, both in the wilderness and closer to civilisation, are available, for hikers, paddlers and other outdoorsy types of course, but also for those wanting a leisurely walk in a bird colony or at a museum.
OUR Organization
54 Edinborg Cultural center organizes number of cultural events that take place in Edinburgh House every year. In recent years the building has hosted events both permanent cultural center and offer falling events of various kinds, all too numerous to enumerate. Representatives of the owners of the house appointed by the Board of the cultural center and determine its agenda. Little Leikklúbburinn was founded in 1965 by young people in town. Recent years has hampered the activities of housing, but now leikklúbbsins sight for future facilities in Edinborgarhúsinu. The club has set up a number of plays over the years and usually get an excellent reception. The new alley Edinborgarhúsinu will mark a turning point in the history of Little leikklúbbsins and can expect many interesting exhibits in the coming years.
Myndlistarfélag in Isafjordur was founded in 1985 and operated most of the exhibition hall Slunkaríki. In Slunkaríki were set up over a hundred exhibits. The company was early for courses in art or until art school was founded. The club will stand for exhibitions in Edinborgarhúsinu as it did in Slunkaríki though it might be a different format than before.
Week in Iceland Monday 9. June travel day to Iceland and bus trip to Westfjords Tuesday 10. June Program starts-workshops in field of art. Wednesday 11. June On going workshops Thursday 12. June On going workshops Friday 13. June Workshops end and the Festival begins Saturday 14. June Art Festival Sunday 15. June- Goodbye Monday 16. June - Travel day everyone go home.
ABOUT Ísafjörður The small town of Ísafjörður is unique in Iceland. Its unusually well-preserved city center dates from the 19th century and still reflects its charming history, that remains alive in the legends and stories.
10 things to do in Ísafjörður on a Sunday 1.Cultural walk -An interesting journey through time.
55 2.Visit Isafjordur Maritime Museum 3.Enjoy fresh fish and water at Tjöruhúsið the second oldest house out of wood in Iceland. 4.Hiking in the mountains 5.Fish on the docks 6.Kayaking on the smooth sea 7.Visiting the local bakery that was founded in 1871, enjoying some baked pastry. 8.Sailing to Hornstrandir Nature Reserve. 9.Visit The Arctic Fox Center 10.Go swimming
Deadline for joining us 28. september 2013 Application(your part) should be filled in and sent by e-mail before this deadline. • • Menningarmiðstöðin Edinborg - Edinborg Culture center Aðalstræti 7 400 Ísafjörður, Ísland +354 852 5422 [email protected] www.edinborg.is Contact us www.edinborg.is http://www.facebook.com/edinborgarhusid We will be pleased to answer your questions about this partnership proposal
56 Fylgiskjal #2 Dagskrá með umsókn 10. október 2013
Youth exchange plan
Day 1 – Monday
Time What? How? Why?
8:00 to The point is that foreign 18:00 Travel Day Foreign participants traveling to Iceland participants get to Isafjordur.
Buffet with food that most feel good and each country sits at a table with their leaders. Everyone needs to eat and to Icelandic group introduces the practical invite foreign groups to welcome 19:00 to Reception and aspects of Isafjordur and schedule ahead. All so that they feel good to be back 20:30 Food a piece of paper with an agenda. to Isafjordur.
20:30 to Every one can come in or walk for about 22:00 Free Time Isafjordur view. Give people time to settle.
Day 2- Tuesday
8:30 to 10:00 Breakfast Breakfast Buffet People need to eat.
It is necessary to shake them all together. It's just fun. We start at. 10:00 to Samhristingur 10 because everyone is tired after 12:00 and sentence All meet and learn by going to the games. your journey.
12:00 to 13:00 Lunch People will eat together. People need to eat.
Youngsters will learn the Example they are interested in focusing on the theme of the festival taboos and develop it out 13:00 to Course / the course and show the results of 15:00 Workshop the festival.
57 15:00 to 15:20 Coffee Time Bakery Food, milk and coffee People need to eat.
15:20 to Course / Each group will go in for the chosen 17:00 Workshop workshop. Same as before.
17:00 All do what they want but can go for a swim to18:00 Free Time or a walk around town. People need to get some time off.
18:00 to 19:00 Dinner Buffet with good food. People need to eat.
19:00 to Everyone gets a chance to prepare items for To be able to demonstrate a point 20:00 Free Time the evening. for the other.
Entertainments from each country where 20:00 to Evening they use taboo in their country to create a 22:00 Entertainment scene. To meet Tabu other countries.
Day 3 – Wednesday
8:00 to 9:00 Breakfast Breakfast Buffet People need to eat.
To learn about taboos in other countries and how different / similar they are to us. Answering questions like: Can we change the tabular or Continue to work with taboos in three worked with them in the arts to 9:00 to Course / workshop which film, visual arts and improve the community in which 12:00 Workshop performing arts. we live?
12:00 to 13:00 Lunch People will eat together. People need to eat.
13:00 to Course / Promote knowledge and work 15:00 Workshop Continue work. performance. Joy.
15:00 to 15:20 Coffee Time Cookies, milk and coffee People need to eat.
15:20 to Activity Time - Diverse aukanámskeið eg Dan kayjak, Increase diversity. Participants
58 17:00 motion mountain. will get more variety and a good move only too. Some see nature.
17:00 All do what they want but can go for a swim to18:00 Free Time or a walk around town. People need to get some time off.
18:00 to 19:00 Dinner Buffet with good local food. People need to eat.
19:00 to To be ready for screening movies 20:00 Free Time All go to the cinema bug. which is at. 20:00
20:00 to Watch movies together. Kannski some form Enhanced entertainment for 22:00 Movies of taboos. participants.
Day 4 – Thursday
8:00 to 9:00 Breakfast Breakfast Buffet People need to eat.
To learn about taboos in other countries and how different / similar they are to us. Answering questions like: Can we change the tabular or Continue to work with taboos in three worked with them in the arts to 9:00 to Course / workshop which film, visual arts and improve the community in which 12:00 Workshop performing arts. we live?
12:00 to 13:00 Lunch People will eat together. People need to eat.
13:00 to Course / Promote knowledge and work 15:00 Workshop Continue work performance. Joy.
15:00 to 15:20 Coffee Time Cookies, milk and coffee People need to eat.
15:20 to You can go hiking in the history of Nice to see Isafjordur for foreign 18:00 Free Time Isafjordur or visit museums. visitors.
18:00 to 19:00 Dinner Buffet with good food. People need to eat.
59 19:00 to 20:00 Free Time Relaxing To be chipper tonight.
Entertainment- Each country comes with food, music, or Enhanced entertainment for 20:00 to international other characteristics of their culture. participants and learn about other 22:00 night. Kynningarbásar and party cultures.
Day 5 – Friday
8:00 to 9:00 Breakfast Breakfast Buffet People need to eat.
To prepare and present the results 9:00 to Course / Last Cruise of workshops. Do everything of the harvest work that was in the 12:00 Workshop ready for the feast. course.
12:00 to 13:00 Lunch People will eat together. People need to eat.
13:00 to 15:00 Rest Rest To relax.
To communicate to the 15:00 to Opening An exhibition of achievements in art community and the participants 17:00 exhibitions vinnusmiðjunar what was done.
17:00 to18:00 Free Time Completely free To find oneself.
18:00 to Eaten Conference Dinner on Icelandic People need to eat and the festival 19:00 Dinner tjöruhúsinu good fish. has started.
19:00 to 20:00 Free Time Relaxing To be chipper tonight.
To communicate to the 20:00 to Premiere of community and the participants 22:00 movie An exhibition of achievements film group what was done.
Day 6 – Saturday
8:30 to 9:30 Breakfast Breakfast Buffet People need to eat.
9:30 to Redding If it's something that's going to make for the To everything running smoothly
60 12:00 feast day can cope with that. in the event.
12:00 to 13:00 Lunch People will eat together. People need to eat.
13:00 to 14:00 Leisure time. Leisure time. To relax.
Performing Arts Group will be having event, Art still eay open and movies shown at. 17:00 hours. Maybe there will be a fashion 14:00 to The festival show by local fashion designers who we ask prticipants what was done.To 18:00 program to come. have fun together.
18:00 to Eaten Conference Dinner on Icelandic People need to eat and the festival 19:00 Dinner tjöruhúsinu good fish. has started.
19:00 to 20:00 Free Time Relaxing To be chipper tonight.
20:00- 24:00 Lokahóf Ball with entertaining band or DJ. To have fun together.
Day 7 – Sunday
8:30 to 10:00 Breakfast Breakfast Buffet People need to eat.
10:00 to Go fox Mansion 11:30 in súðavík To see foxes To learn about foxes.
11:30 to 12:30 Lunch People will eat together in the fox site. People need to eat.
12:30 to Runs in Go swimming and have a goodbye. To say goodbye to our new 14:00 Reykjanes friends and bathe us.
Go swimming and have a farewell which To summarize what we learn in 14:00 to Swimming and will hringborðsumræður about what we words, say goodbye to our new 17:00 goodbye learned. friends and bathe us.
17:00 Run to To get home and see the country to22:00 Reykjavik Foreign visitors drive to Reykjavik in the process.
61 Hotels to stay at To be ready for flight the next 22:00:00 the night Any stay in a hotel in Reykjavik day.
Day 8 - Monday
8:00 to The point is that foreign 18:00 Travel Day Foreign participants traveling to their home participants come home.
62
Fylgiskjal #3 Styrkumsóknir Menningarráð Vestfjarða
Umsókn til Menningarráðs Vestfjarða um styrk til menningarstarfs
Kynnið ykkur úthlutunarreglur á www.vestfirskmenning.is.
Vönduð og greinargóð umsókn eykur líkur á styrkjum! Á umsóknarblaðinu þurfa öll grundvallaratriði um hvert verkefni að koma fram, ekki er fullnægjandi að vísa í frekari upplýsingar í fylgiskjölum.
Umsækjandi:
1. Umsækjandi: a) Nafn umsækjanda b) Kennitala umsækjanda c) Bankanúmer umsækjanda d) Heimilisfang og póstnúmer e) Símanúmer f) Netfang g) Nafn forsvarsmanns h) Staða forsvarsmanns
Verkefnið: 2. Heiti verkefnis:
: Menningarmiðstöðin Edinborg : 441202-4150 : 0556-26-642 : Aðalstræti 7
: 456-5444 : [email protected]