Filharmonia Śląska 1945-2005

Filharmonia Śląska 1945-2005

Katowice 2005 Urząd Miejski w Katowicach

Biblioteka Katowicka

Publikacja dofinansowana ze środków budżetowych miasta , wydana w ramach serii „Biblioteka Katowicka” jako pozycja dwudziesta piąta. 60. jubileuszowy sezon artystyczny 2004/2005

Patronat honorowy Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Aleksander Kwaśniewski

Komitet Honorowy obchodów Jubileuszu 60-lecia Filharmonii Ślaskiej

Waldemar Dąbrowski Minister Kultury Krystyna Doktorowicz Senator RP Tadeusz Wnuk Senator RP Lechosław Jarzębski Wojewoda Śląski Michał Czarski Marszałek Województwa Ślaskiego Damian Zimoń Arcybiskup Metropolita Katowicki Tadeusz Szurman Biskup Diecezji Katowickiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego Piotr Uszok Prezydent Miasta Katowic Jan Dworak Prezes Zarządu Telewizji Polskiej.A. Andrzej Siezieniewski Prezes Zarządu Polskiego Radia S.A. Janusz Janeczek Rektor Uniwersytetu Śląskiego Michał Kliś Rektor Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach Eugeniusz Knapik Rektor Akademii Muzycznej w Katowicach Henryk Mikołaj Górecki kompozytor kompozytor Henryk Baranowski Dyrektor Teatru Śląskiego w Katowicach Jan Malicki Dyrektor Biblioteki Śląskiej Tadeusz Serafin Dyrektor Opery Śląskiej w Bytomiu olbrzymim wzruszeniem, ale i z wielką satysfakcją jesteście. Najprzyjaźniej i szczególnie gorąco dziękuję Graży- kreślę te słowa. Za szczególny dar losu uważam nie Szymborskiej, naszej dyrektor – za nieustanne wsparcie Zbowiem fakt, o jakim niegdyś nie ośmieliłbym się i budujące partnerstwo oraz twórcze pielęgnowanie naszych nawet pomarzyć – kierowanie zespołem mojego Profesora, więzi z Przyjaciółmi. ostatniego, a po wojnie jedynego ucznia legendarnego Grze- Z radością przyjąłem inicjatywę szefowej Filharmonii przy- gorza Fitelberga. Kiedy wkraczałem w zawodowe życie, mój gotowania na 60-lecie, i z tego względu, że o takim wydawnic- wspaniały nauczyciel, Karol Stryja też już stawał się legendą. twie myślano już od dawna. Nie udało się tego zamiaru zre- Opatrzności dziękuję, że mogę kierować zespołem, który On alizować za życia Karola Stryji, nie powiodło się też mojemu kształtował przez cztery dekady. Dalsze realizowanie tej pracy znakomitemu poprzednikowi, Jerzemu Swobodzie i Mariano- to dla mnie ogromne wyzwanie, a zarazem wielki obowiązek wi Bukowskiemu mimo wyjątkowego pretekstu – półwiecza kontynuacji Jego dorobku, w którym arcydzieła klasyki stapia- FŚ – i podjęcia redakcyjnych prac. Tamten zapał nie poszedł ły się w nieustannie żywym świecie muzy- jednak na marne – przedstawiona Państwu ki z dokonaniami najnowszymi, zwłaszcza monografia naszej instytucji bazuje, m.in. powstającymi na Śląsku. na koncepcji dra Karola Buli i na mrów- Nam przychodzi kontynuować to w od- czym wysiłku dokumentacyjnym Kamili miennych warunkach, ale w Europie zjed- Kiełbińskiej. Za niespełna kilka lat napisa- noczonej tamta droga pozostaje niezmien- nie książki w tym kształcie, jaki przedsta- nie aktualną. Inne realia ekonomiczne wiamy, byłoby niemożliwe. Pani Kamila nie i społeczne stawiają zaś przed nami nowe tylko od kilkudziesięciu lat w Filharmonii wyzwania. Wraz z zespołami Filharmonii Śląskiej pracuje. To, co u nas się dzieje, ją Śląskiej staramy się dotrzeć do jak naj- zawsze szalenie interesowało do tego stop- szerszych kręgów słuchaczy i zaspokajać nia, że stała się „chodzącą encyklopedią” różnorodne potrzeby muzyczne, zarówno na nasz temat. Był ostatni moment, by tę miłośników rozmaitych, z operą włącznie, gatunków klasyki, wiedzę utrwalić. od baroku po najaktualniejszą współczesność, jak i amatorów Wdzięczny autorom za pisarski i dokumentacyjny wysiłek, lżejszej muzy, od operetki po jazz. dziękuję wszystkim pracownikom Filharmonii Śląskiej, obec- Wdzięczny jestem muzykom i chórzystom, panom Janowi nym i będącym już na zasłużonej emeryturze; nisko kłaniam Wincentemu Hawelowi oraz Janowi Wojtasze i Waldema- się prochom naszych poprzedników. Opisany na tych kartach rowi Sutrykowi za partnerstwo w tym dziele, a wszystkim dorobek 60-lecia Filharmonii Śląskiej jest naszym wspólnym pozostałym pracownikom za wspieranie naszych wspólnych osiągnięciem. aspiracji. To ważne w dobie, gdy jednym z ważniejszych dzia- Nieustanne trwanie przy nas Słuchaczy czyni z niego cenny łań instytucji artystycznych stało się nieustanne poszukiwa- wkład Katowic i Śląska do kultury polskiej, europejskiej, świa- nie dla merytorycznej działalności sponsorów i mecenasów. towej. Wspólnie uczyńmy, by było tak dalej. To nasi Przyjaciele – najserdeczniej dziękuję Wam, że z nami

6 hylę czoło z podziwem i szacunkiem przed wszyst- kraju. Wkroczyliśmy do Wspólnoty Europejskiej, prawnie kimi, którzy życiem i twórczą pasją zapracowali na i finansowo dostosowując do niej nasze codzienne życie go- C60-letnią tradycję Filharmonii Śląskiej. Wielu ode- spodarcze i społeczne. Kultura polska i polska muzyka – na szło już na wieczną służbę Muzyce w niebieskich przestwo- szczęście ma już w Europie od wieków mocną i ugruntowaną rzach, wielu z Państwa nadal dopisuje kolejne rozdziały histo- pozycję. rii i pielęgnuje wspaniałe dokonania śląskich filharmoników. Nie grozi nam marginesowa rola. Filharmonia Śląska, bez- Czuję się niezmiernie dumna i z radością przedstawiam błędnie prowadzona artystycznie przez znakomitego ucznia katowickim melomanom niniejszą publikację, bo przyszło mi Karola Stryji, „wnuka po batucie” Grzegorza Fitelberga, a mo- przejąć stanowisko dyrektora po tak wielu znakomitych po- jego wspaniałego partnera w zarządzaniu instytucją, Mirosła- przednikach i świętować jubileusz sześćdziesięciolecia pracy wa Jacka Błaszczyka, pewnie żegluje po rozległych oceanach instytucji, która narodziła się na wiele lat przez moim zaist- światowej kultury muzycznej, edukując kolejne pokolenia nieniem na tym najlepszym ze światów. Jestem drobnym ogni- młodych Polaków i prezentując dzieła na najwyższym pozio- wem w toczącej się historii... mie wykonawczym szerokim rzeszom Europejczyków. To pasja, determinacja i ogromny talent dyrygentów, two- Dziękuję Prezydentowi Rzeczpospolitej Polskiej – Panu rzących artystyczne zręby Filharmonii, niezwykłych osobo- Aleksandrowi Kwaśniewskiemu za przyjęcie honorowego pa- wości Witolda Krzemieńskiego, Stanisława Skrowaczew- tronatu nad całym 60. jubileuszowym sezonem artystycznym skiego, a szczególnie Maestra Karola Stryji, wprowadziły Filharmonii Śląskiej. Filharmonię na szczyty muzycznego parnasu. Karol Stryja Nisko się kłaniam Ministrowi Kultury – Panu Waldemarowi poświęcił ponad czterdzieści lat pracy z orkiestrą symfonicz- Dąbrowskiemu, Marszałkowi Województwa Śląskiego – Panu ną, powołał do życia obok „swojej orkiestry” symfonicznej Michałowi Czarskiemu i Prezydentowi Katowic – Panu Pio- następne zespoły artystyczne: Chór Filharmonii Śląskiej trowi Uszokowi, jakże życzliwym protektorom naszej jubile- i Śląską Orkiestrę Kameralną. Odszedł od nas przed kilku uszowej działalności. laty w trakcie przygotowań kolejnego Międzynarodowego Za wiele, wiele lat pracy i poświęceń szczere podziękowania Konkursu Dyrygentów – konkursu także przez siebie utwo- składam na ręce wszystkich aktualnych i byłych pracowników rzonego i wykreowanego na wydarzenia muzyczne o świa- Filharmonii Śląskiej, a szczególnie muzyków zespołów arty- towej sławie, zadedykowanego swojemu nauczycielowi i mi- stycznych i ich wieloletnich kierowników – Jana Wincentego strzowi – Grzegorzowi Fitelbergowi. Hawela i Jana Wojtachy. Serdecznie dziękuję także Dyrekto- Od sześćdziesięciu już lat najważniejszym celem działal- rowi Artystycznemu – Mirosławowi Jackowi Błaszczykowi. ności, konsekwentnie realizowanym szczególnie przez Karola Stryję, jest łączenie w repertuarze każdego sezonu klasycznej Państwu zaś, Melomanom, dziękuję za wierność naszym ze- literatury muzycznej z prawykonaniami dzieł współczesnych społom i wytrwałość w pielęgnowaniu szlachetnego umiłowa- polskich, a zwłaszcza śląskich kompozytorów. nia wspaniałej przecież muzyki. Siódma dekada działalności Filharmonii Śląskiej przypada w okresie ważnych przemian ekonomicznych i ustrojowych

7 Rzeczpospolita Polska Minister Kultury Waldemar Dąbrowski

uż na początku swego istnienia Filharmonia Śląska stała J się wspaniałą wizytówką Regionu, odgrywając zarazem niepoślednią rolę w życiu muzycznym całego kraju. Artyści Filharmonii mieli szczęście pracować wówczas pod kierownictwem mistrzów tej miary co Witold Krzemieński i Stanisław Skrowaczewski. Ich godnym sukcesorem był Karol Stryja, który przez prawie cztery dekady sprawował pieczę nad wysokim poziomem orkiestry. Jego wybitnej osobowości Filharmonia Śląska zawdzięcza swe niepowtarzalne oblicze artystyczne i niekwestionowaną pozycję w gronie najlepszych polskich filharmoników. Katowicka orkiestra odgrywa też znaczącą rolę w światowym życiu muzycznym, nie tylko poprzez liczne występy zagraniczne oraz współpracę z najwybitniejszymi muzykami świata, lecz również jako organizator prestiżowego Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga, którego każda edycja przyciąga najbardziej uzdolnionych adeptów tej arcytrudnej sztuki. Dziś, świętując 60-lecie istnienia, Filharmonia Śląska godnie kontynuuje swe znakomite tradycje i znacząco przyczynia się do propagowania polskiej muzyki w kraju i poza jego granicami. Jestem głęboko przekonany, że kolejne lata działalności tej wielce zasłużonej instytucji stać będą pod znakiem dynamicznego rozwoju i gromadzenia nowych, inspirujących doświadczeń.

8 Marszałek Prezydent Województwa Śląskiego Miasta Katowice Michał Czarski Piotr Uszok

istoria działalności Filharmonii jest trwałym ubileusz 60-lecia istnienia Filharmonii Śląskiej H dorobkiem śląskiego środowiska muzycznego, J skłania melomanów do zadumy nad historią świadectwem jego znaczenia i żywotności. Siła i bogactwo i przyszłością tej znaczącej dla kulturalnego krajobrazu tych tradycji nie pozostawiały wątpliwości co do potrzeby województwa śląskiego placówki kultury. Promocja powstania na Śląsku, w odradzającej się po wojnie Polsce, i popularyzacja muzyki poważnej w kraju i na świecie Filharmonii – instytucji skupiającej wybitne indywidualności przez sześć dziesięcioleci stały się wizytówką katowickich muzyczne, prezentującej ich dokonania, ułatwiającej wymianę filharmoników. Ogromne osiągnięcia oraz wysoki kunszt doświadczeń artystycznych i propagującej kulturę muzyczną artystyczny artystów Filharmonii Śląskiej przyciąga do w regionie, w kraju i za granicą. Katowic muzyczne sławy światowego formatu. Śląscy Artystyczną pieczę nad Filharmonią Śląską sprawowały melomani mieli zaszczyt i przyjemność doświadczyć efektów sławy dyrygentury tej miary co Stanisław Skrowaczewski, twórczości najwybitniejszych muzycznych umysłów świata czy jego wybitny uczeń – Karol Stryja. Pod jego kierunkiem w wykonaniu między innymi Artura Rubinsteina, zespół śląskich filharmoników stał się znany z kunsztu Mścisława Rostropowicza czy Krystiana Zimermana. i profesjonalizmu nie tylko na polskich estradach koncertowych. Przez blisko czterdzieści lat orkiestrą Filharmonii kierował Karol Stryja powołał do życia i ugruntował pozycję Karol Stryja, który stworzył wyjątkowy w skali światowej Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga, który nadal w swoim czteroletnim cyklu promuje Fitelberga. nowe wybitne indywidualności światowej dyrygentury. W tym szczególnym sezonie artystycznym pragnę z całą Piękny Jubileusz 60-lecia Filharmonii Śląskiej skłania mocą podkreślić bezcenny wkład Filharmonii Śląskiej do refleksji nad tradycją i przeszłością, ale także zobowiązuje. w rozwój kultury polskiej i życzyć Filharmonii wielu lat Zobowiązuje do kontynuowania osiągnięć poprzedników, istnienia wypełnionych wysokim poziomem koncertów oraz do poszukiwania talentów, przedstawiania publiczności interesującym repertuarem. nowych wybitnych utworów i nowych znakomitych wykonań. Niech zawsze, tak jak dzisiaj, Śląska Filharmonia będzie miejscem satysfakcjonujących spotkań z twórcami i ich muzyką. Niech inspiruje, wzrusza i przynosi wytchnienie. Niech godnie zaświadcza Polsce i światu miłość Ślązaków do muzyki.

9 spominam lata mojej pracy z Filharmonią Śląską (1949-54) jak najlepiej, W z uczuciem zadowolenia i nawet satysfakcji. Gdyż był to okres ważny dla mojego rozwoju jako dyrygenta i rozwoju tak młodej orkiestry. Niezapomnianą dla mnie jest i będzie atmosfera oczekiwania, napięcia – potem entuzjazmu mego pierwszego koncertu w jesieni 49, tuż po powrocie z Paryża. Orkiestra miała już wielu doskonałych muzyków: koncertmistrz Dworakowski – z przedwojennej Filharmonii Warszawskiej, młodziutki, zdolny Ryszard Fastnacht – prowadzący II skrzypce, Wolski – już wytrawny wiolonczelista, Kowal – I flet, w klarnetach i fagotach dobrzy muzycy też z Warszawy, itd. W tych 5. latach – tyle artystycznych emocji, odkryć, pierwszych wykonań dla mnie i dla orkiestry. Cenne spotkania i współpraca z wielkimi artystami polskimi i zagranicznymi. Budując roczne programy – „cicha walka” i opór do wzrastającej kontroli rządowej co wolno grać, a co zabronione. Wspominam wspaniałe „oszustwo” Tadzia Wrońskiego i moje w celu wykonania zabronionego koncertu skrzypcowego Albana Berga: tłumacząc dedykację na partyturze, że jest poświęcony ... Engelsowi(!), a nie Aniołowi, (niemiecki: anioł – Engel). Innym razem, wykonując Honeggera „Symfonię liturgiczną” wyjaśniłem, że dedykacja na partyturze dla partii „Pro Helveth”, jest dedykacją dla partii komunistycznej Szwajcarii! Do moich miłych wspomnień należy współpraca z Karolem Stryją, który był tzw. „drugim dyrygentem”. Karol – świetny muzyk, lojalny kolega, był dla mnie dużą pomocą i wiernym współpracownikiem. Był to też okres „cichej” konkurencji z orkiestrą radiową (później „WOSPR”) i jej zdolnymi dyrygentami (Rowicki, Krenz – później Fitelberg). To współzawodnictwo było czymś b. pozytywnym dla obu orkiestr, a zaistnienie dwóch orkiestr w jednym mieście stwarzało niewątpliwie największe centrum muzyczne w Polsce powojennej. Nic dziwnego więc, że 60-lecie Filharmonii Śląskiej jest niecodzienną rocznicą fascynującej historii orkiestry, która tyle zrobiła dla szerzenia kultury muzycznej na Śląsku i w Polsce, brawa!

Stanisław Skrowaczewski

10 Drogie Panie Drodzy Panowie Drodzy Przyjaciele

am napisać kilka słów o Filharmonii Śląskiej. M Mam napisać kilka słów o czymś – co jest nieodłącznym elementem mojego krajobrazu muzycznego. Coś – co jest mi swojskie, miłe, sympatyczne, serdeczne, potrzebne. Coś – co było, co jest – i trudno wyobrazić sobie moje życie – nie tylko życie muzyczne – ale naprawdę życie – bez TEGO. Trudno pisać o czymś tak naturalnym – bo to była i chyba dalej jest – strawa potrzebna do ŻYCIA. Filharmonia Śląska. Muzycy Filharmonii Śląskiej urządzili mi mój PIERWSZY w życiu koncert kompozytorski – studentowi III roku Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Katowicach . To były moje muzyczne narodziny – wielkie i ważne dla mnie przeżycie. Z Rydułtów czy Rybnika jeździłem do Katowic na piątkowe koncerty symfoniczne Filharmonii Śląskiej. Widziałem – słyszałem wielu wybitnych wykonawców, pierwszy raz usłyszałem na żywo IV Symfonię Karola Szymanowskiego – z Drzewieckim przy fortepianie. Poznałem utwory, o których czytałem tylko w podręcznikach. Te piątki muzyczne – to były spotkania z WIELKĄ SZTUKĄ – z WIELKĄ MUZYKĄ, spotkania, po których dyskutowaliśmy ostro i żarliwie o tym, co usłyszeliśmy. Potem, jako dorosły człowiek – moje próby, koncerty, prawykonania. Nawet nie zdawałem sobie z tego sprawy, że to wszystko tak wiele dla mnie znaczyło i znaczy. Dzięki WAM WSZYSTKIM, Kochani, za tyle wspaniałych wzruszeń i przeżyć.

Oddany H. M. Górecki Ząb, 30.01.2005r.

11 yślę o Filharmonii Śląskiej ze wzruszeniem i wdzięcznością – to była obok M Liceum Muzycznego i PWSM, dzisiejszej Akademii Muzycznej, moja najważniejsza szkoła, mój muzyczny dom. I nie wiem, w jakim miejscu mojej artystycznej drogi byłbym dzisiaj, gdyby nie ta orkiestra i gdyby nie Karol Stryja, najpierw Mistrz, a później Przyjaciel, wspaniały wykonawca moich utworów, którego wielkie dzieło tak pięknie kontynuuje Jego uczeń, Mirek Błaszczyk. Nie wiem też, jaka w ogóle byłaby nasza muzyka współczesna i jej dzisiejsza ranga, gdyby nie ta orkiestra; a muzycy, ich oddanie polskiej muzyce i polskim kompozytorom, często związane z artystycznym ryzykiem, jak zawsze w wypadku n o w e g o, nieznanego. Wiem, że tak samo myśli i czuje wielu polskich, nie tylko śląskich kompozytorów, którzy tak wiele Filharmonii Śląskiej zawdzięczają. Chciałbym umieć odwdzięczyć się Wam, Drodzy Przyjaciele, serdeczną pamięcią, przyjaźnią, wiernością. Szczęść Boże Wam Wszystkim, także Tym, których nie ma już wśród nas.

Wojciech Kilar

12 ubileusze są zwykle okazją do wspomnień i retrospekcji, oceny dokonań i sporządzania J bilansu osiągnięć osób i instytucji. Sześćdziesięciolecie Filharmonii Śląskiej to okres znaczący w dorobku polskiej kultury muzycznej. Znaczący jest także udział Orkiestry w kształtowaniu jej wizerunku i współtworzeniu wielkich – często niezapomnianych przedsięwzięć artystycznych. Imponująca jest lista znakomitych indywidualności muzycznych obecnych w programach koncertowych Filharmonii. Dla wielu z nas ich kreacje artystyczne pozostaną w pamięci na zawsze. Nie byłyby możliwe sukcesy muzyczne środowiska katowickiego bez wydatnego udziału w nich muzyków Filharmonii Śląskiej. Jej estrada była miejscem debiutu wielu pokoleń śląskich pianistów, instrumentalistów i wokalistów. To dzięki otwarciu się tej instytucji na promocję twórczości współczesnych kompozytorów polskich, a szczególnie jej dwóch dyrektorów: Karola Stryji i Mirosława Jacka Błaszczyka mogliśmy poznać najnowszą twórczość i najwybitniejsze dzieła muzyki XX wieku. Bez wspierania tych procesów przez zespół Filharmonii Śląskiej i jej kierownictwo wzrastanie i emanacja śląskiej szkoły kompozytorskiej nie osiągnęłaby takich rozmiarów. Są to niezwykle ważne dokonania w kreowaniu rzeczywistości muzycznej i wielki dorobek tej instytucji. Żadna z polskich orkiestr filharmonicznych nie może poszczycić się takim dorobkiem. To ważne miejsce, jakie zajmuje od sześćdziesięciu lat w polskiej kulturze muzycznej Filharmonia Śląska, sprawia, że jest to instytucja predestynowana do odgrywania szczególnej roli w kształtowaniu przyszłości Regionu, śląskiej kultury muzycznej i jej pozycji w Europie – osiągnięcie tego wymagać będzie sporego wysiłku, ale głęboko wierzę, że znajduje się w zasięgu możliwości n a s z e j Filharmonii. Towarzyszyć temu będzie wdzięczność miłośników muzyki i wzrastająca liczba słuchaczy piątkowych koncertów. W oczekiwaniu na dalsze, wielkie wydarzenia artystyczne Eugeniusz Knapik

13 Śląska z nazwy i pełnionych zadań KAROL BULA

istoria naszego kraju po drugiej wojnie światowej, ków kultury muzycznej – w dużej mierze za sprawą tej właśnie słusznie oceniana dziś bardzo krytycznie, zanotowała instytucji. Dzięki regularnym cotygodniowym koncertom w sali Hprzecież wiele dokonań, których wartości nie sposób Filharmonii melomani Katowic i innych miast województwa nie docenić. Najbardziej wymownym tego przykładem jest po- mogli przez te wszystkie lata zaspokajać swe zamiłowania. Tu wołanie do życia w wielu ośrodkach instytucji zobowiązanych studenci katowickiej PWSM, a później Akademii Muzycznej, do upowszechniania kultury. Bogate na Górnym Śląsku tradycje mieli możliwość konfrontowania nabytych wiadomości i umie- muzykowania uzasadniały powstanie w jego stolicy placówek ar- jętności z praktyką – żywym brzmieniem wielkiej światowej li- tystycznych, których zadaniem było zapewnienie społeczeństwu teratury muzycznej, a także własnych kreacji. Życzliwa młodym upragnionej strawy duchowej. artystom placówka zawsze gotowa była udostępnić zdolnym, po- W Katowicach już w latach międzywojennych żywe były am- czątkującym twórcom i wykonawcom swoją estradę i orkiestrę. bicje posiadania własnej orkiestry symfonicznej. Umocniło je po- Liczne koncerty poza stałą siedzibą – wyliczenie wszystkich wołanie do życia w 1929 roku Państwowego Konserwatorium, miast województwa, w których wielokrotnie wystąpiła Orkiestra które kształciło muzyków zdolnych do podjęcia pracy w takim Symfoniczna PF zajęłoby zbyt wiele miejsca – pojmowano jako zespole. Podejmowano więc próby jego stworzenia. W 1932 roku naczelne zadanie instytucji, tak jak i wyjazdowe koncerty ekip przez krótki, niestety, czas – i to mimo patronatu ówczesnego artystów w szkołach i domach kultury. Dbano o dobrze rozu- wojewody śląskiego, Michała Grażyńskiego i marszałka Sejmu miane upowszechnienie muzyki wysokiego lotu, nie zapominano Śląskiego, Karola Wolnego – koncertowała w Katowicach orkie- wszak o jej wartościach rekreacyjnych (koncerty popularne, ple- stra pod nazwą „Filharmonia Śląska”. Później koncerty symfo- nerowe, sylwestrowe itp.). niczne organizowało, korzystając z patronatu Sejmu Śląskiego, Swe posłannictwo, wyrażone niejako w nazwie, Filharmonia powołane kilka lat wcześniej Towarzystwo Muzyczne, działające Śląska wypełniała z niezłomną konsekwencją zarówno w swym przy Konserwatorium, lecz i ono nie potrafiło zapewnić orkie- najbliższym środowisku, jak i w całym regionie. Nie pozostała strze trwałej egzystencji. przy tym Filharmonia Śląska placówką artystyczną o zasięgu wy- Wkrótce po ustaniu działań wojennych na Śląsku, dzięki ini- łącznie regionalnym. Od wielu lat jej orkiestra symfoniczna jest cjatywie władz wojewódzkich i poparciu Ministerstwa Kultury cenionym gościem wielkich międzynarodowych festiwali w kraju i Sztuki, w Katowicach rozpoczęła regularną działalność pań- i za granicą, jest też zespołem, z którym chętnie występują świa- stwowa filharmonia, która po pięciu latach umocniła na tyle swą towej sławy soliści i dyrygenci. pozycję na mapie kulturalnej regionu, że – przyjąwszy wcześniej Dysponując własnym profesjonalnym chórem i cieszącą się historycznie umotywowaną nazwę Filharmonii Śląskiej, odzy- doskonałą opinią w kraju i za granicą orkiestrą kameralną, orga- skała utracony na krótko (w 1948 roku) status instytucji pań- nizując festiwale, a przede wszystkim międzynarodowy konkurs stwowej, by po transformacji powrócić do tej nazwy. dyrygentów o światowej dziś renomie, Filharmonia Śląska zapi- Jubileusz 60-lecia istnienia Państwowej Filharmonii Śląskiej sała się na trwale w historii kultury polskiej. Odnotowane tu na dowodzi kulturalnego awansu regionu śląskiego, którego stolica kartach kroniki najważniejsze wydarzenia 60-letniej jej historii stała się tymczasem jednym z najbardziej prężnych w kraju ośrod- dają temu wiarygodne świadectwo.

14 60 Lat Filharmonii Śląskiej

Kronika

15 Najstarsze zdjęcie orkiestry zsezonuNajstarsze zdjęcie koncertowego orkiestry 1945/46. i Faustyna Kulczyckiego, zudziałemIreny JanaNiwińskiego poddyrekcją towicach niczna Państwowej Filharmonii wKa- torium, Symfo- 58-osobowa Orkiestra po okresie Konserwa- prób wgościnnym Moniuszko, Karłowicz, Noskowski iin.), polskiej(Chopin, muzyki Koncertem 26 maja Jana Niwińskiego. powołano instytucji stanowisko dyrektora PAŃSTWOWA FILHARMONIA. Na wKatowicach została utworzona niach dwamiesiąceprzygotowa- po trwających browskiego, Aleksandra Zawadzkiego, i Sztukioraz Wojewody1945 Śląsko-Dą- Kultury Ministerstwa decyzji W wyniku 1 kwietnia Katowice Katowice chu działalnośćkoncertową. Lewińskiej, gma- we własnym rozpoczęła gramie F. Chopin–m.in. Drzewiecki. Zbigniew wystąpił W pro- wFilharmonii recitalem Z pierwszym 25 czerwca Kronika 16 Katowice Polonezy es-moll op. 64 Uwerturę ponadtoW programie zaprezentowano A-durop.skrzypcowym 8 solowąw wykonując partię Bacewicz, Grażyna wystąpiła rubina Filharmonii AnatolaZa- poddyrekcją już65.Z liczącą Orkiestrą muzyków 12 października A. Głazunowa. A-dur op. 40 i op. 26Nr21i wrześniu nastanowiskokierownika arty- wrześniu powołanego poddyrekcją Orkiestra we październik Sonata b-moll P. oraz Czajkowskiego G. Bacewicz,

F. Chopinawopracowaniu As-dur op.As-dur 53, op. Scherzo 20

Gliwice op. 35 Katowice . V Symfonię e-moll V Symfonię M. Karłowicza. Koncercie Poloneza stycznego Filharmonii Anatola Zarubina, Skład Orkiestry Filharmonii Śląskiej z udziałem Marcina Kamińskiego, po raz (niepełny, na postawie zachowanego zdjęcia) 1945/46 pierwszy wystąpiła w Gliwicach. W pro- gramie koncertu muzyka polska. Dyrygenci – Witold Krzemieński, Jan Niwiński, Anatol Zarubin 20 listopada Katowice Z recitalem fortepianowym w Filharmo- I skrzypce Oboje nii wystąpił Henryk Sztompka. Jan Dworakowski Wojciech Smyk (Smykowski) Kazimierz Janas Józef Złomaniec 30 listopada Katowice Edmund Sieja Franciszek Bayer Z Orkiestrą Państwowej Filharmonii Zygmunt Lasoń w Katowicach pod dyrekcją Faustyna Władysław Sumara Klarnety Kulczyckiego – rektora PWSM, Bolesław Piotr Maszczyk Mieczysław Przybysz Woytowicz wykonał Koncert fortepianowy Emil Latusek Paweł Roczek c-moll op. 44 C. Saint-Saënsa. W progra- Wanda Szczesiówna mie ponadto Różycki i Beethoven. Władysław Majewski Fagoty Wiktor Osadzin 9 listopada Katowice II skrzypce Bolesław Kammer Z Orkiestrą Symfoniczną Filharmo- Józef Danych nii pod dyrekcją Anatola Zarubina Augustyn Szprus Trąbki Walter Bensz Władysław Zwolak Helena Poniecka Alfred Miczka Karol Brinke Wanda Jeziorańska Waltornie Emil Wiśniowski Altówki Alfred Przybyła Antoni Kmieć Jan Grzechowski Roman Kruczyński Maria Pawełczyk-Sobol Puzony Albert Kajda Feliks Kwiatkowski Wincenty Głowaty Wiolonczele Antoni Skrybant Kazimierz Butler Aleksander Wolski Tuba Franciszek Wójcik Jan Konieczny Pelagia Gałka-Janas Perkusja Kontrabasy Władysław Pichor (?) Ziemski Jan Mazurkiewicz Wiktor Gadziński Stanisław Wasilewski Tadeusz Pelczar Leon Bieryło Fortepian Zofia Safirowa Flety Stanisław Fedorowicz Pierwszy koncertmistrz Orkiestry Filharmonii, Abram Kowal Jan Dworakowski. Franciszek Hojka

17 Po ostatnim koncercie symfonicznym, w którym po wystąpiła Irena Dubiska. Na program Oko” op. 19 Z. Noskowskiego, Symfonię raz pierwszy po wyzwoleniu w Katowicach witaliśmy złożyły się Uwertura „Coriolan” op. 62 hiszpańską op. 21 E. Lalo, Poemat symfo- świetną skrzypaczkę Irenę Dubiską, przyjmowaną i V Symfonia c-moll op. 67 L. van Beethove- niczny „Finlandia” op. 26 J. Sibeliusa oraz entuzjastycznie przez salę wypełnioną publicznością na oraz II Koncert skrzypcowy d-moll op. 22 Preludia F. Liszta. po brzegi, z przykrością stwierdzić muszę, że orkiestra H. Wieniawskiego. rec. podnieść musi swój poziom – trudno, po co mamy 22 marca Katowice okłamywać siebie i innych, w błąd wprowadzać. 14 grudnia Katowice Z recitalem wystąpiła w Filharmonii Ostatnio słucham zagranicznych koncertów przez Wieczór kompozytorski Ludomira Ró- Ada Sari. radio i ogarnia mnie szewska pasja – we wszystkich życkiego. Orkiestrą Filharmonii dyrygo- państwach prawie normalnie prosperuje życie kon- wali kompozytor oraz Anatol Zarubin. 12 kwietnia Katowice certowe, słyszy się koncerty, o jakich u nas marzyć nie W programie m.in. Polonez uroczysty Prawykonanie II Koncertu fortepianowego można. Czyż my zawsze musimy pozostawać w tyle? (prawykonanie) oraz pieśni w wykonaniu L. Różyckiego. Orkiestrą Symfoniczną Władysława Markiewiczówna, Stefanii Różyckiej i kompozytora. Filharmonii dyrygował Witold Krze- „Ruch Muzyczny” Nr 6/1945 mieński, partię solową wykonał Józef 31 grudnia Katowice Śmidowicz. Program uzupełniły dzieła Wielki koncert sylwestrowy z udziałem Musorgskiego, Karłowicza oraz Czaj- Program koncertu w dniu 12 kwietnia zawierał obok wybitnych solistów. kowskiego. Musorgskiego wstępu do opery „Chowańszczyzna”, Se- renady Karłowicza i Kaprysu włoskiego Czajkowskiego, prawykonanie II Koncertu fortepianowego miesz- 2 marca Katowice 18 kwietnia Katowice kającego na stałe u nas Ludomira Różyckiego. /…/ Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Koncert muzyki religijnej pod batutą

Bardzo dobrym wykonawcą partii fortepianowej był 1946 po dyrekcją Witolda Krzemieńskie- Anatola Zarubina z udziałem Marii Józef Śmidowicz. Dyrygował młody, utalentowany, ale go, z udziałem Edwarda Statkiewicza, Modrakowskiej (sopran). W programie trochę zmanierowany w ruchach Witold Krzemieński. wykonała Poemat symfoniczny „Morskie J.S. Bach, S. Szarzyński, St. Moniuszko, Drugi koncert /…/ poświęcony pamięci K. Szyma- J. Haydn i L. van Beethoven. nowskiego w 9 rocznicę śmierci zawierał w programie Uwerturę koncertową op.12, 2 wczesne pieśni i 4 kur- 26 kwietnia Katowice piowskie, oraz IV Symfonię. Wykonawcami byli: Irena Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Lewińska-sopran, Zbigniew Drzewiecki-fortepian wystąpiła z koncertem upamiętniają- i Orkiestra Filharmonii pod dyr. Zbigniewa Dymka, cym 9. rocznicę śmierci Karola Szyma- który również wykonał partie fortepianowe pieśni. Po- nowskiego. Pod dyrekcją Zbigniewa ziom wykonania /…/ lepszym był, niż mogliśmy tego Dymmka, który również wykonał partie oczekiwać. Zasługa w tym duża Zb. Dymka; okazał się fortepianowe pieśni, z udziałem Ireny Le- on w tym koncercie dobrym muzykiem i coraz lepszym wińskiej i Zbigniewa Drzewieckiego, za- dyrygentem. O partii fortepianowej Zb. Drzewieckiego prezentowano m. in. Uwerturę koncertową w Symfonii Koncertującej na łamach „Ruchu” nie ma E-dur op. 12, 4 Pieśni kurpiowskie op. 58 potrzeby pisać. Natomiast chciałbym zaanonsować, oraz IV Symfonię koncertującą op. 60. rec. znaną zresztą również i w Krakowie, naszą sławę śpiewaczą, sądzę, że najlepszą dziś spośród młodych 10 maja Katowice polskich śpiewaczek estradowych, bardzo muzykalną, Wanda Wiłkomirska wykonała z Or- obdarzoną pięknym i świetnie wyszkolonym przez kiestrą Filharmonii Koncert skrzypcowy prof. B. Romaniszyna głosem – Irenę Lewińską. Wyko- A-dur KV 219 W.A. Mozarta. W pro- nała ona pieśni kurpiowskie w sposób zadowalający gramie obok dzieł Mozarta – Schubert najwyższe wymagania. i J.S. Bach. rec. M. Józef Michałowski, „Ruch Muzyczny” Nr 10/1946 Ludomir Różycki

18 15 maja Katowice 13 grudnia Katowice W Filharmonii usłyszeliśmy /…/ 10.V. pod dyr. Orkiestrą FŚ dyrygował Walerian Bier- Z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii W. Krzemieńskiego Wandę Wiłkomirską w koncercie diajew. pod dyrekcją Witolda Krzemieńskiego A-dur Mozarta. /…/ W. Wiłkomirska potwierdziła Stanisław Szpinalski wykonał Koncert jak najlepsze opinie, zasłyszane o niej. Szczególnie fortepianowy A. Chaczaturiana. strona techniczna, pewność i czystość intonacji są 29 czerwca Katowice zadziwiające u młodej skrzypaczki – świetne kadencje Orkiestra Symfoniczna Filharmonii 10 stycznia Katowice we wszystkich 3-ch częściach. pod dyrekcją Witolda Krzemieńskie- Dobry początkowo zespół Państwowej Filharmonii Z Orkiestrą Filharmonii pod dyrekcją go, z udziałem Barbary Kostrzewskiej, na skutek złych warunków płacy począł stopniowo

1947 Franco Autoriego wystąpił amerykański zamknęła swój pierwszy pełny sezon rozsypywać się. Część poszła do radia, inna część do kompozytor i pianista Norman Dello Joio, koncertowy. Obok repertuaru orkiestro- opery. Luki częściowo zdołał dyr. Niwiński uzupełnić, wykonując swoją kompozycję Ricercare. wego wykonano arie W. Żeleńskiego nie wszystkie jednak i nie równie dobrymi instrumen- Program uzupełniły dzieła J.S. Bacha, i G. Verdiego. talistami. Pociągnęło to za sobą obniżenie ogólnej Beethovena, Coplanda, Barbera i Rim- sprawności i poziomu wykonawczego. skiego-Korsakowa. Od maja 1945 roku Państwowa Filhar- M. Józef Michałowski, monia w Katowicach dała 89 koncertów, „Ruch Muzyczny” Nr11-12/1946 głównie we własnej siedzibie, ale również 24 stycznia Katowice w innych miastach (11 koncertów). Wystą- Irena Dubiska z Orkiestrą Symfoniczną piło w nich 36. solistów oraz Chór Męski Filharmonii pod dyrekcją Zbigniewa Dzień 20 września przyniósł inaugurację sezonu „Echo”. Dymka wykonała Koncert skrzypcowy w Filharmonii Katowickiej. Orkiestra filharmoniczna D-dur op. 61 L. van Beethovena. W pro- na nowo skompletowana w liczbie 54 osób, pod 20 września Katowice gramie ponadto dzieła Haendla, Mozarta dyr. Witolda Krzemieńskiego, który został w sezonie Inauguracja sezonu koncertowego i Szabelskiego. tym stałym dyrygentem, wykonała: uwerturę do 1946/47. Orkiestra pod dyrekcją Witol- „Halki”, „Fantazję polską” Paderewskiego, w zawsze da Krzemieńskiego, z udziałem Bolesława 7 lutego Katowice niezawodnym technicznie i interesującym muzycznie Woytowicza, wykonała m. in. Sinfoniettę Pierwsze wykonanie w Polsce Koncertu wykonaniu B. Woytowicza, ponadto po raz pierwszy op. 17 P. Perkowskiego oraz Fantazję wiolonczelowego op. 24 Jana Maklakiewi- w Katowicach „Sinfoniettę” P. Perkowskiego i frag- polską op. 19 I.J. Paderewskiego. rec. cza. Solistą był Dezyderiusz Danczowski. menty muzyki baletowej „Tańce weselne” z baletu Orkiestra pod dyrekcją Witolda Krze- R. Palestra „Pieśń o ziemi”. Poziom wykonania, 18 października Katowice mieńskiego wykonała ponadto Scherzo rokujący nowemu zespołowi przy poważnym i stałym Z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii symfoniczne „Uczeń czarnoksiężnika” wysiłku, duże możliwości, charakteryzuje też opinia pod dyrekcją Witolda Krzemieńskiego P. Dukasa oraz V Symfonię e-moll op. 64 Perkowskiego , który wyraził się, że katowickie wyko- – od sierpnia kierownika artystycznego P. Czajkowskiego. nanie „Sinfonietty” było najlepszym z pośród całego Filharmonii, wystąpił Raoul Koczalski. szeregu wykonań tego utworu. Wykonał on Koncert fortepianowy e-moll 28 marca Katowice M. Józef Michałowski, op. 11 F. Chopina. Ponadto w programie W 10. rocznicę śmierci Karola Szy- „Ruch Muzyczny“ Nr 19/1946 Kurpiński i Dvořák. manowskiego Orkiestra Filharmonii i Chór „Ogniwo” pod dyrekcją Zbi- 5 listopada Katowice gniewa Dymka, z udziałem Zdzisława Raoul Koczalski wystąpił z Orkiestrą Fil- Jahnkego, wykonały Epitaphium na harmonii pod dyrekcją Zbigniewa Dymka śmierć Karola Szymanowskiego T. Sze- w koncercie nadzwyczajnym na rzecz ligowskiego oraz I Koncert skrzypcowy Wojewódzkiego Komitetu Pomocy Zi- op. 35 i fragmenty z baletu „Harnasie” mowej. W programie muzyka Chopina. K. Szymanowskiego.

19 Filharmonia katowicka trzykrotnie inaugurowała we 23 maja Katowice dzianka wykonała I Koncert fortepianowy wrześniu sezon koncertowy 1947/48 /…/ – w trzech Orkiestra pod dyrekcją Witolda Krze- C-dur op. 15 L. van Beethovena. W pro- miastach objętych planem stałych koncertów.. /…/ mieńskiego, z udziałem Chóru „Ogni- gramie ponadto Passacaglia c-moll J.S. Ba- Inauguracja katowicka, przy tłumnym udziale publicz- wo” oraz solistów – Colette Frantz cha-Goedickego oraz III Symfonia d-moll ności, miejscowych władz państwowych i samorządo- i Ireny Faryaszewskiej, wykona- „Wagnerowska” A. Brucknera. wych, z wojewodą gen. A. Zawadzkim i prezydentem ła m.in. II Symfonię B. Szabelskiego miasta dr Willnerem na czele, była jak gdyby manife- oraz Koncert skrzypcowy g-moll op. 26 8-16 listopada Katowice stacją sympatii dla szczęśliwie uratowanej instytucji, M. Brucha. Festiwal Muzyki Słowiańskiej. przed którą wyraźnie już rysowała się perspektywa likwidacji. /…/ Orkiestra składa się obecnie z 60 osób 20 czerwca Katowice 10 listopada Katowice – biorąc pod uwagę ewentualną możliwość „wypoży- Zakończenie sezonu muzycznego W koncercie zorganizowanym przy czenia” koniecznych instrumentalistów – jest w stanie 1946/47 koncertem pod dyrekcją Witol- współudziale British Council orkiestrę wykonać każdą współczesną partyturę. Koncert da Krzemieńskiego. W programie m.in. poprowadził Clarence Raybould. Solistą inauguracyjny był potwierdzeniem tych możliwości. Uwertura z opery „Flis” St. Moniuszki w Koncercie fortepianowym B. Brittena Wprawdzie trudna Uwertura Szałowskiego, zagrana oraz Suita z baletu „Pan Twardowski” był Noel Mewton-Wood. Wykonano w bardzo szybkim tempie i z nadmiernym podniece- L. Różyckiego. też dzieła: F. Deliusa, C. Debussy’ego niem (pierwszy numer programu, inauguracja), straci- i R.V. Williamsa. ła nieco na swojej finezji lekkości, to jednak wykonanie Bilans sezonu: 73 koncerty z udziałem 34. jej było poważnym świadectwem dużej i w wysokim solistów oraz Chóru mieszango „Ogniwo”. stopniu zadowalającej sprawności wszystkich grup 21 listopada Katowice instrumentalnych. „Fantazja Polska” Paderewskiego Koncert połączonych orkiestr symfo- w wykonaniu Henryka Sztompki była bardzo szlachet- 19 września Katowice nicznych Polskiego Radia i Państwowej na w ogólnych konturach, piękna w tonie i elegancka 20 września Gliwice Filharmonii pod dyrekcją Konstan- w technice. Walorom tym odpowiadała także partia tego Iwanowa. W programie m.in. 21 września Zabrze VII Symfonia C-dur op. 60 „Leningradzka” orkiestralna, utrzymana przez W. Krzemieńskiego Inauguracja sezonu artystycznego D. Szostakowicza. we właściwych stosunkach do solisty i do ważności 1947/48 z udziałem Henryka Sztompki. zawartej w niej treści. Interpretacja i wykonanie Orkiestrą Filharmonii dyrygował Witold IV Symfonii Czajkowskiego dały w sumie bardzo Krzemieński. W programie: Uwertura 25 listopada Gliwice poważne zadowolenie. Witold Krzemieński dał tu Antoniego Szałowskiego, Fantazja polska 27 listopada Sosnowiec zarówno przykład bardzo dobrego opanowania party- op. 19 I.J. Paderewskiego oraz IV Symfonia 29 listopada Katowice tury (pamięciowego i muzycznego) jak i umiejętności f-moll op. 36 P. Czajkowskiego. rec. W partii solowej Koncertu na sopran kolo- jej pełnego zrealizowania. raturowy i orkiestrę R. Gliera z Orkiestrą M. Józef Michałowski, 5 października Katowice Symfoniczną Państwowej Filharmonii „Ruch Muzyczny“ Nr 21/1947 Z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii pod dyrekcją – piastującego od 1 paź- pod dyrekcją Zbigniewa Dymka wystą- dziernika funkcję dyrektora Filharmonii pił w koncercie dyplomowym PWSM – Witolda Krzemieńskiego wystąpiła Po raz pierwszy występujący w Katowicach Kędra w Katowicach Tadeusz Żmudziński. Ewa Bandrowska-Turska. wzbudził duże zainteresowanie i pozostawił jak naj- Wykonał on partię solową w koncertach lepsze wrażenie. /…/ Piękny ton, kultura interpreta- fortepianowych Es-dur op. 73 L. van cyjna, przekonywujący muzykalnością sposób frazo- listopad Katowice Beethovena i f-moll op. 21 F. Chopina wania – usposabiały słuchacza bardzo przychylnie dla Z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii oraz w IV Symfonii koncertującej op. 60 Kędry. Koncert Różyckiego wart jest, aby grywali go Władysław Kędra wykonał I Koncert for- K. Szymanowskiego. polscy pianiści. tepianowy L. Różyckiego. W programie M. Józef Michałowski, ponadto Karłowicz i Ravel. rec. „Ruch Muzyczny” Nr 24/1947 31 października Katowice Z Orkiestrą Filharmonii pod dyrekcją Witolda Krzemieńskiego Regina Smen-

20 5 grudnia Katowice fortepianowy op. 35 D. Szostakowicza. Solo /…/ Koncert zakończyła V Symfonia Czajkowskiego, Z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii trąbki wykonał Władysław Zwolak. odsłaniająca w interpretacji Autoriego całe natchnione wystąpił Władysław Wochniak, wyko- piękno arcydzieła kompozytora rosyjskiego. Orkiestra nując partię solową Koncertu skrzypcowego 19 marca Bytom filharmoniczna pod dyr. Autoriego zaspakajała czysto- A-dur op. 8 M. Karłowicza. Dyrygował 20 marca Katowice ścią i pięknością brzmienia najwyższe wymagania. M. Józef Michałowski, Witold Rowicki. Orkiestra Symfoniczna Filharmonii wy- Ruch Muzyczny Nr 8/1948 stąpiła z Raoulem Koczalskim w Operze 14 grudnia Katowice w Bytomiu oraz w sali Filharmonii Ślą- Orkiestra Symfoniczna Filharmonii skiej. W programie Moniuszko, Grieg /…/ Duże wrażenie wywarło piękne wykonanie pod dyrekcją Witolda Krzemieńskiego, (Koncert fortepianowy a-moll op. 16), symfonii Kalinnikowa. /…/ Orkiestra Filharmonii z udziałem solistów Opery Śląskiej – Le- Kalinnikow. Dyrygował Witold Krze- Katowickiej i jej młody, ale wytrawny, pełen energii sława Finzego oraz Andrzeja Hiolskiego, mieński. rec. i temperamentu dyrygent, wykazali wspólnie walory, wystąpiła w wielkim koncercie chórów jakimi pochwalić się może tylko 1-rzędny zespół. śląskich. Po raz pierwszy w koncercie 11 kwietnia Opole Doskonałe zgranie, czystość i precyzja rytmiczna, pojawiło się nazwisko Karola Stryji jako Orkiestra FŚ pod dyrekcją Witolda umiejętne rozplanowanie wszystkich szczegółów dyrygenta Chóru „Ogniwo”. Krzemieńskiego wystąpiła w Opolu, na płaszczyźnie pracy tematycznej, b. dobre tempa prezentując tam m.in. Pieśń o Odrze na i kontrasty dynamiczne, stale żywy kontakt dyrygenta 19 grudnia Katowice baryton i orkiestrę (prawykonanie) Witol- z orkiestrą, nad którą świetnie panuje – to wszystko Orkiestra Symfoniczna Filharmonii pod da Krzemieńskiego. Ponadto w programie sprawia, że słucha się tego doskonałego zespołu dyrekcją Franco Autoriego wystąpiła Moniuszko, Różycki, Noskowski. Solistą z prawdziwą przyjemnością. Kilkuletnia, niestrudzona z fragmentami Suity baletowej „Ognisty był Jerzy Garda. praca orkiestry i jej dyrygenta /…/ zasługuje na jak ptak” I. Strawińskiego i po raz pierw- najwyższe uznanie. szy w Europie prezentowanymi Negro 16 czerwca Gliwice Jerzy Gaché, Spirituals w orkiestrowym opracowaniu Uroczysty koncert z okazji odsłonięcia „Ruch Muzyczny” Nr 12/1948 F. Autoriego. pierwszego w powojennej Polsce 13 lutego Bielsko 14 lutego Gliwice 1948 21 lutego Katowice Orkiestra Symfoniczna Państwowej Filharmonii w Katowicach pod dyrekcją Franco Autoriego wystąpiła z koncertami. W programie Schubert, Różycki, Dello Joio, Czajkowski. rec. 1 marca Orkiestra przeszła pod Zarząd Miejski w Katowicach i przyjęła nazwę FILHAR- MONIA ŚLĄSKA.

5 marca Katowice Zbigniew Szymonowicz z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Witolda Krzemieńskiego wykonał po raz pierwszy w Polsce Koncert Witold Krzemieński z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii i Reprezentacyjną Orkiestrą Dętą DOKP, 25.06.1948 r.

21 pomnika F. Chopina. Dyrygował 5 października Katowice K. Stryji powtórzono w Katowicach jesz- Witold Krzemieński. W koncercie inaugurującym sezon cze trzykrotnie: 12 i 18 II oraz 2 IV. 1948/49 Orkiestra FŚ pod dyrekcją Wi- 25 czerwca Katowice tolda Krzemieńskiego, z udziałem Barba- 28 stycznia Katowice W swym 100. koncercie symfonicznym, ry Kostrzewskiej, wykonała IX Symfonię Orkiestrą FŚ dyrygował Stanisław Skro- zamykającym sezon 1947/48, Orkiestra e-moll op. 95 „Z Nowego Świata” A. Dvo- waczewski. W programie jego Prelu- FŚ wystąpiła z Reprezentacyjną Orkiestrą řáka oraz Pieśni japońskie Jana Maklakie- dium i fuga, Koncert skrzypcowy D-dur Dętą DOKP w Katowicach i 12. chórami wicza, Uwerturę tragiczną A. Panufnika op. 35 P. Czajkowskiego – solistą był śląskimi pod dyrekcją Witolda Krze- i III obraz baletu „Swantewit” P. Pe rk ow - Wasyl Czernajew, oraz IV Symfonia d-moll mieńskiego, Piotra Dzięby i Andrzeja skiego. op. 120 R. Schumanna. Łukowca. Program koncertu obejmował m.in. dzieła Kurpińskiego, Nowowiejskie- 22 października Katowice 12 lutego Katowice go, Maklakiewicza, Prosnaka, Rylinga, W koncercie muzyki rosyjskiej orkiestrę Orkiestra FŚ pod dyrekcją Witolda Łukowca, Czajkowskiego i Dvořáka. poprowadził Bohdan Wodiczko. Solistą Krzemieńskiego, z udziałem Klary Lan- w Koncercie fortepianowym b-moll P. Czaj- ger, wzięła udział w koncercie na rzecz Kolejny sezon Filharmonia zamknęła z do- kowskiego był Karol Szafranek. Związku Muzyków. Na program złożyły robkiem wyrażającym się ustabilizowanym się Toccata B. Szabelskiego, Koncert forte- składem zespołu orkiestrowego, liczącego 5 listopada Katowice pianowy Es-dur op. 73 L. van Beethovena pona 60. muzyków (z 34-osobowym kwin- Orkiestrą FŚ dyrygował Vaclav Smetaček. i VI Symfonia h-moll op. 74 „Patetyczna” tetem smyczkowym). W koncercie z udziałem Viktorii Svihli- P. Czajkowskiego. kovej zespół wykonał dzieła Beethovena (Koncert fortepianowy G-dur op. 58), 23 lutego Sosnowiec Smetany i Dvořáka. Orkiestra FŚ pod dyrekcją Witolda Krzemieńskiego, z udziałem Bolesława 24, 25 listopada Katowice Woytowicza, wystąpiła w koncercie inau- Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Witol- gurującym Rok Chopinowski. Koncert da Krzemieńskiego wystąpił Daniel poprzedziły przemówienia Wojewody Szafran. W programie: R. Schumann Śląsko-Dąbrowskiego, Bolesława Jasz- – Koncert wiolonczelowy a-moll op. 129, czuka oraz Rektora PWSM w Kato- P. Czajkowski – Wariacje na temat rokoko wicach, Adama Mitschy. W programie A-dur op. 33 oraz dzieła Liszta, Berlioza muzyka Chopina – m.in. Koncert e-moll i Różyckiego. op. 11. Koncert powtórzony został cztery dni później w Katowicach. 14 stycznia Katowice Z okazji jubileuszu 35-lecia Chóru 11 marca Katowice W koncercie upamiętniającym 125. rocz- 1949 „Ogniwo” Orkiestra FŚ pod dyrekcją Witolda Krzemieńskiego, z udziałem nicę urodzin Bedřicha Smetany Orkiestra Chóru-jubilata oraz Ireny Lewińskiej, FŚ pod dyrekcją Witolda Krzemieńskie- Bogdana Paprockiego i Antoniego Ma- go, z udziałem Emilii Zachardowej i Ireny jaka, wykonała Oratorium „Stworzenie Kozłowskiej, wykonała cykl poematów świata” J. Haydna. symfonicznych Moja ojczyzna, Uwerturę do opery „Sprzedana narzeczona” oraz arie 23 stycznia Katowice z oper Smetany. Powtórzenie Oratorium J. Haydna pod dyrekcją Karola Stryji. Na życzenie Vaclav Smetaček publiczności Oratorium pod dyrekcją

22 22, 24 kwietnia Katowice oraz IV Symfonia f-moll op. 36 P. Czaj- op. 23 P. Czajkowskiego. Program uzu- Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Ignace- kowskiego. pełniły Uwertura do opery „Dwie chatki” go Neumarka jako solista w Koncercie K. Kurpińskiego oraz Obrazki z wystawy f-moll op. 21 F. Chopina wystąpił Imre sierpień-początek września Musorgskiego-Ravela. Ungar, laureat II Międzynarodowego Koncerty popularne w miejscowościach Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka wczasowych – m.in. w Wiśle, Miku- 5 listopada Katowice Chopina. szowicach, Zakopanem, Głuchołazach, 8 listopada Bielsko z udziałem solistów – Witolda Zielonki, 9 listopada Sosnowiec Ireny Kudelskiej, Poli Bukietyńskiej, pod 25 maja Katowice Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Mariana dyrekcją Mariana Lewandowskiego i Sta- Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Witolda Lewandowskiego wystąpiła Halina nisława Skrowaczewskiego i prelegentów Krzemieńskiego w koncercie dyplomo- Czerny-Stefańska, laureatka I nagro- – Stanisława Hadyny i Jana Zająca. wym PWSM w Katowicach wystąpili dy IV Międzynarodowego Konkursu Wacław Gay, Danuta Lewandowska, Zbi- Pianistycznego im. Fryderyka Chopina gniew Śliwiński oraz Wanda Uszokówna. 1 września w Warszawie. W programie Koncert e-moll W programie koncertu Beethoven, Cho- Stanisław Skrowaczewski, zaangażowany op. 11 F. Chopina oraz dzieła Haydna, pin, Franck, Czajkowski. 15 sierpnia na stanowisko dyrygenta, zo- Moniuszki i Prokofiewa. staje kierownikiem artystycznym PFŚ. 1-4 czerwca Warszawa 2 grudnia Katowice Występy Orkiestry Symfonicznej Fil- 23 września Katowice Koncert z okazji 125-lecia urodzin harmonii Śląskiej w stolicy w ramach 24 września Gliwice Bedřicha Smetany. W programie cykl II Kongresu Związków Zawodowych, Orkiestra FŚ pod dyrekcją Stanisława poematów symfonicznych Moja ojczyzna, z udziałem Ewy Bandrowskiej-Turskiej Skrowaczewskiego, z udziałem Eugenii Uwertura do opery „Sprzedana narzeczona” i śląskich zespołów amatorskich. Na Umińskiej, zainaugurowała nowy sezon oraz arie w wykonaniu Poli Bukietyńskiej program koncertu w Politechnice War- koncertem, na program którego złożyły i Lesława Finzego. Orkiestrą dyrygował szawskiej złożyły się m.in. Mazur z opery się Symfonia D-dur KV 385 „Haffnerowska” Marian Lewandowski. „Halka”, dwie arie z opery „Hrabina” W.A. Mozarta, Koncert skrzypcowy A-dur St. Moniuszki oraz fragmenty dzieł Czaj- op. 8 M. Karłowicza oraz V Symfonia kowskiego i Chaczaturiana. d-moll op. 47 D. Szostakowicza. 16 czerwca Gliwice 7 października Katowice Orkiestra FŚ pod dyrekcją Witolda Krze- 8 października Opole mieńskiego wystąpiła z solistą Jerzym Orkiestra FŚ pod dyrekcją Mariana Żurawlewem w uroczystym koncercie Lewandowskiego, z udziałem Ewy Ban- z okazji odsłonięcia pomnika Chopina. drowskiej-Turskiej, zaprezentowała pro- W programie m.in. Chopin (Koncert gram złożony z dzieł Beethovena, Gliera f-moll op. 21), Karłowicz, Różycki. (Koncert na sopran koloraturowy i orkiestrę), Czajkowskiego i Palestra. W Opolu 23 czerwca Katowice muzyce towarzyszył komentarz Jana 25 czerwca Sosnowiec Zająca. Zakończenie sezonu 1948/49 koncertem pod dyrekcją Witolda Krzemieńskie- 21 października Katowice go, z udziałem Tadeusza Wrońskiego. 22 października Sosnowiec W programie Uwertura do opery „Kró- Paweł Sieriebriakow z Orkiestrą FŚ pod lowa Jadwiga” K. Kurpińskiego, Koncert dyrekcją Stanisława Skrowaczewskiego skrzypcowy G-dur KV 216 W.A. Mozarta wykonał Koncert fortepianowy b-moll Stanisław Skrowaczewski

23 /…/ W ostatnim piątkowym koncercie dyrygował 9 grudnia Katowice 19 marca Gliwice M. Lewandowski „Rapsodią litewską” Karłowicza 10 grudnia Bielsko Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Stanisła- i wcale niełatwą, choć wdzięczną i dla orkiestry i dla Jan Hoffman z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją wa Skrowaczewskiego wystąpił Tadeusz dyrygenta „Szeherezadą” Rimskiego-Korsakowa. Stanisława Skrowaczewskiego wyko- Żmudziński. Na program koncertu zło- W obu utworach pamięć nie zawiodła, brzmienie grup nał Koncert fortepianowy a-moll op. 54 żyły się: Fantazja orkiestrowa „Noc na Łysej i solistów było czyste, a wiele miejsc z „Szeherezady” R. Schumanna. Ponadto w programie Górze” M. Musorskiego, Noce w ogro- zwłaszcza z części IV, porywało temperamentem. Symfonia d-moll C. Francka i Uwertura dach Hiszpanii M. de Falli, 3 Nokturny W licznych występach solowych w „Szeherezadzie” „Hebrydy” op. 26 F. Mendelssohna Bar- C. Debussy’ego oraz Rapsodia „España” popisywał się bardzo pięknym tonem, czystością tholdy’ego. A.E. Chabriera. W koncercie wystąpił dwugłosów i akordów i biegłością techniczną, świetny Chór Żeński Chóru „Ogniwo”. koncertmistrz Filharmonii Śl. (do wojny koncertmistrz 6 stycznia Katowice Filharmonii Warszawskiej) skrzypek, prof. Jan Dwora- 14 kwietnia Katowice kowski. /…/ Irena Dubiska z Orkiestrą FŚ pod dy-

M. Józef Michałowski, 1950 rekcją Mariana Lewandowskiego wy- 15 kwietnia Opole „Dziennik Zachodni”, 10.01.1950 konała Koncert skrzypcowy D-dur op. 35 W Koncercie fortepianowym c-moll P. Czajkowskiego. W programie ponadto W.A. Mozarta wystąpiła laureatka M. Karłowicz – Rapsodia litewska op. 11 IV Konkursu Chopinowskiego – Regina oraz M. Rimski-Korsakow – Symfoniczna Smendzianka. Orkiestrę, także w dziełach suita „Szeherezada” op. 35. rec. T. Bairda i A. Dvořáka, poprowadził Zyg- munt Latoszewski. 1 lutego Katowice Instytucja, którą w styczniu ponownie 21, 22, 23 kwietnia Katowice upaństwowiono, nosiła odtąd nazwę Koncerty w ramach „Dni J.S. Bacha” PAŃSTWOWA FILHARMONIA upamiętniających 200. rocznicę śmierci ŚLĄSKA. kompozytora. Z solistami – Zbigniewem Drzewieckim, Janem Ekierem, Janem Hoffmanem i Bolesławem Woytowiczem Orkiestra Symfoniczna PFŚ pod dyrekcją Stanisława Skrowaczewskiego wykonała Koncert Brandenburski F-dur BWV 1046 i Koncerty na 1-4 fortepianów. 19, 20, 21 maja Katowice Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Stanisława Skrowaczewskiego, z udziałem solistów – Stefanii Woytowicz, Krystyny Szcze- pańskiej, Bogdana Paprockiego i Henryka Paciejewskiego oraz Chóru „Ogniwo”, wykonała IX Symfonię d-moll op. 125 L. van Beethovena. 11 czerwca zaprezen- towano ją w Gliwicach. 26 maja Katowice Orkiestrą PFŚ dyrygował Artur Malaw- ski. W programie dzieła Haydna, Bartóka (III Koncert fortepianowy z solistką Marią Koncert na 4 fortepiany J.S. Bacha grają: Zbigniew Drzewiecki, Jan Ekier, Jan Hoffman i Bolesław Woytowicz. Bilińską-Riegerową) i Musorgskiego.

24 8 czerwca Bielsko 3 listopada Katowice Carlo Zecchi i Velta Vait w Katowicach. 9 czerwca Katowice 4 listopada Gliwice /…/ VII wieczór w Filharmonii Śląskiej rozpoczęła Velta Vait wykonując L.van Beethovena – Koncert Zakończenie sezonu koncertem Orkie- 5 listopada Bielsko fortepianowy G-dur. W grze świetnej włoskiej pianist- stry PFŚ z udziałem Henryka Sztompki. Koncert monograficzny poświęcony ki nie sposób było dostrzec najmniejszych minusów. Program, w skład którego wchodziły Piotrowi Czajkowskiemu. W programie: /…/ Niełatwy Koncert G-dur w wykonaniu włoskiej Uwertura „Manfred” op. 115 R. Schu- Uwertura „Rok 1812” op. 49, Koncert for- pianistki nosił wszystkie cechy wielkiego beetho- manna, Koncert f-moll op. 21 F. Chopina tepianowy b-moll op. 23 oraz IV Symfonia venowskiego stylu, co jeszcze bardziej akcentował oraz I Symfonia c-moll op. 68 J. Brahmsa, f-moll op. 36. Orkiestrą PFŚ dyrygował doskonały akompaniament orkiestry prowadzonej poprowadził Stanisław Skrowaczewski. Stanisław Skrowaczewski, solistą był wytrawną ręką Carlo Zecchiego. /…/ Genialnym Zbigniew Szymonowicz. zakończeniem koncertu była wykonana po raz 14, 15 czerwca Katowice pierwszy w Katowicach „Symfonia fantastyczna” Koncerty Orkiestry PFŚ pod dyrekcją 1 grudnia Katowice H. Berlioza. w której Zecchi dal pokaz wysokiej klasy Mariana Lewandowskiego, z udziałem 2 grudnia Gliwice sztuki dyrygenckiej. /…/ Wszystkie liryczne uniesie- dyplomantów PWSM w Katowicach: 3 grudnia Bielsko nia, wszystkie tragiczne momenty „Symfonii” potrafił Marii Kunińskiej, Stanisława Lewandow- dyrygent przedstawić z niesłychanym wyczuciem, tak Orkiestrą Symfoniczną PFŚ dyrygował skiego, Pawła Roczka i in. właściwym dla muzyki Berlioza. Specjalne wyrazy Carlo Zecchi. W programie: L. van uznania należą się orkiestrze, która – mimo, iż była Beethoven – Koncert fortepianowy G-dur Sezon charakteryzował się m.in. dużą prowadzona przez obcego dyrygenta – wykazała swe op. 58 (partię solową wykonała Velta liczbą koncertów popularnych – „dla świata duże możliwości koncertowe. Vait), P. Czajkowski – Uwertura-fantazja pracy”, organizowanych w wielu miastach, Tad. P. „Romeo i Julia”, H. Berlioz – Symfonia m.in. w Dąbrowie Górniczej, Zawierciu, „Słowo Powszechne“, 24.12.1950 Tarnowskich Górach, Bytomiu, Gliwicach, fantastyczna op. 14. rec. Rybniku, Cieszynie, Bielsku, Opolu. 15 grudnia Katowice 8 września Katowice 16 grudnia Gliwice 9 września Gliwice 17 grudnia Bytom 10 września Bielsko Zamknięcie „Roku Bachowskiego” kon- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Stanisława certem Orkiestry Symfonicznej PFŚ pod Skrowaczewskiego, z udziałem Zbignie- dyrekcją Stanisława Skrowaczewskiego, wa Drzewieckiego, zainaugurowała sezon z udziałem Eugenii Umińskiej i Bole- 1950/51 koncertami, na program których sława Woytowicza. W programie dzieła złożyły się IV Symfonia koncertująca op. 60 J.S. Bacha, m.in. Koncert fortepianowy K. Szymanowskiego oraz dzieła Brahmsa A-dur i Koncert skrzypcowy d-moll. i Szostakowicza. 31 grudnia Katowice 6 października Katowice Koncert sylwestrowy Orkiestry PFŚ pod 7 października Cieszyn dyrekcją Mariana Lewandowskiego, z udziałem Poli Bukietyńskiej, Krystyny 8 października Bielsko Szczepańskiej, Bogdana Paprockiego Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Mariana i Czesława Kozaka. W programie utwory Lewandowskiego, z udziałem Wandy Beethovena, Brahmsa, Czajkowskiego, Wermińskiej, wykonała m.in. Poemat Dvořáka, J. Straussa, Lehára i in. ekstazy op. 54 A. Skriabina oraz Wstęp i Śmierć miłosną Izoldy z „Tristana i Izol- dy” R. Wagnera.

25 Beethovena. dyrekcją Stanisława Skrowaczewskiego. Halina Czerny-Stefańska PFŚpod zOrkiestrą m.in. Malawskiego,cją Artura wykonując poddyrek- wystąpiła PFŚ Orkiestra 26 stycznia nicznego „Warszawawyzwolona” dokonano prawykonania –m.in. zdziełkompozytora złożony i Kędry,Władysława wykonałaprogram skiego, udzialeNatalii Stokowackiej przy Lewandow- Mariana poddyrekcją PFŚ 1951 Różyckiego.twórczej Ludomira Orkiestra zokazjijubileuszu50-leciapracy Koncert 19 stycznia V Symfonię c-mollop.V Symfonię 67 Katowice Katowice Poematu symfo- . L. van berta. C-dur D 944 VIII Symfonię i klarnet Świata” wa, iCzajkowskiego. Karłowicza Haydna, Mozarta, Rimskiego-Korsako- Lewandowski. W dziełaprogramie Świętego. Marian dyrygował Orkiestrą Jędrzczakowej, Pawła Podleśki iPawła w Katowicach: LidiiGrychtołówny, Aliny PWSM absolwentów dyplomowy Koncert 1 czerwca pina, Woytowicza, iin. Maklakiewicza zdziełKurpińskiego,gram złożony Cho- Górnych,z Łazisk pro- zaprezentowała mieszanego Bachledy iChóru „Echo” Waldemara Maciszewskiego, Andrzeja Lewandowskiego,Mariana zudziałem Polskiej. poddyrekcją PFŚ Orkiestra Festiwalu wramach Koncerty Muzyki 14 kwietnia 13 kwietnia -dur KV622 i nała my, zudziałem Vladimira Rihy, wyko- poddyrekcją AloisaKli- PFŚ Orkiestra 7 kwietnia 6 kwietnia „Tannhäuser”opery IX op. 15 wykonał JanHoffman sława Skrowaczewskiego poddyrekcją Stani- PFŚ Z Orkiestrą 24 lutego 23 lutego

łąk” 26

Symfonia e-mollop.Symfonia 95 „Z Nowego B. Smetany, Poemat symfoniczny „Z czeskich pól J. Brahmsa. W programie ponadto

A. oraz Dvořáka II Koncert fortepianowy d-moll fortepianowy II Koncert orkiestrę Opole Katowice Katowice W.A. Mozarta, Bielsko-Biała Katowice Bytom Katowice C. Debussy’ego oraz Koncert klarnetowyKoncert A- R. Wagnera. Uwertura do Rapsodię naRapsodię F. Schu- F. VII B-durop. fortepianowego Koncertu 19 W programie ponadto op. 25 Mariana Lewandowskiego,Mariana zudziałem Polskiej. poddyrekcją PFŚ Orkiestra Festiwal zamykające Muzyki Koncerty 8 grudnia 7 grudnia Stryja. Karol został powołany PFŚ Na stanowiskodyrygenta 1 listopada Norymberscy”„Śpiewacy „Praska” C-dur fańska wykonała HalinaCzerny-Ste- Skrowaczewskiego poddyrekcją Stanisława PFŚ Z Orkiestrą 21 października 19, 20października 9 września 8 września 7 września op. 72 Beethovenowski: monograficznyprogram zaprezentowała czewskiego, zudziałemJanaEkiera, Skrowa- Stanisława poddyrekcją PFŚ mi, Symfoniczna Orkiestra wktórych 1950/51koncerta- sezonu Zamknięcie 17 czerwca 16 czerwca 15 czerwca oraz ski złożony z ski złożony monograficzny program Beethovenow- Drzewieckiego,Zbigniewa wykonała Lewandowskiego,Mariana zudziałem poddyrekcją PFŚ Symfoniczna Orkiestra muzyczny. sezon inaugurujące Koncerty

Symfonii A-durop.Symfonii 92 III Symfonię Es-durop.III Symfonię 55 „Eroica” , Koncert fortepianowy G-durop. fortepianowy Koncert 58 F. Mendelssohna Bartholdy’ego. KV 467 KV 504 Bielsko-Biała Katowice Bytom Gliwice Katowice Bielsko-Biała Gliwice Katowice I

W.A. i Mozarta

Symfonii Uwerturę Uwerturę „Leonorę” Nr3 oraz Koncerty fortepianowe Koncerty Bielsko-Biała Uwertura do opery Uwertura doopery R. Wagnera. Katowice Symfonia D-dur Symfonia .

C-dur op. 21 g-moll oraz . ,

Tadeusza Żmudzińskiego, wykonała 4 kwietnia Katowice dokonała prawykonania Kantaty o pokoju dzieła G. Bacewicz, Lutosławskiego, Pa- S. Skrowaczewskiego. Ponadto w pro- nufnika i Szymanowskiego (IV Symfonia 5 kwietnia Zabrze gramie Uwertura do opery „Wolny strzelec” koncertująca op. 60). 6 kwietnia Bielsko-Biała C.M. Webera oraz II Koncert skrzypcowy Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Stanisła- d-moll op. 22 H. Wieniawskiego. 31 grudnia Katowice wa Skrowaczewskiego wystąpił Tadeusz Wroński. W programie: Uwertura kon- Koncert sylwestrowy – Wieczór walców. 23 maja Katowice certowa E-dur op. 12 K. Szymanowskiego, Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Mariana Orkiestrą dyrygował Marian Lewandow- Koncert skrzypcowy E-dur BWV 1042 Lewandowskiego, z udziałem solistów, ski. W programie: St. Moniuszko i Symfo- J.S. Bacha i VIII Symfonia F-dur op. 93 zaprezentowała utwory Webera, J. Straus- nia „Manfred” P. Czajkowskiego. L. van Beethovena. sa, Gounoda, Verdiego i in. 18 kwietnia Katowice 13 czerwca Katowice 11 stycznia Katowice 14 czerwca Bytom 12 stycznia Gliwice 19 kwietnia Gliwice W programie pod dyrekcją Stanisława 15 czerwca Katowice 1952 13 stycznia Bielsko-Biała Skrowaczewskiego wykonano m.in. La IX Symfonia d-moll op. 125 L. van Beetho- Orkiestra Symfoniczna PFŚ pod dyrekcją Mer C. Debussy’ego. vena w wykonaniu Orkiestry PFŚ pod Stanisława Skrowaczewskiego, z udzia- dyrekcją Stanisława Skrowaczewskiego, łem Istvana Antala, wykonała Uwerturę Chóru „Ogniwo” oraz solistów: Poli „Egmont” op. 84 L. van Beethovena, I Kon- 9 maja Katowice Bukietyńskiej, Krystyny Szczepańskiej, Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola cert fortepianowy d-moll op. 15 J. Brahmsa Bogdana Paprockiego i Henryka Pacie- Stryji, z udziałem Ireny Lewińskiej oraz IV Symfonię Es-dur „Romantyczną” jewskiego. i Lesława Simona oraz Chóru „Ogniwo” A. Brucknera. 8 lutego Katowice 9 lutego Bielsko-Biała 10 lutego Bytom Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Mariana Lewandowskiego Henryk Sztompka wykonał Wariacje symfoniczne C. Francka. Koncert uzupełniły I Symfonia C-dur op. 21 L. van Beethovena i III Symfonia F-dur op. 90 J. Brahmsa. 14 marca Katowice 15 marca Zabrze 16 marca Bielsko-Biała Władysław Kędra z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji wykonał Rapsodię na temat Paganiniego op. 43 S. Rachma- ninowa. Program uzupełniły I Symfonia B-dur op. 38 R. Schumanna oraz Nokturn i Tarantela 28 Szymanowskiego-Fitel- berga. Władysław Kędra

27 /…/ Na program ostatniego koncertu złożyły się zresz- 20 czerwca Katowice manowskiego oraz I Symfonię D-dur tą dzieła zawsze chętnie słuchane: Mozarta uwertura op. 25 „Klasyczną” S. Prokofiewa. do op. „Wesele Figara”, Chopina Koncert f-moll w wy- 21 czerwca Bielsko-Biała Zakończenie sezonu koncertowego. Or- konaniu laureata Konkursu Chopinowskiego Tadeusza kiestra pod dyrekcją Stanisława Skrowa- 10 października Katowice Żmudzińskiego i I Symfonia L. van Beethovena. Dyrygo- czewskiego, z udziałem Tadeusza Żmu- wał Stanisław Skrowaczewski. Orkiestra, która potrafi 11 października Rybnik dzińskiego, wykonała Uwerturę do opery Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, w dziełach klasyków brzmieć pięknie, wykonywać je „Wesele Figara” W.A. Mozarta, Koncert z udziałem Kazimierza Wiłkomirskiego, z precyzją rytmiczną, subtelnym i zgodnym ze stylem f-moll op. 21 F. Chopina oraz I Symfonię wykonała Koncert wiolonczelowy h-moll frazowaniem, jest niewątpliwie orkiestrą dobrej klasy. C-dur op. 21 L. van Beethovena. rec. op. 104 A. Dvořáka oraz dzieła P. Czaj- Takie bardzo piękne wykonania dzieł klasyków przez kowskiego i S. Prokofiewa (w Rybniku orkiestrę Państwowej Filharmonii Śląskiej notowaliśmy – B. Smetany). w minionym sezonie koncertowym coraz częściej. Jeżeli 27 czerwca Katowice już nawet nie cały program, to przynajmniej jedna Koncert dyplomowy absolwentów z trzech czy czterech pozycji wieczoru bywała wykony- PWSM w Katowicach: Elżbiety Fecz- 12 listopada Katowice wana na poziomie najwyższym. Jest to objaw bardzo kówny, Leokadii Kozubkówny i Ireny Gay 13 listopada Bielsko-Biała cenny, świadczący o stałym dojrzewaniu i doskonaleniu z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Stanisława 14 listopada Katowice się zespołu jako całości i o podnoszeniu indywidualnych Skrowaczewskiego. W programie Chopin kwalifikacji poszczególnych muzyków wielkiego i Paderewski. 15 listopada Bytom Estradowa prezentacja opery „Orfeusz 80-osobowego zespołu. Oczywiście nie tylko dzieła i Eurydyka” Ch. W. Glucka pod dyrekcją klasyków bywały wykonywane dobrze, ale one właśnie 12 września Katowice Karola Stryji. Z Orkiestrą PFŚ wystąpiły były tym probierzem wartości zespołu dzięki przejrzy- 13 września Bytom Lidia Skowron, Zofia Śliwińska, Irena stości obrazu muzycznego. Winiarska oraz Chór Państwowego M. Józef Michałowski, 14 września Bielsko-Biała Inauguracja sezonu koncertowego Liceum Muzycznego w Katowicach. „Dziennik Zachodni”, 28.06.1952 1952/53. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Pierwszy koncert zaadresowany był do Stanisława Skrowaczewskiego, z udzia- młodzieży szkolnej. Koncert poświęcony twórczości Ravela. /…/ W kronice łem Andrzeja Salomona, wykonała Państwowej Filharmonii Śląskiej koncert ten – pomija- Symfonię D-dur Dankowskiego-Krenza, 9 stycznia Katowice jąc już nawet niezwykłość programu, na który złożyły Koncert fortepianowy A. Chaczaturiana 10 stycznia Bytom oraz V Symfonię e-moll op. 64 P. Czaj- się aż cztery, po raz pierwszy wykonywane w Kato- 1953 Monograficzny koncert muzyki M. Rave- kowskiego. wicach utwory – ze względu na poziom wykonania la. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Stanisława zajmie z pewnością jedno z najpierwszych miejsc. Skrowaczewskiego, z udziałem Marii Koncert wypadł w całości doskonale i przyjęty był 19 września Katowice Wiłkomirskiej oraz Stefanii Woytowicz, z entuzjazmem przez publiczność, która nawet (po raz VII Symfonia E-dur A. Brucknera w wy- wykonała Koncert fortepianowy G-dur, pierwszy w Katowicach) zmusiła orkiestrę i dyrygenta konaniu Orkiestry PFŚ pod dyrekcją Suitę „Ma Mère l’Oye”, Szeherezadę na do bisowania. /…/ Na marginesie tego świetnego Stanisława Skrowaczewskiego. W pro- sopran i orkiestrę oraz II Suitę „Dafnis koncertu nasuwa mi się jedna uwaga pod adresem gramie ponadto Koncert fortepianowy i Chloe”. rec. orkiestry. Członkowie orkiestry grali tym razem z wiel- a-moll op. 54 R. Schumanna – solistą był kim zapałem. Widoczne to było w wyrazie twarzy, Stanisław Szpinalski, oraz Koncert na 6 lutego Katowice w energii i napięciu, jakie wyczuwało się w czasie orkiestrę S. Kisielewskiego. całego wieczoru, a co znalazło swój wyraz w intensyw- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Stanisława ności i piękności dźwięku, w precyzji rytmiki i intonacji, Skrowaczewskiego, z udziałem Lidii 26 września Katowice Grychtołówny, wykonała III Symfonię w zdyscyplinowanej i zgodnej reakcji na wskazówki Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Stanisława interpretacyjne dyrygenta. /…/ Członkowie orkiestry G. Bacewicz, Koncert D-dur „Koronacyjny” Skrowaczewskiego, z udziałem Marii KV 537 W.A. Mozarta oraz Poemat filharmonicznej na omawianym koncercie muzyki fran- Drewniakówny, wykonała Toccatę B. Sza- cuskiej zachowywali się jak jednolity zespół solistów. symfoniczny „Don Juan” op. 20 belskiego, Tryptyk Śląski W. Lutosław- R. Straussa. M. Józef Michałowski, skiego, I Koncert skrzypcowy op. 35 K. Szy- „Dziennik Zachodni”, 17.01.1953

28 13 lutego Katowice op. 84 L. van Beethovena, Koncert na fa- Górnych i Chóru „Ogniwo” w Katowi- got i orkiestrę F-dur op. 75 C.M. Webera, cach oraz solistów – Ireny Lewińskiej, 14 lutego Bielsko-Biała Koncert fortepianowy a-moll op. 17 I.J. Pa- Sławomira Żerdzickiego i Antoniego Koncert monograficzny poświęcony derewskiego oraz Wariacje symfoniczne Majaka, wykonała Oratorium „Pory roku” Mieczysławowi Karłowiczowi. Orkiestra H. Czyża. J. Haydna. PFŚ pod dyrekcją Tadeusza Wilczaka, z udziałem Edwarda Statkiewicza, wy- konała Rapsodię litewską op. 11, Koncert 8 marca Katowice 29 maja Katowice skrzypcowy A-dur op. 8 oraz Symfonię Prawykonanie III Symfonii Bolesława 30 maja Bielsko-Biała „Odrodzenie” op. 7. Szabelskiego. Orkiestra PFŚ wystąpiła Prawykonanie Suity popularnej Artura pod dyrekcją Stanisława Skrowaczew- Malawskiego. Orkiestra PFŚ wystąpiła 20 lutego Katowice skiego. pod dyrekcją Stanisława Skrowaczew- 21 lutego Chorzów skiego. W programie ponadto dzieła 8 maja Bytom Respighiego, Wagnera i G. Bacewicz 22 lutego Zabrze 9 maja Gliwice (IV Koncert skrzypcowy w wykonaniu Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Henryka kompozytorki). Czyża, z udziałem Jana Dratha i Pawła 10 maja Katowice Podleśki, wykonała Uwerturę „Egmont” Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, z udziałem Chóru „Echo” w Łaziskach

Karol Stryja z Orkiestrą PFŚ oraz chórami: „Echo” z Łazisk Górnych i „Ogniwo” z Katowic.

29 Jedna z czołowych pozycji francuskiego impresjoni- 5, 6 czerwca Katowice W programie ponadto dzieła Mozarta zmu –„Popołudnie Fauna” miała w interpretacji St. Koncerty dyplomowe absolwentów i Beethovena. Wisłockiego właściwą Debussy’emu nieuchwytną PWSM w Katowicach: Ewy Żmu- subtelność kolorytu instrumentalnego, jakąś swoistą dzińskiej i Stanisława Tomczyńskiego 9 października Katowice niematerialność tworzywa muzycznego. Wszystko z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Stanisława 10 października Bielsko-Biała w naszej orkiestrze wyszło pod „batutą” Wisłockiego Skrowaczewskiego. Kolejne koncerty Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Józefa (Wisłocki n.b. nie posługuje się batutą). Sola brzmiały dyplomowe odbyły się 19 oraz 26 w Ka- Wiłkomirskiego, z udziałem Klary Lan- bardzo pięknie. Zestrojenie drzewa i blachy było towicach (Anna Kubiszówna, Tadeusz ger-Daneckiej, wykonała Suitę tańców niemal doskonałe. Brzmienie miękkie i ciepłe. Jedynie Świechowicz; orkiestra wystąpiła pod Jana z Lublina-Krenza, Koncert b-moll temperatura ogólna „Popołudnia” miała – jak sądzę dyrekcją Czesława Orsztynowicza) i 27 op. 23 P. Czajkowskiego oraz II Symfonię – o kilka kresek mniej w porównaniu z tradycyjnymi w Łaziskach Górnych (Wanda Kwiat- W. Bunina. wzorami interpretacyjnymi: „Popołudnie Fauna” za kowska i Ryszard Fastnacht; orkiestra wy- mało było gorące. stąpiła pod dyrekcją Karola Strzempy). M. Józef Michałowski, 1 listopada Katowice „Dziennik Zachodni”, 12.02.1954 Karol Stryja został powołany na stanowi- 12, 14 czerwca Katowice sko kierownika artystycznego Państwowej 13 czerwca Gliwice Filharmonii Śląskiej. Koncerty zamykające sezon artystyczny 1952/53. Orkiestra pod dyrekcją Stanisła- 6 listopada Katowice wa Skrowaczewskiego, z udziałem Haliny 7 listopada Gliwice Czerny-Stefańskiej, Andrzeja Bachledy oraz Chóru „Ogniwo”, wykonała VII 8 listopada Chorzów Symfonię h-moll „Niedokończoną” D 759 Orkiestra PFŚ i utworzony niedawno F. Schuberta, Koncert fortepianowy a-moll przy Filharmonii Śląskiej 100-osobowy op. 16 E. Griega oraz „Harnasie” op. 55 Chór Chłopięcy oraz Chór „Ogniwo” pod K. Szymanowskiego. dyrekcją Karola Stryji wykonały Symfonię Pokoju A. Panufnika. Program uzupełniły 11 września Katowice dzieła Glinki i Głazunowa. 12 września Gliwice 13 listopada Katowice 13 września Bytom 14 listopada Zabrze Koncerty inaugurujące sezon artystyczny Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, 1953/54. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją z udziałem Ryszarda Baksta, wykonała Stanisława Skrowaczewskiego, z udzia- IV Symfonię c-moll D 417 F. Schuber- łem Eugenii Umińskiej i Ireny Wi- ta, Koncert fortepianowy fis-moll op. 20 niarskiej, wykonała Koncert na orkiestrę A. Skriabina oraz Poemat symfoniczny G. Bacewicz, I Koncert skrzypcowy D-dur „Śmierć i wyzwolenie” op. 24 R. Straussa. op. 19 S. Prokofiewa oraz dzieła Respi- ghiego i de Falli. 20 listopada Katowice 18 września Katowice 21 listopada Bielsko-Biała Pod dyrekcją Bohdana Wodiczki wyko- 19 września Zabrze nano m.in. La Valse M. Ravela. Prawykonanie Suity lirycznej na sopran i orkiestrę Tadeusza Bairda. Orkiestrą PFŚ dyrygował Stanisław Skrowaczew- ski, solistką była Jadwiga Dzikówna. Stanisław Wisłocki

30 18 grudnia Katowice Skład Orkiestry Symfonicznej 19 grudnia Chorzów w dniu koncertu jubileuszowego 6-8 listopada 1953 roku Pierwsze polskie wykonanie Kantaty po przejęciu kierownictwa Filharmonii przez Karola Stryję „Eisenhüttenkombinat Ost” Ottmara Gerstera. Orkiestra PFŚ, soliści: Pola Bukietyńska, Sławomir Żerdzicki, Karol I skrzypce Wiolonczele Waltornie Latoska oraz Chór „Ogniwo” i Chór Ryszard Fastnacht Aleksander Wolski Józef Brejza Chłopięcy PFŚ wystąpili pod dyrekcją Waldemar Perzyński (koncertmistrz) Napoleon Siess Karola Stryji. W programie ponadto Jerzy Pawlak Helmut Bittner Emil Wiśniowski Koncert fortepianowy G-dur op. 58 L. van Emil Latusek Franciszek Wójcik Gerard Szczyrba Beethovena z solistą Zbigniewem Drze- Wacław Kulawik Franciszek Dzióbek wieckim. Wacław Pawlikowski Jan Kurzaj Trąbki Władysław Sumara Krystyna Hławiczka Franciszek Stokfisz 22 stycznia Katowice Alfred Kloska Harald Zotscher Alfred Miczka 23 stycznia Chorzów Eryk Glombek Edward Loskot

1954 Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Stanisława Stefania Słabik Kontrabasy Wisłockiego, z udziałem Bolesława Roman Szulc Jan Konieczny Puzony Woytowicza, wykonała program złożony Anna Hławiczka Mieczysław Dziendziel Leon Cioska z Preludium „Popołudnie fauna” C. Debus- Jan Dworakowski Bernard Kojzar Józef Konwisorz syego, IV Koncertu fortepianowego c-moll Tadeusz Goj Augustyn Powieczko Wincenty Głowaty op. 44 C. Saint-Saënsa oraz V Symfonii Stanisław Wybranowski c-moll op. 67 L. van Beethovena. rec. II skrzypce Edward Krysta Tuba Jerzy Korfanty Alojzy Piesiur Feliks Cholewa Alfred Grosman 29 stycznia Katowice Edmund Sieja Flety Perkusja 30 stycznia Bytom Alojzy Goppon Franciszek Hojka Jan Mazurkiewicz Monograficzne koncerty poświęcone Janina Perzyńska Zygmunt Woźnica Roman Paszek twórczości Brahmsa. Orkiestra pod Zygmunt Miczka Alfons Basista Eugeniusz Waloszczyk dyrekcją Stanisława Skrowaczewskiego, Paweł Stęchły z udziałem Gottfrieda Luckego, wyko- Walerian Bensz Oboje Harfa nała Uwerturę „Tragiczną” op. 81, Koncert Ludwik Radek Andrzej Mozel Ewa Węgrzyniak skrzypcowy D-dur op. 77 oraz I Symfonię Tadeusz Świąć Paweł Zgraja c-moll op. 68. Mieczysław Grochal Andrzej Ortyl Fortepian Gerard Sładkowski Karol Procner 31 stycznia Katowice Klarnety Recital w PFŚ. Gottfried Lucke oraz Altówki Paweł Boczek Inspektor Christian Hofgen wystąpili z utwora- Piotr Maszczyk Franciszek Niedziela orkiestry mi na skrzypce i fortepian Tartiniego, Roman Kruczyński Władysław Misiewicz Bolesław Komorowski Beethovena („Sonata Kreutzerowska”), Maria Pawełczyk Szymanowskiego („Źródło Aretuzy”), Leon Jelonek Fagoty Bibliotekarz Ravela i in. Albert Kajda Bolesław Komorowski Władysław Misiewicz Emil Wybraniec Wiktor Osadzin 12 marca Katowice Jerzy Wojtyczka Jan Miozga Korektor Zygmunt Kurz fortepianów 13 marca Bielsko-Biała Jan Pukas Orkiestra PFŚ w koncertach pod dyrekcją Włodzimierza Ormickiego, z udziałem

31 Lidii Grychtołówny, zaprezentowała 20 marca Bytom sierpień program złożony z dzieł Moniuszki, Recital fortepianowy Tadusza Żmudziń- Koncerty popularne w Radlinie, Mikoło- Schumanna (Koncert fortepianowy a-moll skiego. W programie utwory J.S. Bacha, wie, Łabędach, Lędzinach, Chorzowie. op.54), Różyckiego i Gablenca. Beethovena, Brahmsa, Chopina, Skriabina i Szymanowskiego. 3 września Katowice 26, 28 marca Katowice 4 września Bielsko-Biała 27 marca Gliwice 7, 9 maja Katowice Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Vaclava Sme- Koncert afiszowany jako „jubileuszowy – 8 maja Bielsko-Biała tačka w inaugurującym sezon koncercie tysięczny” z powtórzeniami. W programie Orkiestrą Symfoniczną PFŚ dyrygował wykonała cykl poematów symfonicznych Stabat Mater op. 53 K. Szymanowskiego Hermann Abendroth. W programie: Moja ojczyzna B. Smetany. V. Sme- w wykonaniu Marii Kunińskiej, Krystyny W. Lutosławski – Mała Suita, W.A. Mozart taček dyrygował również koncertami Szczepańskiej i Czesława Kozaka oraz – Symfonia g-moll KV 550, L. van Beetho- 10 i 11 IX, w których wykonano m.in. opra- Chóru ZZK w Katowicach i Orkiestry ven – VII Symfonia A-dur op. 92. cowaną przez niego Toccatę i fugę d-moll PFŚ pod dyrekcją Stanisława Skrowa- J.S. Bacha. rec. czewskiego. Wykonano też Watermusic G.F. Händla i III Symfonię „Liturgiczną” 11, 18, 25 czerwca Katowice Koncerty dyplomowe absolwentów PWSM A. Honeggera. 1 października Katowice w Katowicach: Leona Jelonka, Tadeusza 2 października Bielsko-Biała Myrdacza, Jadwigi Romańskiej, Alfreda 19 marca Katowice Orkiestrą dyrygował . W pro- Miczki, Teresy Malc, Jadwigi Omilianow- gramie m.in. Koncert Es-dur W.A. Mo- Wieczór sonat w wykonaniu Tadeusza skiej, Wiktora Osadzina, Lidii Selbki- zarta, którego partię solową wykonał Wrońskiego i Władysława Szpilma- -Gawrylarz, Franciszka Niedzieli, Andrzeja znany śląski waltornista Maksymilian na. W programie Sonaty skrzypcowe: Mozela, Franciszka Mizi i Teresy Ryling. Zimoląg. G-dur W.A. Mozarta, A-dur C. Francka i d-moll op. 108 J. Brahmsa.

Tadeusz Żmudziński Przylot Hermanna Abendrotha do Katowic na koncert w PFŚ.

32 15 października Katowice 19, 20 listopada Katowice Drugi gościnny występ czechosłowackiego dyrygenta, 16 października Zabrze Światosław Richter z Orkiestrą PFŚ pod Wacława Smetaczka, dostarczył nam równie pięknych przeżyć co inauguracja. Tym razem przedstawił się Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Bohdana dyrekcją Karola Stryji wykonał Koncert artysta nie tylko jako znakomity dyrygent, ale równie Wodiczki wykonała Poemat symfoniczny fortepianowy b-moll op. 23 P. Czajkow- doskonały instrumentator. Spośród wielu opracowań „Don Juan” op. 20 R. Straussa, Rapsodię skiego. Program uzupełniła III Symfonia Toccaty i fugi d-moll Bacha, jakie dotychczas słysze- hiszpańską M. Ravela oraz Sinfoniettę a-moll „Szkocka” op. 46 F. Mendelssohna liśmy na Śląsku, opracowanie Smetaczka zdaje się L. Janačka. Bartholdy’ego. najwierniej oddaje treść i styl kompozycji. Do ostatka 26 listopada Katowice wykorzystuje też naturalne możliwości brzmieniowe 25, 26 października Katowice poszczególnych grup instrumentalnych w orkiestrze. W koncercie pod batutą Karola Stryji Wystąpił znakomity chór chłopięcy Der Koncert był wielkim osiągnięciem dyrygenta jak też dokonano m.in. prawykonania czterech Dresdner Kreuzchor pod dyrekcją Rudol- orkiestry. utworów młodych śląskich kompozyto- fa Mauersbergera. Adolf Dygacz, rów – W. Kilara, W. Szalonka, J. Świdra „Trybuna Robotnicza”, 16.09.1954 5 listopada Katowice i Z. Szostaka. 6 listopada Bielsko-Biała grudzień Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji Ostatni koncert przyniósł nam w programie dzieła Na I Ogólnopolskim Konkursie Instru- wykonała z Henrykiem Palulisem Koncert kompozytorów, których nazwiska zapisane są wielkimi mentów Dętych w Warszawie muzycy skrzypcowy B. Bartóka. W programie zgłoskami w każdym podręczniku historii muzyki, Filharmonii Śląskiej – Józef Brejza, ponadto VII Symfonia cis-moll op. 131 a mianowicie: VII Symfonię Prokofiewa, koncert Andrzej Mozel, Paweł Roczek, Wiktor S. Prokofiewa oraz Uwertura do opery skrzypcowy Bartóka oraz uwerturę do opery „Rienzi” Osadzin i Franciszek Niedziela zdobyli „Rienzi” R. Wagnera. rec. Ryszarda Wagnera. /…/ Wykonany po raz pierwszy główne nagrody i wyróżnienia. w Stalinogrodzie koncert skrzypcowy Bartóka jest kompozycją bardzo trudną, stawiającą wielkie wy- magania zarówno wykonawcom jak i słuchaczom. Na trudność tę składają się: wirtuozowsko potraktowana partia solisty i orkiestry, niecodzienna, zaskakują- ca faktura rytmiczna i harmoniczna, oraz przede wszystkim eksperymentalna forma I części koncertu. /…/ Koncert wykonał bardzo pewnie pod względem technicznym i intonacyjnym Henryk Palulis, laureat konkursu skrzypcowego. Orkiestra brzmiała bardzo dobrze. Całością dyrygował Karol Stryja. Witold Szalonek, „Trybuna Robotnicza”, 11.11.1954

Andrzej Mozel i Józef Brejza – laureaci pierwszych nagród Ogólnopolskiego Konkursu Instrumentów Dętych.

33 Pierwsze wykonanie VI Symfonii Szostakowicza nie 17 grudnia Katowice 22 kwietnia Katowice było dla nas bynajmniej połączone z jakimś szokują- 18 grudnia Bytom 23 kwietnia Bytom cym wrażeniem dźwiękowym. O wykonaniu VI Sym- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Danuty Ko- Prawykonanie Opowieści o bohaterze Sta- fonii można by powiedzieć, że było godne wieczoru łodziejskiej, z udziałem Igora Iwanowa, nisława Skrowaczewskiego. W koncercie inauguracyjnego – czyste i piękne brzmienie orkiestry, wykonała Uwerturę „Egmont” op. 84 L. van wystąpili Maria Kunińska, Sławomir precyzyjna rytmika. Karolowi Stryji za przygotowanie Beethovena, Koncert skrzypcowy d-moll Żerdzicki i Jan Łukowski oraz Wanda nowej na naszym terenie kompozycji i za jej trafną jak op. 47 J. Sibeliusa oraz V Symfonię e-moll Wiłkomirska (Koncert skrzypcowy A-dur sądzę, interpretację należą się słowa podziękowania. op. 64 P. Czajkowskiego. op. 8 M. Karłowicza). Dyrygował Karol M. Józef Michałowski, Stryja. „Dziennik Zachodni“, 14.09.1955 29 grudnia Katowice Koncert dyplomowy absolwentów 13 maja Katowice Piękny choć stanowczo zbyt obfity program wypełniły PWSM w Katowicach – dyrygenta 15 maja Cieszyn III Symfonia Bolesława Szabelskiego, Koncert forte- Zdzisława Szostaka i pianistki Barbary Koncerty pod dyrekcją Karola Stryji pianowy Roberta Schumanna oraz potężna i wstrzą- Sekudewicz. z okazji jubileuszu 10-lecia Państwowej sająca VII Symfonia Dymitra Szostakowicza zwana Filharmonii Śląskiej. W programie: L. van „Leningradzką”. Jako solistka wystąpiła pianistka 17 stycznia Katowice Beethoven – V Symfonia c-moll op. 67, śląska Lidia Grychtołówna, laureatka Konkursu Chopi- 18 stycznia Bielsko-Biała R. Strauss – Poemat symfoniczny „Dyl nowskiego. Orkiestra filharmoniczna zbierała piękne 1955 Koncerty inaugurujące Festiwal Muzyki Sowizdrzał” op. 28, O. Respighi – Pinie owoce swego trudu i ambicji. Pełne blasku brzmienie, Polskiej. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Ka- rzymskie. czystość dźwięku, wyrazistość melodycznego rysunku, rola Stryji, z udziałem Władysława Kędry, przejrzystość harmonii, precyzja i zgranie – oto zalety, wykonała dzieła Moniuszki, G. Bacewicz 20 maja Katowice które zdobyła dzięki własnym staraniom jak też pracy i Woytowicza. swego dyrygenta. W ostatnich dwóch latach talent 21 maja Zabrze Karola Stryji osiągnął pełną dojrzałość. Stryję należy Koncert z okazji jubileuszu 10-lecia dziś zaliczyć w poczet czołowych polskich dyrygentów. 28 stycznia Katowice poprowadził Stanisław Skrowaczewski. Najpełniejszy dowód swej wielkiej dojrzałości złożył 29 stycznia Gliwice W programie m.in. II Suita „Dafnis artysta na wczorajszym koncercie inauguracyjnym. Koncerty upamiętniające 10. rocznicę wy- i Chloe” M. Ravela. Adolf Dygacz, zwolenia Śląska. Orkiestra PFŚ pod dy- „Trybuna Robotnicza“, 15/16.09.1956 rekcją Karola Stryji, z udziałem Tadeusza 17 czerwca Katowice Wrońskiego, Krystyny Szczepańskiej, 18 czerwca Bielsko-Biała Tadeusza Hanuska (recyt.), wykonała Zamknięcie sezonu koncertami Orkiestry program złożony z dzieł Szymanowskie- PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, z udzia- go, Prokofiewa i Szabelskiego, dokonując łem Karola Procnera i Darco Lukica oraz prawykonania Uwertury uroczystej śląskie- Chóru „Ogniwo”. W programie m.in. go kompozytora. Fantazja c-moll op. 80 L. van Beetho- vena. 5-18 marca W koncertach symfonicznych pod dy- 24 czerwca Katowice rekcją Karola Stryji i Bohdana Wodiczki Koncert dyplomantów Sekcji Kompozycji oraz w recitalach wystąpili w Katowicach, PWSM w Katowicach. Orkiestra PFŚ Bielsku, Bytomiu, Cieszynie, Gliwicach pod dyrekcją Karola Stryji, z udziałem jurorzy V Międzynarodowego Konkursu Józefa Świdra i Pawła Waloszczyka, Pianistycznego im. Fryderyka Chopina wykonała Scherzo z Symfonii na smyczki – wśród nich Louis Kentner, Magda W. Kilara, Koncert fortepianowy J. Świdra Tagliaferro i Jakow Zak. oraz Uwerturę na orkiestrę symfonicz- ną Z. Szostaka. Prawykonania miały:

34 Siciliana z Concertina na flet i orkiestrę 20 stycznia Katowice z solistą Stanisławem Szpinalskim – Kon- smyczkową W. Kilara oraz Koncert na pu- cert a-moll op. 54 R. Schumanna. zon i Uwertura na orkiestrę symfoniczną 21 stycznia Zabrze 1956 Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji J. Podobińskiego. po raz pierwszy w Polsce wykonała Suitę 18 maja Katowice baletową „Ohridzka legenda” S. Hristića. Pierwsze polskie wykonanie V Symfonii sierpień W programie również: Koncert fortepia- „Di tre re” A. Honeggera. Orkiestrą PFŚ Koncerty popularne Orkiestry PFŚ pod nowy G-dur M. Ravela – solistka Irena dyrygował Andrzej Markowski. Program dyrekcją Zdzisława Szostaka w Kato- Gay, Koncert na róg i orkiestrę Es-dur KV uzupełniły dzieła Mozarta i Beethovena. wicach, Mikołowie, Michałkowicach, 495 W.A. Mozarta – solista Józef Brejza Cieszynie, Kluczborku, Chorzowie. oraz Wariacje i fuga na temat Purcella 25 maja Katowice B. Brittena. 26 maja Bielsko-Biała 9 września Katowice Wykonanie Suity izraelskiej Ben Haima 10 września Bielsko-Biała 26 stycznia Chorzów pod dyrekcją George’a Singera. Na pro- Inauguracja sezonu koncertowego 27 stycznia Katowice gram złożyły się ponadto VIII Symfonia 1955/56. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Dokładnie w 200. rocznicę urodzin G-dur op. 88 Dvořáka, Uwertura „Hebrydy” Karola Stryji, z udziałem Adama Harasie- kompozytora filharmonicy pod dyrekcją op. 26 Mendelssohna Bartholdy’ego oraz wicza – laureata I nagrody V Międzyna- A. Markowskiego zainaugurowali Rok Koncert fortepianowy op. 35 D. Szostako- rodowego Konkursu Pianistycznego im. Mozartowski. wicza – solistą był Frank Pelleg, a partię Fryderyka Chopina, wykonała Uwerturę trąbki wykonał Franciszek Stokfisz. do opery „Sprzedana narzeczona” B. Sme- 24 lutego Katowice tany, Koncert f-moll op. 21 F. Chopina 22 czerwca Katowice i VI Symfonię op. 54 D. Szostakowicza. rec. 25 lutego Bielsko-Biała Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola 23 czerwca Cieszyn 23 września Katowice Stryji wystąpił Naum Sluszny, wyko- 24 czerwca Bielsko-Biała nując Koncert fortepianowy c-moll op. 37 Zamknięcie sezonu artystycznego kon- 24 września Zabrze L. van Beethovena. Program koncertu certami, na program których złożyły się Orkiestra PFŚ pod dyrekcją zaanga- uzupełniły IV Symfonia d-moll op. 120 Uwertura do opery „Kalmora” K. Kurpiń- żowanego we wrześniu na stanowisko R. Schumanna oraz Symfonia koncertująca skiego, Koncert F-dur KV 413 W.A. Mo- dyrygenta Filharmonii Śląskiej Andrzeja Es-dur KV 364 W.A. Mozarta – soliści: zarta – solistą był laureat V Konkursu Markowskiego, z udziałem Lucjana Galo- Paweł Święty i Piotr Maszczyk. Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, na, wykonała I Symfonię D. Szostakowicza Fou Ts’ong, oraz IX Symfonia e-moll Koncert fortepianowy op. 36 A. Roussela op. 95 „Z Nowego Świata” A. Dvořáka. oraz utwory M. Goleminowa i E. Do- 21, 22 marca Katowice Gościnne występy Chóru i Orkiestry Dyrygował Karol Stryja. W Cieszynie hnanyi’a. Symfonicznej Radia Berlińskiego pod i Bielsku wykonano fortepianowe koncer- dyrekcją Helmuta Kocha z udziałem ty W.A. Mozarta – G-dur i B-dur. 22 grudnia Bielsko-Biała solistów. Wykonano Wielką Mszę c-moll 23 grudnia Katowice KV 427 W.A. Mozarta oraz Oratorium 14 września Katowice W przeddzień Wigilii pod batutą Karola „Mesjasz” G.F. Haendla. 15 września Bielsko-Biała Stryji wykonano Magnificat i inne dzieła Inauguracja sezonu koncertowego J.S. Bacha. 13 kwietnia Katowice 1956/57. Orkiestrą PFŚ dyrygował 14 kwietnia Zabrze Karol Stryja, solistką była Lidia Grych- 30 grudnia Katowice Prawykonanie I Symfonii Andrzeja Do- tołówna. W programie III Symfonia 31 grudnia Bytom browolskiego. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją B. Szabelskiego, Koncert fortepiano- Koncerty sylwestrowe z muzyką Johan- Karola Stryji wykonała ponadto Uwerturę wy a-moll op. 54 R. Schumanna oraz na Straussa syna pod dyrekcją Vaclava do opery „Tannhäuser” R. Wagnera oraz VII Symfonia C-dur op. 60 „Leningradzka” Smetačka. D. Szostakowicza. rec.

35 /…/ III i IV program festiwalowy wykonała orkiestra 21, 22 września Katowice D-dur KV 297, D-dur KV 504 „Paryską” Państwowej Filharmonii Śląskiej z Katowic pod batutą Orkiestra PFŚ oraz soliści – Stefania i g-moll KV 550. rec. Karola Stryji i Stanisława Skrowaczewskiego. Mimo Woytowicz, Tatiana Mazurkiewicz, Bog- różnych głosów opinii prasowej raz jeszcze po dan Paprocki, Edmund Kossowski i Chór 17 grudnia Katowice 16 festiwalowych koncertach i po przemyślanych po- „Ogniwo” pod dyrekcją Karola Stryji Recital Mścisława Rostropowicza z Alek- równaniach wrażeń potwierdzam, że nasza orkiestra wykonali Requiem Mozarta. Program sandrem Dieduchinem. filharmoniczna zdała swój egzamin na bardzo dobrze. uzupełniły Passacaglia op. 33b B. Brittena /…/ Orkiestra walcząca z licznymi przeciwnościami, i Poemat symfoniczny „Śmierć i wyzwolenie” 11 stycznia Katowice zdołała osiągnąć poziom, który pozwolił jej – i to op. 24 R. Straussa. naprawdę bez wstydu – wystąpić wobec szeregu bądź 12 stycznia Bielsko-Biała 1957 W koncercie pod dyrekcją Karola co bądź poważnej klasy orkiestr zagranicznych. 12, 13 października Warszawa M. Józef Michałowski, Stryji Andrzej Hiolski wykonał arie Udział w I Międzynarodowym Festiwa- „Dziennik Zachodni”, 10.11.1956 z oper W.A. Mozarta, U. Giordana lu Muzyki Współczesnej „Warszawska i R. Wagnera. Jesień”. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji i Stanisława Skrowaczew- /…/ W Symfonii „Haffnerowskiej”, w „Paryskiej”, 22 lutego Katowice skiego, z udziałem Tadeusza Wrońskiego w g-moll, brzmiała orkiestra filharmoniczna tak szla- i Władysława Kędry, wykonała dzieła 23 lutego Cieszyn chetnie i pięknie i tak była zrównoważona w brzmie- Dobrowolskiego, Kilara, Milhauda, Per- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Bohdana niu grup instrumentalnych jak nieczęsto mamy kowskiego, Strawińskiego, Szabelskiego, Wodiczki, z udziałem Lidii Grychtołów- możność słyszeć. Satysfakcję sprawiała też doskonała Wisłockiego i Zafreda. rec. ny, wykonała Valses nobles et sentimentales czystość zestrojenia drzewa i blachy, absolutna czy- M. Ravela, II Koncert fortepianowy g-moll stość wejść solowych zwłaszcza pierwszej waltorni, op. 22 C. Saint-Saënsa, Fontanny rzym- oboju i klarnetu. Wszystkie utwory prowadzone przez 20 października Katowice skie O. Respighiego i Poemat symfoniczny czechosłowackiego gościa przyjęte były przez publicz- Gościnny koncert Wiener Symphoniker „Italia” A. Caselli. ność w tym i uczestników Ogólnopolskiego Konkursu pod dyrekcją Michaela Gielena, z udzia- Mozartowskiego z dużym uznaniem, Koncert był łem Zlatko Topolsky’ego. W programie 8 marca Katowice bezpośrednio transmitowany przez . J. Brahms – IV Symfonia e-moll op. 98, M. Józef Michałowski, R. Berger – La Parola,Z. Turski – Koncert 9 marca Zabrze „Dziennik Zachodni”, 11.12.1956 skrzypcowy. Edward Statkiewicz z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji wykonał Koncert skrzypcowy I. Strawińskiego. W programie 25, 29 października Katowice także: dzieła R. Straussa i Mendelssohna Występy gościnne Państwowej Orkiestry Bartholdy’ego. Symfonicznej z Moskwy pod dyrekcją Konstantina Iwanowa – w programie Beethoven i Czajkowski, oraz (29 X) Or- 15 marca Katowice kiestry Symfonicznej Państwowej Filhar- 16 marca Bielsko-Biała monii im. G. Enescu w Bukareszcie pod Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Fritza Mül- dyrekcją Mircea Basaraba – w programie lera wykonała III Symfonię d-moll „Wagne- Honegger (Symfonia liturgiczna), Spisak, rowską” A. Brucknera. W programie po- Rogalski, Kisielewski. nadto dzieła Hindemitha i Beethovena. 7, 8 grudnia Katowice 16 marca Katowice Koncerty z okazji zakończenia Roku Gościnny występ Orkiestry Symfonicz- Mozartowskiego. Orkiestra PFŚ pod nej Filharmonii Narodowej, która pod dyrekcją Ludovita Reitera zaprezento- dyrekcją Bohdana Wodiczki wykonała wała w koncercie monograficznym m.in. dzieła J.S. Bacha, Beethovena, Martinů The Cleveland Orchestra i George Szell Symfonię D-dur „Haffnerowską” KV 385, i R. Straussa.

36 29 marca Katowice 9 czerwca Katowice Karola Stryji, z udziałem Zbigniewa The Cleveland Orchestra pod dyrekcją Drzewieckiego, dokonała prawykonania 30 marca Gliwice Concertina na fortepian i orkiestrę Bolesła- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Vaclava George’a Szella wystąpiła gościnnie w sali wa Szabelskiego. W programie ponadto Smetačka, z udziałem Bruno Belčika, koncertowej PFŚ, wykonując Uwerturę dzieła J.S. Bacha i Szostakowicza. wykonała po raz pierwszy w Polsce do opery „Sroka złodziejka” G. Rossinie- Na koncercie 13 września wręczono Ka- Uwerturę M. Kabelača oraz Koncert go, Metamorfozy symfoniczne na tematy rolowi Stryji Nagrodę Miasta Katowice. skrzypcowy B. Martinů. W programie C.M. Webera P. Hindemitha, Poemat ponadto VIII Symfonia F-dur op. 93 L. van symfoniczny „Don Juan” op. 20 R. Straussa, Beethovena. Muzykę do sceny z Shelley op. 7 S. Barbe- 10, 11 listopada Katowice ra oraz V Symfonię c-moll op. 67 L. van Koncerty gościnne Filharmonii Drez- Beethovena. deńskiej pod dyrekcją Heinza Bongartza 5, 6 kwietnia Katowice i Kurta Masura. W programie koncertów Orkiestra PFŚ oraz soliści – Eleonora dzieła Beethovena, Brahmsa, Regera Busko-Turkowska, Krystyna Szczepań- 14 czerwca Katowice R. Straussa i in. ska, Andrzej Hiolski i Chór „Ogniwo” 15 czerwca Zabrze wykonali Stabat Mater op. 53 K. Szyma- 16 czerwca Gliwice nowskiego. W programie również: Corelli 15 listopada Katowice Zamknięcie sezonu koncertowego pre- i Brahms. Dyrygował Karol Stryja. 16 listopada Zabrze zentacją „Harnasiów” K. Szymanowskie- Prawykonanie II Symfonii Tadeusza Pa- go w wykonaniu Orkiestry PFŚ, Andrzeja ciorkiewicza. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją 13 kwietnia Katowice Bachledy i Chóru „Ogniwo” pod dyrekcją Karola Stryji wykonała też Koncert skrzyp- W sali PFŚ wystąpił Kwartet smyczkowy Karola Stryji. W koncertach wystąpił cowy D-dur op. 77 J. Brahmsa – solistą był im. A. Borodina z Moskwy. W programie ponadto , wykonując Edward Gracz, oraz muzykę do baletu Czajkowski, Ravel, Szostakowicz. II Koncert c-moll op. 18 S. Rachmaninowa. „Trójgraniasty kapelusz” M. de Falli. Program uzupełniała VII Symfonia h-moll 10 maja Katowice D 759 „Niedokończona” F. Schuberta. 11 maja Gliwice 22 listopada Katowice Pierwsze w Polsce wykonanie Koncertu 21, 28 czerwca Katowice 23 listopada Bielsko-Biała na róg i orkiestrę R. Gliera. Solistą był Koncerty dyplomantów PWSM w Ka- Julius Katchen z Orkiestrą PFŚ pod dy- Józef Brejza. Kyoko Tanaka wykonała towicach – Krystyny Bożek i Kazimierza rekcją Andrzeja Markowskiego wykonał partię solową Koncertu G-dur op. 58 Porębskiego pod dyrekcją Napoleona Koncert b-moll op. 23 P. Czajkowskiego. L. van Beethovena. Program uzupełniła Siessa i Erwina Gabrysza z klasy dy- W programie także IV Symfonia G-dur II Suita baletowa „Romeo i Julia” op. 64 ter rygentury Karola Stryji. W programie G. Mahlera z solistką Polą Bukietyńską. S. Prokofiewa. Orkiestrą PFŚ dyrygował Mozart, Beethoven i Dvořák (21 VI) oraz Karol Stryja. Debussy, Paganini, Czajkowski (28 VI). 17 stycznia Katowice 18 stycznia Bielsko-Biała

24 maja Katowice 6 września Katowice 1958 Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Andrzeja 25 maja Bielsko-Biała 7 września Zabrze Markowskiego, z udziałem Ewy Ber- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Jana A. Mc Amerykański dyrygent Fritz Mahler náthovej, wykonała Suitę staropolską Millana wykonała Adagio na smyczki prowadził filharmoników w I Symfonii A. Panufnika, Koncert fortepianowy c-moll S. Barbera, Suitę baletową „Ognisty ptak” Gustawa Mahlera oraz w utworach KV 491 W.A. Mozarta oraz Wariacje i fugę I. Strawińskiego oraz Uwerturę C-dur W. Schumana i R. Straussa. na temat J.A. Hillera op. 100 M. Regera. „Leonora” Nr 3 op. 72 i I Symfonię C-dur op. 21 L. van Beethovena. 13 września Katowice 14 lutego Katowice 14 września Bielsko-Biała 15 lutego Gliwice Koncerty inaugurujące nowy sezon ar- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Kurta Rapfa, tystyczny. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją z udziałem Tadeusza Żmudzińskiego,

37 Chór „Ogniwo”, który, mimo, że jest zespołem amator- wykonała Introdukcję i wariacje na sie- 28 marca Katowice skim, daje nam raz po raz bardzo dobre wykonania demnastowieczny temat A. Uhla, Capriccio 29 marca Zabrze dzieł wymagających wysokich kwalifikacji muzycz- op. 2 G. von Einema, Koncert romantyczny Pierwsze w Polsce wykonanie Ameri- nych /…/ z pełną satysfakcją pochwalić trzeba na fortepian i orkiestrę K. Serockiego can Festival Ouverture W. Schuman- imponujące opanowanie techniczne trudnych partii, oraz VII Symfonię A-dur op. 92 L. van na. W programie również: Nokturny muzykalność i zdyscyplinowanie zespołu. Chórowi Beethovena. C. Debussy’ego, Suita z baletu „Pocałunek „Ogniwo” dopomógł chłopięcy zespół Pałacu Młodzie- wieszczki” I. Strawińskiego i Koncert forte- ży w Katowicach. /…/ Partie solowe bardzo muzy- 28 lutego Katowice pianowy C-dur op. 15 L. van Beethovena. kalnie i z wyczuciem wykonali Stefania Woytowicz, Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Andrzeja Orkiestrą PFŚ dyrygował Karol Stryja, Tatiana Mazurkiewicz, Kazimierz Pustelak, i Henryk Markowskiego wykonała Preludium solistką była Lilian Kollir. Łukaszek. Przemawiała do słuchacza ich kultura i passacaglię W. Kotońskiego, Kaprys hisz- podania, a przede wszystkim głębokie zrozumienie pański op. 34 M. Rimskiego-Korsakowa istoty oratoryjnego stylu śpiewania. W tym wzglę- oraz – z Wandą Wiłkomirską – Koncert 18 kwietnia Katowice dzie artystą wysokiej klasy jest Stefania Woytowicz. skrzypcowy e-moll op. 64 F. Mendelssoh- 19 kwietnia Zabrze Dyrygent Karol Stryja prowadził całość ręką mistrza. na Bartholdy’ego oraz po raz pierwszy Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Zdzisława W dyrygowaniu wielkich dzieł oratoryjnych Karol w Polsce 5 utworów na orkiestrę smyczkową Szostaka Laszlo Szendrey-Karper wyko- Stryja nie ma sobie równych w gronie współczesnych op. 44 P. Hindemitha. nał Koncert na gitarę i orkiestrę M. Castel- dyrygentów polskich./…/ Wykonaniem oratorium nuovo-Tedesca. W programie ponadto „Judasz Machabeusz” Filharmonia Śląska zakończyła 7 marca Katowice Rossini, Rimski-Korsakow i Kodaly. swój pracowity i bardzo udany sezon. Z orkiestrą pod dyrekcją Andrzeja Mar- Adolf Dygacz, „Trybuna Robotnicza”, 01.07.1958 kowskiego wystąpił Chór Kameralny Fil- harmonii Narodowej. W programie obok utworów a capella – Das Augentlicht op. 26 A. Weberna i Pięć utworów na orkiestrę op. 16 A. Schönberga. 11 marca Katowice Recital skrzypcowy Romana Totenberga – przy fortepianie Raymond David Han- son. W programie J.S. Bach, Beethoven, Franck, Szymanowski, Ravel i in. 18 marca Katowice Recital fortepianowy Jakowa Zaka. W programie J.S. Bach, Schubert, Pro- kofiew, Szostakowicz. 21 marca Katowice 22 marca Bytom Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Petera Mury, z udziałem Fou Ts’onga, wykonała Uwer- turę do opery „Wolny strzelec” C.M. We- bera, Koncert fortepianowy a-moll op. 54 R. Schumanna oraz VIII Symfonię F-dur op. 93 L. van Beethovena. Jakow Zak

38 11 maja Ostrawa 11 czerwca Katowice 12 września Katowice 13 maja Karwina Recital fortepianowy Monique Haas. 13 września Bytom Pierwsze zagraniczne tournée koncertowe W programie J.S. Bach, Mozart, Schu- Inauguracja sezonu koncertowego. Or- Orkiestry Symfonicznej PFŚ. W koncer- mann, Debussy, Messiaen i Bartók. kiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, tach pod dyrekcją Karola Stryji i Andrzeja z udziałem Tadeusza Żmudzińskiego, Markowskiego zaprezentowała ona dzieła 14 czerwca Katowice wykonała Sinfoniettę T. Bairda, Koncert Bairda, Beethovena, Berlioza, de Falli, Orkiestra Filadelfijska pod dyrekcją Eu- fortepianowy Es-dur op. 73 L. van Beetho- Strawińskiego i Szałowskiego. gene’a Ormandy’ego wystąpiła gościnnie vena oraz Suitę baletową „Święto wiosny” w sali koncertowej PFŚ. W programie: I. Strawińskiego. 23 maja Katowice Uwertura „Egmont” L. van Beethove- 24 maja Zabrze na, Symfonia d-moll C. Francka, Finał 26 września Katowice i Chaconna z Wariacji D. Joio oraz Bachus Koncerty pod dyrekcją Adolfa Fritza z Orkiestrą PFŚ pod i Ariadne A. Roussela. Guhla z udziałem Ewy Bandrowskiej- dyrekcją Andrzeja Markowskiego wy- -Turskiej. W programie obok dzieł Gor- konał Koncert skrzypcowy D-dur op. 35 nera, Debussy’ego, Schuberta, Bachianas 19 czerwca Łaziska Górne P. Czajkowskiego. W programie także: Brasileiras Nr 5 na sopran i 8 wiolonczel 20, 21 czerwca Katowice Uwertura do opery „Flis” St. Moniuszki H. Villi-Lobosa. Koncerty zamykające sezon 1957/58. i Poemat ekstazy op. 54 A. Skriabina. Orkiestra PFŚ, soliści – Stefania Woyto- 29 maja Bytom wicz, Tatiana Mazurkiewicz, Kazimierz 30 września Katowice 30 maja Katowice Pustelak, Henryk Łukaszek oraz Chór Juilliard String Quartet wystąpił w Sali „Ogniwo” i Chór Chłopięcy przy Pałacu Koncertowej PFŚ. W programie Haydn, Gościnne występy Ostrawskiej Orkiestry Młodzieży w Katowicach pod dyrekcją Beethoven, Bartók, W. Schumann. Symfonicznej pod dyrekcją Jiri Waldhan- Karola Stryji wykonali po raz pierwszy sa i Josefa Palenička, z muzyką czeską w Polsce Oratorium „Juda Machabeusz” – L. Janaček, B. Martinů i A. Dvořák. 3 października Warszawa G.F. Haendla. rec. Udział Orkiestry Kameralnej PFŚ w II „Warszawskiej Jesieni”. Zespół 5-11 lipca wykonał pod dyrekcją Andrzeja Markow- Tournée koncertowe do Czechosłowacji skiego utwory Góreckiego, Kotońskiego, – m.in. udział w Międzynarodowym Serockiego i Weberna. Festiwalu w Mariańskich Łaźniach. Orkiestrą PFŚ dyrygowali Andrzej Mar- 17 października Katowice kowski i Karol Stryja. W programie m.in. Muzykę czeską przedstawiła Orkiestra Stefani-Fitelberg, Moniuszko, Szabelski, Symfoniczna Czeskiego Radia z Pragi. Liszt, Ravel, de Falla, Strawiński. Dyrygował Alois Klima. 1 września 7 listopada Katowice NAGRODA ARTYSTYCZNA MIA- Prawykonanie Satyry symfonicznej Wi- STA KATOWICE ZA ROK 1958 dla tolda Szalonka oraz II Koncert c-moll Państwowej Filharmonii Śląskiej. op. 18 S. Rachmaninowa z solistą Józe- fem Stomplem, laureatem Międzynaro- dowego Konkursu Pianistycznego im. George Enescu w Bukareszcie i Szehe- rezada op. 35 M. Rimskiego-Korsakowa. Dyrygował Karol Stryja.

Henryk Szeryng

39 /…/ Program Bernarda Ringeissena był potwierdze- 14 listopada Katowice oraz VII Symfonię A-dur op. 92 L. van niem wielostronności francuskiego pianisty: Koncert 15 listopada Bielsko-Biała Beethovena. fortepianowy Es-dur Beethovena i Koncert fortepiano- Roza Fajn, laureatka I nagrody III Mię- wy B-dur Brahmsa. /…/ Kultura muzyczna pianisty dzynarodowego Konkursu Skrzypcowego 9 stycznia Katowice przebijała z każdej frazy tekstu, pulsującej życiem, im. H. Wieniawskiego, z Orkiestrą PFŚ 10 stycznia Zabrze plastycznej, a przy tym logicznej w swoim rozwoju, pod dyrekcją Karola Stryji wykona- 1959 Naum Sluszny z Orkiestrą PFŚ pod dy- naturalnej w następstwie napięć muzyczno-emocjo- ła II Koncert skrzypcowy d-moll op. 22 rekcją Edgara Doneux wykonał Koncert nalnych. Słowem słuchanie Ringeissena sprawiało H. Wieniawskiego. Program uzupełniły fortepianowy Es-dur op. 73 L. van Beetho- radość, dawało zadowolenie estetyczne. Orkiestra dzieła Mozarta i Prokofiewa. vena. W programie ponadto Krenz, Gre- pod dyrekcją A. Markowskiego wywiązała się ze swej try, Dvořák. odpowiedzialnej roli ku zadowoleniu solisty i słucha- czy. Frekwencja ponad stuprocentowo. 21 listopada Katowice M. Józef Michałowski, Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Michała 16 stycznia Katowice „Dziennik Zachodni”, 10.06.1959 Baranowskiego, z udziałem Jana Dratha, 17 stycznia Bytom wykonała Uwerturę „Coriolan” c-moll Pierwsze w Polsce wykonanie Inwencji op. 62 L. van Beethovena, Koncert fortepia- symfonicznych Johannesa Paula Thilma- „Mesjasz” Haendla zamknął sezon w Filharmonii nowy op. 13 B. Brittena (po raz pierwszy na. Ponadto w programie A. Honegger Śląskiej. Dwukrotnie przy wypełnionej sali w Katowi- w Polsce) oraz Symfonię g-moll KV 550 – III Symfonia liturgiczna, W.A. Mozart cach i po raz trzeci w Dąbrowie Górniczej Filharmonia W.A. Mozarta. – Koncert fortepianowy c-moll KV 491 Śl. wykonała na zakończenie sezonu muzycznego z solistką Reginą Smendzianką. Dyry- 1958/59 oratorium J.F. Haendla p.t. „Mesjasz”. Od- 27 listopada Katowice gował Karol Stryja. twórcami tego wielkiego dzieła byli: chór „Ogniwo”, Koncert z okazji zakończenia Roku orkiestra filharmoniczna oraz soliści: Stefania Woyto- Moniuszkowskiego. Z Orkiestrą PFŚ 29 stycznia Gliwice wicz, Krystyna Szostek-Radkowa. Kazimierz Pustelak, pod dyrekcją Napoleona Siessa – od 30 stycznia Katowice W. Malczewski. Chóry przygotował E. Kajdasz, a cało- września zaangażowanego w Filharmonii Pierwsze w Polsce wykonanie Koncertu ścią dyrygował K. Stryja. W „Mesjaszu” najpiękniejsze w charakterze dyrygenta-asystenta – wy- na zespół jazzowy i orkiestrę symfoniczną partie solowe Haendel napisał na sopran i najpiękniej stąpili Stanisława Marciniak i Bogdan R. Liebermanna. Orkiestra PFŚ oraz były one wykonane przez St. Woytowicz. Wszystko Paprocki. tam było w najlepszym gatunku: i głos, i wokalistyka, i strona muzyczna i ekspresja. Najlepiej też przy nu- 30 listopada Katowice merach sopranowych towarzyszyła solistce orkiestra. Pierwszy – jak anonsowały koncertowe Drugą przyjemnością był występ młodej śpiewaczki afisze – na Śląsku koncert muzyki jaz- śląskiej Krystyny Szostek-Radkowej. Jest to w chwili zowej. Wystąpiły: Trio Komedy, The Jazz obecnej najpiękniejszy w Polsce mezzosopran. Partia Believers oraz All Stars Swingtet z Jerzym w „Mesjaszu” była jednocześnie koncertem dyplomo- Milianem. wym utalentowanej śpiewaczki w miejscowej PWSM. Rok Haendlowski został na Śląsku uczczony w sposób, 5 grudnia Katowice na jaki nie zdobyła się żadna inna z polskiej filharmo- Václav Smetáček poprowadził monogra- nii. Za to należy się uznanie dla dyrekcji Filharmonii Śl. ficzny koncert muzyki Leoša Janačka. i podziękowanie od nas melomanów. M. Józef Michałowski, „Dziennik Zachodni” 25.06.1959 17 grudnia Katowice Koncert z okazji I Ogólnopolskiego Zjazdu Krytyków Muzycznych. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji wyko- nała Uwerturę A. Szałowskiego, Suitę baletową „Święto wiosny” I. Strawińskiego Roza Fajn

40 Zespół Jazzowy E. Wawrzynka wystąpiły 20 marca Katowice lak, Władysław Malczewski oraz Chór pod dyrekcją Napoleona Siessa. Program „Ogniwo” wystąpili pod dyrekcją Karola 21 marca Gliwice Stryji. rec. uzupełniły dzieła Mozarta i Karłowicza. Orkiestrą PFŚ dyrygował Stanisław Skrowaczewski – laureat I nagrody Mię- 14 lutego Katowice dzynarodowego Konkursu Dyrygentów 24 czerwca Katowice Witold Małcużyński wystąpił w kon- w Rzymie w 1957 roku. W programie: W koncercie absolwentów PWSM w Ka- towicach wystąpili Irena Torbus-Mierz- cercie nadzwyczajnym z Orkiestrą PFŚ R. Schumann – III Symfonia Es-dur op. 97 wiakowa, Andrzej Jasiński, Eugeniusz pod dyrekcją Karola Stryji, wykonując „Reńska”, W.A. Mozart – „Exultate, jubi- late” KV 165 z solistką Jadwigą Romańską Mańczyk i Henryk Kiecka. W progra- Koncert A-dur F. Liszta. W 50. rocznicę mie: Aria koncertowa „Ah, perfido” L. van śmierci kompozytora wykonano Epizod oraz L. van Beethoven – Symfonia Es-dur op. 55 „Eroica”. Beethovena, IV Symfonia koncertująca na maskaradzie M. Karłowicza oraz op. 60 K. Szymanowskiego, Koncert na VIII Symfonię L. van Beethovena. klarnet C.M. Webera oraz Koncert e-moll 10, 11 kwietnia Katowice op. 11 F. Chopina. Orkiestrą PFŚ dyry- 27 lutego Katowice 12 kwietnia Łaziska Górne gował Karol Stryja. 28 lutego Bielsko-Biała Orkiestra PFŚ, Chór „Ogniwo” oraz soliści – Helena Mołoń, Leokadia Bo- 31 sierpnia Ostrawa Pierwsze w Polsce wykonanie VIII Symfonii rowska-Podsiadły, Jan Kusiewicz i Jerzy op. 65 D. Szostakowicza. Orkiestra pod Szymański, pod dyrekcją Karola Stryji 1 września Karwina dyrekcją Andrzeja Markowskiego wyko- wykonali Requiem G. Verdiego. Pod dyrekcją Karola Stryji, z udziałem nała ponadto Uwerturę do opery „Leszek Tadeusza Żmudzińskiego, Orkiestra PFŚ Biały” J. Elsnera oraz Koncert fortepianowy zaprezentowała w dwóch koncertach 17 kwietnia Katowice dzieła Karłowicza, Beethovena i Szy- d-moll KV 466 W.A. Mozarta z solistą 18 kwietnia Bielsko-Biała manowskiego (IV Symfonię koncertującą Zbigniewem Szymonowiczem. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Kurta Rapfa op. 60). wykonała Poemat symfoniczny „Śmierć 29 lutego Chorzów i wyzwolenie” op. 24 R. Straussa oraz dzie- 11 września Katowice Koncert inaugurujący długoletnią współ- ła Haydna, Beethovena, Statkowskiego i Strawińskiego. 12 września Zabrze pracę Zaocznego Technikum Ekono- W koncertach inaugurujących sezon micznego im. Ludwika Krzywickiego 1959/60 z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją w Chorzowie z Filharmonią Śląską. 9 czerwca Katowice Karola Stryji wystąpiła Halina Czerny- Z orkiestrą pod dyrekcją Karola Stryji Bernard Ringeissen z Orkiestrą PFŚ -Stefańska. W programie T. Baird – 4 eseje wystąpiła Krystyna Szostek-Radkowa. pod dyrekcją Andrzeja Markowskiego na orkiestrę, F. Chopin – Koncert e-moll Koncert komentował Andrzej Schmidt. wykonał Koncerty fortepianowe B-dur op. 11, J. Brahms – I Symfonia c-moll op. 83 J. Brahmsa oraz Es-dur op. 73 op. 68. 13 marca Katowice L. van Beethovena. Dokonano też pra- wykonania Allegra symfonicznego Juliusza 17 września Warszawa 14 marca Bielsko-Biała Łuciuka. rec. Udział Orkiestry Kameralnej PFŚ Orkiestrą PFŚ dyrygował Jerzy Katlewicz w III Festiwalu „Warszawska Jesień”. Do- – laureat I nagrody Międzynarodowego 19, 20 czerwca Katowice konano na nim prawykonań: Improwizacji Konkursu Dyrygentów w Besançon 21 czerwca Dąbrowa Górnicza na chór i orkiestrę Bolesława Szabelskiego, w 1955 roku. W programie: R. Schu- Koncerty kończące sezon artystyczny „Wyznań” na głos recytujący i orkiestrę ka- mann – Uwertura „Manfred” op. 115, 1958/59. W programie Mesjasz Haen- meralną Witolda Szalonka oraz Strof na L. van Beethoven – Koncert c-moll op. 37 -dla dla upamiętnienia 200. rocznicy sopran, głos recytujący i orkiestrę kameralną z solistką Agnes Walker oraz J. Haydn śmierci kompozytora. Orkiestra PFŚ, Krzysztofa Pendereckiego. Dyrygował – Symfonia G-dur Nr 92 „Oksfordzka”. soliści – Stefania Woytowicz, Krystyna Andrzej Markowski. Szostek-Radkowa, Kazimierz Puste-

41 22 września Katowice uszem Żmudzińskim i Geigy Festival Gościnny występ Orkiestry Symfonicz- Concerto R. Liebermanna z solistą Eu- nej Radia i Telewizji w Budapeszcie pod geniuszem Waloszczykiem. Dyrygował dyrekcją Geörgy Lehela. W programie Karol Stryja. Maros, Spisak, Szokalay, Bartók. 13 listopada Katowice 14 listopada Gliwice Ida Haendel wystąpiła z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, wykonując Koncert skrzypcowy D-dur op. 61 L. van Beethovena. W programie także: IV Sym- 20 listopada Katowice fonia f-moll op. 36 P. Czajkowskiego oraz 21 listopada Bielsko-Biała Geigy Festival Concerto R. Liebermanna Alexis Weissenberg wystąpił z Orkiestrą – partię solową na werblu wykonał Eu- PFŚ pod dyrekcją Zdzisława Szostaka. geniusz Waloszczyk. W programie III Koncert fortepianowy 19 lutego Katowice d-moll op. 30 S. Rachmaninowa oraz dzieła Beethovena i Sibeliusa. 20 lutego Bytom Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Józefa Wiłkomirskiego, z udziałem Guido 11 grudnia Katowice Agostiego, wykonała Uwerturę do opery 12 grudnia Zabrze „Euryanthe” C.M. Webera, IV Koncert for- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Jaroslava tepianowy G-dur op. 58 L. van Beethovena Soukupa, z udziałem Klary Langer-Da- oraz I Symfonię c-moll op. 68 J. Brahmsa. neckiej, wykonała Toccatę B. Szabelskiego, Koncert fortepianowy A. Chaczaturiana 19 marca Katowice oraz IV Symfonię e-moll op. 98 J. Brahmsa. Maurizio Pollini, laureat I nagrody VI Międzynarodowego Konkursu Piani- 8 stycznia Katowice stycznego im. Fryderyka Chopina, z Or- 9 stycznia Bytom kiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji

1960 Prawykonanie IV Symfonii Bolesława wykonał Koncert e-moll op. 21 F. Chopi- Szabelskiego. W programie ponadto na. W programie ponadto Uwertura do Z. Mycielski – Uwertura śląska, L. van opery „Wolny strzelec” C.M. Webera oraz Beethoven – Koncert fortepianowy Es- Koncert f-moll op. 11 F. Chopina z solistą -dur op. 73 z solistą Theo Bruinsem, Hitoshim Kabayashim, uczestnikiem oraz S. Kiesielewski – Perpetuum mobile. konkursu. Dyrygował Karol Stryja. 13 maja Zabrze 22, 23 stycznia Warszawa Leopold Stokowski dyrygował Orkiestrą Orkiestra PFŚ wystąpiła z trzema kon- Symfoniczną PFŚ. W programie: certami gościnnymi w stolicy, wykonu- B. Szabelski – Toccata, J. Brahms jąc Metamorfozy symfoniczne tematów – III Symfonia F-dur op. 90 oraz L. van C.M. Webera P. Hindemitha oraz dzieła Beethoven – VII Symfonia A-dur op. 92. Beethovena, Moniuszki, Karłowicza, Musorgskiego, II Koncert fortepianowy c-moll op. 18 S. Rachmaninowa z Tade- Leopold Stokowski

42 20, 27 maja Katowice 2 września Katowice Koncerty z cyklu „Młode talenty” pod 3 września Bielsko-Biała dyrekcją Karola Stryji i Napoleona Sies- Inauguracja sezonu koncertami, na program sa. Z Orkiestrą PFŚ wystąpili Urszula których złożyły się III Symfonia Es-dur Bożek, Aleksander Glinkowski i Maria op. 55 „Eroica” L. van Beethovena, III Kon- Szraiber. cert fortepianowy C-dur op. 26 S. Prokofiewa oraz Step op. 66 Z. Noskowskiego. 3 czerwca Katowice 4 czerwca Zabrze 16 września Katowice Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Georges’a Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, Sebastiana wystąpiła Louise Parker. z udziałem Andrzeja Jasińskiego, laureata W programie: A. Szałowski – Uwertu- 6 czerwca Katowice nagrody Grand Prix na konkursie „Maria ra oraz G. Mahler – Kindertotenlieder Recital Isaaka Sterna – przy fortepianie Canals” i Piotra Maszczyka, wykonała i I Symfonia D-dur. Aleksander Zakin. W programie m.in. Verklärte Nacht A. Schönberga, Koncert Sonata A-dur op. 47 „Kreutzerowska” fortepianowy d-moll op. 15 J. Brahmsa L. van Beethovena, Sonata skrzypcowa oraz Symfonię „Harold w Italii” op. 16 C. Debussy’ego oraz Nigun E. Blocha. H. Berlioza.

8 czerwca Katowice 30 września Katowice Koncert dyplomowy absolwentów 1 października Bielsko-Biała PWSM. Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Gościnny występ Orkiestry Symfonicznej Napoleona Siessa wystąpili Henryk Ba- Filharmonii Słowackiej w Bratysławie łaban, Henryk , Andrzej Lorens, Stanisława Marciniak, Krystyna Szostak- -Szeja i Grzegorz Szymański. W pro- gramie: Introdukcja i Rondo F. Schuberta, Koncert na trąbkę A. Arutuniana, Koncert fortepianowy d-moll KV 466 W.A. Mo- zarta, aria z opery „Moc przeznaczenia” G. Verdiego, aria z opery „Halka” St. Mo- niuszki oraz Koncert Es-dur F. Liszta. 17 czerwca Katowice 18 czerwca Piotrowice 19 czerwca Łaziska Górne Koncerty zamykające sezon, upamiętnia- jące Millenium oraz 15-lecie Filharmonii Śląskiej. Orkiestra pod dyrekcją Karola Stryji, z udziałem Wandy Wiłkomirskiej, Ireny Torbus-Mierzwiakowej, Sławomira Żerdzickiego, Waldemara Malczewskiego oraz Chóru „Ogniwo”, wykonała Uwerturę do opery „Paria” St. Moniuszki, II Koncert skrzypcowy d-moll op. 22 H. Wieniawskie- go oraz Wierchy A. Malawskiego. Louise Parker Isaak Stern

43 /…/ Orkiestra prowadzona świetną ręką Karola Stryji, pod dyrekcją Ludovita Rajtera. W progra- 3 marca Katowice brzmiała wybornie. Słowa najwyższego uznania na- mie Kardos, Hindemith, Dvořák. 4 marca Rybnik leżą się też obydwu śpiewaczkom: Halinie Łukomskiej Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Napoleona i Stanisławie Marciniak-Gowarzewskiej oraz pianistce 11-14 października Siessa wystąpił Ryszard Bakst, wykonując Barbarze Hesse-Bukowskiej za wielką muzykalność, Tournée koncertowe po Czechosłowacji. II Koncert fortepianowy F-dur op. 102 bezbłędną technikę i pogłębioną interpretację. W programie koncertów Berlioz, Chopin, D. Szostakowicza. Program uzupełniły Adolf Dygacz, Liszt, Noskowski (Step op. 66), Ravel, dzieła Webera, Mozarta, Chabriera „Trybuna Robotnicza“, 22.11.1961 Respighi, Szabelski (IV Symfonia). i Enescu. 8 listopada Katowice 16 kwietnia Katowice Recital Witolda Małcużyńskiego w sali Koncert Kwartetu Smyczkowego Berliner PFŚ. W programie Beethoven, Chopin, Staatsoper. W programie Beethoven, Liszt, Szymanowski. Brahms i Szostakowicz. 20-27 listopada Katowice 24 maja Zabrze V Ogólnopolski Konkurs Śpiewaczy Gościnny występ 100-osobowej Orkiestry w Filharmonii Śląskiej. I nagrodę zdobyli Dętej University of Michigan Symphony Stanisława Marciniak i Paulos Raptis. Band, która pod dyrekcją Williama Re- velliego wykonała utwory m.in. Berlina, 18 listopada Katowice 19 listopada Bielsko-Biała Orkiestra pod dyrekcją Mariana Lewan- dowskiego, z udziałem Lidii Grychto- łówny, wykonała Wariacje symfoniczne na fortepian i orkiestrę fis-moll C. Francka, Konzertstück f-moll C.M. Webera oraz Suitę barokową A. Tansmana – pierwsze wykonanie w Polsce. 27, 28 stycznia Katowice Orkiestrą PFŚ dyrygował Roberto Ben-

1961 zi. W programie Berlioz, de Falla, Liszt („Preludia”), Verdi. 3, 4 lutego Katowice Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji wystąpił Adam Harasiewicz, wyko- nując II Koncert f-moll op. 21 F. Chopina. W programie ponadto fragmenty opery „Wolny strzelec” C.M. Webera z udzia- łem Chóru „Ogniwo” oraz Alicji Dan- kowskiej, Wiesława Ochmana i Stefana Dobiasza.

Witold Małcużyński Roberto Benzi

44 J.S. Bacha, Verdiego, Musorgskiego, Rim- 23 czerwca Katowice certy: e-moll op. 64 F. Mendelssohna skiego-Korsakowa, Prokofiewa, Crestona, Koncert dyplomantów PWSM – pianistki Bartholdy’ego, D-dur op. 61 Beethovena Kabalewskiego. Hanny Witt i Andrzeja Rozmarynowicza oraz d-moll na dwoje skrzypiec BWV 1043 z klasy dyrygentury Karola Stryji. W pro- J.S. Bacha. Dyrygował Karol Stryja. 7 czerwca Katowice gramie Beethoven, Gluck i Brahms. Koncerty dyplomowe absolwentów 24 listopada Katowice PWSM pod dyrekcją Napoleona Siessa. 15 września Katowice 26 listopada Łaziska Górne Wystąpili: Zofia Bogucka, Jadwiga Cie- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Michała szewska i Zbigniew Kalemba. W progra- 16 września Bytom Inauguracja sezonu. Orkiestra pod dy- Baranowskiego, z udziałem Vlado Perle- mie Mozart, Leoncavallo, Paderewski. rekcją Karola Stryji, z udziałem Tadeusza muttera oraz Chóru „Ogniwo”, wykonała Żmudzińskiego, wykonała dzieła Beetho- m.in. Koncert fortepianowy D-dur na lewą 16 czerwca Katowice vena, G. Bacewicz i Chopina (Koncert rękę M. Ravela oraz Pieśń przeznaczenia 17 czerwca Bytom f-moll op. 21). op. 54 J. Brahmsa. W koncertach zamykających sezon Or- kiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, 19 września Katowice 29 listopada Katowice z udziałem Barbary Hesse-Bukowskiej, Recital Malcolma Fragera. W progra- Recital fortepianowy Bernarda Ringeisse- wykonała IV Symfonię koncertującą op. 60 mie Bach, Haydn, Schumann, Chopin, na. W programie Chopin, Liszt, Debussy K. Szymanowskiego oraz utwory Malaw- Prokofiew. i Musorgski. skiego („Hungaria”) i Ravela. 20 września Warszawa Koncert Orkiestry PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji w ramach „Warszawskiej Jesieni” z udziałem Barabary Hesse-Bu- kowskiej, Stanisławy Marciniak-Gowa- rzewskiej i Haliny Łukomskiej. W pro- gramie V. Tormis, W. Rudziński, A. Bloch i A. Berg (Symfonia „Lulu”). rec. 24 września Warszawa Koncert Zespołu Kameralnego PFŚ w „Warszawskiej Jesieni” pod dyrekcją Karola Stryji, z Krystyną Szostek-Radko- wą oraz Zofią Stachurską. W programie Kilar, Łuciuk, Dobrowolski. 9 listopada Katowice Koncert dyplomowy absolwentów PWSM w Katowicach – Pawła Puczka i Lucjana Laprusa z klasy dyrygentury Karola Stryji. W programie Czajkowski, Noskowski, Wieniawski. 19 listopada Zabrze Dawid i Igor Ojstrachowie z Orkie- strą Symfoniczną PFŚ wykonali Kon- Igor i Dawid Ojstrachowie Bernard Ringeissen

45 15, 16 grudnia Katowice konała Rapsodię hiszpańską M. Ravela, K. Pendereckiego oraz muzykę do „Apol- Orkiestra PFŚ, soliści – Stanisława Mar- Błękitną rapsodię i Koncert fortepianowy lo i Muzy” I. Strawińskiego. Program ciniak-Gowarzewska, Henryk Grychnik F-dur G. Gershwina oraz II Rapsodię komentował Leon Markiewicz. i Włodzimierz Denysenko oraz Chór węgierską F. Liszta. „Ogniwo” pod dyrekcją Napoleona Siessa 4 maja Katowice wykonali Oratorium „Pory Roku” J. Haydna. 6 lutego Katowice 5 maja Rybnik Z recitalem skrzypcowym (przy forte- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, 19 stycznia Katowice pianie Abram Makarow) wystąpił Igor z udziałem Poli Bukietyńskiej, Krystyny Bezrodnyj. W programie m.in. Franck, Szostek-Radkowej, Zofii Rysiówny, Je- 21 stycznia Gliwice Prokofiew, Schubert, Szostakowicz. 1962 Prawykonanie Jazz Symphony Józefa rzego Szczawińskiego i Pawła Świętego Podobińskiego. Ponadto w programie oraz Chóru „Ogniwo”, wykonała Uwer- Fantazja A-dur na tematy polskie op. 13 16 lutego Katowice turę „The School of Scandal” S. Barbera F. Chopina z Lidią Grychtołówną oraz 17 lutego Cieszyn (w Rybniku Uwerturę „Egmont” op. 84 II Symfonia D-dur op. 36 L. van Beetho- Bronisław Gimpel z Orkiestrą PFŚ L. van Beethovena), List do Marca Cha- vena. Dyrygował Vaclav Smetaček. pod dyrekcją Arnolda Rezlera wykonał galla S. Wiechowicza oraz Koncert skrzyp- Koncert skrzypcowy A. Chaczaturiana. cowy D-dur KV 218 W.A. Mozarta. 2 lutego Katowice Program uzupełniły VI Symfonia F-dur op. 68 „Pastoralna” L. van Beethovena 9 maja Katowice 3 lutego Zabrze oraz Poemat symfoniczny „Stanisław i Anna Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Napoleona Oświecimowie” op. 12 M. Karłowicza. z udziałem Ireny Lewińskiej i Chóru Siessa, z udziałem Józefa Stompla, wy- „Ogniwo”, dokonała prawykonania Kan- 16 marca Katowice taty o Pokoju Stanisława Skrowaczew- 17 marca Bielsko-Biała skiego. Ponadto w programie Uwertura do opery „Wolny strzelec” C.M. Webera W cyklu „Słynne opery” Orkiestra PFŚ, oraz II Koncert skrzypcowy d moll op. 22 Chór „Ogniwo” oraz soliści – Stanisława H. Wieniawskiego. Marciniak-Gowarzewska, Franciszka Denis-Słoniewska, Sławomir Żerdzicki i Jan Łukowski pod dyrekcją Karola Stryji 15 czerwca Katowice zaprezentowali koncertową wersję opery Koncert dyplomowy absolwentów PWSM „Lohengrin” R. Wagnera. w Katowicach – Michaliny Growiec, Marii Musiałówny, Wiesława Szlachty i Czesła- 6 kwietnia Katowice wa Stańczyka. Orkiestrą PFŚ dyrygował Karol Stryja. W programie Rachmaninow, 7 kwietnia Zabrze Lutosławski, Szymanowski. Zbigniew Drzewiecki z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Włodzimierza Ormickiego 22 czerwca Katowice wykonał Koncert fortepianowy C-dur op. 14 F. Lessla. W programie ponadto utwory Te- 23 czerwca Zabrze lemanna i Mendelssohna-Bartholdy’ego. W koncertach zamykających sezon ar- tystyczny Orkiestra PFŚ pod dyrekcją 17 kwietnia Katowice Karola Stryji, z udziałem Zofii Januko- wicz, Krystyny Szostek-Radkowej, Ireny Koncert z cyklu „Muzyka XX wieku”. Winiarskiej, Romualda Spychalskiego, Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, Edmunda Kossowskiego oraz chórów z udziałem Krystyny Szostek-Radko- mieszanych: „Echo” z Łazisk Górnych, wej, wykonała m.in. Suitę kurpiowską ZZG z Siemianowic, ZZK z Czechowic W. Szalonka, Tren „Ofiarom Hiroszimy” Zbigniew Drzewiecki i „Ogniwo” oraz chórow męskich: „Echo”

46 z Katowic, „Hejnał” z Mysłowic i „Hej- skiego, Szymanowskiego (II Symfonia nał” z Piotrowic, dokonała prawykonania B-dur op. 19 ), Władigerowa. Kantaty „Wieczne lato” Józefa Świdra oraz wykonała IX Symfonię d-moll op. 125 L. van Beethovena. 11 września Katowice 12 września Bielsko-Biała Inauguracja sezonu koncertowego 1962/63. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, z udziałem Reginy Smen- dzianki, wykonała II Symfonię B-dur 6 stycznia Katowice Inauguracja akcji „Milion widzów”. Or- op. 19 K. Szymanowskiego, Koncert f-moll

1963 kiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, op. 21 F. Chopina oraz Toccatę i Fugę z udziałem Barbary Hesse-Bukowskiej, d-moll Bacha-Stokowskiego. H. Siedzieniewskiej, Renaty Augusty- niak i Jolanty Zajkowskiej, wykonała 16 września Warszawa m.in. Koncert na 4 fortepiany BWV 1045 Prawykonania Riff 62 Wojciecha Kilara, J.S. Bacha. W programie ponadto Rossini Antifone Romualda Twardowskiego oraz i Schubert. Komentował L. Kydryński. Śpiewów instrumentalnych op. 20 Henryka Mikołaja Góreckiego w koncercie VI Mię- dzynarodowego Festiwalu Muzyki Współ- czesnej „Warszawska Jesień”. Ponadto 16 października Katowice w programie Koncert na 7 instrumentów Z recitalem fortepianowym wystąpił Lew dętych, smyczki i perkusję F. Martina, II Sym- Własenko. W programie utwory F. Liszta, fonia Z. Mycielskiego i Suita „Historia w tym Sonata h-moll. żołnierza” I. Strawińskiego. Orkiestrą PFŚ dyrygował Karol Stryja. 27 listopada Katowice Recital skrzypcowy Charlesa Tregera, 28 września Katowice laureata I nagrody Międzynarodowe- W kolejnym koncercie z cyklu „Muzyka go Konkursu Skrzypcowego im. H. XX wieku” Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Wieniawskiego w Poznaniu w 1962 Karola Stryji wykonała program z 16. roku. W programie m.in. Brahms, Mo- września. Komentował Leon Markie- zart, Saint-Saëns, Szymanowski (Mity wicz. op. 30). 13-28 października 20, 21 grudnia Katowice Tournèe koncertowe Orkiestry Symfo- Bernard Ringeissen z Orkiestrą PFŚ pod nicznej PFŚ po Czechosłowacji (Ostrawa, dyrekcją Karola Stryji wykonał III Koncert Ołomuniec) i Bułgarii (Sofia, Płowdiw, fortepianowy C-dur op. 26 S. Prokofie- Burgas i in.). W koncertach pod dyrekcją wa. W programie ponadto Beethoven Karola Stryji, z udziałem Reginy Smen- i Brahms. dzianki, wykonano dzieła J.S. Bacha, G. Bacewicz (Muzyka na smyczki, trąbki i perkusję), Beethovena, Dvořáka, Cho- pina (Koncert f-moll op. 21), Kilara (Mała uwertura), Moniuszki, Ravela, Strawiń- Charles Treger

47 9 stycznia Katowice 19 kwietnia Katowice 20 czerwca Katowice „Wiener Sängerknaben” pod dyrekcją Koncert z cyklu „Muzyka XX wieku” Koncert dyplomowy absolwentów Hermanna Furthmosera wykonali w sali z udziałem Jana Dratha i aktorów Teatru PWSM w Katowicach – Wandy Waszko PFŚ utwory Brittena, Kodaly’ego, Mozar- im. St. Wyspiańskiego. W programie i Jadwigi Leśniowskiej z Orkiestrą PFŚ ta, Schuberta i J. Straussa. sceniczne wykonanie Historii żołnierza pod dyrekcją Renata Czajkowskiego – ab- I. Strawińskiego (reżyseria – Mieczysław solwenta klasy dyrygowania Karola Stryji. 23 stycznia Warszawa Daszewski), III Symfonia op. 41 F. Valena, W programie Brahms, Liszt, Saint-Saëns, W cyklu „Warszawskie koncerty” w Sali po raz pierwszy wykonana w Polsce, oraz Szeligowski. Kongresowej z Orkiestrą PFŚ pod dy- II Koncert fortepianowy L. Nikołowa. rekcją Karola Stryji wystąpił Tadeusz 2 lipca-6 sierpnia Wisła Żmudziński. W programie: St. Moniusz- 22 kwietnia Katowice 21 koncertów popularnych Orkiestry PFŚ ko – Uwertura do opery „Halka”, S. Rach- Koncert nadzwyczajny dla upamiętnienia pod dyrekcją Napoleona Siessa i Andrzeja maninow – II Koncert fortepianowy c-moll 20. rocznicy Powstania w Getcie War- Rozmarynowicza z udziałem solistów. op. 18 oraz Musorgski-Ravel – Obrazki szawskim. Soliści – Pola Bukietyńska, Początek długoletniej akcji koncertowej z wystawy. Alicja Marczak-Faberowa, Czesław Ko- „Lato z Filharmonią”. zak, aktorzy Ewa Lassek i Jan Klemens, Chór „Ogniwo” oraz Orkiestra PFŚ wy- 6 września Katowice konali pod dyrekcją Karola Stryji List do 7 września Bielsko-Biała Marca Chagalla S. Wiechowicza. Nowy sezon artystyczny zainaugurowały jubileuszowe koncerty 50-lecia Chóru 26 kwietnia Katowice „Ogniwo” i 10-lecia współpracy zespołu 27 kwietnia Bielsko-Biała z Państwową Filharmonią Śląską. Soliści Prawykonanie Koncertu wiolonczelowego – Stanisława Marciniak-Gowarzewska, op. 55 Feliksa Nowowiejskiego z solistą Sławomir Żerdzicki i Władysław Mal- Romanem Sucheckim. W programie czewski, Chór „Ogniwo” oraz Orkiestra ponadto Stefani-Fitelberg i Szosta- PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji wykonali 8 lutego Katowice kowicz. Orkiestrą dyrygował Michał Wierchy Malawskiego. W programie po- Monograficzny koncert Gershwinowski. Baranowski. nadto Beethoven i Bartók. Władysław Kędra oraz Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Napoleona Siessa wykonali 24, 26 maja Katowice 22 września Katowice Poemat symfoniczny „Amerykanin w Pa- Koncerty w Auli PWSM w Katowicach. Kolejny koncert z cyklu „Muzyka XX wie- ryżu”, Błękitną rapsodię i Koncert fortepia- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, ku” z udziałem Haliny Łukomskiej, Erica nowy F-dur. z udziałem Ireny Winiarskiej i Lidii Tappy, Jozsefa Szalaya, Andrzeja Bachledy, Skowron oraz Bronisława Rutkowskiego, Tadeusza Kopackiego, Jerzego Artysza 14 marca Bielsko-Biała wykonała Stabat Mater G.B. Pergolesiego, i Stanisława Michońskiego oraz Orkiestry 15 marca Katowice Koncert organowy d-moll G.F. Haendla PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji. W progra- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola i Suitę z opery „The Fairy Queen” H. Pur- mie Kilar, Nono, Strawiński, Valen. Stryji, z udziałem Krzysztofa Jakowicza, cella. wykonała Dach świata W. Rudzińskiego 24 września Warszawa – z recytacją Mieczysława Daszew- 7, 9 czerwca Katowice Koncert w ramach VII „Warszawskiej skiego (w Bielsku-Białej Suita baletowa Zamknięcie sezonu koncertami z udzia- Jesieni” w składzie wykonawczym z 22 IX. J.Ph. Rameau), I Koncert skrzypcowy op. 35 łem Henry Blackmona, który z Orkiestrą W programie obok muzyki Valena, Nona, K. Szymanowskiego oraz Suitę baletową PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji wykonał Strawińskiego, prawykonania Per orche- „Pietruszka” I. Strawińskiego. Trzy pieśni Don Kichota do Dulcynei stra Franco Donatoniego oraz Générique M. Ravela. W programie ponadto Men- Wojciecha Kilara. delssohn-Bartholdy i R. Strauss.

48 26 września Katowice 15 grudnia Wrocław rią Szajowską i Adamem Szybowskim. Gościnny koncert Wielkiej Orkiestry Udział w II Festiwalu Muzyki Kompo- Orkiestrą PFŚ, Chórem „Ogniwo” oraz Symfonicznej Wszechzwiązkowego zytorów Ziem Zachodnich. W koncercie solistami dyrygował Karol Stryja. Radiokomitetu w Moskwie pod dyrekcją Orkiestry PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji Gennadija Rożdiestwienskiego. W pro- doszło do prawykonań Concertina na 12 kwietnia Katowice gramie III Symfonia c-moll „Boski poemat” 4 instrumenty dęte, orkiestrę smyczkową W koncercie z cyklu „Muzyka XX wieku” op. 43 A. Skriabina oraz V Symfonia e-moll i perkusję Józefa Świdra oraz I Symfonii Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, op. 64 P. Czajkowskiego. Jana W. Hawela. Program uzupełniły Riff z udziałem Zofii Stachurskiej i Alicji 62 W. Kilara oraz Preludia symfoniczne Marczak-Faberowej, wykonała m.in. 18 października Katowice J.M. Wieczorka. Misterium czasu M. Kabelača, Nomopedię Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji R. Twardowskiego i Pieśń słowika I. Stra- wykonała Suitę baletową „Święto wiosny” 12 lutego Katowice wińskiego. I. Strawińskiego. W programie ponadto Koncert Kwartetu Smyczkowego La Salle

Beethoven, Kisielewski, Kilar. 1964 z programem złożonym z dzieł Haydna, 24 kwietnia Katowice Strawińskiego, Weberna i Brahmsa. 25 kwietnia Bielsko-Biała 25 października Katowice Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stry- 26 października Zabrze 28 lutego Katowice ji, z udziałem Heleny Mołoń, Jerzego Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Jerzego 29 lutego Gliwice Szymańskiego, Wacława Prabuckiego, Semkowa Maria Grinberg wykonała Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Jerzego Podsiadły oraz Chóru „Ogniwo”, Koncert fortepianowy Es-dur op. 73 L. van Stryji, z udziałem Kyoko Tanaki, wyko- zaprezentowała przekrój opery „Kniaź Beethovena. Ponadto w programie za- nała V Koncert fortepianowy F-dur op. 103 Igor” A. Borodina. brzmiały: Uwertura do opery „Kopciuszek” C. Saint-Saënsa, Uwerturę do opery „Ru- G. Rossiniego, Muzyka żałobna W. Lu- słan i Ludmiła” M. Glinki oraz I Symfonię 26 kwietnia Katowice tosławskiego oraz VI Symfonia op. 54 c-moll op. 68 J. Brahmsa. Malcolm Frager z Orkiestrą PFŚ pod D. Szostakowicza. dyrekcją Karola Stryji wykonał Koncerty 10 marca Katowice fortepianowe D-dur KV 451 W.A. Mozar- 22 listopada Katowice Witold Małcużyński z Orkiestrą PFŚ ta i a-moll op. 54 R. Schumanna. Program pod dyrekcją Karola Stryji wykonał uzupełniła Uwertura do opery „Oberon” 23 listopada Bielsko-Biała C.M. Webera. Koncerty w ramach sesji naukowej III Koncert fortepianowy d-moll op. 30 PWSM w Katowicach pt. „Ryszard S. Rachmaninowa. W drugiej części kon- Wagner a polska kultura muzyczna”, certu zabrzmiała I Symfonia c-moll op. 68 28 kwietnia Katowice zorganizowanej w 150. rocznicę urodzin J. Brahmsa. Pierwszy transmitowany przez telewizję twórcy. Alicja Dankowska, Andrzej występ Orkiestry PFŚ. Wystąpiła ona Hiolski, Chór „Ogniwo” i Chór Męski 20 marca Katowice z solistami Zofią Janukowicz i Janem „Hejnał” z Piotrowic oraz Orkiestra PFŚ Drathem oraz Chórem „Ogniwo” pod 21 marca Siemianowice dyrekcją Karola Stryji, wykonując Małą pod dyrekcją Napoleona Siessa wykonali Uroczyste koncerty z okazji XX-lecia uwerturę W. Kilara, Koncert e-moll op. 11 Uwerturę „Polonia”, Balladę Senty z opery Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. F. Chopina, Tryptyk śląski W. Lutosław- „Holender tułacz”, Pieśń Wolf rama i Chór W programie II Symfonia „Warszawska” skiego oraz Tańce połowieckie A. Boro- pielgrzymów z opery „Tannhäuser”, Wstęp B. Woytowicza, Preludium i passacaglia dina. i Śmierć miłosną Izoldy z opery „Tristan W. Kotońskiego (w Siemianowicach i Izolda” oraz Wstęp do III aktu opery Uwertura do opery „Rusłan i Ludmiła” „Lohengrin”. M. Glinki i VII Symfonia h-moll „Nie- 8 maja Toruń dokończona” D 759 F. Schuberta) oraz 9 maja Stabat Mater op. 53 K. Szymanowskiego Udział w II Festiwalu Muzyki Polskiej. z solistami – Aliną Bolechowską, Wale- Orkiestra PFŚ z solistą Józefem Stom-

49 plem, pod dyrekcją Karola Stryji, wystą- 21, 22, 24 września Warszawa 20 listopada Katowice piła z programem złożonym z Symfonii W koncertach VIII „Warszawskiej Jesie- B-dur J. Gołąbka, Koncertem fortepia- 21 listopada Bielsko-Biała ni” Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Ilji Tem- nowym fis-moll op. 3 Z. Stojowskiego Stryji, z udziałem Jana Dratha, wykonała kowa, z udziałem Lidii Kozubkówny, i V Symfonią L. Rogowskiego. dzieła Henzego, Schönberga, Marosa, wykonała Koncert fortepianowy B-dur Nikołowa (II Koncert fortepianowy), KV 595 W.A. Mozarta oraz dzieła Hayd- 15 czerwca Katowice Dutilleux i Matsushity oraz dokonała na i Schumanna. Koncert dyplomowy absolwentów prawykonań Contra fidem Zbigniewa PWSM w Katowicach: Marii Janic, Ma- Rudzińskiego i Choros I op. 19 nr 4 Hen- 27 listopada Katowice rii Wróbel-Zegalskiej z Orkiestrą PFŚ ryka Mikołaja Góreckiego. W ostatnim Recital fortepianowy Marii Grinberg. pod dyrekcją Czesława Płaczka z klasy koncercie Zespół Instrumentalny PFŚ W programie sonaty Beethovena i Proko- dyrygentury Karola Stryji. W programie wykonał Intonacje E. Bogusławskiego. fiewa oraz m.in. ballady i walce Brahmsa. Szabelski, Liszt, Mendelssohn Bartholdy i Arutunian. 9-20 października 29 listopada Wrocław Tournée koncertowe po Wielkiej Brytanii Prawykonanie Modliłem się do Jehowy Ta- 19 czerwca Katowice (Hastings, Ipswich, Swansea, Newcastle deusza Natansona na III Festiwalu Polskiej i in.). Program koncertów obejmował 20 czerwca Bielsko-Biała Muzyki Współczesnej we Wrocławiu. m.in. utwory Chopina, Moniuszki, IX Symfonia d-moll op. 125 L. van Beetho- Program uzupełniły kompozycje Szalonka, Pendereckiego, Kilara, Beethovena, vena w wykonaniu Stefanii Woytowicz, Twardowskiego, Bujarskiego, Lutosław- Brahmsa, Mendelssohna Bartholdy’ego, Krystyny Szczepańskiej, Bogdana Pa- skiego i G. Bacewicz. Orkiestrą PFŚ dy- Czajkowskiego, Dvořáka, Prokofiewa, prockiego, Zdzisława Klimka, Chóru rygował Karol Stryja. W koncercie wziął R. Straussa, Strawińskiego, Szostakowi- „Ogniwo” i Orkiestry PFŚ pod dyrekcją udział Wojciech Siemion (narrator). Karola Stryji zamknęła sezon koncertowy cza. Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola 1963/64. W programie ponadto Introduk- Stryji wystąpili Regina Smendzianka, cja i Allegro op. 47 E. Elgara. Peter Katin i Samuel Goldberg. rec. 8 grudnia Gdańsk W koncercie laureatów I Ogólnopol- skiego Festiwalu Młodych Muzyków 17 września Katowice w Gdańsku Orkiestra PFŚ pod dyrekcją 18 września Bielsko-Biała Andrzeja Rozmarynowicza wykonała Inauguracja sezonu koncertowego dzieła Mozarta, Webera, Wieniawskiego, 1964/65. W programie Orkiestry PFŚ, Kilara i Świdra. Solistami byli: Wanda którą dyrygował Karol Stryja: Szostako- Wierzbicka, Jerzy Sulikowski, Kazimierz wicz, Strawiński („Święto wiosny”), Ravel, Moszyński i Bogumił Gadawski. Prokofiew. 18, 19 grudnia Katowice 18 września Katowice Lidia Skowron, Krystyna Szczepańska, Gościnny koncert Orkiestry Symfonicz- Andrzej Bachleda, Jerzy Szymański, nej z Pittsburga pod dyrekcją Williama Chór „Ogniwo” oraz Orkiestra PFŚ pod Steinberga. W programie Symfonia dyrekcją Karola Stryji wykonali Wielką g-moll KV 550 W.A. Mozarta, Koncert Mszę h-moll BWV 232 J.S. Bacha. fortepianowy S. Barbera – z solistą Jerome Lowenthalem – i VII Symfonia A-dur 4 lutego Katowice op. 92 L. van Beethovena. Recital Światosława Richtera. W progra-

1965 mie: L. van Beethoven – Sonaty d-moll i Es-dur op. 31, e-moll op. 90, A-dur op. 101 oraz As-dur op. 110.

50 5 lutego Katowice 20 maja Tychy /…/ Niezmiernie rzadko mamy okazję usłyszeć czysto 6 lutego Zabrze 21 maja Katowice słowiański koncert, zarówno jeśli chodzi o muzykę, jak i o wykonawców. Właśnie wczoraj Orkiestra Filhar- Orkiestrą PFŚ dyrygował Roberto Ben- Koncerty z okazji jubileuszu 20-lecia Fil- monii Śląskiej dała taki koncert na otwarcie naszego zi. W programie C. Franck – Symfonia harmonii, z udziałem Thomasa Schuma- sezonu. W uwerturze Moniuszki FLIS, dotychczas d-moll, P. Czajkowski – Suita z baletu chera, Stanisławy Marciniak-Gowarzew- zupełnie u nas nieznanej, podziwialiśmy zarówno „Dziadek do orzechów”, M. Ravel – Rap- skiej, Henryka Grychnika, Kazimierza romantyczny nastrój, jak i świetnie oddany ognisty sodia hiszpańska. Wolana i Chóru „Ogniwo”. W programie rytm tańca ludowego. To samo należy powiedzieć rów- W. Kilar – Mała uwertura, G. Bacewicz nież o Koncercie Chopina. Chopin był jak najgodniej – Koncert na orkiestrę smyczkową, M. Ravel 27 marca Katowice reprezentowany przez Reginę Smendziankę, świetną, – Koncert fortepianowy G-dur, S. Rach- 28 marca Bielsko-Biała utalentowaną pianistkę. Jej uderzenie jest pełne maninow – Kantata „Dzwony” op. 35. Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Napoleona wdzięku i wrażliwości. Pod jej czułymi palcami dźwięki Dyrygował Karol Stryja. Siessa wystąpił Edward Auer, wykonując muzyki chopinowskiej brzmiały jak sypiące się perełki. Koncert e-moll op. 11 F. Chopina. W pro- W wykonaniu VI Symfonii Czajkowskiego orkiestra gramie ponadto VII Symfonia h-moll „Nie- 10 czerwca Katowice ukazała nam szczyt swej potęgi. Pod dyrekcją Karola dokończona” D 759 F. Schuberta. Koncert dyplomowy absolwentów PWSM Stryji wydobyła i przekazała nam wszelkie walory tego w Katowicach: Urszuli Kossuth-Okruty, arcydzieła. 7 maja Katowice Zofii Rozmus, Stanisława Góreckiego, Ipswitch, 13.10.1964 Aleksandra Glinkowskiego, Zygmunta 8 maja Bielsko-Biała Tlatlika i Józefa Zimnika. Orkiestrą PFŚ Entuzjastyczne przyjęcie orkiestry. Jeśli widownia była Jubileusz 20-lecia Państwowej Filharmo- dyrygował Andrzej Rozmarynowicz. pełna na koncercie Czajkowskiego to nic w tym dziw- nii Śląskiej. Orkiestra pod dyrekcją Karola nego. Jeśli natomiast następnego dnia również pełno Stryji, z udziałem Krystyny Szostek-Rad- 14 czerwca Katowice jest na Szostakowiczu, Strawińskim i mało znanym kowej i Wojciecha Siemiona, wykonała Recital Claudia Arraua. W programie: polskim kompozytorze to już coś znaczy. II Symfonię „Warszawską” B. Woytowicza, W.A. Mozart – Fantazja d-moll KV 397, Roy Bohana, Suitę kurpiowską W. Szalonka, Śpiewy L. van Beethoven – Sonaty c-moll op. 111 „South Wales Argus” Swansea, 15.10.1964 instrumentalne H.M. Góreckiego oraz i f-moll op. 57, R. Schumann – Fantazja Modliłem się do Jehowy T. Natansona. C-dur op. 17 oraz F. Liszt – Taniec gnomów i Walc „Mefisto”. 31 sierpnia Bielsko-Biała 1 września Katowice Bella Dawidowicz, laureatka I nagrody IV Międzynarodowego Konkursu Pia- nistycznego im. F. Chopina w Warszawie w 1949 r., z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji wykonała Koncert e-moll op. 11 F. Chopina. Program uzupełniły utwory Moniuszki, Bizeta i Rimskiego- -Korsakowa. 17,18 września Katowice W kolejnym koncercie jubileuszowym PFŚ z orkiestrą wystąpili Bolesław Sza- belski, Władysław Kędra, Henryk Grych- nik i Chór „Ogniwo”. W programie: Con- Bella Dawidowicz

51 Pierwszy koncert Festiwalu poświęcony był wyłącznie certo grosso B. Szabelskiego, IV Symfonia muzyce Piotra Czajkowskiego. Otwierała go urocza, koncertująca op. 60 K. Szymanowskiego, pełna finezyjnych rytmów i barw, mimo, że pisana Pieśń o Ojczyźnie Józefa Świdra – prawy- tylko na smyczki Serenada op.48, potem sławny konanie oraz III Symfonia c-moll op. 78 Koncert fortepianowy b-moll, wreszcie ostatnie dzieło „Organowa” C. Saint-Saënsa – na nowo Czajkowskiego, wstrząsająca tragizmem VI Sym- zainstalowanych organach. fonia, „Patetyczna”. Wykonawcami byli: Orkiestra Symfoniczna Państwowej Filharmonii Śląskiej pod 30 września Warszawa dyrekcją Karola Stryji oraz wybitny pianista Wiktor W koncercie IX „Warszawskiej Jesieni” Mierżanow. Szczytowym punktem całego wieczoru Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, stała się VI Symfonia. Miejsce to zajęła „Patetyczna” z udziałem Ireny Torbus-Mierzwiakowej nie tylko przez głęboki, ludzki tragizm części końcowej, i Tomasza Sikorskiego, dokonała m.in. ale i dlatego, że została zrealizowana z największym prawykonań Moments musicaux Zbi- nakładem pracy, co pozwoliło orkiestrze i dyrygentowi gniewa Rudzińskiego, Concerto breve na przekazanie idei kompozytora w postaci możliwie Tomasza Sikorskiego, Eufemias Mysterion najbliższej jego intencjom twórczym. Miloslava Kabelača i Les sons Witolda M. Józef Michałowski, Szalonka. „Dziennik Zachodni“, 03.11.1965 2 listopada Bielsko-Biała Wspaniała orkiestra Filharmonii z Katowic podczas 3 listopada Katowice Festiwalu Bohuslava Martinů osiągnęła pod wzglę- Bernard Ringeissen z Orkiestrą PFŚ 11 listopada Bytom dem artyzmu punkt szczytowy. pod dyrekcją Karola Stryji wykonał 12 listopada Katowice „Prace”, Brno 1966 Koncert fortepianowy D-dur na lewą rękę Koncerty Orkiestry PFŚ pod dyrekcją M. Ravela oraz II Koncert fortepianowy Karola Stryji, z udziałem Barbary Świą- B-dur op. 83 J. Brahmsa. Ponadto w pro- tek i Jewgenija Mogilewskiego (L. van gramie Uwertura do opery „Wesele Figara” Beethoven – Sonata c-moll op. 111, M. Ra- W.A. Mozarta. vel – Gaspard de la Nuit). W programie m.in. prawykonania Kompozycji na 4 ze- 2-7 listopada Katowice społy orkiestralne Juliusza Łuciuka, Uwer- I Festiwal Muzyki Rosyjskiej i Radziec- tury francuskiej Ryszarda Bukowskiego kiej zorganizowany przez Państwową i Kontrastów Jana W. Hawela. Program Filharmonię Śląską z udziałem wybitnych uzupełniały Concertino na flet i orkiestrę artystów, na czele z Wiktorem Mier- kameralną W. Szalonka, Śpiewy instru- żanowem, Jewgenijem Mogilewskim, mentalne H.M. Góreckiego oraz Antyfony Danielem Szafranem i Oganem Duria- R. Twardowskiego. nem, oraz kilku orkiestr. Obok Orkiestry Symfonicznej PFŚ wystąpiły WOSPR 14 listopada Wrocław oraz Orkiestry Symfoniczne Filharmonii Koncert Orkiestry PFŚ pod dyrekcją Ka- Narodowej i Krakowskiej, a także Zespół rola Stryji w ramach IV Festiwalu Polskiej Opery Śląskiej. W programie Glinka, Muzyki Współczesnej we Wrocławiu. Czajkowski, Rachmaninow, Prokofiew, W programie m.in. utwory kompozyto- Szostakowicz, Pärt i in. rec. rów polskich, prezentowane w koncertach 11 i 12 XI w Bytomiu i Katowicach.

52 17, 19 grudnia Katowice 13 marca Katowice 16 września Katowice Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Renarda Recital organowy Joachima Grubicha. 17 września Bielsko-Biała Czajkowskiego wystąpiła Irma Thenior- W programie m.in. Couperin, J.S. Bach, Inauguracja sezonu koncertowego z udzia- -Janecka, wykonując I Koncert organowy Franck, Messiaen, Machl. łem Tadusza Żmudzińskiego. W progra- T. Machla. Ponadto w programie Schu- mie K. Szymanowski – IV Symfonia bert i Respighi. 1, 3 kwietnia Katowice koncertująca op. 60 oraz dzieła Beethovena Publiczne prawykonanie Ody „Bela Bartók i Spisaka. Orkiestrą PFŚ dyrygował Karol 28 grudnia Katowice in memoriam” Wojciecha Kilara. Orkiestra Stryja. Recital organowy Józefa Chwedczuka. PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji wykonała W programie m.in. Pachelbel, J.S. Bach, ponadto dzieła Liebermanna, Poulenca 21 września Katowice Buxtehude, Franck. i Mendelssohna Bartholdy’ego. Koncert Orchestre de Chambre de Lausanne, która pod dyrekcją Victora grudzień 27 maja Katowice Desarzensa wykonała dzieła Rameau, Państwowa Filharmonia Śląska wyróżnio- 28 maja Tychy Mozarta, Regameya i Hindemitha. Soli- na została Złotą Odznaką „Zasłużonemu Charles Treger z Orkiestrą PFŚ pod stą wieczoru był Stéphane Romascano. w rozwoju województwa katowickiego”. dyrekcją Karola Stryji wykonał Koncert skrzypcowy D-dur op. 77 J. Brahmsa. 23 września Katowice 21 stycznia Katowice W programie ponadto Koncert na sopran W koncercie monograficznym poświęco- 22 stycznia Bielsko-Biała koloraturowy i orkiestrę R. Gliera z so- nym Bohuslavowi Martinů z Orkiestrą

1966 Stefania Woytowicz, Kazimierz Pustelak listką Marią Żak oraz dzieła Gołąbka PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji wystąpił i Zdzisław Klimek oraz Orkiestra PFŚ i R. Straussa. František Veselka. Program zawierał: pod dyrekcją Karola Stryji wykonali Kan- II Koncert skrzypcowy, III Symfonię oraz tatę „Syn marnotrawny” C. Debussy’ego. 8, 24 czerwca Katowice utwór zatytułowany Pamięci Lidic. Program uzupełniły Uwertura do opery Koncerty dyplomowe absolwentów „Kalmora” K. Kurpińskiego oraz V Koncert PWSM w Katowicach. Z Orkiestrą 4 października Brno fortepianowy Es-dur op. 73 L. van Beetho- PFŚ pod dyrekcją Freda Wojtana oraz Koncert w ramach I Międzynarodowego vena (z solistką Estrellą Arnoldo). Norberta Muchy (8 VI) z klasy dyrygen- Festiwalu Muzycznego w Brnie. Program tury Karola Stryji wystąpiły Marianna i skład wykonawców jak 23 IX. rec. 4, 6 lutego Katowice Kulwicka-Jasińska oraz Urszula Bożek- Z Orkiestrą PFŚ wystąpił Jean Guillou, -Musialska (24 VI). W programie Elsner, 4 listopada Katowice wykonując Koncert organowy d-moll Nr 10 Mozart, Dvořák, Spisak, Saint-Saëns 5 listopada Gliwice i Brahms. G.F. Haendla. Program uzupełniły dzieła Prawykonanie Uwertury Włodzimierza Vivaldiego i Mozarta. Dyrygował Karol Romanowskiego. Orkiestra PFŚ pod Stryja. 17 czerwca Katowice dyrekcją Czesława Płaczka wykonała 18 czerwca Bielsko-Biała ponadto III Koncert c-moll op. 37 L. van 25 lutego Katowice Zamknięcie sezonu wykonaniem Orato- Beethovena – z solistką Eliso Wirsaładze, 26 lutego Bielsko-Biała rium „Samson” G.F. Haendla. Z Orkiestrą oraz Symfonię wolności E. Burego. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Renarda PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji wystąpili Czajkowskiego, od stycznia asystenta-dy- Lidia Skowron, Krystyna Szczepańska, 10 listopada Katowice rygenta PFŚ, wykonała Uwerturę-fantazję Kazimierz Myrlak, Adam Szybowski, 11 listopada Bytom Edmund Kossowski i Chór „Ogniwo”. „Romeo i Julia” P. Czajkowskiego, Koncert Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Andrzeja f-moll op. 21 F. Chopina (solistką była Bar- Rozmarynowicza, z udziałem Ireny bara Hesse-Bukowska) oraz IV Symfonię Torbus-Mierzwiakowej oraz Siemiona B-dur op. 60 L. van Beethovena. Snitkowskiego, wykonała m.in. Koncert skrzypcowy D-dur op. 35 P. Czajkow-

53 Katowicka Filharmonia – wspaniała orkiestra – wy- skiego, Tryptyk dziecięcy Mieczysława 27stycznia Katowice kazała nie tylko swój międzynarodowy standard, ale Makowskiego (w Bytomiu III Symfonię 28 stycznia Tychy przyczyniła się również do podniesienia artystycznego Tadeusza Natansona – prawykonanie) 1967 Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Zdzisława poziomu festiwalu. oraz Konstrukcje (prawykonanie) Jana Szostaka Kaja Danczowska wykonała „Dunavska Prawda” , Ruse 1967 W. Hawela. II Koncert d-moll op. 22 H. Wieniawskie- go. Program uzupełniły Scherzo a la Russe Wielkim triumfem muzyki polskiej było również 13 listopada Wrocław I. Strawińskiego oraz IV Symfonia f-moll pierwsze w Bułgarii wykonanie Koncertu na orkiestrę Koncert w ramach V Festiwalu Polskiej op. 36 P. Czajkowskiego. Witolda Lutosławskiego, dzieła mistrzowskiego, Muzyki Współczesnej we Wrocławiu. utrzymującego wrażliwość i uwagę w ciągłym stanie Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Andrzeja zainteresowania, dającego muzykalnemu słuchaczo- Rozmarynowicza, z udziałem Ireny 5 lutego Pszczyna Rozpoczęcie działalności koncertowej wi ogromną porcję wzruszeń estetycznych. I dzieło Torbus-Mierzwiakowej i Jadwigi Kali- PFŚ w Zamku Pszczyńskim. W pierw- to, znakomicie wykonane przez naszych muzyków, szewskiej, wykonała Konstrukcje J.W. Ha- szym poranku w Sali Lustrzanej wystąpili wywołało entuzjazm i zachwyt. Program drugiego wela, Tryptyk dziecięcy M. Makowskiego, Krystyna Szczepańska, Irena Kozłowska koncertu festiwalowego naszej Filharmonii przyniósł Koncert skrzypcowy F. Dąbrowskiego oraz Kwartet Smyczkowy im. Karola Szy- jej również poważny sukces, chociaż już tylko wyko- i III Symfonię T. Natansona oraz do- manowskiego. Program, złożony z utwo- nawczy. /…/ Sukcesem Karola Stryji i orkiestry stało konała prawykonania Variabilité Piotra rów Brahmsa, Schumanna, Respighiego, się wykonanie poematu „Lidice” Bohuslava Martinu Warzechy. oraz potężnej XII Symfonii Dymitra Szostakowicza. Szymanowskiego, de Falli i Ravela, komentowała Kamila Kiełbińska. Dzieła Gliera i Martinu były w Bułgarii wykonane po 18 listopada Katowice raz pierwszy właśnie przez Filharmonię Śląską. To tak- że tytuł do zasługi. Tak więc druga podróż artystyczna 19 listopada Zabrze 17 lutego Katowice Filharmonii Śląskiej do Bułgarii została uwieńczona Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Emila Si- mona, z udziałem Wiesława Szlachty, 18 lutego Bytom poważnym sukcesem muzyki polskiej i wykonawstwa Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Zygmunta wykonała Suitę Nr 1 G. Enescu, Koncert artystów polskich. Latoszewskiego wystąpił Konstanty An- e-moll op. 11 F. Chopina oraz La Mer M. Józef Michałowski, drzej Kulka, wykonując Koncert skrzyp- C. Debussy’ego. „Dziennik Zachodni”, 20.04.1967 cowy D-dur op. 35 P. Czajkowskiego. W programie ponadto Kelemen i Ravel. 25 listopada Katowice 26 listopada Bytom 24 lutego Katowice Uroczysty koncert z okazji 70. urodzin Bolesława Szabelskiego z udziałem Ta- 25 lutego Bielsko-Biała Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Jerze- deusza Żmudzińskiego. W programie go Katlewicza wystąpił Edward Auer. utwory jubilata: Aforyzmy 9, Wiersze Wykonał on IV Koncert G-dur op. 58 i III Symfonia. Orkiestrą PFŚ dyrygował Beethovena. Ponadto w programie Haydn Karol Stryja. i Karłowicz. 2 grudnia Katowice 3 marca Katowice 3 grudnia Bielsko-Biała W uroczystym koncercie monograficz- 4 marca Zabrze Monograficzny koncert upamiętniający nym, upamiętniającym 175. rocznicę 30. rocznicę śmierci Karola Szyma- śmierci W.A. Mozarta, Regina Smen- nowskiego. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją dzianka wykonała Koncert fortepianowy Andrzeja Rozmarynowicza, z udziałem Es-dur KV 449. W programie ponadto Barbary Hesse-Bukowskiej, Andrzeja Ba- Uwertura do opery „Uprowadzenie z seraju” chledy oraz Chóru „Ogniwo”, wykonała oraz Symfonia C-dur „Linzka” KV 425. Uwerturę koncertową op. 12, IV Symfonię

54 koncertującą op. 60 oraz fragmenty baletu dyrygentury Karola Stryji – w programie 20 października Katowice „Harnasie” op. 55. Gluck, Beethoven, Szabelski, oraz Ewy Hentosz i Andrzeja Woźnikowskiego 21 października Cieszyn Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Czesława (23 VI) z orkiestrą pod dyrekcją Czesława 20-28 marca Płaczka wystąpił Arthur Moreira-Lima, Płaczka – w programie Weber, Prokofiew, Tournée koncertowe po Bułgarii (m.in. wykonując III Koncert fortepianowy d-moll Cwojdziński, Świder. Ruse, Warna). Orkiestra PFŚ pod dy- op. 30 S. Rachmaninowa. Program uzu- rekcją Karola Stryji, z udziałem Reginy pełniły Suita z baletu „Stworzenie świata” Smendzianki oraz Marii Żak, wykonała 16 czerwca Katowice D. Milhauda i I Symfonia C-dur op. 21 m.in. dzieła Beethovena, Chopina, Dvo- 17 czerwca Bielsko-Biała L. van Beethovena. řáka, Gliera, Martinů, Lutosławskiego, W koncertach zamykających sezon Pendereckiego, Szostakowicza i Szyma- 1967/68 zaprezentowano w wersji 9 listopada Zabrze nowskiego. rec. koncertowej operę „Koronacja Poppei” C. Monteverdiego. Soliści – Irena Le- 10 listopada Katowice Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola 28 kwietnia Katowice wińska, Marina Hristova-Klimek, Alicja Stryji wystąpili: Chór „Ogniwo”, Chór Koncert Orkiestry PFŚ pod dyrekcją Marczak-Faberowa, Henryk Grychnik, Dziecięcy PPSM w Katowicach oraz so- Constantina Bugeanu. Z solistami Barba- Zenon Bester, Chór „Ogniwo” i Orkie- liści Henryk Grychnik i Stefan Dobiasz. rą Hesse-Bukowską i Jolantą Zajkowską stra PFŚ wystąpili pod dyrekcją Karola W programie Uwertura uroczysta oraz dokonano na nim pierwszego w Polsce Stryji. Pieśń o lasach D. Szostakowicza. wykonania Sonaty na 2 fortepiany, perkusję i orkiestrę Beli Bartóka, zaprezentowano 14 września Zabrze 15 grudnia Katowice też po raz pierwszy w Polsce utwór The- 15 września Katowice odora Grigoriu W hołdzie Enescu. Inauguracja sezonu koncertowego 16 grudnia Bielsko-Biała Z Orkiestrą PFŚ wystąpili Chór „Ogni- 1967/68. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją wo”, Maria Kubień-Uszokowa oraz Stani- 19, 20 maja Katowice Karola Stryji, z udziałem Haliny Czerny- sława Marciniak-Gowarzewska, Marian Monique Haas z Orkiestrą PFŚ pod -Stefańskiej, wykonała Odę „Bela Bartók in Kouba i Albin Fechner. W programie: dyrekcją Karola Stryji wykonała Koncert memoriam” W. Kilara (w Zabrzu Uwer- M. Ravel – Pawana dla zmarłej infantki fortepianowy a-moll op. 54 R. Schumanna. turę „Egmont” op. 84 L. van Beethovena), i Koncert fortepianowy G-dur oraz A. Ma- W programie ponadto pierwsze w Polsce V Symfonię e-moll op. 64 P. Czajkowskiego lawski – Wierchy. wykonanie Poematu hebrajskiego P. Władi- oraz Koncert e-moll op. 11 F. Chopina. gerowa oraz bajka symfoniczna „Piotruś i wilk” S. Prokofiewa (recytacja: Tadeusz 25 września Katowice 5 stycznia Katowice Kalinowski). Gościnny występ Orkiestry Symfonicznej 6 stycznia Bielsko-Biała Filharmonii i Chóru w Bratysławie. Ar- 1968 7 stycznia Pszczyna 2 czerwca Katowice tyści pod dyrekcją Ludowita Rajtera, wy- Piotr Janowski, laureat I nagrody Kon- Koncert muzyki norweskiej. Orkiestra konali z udziałem solistów, Symfonię psal- kursu Skrzypcowego im. Henryka Wie- PFŚ pod dyrekcją Sverre Brulanda, mów I. Strawińskiego oraz IX Symfonię niawskiego (1967) z Orkiestrą PFŚ pod z udziałem Liv Glaser, wykonała II Kon- d-moll op. 125 L. van Beethovena. dyrekcją Karola Stryji wykonał Koncert cert fortepianowy K. Egge oraz dzieła skrzypcowy E-dur BWV 1042 J.S. Bacha Griega, Braeina, Nordheima, Valena 30 września-3 października oraz II Koncert skrzypcowy d-moll op. 22 i Johansena. Koncerty we Frankfurcie n. Odrą i Eisen- H. Wieniawskiego. Program uzupełniły hüttenstadt. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Wariacje i fuga na temat Purcella op. 34 8, 23 czerwca Katowice Karola Stryji wykonała dzieła Beethove- B. Brittena oraz Mandragora op. 43 K. Szy- Koncerty dyplomowe absolwentów na, Berlioza i Lutosławskiego (Koncert manowskiego. 7 I Piotr Janowski wystąpił PWSM w Katowicach: Marii Szraiber, na orkiestrę). obok Kwintetu Dętego PFŚ w poranku która wystąpiła (8 VI) z Orkiestrą PFŚ muzycznym w Zamku Pszczyńskim. pod dyrekcją Jana W. Hawela z klasy

55 26 kwietnia Katowice 7 czerwca Katowice 27 kwietnia Bielsko-Biała 8 czerwca Tychy Z Orkiestrą PFŚ wystąpił Jens Schröder. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Napoleona Na program koncertu złożyły się: Má Mère Siessa, przy współudziale Mireille Au- l’Oye M. Ravela, Andante spianato i Polonez xietre i Jozefa Doležala, wykonała I Suitę Es-dur op. 22 i Allegro de concert A-dur „Peer Gynt” op. 46 E. Griega, Koncert op. 46 F. Chopina – solistką była Barbara skrzypcowy A. Berga i Symfonię górską Hesse-Bukowska, oraz IV Symfonia d-moll V. d’Indy’ego. op. 120 R. Schumanna. 6 września Katowice 12 maja Katowice 7 września Bielsko-Biała Gościnny występ Birmingham Symphony W koncercie inaugurującym nowy sezon Orchestra. Orkiestra pod dyrekcją Hugo z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola Rignolda wykonała dzieła Tipeta, Elgara Stryji wystąpił Jerzy Sulikowski, laureat (Wariacje „Enigma”) i Szostakowicza. pierwszej nagrody Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego w Genewie, 31 maja Katowice wykonując V Koncert fortepianowy Es-dur Prawykonanie Rondo concertante per pia- op. 73 L. van Beethovena. W programie Akompaniament – Zofia Vogtman, słowo noforte, organo e orchestra Józefa Świdra ponadto Janiewicz-Panufnik i Brahms. o muzyce – Kamila Kiełbińska. z kompozytorem przy fortepianie; organy – Irma Thenior-Janecka. Ponadto arie 20 września Katowice 19 stycznia Katowice Czajkowskiego, Pucciniego i in. – solistka W koncercie z cyklu „Muzyka XX wieku” Zara Dołuchanowa, oraz IV Symfonia z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola 21 stycznia Wrocław e-moll op. 98 J. Brahmsa. Dyrygował Karol Stryji wystąpili: Halina Łukomska, Koncert z cyklu „Muzyka XX wieku”, Stryja. powtórzony na VI Festiwalu Polskiej Muzyki Współczesnej. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, z udziałem Ta- deusza Żmudzińskiego, Jerzego Artysza oraz Mieczysława Dzieńdziela wykonała Refleksje W. Romanowskiego, Sekwencje na kontrabas R. Ruschilla, Narzędzie ze światła J. Łuciuka, Liryki J. Olkusznika, Wiersze B. Szabelskiego i Variabilité P. Warzechy. 1 marca Katowice 2 marca Bielsko-Biała Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Jana Hugo Hussa, z udziałem Lwa Własenki, laure- ata II nagrody na konkursie im. P. Czaj- kowskiego, i Edwarda Statkiewicza, wykonała Concerto funebre K.A. Hart- manna, V Koncert fortepianowy Es-dur op. 73 L. van Beethovena oraz III Symfonię d-moll „Wagnerowską” A. Brucknera. Augustyn Bloch i Karol Stryja w towarzystwie Krzysztofa Meyera.

56 Andrzej Hiolski, Adam Hanuszkiewicz rzeką Moskwą, P. Czajkowski – Koncert 17 stycznia Katowice (recyt.) oraz Poznański Chór Chłopięcy skrzypcowy D-dur op. 35, R. Szczedrin Orkiestra PFŚ, z udziałem Marii Żak, i Zespół Sopranów Filharmonii Kra- – II Symfonia. 1969 Alicji Marczak-Faberowej, Andrzeja Ba- kowskiej. W programie A. Bertomeu chledy, Adama Szybowskiego oraz Chóru – Pantalon, G. Becker – Stabil-Instabil „Ogniwo” i Chóru PRiTV w Krakowie, oraz Augustyn Bloch – Opera-misterium wykonała pod dyrekcją Krzysztofa Misso- „Ayelet – córka Jeftego” (prawykonanie). ny Mszę c-moll KV 427 W.A. Mozarta. 22 września Warszawa 26 stycznia Katowice Koncert w ramach XII „Warszawskiej Je- Recital Johna Ogdona, laureata I nagrody sieni”. Program i wykonawcy jak 20 IX. w Konkursie Pianistycznym im. Piotra Czajkowskiego w Moskwie (1962). 23 września Katowice W programie J.S. Bach, Beethoven, Gościnny koncert Państwowej Orkiestry Ravel, Liszt. Symfonicznej z Moskwy, która pod dy- rekcją Maksyma Szostakowicza, z udzia- łem Nikołaja Pietrowa, wykonała dzieła Czajkowskiego (m.in. Koncert fortepiano- wy b-moll op. 23) i D. Szostakowicza.

25 października Katowice 16 lutego Katowice 26 października Bielsko-Biała Recital Witolda Małcużyńskiego. W pro- Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola gramie Chopin, Liszt, Debussy. Stryji wystąpił Bernard Ringeissen, wy- 15 listopada Katowice konując Koncert e-moll op. 11 F. Chopina. Uroczysty koncert z okazji 50. rocznicy 21 lutego Katowice W programie ponadto Posągi czarnoksięż- odzyskania niepodległości, z udziałem 22 lutego Zabrze nika Romualda Twardowskiego (prawy- Tadeusza Żmudzińskiego. W progra- Koncerty upamiętniające 60. rocznicę konanie) oraz V Symfonia c-moll op. 67 mie muzyka polska. Dyrygował Karol śmierci Mieczysława Karłowicza. Orkie- L. van Beethovena. Stryja. stra pod dyrekcją Weroniki Dudarowej z udziałem Igora Iwanowa wykonała 3-10 listopada Katowice 29, 30 listopada Katowice Koncert skrzypcowy A-dur op. 8 M. Karło- II Festiwal Muzyki Rosyjskiej i Radziec- Koncerty upamiętniające 100. rocznicę wicza oraz dzieła Czajkowskiego i Skria- kiej. Wystąpiły w nim: Orkiestra Symfo- śmierci G. Rossiniego i 140. rocznicę bina. niczna Filharmonii w Ruse pod dyrekcją śmierci F. Schuberta. Orkiestra PFŚ, Aleksandra Władigerowa, Orkiestra Chór „Ogniwo” oraz Delfina Ambroziak, 7 marca Katowice Symfoniczna Radia w Lipsku pod dy- Krystyna Szostek-Radkowa, Kazimierz rekcją Herberta Kegela, Wielka Orkiestra 8 marca Gliwice Pustelak i Edmund Kossowski pod dy- Koncertowe wykonanie opery „Tann- Symfoniczna Polskiego Radia i Telewizji rekcją Czesława Płaczka wykonali Stabat w Katowicach pod dyrekcją Ogana Du- häuser” R. Wagnera. Z Orkiestrą PFŚ Mater G. Rossiniego. Program uzupełniły wystąpili: Antonina Kawecka, Marina riana oraz Orkiestra Kameralna z Ki- Uwertura tragiczna op. 81 J. Brahmsa oraz jowa, Balet Państwowej Opery Śląskiej Hristowa-Klimek, Stanisław Romański, IV Symfonia c-moll „Tragiczna” D 417 Albin Fechner oraz Chór „Ogniwo”. Po- i Kwartet Smyczkowy im. S. Prokofie- F. Schuberta. wa. Festiwal zainaugurowała Orkiestra nadto w programie Koncert a-moll op. 54 Symfoniczna PFŚ pod dyrekcją Karola R. Schumanna – z solistką Ewą-Marią Stryji, z udziałem Wiktora Tretiakowa. Żuk oraz Uwertura „Benvenuto Cellini” W programie: M. Musorgski – Świt nad H. Berlioza. Dyrygował Karol Stryja.

57 1 kwietnia Katowice 20 czerwca Katowice „Gilgamesz” Augustyna Blocha (oficjal- Kwartet Smyczkowy im. Michała Spi- ne prawykonanie), Parades Zbigniewa 21 czerwca Gliwice Bargielskiego (prawykonanie) i Muzykę saka przy PFŚ (Andrzej Rozmaryno- Koncerty zamykające sezon muzyczny. polifoniczną Ryszarda Kwiatkowskiego wicz, Lidia Strzelecka, Emil Wybraniec Z Orkiestrą PFŚ poprowadzoną przez (prawykonanie). rec. i Bernard Polok) wykonał dzieła Händla Witolda Krzemieńskiego wystąpił Piotr i Roussela. Janowski. Wykonał on Koncert skrzypcowy D-dur op. 61 L. van Beethovena. W pro- 25 października Katowice gramie ponadto Elsner i Dvořák. W sali PFŚ wystąpiła gościnnie Orkiestra Filharmonii Leningradzkiej. Pod dyrek- cją Aleksandra Dmitriewa, z udziałem Nikołaja Pietrowa, wykonała ona Toccatę B. Szabelskiego, II Koncert fortepianowy R. Szczedrina i IV Symfonię f-moll op. 36 P. Czajkowskiego. 7 listopada Katowice Prawykonanie Aisthesis Aleksandra Glin- kowskiego w ramach uroczystego koncer- tu z okazji 25-lecia PRL. Ponadto w pro- gramie Kantata „Prorok” B. Woytowicza z udziałem Adama Szybowskiego, Chóru „Ogniwo” i Chóru PRiTV we Wrocławiu oraz Koncert skrzypcowy a-moll D. Szosta- kowicza. Partię solową wykonała Olga Parchomienko. Dyrygował Karol Stryja.

2 maja Katowice 3 grudnia Katowice Recital Rudolfa Kerera. W programie 3 maja Zabrze Chopin, Schumann, Prokofiew. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Napoleona 26 września Katowice Inauguracja sezonu koncertowego Siessa, z udziałem Jadwigi Romańskiej 1969/70. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją i Andrzeja Stefańskiego, wykonała Uwer- 15-18 grudnia Katowice Karola Stryji, z udziałem Giny Bachauer turę do opery „Rusłan i Ludmiła” M. Glinki, Katowickie Dni Muzyki Organowej oraz zespołu barytonów Chóru Filhar- Pieśni japońskie J. Maklakiewicza, Kon- z udziałem Feliksa Rączkowskiego, Irmy monii Narodowej, dokonała m.in. pra- cert fortepianowy Es-dur F. Liszta oraz Thenior-Janeckiej, Józefa Serafina i Josefa wykonania baletu „Gilgamesz” w wersji IX Symfonię op. 70 D. Szostakowicza. Buchera. estradowej Augustyna Blocha. W pro- gramie ponadto II Koncert fortepianowy 6 czerwca Katowice B-dur op. 83 J. Brahmsa i Fluorescencje 19, 20 grudnia Katowice 7 czerwca Bielsko-Biała K. Pendereckiego. Orkiestra PFŚ, w której gościnnie wystą- Monograficzny koncert Mozartowski. piło troje muzyków bułgarskich (wymiana Orkiestra pod dyrekcją Roberta Wa- kulturalna), pod dyrekcją Karola Stryji, 28 września Warszawa z udziałem Jeana Guillou, wykonała gnera, z udziałem Lidii Grychtołówny, Koncert w ramach XIII „Warszawskiej wykonała Symfonię g-moll KV 183 i B-dur Uwerturę „Alcesta” Ch.W. Glucka, Koncert Jesieni”. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją organowy g-moll op. 4 Nr 1 G.F. Haendla KV 319 oraz Koncert fortepianowy A-dur Karola Stryji, z udziałem zespołu bary- KV 488. oraz Symfonię „Mathis der Maler” P. Hi n - tonów Chóru Filharmonii Narodowej, demitha. wykonała Fluorescencje K. Pendereckiego,

58 B-dur op. 60 „Leonora” Nr2op. 72 op. 58 Jagusta Mladena poddyrekcją PFŚ z Orkiestrą MalcolmFrager,wystąpił wykonując 200. urodzin rocznicy L. vanBeethovena koncercie zokazjiW monograficznym 21 lutego 20 lutego Es-durop.III Symfonię 55 „Eroica” B-durop. fortepianowy II Koncert 19 do baletu „Prometeusz” C-durop. 43 Stompla,Józefa wykonała Chwedczuka,Zbigniewa zudziałem poddyrekcją PFŚ Beethovena Orkiestra zokazji200.nym urodzin rocznicy L. van koncercie monograficz- W uroczystym 17 stycznia 16 stycznia nowskiego, KilaraiPendereckiego. Brahmsa, Chopina, Moniuszki, Szyma- Hristovej-Klimek,riny wykonaładzieła łem m.in. Tadeusza Żmudzińskiego iMa- Stryji, Karola poddyrekcją zudzia- PFŚ reszt) (Ruse, iBułgarii Sofia). Orkiestra Tournée (Buka- poRumunii koncertowe kwietnia 31 marca-6 z kontrabas fis-mollop. 3 e-moll op. 98 W programie: J. – Brahms Woźnikowski. Andrzej wystąpił Stryji poddyrekcją Karola PFŚ Z Orkiestrą 6 marca 7 marca 7 marca 1970

baletu „Dafnis i baletu „Dafnis . Program uzupełniły IV Koncert fortepianowy G-dur fortepianowy IV Koncert Katowice Bielsko-Biała Bielsko-Biała Katowice . , S. – Kussewicki Bielsko-Biała Katowice

Chloe”

, M. – Ravel oraz .

IV Symfonia IV Symfonia IV Symfonia IV Symfonia Koncert na Koncert Uwerturę Uwertura II Suita . oraz , Feliks Rączkowski 59 2 premiery polskie/. i odpowiedzialny /3prawykonania światowe, w Warszawie, program wykonując trudny niezwykle Międzynarodowy Festiwal Współczesnej Muzyki przed katowiccy filharmonicy tygodniem zamykali możliwościach ijeszcze większych ambicjach.Właśnie orkiestr, alejestzespołem odużej witalności,dużych czołówkiNie należydościsłej naszych najlepszych polskichzespołówjeden zpierwszych symfonicznych. Orkiestra Filharmonii powstała Śląskiej powojnie jako „DziennikPolski“, 07.10.1969 Jacek Berwaldt, Nieskazitelne zgranie, soczystość smyczków, piękne 1-15 maja J.W. Hawela. Dyrygowali Czesław Pła- brzmienie drzewa, doskonałość partii solowych, bez- Tournée koncertowe po Włoszech (Bre- czek i Jan W. Hawel. błędna intonacja u wszystkich; rzadkie tego rodzaju scia, Bari, Palermo, Vincenza, Novara zalety uwydatniły się w blasku radosnego entuzjazmu i in.). Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola 7 czerwca Katowice widocznego u każdego instrumentalisty; przede Stryji i Czesława Płaczka, z udziałem Krystyna Szostek-Radkowa wystąpiła wszystkim w tej wirtuozowskiej pełnej niezwykłych Tadeusza Żmudzińskiego, wykonała kilka z Kwartetem Smyczkowym im. Michała zestawień dźwiękowych i barwnych kompozycji, jaką programów złożonych z dzieł Beethove- Spisaka przy Filharmonii Śląskiej. W pro- jest „Daphnis i Chloe” /…/ Jeżeli wszystkie zespoły na, Chopina, Moniuszki, Czajkowskiego, gramie utwory Beethovena, Schuberta, w ojczyźnie Chopina reprezentują taki poziom, to nie Verdiego, Szymanowskiego, Ravela, Pen- Schumanna, Liszta, Griega, Czajkow- pozostaje nam nic innego, jak życzyć sobie jak najszyb- dereckiego i in. rec. skiego i G. Bacewicz. ciej ponownej sposobności do podziwiania polskiej orkiestry. Oby z dyrygentami o takim potencjale muzy- 29, 30 maja Katowice 19 czerwca Katowice kalności, dystynkcji oraz dobitności i precyzji gestu jak Koncert w 60. rocznicę Związku Śląskich te, które mieliśmy okazję stwierdzić u Karola Stryji. 20 czerwca Cieszyn Kół Śpiewaczych z udziałem Eugenii „Giornale di Brescia”, Brescia 1970 W koncercie zamykającym sezon muzycz- Gwieździńskiej, Józefa Świdra, Marka ny z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola Drewnowskiego, Anny Krzeczek, Hen- Stryji wystąpili Bernard Ringeissen oraz ryka Maruszczyka, Chóru „Ogniwo” oraz /…/ O dużych możliwościach zespołu-jubilata, wła- Jadwiga Romańska, Krystyna Szostek- chórów męskich „Hejnał” Mysłowice, ściwie można się było przekonać po przerwie, kiedy -Radkowa, Bogdan Paprocki, Edmund „Hejnał” Piotrowice i „Echo” Katowice. to miano wykonać V Symfonię Piotra Czajkowskiego. Kossowski i Chór „Ogniwo”. W pro- W programie: Uwertura koncertowa Znane powszechnie romantyczne dzieło posiada gramie IV Koncert fortepianowy G-dur „Morskie Oko” op. 19 Z. Noskowskiego, w sobie rozległe połacie wspaniałej muzyki, ale naje- op. 58 i IX Symfonia d-moll op. 125 L. van Koncerty e-moll op. 11 i f-moll op. 21 żone jest również olbrzymimi trudnościami: jednako Beethovena. F. Chopina, Piosenka o Wicie Stwoszu w poszczególnych partiach, jak również w płaszczyź- J. Świdra oraz Oratorium „Impresje leśne” nie emocjonalno-wyrazowej. I tu członkowie zespołu dowiedli, iż są wytrawnymi muzykami. Słowa uznania należą się wszystkim grupom. Kwintet smyczkowy cieszył wyrównanym, ciepłym brzmieniem, czystą intonacją i precyzją rytmiczną. O grupie instrumentów dętych drewnianych można powiedzieć to samo, zaś partie solowe zagrane zostały pewnie i muzykalnie – szczególnie podobało się solo waltorniowe w drugiej części symfonii. Nieco raziło brzmienie blachy w tutti, zwłaszcza w dużym natężeniu, ale to już sprawa instrumentów, które nie są najwyższej jakości. /…/ Dyrygując z pamięci, szef śląskich filharmoników absolutnie panował nad całością. Imponowała celo- wość ruchu i reakcja orkiestry wyczuwającej intencje dyrygenta. Mając taki aparat, dyrygent mógł swo- bodnie realizować swoją koncepcję interpretacyjną, która bardzo odpowiadała zgromadzonej publiczności. Długo też po zakończeniu wykonania nie milkły burzli- we brawa, nagradzające naszych artystów. Eugeniusz Śleziak, Trybuna Robotnicza, 28.09.1970

Andrzej Hiolski

60 25 czerwca Katowice 2 października Katowice W grudniu odbył się w Katowicach pierwszy w naszym W koncercie dyplomowym absolwen- 3 października Gliwice kraju Ogólnopolski Konkurs Dyrygentów, zorganizo- wany pod patronatem Ministerstwa Kultury i Sztuki tów PWSM w Katowicach wystąpili Koncert w ramach obchodów jubile- przez Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej M. Koralewski oraz absolwentka klasy uszowych Filharmonii Śląskiej. Orkiestra i Państwową Filharmonię Śląską. /…/ Osobne słowa dyrygowania Karola Stryji – Krystyna pod dyrekcją Witolda Krzemieńskiego, uznania i wdzięczności należą się Orkiestrze Filhar- Lubos. W programie Kilar, Arutunian, z udziałem Barbary Hesse-Bukow- monii Śląskiej. Nie wiem, czy znalazłby się w kraju Mendelssohn Bartholdy. skiej, wykonała dzieła Chopina, Francka drugi zespół symfoniczny, który z podobną ofiarnością i Bairda. uczestniczyłby w imprezie tego rodzaju, podporząd- 15 września Katowice kowując się nie zawsze przecież należycie sprawnym Gościnny występ Orkiestry Radia Cze- 6 listopada Katowice batutom młodych adeptów z pełnym zdyscyplino- skiego pod dyrekcją Aloisa Klimy. W pro- 7 listopada Cieszyn waniem i życzliwością, a przy tym zdobywając się na gramie dzieła Smetany, Suka i Szosta- Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Czesła- maksymalną wewnętrzną mobilizację nawet podczas kowicza. wa Płaczka Eugene Indjic, laureat VIII którejś już z rzędu produkcji w ciągu dnia. Konkursu Pianistycznego im. Fryde- Józef Kański, 18 września Katowice ryka Chopina, wykonał Koncert e-moll „Trybuna Ludu”, 04.01.1971 19 września Cieszyn op. 11 F. Chopina. W programie ponadto W koncercie inaugurującym sezon 1970/ XI Symfonia g-moll „Rok 1905” D. Szo- 71 Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola stakowicza. Stryji, z udziałem Andrzeja Hiolskiego, Mieczysława Voita (recyt.) oraz Chóru 20 listopada Katowice PRiTV w Krakowie, dokonała prawy- 21 listopada Bielsko-Biała konania Kantaty „Ziemio miła” Witolda Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Zdzisława Szalonka. Program uzupełniły dzieła Sza- Szostaka wystąpił Daniel Szafran, wyko- belskiego, Kilara i Bogusławskiego. nując Koncert wiolonczelowy a-moll op. 129 R. Schumanna. Koncert uzupełniły dzieła 24 września Bielsko-Biała Mozarta i Ravela. 25 września Katowice Galowe koncerty z okazji 25-lecia Fil- 7-19 grudnia Katowice harmonii Śląskiej. Orkiestra pod dy- I Ogólnopolski Konkurs Dyrygentów rekcją Karola Stryji, z udziałem Wandy w Filharmonii Śląskiej. Jury pod prze- Wiłkomirskiej, wykonała Step op. 66 wodnictwem Kazimierza Wiłkomirskie- Z. Noskowskiego, I Koncert skrzypcowy go przyznało II nagrodę (I nie przyznano) op. 35 K. Szymanowskiego i V Symfonię Józefowi Radwanowi, III – Zygmuntowi e-moll op. 64 P. Czajkowskiego. rec. Rychertowi. Wyróżnienia otrzymali: Agnieszka Duczmal, Andrzej Jakubow- 26 września Katowice ski, Włodzimierz Kamirski i Kazimierz Morski. rec. Gościnny koncert Royal Liverpool Phil- harmonic Orchestra pod dyrekcją Sir Charlesa Grovesa, z udziałem Jacka Bry- 9 stycznia Ostrawa mera. W programie Uwertura „Egmont” Koncert Orkiestry PFŚ pod dyrekcją op. 84 L. van Beethovena, Koncert klarne- 1971 Czesława Płaczka, z udziałem Piotra towy A-dur KV 622 W.A. Mozarta, Gry Palecznego. W programie: Z. Noskowski weneckie W. Lutosławskiego i VI Symfonia Step op. 66, F. Chopin – Koncert e-moll e-moll R. Vaughan Williamsa. op. 11 i P. Czajkowski – IV Symfonia f-moll op. 36.

61 Program niedawnego koncertu orkiestry Filharmonii 29 stycznia Katowice daryn”. W przeddzień orkiestra wystąpiła Śląskiej stał pod znakiem muzyki wielkiej trójki kla- Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Józefa w Chorzowie, prezentując obok Koncertu syków wiedeńskich. Solistką koncertu była radziecka Radwana – laureata I Ogólnopolskiego Bartóka Uwerturę z opery „Ifigenia w Au- wiolonczelistka Natalia Szachowskaja. Wszystkie Konkursu Dyrygentów, wystąpił Henryk lidzie” Ch.W. Glucka oraz VII Symfonię najlepsze cechy interpretacji radzieckiej wiolonczelistki Klaja. W programie: J.S. Bach – Passaca- A-dur op. 92 L. van Beethovena. zespoliły się w wykonywanym przez nią koncercie glia c-moll, G.F. Haendel – Koncert orga- D-dur J.Haydna. Wykonanie to fascynowało swym nowy B-dur Nr 2 oraz L. van Beethoven 7 maja Katowice bogactwem, opanowaniem warsztatowym, a przede – VIII Symfonia F-dur op. 93. W koncercie z okazji 125. rocznicy wszystkim olbrzymią muzykalnością i idealnym zro- urodzin Zygmunta Noskowskiego Or- zumieniem każdego szczegółu wykonywanego dzieła. 26 lutego Katowice kiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji Szachowskaja dała mistrzowski pokaz stylowej, choć wystąpiła z Hiroko Nakamurą, Stanisławą bardzo emocjonalnej gry, a także gorącego arty- 27 lutego Tychy Marciniak-Gowarzewską, Eugeniuszem Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Ilii Tem- stycznego temperamentu. Do sukcesu Szachowskiej Kuszykiem, Chórem „Ogniwo”, Chórem kowa, z udziałem Natalii Szachowskiej, przyczynili się także filharmonicy śląscy, którzy bardzo Męskim „Echo” i Chórem Żeńskim wykonała Symfonię Es-dur KV 543 dobrze wykonali orkiestrową partię bardzo udanego PLM w Katowicach oraz Reprezenta- W.A. Mozarta, Koncert wiolonczelowy koncertu. cyjną Orkiestrą Dętą Kopalni Walenty- D-dur. Haydna oraz IV Symfonię B-dur Piotr Szpunar, -Wawel, wykonując Uwerturę „Morskie op. 60 L. van Beethovena. rec. „Trybuna Robotnicza“, 17.03.1971 Oko” Z. Noskowskiego, Koncert e-moll op. 11 F. Chopina i Oratorium „Tryptyk 5 marca Katowice powstańczy” Józefa Świdra do słów Tade- Z przyjemnością obserwowałem sukces Filharmonii 6 marca Bielsko-Biała usza Kijonki, napisany dla uczczenia 50. Śląskiej pod dyrekcją Karola Stryji, a zwłaszcza aplauz, Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Włodzi- rocznicy III Powstania Śląskiego (prawy- z jakim – chłodna w tym roku – publiczność festiwa- mierza Kamirskiego Lidia Kozubkówna konanie). Koncert i Tryptyk powtórzone lowa przyjęła utwory Witolda Szalonka i Wojciecha wykonała IV Koncert fortepianowy a-moll zostały na uroczystym koncercie z okazji Kilara. Partię solową kantaty Szalonka „Ziemio miła” op. 85 J.N. Hummla. W programie po- 50. rocznicy III Powstania Śląskiego wykonał Andrzej Hiolski. Kantata jest niewątpliwie nadto Bizet i Czajkowski. w Filharmonii Śląskiej 9 maja. Program jednym z lepszych utworów Szalonka. Z dużym aplau- uzupełniły recytacje Zofii Truszkowskiej zem przyjęto utwór Wojciecha Kilara „Upstairs-Down- 18 marca Zabrze i Henryka Maruszczyka. stairs” – niezwykle prosty w swej konstrukcji i formie. 19 marca Katowice W wykonaniu wziął udział chór żeński Państwowego 27 maja Tychy Liceum Muzycznego w Katowicach przygotowany Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola przez Jana Wojtachę. Stryji wystąpiła Rosa Fajn, wykonując 28 maja Katowice Leon Markiewicz, Koncert skrzypcowy D-dur op. 61 L. van Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Józefa Ra- „Trybuna Robotnicza“, 26.09.1972 Beethovena. Koncert uzupełniły – w Za- dwana, z udziałem Beatrice Rippy, wy- brzu VIII Symfonia F-dur op. 93 L. van konała Adagio g-moll na smyczki i organy Beethovena, w Katowicach – Uwertura do T. Albinioniego, Motet „Exsultate jubilate” opery „Ifigenia w Aulidzie” Ch.W. Glucka KV 165 i arię Hrabiny z opery „Wesele oraz muzyka z baletu „Pietruszka” I. Stra- Figara” W.A. Mozarta oraz I Symfonię wińskiego. C-dur op. 21 L. van Beethovena. 26 marca Katowice 12 czerwca Katowice W 90. rocznicę urodzin Beli Bartóka Or- Koncert dyplomowy absolwentów kiestra PFŚ w koncercie monograficznym PWSM w Katowicach. Wystąpiła Ur- pod dyrekcją Karola Stryji, z udziałem szula Mitręga, Orkiestrą PFŚ dyrygował Gabora Gabosa, wykonała Divertimento Antoni Duda z klasy Karola Stryji. na orkiestrę smyczkową, III Koncert forte- W programie: Uwertura A. Szałowskie- pianowy i Suitę z baletu „Cudowny man- go, V Koncert fortepianowy Es-dur op. 73

62 L. van Beethovena oraz I Symfonia c-moll 9 października Dąbrowa Górnicza op. 68 J. Brahmsa. Inauguracja działalności Klubu „Pro Musica” w Pałacu Kultury Zagłębia. Na 24 czerwca Katowice program koncertu Orkiestry PFŚ pod Koncert dyplomowy absolwentów dyrekcją Czesława Płaczka, ze słowem PWSM w Katowicach. Z Orkiestrą PFŚ o muzyce Karola Buli, złożyły się dzieła pod dyrekcją Piotra Warzechy z klasy Jarzębskiego, Vivaldiego, Haydna i Mo- Karola Stryji wystąpił Jerzy Kotyczka. zarta. W programie: Toccata B. Szabelskiego, Koncert obojowy C-dur J. Haydna oraz 6-27 listopada Symfonia e-moll op. 98 J. Brahmsa. Tournée koncertowe po Związku Ra- dzieckim (m.in. Moskwa, Leningrad, 17 września Katowice Ryga). W koncertach zaprezentowano 18 września Bielsko-Biała programy złożone z dzieł Beethovena, Inauguracja sezonu koncertowego z udzia- Chopina, Moniuszki, Brahmsa, Ravela, łem Emanuela Axa, Andrzeja Hiolskiego Hindemitha, Kilara (Générique), Luto- i zespołu kameralnego Chóru PLM sławskiego (Livre pour orchestre). Solistą w Katowicach. Na program koncertu koncertów był Piotr Paleczny, dyrygowali złożyły się: Upstairs-Downstairs Wojcie- Karol Stryja i Czesław Płaczek. cha Kilara (prawykonanie), Enfiando per orchestra A. Blocha, Kantata „Ziemio miła” 4 lutego Katowice W. Szalonka oraz Koncert f-moll op. 21 5 lutego Bielsko-Biała

F. Chopina. 1972 W koncercie muzyki skandynawskiej z udziałem Pedera Elbaeka Orkiestra 25, 26 września Warszawa PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji wykonała W dwóch koncertach w ramach XV „War- II Symfonię D-dur op. 43 J. Sibeliusa, Kon- szawskiej Jesieni” Orkiestra PFŚ pod dy- cert skrzypcowy G-dur op. 33 C. Nielsena rekcją Karola Stryji i Gianpiera Taverny, oraz I Suitę „Peer Gynt” op. 46 E. Griega. z udziałem Elżbiety Dastych-Szwarc, Andrzeja Hiolskiego, Heinza Holligera, 25 lutego Katowice Andrzeja Dutkiewicza oraz Chóru Żeń- Orkiestra PFŚ, Chór „Ogniwo” oraz skiego PLM w Katowicach, wykonała soliści – Bożena Betlej, Alicja Marczak- m.in. Kantatę „Ziemio miła” W. Szalon- -Faberowa, Henryk Grychnik, Adam ka, Upstairs-Downstairs W. Kilara oraz Szybowski i Leszek Werner pod dyrekcją Wariacje koncertujące na flet i orkiestrę Czesława Płaczka wykonali Małą mszę K. Moszumańskiej-Nazar. rec. liturgiczną R. Twardowskiego, Koncert organowy B-dur op. 4 G.F. Haendla oraz 29 września Katowice Mszę C-dur op. 86 L. van Beethovena. 30 września Cieszyn Teresa May-Czyżowska, Alicja Marczak- 13-18 grudnia Katowice 6 marca Ostrawa -Faberowa, Kazimierz Myrlak i Adam W kolejnych Dniach Muzyki Organowej W uroczystym koncercie z okazji Tygo- Szybowski oraz Orkiestra PFŚ i Chór w Katowicach wystąpili Feliks Rączkow- dnia Przyjaźni Czechosłowacko-Polskiej „Ogniwo” pod dyrekcją Karola Stryji ski, Mirosław Pietkiewicz, Leon Bator, Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Czesława wykonali po raz pierwszy w Polsce Ora- Paul Borch i Ferdinand Klinda. Płaczka, z udziałem Andrzeja Grabca, torium „Raj i Peri” R. Schumanna. wystąpiła z dziełami m.in. Moniuszki,

63 Wieniawskiego (II Koncert skrzypcowy 16 maja Katowice 15 września Katowice d-moll op. 22 ) i Smetany. Recital gitarowy Narciso Yepesa. W pro- 16 września Bielsko-Biała gramie m.in. Partita e-moll BWV 996 W koncercie inaugurującym nowy sezon 30 marca-6 kwietnia J.S. Bacha, 7 Etiud H. Villi-Lobosa, artystyczny Barbara Hesse-Bukowska Tournée koncertowe do Bułgarii (Warna, Asturia I. Albeniza oraz utwory Mudarry, z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola Ruse i in.). Orkiestra PFŚ pod dyrekcją de Falli, Rodriga i innych. Stryji wykonała Koncert e-moll op.11 Karola Stryji i Czesława Płaczka, z udzia- F. Chopina. Program uzupełniły dzieła łem Tadeusza Żmudzińskiego i Min- 19, 20 maja Katowice Góreckiego, Bogusławskiego i Szalonka. czo Minczewa, zaprezentowała dzieła Uroczysty koncert w 100. rocznicę śmierci Schumanna, Brahmsa, Strawińskiego, Stanisława Moniuszki. Orkiestra PFŚ, Lutosławskiego (Livre pour orchestre) 24 września Warszawa Chór „Ogniwo” oraz soliści – Stanisława W koncercie w ramach XVI „War- Władigerowa i in. Marciniak-Gowarzewska i Bogdan Pa- szawskiej Jesieni” z Orkiestrą PFŚ pod procki pod dyrekcją Zygmunta Rycherta dyrekcją Arama Chaczaturiana i Karola 23 kwietnia-10 maja wykonali Bajkę, Sonety Krymskie oraz arie Stryji wystąpił Tichon Chrennikow. Na Tournée koncertowe po Włoszech. z oper „Halka” i „Hrabina”. Drugiemu program koncertu złożyły się: Koncert na W koncertach m.in. w Brescii, Ravennie, koncertowi towarzyszył komentarz Ewy orkiestrę smyczkową G. Bacewicz, II Kon- Sienie, Perugii, Palermo, Mesynie, Bari, Pawlik-Żmudzińskiej. cert fortepianowy T. Chrennikowa oraz Modenie, Orkiestra PFŚ pod dyrekcją II Symfonia A. Chaczaturiana. Karola Stryji i Czesława Płaczka, z udzia- 26 maja Katowice łem Tadeusza Żmudzińskiego, w kilku programach zaprezentowała m.in. dzieła 27 maja Bielsko-Biała 26 września Katowice Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Jaromira Z recitalem w Filharmonii Śląskiej wy- Schumanna, Moniuszki (Bajka), Brahm- Nohejla, z udziałem Andrzeja Jasińskie- stąpił Charles Treger – przy fortepianie sa, Strawińskiego i Pendereckiego (Tren go, wykonała Partitę in C Z. Lukača, Maria Szmyd-Dormus. W programie „Ofiarom Hiroszimy”). Koncert fortepianowy d-moll KV 466 m.in. Sonaty: F-dur 57 A. Dvořáka, d-moll W.A. Mozarta oraz VI Symfonię D-dur op. 9 K. Szymanowskiego oraz e-moll op. 60 A. Dvořáka. op. 36a F. Busoniego. 7 czerwca Katowice 6 października Katowice W koncercie dyplomowym absolwentów 7 października Bielsko-Biała PWSM w Katowicach z Orkiestrą PFŚ Uroczysty koncert w 90. rocznicę urodzin pod dyrekcją Czesława Płaczka wystąpili i 35. rocznicę śmierci Karola Szymanow- Monika Sikorska, Włodzimierz Majerski, skiego. Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Andrzej Grabiec i Antoni Mickiewicz. Karola Stryji wystąpili Alicja Marczak- W programie Mozart, Beethoven, Dvo- -Faberowa, Bernard Ringeissen i Chór řák, Franck. Żeński PLM w Katowicach. W progra- mie II Symfonia op. 19 i Kantata „Demeter” 16 czerwca Katowice op. 37bis K. Szymanowskiego oraz Koncert 17 czerwca Cieszyn f-moll op. 21 Chopina. W koncertach zamykających sezon arty- styczny 1972/73 Orkiestra PFŚ, Jadwiga Romańska, Alicja Marczak-Faberowa, Hen- ryk Grychnik i Adam Szybowski oraz Chór „Ogniwo” wykonali Oratorium „Mesjasz” G.F. Haendla. Dyrygował Karol Stryja.

64 22 października Katowice 5 stycznia Katowice -Żmudzińskiej – Obrazki z wystawy Mu- Koncert gościnny Wielkiej Orkiestry 6 stycznia Bielsko-Biała sorgskiego-Ravela).

Symfonicznej Radia Stuttgart pod dyrek- 1973 Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Vaclava cją Uri Segala, z udziałem H. Baumanna. Smetačka, z udziałem Andrzeja Jasiń- 22 maja Katowice W programie: R. Strauss – II Koncert skiego, wykonała Wariacje symfoniczne Recital Arthura Moreiry-Limy. W pro- waltorniowy Es-dur oraz dzieła Haydna V. Kalabisa, III Koncert fortepianowy gramie Sonaty h-moll op. 58 F. Chopina, i Beethovena. c-moll op. 37 L. van Beethovena oraz La II Sonata d-moll op. 14 S. Prokofiewa oraz Mer C. Debussy’ego. Obrazki z wystawy M. Musorgskiego. 5-10 listopada Katowice III Festiwal Muzyki Rosyjskiej i Ra- 14 lutego Katowice 26 maja-6 czerwca dzieckiej. Obok Orkiestry PFŚ wystąpiły Recital gitarowy Siegfrieda Behrenda. Tournée koncertowe po Czechosłowacji w nim: Orkiestra Symfoniczna Filhar- W programie m.in. J.S. Bach, Paganini, (Ołomuniec, Koszyce, Praga) i NRD monii w Burgas pod dyrekcją Teodora Granados, Sor, Behrend. (Zeitz, Dessau, Halle). Z Orkiestrą PFŚ Stojkowa, Orkiestra Symfoniczna Lan- pod dyrekcją Karola Stryji i Czesława destheater w Halle pod dyrekcją Thomasa 15 marca Zabrze Płaczka wystąpili Urszula Trawińska- Sanderlinga, Orkiestra Symfoniczna i Chór Państwowej Filharmonii w Kra- 16 marca Katowice kowie pod dyrekcją Jerzego Katlewicza, Wykonanie Pasji J. Elsnera. Z Orkiestrą Moskiewska Orkiestra Symfoniczna PFŚ wystąpili Halina Słoniowska, Hen- pod dyrekcją Weroniki Dudarowej, ryk Grychnik, Wojciech J. Śmietana, Opera Śląska, Chór Rozgłośni PR we Antoni Bogucki i Chór „Ogniwo”. Dy- Wrocławiu, Harcerski Chór Dziecięcy rygował Karol Stryja. Koncert powtó- w Warszawie, Chór „Ogniwo” i Chór rzono 19 maja w Cieszynie oraz 20 maja Żeński PLM w Katowicach oraz liczni w Katowicach. soliści – wśród nich Tatiana Nikołajewa, Krystyna Szostek-Radkowa, Natalia Sza- 30, 31 marca Katowice chowska, Stefania Woytowicz, Jewgenij Orkiestra PFŚ pod dyrekcją zaangażowa- Mogilewski, Andrzej Hiolski, Bogdan nego z początkiem sezonu koncertowego Paprocki, Andrzej Saciuk. na stanowisko asystenta-dyrygenta Piotra Warzechy wykonała III Suitę D-dur BWV 6 grudnia Katowice 1068 J.S. Bacha, Koncert organowy g-moll Z recitalem fortepianowym wystąpił Fou G.F. Haendla (solistą był Henryk Kla- Ts`ong. W programie Mozart, Beethoven, ja), Symfonię G-dur Nr 92 „Oksfordzką” Chopin. J. Haydna oraz Uwerturę „Karnawał” op. 92 A. Dvořáka. 19 grudnia Gliwice 5 kwietnia Zabrze 20 grudnia Katowice 6 kwietnia Katowice Orkiestra PFŚ, Chór „Ogniwo” oraz soli- W 100. rocznicę urodzin Siergieja Rach- ści – Jadwiga Romańska, Irena Winiarska, maninowa z Orkiestrą PFŚ pod dyrek- Henryk Grychnik i Adam Szybowski pod cją Czesława Płaczka wystąpiła Irina dyrekcją Karola Stryji wykonali Orato- Sijałowa. Na program koncertu złożyły rium „Mesjasz” G.F. Haendla. się: II Koncert fortepianowy c-moll op. 18 oraz II Symfonia c-moll op. 27 S. Rach- maninowa (w Zabrzu, gdzie koncertowi towarzyszył komentarz Ewy Pawlik- Andrzej Jasiński

65 Orkiestra symfoniczna Filharmonii Śląskiej swoimi wy- -Moroz, Wanda Wiłkomirska, D. Bo- 27 września Zabrze stępami na niedawno zakończonym XXVIII Międzyna- loghová i Józef Stompel. W programie Koncert nadzwyczajny w Domu Muzyki rodowym Festiwalu Muzycznym „Wiosna Praska” i XXII koncertów dzieła Chopina, Moniuszki, i Tańca z udziałem Witolda Małcużyń- Festiwalu Haendlowskim w Halle dowiodła raz jeszcze, Brahmsa, Dvořáka, Szymanowskiego skiego. W programie: Uwertura do opery że jest zespołem doskonałym. 20-letnia nieprzerwana (I Koncert skrzypcowy op. 35), Szabelskiego „Leszek Biały” J. Elsnera, Koncert forte- praca kierownika artystycznego Filharmonii Karola (Concerto grosso), Bairda (Erotyki) i Pen- pianowy A-dur F. Liszta oraz V Symfonia Stryi, wydała piękne owoce. Muzycy śląscy zaprezen- dereckiego. rec. e-moll op. 64 P. Czajkowskiego. Dyrygo- towali na festiwalu program złożony wyłącznie z pol- wał Karol Stryja. rec. skich utworów. Krytycy czechosłowaccy uznali koncert 9 czerwca Katowice polski /…/ za jedno z wydarzeń festiwalu „Prażskie W koncercie absolwentów PWSM w Ka- 28 września Katowice Jaro 73”. Występowały w nim tak świetne zespoły jak: towicach z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola „Staatskapelle” z Drezna, Teatr „Bolszoj” z Moskwy, Czesława Płaczka wystąpili M. Mizgalska Stryji wystąpili Halina Czerny-Stefańska własne i obce słynne zespoły symfoniczne i kameralne, i M. Mikuła-Proksa. W programie m.in. i Stanisław Kliczkowski. W programie oraz światowej sławy soliści z kilkudziesięciu krajów. Capriccio na big-band i orkiestrę symfo- Uwertura do opery „Leszek Biały” J. El- Tym wspanialszy jest sukces odniesiony przez polski niczną absolwenta Wydziału Muzyki snera, Koncert fortepianowy a-moll op. 16 zespół. Koncerty na Festiwalu Haendlowskim w Halle Rozrywkowej, Henryka Krzeszowca. E. Griega oraz Kantata „Ziemio miła” a także w Zeitz i Dessau, prowadził drugi dyrygent W. Szalonka. – Czesław Płaczek. I tu konkurencja była niezgorsza. 15 czerwca Katowice Recenzent pisma „Freiheit” już w tytule zaakcentował, że występ Filharmonii Śląskiej z solistką Wandą Wił- 16 czerwca Tychy 24 października Katowice komirską stanowił „niezwykłe wydarzenie muzyczne”. W koncertach zamykających sezon Koncert gościnny The New Philharmonic Z radością stwierdzić można, że filharmonicy śląscy artystyczny Orkiestra PFŚ pod dyrek- Orchestra pod dyrekcją Oko godnie reprezentowali wysoki poziom polskiej twór- cją Karola Stryji, z udziałem Tadeusza Kamu – laureata I nagrody Konkursu czości muzycznej i naszego wykonawstwa. Żmudzińskiego, wykonała Noce w ogro- Dyrygentów im. Herberta von Karajana, Andrzej Sławiński, dach Hiszpanii M. de Falli oraz dzieła z udziałem Michaela Rolla. W programie „Kurier Polski”, 02.07.1973 Debussy’ego i Czajkowskiego. rec. J. Sibelius – Saga op. 9, W.A. Mozart – Koncert fortepianowy A-dur KV 488 23 czerwca Kilonia i L. van Beethoven – III Symfonia Es-dur Z radością słuchaliśmy i podziwialiśmy maestrię W ramach „Kieler Woche” Orkiestra PFŚ op. 54 „Eroica”. dyrygenta i wybitnego pianisty. Tadeusza Żmu- pod dyrekcją Karola Stryji, z udziałem dzińskiego słyszymy najczęściej grającego Brahmsa Haliny Czerny-Stefańskiej, wystąpiła 25, 26 października Katowice czy Szymanowskiego. Jest zresztą niezrównanym, z następującym programem: F. Chopin Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Piotra Wa- najlepszym chyba w Polsce, interpretatorem dzieł tych – Koncert e-moll op. 11, P. Czajkowski rzechy, z udziałem Idil Biret oraz Piotra kompozytorów. Na ostatnim koncercie zaproponował – V Symfonia op. 64, K. Penderecki – Tren Techmańskiego, wykonała Never more jednak publiczności „Noce w ogrodach Hiszpanii” „Ofiarom Hiroszimy”. E. Morawskiego, Rapsodię na klarnet Manuela de Falli. /…/ Utwór oparty jest na andalu- i orkiestrę C. Debussy’ego, Koncert for- zyjskich motywach i hiszpańskiej rytmice. Wymaga 20, 21 września Katowice tepianowy na lewą rękę M. Ravela oraz więc „kapryśnej”, a jednocześnie żywiołowej i żarliwej W koncercie inaugurującym nowy se- Scherzo symfoniczne „Uczeń czarnoksięż- realizacji. Oczywiście, w osobie Tadeusza Żmudzińskie- zon artystyczny z Orkiestrą PFŚ pod nika” P. Dukas’a. go dzieło Manuela de Falli znalazło wykonawcę ide- dyrekcją Karola Stryji wystąpili Urszula alnego. Precyzja rytmiczna, doskonałe zróżnicowania Trawińska-Moroz, Andrzej Bachleda 27 listopada Katowice dynamiczne, które ukazały całą paletę barw, odcieni i Chór „Ogniwo” oraz Lothar Faber. Recital fortepianowy Garricka Ohlssona, tej migocącej i skrzącej się zmianami rytmów i na- W programie: Przenikanie na orkiestrę zdobywcy pierwszej nagrody na VIII strojów muzyki – oto kapitalne momenty tego bardzo P. Wa r z e c hy, Koncert na obój E. Bogu- konkursie im. F. Chopina. W programie stylowego wykonania. sławskiego, Aisthesis A. Glinkowskiego, m.in. Sonaty: fis-moll op. 11 R. Schumanna Eugenia Wybraniec, Erotyki T. Bairda oraz „Harnasie” op. 55 i gis-moll op. 19 A. Skriabina oraz utwory „Trybuna Robotnicza”, 22.06.1973 K. Szymanowskiego. Beethovena i Chopina.

66 12 grudnia Katowice op. 73 J. Brahmsa oraz Koncert na orkiestrę Ostatni koncert Filharmonii Śląskiej wzbudził ol- W Koncercie Młodych Talentów z Or- smyczkową G. Bacewicz. brzymie zainteresowanie. Sala zabrzańskiego Domu kiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji Muzyki wypełniona była do ostatniego miejsca. Nic wystąpili Barbara Gawlik, Krystian Zi- 26 marca-2 kwietnia zresztą w tym dziwnego, solistą wieczoru był znakomi- ty pianista polski, na stałe zamieszkujący w Szwajcarii merman i Aureli Błaszczok. W programie Tournée koncertowe po Bułgarii (Ruse, – Witold Małcużyński. /…/ Tym razem przywiózł I część Koncertu skrzypcowego a-moll op. 53 Gabrowo, Sofia, Błagojewgrad). Orkie- ze sobą Koncert A-dur Franciszka Liszta. Witold A. Dvořáka, I część II Koncertu fortepia- stra wystąpiła pod dyrekcją Karola Stryji Małcużyński brawurowo odegrał majestatyczne, nowego c-moll op. 18 S. Rachmaninowa i Czesława Płaczka, solistami byli Józef pełne prawdziwych kaskad dźwiękowych, momenty oraz Fantazja na tematy z opery „Faust” Stompel oraz Swetla Slawczewa i Pawel swej partii./…/ W drugiej części wieczoru katowiccy Ch. Gounoda. Gerdjikow. W programie Chopin, Mo- filharmonicy zachwycali nas bezbłędnym wykona- niuszko, Borodin, Kazandżijew, Kilar, niem V Symfonii e-moll Piotra Czajkowskiego. Dzieło 16-19 grudnia Katowice Verdi, Różycki, Władigerow, Lutosławski, to, pełne dramatyzmu, a równocześnie melancholijnej Dni Muzyki Organowej z udziałem Penderecki. zadumy poprowadził z pamięci Karol Stryja. Feliksa Rączkowskiego, Andrzeja Cho- Marek Brzeźniak, rosińskiego, Joachima Grubicha i Ivana kwiecień Trybuna Robotnicza, 05.10.1973 Sokola. Przy Filharmonii rozpoczęto tworzenie chóru mieszanego. Jego kierownictwo 19 grudnia Cieszyn powierzono Janowi Wojtasze. 20 grudnia Katowice Orkiestra PFŚ, Jadwiga Romańska, 12 czerwca Katowice Henryk Grychnik, Adam Szybowski W koncercie dyplomowym absolwen- oraz Chór „Ogniwo” i Chór Żeński PLM tów PWSM w Katowicach z Orkiestrą w Katowicach pod dyrekcją Karola Stryji PFŚ pod dyrekcją Tadeusza Serafina, wykonali War Requiem B. Brittena. absolwenta klasy dyrygentury Napoleona Siessa, wystąpili Irena Świderska i Adam 25 stycznia Katowice Mendera. W programie Mozart, Beetho- Sidney Harth z Orkiestrą PFŚ pod ven, Liszt, Szabelski.

1974 dyrekcją Karola Stryji wykonał Koncert skrzypcowy A. Chaczaturiana. Program 20 czerwca Cieszyn uzupełniły De natura sonoris II K. Pen- 21 czerwca Katowice dereckiego, Tańce połowieckie A. Borodina W koncertach zamykających sezon ar- oraz Mona Lisa Gioconda L. Różyckiego. tystyczny z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji wystąpili Jadwiga Romańska 22 lutego Katowice i Edward Auer. Na program złożyły się W sali koncertowej Filharmonii Ślą- Sinfonietta na dwie orkiestry smyczkowe skiej wystąpił Kwartet Wilanowski. K. Serockiego, Koncert fortepianowy f-moll W programie Mozart, Szymanowski, op. 21 F. Chopina oraz IV Symfonia G-dur Lutosławski. G. Mahlera. 14 marca Bielsko-Biała 20, 21 września Katowice 15 marca Katowice W koncertach inaugurujących nowy sezon Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola Stry- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, ji wystąpiła Rosa Fajn, wykonując Koncert z udziałem Stanisławy Marciniak-Go- skrzypcowy D-dur op. 35 P. Czajkowskiego. warzewskiej i Tadeusza Żmudzińskiego, Program uzupełniły II Symfonia D-dur wykonała Concerto grosso B. Szabelskiego,

67 Skład Chóru Filharmonii Śląskiej IV Symfonię koncertującą op. 60 K. Szyma- w dniu 13 stycznia 1975 roku nowskiego, Mutazioni W. Szalonka i Ad Matrem H.M. Góreckiego.

Soprany: Tenory: 25 października Katowice Romana Gepert Piotr Dwornik Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Ilona Gomolczyk Bogdan Gola Stryji, z udziałem Stefanii Woytowicz Anna Jędrzejewicz Jerzy Hrywaczewski i Stanisława Kliczkowskiego oraz Chóru Maria Korody-Maliszewska Jerzy Imieło „Ogniwo”, wykonała II Symfonię „Ko- Maria Kruszyńska-Swoboda Kazimierz Kryjak pernikowską” op. 31 H.M. Góreckiego. Halina Kubica Krzysztof Kudajczyk W programie ponadto I Symfonia c-moll Dorota Misz Joachim Luks op. 68 J. Brahmsa. Ten sam program Bożena Pająk Andrzej Piłka (z Andrzejem Hiolskim) orkiestra po- Zofia Piłka Andrzej Płaczek wtórzyła 27 X w Warszawie. Barbara Ponikowska Leszek Potyrała Ewa Pytel Walter Sobieraj 4-15 listopada Krystyna Rejdak Ryszard Zimnica II Ogólnopolski Konkurs Dyrygentów Urszula Rozmus w PFŚ. Jury pod przewodnictwem Ka- Alicja Turek Basy: rola Stryji przyznało I nagrodę Markowi Krystyna Wanot Otton Dudzik Pijarowskiemu, II – Jerzemu Salwarow- Małgorzata Wilanowska Bogusław Garbowski skiemu, III – Agnieszce Kreiner oraz wy- Urszula Ziegler Hilary Górnik różnienia Wojciechowi Michniewskiemu, Barbara Zielonka Jan Harazim Włodzimierzowi Kamirskiemu i Fredowi Eugeniusz Jędruch Wojtanowi. Alty: Władysław Juroszek Maria Bacz Antoni Klikiewicz Ewa Bernardyńska Grzegorz Koralewski 13 stycznia Katowice Na filharmonicznej estradzie gościnnie Maria Ćwiakowska Piotr Komarek

1975 wystąpił Kwartet Wilanowski. W kon- Lucyna Felska Otton Kuczera cercie tym pod dyrekcją Jana Wojtachy Barbara Filipowska Zygmunt Szram wystąpił po raz pierwszy Chór FŚ, który Janina Gerlach zaprezentował się a capella w repertuarze Henryka Gierak Inspektor chóru renesansowym i barokowym. Ilona Heryk Jan Harazim Teresa Kozubek-Czarnecka Jadwiga Kozłowska Bibliotekarz 30 stycznia Zabrze Janina Mickiewicz Barbara Zielonka 31 stycznia Katowice Małgorzata Nowak Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Piotra Wa- Małgorzata Popiołek rzechy, z udziałem Romana Jabłońskiego, Sylwia Szymała wykonała Pro Varsovia E. Bogusławskie- Bożena Wolff go, Koncert wiolonczelowy a-moll op. 129 R. Schumanna oraz X Symfonię e-moll op. 93 D. Szostakowicza.

68 20 lutego Gliwice 19 czerwca Cieszyn /…/ Triumfalnym zakończeniem stała się IV Symfonia 21 lutego Katowice 20 czerwca Katowice Czajkowskiego. Oddana przez znakomitą orkiestrę w całym bogactwie pełna życia tematyka, wywołała W uroczystych koncertach z okazji W koncertach zamykających jubileuszo- u słuchaczy spodziewany entuzjazm. 30. rocznicy wyzwolenia Śląska i Zagłębia wy 30. sezon artystyczny po raz pierwszy „La Gazzetta del Mezzogiorno”, Bari 1975 z Orkiestrą PFŚ wystąpili Stanisława Mar- z orkiestrą wystąpił Chór FŚ. Dyrygował ciniak-Gowarzewska, Urszula Mitręga, Karol Stryja. Solistami byli: Zofia Janu- Stanisław Kliczkowski oraz Chór Żeński kowicz, Alicja Marczak-Faberowa, Euge- PLM w Katowicach, Chór Męski „Echo” niusz Sąsiadek oraz Wojciech Śmietana. i Chór „Ogniwo”. W programie V Symfo- W programie muzyka baroku. nia d-moll op. 47 D. Szostakowicza oraz prawykonanie Poematu z tamtych dni Józefa 10-23 lipca Świdra. Dyrygował Karol Stryja. Koncerty w Ljubljanie, San Marino oraz we Włoszech (Cremona, Bari, Termi 17 marca Ostrawa i in.). Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Ka- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Czesława rola Stryji wystąpiła Kaja Danczowska. Płaczka wystąpiła w koncercie z okazji W programach m.in. Koncerty skrzypcowe: Dni Kultury Polskiej w Czechosłowacji. II d-moll op. 22 H. Wieniawskiego, e-moll Solistą był Krystian Zimerman, który op. 64 F. Mendelssohna Bartholdy’ego wykonał Koncert e-moll op. 21 F. Chopina. oraz De natura sonoris K. Pendereckiego, W programie ponadto dzieła Moniuszki Mała uwertura W. Kilara, Symfonia fan- i Dvořáka. tastyczna H. Berlioza i IV Symfonia f-moll op. 36 P. Czajkowskiego. rec. 4 kwietnia Katowice 5 kwietnia Bielsko-Biała Orkiestra PFŚ, soliści: Stefania Woy- towicz, Krystyna Szczepańska, Bogdan Paprocki i Leonard A. Mróz oraz Chór „Ogniwo” pod dyrekcją Karola Stryji wykonali Requiem G. Verdiego. 22, 23 maja Katowice Uroczyste koncerty z okazji 30-lecia Filharmonii Śląskiej z udziałem Witolda Małcużyńskiego. W programie W. Kilar – „Krzesany”, P. Czajkowski – Koncert fortepianowy b-moll op. 23 oraz L. van Beethoven – V Symfonia c-moll op. 67. Dyrygował Karol Stryja. 11 czerwca Katowice W koncercie dyplomowym absolwentów PWSM z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Czesława Płaczka wystąpili Julian Gem- balski oraz Urszula Mitręga. W programie m.in. Händel i Bizet. Witold Małcużyński w koncercie jubileuszowym

69 Skład Orkiestry Symfonicznej zamieszczony w programie do koncertu z okazji 30-lecia Filharmonii Śląskiej w Katowicach 22, 23 V 1975 roku

dyrygent: Karol Stryja

I skrzypce Wiolonczele Flety Puzony Paweł Święty Bernard Polok Antoni Róg Joachim Baron Koncertmistrz Koncertmistrz Marian Katarzyński Józef Konwisorz Zofia Bortel Harald Zotscher Alfons Skorupa Zygmunt Głąbica Z-ca koncertmistrza Helmut Bittner Józef Klyta Ryszard Bednarek Jerzy Pawlak Franciszek Wójcik Ryszard Fastnacht Eryk Hasenberg Oboje Tuba Lidia Strzelecka-Misiąg Ewa Kotucha Edward Głosz Czesław Kowalski Henryk Dłubis Bożesława Wójcik Jerzy Michalak Kamil Trybus Jan Gorol Paweł Zgraja Kotły Magdalena Wójcik Józef Markiel Paweł Milejski Henryk Hahn Altówki Gerard Sładkowski Alfred Mucha Klarnety Perkusja Tadeusz Goj Tadeusz Ostenda Antoni Kasperek Albert Orendorz Edward Maksym Joachim Pawlor Rafał Kosma Jacek Kozłowski Anna Krzeszowiec Andrzej Joniec Franciszek Niedziela Stefan Sajdok Andrzej Laburda Maria Soból Paweł Szczyrba Franciszek Osadzin Eugeniusz Pawełek Mieczysław Grochal Stefan Pośpiech Albert Kajda Fagoty Harfa Józef Iwanowicz Andrzej Zacny Wiktor Osadzin Ewa Węgrzyniak Witold Szulakowski Stanisław Krok Wiesława Malinowska- II skrzypce Jadwiga Kozłowska Antoni Mickiewicz -Szołtysik Zygmunt Miczka Irena Walicka Mieczysław Biernacik Piotr Maj Fortepian Jerzy Bielak Kontrabasy Waltornie Magdalena Kubsda-Zasada Eryk Taubic Mieczysław Dziendziel Antoni Słota Henryk Gola Andrzej Woźnikowski Stefan Grzegorzek Inspektor orkiestry Stefania Dobrowolska Krystian Wocław Gerard Szczyrba Zygmunt Miczka Janina Perzyńska Antoni Woźny Antoni Wilk Urszula Szygulska Jan Pawlenka Andrzej Brachman Bibliotekarz Henryk Segeth Stanisław Wybranowski Leon Nowak Harald Zotscher Arkadiusz Musialski Edward Piwowarczyk Trąbki Irena Szymczak Henryk Musiał Antoni Majchrzyk Korektor fortepianów Małgorzata Skramlik Józef Wojciechowski Hubert Kruzel Beatrycze Suchar-Baron Emilia Szewczyk-Dymek Henryk Kobiela Jan Bogłowski

70 10-13 września pod dyrekcją Karola Stryji, z udziałem 6, 7 lutego Katowice Koncerty w Steyr () z udziałem Barbary Górzyńskiej, wykonała m.in. Naum Sluszny z Orkiestrą PFŚ pod Józefa Stompla. W programie Mozart, I Koncert skrzypcowy op. 35 K. Szyma- dyrekcją Czesława Płaczka wykonał Wa- Czajkowski i Chopin (Koncert f-moll nowskiego, Trzy utwory w dawnym stylu riacje symfoniczne C. Francka. Program op. 21). Dyrygował Karol Stryja. H.M. Góreckiego, Livre pour orchestre uzupełniły dzieła Debussy’ego, Ravela W. Lutosławskiego, De natura sonoris i Dukas’a. K. Pendereckiego i Symfonię fantastyczną 19 września Katowice H. Berlioza. 20 września Bielsko-Biała 19 lutego Tychy W koncertach inaugurujących nowy 23 listopada Zabrze 20 lutego Katowice sezon Orkiestra i Chór PFŚ pod dy- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Jerzego rekcją Karola Stryji, z udziałem Barbary 24 listopada Katowice Salwarowskiego, z udziałem Teresy Górzyńskiej i Aleksandra Bardiniego Koncert monograficzny z okazji 110. Głąbówny, wykonała Epizod na maska- (recyt.), wykonały Diphtongos W. Kilara, rocznicy urodzin Carla Nielsena. Or- radzie op. 14 M. Karłowicza, II Koncert Egzortę T. Bairda oraz Poemat symfoniczny kiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, skrzypcowy g-moll op. 63 S. Prokofiewa „Odwieczne pieśni” op. 10 i Koncert skrzyp- z udziałem Pedera Elbaecka, wykonała oraz VIII Symfonię F-dur op. 93 L. van cowy A-dur op. 8 M. Karłowicza. Uwerturę do opery „Maskarada”, Koncert Beethovena. skrzypcowy G-dur op. 33 oraz I Symfonię 9 listopada Katowice g-moll op. 7. 28 lutego Wrocław Krystian Zimerman, laureat I nagrody Udział w XI Festiwalu Muzyki Współ- na IX Międzynarodowym Konkursie 27 listopada Zabrze czesnej. W koncercie pod dyrekcją Piotra Pianistycznym im. Fryderyka Chopina, 28 listopada Katowice Warzechy wystąpili Edward Mandera wystąpił z recitalem chopinowskim. Orkiestra i Chór PFŚ pod dyrekcją Jensa oraz Orkiestra i Chór PFŚ. Na program Schrödera, z udziałem Jadwigi Romańskiej, złożyły się Capriccio notturno E. Bo- Stefanii Toczyskiej, Kazimierza Pustelaka gusławskiego, Repetizioni P. Wa r z e c hy, i Jerzego Artysza, wykonały Oratorium na Koncert wenecki A. Glinkowskiego oraz Boże Narodzenie BWV 248 J.S. Bacha. prawykonania Czterech tańców i arii Cze- sława Grabowskiego i Koncertu na 2 chóry, 14-17 grudnia Katowice zespół instrumentalny, dwa fortepiany Dni Muzyki Organowej w Katowicach i perkusję Jana W. Hawela. z udziałem Feliksa Rączkowskiego, Hen- ryka Klai, Jana Jargonia i Jana Hory. 21 marca Częstochowa Udział w IX Polskim Festiwalu Skrzyp- 30 stycznia Katowice cowym im. Grażny Bacewicz. W kon- Koncert z okazji 30-lecia Biblioteki cercie finałowym Orkiestra i Chór PFŚ oraz soliści Barbara Górzyńska, Jadwiga 1976 PWSM, w którym doszło do prawy- konania Koncertu skrzypcowego Mi- Gadulanka, Krystyna Szostek-Radkowa, chała Spisaka. W programie ponadto: Henryk Grychnik i Leonard A. Mróz pod V Symfonia B. Szabelskiego i Krzesany dyrekcją Karola Stryji wykonali I Koncert W. Kilara. W koncercie wzięli udział skrzypcowy op. 35 Szymanowskiego oraz Andrzej Grabiec oraz Orkiestra i Chór Requiem d-moll KV 626 W.A. Mozarta. PFŚ, a także Chór „Ogniwo”. Dyrygował Karol Stryja. 1 kwietnia Tychy 15-20 listopada 2 kwietnia Katowice Dwudziesta podróż artystyczna za grani- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Witolda cę. W Pecs i Budapeszcie Orkiestra PFŚ Krzemieńskiego, z udziałem Stanisła-

71 wa Kliczkowskiego, wykonała Elegeię ryszkowa. W programie m.in. Weber, 17 września Katowice T. Bairda, Wiatrowiersze J. Łuciuka, Ravel, Debussy, Prokofiew. Uwerturę-fantazję „Romeo i Julia” P. Czaj- 18 września Bielsko-Biała W koncertach inaugurujących nowy kowskiego oraz Bolero M. Ravela. 18 czerwca Katowice sezon artystyczny z Orkiestrą i Chó- 19 czerwca Cieszyn rem PFŚ wystąpili Michalina Growiec 28 maja Katowice W koncertach zamykających sezon oraz Krystian Zimerman. W programie 29 maja Czechowice artystyczny wystąpiła Halina Czerny- Poemat symfoniczny „Mikołaj Kopernik” Orkiestra i Chór PFŚ pod dyrekcją Piotra -Stefańska, wykonując Koncert forte- B. Szabelskiego, Koncert fortepianowy Warzechy, z udziałem Pawła Szczyrby, wy- pianowy A-dur KV 488 W.A. Mozarta. A-dur F. Liszta oraz VI Symfonia h-moll konały I Symfonię B-dur op. 38 „Wiosenną” W programie ponadto V Symfonia cis-moll op. 74 „Patetyczna” P. Czajkowskiego. R. Schumanna, Koncert na klarnet i orkie- G. Mahlera. Dyrygował Karol Stryja. strę A-dur KV 622 W.A. Mozarta oraz 27 września Katowice Symfonię na chór i orkiestrę (prawykonanie) 8-13 lipca Gościnny koncert Orkiestry Symfonicznej Edwarda Bogusławskiego (w Czecho- Tournée koncertowe po Szwecji (Öster- Filharmonii Słoweńskiej w Ljubljanie pod wicach zastąpioną Tańcami połowieckimi sund, Rättvik). Orkiestra pod dyrekcją Ka- dyrekcją A. Kolara. W programie Men- A. Borodina). rola Stryji, z udziałem Piotra Palecznego delssohn Bartholdy, Ramovs, Lebič. i Warszawskiego Warsztatu Muzycznego 10 czerwca Katowice Zygmunta Krauzego, wykonała programy 1-10 października W koncercie dyplomowym absolwentów złożone z dzieł Chopina (Koncert e-moll IV Ogólnopolski Festiwal Muzyki PWSM w Katowicach z Orkiestrą PFŚ op. 11), Berlioza, Hambraeusa, Nielsena, Rosyjskiej i Radzieckiej, połączony pod dyrekcją Piotra Warzechy wystąpili Kilara (Mała uwertura), Krauzego (Fète z wygranym przez Ewę Podleś konkur- Maria Ćwiakowska, Eugeniusz Knapik, galante et pastorale) i Lutosławskiego sem wokalnym i sesją naukową „Twór- Paweł Szczyrba, Anna Solczak i J. Haw- (Koncert na orkiestrę). czość D. Szostakowicza” w PWSM w Katowicach. W festiwalu udział wzięły, obok Orkiestry PFŚ, orkiestry symfonicz- ne: Filharmonii Narodowej, Filharmonii Łódzkiej, Filharmonii Olsztyńskiej, Orkiestra Polskiego Radia w Krakowie, Moskiewska Opera Kameralna, Opera Śląska, Balet Teatru Wielkiego w Ło- dzi oraz Cappella Cracoviensis. Wśród artystów zagranicznych byli Gennadij Rożdiestwienskij, Dymitr Szostakowicz, Tichon Chrennikow. 5 listopada Katowice W koncercie Orkiestry i Chóru PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, z udziałem Regi- ny Smendzianki, Henryka Grychnika, Eugeniusza Kuszyka oraz Ewy Decówny (recyt.), dokonano prawykonania Poematu stalowego Józefa Świdra. Program uzupeł- niły Fantazja polska I.J. Paderewskiego i Święto wiosny I. Strawińskiego.

Piotr Paleczny

72 9-12 listopada mie: Uwertura G. Bacewicz, I Koncert Polska elita muzyczna grała Pendereckiego, Strawiń- Koncerty w Fürth i Erlangen (RFN) pod skrzypcowy op. 35 K. Szymanowskiego skiego i Czajkowskiego. Absolutna perfekcja orkiestry, dyrekcją Karola Stryji. W programie: Tren oraz IX Symfonia d-moll op. 125 L. van dyrygent dysponujący zdumiewającą techniką i nie- „Ofiarom Hiroszimy” K. Pendereckiego, Beethovena. skazitelnym wyczuciem dźwięku… VI Symfonia h-moll op. 74 „Patetyczna” „ Fürther Nachrichten”, Fürth 1976 P. Czajkowskiego oraz Suita baletowa 5 maja Bielsko-Biała „Święto wiosny” I. Strawińskiego. rec. 6 maja Katowice W koncercie muzyki operowej z Orkiestrą 22 listopada Katowice PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji wystąpił Recital Witolda Małcużyńskiego. W pro- Wiesław Ochman. W programie utwory gramie muzyka Chopina. m.in. Mozarta, Moniuszki, Verdiego i Pucciniego. 2 grudnia Bielsko-Biała 3 grudnia Katowice Monograficzny koncert poświęcony Mieczysławowi Karłowiczowi w setną rocznicę urodzin. W programie: Serena- da na smyczki, Koncert skrzypcowy A-dur op. 8 – partię solową wykonał Krzysztof Jakowicz – oraz Odwieczne pieśni op. 10. Dyrygował Czesław Płaczek. 10 stycznia Katowice W Filharmonii Śląskiej z muzyką od 2 czerwca Bielsko-Biała

1977 wczesnego średniowiecza do baroku wy- 3 czerwca Katowice stąpił zespół „Ars Antiqua de ”. Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Piotra Wa- rzechy wystąpili Igor Iwanow i Andrzej 24, 25 lutego Katowice Orkisz. W programie Rondo g-moll na wiolonczelę i orkiestrę op. 94 A. Dvořáka, Z programem monograficznym po- Koncert na skrzypce i wiolonczelę a-moll święconym Karolowi Szymanowskiemu op. 102 J. Brahmsa oraz VIII Symfonia wystąpili Wanda Wiłkomirska, Stefania F-dur op. 93 L. van Beethovena. Woytowicz, Krystyna Szostek-Radkowa, Stanisław Kliczkowski oraz Orkiestra i Chór PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji. 16, 17 czerwca Katowice W programie: III Symfonia op. 27 „Pieśń W koncertach zamykających sezon arty- o nocy”, I Koncert skrzypcowy op. 35 i Stabat styczny z Orkiestrą i Chórem PFŚ pod Mater op. 53. dyrekcją Karola Stryji wystąpili Jadwiga Romańska, Stefania Toczyska, Peder Se- 17 marca Częstochowa verin i Maciej Witkiewicz. W programie Oratorium „Mesjasz” G.F. Händla. W koncercie inaugurującym X Polski Fe- stiwal Skrzypcowy z Orkiestrą i Chórem PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji wystąpili 23 czerwca Katowice Krzysztof Jakowicz, Stefania Woyto- Z gościnnym koncertem wystąpiła Or- wicz, Krystyna Szczepańska, Bogdan kiestra Symfoniczna Filharmonii Cze- Paprocki i Leonard A. Mróz. W progra- skiej pod dyrekcją Vaclava Neumanna.

73 W programie m.in. VIII Symfonia G-dur PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji wykonał na: Uwertura „Coriolan” op. 62, V Koncert op. 88 A. Dvořáka. Koncerty fortepianowe: I fis-moll op.1 fortepianowy Es-dur op. 73 – z solistką S. Rachmaninowa oraz II f-moll op. 21 Ewą Bukojemską – oraz V Symfonia 15 września Bielsko-Biała F. Chopina. Program uzupełniła Uwertura c-moll op. 67. Słowo o muzyce – Kamila 16 września Katowice do opery „Rusłan i Ludmiła” M. Glinki. Kiełbińska. W koncertach inaugurujących nowy sezon artystyczny z Orkiestrą i Chórem 28-30 października Katowice 15 grudnia Zabrze PFŚ oraz Chórem „Ogniwo” wystąpili Dni Muzyki Organowej w Katowicach 16 grudnia Katowice Barbara Świątek, Krystyna Szostek-Rad- z udziałem Andrzeja Chorosińskiego, Koncert monograficzny muzyki M. Rave- kowa i Kazimierz Pustelak. W programie Milana Šlechty i Evy Kamrlovej. la. Z Orkiestrą i Chórem PFŚ wystąpiła Koncert kameralny na flet, perkusję i smyczki Ewa Osińska, dyrygował Karol Stryja. K. Meyera, Kościelec 1909 W. Kilara 1-19 listopada W programie: Rapsodia hiszpańska, Kon- oraz 3 hymny do słów Jana Kasprowicza Tournée koncertowe po Włoszech (Pe- cert fortepianowy G-dur, Alborada del op. 5 i fragmenty baletu „Harnasie” op. 55 scara, Neapol, Palermo, Mesyna i in.) grazioso, I Suita „Dafnis i Chloe”. K. Szymanowskiego. i San Marino. Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji i Piotra Warzechy 2, 3 lutego Katowice 23 września Katowice wystąpił Tadeusz Żmudziński. W pro- W estradowym wykonaniu opery „Car- gramie koncertów, obok IV Symfonii kon- Gościnny koncert Orkiestry Symfonicz- 1978 men” Bizeta z Orkiestrą i Chórem PFŚ nej Filharmonii Leningradzkiej pod dy- certującej op. 60 K. Szymanowskiego oraz oraz Chórem Dziecięcym POSM im. rekcją Aleksandra Dmitriewa, z udziałem De natura sonoris K. Pendereckiego, dzieła St. Moniuszki w Katowicach pod dy- Grigorija Żyslina. W programie Mozart, Schumanna, Brahmsa, Wagnera, Czaj- rekcją Karola Stryji wystąpili Jadwiga Weber, Czajkowski. kowskiego i Strawińskiego. Romańska, Aleksandra Imalska, Bogdan Paprocki i Andrzej Hiolski. 25 września Katowice Gościnny koncert Tokyo Metropolitan Symphony Orchestra pod dyrekcją Akeo Watanabe, z udziałem Shizuki Ishikawy. W programie Mendelssohn Bartholdy, Verdi, Sibelius i Takemitsu. 29 września Gliwice Łabędy 30 września Katowice Monograficzne koncerty upamiętniające 70. rocznicę śmierci Edvarda Griega. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Wojciecha 14 marca Katowice Recital mistrzowski Krystiana Zimer- Rajskiego, z udziałem Haliny Czerny- mana. W programie utwory Mozarta, -Stefańskiej, wykonała Uwerturę koncerto- Beethovena i Chopina. wą „W jesieni” op. 11, Koncert fortepianowy a-moll op. 16, 4 tańce symfoniczne op. 64 i I Suitę „Peer Gynt” op. 46. 20 kwietnia Bielsko-Biała 21 kwietnia Katowice 1 października Katowice Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Kurta W koncercie symfonicznym w ramach 8 grudnia Katowice Rapfa wystąpiła Ewa Pobłocka, laureatka Koncert „Akademicki”. W programie egzaminu dyplomowego PWSM w Ka- I nagrody na Międzynarodowym Kon- Orkiestry PFŚ, poprowadzonej przez towicach Krystian Zimerman z Orkiestrą kursie Muzycznym w Vercelli. W pro- Wojciecha Rajskiego, dzieła Beethove- gramie: Uwertura do opery „Benvenuto

74 Cellini” H. Berlioza, Koncert g-moll op. 22 i orkiestrę C.M. Webera i I Koncert skrzyp- wrzesień C. Saint-Saënsa, Mała symfonia op. 44 H. cowy D-dur op. 19 S. Prokofiewa. Jerzy Salwarowski został zaangażowany Pfitznera i Poemat symfoniczny „Don Juan” na stanowsiko dyrygenta PFŚ. op. 20 R. Straussa. 22 czerwca Bielsko-Biała 23 czerwca Katowice 1 września Wrocław 27, 28 kwietnia Katowice W koncertach zamykających sezon W koncercie festiwalu „Wratislavia Can- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Antoniego artystyczny Orkiestra i Chór PFŚ pod tans” z Orkiestrą PFŚ i Chórem Chłopię- Wita, z udziałem Antona Grčara, wyko- dyrekcją Karola Stryji, z udziałem Teresy cym Filharmonii w Krakowie wystąpili nała Symfonię C-dur KV 551 „Jowiszową” May-Czyżowskiej, Henryka Grychnika Stefania Woytowicz, Ruben Lisicjan oraz W.A. Mozarta, Koncert E-dur na trąbkę i Macieja Witkiewicza, wykonały Orato- Andrzej Bachleda. W programie War G. Tartiniego i Suitę baletową „Ognisty rium „Stworzenie świata” J. Haydna. Requiem op. 66 B. Brittena. Dyrygował ptak” I. Strawińskiego. Karol Stryja. 18, 19 maja Katowice Orkiestrą PFŚ dyrygował Carlo Zecchi. W programie: J. Haydn – Symfonia Nr 49 „La passione”, W.A. Mozart – Diverti- mento D-dur KV 251 i L. van Beethoven – IV Symfonia B-dur op. 60. 23 maja Katowice Koncert nadzwyczajny z udziałem Hen- ryka Szerynga. Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji artysta wykonał Koncerty skrzypcowe: a-moll BWV 1041 J.S. Bacha, D-dur op.61 L. van Beethovena i D-dur op. 77 J. Brahmsa. 4 czerwca Szczawno Zdrój Udział w XIII Dniach Henryka Wie- niawskiego. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Jose Marii Collado wykonała z Wandą Wiłkomirską Uwerturę-fantazję „Romeo i Julia” P. Czajkowskiego, II Koncert d-moll op. 22 H. Wieniawskiego, Preludia F. Liszta i II Suitę „Trójgraniasty kapelusz” M. de Falli. 16 czerwca Katowice W koncercie dyplomowym absolwentów PWSM w Katowicach z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Antoniego Dudy wystąpili Gabriela Aponiuk-Czerner, Aureli Błasz- czok i Jan Siwy. W programie m.in. aria Tatiany z opery „Eugeniusz Oniegin” P. Czajkowskiego, Concertino na klarnet Karol Stryja z Carlo Zecchim przed jego koncertem w Filharmonii Śląskiej.

75 15 września Katowice 21 września Katowice skrzypcowy op. 35) i Pendereckiego (De Uroczysty koncert z okazji 25-lecia pracy W inauguracji nowego sezonu artystycz- natura sonoris II ). Karola Stryji na stanowisku kierownika nego Orkiestra PFŚ i Chór Chłopięcy artystycznego Filharmonii z udziałem Filharmonii Krakowskiej oraz soliści 16, 17 listopada Katowice Tadeusza Żmudzińskiego i Wiesława – Stefania Woytowicz, Henryk Grychnik Bronisław Gimpel wystąpił z Orkiestrą Ochmana. W programie: Bolesław Sza- i Andrzej Bachleda pod dyrekcją Karola PFŚ pod dyrekcją Zygmunta Rycherta. belski – Koncert fortepianowy (prawyko- Stryji wykonali War Requiem op. 66 W programie II Koncert d-moll op. 22 nanie), IV Symfonia i Wiersze, Uwertura B. Brittena. H. Wieniawskiego oraz Muzyka staro- fantastyczna „Bajka” oraz arie z oper Mo- polska op. 24 H.M. Góreckiego i Symfonia niuszki, Żeleńskiego i Nowowiejskiego. 5-12 listopada op. 7 „Odrodzenie” M. Karłowicza. Koncert Tournée koncertowe po Jugosławii (Ma- komentowała Kamila Kiełbińska 19 września Warszawa ribor, Ljubljana) i Austrii (Linz). Or- Udział w XXII „Warszawskiej Jesieni”. kiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, 19 stycznia Katowice Orkiestra PFŚ oraz Tadeusz Żmudziński z udziałem Barbary Górzyńskiej, wy- Koncert z cyklu „Wielkie interpretacje”

pod dyrekcją Karola Stryji wykonali dzieła konała dzieła Beethovena, Brahmsa, 1979 pod dyrekcją Kurta Wössa. W programie Szabelskiego (m.in. Koncert fortepianowy Wieniawskiego (Koncert skrzypcowy m.in. dzieła Schuberta (III Symfonia i Aforyzmy „9”). d-moll op. 22), Szymanowskiego (I Koncert D-dur D 200) i J. Straussa syna.

Jubileusz 25-lecia pracy Karola Stryji. Śpiewa Wiesław Ochman. Tadeusz Żmudziński gratuluje Bolesławowi Szabelskiemu. Obok kompozytora jego żona.

76 listami – Jadwigą Gadulanką, Krystyną 5 kwietnia Zabrze Szczepańską, Henrykiem Grychnikiem, Florianem Skulskim, Maciejem Witkie- 6 kwietnia Katowice Koncert muzyki czeskiej w ramach cyklu wiczem, Julianem Gembalskim i Tade- „Monografie narodowe”. Orkiestra PFŚ uszem Błachutem, Orkiestrą i Chórem pod dyrekcją Zdenka Bilka, z udziałem PFŚ oraz Chórem Dziecięcym POSM Josefa Suka, wykonała Poemat symfoniczny im. St. Moniuszki w Katowicach pod „Šarka” B. Smetany, I Koncert skrzypcowy dyrekcją Karola Stryji. B. Martinů i VII Symfonię d-moll op. 70 Dvořáka.

22 lutego Bielsko-Biała 10 kwietnia Katowice Recital organowy Juliana Gembalskiego. 23 lutego Katowice W programie J.S. Bach (m.in. Fantazja Koncert muzyki skandynawskiej w ra- i fuga g-moll BWV 542), Liszt, Franck mach cyklu „Monografie narodowe”. Or- i improwizacje na zadany temat. kiestra pod dyrekcją Karstena Anderse- na, z udziałem Andrzeja Ratusińskie- go, wykonała Uwerturę „Helios” op. 17 C. Nielsena, Koncert fortepianowy a-moll op. 16 E. Griega oraz I Symfonię e-moll 27 marca Katowice op. 39 J. Sibeliusa. Ruggiero Ricci wystąpił w Filharmonii z recitalem nadzwyczajnym. W programie utwory J.S. Bacha, Bartóka i Paganiniego (Kaprysy XIII-XXIV op. 1).

2-9 marca Festiwal laureatów międzynarodowych konkursów muzycznych. W koncertach i recitalach, m.in. w Katowicach, Pszczy- 1 kwietnia Poznań nie, Gliwicach, Cieszynie, wystąpili: Dean III Symfonia „Symfonia pieśni żałosnych” Kramer, Antoni Wit, Maria Ćwiakowska, op. 36 H.M. Góreckiego w wykonaniu Wiesław Kwaśny, Neal Larrabee, Zdzi- Stefanii Woytowicz i Orkiestry PFŚ sław Polonek, Maria Szwajger-Kułakow- pod dyrekcją Jerzego Salwarowskiego ska i Krystyna Zaręba. w ramach festiwalu „Poznańska Wiosna Muzyczna”. 15, 17 marca Katowice 16 marca Bielsko-Biała Pasja wg św. Mateusza BWV 244 J.S. Ba- Kurt Wöss cha w 250-lecie powstania dzieła z so-

77 19 kwietnia Bielsko-Biała 9 czerwca Katowice skrzypcowy A-dur op. 8 M. Karłowicza W gościnnym koncercie soliści oraz Or- oraz Suitę baletową „Święto wiosny” 20 kwietnia Katowice I. Strawińskiego. Koncert z cyklu „Wielkie monografie”: kiestra i Chór Filharmonii w Halle pod Feliks Mendelssohn Bartholdy. Orkie- dyrekcją Olafa Kocha wykonali Utrechter stra PFŚ pod dyrekcją Tomasza Bugaja, Te Deum G.F. Haendla. z udziałem Barbary Górzyńskiej, wyko- nała Uwerturę „Hebrydy” op. 26, Koncert 15 czerwca Katowice skrzypcowy e-moll op. 64 oraz V Symfonię 16 czerwca Bielsko-Biała D-dur „Reformacyjną” op. 107. W koncertach zamykających sezon arty- styczny Orkiestra i Chór PFŚ oraz Teresa 12-15 maja May-Czyżowska, Jadwiga Romańska, Koncerty w Czechosłowacji (Štenberk, Pola Lipińska, Alicja Marczak-Faberowa, Ostrawa, Ołomuniec). Orkiestra PFŚ, Józef Chomik oraz Maciej Witkiewicz z udziałem Tadeusza Żmudzińskiego, pod dyrekcją Karola Stryji wykonali pod dyrekcją Karola Stryji wykonała m.in. Oratorium „Eliasz” op. 70 F. Mendelssohna IV Symfonię koncertującą op. 60 K. Szyma- Bartholdy’ego. nowskiego oraz Krzesany W. Kilara. 2 września Wrocław 24 maja Gliwice Chór PFŚ wystąpił w koncercie oratoryj- 25 maja Katowice nym w ramach Międzynarodowego Festi- W koncercie poświęconym twórczości walu „Wratislavia Cantans” z Orkiestrą W.A. Mozarta, w ramach cyklu „Wielkie Symfoniczną Filharmonii Wrocławskiej monografie”, wystąpili Orkiestra i Chór pod dyrekcją Tadeusza Strugały oraz PFŚ pod dyrekcją Tadeusza Strugały oraz solistami – Stefanią Woytowicz, Krystyną 18 października Zabrze Józef Stompel, Stefania Woytowicz, Kry- Szczepańską, Henrykiem Grychnikiem, 19 października Katowice styna Szostek-Radkowa, Jerzy Dąbrowski Florianem Skulskim i Adamem Szy- Koncert upamiętniający 100. rocznicę i Kazimierz Sergiel. W programie Koncert bowskim. W programie Z. Rudziński – urodzin Grzegorza Fitelberga. Orkiestra fortepianowy C-dur KV 503 oraz Requiem Requiem, R. Bukowski – Missa profana. PFŚ pod dyrekcją Jerzego Salwarow- d-moll KV 626. skiego, z udziałem Natalii Szachowskiej, 20 września Bielsko-Biała wykonała m.in. Pieśń o sokole op. 18 2 czerwca Katowice 21 września Katowice G. Fitelberga oraz Wariacje na temat ro- Recital mistrzowski Krystiana Zimer- W koncertach inaugurujących nowy koko op. 33 P. Czajkowskiego. mana. W programie: 4 Ballady op. 10 sezon artystyczny Orkiestra i Chór PFŚ oraz Sonaty fis-moll op. 2 i C-dur op. 1 pod dyrekcją Karola Stryji, z udziałem 14 listopada Katowice, J. Brahmsa. Barbary Hesse-Bukowskiej oraz Stanisła- Radiowy Dom Muzyki wy Marciniak-Gowarzewskiej, wykonały II Symfonię „Warszawską” B. Woytowicza, 16 listopada Warszawa Orkiestra i Chór PFŚ, Chór Chłopięcy Koncert e-moll op. 11 F. Chopina oraz Ad Filharmonii Krakowskiej oraz soliści Matrem op. 29 H.M. Góreckiego. – Stefania Woytowicz, Brian Burrows, Neil Howlett i Maciej Witkiewicz pod 29 września-3 października dyrekcją Karola Stryji wykonali War Koncerty w Halle i Köthen. Orkiestra Requiem op. 66 B. Brittena oraz Kantatę PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, z udzia- „Prorok” B. Woytowicza. łem Krzysztofa Jakowicza, wykonała m.in. Kościelec 1909 W. Kilara, Koncert

78 9-16 grudnia Katowice 6 stycznia Pszczyna, Zamek 26 stycznia Katowice I Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów 7 stycznia Cieszyn Z recitalem gitarowym w Filharmonii im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach. 1980 8 stycznia Katowice Śląskiej wystąpił Narciso Yepes. W pro- Decyzją jury pod przewodnictwem Sta- gramie Villa-Lobos, Albeniz, Turina, Gościnne koncerty Polskiej Orkiestry nisława Wisłockiego I nagrodę otrzymał Tarrega i in. Kameralnej pod dyrekcją Jerzego Maksy- Claus Peter Flor (NRD), II – Uri Mayer miuka w Zamku Pszczyńskim, Cieszynie (Kanada), III – Tadeusz Wojciechowski i Filharmonii Śląskiej. W programie 20 lutego Wrocław (Polska). W koncercie laureatów dyrygo- dzieła Vivaldiego, Haydna, Rossiniego, W koncercie w ramach Festiwalu Polskiej wali oni Uwerturą do opery „Flis” St. Mo- Czajkowskiego. Program komentowała Muzyki Współczesnej Orkiestra PFŚ pod niuszki, Uwerturą-fantazją „Romeo i Julia” Kamila Kiełbińska. dyrekcją Karola Stryji, z udziałem Ta- P. Czajkowskiego i VII Symfonią A-dur deusza Żmudzińskiego, zaprezentowała op. 92 L. van Beethovena. W ramach kon- 17 stycznia Racibórz Toccatę, Concerto grosso, Koncert fortepia- kursu odbył się koncert Chóru PFŚ. nowy i IV Symfonię B. Szabelskiego. 18 stycznia Katowice W koncercie z cyklu „Wielkie inter- 11 marca Katowice pretacje” z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Recital mistrzowski w Filharmonii. Kurta Wössa wystąpiła Kaja Danczowska. W ramach II Festiwalu Laureatów Mię- W programie Koncert skrzypcowy B-dur dzynarodowych Konkursów Muzycznych KV 207 W.A. Mozarta oraz III Symfonia Kaja Danczowska wykonała z Urszulą d-moll „Wagnerowska” A. Brucknera. Musialską dzieła Tartiniego, Mozarta, Brahmsa i Szymanowskiego.

Claus Peter Flor odbiera I nagrodę z rąk Karola Stryji.

79 Muzykę baletową z „Pietruszki” Igora Strawińskiego 15 marca Katowice – Sinfonia mesta e tranquilla na alt, chór wykonano z uwypukleniem całej jej poezji i żywego W koncercie gościnnym Orkiestra Sym- i orkiestrę (prawykonanie). humoru, oryginalnego dowcipu, scenicznego gestu foniczna Filharmonii Drezdeńskiej pod i tryskającej radości. Efektowne solistyczne fragmen- dyrekcją Herberta Kegela wystąpiła 6 maja Katowice ty, barwne plamy śmiałej instrumentacji, szybko z programem: W.A. Mozart – Koncert Recital mistrzowski Nikity Magaloffa. zmieniające się nastroje – cieszono się tym na nowo fortepianowy B-dur KV 595, G. Mahler W programie: M. Ravel – Le tombeau de i znajdowano ją świeższą niż kiedykolwiek. – I Symfonia D-dur. Solistą był Walter Couperin, F. Chopin – 12 Etiud op. 10, „Kieler Nachrichten”, 1980 Olbertz. L. van Beethoven – Sonata f-moll op. 57 „Appassionata”. 25-30 marca Tournée koncertowe po Bułgarii (Ruse, 9 maja Warszawa Razgrad, Silistra). Orkiestra PFŚ pod Występ gościnny Orkiestry i Chóru PFŚ dyrekcją Karola Stryji, z udziałem Wa- w uroczystym koncercie w 35. rocznicę za- lentina Stefanowa i Jerzego Sterczyń- kończenia II wojny światowej. Z Chórem skiego, wykonała m.in. Koncert f-moll Chłopięcym Filharmonii Krakowskiej op. 21 F. Chopina, Krzesany W. Kilara, oraz solistami – Stefanią Woytowicz, I Koncert skrzypcowy op. 35 K. Szyma- Henrykiem Grychnikiem, Jerzym Me- nowskiego oraz dzieła Berlioza, Iliewa, chlińskim i Maciejem Witkiewiczem Szostakowicza. zespół zaprezentował War Requiem B. Brittena. Dyrygował Karol Stryja. 3 kwietnia Bielsko-Biała 4 kwietnia Katowice 6 czerwca Katowice W koncercie z cyklu „Wielkie mo- 7 czerwca Gliwice nografie”, poświęconym Vivaldiemu, Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Joségo Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Jerzego Marii Cervera Collado w II Koncercie Salwarowskiego oraz Michalina Growiec, fortepianowym B-dur op. 83 J. Brahmsa Maria Ćwiakowska, Zofia Bortel, Lidia wystąpił Eugene Indjic. Program uzupeł- Strzelecka, Henryk Grychnik, Kazimierz niły dzieła de Falli i Respighiego. Muszyński, Andrzej Laburda i Eugeniusz Pawełek wykonali Concerto grosso e-moll 20 czerwca Katowice na 4 skrzypiec i orkiestrę, Koncert fletowy W koncercie zamykającym sezon ar- D-dur „Il Cardellino”, Koncert fletowy tystyczny Orkiestra PFŚ pod dyrekcją g-moll i Magnificat. Karola Stryji, z udziałem Tadeusza Żmu- dzińskiego, wykonała Uwerturę koncerto- 15 kwietnia Katowice wą Es-dur op. 12 i IV Symfonię koncertującą Recital skrzypcowy Romana Totenberga op. 60 K. Szymanowskiego oraz Suitę ba- (Tadeusz Chmielewski – fortepian). letową „Pietruszka” I. Strawińskiego. W programie Bach, Nin-Kochański, Paganini, Franck, Bartók. 26 czerwca Kilonia Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, 2 maja Katowice z udziałem Tadeusza Żmudzińskiego, Z Orkiestrą i Chórem PFŚ pod dyrekcją wystąpiła w Kieler Festwoche. W pro- Karola Stryji wystąpiły Irina Płotnikowa gramie: Krzesany W. Kilara, IV Symfonia i Urszula Mitręga. W programie: M. Ra- koncertująca op. 60 K. Szymanowskiego vel – Suita „Dafnis i Chloe”, F. Liszt – Kon- i Suita baletowa „Pietruszka” I. Strawiń- cert fortepianowy A-dur, A. Glinkowski skiego. rec.

80 5, 7 sierpnia Wiedeń prawykonań Varshavian Spring Stephena 6 listopada Bielsko-Biała Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji Montague, Koncertu skrzypcowego Edwar- da Pałłasza i V Symfonii Kazimierza Si- 7 listopada Katowice i Petera Schwarza wystąpiła z Krzyszto- Michalina Growiec, Jadwiga Rappé, korskiego. Ponadto wykonano I Symfonię fem Jakowiczem w dwóch koncertach, Jan Ballarin, Wojciech J. Śmietana oraz A. Lasonia (27 IX) oraz Sinfonia mesta prezentując dzieła Beethovena, Men- Monika Sikorska-Wojtacha, Julian Gem- e tranquilla na alt, chór i orkiestrę A. Glin- delssohna Bartholdy’ego, Moniusz- balski i Chór PFŚ pod dyrekcją Jana kowskiego, Symfonię C-dur I. Strawińskie- ki, Czajkowskiego, Verdiego, Křeneka Wojtachy wykonali Małą mszę uroczystą go i Fireballs K. Meyera (28 IX). i R. Straussa. G. Rossiniego. 18 września Cieszyn 29 października-11 listopada Tournée koncertowe po Włoszech (Pa- 13 listopada Tychy Recital Igora Żukowa. Na program wystę- 19 września Katowice dwa, Mesyna, Palermo, Perugia, Pescara Koncert inaugurujący jubileuszowy sezon pu złożyły się 24 preludia op. 11 A. Skria- i in.) z udziałem Wandy Wiłkomirskiej. 35-lecia Filharmonii Śląskiej. Orkie- bina oraz 24 preludia op. 28 F. Chopina. W programie koncertów, poprowadzo- stra i Chór pod dyrekcją Karola Stryji, Słowo o muzyce – Marian Wallek-Wa- nych przez Karola Stryję i J. Salwarow- z udziałem Stefanii Woytowicz i Floriana lewski. siego: Mała uwertura Kilara, I Koncert Skulskiego, wykonały Fireballs na orkiestrę skrzypcowy op. 35 Szymanowskiego, K. Meyera, II Symfonię „Kopernikowską” V Symfonia cis-moll G. Mahlera i Suita 27 listopada Cieszyn op. 31 H.M. Góreckiego i V Symfonię baletowa „Pietruszka” I. Strawińskiego. 28 listopada Katowice c-moll op. 67 L. van Beethovena. W koncercie z cyklu „Wielkie monogra- fie” poświęconym twórczości I.J. Pade- 27, 28 września Warszawa rewskiego z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Kazimierza Wiłkomirskiego wystąpiła Danuta Dworakowska. W programie: Wariacje A-dur na orkiestrę (oprac. K. Wił- komirski), Koncert fortepianowy a-moll op. 17 i Symfonia h-moll op. 24 „Polonia”. 5-12 grudnia Katowice V Festiwal Muzyki Rosyjskiej i Radziec- kiej z udziałem WOSPRiTV w Katowi- cach, Orkiestry i Chóru PRiTV w Kra- kowie, Orkiestr Symfonicznych Filhar- monii w Halle i Ostrawie, Filharmonii Bałtyckiej, Polskiej Orkiestry Kameralnej oraz Opery Śląskiej, a także wielu reno- mowanych solistów. 18 stycznia Katowice Koncert na rzecz ofiar trzęsienia ziemi

1981 we Włoszech. W programie Mała msza Dwa koncerty w ramach XXIV „War- uroczysta G. Rossiniego w obsadzie z kon- szawskiej Jesieni”. Orkiestra i Chór PFŚ certu 6 XI 1980. oraz Wanda Wiłkomirska i Urszula Mitręga pod dyrekcją Karola Stryji i Woj- ciecha Michniewskiego dokonały m.in.

81 22 stycznia Tychy -Stępień, Jadwigi Kotnowskiej i Urszuli 12-16 kwietnia 23 stycznia Katowice Mitręgi. Koncerty Chóru PFŚ pod dyrekcją Jana Orkiestra i Chór PFŚ pod dyrekcją Wojtachy w Danii (Odense, Kopenha- Karola Stryji, z udziałem Olega Krysy, 26 marca Tychy ga). W programie Gomółka, Zieleński, Stanisławy Marciniak-Gowarzewskiej, 27 marca Katowice Gorczycki, Górecki, Bruckner i in. Chór Marii Ćwiakowskiej, Józefa Homika, W koncertach PFŚ wystąpił w cha- uczestniczył ponadto w wykonaniu Pasji Eugeniusza Kuszyka i Ignacego Gogo- rakterze dyrygenta i solisty Kazimierz według św. Jana BWV 245 J.S. Bacha lewskiego (recyt.), dokonały prawykona- Morski. W programie: III Koncert c-moll z solistami duńskimi i Orkiestrą Sym- nia Oratorium „Silesiana” Józefa Świdra. op. 37 L. van Beethovena, III Suita D-dur foniczną w Odense pod dyrekcją Karola W programie ponadto Koncert skrzypcowy BWV 1068 J.S. Bacha oraz Suita symfo- Stryji. D-dur op. 35 P. Czajkowskiego oraz Świt niczna „Szeherezada” op. 38 M. Rimskie- nad rzeką Moskwą M. Musorgskiego. go-Korsakowa (solo skrzypcowe – Paweł 22-25 maja Święty). Dwa koncerty w Czechosłowacji (Oło- 10 lutego Zabrze muniec, Ostrawa) pod dyrekcją Jerzego 11 lutego Katowice 2 kwietnia Zabrze Salwarowskiego, z udziałem Janusza Olejniczaka. W programie Koncert f-moll Krystian Zimerman wystąpił w koncercie 4 kwietnia Katowice op. 21 F. Chopina, Kościelec 1909 W. Kilara nadzwyczajnym z Orkiestrą PFŚ pod Delfina Ambroziak, Krystyna Szostek- i Koncert na orkiestrę W. Lutosławskiego. dyrekcją Karola Stryji. W programie: -Radkowa, Peter Menzel, Florian Skulski, VII Symfonia A-dur op. 92 L. van Beetho- Edmund Kossowski, Julian Gembal- vena oraz Koncert fortepianowy a-moll ski, Magdalena Kubsda oraz Orkiestra 19, 20 czerwca Katowice op. 54 R. Schumanna. i Chór PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji W koncertach zamykających sezon arty- wykonali Pasję według św. Jana BWV 245 styczny z Orkiestrą i Chórem PFŚ wy- J.S. Bacha. stąpili Teresa May-Czyżowska, Krystyna Szostek-Radkowa, Kazimierz Myrlak

luty Z inicjatywy Karola Stryji powstała Śląska Orkiestra Kameralna. Na jej czele stanął rektor katowickiej uczelni muzycznej, profesor Jan Wincenty Hawel.

5-13 marca Katowice III Festiwal Laureatów Międzynarodo- wych Konkursów Muzycznych z udzia- łem m.in. Antoniego Wita, Andrzeja Ratusińskiego, Elżbiety Tarnawskiej, Piotra Kusiewicza, Jerzego Mechlińskie- go, Daniela Stabrawy, Elżbiety Stabrawy- Przed wyjazdem z La Chaise-Dieu.

82 oraz Maciej Witkiewicz. W programie 24 września Katowice Skład Orkiestry Kameralnej Requiem G. Verdiego. Dyrygował Karol W koncercie inaugurującym sezon arty- Stryja. styczny z Orkiestrą i Chórem PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji wystąpili Mariola I skrzypce 26 sierpnia-11 września Kowalczyk, Jerzy Mechliński, Lidia Aureli Błaszczok Tournée koncertowe po Szwajcarii (Sion) Grychtołówna i Andrzej Lipski (recyt.). (koncertmistrz) i Francji (La Chaise-Dieu, Sète). W kon- W programie Metamorfozy R. Palestra, Stanisław Kuk certach z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Andante spianato i wielki polonez Es-dur Andrzej Kroczek Karola Stryji i Jerzego Salwarowskiego op. 22 F. Chopina oraz prawykonania Zofia Olkuska wystąpili Nicole Afriat, Henri Delorme, Canticum Bernadetty Matuszczak i Ora- Patrick Gallois, Natalia Gutman, Eric torium „Legenda” Marka Kopelenta. II skrzypce Heidsieck, Józef Homik, Lily Laskin, Dariusz Durczok Victoria de Los Angeles oraz Chœrs Du 26 września Warszawa Alfred Gemza Stage Berlioz De „Musique Université” Koncert w ramach XXV „Warszawskiej Henryk Uziel i Chœrs Maurice Emmanuel. W progra- Jesieni”. Wykonawcy i program (bez mie koncertów dzieła Gosseca, Haydna, utworu Chopina) jak 24 IX. Altówki Mozarta, Berlioza, Moniuszki, Saint- Andrzej Joniec -Saënsa, Ravela, Milhauda, Poulenca, Janusz Mucha Strawińskiego, Kilara i in. 1 października Bielsko-Biała Marcin Dworaczek 2 października Katowice 6 września Chorzów Koncerty w ramach Międzynarodowego Wiolonczele Dnia Muzyki z udziałem Teresy Głą- Pierwszy koncert nowo powołanej Orkie- Antoni Smołka bówny. W programie Koncert skrzypcowy stry Kameralnej PFŚ pod dyrekcją jej kie- Bernard Szczendzina G-dur KV 216 W.A. Mozarta oraz dzieła rownika artystycznego, Jana W. Hawela, Dvořáka i Szostakowicza. Orkiestrą PFŚ z udziałem Aurelego Błaszczoka. Kontrabas dyrygował Ladislav Slovak. Piotr Dziuba

Klawesyn Zygmunt Antonik

Inspektor orkiestry Alfred Gemza

Bibliotekarz Andrzej Kroczek

Koncert w Sète

83 1-28 listopada Orkiestrą Symfoniczną tego miasta pod C-dur nr 1 J. Haydna oraz Serenadę C-dur Tournée koncertowe po Francji (Colmar), dyrekcją Karola Stryji Oratorium na Boże op. 48 P. Czajkowskiego. Austrii (Linz, Villach, Wiedeń), Szwaj- Narodzenie BWV 248 J.S. Bacha. carii (Bazylea) i RFN (Kaiserslautern, 6, 7 maja Katowice Villingen, Iserlohn, Goslar, Stuttgart, 26 lutego Katowice Orkiestra i Chór PFŚ, Chór Żeński Aschaffenburg, Wolfsburg i in.). Z Or- W uroczystym koncercie z okazji jubile- PLM w Katowicach oraz soliści – Del-

kiestrą PFŚ, prowadzoną przez Karola 1982 uszu 25-lecia pracy artystycznej Krystyny fina Ambroziak, Ewa Podleś, Tadeusz Stryję i Jerzego Salwarowskiego, a w kon- Szostek-Radkowej udział wzięli obok Kopacki i Andrzej Poraszka, a także certach w Waldsassen i Aschaffenburgu jubilatki Ewa Węgrzyniak, Jolanta Radek, Magdalena Kubsda, Roman Jochymczyk, – przez Kurta Wössa, wystąpili Tadeusz Kazimierz Myrlak, Jerzy Mechliński, Bernard Polok i Mieczysław Dziendziel Żmudziński, Piotr Milewski i Veronika Józef Frakstein oraz Orkiestra i Chór (bc) pod dyrekcją Clausa Petera Flora Jochum. W programie koncertów dzieła PFŚ. Pod dyrekcją Karola Stryji wyko- wykonali Oratorium „Juda Machabeusz” Chopina, Schumanna, Berlioza, Wie- nali oni Nokturn na baryton solo, harfę G.F. Händla. niawskiego, Czajkowskiego, Szymanow- i smyczki W. Szalonka oraz Stabat Mater skiego, Pendereckiego, Kilara i in. G. Rossiniego. 4, 5 czerwca Warszawa Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Jerzego 18 marca Częstochowa Salwarowskiego wystąpiła z dwoma 19 marca Katowice koncertami w Filharmonii Narodowej. Koncerty w 100. rocznicę urodzin Karola W programie VII Symfonia h-moll „Nie- Szymanowskiego z udziałem Vadima dokończona” D 759 F. Schuberta oraz Brodskiego, Józefa Homika oraz Orkie- IX Symfonia d-moll A. Brucknera. stry i Chóru PFŚ pod dyrekcją Jerzego Salwarowskiego. W programie: T. Sze- 17 czerwca Bielsko-Biała ligowski – Epitaphium na śmierć Karola 18, 19 czerwca Katowice Szymanowskiego oraz K. Szymanowski 20 czerwca Cieszyn – II Koncert skrzypcowy op. 61 i fragmenty Koncerty zamykające sezon artystyczny baletu „Harnasie” op. 55. z udziałem Małgorzaty Armanowskiej, Henryka Grychnika, Józefa Fraksteina 22 kwietnia Bielsko-Biała oraz Orkiestry i Chóru PFŚ pod dyrekcją 23 kwietnia Katowice Karola Stryji. W programie Oratorium Koncerty monograficzne w ramach „Stworzenie świata” J. Haydna. obchodów 100. rocznicy urodzin Karola Szymanowskiego z udziałem 5 września Wrocław Stefanii Woytowicz, Jadwigi Rappé, Je- Koncert w ramach Festiwalu „Wratislavia 3, 4 grudnia Katowice rzego Mechlińskiego i Tadeusza Gadziny Cantans”. Orkiestra i Chór PFŚ oraz Orkiestra i Chór PFŚ oraz soliści – Ur- oraz Orkiestry i Chóru PFŚ pod dyrekcją soliści – Małgorzata Armanowska, Ur- szula Trawińska-Moroz, Jadwiga Rappé, Karola Stryji. W programie III Symfonia szula Mitręga, Henryk Grychnik, Jerzy Peter Menzel, Wojciech J. Śmietana oraz „Pieśń o nocy” op. 27, I Koncert skrzypcowy Mechliński i Julian Gembalski pod dy- Zygmunt Antonik, Magdalena Kubsda op. 35 oraz Stabat Mater op. 53. rekcją Clausa Petera Flora wykonali Mszę i Bernard Polok pod dyrekcją Karola Stry- C-dur „Koronacyjną” KV 317 oraz Missa ji wykonali Oratorium na Boże Narodzenie 27 kwietnia Katowice brevis D-dur KV 194 W.A. Mozarta. BWV 248 J.S. Bacha. Orkiestra Kameralna PFŚ pod dyrekcją Koncerty powtórzono w Zabrzu 23 VI Jana W. Hawela, z udziałem Juliana Gem- (kościół św. Anny) i Katowicach 24, 25 VI 12, 13 grudnia Odense balskiego, wykonała Concerto grosso F-dur (Filharmonia Śląska i kościół św. Piotra W Odense (Dania) wystąpił Chór PFŚ, op. 6 nr 9 G.F. Händla, utwór W. Szalonka i Pawła) z Mariolą Kowalczyk w miejsce wykonując z solistami duńskimi oraz pt. Toccata Polyphonica, Koncert organowy Urszuli Mitręgi.

84 17 września Katowice pod dyrekcją Jamesa Tuggle, z udziałem 4, 5 marca Katowice Inauguracja sezonu artystycznego z udzia- Marii Ćwiakowskiej, wykonały Fragmen- ty ze suit I i II „Romeo i Julia” op. 64 oraz 6 marca Zabrze łem Tadeusza Żmudzińskiego. W pro- Koncert monograficzny w 150. rocznicę Kantatę „Aleksander Newski” op. 78. gramie Concerto grosso B. Szabelskiego urodzin Johannesa Brahmsa. Orkiestra oraz IV Symfonia koncertująca op. 60 i Chór PFŚ oraz Delfina Ambroziak i II Symfonia B-dur op. 19 K. Szymanow- 3 grudnia Katowice i Peter Tschaplik pod dyrekcją Clausa skiego. Prawykonanie Koncertu fortepianowego Petera Flora wykonali Ein Deutsches Edwarda Bogusławskiego z solistą Jó- Requiem op. 45. 30 września Bielsko-Biała zefem Stomplem. Ponadto w programie Etiuda b-moll op. 4 nr 3 Szymanowskiego- 1 października Katowice -Fitelberga oraz IX Symfonia e-moll op. 95 Orkiestrą PFŚ dyrygował Takuo Yuasa, so- „Z Nowego Świata” A. Dvořáka. listą był Krzysztof Jakowicz. W programie: K. Szymanowski – I Koncert skrzypcowy op. 35 oraz Bruckner V Symfonia B-dur. 16 grudnia Zabrze, kościół św. Anny 17 grudnia Katowice, Filharmonia 18 grudnia Katowice, kościół Mariacki Orkiestra i Chór PFŚ oraz soliści – Ja- dwiga Romańska, Mariola Kowalczyk, Henryk Grychnik i Wojciech J. Śmietana pod dyrekcją Atsushi Nukiego wykonali 18 marca Katowice Symfonię e-moll nr 44 oraz Mszę B-dur 19 marca Częstochowa („Theresienmesse”) Haydna. Koncert monograficzny poświęcony twór- czości Krzysztofa Pendereckiego. Z Or- 27 stycznia Bielsko-Biała kiestrą i Chórem PFŚ wystąpili Jadwiga 28 stycznia Katowice Gadulanka, Urszula Mitręga, Henryk Grychnik i Maciej Witkiewicz. W pro- 1 października 1983 Keiko Urushihara, laureatka I nagrody Pierwszy koncert Orkiestry Kameral- VIII Międzynarodowego Konkursu gramie II Symfonia „Bożonarodzeniowa” nej PFŚ za granicą (Wiedeń). Orkie- Skrzypcowego im. H. Wieniawskiego, i Te Deum. Dyrygował Karol Stryja. stra pod dyrekcją Atsushi Nukiego, z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola z udziałem Aurelego Błaszczoka i Pawła Stryji wykonała Koncert skrzypcowy D-dur 24 marca Bielsko-Biała Domańskiego, wykonała Divertimento op. 77 J. Brahmsa. Program uzupełniły D-dur KV 136 i Marsz D-dur KV 173b 25 marca Katowice Wariacje b-moll op. 3 Szymanowskiego- W 100. rocznicę śmierci R. Wagnera W.A. Mozarta, Koncert na dwoje skrzypiec -Wiłkomirskiego oraz VI Symfonia h-moll i 110. rocznicę urodzin S. Rachmaninowa d-moll H. Pattenhausena oraz Symfonię op. 74 „Patetyczna” P. Czajkowskiego. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Kurta Wössa, nr 44 J. Haydna. z udziałem Wiktora Jerieski, wykonała 20 lutego Pszczyna Rapsodię na temat Paganiniego op. 43 30 października Katowice S. Rachmaninowa oraz fragmenty oper Gościnny koncert Moskiewskiej Orkie- 22 lutego Katowice Orkiestra Kameralna PFŚ pod dyrekcją „Śpiewacy Norymberscy”, „Zmierzch stry Kameralnej. W programie Mozart, bogów”, „Tannhäuser” i „Lohengrin” Szostakowicz, Vivaldi. Jana W. Hawela, z udziałem Jadwigi Kotnowskiej, wykonała Koncert fletowy R. Wagnera. d-moll C.Ph.E. Bacha. Program uzu- 18 listopada Gliwice pełniły dzieła Haendla, Mendelssohna 19 listopada Katowice Bartholdy’ego i Bartóka. Koncert monograficzny poświęcony S. Prokofiewowi. Orkiestra i Chór PFŚ

85 27 marca Chorzów Koncert na kwartet smyczkowy i orkiestrę wykonała V Symfonię e-moll op. 64 oraz op. 131 L. Spohra. Program uzupełniły Koncert skrzypcowy D-dur op. 35 P. Czaj- 29 marca Katowice dzieła Skalkottasa i Brahmsa. kowskiego. Koncert muzyki barokowej w wykonaniu Daniela Podlovskiego, Ewy Kowalczyk, Marioli Kowalczyk i Romana Jochem- 15 maja Pszczyna czyka oraz Orkiestry Kameralnej PFŚ 17 maja Katowice i Chóru Żeńskiego PLM w Katowicach. Orkiestra Kameralna PFŚ pod dyrekcją W programie Pory roku op. 8 nr 1-4 A. Vi- Jana W. Hawela, z udziałem Romana valdiego i Stabat Mater G.B. Pergolesiego. Lasockiego, wykonała Symfonię koncer- Dyrygował Jan W. Hawel. tującą na skrzypce i orkiestrę kameralną E. Bogusławskiego. Program uzupełniły 12 kwietnia Katowice III Koncert brandenburski G-dur BWV Z Orkiestrą Kameralną PFŚ pod dyrek- 1048 J.S. Bacha oraz Serenada na orkiestrę cją Jana W. Hawela wystąpił Michael smyczkową op. 2 M. Karłowicza. Flaksman. W programie Koncerty wio- 22 września Czechowice lonczelowe: D-dur op. 9 nr 3 A. Vivaldiego 3 czerwca Katowice 24 września Katowice i g-moll G.M. Moona. Program uzupełni- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Jerzego Sal- Konstanty A. Kulka i Józef Frakstein ły I Sonata G-dur na orkiestrę smyczkową warowskiego, z udziałem Józefa Świdra, wystąpili z Orkiestrą i Chórem PFŚ G. Rossiniego i Trzy utwory w dawnym wykonała Koncert fortepianowy J. Świdra, pod dyrekcją Karola Stryji w koncer- stylu H.M. Góreckiego. Musique solennelle M. Stachowskiego oraz tach, na program których złożyły się: V Symfonię B-dur op. 100 S. Prokofiewa. Muzyka na smyczki, trąbki i perkusję G. Bacewicz, II Koncert skrzypcowy d-moll 23 czerwca Zabrze op. 22 H. Wieniawskiego, Beatus Vir op. 38 H.M. Góreckiego oraz Victoria 24 czerwca Katowice W. Kilara. 25 czerwca Bielsko-Biała 26 czerwca Chorzów 29, 30 września Katowice Koncerty zamykające sezon artystyczny Jubileuszowe koncerty 70-lecia Chóru z udziałem Urszuli Trawińskiej-Moroz, „Ogniwo”. Z solistami – Stanisławą Jadwigi Rappé, Eugeniusza Sąsiad- Marciniak-Gowarzewską, Henrykiem ka, Józefa Fraksteina oraz Orkiestry Grychnikiem i Tadeuszem Leśniczakiem 29 kwietnia Katowice i Chóru PFŚ pod dyrekcją Karola Stry- – oraz Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola Koncert monograficzny Jana W. Hawela. ji. W programie Oratorium „Mesjasz” Stryji wykonał on Oratorium „Pory roku” Józef Stompel, Michalina Growiec, Hen- G.F. Händla. J. Haydna. ryk Grychnik, Wojciech Dyląg i Marian Skorupa (recyt.), Orkiestra i Chór PFŚ 4 września Wrocław 6-11 października oraz Chór Żeński PLM w Katowicach Ponowne wykonanie Oratorium „Mesjasz” Koncerty Orkiestry Kameralnej PFŚ pod dyrekcją kompozytora wykonali Sin- G.F. Händla w koncercie w ramach Fe- w Austrii (Zwettl) – udział w Festiwalu fonię concertante nr 6 na fortepian i orkiestrę stiwalu „Wratislavia Cantans” (z Urszulą „Vario Art”. Z solistami Aurelim Błasz- (prawykonanie) oraz Oratorium Polskie na Mitręgą w miejsce Jadwigi Rappé). czokiem i Eugeniuszem Modliszewskim głosy solowe, chór mieszany oraz orkiestrę. pod dyrekcją Atsushi Nukiego wykonała 18 września Katowice ona 8 X dzieła J.S. Bacha, Fascha i Mo- 5 maja Czechowice W gościnnym koncercie Akademicka zarta, a w koncercie 9 X – pod dyrekcją Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Jana W. Hawela – dzieła Janiewicza, Kar- 6 maja Katowice łowicza, Spisaka, Hawela i Góreckiego. Orkiestra PFŚ oraz Kwartet Wilanowski Leningradzkiej pod dyrekcją Arvida pod dyrekcją Georga Thymisa wykonali Jansona, z udziałem Grigorija Żyslina,

86 7 października 1-8 listopada 29 listopada Katowice Występ Orkiestry PFŚ w Austrii (). Tournée koncertowe Orkiestry PFŚ po Recital Bernarda Ringeissena. W pro- Pod dyrekcją Karola Stryji, z udziałem Włoszech (Palermo, Catania, Cosenza, gramie Haydn, Liszt, Rachmaninow (12 solistów – Thomasa Christiana, Milana Mesyna). Z udziałem Jadwigi Gadulanki, preludiów). Turkovica i Wolfganga Schulza, zapre- Krystyny Szostek-Radkowej, Henryka zentowała ona utwory Ferrery, Cerhy, Grychnika, Macieja Witkiewicza i Ta- 3-11 grudnia Katowice Pernesa i Kilara (Krzesany). deusza Żmudzińskiego oraz Chóru PFŚ II Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów pod dyrekcją Karola Stryji wykonała ona im. Grzegorza Fitelberga. Decyzją jury pod 11 października Katowice Fantazję c-moll na fortepian, chór i orkiestrę przewodnictwem Karola Stryji I nagrodę Recital Edwarda Auera. W programie op. 80 oraz IX Symfonię d-moll op. 125 otrzymał Chikara Imamura ( Japonia), muzyka Chopina. L. van Beethovena. II – Anton Zapf (RFN), III – Andreas Weiss (RFN) oraz wyróżnienia – Zbigniew 3 listopada Cieszyn Graca (Polska) i Ruben Silva (Boliwia). 4 listopada Katowice Orkiestra Kameralna PFŚ pod dyrekcją Jana W. Hawela dokonała prawykonania Ewokacji na fortepian i orkiestrę smyczkową Józefa Świdra – z kompozytorem przy fortepianie – i po raz pierwszy w Polsce wykonała Medytacje J.W. Hawela. Program uzupełniły dzieła Janiewicza i Spisaka. 12 października Katowice Rozpoczęcie nowego cyklu monogra- ficznych koncertów symfonicznych dla młodzieży szkolnej – afiszowanych, z drukowanymi programami. W pierw- szym koncercie Orkiestra PFŚ z solistą Adamem Taubicem pod dyrekcją Karola Stryji wykonała II Suitę „Dafnis i Chloe” M. Ravela, Koncert skrzypcowy A-dur op. 8 M. Karłowicza oraz II Symfonię „Bożo- narodzeniową” K. Pendereckiego. Słowo o muzyce – Karol Bula. 15 października W koncercie w Norymberdze-Fürth (RFN) Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, z udziałem Konstantego A. Kulki, wykonała m.in. Koncert skrzyp- cowy e-moll op. 64 F. Mendelssohna Bartholdy’ego, II Suitę „Dafnis i Chloe” Ravela oraz II Symfonię „Bożonarodzenio- wą” K. Pendereckiego.

Laureaci II Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga.

87 16 grudnia Katowice 19 marca Poznań op. 48 G. Faurégo. Program uzupełniła Małgorzata Armanowska, Maria Ćwia- Orkiestra Kameralna PFŚ wystąpiła VI Symfonia C-dur D 589 F. Schuberta. kowska, Henryk Grychnik, Wojciech w Festiwalu „Poznańska Wiosna”. Pod J. Śmietana oraz Orkiestra i Chór PFŚ dyrekcją Jana W. Hawela, z udziałem Je- 17 maja Bielsko-Biała pod dyrekcją Jerzego Salwarowskiego rzego Kotyczki, Józefa Świdra oraz Józefa wykonali Mszę uroczystą C-dur op. 51 Serafina, wykonała dzieła Szeligowskiego, 18 maja Katowice J. Elsnera oraz Symfonię A-dur KV 201 Świdra, Hawela i A. Blocha. Orkiestra i Chór PFŚ pod dyrekcją Kurta W.A. Mozarta. Rapfa, z udziałem Carlosa Cebro oraz Bożeny Betley-Sieradzkiej, Elżbiety 24, 25 marca Poznań Hornung, Jerzego Knetiga i Wojciecha W Festiwalu „Poznańska Wiosna” Chór 16 lutego Bielsko-Biała J. Śmietany w koncercie monograficz- PFŚ pod kierownictwem Jana Wojtachy 17 lutego Katowice nym poświęconym Mozartowi wykonały

1984 uczestniczył w wykonaniu Ad Matrem Orkiestra i Chór PFŚ pod dyrekcją Koncert fortepianowy d-moll KV 466 oraz H.M. Góreckiego i Te Deum K. Pende- Carla R. Larssona wykonały I Symfonię Requiem KV 626. „Sérieuse” F. Berwalda, Suitę orkiestrową reckiego. „Orfeusz w mieście” A. Rosenberga oraz 6 czerwca Katowice Symfonię psalmów I. Strawińskiego. 13, 14 kwietnia Warszawa W koncercie dyplomowym absolwentów Koncerty w Filharmonii Narodowej Akademii Muzycznej z Orkiestrą PFŚ z udziałem Stojki Milanowej. Dokonano 15 marca Cieszyn pod dyrekcją Jerzego Salwarowskiego prawykonania Capriccia Marka Stachow- 16 marca Katowice wystąpili Ewa Dłubak, Felicja Roczek, skiego. W programie ponadto Koncert Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Jerzego Czesław Gałka i Henryk Frankowski. skrzypcowy e-moll op. 64 F. Mendelssohna Salwarowskiego, z udziałem Urszuli Mi- W programie m.in. Mozart, Moniuszko, Bartholdy’ego i Symfonia d-moll C. Franc- tręgi, wykonała Symfonię g-moll KV 550 Bizet, Puccini. ka. Dyrygował Jerzy Salwarowski. W.A. Mozarta, Kindertotenlieder G. Mah- lera oraz Poemat symfoniczny „Don Juan” 14 czerwca Bielsko-Biała op. 20 R. Straussa. rec. 15 kwietnia Pszczyna Światosław Richter wystąpił z recitalem 15 czerwca Katowice w Zamku Pszczyńskim, wykonując dzieła 16 czerwca Zabrze Brahmsa i Rachmaninowa. Słowo o mu- W koncertach zamykających sezon zyce: Kamila Kiełbińska. artystyczny z Orkiestrą i Chórem PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji wystąpili Ewa 26 kwietnia Zabrze Iżykowska, Jerzy Knetig i Jerzy Mechliń- ski. W programie Oratorium „Stworzenie 27 kwietnia Katowice świata” J. Haydna. Orkiestra i Chór PFŚ pod dyrekcją Lo- thara Seyfartha, z udziałem Małgorzaty Armanowskiej, Andrzeja Hiolskiego 30 lipca-3 sierpnia i Zygmunta Antonika, wykonały Requiem Wyjazd koncertowy do Austrii (Wiedeń). W ramach „Wiener Musiksommer” orkiestra pod dyrekcją Karola Stryji wykonała m.in. z Konstantym A. Kulką I Koncert skrzypcowy op. 35 K. Szyma- nowskiego. W drugim koncercie festi- walowym pod dyrekcją Thomasa Koncza wykonała III Symfonię F-dur op. 90 J. Brahmsa, Concerto „Wolfgang Amadeus” E. Urbannera i Obrazki z wystawy Mu- Światosław Richter podczas swojej próby sorgskiego-Ravela.

88 28 sierpnia-10 września 7 października Katowice /…/ Prawdziwie porywająca dla publiczności okazała Tournée koncertowe po Francji (La Recital Victorii de los Angeles (z Iainem się dalsza część wieczoru. W „Trenach na śmierć dzieci” Chaise-Dieu, Troyes) i Szwajcarii (Sion). Burnsidem – fortepian). W programie Mahlera tak U. Mitręga, jak i orkiestra wybornie W programach Orkiestry i Chóru PFŚ, Scarlatii, Pergolesi, Haendel, Schubert, prowadzona przez J.Salwarowskiego przechodziła z którymi wystąpili Delfina Ambro- Chopin, Schumann, Fauré, Granados, samą siebie. /…/ Muzycy, szczególnie sekcji dętej, ziak, Krystyna Szostek-Radkowa, Józef Mompou i in. zauroczeni subtelnym i pełnym niuansów emisyjnych Homik, Jerzy Mechliński, Leonard śpiewem solistki grali nie tylko bezbłędnie, grali wprost nadzwyczajnie, starając się wydobyć z instru- A. Mróz, Stefan Kamasa, Andrzej Cho- 12 października Pszczyna rosiński i Aleksander La Goya, znalazły mentów najbardziej niesamowite barwy – to ponure, Koncert Orkiestry Kameralnej PFŚ się m.in. Missa solemnis D-dur op. 123 to znów jaskrawe, lecz delikatne. Razem tworzyło to w Festiwalu „Wieczory u Telemanna”. L. van Beethovena, Te Deum H. Berlioza, coś na kształt nadrealnego tła dla jakże subiektywnej, Orkiestra pod dyrekcją Jana W. Hawela, III Symfonia „Organowa” C. Saint-Saënsa, przez to żarliwej i przejmującej wypowiedzi solistki. z udziałem Stanisława Kuka, wykonała Stabat Mater op. 53 K. Szymanowskiego Z podobną doskonałością i z jakimż impetem orkiestra dzieła Telemanna, Corellego, Vivaldiego i Muzyka żałobna W. Lutosławskiego. zagrała straussowski poemat „Don Juan”. Dyrygent i Haendla. Dyrygował Jerzy Salwarowski. potrafił utrzymać ten duży zespół w koncentracji z poprzedniego dzieła, co pozwoliło mu na narzucenie 25 września Warszawa 19 października Katowice zawrotnego tempa gry. Wymagania techniczne uległy W uroczystym koncercie kończącym ob- wtedy zwielokrotnieniu, podobnie jak i artystyczny ich W koncercie XXVII „Warszawskiej Jesie- chody Roku Muzyki Czeskiej Orkiestra efekt. /…/ ni” Orkiestra i Chór PFŚ, Chór Dziecięcy PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, z udzia- Bogusław Tabaka, PLM w Katowicach, Zespół akordeoni- łem Jiřego Skovajsa, wykonała dzieła „Dziennik Zachodni”, 19.03.1984 stów oraz Jadwiga Gadulanka, Maciej Smetany, Dvořáka i Martinů (III Koncert Witkiewicz i Bruno Canino. Obok in- fortepianowy). nych utworów dokonali prawykonań m.in. Concerto avec plusieurs instruments Nr 4 Paula-Heinza Dittricha pod batutą 25 października Bielsko-Biała kompozytora i Atlantydy II Rafała Augu- 26 października Katowice styna pod dyrekcją Karola Stryji. Eugene Indjic wykonał z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Czesława Płaczka II Koncert 2 października fortepianowy c-moll op. 18 Rachmaninowa. Orkiestra Kameralna PFŚ pod dyrekcją Ponadto w programie H. Berlioz – Kar- Jana W. Hawela wystąpiła z koncertem nawał rzymski op. 9 oraz S. Wiechowicz w Meschede (RFN). W programie Mo- – List do Marca Chagalla; soliści: Stanisła- zart, Spisak, Ireland, Czajkowski. wa Marciniak-Gowarzewska, Alicja Mar- czak-Faberowa oraz Krystyna Gawrońska 4 października Zabrze i Jan Klemens (recyt.). 5 października Katowice 2-9 listopada W koncertach inaugurujących sezon VI Festiwal Muzyki Rosyjskiej i Ra- artystyczny Orkiestra i Chór PFŚ pod dzieckiej. W koncertach na terenie całego dyrekcją Karola Stryji dokonały prawy- województwa (m.in. Katowice, Rybnik, konania „Polonii” na skrzypce i orkiestrę Oświęcim, Będzin, Wodzisław) występo- Edwarda Bogusławskiego. W programie wały następujące zespoły: Orkiestra Sym- ponadto Koncert e-moll op. 11 F. Chopina foniczna i Kameralna PFŚ, WOSPRiTV, oraz dzieła Moniuszki i Augustyna – so- Orkiestra Symfoniczna Filharmonii im. listami byli Lidia Grychtołówna i Roman Janačka w Ostrawie. Wśród solistów byli: Lasocki. Victoria de los Angeles

89 Lidia Grychtołówna, Roman Jabłoński, (recyt.) oraz Chór Męski „Pochodnia” 29 marca Katowice Urszula Mitręga, Dagmar Baloghova. z Częstochowy. W programie ponadto Ze Śląską Orkiestrą Kameralną pod dy- Koncert e-moll op. 11 F. Chopina z solistką rekcją Jana W. Hawela wystąpił Roman 16 listopada Katowice Haliną Czerny-Stefańską. Dyrygował Jabłoński, wykonując Koncert wiolonczelo- Koncert kompozytorski Augustyna Karol Stryja. wy C-dur J. Haydna. W programie ponad- Blocha. Orkiestrą PFŚ dyrygował kom- to Symfonia A-dur KV 201 W.A. Mozarta pozytor, solistką była Halina Łukomska. 22-27 lutego oraz Wariacje na temat Franka Bridge’a W programie m.in. Warstwy czasu, Eks- Koncerty Orkiestry Kameralnej PFŚ op. 10 B. Brittena. presje na sopran i orkiestrę, Oczekiwanie. w NRD (Burg Scheidungen, Halle) z udziałem Jerzego Kotyczki. W pro- 16 kwietnia Katowice 6 grudnia Bielsko-Biała gramie m.in. Haendel, Mozart, Hawel. Recital Grigorija Sokołowa. W progra- 7 grudnia Katowice Dyrygował Jan W. Hawel. mie Beethoven, Skriabin, Strawiński, Orkiestra i Chór PFŚ oraz soliści – Maria Arapow. Czechowska, Krystyna Szostek-Radko- 1 marca Katowice wa, Nigel Robson i Józef Frakstein oraz W koncercie jubileuszowym 30-lecia 17 kwietnia Wrocław Zygmunt Antonik pod dyrekcją Karola pracy artystycznej Pawła Świętego na W II Dniach Muzyki Nowej Śląska Stryji wykonali Oratorium „Paulus” op. 36 stanowisku koncertmistrza Filharmonii Orkiestra Kameralna oraz Grzegorz F. Mendelssohna Bartholdy’ego. rec. Śląskiej z orkiestrą wystąpił jubilat wraz Olkiewicz i Roman Lasocki pod dyrek- z Eugeniuszem Pawełkiem, Jerzym cją Jana W. Hawela wykonali Symfonię Mechlińskim, Wacławem Łazarzem Nr 2 A. Krzanowskiego, Intermezzo na flet i Chórem PFŚ. W programie J.S. Bach. i orkiestrę kameralną A. Glinkowskiego, Dyrygował Zbigniew Staniszewski. Medytacje J.W. Hawela i Symfonię kon- certującą E. Bogusławskiego. 13 marca Katowice Recital Jewgenija Mogilewskiego. W pro- 3 maja Katowice gramie Chopin, Musorgski, Ravel. 4 maja Zabrze Koncerty Orkiestry i Chóru PFŚ w 300. 14 marca Katowice rocznicę urodzin Jana Sebastiana Bacha, Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Kurta Wössa, z udziałem Marii Czechowskiej, Krystyny 24 stycznia Czechowice z udziałem Harumi Hanafusy, wykonała Szostek-Radkowej, Henryka Grychnika 25 stycznia Katowice II Symfonię c-moll A. Brucknera i Koncert i Andrzeja Poraszki. W programie Wielka

1985 Urszula Mitręga, Neal Larrabee oraz Or- fortepianowy D-dur „Koronacyjny” KV 537 Msza h-moll BWV 232 J.S. Bacha. Dyry- kiestra i Chór PFŚ pod dyrekcją Karola W.A. Mozarta. gował Bruno Weil. Stryji wykonali II Koncert B-dur op. 83 J. Brahmsa oraz Kantatę „Aleksander New- 28-31 marca 14 maja Łańcut ski” op. 78 S. Prokofiewa. Koncerty w Ruse (Bułgaria) w ramach Koncert Orkiestry i Chóru PFŚ w Zam- XXV Marcowych Dni Muzycznych, ku Łańcuckim w ramach Festiwalu, 14 lutego Katowice z udziałem Jadwigi Gadulanki, Krysty- z udziałem Barbary Zagórzanki, Stefanii ny Szostek-Radkowej, Jerzego Knetiga Toczyskiej, Józefa Homika i Romualda 16 lutego Warszawa i Macieja Witkiewicza oraz Haliny Czer- W koncercie upamiętniającym 40-lecie Tesarowicza. W programie Requiem ny-Stefańskiej. Orkiestrą PFŚ dyrygował G. Verdiego. Dyrygował Karol Stryja. Polski Ludowej dokonano prawykonania Karol Stryja. W programie m.in. Koncert Oratorium „Nike Varsoviensis” Benedykta e-moll op. 11 F. Chopina, II Suita „Dafnis Konowalskiego; z Orkiestrą i Chórem i Chloe” M. Ravela oraz II Symfonia „Pro- PFŚ wystąpili Małgorzata Armanow- meteusz” A. Rajczewa. ska, Tadeusz Leśniczak i Jerzy Połoński

90 23 maja Bielsko-Biała 7 czerwca Katowice Po kilkakrotnych, bezskutecznych próbach udało się 24 maja Katowice Orkiestra i Chór PFŚ oraz Małgorzata wreszcie dyrektorowi Karolowi Stryji doprowadzić do wykonania przez Filharmonię Śląską monumen- Orkiestra PFŚ wystąpiła z Krzysztofem Armanowska, Ewa Iżykowska, Alicja talnego oratorium „Paulus” Feliksa Mendelssohna- Jakowiczem pod dyrekcją Karola Stry- Marczak-Faberowa, Jerzy Knetig, Ka- -Bartholdy’ego. /…/ Wykonania podjęli się: Maria ji z koncertami w ramach obchodów zimierz Myrlak i Józef Frakstein pod Czechowska (sopran), Krystyna Szostek-Radkowa 40-lecia Filharmonii Śląskiej, wykonując dyrekcją Ljubomira Romansky’ego wy- (mezzosopran), Brytyjczyk – Nigel Robson (tenor) II Suitę „Dafnis i Chloe” M. Ravela, I Kon- konali Muzykę do „Rosamundy” D 797 oraz Józef Frakstein (bas). Chór Filharmonii Śląskiej cert skrzypcowy op. 35 K. Szymanowskiego F. Schuberta oraz „Triumf Afrodyty” przygotował do występu jak zawsze Jan Wojtacha, i Obrazki z wystawy Musorgskiego- – koncert sceniczny w 7 częściach C. Orffa zaś całością dyrygował Karol Stryja. Trudno wprost -Ravela. do tekstów Valeriusa Catullusa, Safony i Eurypidesa. wyrazić ogrom doznań, które stały się udziałem szczel- nie salę wypełniającej publiczności. /…/ Zapewne 21 czerwca Katowice koncert zapisze się na długo w pamięci wdzięcznych melomanów, którzy długą owacją dali wyraz najwyż- Koncert monograficzny „Muzyka i teatr szej satysfakcji z wysłuchanego dzieła. Bogusława Schaeffera” z udziałem Adama Stanisław Brakt, Kaczyńskiego, Marka Chołoniewskiego, „Dziennik Zachodni”, 11.12.1984 Mikołaja Grabowskiego i Pawła Świę- tego. W programie m.in. prawykonanie Trzech krótkich utworów na orkiestrę kame- ralną. Orkiestrą PFŚ dyrygował Bogdan Olędzki.

25-28 maja Koncerty w Ostrawie i Ołomuńcu pod dyrekcją Karola Stryji z programem z 23 V, uzupełnionym o Etiudę b-moll op. 4 Nr 3 Szymanowskiego-Fitelberga. 31 maja Katowice W koncercie dyplomowym absolwentów Akademii Muzycznej w Katowicach z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Czesława Płaczka wystąpili Danuta Hajduk, Ewa Janulek, Ryszard Byrdy, Ryszard Sojka, Dariusz Korcz i Michał Korzistka.

Koncert uświetniający jubileusz 40-lecia PFŚ.

91 27 czerwca Bielsko-Biała Nesterienko, Rosalind Plowright, Juan Ponadto w programie IV Symfonia Es-dur Pons, Giuseppe di Stefano, Natalia Troit- „Romantyczna” A. Brucknera. 28 czerwca Katowice skaja, Ingwar Wixell, Giorgio Zancanaro. W koncertach zamykających sezon Programy złożone były z dzieł Mozarta, artystyczny z Orkiestrą i Chórem PFŚ 16-26 września Beethovena, Rossiniego, Verdiego, Mu- wystąpili Hanna Lisowska, Elżbieta Śląska Orkiestra Kameralna w koncer- sorgskiego, Czajkowskiego, Pucciniego, Pańko, Henryk Grychnik, Józef Frakstein tach w RFN (Frauenfeld, Bensheim, Mascagniego, J. Straussa, Prokofiewa, i Władysław Szymański. W programie Schopfheim, Padeborn) zaprezen- Lehára, Webera, Bernsteina i in. III Symfonia W. Lutosławskiego i Te towała dzieła Janiewicza, J.S. Bacha, Deum A. Brucknera. Dyrygował Karol C.Ph.E. Bacha, Brittena i Elgara. Soli- Stryja. stami byli Grzegorz Olkiewicz i Aureli Błaszczok, dyrygował Jan W. Hawel. 10-15 lipca Tournée Chóru PFŚ pod kierownictwem 25 września-2 października Jana Wojtachy. W koncertach w Berlinie W koncertach w RFN (Aschaffenburg), i Chorinie (NRD) chór wziął udział Szwajcarii (Visp) i Austrii (Villach, w wykonaniach Mszy C-dur „Koronacyj- St. Florian, Leoben-Graz) z Orkiestrą nej” KV 317 W.A. Mozarta i Te Deum PFŚ wystąpili Angel Romero, Thomas A. Brucknera z Berliner Sinfonieorche- Christian, Ewa Pobłocka i Krzysztof ster pod dyrekcją Clausa Petera Flora. Jakowicz. W programach koncertów Chopin (Koncert e-moll op. 11), Wieniaw- ski (II Koncert skrzypcowy d-moll op. 22), 18-21 lipca Musorgski, Berg, Rodrigo, Kilar (Krzesa- W koncertach w RFN (Alpirsbach, ny). Dyrygował Karol Stryja. Sonthofen) Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją Jana W. Hawela, z udziałem Jerzego Kotyczki, wykonała dzieła Albi- 13-17 października nioniego, B. Marcella i Haydna. Koncerty Orkiestry PFŚ w Cottbus i Berlinie (NRD) z udziałem Barbary Górzyńskiej. W programach Krzesany 4-20 sierpnia W. Kilara, II Koncert skrzypcowy d-moll Wyjazd Orkiestry i Chóru PFŚ do Szwaj- op. 22 Wieniawskiego, IX Symfonia e-moll carii (Montana, Sion), Włoch (Verona) op. 95 „Z Nowego Świata” A. Dvořáka i Austrii (Villach). W koncertach więli oraz III Symfonia W. Lutosławskiego. udział: Agnes Baltsa, Sarah Brightman, Dyrygował Karol Stryja. Montserrat Caballé, José Carreras, Gabriel Croitoru, Zdzisława Donat, Gabriele Fontana, Nicolai Gedda, Torsten Janicke, 12, 13 września Katowice 22 października Katowice Gwyneth Jones, Christopher Lee, Ma- Koncerty gościnne Filharmonii Moraw- Recital Lwa Własenki. W programie kwala Kaspraszwili, Jurij Marusin, Sherill skiej w Ołomuńcu pod dyrekcją Libora Scarlatti, Mozart, Beethoven, Rachma- Milnes, Paul Miles-Kingston, Jewgenij Mathausera. W programie Glinka, Jana- ninow, Prokofiew. Nesterienko, Elena Obrazcowa, Tibor Var- ček, Czajkowski. ga oraz chór gwiazd opery: Agnes Baltsa, 29, 30 listopada Katowice Christian Boesch, Renato Bruson, Mont- 19 września Czechowice Anton Zapf, laureat II nagrody II Mię- serrat Caballé, José Carreras, Zdzisława 20 września Katowice dzynarodowego Konkursu Dyrygentów Donat, Soña Ghazarian, Bonaldo Giaiotti, W koncertach inaugurujących sezon arty- im. G. Fitelberga, poprowadził II Symfonię Gwyneth Jones, Udo Jürgens, Christo- styczny 1985/86 Orkiestra PFŚ oraz Tho- c-moll G. Mahlera. Z Orkiestrą i Chórem pher Lee, Andrew Lloyd Webber, Paul mas Christian pod dyrekcją Karola Stryji PFŚ wystąpiły Maria Czechowska i Ma- Miles-Kingston, Sherill Milnes, Jewgenij wykonali Koncert skrzypcowy A. Berga. ria Olkisz.

92 19 grudnia Chorzów, siego z solistkami – Jadwigą Romańską kameralną G.F. Händla w opracowaniu i Elżbietą Pańko oraz Chórem PFŚ i Se- K. Wiłkomirskiego. 20 grudnia Katowice, renada C-dur op. 48 P. Czajkowskiego. Orkiestra i Chór PFŚ, Chór „Ogniwo” i Chór Żeński PLM w Katowicach oraz 6-12 kwietnia soliści – Józef Homik, Ireneusz Jagła 16 marca Częstochowa Tournée koncertowe po RFN (Trossin- i Maurycy Merunowicz pod dyrekcją W koncercie w ramach XIX Festiwalu gen, Biel, Feldkirch). Orkiestra PFŚ oraz Karola Stryji wykonali Little B-A-C-H- Skrzypcowego im. Grażyny Bacewicz soliści – Ewa Pobłocka i Michael Beroff -Symphony W. Szalonka oraz Te Deum Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją w programach koncertów pod dyrek- op. 22 H. Berlioza. Jana W. Hawela, z udziałem Aurelego cją Karola Stryji zaprezentowali m.in. Błaszczoka, wykonała dzieła J.S. Bacha, Hommage a Johannes Brahms K. Meyera, Mozarta i Czajkowskiego. W tym sa- Symfonię fantastyczną op. 14 H. Berlioza, 23 stycznia Dąbrowa Górnicza mym dniu Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Koncerty fortepianowe G-dur i D-dur 24 stycznia Katowice Szymona Kawalli, z udziałem Romana M. Ravela oraz II Symfonię „Bożonarodze- 1986 Chikara Imamura, laureat I nagrody na Lasockiego, wykonała na koncercie sym- niową” K. Pendereckiego. II Międzynarodowym Konkursie Dyry- fonicznym XIX Festiwalu Skrzypcowego gentów im. G. Fitelberga, poprowadził im. Grażyny Bacewicz Uwerturę polską 24 kwietnia Bielsko-Biała z Orkiestrą PFŚ La flute de jade E. Kna- i VII Koncert skrzypcowy G. Bacewicz, 25 kwietnia Katowice pika, Koncert skrzypcowy Chaczaturiana Kościelec 1909 W. Kilara i Przebudzenie W koncertach z udziałem Anny Male- oraz IV Symfonię B-dur op. 60 L. van Jakuba K. Pendereckiego. Beethovena. Solistami byli Małgorzata wicz-Madej i Romana Magilla Orkiestra Armanowska i Sławomir Tomasik. PFŚ pod dyrekcją Bogdana Olędzkiego 6 kwietnia Pszczyna wykonała Monodram „Erwartung” op. 17 7 kwietnia Sosnowiec A. Schönberga i Koncert fortepianowy 30 stycznia Chrzanów Ze Śląską Orkiestrą Kameralną pod d-moll op. 30 S. Rachmaninowa oraz 31 stycznia Katowice dyrekcją Jana W. Hawela wystąpili Anna dokonała prawykonania Missa sinfonica Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Olafa Kocha, i Andrzej Orkiszowie, wykonując Kon- Bogusława Schaeffera. z udziałem Romana Jabłońskiego, wyko- cert g-moll na dwie wiolonczele i orkiestrę nała I Koncert wiolonczelowy a-moll op. 33 Saint-Saënsa oraz III Symfonię d-moll „Wagnerowską” A. Brucknera.

24 lutego Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją Jana W. Hawela, z udziałem Grzego- rza Olkiewicza, wystąpiła z koncertem w Erkelen (RFN). W programie: C.Ph. E. Bach – Koncert fletowy d-moll, A. Co- relli – Concerto grosso op. 6 nr 2, E. Elgar – Serenada e-moll op. 20, F. Mendelssohn Bartholdy – Symfonia D-dur nr 8. 13, 14 marca Katowice Ze Śląską Orkiestrą Kameralną wystąpił w podwójnym charakterze dyrygenta i solisty Tibor Varga, wykonując Pory roku op. 8 Nr 1-4 A. Vivaldiego. Ponadto w programie Stabat Mater G.B. Pergole- Olaf Koch

93 11-16 maja 2 października Tychy 20 listopada Dąbrowa Górnicza Koncerty Orkiestry PFŚ w Siegen i Fürth 3 października Katowice 21 listopada Katowice (RFN) z udziałem Kai Danczowskiej. Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, W koncertach w ramach Śląskich Dni W programie: VII Symfonia A-dur op. 92 z udziałem Jerzego Koeniga, zainaugu- Muzyki Współczesnej Orkiestra PFŚ L. van Beethovena, Uwertura fantastyczna rowała I Festiwal Muzyki Gitarowej. pod dyrekcją Piotra Warzechy, z udziałem „Bajka” St. Moniuszki, Poemat symfonicz- W programie m.in. Concierto de Aranjuez Eugeniusza Knapika, wykonała Riff 62 ny „Dyl Sowizdrzał” op. 28 R. Straus- J. Rodriga. W. Kilara, II Symfonię koncertującą A. La- sa, II Koncert skrzypcowy d-moll op. 22 sonia, Szkice symfoniczne B. Woytowicza H. Wieniawskiego oraz Symfonia fan- 5 października Pszczyna i IV Symfonię B. Szabelskiego. tastyczna op. 14 H. Berlioza. Dyrygował Karol Stryja. 7 października Katowice Recitale Andrzeja Hiolskiego (Helena 22 stycznia Dąbrowa Górnicza 8 czerwca Pszczyna Christienko – fortepian). W programie 23 stycznia Katowice Schubert, Schumann, Chopin, Liszt, 1987 Orkiestra i Chór PFŚ, Chór Żeński 9 czerwca Sosnowiec Moniuszko, Mahler i in. PLM w Katowicach oraz Piotr Paleczny, Recitale Krzysztofa Jakowicza (z Krysty- Feliks Widera i Tadeusz Leśniczak pod ną Borucińską – fortepian) z utworami 19 października Pszczyna dyrekcją Karola Stryji wykonali Livre Mozarta, Paderewskiego, Kreislera, Sa- W „Wieczorach u Telemanna” ze Śląską pour orchestre W. Lutosławskiego, Koncert rasatego i in. Orkiestrą Kameralną pod dyrekcją Jana Es-dur F. Liszta oraz Pieśń o lasach op. 81 W. Hawela wystąpiła Jadwiga Kotnowska. D. Szostakowicza. 19-23 czerwca W programie: G.Ph. Telemann – Koncert Koncerty w Warnie (Bułgaria) z udzia- polski B-dur i Suita-a moll oraz dzieła 13 lutego Bielsko-Biała łem Adama Taubica i Antona Dikova. J.S. Bacha, Mozarta i Haendla. 14 lutego Katowice W programie Rajczew, Kilar, Wieniawski Koncerty karnawałowe Orkiestry PFŚ i Berlioz. Orkiestrą PFŚ dyrygował Karol 31 października-13 listopada pod dyrekcją Kurta Wössa. W programie Stryja. Tournée koncertowe po Włoszech (Ca- utwory Johanna Straussa ojca i syna. stelanza, Bari, Mesyna i in.). Orkiestra 26 czerwca Bielsko-Biała PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, z udzia- 19 lutego Dąbrowa Górnicza 27 czerwca Katowice łem Lidii Grychtołówny oraz Michała 20 lutego Katowice W koncertach zamykających sezon arty- Grabarczyka, zaprezentowała w progra- Koncerty monograficzne muzyki Ger- styczny Orkiestra i Chór PFŚ oraz soliści mach koncertów m.in. VII Symfonię A-dur shwina pod dyrekcją Karola Stryji, – Jadwiga Romańska, Henryk Grychnik op. 92 L. van Beethovena, VI Symfonię z udziałem Pawła Baryły. W programie: i Romuald Tesarowicz pod dyrekcją Karo- op. 54 D. Szostakowicza, Koncerty skrzyp- Suita z opery „Porgy and Bess”, Błękitna la Stryji wykonali Oratorium „Stworzenie cowe D-dur op. 35 P. Czajkowskiego rapsodia, Koncert fortepianowy F-dur oraz świata” J. Haydna. i I fis-moll op. 14 H. Wieniawskiego oraz Amerykanin w Paryżu. V Koncert fortepianowy Es-dur op. 73 L. van Beethovena. 16 września Katowice 23 lutego Katowice W gościnnym koncercie Państwowa Or- W gościnnym koncercie Orkiestra kiestra Symfoniczna Gruzji pod dyrekcją 3-10 listopada Staatsphilharmonie Rheinland-Pfalz pod Dżansuga Kachidze, z udziałem Eteri 16 koncertów Händla w Genewie i dyrekcją Leifa Segerstama, z udziałem Andżaparidze, wykonała II Koncert forte- Lozannie (Szwajcaria) wykonała Śląska Hiroshi Ichidy, wykonała Uwerturę „Eg- pianowy c-moll op. 18 S. Rachmaninowa Orkiestra Kameralna pod dyr. Erica mont” op. 84 L. van Beethovena, Koncert oraz dzieła Webera i Czajkowskiego. Bauera. Solistami byli: André Lui i Lionel skrzypcowy e-moll op. 64 F. Mendelssohna Rogg. Bartholdy’ego oraz Poemat symfoniczny „Życie bohatera” op. 40 R. Straussa (solo – Ferenc Kiss).

94 5 marca Cieszyn 2 kwietnia Tychy -Fest-spiele. Z orkiestrą pod dyrekcją Olafa Kocha oraz solistami niemieckimi 6 marca Katowice 3 kwietnia Katowice zaprezentowano Oratorium „Hercules” Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Ivana Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Fernanda G.F. Händla. Rok później (24 V) chór po- Marinova Joanna Domańska wykonała Lozano, z udziałem Kena Sasakiego, wy- nownie wystąpił w tym dziele z orkiestrą I Koncert fortepianowy d-moll op. 15 konała Chaconne R.C. Chaveza, Tierra de z Halle pod dyrekcją O. Kocha i solistami Brahmsa. Program uzupełniły utwory temporal G. Moncaya, Koncert fortepiano- niemieckimi w Katowicach. Władigerowa i Bartóka. wy C-dur op. 26 S. Prokofiewa oraz Suitę baletową „Ognisty ptak” I. Strawińskiego. 19 marca Częstochowa 19 czerwca Katowice 29 kwietnia Katowice 20 czerwca Bielsko-Biała 20 marca Katowice W koncertach zamykających sezon Orkiestra i Chór PFŚ oraz Natalia Gościnny koncert Orkiestry Janačkovej artystyczny z Orkiestrą i Chórem PFŚ Szachowska, Maria Czechowska, Ewa Filharmonii w Ostrawie pod dyrekcją wystąpili Bożena Kinasz-Mikołajczak, Kowalczyk-Pawlik, Elżbieta Pańko, Jerzy Tomasa Koutnika, z udziałem Bohuslava Henryka Januszewska i Gyorgi Korondi. Knetig i Tadeusz Leśniczak pod dyrekcją Pavlasa. W programie obok Koncertu W programie Symfonia fis-moll nr 45 „Po- Józefa Radwana wystąpili z następującym wiolonczelowego Rudolfa Kubina dzieła żegnalna” J. Haydna i II Symfonia-kantata programem: Ch.W. Gluck – Uwertura do Smetany i Dvořáka. B-dur op. 52 „Lobgesang” F. Mendelssohna opery „Ifigenia w Aulidzie”, L. Boccherini Bartholdy’ego. – Koncert wiolonczelowy B-dur op. 34 oraz 21, 22 maja J.S. Bach – Magnificat BWV 243. Dwa koncerty Orkiestry PFŚ w Gewand- -haus w Lipsku (NRD) z udziałem Kai 25 czerwca Katowice Danczowskiej. W programie: W. Lu- W koncercie dyplomowym absolwentów 24 marca Akademii Muzycznej w Katowicach Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją tosławski – Livre pour orchestre, K. Szy- z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Mirosława Jana W. Hawela wystąpiła w Ostrawie manowski – I Koncert skrzypcowy op. 35, J. Błaszczyka z klasy dyrygentury Karola z następującym programem: P. Czajkow- P. Czajkowski – V Symfonia e-moll op. 64. Stryji wystąpiła Izabela Wandzik-Łabuda. ski – Serenada C-dur op. 48, H.M. Górecki Dyrygował Karol Stryja. – Trzy utwory w dawnym stylu, J. Ireland – Concertino pastorale i W.A. Mozart 30, 31 maja 4, 6 sierpnia – Divertimento F-dur KV 138. Dwa koncerty w Czechosłowacji (Oło- Dwa koncerty w Wiedniu w ramach muniec, Ostrawa). Orkiestra PFŚ pod „Wiener Musik-Sommer”. Orkiestra dyrekcją Karola Stryji, z udziałem Janusza PFŚ wystąpiła pod dyrekcją Karola 26 marca Bielsko-Biała Stryji i Hansa Grafa, z udziałem Miry 27 marca Katowice Olejniczaka, wykonała Livre pour orchestre W. Lutosławskiego, Koncert f-moll op. 21 Zakai. W programie m.in. Pieśni wę- Orkiestra i Chór PFŚ oraz Jolanta Wro- F. Chopina oraz V Symfonię e-moll op. 64 drowca G. Mahlera, Koncert na orkiestrę żyna pod dyrekcją Karola Stryji wystąpiły P. Czajkowskiego. W. Lutosławskiego oraz dzieła Schuberta, z ariami i fragmentami chóralnymi z oper Czajkowskiego i Dvořáka. Donizettiego, Belliniego, Verdiego, Mo- niuszki, Musorgskiego i in. 2 czerwca Katowice Kaja Danczowska i Krystian Zimerman 9-15 września Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją 30 marca Katowice w nadzwyczajnym koncercie kameralnym wykonali Mity op. 20 K. Szymanowskie- Jana W. Hawela wystąpiła z trzema kon- Gościnny koncert Państwowej Małej Or- go oraz Sonaty skrzypcowe G-dur op. 78 certami we Francji (m.in. w Monsols – kiestry Symfonicznej ZSRR pod dyrekcją J. Brahmsa i A-dur C. Francka. Festival du Beaujolais). W programie: Jurija Simonowa i Jewgenija Samojłowa, B. Britten – Wariacje na temat Franka z udziałem Michaiła Pietuchowa. W pro- Bridge’a, P. Czajkowski – Serenada C-dur gramie Salieri i Mozart. 11, 12 czerwca op. 48, Janiewicz-Panufnik – Divertimen- Udział Chóru PFŚ w dwóch koncertach to, W.A. Mozart – Divertimento F-dur w Halle (NRD) w ramach Händel- KV 138.

95 17 września Katowice 15 października Bielsko-Biała 28 stycznia Czechowice Z gościnnym koncertem wystąpiła Pań- 16 października Katowice 29 stycznia Katowice stwowa Akademicka Orkiestra Symfo- Koncerty monograficzne poświęcone Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji, niczna Filharmonii Leningradzkiej pod twórczości Karola Szymanowskiego. z udziałem Delfiny Ambroziak, Jana dyrekcją Eduarda Sierowa. Solistą był Orkiestra i Chór PFŚ oraz Teresa Głą- Kunerta, Krzysztofa Leszczyńskiego oraz Siergiej Stadler. W programie Glinka, bówna i Henryk Grychnik wykonali Jerzego Sterczyńskiego, wykonała Kantatę Mendelssohn Bartholdy (Koncert skrzyp- pod dyrekcją Jerzego Katlewicza Uwer- „Syn marnotrawny” C. Debussy’ego, Kon- cowy e-moll op. 64) i Rachmaninow. turę koncertową E-dur op. 12, I Koncert cert f-moll op. 21 F. Chopina oraz II Suitę skrzypcowy op. 35 oraz fragmenty baletu „Dafnis i Chloe” M. Ravela. 23 września Warszawa „Harnasie” op. 55. W koncercie w ramach XXXI „Warszaw- 18 lutego Katowice skiej Jesieni” Orkiestra i Chór PFŚ oraz 9 listopada Katowice 19 lutego Wrocław Jadwiga Rappé, Elżbieta Pańko, Piotr Koncert kameralny Igora i Walerego Oj- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Jerzego Kusiewicz, Roman Jabłoński i Cezary strachów oraz Natalii Ziercałowej – for- Koska, z udziałem Christopha Richtera, Morawski (recyt.) pod dyrekcją Karola tepian. W programie J.S. Bach, Brahms, wykonała Balladę R. Augustyna, Refren Stryji wykonali Fragmenty na chór i or- Wieniawski, Ysaye i in. op. 21 H.M. Góreckiego i II Koncert kiestrę Z. Mycielskiego (prawykonanie), wiolonczelowy K. Pendereckiego. Słysz, Boże, wołanie moje A. Nikode- 11 listopada Katowice mowicza, Tenere Nordheima, Rotations Gościnny koncert Orkiestry Filharmonii M. Kopytmana i A Sermon, a Narrative 15 marca Katowice Izraelskiej pod dyrekcją Zubina Mehty. and a Prayer I. Strawińskiego. Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrek- W programie: St. Moniuszko – Uwertura cją Jana W. Hawela z solistką Moniką do opery „Halka”, P. Hindemith – Mathis Sikorską-Wojtachą dokonała prawyko- der Maler, J. Brahms – II Symfonia D-dur nania Concertina na klawesyn lub fortepian op. 73. i orkiestrę Jana W. Hawela. W programie ponadto dzieła Mozarta i G. Bacewicz. 4-13 grudnia Katowice III Międzynarodowy Konkurs Dyrygen- 17 marca Dąbrowa Górnicza tów im. Grzegorza Fitelberga. Jury pod 18 marca Katowice przewodnictwem Karola Stryji przyznało Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Mieczysła- I nagrodę Michaelowi Zilmowi (RFN). wa Gawrońskiego, z udziałem Romana II nagrodę otrzymał Patrick Fournillier Lasockiego, wykonała IV Symfonię c-moll (Francja), III – Robert Ziegler (USA), D 417 F. Schuberta, Koncert skrzypcowy wyróżnienia – Andrzej Borejko (ZSRR), K. Meyera oraz Pinie rzymskie O. Re- Marlene Urbay-Lesteiro (Kuba) i Jerzy spighiego. Kosek (Polska). 10 kwietnia Katowice 14 stycznia Bielsko-Biała Recital Ewy Podleś z Jerzym Marchwiń- 15 stycznia Katowice skim (fortepian). W programie Chopin

1988 Orkiestra i Chór PFŚ pod dyrekcją i Czajkowski. Herberta Kegela wykonały z solistami – Bożeną Betley i Andrzejem Hiolskim 21 kwietnia Bielsko-Biała Niemieckie Requiem op. 45 J. Brahmsa. 22 kwietnia Katowice Orkiestra i Chór PFŚ pod dyrekcją Czesława Płaczka, z udziałem Antoniny Zubin Mehta Kowtunow, Katarzyny Suskiej, Henryka

96 Grychnika oraz Czesława Gałki, wyko- 17 maja Katowice 28 maja Katowice nali Symfonię C-dur „Linzką” KV 425 Recital Stanisława Bunina, laureata W.A. Mozarta oraz Mszę „Nelsońską” 29 maja Cieszyn I nagrody na XI Międzynarodowym Gościnny występ Orkiestry Symfonicz- J. Haydna. Konkursie Pianistycznym im. F. Chopina nej Filharmonii w Warnie pod dyrekcją (1985). W programie J.S. Bach, Schu- Iwana Marinowa, z udziałem Jowcza 26 kwietnia Katowice mann, Chopin. Kruszewa. W programie Koncert fortepia- Recital Krzysztofa Jabłońskiego. W pro- nowy D-dur na lewą rękę M. Ravela oraz gramie Chopin, Ravel i Debussy. 19 maja Dąbrowa Górnicza dzieła Dvořáka i Władigerowa. 20 maja Katowice 28 kwietnia Dąbrowa Górnicza Z Orkiestrą PFŚ wystąpił Edward Auer, 29 maja 29 kwietnia Katowice wykonując II Koncert fortepianiowy g-moll Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Zdzisła- op. 16 S. Prokofiewa. Program uzupełniły Jana W. Hawela wystąpiła z solistą Au- wa Szostaka wystąpili Vladimir Viar- Uwertura świąteczna D. Szostakowicza relim Błaszczokiem w Douchy les Mines do, Adam Taubic i Małgorzata Stryja. oraz fragmenty opery „Borys Godunow” (Francja) w ramach festiwalu „Printemps W programie: H. Czyż – Canzona di M. Musorgskiego z solistą Leonardem Culturel du Vallencienois”. W programie: barocco, M. Bruch – Fantazja szkocka A. Mrozem. J.S. Bach – Koncert skrzypcowy E-dur op. 46 i S. Rachmaninow – III Koncert BWV 1042, B. Britten – Wariacje na fortepianowy d-moll op. 30. 26 maja Bielsko-Biała temat Franka Bridge’a op. 10, J.W. Hawel 27 maja Katowice – Moments musicaux, W.A. Mozart – Di- vertimento D-dur KV 136. 13 maja Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji Stryji wystąpił Sidney Harth, wykonując wystąpiła z solistą Adamem Taubicem Koncert skrzypcowy C-dur nr 1 J. Haydna. 16 czerwca Katowice w Fürth (RFN). W programie: M. Kar- W programie ponadto dzieła R. Straussa Koncert dyplomowy absolwentów łowicz – Odwieczne pieśni op. 10, W. Kilar i Schumanna. Akademii Muzycznej w Katowicach. – Krzesany, K. Szymanowski – I Koncert Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Juliusza skrzypcowy op. 35. Michalskiego, absolwenta z klasy dyry- gentury Karola Stryji, wystąpił Robert Marat. W programie Debussy, Chopin, Czajkowski. 23 czerwca Bielsko-Biała 24 czerwca Katowice W koncertach zamykających sezon artystyczny z Orkiestrą i Chórem PFŚ wystąpili Delfina Ambroziak, Bożena Be- tley, Krystyna Szostek-Radkowa, Agata Kobierska, Henryk Grychnik, Kazimierz Pustelak i Jerzy Mechliński. W programie Oratorium „Raj i Peri” op. 50 R. Schuman- na. Dyrygował Karol Stryja. 14 września Katowice W koncercie inaugurującym sezon 1988/89 z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji wykonał Ogłoszenie wyników w III Międzynarodowym Konkursie Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga.

97 Keqrops na fortepian i orkiestrę I. Xenakisa. fortepianowy g-moll op. 22 C. Saint-Saënsa 9 stycznia Gliwice W programie ponadto Haydn i Petrassi. oraz dzieła Beethovena i Mahlera. 10 stycznia Katowice Piotr Paleczny oraz Orkiestra PFŚ pod 16 września Katowice 26 października dyrekcją Karola Stryji wykonali III Kon- Koncert gościnny Orkiestry Symfonicz- Chór PFŚ wystąpił w Halle (NRD) cert brandenburski G-dur BWV 1048 nej Filharmonii Słowackiej w Bratysławie z Orkiestrą Symfoniczną Opery w Hal- J.S. Bacha, Symfonię D-dur nr 73 „La chas- pod dyrekcją Bystřika Režuchy, z udzia- le oraz solistami Adolpho Casusem, se” J. Haydna oraz V Koncert fortepianowy łem Josefa Podhoransky’ego. W progra- Elżbietą Mazur, Katarzyną Suską oraz Es-dur op. 78 L. van Beethovena. mie Koncert wiolonczelowy h-moll op. 104, Włodzimierzem Skalskim pod dyrekcją VIII Symfonia G-dur op. 88 A. Dvořáka Sławomira Kiełbowicza. W programie oraz Ameby J. Grešaka. III Symfonia op. 27 „Pieśń o nocy” oraz 26 stycznia Bielsko-Biała Stabat Mater op. 53 K. Szymanowskiego. 27 stycznia Katowice 16 września Warszawa Monograficzny koncert muzyki Karola Szymanowskiego z okazji 60-lecia Aka- W koncercie inaugurującym XXXI 24 listopada Cieszyn demii Muzycznej im. Karola Szymanow- „Warszawską Jesień” orkiestra pod dy- 25 listopada Katowice skiego w Katowicach w wykonaniu Tade- rekcją Karola Stryji, z udziałem Rogera Orkiestra i Chór PFŚ oraz soliści – Ro- usza Żmudzińskiego, Henryka Grychnika Woodwarda, Andrzeja Dutkiewicza, man Lasocki, Zofia Kilanowicz, Wanda oraz Orkiestry i Chóru PFŚ pod dyrekcją Szabolcsa Esztényi’ego, Eugeniusza Bargiełowska, Wiesława Maliszewska, Karola Stryji. W programie: Nokturn Knapika i Krzysztofa Meyera dokonała Feliks Widera i Czesław Gałka pod i Tarantella op. 28 (oprac. – G. Fitelberg), m.in. prawykonania Omaggio per quattro dyrekcją Jerzego Koska wykonali Toccatę IV Symfonia koncertująca op. 60 i fragmen- pianoforti ed orchestra in memoriam Jorge Szabelskiego, Concerto A. Krzanowskiego, ty z baletu „Harnasie” op. 55. Luis Borges Tomasza Sikorskiego. Kantatę „Chwila westchnienia” A. Glin- kowskiego, Polonia E. Bogusławskiego 2 lutego Cieszyn 30 września Tychy oraz Magnificat Andrzeja Dziadka (pra- Inauguracja Śląskiej Jesieni Gitarowej wykonanie). 3 lutego Katowice – Międzynarodowego Festiwalu i Kon- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Patricka kursu Gitarowego. Z udziałem Costasa 12-16 grudnia Katowice Fournilliera, laureata II nagrody III Mię- dzynarodowego Konkursu Dyrygentów Cotsiolisa Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Dni Muzyki Organowej z udziałem Jo- im. Grzegorza Fitelberga, z udziałem Karola Stryji wykonała m.in. Concierto de achima Grubicha, Juliana Gembalskiego, Andrzeja Jasińskiego, wykonała Symfonię Lieja L. Brouwera. Mirosława Pietkiewicza, Jarosława Mala- g-moll nr 83 „La poule” J. Haydna, Koncert nowicza oraz Śląskiej Orkiestry Kameral- fortepianowy C-dur KV 467 W.A. Mozar- 9 października Pszczyna nej pod dyrekcją Jana W. Hawela i Or- ta oraz V symfonię B-dur D 485 F. Schu- Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrek- kiestry Symfonicznej PFŚ pod dyrekcją berta. rec. cją Jana W. Hawela, z udziałem Jőzsefa Krzysztofa Missony. W programie dzieła Eőtvősa, wykonała w ramach X „Wie- J.S. Bacha, Corellego, Händla, Haydna, czorów u Telemanna” dzieła Corellego, Francka, Surzyńskiego, Messiaena i in. 23 marca Katowice Giulianiego, Haendla i Telemanna. Słowo Koncert Chóru PFŚ pod dyrekcją Jana o muzyce – Kamila Kiełbińska. 5 stycznia Dąbrowa Górnicza Wojtachy, z udziałem Wojciecha J. Śmie- tany. W programie Liturgia Bizantyjska 6 stycznia Katowice (oprac. ks. Z. Złoczowski) 20 października Gliwice 1989 Orkiestra i Chór Żeński PFŚ pod dyrek- 21 października Katowice cją Jerzego Koska, z udziałem Andrzeja Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Michaela Orkisza, wykonały Poemat symfoniczny 30 marca Katowice W sali PFŚ wystąpił Ensemble Instru- Zilma, laureata I nagrody III Między- „Potępiony strzelec” C. Francka, Koncert mental á Vent de Paris. W programie narodowego Konkursu Dyrygentów wiolonczelowy a-moll op. 33 Saint-Saënsa dzieła Debussy’ego, Saint-Saënsa i Far- im. Grzegorza Fitelberga, z udziałem oraz Nokturny na orkiestrę i chór żeński kasa. Bernarda Ringeissena, wykonała Koncert C. Debussy’ego.

98 30 marca Dąbrowa Górnicza dryt i in.). Pod dyrekcją Karola Stryji, /…/ Na koncert 3 lutego zabrakło biletów, a także 31 marca Katowice z udziałem Kai Danczowskiej i Zdzisławy programów dla części publiczności, której udało się Donat, zaprezentowała ona w swych pro- zdobyć bilety. Dyrygował Patrick Fournillier /…/ Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Tomasza gramach dzieła Mozarta, Donizettiego, Jeszcze raz potwierdziły się ogromne możliwości orkie- Bugaja Jerzy Mechliński wykonał 4 Sonety Wieniawskiego (II Koncert skrzypcowy stry, która przecież zawsze pretendowała do miejsca miłosne do słów W. Szekspira T. Bairda. d-moll op. 22), Czajkowskiego, Ravela, w czołówce polskich zespołów symfonicznych. /…/ Program uzupełniły dzieła G. Bacewicz Szostakowicza i Pendereckiego (De na- Symfonia Haydna /…/ grana pełnym, soczystym i Beethovena. tura sonoris). rec. dźwiękiem, a przecież z zachowaniem należytych pro- porcji brzmieniowych. /…/ Dzieło (Symfonia B-dur 27 kwietnia Gliwice 15 czerwca Bielsko-Biała Schuberta – red.) zaprezentowane zostało w sposób 28 kwietnia Katowice nienaganny /…/. Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola 16 czerwca Katowice Solistą wieczoru był Andrzej Jasiński /…/. Od dawna Stryji wystąpiła Kaja Danczowska, wyko- W koncertach zamykających sezon wiadomo, że gra Mozarta wyśmienicie. Tym razem nując II Koncert skrzypcowy d-moll op. 22 1988/89 Orkiestra i Chór PFŚ oraz Elż- artysta przeszedł samego siebie /…/ W Patricku H. Wieniawskiego. W programie ponadto bieta Towarnicka, Jadwiga Teresa Stępień, Fournillier znalazł godnego partnera. Szostakowicz i Ravel. Henryk Grychnik i Józef Frakstein pod Karol Bula, dyrekcją Karola Stryji wykonali Orato- „Ruch Muzyczny” Nr 7/1989 29 kwietnia-7 maja rium „Mesjasz” G.F. Haendla Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Artura Tamayo, Marca Fostera i Karola Stryji, 27 czerwca Katowice /…/ Znakomity był koncert orkiestry Filharmonii z Krzysztofen Jakowiczem, Kają Dan- W koncercie dyplomowym absolwentów Śląskiej, pomimo nie byle konfrontacji, jakiej została czowską oraz solistami portugalski- Akademii Muzycznej w Katowicach poddana, bowiem poprzedniego dnia grała w tym mi, wystąpiła z czterema koncertami z Orkiestrą PFŚ wystąpili Sławomir samym miejscu Filharmonia Leningradzka /…/ Polski w Portugalii (Lizbona, Faro), uczestnicząc Chrzanowski z klasy dyrygentury Karola zespół gra z absolutną precyzją. Posiada znakomitą w trzech międzynarodowych festiwalach Stryji oraz Marek Wysocki. W programie i zdyscyplinowaną sekcję smyczków, drzewo pierwszej (m.in. w 13os Encontros Gulbenkian Weber, Liszt i Brahms. jakości (z jakże wspaniałym na przykład dźwięcznym de Musica Contemporánea). W progra- fagotem) i blachę o szlachetnym brzmieniu, ze świet- mie: E. Nunes, Wieniawski (II Koncert 30 lipca-22 sierpnia ną pierwszą trąbką w Czajkowskim. skrzypcowy d-moll op. 22), Lutosławski Orkiestra i Chór PFŚ oraz soliści Maria „La Voz de Galicia”, po koncercie w La Coruña 1989 (Łańcuch II), Penderecki (II Symfonia Czechowska, Henryk Grychnik, Wie- „Bożonarodzeniowa”), Kilar (Krzesany), sława Maliszewska, Leonard A. Mróz Szostakowicz i Ravel. pod dyrekcją Karol Stryji wystąpili w sie- demnastu koncertach we Francji (m.in. 2 czerwca Zabrze, Katowice w Narbonne, Agde, Gaillac, Toulouse, Z dwoma koncertami muzyki cerkiewnej Lourdes, Bordeaux, Soulac sur Mer, wystąpił Zespół Muzyki Cerkiewnej St. Pierre d’Oleron, Périgueux, Aurillac) Warszawskiej Opery Kameralnej pod z Requiem KV 626 i Symfonią g-moll dyrekcją Stanisława Głowackiego. W pro- KV 550 W.A. Mozarta. gramie m.in. Bogosławski, Archangielski, Koczergow, Bortniański, Czajkowski, 1 września Katowice Rachmaninow. 2 września Wrocław W uroczystym koncercie upamiętnia- 11 maja-5 czerwca jącym 50. rocznicę wybuchu II woj- Tournée koncertowe Orkiestry PFŚ po ny światowej i nazajutrz na Festiwalu Hiszpanii (Saragossa, Gijon, Valladolid, „Wratislavia Cantans” Orkiestra i Chór La Coruña, Alicante, Barcelona, Ma- PFŚ, Poznański Chór Chłopięcy oraz

99 /…/ Wykonawcami były zespoły Chóru i Orkiestry soliści – Brenda Jackson, Attila Fülöp 2-25 listopada Państwowej Filharmonii Śląskiej i Poznańskiego Chóru i Jerzy Mechliński pod dyrekcją Karola Tournée koncertowe po RFN (m.in. Chłopięcego pod dyrekcją Karola Stryi, partie solowe Stryji wykonali War Requiem op. 66 Schweinfurt, Stuttgart, Brema, Wil- śpiewali: murzyńska sopranistka Brenda Jackson, B. Brittena. rec. helmshaven, Mannheim, Kaiserslautern) węgierski tenor Attila Fülop, polski baryton Jerzy Me- i Austrii (m.in. Villach, Wiedeń). Pod chliński. Był to jeden z najlepszych koncertów orato- 14 września Katowice dyrekcją Karola Stryji i Friedricha Cerhy ryjnych festiwalu. Piękna, uduchowiona interpretacja 16 września Warszawa (Wiedeń) Orkiestra PFŚ oraz soliści dzieła Brittena – jaką dał Karol Stryja – eksponowała W koncercie inaugurującym sezon ar- – Nelson Freire, Heinrich Schiff i Richard głównie liryczny, kontemplacyjny wątek War Requiem, tystyczny, powtórzonym w Katedrze św. Salter zaprezentowali programy złożone na czele z przejmującą Lacrimosa, cudownie zaśpie- Jana w Warszawie w ramach XXXII z dzieł Beethovena, Webera, Brahmsa, waną przez Brendę Jackson, oraz równie ekspresyjnym „Warszawskiej Jesieni”, Orkiestra i Chór Czajkowskiego, R. Straussa, Sibeliusa, Agnus Dei. Nie zabrakło i akcentów przeszywającego PFŚ, Schola Cantorum Gedanensis oraz Strawińskiego, Pendereckiego i Cerhy dramatyzmu /…/ Długo będziemy pamiętać cudow- Henryk Borkowski (recyt.), John Shirley (koncert kompozytorski). rec. ne, niematerialne, rozpływające się w pogłosie katedry Quirk i Jarosław Malanowicz pod dyrekcją piana chórów. Śląski zespół potwierdził swoją pozycję Karola Stryji i Augustyna Blocha wykonali w gronie najlepszych polskich zespołów filharmonicz- Albowiem nadejdzie światłość Twoja A. Blo- nych. cha i Wizje św. Augustyna M. Tippetta. Leszek Polony, „Ruch Muzyczny” Nr 22/1989

/…/ Wielki swój udział w osiągnięciu wspaniałego rezultatu mieli zarówno baryton Richard Salter /…/, jak i przede wszystkim Państwowa Filharmonia z Ka- towic, która na tym koncercie okazała się być orkiestrą pierwszej klasy dla nowej muzyki. 22 listopada Gliwice „Wiener Zeitung”, Wiedeń 1989 24 listopada Katowice Koncerty Chóru PFŚ pod dyrekcją Jana /…/ „Kaprys Cerhy” napisał Cerha dla Heinricha Wojtachy z okazji jubileuszu 15-lecia Schiffa. Goście z Polski znakomicie mu asystowali. zespołu. Z solistami – Henryką Gierak Orkiestra dowiodła, iż posiada kompetencje do wyko- i Piotrem Beczałą wykonał on Całonocne nywania takich zadań i pozostawiła po sobie bardzo czuwanie S. Rachmaninowa. dobre wrażenie. „Kurier”, Wiedeń 1989 7-9 grudnia Warszawa Koncerty Orkiestry PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji oraz Śląskiej Orkiestry Kameralnej pod dyrekcją Jana W. Ha- wela (8, 9 XII). Orkiestra Symfoniczna 14 listopada Katowice wykonała III Symfonię c-moll „Organową” Recital organowy Juliana Gembalskie- op. 78 C. Saint-Saënsa (solista – Jarosław go. W programie Buxtehude, J.S. Bach, Malanowicz) i IV Symfonię f-moll op. 36 C.Ph.E. Bach, Rheinberger, Liszt, Gem- P. Czajkowskiego. Orkiestra Kameralna – balski. Eine kleine Nachtmusik KV 525 W.A. Mo- zarta i Serenadę na orkiestrę smyczkową op. 2 M. Karłowicza.

100 14 grudnia Gliwice H.M. Góreckiego: Trzy tańce na orkiestrę, dziestu koncertach na terenie Francji Koncert na klawesyn i orkiestrę smyczkową (Strassbourg, Mulhouse, Besançon, 15 grudnia Katowice op. 40 oraz II Symfonia „Kopernikowska” Dijon, Lyon, Clermont-Ferrand, Saint- W ramach obchodów jubileuszu 15-lecia op. 31. -Étienne, Grenoble, Aix-en-Provence, Chóru PFŚ ten wraz z Orkiestrą PFŚ Nice, Marseille, Nîmes, Perpignan, oraz solistami – Urszulą Jankowską, Toulouse, Bordeaux, La Rochelle, Li- Elżbietą Pańko, Piotrem Kusiewiczem 1 marca Tychy moge, Angers, Tour, Orléans), prezen- i Tadeuszem Leśniczakiem pod dyrek- 2 marca Katowice tując dzieła J.S. Bacha: Kantatę „Jauchzet cją Karola Stryji wykonał Oratorium na Koncert monograficzny J.S. Bacha. Or- Gott in allen Landen” BWV 51, III Suitę Boże Narodzenie BWV 248, cz. I-III kiestra i Chór PFŚ pod dyrekcją Karola orkiestrową D-dur BWV 1068 oraz Ma- J.S. Bacha. Stryji, z udziałem Bożeny Harasimowicz, gnificat BWV 243. Anny Malewicz-Madey, Wiesławy Mali- szewskiej, Henryka Grychnika, Leonarda 21 stycznia Pszczyna, Zamek 15 marca Tychy Recital karnawałowy Krzysztofa Jakowi- A. Mroza i Eugeniusza Modliszewskiego, wykonały Kantatę „Jauchzet Gott in allen 16 marca Katowice 1990 cza ( Jerzy Derfel – fortepian). W pro- gramie Paderewski, Zarzycki, Kreisler, Landen” BWV 51, III Suitę orkiestro- Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Jerzego Ka- Sarasate, Gershwin. wą D-dur BWV 1068 oraz Magnificat tlewicza, z udziałem Romana Lasockiego, BWV 243. wykonała Uwerturę do opery „Ifigenia 1 lutego Bielsko-Biała w Aulidzie” Ch.W. Glucka, Koncert D-dur 6 marca-1 kwietnia na skrzypce i orkiestrę I. Strawińskiego 2 lutego Katowice Orkiestra (w składzie kameralnym) oraz Symfonię C-dur KV 551 „Jowiszową” Koncerty Orkiestry i Chóru PFŚ, z udzia- i Chór PFŚ oraz soliści – Henryk W.A. Mozarta. łem Barbary Zagórzanki, Katarzyny Grychnik, Bożena Harasimowicz, Anna Suskiej, Wiesława Ochmana i Andrzeja Malewicz-Madey, Wiesława Maliszew- 19 kwietnia Chrzanów Hiolskiego, z okazji jubileuszu 50-lecia ska, Eugeniusz Modliszewski i Leonard pracy artystycznej Karola Stryji pod 20 kwietnia Katowice A. Mróz pod dyrekcją Karola Stryji dyrekcją jubilata. W programie Exodus Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Ahmeda El i Jana W. Hawela wystapili w dwu- W. Kilara i IX Symfonia d-moll op. 125 Saediego, z udziałem Gregga Banaszaka, L. van Beethovena. 15 lutego Bielsko-Biała 16 lutego Katowice Henryk Czyż wystąpił jako kompozy- tor, dyrygent i komentator z Orkiestrą i Chórem PFŚ. W programie: Etiuda na orkiestrę, Canzona di barocco, Concertino na fortepian i orkiestrę – z solistą Janem Zakrzewskim, Wariacje symfoniczne i Kan- tata „Wesele” na tenor solo, chór i orkiestrę (solista Maciej Rudziński). 22 lutego Wrocław W XVII Festiwalu Polskiej Muzyki Współczesnej we Wrocławiu z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji wystąpili Elżbieta Chojnacka, Chieko Shirasaka i Jerzy Mechliński. W programie dzieła Julian Gembalski

101 wykonała utwór Passacaglia for Strings Gierak, bc – Magdalena Kubsda-Zasada, Muzykę na orkiestrę i obój (solista Stani- na orkiestrę smyczkową A. El Saedi’ego, Bernard Polok, Mieczysław Dziędziel). sław Winiarczyk) A. Dobrowolskiego, Koncert na saksofon i orkiestrę op. 109 „Verblendungen” na orkiestrę i taśmę Kaiji A. Głazunowa oraz IV Symfonię d-moll 31 lipca-3 sierpnia Saariaho oraz Hurqualia Giacinta Scel- op. 120 R. Schumanna. Wyjazd do Austrii. Koncerty Orkie- si’ego. stry PFŚ pod dyrekcją Agnes Gros- 26 kwietnia Bielsko-Biała smann i Karola Stryji w wiedeńskiej 20, 21 września Katowice 27 kwietnia Katowice Staatsoper. W programie: Uwertura kon- Inauguracja sezonu koncertowego. Or- Klara Langer-Danecka z Orkiestrą PFŚ certowa E-dur op. 12 K. Szymanowskiego, kiestra PFŚ pod dyrekcją Karola Stryji pod dyrekcją Patricka Fournilliera wy- Koncert na trąbkę i orkiestrę (solista Carol i Jerzego Swobody, z udziałem Reginy konała Koncert fortepianowy a-moll op. 54 Dawn Reinhart) R. Freedmana, II Symfonia Smendzianki i Henryka Grychnika, wy- R. Schumanna. W programie ponadto D-dur op. 73 J. Brahmsa, Suita z musicalu konała II Koncert f-moll op. 21 F. Chopina „Le Tombeau de Couperin” oraz Bolero „West Side Story” L. Bernsteina, Błękitna oraz Uwerturę koncertową E-dur op. 12 M. Ravela. rapsodia (solista Michail Bank) G. Ger- i fragmenty z baletu „Harnasie” op. 55 shwina oraz VIII Symfonia G-dur op. 88 K. Szymanowskiego. 17 maja Bielsko-Biała A. Dvořáka. 18 maja Katowice 12 października Katowice 3-31 sierpnia Orkiestrą PFŚ dyrygował Krzysztof Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Karola Tournée po Francji (Strassbourg, Penderecki. W programie: Muzyka do Stryji wystąpili Grigorij Żyslin, Antonina Mulhouse, Langre, Troyes, Orléans, baletu „Twory Prometeusza” op. 43 i „Ah, Kowtunow, Wiesława Maliszewska, Hen- Tour, Blois, Autun, Lyon, Belley, Aix-les- perfido” op. 65 (solistką była Hanna Li- ryk Grychnik oraz Tadeusz Leśniczak. -Bains, Grenoble, Gap, Aix-en-Provence, sowska) L. van Beethovena oraz Adagio W programie: G.F. Händel – Water Music Cannes, Nice, Montpellier, Toulouse, z IV Symfonii K. Pendereckiego. (fragmenty), P. Czajkowski – Koncert Morzine, La Chaise-Dieu – XXIII Fe- skrzypcowy D-dur op. 35 oraz W.A. Mo- stival de Musique Française). Orkiestra zart – Ave, verum corpus KV 618 i Vesperae Symfoniczna i Chór PFŚ (w składzie solennes de confessore KV 339. kameralnym) oraz soliści Henryk Grych- nik, Leonard A. Mróz, Katarzyna Suska 24 maja Gliwice i Monika Swarowska pod dyrekcją Karola 25 maja Katowice Stryji wykonali Magnificat BWV 243 Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Marka Pija- i III Suitę orkiestrową D-dur BWV 1068 rowskiego, z udziałem Krzysztofa Jabłoń- J.S. Bacha oraz Requiem KV 626, Symfonię skiego, wykonała I Koncert fortepianowy g-moll KV 550, Vesperae solennes de confes- d-moll op. 15 oraz I Symfonię c-moll op. 68 sore KV 339 W.A. Mozarta. J. Brahmsa. 1 września 14 czerwca Tychy Funkcję dyrektora naczelnego i artystycz- 15 czerwca Katowice nego FŚ objął Jerzy Swoboda. 16 czerwca Chorzów W koncertach jubileuszowych 45-lecia 15 września Warszawa Filharmonii Śląskiej Izabella Kłosińska, Koncert w ramach XXXIII „Warszaw- Henryk Grychnik, Józef Frakstein oraz skiej Jesieni”. Orkiestra PFŚ pod dyrek- Orkiestra i Chór PFŚ pod dyrekcją Karo- cją Karola Stryji, z udziałem Elżbiety la Stryji wykonali Oratorium „Stworzenie Towarnickiej i Stanisława Winiarczyka świata” J. Haydna (solo altowe – Henryka wykonała „Ogrody” na sopran i orkiestrę Z. Bujarskiego, Davida J. Radzyńskiego, Jerzy Swoboda

102 22 listopada Opole 20 grudnia Mysłowice 3, 4 marca 23 listopada Katowice 21 grudnia Katowice W Oldenburgu i Seesen (RFN) z Or- Urszula Jankowska, Jacek Szymański Bożena Harasimowicz, Ewa Marciniec kiestrą Symfoniczną PFŚ pod dyrekcją i Aleksander Teliga oraz Orkiestra i Chór i Janusz Borowicz oraz Orkiestra i Chór Jerzego Swobody wystąpił Justus Frantz, PFŚ pod dyrekcją Jerzego Swobody wy- PFŚ pod dyrekcją Jerzego Swobody wy- wykonując Koncert fortepianowy g-moll konali Mszę G-dur D. 167 F. Schuberta. konali „Symphonia de Nativitate” Anonima op. 33 Dvořáka. Program uzupełniły Program uzupełniły Scherzo z Muzyki polskiego (1759), Mszę F-dur BWV 233 dzieła Webera i Brahmsa. do „Snu nocy letniej” F. Mendelssohna J.S. Bacha oraz II Symfonię „Bożonarodze- Bartholdy’ego oraz Symfonia D-dur Nr niową” K. Pendereckiego. 5 marca Katowice 104 J. Haydna. W recitalu fortepianowym wystąpił 6 stycznia Pszczyna, Zamek Wojciech Świtała – laureat międzyna- 30 listopada, 1 grudnia Katowice 7 stycznia Katowice rodowych konkursów wykonawczych. W programie Chopin i Liszt. Uroczysty koncert z okazji 125-lecia 1991 Wieczór sonat w wykonaniu Ewy Po- nadania Katowicom praw miejskich. błockiej i Krzysztofa Jakowicza, ze sło- Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Jana wem o muzyce Kamili Kiełbińskiej. 24 marca Katowice W. Hawela wystąpili: Antonina Kow- W programie Sonaty: D-dur op. 12 Nr 1, Orkiestra i Chór PFŚ wraz z 12 chórami tunow, Henryk Grychnik, Bartłomiej A-dur op. 12 Nr 2 i A-dur „Kreutzerowska” amatorskimi oraz solistami – Krystyną Bukowski i Andrzej Lipski (recyt.) oraz op. 47 L. van Beethovena. Szostek-Radkową, Julianem Gembalskim chóry „Resonans con tutti” z Zabrza, i Andrzejem Szczepkowskim (lektor pasji) „Schola Cantorum” z Knurowa, „Har- 24 stycznia Katowice pod dyrekcją Jerzego Swobody wystąpili monia” z Cieszyna i PLM w Katowicach. w misterium pasyjnym w Katedrze p.w. W programie: Uwertura fantastyczna 25 stycznia Katowice Chrystusa Króla w Katowicach. W pro- „Bajka” St. Moniuszki, „Pater noster” Inauguracja Roku Mozartowskiego. Or- gramie fragmenty oratoriów i pasji. i „Śpiewy polskie” J. Świdra oraz Oratorium kiestra pod dyrekcją Jerzego Swobody, polskie J.W. Hawela. z udziałem Jadwigi Kotnowskiej, wyko- 18, 19 kwietnia Katowice nała Symfonię A-dur KV 201, Koncert na Orkiestra i Chór PFŚ pod dyrekcją flet i orkiestrę KV 313 oraz Symfonię C-dur Jerzego Swobody wykonały Epitafium „Linzką” KV 425 W.A. Mozarta. Katyńskie A. Panufnika. W programie ponadto Strawiński i Bartók. 31 stycznia Bielsko-Biała 1 lutego Katowice 4 maja Katowice Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Wojciecha Z okazji 200-lecia uchwalenia Konsty- Michniewskiego, z udziałem Pawła tucji 3 Maja i 70-lecia Powstania Ślą- Skrzypka, wykonała II Koncert fortepiano- skiego Orkiestra i Chór PFŚ oraz soliści wy g-moll op. 16 S. Prokofiewa oraz dzieła – Eugenia M. Rezler, Jerzy Gruszczyński Panufnika i Czajkowskiego. i Jerzy Mechliński pod dyrekcją Jerzego Swobody dokonali prawykonania Lau- 19 lutego Katowice date Dominus Andrzeja Nikodemowicza. Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją Program uzupełniały Beatus Vir op. 38 Jana W. Hawela, z udziałem Joanny Do- H.M. Góreckiego i Exodus W. Kilara. mańskiej i Moniki Sikorskiej, w koncercie monograficznym poświęconym Mo- 29 maja Ostrawa zartowi wykonała: Divertimento D-dur Kaja Danczowska i Andrzej Bauer KV 136, Koncert Es-dur na dwa fortepiany z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Jerzego KV 365, Eine kleine Nachtmusik KV 525 Swobody w ramach Międzynarodowego oraz Symfonię C-dur KV 200. Festiwalu „Janačkův Maj” wykonali Kon-

103 cert podwójny a-moll op. 102 J. Brahmsa. 18 czerwca Katowice 19, 20 września Katowice W programie ponadto III Symfonia Jubileusz 10-lecia Śląskiej Orkiestry Inauguracja sezonu koncertowego oraz G. Bacewicz. Kameralnej. W koncercie pod dyrekcją roku kulturalnego w województwie Jana W. Hawela wykonała ona Medytacje katowickim. Z Orkiestrą i Chórem FŚ 31 maja Pszczyna Wielkanocne i Moments musicaux Jana pod dyrekcją Jerzego Swobody wystąpili Recital Światosława Richtera. W progra- W. Hawela oraz Simple Symphony op. 4 Bożena Harasimowicz, Katarzyna Su- mie Suity francuskie Nr 2 c-moll BWV 813, i Wariacje na temat Franka Bridge’a op. 10 ska, Jerzy Knetig, Leszek Skrla i Marek Nr 4 Es-dur BWV 815 i Nr 6 E-dur B. Brittena. Drewnowski. W programie Msza c-moll BWV 817 J.S. Bacha oraz Fantazja KV 427 W.A. Mozarta, Koncert f-moll c-moll KV 475 i Sonata c-moll KV 457 31 lipca-16 sierpnia op. 21 F. Chopina oraz Toccata B. Sza- W.A. Mozarta. Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści – Elż- belskiego. bieta Towarnicka, Wiesława Maliszew- 2 czerwca Pszczyna ska, Marcin Rudziński i Józef Frakstein 24 września Warszawa W recitalu pieśni Mozarta, Schuberta, pod dyrekcją Jerzego Swobody podczas W koncercie XXXIV „Warszawskiej Moniuszki i in. wystąpił Andrzej Hiol- tournée po Francji (m.in. w Toulouse, Jesieni” Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści: ski. Przy fortepianie Maciej Paderewski, Avignon, Toulon, Montpellier) wykonali Marek Drewnowski, Markelia Hatziano, komentowała Kamila Kiełbińska. Requiem G. Verdiego. Vangelis Hadjissimos i Spyros Sakkas pod dyrekcją Jerzego Swobody dokonali 4 czerwca Katowice 14 lipca-3 września prawykonań Koncertu fortepianowego Sinfonia Varsovia pod dyrekcją Jerzego Koncerty i recitale w różnych miastach Stefana Kisielewskiego oraz A Walking Swobody w gościnnym koncercie mo- województwa w ramach „Śląskiego lata Shadow Krzysztofa Baculewskiego. Pro- nograficznym poświęconym Mozartowi muzycznego”. M.in. 14 lipca w Pszczynie gram uzupełniły Oratorium „Tongues of wykonała Symfonie g-moll KV 550 i C-dur recital dały Eugenia M. Rezler i Teresa Fire” Jani Christou i Canti di Wratislavia „Jowiszową” KV 551 oraz Koncert skrzyp- Baczewska, 4 sierpnia w katowickiej ka- A. Krzanowskiego. cowy A-dur KV 219 – solistą był Wiesław tedrze recital organowy dał Józef Serafin, Kwaśny. 18 sierpnia w Pszczynie wysąpił Philhar- 1 października Katowice monia Quartett (z prymariuszem 3 października Berlin 6 czerwca Gliwice Danielem Stabrawą), 30 sierpnia w Ty- Orkiestra FŚ oraz Jadwiga Teresa Stępień 7 czerwca Katowice chach orkiestra i chór F.Ś. oraz B. Zagó- pod dyrekcją Jerzego Swobody wykonały rzanka, K. Szostek-Radkowa, K. Kałudow Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Tomasza Magnificat (prawykonanie) Jacka Doma- i P. Nowacki wykonali pod dyr. J. Swo- Bugaja, z solistą Piotrem Palecznym, gały. W programie ponadto Kulenty, Pärt, body Requiem G. Verdiego, a 7 września wykonała Uwerturę Es-dur (prawykona- Messiaen. w Tychach wystąpił English Baroque nie) i Koncert a-moll op. 17 Ignacego Jana Choir pod dyr. Leona Lovetta Paderewskiego oraz I Symfonię d-moll 4-14 listopada op. 13 S. Rachmaninowa. Udział Orkiestry Symfonicznej FŚ pod 12 września Wrocław dyrekcją Manuela Ivo Cruz oraz Luisa 13 czerwca Katowice Orkiestra i Chór FŚ oraz Chór Filhar- Izquierda w trzech spektaklach opero- monii Krakowskiej pod dyrekcją Jerzego Z Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Jerzego wych w ramach Festiwalu Operowego Swobody oraz soliści Barbara Zagórzan- Swobody w koncercie dyplomowym Aka- w La Coruña. Z hiszpańskimi solistami ka, Krystyna Szostek-Radkowa, Kałudi demii Muzycznej w Katowicach wystąpili oraz chórami (Coro Madrigalia, Coro Kałudow i Piotr Nowacki wykonali Roman Hałoń, Bogusław Furtok, Graży- Terra A Nose, Coro Universitario de w ramach IX Festiwalu „Wratislavia na Bieniek i Wojciech Świtała (Koncert Santiago) zaprezentowano opery „Łu- Cantans”Requiem G. Verdiego. f-moll op. 21 F. Chopina). cja z Lammermoor” G. Donizettiego, „Czarodziejski flet” W.A. Mozarta oraz „Madama Butterfly” G. Pucciniego.

104 15 listopada Katowice Koncert e-moll op. 11 F. Chopina oraz ta. W programie ponadto Uwertura do Recital mistrzowski Krzysztofa Jakowicza V Symfonię e-moll op. 64 P. Czajkow- opery „Czarodziejski flet” W.A. Mozarta – przy fortepianie Krystyna Borucińska. skiego. oraz V Symfonia cis-moll G. Mahlera. W programie Mozart, Sarasate, Luto- sławski, Penderecki i in. 31 stycznia Katowice 25 lutego Katowice Jadwiga Rappé z Orkiestrą FŚ pod W sali FŚ wystąpiła gościnnie Chicago 22 listopada Katowice dyrekcją Michaela Zilma wykonała Kin- Chamber Orchestra. Pod dyrekcją Die- W koncercie kompozytorskim Orkiestrą dertotenlieder G. Mahlera. W programie tera Kobera wykonała dzieła Haydna, PFŚ dyrygował Witold Lutosławski. ponadto dzieła Brahmsa. Mozarta, Bruzdowicz i Macka. W programie: Muzyka żałobna, Koncert fortepianowy – z solistką Ewą Pobłocką, 17 lutego 6 marca Katowice oraz III Symfonia. Rozporządzeniem Ministra Kultury Chór FŚ pod dyrekcją Jana Wojtachy oraz i Sztuki w sprawie sposobu prowadzenia Julian Gembalski – organy, zaprezen- 6-15 grudnia Katowice rejestru instytucji kultury Filharmonia towali w sali Filharmonii dzieła Feliksa IV Międzynarodowy Konkurs Dyrygen- Śląska wpisana została do rejestru insty- Nowowiejskiego. tów im. Grzegorza Fitelberga. Decyzją tucji kultury, dla których województwo jury pod przewodnictwem Karola Stryji śląskie pełni funkcję organizatora. 19 marca Katowice I nagrodę otrzymał Makoto Suehiro – Ja- Orkiestra FŚ pod dyrekcją Jerzego Swo- ponia, II nagrodę ex aequo Shinik Hahm 20 lutego Bielsko-Biała body z solistką Barbarą Górzyńską wyko- – USA-Korea i Jin Wang – Chiny, III 21 lutego Katowice nała Valse triste i Koncert skrzypcowy d-moll – Christoph Campestrini – Włochy. Wy- Grigorij Sokołow z Orkiestrą FŚ pod dy- op. 47 J. Sibeliusa. W programie ponadto różnienia otrzymali Mirosław J. Błaszczyk rekcją Jerzego Swobody wykonał Koncert IV Symfonia e-moll op. 98 J. Brahmsa. – Polska i Mario Lamberto – Włochy. fortepianowy c-moll KV 491 W.A. Mozar- 30 grudnia-2 stycznia Orkiestra FŚ oraz soliści – Gulsya Onay i Adam Wagner pod dyrekcją Volkera Schmidt-Gertenbacha w Bremie i Del- menhorst (Niemcy) wykonali dzieła m.in. Beethovena, Berlioza, Brahmsa, Czaj- kowskiego, Elgara, Rossiniego. 11 stycznia Chór FŚ wystąpił w Atenach z Orkiestrą

1992 Symfoniczną Radia i Telewizji w Atenach oraz solistami – Vangelisem Hadjissimo- sem, Markelą Hatziano, Spyrosem Sak- kasem pod dyrekcją Theodore Antoniowa w Tongues of Fire J. Christou. 22 stycznia Bielsko-Biała 24 stycznia Katowice Orkiestra FŚ pod dyrekcją Jina Wanga, z udziałem Zbigniewa Raubo, wykonała Uwerturę akademicką op. 80 J. Brahmsa, Laureaci pierwszych nagród konkursu dyrygentów.

105 3 kwietnia Katowice 20 sierpnia-8 września 3 października Tychy Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści – Olga Tournée po Francji (Saint Martin, La Inauguracja Śląskiej Jesieni Gitarowej. Szwajger, Monika Sikorska-Wojtacha, Chaise-Dieu, Toulouse, St. Maximin, Orkiestrą FŚ dyrygował Shinik Hahm, Barbara Krzekotowska i Paweł Kajzderski Séte). Orkiestra FŚ pod dyrekcją Jerzego solistą był Marek Nosal. W programie pod dyrekcją Jerzego Swobody wykonali Swobody, Jeana-Louisa Jama i Jana Woj- Variationes concertantes op. 23 A. Gina- Kantatę „Ziemio miła” i Małą Symfonię tachy wystąpiła z Elżbietą Towarnicką, stery, Koncert na gitarę i orkiestrę E. Bo- B-A-C-H W. Szalonka oraz Requiem Krzysztofem Jakowiczem i Maurice’m gusławskiego oraz VII Symfonia d-moll op. 48 G. Faurégo. André, Januszem Borowiczem, Bogumiłą op. 70 A. Dvořáka. Dzień wcześniej Dunikowską, Katią Labèque, Marielle program zaprezentowano w Filharmonii 24 kwietnia Katowice Labèque, Wiesławą Maliszewską, Piotrem w Katowicach. W sali FŚ wystąpił Mozarteum Quartett Marciniakiem, Marcinem Rudzińskim z Salzburga, prezentując dzieła klasyków i Moniką Sikorską-Wojtachą. W progra- 3-7 listopada wiedeńskich. mie m. in.: Te Deum H. Berlioza, Requiem Koncerty we Francji m.in. w Paryżu, op. 48 G. Faurégo, Koncerty skrzypcowe w siedzibie UNESCO, Orkiestra FŚ pod 7 maja Zabrze Mozarta i Beethovena, Obrazki z wystawy dyrekcją Jerzego Swobody oraz Huguesa Musorgskiego-Ravela. 8 maja Katowice Reinera zaprezentowała dzieła Hosse- ina i Ravela. Ponadto wykonano dzieła Orkiestrą FŚ dyrygował Makoto Suehiro 14 września Wrocław Brahmsa, Mahlera, R. Straussa, Dvořáka, – laureat I nagrody IV Międzynarodowe- Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści – Hen- Faurégo. go Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza ryka Januszewska, Elżbieta Towarnicka, Fitelberga w Katowicach. W programie: Piotr Kusiewicz i Józef Frakstein pod J.J. Quantz – Koncert G-dur na flet i or- 6 listopada Katowice dyrekcją Jerzego Swobody wystąpili na kiestrę (solistką była Grażyna Zbijowska), 7 listopada Chorzów Festiwalu „Wratislavia Cantans”, wyko- F. Schubert – VII Symfonia h-moll D 759 nując Oratorium legnickie J. Świdra i Mszę 8 listopada Janów „Niedokończona” oraz F. Liszt – Preludia. G-dur D. 167 F. Schuberta. Chór FŚ oraz Monika Sikorska-Woj- tacha, Bogumiła Dunikowska, Elżbieta 18 maja Warszawa 19 września Warszawa Towarnicka, Wiesława Maliszewska, Z okazji Światowych Dni Muzyki Orkie- Marcin Rudziński i Jerzy Mechliński pod Orkiestra i Chór FŚ pod dyrekcją Je- stra i Chór FŚ oraz Chór PR w Krakowie dyrekcją Jana Wojtachy wykonali Małą rzego Swobody, z udziałem Henryki i soliści: Beatriz Blanco, Krzysztof Szmyt, mszę uroczystą G. Rossiniego. Januszewskiej, wzięły udział w Festiwalu Jerzy Artysz i Artur Foygt pod dyrekcją „Warszawska Jesień”, prezentując w nim Wojciecha Michniewskiego wystąpili dzieła Wojciecha Kilara (Angelus, Krze- 17 listopada-3 grudnia w Filharmonii Narodowej. W programie sany, Kościelec 1909, Exodus). Tournée po Francji (Dijon, Mulhouse, dzieła m.in. Góreckiego, T. Sikorskiego Lyon, Clermont-Ferrand, Grenoble, i Ortegi. 25 września Katowice Aix-en-Provence, Montpellier, Toulouse, Bordeaux). Śląska Orkiestra Kameral- Inauguracja sezonu artystycznego koncer- 15 sierpnia Kraków na i Chór FŚ oraz soliści – Bogumiła towym wykonaniem opery L. van Beetho- Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści – Elż- Dunikowska, Wiesława Maliszewska, vena „Fidelio”. Wykonawcy: Orkiestra bieta Towarnicka i Jerzy Mechliński pod Agata Młynarska, Leonard A. Mróz, i Chór FŚ oraz zespół solistów – Monika dyrekcją Jerzego Swobody wystąpili na Marcin Rudziński i Monika Sikorska- Cichocka, Teresa Majewska, Sylwester Festiwalu „Muzyka w Starym Krakowie”. -Wojtacha pod dyrekcją Jana W. Hawela Kostecki, Adam Zdunikowski, Broni- W programie: W. Kilar – Preludium chora- oraz Jana Wojtachy wykonali Requiem sław Pekowski, Jerzy Ostapiuk, Marek łowe i G. Fauré – Requiem op. 48. KV 626 W.A. Mozarta i La petite messe Ziemniewicz, Piotr Nędzyński (narrator). solennelle G. Rossiniego. Dyrygował Jerzy Swoboda.

106 26 listopada Bielsko-Biała 26 lutego Katowice 6 maja Bielsko-Biała 27 listopada Katowice Orkiestrą i Chórem FŚ dyrygował 7 maja Katowice Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Jerzego Krzysztof Penderecki. W programie Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści – Bo- Salwarowskiego Andrzej Ratusiński dzieła własne: Benedicamus i Lacrimosa żena Harasimowicz, Eugenia M. Rezler, wykonał II Koncert fortepianowy c-moll – z solistką Jadwigą Gadulanką oraz Henryk Grychnik i Tadeusz Piszek oraz op. 18 S. Rachmaninowa. W programie VI Symfonia h-moll op. 74 „Patetyczna” Jacek Kulig pod dyrekcją Philippe’a de ponadto Symfoniczna suita „Szeherezada” P. Czajkowskiego i II Koncert skrzypcowy Caelendara wykonali III Symfonię c-moll op. 35 M. Rimskiego-Korsakowa. cis-moll op. 129 D. Szostakowicza – z so- op. 78 „Organową” C. Saint-Saënsa oraz listką Christine Edinger. Missa in tempore belli J. Haydna. 5 grudnia Zabrze Udział Chóru FŚ w koncercie Placida 19 marca Katowice 24 maja Drezno Dominga w Domu Muzyki i Tańca Orkiestra FŚ pod dyrekcją Paweła Przy- Chór FŚ wystąpił razem z Chórem z WOSPRiTV pod dyrekcją Andrzeja tockiego, z udziałem Beaty Raszkiewicz, Filharmonii w Łodzi, Schola Cantorum Straszyńskiego. Agaty Kobierskiej, Piotra Rachockiego Gedanensis, Orkiestrą Symfoniczną Fil- i Tadeusza Leśniczaka oraz Romana harmonii we Wrocławiu oraz solistami: 13-15 grudnia Lasockiego, wykonała Nokturn T. Sze- Elvirą Dreszen, Phillipem Landshawem, ligowskiego, VII Koncert skrzypcowy Koncerty w Bagneaux i Paryżu. Orkiestra Karin Markus, Adelheid Vogel i Radosła- G. Bacewicz oraz Mszę D-dur op. 86 pod dyrekcją Jerzego Swobody i Hugu- wem Żukowskim pod dyrekcją Udo-Rei- A. Dvořáka. esa Reinera, z udziałem Ewy Osińskiej nera Follerta. W programie Misterium i Régisa Pasquiera, wykonała m. in. dzieła „Christus” F. Draeseke. Beethovena, Chopina, Liszta, Berlioza 2 kwietnia Katowice i Wagnera. Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści – Izabella 28 maja Katowice Kłosińska, Elżbieta Pańko i Maciej Wit- Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Jerzego 31 grudnia kiewicz pod dyrekcją Jerzego Swobody Swobody Tatiana Szebanowa wykonała wykonali Stabat Mater op. 53 K. Szyma- Koncert Orkiestry FŚ pod dyrekcją partię solową I Koncertu fortepianowego nowskiego. W programie ponadto Trzy Volkera Schmidta-Gertenbacha w Stade b-moll op. 23 P. Czajkowskiego. W pro- utwory w dawnym stylu i Muzyka staro- (Niemcy) z programem popularnym. gramie ponadto V Symfonia B-dur op. 100 polska op. 24 H.M. Góreckiego. S. Prokofiewa. 22 stycznia Katowice 23 kwietnia Katowice Orkiestra FŚ pod dyrekcją Chikary 30 maja Ostrawa Orkiestra FŚ pod dyrekcją Karola Stryji Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją 1993 Imamury, z udziałem Adama Taubica, dla uczczenia 50. rocznicy Powstania wykonała Preludium „Popołudnie fau- Jana W. Hawela, z solistką Anną Górecką, w Getcie Warszawskim wykonała V sym- na” i La Mer C. Debussy’ego oraz Po- wystąpiła w ramach festiwalu „Janačkovy fonię cis-moll G. Mahlera. emat symfoniczny „Życie bohatera” op. 40 Maj”. Na program złożyły się następujące R. Straussa. utwory: Trzy utwory w dawnym stylu 30 kwietnia Katowice i Koncert na klawesyn lub fortepian op. 40 12 lutego Katowice Orkiestra FŚ pod dyrekcją Jerzego Swo- H.M. Góreckiego, Koncert fortepianowy body, przy udziale Jerzego Sojki, wyko- op. 40 M. Góreckiego, Serenada na or- Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją nała II Symfonię na orkiestrę smyczkową kiestrę smyczkową op. 2 M. Karłowicza Jana W. Hawela, z udziałem Rolanda Or- i 3 trąbki A. Honeggera, II Suitę na flet, i Orawa W. Kilara. lika, wykonała Symfonię kameralną op. 110 orkiestrę smyczkową i bc h-moll BWV 1067 bis D. Szostakowicza, Koncert skrzypcowy J.S. Bacha oraz Symfonię C-dur I. Stra- a-moll BWV 1041 J.S. Bacha oraz Adagio 18 czerwca Katowice wińskiego. na smyczki S. Barbera. W koncercie upamiętniającym 19-lecie pobytu Ojca Świętego Jana Pawła II w Katowicach Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści – Jadwiga Gadulanka, Pola Lipiń-

107 ska, Piotr Kusiewicz, Andrzej Hiolski 1 października Katowice Swobody, z udziałem Jarosława Drze- i Adam Kruszewski pod dyrekcją Jerzego W koncercie z okazji Światowego Dnia wieckiego, wykonała Etiudę b-moll op. 6 Swobody wykonali utwór W. Kilara Vic- Muzyki Orkiestra FŚ oraz soliści – Józef Nr 4 Szymanowskiego-Fitelberga, Koncert toria, Beatus vir op. 38 H.M. Góreckiego Stompel i Krzysztof Zbijowski pod dy- fortepianowy a-moll op. 17 I.J. Paderew- oraz Te Deum K. Pendereckiego. Koncert rekcją Jerzego Swobody wykonali słynne skiego i III Symfonię F-dur „Od wiosny do powtórzono 19 VI w Bielsku-Białej (za- rapsodie Ravela, Debussy’ego, Liszta, wiosny” Z. Noskowskiego. miast A. Kruszewskiego wystąpił Jerzy Enescu, Gershwina. Mechliński). 11 listopada Ostrawa 15 października Katowice Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją 12 lipca Pszczyna Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści – Bożena Jana W. Hawela wystąpiła z koncertem, W 150. rocznicę urodzin Edvarda Griega Harasimowicz, Artur Stefanowicz, Piotr na którego program złożyły się dzieła z recitalem w Zamku Pszczyńskim wy- Kusiewicz i Józef Frakstein pod dyrekcją G. Bacewicz (Koncert na orkiestrę smyczko- stąpił Światosław Richter. W programie Andrzeja Straszyńskiego wykonali Ora- wą), Brittena, Czyża (Canzona di barocco), wybrane utwory z Lyrische Stücke op. 12, torium „Mesjasz” G.F. Händla. Hawela (Moments musicaux) i Mozarta. 38, 43, 37, 54, 57,65, 68. Słowo o muzyce Kamila Kiełbińska. 22 października Katowice 19 listopada Katowice Orkiestra FŚ, z udziałem Romy Owsiń- W recitalu mistrzowskim wystąpiła Tere- skiej, pod dyrekcją Jerzego Swobody sa Żylis-Gara (przy fortepianie Waldemar wykonała III Symfonię „Symfonię pieśni Malicki). W programie pieśni Chopina, żałosnych” op.36 H.M. Góreckiego. Pro- Moniuszki, Dvořáka, Faurégo, Duparca. gram zawierał ponadto Toccatę i Concerto grosso B. Szabelskiego. 22-30 listopada Orkiestra i Chór FŚ pod dyrekcją Jerzego 29 października Katowice Swobody oraz soliści – Elżbieta Towar- Z okazji 80-lecia Chóru „Ogniwo” w uro- nicka, Agata Kobierska, Marcin Rudziński czystym koncercie Orkiestra FŚ, jubilat i Leonard A. Mróz, odbyli tournée kon- oraz soliści – Elżbieta Towarnicka, Elż- certowe do Luksemburga, Belgii (Liège, bieta Pańko, Henryk Grychnik i Czesław Bruksela, Antwerpia) i Francji (Amiens). Gałka wykonali Missa brevis D-dur KV W programie: Mozart – Serenata notturna 194 W.A. Mozarta. Program uzupełniły D-dur KV 239, Motet „Ave, verum corpus” dzieła J.S. Bacha i Haydna. Dyrygował KV 618 i Requiem KV 626. Karol Stryja. 26 listopada Katowice 5 listopada Katowice Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrek- Koncert Akademicki. Orkiestra FŚ pod cją Jana W. Hawela, z udziałem Moniki dyrekcją Jerzego Swobody wykonała Sikorskiej-Wojtachy, wykonała Symfonię 10 września Katowice Uwerturę akademicką op. 80 J. Brahmsa G-dur KV 129, Koncert fortepianowy W inaugurującym nowy sezon artystycz- oraz Obrazki z wystawy Musorgskiego- C-dur KV 415 i Divertimento F-dur KV ny koncercie z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją -Ravela. Koncertowi towarzyszył wyklad 138 W.A. Mozarta oraz Symfonię c-moll Jerzego Swobody wystąpił Konstanty Krzysztofa Zanussiego. Nr 95 J. Haydna. A. Kulka, wykonując Koncert skrzypcowy A-dur op. 8 M. Karłowicza. W programie 10 listopada Bielsko-Biała 2 grudnia Katowice ponadto Mazur z opery „Halka” St. Mo- W Filharmonii Śląskiej gościł amerykań- niuszki oraz V Symfonia e-moll op. 64 11 listopada Katowice ski zespół The King’s Singers. Zaprezen- Uroczyste koncerty w Święto Niepodle- P. Czajkowskiego. tował on amerykańskie pieśni ludowe, głości. Orkiestra FŚ pod dyrekcją Jerzego

108 madrygały, chansons i aranżacje utworów Staniczek, Krzysztof Wróbel, Jacek rekcją Nikosa Athinäosa we Frankfurcie instrumentalnych Gwizdon). W programie m. in. dzieła n. Odrą. Wykonano VIII Symfonię Es-dur J.S. Bacha, Boccheriniego, Beethovena. „Symfonię Tysiąca” G. Mahlera. 3 grudnia Katowice Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Toma- 25 marca Katowice 31 maja Katowice sza Lidy wystąpiła Wanda Wiłkomir- Orkiestra FŚ pod dyrekcją Tomasza Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Jerzego ska. W programie J. Brahms – Koncert Bugaja, z udziałem Jadwigi Stępień, wy- Swobody w koncercie dyplomowym skrzypcowy D-dur op. 77 oraz A. Dvořák konała Wstęp do opery „Tristan i Izolda” absolwentów Akademii Muzycznej w Ka- – IX Symfonia e-moll op. 95 „Z Nowego i Wesendonck-Lieder R. Wagnera oraz Po- towicach wystąpili Regina Gowarzewska, Świata”. emat symfoniczny „Tako rzecze Zarathustra” Magdalena Lisak, Anna Lorenc, Adam op. 30 R. Straussa. Musialski, Sławomir Rozlach i Maria 21 stycznia Katowice Zientek. W programie Wieniawski, Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści – Boże- 15 kwietnia Katowice Schumann, Bottesini i in.

1994 na Harasimowicz, Ryszard Minkiewicz Koncert pod patronatem Ambasady i Czesław Gałka wykonali 2 części (III, Węgierskiej. Orkiestra i Chór PFŚ oraz 14 czerwca Katowice IV) Oratorium „Pory roku” J. Haydna. Krzysztof Jabłoński pod dyrekcją Balásza Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją W programie ponadto: J.P. Moncayo Kocsára wykonali dzieła Erkela, Liszta Jana W. Hawela, z udziałem Andrzeja – Tierra de Temporal, Silvestre Revueltas (Koncert fortepianowy Es-dur) i Zsolta Bereżyńskiego i Stanisława Dziewiora, – Janitzio. Dyrygował Francisco Savin. Durkó. zamknęła sezon koncertowy Intermezzem d-moll op. 103 A. Brucknera, Koncertem na 11 lutego Katowice 6 maja Katowice trąbkę i orkiestrę smyczkową op. 35 D. Szo- Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją Recital mistrzowski japońskiego wiolon- stakowicza oraz II Kwartetem smyczkowym Jerzego Salwarowskiego, z udziałem Ja- czelisty Tsuyoshi Tsutsumiego (fortepian D-dur A. Borodina. dwigi Kotnowskiej, wykonała Serenadę na – Maria Szwajger-Kułakowska). W pro- orkiestrę smyczkową e-moll op. 20 E. Elgara, gramie Locatelli, Brahms, Mayuzumi, de lipiec-sierpień Koncert na flet i orkiestrę smyczkową e-moll Falla, Bartók. Koncerty symfoniczne, kameralne, po- G.S.R. Mercadante oraz Serenadę na pularne i recitale w ramach „Lata z Fil- smyczki C-dur op. 48 P. Czajkowskiego. 20 maja Katowice harmonią”. Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Karola 25 lutego Katowice Stryji wystąpił Oleh Krysa, wykonując 15 sierpnia Kraków Koncert Akademicki pt. „Homo ludens Koncert skrzypcowy D-dur op. 35 P. Czaj- Koncert oratoryjny Orkiestry i Chóru FŚ i jego muzyka” z udziałem Witolda Sza- kowskiego. W programie ponadto Weber pod dyrekcją Karola Stryji z solistami: lonka – gościa koncertu, oraz solistów i Beethoven. Izabellą Kłosińską, Danutą Rachoń-Czer- i Orkiestry FŚ pod dyrekcją Jerzego niak, Ryszardem Minkiewiczem i Rober- Swobody. W programie: W.A. Mozart 28 maja Frankfurt tem Gierlachem. W programie Oratorium – Żart muzyczny KV 522, K. Serocki Chór FŚ wystąpił z Chórem Akademii „Stworzenie świata” J. Haydna. – Swinging Music, W. Szalonek – Satyra Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Po- symfoniczna, I. Strawiński – Historia znaniu, Chórem Chłopięcym Filharmonii 23, 25 sierpnia Rimini żołnierza (choreografia, adaptacja ko- w Poznaniu, Orkiestrą Symfoniczną Udział Orkiestry FŚ z Chórem Filharmo- stiumów – Henryk Konwiński, narrator Filharmonii we Frankfurcie, Orkiestrą nii Narodowej w Warszawie pod dyrekcją – Wojciech Siemion). Symfoniczną Filharmonii w Poznaniu Jerzego Swobody w festiwalach „Au- oraz solistami – Christiane Berggold, dytorium Rocca Malatestiana” i „Sagra 12 marca Ostrawa Johannesem von Duisburg, Peterem Jef- – Musicale” (z solistami Ewą Iżykowską Z koncertem w Czechach wystąpił fesem, Barbarą Kubiak, Celiną Lindsley, i Anastazją Czebotariewą oraz tancerzami Kwartet Smyczkowy Śląskiej Orkiestry Jadwigą Rappé, Elżbietą Towarnicką i recytatorami włoskimi). W programie Kameralnej (Dariusz Zboch, Waldemar i Włodzimierzem Zalewskim pod dy- pierwszego koncertu Liszt, Bazzini,

109 Skład Chóru Filharmonii Śląskiej Ravel, drugiego – Musica funebre „Bella na koncercie jubileuszowym Bartók in memoriam” W. Lutosławskiego, 9 września 1994 roku III Symfonia „Symfonia pieśni żałosnych” op. 36 H.M. Góreckiego i Koncert skrzyp- Kierownik i dyrygent – Jan Wojtacha cowy D-dur op. 77 J. Brahmsa. Asystent dyrygenta – Krystyna Krzyżanowska-Łoboda Korepetytor – Jolanta Błażełek 9 września Katowice Jubileusz 20-lecia Chóru Filharmonii Soprany Alty Śląskiej. Zespół z Orkiestrą FŚ oraz soli- Aniela Błaszczykiewicz Ewa Bernardyńska stami – Bożeną Harasimowicz, Wiesławą Alina Frąckowiak Barbara Drabik Maliszewską, Krzysztofem Szmytem Maria Szybiak Romana Gepert-Biesik i Czesławem Gałką wykonał w koncercie Magdalena Gawron Henryka Gierak inaugurujacym sezon artystyczny Mszę Danuta Hrapek Gabriela Kaczmarczyk C-dur KV 136 W.A. Mozarta. Program Maria Huptyś-Zielińska Barbara Kawalec-Laburda uzupełniły dzieła G. Bacewicz i Luto- Natalia Jania Maria Swoboda-Kruszyńska sławskiego. Mirosława Jasielska Karina Paszek Maria Klein Janina Szalecka 18 września-6 października Elżbieta Krusz Sylwia Szymała Orkiestra FŚ oraz soliści – Margareth Barbara Latawiec Bożena Wolff-Szczyrba Fiedl, Louise Hopkins i Tim Hugh Małgorzata Muszyńska Joanna Judas pod dyrekcją Jerzego Swobody wystąpili Zofia Piłka Barbara Zielonka-Rusin w piętnastu koncertach na terenie Wielkiej Zofia Kurowska-Przewięda Brytanii (Northamton, Croydon, Cam- Danuta Rachoń-Czerniak Basy bridge, Derby, Nottingham, Cardiff, Ply- Anna Rytych Bogusław Garbowski mouth, Basingstoke, Ipswich, Southend Anita Szopka Andrzej Janczak Sea, Eastboume, Huddersfield, Carlisle, Dorota Wojtaszczyk Ryszard Jany Newcastle, Hull). W programie dzieła Irena Ziob Władysław Juroszek G. Bacewicz, Góreckiego (III Symfonia Krzysztof Kaganiec – „Symfonia pieśni żałosnych” op. 36), Tenory-barytony Arkadiusz Kuc Beethovena, Rossiniego, Schumanna. Adam Seiffert Andrzej Płaza Roman Dziwisz Piotr Sikora Piotr Gajos Krzysztof Szybiak 23 września Katowice Artur Harańczyk Adam Trocha Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją Jerzy Hrywaczewski Jan Walaszek Jana W. Hawela, z udziałem Andrze- Jerzy Imieło Ryszard Zimnica ja Jasińskiego, zainaugurowała sezon Jerzy Łukaszczyk artystyczny koncertem obejmującym Robert Morkis Inspektor chóru Divertimento D-dur KV 136 i Koncert Piotr Pawłowski Bożena Wolff-Szczyrba fortepianowy C-dur KV 467 W.A. Mozar- Gerard Szolc ta oraz Symfonię „Maria Theresia” C-dur Krzysztof Szroborz Bibliotekarz Nr 48 J. Haydna. Piotr Gajos 7 października Katowice Recital mistrzowski Andrzeja Hiolskiego (Helena Christenko – fortepian). W pro- gramie „Schwanengesang” F. Schuberta.

110 11-21 października Katowice Krzysztofa Szmyta i Janusza Borowicza, D-dur op. 43 J. Sibeliusa oraz Introdukcję VI Śląskie Dni Muzyki Współczesnej w koncercie z okazji 20-lecia Chóru PFŚ i Allegro op.47 E. Elgara. z udziałem Orkiestry i Chóru FŚ, Śląskiej wykonały The Dream of Gerontius op. 38 Orkiestry Kameralnej, Orkiestry Sym- E. Elgara. 27 stycznia Katowice fonicznej Filharmonii Częstochowskiej, Orkiestra FŚ pod dyrekcją Jerzego Swobo- Kwartetu Śląskiego, Kwartetu Śląskiej 16, 17 grudnia Katowice dy, z udziałem Kazimierza Morskiego, wy- Orkiestry Kameralnej, Radiowej Grupy Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści – Kamila konała Arię z III Suity orkiestrowej D-dur Perkusyjnej, Zespołu „Nostrom” oraz Zajičková, Artur Stefanowicz, Ryszard Bacha-Fitelberga, V Koncert fortepianowy licznych solistów. W koncercie finało- Minkiewicz, Robert Gierlach oraz Miro- Es-dur op. 73 L. van Beethovena oraz wym Orkiestra i Chór PFŚ pod dyrekcją sława Jasielska (solo-echo) pod dyrekcją IV Symfonię e-moll op. 98 J. Brahmsa. Jacka Rogali, z solistami Krzysztofem Jerzego Swobody wykonali Oratorium na Bąkowskim i Aleksandrą Krzanowską, Boże Narodzenie BWV 248 J.S. Bacha. 3 lutego Katowice wykonali Góry A. Lasonia, CAIMAX W koncercie z okazji 60-lecia pracy ar- Wiesława Cienciały (prawykonanie), 25 grudnia tystycznej Karola Stryji z Orkiestrą FŚ Koncert skrzypcowy A. Dziadka oraz Śląska Orkiestra Kameralna oraz soliści wystąpił Jubilat, dyrektor w latach 1953- Suitę z filmu „Drakula” (prawykonanie) Paul Florin i Lilianna Stawarz pod dy- -1990. W programie: I Symfonia c-moll Wojciecha Kilara. rekcją Volkera Schmidta-Gertenbacha op. 68 J. Brahmsa, I Koncert skrzypcowy wystąpili w Schauspielhaus w Berlinie. op. 35 K. Szymanowskiego – solistką była 28 października Katowice W programie: J.S. Bach – III Koncert Kaja Danczowska – oraz II Suita z baletu Śląska Orkiestra Kameralna oraz soliści brandenburski G-dur BWV 1048 i Koncert „Dafnis i Chloe” M. Ravela. Karen Opgenorth i Adam Taubic pod klawesynowy A-dur BWV 1055, A. Corelli dyrekcją Jerzego Swobody wykonali – Concerto grosso op. 6 Nr 8 oraz A. Vivaldi 15 lutego Katowice Symfonię koncertującą Es-dur KV 346 – Cztery pory roku op. 8 Nr 1-4. W koncercie pod patronatem Konsulatu i Symfonię C-dur KV 338 W.A. Mozarta Generalnego Austrii wystąpił Johann oraz Preludium i fugę op. 29 B. Brittena. 28 grudnia Bielsko-Biała Strauss Ensemble der Wiener Symphoni- 29 grudnia Katowice ker pod dyrekcją Wolfganga Schuchbaura 10 listopada Ostrawa Koncerty sylwestrowe Orkiestry FŚ pod z programem „Joseph Lanner i dynastia W Czechach wystąpił Chór FŚ pod dyrekcją Volkera Schmidta-Gertenbacha. Straussów”. dyrekcją Jana Wojtachy. W programie Soliści: Leokadia Duży i Feliks Widera, obok utworów Verdiego i Messiaena konferansjer – Karol Bula. W programie 17 lutego Katowice – Już się zmierzcha Wacława z Szamotuł, Lehár, J. Strauss (ojciec i syn), Kálmán, Z Orkiestrą FŚ wystąpił Zdzisław Szo- Sub Tuum presidium G.G. Gorczyckiego, Dvořák, Brahms. stak, dyrygent w latach 1955-58. Z Chó- Pieśni kurpiowskie K. Szymanowskiego rem Liceum Muzycznego w Katowicach i Song do Marii Panny A. Panufnika oraz 6 stycznia Katowice oraz solistami – Elżbietą Towarnicką, Pio- Negro Spirituals. Krzysztof Jakowicz ze Śląską Orkiestrą trem Kusiewiczem i Adamem Fengerem, zespół wykonał Kantatę „Carmina burana” 1995 Kameralną pod dyrekcją Jana W. Hawela 18 listopada Katowice wykonał Cztery pory roku op. 8 Nr 1-4 C. Orffa. Program uzupełniły Trzy utwory Wieczór Ambasady Japońskiej. Orkiestrą A. Vivaldiego. W programie ponadto w dawnym stylu op.40 H.M. Góreckiego FŚ dyrygował Makoto Suehiro, solistką Mozart i Haydn. i Mała suita W. Lutosławskiego. była Takako Takahashi. W programie Dukas, Rachmaninow i A. Yashiro (Kon- 20 stycznia Katowice 24 lutego Katowice cert fortepianowy). Orkiestra FŚ oraz Kwartet koncertmi- Z Orkiestrą FŚ wystąpił Jerzy Kosek strzów orkiestry (Adam Wagner, Euge- – dyrygent w latach 1985-1990. Orkie- 25 listopada Katowice niusz Pawełek, Mieczysław Dancewicz stra, z udziałem Kwartetu Dętego FŚ Orkiestra i Chór FŚ pod dyrekcją Jerze- i Bernard Polok) wykonali Poemat sym- w składzie Wenancjusz Szołtysik, Tade- go Swobody, z udziałem Ewy Podleś, foniczny „Finlandia” op. 26 i II Symfonię usz Reimer, Joachim Nowak i Tadeusz

111 Łukosz, wykonała Uwerturę do opery była Lidia Grychtołówna – oraz La Valse KV 162 W.A. Mozarta oraz Symfonia „Wesele Figara” i Sinfonię Concertante Es- M. Ravela. C-dur Nr 90 J. Haydna. -dur KV 297b (Anh. 9) W.A. Mozarta oraz IV Symfonię A-dur op.90 „Włoską” 24 marca Katowice 20 kwietnia-5 maja F. Mendelssohna Bartholdy’ego. Ze Śląską Orkiestrą Kameralną wystąpił Mirosław J. Błaszczyk, dyrygent w latach 3 marca Katowice 1987-1990. Zespół, z udziałem solistów Z Orkiestrą FŚ wystąpił Piotr Warzecha, – Adama Ślęzaka, Krzysztofa Zbijowskie- dyrygent w latach 1972-78. Orkiestra, go i Artura Kasperka, wykonał Koncert z udziałem solistów – instrumentali- obojowy D-dur i Concertante na klarnet stów Filharmonii Śląskiej: Eugeniusza i fagot R. Straussa oraz Symfonię g-moll Pawełka, Bernarda Poloka, Grażyny KV 550 W.A. Mozarta. Zbijowskiej, Jerzego Sojki i Zbigniewa Bąka, wykonała Toccatę B. Szabelskiego, 31 marca Katowice Intermezzo na flet i orkiestrę A. Glin- Orkiestra FŚ pod dyrekcją Jana W. Ha- kowskiego, Koncert na czterech solistów wela, z udziałem Juliana Gembalskie- P. Warzechy i VIII Symfonię F-dur op. 93 go, wykonała Uwerturę E-dur op. 12 L. van Beethovena. K. Szymanowskiego, II Sinfonię concer- tante per organo e orchestra J.W. Hawela 17 marca Katowice i III Symfonię B. Szabelskiego. Orkiestrą FŚ dyrygował Renard Czaj- kowski, dyrygent w latach 1965-1966. 25 kwietnia Katowice W programie I Symfonia g-moll op. 13 Ze Śląską Orkiestrą Kameralną pod dy- P. Czajkowskiego, II Koncert fortepianowy rekcją Jana W. Hawela wystąpił Garrick Tournée koncertowe po Niemczech g-moll op. 22 C. Saint-Saënsa – solistką Ohlsson. W programie Koncert fortepia- (Wolfsburg, Köln, Bonn, Stuttgart, Fürth nowy d-moll KV 466 i Symfonia C-dur

Pożegnanie Franciszka Wójcika, jedynego żyjącego Jubileusz 50-lecia Filharmonii Śląskiej. Odznaczenie Karola Stryji Krzyżem Wielkim Orderu Polonia Restituta muzyka z pierwszego składu Orkiestry Filharmonii. z Gwiazdą.

112 i in.). Orkiestra FŚ pod dyrekcją Jerzego z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Wojciecha 22-28 sierpnia Swobody oraz soliści: Angelica May, Ewa Sąkola z klasy Karola Stryji wystąpiła Tournée koncertowe Orkiestry i Chó- Kupiec i Zofia Kilanowicz, zaprezentowa- Beata Bilińska. W programie Weber, ru FŚ po Francji – udział w Festiwalu li dzieła Chopina, Czajkowskiego, Liszta, Chopin i Mendelssohn Bartholdy. H. Berlioza. Z zespołami pod dyrekcją Je- Dvořáka, H.M. Góreckiego (III Symfonia rzego Swobody wystąpili Olivier Charlier, „Symfonia pieśni żałosnych” op. 36), Janie- 23 czerwca Katowice Peter Jeffs i Witold Zaborny. W progra- wicza, Sibeliusa. W koncercie zamykającym sezon arty- mie dzieła Beethovena, Berlioza (Grande styczny z Orkiestrą i Chórem FŚ pod symphonie funèbre et triomphale op.15 oraz 6 maja Katowice dyrekcją Jerzego Swobody wystąpili Te Deum ), Musorgskiego-Ravela i Mo- W Filharmonii Śląskiej wystąpiła gościn- Roman Lasocki oraz Tomasz Strahl. niuszki (Uwertura fantastyczna „Bajka”). nie San Francisco Symphony Orchestra. W programie: W. Lutosławski – Partita Pod dyrekcją Herberta Blomstedta wy- i Koncert wiolonczelowy oraz I. Strawiński 12 września Katowice konała ona Małą suitę na smyczki op. 1 – Symfonia psalmów. W koncercie inaugurującym sezon ar- I.C. Nielsena, VI Symfonię d-moll op. 104 tystyczny Śląskiej Orkiestry Kameralnej J. Sibeliusa oraz IV Symfonię e-moll op. 98 16 sierpnia Kraków zespół pod dyrekcją Jana W. Hawela, J. Brahmsa. W ramach festiwalu „Muzyka w Starym z udziałem Jerzego Mechlińskiego, do- Krakowie” Orkiestra i Chór FŚ wraz konał prawykonania Trzech poematów 26, 27 maja Katowice z solistami Marcinem Rudzińskim i Wi- do wierszy Czesława Miłosza na głos Uroczysty koncert jubileuszowy w ramach toldem Zabornym oraz Chórem Filhar- i orkiestrę kameralną op. 118 Jana W. Ha- obchodów 50-lecia Filharmonii Śląskiej. monii Krakowskiej pod dyrekcją Jerzego wela. W programie ponadto Mendelssohn Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści – Piotr Swobody wykonali Te Deum op. 22 oraz Bartholdy i Rossini. Paleczny i Henryk Grychnik pod dyrekcją Grande symphonie funèbre et triomphale Jerzego Swobody wykonali IV Symfonię op. 15 H. Berlioza. 15 września Ateny koncertującą op. 60 oraz fragmenty z baletu Orkiestra Symfoniczna FŚ pod dyrekcją „Harnasie” op. 55 K. Szymanowskiego. Krzysztofa Pendereckiego i Jerzego Swo- 2 czerwca Katowice W koncercie dyplomowym absolwentów Akademii Muzycznej w Katowicach z Orkiestrą FŚ wystąpiła Małgorzata Kaniowska z klasy Jana W. Hawela oraz Magdalena Gruca. W programie Rossini, Mozart i Czajkowski. 9 czerwca Katowice Z Orkiestrą FŚ wystąpił Jerzy Salwa- rowski, dyrygent w latach 1978-1984. W programie: R. Wagner – Wstęp do opery „Tristan i Izolda”, J. Brahms – Kon- cert skrzypcowy D-dur op. 77 – solistą był Konstanty A. Kulka – oraz Koncert na orkiestrę B. Bartóka. 16 czerwca Katowice W koncercie dyplomowym absolwentów Herbert Blomstedt z San Francisco Symphony Orchestra. Akademii Muzycznej w Katowicach

113 body – w ramach wyjazdu koncertowego 19 października Rybnik do Grecji, wykonała VII Symfonię A-dur op. 92 L. van Beethovena oraz Dies Irae 20 października Katowice W Wieczorze Ambasady Francuskiej Or- i Lacrimosa K. Pendereckiego. kiestrą FŚ i duetem fortepianowym Ta- mara Granat-Waldemar Malicki dyrygo- 22 września Katowice wał Philippe de Chalendar. W programie W koncercie galowym z okazji 85-lecia Koncert d-moll na 2 fortepiany i orkiestrę Oddziału Śląskiego Polskiego Związku F. Poulenca oraz Franck i Debussy. Chórów i Orkiestr w Katowicach Or- kiestra i Chór FŚ oraz siedem chórów śląskich i solista Jerzy Mechliński pod 27 października Katowice Pod dyrekcją Uri Mayera Orkiestra dyrekcją Jana W. Hawela wykonali kom- i Chór FŚ z solistami Dorotą Radomską, pozycje Józefa Świdra – w tym 3 Canti Grażyną Winogrodzką, Ryszardem Min- Laudates in modo canonica risoluti na kiewiczem i Józefem Fraksteinem wyko- chór mieszany i taśmę (prawykonanie) nali Stabat Mater op. 58 A. Dvořáka. – i Jana W. Hawela Psalmy nieszporne na niedzielę w przekładzie Jana Kocha- nowskiego op. 120 na chór mieszany, 16 listopada Rybnik głos solowy i orkiestrę symfoniczną 17 listopada Katowice (prawykonanie). W uroczystych koncertach z okazji Katowickiej Chór FŚ, Śląska Orkiestra 70. rocznicy ustanowienia Diecezji Kameralna oraz soliści – wśród nich Zofia Kilanowicz, Artur Stefanowicz, Paweł Skałuba i Radosław Wielgus, pod dyrekcją Jana W. Hawela wykonali Wielką Mszę h-moll BWV 232 J.S. Bacha. 25, 26 listopada Koncerty Orkiestry Symfonicznej FŚ pod dyrekcją Jerzego Swobody w ramach „Polish Festiwal” w Taipei (Tajwan). W programie pierwszego koncertu: G. Bacewicz – Koncert na orkiestrę smycz- kową, F. Mendelssohn Bartholdy – Kon- cert skrzypcowy e-moll op. 64 (z solistą Konstantym A. Kulką) oraz A. Schönberg – Symfonia kameralna op. 38 Nr 2. W po- zostałych dwóch koncertach zaprezen- towano dzieła orkiestrowe Rossiniego, Schuberta, Honeggera i Góreckiego oraz koncerty L. van Beethovena: fortepianowy Es-dur op. 73 – z solistą Piotrem Palecz- nym i skrzypcowy D-dur op. 61 – z solistą Konstantym A. Kulką.

Jubileusz 85-lecia Oddz. Śl. PZCHO. Dyryguje Jan W. Hawel.

114 1-10 grudnia Katowice 1 marca Katowice 29 marca Katowice V Międzynarodowy Konkurs Dyrygen- Orkiestrą Symfoniczną FŚ dyrygowała Orkiestra i Chór FŚ pod dyrekcją Jerzego tów im. Grzegorza Fitelberga. W kon- Viktoria Zhadko, laureatka I nagrody Swobody wykonały Symfonię g-moll KV cercie inauguracyjnym Orkiestra i Chór V Międzynarodowego Konkursu Dyry- 550 W.A. Mozarta oraz Requiem c-moll FŚ oraz soliści – Maria Zientek, Krystyna gentów im. Grzegorza Fitelberga. W pro- L. Cherubiniego. Szostek-Radkowa, Wiesław Ochman gramie: C.M. Weber – Uwertura do opery i Andrzej Hiolski pod dyrekcją Karola „Oberon”, P. Czajkowski – III Symfonia 19 kwietnia Katowice Stryji wykonali IX Symfonię d-moll op. 125 D-dur op. 29 oraz A. Tansman – Koncert Koncert Orkiestry FŚ z solistą Pawłem L. van Beethovena. Jury pod przewodnic- skrzypcowy; solistką była Beata Halska Skrzypkiem pod dyrekcją Tadeusza Se- twem Karola Stryji przyznało nagrody: -le Monier. rafina. W programie L. van Beethoven I – Viktorii Zhadko, II – Hidehiro – VIII Symfonia F-dur op. 93 i J. Brahms, Shidoriemu, III – Achimowi Fiedlerowi. 14 marca Zabrze I Koncert fortepianowy d-moll op. 15 Wyróżnienia otrzymali Marco Parisotto 15 marca Katowice oraz Tańce węgierskie Nr 17, 19, 20, 21. i Hiroyuki Shizmu. 17 marca Tychy 25 kwietnia Katowice 25, 31 grudnia Koncerty z cyklu „Wieczory ambasad” pod patronatem Konsulatu Generalnego W sali FŚ wystąpił Zespół Śpiewaków Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją Austrii w Krakowie. Orkiestra FŚ pod Camerata Silesia oraz Zespół Instru- Volkera Schmidta-Gertenbacha wystą- dyrekcją Marka Kudlickiego wykonała mentów Barokowych pod dyrekcją Anny piła z dwoma koncertami w Niemczech dzieła Zemlinsky’ego i Brucknera. Ko- Szostak. W programie dzieła H. Purcella, – w Schauspielhaus w Berlinie i Wielkiej mentowała Danuta Węgrzyk. M. Zieleńskiego oraz J.S. Bacha. Sali Centrum Kultury w Delmenhorst z dziełami Haydna, Mozarta i Schuberta. 11 stycznia Katowice Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Jerzego

1996 Swobody wystąpiła Cathrine Saunders. W programie dzieła Mc Kinleya, Ho- mansa, Lasonia i Mozarta. 2 lutego Katowice W koncercie muzyki operowej z Orkiestrą i Chórem FŚ pod dyrekcją Jerzego Swo- body wystąpili Beata Raszkiewicz i Piotr Nowacki. W programie arie i fragmenty chóralne z dzieł Rossiniego, Belliniego, Moniuszki, Verdiego i Leoncavalla. 16 lutego Katowice Koncert Akademicki. Orkiestra, z udzia- łem Małgorzaty Walewskiej, pod dyrekcją Andrzeja Straszyńskiego wykonała dzieła H. Berlioza – Uwerturę koncertową „Kar- nawał rzymski” op. 9 i Scenę liryczną na sopran „Śmierć Kleopatry” oraz O. Respi- ghiego – Pinie rzymskie. Gościem konceru był prof. Wacław Sadkowski. Zespół Śpiewaków Miasta Katowice „Camerata Silesia”.

115 7 maja Katowice Radomska, Małgorzata Walewska, Józef 7 lipca-1 września Adam Taubic wystąpił w recitalu mi- Kolesiński i Daniel Borowski wykonali Koncerty Filharmonii Śląskiej i jej ze- strzowskim z utworami J.S. Bacha, Requiem G. Verdiego. społów kameralnych w parku Kościuszki Ysaye’a i Bartóka. i siedzibie w Katowicach oraz w kościele 7 czerwca Katowice ewangelicko-augsburskim w Wiśle. 17 maja Katowice W koncercie dyplomantów Akademii Orkiestra i Chór FŚ pod dyrekcją Woj- Muzycznej w Katowicach z Orkiestrą FŚ ciecha Michniewskiego, z udziałem pod dyrekcją Jerzego Swobody wystąpili Joanny Domańskiej i Moniki Sikorskiej, Wojciech Bukalski, Dariusz Jursza, Rafał wykonały dzieła J. Brahmsa – „Nänie” Łuszczewski, Jakub Niedoborek, Sabina op. 82 i „Pieśń przeznaczenia” op. 54 oraz Olbrich, Ireneusz Osiecki i Anna Rechle- F. Mendelssohna Bartholdy’ego – Koncert wicz. W programie Bruch, Czajkowski, E-dur na 2 fortepiany i orkiestrę. Mendelssohn Bartholdy, Piazzolla, Puc- cini i Rossini. 14 czerwca Katowice Koncert zamykający sezon Śląskiej Or- kiestry Kameralnej. Pod dyrekcją Jana W. Hawela zespół przy współudziale Piotra Palecznego wykonał dzieła Hayd- na i Mozarta (Koncert fortepianowy d-moll KV 466).

24 maja Katowice Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Jerzego Swobody w koncercie z cyklu „Mistrz i jego uczniowie” wystąpili skrzypkowie: Roman Lasocki oraz Anna Rechlewicz, Andrzej Rudny i . W programie dzieła H. Wieniawskiego i Twardowskiego. 31 maja Katowice W koncercie zamykającym sezon arty- styczny w sali Filharmonii Śląskiej Or- kiestra i Chór FŚ oraz soliści – Dorota Recital Aleksieja Sułtanowa

116 22 sierpnia Kraków 22 października Katowice 15 listopada Katowice Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją Recital nadzwyczajny Aleksieja Sułta- W koncercie muzyki chóralnej Chór FŚ Jana W. Hawela wystąpiła z dziełami nowa. W programie: Sonata f-moll op. 57 oraz Monika Sikorska-Wojtacha pod J.S. Bacha, W.A. Mozarta, Schuberta „Appassionata” L. van Beethovena, Bal- dyrekcją Jana Wojtachy wykonały utwory i Griega w koncercie XXI Międzynaro- lada f-moll op. 52 i Scherzo cis-moll op. 39 Góreckiego, Brahmsa i Schumanna. dowego Festiwalu „Muzyka w Starym F. Chopina, V Sonata op. 53 A. Skriabina Krakowie”. oraz II Sonata b-moll op. 36 S. Rachma- ninowa. 22 listopada Katowice Koncert Akademicki „50 lat duszpaster- 20 września Katowice stwa akademickiego”. Śląska Orkiestra Koncert inaugurujący sezon 1996/97. Or- 30 października Katowice Kameralna oraz soliści – Ewa Iżykow- kiestra i Chór FŚ oraz soliści – Konstanty Orkiestra FŚ oraz soliści Anna Górecka ska i Bogdan Makal pod dyrekcją Jana A. Kulka, Zofia Kilanowicz, Anna Lubań- i Dorota Radomska pod dyrekcją Jerzego W. Hawela wykonali XIV Symfonię ska, Piotr Kusiewicz i Robert Gierlach Swobody wykonali Koncert e-moll op. 11 op. 135 na sopran, bas i orkiestrę kameralną pod dyrekcją Jerzego Swobody wykonali Chopina, Divertimento G. Bacewicz oraz D. Szostakowicza. Program uzupełni- II Koncert skrzypcowy K. Pendereckiego III Symfonię „Symfonię pieśni żałosnych” ły dzieła Barbera, Czyża i J.S. Bacha. oraz Mszę C-dur „Koronacyjną” KV 317 op. 36 H.M. Góreckiego. Gościem koncertu (z wykładem) był W.A. Mozarta. ks. Stanisław Puchała. Słowo o muzyce 6-22 listopada – Danuta Węgrzyk. 29 września-2 października Tournée po Japonii (m.in. Hokkaido, Katowice Nagoya, Okayama, Osaka i Kyoto). Or- 1 grudnia Katowice Udział zespołów FŚ oraz solistów w VII kiestra FŚ pod dyrekcją Jerzego Swobody Koncert galowy „Kilara Muzyka Świata” Śląskich Dniach Muzyki Współczesnej. z udziałem solistów – Anny Góreckiej w hali Spodka z udziałem Orkiestry Wykonano utwory m.in. Cienciały, i Doroty Radomskiej, wykonała Diverti- Symfonicznej i Chóru FŚ, Zespołu Dziadka, R. Gabrysia, Gembalskiego, mento G. Bacewicz, Koncert e-moll op. 11 Pieśni i Tańca „Śląsk”, Zespołu Baleto- Góreckiego, Hawela, Kilara, Stachow- F. Chopina i III Symfonię „Symfonię pieśni wego Opery Śląskiej i Chórów Polskiego skiego i Szabelskiego. żałosnych” op. 36 H.M. Góreckiego. Związku Chórów i Orkiestr pod dyrekcją Jerzego Swobody, Stanisława Hadyny, Józefa Klimanka i Piotra Warzechy. Cho- reografię opracował Henryk Konwiński. W programie muzyka W. Kilara (m.in. filmowa) oraz muzyka ludowa. 6 grudnia Katowice Orkiestrą Symfoniczną FŚ dyrygował Jerzy Katlewicz. Solistą wieczoru był Roman Jabłoński. W programie I Koncert wiolonczelowy a-moll op. 33 C. Saint- -Saënsa oraz dzieła Debussy’ego, Russela i Ravela. 8 grudnia Katowice Adam Makowicz wystąpił w sali FŚ z recitalem nadzwyczajnym. W programie m.in. Chopin, Dvořák, Berlin, Gershwin, Ellington, Makowicz.

117 dyrygent i solista wystąpił JanStanienda. isolista wystąpił dyrygent FŚjako zOrkiestrą Mozartowi conym poświę- W koncercie monograficznym 4 kwietnia Requiem „Lohengrin” Noack.programie: W iJoachimlistami byli MichaelaKaune JanKrenz,i Chórem FŚdyrygował so- AmbasadyRFN.Wieczór Orkiestrą 21 marca – sini – Otremba.drzej W programie G. Ros- Pedro IgnacioCalderona, solista–An- FŚpoddyrekcją Orkiestry Koncert 31 stycznia gitarę i M. Castelnuovo-Tedesco – 1997 II Symfonia Es-durop.II Symfonia 63 Uwertura do opery Uwertura doopery „Semiramida”,

orkiestrę D-durop.orkiestrę 99

op. 35 R. Wagnera oraz Katowice Katowice Katowice J. Brahmsa.

Uwertura doopery . I Ein deutsches

Koncert na Koncert , E. Elgar

KV 551 KV 216oraz D-dur KV385 W programie Amerykanin w Amerykanin z takim samym programem uzupełnio- z takimsamym śniej wsaliFilharmonii odbył siękoncert Carmina burana wykonali Swobody Jerzego pod dyrekcją warnicka, Skrla Kusiewicz iLeszek Piotr orazsoliści–Elżbieta w Katowicach To- im.Muzycznego Szymanowskiego Karola kiestra iChórFŚ, Liceum ChórŻeński Śląskiego.30-lecia Uniwersytetu Or- zokazji Akademicki Koncert Uroczysty 7 czerwca op. 125 wykonali Stryji Karola i Widera Tadeusz poddyrekcją Leśniczak Zientek,Maria Agata Kobierska, Feliks Japonia)orazsoliści ( Miasta Narita FŚ,Orkiestra Muzyki ChórPrzyjaciół 27 maja e-moll op. 98 D 417 gała.programie W Tadeusz dyrygował PFŚ Orkiestrą Stru- 23 maja gramie: Kiełbińska. –Kamila o muzyce W pro- solistką była ReginaMichalak, słowo Piotr Warzecha,harmonii. Dyrygował Gershwinowi wramachMłodejFil- monograficznepoświęconeKoncerty 6-8 maja F. MendelssohnaBartholdy’ego. Fraksteina, wykonały Anny Lubańskiej, Pawła iJózefa Skałuby Swobody, Kilanowicz, zudziałemZofii Jerzego FŚpoddyrekcją Chór iOrkiestra 25 kwietnia 118

L. vanBeethovena. F. oraz Schuberta Błękitna rapsodia . Katowice Katowice Katowice Katowice J. Brahmsa. Symfonia C-dur Symfonia „Jowiszowa”

, Paryżu Katowice Koncert skrzypcowy G-dur skrzypcowy Koncert Symfonia HaffnerowskaSymfonia C. Orffa. wcze- Dzień IV Symfonia c-moll IVSymfonia . Oratorium „Eliasz” IX Symfonię d-moll d-moll IX Symfonię , The ManI IV Symfonia

Love,

Gounoda iin. życkiego, Stradelli, Mozarta, Francka, Machabeusz”, „Mesjasz” oratoriów cza, wykonałfragmenty Stuligrosza, Kusiewi- zudziałemPiotra Słowiki”, Stefana poddyrekcją który Chór Chłopięco-Męski „Poznańskie wystąpił Kameralną Orkiestrą Śląską Ze 14 czerwca Beethovena. o nym Jan Krenz w „Wieczorze ambasadyRFN”. soliści–RomanLa- FŚoraz Orkiestra im.linistyki Bronisława Hubermana FestiwaluW koncercie finałowym Wio- 22 czerwca smyczkowąorkiestrę „Z wykonała Burko Sergieja niukiem poddyrekcją Roma- MykulkąiJewgienijem Witalią Lwowa”skiej „Wirtuozi zsolistami Filharmonii Kameralna Orkiestra Lwow- 17 czerwca D. Szostakowicza. M. i Skoryka

czasów Holberga” VII Symfonię A-durop.VII Symfonię 92 Suitę w XIV Symfonię g-mollop.XIV Symfonię 141 Mikołów Częstochowa Katowice

G. Bacewicz, E. Griega, dawnym stylu op.dawnym stylu 40 oraz utwory J. orazutwory Ró- Koncert na Koncert Dyptyk L. van „Juda

socki, Piotr Kwaśny i Bartłomiej Nizioł 9, 10 października Katowice Anna Lubańska, Piotr Kusiewicz oraz pod dyrekcją Jerzego Swobody wykonali W koncertach symfonicznych dla mło- Czesław Gałka. W programie Requiem Koncerty skrzypcowe D-dur op. 35 P. Czaj- dzieży szkolnej zaprezentowano dzieła c-moll J. Haydna oraz Requiem KV 626 kowskiego i II d-moll op. 22 H. Wieniaw- Wojciecha Kilara: Kościelec 1909, Krze- W.A. Mozarta. skiego oraz Partitę na skrzypce i orkiestrę sany oraz fragmenty Muzyki do filmu W. Lutosławskiego. „Drakula”. 9 listopada Katowice Recital Kevina Kennera. W programie 5 lipca-31 sierpnia Katowice, Wisła 16 października Katowice Chopin (m.in. Scherza h-moll op. 20, Udział zespołów FŚ i in. oraz solistów Koncert Akademicki w auli Uniwersytetu b-moll op. 31 i cis-moll op. 39) i Liszt. w promenadowych koncertach „Lato Śląskiego. Z okazji nadania Ryszardowi z Filharmonią”. Kapuścińskiemu tytułu dr. h.c. wystąpiła Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją 7 lipca Jana W. Hawela. W programie Górecki, Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją Kilar, Hawel. Jana W. Hawela wystąpiła z Konstantym A. Kulką w dwóch koncertach Festiwalu w Tisznof (Czechy). W programie Cztery 21 listopada Katowice pory roku op. 8 Nr 1-4 A. Vivaldiego. Wieczór Ambasady Wielkiej Bryta- nii. Orkiestra FŚ pod dyrekcją Jerzego 19 września Katowice Maksymiuka wykonała Serenadę c-moll W koncercie inaugurującym sezon Or- op. 20 i I Symfonię As-dur op. 55 E. Elgara kiestra i Chór FŚ pod dyrekcją Jerzego oraz 4 interludia do opery „Peter Grimes” Swobody, z udziałem solistów – Aleksan- B. Brittena. dry Grucy, Miry Tukalskiej, Marcina Ci- szewskiego, Piotra Kusiewicza i Roberta Gierlacha, wykonały Uwerturę koncertową E-dur op. 12 K. Szymanowskiego, Epizod na maskaradzie op. 14 M. Karłowicza oraz Mszę Es-dur D 950 F. Schuberta. 3 października Katowice Koncert inaugurujący rok akademicki Akademii Muzycznej im. Karola Szy- manowskiego w Katowicach. Z Or- kiestrą FŚ pod dyrekcją Karola Stryji oraz Śląską Orkiestrą Kameralną pod 24 października Katowice dyrekcją Jana W. Hawela wystąpili soli- Orkiestra FŚ pod dyrekcją Adama Natan- ści: Julian Gembalski, Andrzej Jasiński, ka, z udziałem Krzysztofa Jakowicza, wy- Józef Stompel, Czesław Stańczyk, Ma- konała Uwerturę tragiczną op. 81 i Koncert ria Kubień-Uszokowa, Hanna Kryjak, skrzypcowy D-dur op. 77 J. Brahmsa oraz Monika Sikorska-Wojtacha, Joanna Koncert na orkiestrę W. Lutosławskiego. Domańska i Beata Bilińska. W progra- mie: J. Brahms – Uwertura akademicka 4 listopada Katowice c-moll op. 80, E. Bogusławski – Koncert W koncercie oratoryjnym z Chórem organowy, J.S. Bach – Koncerty na 2, 3, 4 i Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Jerzego fortepiany i orkiestrę. Swobody wystąpili Zofia Kilanowicz, dyryguje podczas „Wieczoru Ambasady Brytyjskiej”.

119 9 stycznia Katowice -Fitelberga, Kyrie-Dies Irae i Lacrimosa Koncert noworoczny – „Gershwin-Gala”. z Requiem KV 626 W.A. Mozarta i Mar- cia funebre z III Symfonii Es-dur op. 55 1998 Orkiestra FŚ z Adamem Makowiczem pod dyrekcją Mariusza Smolija wykonała „Eroica” L. van Beethovena. Zmarłego Uwerturę Kubańską, Błękitną rapsodię, w imieniu Zespołu Filharmonii Śląskiej Suitę z opery „Porgy and Bess”, Kołysankę pożegnał Karol Bula. i Poemat symfoniczny „Amerykanin w Pa- ryżu”. 5 lutego Cieszyn Uroczystość pożegnania Karola Stryji. Śląską Orkiestrą Kameralną dyrygował Jan W. Hawel. Program obejmowal Arię z III Suity D-dur BWV 1042 Bacha-Wil- helmiego, Simple Symphony B. Brittena oraz Treny J. Irelanda. 13 lutego Katowice W koncercie karnawałowym z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Pawła Przytockiego wystąpiła Jolanta Wrożyna. W programie Berlioz, Rossini, Bellini, Verdi, Dvořák. 10 grudnia Katowice, sala WOSPRiTV Orkiestra FŚ oraz Waldemar Malicki 19, 20 lutego Katowice pod dyrekcją Pawła Przytockiego wy- W trzech koncertach dla młodzieży szkol- konali Błękitną rapsodię G. Gershwina. nej Orkiestra FŚ pod dyrekcją Kazimierza W programie ponadto Liszt, Musorgski, Morskiego wykonała IX Symfonię e-moll Bernstein. op. 95 „Z Nowego Świata” A. Dvořáka. 11-14, 21 grudnia 26 lutego Katowice Koncerty „Młodej Filharmonii” w Ka- 30 stycznia Katowice Koncert Akademicki z wykładem prof. towicach, Rybniku, Żorach, Chorzowie. Koncert Akademicki pt. „Człowiek nie- W. Stróżewskiego pt. „O metafizycz- Z udziałem Chóru FŚ, zespołu „Varsovia złomny – bohater czy idol”. Gościem kon- ności sztuki”. Kwartet Śląski wykonał Manta” raz solistów – Adama Żaaka, certu był prof. Tadeusz Sławek. Orkiestra Quartettsatz F. Schuberta, Kwartet smycz- Jolanty Błażełek, ze słowem o muzyce FŚ pod dyrekcją Jerzego Salwarowskiego kowy E. Knapika i I Kwartet smyczkowy Kamili Kiełbińskiej (w Katowicach) i Da- wykonała Uwerturę „Egmont” op. 84, H.M. Góreckiego. nuty Węgrzyk. Dyrygował Jan Wojtacha. VIII Symfonię F-dur op. 93 i V Symfonię W programie: Ramirez – Msza Kreolska c-moll op. 67 L. van Beethovena. Program 27 lutego Katowice oraz Nasze Boże Narodzenie. komentowała Danuta Węgrzyk. Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści – Zofia Kilanowicz, Dorota Lachowicz, Tomasz 12 grudnia 5 lutego Katowice Madej i Aleksander Teliga pod dyrekcją Orkiestra FŚ pod dyrekcją Pawła Przytoc- Uroczysty koncert pożegnalny w związku Jeroena Vermeulena wykonali Te Deum kiego, z udziałem Xiao Zou, w Enschede ze śmiercią Karola Stryji. Wystąpiły Or- A. Brucknera. Ponadto w programie (Holandia) wykonała dzieła Glinki, kiestra i Chór FŚ pod dyrekcją Mirosława Schubert i Debussy. Musorgskiego-Ravela, Bernsteina, Ger- J. Błaszczyka i Jana W. Hawela. Na pro- shwina (Błękitna rapsodia) i Joplina. gram koncertu złożyły się: Etiuda b-moll 6 marca Katowice op. 4 Nr 3 Szymanowskiego-Fitelberga, Koncert monograficzny z dziełami L. van Aria z III Suity D-dur BWV 1042 Bacha- Beethovena: Uwerturą „Coriolan” op. 62,

120 I Koncertem fortepianowym C-dur op. 15 25 marca Ostrawa /…/ Pod batutą Petra Vronsky’ego Moja ojczyzna i I Symfonią C-dur op. 21. Orkiestrą FŚ Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją zabrzmiała bardzo dynamicznie, niemal patetycznie dyrygował Jan Stanienda, solistką była Jana W. Hawela wykonała dzieła Men- /…/ Trudno natomiast było odnaleźć nastrój liryczny, Ewa Pobłocka. delssohna Bartholdy’ego oraz Karłowicza pewną zadumę. /…/ Nie mogłam /…/ zgodzić się (Serenada na orkiestrę smyczkową op. 2). do końca z interpretacją zaproponowaną przez Vron- 12, 13 marca Katowice sky’ego, lecz muszę przyznać, że swym dyrygenckim W koncertach z cyklu Młoda Filharmonia 27 marca Katowice warsztatem potrafił zmobilizować orkiestrę /…/ do dobrej gry. /…/ Orkiestra FŚ pod dyrekcją Romana Re- Orkiestrą FŚ z solistą Markiem Drew- Bogumiła Mika, wakowicza wykonała Obrazki z wystawy nowskim dyrygował Francisco Savin. „Ruch Muzyczny” Nr 9/1998 Musorgskiego-Ravela. Słowo o muzyce W programie: A. Marquez – Danzon Nr – Kamila Kiełbińska. 2, Zbigniew Bagiński – Koncert fortepia- nowy (prawykonanie) oraz S. Rachmani- 19 marca Katowice now – Tańce symfoniczne op. 45. Uroczysty „Wieczór Ambasady Republiki Czeskiej”. Orkiestra FŚ pod dyrekcją Pe- 2 kwietnia Bielsko-Biała tra Vronsky’ego wykonała Cykl poematów „Moja Ojczyzna” B. Smetany. Koncertowi 3 kwietnia Katowice Orkiestra i Chór FŚ pod dyrekcją Jerze- towarzyszyły wykład Dariusza Rotta pt. go Salwarowskiego, z udziałem solistów „W poszukiwaniu utraconej ojczyzny – Anny Guz, Katarzyny Suskiej, Ryszarda – bracia czescy w dawnej Polsce” oraz Minkiewicza, Macieja Gallasa, Leszka wystawa prac malarskich Georgija Safro- Skrly i Roberta Gierlacha, wykonały Pasję nowa „Barwy Pragi”. rec. według św. Jana BWV 245 J.S. Bacha.

Pożegnanie prof. Karola Stryji

121 /…/ Msza Nelsońska Haydna okazała się za sprawą 16, 17 kwietnia Katowice d-moll C. Francka, Odwieczne pieśni op. 10 katowickich wykonawców kompozycją malowniczą, W koncertach Młoda Filharmonia An- M. Karłowicza i II Koncert fortepianowy monumentalną /…/ Z solistami dialogował z powo- toni Brożek z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją g-moll op. 22 C. Saint-Saënsa. dzeniem Chór Filharmonii Śląskiej. /…/. Romana Rewakowicza wykonał I Koncert Bogumiła Mika, b-moll op. 23 P. Czajkowskiego. 13 czerwca Mikołów „Ruch Muzyczny” Nr 16/1998 Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Aurelio 15 maja Katowice Cannoniciego wystąpił Ryszard Karczy- Orkiestra FŚ pod dyrekcją Sheldona kowski. W programie m.in. Mozart, Do- Morgensterna wykonała V Symfonię cis- nizetti, Mascagni, Bizet, Verdi, Puccini. -moll G. Mahlera. Słowo o muzyce – Danuta Węgrzyk. 18 maja Dyrektorem artystycznym FŚ został Mirosław Jacek Błaszczyk. 22, 23 maja Katowice Orkiestra i Chór FŚ z solistami – Beatą 19 czerwca Katowice Raszkiewicz, Beatą Morawską, Adamem Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści – Bo- Zdunikowskim i Aleksandrem Teligą pod gna Forkiewicz, Agata Kobierska, Piotr dyrekcją Jerzego Swobody wykonali Sta- Kusiewicz oraz Romuald Tesarowicz bat Mater G. Rossiniego. Drugi koncert pod dyrekcją Jerzego Swobody zamknęli towarzyszył uroczystości 30-lecia Uni- sezon koncertem oratoryjnym, w któ- wersytetu Śląskiego. Wykład okoliczno- rego programie znalazła się obok dzieł ściowy wygłosił prof. Ireneusz Opacki. Mozarta i Rossiniego Msza „Nelsońska”

J. Haydna. rec. 29 maja Katowice Orkiestrą FŚ dyrygował Charles Oli- 5 lipca-30 sierpnia Katowice vieri-Munroe. W programie: M. Ravel Koncerty popularne, kameralne, recitale – Rapsodia hiszpańska oraz I. Strawiński w parku Kościuszki w Katowicach. – Koncert skrzypcowy; solistą był Roman Lasocki. 10 września Katowice Inauguracja sezonu. Orkiestra FŚ z solistą 31 maja Katowice Wojciechem Świtałą pod dyrekcją Miro- Recital mistrzowski Krystyny Szostek- sława J. Błaszczyka wykonała Koncert na -Radkowej w 40-lecie pracy artystycznej. orkiestrę B. Bartóka oraz Koncert e-moll Przy fortepianie Krystyna Słobodnik, op. 11 F. Chopina. słowo o muzyce – Karol Bula. W progra- mie Czajkowski, Brahms, Rachmaninow, Szymanowski. 18 września Katowice Śląska Orkiestra Kameralna oraz solista Łukasz Błaszczyk pod dyrekcją Jana 4 czerwca Ostrawa W. Hawela wykonali Koncert skrzypcowy Orkiestra FŚ pod dyrekcją Jerzego Sal- G-dur KV 216 W.A. Mozarta. Program warowskiego wystąpiła z Roberto Co- uzupełniły utwory Bogusławskiego minatim w koncercie festiwalowym i Czajkowskiego. „Janáčkův Maj”. W programie: Symfonia Krystyna Szostek-Radkowa

122 1 października Katowice 4 grudnia Katowice chy, Aleksandry Grucy, Huberta Miśki Inauguracja roku akademickiego Aka- Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Jerzego Ka- i Jerzego Gruszczyńskiego wykonał on demii Muzycznej w Katowicach. Śląska tlewicza wystąpiła Lidia Grychtołówna. Mszę G-dur D 167 oraz utwory chóralne Orkiestra Kameralna pod dyrekcją Jana W programie Koncert fortepianowy a-moll F. Schuberta. W. Hawela oraz soliści – Beata Warykie- op. 54 R. Schumanna oraz III Symfonia Es- wicz-Siwy, Roland Orlik, Szymon Krze- -dur op. 55 „Eroica” L. van Beethovena. 22 stycznia Katowice szowiec i Adam Musialski, wykonali Kon- Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Tomasza cert na 4 skrzypiec h-moll op. 3 nr 10 oraz 28 grudnia Bugaja wystąpił Vadim Brodski. W pro- Pory roku op. 8 Nr 1-4 A. Vivaldiego. Koncert Orkiestry FŚ i Berliner Ora- gramie: J. Sibelius – Koncert skrzypcowy torien-Chor, z udziałem Sonari-Chor d-moll op. 47, M. Ravel – Rapsodia hisz- 18 października Katowice Berlin i solistami – Birgit Pehnert, Han- pańska, M. de Falla – muzyka z baletu Koncert inaugurujący VIII Śląskie Dni ną Wollschläger, Thomasem Schelerem „Trójgraniasty kapelusz”. Muzyki Współczesnej. Orkiestra i Chór i Wolf-Eckhartem Wiencke pod dyrekcją FŚ pod dyrekcją Mirosława J. Błaszczyka Jarosława Lipke w Schauspielhaus Berlin. z solistami – Anną Górecką, Joanną Do- W programie IX Symfonia op. 125. mańską, Aleksandrą Grucą i Maciejem Bartczakiem wykonali fragmenty Ora- torium „Mesjasz” G.F. Haendla, Capriccio na fortepian i orkiestrę (prawykonanie) Mikołaja Góreckiego, Berceuse. Allegro concertante (prawykonanie) Romana Ma- ciejewskiego i Up into the Silence (prawy- konanie polskie) Eugeniusza Knapika. 24 października Katowice, Bielsko-Biała Koncert monograficzny z dziełami Woj- 30 grudnia Katowice ciecha Kilara. Orkiestra i Chór FŚ pod Koncerty sylwestrowe. Orkiestra FŚ dyrekcją Mirosława J. Błaszczyka, wy- pod dyrekcją Macieja Niesiołowskiego, stąpiły z solistką Elżbietą Towarnicką. z udziałem solistów – Aleksandry Sto- W programie: Angelus, Victoria, Exodus. kłosy i Macieja Gallasa, wykonała utwory W Katowicach koncert towarzyszył J. Straussa, Kálmána, Lehára, Curtisa uroczystości otwarcia nowego gmachu i Donizettiego. 16 lutego Katowice Biblioteki Śląskiej. Ze Śląską Orkiestrą Kameralną pod dy- 2 stycznia Katowice rekcją Jana W. Hawela Marek Toporowski 8 listopada Pszczyna 3 stycznia Tychy wykonał Koncerty klawesynowe d-moll 9 listopada Sosnowiec 1999 9 stycznia Dąbrowa Górnicza BWV 1052 i A-dur BWV 1055 J.S. Ba- Konstanty Andrzej Kulka zaprezentował cha. W programie ponadto Cosentino ze Śląską Orkiestrą Kameralną pod dy- 10 stycznia Rybnik i Britten. rekcją Jana W. Hawela Pory roku op. 8 Nr Koncerty noworoczne w składzie i z pro- 1-4 A. Vivaldiego. Program uzupełniły gramem z 30 XII 1998. 26 lutego Katowice dzieła Góreckiego i Karłowicza (9 XI Orkiestra FŚ pod dyrekcją Tadeusza – Kilara). 15 stycznia Katowice Wojciechowskiego, z udziałem Andrzeja Koncert jubileuszowy z okazji 25-lecia Tatarskiego, wykonała Koncert fortepia- Chóru FŚ. Pod dyrekcją Jana Wojtachy, nowy H.M. Góreckiego, Ptaki egzotyczne z udziałem Moniki Sikorskiej-Wojta-

123 O. Messiaena oraz Suitę baletową „Ognisty w Katowicach. Orkiestra i Chór FŚ ską, Wojciechem Komstą i Danielem ptak” I. Strawińskiego. oraz soliści – Dorota Radomska, Dorota Bollingerem zespół wykonał dzieła m.in. Lachowicz, Adam Kruszewski, Piotr Chopina, Mendelssohna Bartholdy’ego, 11, 12 marca Katowice Rafałko pod dyrekcją Jana W. Hawela Góreckiego, Świdra, Bauera. W sali Filharmonii wystąpił zespół Tokyo wykonali Stabat Mater op. 53 K. Szyma- Solisten pod dyrekcją Yasushi Akamatsu nowskiego. Program uzupełniły dzieła 16 września Katowice z Mari Fujiwarą. W programie J.S. Bach, Berlioza i Stoińskiego. Polska Orkiestra Festiwalowa z Krystia- J. Haydn (Koncert na wiolonczelę i orkiestrę nem Zimermanem – dyrygentem i solistą C-dur), Rossini, Bartók, Britten. 16 maja Skoczów – w sali Filharmonii Śląskiej wykonała Śląska Orkiestra Kameralna oraz soliści obydwa koncerty fortepianowe e-moll op. 11 19 marca Katowice – Leokadia Duży, Barbara Markiewicz, i f-moll op. 21 F. Chopina. Orkiestra i Chór FŚ pod dyrekcją Jana Feliks Widera, Włodzimierz Skalski pod W. Hawela wykonały Symfonię fanta- dyrekcją Jana W. Hawela w ramach Festi- styczną op. 14 H. Berlioza oraz Psalmy walu „Musica Sacra” wykonali Mszę C-dur nieszporne J.W. Hawela. „Koronacyjną” KV 317 W.A. Mozarta oraz Gratias Laudate W. Cieńciały. 23 kwietnia Katowice 24 kwietnia Bielsko-Biała 21 maja Legnica Śląska Orkiestra Kameralna i Chór Insty- 28 września Katowice Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści – Beata tutu Pedagogiki Uniwersytetu Śląskiego W koncercie inaugurującym nowy sezon Raszkiewicz, Anna Lubańska, Dariusz w Cieszynie pod dyrekcją Jana W. Hawela artystyczny Orkiestra FŚ oraz Konstanty Stachura i Józef Frakstein pod dyrek- podczas Festiwalu „Legnica Cantat” wy- A. Kulka pod dyrekcją Mirosława J. Błasz- cją Mirosława J. Błaszczyka wykonali konały Missa Festiva J. Świdra. czyka wykonali Uwerturę do opery „Sprze- Requiem G. Verdiego. dana narzeczona” B. Smetany, Koncert skrzypcowy D-dur op. 35 oraz IV Symfonię 15 maja Katowice 28 maja Katowice W Koncercie Akademickim Orkiestra f-moll op. 36 P. Czajkowskiego. Koncert nadzwyczajny z okazji 65. rocz- FŚ pod dyrekcją Jerzego Salwarowskiego nicy pobytu Karola Szymanowskiego wykonała V Symfonię cis-moll G. Mahlera. 22 października Katowice Gość koncertu – prof. Jan Malicki wy- Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści – Elż- głosił wykład pt. „O Apollinie, muzach bieta Wiedner-Zając, Aleksandra Gruca, i literaturze”. Paweł Skałba i Jarosław Bręk pod dy- rekcją Mirosława J. Błaszczyka wykonali 10 czerwca Katowice Andante spianato i Polonez Es-dur op. 22 Koncert dyplomantów Akademii Mu- F. Chopina, Fantazję Polską op. 19 I.J. Pa- zycznej w Katowicach. Orkiestra FŚ pod derewskiego oraz Messe solennelle de Ste dyrekcją Szymona Bywalca, z udziałem Cécilie (fragmenty) Ch. Gounoda. Barbary Karaśkiewicz, wykonała dzieła Beethovena i Dvořáka. 12 listopada Katowice W koncercie z okazji Święta Niepodle- 27 czerwca Przemyśl głości Orkiestra FŚ pod dyrekcją Miro- Śląska Orkiestra Kameralna wystąpiła sława J. Błaszczyka, z udziałem Adama pod dyrekcją Viktorii Zhadko w IV Wagnera, wykonała I Symfonię A. Dziad- Międzynarodowym Festiwalu i Konkursie ka, Koncert skrzypcowy A-dur op. 8 M. Kar- Zespołów Kameralnych „Ghitaralia ‘99”. łowicza oraz Koncert na orkiestrę W. Lu- Z solistami – Konstantym A. Kulką, tosławskiego. Grzegorzem Krawcem, Nadiją Kosim-

124 28 listopada-12 grudnia Katowice 26 lutego Wrocław VI Międzynarodowy Konkurs Dyrygen- Orkiestra FŚ wzięła udział w XXII Festi- tów im. Grzegorza Fitelberga. Jury prze- walu Muzyki Współczesnej we Wrocła- wodził Jan Krenz. Nagrody otrzymali: I – wiu. Zespół z solistami – Kazimierzem Massimiliano Caldi, II – Tomas Hanus, Dawidkiem i Krzysztofem Bąkowskim III – ex aequo Charles Olivieri-Munroe pod dyrekcją Mirosława J. Błaszczyka wy- i Stephen Ellery. W koncercie laureatów konał Fin de siècle S. Krupowicza, Koncert Orkiestra FŚ wykonała Uwerturę „Le- skrzypcowy T. Wieleckiego, Koncert we- onora” Nr 3 op. 72 i VII Symfonię A-dur necki na obój i orkiestrę A. Glinkowskiego op. 92 L. van Beethovena, Uwerturę „Cisza oraz Dramatic Story K. Serockiego. Dzień morska i szczęśliwa podróż” op. 27 F. Men- wcześniej program ten zaprezentowano delssohna Bartholdy’ego oraz Uwerturę w sali Filharmonii Śląskiej. akademicką op. 80 J. Brahmsa. 10 marca Katowice 20 grudnia-1 stycznia 2000 Orkiestra FŚ pod dyrekcją Jerzego Sal- Orkiestra Symfoniczna FŚ wzięła udział warowskiego, z udziałem Jadwigi Rappé, w 10 spektaklach baletu „Dziadek do wykonała Kindertotenlieder G. Mahlera orzechów” P. Czajkowskiego w Belfaście oraz VI Symfonię h-moll op. 74 „Patetyczną” (Irlandia), towarzysząc solistom i zespo- P. Czajkowskiego. łowi Sankt Petersburg Ballet. Dyrygował Mirosław J. Błaszczyk. 18 stycznia Katowice Śląska Orkiestra Kameralna oraz soliści

2000 – Roman Gawlik i Krzysztof Jaguszewski pod dyrekcją Jana W. Hawela wykonali Concerto grosso op. 6 Nr 2 G.F. Haendla, Concertino na kotły, perkusję i smyczki A. Panufnika oraz Serenadę op. 6 J. Suka. 26 stycznia Kraków Orkiestra i Chór FŚ pod dyrekcją Miro- sława J. Błaszczyka w kościele Mariackim wykonały Drogę nadziei J. Kohuta. 4 lutego Katowice Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Viktorii Zhadko wystąpił Krzysztof Jakowicz. W programie Koncert skrzypcowy D-dur op. 61 L. van Beethovena oraz IV Symfonia A-dur op. 90 „Włoska” F. Mendelssohna Bartholdy’ego.

Laureaci VI Międzynarodowego Konkursu Dyrygenckiego im. Grzegorza Fitelberga

125 24 marca Katowice W programie m.in. Mozart, Ravel, Verdi, 26 września Katowice Orkiestra FŚ pod dyrekcją Jana Staniendy Chausson, Ibert. Koncert Śląskiej Orkiestry Kameralnej, z solistami – Jerzym Sojką i Krzysztofem inaugurujący nowy sezon artystyczny. Pod Walaszczykiem wykonała Koncert podwój- 31 maja Mikołów dyrekcją Jana W. Hawela zespół z solistą ny na flet i harfę C-dur KV 299 W.A. Mo- Udział w „Mikołowskich Dniach Mu- Adamem Musialskim wykonał Koncert zarta. Program uzupełniły Uwertura do zyki”. Śląska Orkiestra Kameralna pod g-moll na skrzypce i orkiestrę smyczkową opery „Wesele Figara” tego kompozytora dyrekcją Jana W. Hawela, z udziałem A. Vivaldiego oraz Koncert d-moll na oraz Symfonia D-dur Nr 104 J. Haydna. Philippe’a Bernolda, wykonała Symfonię skrzypce i orkiestrę smyczkową F. Men- F-dur KV 43, Symfonię D-dur KV 385 delssohna Bartholdy’ego. W programie 31 marca Katowice „Haffnerowską” oraz Koncert fletowy G-dur ponadto Rossini i Schubert. Orkiestrą FŚ dyrygował Tadeusz Stru- KV 313 W.A. Mozarta. gała. W programie IV Symfonia B-dur 29 września Katowice op. 60 i V Symfonia c-moll op. 67 L. van 2 czerwca Katowice W koncercie inaugurującym Śląskie Dni Beethovena. Joanna Domańska wykonała z Orkie- Muzyki Współczesnej Marek Andrysek strą FŚ pod dyrekcją Jarosława Lipke z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Mirosława 14 kwietnia Katowice Koncert fortepianowy C-dur op. 15 L. van J. Błaszczyka wykonał Koncert akordeono- Orkiestra i Chór FŚ pod dyrekcją Ema- Beethovena. Program uzupełniły dzieła wy A. Lasonia. W programie ponadto nuela Plassona, z udziałem Doroty Ra- Rossiniego i Schuberta. Dediu, Stachowski, Kilar. domskiej, wykonały Stabat Mater F. Pou- lenca oraz Psalm 130 L. Boulanger. 17, 18 czerwca 16 kwietnia koncert powtórzono w Brnie Orkiestra FŚ pod dyrekcją Mirosła- w ramach Festiwalu Muzyki Sakralnej. wa J. Błaszczyka w dwóch koncertach w Braunfels i Frankfurcie n. Menem wyko- 27 kwietnia Katowice nała dzieła Beethovena, Rossiniego, Schu- Śląska Orkiestra Kameralna oraz soliści manna, Nicolaia, J. Straussa-syna i in. – Ewa Iżykowska i Marek Garztecki pod dyrekcją Jerzego Maksymiuka wy- 3-8 lipca Rzym konali Adagio na smyczki S. Barbera oraz Orkiestra i Chór FŚ oraz Elżbieta Grodz- XIV Symfonię na sopran, bas i orkiestrę ka-Łopuszyńska pod dyrekcją Mirosława kameralną op. 135 D. Szostakowicza. J. Błaszczyka i Jana Wojtachy dały cztery koncerty w Rzymie (Plac św. Piotra, Bazylika św. Pawła za Murami) w ra- mach obchodów Roku Jubileuszowego. W programie Angelus i Exodus W. Kilara oraz pieśni religijne. 20 września Warszawa 28 kwietnia Katowice W ramach Festiwalu „Warszawska Jesień” 5 października Bielsko-Biała Koncert dyplomantów Akademii Mu- Orkiestra FŚ oraz solistki – Wanda Wił- Inaugurując Festiwal Kompozytorów Pol- zycznej w Katowicach. Z Orkiestrą FŚ komirska i Aleksandra Gruca pod dyrek- skich w Bielsku-Białej, Orkiestra FŚ pod pod dyrekcją Szymona Bywalca wystąpili cją Mirosława J. Błaszczyka wykonały La- dyrekcją Pawła Przytockiego i Konstanty Wioletta Białk, Agnieszka Bochenek- mento – Rytmen av en röst K. Rehnquist, A. Kulka wykonali Uwerturę koncertową -Osiecka, Elżbieta Grodzka, Joanna Koncert skrzypcowy W. Kotońskiego, Gong E-dur op. 12, I Koncert skrzypcowy op. 35 Ruszała, Alicja Lizer, Arkadiusz Kuc, P. Rudersa oraz Quia fortis es tut mors di- oraz II Symfonię B-dur op. 19 K. Szyma- Andrzej Rudny i Piotr Wiśniewski. lectio dura sicut inferus aemulatio J. Sarwasa nowskiego. (prawykonanie).

126 15-18 października ską, Markiem Krzywiniem i Jackiem Verdi, Leoncavallo, Borodin, Emmerson Udział Orkiestry FŚ pod dyrekcją Mi- Ozimkowskim zespół pod dyrekcją Sta- (Koncert fortepianowy Nr 1), Börschel. rosława J. Błaszczyka w koncertach nisława Gałońskiego wykonał Mszę B-dur w Moguncji, Königstein/Taunus i Frank- „Harmoniemesse” J. Haydna i Symfonię 2 lutego Katowice furcie n. Menem (Międzynarodowe Targi g-moll KV 550 W.A. Mozarta. Orkiestra FŚ pod dyrekcją Czesława Książki). W programie Beethoven, Men- Grabowskiego, z udziałem Huberta Sal- delssohn, Nicolai, Rossini, Schumann, 22 grudnia Katowice warowskiego, wykonała Tańce węgierskie Spohr. Koncert świąteczny w wykonaniu Or- oraz I Koncert fortepianowy d-moll op. 15 kiestry FŚ i solistów – Joanny Ruszały, J. Brahmsa. 27 października Katowice Anny Mazur, Rafała Bartmińskiego Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Jerzego i Kacpra Opolskiego – Oratorium na Boże 1 marca Koska Piotr Pławner wykonał II Koncert Narodzenie BWV 248 (kantaty I, II i III) Dyrektorem FŚ została drogą konkursu skrzypcowy op. 61 K. Szymanowskiego. J.S. Bacha. Grażyna Szymborska. Ponadto wykonano Uwerturę koncertową E-dur op. 12 i fragmenty baletu „Harnasie” 2 marca Katowice op. 55 K. Szymanowskiego. Rinko Kobayashi z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Mirosława J. Błaszczyka wyko- nała II Koncert fortepianowy c-moll op. 18 S. Rachmaninowa. W programie ponadto Obrazki z wystawy Musorgskiego-Ravela. 23 marca Katowice Koncert pod patronatem Ambasady Japonii. Orkiestra FŚ oraz solista Jaro- sław Drzewiecki pod dyrekcją Chikary Imamury wykonali Karnawał rzymski H. Berlioza, II Koncert fortepianowy g-moll op. 22 C. Saint-Saënsa oraz IV Symfonię Es-dur „Romantyczną” A. Brucknera. 5 kwietnia Katowice Beata Bilińska z Orkiestrą FŚ pod dyrek- 29, 30 grudnia Katowice cją Lothara Seyfarta wykonała Rapsodię Koncerty sylwestrowe Orkiestry FŚ oraz na temat Paganiniego op. 43 S. Rachma- solistek – Iwony Hossy, Katarzyny Suskiej ninowa. Ponadto w programie dzieła 24 listopada Katowice i Beatrice Blanco. Orkiestrą dyrygował Dvořáka i Beethovena. Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Mirosława Mirosław J. Błaszczyk. Konferansjer: Jerzy J. Błaszczyka Tomasz Strahl wykonał Kon- Zelnik. W programie: J. Strauss, Offen- 20 kwietnia Katowice cert wiolonczelowy h-moll op. 104 A. Dvo- bach, Rossini, Bizet, Verdi, Gounod i in. Orkiestra FŚ pod dyrekcją Mirosława řáka. Ponadto w programie II Symfonia J. Błaszczyka, z udziałem Anny Paras, e-moll op. 27 S. Rachmaninowa. 5 stycznia Katowice Joanny Stelmach i Zbigniewa Kalety, wy- Koncert noworoczny w wykonaniu konała Koncert klarnetowy A-dur KV 622

5 grudnia Katowice 2001 Orkiestry i Chóru FŚ oraz Reginy Stro- W.A. Mozarta, Koncert fortepianowy W sali Filharmonii gościnnie wystąpiła kosz-Michalak pod dyrekcją Pawła fis-moll Z. Stojowskiego, Symfonię hisz- Cappella Cracoviensis. Z Madrygalistami Przytockiego. W programie: Moniuszko, pańską E. Lalo oraz Uwerturę akademicką i Klaudią Romek, Agnieszką Monaster- op. 80 J. Brahmsa.

127 Skład Śląskiej Orkiestry 26 kwietnia Bielsko-Biała kowskiego oraz Koncert g-moll na dwie Kameralnej Orkiestra i Chór FŚ pod dyrekcją Miro- wiolonczele A. Vivaldiego. w dniu koncertu jubileuszowego sława J. Błaszczyka, z udziałem Izabelli 5 czerwca 2001 roku Kłosińskiej, Katarzyny Suskiej, Krzyszto- fa Szmyta i Józefa Fraksteina, w kościele Dyrygent – Jan W. Hawel p.w. Maksymiliana Kolbego wykonała Missa pro pace W. Kilara. I skrzypce 11 maja Katowice Michał Siwy Orkiestra FŚ pod dyrekcją Otokara p. o. koncertmistrza Trhlika, z udziałem Krzysztofa Pezecha, Waldemar Staniczek wykonała Poemat symfoniczny „Wełtawa” Leszek Sojka B. Smetany, Concierto de Aranjuez J. Ro- Andrzej Rudny driga i IX Symfonię e-moll op. 95 „Z No- wego Świata” A. Dvořáka. II skrzypce Paweł Nalepa Katarzyna Gwizdon 17-31 maja Magdalena Cichy Tournée po Hiszpanii (Lugo, Oviedo, Bogdan Twardzik Pontavedra, Burgos, Barcelona, Tarrago- na). Orkiestra Symfoniczna oraz soliści Altówki – Daniel Veis i Simon Veis pod dyrekcją Krzysztof Wróbel Mirosława J. Błaszczyka wykonali m.in. Adam Staśko Obrazki z wystawy Musorgskiego-Ravela, Jarosław Marzec Koncert wiolonczelowy C-dur J. Haydna, Wariacje na temat rokoko op. 33 P. Czaj- Wiolonczele Jacek Gwizdon Katarzyna Biedrowska Marek Szymaszek

Kontrabasy Krzysztof Korzeń

Inspektor orkiestry Waldemar Staniczek

Bibliotekarz Leszek Sojka

Orkiestra i Chór FŚ w utworach W. Kilara w bazylice jasnogórskiej z okazji przekazania klasztorowi przez Jerzego Dudę Gracza jego „Golgoty jasnogórskiej”.

128 5 czerwca Katowice Szostak wystąpili z koncertem w Pizie /…/ Śląska Orkiestra Kameralna prowadzona przez Koncert jubileuszowy z okazji 20-lecia (Włochy). Na jego program złożyły się Jana Wincentego Hawela świętowała uroczystym Śląskiej Orkiestry Kameralnej. Zespół- Te Deum J. Haydna, Msza C-dur KV 317 koncertem swoje dwudziestolecie. /…/ Taki zestaw -jubilat pod dyrekcją Jana W. Hawela Koronacyjna W.A. Mozarta oraz Magni- dawał świadectwo bogactwa repertuarowego orkie- wykonał Serenadę C-dur op. 2 M. Karłowi- ficat C-dur D 486 i Stabat Mater g-moll stry, pokazał też, że katowicki zespół umie się odnaleźć cza, V Symfonię kameralną Jana W. Hawela D 175 F. Schuberta. w każdej stylistyce, wnosząc w prezentowany świat oraz Symfonię A-dur KV 201 i Serenadę dźwięków prawdziwie młodzieńczą świeżość. /…/ Notturno KV 239 W.A. Mozarta. rec. 9 października Katowice Muzyka Mozarta, wyważona w proporcjach formal- Orkiestra Symfoniczna FŚ pod dyrekcją nych, pełna swoistej harmonii, wdzięku, poetyckiego 24 sierpnia Cieszyn Mirosława J. Błaszczyka, z udziałem czaru i oryginalności kolorystycznej, w wydaniu Ślą- skiej Orkiestry Kameralnej po prostu mnie zachwyciła. Orkiestra i Chór FŚ z udziałem solistów: Adama Musialskiego, wykonała Koncert Gra zespołu była pełna radości i ekspresji, a przy tym Iwony Hossy, Małgorzaty Walewskiej, skrzypcowy C-dur D. Kabalewskiego oraz doskonała technicznie, zwłaszcza intonacyjnie. Mimo Kałudi Kałudowa i Adama Kruszew- dzieła Borodina i Czajkowskiego. upływu lat Śląska Orkiestra Kameralna się nie starzeje. skiego, pod dyrekcją Luciano di Martino Wciąż pozostaje zespołem młodym i pełnym zapału, wykonały Requiem G. Verdiego. 27 października Katowice, Katedra w dodatku coraz lepiej zgranym. I wciąż ma wiele do Orkiestra i Chór FŚ oraz Chór Wyższego ofiarowania słuchaczom. Śląskiego Seminarium Duchownego, 3 września Wrocław Bogumiła Mika, Orkiestra Dęta KWK „Staszic” oraz Chór FŚ wziął udział w wykonaniu „Ruch Muzyczny” Nr 15/2001 II Symfonii c-moll „Zmartwychwstanie” soliści – Elżbieta Towarnicka, Jagna Ję- G. Mahlera pod dyrekcją Marka Pija- drzyńska, Grzegorz Turnau i Jerzy Trela, pod dyrekcją Mirosława J. Błaszczyka rowskiego w ramach Międzynarodowego /…/ Arcypolskie jest arcyatrakcyjne – chciałoby wykonali Oratorium „Droga, życie, miłość” Festiwalu „Wratislavia Cantans” się po nim powiedzieć. /…/ Mirosław J. Błaszczyk Jana K. Pawluśkiewicza. poprowadził w nim (w Stepie Zygmunta Noskow- 8 września Częstochowa, Jasna Góra skiego – red.) orkiestrę z wielkim rozmachem (z ciut Orkiestra i Chór FŚ pod dyrekcją Mi- 28 października Katowice za dużym forte, zwłaszcza w blasze), objawiając rosława J. Błaszczyka wykonały dzieła Replika recitalu, w jakim w Katowicach plastyczne, barwne brzmienie orkiestry. Potem była Wojciecha Kilara: Victoria oraz Exodus. wystąpił przed stu laty Ignacy J. Pade- Fantazja polska op. 19 Ignacego Jana Paderewskiego Koncert uświetnił otwarcie Drogi Krzy- rewski, w wykonaniu Hanny Holeksy, /…/. Ależ muzycy pięknie oddali m.in. kunsztowne żowej ofiarowanej klasztorowi na Jasnej Zbigniewa Raubo, Magdaleny Lisak, Jo- przetworzenie mazurowych rytmów w motywy kra- Górze przez Jerzego Dudę Gracza. anny Strzeleckiej, Jerzego Sterczyńskiego kowiaka! Ale najbardziej czarowała tu wirtuozowska i Macieja Pabicha. W programie dzieła gra Roberta Marata na fortepianie. To on najpełniej Bacha-Liszta, Beethovena, Schuberta- przekazał, że Fantazja to kompozycja rasowego pia- 28 września Katowice -Liszta, Chopina, Straussa-Tausiga i Pa- Orkiestra FŚ, z udziałem Lidii Grychto- nisty. /…/ derewskiego. Wykład o artyście i kompo- łówny, pod dyrekcją Mirosława J. Błasz- Marek Skocza, zytorze wygłosiła Kamila Kiełbińska. czyka zainaugurowała sezon artystyczny „Dziennik Zachodni”, 15.11.2001 2001/2002. W programie: V Koncert fortepianowy Es-dur op. 73 L. van Beetho- 11 listopada Katowice vena, Credo na orkiestrę A. Lasonia oraz Orkiestra FŚ pod dyrekcją Mirosława Symfonia Psalmów I. Strawińskiego. J. Błaszczyka oraz soliści Anna Rechle- wicz i Robert Marat wykonali Poemat symfoniczny „Step” op. 66 Noskowskiego, 4 października Fantazję polską op. 10 I.J. Paderewskie- Śląska Orkiestra Kameralna i Zespól go oraz Koncert skrzypcowy A-dur op. 8 Śpiewaków Miasta Katowice „Camerata M. Karłowicza. rec. Silesia” oraz soliści – Rafał Bartmiński, Magdalena Idzik, Dariusz Machej, Agnieszka Wolska pod dyrekcją Anny

129 23 listopada Katowice utwory Mozarta, Rossiniego, Verdiego, W tym dniu sali koncertowej Filharmonii Orkiestra FŚ pod dyrekcją Zygmunta J. Straussa i Lehára. nadano imię Karola Stryji. Rycherta z solistą Piotrem Pławnerem wykonała Koncert skrzypcowy D-dur op. 35 15 stycznia Katowice 5 lutego Katowice P. Czajkowskiego. Program uzupełniła Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją Ze Śląską Orkiestrą Kameralną pod dy- Uwertura do opery „Włoszka w Algierze” Mirosława Jacka Błaszczyka oraz soliści rekcją Jana W. Hawela wystąpiła Joanna G. Rossiniego. Joanna Kściuczyk-Jędrusik, Leokadia Domańska. W programie Symfonia B-dur Duży, Feliks Widera i Paweł Kajzderski KV 319 i Koncert fortepianowy B-dur KV 29, 30 grudnia Katowice wystąpili w koncercie muzyki operet- 450 W.A. Mozarta oraz Symfonia A-dur Koncerty sylwestrowe z udziałem Orkie- kowej. W programie J. Strauss, Lehár, Nr 87 J. Haydna. rec. stry FŚ, dyrygenta Bernarda Chmielarza, Kálmán, Zeller. Waldemara Malickiego oraz Małgorzaty 15 lutego Katowice Mierczak. W programie: J. Strauss, Rossi- 25 stycznia Katowice Orkiestra i Chór FŚ pod dyrekcją An- ni, Grieg, Piazzolla, Brubeck oraz kolędy Vadim Brodski z Orkiestrą FŚ pod dy- dreasa Brockmana, z udziałem Jolanty w oprac. B. Chmielarza. rekcją Mirosława J. Błaszczyka wystąpił Wrożyny, wykonały IV Symfonię A-dur z Koncertem skrzypcowym D-dur op. 6 op. 90 „Włoską” F. Mendelssohna Bar- 4 stycznia Katowice N. Paganiniego. Ponadto w programie tholdy’ego, fragmenty chóralne z oper W koncercie noworocznym Śląskiej Or- koncertowa wersja opery La liberta chiama C.M. Webera, Wagnera i Verdiego oraz la liberta E. Knapika z Chórem FŚ oraz arie W.A. Mozarta. 2002 kiestry Kameralnej pod dyrekcją Pawła Przytockiego, z udziałem Agnieszki Faty- solistami: Elżbietą Biegas, Urszulą Kryger, gi (śpiew i prowadzenie), wykonano m.in. Jadwigą Rappé i Maciejem Bartczakiem. 18 lutego Katowice Śląska Orkiestra Kameralna wystąpiła w studiu Radia Katowice. Pod dyrek- cją Mirosława J. Błaszczyka, z udzia- łem Waldemara Malickiego, wyko- nała m.in. Koncert fortepianowy f-moll BWV 1056 J.S. Bacha oraz utwory Komedy i Piazzolli. 22 lutego Katowice 23 lutego Warszawa Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Mirosława J. Błaszczyka Kwartet Wilanów wykonał Koncert na kwartet smyczkowy i orkiestrę L. Spohra. Program uzupełniła Uwertura do opery „Nieszpory sycylijskie” G. Verdiego oraz IV Symfonia d-moll op. 120 R. Schu- manna. 11, 12 kwietnia Katowice Orkiestra FŚ pod dyrekcją Michała Dwo- rzyńskiego w ramach cyklu koncertów Młoda Filharmonia wykonała muzykę do dramatu H. Ibsena Peer Gynt oraz Kon- cert fortepianowy a-moll op. 16 E. Griega. Tablica odsłonięta w dniu nadania sali koncertowej imienia Karola Stryji. Solistą był Antoni Brożek.

130 17-21 kwietnia konała Uwerturę fantastyczną „Bajka” /…/ Jan Wincenty Hawel i jego orkiestra, uwypukla- Tournée Orkiestry Symfonicznej FŚ po St. Moniuszki, Koncert skrzypcowy D-dur jąc wskazującą na włoskie wpływy śpiewność Symfo- Hiszpanii (Madryt, Barcelona). Orkiestra op. 35 P. Czajkowskiego oraz Koncert na nii B-dur, nie pominęli w swej interpretacji typowych wraz z kapelami góralskimi „Wałasi” i Ze- orkiestrę W. Lutosławskiego. dla stylu francuskiego elementów lekkości i gracji, spół Jana Karpiela „Bułecki”, z udziałem a piękne frazowanie oraz precyzja techniczna zapew- Anny Góreckiej oraz Piotra Pławnera 16-29 maja niły /…/ zasłużony aplauz. W Koncercie /…/ Joanna pod dyrekcją Mirosława J. Błaszczyka Podczas tournée koncertowego po Hisz- Domańska. /…/ swoją partię zagrała bardzo dobrze wykonała II Koncert skrzypcowy op. 61 panii (m.in. Oviedo, Burgos, Barcelona) pod względem technicznym, brylując w kadencjach oraz Taniec góralski z baletu „Harna- Orkiestra FŚ pod dyrekcją Mirosła- I i III części, a jej wyważony dialog z orkiestrą w części sie” K. Szymanowskiego, Trzy utwory wa J. Błaszczyka, z udziałem Tomasza środkowej odznaczał się nieodzownym ciepłem przy w dawnym stylu i Koncert fortepianowy Strahla, wykonała Uwerturę „Bajka” zachowaniu klasycznego umiaru. /…/ W Symfonii op. 40 H.M. Góreckiego oraz Krzesanego St. Moniuszki, Uwerturę do opery „Tann- A-dur Haydna /…/ przejrzystość fakturalna zmusza i Orawę W. Kilara. häuser” R. Wagnera, Koncert wiolonczelowy muzyków do bardo uważnej gry, dyrygenta zaś do a-moll op. 129 R. Schumanna, Koncert zdecydowanego, precyzyjnego gestu. Obydwa te wa- wiolonczelowy h-moll op. 104 A. Dvo- runki zostały w katowickim wykonaniu spełnione: Jan řáka, VIII Symfonię F-dur op. 93 L. van Wincenty Hawel panował nad sytuacją niepodzielnie, Beethovena, V Symfonię e-moll op. 64 kierując grą orkiestry oszczędnymi ruchami, z wolną P. Czajkowskiego oraz VII Symfonię C-dur od wszelkiej nerwowości swobodą. D 944 F. Schuberta. Karol Bula, „Ruch Muzyczny” Nr 6/2002 24 maja Katowice W sali koncertowej FŚ w ramach „Wie- czorów z muzyką Karola Szymanowskiego i Richarda Straussa” Orkiestra Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, Chór Uniwersytetu Ślą- skiego i Chór „Harmonia” z Cieszyna oraz soliści – Joanna Domańska i Rafał Bartmiński pod dyrekcją Jana W. Hawela wykonali Poemat symfoniczny „Dyl Sowi- zdrzał” op. 28 R. Straussa oraz IV Symfonię koncertującą op. 60 i muzykę do baletu „Harnasie” op. 60 K. Szymanowskiego. 26 kwietnia Katowice 7 czerwca Katowice Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Michaela Andrzej Bauer ze Śląską Orkiestrą Ka- Zilma wystąpił Kevin Kenner. W pro- meralną pod dyrekcją Jana W. Hawela gramie W.A. Mozart – Koncert forte- wykonał Koncert wiolonczelowy C-dur pianowy A-dur KV488 oraz G. Mahler J. Haydna. Program uzupełniły dzieła – V Symfonia cis-moll. orkiestrowe Holsta i Haydna. 14 maja 14 czerwca Katowice Orkiestra FŚ pod dyrekcją Mirosła- Z Orkiestrą i Chórem FŚ pod dyrekcją wa J. Błaszczyka wystąpiła z jednym Piotra Dąbrowskiego wystąpili Magda- koncertem w Szwajcarii (Fribourg). lena Lisak, Paweł Sobierajski, Ryszard Z udziałem Szymona Krzeszowca wy- Kalus i Tomasz Czirnia. W programie:

131 /…/ Koncert Es-dur Liszta dobrze komponował się G. Enescu – Rapsodia rumuńska op. 11 nr Oratorium beskidzkie „Gość oczekiwany” z błyskotliwym utworem Enescu, choć pianistka stara- 1, F. Liszt – Koncert fortepianowy Es-dur J. Kohuta. ła się podkreślić przede wszystkim jego romantyczny oraz G. Puccini – Messa di Gloria. rec. charakter, a dopiero w następnej kolejności walory 9 września Katowice wirtuozowskie./…/ Gra Lisak mogła się podobać 15 czerwca Warszawa W parku Kościuszki Orkiestra FŚ pod także ze względu na dobrą współpracę z orkiestrą Orkiestra FŚ pod dyrekcją Mirosława dyrekcją Mirosława J. Błaszczyka dała i dyrygentem. Ładnie brzmiały zwłaszcza dialogi J. Błaszczyka w kościele Wszystkich koncert z muzyką W. Kilara. W progra- fortepianu ze starannie wykonanymi solówkami Świętych wykonała Nieszpory Ludźmier- mie: Mała uwertura, Suita z filmu „Pan skrzypiec, fletu, oboju i klarnetu. /…/ Świetnie zapre- skie J.K. Pawluśkiewicza. Tadeusz”, Suita z filmu „Dracula”, Orawa zentował się Chór Filharmonii Śląskiej: duże brawa dla i Krzesany. kierownika artystycznego i dyrygenta Jana Wojtachy. 27-30 czerwca Wysoka jakość brzmienia, zarówno we fragmentach Tournée Śląskiej Orkiestry Kameralnej po 12-16 września homofonicznych, a nawet unisonowych, jak ściśle kon- Niemczech (Dörzbach, Bad Windsheim). Podróż koncertowa Śląskiej Orkiestry trapunktycznych, mogła zachwycić każdego słuchacza. Udział w festiwalu „Schubertiade”. Ze- Kameralnej do Niemiec. Zespół pod Aleksandra Konieczna, spół pod dyrekcją Pawła Przytockiego, dyrekcją Pawła Przytockiego, z udziałem „Ruch Muzyczny” Nr 15/2002 z udziałem Christopha Soldana, wystąpił Christopha Soldana, wykonał Koncerty z programem: F. Mendelssohn Bartholdy fortepianowe D-dur KV 537 i C-dur – Symfonia h-moll Nr 10, W.A. Mozart KV 467 oraz Symfonię C-dur KV 425 /…/ Trzy fortepiany na estradzie – to nie zdarza się – Koncert fortepianowy C-dur KV 415, „Linzką” W.A. Mozarta, a także Symfo- często. /…/ Najpierw Tatiana Szebanowa z uważnie Schubert-Mahler – Der Tod und das nię G-dur Nr 92 „Oksfordzką” J. Haydna. reagującymi na wskazania dyrygenta filharmonikami Mädchen. śląskimi wykonała Mozartowy Koncert A-dur KV 414, dając popis wielkiej muzykalności, artystycznego 27 września Katowice smaku i kultury, pięknie kreowanego dźwięku /…/ 18-22 lipca Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści Piotr W drugiej części wieczoru pianistka weszła na estradę Ponowne tournée Śląskiej Orkiestry Pławner, Małgorzata Mierczak, Alek- najpierw z synem, a potem jeszcze z obydwoma Kameralnej po Niemczech (Wasserburg, sandra Szafir, Paweł Sobierajski i Jó- swymi mężczyznami. Ze Stanisławem Drzewieckim Bad Windsheim, Eyb) z Pawłem Przy- zef Frakstein pod dyrekcją Mirosława artystka wykonała Koncert na dwa fortepiany Es-dur tockim i Christophem Soldanem. W pro- J. Błaszczyka wykonali Uwerturę do opery KV 365. Pojawienie się na estradzie czternastolatka gramie utwory W.A. Mozarta: Eine kleine „Cyrulik sewilski” G. Rossiniego, Koncert zelektryzowało publiczność. Została ukontentowana Nachtmusik KV 525, Koncert fortepianowy skrzypcowy e-moll op. 64 F. Mendelssohna dojrzałym partnerstwem obojga pianistów. /…/ Staś D-dur KV 537 Koronacyjny oraz Symfonia Bartholdy’ego oraz Mszę c-moll KV 427 grał bez kompleksów wobec swej utytułowanej mamy, C-dur KV 425 Linzka. W.A. Mozarta. a przecież w tym utworze fortepiany nieustannie z sobą współzawodniczą. U Drzewieckich nie staje się 3 października Bielsko-Biała to jednak wyścigiem, jest pięknym współmuzykowa- Orkiestra FŚ pod dyrekcją Mirosława niem, bogatym w różnorodne nastroje. Potwierdzili to J. Błaszczyka wystąpiła w Festiwalu Kompo- i w zagranym z Jarosławem Drzewieckim Koncercie na zytorów Polskich. W programie: Odwieczne trzy fortepiany F-dur KV 242. Trzy indywidualności dla pieśni op. 10, Koncert skrzypcowy A-dur op. 8 muzyki stopione w jedno. /…/ i Epizod na maskaradzie op. 14 M. Karło- Marek Skocza, wicza oraz Kościelec 1909 W. Kilara. Solistą „Dziennik Zachodni”, 23. 12. 2002 koncertu był Konstanty A. Kulka. 6 października Katowice 17 sierpnia Kraków-Łagiewniki Koncert inaugurujący Śląskie Dni Muzy- Chór i Orkiestra FŚ w Bazylice pod dy- ki Współczesnej. Orkiestra FŚ pod dyrek- rekcją Mirosława J. Błaszczyka wykonały cją Mirosława J. Błaszczyka, z udziałem Urszuli Kryger i Jerzego Sojki, wykonała

132 Moments Musicaux J.W. Hawela, „Przy- W koncercie inaugurującym Festiwal 1981. Orkiestra FŚ oraz soliści – Izabella stępuję do Ciebie” E. Knapika, II Symfonię Muzyki Kameralnej „Kwartet Śląski i jego Kłosińska i Krzysztof Bąkowski pod dy- na 13 instrumentów smyczkowych A. Krza- goście“ z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Jana rekcją Mirosława J. Błaszczyka wykonali nowskiego oraz Intermezzo na flet i orkie- W. Hawela wystąpili Monika Sikorska- Koncert skrzypcowy M. Góreckiego oraz strę smyczkową A. Glinkowskiego. -Wojtacha, Joanna Domańska i Kwartet III Symfonię „Symfonię pieśni żałosnych” Śląski (Szymon Krzeszowiec, Arkadiusz op. 36 H. M. Góreckiego. 18 października Katowice Kubica, Łukasz Syrnicki, Piotr Janosik). W Wieczorze Ambasady Chińskiej Program: L. van Beethoven – Uwertura 20 grudnia Katowice z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Mirosława Coriolan op. 62, C. Saint-Saëns – Kar- Orkiestra FŚ pod dyrekcją Mirosława J. Błaszczyka wystąpili Song Shiheng nawał zwierząt, L. Spohr – Koncert na J. Błaszczyka z solistami – Tatianą Sze- i Adam Wagner. W programie: P. Czaj- kwartet smyczkowy i orkiestrę op. 131, banową oraz Jarosławem i Stanisławem kowski – Koncert fortepianowy b-moll F. Liszt – Preludia. Drzewieckimi wykonała Koncert forte- op. 26, He Zhanhao, Cheng Gang – „Mi- pianowy A-dur KV 414, Koncert na dwa łość Liang i Zhu“ oraz R. Strauss – Poemat 6,7 grudnia Katowice fortepiany Es-dur KV 365 i Koncert na symfoniczny „Dyl Sowizdrzał” op. 28. Koncerty (pierwszy w Górnośląskim trzy fortepiany F-dur KV 242. Program Centrum Kultury uświetnił jubileusz uzupełniły Concerto grosso i Toccata na 22 listopada Katowice Polskiego Radia Katowice) Orkiestry FŚ orkiestrę B. Szabelskiego. rec. W koncercie oratoryjnym z muzyką pod dyrekcją Mirosława J. Błaszczyka, J.S. Bacha pod dyrekcją Marka Pija- z udziałem Leszka Możdżera. W pro- 29, 30 grudnia Katowice rowskiego wystąpili Chór FŚ, Śląska gramie Błękitna rapsodia i Amerykanin W czterech koncertach sylwestrowych Orkiestra Kameralna oraz soliści Mag- w Paryżu G. Gershwina oraz muzyka z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Mirosława dalena Spytek, Iwona Handzlik, Artur z „West Side Story” L. Bernsteina. J. Błaszczyka wystąpili Grażyna Bro- Stefanowicz, Rafał Bartmiński i Bartosz dzińska i Bogusław Morka. W programie Urbanowicz. W programie Kantata BWV 15 grudnia Katowice m.in. J. Strauss, F. Lehár, K. Zeller, J. Of- 35 oraz Magnificat D-dur BWV 243. Koncert symfoniczny poświęcony pamięci fenbach, P. Abraham. ofiar tragedii w kopalni „Wujek” w roku 29 listopada Katowice 31 grudnia Śląska Orkiestra Kameralna wystąpiła w Dulmen (Niemcy) w koncercie sylwe- strowym z Christophem Soldanem. Pod dyrekcją Jana W. Hawela zespół wykonał Suitę „Colas Breugnon” T. Bairda, Koncert fortepianowy C-dur KV 503 W.A. Mozar- ta oraz Symfonię G-dur Nr 92 „Oksfordzką” J. Haydna.

133 fortepianowy d-moll op. 15 J. Brahmsa oraz Chełmecki, Mozart, Rachmaninow. Or- Suitę baletową „Święto wiosny” I. Strawiń- kiestrą i Chórem FŚ dyrygował Czesław skiego. Grabowski. 21 lutego Katowice 2 maja Katowice Ze Śląską Orkiestrą Kameralną pod dy- Chór FŚ pod dyrekcją Jana Wojtachy, rekcją Rubena Silvy wystąpili Konstanty z udziałem Jacka Kostonia i Witolda A. Kulka i Andrzej Staciwa. Na program Zabornego, w kościele w Bogucicach złożyły się: Suita orkiestrowa h-moll wykonał Missa in honorem Sanctum Ste- BWV 1067 J.S. Bacha, Suita z czasów phanum R. Pietrzaka. Holberga op. 40 E. Griega oraz Pory roku op. 8 Nr 1-4 A. Vivaldiego. 13 maja Katowice W studiu koncertowym PR ze Śląską Or- 21 marca Katowice kiestrą Kameralną pod dyrekcją Mirosława Chór i Orkiestra FŚ pod dyrekcją To- J. Błaszczyka wystąpił Adam Musialski. masza Bugaja, z udziałem Mirosława Na program złożyły się utwory Mozarta, Pokrzywińskiego i Doroty Sroczyńskiej, Brahmsa, Kreislera, Dvořáka i in. wykonały Koncert podwójny e-moll op. 88 na klarnet, altówkę i orkiestrę M. Brucha. 20, 21 maja Katowice Program uzupełniły dzieła Brahmsa W cyklu „Opera w Filharmonii” w sali FŚ 3-14 stycznia Katowice, Jaworzno, (m.in. Pieśń przeznaczenia op. 54) i Schu- wystąpiły Orkiestra Wydziału Instrumen- Dąbrowa Górnicza manna. talnego oraz Zespoły Wokalne Wydziału Wokalno-Aktorskiego AM. Pod dyrekcją 2003 Seria koncertów karnawałowych z udzia- łem Orkiestry Symfonicznej FŚ oraz 4 kwietnia Katowice Kazimierza Kryzy zaprezentowały operę Śląskiej Orkiestry Kameralnej pod dy- Chór i Orkiestra FŚ oraz soliści – Krzysz- „Czarodziejski flet” W.A. Mozarta. rekcją Mirosława J. Błaszczyka, Marcina tof Jakowicz, Mariola Zagojska, Nina Nałęcz-Niesiołowskiego, Jana W. Ha- Nowak, Tomasz Jedz i Tadeusz Leśniczak 13 czerwca Katowice wela i Jacka Bonieckiego, z udziałem pod dyrekcją Mirosława J. Błaszczyka Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Miro- solistów: Agnieszki Bochenek- Osieckiej, wykonali Uwerturę do opery „Moc przezna- sława J. Błaszczyka wystąpili Tomasz Aleksandry Stokłosy, Joanny Kściuczyk, czenia” G. Verdiego, I Koncert skrzypcowy Strahl, Barbara Kubiak i Jarosław Bręk. Leokadii Duży, Jacka Wójcickiego, Jana g-moll op. 26 M. Brucha oraz Stabat Mater W programie: W. Lutosławski – Kon- Wolańskiego, Adama Zdunikowskiego, op. 58 A. Dvořáka. cert wiolonczelowy, E. Knapik – 3 pie- Macieja Gallasa, Adama Żaaka i Feliksa śni z cyklu „Up into the Silence”. rec. Widery. W programie m.in.: J. Strauss, 16 kwietnia Cieszyn Lehár, Kálmán, Offenbach, Suppé, Rossi- W koncercie Karol Stryja in memoriam 19 czerwca Katowice ni, Stolz, Capua, Loewe, Bernstein, Leigh, Chór i Orkiestra FŚ oraz soliści Iwona Koncertem Orkiestry FŚ i połączonych Kaper, Moniuszko, Brahms. Handzlik, Joanna Ciupa, Bogdan Desoń chórów ziemi rybnickiej pod dyrekcją i Adam Szerszeń pod dyrekcją Pawła Mirosława J. Błaszczyka upamiętniono 31 stycznia Katowice Przytockiego wykonali Stabat Mater 20. rocznicę wizyty Ojca Świętego na Koncert symfoniczny w 5. rocznicę J. Haydna Śląsku. W programie Angelus, Exodus śmierci – Karol Stryja in memoriam. Chór i Victoria W. Kilara. i Orkiestra Symfoniczna FŚ oraz Paweł 25 kwietnia Katowice Skrzypek i Antoni Gryzik (recytacja) pod Koncert dyplomowy absolwentów Aka- 20 czerwca Katowice dyrekcją Mirosława J. Błaszczyka wyko- demii Muzycznej w Katowicach. Wystą- W koncercie zamykającym sezon arty- nali Odę na głos recytujący, chór mieszany pili: Joanna Galon, Joanna Ruszała, Adam styczny wystąpili Piotr Paleczny i Teresa i orkiestrę E. Bogusławskiego, I Koncert Stachula i Adam Szerszeń. W programie Erbe-Dziedzic oraz Chór i Orkiestra

134 FŚ pod dyrekcją Mirosława J. Błasz- (solistka – Jadwiga Kotnowska), J. Brahms W pierwszej części koncertu zabrzmiał znakomity czyka. W programie S. Rachmaninow – – II Sekstet G-dur op. 36. Koncert wiolonczelowy Witolda Lutosławskiego II Koncert fortepianowy c-moll op. 18, sprzed ponad 30 lat. W solowej partii podziwialiśmy S. Prokofiew Kantata „Aleksander Newski” 26 września Katowice grę Tomasza Strahla. Ta kompozycja jest dla Strahla op. 78. W koncercie inaugurującym sezon arty- wyjątkowa. Wiolonczelista miał okazję na kilka styczny Orkiestry i Chóru FŚ wystąpił miesięcy przed śmiercią Lutosławskiego, w 1994 roku 2-10 lipca Andrzej Bauer. Pod dyrekcją Mirosława grać ten utwór w obecności mistrza. /…/ Jednak Tournée Śląskiej Orkiestry Kameralnej po J. Błaszczyka zespół wykonał II suitę najważniejszym punktem programu było wykonanie Niemczech (St.Wendel, Dörzbach, Kirch- Dafnis i Chloe M. Ravela, I Koncert wio- trzech pieśni z cyklu „Up into the Silence” Eugeniusza berg) i Francji (St. Maxim). Z solistami lonczelowy a-moll op. 33 C. Saint-Saënsa Knapika, śląskiego kompozytora, od roku rektora Christophem Soldanem i Dariuszem oraz Suitę baletową „Cudowny mandaryn” katowickiej Akademii Muzycznej. /…/ W Katowicach Zbochem zespół pod dyrekcją Pawła B. Bartóka. wykonano trzy części utworu (bez części II). Ogromny Przytockiego zaprezentował dzieła Hayd- rozmiar przedsięwzięcia, potęga brzmienia rozbudo- na, Mozarta (m.in. Koncert fortepianowy 1 października Katowice wanej orkiestry, przejmujące głosy solistów (sopran Barbary Kubiak i baryton Jarosława Bręka) budowały B-dur KV 456 i Koncert skrzypcowy B-dur W sali Filharmonii Śląskiej wystąpił nastrój kolejnych ogniw monumentalnej przestrzeni KV 207), Czajkowskiego i Karłowicza. Kwartet Śląski w koncercie jubile- muzycznej. /…/ uszowym 25-lecia zespołu: Szymon Marcin Mońka, 2 sierpnia Czeski Krumlov Krzeszowiec, Arkadiusz Kubica, Łukasz „Gazeta Wyborcza”, 16.06.2003 Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją Syrnicki, Piotr Janosik. Artyści wykonali Jana W. Hawela w dwóch koncertach Kwartet smyczkowy d-moll D. 810 „Śmierć w ramach Międzynarodowego Festiwalu i dziewczyna” i Kwintet smyczkowy w Czeskim Krumlowie wykonała Symfo- C-dur D. 956 F. Schuberta (z udziałem nie Haydna: D-dur „Le matin”, C-dur „Le Tomasza Strahla) oraz dwa utwory na midi”, G-dur „Le soir” i fis-moll „L’adieu”. kwartet smyczkowy D. Szostakowicza: Polka i Elegia. 7-17 sierpnia Orkiestra Symfoniczna oraz zespoły 2 października Bielsko-Biała kameralne FŚ dały cykl koncertów pt. Henryk Mikołaj Górecki wystąpił w ra- „Lato z Filharmonią” w ośrodkach wypo- mach Festiwalu Kompozytorów Polskich czynkowych i kościołach. w kościele bł. M. Kolbego, wykonując – z Chórem FŚ, Narodową Orkiestrą 13 września Wrocław Symfoniczną Polskiego Radia oraz so- Podczas XXXVIII Międzynarodowe- listą Adamem Kruszewskim – utwory go Festiwalu „Wratislavia Cantans” własne: Beatus vir op. 38 i Kantatę o św. w Katedrze Marii Magdaleny Chór FŚ Wojciechu. z Orkiestrą Filharmonii Dolnośląskiej pod dyrekcją Gabriela Chmury wykonał 4 października Bielsko-Biała Messe solennelle H. Berlioza. W kolejnym koncercie festiwalowym pod dyrekcją Mirosława J. Błaszczyka wystą- 19 września Katowice piła Orkiestra FŚ oraz Anna Górecka Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją i Krzysztof Bąkowski. Program obejmo- Jana W. Hawela zainaugurowała sezon wał Uwerturę koncertową E-dur op. 12 koncertowy programem: G. Ph. Tele- K. Szymanowskiego, Koncert skrzypcowy mann – Suita orkiestrowa „Don Kichot”, M. Góreckiego i Koncert fortepianowy S. Mercadante – Koncert fletowy e-moll H.M. Góreckiego op. 40 oraz Concerto grosso B. Szabelskiego.

135 13 października Katowice 1 listopada W kościele p.w. św. Rodziny Orkiestra FŚ Wyjazd koncertowy Orkiestry FŚ do oraz soliści Izabella Kłosińska, Jadwiga Niemiec (Schwäbischgmund). Zespół Rappé, Adam Zdunikowski i Romuald pod dyrekcją Waltera J. Becka wykonał Tesarowicz pod dyrekcją Mirosława Mszę f-moll A. Brucknera oraz Styx J. Błaszczyka wykonali Missa pro pace G. Kanczelego. W. Kilara. 7 listopada Katowice 18 października Katowice Orkiestra FŚ pod dyrekcją Jerzego Salwa- W 25. rocznicę pontyfikatu Jana Pawła II rowskiego wykonała Poemat symfoniczny w sali Filharmonii Śląskiej odbył się kon- „Śmierć i wyzwolenie” op. 24 R. Straussa cert PZCHiO pod patronatem ks. abp. oraz Symfonię d-moll C. Francka. Damiana Zimonia, w którym wystąpiły: Chór Mieszany „Resonans con tutti”, 10 listopada Katowice Chór Kameralny Ogólnokształcącej Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Mirosława Szkoły Muzycznej w Bytomiu, Chór Dei J. Błaszczyka wystąpiła Lidia Kozubek, Patris, Chór „Ogniwo”, Chór „Słowiczek”, wykonując Koncert e-moll op. 11 F. Chopi- Chór „Modus Vivendi”, Chór Mieszany na. Program uzupełnił Koncert na orkiestrę Archikatedry Chrystusa Króla, soliści W. Lutosławskiego. – Julita Mirosławska, Veronika Hajnova- -Fialova, Paweł Sobierajski i Artur Ruciń- 14 listopada Katowice 23 listopada Katowice ski oraz Orkiestra Symfoniczna KHW W koncercie z cyklu „Interpretacje W koncercie jubileuszowym z okazji 90- KWK „Staszic” pod dyrekcją Grzegorza mistrzów” z Orkiestrą FŚ wystąpił Igor -lecia Chóru „Ogniwo” zespół wystąpił Mierzwińskiego. W programie m.in. Ojstrach, wykonując Koncert skrzypcowy pod dyrekcją Anny Idzikowskiej-Guzy. Palestrina, Haendel, Mozart, Beetho- D-dur op. 35 P. Czajkowskiego oraz W koncercie udział wzięli Elżbieta ven, Verdi, Saint-Saëns, Rachmaninow, – z Patrycją Piekutowską – Koncert d-moll Grodzka-Łopuszyńska i Śląska Orkie- Bruckner, Świder, Kilar, Górecki. na dwoje skrzypiec BWV 1043 J.S. Bacha. stra Kameralna pod dyrekcją Mirosława Program uzupełniły Tańce połowieckie J. Błaszczyka. Program obejmował z opery „Kniaź Igor” A. Borodina. Dyry- m.in. Ave Maria J. Arcadelta, Gloria gował Mirosław J. Błaszczyk. A. Vivaldiego, Miserere A. Lottie- go, Completorium (IV cz.) G.G. Gor- 22 listopada Katowice czyckiego, Arię z III Suity orkiestrowej D-dur BWV 1067 J.S. Bacha, Alleluja W uroczystej mszy w intencji H.M. Gó- z oratorium „Mesjasz” G.F. Haendla, reckiego z okazji 70. rocznicy urodzin Jubilate Deo W.A. Mozarta i Ave Verum w Archikatedrze Chrystusa Króla z Chó- Ch. Gounoda. rem i Orkiestrą PFŚ pod dyrekcją Miro- sława J. Błaszczyka wystąpili Aleksandra Szafir, Mariola Zagojska, Jan Ballarin 29 listopada Katowice i Aleksander Teliga. Wykonano Mszę Koncert nadzwyczajny Adama Makowi- C-dur op. 86 L. van Beethovena oraz Ad cza. Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Miro- Matrem op. 29 i Amen op. 34 H. M. Gó- sława J. Błaszczyka wykonał on Koncert reckiego. fortepianowy A-dur KV 414 W.A. Mo- zarta. Ponadto w programie Divertimento D-dur KV 136 W.A. Mozarta.

Igor Ojstrach

136 5 grudnia Katowice Zbochem i Pawłem Nalepą w koncercie Orkiestra FŚ pod dyrekcją Mirosława z cyklu „Koncerty w kościele Mariac- J. Błaszczyka, z udziałem Piotra Paleczne- kim” wykonała Concerto grosso g-moll go, zainaugurowała VII Międzynarodowy op. 6 nr 5 „Boże Narodzenie” A. Corellego, Konkurs Dyrygentów im. Grzegorza 26. symfonię „Boże Narodzenie” J. Haydna Fitelberga. W programie: B. Szabelski oraz Koncert na dwoje skrzypiec d-moll – V Symfonia, G. Fitelberg – Poemat sym- BWV 1043 J.S. Bacha. foniczny „Pieśń o sokole”, K. Szymanowski – IV Symfonia koncertująca op. 60. 29, 30 grudnia Katowice Orkiestra FŚ oraz soliści Agnieszka Bo- chenek-Osiecka i Jacek Wójcicki wystą- pili pod dyrekcją Mirosława J. Błaszczyka w czterech koncertach sylwestrowych. W programie m.in. Offenbach, J. Strauss, Kálmán, Lehár, Curtis, Sartori. 11-19 stycznia Tournée koncertowe Śląskiej Orkiestry

2004 Kameralnej po Niemczech (Meschede, Öhringen, St. Wendel, Kelkheim i in.). Zespół wystąpił pod dyrekcją Pawła Przytockiego, z solistą Christophem Soldanem. W programie Haydn, Mozart, Schubert, Szostakowicz.

14 grudnia Katowice Koncert laureatów VII Międzynaro- dowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga. Orkiestrą FŚ dyrygowali Marko Ivanović (III na- groda), Modestas Pitrénas i Aleksan- dar Marković (I nagroda ex aequo). Na program koncertu złożyły się: Uwertura tragiczna op. 81 J. Brahmsa, Uwertura do opery „Czarodziejski flet” W.A. Mozarta, Uwertura do opery „Nieszpory sycylijskie” G. Verdiego oraz Poemat symfoniczny „Śmierć i wyzwolenie” op. 24 R. Straussa. 21 grudnia Katowice Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją Jana W. Hawela, z solistami Dariuszem Najlepsi w VII Międzynarodowym Konkursie Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga.

137 /…/ Kilkunastominutową owację zgotowali wczoraj 23 stycznia Katowice i Pawła Kowalskiego, wykonała V Koncert Wojciechowi Kilarowi melomani w Filharmonii Ślą- W koncercie Karol Stryja in memoriam fortepianowy Es-dur op. 73 L. van Beetho- skiej. Na stojąco, oklaskami dziękowali za „September z Orkiestrą FŚ wystąpił Antoni Wit. Na vena oraz Adagietto z opery „Raj utracony” Symphony” /…/ Zachwyceni słuchacze dwa razy program złożyły się: Poemat symfoniczny i Te Deum K. Pendereckiego. wywoływali mistrza na scenę. Stańczyk L. Różyckiego, V symfonia c-moll Marcin Mońka, op. 67 L. van Beethovena oraz September „Gazeta Wyborcza”, 24.01.2004 Symphony W. Kilara. rec.

Antoni Wit podziękował gospodarzom za możliwość 27 stycznia Katowice prezentacji dedykowanego mu utworu na Śląsku, Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Mirosława na którym przepracował jako dyrektor NOSPR 17 lat. J. Błaszczyka wystąpili Krzysztof i Jakub Filharmonikami śląskimi dyrygował 23 lata temu. Jakowiczowie. W programie: R. Wagner - Im dłużej Karola Stryji nie ma, tym więcej o nim – Uwertura „Polonia”, K. Szymanowski myślę - powiedział Wojciech Kilar. - Mirosław Jacek – I Koncert skrzypcowy op. 35, E. Lalo Błaszczyk jest wymarzonym następcą wieloletniego – Symfonia hiszpańska op. 21 oraz P. Sa- dyrektora F.Śl. Wiem to z niegdysiejszych rozmów rasate – Navarra op. 33. z Karolem, który zasłużył na wiele rzeczy, choćby na „swoją” ulicę w Katowicach. Historia muzyki polskiej, 30 stycznia Katowice a śląskiej szczególnie, to Karol Stryja. Z okazji 70. rocznicy urodzin K. Pen- - Miło mi „własnoręcznie” przekonać się, że orkiestra dereckiego Orkiestra FŚ pod dyrekcją F.Śl. jest w świetnej formie i należy do czołowych Mirosława J. Błaszczyka, z udziałem polskich zespołów symfonicznych - powiedział Antoni Bożeny Harasimowicz-Haas, Niny No- Wit. wak, Tomasza Krzysicy, Czesława Gałki (MARS) - Marek Skocza, „Dziennik Zachodni” 21.01.2004 r.

(...) katowiczanie mieli okazję usłyszeć kolejną operę na estradzie. Filharmonicy Śląscy (orkiestra i przygo- towany przez Jana Wojtachę chór), prowadzeni 26 marca przez grecko-amerykańskiego dyrygenta Petera Tiborisa, oraz amerykański kwintet solistów przedsta- wili Agamemnona (...) Była to poniekąd próba przed czerwcowym wykonaniem Agamemnona w Carnegie Hall, aczkolwiek z udziałem innych solistów - ta sama będzie jedynie znakomita czarnoskóra Angela Brown w roli Kasandry. (...) Nawet najbardziej dramatyczne epizody akcji, po pełnych dynamizmu entrées, rozpły- wają się w rosyjskim liryzmie. Znakomitym pomysłem było dostarczenie słucha- czom katowickiego wieczoru pełnego tekstu libretta, przetłumaczonego (...) przez muzykologa Wojciecha Odoja. (...) Agamemnona poprzedziła - ni w pięć, ni w dziewięć - VII Symfonia Beethovena. Marek Brzeźniak, „Ruch Muzyczny”, rok XLVIII, nr 9, 2.05.2004 r. Antoni Wit w Filharmonii Śląskiej. Tadeusz Strugała

138 20 lutego Katowice 6 kwietnia Katowice Huget, Małgorzata Olejniczak, Ryszard Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Mirosława W sali Filharmonii Śląskiej wystąpili Kalus oraz Trio Jazzowe w składzie Prze- J. Błaszczyka Beata Bilińska wykonała Chór i Orkiestra Uniwersytetu Witten/ mysław Raminiak, Maciej Garbowski, III Koncert fortepianowy d-moll op. 30 Herdecke oraz soliści Benita Borbonus, Krzysztof Gradziuk. W programie m.in. S. Rachmaninowa. W programie ponadto Almas Svilpa i Enrique Ambrosio. Pod Mozart, Rossini, Weber, Moniuszko, Gou- Preludium „Popołudnie fauna” oraz Nok- dyrekcją Ingo Ernsta Riehla zespół nod, Verdi, Chausson, Szostakowicz. turny C. Debussy’ego. wykonał Oratorium biblijne „Mojżesz” M. Brucha. 24, 25 kwietnia Katowice 13 marca Katowice Orkiestra Symfoniczna i Chór FŚ oraz Ze Śląską Orkiestrą Kameralną pod dy- 7 kwietnia Cieszyn Chór „Bel Canto” z Rybnika i soliści rekcją Rubena Silvy wystąpił Sławomir Chór i Orkiestra FŚ oraz soliści Iwona – Eva Dřizgová-Jirušová, Antra Bigaca, Grenda. W programie Tryptyk mariacki Handzlik, Regina Gowarzewska-Griess- Szabolcs Brickner, Martin Gurbal pod R. Twardowskiego, Koncert kontrabasowy graber, Maciej Gallas i Tadeusz Leśniczak dyrekcją Juozasa Domarkasa (24 IV) h-moll Nr 2 G. Bottesiniego, Serenada pod dyrekcją Jana W. Hawela w kościele i Modestasa Pitrénasa (25 IV) wykonali C-dur op. 48 P. Czajkowskiego oraz Jezusowym wykonali Oratorium „Mesjasz” Uwerturę Egmont op. 84 i IX Symfonię Fantazja na tematy z opery „Carmen” G.F. Haendla. d-moll op. 125 L. van Beethovena. Kon- F. Proto. certy uświetniły wejście Polski do Unii Europejskiej. Uroczysty Koncert Amba- 16 kwietnia Katowice sad krajów wstępujących do Unii Euro- Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Szymona 26 marca Katowice pejskiej stał się szczególnym, wspólnym W koncercie z cyklu „Opera w Filhar- Bywalca w koncercie dyplomantów Aka- akcentem artystów państw powiększa- monii” Orkiestra FŚ oraz soliści Angela demii Muzycznej im. Karola Szymanow- jących UE. Brown, Irina Rindzuner, Peter Castaldi, skiego w Katowicach wystąpili Stanisław Zheng Zhou oraz Jefrey Tucker pod Bromboszcz, Adam Szymczyk, Marta dyrekcją Petera Tiborisa wykonali operę „Agamemnon” S.I. Taniejewa. Program uzupełniła VII Symfonia A-dur op. 92 L. van Beethovena. rec. 27 marca Katowice Magdalena Lisak ze Śląską Orkiestrą Kameralną pod dyrekcją Jana W. Ha- wela wykonała II Koncert fortepianowy B-dur op. 19 L. van Beethovena Ponadto w programie: Symfonia Es-dur KV 16 W.A. Mozarta oraz Symfonia Es-dur Nr 84 J. Haydna. 2 kwietnia Katowice Orkiestrą FŚ dyrygował – w ramach obchodów jubileuszu 50-lecia pracy artystycznej – Tadeusz Strugała. Na program złożyły się III Symfonia Es-dur op. 55 „Eroica” L. van Beethovena oraz IV Symfonia e-moll op. 98 J. Brahmsa.

Na katowickiej estradzie wystąpili artyści krajów wstępujących do Unii Europejskiej.

139 /…/ Znów zdarzyło się w Filharmonii Śląskiej, że na 30 kwietnia Katowice wykonała I Koncert fortepianowy b-moll jej widownię nie dało się wbić szpilki. Tłumy przycią- Orkiestra FŚ pod dyrekcją Massimiliano op. 23 P. Czajkowskiego oraz Obrazki gnął piątkowy koncert z okazji 30-lecia Chóru F.Śl. Caldiego, z udziałem Natana Dondalskie- z wystawy Musorgskiego-Ravela. /…/ W dziele J. Brahmsa pod dyrekcją założyciela go, wykonała Koncert skrzypcowy a-moll i kierownika Chóru F.Śl., prof. Jana Wojtachy wystąpiły op. 53 A. Dvořáka oraz III Symfonię F-dur 4 czerwca Katowice dwie znakomite pianistki Monika Sikorska-Wojtacha op. 90 J. Brahmsa. Piotr Pławner ze Śląską Orkiestrą Ka- i Joanna Domańska, zaś w przeboju C. Orffa – or- meralna pod dyrekcją Jana W. Hawela kiestra F.Śl. pod batutą Mirosława Jacka Błaszczyka, 7 maja Katowice wykonał Pory roku op. 8 Nr 1-4 A. Vi- przygotowany przez Barbarę Gajek-Kraskę chór Z Orkiestrą FŚ pod dyrekcją Pawła Przy- valdiego. W programie ponadto: A. Vi- zabrzańskiej Szkoły Muzycznej im. St. Moniuszki oraz tockiego Krzysztof Jabłoński wykonał valdi – Sinfonia C-dur oraz O. Respighi Agnieszka Bochenek-Osiecka (sopran), Maciej Koman- Koncert fortepianowy Es-dur F. Liszta. – Dawne tańce i arie na lutnię (oprac. na dera (tenor) i Maciej Bartczak (baryton). Oczywiście, Ponadto w programie Uwertura koncerto- orkiestrę smyczkową). bez bisów się nie obeszło. /…/ wa „Karnawał” op. 92 oraz VIII Symfonia Marek Skocza, G-dur op. 88 A. Dvořáka. 5 czerwca Katowice „Dziennik Zachodni”, 15.06.2004 Śląska Orkiestra Kameralna oraz Piotr 14 maja Katowice Pyc pod dyrekcją Jana W. Hawela wy- Koncert gościnny Orkiestry Filharmonii stąpili w uroczystym Koncercie Aka- im. L. Janáčka z Ostrawy w sali Filhar- demickim z okazji święta Uniwersytetu monii Śląskiej. Orkiestra Kameralna im. Śląskiego z utworami T. Albinioniego L. Janáčka pod dyrekcją Zdenka Dejm- (m.in. z Koncertem obojowym d-moll op. 9 ka, przy udziale Anny Góreckiej, wyko- Nr 2), Kilara oraz Geminianiego. Gość nała m.in. Koncert na klawesyn i orkiestrę koncertu ks. prof. Wincenty Myszor, smyczkową op. 40 H.M. Góreckiego, Idylę wygłosił wykład pt. „Anonimowe chrze- na orkiestrę smyczkową Leoša Janáčka ścijaństwo”. i Simple Symphony op. 4 B. Brittena. 11 czerwca Katowice 15 maja Katowice Koncert z okazji 30-lecia Chóru Filharmo- Ze Śląską Orkiestrą Kameralną wystąpił nii Śląskiej, w którym Orkiestra i Chór FŚ, jako dyrygent i solista Robert Kabara. Chór Dziecięcy PSM I i II st. im. St. Mo- W programie: J.S. Bach – Koncert skrzyp- niuszki w Zabrzu oraz soliści – Monika cowy E-dur BWV 1042, G.F. Haendel Sikorska-Wojtacha, Joanna Domańska, – Concerto grosso op. 6 A-dur, W.A. Mozart Agnieszka Bochenek-Osiecka, Maciej – Symfonia A-dur KV 201. Komandera i Maciej Bartczak wykonali Liebeslieder op. 52 J. Brahmsa oraz Carmina burana C. Orffa. Dyrygowali Jan Wojtacha 21 maja Katowice i Mirosław J. Błaszczyk. rec. Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści – Adam Musialski i Juliusz Ursyn-Niemcewicz pod dyrekcją Sławomira Chrzanowskiego wykonali The Void K. Wołka (prawykona- nie), Koncert skrzypcowy A. Chaczaturia- na oraz Fragmenty baletu „Harnasie” op. 55 K. Szymanowskiego. 28 maja Katowice Orkiestra FŚ pod dyrekcją Czesława Gra- bowskiego, z udziałem Piotra Banasika,

140 16 września Wrocław 21 września Katowice Przygotowany przez nowego kierownika Bartłomiej Nizioł wystąpił jako solista – Waldemara Sutryka Chór FŚ wystąpił i dyrygent ze Śląską Orkiestrą Kameral- z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii ną. W programie Pory roku op. 8 Nr 1-4 im. Witolda Lutosławskiego w XXXIX A. Vivaldiego. Festiwalu „Wratislavia Cantans”. Wraz z solistami – Aleksandrą Franceschi oraz 24 września Katowice Leszkiem Skrlą, pod dyrekcją Mariusza Uroczysta inauguracja 60. jubileuszo- Smolija chór wziął udział w wykonaniu wego sezonu artystycznego 2004/2005. Oratorium Św. Stanisława F. Liszta. Orkiestra FŚ oraz Bartłomiej Nizioł pod dyrekcją Mirosława J. Błaszczyka 17 września Katowice wykonali Koncert skrzypcowy D-dur Inauguracja sezonu artystycznego. Orkie- op. 77 J. Brahmsa. Ponadto w programie stra i Chór FŚ oraz soliści – Anna Mi- Fantazja orkiestrowa „Noc na Łysej Górze” kołajczyk, Agata Kobierska, Jan Ballarin M. Musorgskiego oraz Suita baletowa i Bartosz Urbanowicz pod dyrekcją Alek- „Ognisty ptak” I. Strawińskiego. sandra Markovića – laureata I nagrody VII Międzynarodowego Konkursu Dyry- gentów im. G. Fitelberga – wykonali Mszę C-dur KV 317 „Koronacyjną” W.A. Mo- 18 czerwca zarta. Ponadto w programie I Symfonia C-dur op. 21 L. van Beethovena. Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści – Iwona Hossa, Adam Zdunikowski i Józef Frak- stein pod dyrekcją Mirosława J. Błasz- czyka wykonali Oratorium „Pory roku” J. Haydna. wrzesień Nowym kierownikiem Chóru FŚ w dro- dze konkursu zostaje Waldemar Sutryk.

10 września Katowice Koncert pod patronatem Prezydenta Katowic dedykowany Karolowi Stry- ji w związku z jego upamiętnieniem w Galerii Artystycznej na placu Grun- waldzkim. Orkiestra FŚ pod dyrekcją Mirosława J. Błaszczyka, z udziałem Andrzeja Pikula, wykonała Etiudę b-moll op. 4 Nr 3 Szymanowskiego-Fitelberga, IV Symfonię koncertującą op. 60 K. Szyma- nowskiego oraz IV Symfonię e-moll op. 36 P. Czajkowskiego. Wspomnienie o Karolu Stryji wygłosiła Kamila Kiełbińska. Prezydent Katowic Piotr Uszok i córka, Aleksandra Stryja-Modliszewska odsłaniają pomnik Karola Stryji na pl. Grunwaldzkim w Kwatowicach.

141 9 października Katowice 5 listopada Katowice 26 listopada Katowice Waldemar Malicki z Grzegorzem Przy- W cyklu „Opera w Filharmonii” Orkiestra Orkiestra i Chór FŚ oraz soliści – Ta- byłą oraz Śląską Orkiestrą Kameralną i Chór FŚ oraz soliści – Anna Lubańska, tiana Szczepankiewicz, Piotr Łykowski pod dyrekcją Jana W. Hawela wykonał Janusz Wenz, Aleksander Teliga, pod (kontratenor), Piotr Kusiewicz i Maciej Koncert c-moll na fortepian, trąbkę i orkie- dyrekcją Vladimira Kiradijeva wykonali Bartczak pod dyrekcją Jerzego Salwa- strę smyczkową op. 35 D. Szostakowicza. operę „Rycerskość wieśniacza” P. Ma- rowskiego wykonali Wielką mszę h-moll W programie ponadto J.S. Bach – Kon- scagniego. BWV 232 J.S. Bacha. cert fortepianowy f-moll BWV 1056 oraz A. Dvořák – XII Kwartet smyczkowy 19 listopada Katowice 21 grudnia Katowice F-dur op. 96 (oprac. na orkiestrę smycz- Chór FŚ wystąpił w studiu koncertowym W cyklu „Mistrzowskie interpretacje” kową – J.W. Hawel). Polskiego Radia pod dyrekcją Waldemara Jan Krenz z Orkiestrą FŚ zaprezentował Sutryka z wieczorem kolęd. Pokłosiem dzieła Johannesa Brahmsa: I Koncert for- tego koncertu było nagranie płyty. 16 października Bielsko-Biała tepianowy d-moll op. 15 – solistą był Paweł W koncercie monograficznym poświę- Kamasa, 6 walców z op. 39 (oprac. Jan conym Witoldowi Lutosławskiemu Or- Krenz) oraz III Symfonię F-dur op. 90. 29, 30 grudnia Katowice kiestra FŚ oraz soliści Waldemar Malicki Orkiestra FŚ oraz soliści – Aleksandra i Krzysztof Jakowicz wykonali podczas Stokłosa, Renata Dobosz, Patrycy Hauke Festiwalu Kompozytorów Polskich Kon- i Wiesław Ochman (śpiew i prowa- cert fortepianowy, Łańcuch II na skrzypce dzenie), zamknęli rok 2004 czterema i fortepian oraz Koncert na orkiestrę. Dy- koncertami sylwestrowymi. Dyrygował rygował Marek Pijarowski. Sławomir Chrzanowski.

142 O Filharmonii...

Historia budynku Filharmonii Śląskiej Śląska Orkiestra Kameralna Chór Filharmonii Śląskiej Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga Festiwale, festiwale Przybliżyć muzykę młodym słuchaczom Drogi do piękna W dążeniu do osiągnięcia najwyższego pułapu artystycznego

143 Historia budynku Filharmonii Śląskiej GRAŻYNA SZYMBORSKA

ycie kulturalne Katowic, którym prawa miejskie nadano Odbywały się w tej sali również zebrania i zjazdy wielu nie- w 1865 roku, początkowo toczyło się w kościołach. Bar- mieckich organizacji społecznych, sportowych i kulturalnych. Żdzo popularne były koncerty w kościele ewangelickim W 1906 roku budynek Reichshalle nabyła spółka z więk- przy Friedrichsstraße (ul. Warszawska) czy w wybudowanym szościowym kapitałem polskim, dzięki czemu w sali mogły w nieco późniejszym okresie kościele Mariackim. Koncerto- się odbywać koncerty polskich chórów, a także spotkania wano także w restauracjach hotelowych, np. u Welta, w Grand i różnorodne imprezy polskich organizacji i stowarzyszeń. To Hotelu, w Deutsches Haus. Bardzo rozpowszechnione było w tej sali przemawiał na wiecu Związku Wzajemnej Pomocy muzykowanie rodzinne w domach prywatnych. entuzjastycznie przyjmowany Wojciech Korfanty. To tutaj W 1873 roku wzniesiony został przy ówczesnej Karlsstraße 2 16 lipca 1922 roku pierwszy wojewoda śląski, Józef Rymer, (ul. Sokolska), w sąsiedztwie browaru Juliusa Kuźnickiego podejmował śniadaniem pięćsetosobową delegację polityków z Poznania, gmach w stylu historyzmu, neoklasycyzmu, zwa- i działaczy przybyłych z różnych stron Polski, po uroczystym ny Reichshalle, z salą koncertową. W przyległym budynku podpisaniu aktu włączenia części Górnego Śląska do Polski. mieściła się restauracja, z wejściem od narożnika pl. Wolności W latach 1922-1937, do czasu wybudowania Domu Powstańca i ul. Sokolskiej, z której często korzystali uczestnicy koncertów, przy ul. Matejki, obiekt był własnością Związku Powstańców przybywający licznie z miast pozostających pod zaborem nie- Śląskich. mieckim: Bytomia, Chorzowa, Gliwic, Pszczyny oraz z pozosta- łych terenów Polski. Duża sala Reichshalle służyła szczególnie (Na podstawie wydawnictw Muzeum Historii Katowic: Katowice koncertom organizowanym regularnie przez Oskara Meisnera wczoraj i Przechadzki historyczne po Katowicach J. Lipońskiej-Sajdak – od 1872 roku dyrygenta chóru i organizatora życia muzycz- oraz zasobów archiwum FŚ) nego, który w 1882 roku założył w Katowicach Towarzystwo Śpiewacze. Zapraszano też wybitnych wirtuozów. 27 paździer- nika 1901 roku przyjechał do Katowic na spotkanie z polskim społeczeństwem i dał w tej sali jedyny koncert na śląskiej ziemi – Ignacy Jan Paderewski. Na jego recital zjechali się tłumnie Polacy z całego Górnego Śląska, a także zza ówczesnej granicy, z terenów Zagłębia.

Narożnik Placu Wolności i ulicy Sokolskiej (Karlsstraße) – widok z 1910 r. i 2005 r.

144 edług zachowanych w Filharmonii Śląskiej kopii dokumentów i odpisów z archiwum państwowego, Wbudynek wzniesiony został w 1873 roku, początko- wo jako browar z częścią mieszkalno-administracyjną, którego właścicielem był A. Bettman. W 1915 roku przerobiono wnętrza dla potrzeb restauracji, do której wchodziło się z narożnika ulicy, zbudowano też wówczas dużą salę. W 1926 r. zaadaptowano korpus budynku na salę reprezentacyjną Reichshalle, zmieniając funkcję obiektu. Wtedy też została przebudowana frontowa klatka schodowa, częściowo sala i dobudowana scena. Według ksiąg wieczystych, ostatni przedwojenny wpis z 2.11.1938 roku potwierdzał nabycie nieruchomości przez „Domy” Górnośląska Spółka Nieruchomości Sp. z. o.o. Władze niemieckich Katowic w okresie II wojny światowej postanowiły przeznaczyć obiekt dla instytucji kultury. W 1943 roku dobudowano prawe skrzydło sali – balkon z prawej strony i sień przejazdową oraz przebudowano scenę i pod- scenie, przeznaczając budynek na filharmonię. Równocześnie przebudowano całkowicie frontową klatkę schodową. Wiosną 1945 roku oddano go nowo powstałej Państwowej Filharmonii w Katowicach. Zatem od 1943 roku budynek przy ul. Sokolskiej 2 jest nie- przerwanie siedzibą katowickiej Filharmonii. Za czasów dyrektorowania Karola Stryji, w roku 1964 decyzją ówczesnego wojewody śląskiego, gen. Jerzego Ziętka, Filhar- monia otrzymała organy firmy Berschdorf (40 głosów), które zostały zamontowane na lewym bocznym balkonie. W latach siedemdziesiątych przeprowadzano w gmachu kolejne prace remontowo-budowlane, m.in. znacznie powiększono z przodu estradę dla pracy dużego składu orkiestry symfonicznej, ada- ptowano pomieszczenia na niezbędne sanitariaty, w 1979 roku odnowiono Filharmonię, dokonując jednocześnie nowej aran- żacji wnętrz. Uznając wartość historyczną i kulturową obiektu, 7 maja 1992 r. wpisano go do rejestru zabytków klasy A pod numerem A/1460/92. Lata dziewięćdziesiąte przyniosły zmianę systemu ogrzewa- nia, wymianę stolarki okiennej, odnowienie wnętrz i remont elewacji. Z kończącym się stuleciem władze Zabrza – właściciel organów zamontowanych z boku balkonu, postanowiły prze- kazać swój instrument Salezjańskiej Szkole Organistowskiej w Lutomiersku, uniemożliwiając Filharmonii dalszą realizację koncertów muzyki organowej. W latach 2002 – 2003 wymie- niono podłoże i parkiet w całej sali i na estradzie oraz zamon- towano nowe fotele. W styczniu 2002 roku sali koncertowej Filharmonii Śląskiej nadano uroczyście imię Karola Stryji. Plan sali koncertowej z 1944 r.

145 Śląska Orkiestra Kameralna Specjaliści od Mozarta BOGUMIŁA MIKA

ląska Orkiestra Kameralna powstała w 1981 roku. Pomysł rakteryzującą zespół, pozycję jej repertuaru. Skład premierowej jej utworzenia poddał Karol Stryja – dyrygent i ówczesny orkiestry stanowiło 15 muzyków: w I skrzypcach grali: Aureli Śszef Filharmonii Śląskiej. Pierwszy zespół liczył jedynie Błaszczok (koncertmistrz), Stanisław Kuk, Andrzej Kroczek, kilka osób – tworzył go faktycznie kwintet smyczkowy pod Zofia Olkuska, Paweł Domański; w II skrzypcach: Dariusz kierownictwem Aurelego Błaszczoka – skrzypka, solisty i ka- Durczok, Alfred Gemza, Henryk Uziel; w altówkach: Andrzej meralisty, laureata Konkursu Wieniawskiego. Kilka miesięcy Joniec, Janusz Mucha, Marcin Dworaczek, w wiolonczelach: później na czele skompletowanej już orkiestry (powiększonej Antoni Smolka, Bernard Sczendzina, na kontrabasie: Piotr do 15. osób) stanął Jan Wincenty Hawel – dyrygent, profesor Dziuba, na klawesynie: Zygmunt Antonik. Dla potrzeb koncer- katowickiej Akademii Muzycznej. Aureli Błaszczok został tu doangażowano także oboistów: Marka Asenkowicza i Marka koncertmistrzem zespołu. Limanowskiego oraz waltornistów: Jerzego Ślęzaka, Wiesława J.W. Hawel wspomina, że orkiestra została zawiązana w lu- Grochowskiego i Andrzeja Sapińskiego. tym 1981, podczas gdy jego osobiście zaangażowano na etat Początkowo większość składu orkiestry stanowili studenci do Filharmonii 1 marca tegoż roku. Zbiegło się to z wyborem ostatnich lat Akademii Muzycznej w Katowicach (pisano nawet, Profesora na rektora katowickiej Akademii Muzycznej. Karol że przez jakiś czas orkiestra była swego rodzaju ‘przechowalnią’ Stryja miał wówczas zapytać: Chyba Pan nie zrezygnuje z pro- dla absolwentów klas smyczkowych, mających ambicje solistyczne), wadzenia tej orkiestry...? Nie – odpowiedział Hawel – skoro się z biegiem czasu zastąpieni zostali oni przez absolwentów – nie zobowiązałem, to już się wywiążę. Zadania podjął się zatem tylko zresztą katowickiej uczelni. Praktyka dodatkowego anga- 23 lata temu i jak dotąd wypełnia je rzetelnie. żowania muzyków – z grupy instrumentów dętych – trwa do Przesłuchania do pierwszego składu odbywały się w rektora- dziś; zespół zasilają najczęściej instrumentaliści bądź Filharmo- cie katowickiej uczelni przy obecności K. Stryji i J.W. Hawela. nii Śląskiej, bądź Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Zespół stworzyli najbardziej uzdolnieni smyczkowcy-wirtuozi, Radia w Katowicach. niedawni absolwenci Akademii Muzycznej im. K. Szyma- Od inauguracji sezonu 1983/84 zespół nosi nazwę: Śląska nowskiego w Katowicach. Oznaczało to z jednej strony – pisał Orkiestra Kameralna. R. Gabryś w programie koncertu „Jubileusz X-lecia” – iż siłą Jednym z poważniejszych problemów orkiestry podczas jej tej ambitnej grupy będzie właśnie młodzieńczość, dynamika inter- 23-letniej pracy były zmiany w obsadzie. Najczęściej odcho- pretacji, wigor, z drugiej zaś, że zharmonizuje ona ideę ‘orkiestry dzili kontrabasiści – zwłaszcza w początkowym okresie dzia- solistów’, równorzędnych, współkoncertujących partnerów, z dąże- łalności zespołu, kiedy wyjazdy na koncerty stwarzały okazję niem wszakże, jeśli tego wymaga charakter i stylistyka dzieła, do pozostania za granicą (przegląd programów z ponad 20-letniej symfonizującej pełni, soczystości, spójności brzmienia. Pierwszy działalności orkiestry pozwala odnaleźć następujące nazwiska występ Orkiestry Kameralnej Filharmonii Śląskiej – bo taką jej kontrabasistów: Piotr Dziuba, Michał Pistelok, Leszek nosiła wówczas nazwę – odbył się jeszcze w niepełnym składzie Krysiak, Marek Bogacz, Sławomir Rozlach, Łukasz Bebłot, Jan po dwóch miesiącach. Niestety, nie udało się odnaleźć afiszy Kotula, Dominik Sławiński, Aleksander Gabryś, Jarosław Wil- informujących o wykonywanym wówczas programie. Oficjalny kosz, Krzysztof Korzeń). J.W. Hawel sądzi, że przez orkiestrę koncert inauguracyjny orkiestry miał natomiast miejsce w listo- przewinęło się podczas całego czasu jej pracy około stu osób. padzie 1981 roku. Z zachowanego programu wynika, że odbył Z pierwotnego składu został tylko on sam. – Jedni odchodzili, się on najpierw 19 listopada w Zabrzu, potem zaś powtórzony bo nie wytrzymywali sposobu i tempa pracy, inni z powodu jakichś został dwukrotnie: 20 listopada w Katowicach i 26 listopada spraw rodzinnych – mówi dyrygent w udzielonym w 2001 roku w Mysłowicach. Program jego wypełniły kompozycje trady- wywiadzie dla „Ruchu Muzycznego”. I dodaje: – To prawda, iż cyjnie przewidziane dla kameralnego składu orkiestralnego, swego czasu rotacja była dość duża. I wciąż borykaliśmy się z kło- utwory przynależne do „klasyki” takiego repertuaru: Concerto potami kadrowymi. Wystarczy prześledzić składy orkiestry przez grosso d-moll A. Vivaldiego, Concerto grosso D-dur i Concerto jej 21 lat pracy, by dostrzec, że koncertmistrzami byli kolejno: grosso g-moll G.F. Haendla, Koncert skrzypcowy A-dur KV 219 Aureli Błaszczok (1981-83), Stanisław Kuk (1983-88) Adam oraz Divertimento F-dur KV 138 W.A. Mozarta. Orkiestrą dy- Gajdosz (1988), Damian Wilga (1988-91), Zbigniew Słomian rygował oczywiście Jan Wincenty Hawel, zaś solistą wieczoru (1991-96), Damian Zboch (1996 do chwili obecnej), Michał był Aureli Błaszczok. W układzie programu warto zwrócić Siwy (p.o. koncertmistrza w 2001). uwagę na obecność muzyki Mozarta, która – jak pokażą losy Rotacja w orkiestrach kameralnych jest jednak sprawą natu- Śląskiej Orkiestry Kameralnej – stanowić będzie trwałą, cha- ralną, stąd walka o zapewnienie stabilizacji w tym zakresie jest

146 nieodzownym elementem pracy każdego dyrygenta. Obecnie Tradycją stały się comiesięczne występy abonamentowe – wskutek nasycenia rynku – sytuacja się nieco zmieniła, przy- w Filharmonii Śląskiej (– Bo Śląska Orkiestra Kameralna to bywa młodych muzyków, dobrze wykształconych, reprezentu- zespół filharmoniczny. Samodzielny, ale przecież filharmoniczny jących wysoki poziom gry. Do Śląskiej Orkiestry Kameralnej – mówi Hawel). Od początku swego istnienia orkiestra wy- chcą więc ciągle zdawać egzamin nowe osoby. jeżdżała też sporo w teren, goszcząc w takich miastach, jak: Choć orkiestra została utworzona przy Filharmonii Śląskiej, Pszczyna (Zamek-Muzeum), Chorzów (kościół św. Jadwigi), za miejsce jej prób służyły głównie sale rozsiane po całych Ka- Racibórz (Muzeum), Zabrze, Mysłowice, Sosnowiec (Klub im. towicach, z rzadka jedynie mieszczące się w siedzibie Filhar- Jana Kiepury), Cieszyn (aula Filii Uniwersytetu Śląskiego lub monii. J.W. Hawel wspomina, że orkiestra ćwiczyła na przykład Teatr), Dąbrowa Górnicza (Pałac Kultury Zagłębia), Siemia- w „Centrum Grudnia” (dzisiejszym Centrum Kultury), w kato- nowice, Będzin, Żory, Wodzisław, Gliwice, Rybnik, Bieruń, wickim klubie „Marchołt” (przemianowanym później na Klub Lędziny, Mikołów. W ten sposób korzystnie zaznaczała swą Niezależnych Stowarzyszeń Twórczych), w Klubie Żydowskim obecność w życiu kulturalnym nie tylko Katowic, ale i terenów (przy ulicy 3 Maja), w salce chóru „Ogniwo”. Zespół złożony ościennych. Dyrygent dodaje: – Częstotliwość naszych koncertów z etatowych muzyków próby odbywał codziennie, koncertował zależy od kontrahentów, od ich możliwości, a wcale nie jest teraz zaś kilkakrotnie w miesiącu. łatwo znaleźć chętnych do kupowania orkiestry – przecież taki zespół

Na estradzie Filharmonii Śląskiej

147 kosztuje. Czasem więc mamy bardzo dużo koncertów, sześć do ośmiu, dzinach, Festiwal Muzyki Współczesnej: „Muzyka Polonica ale bywają miesiące, gdy dajemy zaledwie dwa. Nova” we Wrocławiu czy „Śląskie Dni Muzyki Współczesnej” Niemal od początku Śląska Orkiestra Kameralna koncerto- w Katowicach. Od kilku już lat orkiestra bierze także udział wała też na rozmaitych ogólnopolskich festiwalach i odbywają- w tzw. koncertach akademickich, towarzysząc muzyką Świętu cych się cyklicznie imprezach muzycznych. Warto tu wymienić: Uniwersytetu Śląskiego. W 1996 roku (22 listopada) uczestni- „Kołobrzeskie Wieczory Kameralne”, „Dni Nowej Muzyki” czyła w Koncercie Akademickim z okazji 50. lat Duszpasterstwa we Wrocławiu, „Prezentacje Młodych Muzyków” w Opolu, Akademickiego w Katowicach (wykonując S. Barbera – Adagio „Poznańską Wiosnę Muzyczną”, festiwal „Gaude Mater” na smyczki, D. Szostakowicza – XIV Symfonię op. 135 na sopran, w Częstochowie, „Festiwal Młodych Talentów” w Tarnowie, bas i orkiestrę kameralną –11 pieśni do tekstów poetyckich, H. Czy- Festiwal im. G. Bacewicz w Częstochowie, „Muzyka w Sta- ża – Canzonę di barocco, J.S. Bacha – Kantatę nr 82 „Ich habe rym Krakowie”, „Zamojskie Dni Muzyki”, „Mikołowskie Dni genug”. Koncertowi towarzyszył wykład ks. Stanisława Puchały). Muzyki”, „Śląska Jesień Gitarowa” w Tychach, „Dni Muzyki Cykliczne koncerty orkiestry odbywają się również w Studiu Organowej” w Gliwicach, „Wieczory u Telemanna” w Pszczy- Radia Katowice. Zespół występuje wreszcie w ramach cyklu nie, „Jesień organowa w powiecie bieruńsko-lędzińskim” w Lę- „Muzyka w kościele”, organizowanego w katowickim kościele Mariackim i koncertuje w czasie Finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Niemal od swego zarania orkiestra odbywała podróże za- graniczne. Odwiedziła Francję (m.in. Printemps Culturel du Valenciennois w Douchy Les Mines, Festival du Beaujolais), Niemcy (m.in. festiwal Haendlowski w Halle; ostatnio zaś od czterech lat odbywa systematycznie tournées po Niemczech z dyrygentem Pawłem Przytockim i pianistą Christophem Soldanem), bywa w Szwajcarii, Austrii, Czechach („Janačkův Maj” w Ostrawie, festiwal w Českim Krumlovie – tam np. wykonano wszystkie symfonie tryptyku J. Haydna Pory dnia: Poranek, Południe, Wieczór, a także Symfonię Pożegnalną). Bardzo dobre koncerty – także zagraniczne – zebrały wiele pochlebnych recenzji. Śląską Orkiestrę Kameralną porównywa- no z najlepszymi zespołami. Był czas, gdy stawiano ją na równi z Polską Orkiestrą Kameralną Jerzego Maksymiuka, a w Wied- niu przyrównano ją nawet do Akademy of St.Martin-in-the- -Fields. Wiedeńska „Die Presse” donosiła w 1982 roku: Przy popularnym Mozartowskim Divertimento KV 136 wpadaliśmy raz za razem w zachwyt. Smyczkowane tak równo, frazowane tak elastycznie, zabrzmiało, jakby to była Academy of St.Martin- -in-the-Fields, przy tym spokojniej, swobodniej, niżby to mógł ów zespół uczynić, uroczo spuentowane, jednym słowem: porywające. Recenzja dotyczyła koncertu, który odbył się 1 października 1982 w sławnej wiedeńskiej Sali Johannesa Brahmsa. W 1984 roku recenzent niemieckiego „Mescheder Zeitung” zachwycał się: Od czego zacząć przy tak szczodrze prezentowanych brzmie- niowo pięknościach? Czy można pisać trzeźwo, gdy samemu uległo się czarowi interpretacji? Czy była to w ogóle jeszcze interpretacja, wczucie się w muzyczny rezultat kompozytorskiej woli, oddanie utworu zgodnie z wiedzą o stylistycznych właściwościach? Czy zdarzyło się raczej to, co nazwać można szczęśliwym splotem oko- W Sali Lustrzanej Zamku Pszczyńskiego liczności, gdy dzieło ożywa w sobie samym jakby tworzone od nowa?

148 Spuentował to uwagą, iż śląscy kameraliści przyszli i zwyciężyli. w drugim sezonie pisały o osiągniętym przez orkiestrę poziomie Recenzent lokalnej gazety z Thurgau w 1985 roku oceniał nato- umiejętności, od których zaczyna się wielka sztuka. Podkreślano, miast Hawela, prowadzącego Wariacje na temat Franka Bridge’a że zespół gra intonacyjnie niemal bez zarzutu, pełnym, jednoli- B. Brittena, jako dyrygenta, który porzucił w widowiskowy sposób tym brzmieniem, że demonstruje dużą skalę dynamicznych odcieni swą powściągliwość i pobudził muzyków do takiej gry, która musiała i – co najważniejsze – wykonuje powierzone zadania artystyczne zaimponować – i długo pozostanie w pamięci słuchaczy. z młodzieńczą pasją. Jan Weber – ówczesny recenzent „Życia Pochlebne opinie na temat orkiestry wydawali także soliści, Warszawy”, w 1985 roku pisał natomiast: ...’najpiękniejszy’, abso- tacy jak: Konstanty Andrzej Kulka, Piotr Paleczny czy Garrick lutnie ‘salzburski’, przeniknięty słońcem Południa dźwięk słyszałem Ohlsson. Z tym ostatnim orkiestra wykonywała (w 1995 roku) w Polsce tylko podczas koncertu Orkiestry Kameralnej Filharmonii Koncert d-moll W. A. Mozarta i na tyle mu się spodobała, że Śląskiej. Zastanawiające to, zaskakujące – ale prawdziwe. pianista przysłał dla zespołu zaproszenie na tournée do Sta- Karol Bula, recenzujący koncert z okazji dziesięciolecia nów Zjednoczonych, zapewniając koncerty z udziałem trójki Śląskiej Orkiestry Kameralnej, zwracał uwagę na wrażliwość amerykańskich solistów. Niestety, tournée tego nigdy nie zre- dyrygenta, zgranie zespołu i umiejętność kameralnego muzy- alizowano. kowania. Program jubileuszowego koncertu wypełniły wówczas W gronie solistów, z którymi koncertowała orkiestra, dwie kompozycje J.W. Hawela: Medytacje wielkanocne na orkie- znaleźli się również: Marek Andrysek, Andrzej Bauer, Kaja strę smyczkową i Moments musicaux na instrumenty smyczkowe Danczowska, Barbara Górzyńska, Henryk Grychnik, Andrzej oraz dwa dzieła B. Brittena: Simple Symphony op. 4 i Wariacje Hiolski, Krzysztof Jabłoński, Roman Jabłoński, Krzysztof Ja- na temat Franka Bridge’a op. 10. Recenzent podkreślał precyzję kowicz, Andrzej Jasiński, Jerzy Kotyczka, Adam Kruszewski, i klasyczny umiar odcieni wyrazowych obecny w realizacji Simple Roman Lasocki, Piotr Łykowski, Adam Makowicz, Waldemar Symphony, zaś wdzięk, „romantyczne” rozmarzenie i przejmującą Malicki, Jerzy Mechliński, Grzegorz M. Olkiewicz, Andrzej elegijność płynące z Wariacji. O realizacji utworów Hawela Orkisz, Józef Stompel, Elżbieta Towarnicka, Stefania Woyto- Bula pisał: Intencje kompozytora-dyrygenta orkiestra realizowała wicz, a spośród cudzoziemców: Vadim Brodski (Rosja), Jeremy w sposób bardzo sugestywny, imponując zgraniem zespołowym, Findlay (Kanada), Michael Flaksman (USA), Christoph Soldan a także indywidualnymi umiejętnościami, łącząc zatem te cechy (Niemcy). wykonawstwa, które wyróżniają najlepsze spośród orkiestr kameral- Śląską Orkiestrę Kameralną prowadzili gościnnie dyrygenci nych. Koncert zwieńczono bisami Mozartowskimi, zabrzmiało zagraniczni, m.in. Eric Bauer (Szwajcaria), Massimiliano Caldi Andante i Presto z Divertimenta D-dur KV 136, świadczące (Włochy), Atsushi Nukii ( Japonia), Volker Schmidt-Gerten- o predyspozycji zespołu do wykonywania muzyki tego „Ge- bach (Niemcy) i polscy, m.in. Stanisław Gałoński, Robert Ka- nialnego Klasyka”. Bula zwrócił jednak uwagę również na brak bara, Jerzy Maksymiuk, Ruben Silva, Jan Stanienda. stosownej oprawy tego jubileuszowego wydarzenia, wynikający Orkiestra dokonywała także nagrań dla Polskiego Radia i Te- nie z braku kwiatów (tych naręcza otrzymali i dyrygent, i mu- lewizji – często z udziałem renomowanych solistów, takich, jak: zycy orkiestry), ale z nieobecności dostatecznej liczby publicz- Barbara Górzyńska, Roman Jabłoński czy Michael Flaksman. ności (połowa sali świeciła pustkami). A szkoda – pisał recenzent Dziś ma na swym koncie kilka płyt kompaktowych z muzyką - bo Zespół zaprezentował interesujący program i wysoki poziom Mozarta, Haydna, Elgara, Griega, Brittena, Bacha, Komedy, kameralnego muzykowania. Piazzolli i J.J. Ryby. Na program jubileuszowego koncertu z okazji XX-lecia ist- Pierwsze koncerty Śląskiej Orkiestry Kameralnej nie docze- nienia orkiestry (odbytego 5 czerwca 2001 roku) złożyły się: kały się, niestety, recenzji na łamach najbardziej liczącego się Serenada M. Karłowicza, V Symfonia kameralna J.W. Hawela, wśród muzyków pisma: „Ruchu Muzycznego”. Skrupulatny Serenata notturna KV 239 oraz XXIX Symfonia A-dur KV 201 przegląd wszystkich roczników tego periodyku (od 1981) Mozarta. Na łamach „Ruchu Muzycznego” chwaliłam dobór pozwolił na odszukanie pierwszej recenzji poświęconej oma- programu (Taki zestaw dał świadectwo bogactwa repertuarowego wianemu zespołowi dopiero w roku 1991 (wzmiankę o tym, iż orkiestry, pokazał też, że katowicki zespół umie się odnaleźć w każ- Hawel mądrze, z artystycznym efektem – kieruje założoną przez dej stylistyce, wnosząc w prezentowany świat dźwięków prawdzi- siebie przy Filharmonii w Katowicach Orkiestrą Kameralną odnaj- wie młodzieńczą świeżość), zarówno wyważone ruchy Hawela, jak dujemy jedynie w recenzji R. Gabrysia poświęconej autorskiemu i jego kapelmistrzowską ekspresję, harmonię i wdzięk panujące koncertowi Jana Wincentego Hawela). O dokonaniach zespołu w muzyce Mozarta oraz samą grę orkiestry. Oceniałam: Gra ze- pisała natomiast prasa lokalna. I tak górnośląskie „Poglądy” już społu była pełna radości i ekspresji, a przy tym doskonała technicznie,

149 zwłaszcza intonacyjnie. Mimo upływu lat Śląska Orkiestra Kame- tów. Mówiono nawet o swego rodzaju predestynacji do jej ralna się nie starzeje. Wciąż pozostaje zespołem młodym i pełnym wykonawstwa. Recenzujący na łamach „Ruchu Muzycznego” zapału, w dodatku coraz lepiej zgranym. koncert (z 19 lutego 1991 roku, podczas którego zabrzmiały Repertuar Śląskiej Orkiestry Kameralnej koncentrował się Divertimento D-dur KV 136, Koncert Es-dur na dwa fortepiany początkowo jedynie na muzyce baroku i klasycyzmu (zaczy- i orkiestrę KV 365, Eine kleine Nachtmusik KV 525 oraz Symfo- nano od utworów Haendla, Geminianiego, Locatellego, Mo- nia C-dur KV 200.) K. Bula zwracał uwagę na zaangażowanie zarta). Później poszerzono go o symfonikę wczesnoklasyczną muzyków zespołu i ich wykonawcze umiejętności. Brak ciepła (z udziałem doangażowanych muzyków z grupy instrumentów obecny w interpretacji Romanzy z Eine kleine... oraz wolnych dętych). Oczywiście zespół nie gra tej muzyki na oryginalnych części Divertimenta i Symfonii zdaniem recenzenta wynikał instrumentach z epoki, stara się jednak grać stylowo i zgodnie z jakości instrumentów zespołu: Skłonny jestem przypuszczać z aktualnymi wymogami interpretacyjnymi. – pisał Bula – że muzycy Śląskiej Orkiestry Kameralnej dysponują „Barokowe początki” służyły nade wszystko kształtowaniu instrumentami niezbyt nadającymi się do gry w tego typu zespole, dźwięku. Zapotrzebowanie rynku wpłynęło na rozszerzenie zwłaszcza że pewien niedostatek nasycenia brzmienia dawał się repertuaru. Staramy się grać niemal wszystko, od baroku po zauważyć w innych częściach zeprezentowanego programu. Słowa współczesność, bo uważam, że taka orkiestra, jak nasza na Śląsku, pochwały otrzymało wykonanie Koncertu na dwa fortepiany musi grać wszystko – mówi Hawel. Zespół ma zatem w reper- z udziałem pedagogów Akademii Muzycznej w Katowicach: tuarze symfonie klasyczne i romantyczne, koncerty z udziałem Moniki Sikorskiej-Wojtachy i Joanny Domańskiej. Puentując, solisty, oratoria i msze – od muzyki barokowej począwszy, na Bula oceniał: ...występ Śląskiej Orkiestry Kameralnej [...] pozo- współczesności kończąc. stawił dobre wrażenie, w czym niemałą zasługę miał dyrygent Jan Jego kanon repertuarowy już w pierwszym dziesięcioleciu Wincenty Hawel, który nad stylową prezentacją dzieł Mozarta działalności obejmował: Koncerty brandenburskie Bacha, Con- czuwał z właściwym sobie ‘klasycznym’ umiarem. certi grossi Corellego, Locatellego, Vivaldiego, symfonie Hayd- Do Mozarta w wydaniu omawianej orkiestry powrócił Bula na, Mendelssohna, Szostakowicza, suity Purcella, Telemanna, w recenzji opublikowanej na łamach „Ruchu Muzycznego” Holsta, Spisaka, serenady Dworzaka, Czajkowskiego, Elgara, osiem lat później, tj. w 1999 roku, zatytułowanej „Mozart Griega, Karłowicza, Suka. Wśród opusów najnowszych mieściły bliski ideału”. Program koncertu, który odbył się 9 marca 1999 się (już wtedy): dzieła Blocha, Bogusławskiego, Góreckiego, roku, wypełniały: Symfonia D-dur KV 504 „Praska”, Koncert Krzanowskiego, Schaeffera, Szalonka i samego Hawela. Potem fortepianowy D-dur KV 537 „Koronacyjny” (z solistką Moniką doszły kompozycje: Barbera, Beethovena, Borodina, Brucknera, Sikorską-Wojtachą) oraz Adagio i Fuga c-moll KV 546 (rzadko Haendla, Holsta, Pachelbela, Ravela, Respighiego, Rossiniego, prezentowane utwory z repertuaru Mozartowskiego, powstałe Schuberta, Verdiego, Wieniawskiego. w latach 1787-1788). Recenzenckie słowa pochwały przypadły Sam Hawel uważa się za specjalistę od Mozarta – tej bowiem w udziale zarówno pianistce, której gra odznaczała się typowym muzyki gra sporo, mimo iż wykonywanie klasyki wymaga od dla Mozartowskiej muzyki wdziękiem i polotem, jak i orkiestrze. orkiestry i precyzji, i bezbłędnej intonacji. A od dyrygenta O Symfonii „Praskiej” pisał Bula: Uzupełniona grupą instrumen- oczywiście znawstwa. Hawel szczególnie upodobał sobie muzykę tów dętych, zaprezentowała dzieło Mozarta pewnie, precyzyjnie, Mozarta – pisał ongiś K. Bula. – Ponieważ w dorobku tego kom- z wszelkimi wyrazowymi niuansami kapryśnego pod tym względem pozytora jest wiele utworów przewidzianych na niedużą obsadę utworu, gdzie momenty liryzmu i pełna wdzięku melodyka prze- instrumentów, trudno się dziwić, że raz za razem pojawiają się platają się z fragmentami dramatycznego zamyślenia i melancholii, w programach koncertowych Śląskiej Orkiestry Kameralnej. Pu- a nieraz i przekory”. Recenzent odczuwał, co prawda, niedosyt bliczność przyjmuje je z tym większą radością, że z upływem lat brzmienia kwintetu smyczkowego, kultura gry śląskich kamera- przywykła do kameralnego brzmienia orkiestrowego i ceni muzykę listów, kierowanych wprawną dłonią Hawela, rekompensowała zespołową o mniejszym wolumenie i dyskretniejszym tym samym jednak niedostatek szlachetnością dźwięku i precyzją wykonawczą, brzmieniu. Ponadto twórczość Mozarta obfituje w dzieła zachwy- zbliżając się [...] do mozartowskiego ideału. cające szczerą radością muzykowania, która udziela się wykonu- Po raz kolejny na Mozarta zwrócił uwagę Bula na łamach jącym je artystom i w konsekwencji słuchaczom – pisał K. Bula „Ruchu Muzycznego” w roku następnym. Przywołany tu w 2002 roku w „Ruchu Muzycznym”. został monograficzny koncert Mozartowski, który odbył się Muzyka W.A. Mozarta w interpretacji Śląskiej Orkiestry w Katowicach 7 marca 2000 roku z udziałem młodego piani- Kameralnej zwracała w szczególny sposób uwagę recenzen- sty Huberta Salwarowskiego. Wieczór wypełniły kompozycje

150 dojrzałe: Symfonia g-moll KV 550, Koncert fortepianowy B-dur żyński, trębacz Stanisław Dziewior). Pisałam: Śląska Orkiestra KV 595 i młodzieńcza Symfonia G-dur KV 129 „Wiedeńskiego Kameralna pod dyrekcją J.W. Hawela podkreślała niuanse, ‘smaczki’ Klasyka”. Recenzent podkreślił Hawelowskie prowadzenie partytury i nadawała tempo gry. Zaś zestawienie precyzyjnej, nie- orkiestry w Symfonii G-dur pewną ręką – z dużą precyzją, do- mal ‘maszynowej’, a więc idealnej dla muzyki Szostakowicza gry brym wyczuciem tempa i niezbędną lekkością muzycznej narracji, pianisty z jasną hejnałową barwą popisowej trąbki dało wspaniały zastrzeżenia wysuwał natomiast w stosunku do interpretacji efekt. [...] Dobra muzyka zabrzmiała w rzeczywiście dobrym wy- Symfonii g-moll KV 550. Pisał: to dzieło o utrwalonych standardach konaniu. W interpretacji zespołu podobały mi się także Suita interpretacyjnych, wobec których koncepcja Jana Wincentego Hawela na orkiestrę smyczkową Janačka oraz Symfonia „Oksfordzka” musiała wzbudzić kontrowersje. Główne uwagi Buli dotyczyły Haydna (8 lutego 2000 roku), stanowiące dopełnienie koncertu tempa nieadekwatnego do wyrazu środkowych części symfonii. z udziałem kontrabasisty Bogusława Furtoka (który wykonał Recenzent kończył swą wypowiedź w następujący sposób: Choć Koncert kontrabasowy stosunkowo mało znanego Matthiasa Finał znów był zgodny z założeniami partytury, interpretacja tej Spengera). Chwaliłam muzykalność, spoistość brzmienia i dobrą pięknej i tak charakterystycznej dla Mozarta Symfonii przez do- intonację orkiestry, rześkość, radość i ekspresję muzyki Haydna, świadczonego w stylistyce mozartowskiej dyrygenta nie mogła mnie wreszcie o dyrygencie pisałam, iż dynamiczny jak zwykle, pory- przekonać i nieco zmąciła moje pozytywne odczucia. Jak w prywat- wał muzyków batutą i nadawał narracji żywy przebieg. Recenzent nej rozmowie stwierdził dyrygent, recenzja Buli wskazywała „Dziennika Zachodniego” Marek Skocza pisał natomiast w li- na jego osłuchanie w dawniejszych standardach interpretacji stopadzie 1994 roku m.in. o występie orkiestry w repertuarze Mozarta, podczas gdy on jako znawca i praktyk tej muzyki serenadowym (Serenada e-moll op. 20 E. Elgara i Serenada C-dur w swej interpretacji opierał się na nowszych już wskazówkach op. 48 P. C z ajkowskiego): Śląska Orkiestra Kameralna pod batutą wykonawczych. Jerzego Salwarowskiego wzbudziła podziw swym brzmieniem, grę Recenzja K. Buli z koncertu późniejszego o dwa lata wy- zespołu oceniał jako imponującą. chwala ponownie Hawelowską interpretację Mozarta: Jan Orkiestra sprawdziła się także w repertuarze wokalno-instru- Wincenty Hawel i jego orkiestra, uwypuklając wskazującą na mentalnym. Świadczy o tym wykonanie Mesjasza Haendla, jakie włoskie wpływy śpiewność Symfonii B-dur KV 319 [Mozarta], odbyło się 19 kwietnia 2000 roku, gdy wraz z orkiestrą wystąpili nie pominęli w swej interpretacji typowych dla stylu francuskiego chór Filharmonii Śląskiej (przygotowany przez Jana Wojtachę) elementów lekkości i gracji, a piękne frazowanie oraz precyzja oraz soliści: Beata Raszkiewicz (sopran), Piotr Olech (kontrate- techniczna zapewniły tej pozycji wieczoru zasłużony aplauz. nor), Krzysztof Szmyt (tenor) i Józef Frakstein (bas). Całością Bula zwraca także uwagę na wykonanie Symfonii A-dur dyrygował Ryszard Zimak. O orkiestrze pisałam, iż: złożona Haydna (podczas tego samego koncertu w dniu 5 lutego w przeważającej liczbie z ludzi młodych i bardzo młodych, okazała się 2002), pisząc, iż Przejrzystość fakturalna zmusza muzyków zespołem bardzo plastycznym i posłusznym dyrygenckim poleceniom, do bardzo uważnej gry, dyrygenta zaś do zdecydowanego, grała precyzyjnie [...] bardzo dobrze dialogowała z chórem. precyzyjnego gestu. Obydwa te warunki zostały w katowickim Gościł wreszcie omawiany zespół w Wiśle w ramach cyklu wykonaniu spełnione: Jan Wincenty Hawel panował nad sytu- imprez odbywających się pod nazwą: „Lato w Filharmonii”. Na acją niepodzielnie, kierując grą orkiestry oszczędnymi ruchami, łamach lokalnego dodatku „Gazety Wyborczej” można było z wolną od wszelkiej nerwowości swobodą. przeczytać 12 listopada 1994: W niepowtarzalny nastrój orkie- Na pochlebne słowa zasłużyły sobie i inne pozycje z re- stra pod batutą Jana Wincentego Hawela wprowadziła publiczność pertuaru orkiestry. M. Dziadek pisała na przykład w „Ruchu już Divertimentem D-dur KV 136, Serenadą ‘Notturna’ Mozarta Muzycznym” o Suicie Carmen Bizeta-Szczedrina (wykonanej i koncertem obojowym Benedetto Marcellego. Świetnie zabrzmia- 2 grudnia 1997 w sali Filharmonii), w której orkiestra błysnęła ły w wybornej akustyce kościoła Adagio Samuela Barbera i Jesień świetnym zgraniem, pełnią barw i temperamentem. Ja zachwyca- Vivaldiego z solistą Zbigniewem Słomianem (skrzypce). Owację łam się na łamach „Gazety Wyborczej” wykonaniem Intermezza na stojąco zgotowali muzykom słuchacze po wysłuchaniu trzech d-moll A. Brucknera, pisząc, że już od pierwszej nuty orkiestra walców Fritza Kreislera – Cierpień Miłości, Rozkoszy Miłości przekonała słuchaczy walorami swojej gry: romantycznym i jak i – najbardziej znanego – Pięknego Rozmaryna, w którym partię zwykle nasyconym brzmieniem. Podobała mi się też interpretacja solową na flecie zagrał Jerzy Sojka. (podczas tego samego koncertu kończącego sezon orkiestry W repertuarze orkiestry zwracają uwagę opracowania muzy- 14 czerwca 1994) Koncertu c-moll na fortepian, trąbkę i orkiestrę ki kameralnej (kwartetów, kwintetów) na kameralną orkiestrę smyczkową op. 35 D. Szostakowicza (pianista Andrzej Bere- (najczęściej dokonywane przez Hawela). Do takich opracowań

151 zaliczyć można: dwa kwartety D. Szostakowicza, trzy kwartety snowiec), Orawę W. Kilara (30.03.1990, Katowice; 31.03.1990, P. Czajkowskiego, dwa sekstety J. Brahmsa, kwintet A. Dwo- Sosnowiec), Suitę z muzyki scenicznej „Abdelazar czyli zemsta rzaka, kwartet F. Schuberta „Śmierć i dziewczyna”, kwartet Maura” H. Purcella (7.03.1991, Katowice), Melodie ludowe A. Borodina. W. Lutosławskiego (2.05.1991, Pszczyna), Canzonę di barocco Muzyka współczesna stanowi niemal od początku trwałą H. Czyża (26.10.1991, Wodzisław), „Wiosnę” A. Lasonia (29.04. pozycję repertuarową Śląskiej Orkiestry Kameralnej. Zespół 1992, Katowice), Intermezzo A. Glinkowskiego (29.04.1992, dokonał wielu prawykonań z tego zakresu – zwłaszcza utworów Katowice), Corale, interludio e aria E. Knapika (29.04.1992, śląskich kompozytorów. Już w 1982 roku (27 kwietnia, a więc na Katowice), Cztery sonety miłosne (wersja na orkiestrę smycz- jednym z pierwszych w ogóle koncertów orkiestry) zabrzmiała kową i baryton) T. Bairda (z udziałem Andrzeja Hiolskiego, Toccata Polyphonica na orkiestrę smyczkową Witolda Szalonka. 23.09.1992, Racibórz), Hymn i arię na orkiestrę smyczkową W następnym roku z repertuaru współczesnego zabrzmiały A. Lasonia (prawykonanie 16.06.1993), Koncert c-moll na Trzy utwory w dawnym stylu Henryka Mikołaja Góreckiego fortepian , trąbkę i orkiestrę smyczkową op. 35 D. Szostakowicza (12.04.1983) oraz Symfonia koncertująca na skrzypce i orkiestrę (Andrzej Bereżyński – fortepian, Stanisław Dziewior – trąb- kameralną Edwarda Bogusławskiego (17.05.1983, solo: Roman ka; 14.06.1994, Katowice), Preludium i fugę op. 29 B. Brittena Lasocki). Podczas koncertu inaugurującego sezon 1983/84 (28.10.1994, Katowice), Introdukcję i Allegro na kwartet smycz- kolejno w cieszyńskiej auli UŚ (3.11.1983) oraz w Filharmonii kowy i orkiestrę op. 47 E. Elgara (z udziałem: Jana Staniendy Śląskiej (4.11.1983) prawykonano „Ewokacje” na fortepian i or- – dyrygent i I skrzypce; Dariusza Zbocha – II skrzypce; kiestrę smyczkową Józefa Świdra (z kompozytorem przy forte- Krzysztofa Wróbla – altówka i Jacka Gwizdona – wiolonczela; pianie). Zabrzmiały też wówczas Andante i Allegro na skrzypce 4.06.1996, Katowice), XIV Symfonię op. 135 na sopran, bas i or- i orkiestrę smyczkową Michała Spisaka (solo: Paweł Domański) kiestrę kameralną (11 pieśni do tekstów poetyckich) D. Szostako- oraz – po raz pierwszy w Polsce – „Medytacje” na orkiestrę smycz- wicza (Ewa Iżykowska – sopran, Bogdan Makal – bas; 22. 11. kową J.W. Hawela. Muzyka Hawela pojawiała się w repertuarze 1996), Adagio i Allegro na smyczki T. Paciorkiewicza (20.05.1997, orkiestry jeszcze później niejednokrotnie, kompozytor-dyrygent Katowice), Divertimento na orkiestrę smyczkową G. Bacewicz dokonał ze swym zespołem prawykonań m.in.: „Concertina” na (23.01.1998, Katowice), Koncert na altówkę – wersja na klarnet klawesyn lub fortepian i orkiestrę smyczkową (z Moniką Sikorską- K. Pendereckiego (klarnecista Wojciech Komsta; 23.01.1998, -Wojtachą, 15.03.1988), „Moments musicaux” na instrumenty Katowice), Kwartet smyczkowy op. 73 nr 3 D. Szostakowicza smyczkowe (7.06.1988), „Divertimenta na orkiestrę smyczkową” (17.03.1998, Katowice), Concerto Classico per archi E. Bogusław- op.126 (20.09.2002), Medytacji wielkanocnych na orkiestrę skiego (18.09.1998, Katowice), Suite Atipica Saula Cosentino smyczkową (18.06.1991), Trzech poematów do wierszy Czesła- (16.02.1999, Katowice), Wałaski na orkiestrę smyczkową – cha- wa Miłosza na głos i orkiestrę kameralną op. 118 (prapremiera: rakterystyczny poemat choreograficzny Sławomira Czarneckiego 12.09.1995) oraz V Symfonii kameralnej (5.06. 2001). (26.10.1999), Concertino na kotły, perkusję i smyczki A. Panufnika Z kompozycji współczesnych w późniejszym repertuarze (Roman Gawlik – perkusja i Krzysztof Jaguszewski – perkusja; orkiestry odnaleźć można także: Suitę na orkiestrę smyczkową 18.01.2000, Katowice), Introdukcja i Allegro na kwartet smycz- Michała Spisaka (5.02.1984, Pszczyna; 6.02.1984, Sosno- kowy i orkiestrę kameralną E. Elgara (16.06.2000, Katowice), wiec; 7.02.1984, Katowice), Wariacje na temat Franka Bridge’a Improwizację A. Blocha (4.09.2001, Katowice), Suitę w dawnym Benjamina Brittena (29.03.1985, Katowice), Suitę w dawnym stylu na flet i orkiestrę smyczkową „Colas Breugnon” T. Bairda stylu „Z czasów Kolberga” op. 40 Edwarda Griega (12.05.1985, (13.11.2001, Katowice), Koncert skrzypcowy A. Panufnika ( Jan Pszczyna; 13.05.1985, Sosnowiec), Serenadę e-moll op.20 E. El- Stanienda – skrzypce; 21.12.2001, Katowice), Divertimento na gara (3.10.1985, Racibórz), Symfonię Kameralną op. 110 bis orkiestrę smyczkową B. Bartoka (19.03.2002, Katowice), Kwartet „Pamięci ofiar faszyzmu i wojny” D. Szostakowicza (16.04.1987, 11 K. Meyera (19.12.2003), Tryptyk mariacki R. Twardowskiego Katowice), Simple Symphony B. Brittena (20.05.1987, Dąbrowa (13.03.2004, Katowice). Górnicza; 22.05.1987, Katowice) Concertino Pastorale J. Irelan- Z tego bogatego zestawienia wynika, że muzyka współcze- da (20.05.1987, Dąbrowa Górnicza; 22.05.1987, Katowice), sna staje się stopniowo coraz częstszą pozycją repertuarową IV Symfonię g-moll D. Szostakowicza (29.10.1987, Cieszyn; Śląskiej Orkiestry Kameralnej. Takiemu wzbogaceniu służy 30.10.1987, Katowice), Koncert na orkiestrę smyczkową G. Ba- z pewnością także udział zespołu w katowickim festiwalu cewicz (15.03.1988, Katowice), Serenadę na orkiestrę smyczkową „Śląskie Dni Muzyki Współczesnej”, organizowanym od op. 11 Daga Wirena (19.05.1989, Katowice; 22.05.1989, So- 1984 roku.

152 Podczas drugiej edycji Dni (w 1985 roku) za kompozycje kompozycji. Jej występ spotkał się z żywym przyjęciem słuchaczy wartościowe, godne recenzenckiego wyróżnienia uznane zo- – oceniałam na łamach 6. numeru „Opcji” z 2002 roku. stały trzy utwory wykonane przez Śląską Orkiestrę Kameralną Repertuar orkiestry wzbogaciły ostatnio także utwory ope- podczas inauguracyjnego koncertu festiwalu: były to II Symfonia retkowe, taneczne, z gatunku muzyki lżejszej (np. muzyka Kal- Andrzeja Krzanowskiego, Medytacje Jana Wincentego Hawela mana, Straussa, Lehara, walce Kreislera, Brahmsa, Dworzaka, i Symfonia koncertująca Edwarda Bogusławskiego (na skrzypce czy pieśni neapolitańskie), wykonywane na przykład podczas i orkiestrę kameralną, dedykowana Romanowi Lasockiemu koncertów noworocznych czy karnawałowych. i mistrzowsko przez niego wykonana). Podczas piątego festiwalu Jednym z bardziej oryginalnych pomysłów był również (1988) orkiestra pod dyrekcją J.W. Hawela wykonała: Aleksan- udział orkiestry w koncercie Grzegorza Turnaua (23 kwietnia dra Glinkowskiego Intermezzo na flet i orkiestrę (solo: Grzegorz 2003, studio koncertowe Polskiego Radia w Katowicach). Na Olkiewicz), Marka Jasińskiego Muzykę jesienną na kameralną jego program złożyły się utwory Turnaua, m.in. „Wiem”, „Na orkiestrę smyczkową, J.W. Hawela Concertino na klawesyn/forte- młodość”, „Kiedy nadejdzie taki dzień”, „Tak, nie mów tak”, „So- pian i orkiestrę smyczkową (solo: Monika Sikorska-Wojtacha) plicowo”. Orkiestrą dyrygował wówczas Michał Nesterowicz, i Moments musicaux na instrumenty smyczkowe oraz Bogusła- śpiewającemu i grającemu na fortepianie Turnauowi towarzyszył wa Schaeffera „Kesukaan” na 13 instrumentów smyczkowych. także jego zespół instrumentalny. Studio koncertowe Polskiego W VI edycji imprezy (1994) zespół pod dyrekcją J.W. Hawela Radia stało się wnet miejscem regularnych koncertów Śląskiej zaprezentował się w Hymnie i arii Aleksandra Lasonia, w Con- Orkiestry Kameralnej. certo per chitarra e orchestra Edwarda Bogusławskiego (Marek Nosal – gitara) i Moments musicaux Hawela. Na łamach „Gazety Wyborczej” w 1996 r. zwracałam m.in. uwagę na wykonany podczas VII Dni Nokturn Małgorzaty Hussar – odznaczający się subtelną grą smyczkowych barw i nastrojem (orkiestrą dyrygował J.W. Hawel). Omawiany zespół zagrał podczas tego samego wieczoru także: Concertino na klawesyn (fortepian) i orkiestrę smyczkową Hawela (z pianistką Moniką Sikorską-Wojtachą) oraz Preludium chorałowe. Orawa Wojciecha Kilara. Nieobecna na VIII Dniach, orkiestra pojawiła się podczas kolejnej edy- cji imprezy w 2000 roku, grając pod batutą świetnego Jacka Rogali. Zaprezentowała wówczas dzieła E. Bogusławskiego (Concerto-fantasia na kontrabas i smyczki z solistą Aleksandrem Gabrysiem, dla którego utwór powstał), M. Hussar (Concertino na obój – prawykonanie zrealizowane z solistą Kazimierzem Dawidkiem), Koncert kontrabasowy słowackiego twórcy Ilji Zeljenki, Two dreams of Life and Death Edwarda Pałłasza oraz L’hautbois mon amour – nowy koncert obojowy Witolda Szalon- ka (z solistą K. Dawidkiem). Koncert ten został zarejestrowany przez Telewizję Górnośląską i wyemitowany w III Programie w paśmie ogólnopolskim. Zespół gościł wreszcie i na ostatnich, jubileuszowych – X Ślą- skich Dniach Muzyki Współczesnej. Pod dyrekcją Mirosława Jacka Błaszczyka wykonał wtedy cztery kompozycje śląskich twórców: Andrzeja Krzanowskiego II Symfonię na 13 instrumen- tów smyczkowych, Aleksandra Glinkowskiego Intermezzo na flet i orkiestrę smyczkową (solo: Jerzy Sojka), J.W. Hawela Moments musicaux oraz Eugeniusza Knapika Przystępuję do ciebie (solo: Urszula Kryger). Śląska Orkiestra Kameralna wypadła bardzo dobrze – rzetelnie wniknęła w przesłanie każdej z prezentowanych W studiu koncertowym Polskiego Radia w Katowicach z Bartłomiejem Niziołem

153 kapelmistrz nadzwyczaj różnorodnym repertuarem, nachylonym ku klasyce i muzyce współczesnej; z tym drugim wątkiem wiążą się dopełnione pod batutą Hawela prawykonania nowej muzyki śląskiej yrygent i kierownik artystyczny orkiestry, Jan Wincenty – pisał dalej Gabryś. Jest profesorem kompozycji i dyrygentu- DHawel urodził się w 1936 roku w Pszowie koło Wodzisła- ry w katowickiej Akademii Muzycznej, a w latach 1980-1987 wia Śląskiego. Ukończył trzy wydziały katowickiej Państwowej i 1990-1996 piastował stanowisko rektora tej uczelni. Wyższej Szkoły Muzycznej (w 1960 r. Wydział Wychowania W wywiadzie z okazji dwudziestolecia istnienia orkiestry Muzycznego, w 1964 – Wydział Kompozycji w klasie B. Sza- Hawel wyznał, że dyrygowanie nie przeszkadza mu w kompo- belskiego, w 1987 – Wydział Dyrygentury pod kierunkiem nowaniu. Dodał wszakże: – Dyrygent musi się solidnie przygoto- K. Stryji). Poza przedmiotami kierunkowymi Hawel uczył się wywać, przeglądać dużo partytur, słuchać muzyki, coś tam jeszcze też w katowickiej uczelni śpiewu, gry na instrumentach smycz- opracowywać. Zatem przygotowanie do dyrygowania zabiera mi kowych, jako chórmistrz i juror współpracował ze społecznym czas potrzebny na prawdziwą twórczość: komponowanie. Z drugiej ruchem śpiewaczym. strony wiem jednak, jak można napisać utwór, aby zapis nutowy Przed 13. laty tak o nim pisał R. Gabryś przy okazji jubile- nie był skomplikowany, a zamierzony efekt został osiągnięty. Jako uszu X-lecia Śląskiej Orkiestry Kameralnej: Jest bez wątpienia dyrygent mówi: – Dziś cieszy mnie każdy udany koncert. Bo prze- jedną z najbardziej charakterystycznych, najwybitniejszych dziś cież staramy się grać jak najlepiej. osobistości życia muzycznego nie tylko na Śląsku, artystą wy- Śląska Orkiestra Kameralna nie jest zespołem demokra- jątkowo owocnym, rzetelnym, wszechstronnym: kompozytorem, tycznym (– W muzyce nie ma miejsca na demokrację – mówi dyrygentem, pedagogiem. Ma owa rzetelność korzeń w etosie Hawel), choć faktycznie musi być – jako mała grupa – zespołem rodzinnym, chciałoby się powiedzieć: ‘starośląski’, tworzenie zgranym. Dyrygent dodaje: – Gdyby charaktery się nie zgadzały, muzyki bowiem, tworzenie kompozytorskie i dyrygenckie, to dla ludzie by poodchodzili. Atmosfera musi być sprzyjająca, dość kole- Hawela zarówno rodzaj misji, ale i żmudna, dająca spolegliwy żeńska. Moich młodszych kolegów traktuję więc po koleżeńsku, ale efekt, praca na wielu polach. to ja decyduję. Także w kwestii repertuaru. W muzyce ktoś musi Oprócz dyrygentury zajmuje się też twórczością: – Kompozycję być odpowiedzialny za to, co się robi. Innym może się to oczywiście stawiam na bardzo wysokim miejscu w moim życiu. Łączenie tych podobać lub nie. dwóch powołań – kompozytora i dyrygenta – wysoko sobie cenię Trudniejsze czasy, konkurencja na rynku na pewno nie uła- – mówi Hawel. Jest autorem sporej liczby utworów orkie- twiają sytuacji bytowej Śląskiej Orkiestry Kameralnej, związanej stralnych, wokalno-instrumentalnych, kameralnych, solowych przecież na trwałe z Filharmonią Śląską. Rywalizacja sprzyja i chóralnych (m.in. 7 symfonii, 2 oratoriów, Magnificatu, Mszy, natomiast większej dojrzałości muzyków, a to z kolei wpływa Psalmów nieszpornych na niedzielę, 6 kwartetów smyczkowych). na szybkość pracy, szybkość przygotowania repertuaru. Mło- Wiele z nich otrzymało znaczące wyróżnienia i nagrody (28) dzi instrumentaliści orkiestry zainteresowani są interpretacja- w tak prestiżowych konkursach, jak: im. Grzegorza Fitelberga, mi innych, zagranicznych zespołów, mają bogatszą niż dawniej Artura Malawskiego, Feliksa Nowowiejskiego i Stanisława płytotekę, płytami się wymieniają. I muzyki po prostu więcej Wiechowicza. Kompozycje Hawela były wykonywane na fe- słuchają. stiwalach muzyki współczesnej we Wrocławiu (Festiwal Pol- Hawel zamierza prowadzić zespół co najmniej do jubileuszu skiej Muzyki Współczesnej), w Poznaniu („Poznańska Wiosna jego 25-lecia (wbrew pogłoskom, iż jakoby zwalniał swój etat Muzyczna”), w Warszawie („Warszawska Jesień”). Weszły na i wbrew ogłoszeniu, jakie pojawiło się na łamach „Ruchu Mu- stałe do repertuaru koncertowego wielu orkiestr symfonicznych. zycznego” z 4 kwietnia 2004 o konkursie na stanowisko dyry- Hawel wielokrotnie został odznaczony Nagrodą Ministra Kul- genta-kierownika Śląskiej Orkiestry Kameralnej). Dyrygent tury i Sztuki. Jako dyrygent od 1975 kieruje także Orkiestrą mówi: – Muzykowanie kameralne – w moim i nie tylko moim Symfoniczną Akademii Muzycznej w Katowicach. Prowadził odczuciu – jest najwyższą formą przekazu naszych wzruszeń, wreszcie wiele innych orkiestr filharmonicznych, dokonując najwyższą formą przekazu muzyki. z nimi nagrań (m.in. z Wielką Orkiestrą Symfoniczną Pol- Bogumiła Mika skiego Radia i Telewizji). Wzbudził szczery zachwyt Krystiana Zimermana, towarzysząc mu z symfonikami-studentami podczas uroczystości 60-lecia Uczelni katowickiej w pięciu koncertach fortepianowych Ludwika van Beethovena. Rozporządza jako

154 Dyrygenci, pod których batutą Robert Kabara – skrzypce, Jadwiga Kaliszew- Krzysztof Zbijowski – klarnet, Dariusz ska – skrzypce, Robert Kania – klawesyn, Zboch – skrzypce, Edward Zienkowski koncertowała Śląska Orkiestra Elżbieta Karaś-Krasztel – fortepian, Artur – skrzypce. Kameralna: Kasperek – fagot, Jerzy Klocek – wiolonczela, Wokaliści: Monika Baranowska – mez- Jacek Boniecki, Eric Bauer (Szwajcaria), Wojciech Komsta – klarnet, Asa Konishi- zosopran, Maciej Bartczak – baryton, Rafał Robert Black, Mirosław Jacek Błaszczyk, -Jankowska – skrzypce, Maciej Komandera Bartmiński – tenor, Piotr Beczała – tenor, Massimiliano Caldi (Włochy), Sławomir – tenor, Krzysztof Korzeń – kontrabas, Joanna Ciupa – sopran, Bogdan Desoń Chrzanowski, Stanisław Gałoński, Czesław Jadwiga Kotnowska – flet, Jerzy Kotyczka – tenor, Barbara Dobrzańska – sopran, Le- Grabowski, Robert Kabara, Jerzy Kosek, Jerzy – obój, Szymon Krzeszowiec – skrzypce, okadia Duży – alt, Wojciech Dyląg – bas, Maksymiuk, Marcin Nałęcz-Niesiołowski, Konstanty Andrzej Kulka – skrzypce, Ro- Józef Frakstein – bas, Maciej Gallas – tenor, Michał Nesterowicz, Atsushi Nukii ( Japo- man Lasocki – skrzypce, Magdalena Lisak Marek Gasztecki – bas, Katarzyna Grabska nia), Marek Pijarowski, Paweł Przytocki, – fortepian, Adam Makowicz – fortepian, – sopran, Elżbieta Grodzka-Łopuszyńska – Jerzy Salwarowski, Volker Schmidt-Gerten- Waldemar Malicki – fortepian, Luis Meirels sopran, Michalina Growiec – sopran, Henryk bach (Niemcy), Ruben Silva, Jan Stanienda, (Portugalia) – flet, Teresa Mercik-Szopa Grychnik – tenor, Iwona Handzlik – sopran, Jerzy Swoboda, Tadeusz Wojciechowski. – skrzypce, Tomasz Miczka – obój, Andrzej Andrzej Hiolski – baryton, Ewa Iżykowska Mokry – gitara, Urszula Musialska – for- – sopran, Henryka Januszewska – sopran, tepian, Adam Musialski – skrzypce, Paweł Paweł Kajzderski – baryton, Anita Kiliańska Soliści, z którymi koncertowała Śląska Nalepa – skrzypce, Katarzyna Nawrotek – alt, Agata Kobierska – alt, Ewa Kowalczyk Orkiestra Kameralna: – skrzypce, Marek Nosal – gitara, Garrick – sopran, Mariola Kowalczyk – mezzoso- Instrumentaliści: Arkadiusz Adamski Ohlsson (USA) – fortepian, Grzegorz Ol- pran, Adam Kruszewski – baryton, Urszula – klarnet, Marek Andrysek – akordeon, kiewicz – flet, Karen Opgenorth (Kanada) Kryger – sopran, Joanna Kściuczyk-Jędrusik Zygmunt Antonik – organy, Cecylia Barczyk – altówka, Anna Orkisz – wiolonczela, – sopran, Alicja Latoń – mezzosopran, (USA) – wiolonczela, Andrzej Bauer – wio- Andrzej Orkisz – wiolonczela, Roland Orlik Tadeusz Leśniczak – bas, Piotr Łykowski lonczela, Andrzej Bereżyński – fortepian, – skrzypce, Artur Paciorkiewicz – viola d’a- – kontratenor, Wiesława Maliszewska – alt, Philippe Bernold (Francja) – flet, Anna Bie- more, Piotr Paleczny – fortepian, Wolfgang Rafał Majzner – bas, Bogdan Makal – bas, rieżnaja – fortepian, Elisaveta Blumina (Ro- Panhofer (Austria) – wiolonczela, Mariusz Jerzy Mechliński – baryton, Ireneusz Miczka sja) – fortepian, Aureli Błaszczok – skrzypce, Pędziałek – obój, Piotr Pławner – skrzypce, – baryton, Izabela Migocz – sopran, Urszula Łukasz Błaszczyk – skrzypce, Vadim Brodski Daniel Podlovski (Rumunia) – skrzypce, Mitręga – alt, Leonard Andrzej Mróz – bas, (Rosja) – skrzypce, Antoni Brożek – for- Norbert Prudel – fortepian, Piotr Pyc – obój, Adam Myrczek – bas, Nina Nowak – mez- tepian, Bartłomiej Bryła – altówka, Kaja Zbigniew Raubo – fortepian, Murat-Aaly zosopran, Małgorzata Olejniczak – sopran, Danczowska – skrzypce, Kazimierz Dawi- Renat (Kirgizja) – skrzypce, Sławomir Roz- Elżbieta Pańko – mezzosopran, Piotr Ra- dek – obój, Joanna Domańska – fortepian, lach – kontrabas, Andrzej Rudny – skrzypce, chocki – tenor, Beata Raszkiewicz – sopran, Paweł Domański – skrzypce, Stanisław Hubert Salwarowski – fortepian, Simon Marcin Rudziński – tenor, Joanna Ruszała Dziewior – trąbka, Jeremy Findlay (Kanada) Schembri (Włochy) – gitara, Monika Sikor- – sopran, Maria Schmidt – sopran, Elżbieta – wiolonczela, Michael Flaksman (USA) ska-Wojtacha – fortepian, Jerzy Sojka – flet, Starczynowska – sopran, Ireneusz Starczy- – wiolonczela, Astrid Frölich (Austria) – flet, Leszek Sojka – skrzypce, Christoph Soldan nowski – tenor, Aleksandra Stokłosa – sopran, Tadeusz Gadzina – skrzypce, Roman Gawlik (Niemcy) – fortepian, Tomasz Spaliński – gi- Aleksandra Szafir – sopran, Adam Szerszeń – perkusja, Julian Gembalski – organy, Teresa tara, Magdalena Spytek – sopran, Andrzej – bas, Grzegorz Turnau – vocal, Elżbieta Głębówna – skrzypce, Józef Gomolka – wio- Staciwa – flet, Kamil Staniczek – skrzypce, Towarnicka – sopran, Bartosz Urbanowicz lonczela, Michał Grabarczyk – skrzypce, Waldemar Staniczek – skrzypce, Artur – bas, Alina Urbańczyk-Mróz – sopran, Sławomir Grenda – kontrabas, Maria Gro- Stefanowicz – kontratenor, Józef Stompel Feliks Widera – tenor, Stefania Woytowicz chowska – flet, Waldemar Gromolak – gi- – fortepian, Tomasz Strahl – wiolonczela, – sopran, Adam Żaak – baryton. tara, Maria Jose Souza Guedes (Portugalia) Artion Sziszkow (Rosja)- skrzypce, Adam – fortepian, Jacek Gwizdon – wiolonczela, Szlęzak – obój, Sabina Ślepecka (USA) Katarzyna Gwizdon – skrzypce, Gergely – skrzypce, Józef Świder – fortepian, Adam Ittzés (Węgry) – flet, Krzysztof Jabłoński Taubic – skrzypce, Arkadiusz Tesarczyk – fortepian, Roman Jabłoński – wioloncze- – wiolonczela, Marek Toporowski – kla- la, Roman Jachymczyk – klawesyn, organy, wesyn, Grzegorz Turnau – fortepian, Anna Krzysztof Jaguszewski – perkusja, Kuba Trefon – harfa, Beata Warykiewicz-Siwy Jakowicz – skrzypce, Krzysztof Jakowicz – skrzypce, Tytus Wojnowicz – obój, Lud- – skrzypce, Artur Jaroń – fortepian, Andrzej miła Worobec-Witej – skrzypce, Krzysztof Jasiński – fortepian, Alfred Josz – klarnet, Wróbel – altówka, Grażyna Zbijowska – flet,

155 Chór Filharmonii Śląskiej MAREK SKOCZA

roszę się nie przestraszyć! – 120 lat temu Antonin Dvořák oraz zrozumieniu i poparciu władz wojewódzkich – jak napisano w liście z Londynu pisał po pierwszej próbie z chórem w programie pierwszego koncertu – zawdzięczamy powstanie P w Albert Hall. – Sopranów jest 250, altów 160, tenorów Chóru Filharmonii Śląskiej. 180, a basów 250. O jego początkach rozmawiam z jego twórcą i kierownikiem Myśmy tak potężnego zespołu się nie dorobili, ale 30-letnia artystycznym przez 30 lat, prof. Janem Wojtachą. działalność Chóru Filharmonii Śląskiej musi budzić szacunek; – Było „Ogniwo”, ale z okazji 30-lecia Filharmonii Śląskiej jest powodem naszej dumy. zrodziła się myśl o chórze zawodowym. Tak chyba musiało się stać z profesjonalnym zespołem, po- – Profesor Stryja z chóru wyszedł. Pierwsze moje, jako wy- wołanym na gruncie śląskiego śpiewactwa, najpotężniejszego konawcy, spotkanie z nim odbyło się przy okazji War Requiem w Polsce, a wyrosłego z XIX-wiecznego intensywnego procesu Benjamina Brittena. Pracowałem wtedy z żeńskim chórem powstawania stowarzyszeń propagujących muzykowanie. To, co Liceum Muzycznego, a pewne fragmenty tego dzieła nam działo się wtedy w Niemczech, Anglii, Francji, a potem w Polsce, powierzono; opracowywałem też tę część, którą śpiewać miał na Śląsku miało jeszcze dodatkowy wymiar – patriotyczny: kul- chór „Ogniwo”. Nie wszystko układało się po naszej myśli i to tywowanie polskiego ducha narodowego w regionie oderwanym wtedy chyba zrodził się zamiar stworzenia zespołu profesjo- od Macierzy. To zobowiązywało. nalnego. Chociaż „Ogniwo” to wielce zasłużony zespół, dzięki Miał tego świadomość inicjator katowickiego chóru filhar- któremu i w filharmonii można było przedstawić repertuar monicznego, prof. Karol Stryja. Sam wywodził się ze śląskiej oratoryjny... chóralistyki. Jeszcze przed studiami w Konserwatorium Śląskim – Apetyt rośnie w miarę jedzenia? dyrygował chórem ewangelickim w Gumnach pod Cieszynem, – Dobrze przyjmowane koncerty rozbudziły myśl o zespole, w okresie służby wojskowej – stuosobowym chórem podoficer- który podołałby każdemu zadaniu. Znaliśmy się z Karolem skim; potem było „Echo” w Łaziskach Górnych, a po wojnie Stryją, ale przy Brittenowym Requiem spotkaliśmy się po raz – katowickie „Ogniwo”, które 15 maja 1934 r. w obecności Karo- pierwszy na niwie zawodowej. Bogata tradycja śląskiej chórali- la Szymanowskiego wykonało jego Stabat Mater. Co prawda 3,5 styki dojrzała ku temu, by stworzyć chór zawodowy. Oczywiście roku wcześniej jako pierwszy na Śląsku ten utwór przedstawił problem tkwił w pieniądzach na niezbędne etaty. W jego roz- zespół niemiecki Fritza Lubricha, ale już w kwietniu 1935 roku wiązaniu istotnie pomógł prof. Karolowi Stryji – jak w wielu „Ogniwo” wraz z orkiestrą Towarzystwa Muzycznego wykonało innych sprawach na Śląsku – wojewoda Jerzy Ziętek. Wtedy Stabat Mater przed mikrofonami katowickiej rozgłośni Pol- już stało się głośno, że ten chór powstanie. Kiedy było jasne, że skiego Radia. Pierwszy swój koncert na estradzie Filharmonii finanse będą, Profesor zapytał mnie, czy nie podjąłbym się zada- Śląskiej Karol Stryja poprowadził 23 stycznia 1949 r., z „Ogni- nia stworzenia chóru w Filharmonii Śląskiej. Zgodziłem się. wem” prezentując Stworzenie świata J. Haydna. Z „Ogniwem” Poszło to szybko. Chór zaczął działać od września 1974 roku. też wystąpił (6.11.1953r. m.in. w Symfonii Pokoju Andrzeja Pa- Ja rozpocząłem pracę chyba dwa miesiące wcześniej. Zgłosiło nufnika) po raz pierwszy po powołaniu 1 listopada 1953 r. na się wielu studentów wychowania muzycznego. stanowisko kierownika artystycznego i dyrygenta Filharmonii – Studenci, więc jeszcze nie zawodowi śpiewacy? Śląskiej. Nie dziwi więc, że Karol Stryja po przejęciu w 1953 – Dziś już dokładnie nie pamiętam, jakie warunki wyzna- roku z rąk Stanisława Skrowaczewskiego kierownictwa Filhar- czyliśmy w ogłoszeniach prasowych, ale przecież profesjonalny monii nie zrezygnował ze współpracy z Chórem Mieszanym zespół mieliśmy dopiero zbudować. Warunkiem przyjęcia było „Ogniwo”; teraz już na nowej płaszczyźnie. pomyślne przejście przesłuchań. Zaskoczeni byliśmy, bo sytuacja Istnienie przez długi czas amatorskiego zespołu przy Filhar- okazała się nie tak różowa, jak zakładaliśmy. Spory niedosyt monii Śląskiej uświadomiło nową potrzebę. „Ogniwo” dostojnie mieliśmy zwłaszcza w przypadku głosów męskich. Niemniej pełniło rolę przerastającą wszak jego status. W mieście dwóch od września rozpoczęliśmy pracę, dla której prof. Stryja dał znaczących polskich orkiestr – filharmonicznej i reprezenta- dość długi czas, pierwsze występy wyznaczając nam na koniec cyjnej polskiej radiofonii – stało się oczywistością powołanie sezonu, czyli prawie po roku pracy. Najpierw śpiewaliśmy we- zawodowego zespołu chóralnego. To nie była jedynie kwestia spół z „Ogniwem”, potem był występ a cappella w Pszczynie aspiracji Karola Stryji, dyrektora Filharmonii Śląskiej. To była i Cieszynie, a oficjalnie pierwszy koncert w siedzibie Chór też kwestia podrażnionych ambicji lokalnych, gdy katowicka Filharmonii Śląskiej dał na zakończenie sezonu 1974/1975. WOSPRiTV współpracowała z zespołami na koncerty i nagra- – Zaczęliście 20 czerwca 1975 r. od Bacha i Gorczyc- nia zapraszanymi z zewnątrz. Aspiracjom i potrzebom środowiska kiego.

156 – Profesor Stryja zasugerował, byśmy inaugurowali dzia- który to festiwal planował z waszym udziałem wykonanie łalność pozycjami nie za bardzo trudnymi, ale i znaczącymi. Requiem Hectora Berlioza. Kantata nr 206 Schleicht spielende Wellen Jana Sebastiana Bacha – Niestety, do tego wykonania nie doszło. Nawet Francuzom na otwarcie działalności chóru to oczywistość, dobrałem do tego nie zawsze udaje się spełnić wymagania, a w tym przypadku to: Completorium Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego, najwybit- istotne powiększenie orkiestry – obok wielkiego zespołu jeszcze niejszego kompozytora polskiego XVIII wieku, który urodził cztery grupy, w sumie 50 muzyków, złożone z instrumentów się na Śląsku, w przylegającej do Bytomia wsi Rozbark. dętych blaszanych i 600-sobowy chór! – Z „Ogniwa” też ktoś trafił do filharmonicznego chóru? – Wiele jest takich utworów, których w 30-letniej historii – Między innymi długoletni inspektor Chóru Filharmonii Chóru Filharmonii Śląskiej zespołowi nie udało się z roz- Śląskiej, Jan Harazim. Było też kilka śpiewaczek z zespołu maitych przyczyn zrealizować? „Śląsk”. Z powodów finansowych nie udało nam się powołać – Literatura jest tak bogata, że trudno mieć aspiracje, by za- zespołu 80-osobowego, ale w okresach najbardziej optymalnego śpiewać wszystko. Na pewno olbrzymią dla nas satysfakcją były składu mieliśmy siedemdziesięciu śpiewaków. Była ich rotacja, liczne, nam właśnie powierzane, pierwsze wykonania utworów. wielu znajdowało zatrudnienie w profesjonalnych chórach Gdybym zaś miał sobie przypomnieć, jakich zamiarów ostatecz- zachodnich, do których kierowała ich sytuacja ekonomiczna, nie nie sfinalizowaliśmy, to na przykład przychodzi mi na myśl niektórzy z sukcesem podejmowali solistyczne kariery. Potępienie Fausta Hectora Berlioza. Myśleliśmy o tym utworze – Kiedy, przy jakim koncercie czy utworze, nabrał Pan z Karolem Stryją, z jakichś względów nie wyszło, więc ogromnie przekonania, że powstanie Chóru Filharmonii Śląskiej to się ucieszyłem, gdy zobaczyłem ten utwór w filharmonicznym „kawał dobrze wykonanej roboty”? programie jubileuszowego, 60. sezonu artystycznego. – Moje zdanie chyba nie będzie tu obiektywne. Ważne były – Na jubileuszowym koncercie z okazji 30-lecia Chóru dla mnie opinie środowiskowe, zwłaszcza muzyków i dyrygen- Filharmonii Śląskiej wykonaliście po raz pierwszy pogodny, tów. Istotne dla nas były pierwsze występy na festiwalu „Wra- a rzadko wykonywany utwór – Liebeslieder Johannesa Brahm- tislavia Cantans”. Od czasu, gdy wykonaliśmy tam Brittenowe sa oraz walce z akompaniamentem fortepianu na cztery ręce. War Requiem... Fantastycznie partnerowały wam Joanna Domańska i pańska – To był 120. koncert w dziejach Międzynarodowych żona, Monika Sikorska-Wojtacha. Było też pierwsze ogniwo Festiwali Oratoryjno-Kantatowych „Wratislavia Cantans”. tryptyku Trionfi Carla Orffa – Carmina burana. Wykonywa- Na trzynastym festiwalu w 1978 roku, zaledwie trzy lata po liście już kiedyś, ostatnią z tego cyklu, kantatę sceniczną waszym koncercie inauguracyjnym. Wystąpiliście z filhar- Triumf Afrodyty. Wzmocnił się mój apetyt na środkową część monikami pod batutą Karola Stryji, z chórem chłopięcym tryptyku – Catulli carmina, zwłaszcza że pod batutą Karola Filharmonii Krakowskiej oraz ze Stefanią Woytowicz, Ru- Stryji filharmonicy, bodaj z „Ogniwem”, tę część w 1961 roku benem Lisicjanem i Andrzejem Bachledą. wykonywali. Carmina burana przez niezliczoną liczbę nagrań – Potem zapraszano nas do Wrocławia często, także na festi- i estradowych realizacji stała się swego rodzaju samograjem wale muzyki współczesnej. Kiedy Tadeusz Strugała zaprosił nasz – przyznam, że chwytliwym, dobrym na pogodny, „przebo- chór na „Wratislavię Cantans” z koncertem a cappella, zapro- jowy” jubileusz, ale Catulli carmina to równie interesujący ponowaliśmy program z muzyką ze Śląska, z m.in. Katowicką utwór. Mielibyście Trionfi „w komplecie”. balladą Witolda Szalonka, Amen Henryka Mikołaja Góreckiego, – Kiedyś myślałem o tym utworze, ale w tej chwili nie pamię- pieśniami Józefa Świdra do romantycznych tekstów Adama tam, dlaczego do tego wykonania nie doszło. Carmina burana Mickiewicza. Była też – z organami – Msza Feliksa Nowowiej- w jubileuszowym programie – to było życzenie zespołu. skiego, kompozytora nie ze Śląska, ale jego utwór poświęcony – Absolutnie nie zgłaszam pretensji. Uwagę poczyniłem był urodzonemu w Brzęczkowicach koło Mysłowic prymasowi, jedynie w kontekście utworów, których nie udało wam się kardynałowi Augustowi Hlondowi, pierwszemu biskupowi ka- dotąd wykonać. Zespół zaś zasłużył, by na jubileusz spełnić towickiemu. Regularnie występowaliśmy, często a cappella, na jego życzenie. festiwalach w Opolu, zapraszał nas Poznań, Rzeszów, Łańcut. Stale jeździliśmy też na „Warszawskie Jesienie”. Występowali- * * * śmy na wielu festiwalach zagranicznych. Pisałem już kiedyś: Z czasem twórca potęgi Filharmonii Śląskiej, – Na przykład na „Händelfestspiele” w Halle, letnim festi- a niegdyś i dyrygent „Ogniwa”, Karol Stryja dojrzał, iż zawodowy walu „Arena di Verona” czy we francuskim La Chaise-Dieu, zespół muzyków o wysoko ustalonej pozycji musi pracować z profe-

157 Gola i działający na Śląsku: Mirosława Knapik, Iwona Melson, Aleksandra Paszek-Trefon i B. Tymich. Profesor od 1990 roku, jest Jan Wojtacha członkiem komisji artystycznej Zarządu Głównego Polskiego Związku Chórów i Orkiestr i rady artystycznej jego Oddziału Śląskiego. Jan Wojtacha to faktyczny twórca Chóru Filharmonii Ślą- skiej, zapraszanego na międzynarodowe festiwale „Wratislavia sjonalnymi śpiewakami. A kiedy zyskał dla tej idei akceptację (etaty!) Cantans”, „Warszawska Jesień”, „Händelfestspiele” w Halle, legendarnego wojewody Jerzego Ziętka, w Katowicach nie mógł „Arena di Verona”, w La Chaise-Dieu, La Côte Saint-Andre powierzyć misji stworzenia Chóru Filharmonii Śląskiej nikomu i w Ostrawie oraz na „Poznańską Wiosnę”, wrocławski Festiwal innemu, jak Janowi Wojtasze, cenionemu pedagogowi katowickiej Muzyki Współczesnej, Dni Muzyki Oratoryjnej w Opolu, kra- Akademii Muzycznej. kowskie Dni Muzyki Dawnej i Festiwal Kraków 2000, „Gaude rof. Jan Wojtacha to wytrawny chórmistrz, doświadczony Mater” w Częstochowie czy na festiwale w Łańcucie, Rzeszowie, Psolfeżysta, co przecież zasadniczą rolę odgrywa w kształ- Brzegu i Tychach. Doprowadził swój zespół na estrady Belgii. ceniu słuchu muzycznego i czystej intonacji w śpiewie. Usły- Czech, Danii, Francji, Grecji, Niemiec, Szwajcarii i Włoch. szałem niegdyś od wychowanków Profesora, że kto przeszedł Były i takie występy katowickich chórzystów, jak nadzwy- przez „szkołę Wojtachy”, wie, co to czystość intonacji, rytmiczna czajny koncert w krakowskim kościele Mariackim z okazji precyzja, odpowiednia emisja, frazowanie, opanowanie – i więcej, 55. rocznicy wyzwolenia obozu w Auschwitz, koncerty dla Jana bo samoświadomość własnego głosu, zdyscyplinowanie w porozu- Pawła II w Sosnowcu (1999), Rzymie (Rok Jubileuszowy, 2000) mieniu z dyrygentem. i w krakowskich Łagiewnikach (2002; podczas konsekracji tam- Muzyczne szlify otrzymał Jan Wojtacha w katowickiej Aka- tejszej bazyliki wykonano Oratorium beskidzkie „Gość oczekiwany” demii Muzycznej. Działalność artystyczną rozpoczął jeszcze Janusza Kohuta według dramatu Zofii Kossak), czy pierwsze podczas studiów, prowadząc amatorskie zespoły chóralne, które na świecie wykonanie podczas liturgii Mszy o pokój (Missa pro zdobywały czołowe miejsca na konkursach śpiewaczych. Dzisiaj pace) Wojciecha Kilara (czerwiec 2002). bywa jurorem wielu festiwali i konkursów, m.in. Międzynaro- Jan Wojtacha nie tylko przygotowywał swój chór do współkreacji dowych Festiwali i Konkursów Pieśni Chóralnej w Między- wokalno-instrumentalnych dzieł od muzyki dawnej po współcze- zdrojach, Ogólnopolskich Konkursów Dyrygentów Chóralnych sną. Na estradach śląskich, a także w kraju i poza granicami prowa- w Poznaniu, międzywojewódzkich i ogólnopolskich konkursów dził wiele koncertów wokalno-instrumentalnych i a cappella. chórów szkolnych, Konkursów Chóralnych im. G. G. Gor- czyckiego w Bytomiu, festiwali – Polskiej Pieśni Chóralnej w Katowicach i Pieśni Maryjnej w Piekarach Śląskich. W latach 1964-1981 Jan Wojtacha prowadził chór żeński katowickiego Liceum Muzycznego im. K. Szymanowskiego, który m.in. dwukrotnie triumfował w konkursie „Legnica Cantat”, a trzecią lokatę zdobył na duńskim festiwalu „People to People”. Z tym chórem koncertował i nagrywał w Belgii i Danii. Jednocześnie prowadził też Jan Wojtacha w latach 1965-1979 Chór Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach. Na macierzystej uczelni pełnił wiele funkcji kierowniczych, m.in. był dziekanem Wydziału Wychowania Muzycznego w latach 1979-1990, od chwili utworzenia w lu- tym 1991 r. kieruje Katedrą Chóralistyki, był kierownikiem Zakładu Dyrygowania. W pracy dydaktycznej skupia się przede wszystkim na dyrygenturze chóralnej, metodyce prowadzenia zespołów wokalnych i instrumentalnych, literaturze chóralnej i metodyce nauczania dyrygowania. Jego wychowankami są m.in.: związany z warszawskim Teatrem Wielkim Bogdan W ewangelickim kościele Jezusowym w Cieszynie

158 Przygotowywał zespół do nagrań. Tylko w ostatnich latach 2004 roku. Jest nie tylko chórmistrzem, ale także dyrygentem, na CD utrwalone zostały m.in. Ad Matrem i Missa Brevis kompozytorem, organistą i pedagogiem. Dyrygenturę chóralną A. Falkiewicza, Salve Regina Andrzeja Dziadka, Sola fides, sola studiował na Wydziale Wychowania Muzycznego w szczeciń- scripturas Wiesława Cienciały oraz kilka utworów Henryka skiej filii Akademii Muzycznej w Poznaniu. Ukończył potem Mikołaja Góreckiego. Do najpiękniejszych zaliczam nagrania jeszcze studia w uczelni wrocławskiej na Wydziale Dyrygentury jego Euntes ibant et flebant, op. 33, Totus Tuus op. 60, Amen op. Symfonicznej, Kompozycji i Teorii Muzyki, uzyskując dyplo- 34 i Miserere op. 44 na płycie chórzystów Filharmonii Śląskiej my w klasach dyrygentury profesorów Marka Pijarowskiego „Idąc szli i płakali”, której tytuł zaczerpnięto z polskiego prze- i Radomira Reszke (1994) oraz w klasie kompozycji prof. Jana kładu Psalmu 125 (6). Tego rewelacyjnego nagrania dokonano A. Wichrowskiego (1997). Od 1990 r. jest pracownikiem dydak- w akustycznie „piekielnie trudnej” (olbrzymi pogłos) katowickiej tycznym filii poznańskiej Akademii Muzycznej w Szczecinie. Archikatedrze Chrystusa Króla. Przed objęciem pracy w Katowicach współpracował Walde- A przecież mają chórzyści i swój znaczący udział w pomniko- mar Sutryk z wieloma chórami w Polsce i za granicą. Jako dy- wym dokonaniu Filharmonii Śląskiej i Karola Stryji – nagraniu rygent dał się poznać na estradach polskich oraz w Niemczech, dla firmy „Marco Polo-Pacific” z Hongkongu wszystkich (!) Francji, Hiszpanii i na Białorusi. W pierwszym swym sezonie dzieł symfonicznych, wokalno-orkiestrowych i kantatowo- katowickim w tej roli wystąpił także na estradzie Filharmonii -oratoryjnych Karola Szymanowskiego, łącznie ze Stabat Śląskiej, zaś z chórzystami dał kolędowe koncerty a cappella Mater i operą „Król Roger”. I na koncertach filharmoniczny w studiu koncertowym Polskiego Radia Katowice. chór z orkiestrą przedstawiły chyba wszystko, co Szymanowski 30-letnim tworzeniem i kierowaniem chórem Jan Wojtacha skomponował, bo także Litanię do Najświętszej Marii Panny, swojemu następcy pozostawił poprzeczkę ustawioną wysoko. Kantatę „Demeter”, III Symfonię „Pieśń o nocy”, utwory a cappella, Towarzyszą temu i spore oczekiwania melomanów, wielbicieli czy estradową wersję baletu „góralskiego”. „Harnasie” z teno- brzmienia zespołu. rem Henrykiem Grychnikiem i Tadeuszem Żmudzińskim Na estradowe wejście Chóru Filharmonii Śląskiej wybrano w Symfonii koncertującej wykonywali pod batutą Karola Stryji prezentacje a cappella muzyki polskiego renesansu i baroku. na jubileuszowym koncercie z okazji 60-lecia noszącej imię Inauguracja oficjalna z napisaną na urodziny i imieniny króla Karola Szymanowskiego katowickiej Akademii Muzycznej. polskiego, elektora saskiego Augusta III, Kantatą 206 Jana Niezwykłym wieczorem stała się replika majowego koncertu Sebastiana Bacha i z Completorium współczesnego Bachowi, Towarzystwa Muzycznego z 1934 roku, na którym obecny był Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego, wybitnego kompozy- , i gdy jego Stabat Mater w Katowicach tora polskiego, rodem ze Śląska, przyniosła czytelny sygnał zaprezentowano po raz pierwszy po polsku (pierwsi z tekstem repertuarowych zamierzeń nowego zespołu – najwartościowsze łacińskim utwór zaprezentowali Niemcy). We współczesnej dokonania sztuki światowej z wyraźną orientacją na osiągnięcia replice tamtego spotkania powtórzono też, 65 lat wcześniej rodzime. Bodaj trzy lata później śpiewacy na przedświątecznym zadedykowane pamięci tragicznie zmarłych polskich lotników koncercie Completorium wykonali ponownie. Jeśli zważyć, że to Żwirki i Wigury, dwie części Requiem Hectora Berlioza i Wielką polskie arcydzieło odkryto zaledwie w 1961 roku, tak rychłe modlitwę Stefana Mariana Stroińskiego, niezwykle zasłużonego jego powtórzenie dobitnie ukazuje chęć nie tylko spełnienia artysty i organizatora polskiego życia muzycznego na Górnym swoistych zobowiązań wobec słynnego rodaka, ale i oczywistą Śląsku. próbę przedstawienia go światu. Nieco później jakże podobnie Płyty filharmoników z Szymanowskim spotkać można było postąpiono z twórczością urodzonego w Grodkowie na Opolsz- w sklepach na całym niemal świecie, podobnie jak krążki czyźnie Józefa Elsnera, przedstawiając jego Mszę koronacyjną z muzyką Zbigniewa Preisnera i Wojciecha Kilara do filmów i Requiem. Przed dwoma laty, w październikowym koncercie Krzysztofa Kieślowskiego i Agnieszki Holland. Nikogo więc oratoryjnym Jan Wojtacha przedstawił Conductus funebris nie zdziwiło swego czasu zaproszenie od japońskiej firmy do Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego i Stabat Mater młodszego nagrania przez muzyków i śpiewaków Filharmonii Śląskiej płyty od niego o 30 lat, XVIII-wiecznego kompozytora czeskiego, z utworami Yujia Takahashiego. Františka I. Tumy. Od jubileuszowego 60. sezonu artystycznego filharmoników Wizytówką brzmienia i wokalnego kunsztu katowickiego katowickich chóralne dzieło prof. Jana Wojtachy kontynuuje chóru mogły być i stały się kompozycje największych mistrzów Waldemar Sutryk, który kierownictwo artystyczne Chóru baroku i klasycyzmu. W ich dziełach najdrobniejszy szczegół Filharmonii Śląskiej objął w drodze konkursu w sierpniu zobowiązuje do perfekcji. Mieliśmy sporo przyjemności, gdy

159 ów warsztatowy egzamin śpiewacy Chóru Filharmonii Śląskiej fudze wybrzmiały wątki wyjawiające się z ogólnego tła. Tak to zdawali w arcydziełach Heinricha Schütza, Johanna Sebastiana brzmiało, jak pamiętam, zarówno w realizacjach Karola Stryji, Bacha, Georga Friedricha Händla, Josepha Haydna, Wolfganga jak i Jerzego Swobody. Nie słyszałem Mszy koronacyjnej C-dur Amadeusa Mozarta czy Ludwiga van Beethovena. w latach 70., zachwyciła mnie ta z 1982 r. Dawała chórowi Wykładnią pracy śpiewaków i jej rezultatów stały się m.in. świetną okazję wyśpiewania się i zespół tę okazję wybornie Weihnachts-Oratorium i Pasja Janowa Jana Sebastiana, które wykorzystał, w jeden wieczór pod batutą Clausa Petera Flora katowiczanie prezentowali także w Danii. Dobrze nasi śpiewacy wykonując też Missa brevis. Jerzy Swoboda przedstawił nam oddawali charakter niemieckich oratoriów, zbliżonych do pasji, Wielką mszę c-moll, a całkiem niedawno „Koronacyjną” słuchali- z mniejszą liczbą arii i większą – chorałów. U Bacha Oratorium śmy na inaugurację jubileuszowego 60. sezonu artystycznego FŚ, na Boże Narodzenie zamieniło się w cykl kantat. Poza wieloma wykonaną przez Śląską Orkiestrę Kameralną pod batutą serb- kantatami cieszyły nas jeszcze Pasja Mateuszowa m.in. pod skiego laureata I nagrody VII Międzynarodowego Konkursu batutą Jana Wincentego Hawela z okazji 70. rocznicy ustano- Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga, Aleksandara Markovića. wienia diecezji katowickiej, a także Wielka msza h-moll, Msza Imponująco brzmiała też niegdyś bogata kontrapunktycznie, F-dur czy Magnificat lipskiego kantora. polifonizująca Missa brevis D-dur Mozarta, zaś niedawno, na Z wielkim entuzjazmem słuchacze przyjmują zawsze „Me- zakończenie 58. sezonu artystycznego usłyszeliśmy jego Vesperae sjasza” Georga Friedricha Händla, oratorium, które jest wielką solennes de confessore KV 339. W następnym sezonie słuchali- syntezą tradycji baroku, dzieła łączącego styl włoski, charakter śmy zaś Mozartowe Sancta Maria, Mater Dei i Oratorium „La angielskiego anthem, niemieckiej pasji i wpływy francuskiego Betulia liberata”. dramatu, z komentującym wydarzenia chórem. Jak zauważył Wielkie utwory religijne to zazwyczaj kamienie milowe Romain Rolland, chóry w oratorium Händla są duszą dzieła. w dziejach muzyki. Bywały okresy, że o ich realizacje było Tym bardziej satysfakcjonujący jest blask i szczególna barw- trudno. Niemniej w repertuarze Chóru Filharmonii Śląskiej ność kilkakrotnych kreacji filharmonicznych śpiewaków, także ich nie brakowało. Było i wymagające wielkiej finezji Stabat w ramach krakowskiego festiwalu. W grudniu 2002 roku fi- Mater Giovanniego Battisty Pergolesiego, takaż kompozycja nałowe Alleluja z „Mesjasza”, dyrygowanego przez Mirosława Antonia Vivaldiego i Gioacchina Rossiniego oraz wielka Jacka Błaszczyka, transmitowano nawet na... ulice Katowic. koncertowa, wykraczająca poza ramy kościelnego kultu, Chór pod wodzą Jana Wojtachy mierzył się i z innymi, rza- z solistami traktowanymi grupowo i – co tu dużo kryć – nie dziej wykonywanymi dziełami Händla, jak „Juda Machabeusz” najbardziej wdzięczna dla śpiewaków Missa solemnis Ludwiga – bardziej różnorodnym od „Mesjasza”, czy Dettingen Te Deum. van Beethovena, prezentowana też m.in. na jednym z wyjazdów Na Festiwalu Händlowskim w Halle Chór Filharmonii Śląskiej francuskich. Z dorobku Ludwiga van Beethovena w repertuarze współkreował zaś „Heraklesa” i Utrechts Te Deum. naszych śpiewaków była też Msza C-dur (ostatnio – pod batutą Ogromnie lubianymi przez słuchaczy są również katowic- Mirosława Jacka Błaszczyka – obok dzieł Henryka Mikołaja kie wykonania dzieł Josepha Haydna, np. jego Stabat Mater. Góreckiego w archikatedralnym koncercie z okazji 70. urodzin W Oratorium „Stworzenie świata” nieco bardziej kompozytor kompozytora). Najczęściej prezentowano jego IX Symfonię ze wyzyskał orkiestrę, zaś w „Porach roku”, opatrzonych nazwą słynną Odą do radości. Filharmoniczni śpiewacy kreowali jej oratorium, dał w zasadzie fantastyczny cykl świeckich kantat, partię wokalną nie tylko w koncertach swojej orkiestry. Razem przebogatych w barwy i nastroje. Niosły te kreacje wielką paletę z WOSPRiTV świętowali tym dziełem 70. urodziny Witolda wrażeń estetycznych i pełnię satysfakcji ze słuchania zespołu Rowickiego. Słyszeliśmy też ją na półwiecze artystycznej pracy o wymiernych, wysokich kwalifikacjach artystycznych. prof. Karola Stryji i w sezonie jubileuszowym Filharmonii Ślą- Oczywiście nie mogło zabraknąć w repertuarze zespołu Jana skiej przed dekadą, a także całkiem niedawno – pod batutami Wojtachy ostatniego dzieła Wolfganga Amadeusa Mozarta litewskiego dyrygenta, jurora Konkursu im. Grzegorza Fitel- – Requiem, mszy żałobnej dokończonej przez jego ucznia, berga, Juozasa Domarkasa i jego ucznia Modestasa Pitrénasa, Franza Xawerego Süssmayra. To przecież dla każdego chóru współzdobywcy pierwszej nagrody Konkursu Fitelbergowskiego jeden z największych sprawdzianów umiejętności artystycznych, i nagrody orkiestry FŚ w 2003 r. Ich obecność w koncertach przede wszystkim właściwego zespolenia wokalnej warstwy z cyklu „Wieczory ambasad” wiązała się ze wstąpieniem do brzmieniowej z instrumentalną. W sposób szczególny – tak, Unii Europejskiej. A godzi się też przypomnieć m.in. kreację by afirmujące Dies irae zabrzmiało organicznie, w jednolitej IX Symfonii Beethovena daną za czasów Jerzego Swobody pod barwie brzmieniowej, zaś w lirycznej Lacrimosa czy w podwójnej dyrekcją Karola Stryji na inaugurację V Międzynarodowego

160 Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga – z Andrzejem Gounoda Mirosław Jacek Błaszczyk przypomniał nam też Messe Hiolskim, Wiesławem Ochmanem, Krystyną Szostek-Radkową solennelle de Ste Cécilie. Zaś z twórczości innego giganta opery i młodziutką Marią Zientek, która wybornie zastąpiła w partii – Giacoma Pucciniego – słuchaliśmy Messa di Gloria. sopranowej wcześniej u nas często goszczoną, znakomitą Bar- Te i wyjazdowe występy określają rangę naszego zespołu barę Zagórzankę. chyba tak samo, jak jego występy a capella, jakie pod dyrekcją Wielkie dzieła Jana Sebastiana Bacha i Georga Friedricha Jana Wojtachy (jego następca Waldemar Sutryk też już takie ma Händla, pomnikowe oratoria Josepha Haydna Stworzenie świa- na swym koncie) dawano także za granicą. Tak prezentowano ta i Pory roku (te także pod batutą meksykańskiego dyrygenta m.in. Pasję według świętego Mateusza Heinricha Schütza, po Francisca Savina) i jego, przygotowana przez Jerzego Swobo- którą sięgają czołowe chóry europejskie, Liturgię bizantyńską dę, Msza Nelsońska w propozycjach Chóru Filharmonii Śląskiej w opracowaniu ks. Z. Złoczowskiego, Całonocne czuwanie Ser- przeplatają się z Mszami Ludwiga van Beethovena, Wolfganga giusza Rachmaninowa, chóralno-organowe, muzycznie udra- Amadeusa Mozarta, Franza Schuberta, czy żałobnymi Requiem matyzowane stacje Męki Pańskiej w Via Crucis Ferenca Liszta Giuseppe Verdiego (prezentowanego także przed telewizyjnymi czy wielkie Miserere Henryka Mikołaja Góreckiego. Obok jego kamerami na festiwalu w Łańcucie i niedawno w Katowicach Amen, Totus Tuus, Euntes ibant et flebant oraz Wisły mojej, Wisły podczas doktorskiego przewodu Mirosława Jacka Błaszczyka), szarej i Szerokiej wody wykonał kiedyś zespół utwory na chór Luigiego Cherubiniego, Gabriela Fauré i chóralno-organowym i fortepian – Pieśni cygańskie z opusów 103 i 112 Johannesa Maurice’a Duruflé. A dodajmy jeszcze Te Deum Antona Bruck- Brahmsa i Cygańskie życie Roberta Schumanna. Tak poznaliśmy nera i Hectora Berlioza (z m.in. Józefem Homikiem w partii też Liturgię polskich Ormian w opracowaniu S. Śmiełowskiego. tenorowej), jedynego francuskiego kompozytora, w którego mu- Obok Ecce lignum crucis Stanisława Moniuszki, Jan Wojtacha na zyce romantyzm znalazł pełne odbicie, i jedynego romantyka, jednym z koncertów przedstawił też a cappella motety Giovan- który w stuleciu krystalizacji stylów narodowych nie ograniczył niego Croce, Antonia Lottiego, Felicego Anerio i Tomása Luisa się do tradycji rodzimych, ale nawiązywał do dorobku całej de Victoria. Innego wieczoru, obok Gaude Mater rozbrzmiały kultury europejskiej. Chór Filharmonii Śląskiej prezentował je patriotyczne i powstańcze pieśni m.in.: Karola Kurpińskiego, nie tylko na katowickiej estradzie, ale i dwukrotnie w duńskim Stanisława Niewiadomskiego i Józefa Świdra. Odense (to było pierwsze miasto zagranicznych występów ze- Prześledźmy związki Chóru Filharmonii Śląskiej z twórczo- społu, którego też tu właśnie zastał stan wojenny), podczas kilku ścią najbardziej rodzimą, którą w inauguracyjnym programie pobytów we Francji, na Sycylii, kilka razy w Halle i w Berlinie. przed trzydziestoma laty zapowiadało Completorium Grzegorza Całkiem niedawno na wrocławskim festiwalu oratoryjno-kanta- Gerwazego Gorczyckiego. Cenny wyraźny trop w tym reper- towym chór uczestniczył w pierwszym europejskim wykonaniu tuarze ma współczesność, i to ta „najświeższej daty”. Śpiewał Oratorium św. Stanisława Ferenca Liszta. We Wrocławiu też chór kompozycyjnie ważne partie wokalne w Proroku (tę kan- chór niegdyś prezentował Messe solennelle Hectora Berlioza. tatę do tekstu Aleksandra Puszkina pod batutą Karola Stryji Nam dawano radość i głębię przeżyć niesionych przez Lisz- prezentowano także na estradzie warszawskiej Filharmonii tową Missa choralis i Brahmsowe Pieśń przeznaczenia i „Nänie”, Narodowej) i Kantacie na pochwałę pracy Bolesława Woytowi- którą można nazwać też Pieśnią skargi (obie pod batutą Woj- cza. Drugi z wielkich naszych Bolesławów – Szabelski – słyszał ciecha Michniewskiego), oraz Niemieckie Requiem (także pod filharmonicznych śpiewaków w swej V Symfonii, w której par- batutą Jana Krenza). Przeżywaliśmy Requiem (Marek Pijarow- tię chóralną potraktował kompozytor na wzór instrumentalny, ski) i Mszę D-dur Antonina Dvořaka, czy jego religijną kantatę a tekst zastąpił asemantycznym tworzywem fonetycznym. Stabat Mater pod batutą Uriego Mayera, głównego dyrygenta Słyszał ich też w Poemacie symfonicznym „Mikołaj Kopernik”, orkiestry w Osace oraz szefa Israel Sinfonietty i kanadyjskiej napisanym na zamówienie „Poznańskiej Wiosny” dla uczczenia Edmonton Symphony Orchestra, laureata srebrnego medalu Roku Kopernikowskiego. Myśmy zaś całkiem niedawno mogli katowickiego konkursu. Przeżywaliśmy Małą mszę uroczystą sobie przypomnieć – a inni po prostu: ją poznać – Szabelskiego Gioacchina Rossiniego, oratoria: przekazywane przez kamery V Symfonię podczas inauguracji VII Międzynarodowego Kon- TVP – „Paulus” i „Eliasz” Felixa Mendelssohna Bartholdy’ego, kursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga. Potem w reper- czy Mszę As-dur (G-dur prezentowano we Wrocławiu) Franza tuarze chóru zaczęły pojawiać się utwory ich wychowanków, Schuberta, a na Święto Niepodległości w 2003 roku podczas sposobiących do twórczości kolejne pokolenia. mszy za Ojczyznę w katowickiej archikatedrze – Messe solen- Było uhonorowane w 1973 r. I nagrodą paryskiej Między- nelle Charlesa Gounoda i Mozartowe Ave Verum. Z repertuaru narodowej Trybuny Kompozytorów UNESCO Ad Matrem

161 (Do Matki) Henryka Mikołaja Góreckiego i na wrocławskim Z jego dorobku do repertuaru chóru trafiły m.in. Sinfonietta per Festiwalu Polskiej Muzyki Współczesnej – zamówiona przez coro misto, Oratorium polskie (pod własną batutą w Katowicach Fundację Kościuszkowską jego II Symfonia „Kopernikowska”, prawykonane w kwietniu 1983 r., a nieco wcześniej uhonoro- w której kompozytor wykorzystał fragment tekstu wiekopom- wane I nagrodą katowickiego Konkursu Kompozytorskiego im. nego dzieła wielkiego astronoma „De revolutionibus orbium G. Fitelberga), Koncert na dwa chóry mieszane, instrumenty coelestium”. Na pięknej płycie utrwalili a cappella nasi śpiewacy dęte, perkusję i fortepian. Na 85-lecie oddziału śląskiego Góreckiego Euntes ibant et flebant i powstałe trzy lata później, Polskiego Związku Chórów i Orkiestr prawykonano jego w 1975 r. Amen, Miserere, komponowane w 1981 i 1987 roku, Psalmy nieszporne na niedzielę op. 120, wykorzystujące przekład oraz dedykowane „Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II na jego Jana Kochanowskiego. Kolejny uczeń wielkiego Bolesława to III pielgrzymkę do kraju”, Totus Tuus. Wielokrotnie wystąpili Edward Bogusławski, laureat m.in. Międzynarodowej Trybuny nasi śpiewacy w dedykowanym papieżowi, a przed objęciem Kompozytorów UNESCO. Bodaj najbardziej zasłynął wido- Stolicy Piotrowej, zamówionym w 1977 r. przez kardynała wiskiem wystawianym także za granicą – „Sonatą Belzebuba” Karola Wojtyłę Beatus vir. W dniu 70. urodzin Henryka Mi- wg Witkacego, ale zespoły chóralne też zawdzięczają mu spory kołaja Góreckiego (6 grudnia 2003), w wielkim całodniowym repertuar. Bogate formalnie są Psalmy Dawida. Pamiętamy maratonie jego twórczości, zorganizowanym przez NOSPR, Gaude Mater i Lacrimosa, a z wcześniejszego dorobku Symfonię Chór Filharmonii Śląskiej śpiewał w koncercie z orkiestrą pod na chór i orkiestrę. W koncercie „Karol Stryja in Memoriam” batutą Wojciecha Michniewskiego II Symfonię „Kopernikowską” w styczniu 2003 roku wykonano „Odę” Bogusławskiego. i jedną z ostatnich kompozycji jubilata – Kantatę Salve sidus Po- Wychowankami Bolesława Woytowicza są m.in. Wojciech lonorum, napisaną ku czci patrona Polski, św. Wojciecha, w której Kilar, Witold Szalonek i Józef Świder. główną rolę powierzył kompozytor chórowi. Tego samego dnia Już wspominałem o pierwszych na świecie wykonaniach w koncercie a cappella pod dyrekcją Jana Wojtachy zespół za- (w katowickich: kościele św. Rodziny i Archikatedrze Chry- prezentował z dorobku Góreckiego: ludowe pieśni Wisło moja, stusa Króla) przez Orkiestrę i Chór Filharmonii Śląskiej pod Wisło szara, opatrzone tekstami ze zbiorów folklorystycznych batutą Mirosława Jacka Błaszczyka, dedykowanej Filharmonii Trzy kołysanki i Szeroką wodę oraz pochodzące z wczesnego Narodowej w jej stulecie Mszy o pokój (Missa pro pace) Woj- okresu twórczości, gdy pieśni były na marginesie zainteresowań ciecha Kilara w kontekście liturgicznym – nie na koncercie, kompozytora, Dwie piosenki do tekstów Juliana Tuwima. Nieco ale podczas mszy. Także w katowickiej archikatedrze (wtedy wcześniej, na VIII Festiwalu Kompozytorów Polskich w Biel- jeszcze katedrze) i w obecności kompozytora, a przed papie- sku-Białej filharmoniczny chór z NOSPR pod batutą samego żem Janem Pawłem II, 20 czerwca 1983 roku wraz z Wielką kompozytora wykonały jego Salve sidus Polonorum, Kantatę Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia i Telewizji (obecnie: o świętym Wojciechu i Beatus vir. Kreacje dzieł pod dyrekcją ich NOSPR) pod batutą aktualnego szefa Filharmonii Narodo- twórców mają z oczywistych względów ogromną rangę, stają wej, Antoniego Wita filharmoniczni śpiewacy współkreowali się niejako źródłowe i dla następnych – wzorcowe. w światowym prawykonaniu Victorię. Kiedy Jerzy Duda Gracz Jak Górecki, uczniem Bolesława Szabelskiego był także przekazywał klasztorowi ojców Paulinów swe wotywne dzie- Aleksander Glinkowski. W latach 1960-1972 pracował jako ło złożone z 18. obrazów – „Golgotę jasnogórską”, muzycy puzonista filharmonicznej orkiestry, ale był też współtwórcą i śpiewacy Filharmonii Śląskiej pod dyrekcją Mirosława Jacka śląskiej awangardy muzycznej, którego twórczość cechuje sub- Błaszczyka w specjalnym koncercie wykonali na Jasnej Górze telny liryzm. Także na „Warszawskiej Jesieni” pod batutą Karola Kilarowe dzieła – Victorię z 1983 roku i Exodus z trudnego dla Stryji prezentowaliśmy jego symfonię Sinfonia mesta e tranquilla Polaków roku 1981. Wtedy pod takim samym tytułem Jerzy na alt, chór i orkiestrę. Ze szkoły Szabelskiego wyszedł też Duda Gracz namalował obraz o polskim przejściu przez „morze – i jak Glinkowski, także związał się z naszą Filharmonią, Jan czerwone”, który później prezydent Aleksander Kwaśniewski Wincenty Hawel – szef Śląskiej Orkiestry Kameralnej. To wręczył w darze od narodu Janowi Pawłowi II z okazji 80. on zespół ten i chór prowadził w archikatedralnym koncercie urodzin papieża. z okazji ćwierćwiecza pontyfikatu Jana Pawła II. Wykonano W repertuarze katowickiego chóru raz za razem obecne wtedy Salve Regina G.F. Händla, Exultate Jubilate W.A. Mo- są też: dedykowana „Narodowej” na jej 75-lecie Bogurodzica, zarta i Completorium G.G. Gorczyckiego. Ale przede wszystkim słynny, ofiarowany Krzysztofowi Zanussiemu Exodus, żarliwy jest Jan Wincenty Hawel twórcą kilku symfonii i – dla naszych Angelus z tekstem modlitwy „Pozdrowienie anielskie”. Artyści rozważań o chórze ważnych – Mszy, oratoriów, Magnificat. Filharmonii Śląskiej pod batutą Jerzego Swobody prezentowali

162 je nawet na tak gigantycznych koncertach, jak przed wielo- pika – Jarosława Chełmeckiego i jego Song of Songs. Z repertu- tysięczną widownią katowickiego „Spodka” (w tym koncercie aru wrocławianina, dobrze czującego się także w Katowicach z okazji 25-lecia „Spodka”, 40-lecia katowickiego ośrodka Tele- – Rafała Augustyna do repertuaru chóru weszła jego Atlantyda wizji Polskiej i 70-lecia Polskiego Związku Chórów i Orkiestr, II z greckim tekstem Platona i Symfonia Hymnów. Współczesny dyrygował też m.in. Stanisław Hadyna), a przecież głęboko repertuar nie jest łatwy ani dla wykonawców, ani dla słuchaczy. emocjonalne dzieła Wojciecha Kilara stawiają śpiewakom wy- Chór Filharmonii Śląskiej zawsze w nim potwierdzał walory sokie wymagania wykonawczej precyzji, o którą w przepastnym brzmieniowe zespołu, jego możliwości wyrazowe i dynamiczne. wnętrzu hali nie jest łatwo. To bywa wypełnieniem pewnego obowiązku, można rzec nawet Z dorobku „jednego z największych, a z pewnością najory- etosu, w wykonawstwie współczesnych utworów, które często ginalniejszych kompozytorów polskich II połowy XX wieku”, zrywają z tradycyjnymi ramami kantatowo-oratoryjnymi, no- Witolda Szalonka do repertuaru Chóru FŚ włączona została welizują fakturę tej muzyki, jej treści, formy i język. Katowicka ballada, nacechowany liryzmem i refleksją utwór do W tym kontekście, przechodząc już w naszym repertu- wiersza Aleksandra Baumgardtena o katowickich harcerzach arowym przeglądzie do twórczości spoza Śląska, godzi się – wrześniowych obrońcach miasta przed hitlerowską nawałnicą. przypomnieć Stabat Mater Stanisława Moryty czy Egzortę na W Wyznaniach na głos recytujący, chór mieszany i orkiestrę orkiestrę, chór i głos recytatora jednego z największych liryków kameralną kompozytor wykorzystał słowa Kazimiery Iłłakowi- wśród kompozytorów naszego czasu, Tadeusza Bairda. Z innych czówny. I i III część utworu po raz pierwszy wykonano podczas reprezentantów tzw. Grupy 49, która zakładała – jak zauważył warszawsko-jesiennego (festiwal trzeci) debiutu kompozytora. niegdyś Bohdan Pociej – uprawianie muzyki komunikatywnej Wtedy zaproponowano wykonanie utworu w Darmstadcie, co i nieskomplikowanej, o ekspresji „pozytywnej” i „optymistycz- stało się bodźcem do napisania ogniwa środkowego. Nasz chór nej”, filharmoniczni śpiewacy prezentowali „Niobe” Kazimierza wykonywał w 1978 roku już pełną wersję utworu, stykając się Serockiego do fragmentów poematu K.I. Gałczyńskiego. To z dodekafonią i serializmem. dzieło z dwoma głosami recytującymi niech będzie okazją przy- Sięgał też zespół po utwory bodaj najpopularniejszego pomnienia m.in. Aleksandra Bardiniego, Gustawa Holoubka, śląskiego chóralisty, Józefa Świdra. Dość wspomnieć Kantatę Wojciecha Siemiona, Andrzeja Szczepkowskiego, Andrzeja „Silesiana” i Poemat stalowy oparte na, dotykających „tu i teraz”, Lipskiego, Jana Klemensa, Haliny Piłatówny – wybitnych tekstach poetyckich Tadeusza Kijonki. Było Oratorium legnickie, aktorów angażowanych do partii narratorów. Z obecnym dy- prezentowane także w Legnickim Polu i Tryptyk powstańczy. rektorem Teatru Nowego w Zabrzu, Andrzejem Lipskim nasi W trakcie VI Śląskich Dni Muzyki Współczesnej, podczas mszy muzycy i śpiewacy pod wodzą Karola Stryji dali warszawsko- świętej w kościele świętych Piotra i Pawła byliśmy pierwszymi jesienne prawykonanie światowe Legendy o śmierci świętego na świecie słuchaczami jego Missa simplex na chór i organy. Wojciecha Męczennika Czecha Marka Kopelenta. Brzmieniowa, Tym utworem filharmoniczni śpiewacy z innymi zespołami rytmiczna, intonacyjna integracja śpiewu i słowa mówionego uświetnili też galę 85-lecia naszego oddziału PZChiO, podczas nie jest sprawą łatwą w osiąganiu dźwiękowych walorów mowy, której, obok wspomnianej kompozycji Jana Wincentego Ha- śpiewu i głosów instrumentów; wymaga mistrzostwa każdego wela, prapremierę miały Świdrowe 3 Canti Laudantes in modo z wykonawców. cannonica risoluti na chór mieszany i taśmę. W marcu 2004 r. W tym samym, co prawykonanie oratorium Kopelenta, roku usłyszeliśmy Józefa Świdra Te Deum, a nieco wcześniej – Mszę 1981 pod batutą Jerzego Salwarowskiego przedstawili nasi śpie- anielską (Missa angelica). wacy rapsod dramatyczny na sopran, mezzosopran (Stanisława W tym samym koncercie chór z kameralistami pod batutą Marciniak-Gowarzewska i Maria Ćwikowska), dwoje recytato- Mirosława Jacka Błaszczyka prezentowali też Pieśń o bożym rów, chór i orkiestrę „List do Marca Chagalla” Stanisława Wie- miłosierdziu Henryka Jana Botora, młodego (rocznik 1960) chowicza do słów Jerzego Ficowskiego. Z dorobku Krzysztofa organisty i kompozytora z Tychów, zdobywcy I nagrody na Meyera prezentowali zaś jego nagrodzoną na Konkursie Młodych kompozytorskim konkursie „Vox Basilicae Calinensis” w Ka- ZKP i wyróżnioną na katowickim Konkursie Kompozytorskim liszu. Z utworów kompozytorów tego samego pokolenia chór im. G. Fitelberga II Symfonię „Epitaphium Stanisław Wiechowicz podczas kolejnych Śląskich Dni Muzyki Współczesnej zapre- in memoriam” ze słowami „Trudu” z „Biblii cygańskiej” Juliana zentował: Sola fides, sola scriptura, sola gratia Wiesława Cienciały Tuwima. Meyerowym Hommage a Johannes Brahms zainauguro- z Cieszyna oraz Magnificat i Salve Regina Andrzeja Dziadka. wano trzeci katowicki konkurs dyrygentów, a chór tego wieczora Z jeszcze młodszych przedstawił chór ucznia Eugeniusza Kna- współkreował Stabat Mater Karola Szymanowskiego i dedykowa-

163 nego Janowi Pawłowi II Te Deum Krzysztofa Pendereckiego z tak w impresjonistycznych Nokturnach Claude’a Debussy’ego czy poruszającymi Polaków słowami Boże, coś Polskę... Z NOSPR baletowej suicie Maurice’a Ravela „Dafnis i Chloe” (kiedyś pod batutą Antoniego Wita nasz chór wykonywał też w 2000 pod Karolem Stryją, niedawno pod Mirosławem Jackiem roku Siedem bram Jerozolimy Krzysztofa Pendereckiego. Sam Błaszczykiem) oraz w zdecydowanie od nich odmiennych – Te kompozytor prowadził zaś koncert, w którym wykonano jego Deum Antona Brucknera czy w II (także pod batutą laureata Lacrimosa i Benedicamus Domino. katowickiego konkursu, Antona Zapfa z Niemiec) i VIII Sym- Istotny dla pierwszej kreacji warsztat i muzykalność chóru fonii Gustava Mahlera (prezentowanej również we Frankfurcie doceniał też Benedykt Konowalski, który Filharmonii Śląskiej nad Odrą z połączonymi orkiestrami – tamtejszą i poznańską). powierzył prawykonanie swego Oratorium „Nike Varsoviensis” Francuski dyrygent, Emmanuel Plasson objawił nam Psalm 130. ze słowami Janusza Przymanowskiego. Takim wymogom spro- Lili Boulanger i Stabat Mater Francisa Poulenca, a Mirosław stali też nasi śpiewacy, gdy na „Wratislavii Cantans” w 1979 r. Jacek Błaszczyk – Cztery ostatnie pieśni Richarda Straussa. z wrocławianami pod dyrekcją Tadeusza Strugały wprowadzali Z poznańskim Chórem Chłopięcym nasi śpiewacy kreowali na w koncertowy obieg nowy utwór Ryszarda Bukowskiego Mis- półwiecze od wybuchu II wojny światowej Wojenne requiem Ben- sa profana. Nasi śpiewacy byli pierwszymi wykonawcami nie jamina Brittena. W ich wykonaniu War Requiem rozbrzmiewało tylko owej afirmacji erotyki ze słowami S. Srokowskiego. Im też w warszawskiej Sali Kongresowej parę lat wcześniej z okazji też przypadło w udziale światowe prawykonanie Bukowskiego majowego Dnia Zwycięstwa. Siła przekazu wojennej grozy w tym Pasji wg świętego Mateusza. Z najnowszej twórczości polskich dziele była podczas katowickiego koncertu jesienią 1978 r. tak kompozytorów śpiewacy FŚ kreowali też m.in. Narodzenie wielka, że zaproszono chór do Wrocławia i Warszawy. Zbigniewa Bujarskiego, Requiem Zbigniewa Rudzińskiego, Cieszyła nas pewna przebojowość i witalność dwóch ogniw Oratorium „Święty Franciszek” Juliusza Łuciuka, Kantatę „Wesele” trylogii Trionfi Carla Orffa: Carmina burana i Triumf Afrodyty. Henryka Czyża, prawykonanie Laudate Dominum Andrzeja Premiery jego dzieł odbywały się podczas II wojny światowej, Nikodemowicza czy Mszy boguckiej – Missa in honorem Sanctum więc po niej jego utwory u nas prawie wcale nie były prezento- Stephanum Rajmunda Pietrzaka, który wygrał nią ogólnopolski wane, a sam kompozytor więcej znaczył jako twórca pedago- konkurs kompozytorski, ogłoszony z okazji 600-lecia najstarszej gicznej metody, opartej na ścisłej integracji muzyki z ruchem katowickiej parafii św. Szczepana w Bogucicach. ciała. Z czasem się to zmieniło, a do niebywałej popularności Ze światowego repertuaru pierwsi w Polsce z Filharmonią jego najsłynniejszej kompozycji Carmina burana – scenicznej Narodową pod batutą Jana Krenza w 1985 r. przedstawili kantaty opartej na świeckich tekstach łacińskich z bawarskiego Requiem Canticles Igora Strawińskiego, a z naszą orkiestrą pod XIII-wiecznego Codex Buranus – przyczynił się i nasz chór, dyrekcją Karola Stryji – The Vision of Saint AugustineAnglika który tym utworem pod batutą Zdzisława Szostaka, dyrygenta Michaela Tippetta. Potem, z Jerzym Swobodą, pierwsi w kraju Filharmonii Śląskiej w latach 1955-1958, włączył się w jubi- wykonali Tongues of Fire Greka Janiego Christou. To dzieło leuszowy sezon 50-lecia Filharmonii Śląskiej. Wtedy, w 1995 chór z miejscową orkiestrą radiową przedstawiał też w Ate- roku obok Bachowej Wielkiej mszy, „Harnasiów” Karola Szy- nach. Ponad 90 lat od powstania po raz pierwszy w Polsce nasi manowskiego i Symfonii psalmów Igora Strawińskiego z Jerzym chórzyści prezentowali podczas poznańskich III Dni Muzyki Swobodą na dyrygenckim podium, chór śpiewał też z Karolem i Teatru Oratorium „Sen Geroncjusza” („The Dream of Gerontius”) Stryją – II suitę „Dafnis i Chloe” Maurice’a Ravela i Beethoveno- Edwarda Williama Elgara. Drugą polską kreację tego dzieła pod wą „Dziewiątą”, a z Janem Wojtachą i Bogumiłą Dunikowską batutą Jerzego Swobody mieliśmy już w Katowicach, niespełna przy organach – Małą mszę uroczystą Gioacchina Rossiniego. dwa miesiące później, w jubileuszowym koncercie XX-lecia Jak od średniowiecznych kodeksów wyszedł twórca niemiecki, Chóru Filharmonii Śląskiej. tak Węgier Zsolt Durkó, niemal rówieśnik Kilara, Góreckiego Słuchaliśmy też Symfonii psalmów Igora Strawińskiego z chó- i Pendereckiego, a obok działającego na Zachodzie György’a ralnym ascetycznym nastrojem religijnej kontemplacji. Inni Ligetiego, największy spadkobierca Bartóka i Kodaly’a, nawiązał giganci XX-wiecznej muzyki, także Rosjanie, ale z drugiego do wczesnopaleolitycznych malowideł jaskiniowych w Altamirze krańca Europy, objawili się nam jako twórcy dzieł wymagających na chór kameralny i orkiestrę, przedstawionej na estradzie FŚ także chóru: Dymitr Szostakowicz – II i XIII Symfonii, Sergiusz pod batutą węgierskiego dyrygenta, Balázsa Kocsára. Sporą Prokofiew – kantat „Zdrawica” i „Aleksander Newski”. Jakże od- dawkę innej egzotyki przynosiły nam też kreacje Romantyczności mienne światy muzycznego piękna, a także smaku estetycznego cygańskiej Marii Castelnuovo-Tedesca czy Mszy kreolskiej Ariera i techniki śpiewu dobywał zespół filharmonicznych śpiewaków Ramireza. Missa Criolla wykonywana była m.in. na pamiętnym

164 wspólnym koncercie z Varsovią Mantą, na którym zachwycały nas też Navidad Nuestra – niezwykle dla nas brzmiące Nasze Boże Narodzenie i andyjska muzyka ludowa. Inne też klimaty, ale naszego kompozytora, Jana Kantego Pawluśkiewicza niosły jego, zatopione w romskich klimatach, Harfy Papuszy. A słucha- liśmy też Pawluśkiewicza Oratorium „Droga, życie, miłość”. W ostatnich sezonach ogromnym zainteresowaniem cieszyły się operowe prezentacje estradowe Filharmonii Śląskiej, w któ- rych oczywiście nie mogło zabraknąć udziału i naszego chóru. Opery w estradowych wykonaniach poprzedzały składankowe koncerty operowo-operetkowe. W operowych mozaikach po- jawiały się fragmenty dzieł Stanisława Moniuszki, Wolfganga Amadeusa Mozarta czy Giuseppe Verdiego. Ale nie tylko. To w Filharmonii, acz bez scenografii i kostiumów, poznaliśmy m.in. Tańce połowieckie z „Kniazia Igora” Aleksandra Borodina czy całą „Carmen” Georges’a Bizeta. Nie do opery szliśmy na „Orfeusza i Eurydykę” Christopha Willibalda Glucka, W sali koncertowej Filharmonii Śląskiej w Filharmonii Śląskiej dawanych pod batutą Jerzego Koska. chórzystów gościł „Pałac Grudniowy” (dziś GCK), po nim „Wolnego strzelca” Carla Marii Webera słuchaliśmy pod mu- – Radiowy Dom Muzyki przy ul. Plebiscytowej, potem był zycznym kierownictwem Krzysztofa Missony, a „Rycerskość Pałac Młodzieży. Śpiewacy są ogromnie wdzięczni dyrekcji wieśniaczą” Pietra Mascagniego – to już jesienią 2004 r. – pod „Karłowicza” za przygarnięcie, aczkolwiek trudno ukryć, że ko- dyrekcją Władimira Kiradijewa z Austrii. W Filharmonii rzystają z sali ze średnią akustyką. Codzienne, od poniedziałku Śląskiej też w ostatnich latach mieliśmy okazję poznania oper, do piątku, próby zaczynają o godz. 9.30. Już wcześniej muszą których na scenicznych deskach próżno szukać – „Hermionę” się „rozśpiewać” pod okiem Barbary Zielonki, będącej swoistą Gioacchina Rossiniego i „Agamemnona” Siergieja I. Taniejewa łączniczką chóru z... historią, czyli z „Ogniwem” i śląskim od- z amerykańskimi solistami pod batutą Petera Tiborisa z USA działem Polskiego Związku Chórów i Orkiestr. (pierwsze wykonania w Polsce). Emisja, brzmienie, intonacja – to wypadkowa wszystkich gło- Nie w każdym koncercie występuje cały Chór Filharmonii sów, które muszą być zgrane, muszą współbrzmieć. Codzienna Śląskiej. Czasem się dzieli, jak wtedy, gdy tylko kobiece głosy praca i na tym, obok przygotowania nowego repertuaru, się wykonują wokalną partię w Syrenach, trzecim ogniwie symfo- skupia. Trochę się nam, słuchaczom, wydaje, że mamy deficyt nicznego tryptyku Les nocturnes Claude’a Debussy’ego. Albo gdy tenorów, ale właściwie tak było przez trzy dekady. Przydałoby się potrzebny jest tylko chór męski, jak w Symfonii Faustowskiej Fe- szesnastu tenorów. Ich pracy musi podołać obecnych jedenastu. renca Liszta czy Benedicamus Domino na chór męski a cappella Dziś dominują w zespole śpiewacy z wyższym wykształce- Krzysztofa Pendereckiego, który sam chórem w tym utworze, niem muzycznym, więc z rzadka występuje potrzeba dodat- w lutym 1993 roku, dyrygował. kowej pracy indywidualnej z korepetytorem. Chór to czuły Gigantyczny, wszechstronny repertuar, przygotowany instrument, który jeden głos czasem może zepsuć. Dobry zespół w ciągu trzech dekad przez Jana Wojtachę, Chór Filharmonii musi oznaczać się: nienagannym warsztatem, poprawną emi- Śląskiej sytuuje wysoko w hierarchii profesjonalnych polskich sją, zespolonym brzmieniem. To wszystko na bieżąco trzeba zespołów wokalnych. Dzięki niemu na najwyższym poziomie kontrolować i, jeśli trzeba, korygować. Przy wykonawstwie warsztatowym mogliśmy zaznajomić się z olbrzymim obszarem obcojęzycznych tekstów ważne jest, by czuć fonetykę, która ma muzyki. A w dobie kompaktowych majstersztyków, czołowych wpływ na brzmienie. wykonawców świata dostępnych przez płyty i Internet, nas, Dobre brzmienie stało się tradycją i przymusem dla dzisiej- słuchaczy właśnie najlepsze, „żywe” wykonania przyciągają szego zespołu oraz jego nowego szefa. wciąż do filharmonii. Marek Skocza Na ten rezultat śpiewacy Filharmonii Śląskiej pracują ciężko. Warunki lokalowe sprawiają, że w miesiącu 21 prób odbywa się (W opracowaniu pierwszych lat Chóru FŚ wykorzystałem niepublikowany w katowickiej Szkole Muzycznej im. M. Karłowicza. Kiedyś materiał Bożeny Gieburowskiej-Gabryś)

165 Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga ADAM ROZLACH

swojej pierwszej międzynarodowej edycji Kon- Niewątpliwie największą renomą cieszy się dziś, wtedy „tylko” kurs Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga wyróżniona, Agnieszka Duczmal, od lat z wieloma sukcesami Odstał się w Polsce trzecim – obok Konkursu artystycznymi dyrygująca Orkiestrą Kameralną „Amadeus”, Pianistycznego im. Fryderyka Chopina oraz Skrzypcowego działającą do dziś przy Polskim Radiu w Poznaniu. Aktyw- im. Henryka Wieniawskiego – reprezentacyjnym konkursem ną działalność prowadził też później Włodzimierz Kamirski, muzycznym i od razu wszedł do ekskluzywnego grona Sto- a także Józef Radwan. Największą bodaj intensywnością pracy warzyszenia Międzynarodowych Konkursów Muzycznych dyrygenckiej poza A. Duczmal imponuje Zygmunt Rychert. z siedzibą w Genewie. Co najistotniejsze – konkurs ten od początku bardzo silnie zaznaczał swoją obecność w konkur- Drugi konkurs 1974 sowym pejzażu Europy, o czym najlepiej zaświadcza, obok Zachęcające wyniki I konkursu, jak podkreślali to obserwato- klasy nagrodzonych muzyków i liczby zgłoszeń kandydatów rzy, stały się podstawą do zorganizowania ponownego. Doszedł z całego świata, fakt przyjazdów do Katowic kandydatów już on do skutku w dniach 4 – 15 listopada 1974 r. Do jury popro- nagrodzonych lub wyróżnionych na innych, starszych i bardziej szono m.in. tak wybitnych polskich muzyków, jak Kazimierz renomowanych konkursach sztuki dyrygenckiej. Konkurs do Wiłkomirski, Zygmunt Latoszewski, Józef Powroźniak czy życia powołał długoletni dyrektor Filharmonii Śląskiej – prof. Krzysztof Missona. Zwycięzcą konkursu został Marek Pijarow- Karol Stryja, absolwent klasy dyrygentury G. Fitelberga, wy- ski – późniejszy długoletni dyrektor filharmonii we Wrocławiu chodząc wszak ze swoim pięknym i celnym pomysłem wpierw i w Łodzi. Laureatem drugiej nagrody został Jerzy Salwarowski, na forum krajowe. wtedy już laureat międzynarodowego, wielce cenionego Kon- kursu Dyrygenckiego w Budapeszcie, blisko związany potem Ogólnopolski Konkurs Dyrygentów z Filharmonią Śląską, WOSPRiTV oraz z orkiestrami filhar- monicznymi w Opolu, Lublinie i Szczecinie, a także z Operą Pierwszy konkurs 1970 Śląską w Bytomiu. Trzecią nagrodę zdobyła Agnieszka Kreiner. I Ogólnopolski Konkurs Dyrygentów – bo taką przyjął nazwę Wśród wyróżnionych znajdujemy Wojciecha Michniewskie- – odbył się w dniach od 7 do 18 grudnia 1970 roku. Młodych go, cenionego polskiego artystę, późniejszego stałego dyrygenta polskich dyrygentów oceniało jury pod przewodnictwem Filharmonii Narodowej i Orkiestry „Sinfonia Varsovia”, jak też prof. Józefa Wiłkomirskiego. Wśród jurorów byli także m.in. m.in. dyrektora artystycznego Filharmonii Poznańskiej. Bolesław Woytowicz i Karol Stryja. Laureatem II nagrody (pierwszej nie przyznano) został Józef Radwan, trzecią zdo- był Zygmunt Rychert, a wyróżnienia uzyskali: Agnieszka Duczmal, Andrzej Jakubowski, Włodzimierz Kamirski oraz Kazimierz Morski.

Laureaci I Ogólnopolskiego Konkursu Dyrygentów Karol Stryja i jurorzy II Ogólnopolskiego Konkursu Dyrygentów

166 Oba udane krajowe katowickie konkursy spowodowały, że Karol Stryja wystąpił do Ministerstwa Kultury i Sztuki – głównego organizatora tamtych dwóch konkursów, o zgodę na powołanie w Katowicach konkursu o zasięgu międzynarodo- wym. Tak się też stało, konkurs zgodnie z wolą inicjatora przy- jął imię wielkiego polskiego dyrygenta – Grzegorza Fitelberga i do dziś stanowi o muzycznej sile katowickiego środowiska muzycznego. Trzeba tu mocno podkreślić swoiste wizjonerstwo K. Stryji, który w ten sposób stworzył tu ważną instytucję, bez której trudno dziś sobie wyobrazić działalność Filharmonii Śląskiej, ale i kształt naszego – przez to o ileż ciekawszego – muzycznego pejzażu Polski.

I Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów 1979 I Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów odbył się w dniach od 9 do 16 grudnia 1979, w roku setnej rocznicy urodzin jego patrona. Oprócz Ministerstwa Kultury i Sztuki do organizacji konkursu włączyły się: Wydział Kultury i Sztuki Urzędu Wo- niebawem: cztery lata po katowickim zwycięstwie zdobył jewódzkiego w Katowicach oraz – co naturalne – Państwowa jeszcze najwyższą nagrodę na jednym z brytyjskich konkursów Filharmonia Śląska. Powołano międzynarodowe jury, którego dyrygenckich. Od II połowy lat 70. Flor należy do czołowych przewodniczącym został wybitny polski dyrygent, ówczesny i wielce aktywnych artystycznie niemieckich dyrygentów. Już dyrektor artystyczny WOSPRiTV w Katowicach – prof. Sta- w czasie konkursu prowadził Filharmonię w Suhl, a potem nisław Wisłocki. przez kilka lat stale dyrygował jedną ze wschodnioberlińskich Komisja weryfikacyjna ze 125. zgłoszeń nadesłanych z 25. orkiestr symfonicznych. Dziś należy do grona bardzo wysoko krajów świata (108 ważnych) zakwalifikowała 30. kandydatów, liczących się dyrygentów symfonicznych i operowych tak w tym 5. dyrygentów polskich. Ostatecznie do konkursu przy- w Europie, jak i USA, dostępując takich zaszczytów, jak m.in. stąpiło 22. kandydatów. Uczestnikom towarzyszyła, z wielką pełnienie funkcji głównego gościnnego dyrygenta słynnej lon- życzliwością, ale i z najwyższą fachowością, co stało się pięknym dyńskiej Philharmonia Orchestra. O jego międzynarodowym zwyczajem tego konkursu, Orkiestra Symfoniczna Państwowej prestiżu zaświadcza też owocna współpraca z renomowaną Filharmonii Śląskiej. wytwórnią płytową BMG/RCA. Zwycięzcą konkursu został przedstawiciel ówczesnej NRD Zdobywca drugiej nagrody Uri Mayer, również prowadzący – Claus Peter Flor. Drugą nagrodę otrzymał przedstawiciel już wtedy jedną z montrealskich orkiestr, może nie był aż tak Kanady – Uri Mayer, a trzecią Polak – Tadeusz M. Wojcie- efektowny w swoich konkursowych poczynaniach jak Flor, chowski, absolwent warszawskiej Akademii Muzycznej. Wy- ale efektywność jego pracy wzbudzała uznanie. Przez 14 lat różnienia zdobyli: liczący się dziś w życiu koncertowym wielu prowadził on później – z bardzo wysoko ocenionymi artystycz- krajów Japończyk Takuo Yuasa (otrzymał on ponadto Nagrodę nymi i programowymi rezultatami – liczącą się na kanadyjskim Orkiestry), Austriak Hans Graf oraz przedstawiciel ówczesnej rynku muzycznym Orkiestrę Symfoniczną w Edmonton. Dziś Czechosłowacji – Tomas Koutnik, który już był zwycięzcą re- prowadzi on Kansai Philharmonic w Osace. nomowanego konkursu w Besançon (na tym samym konkursie Natomiast laureat III nagrody, Tadeusz M. Wojciechowski, trzecią nagrodę zdobył T. M. Wojciechowski). przez wiele lat był głównym dyrygentem Duńskiej Opery Konkurs stał na wysokim poziomie. Niemal od razu uzna- Królewskiej w Kopenhadze (1983-1996), ciesząc się tam zna- nie zdobył C. P. Flor, którego fachowość, bardzo wysoka komitą opinią. Prowadził też Teatr Wielki – Operę Narodową dyrygencka kompetencja, połączona z dużym artystycznym w Warszawie, a dziś jest dyrektorem Filharmonii Rzeszowskiej smakiem i elegancją bycia na podium, zostały słusznie oce- i Bydgoskiej, będąc równocześnie m.in. pierwszym gościnnym nione najwyżej. Jego dyrygencki kunszt potwierdzony został dyrygentem Narodowej Opery Łotewskiej w Rydze.

167 Ciekawe również było grono osób wyróżnionych na I Mię- dzynarodowym Konkursie. Niewątpliwie największą sympatią ale i uznaniem cieszył się Japończyk Takuo Yuasa, ówczesny asy- stent Seiji Ozawy, jednocześnie laureat konkursu dyrygenckiego w Bristolu (1978). Był potem częstym gościem polskich filhar- monicznych estrad. Nie tylko w mojej opinii swoją nadzwyczaj- ną artystyczną postawą zasłużył sobie wtedy na tytuł laureata. Poza tym imponował bezpośredniością bycia, szczerością i naturalnością reagowania, które to cechy przydawały mu się zarówno w pracy artystycznej, jak i w bezpośrednim kontakcie z muzykami oraz w kontakcie z publicznością. Zdobył liczącą się nagrodę muzyków Orkiestry Filharmonii Śląskiej, a to gest wielce wymowny. Dyrygent ten ma na swoim fonograficznym koncie wiele płyt z takimi orkiestrami, jak London Philhar- monic czy BBC Scottish Symphony. Obecnie jest głównym gościnnym dyrygentem Ulster Symphony Orchestra w Irlandii Północnej, stale też współpracuje z NAXOS. Przy okazji I Międzynarodowego Konkursu opublikowany został Katalog tematyczny twórczości G. Fitelberga. Wydano też faksymile rękopisów dwu pieśni patrona konkursu, wraz ze wstępem o znaczeniu Fitelberga dla europejskiej i polskiej kultury. Są to wydawnictwa Biblioteki Głównej katowickiej Akademii Muzycznej oraz Archiwum Śląskiej Kultury Mu- zycznej. Trudno się dziwić, że po tak znakomitym starcie, po liczących się rezultatach, przy uznanym wysokim poziomie artystycznym, katowicki konkurs niemal od razu został przyjęty do ekskluzyw- nego grona Światowej Federacji Międzynarodowych Konkur- sów Muzycznych z siedzibą w Genewie, a z bliska przypatrywał się konkursowi sam Maestro Pierre Colombo, ówczesny szef tej Federacji, który był jednym z jurorów I edycji konkursu. Wagę i znaczenie konkursu podkreślał bardzo wysoki zakres wymagań stawianych kandydatom. W I etapie stały przed nimi uwertury klasyczno-romantyczne w grupie A oraz symfonie Haydna, Mozarta i Beethovena w grupie B. Drugi etap – to wielka symfonika romantyczna w szerokim i wielce reprezen- tatywnym wyborze, zaś trzeci to – w grupie A – klasyka muzyki XX wieku, a w grupie B – polska twórczość współczesna. Każdy z etapów był jednakowo trudny, specyfika stylistyczna każdego z nich wymagała od dyrygentów najwyższych umiejętności. Kandydaci w bardzo krótkim czasie, który mieli na przygoto- wanie wylosowanych dzieł, musieli porozumieć się z orkiestrą, wybrać rozwiązanie interpretacyjne, jak najefektywniej wy-

Zwycięzca I Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów – Claus Peter Flor Takuo Yuasa – laureat Nagrody Orkiestry PFŚ korzystując przydzielony im do pracy czas. Nie trzeba chyba ukrywać specjalnej trudności finałowego etapu, współczesnego, zwłaszcza dla młodych kandydatów zagranicznych. Każdy bowiem z występujących dyrygentów musiał przygotować, obok dzieł Strawińskiego, Debussy’ego i innych klasyków współczesności, trzy utwory współczesnych polskich twórców: od Koncertów na orkiestrę G. Bacewiczówny, T. Bairda i W. Lutosławskiego, poprzez Toccatę B. Szabelskiego i Uwerturę W. Kilara, na dziełach K. Serockiego i K. Pendereckiego kończąc.

II Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów 1983 Po czterech latach, w dniach 3 – 11 grudnia 1983, w 30. rocznicę śmierci patrona konkursu, zorganizowany został II Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga. Na konkurs wpłynęło 100 zgłoszeń z 25. krajów świata, w tym 18 z Polski. Do konkursu komisja kwalifikacyjna dopuściła 30. kandydatów, ostatecznie do udziału przystąpiło 27. młodych dyrygentów z 15. krajów Europy, obu Ameryk ka zaimponowała bardzo dobrym przygotowaniem i ciekawymi i Azji. Po doświadczeniach I konkursu, kiedy to z grona 30. występami we wszystkich etapach konkursu. Trzecią nagrodę zakwalifikowanych do udziału muzyków nie przyjechało aż i brązowy medal zdobył Andreas Weiss (RFN), już wtedy ma- ośmioro, wprowadzono listę rezerwowych kandydatów. Najlicz- jący za sobą 15-letnią karierę dyrygencką – najbardziej bodaj niejszą grupę stanowili dyrygenci z Polski – sześcioro kandyda- rutynowany, opanowany, po mistrzowsku władający batutą. Jego tów, po trzech uczestników przybyło z USA i Czechosłowacji. trzy konkursowe występy wywarły na mnie największe wrażenie Najsilniejszą jednak reprezentację stworzyło dwóch świetnych i to on był dla wielu najpoważniejszym kandydatem do zwycię- dyrygentów niemieckich, którzy zostali laureatami głównych stwa. Na co najmniej równorzędnym poziomie zaprezentował nagród. Konkurs przebiegał w trzech etapach. Nowością w sto- się drugi Niemiec – Anton Zapf, laureat II nagrody. sunku do pierwszego było wprowadzenie w II etapie czterech Ku wielkiej radości, zwłaszcza melomanów, I nagrodę i złoty utworów na instrument, względnie głos solowy z akompania- medal zdobył Chikara Imamura z Japonii. Do swoich innych mentem orkiestry. W programie znalazły się 53 utwory, w tym konkursowych osiągnięć dorzucił w Katowicach laur bodaj 16 polskich twórców, 14 kompozycji powtórzono, w tym 5 dzieł najcenniejszy. I on zaimponował świetnym przygotowaniem, polskich autorów. Przewodniczącym międzynarodowego jury został prof. Karol Stryja. Jurorzy zagraniczni reprezentowali Belgię, Czechosło- wację, NRD i RFN, Danię, Bułgarię i Grecję, a nasz kraj do- datkowo tacy dyrygenci, jak Jerzy Katlewicz, Krzysztof Missona oraz Antoni Wit. Obserwatorzy z kraju i zagranicy jednomyślnie stwierdzali, że poziom II Międzynarodowego Konkursu był bardzo wysoki i wyrównany, podkreślano profesjonalizm wszystkich kandy- datów do nagród. Istotnym wyznacznikiem wartości i rangi katowickiego konkursu stał się też ogólnie akceptowany werdykt jury. Trzy wyróżnienia otrzymali: Richard Fletcher z USA, Zbigniew Graca z Polski oraz Ruben Silva z Boliwii. Cała trój-

Ogłoszenie wyników II Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga. znakomitym warsztatem dyrygenckim, a zwłaszcza wyróżnia- Wielka szkoda, że nie udało się wyprodukować, tak jak miało jącą się oryginalnością interpretacji. Był bardzo sugestywny to miejsce podczas I konkursu, płyty z nagraniem występów i emocjonalnie bardzo naturalny. Największe wrażenie wywarły laureatów. na słuchaczach jego interpretacje Dafnis i Chloe Ravela oraz V Symfonii Beethovena. III Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów 1987 Wspomnianą wcześniej przychylność i akceptację zdobył u jury, jak myślę, bardzo wyrównanym poziomem artystycz- Zauważony i niekwestionowany przez krajowych i zagranicz- nym. nych obserwatorów, a także samych uczestników II konkursu, „Finaliści udowodnili wysoki poziom techniczny – pisał przybyły bardzo wysoki i wyrównany poziom spowodował ogrom- do Katowic recenzent paryskiego „Le Monde” – porównywalny ne zainteresowanie trzecią edycją konkursu. Nadeszło ok. do poziomu w Besançon w swoich najlepszych latach. Jeśli przypo- 400 zapytań o regulamin i program konkursu. Oficjal- minamy, że Seiji Ozawa został laureatem konkursu francuskiego nych zaś zgłoszeń napłynęło 157 i to z 33. krajów świa- w 1959 roku, to aluzja ta – pisał dalej Jacques Lonchampt ta. Komisja weryfikacyjna na podstawie nadesłanych do- – nie okaże się przypadkowa, gdyż to właśnie Japończyk odniósł ssiers do udziału w konkursie zakwalifikowała 36. kandy- zwycięstwo na konkursie w Katowicach, robiąc na młodej i pod- datów z 21. krajów oraz trzech rezerwowych kandydatów. ekscytowanej publiczności piorunujące wrażenie”. Ostatecznie do konkursu przystąpiło 32. dyrygentów z 19. Bardzo wysokie oceny zebrała tradycyjnie Orkiestra Filharmo- krajów. Międzynarodowe jury tworzyli dyrygenci znani już nii Śląskiej. Jej postawa stanowi istotny element wpływający na z poprzednich konkursów oraz – po raz pierwszy – dyrygenci rangę naszego konkursu. Józef Kański pisał, że „winniśmy wyrazić i pedagodzy z Holandii, ZSRR i Bułgarii. Przewodniczącym Orkiestrze podziw za ogromny wysiłek, jakim była realizacja pełnego, jury został wybrany ponownie prof. Karol Stryja. Konkurs od- konkursowego programu, a także za niezmiernie życzliwy i przyja- bywał się w dniach od 4 do 13 grudnia 1987 roku. zny stosunek do wszystkich stremowanych adeptów kapelmistrzow- Patrząc na regulamin konkursu, stwierdzić należy, że w po- skiej sztuki”. Andreas Weiss – zdobywca III nagrody, fascynował równaniu do poprzednich edycji zmienił się nieco program się z kolei kunsztem i koncentracją muzyków orkiestry. II etapu. Zamiast dzieł wokalnych, które łączone były z in-

Dyrektor Karol Stryja zamyka III Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów Na III konkursie od początku był głównym faworytem do zwycięstwa. Imponował spokojem, opanowaniem, koncentracją, ale nade wszystko znakomitym przygotowaniem warsztatowym, absolutnie wyróżniającą się świadomością muzyczną i wielką doj- rzałością. Jego panowanie nad orkiestrą było zdumiewające, nie mające chyba precedensu w historii katowickiego konkursu. Te dwie postaci – M. Zilm i P. Fournillier – zdecydowanie gó- rowały nad całą resztą uczestników konkursu. Dodam jeszcze, że III nagrodę uzyskał Robert Ziegler (USA), a trzy wyróżnienia zdobyli: Andrzej Borejko (ZSRR), Marlene Urbay Lesteiro (Kuba) oraz Polak Jerzy Kosek, absolwent katowickiej Akade- mii Muzycznej z klasy prof. K. Stryji. Z osób niedopuszczonych do finału duże wrażenie wywarł na recenzentach przedstawiciel Austrii, Johannes Wildner, z którym później orkiestra wielo- krotnie współpracowała, m.in. nagrywając dla NAXOS utwory Johanna Straussa-syna. Wśród zaproszonych gości konkursu swoistą sensację wzbu- dzał Stefan Kisielewski „Kisiel”, który bacznie śledził przebieg całego konkursu, chętnie wymieniając opinie i dzieląc się swoimi Medal III MKD autorstwa Zygmunta Brachmańskiego typami. strumentalnymi, w grupie B umieszczono wyłącznie koncerty IV Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów 1991 instrumentalne, i to w szerokim spektrum stylistycznym – od dzieł Chopina, poprzez Brahmsa, Czajkowskiego, Wieniaw- Konkurs tradycyjnie odbywał się w grudniu w dniach od 6 do skiego i Sibeliusa, na I Koncercie skrzypcowym Szymanowskiego 15. Do Katowic nadesłano rekordową liczbę aż 226. zgłoszeń kończąc. W trzecim, „współczesnym etapie” pojawiły się inne, z 41. krajów całego świata. Komisja weryfikacyjna na podstawie nie wykonywane dotąd na konkursie partytury współczesnych nadesłanych materiałów zakwalifikowała do organizowanych polskich kompozytorów – m.in. H.M. Góreckiego, W. Kilara po raz pierwszy eliminacji 143. kandydatów z 32. krajów. i E. Knapika. Również tym razem werdykt jurorów przyjęto Przyjazd potwierdziło 122. dyrygentów, ale na eliminacje do z aprobatą, nagrody i wyróżnienia przyznano bowiem bezdy- Katowic przyjechało ostatecznie – głównie z powodu wyso- skusyjnie najciekawszym kandydatom. kich kosztów podróży – 77. kandydatów z 24. krajów świata. Drugą nagrodę zdobył francuski dyrygent Patrick Fournil- Eliminacje odbyły się w dniach od 2 do 4 XII. Kandydatom lier. „Publiczność i orkiestrę ujął przede wszystkim niezwykłym towarzyszyła orkiestra katowickiej Akademii Muzycznej. Jury temperamentem dyrygenckim – pisał w recenzji Karol Bula – dużą pod przewodnictwem prof. Jana W. Hawela zakwalifikowało do muzykalnością i kulturą, a przede wszystkim swym chłopięcym sty- konkursu 40. kandydatów z 17. państw świata. Ukonstytuowało lem bycia, choć nie należał do najmłodszych uczestników Konkursu się międzynarodowe jury, w którym zasiadł jeden z najwybit- (tuż po Konkursie obchodził 33. urodziny)”. niejszych dyrygentów naszych czasów – Sir Charles Groves. Niewątpliwie największą indywidualnością III konkursu był Po raz pierwszy przyjechał też wtedy do Katowic wybitny niemiecki dyrygent, Michael Zilm – gruntownie wykształcony pedagog Thomas Ungar. Jury przewodniczył po raz kolejny absolwent Thomasa Ungara w Hochschule für Musik w Stutt- prof. Karol Stryja. garcie oraz Accademia Chigiana w Sienie, gdzie studiował m.in. W tej edycji z kolei zmienił się nieco repertuar trzeciego eta- u F. Ferrary i C.M. Giuliniego. Miał zaszczyt być asystentem pu. Ustanowiono trzy grupy. Grupa A zawierała klasykę muzyki Herberta von Karajana podczas salzburskich przygotowań do XX wieku, grupa B – dzieła K. Szymanowskiego, M. Karłowicza, festiwalowych spektakli Aidy, Falstaffa i Parsifala. Swoistą cie- W. Lutosławskiego i K. Pendereckiego, zaś w grupie C znalazł kawostką związaną z postacią M. Zilma był fakt odrzucenia jego się obowiązkowy dla wszystkich finalistów współczesny utwór zgłoszenia na poprzedni katowicki konkurs (nb. w tymże 1983 polski, którym okazała się Uwertura uroczysta W. Kilara (tytuł roku wygrał on renomowany konkurs w Besançon). utworu ogłoszony został dopiero po eliminacjach).

171 Dwa równorzędne wyróżnienia zdobyli Mirosław Jacek wysokie umiejętności. U Chińczyka podobały mi się zdecy- Błaszczyk z Polski oraz Włoch Mario Lamberto. Trzecią na- dowanie, elegancja ruchów i wrażliwość natury. Bardzo łatwo grodę i brązowy medal zdobył młody dyrygent austriacki, Chri- kontaktował się z zespołem, pracował z uśmiechem na twarzy, stoph Campestrini, od I etapu świetnie pracujący z orkiestrą. właściwie wpływając na muzyczną postawę zespołu. Podobała Wiedza, spokój, opanowanie, sugestywność oraz naturalność mi się też u niego świadomość celu pracy. przeżywania, to najważniejsze cechy jego dyrygenckiego talentu. Moim faworytem był natomiast Koreańczyk Shinik Hahm. Dwie drugie nagrody ex aequo oraz dwa srebrne medale zdo- Typ wnikliwego, perfekcyjnego i efektownego zarazem dyry- byli: Shinik Hahm (Korea Płd.) oraz Jin Wang z Chin, dobrze genta. Drobiazgowo opracowywał poszczególne utwory, przez znani nam z późniejszych występów w Katowicach i w Operze co brakowało mu często czasu na… wykonanie przygotowanego Śląskiej w Bytomiu – występów, które potwierdziły ich bardzo utworu. Obok tego jego sztuka charakteryzowała się niespoty- kaną elegancją i – jeśli można to tak ująć – obrazowością „wy- rażania” się, niezwykłą sugestywnością przekazu. Fascynowało modelowanie fraz, owo bogactwo gestów. Nikt tak jak on nie zwracał uwagi muzykom orkiestry na „wewnętrzne” walory muzyki. Do tego wszystkiego S. Hahm dorzucił walory nie- bagatelne: artyzm i charyzmę, jakiej nie miał dotąd w historii katowickiego konkursu bodaj żaden kandydat. Wspaniała, elektryzująca postać. Zwycięzcą katowickiego konkursu został inny jeszcze przedstawiciel Wschodu, Japończyk – Makoto Suehiro. Od początku zwracał on uwagę swoimi wysokimi wymaganiami wobec orkiestry, choć wykonania przygotowanych przez niego utworów nie wyróżniały się zrazu wśród tych najciekawszych na konkursie. Nie porywał słuchaczy, nie zajmował uwagi tak jak choćby Hahm czy Wang. Jednak realizacja, tak techniczna, jak i muzyczna partytur miała swoje rzetelne, profesjonalne walory. Najciekawiej Suehiro wypadł w III etapie, co pewnie zadecydowało o jego zwycięstwie. Drobiazgowa praca przy- niosła wspaniałe efekty. Dopiero tu był dyrygentem nie tylko rzetelnym, ale i efektownym. Zauważyłem też u niego cechę rzadko spotykaną, przez co szczególnie wartościową – pewną skromność wobec muzyki, wobec dzieł i ich twórców.

V Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów 1995 Na złoty jubileusz Filharmonii Śląskiej Inicjator i dyrektor artystyczny Międzynarodowych Kon- kursów im. Grzegorza Fitelberga – prof. Karol Stryja zawsze bardzo zabiegał o jak najlepsze imię konkursu. Do jury V kon- kursu, jaki odbył się w dniach od 4 do 17 grudnia 1995 roku, w roku złotegojubileuszu Filharmonii Śl., poproszono jednego z najwybitniejszych dyrygentów naszych czasów, Gennadija Rożdiestwieńskiego. Konkursem zainteresowało się rekor-

Faworyt obserwatorów – Shinik Hahm Zdobywcy nagród i wyróżnień w IV Międzynarodowym Konkursie Dyrygentów dowe grono ponad 400. młodych dyrygentów z całego świata. zaminu). Poprowadził ją znakomicie! Ukrainka Victoria Zhadko Konkurs jednak stracił jeszcze przed oficjalnym rozpoczęciem – zdecydowana, wyrazista, także potrafiła dobrze pracować wiele z zapowiadanego blasku. Zgłoszenia przysłało tylko 150. z orkiestrą. Precyzyjna, pełna temperamentu – może nie tego kandydatów, do I etapu komisja kwalifikacyjna dopuściła 109., twórczego, budującego sztukę, ale kreującego wysoki poziom a przyjechało do Katowic w końcu grono ledwie 64. młodych orkiestry, a to przecież szalenie ważne. Ciekawym i podobnym dyrygentów, w tym 9. Polaków. Zawiedli też jurorzy. Nie przy- konkursowym typem był Niemiec Achim Fiedler. Dyrygował jechał w końcu Gennadij Rożdiestwieński, nie przybyli także zupełnie nieefektownie, ale za to bardzo efektywnie. On chyba Heinz Rögner i Włoch Agostino Orizio. W jury zasiedli: jedyny z całego grona tych najciekawszych kandydatów dyry- Rudolf Baumgartner ze Szwajcarii, Edgar Braun z USA, Ju- gował klasycznie, grzecznie, solidnie, choć bez fantazji, bez cech ozas Domarkas z Litwy, Jerzy Katlewicz i Jan Krenz z Polski, artyzmu, bez finezji. Był jednak w swoich działaniach bardzo David Lloyd Jones z Wlk. Brytanii, Lim Pyung Yung z Korei skuteczny. Marco Parisotto wyróżniał się zaś muzykalnością, Płd., Mendi Rodan z Izraela, Lothar Seyfarth z Niemiec, Je- czytelnością gestów. Finał – jak zawsze w Katowicach – stawiał rzy Swoboda z Polski, Otokar Trhlik z Czech, no i założyciel najwyższe wymagania. Może dlatego stał na znacznie niższym i pomysłodawca konkursu – prof. Karol Stryja, który został poziomie? Oprócz dzieł klasyki muzyki obcej i polskiej XX w. przewodniczącym jury. był jeszcze jeden obowiązkowy dla wszystkich współczesny Od pierwszego dnia konkursu zwracali uwagę obserwatorów utwór polski, który uczestnicy otrzymali dopiero po ogłoszeniu ci dyrygenci, którzy zyskiwali też najwyższe uznanie u jurorów. wyników I etapu – mianowicie II Esej Tadeusza Bairda, z którym Dla mnie najciekawszym terenem obserwacji kandydatów był cała piątka finalistów poradziła sobie najlepiej. trzeci etap konkursu – symfoniczny. Zachwycali zwłaszcza W finale nieco gorzej wypadli Japończycy, podobnie M. Pa- dyrygenci japońscy – przede wszystkim podejściem do pracy risotto. Nie podobała mi się też Ukrainka Zhadko, która z zespołem, do muzyki i do sztuki dyrygenckiej. Np. Hiroyuki pracowała bez cienia fantazji, a do tego – gdy chodzi o wyraz Shimizu był dyrygentem szalenie elastycznym, sprawnym, – bezbarwnie: czarno-biało. Podobnie Niemiec Fiedler, który w pełni skoncentrowanym, a do tego zawsze uśmiechniętym, dyrygował dobrze i rzetelnie, ale blado, a prowadzone przez pogodnym. Za każdym razem osiągał też znakomite rezultaty. niego utwory były ledwie rozpoznawalne. Zwyciężyła Victoria Hidehiro Shindori, kolejny japoński dyrygent, który kształcił się Zhadko, ale wielką i miłą niespodziankę zrobili jurorzy, sta- m.in. u Seiji Ozawy, w III etapie prowadził Piątą Beethovena wiając na drugim miejscu Japończyka Hidehira Shindoriego. i zaprezentował ją niemal w całości – niejako na życzenie jurorów Trzecią nagrodę zdobył Achim Fiedler, a dwa równorzędne (był to jedyny w konkursie przypadek takiego gruntownego eg- wyróżnienia Marco Parisotto i Hiroyuki Shimizu.

Zdobywczyni I nagrody Victoria Zhadko i laureaci V Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga Na V konkurs przygotowywano niezwykle cenne źródłowe wydawnictwo monograficzne, tyczące życia i dzieła patrona konkursu – Grzegorza Fitelberga, autorstwa prof. dr. Leona Markiewicza, w opracowaniu graficznym prof. Tadeusza Gra- bowskiego.

VI Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów 1999 Był to pierwszy konkurs bez jego założyciela i twórcy: prof. Karol Stryja zmarł w styczniu 1998 roku. Przewodniczącym jury został Jan Krenz – choć dopiero od II etapu. Po raz pierwszy do składu jury poproszono dwóch zwycięzców katowickiego konkursu: Japończyka Chikarę Imamurę i Niemca Michaela Zilma, a także wyróżnionego w 1991 roku Mirosława J. Błasz- czyka – od maja 1998 dyrektora artystycznego Filharmonii Śląskiej. Na adres konkursu wpłynęło 149 zgłoszeń z 32. krajów, komisja weryfikacyjna dopuściła 80. młodych dyrygentów z 27. państw, do konkursu przystąpiło ostatecznie 51. kandydatów z 24. krajów. Po raz pierwszy przesłuchania I etapu odbywały się z udzia- łem innej orkiestry – zamiast orkiestry gospodarzy grała orkie- stra studencka katowickiej Akademii Muzycznej. W trzecim, jak zawsze najciekawszym, ale i najtrudniejszym etapie konkursu finaliści przygotowywali, oprócz dzieł twórców muzyki XX wieku, utwór obowiązkowy: pierwszą część I Sym- fonii katowickiego twórcy, Andrzeja Dziadka. Kompozytorowi najbardziej odpowiadała interpretacja Michała Nesterowicza. „Pozytywnie zaskoczyło mnie wykonanie Stephena Ellery’ego. Zu- pełnie różniło się od mojej wizji symfonii” – powiedział.

Zdobywca II nagrody – Thomas Hanus Laureat I nagrody – Massimiliano Caldi Konferencja prasowa Chińczyk Tao Lin zachwycił prezentacją poematu sym- Marek Pijarowski oraz Jerzy Salwarowski, zaś Claus Peter Flor, fonicznego „Stanisław i Anna Oświecimowie” Mieczysława Chikara Imamura, Michael Zilm czy Massimiliano Caldi to Karłowicza. „Doskonale oddał późnoromantyczną duszę utworu aktywne i znaczące dziś postaci międzynarodowego życia mu- Polaka. Dyrygował z wielką pasją” – podkreślali recenzenci zycznego. Pięknie zresztą podkreślono związek laureatów i osób „Gazety Wyborczej” 11 XII 1999 roku. Wysoko ocenili oni też wyróżnionych w katowickim konkursie, zapraszając J. Salwa- występ Michała Nesterowicza. „W jego sposobie dyrygowania było rowskiego, Mirosława J. Błaszczyka, a przede wszystkim – po wiele teatralnej pozy i szerokiego, zamaszystego gestu. Świetnie raz wtóry – dwóch poprzednich zwycięzców: Chikarę Imamurę porozumiewał się z orkiestrą, kapitalnie narzucał jej też swoją oraz Michaela Zilma do międzynarodowego składu jury. wizję utworów. Spod jego batuty najlepiej wyszedł utwór Kilara. Zatem jury konkursu ukształtowało się następująco: Tadeusz Doskonale budował formę kompozycji, dzięki czemu stopniowy Strugała – przewodniczący, Mirosław J. Błaszczyk (Polska), wzrost napięcia i dynamiki był bardzo wyraźny”. Juozas Domarkas (Litwa), Jan Wincenty Hawel (Polska), Z kolei Włoch Massimiliano Caldi doskonale poprowadził Chikara Imamura (Japonia), Jerzy Katlewicz (Polska), Da- Concerto grosso Bolesława Szabelskiego. „Najpierw chciałem vid Lloyd-Jones (Anglia), Marek Pijarowski (Polska), Jerzy wybrać utwór Grażyny Bacewicz, ale gdy otworzyłem partyturę Salwarowski (Polska), Otakar Trhlik (Republika Czeska), Szabelskiego, po prostu oniemiałem. Pomyślalem wtedy, że to jest Lim-Pyoung Yong (Korea Płd.), Michael Zilm (Niemcy), mój kompozytor – powiedział po występie. Concerto grosso w jego sekretarz jury Leon Markiewicz. wykonaniu było bardzo żywe i pełne”. Innym dowodem pięknej tradycji Konkursu Fitelberga jest „Niesamowity był też Czech Tomas Hanus, który świetnie dyry- fakt udziału w tegorocznej edycji kolejnego już pokolenia gował Koncertem na orkiestrę Witolda Lutosławskiego. Doskonale polskich dyrygentów, w tym córki Agnieszki Duczmal – Anny poprowadził orkiestrę, całkowicie oddając specyfikę tego dzieła. A or- Jaroszewskiej. Jurorzy pracowali pod przewodnictwem Tade- kiestrze udzieliła się radość, z jaką dyrygował” – pisali po konkursie usza Strugały, zaś honorowe przewodnictwo zechciał przyjąć Rafał Widacha i Bartosz T. Wieliński w „Gazecie Wyborczej”. dyrektor artystyczny Filharmonii Śląskiej w Katowicach w la- Jury pod przewodnictwem Jana Krenza dwa wyróżnienia ex tach 1949-54, Stanisław Skrowaczewski. aequo przyznało Tao Lin z Chin oraz Polakowi Michałowi Na konkurs wpłynęło 107 zgłoszeń. Wstępną selekcję Nesterowiczowi. Trzecią nagrodę – także ex aequo – otrzymali umożliwiły przysłane rejestracje magnetowidowe. Zaproszono Stephen Ellery (Wielka Brytania) oraz Charles Olivieri- w końcu do Katowic 40. dyrygentów, wyznaczono nadto sześciu -Munroe z Kanady, drugą – Tomas Hanus z Czech, a zwy- rezerwowych kandydatów. Do konkursu w ostateczności przy- cięzcą konkursu został Massimiliano Caldi z Włoch. stąpiło jednak tylko 31. muzyków. Tak jak poprzednio, niemal Był to pierwszy katowicki konkurs, w czasie którego organi- głównym bohaterem konkursowych zmagań była Orkiestra zatorzy umożliwili publiczności – a także jurorom – oglądanie Filharmonii Śląskiej. Jej nagroda – jakże cenna i wymowna twarzy, mimiki i ruchów występujących dyrygentów, ustawiając – przyznana została tym razem jednemu z dwóch zwycięzców, tuż przed estradą rodzaj telebimu. To doskonała pomoc dla wszystkich obserwatorów, także dla licznie przybywających na Jurorzy i sekretarz VII Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów konkursowe przesłuchania uczniów śląskich szkół muzycznych, dla których Konkurs im. Fitelberga stanowi pole zdobywania ogromnego doświadczenia.

VII Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów 2003 To już siódma edycja Międzynarodowego Konkursu Dyry- gentów im. G. Fitelberga. Niewiele to wobec dwóch naszych największych konkursów wykonawczych: Chopinowskiego oraz Wieniawskiego, ale przecież blisko 25-letnia już tradycja międzynarodowego katowickiego konkursu ma swoją wagę, a i krajowe, wcześniejsze dwie edycje, wartość tę podnoszą. Pamiętamy doskonale, że laureatami konkursów ogólnopol- skich zostali wybitni polscy dyrygenci: Agnieszka Duczmal,

175 co w Katowicach stało się po raz pierwszy: litewskiemu dyry- może efektownym sposobem dyrygowania, bardziej swobod- gentowi Modestasowi Pitrenasowi. Po finałowym koncercie nym, o wyższych artystycznych walorach. Koncert laureatów nagroda ta nabrała jeszcze większej wartości, bowiem Litwin pokazał jednak, że to nie wszystko, że wspomniane „klasyczne” wypadł w nim najlepiej. To był pokaz wspaniałej dyrygentury: cechy sztuki Pitrenasa wytrzymują wszelkiego rodzaju próby... klasycznej, eleganckiej, mądrej, świadomej, jasnej, czytelnej, Nie da się jednak ukryć – co tu najważniejsze – że były to dwie przejrzystej. I to dla wszystkich, także dla nas, słuchaczy, którzy największe indywidualności konkursu, toteż decyzja jury już z podziwem oglądali na dyrygenckim podium współzwycięzcę z tego tylko powodu była trafna. A to, że w ogóle pojawiły się VII Konkursu Fitelberga. Jest ich dwóch wedle woli szacowne- tylko dwie znaczące indywidualności na konkursie, również go gremium jury, ale dla wielu to właśnie Pitrenas został tym doskonale potwierdził występ czeskiego dyrygenta – laureata najlepszym! Serb Aleksandar Markovič w tej konfrontacji III nagrody Marko Ivanoviča, który z etapu na etap tracił swoje finałowego koncertu wypadł mniej korzystnie. Nie dlatego, objawione wcześniej wysokie walory. że zapomniał o swoich walorach, którymi zachwycał w po- Gośćmi VII konkursu była plejada osobistości, a wśród nich przednich etapach – był dotąd zdecydowanie najciekawszą Marianne Granvig – prezydent Światowej Federacji Międzyna- dyrygencką postacią. Po prostu miał nam już znacznie mniej rodowych Konkursów Muzycznych, zarazem sekretarz Konkursu do powiedzenia, mimo że dyrygował wielkim orkiestrowym po- im. Carla A. Nielsena w Odense, którego inicjatorem był Karol ematem R. Straussa. Zaraz po ogłoszeniu werdyktu, przyjmując Stryja, oraz były wiceprezydent ŚFMKM, Richard Rodziński, go z szacunkiem i uznaniem, optowałem za Serbem, za bardziej syn sławnego polskiego dyrygenta, Artura Rodzińskiego.

Zdobywcy I nagrody ex aequo – Modestas Pitrenas i Aleksandar Markovič

176 W czasie uroczystego koncertu dyrektor konkursu i sekretarz jury, prof. Leon Markiewicz wręczył Tadeuszowi Strugale batu- tę (do jego prezentowanej w Filharmonii imponującej kolekcji) – dzieło Mieczysława Łukasiewicza, wykonane podczas II woj- ny światowej w oflagu w Doessel dla pochodzącego z Ołomuńca mjr. Zdenka Karola Runda, dyrygenta orkiestr wojskowych, wykładowcy katowickiego konserwatorium.

* * * Konkursy Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga są arty- styczną instytucją bardzo jeszcze młodą, nawet w zestawieniu z naszymi tylko najsłynniejszymi konkursami wykonawczymi. Dotychczasowe jednak osiągnięcia i wciąż wzrastające zainte- resowanie konkursem wśród potencjalnych jurorów i uczestni- ków, wielce życzliwe i przychylne zdania wypowiadane przez dotychczasowych laureatów, tak o samym konkursie, jak i o to- warzyszącej młodym dyrygentom z całego świata Orkiestrze Filharmonii Śląskiej z Katowic, pozwalają wierzyć, że ten nasz trzeci wielkością polski konkurs wykonawczy o międzynaro- dowym zasięgu zyska niebawem co najmniej równy prestiż i podobną sławę jak Konkursy Chopinowski w Warszawie i Wieniawskiego w Poznaniu. Adam Rozlach

Plakat Tadeusza Grabowskiego

177 Festiwale, festiwale MAREK SKOCZA

lisko 170 razy gościli nasi filharmonicy na 66 między- Eleną Obrazcową Sukces był olbrzymi, skoro muzycy nie od narodowych festiwalach muzycznych i grubo ponad sto razu wrócili do kraju, a po koncertach w Szwajcarii ponownie Brazy na ogólnopolskich i regionalnych. Uczestniczyli też zatrzymali się w Weronie, zaproszeni do udziału w wielkim w dziewięciu takich manifestacjach polskiej sztuki, jak ostraw- charytatywnym koncercie na rzecz głodujących w Afryce. skie Dni Kultury Polskiej (1971 i 1972), Muzyczny Protokół To wtedy nasza orkiestra wystąpiła z m.in. José Carrerasem, w Radiu Steyr (Austria, 1983), Międzynarodowy Festiwal Montserrat Cabalé, Agnes Balsą i Renato Brusonem, a kon- Tibora Vargi i Konkurs Skrzypcowy w Sion (1985), katowic- cert ten transmitowało 51 stacji telewizyjnych z całego świata. ka „Europa Pokoju” (1994), Międzynarodowe Targi Książki Mamy powody do wielkiej satysfakcji, biorąc udział w takich w Frankfurcie (2000), czy Rok Polski w Hiszpanii (2002). Godzi przedsięwzięciach, zwłaszcza, jeśli zaproszenie rodzi się tak się też przypomnieć trzykrotną naszą obecność w papieskich spontanicznie, jak w Weronie, po zaledwie dwóch występach mszach Jana Pawła II, bo acz inny i nadzwyczajny charakter nieznanego tam wcześniej zespołu. Tamto doświadczenie wyni- miały te uczestnictwa w sprawowaniu liturgii, zdarzały się wśród kało być może z fantastycznym zbiegu okoliczności, lecz godzi nieprzebranych rzesz uczestników owych religijnych spotkań. się zauważyć, że kierownictwa artystyczne co trzeciego festiwalu Toteż i one niosły sławę katowickich artystów w świat. chętnie zapraszają filharmoników śląskich ponownie. A dziś Festiwale rozmnożyły się w świecie nadzwyczajnie. Przy- na świecie każdego roku odbywa się już kilka tysięcy festiwali. ciągają rzesze słuchaczy, skutecznie więc przyczyniają się do Te najszacowniejsze, z największymi tradycjami zrzeszyły się upowszechniania muzyki. Festivitas to po łacinie zabawy, fe- w genewskim Stowarzyszeniu Międzynarodowych Festiwali stiwale możemy zatem uważać za szczególne muzyczne święta. Muzycznych, którego członkami są również najsłynniejsze Cykle imprez festiwalowych, koncertów, spektakli operowych w świecie polskie - warszawski i wrocławski. Na tych odbywa- czy baletowych z udziałem wybitnych artystów organizuje się jących się w Polsce międzynarodowych festiwalach katowiccy czasem sporadycznie, dla podkreślenia jakiegoś wydarzenia czy muzycy i śpiewacy gościli dotąd najczęściej. zjawiska. Częściej jednak festiwale odbywają się periodycznie, Zanim artyści Filharmonii Śląskiej wyruszyli na podbój nieraz corocznie w tym samym miejscu i o tej samej porze roku. słuchaczy i widzów renomowanych festiwali, inicjowali mu- Najczęściej poświęcone są muzyce danego kraju czy regionu, zyczne święta u siebie. Takie inicjatywy pojawiały się niemal określonemu kompozytorowi, gatunkowi czy okresowi histo- od początku istnienia w Filharmonii Śląskiej. Już w 1947 rycznemu. Dla festiwali specjalnie dobiera się wykonawców roku odbyły się w Katowicach: Miesiąc Polsko-Radzieckiej i program, w którym szczególnie chętnie widziane są kom- Wymiany Kulturalnej i Tydzień Kultury Śląskiej. W drugim pozycje nowe albo rzadziej obecne w bieżącym koncertowym pełnym sezonie, w listopadzie 1947 roku, melomanów uraczono repertuarze. Festiwalem Muzyki Słowiańskiej. Filharmonicy wraz z Ireną Pierwszymi festiwalami dostępnymi dla publiczności były Lewińską i kierowanym przez Franciszka Rylinga, zabrzańskim XVIII-wieczne angielskie cykle koncertów chóralnych. W la- Chórem Męskim im. Alfreda Stadlera, pod batutą później- tach 1724-26 odbyły się one kolejno w Gloucester, Worcester szego szefa artystycznego Opery Śląskiej – Włodzimierza i Herfordzie. W następnym stuleciu idea festiwali rozwinęła się Ormickiego, w festiwalowym koncercie finałowym wykonali w Niemczech. W Dolnej Nadrenii, na przemian w Düsseldorfie, ówczesne opracowania pieśni ludowych oraz Improwizacje na Akwizgranie i Kolonii od 1817 roku odbywał się festiwal, któ- tematy ludowe i własne Włodzimierza Ormickiego, Wariacje na rym w latach 1833-47 kierował Felix Mendelssohn Bartholdy. temat śląskiej pieśni ludowej Witolda Krzemieńskiego i Balladę Festiwal Bachowski w Lipsku zainicjowano w 1843 roku, hawirską Witolda Rowickiego. Beethovenowski w Bonn dwa lata później, a w 1858 roku po- W maju 1949 całą Polskę ogarnął radiowy Festiwal Muzyki wołano do życia Festiwal Händlowski w Halle, na który filhar- Ludowej, prezentujący na antenie zespoły amatorskie. Wystę- moników śląskich zaproszono trzykrotnie w latach 1979, 1985 py profesjonalnych muzyków wyznaczały szczytowe momenty i 1987. Najsłynniejsze obecnie festiwale w większości jednak tego festiwalu. Filharmonicy śląscy z Barbarą Kostrzewską, pod powołano do istnienia w XX wieku: we Florencji w 1933 roku, batutą Juliusza Schreyera, koncertowali w Katowicach (dla 6 ty- w Lucernie 4 lata później, w Salzburgu w 1920 roku. Siedem sięcy słuchaczy w Hali Powstańczej), Siemianowicach, Bielsku, lat istniał już wtedy słynny operowo-baletowo-koncertowy Chorzowie i Zabrzu, prezentując utwory Feliksa Nowowiej- festiwal w Weronie. I tu, w przepięknej starożytnej Arena di skiego, Faustyna Kulczyckiego, Ignacego Jana Paderewskiego, Verona, z wielkim sukcesem filharmonicy śląscy pod batutą Ludomira Różyckiego, Tomasza Kiesewettera i Romana Pale- Karola Stryji wystąpili latem 1985 roku m.in. z legendarną stra. Ogólnopolski charakter miał tez Festiwal Muzyki Polskiej

178 w 1951 roku. Okres od maja do grudnia zarezerwowano na nim dyrektor wymyślił festiwal, na pomysł którego partyjni działacze dla ruchu amatorskiego. Po kilkanaście dni kwietnia i grudnia jeszcze nie wpadli, choć Katowice miały już teatralny Festiwal oddano zawodowcom. Zainaugurowali ten festiwal 13 kwietnia Sztuk Rosyjskich i Radzieckich. Idea festiwalu, obok radości 1951 roku filharmonicy śląscy pod dyrekcją Mariana Lewan- partyjnych czynowników, budziła zdumienie, podszyte obawami dowskiego z Chórem „Echo” z Łazisk Górnych i zdobywcą III o wyrzucanie pieniędzy w błoto, spodziewano się wszak pustych nagrody w IV Konkursie Chopinowskim Waldemarem Ma- audytoriów. O ile bowiem śląskich teatromanów przyciągały ciszewskim. Niektóre doniesienia prasowe mówiły, że Koncert głównie spektakle warszawskie z gwiazdami znanymi z ekranu f-moll Fryderyka Chopina wykonał on wtedy po raz pierwszy telewizyjnego, muzycy, poza nielicznymi, takiej siły przyciągania w Katowicach po wojnie. Myliły się, wszak już w maju 1945 nie mieli. Zwyciężyła jednak muzyka Czajkowskiego, Musorg- roku w katowickim studiu radiowym grał to dzieło Tadeusz skiego, Szostakowicza. Jak donosił „Wieczór”, już w pierwszych Żmudziński, który też tym koncertem i koncertowymi dzieła- dwóch dniach przedsprzedaży zabrakło biletów na koncert mi L. van Beethovana i K. Szymanowskiego 5 listopada 1947 inauguracyjny I Festiwalu, w którego programie znalazły się roku, na koncercie z filharmonikami pod dyrekcją Zbigniewa wyłącznie dzieła Piotra Czajkowskiego, przypadała bowiem Dymka, „bronił” swego, a zarazem pierwszego artystycznego 125. rocznica jego urodzin. Filharmonikami dyrygował Karol w Polsce powojennej, dyplomu katowickiej uczelni muzycznej. Stryja, a solistą był sławny rosyjski (wtedy pisało się - radziecki) Wróćmy wszakże do Festiwalu Muzyki Polskiej. W inauguru- pianista Wiktor Mierżanow. W koncercie finałowym z kato- jącym programie filharmoników znalazły się jeszcze m.in. nowo wicką orkiestrą pod batutą Ogana Duriana grał jeden z najwy- skomponowane Trzy szkice symfoniczne Bolesława Woytowicza bitniejszych wiolonczelistów świata, Daniel Szafran. Festiwa- i popularna wtedy pieśń „Do roboty” Władysława Szpilmana, lowym magnesem okazał się występ Filharmonii Narodowej artysty znanego z radiowego muzykowania do ostatniej chwili, ze Stanisławem Wisłockim i Jewgienijem Mogilewskim, który zanim Warszawę zajęli Niemcy, a w naszych czasach rozsła- zaledwie rok wcześniej wygrał Konkurs im. Królowej Elżbiety wionego oscarowym filmem „Pianista” Romana Polańskiego. w Brukseli. Filharmonia Krakowska wystąpiła na Festiwalu pod W drugim wiosennym koncercie festiwalowym miała wystąpić batutą Henryka Czyża ze skrzypkiem Michaiłem Wajmanem, z filharmonikami Wanda Wiłkomirska, ale do tego nie doszło. a katowicka WOSPR i Władysław Kędra - pod batutą An- W programie wykonano m.in. po raz pierwszy w Katowicach drzeja Markowskiego. Opera Śląska włączyła do festiwalowego po wojnie - Symfonię „Odrodzenie” Mieczysława Karłowicza. Na programu „Jezioro łabędzie” P. Czajkowskiego w choreografii festiwalowym koncercie grudniowym filharmonicy pod dyrekcją Zbigniewa Koryckiego. W Sali Lustrzanej Zamku w Pszczy- Mariana Lewandowskiego wykonali - poza IV Symfonią kon- nie dwukrotnie wystąpił znakomity Kwartet Smyczkowy im. certującą Karola Szymanowskiego (z Tadeuszem Żmudzińskim Komitasa z Armenii. Koncerty festiwalowe odbyły się także przy fortepianie) współczesne dzieła Grażyny Bacewiczówny, w Zabrzu i Gliwicach. Andrzeja Panufnika i Witolda Lutosławskiego. Jak na łamach Jeśli na pierwszym listopadowym festiwalu królował Piotr „Dziennika Zachodniego” podsumował M. Józef Michałowski, Czajkowski, to wyznacznikiem drugiego w 1968 roku była filharmonicy dali 21 festiwalowych koncertów w Katowicach, muzyka ormiańska. Zapewne zaowocowała wcześniejsza obec- Opolu, Gliwicach, Zabrzu, Bytomiu, Chorzowie i Bielsku-Bia- ność w Katowicach Ormianina Ogana Duriana. Tym razem łej. Wysłuchało ich ponad 20 tysięcy słuchaczy. poprowadził on podczas festiwalu WOSPRiTV w utworach W 1965 roku dyrektor Karol Stryja założył festiwal, który Sarjana, Adżemiana i Chaczaturiana (I Koncert skrzypcowy przetrwał 19 lat i sześciokrotnie przyciągał tłumy melomanów. z partią solową Igora Frołowa). Józef Kański na łamach „Ru- Mało kto przypuszczał, że w czasach nakazywanej sympatii chu Muzycznego” zdecydowany prymat wśród festiwalowych dla „wielkiego brata” żywym i autentycznym zainteresowa- solistów przyznał pianiście z NRD Peterowi Roselowi, który niem cieszyć się będą festiwale muzyki rosyjskiej i radzieckiej. zabłysnął wspaniałą wirtuozerią w najeżonym technicznymi Zwłaszcza, gdy wtajemniczeni wiedzieli, że festiwal miał być trudnościami II Koncercie Prokofiewa. Trzeci jego koncert grał swoistym kołem ratunkowym dla dyrektora i instytucji. Z któ- młody bułgarski pianista Krasimir Gatew, a Koncert skrzyp- regoś wcześniejszego wyjazdu Orkiestry do Europy zachod- cowy Czajkowskiego - laureat moskiewskiego konkursu jego niej kilku muzyków nie wróciło (młodszym wyjaśniam: takie imienia, Wiktor Trietiakow. Co prawda - pisał Józef Kański - przypadki zdarzały się w czasach, gdy o uzyskaniu paszportu w stosunku do pianistów biorących udział w Festiwalu miarodajna na prywatny wyjazd na zachód można było sobie jedynie poma- ocena recenzencka nie jest możliwa (zwłaszcza, gdy idzie o kwestię rzyć). Żeby uniknąć szlabanu na przyszłe zagraniczne wyjazdy tonu), bowiem fortepian, jakim aktualnie dysponuje Filharmonia

179 Śląska, nie nadaje się już na dobrą sprawę w ogóle do celów kon- Śląskiego przedstawiła operę „Nos” D. Szostakowicza według certowych: ma dźwięk krótki, rozbity, drewniany i żadne wysiłki satyrycznego opowiadania Gogola. Główną rolę asesora, który nie są w stanie wydobyć zeń pięknego tonu. Wiktor Trietiakow utracił swój nos, kreował Edward Akimow. Spektakl muzycznie wystąpił w koncercie otwierającym festiwal wespół z filhar- przygotowany przez Giennadija Rożdiestwienskiego, w Kato- monikami śląskimi pod dyrekcją Karola Stryji, którzy wykonali wicach poprowadził Władimir Agronski. Fetowanym gościem tez II Symfonię Rodiona Szczedrina. W koncercie finałowym tego festiwalu był też przewodniczący Związku Kompozytorów gospodarze wystąpili pod batutą Romana Matsowa z Estonii Radzieckich (od 1948 roku!) Tichon Chriennikow. W koncercie z Tamarą Gusiewą, laureatką pierwszego powojennego Kon- filharmoników, otwierającym festiwal, pod batutą Karola Stryji kursu Chopinowskiego. Obok koncertu S. Rachmaninowa, wy- wykonał on partię solową swego II Koncertu fortepianowego. konano VII Symfonię „Leningradzką” D. Szostakowicza; podczas Obejrzał też bytomską inscenizację swojej opery „Niepożądany tego festiwalu zaprezentowano jeszcze jego symfonie I i IX. zięć” pod batutą Kamała Abdułajewa. Jeszcze jeden spektakl W festiwalu gościli ponadt: Orkiestra Symfoniczna z Lipska zapewnił festiwalowi w 1976 roku Teatr Wielki z Łodzi, który z dyrygentem Herbertem Keglem, Orkiestra Filharmonii z Ruse przedstawił balet „Gajane” Arama Chaczaturiana. Na tym festi- (Bułgaria), która wystąpiła pod dyrekcją Aleksandra Wladige- walu gościli także: filharmonicy bydgoscy pod dyrekcją swego rowa (w Katowicach) i Ilji Temkowa (w Rybniku, Cieszynie, ówczesnego szefa, Antoniego Wita i z Tatianą Nikołajewą (w Bielsku i Częstochowie), Orkiestra Kameralna z Kijowa z dy- jej Koncercie fortepianowym), filharmonicy olsztyńscy i wiolon- rygentem Antonem Szarojewem i żeński Kwartet Smyczkowy czelistka Wiktoria Jagling pod dyrekcją Janusza Przybylskiego, im. Sergiusza Prokofiewa z Moskwy. Opera Śląska dała polską Cappella Cracoviensis oraz Orkiestra PR z Krakowa pod dyrek- prapremierę baletu „Prometeusz” Emina Aristokesjana w chore- cją Krzysztofa Missony. Festiwal zamknęli muzycy Filharmonii ografii Zbigniewa Koryckiego, pod muzycznym kierownictwem Narodowej pod batutą Witolda Rowickiego. ormiańskiego dyrygenta Jakuba Woskanjana. V Festiwal Muzyki Rosyjskiej i Radzieckiej (grudzień 1980) III Festiwal Muzyki Rosyjskiej i Radzieckiej w 1972 r. łączył zaprezentowano jako cykl koncertów monograficznych, poświę- się z 50. rocznicą powstania Związku Socjalistycznych Republik conych Czajkowskiemu, Musorgskiemu, Rachmaninowowi, Radzieckich, musiał więc mieć szczególnie okazały charakter. Prokofiewowi, Strawińskiemu i Szostakowiczowi. Odbywał się Przyjechały do Katowic: Moskiewska Orkiestra Symfoniczna w atmosferze strajków na Wybrzeżu i Śląsku oraz powstawania pod dyrekcją Weroniki Dudarowej, Händelfestspielorchester „Solidarności”. Zmalała drastycznie liczba gości z ZSRR. Przy- z Halle pod dyrekcją Thomasa Sanderlinga, Filharmonia z Bur- jechała niezawodna Tatiana Nikołajewa, a także: Filharmonia gas pod batutą Todora Stojkowa, Chór i Orkiestra Filharmonii Ostrawska i Otokar Trhlik, Orkiestra Symfoniczna z Halle Krakowskiej z Jerzym Katlewiczem, pianiści Tatiana Nikołajewa i Olaf Koch, Orkiestra Kameralna Jerzego Maksymika oraz i Jewgienij Mogilewski, wiolonczelistka Natalia Szachowska, Filharmonia Bałtycka i Zygmunt Rychert, Wiesław Ochman znakomici polscy śpiewacy: Krystyna Szostek-Radkowa, (koncert inauguracyjny filharmoników śląskich pod batutą Ka- Stefania Woytowicz, Bogdan Paprocki i Adam Szybowski. rola Stryji) i Leonard Andrzej Mróz. WOSPRiTV z Tadeuszem Soliści Akademickiego Teatru Opery i Baletu z Moskwy na Żmudzińskim dyrygował Jacek Kaspszyk Opera Śląska dała scenie Opery Śląskiej wystąpili pod batutą Kemała Abdułaje- polską prapremierę „Kościeja nieśmiertelnego” Rimskiego-Kor- wa w „Eugeniuszu Onieginie” P. Czajkowskiego. Filharmonicy sakowa pod dyrekcją Antoniego Dudy, w inscenizacji Henryka Śląscy pod batutą Karola Stryji z Krystyną Szostek-Radkową Konwińskiego. Wznowiła też „Carmen” Bizeta-Szczedrina. i trzema chórami (PR z Wrocławia, ZHP z Warszawy i katowic- Organizację VI Festiwalu Muzyki Rosyjskiej i Radzieckiej kie „Ogniwo”) wykonali Oratorium „Na straży pokoju” Sergiusza w 1984 r. powierzono Agencji Artystycznej „Silesia”. Filharmo- Prokofiewa. Jego utwory wykonywano niemal w każdym festi- nicy pod batutą Jerzego Salwarowskiego festiwal zainaugurowa- walowym koncercie, tak więc w ramach całego festiwalu odbył li. Symfoniczne koncerty dały jeszcze Filharmonia z Ostrawy się jeszcze jeden – minifestiwal Prokofiewa. i Otokar Thrlik, WOSPRiTV z Grigorijem Żislinem pod Festiwal IV w 1976 r. (tym razem w październiku) wyznaczyły dyrekcją Petera Lilje, szefa Filharmonii w Tallinie oraz - dla siedemdziesiąta rocznica urodzin i pierwsza śmierci Dymitra młodzieży - filharmonicy śląscy z Urszulą Mitręgą przy forte- Szostakowicza. Do Katowic przyjechał syn kompozytora, pianie i Karolem Stryją. Polityczny klimat znów niezbyt sprzyjał Maksym. Poprowadził filharmoników śląskich w X Symfonii obecności artystów rosyjskich. Festiwal stracił rację bytu. i pieśniach na bas (wystąpił Georgij Selezniow) i orkiestrę W latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku czterokrotnie swego ojca. Moskiewska Opera Kameralna na scenie Teatru zorganizowano Dni Muzyki Organowej. Wypełniały je przede

180 wszystkim recitale, ale zdarzały się i koncerty symfoniczne: Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga. Niemniej filharmonicy W 1971 roku filharmonicy wystąpili pod batutą Otokara Trh- chętnie włączają się w festiwale międzynarodowe, jak Śląskie lika i z czeskim organistą Ferdinandem Klindą. 4 lata później Jesienie Gitarowe w Tychach oraz regionalne, jak Śląskie Dni Józef Serafin z towarzyszeniem filharmoników pod batutą Muzyki Współczesnej, symfoniczne prologi Festiwali Muzyki Karola Stryji grał Koncert g-moll op.4 G.F. Händla, a w 1977 Kameralnej „Kwartet Śląski i jego goście”, Mikołowskie Dni roku Andrzej Chorosiński i filharmonicy częstochowscy pod Muzyki. Od 1996 roku jesteśmy na wszystkich Festiwalach batutą Zygmunta Hassy wykonali Koncert organowy Tadeusza Kompozytorów Polskich, które pod patronatem Henryka Paciorkiewicza. Kolejne Dni Muzyki Organowej zorganizowa- Mikołaja Góreckiego z wielkim rozmachem odbywają się no dopiero po 11 latach. Zamknął je koncert filharmoników pod w Bielsku-Białej. Sporo jeździmy i dalej. dyr. Karola Stryji i czeskiego solisty Vaclava Rabasa. Podczas W Międzynarodowych Festiwalach Muzyki Współczesnej tego koncertu wykonano organowy Koncert F-dur Xawerego „Warszawska Jesień” uczestniczymy od pierwszej jego edycji Brixiego. Kiedy uaktywniła się koncertowa działalność ka- w 1956 roku. Filharmonicy w Warszawie wystąpili 12. i 13. towickiej Akademii Muzycznej, środowisko uczelni zaczęło października z dwoma koncertami pod dyrekcją Stanisława organizować wiele koncertów organowych w śląskich kościo- Skrowaczewskiego i Karola Stryji. Gorące to były dni. Kilka- łach. Filharmoniczne Dni Muzyki Organowej zamarły niejako naście dni wcześniej Piotr Skrzynecki w Krakowie dał pierwszą naturalnie. Dziś trudno byłoby je wskrzesić, bowiem Zabrze premierę swojej „Piwnicy”. Trwała I „Warszawska Jesień” i ... odebrało Filharmonii Śląskiej instrument kiedyś rzeczywiście VIII Plenum KC PZPR (pierwsze, które „odbywało się pod należący do tego miasta. Do dziś nie pochwalono się niestety, naciskiem mas i pod kontrolą klasy robotniczej”), gdy do War- gdzie w Zabrzu można obecnie posłuchać brzmienia organów szawy zmierzały pancerne dywizje radzieckie z Legnicy i spod z Filharmonii Śląskiej.... Kołobrzegu. W dniu zakończenia festiwalu było już spokojniej Jedną z największych artystycznych manifestacji w regionie i nie bez nadziei na lepszą - jak się wówczas wydawało - przy- są od kilkunastu lat Międzynarodowe Festiwale Młodych szłość; Władysław Gomułka wybrany został I sekretarzem Laureatów Konkursów Muzycznych, organizowane przez partii. Instytucję Promocji i Upowszechniania Muzyki „Silesia”. Pierwszym utworem, jaki filharmonicy śląscy pod batutą Ka- Bardzo podobne - Festiwale Laureatów Międzynarodowych rola Stryji wykonali na „Warszawskiej Jesieni” 12 października Konkursów Muzycznych - Filharmonia Śląska zorganizowała 1956 roku była III Symfonia Bolesława Szabelskiego. Potem, w latach 1979, 1980 i 1981. W pierwszym z filharmonikami podczas trzydziestu wizyt na tym chyba najważniejs pod dyrekcją Antoniego Wita wystąpili skrzypek i altowiolista zym na świecie przeglądzie muzyki współczesnej, dawaliśmy Wiesław Kwaśny i Zdzisław Polonek, a pod batutą Jerzego m.in. światowe prawykonania Improwizacji (1959, dyrygował Salwarowskiego - pianista Andrzej Ratusiński. Recitale dali Andrzej Markowski) i Koncertu fortepianowego (1978, dyry- amerykańscy pianiści Neal Larrabee i Dean Kramer. W 1980 gował Karol Stryja, solistą był Tadeusz Żmudziński) tego roku z recitalami wystąpiły Kaja Danczowska i japońska pianist- kompozytora. W pierwszym warszawsko-jesiennym występie ka Rinko Kobayashi, a z orkiestrą wystąpili skrzypek Krzysztof PFŚ zabrzmiała też Mała uwertura Wojciecha Kilara. Z jego Śmietana (pod dyrekcją Wojciecha Michniewskiego) i pianistka dorobku na kolejnych „Warszawskich Jesieniach” po raz pierw- Urszula Mitręga (pod dyrekcją Marka Pijarowskiego). Andrzej szy na świecie filharmonicy śląscy pod dyrekcją Karola Stryji Ratusiński i Antoni Wit wystąpili z filharmonikami również na wykonywali m.in. Herbsttag (1961, z solowym udziałem Kry- festiwalu w 1981 roku. Pod dyrekcją Jerzego Salwarowskiego styny Szostek- Radkowej), Riff 62 (1962), Générique (1963), fortepianową transkrypcję Koncertu skrzypcowego D-dur L. van Upstairs-Downstairs (1971), zaś pod batutą Jerzego Swobody Beethovena zagrała Anna Maria Stańczyk. Elżbieta Tarnawska dawaliśmy tam kolejne prezentacje takich Kilarowych dzieł, jak wystąpiła w Wieczorze Muzyki i Poezji a Urszula Mitręga, Piotr m.in. Krzesany, Kościelec 1909, Exodus i Angelus. Ze światowych Kusiewicz i Jerzy Mechliński w recitalu, w którym prezentowali prawykonań warszawsko-jesiennych dzieł Henryka Mikołaja się i jako wokaliści a zarazem instrumentaliści. Recitale dali Góreckiego na konto filharmoników śląskich wpisujemy zaś: też Daniel Stabrawa (skrzypce) i Elżbieta Stępień-Stabrawa Epitafium (1958, dyrygował Andrzej Markowski), Canti stru- (fortepian) oraz flecistka Jadwiga Kotnowska z Barbarą Halską mentali (1962) i Choros 1 (1964, dyrygował. Karol Stryja). (fortepian). Od 1978 roku uczestniczymy też w drugiej z najszacowniej- Obecnie Filharmonia Śląska własnych festiwali nie orga- szych manifestacji artystycznych w Polsce, w świecie równie nizuje. Całą uwagę skupia na Międzynarodowym Konkursie cenionej jak „Warszawskie Jesienie” - w Międzynarodowym Fe-

181 stiwalu Oratoryjno-Kantatowym „Wratislavia Cantans”. Wiel- również z grona zagranicznych gwiazd. Na 63. Międzynaro- ki był nasz wrocławski debiut. Monumentalne War Requiem dowym Festiwalu „Arena di Verona” w 1985 r. występowali Benjamina Brittena pod batutą Karola Stryji wykonali wtedy: z filharmonikami śląskimi m.in. Elena Obrazcowa i Jewgienij katowiccy filharmonicy i przygotowany przez Jana Wojtachę Nesterenko, a w „Karynckim Lecie” w Villach tego samego roku Chór PFŚ, kierowany przez Bronisławę Wietrzny Chór Chło- koncertował z nimi wielki tenor Nicolai Gedda. pięcy Filharmonii w Krakowie oraz Stafania Woytowicz, Ruben Renoma filharmoników śląskich sprawiła, że ponawiały Lisicjan i Andrzej Bachleda. Wyborne recenzje spowodowały, zaproszenia międzynarodowe festiwale, m.in. we włoskiej że szybko do Wrocławia zaproszono nas ponownie i ponownie. Lucce, niemieckiej Kilonii, austriackim Steyr, francuskim Séte, Byliśmy nad Odrą już kilkanaście razy. Po „Warszawskich Je- szwajcarskim Sion, Bruckner-Fest w Linzu, Händel-Festspiele sieniach”, „Wratislavia Cantans” jest najczęściej przez artystów w Halle, i po wielekroć - Festiwal Muzyki Francuskiej w La Filharmonii Śląskiej odwiedzanym festiwalem. Chaise-Dieu. Po raz pierwszy na nim byliśmy w 1981 roku. Po Za granicą festiwalowy debiut filharmonicy śląscy przeżyli występie w La Chaise-Dieu w roku 1995, krytyk J. Beyssac pisał w 1958 roku w Czechosłowacji podczas Ostrawskiego Maja. m.in.: Jerzy Swoboda, który zastąpił w 1990 rku. Karola Stryję Później, od 1979, roku siedem razy prezentowaliśmy się tam jako dyrektor Filharmonii Śląskiej w Katowicach, jest młodym na „Janačkowym Maju”. Na najważniejszym w Czechach fe- szefem, bogatym już w doświadczenie muzyczne. Prowadzi on stiwalu, na „Praskiej Wiośnie” zadebiutowaliśmy w 1973 roku swoją orkiestrę z talentem godnym największych muzyków, w tym muzyką wyłącznie polską. Orkiestra i Karol Stryja z Józefem i swoich, uważnie śledzących jego batutę, odtwarzających swoją grą Stomplem i Urszulą Trawińską-Moroz wykonali wtedy Tren wszystkie niuanse, które im wskazuje. Z przyjemnością usłyszymy tę „Ofiarom Hiroszimy” K. Pendereckiego, Koncert fortepianowy orkiestrę w następnych wykonaniach Mozarta, Hummenla, Lesu- f-moll F. Chopina, Erotyki T. Bairda i Livre pour orchestre W. eura i Berlioza. Z Jerzym Swobodą i siostrami Katią i Marielle Lutosławskiego. Tego samego roku po raz pierwszy gościliśmy Lebeque grali wtedy filharmonicy m.in. efektowny Koncert na w Kilonii na „Kieler Festwoche”. Siedem lat później na tym dwa fortepiany Francisa Poulenca. Szczególne pochwały w ko- festiwalu filharmonicy, Karol Stryja i Tadeusz Żmudziński za- lejnych dniach zdobywały też interpretacje Obrazków z wystawy proponowali kilońskim melomanom m.in. Krzesanego W. Kilara Musorgskiego-Ravela, „Pastoralnej” Ludwiga van Beethovena i IV Symfonię koncertującą op. 60 K. Szymanowskiego. i (z filharmonicznym chórem) Te Deum Hektora Berlioza. Sześciokrotnie Filharmonia Śląska była zapraszana do „Powiew geniuszu”, „Bez cienia”, „Trzydzieści minut przyjemności bułgarskiego Ruse na „Martenski Muzikalni Dni” (Marcowe i czterdzieści minut szczęścia” to tylko niektóre tytuły francuskich Dni Muzyczne). Po raz pierwszy występowaliśmy tam pięcio- recenzji tamtego występu katowiczan. krotnie z Reginą Smendzianką i śpiewaczką Marią Żak w 1967 Nie dziwi zatem, że w różnych miejscach chcą nas widzieć roku, a z Tadeuszem Żmudzińskim i Mariną Hristovą-Klimek i słuchać nie tylko jeden raz. Takie ponowne festiwalowe zapro- (sopran) powtórzyliśmy wyjazd na dwa koncerty do Ruse ( szenia czynią z filharmoników śląskich dobrymi ambasadorami byliśmy wtedy jeszcze w Sofii i Bukareszcie) trzy lata później. polskiej kultury. Jeśli sobie uzmysłowimy, że na przykład w 1989 Potem Bułgaria w marcu była naszym celem jeszcze cztery r. filharmonicy na przełomie maja i kwietnia występowali pod razy. Sześciokrotnie też jeździliśmy bliżej - pod Wawel na batutami Artura Tamayo, Marca Fostera i Karola Stryji w Por- Międzynarodowe Festiwale „Muzyka w Starym Krakowie” i do tugalii, uczestnicząc aż w trzech międzynarodowych festiwalach Częstochowy na Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej (m.in. Encontros Gulbenkian de Musica Contemporánea), za- „Gaude Mater”. raz potem muzykowali w Hiszpanii, latem dali 17 koncertów Od 1980 roku pięciokrotnie zapraszano nas latem do Wiednia we Francji a w listopadzie odbyli wielokoncertowe tournée po na Międzynarodowy Festiwal Muzyczny „Wiener Musik Som- Niemczech i Austrii, w swych programach prezentując dzieła: mer”. Debiutancki nasz program na tym festiwalu wypełniły: H. Wieniawskiego. W. Lutosławskiego, K. Pendereckiego, czy Uwertura do opery „Bajka” S. Moniuszki, Koncert skrzypcowy W. Kilara, owej roli ambasadorów nie sposób przecenić. e-moll F. Mendelssohna i IV Symfonia P. Czajkowskiego. Dy- rygował Karol Stryja, a solistą był Krzysztof Jakowicz. Festi- Marek Skocza walowych partnerów tak doborowych, jak: Krzysztof Jakowicz, Tadeusz Żmudziński, Halina Czerny-Stefańska, Konstanty (W tekście wykorzystałem niepublikowany materiał Marka Brzeźniaka) Andrzej Kulka, , Kaja Danczowska, Zdzi- sława Donat, Józef Homik, czy Jadwiga Gadulanka, mieliśmy

182 Filharmonia Śląska w festiwalach Františkovy Lázné 1958 Muzyka w Starym Krakowie 1983, 1991, międzynarodowych Händel-Festspiele, Halle 1979, 1985, 1987 1992, 1993, 1994, 1995, 2004 Internationales Brucknerfest, St.Florian Olomoucké Hudebni Jaro 1973, 1981, 1987 Auslandskulturtage, Fürth 1976, 1986, 1985 Ostravský Maj 1958 1988 Janačkùv Maj 1979, 1981, 1985, 1987, 1991, Polacos – Obchody Roku Polskiego Bruckner-Fest, Linz 1978, 1981 1993, 1998 w Hiszpanii, , Barcelona 2002 Carinthischer Sommer,Villach 1985 Kieler Festwoche 1973, 1980 Polen Vecka Musikveckan, Ostersund 1976 Das Musik Protokoll 1983 im Steyrischen Luglio Internazionale di San Marino 1975 Polski Festiwal w Taipei 1995 Rundfunk 1983 Manifestazioni di Primavera, Modena Pražské Jaro 1973 Dni Kultury Polskiej, Ostrava 1971, 1972 1972 Primavera a Vicenza 1970 Dni Muzyki Organowej, Gliwice 2001 Marcowe Dni Muzyczne, Ruse 1967, 1970, Printemps Culturel du Valenciennois, 1972, 1974, 1980, 1985 Encontras Gulbenkian de Música Con- Douchy les Mines 1988 temporánea, Lizbona 1989 Mariánské Lázné 1958 Sagra Musicale Lucchese, Lucca 1970, Erlanger Auslandskulturtage 1976 Międzynarodowy Festiwal Gitarowy, Żory 1972 1994 Europa Pokoju, Katowice 1994 Sagra Musicale Malatestiana,Rimini 1994 Międzynarodowy Festiwal i Konkurs Gita- Europejski Miesiąc Kultury, Kraków 1992 Schubertiade, Dorzbach 2003 rowy „Śląska Jesień Gitarowa ”, Tychy 1986, Feira International de Lisboa, Lizbona 1988,1992,1994,1998 Semena de Música do Corpus Lucense 1989 1989 Międzynarodowy Festiwal i Konkurs Ze- Festival de Beaujolais, Monsols 1986 społów Kameralnych „Ghitaralia”, Prze- Steierischer Herbst, Graz 1983 Festival de Berlioz, La Coté Saint-André myśl 1999 Steyrischer Herbst 1975, 1995 Międzynarodowy Festiwal Majowy, Brzeg Swansea Festiwal of Music and Arts 1964 Festival de la Mer, Sète 1981, 1992 1992 Światowe Dni Muzyki,Warszawa 1992 Festival International de Música „Ciudad Międzynarodowy Festiwal Muzyczny, de Ubeda” 1989 Światowy Festiwal Międzynarodowego Tisznof 1997 Towarzystwa Muzyki Współczesnej, Festival International de Música Algarve, Międzynarodowy Festiwal Muzyki Kame- Warszawa 1968 Faro 1989 ralnej, Český Krumlov 2003 „Vario Art” Zwettel Kultur-Festival 1983 Festival International de Música de Astu- Międzynarodowy Festiwal Muzyki Orato- Warneńskie Lato Muzyczne 1985 rias, Gijon 1989 ryjno-Kantatowej „Wratislavia Cantans” Wien Modern 1989 Festival International de Música de Ovie- 1978, 1979, 1980, 1981, 1982, 1983, 1987, do 1989 1991, 1992, 1995, 1998, 2000, 2001, 2003 Wiener Musik-Sommer 1980, 1984, 1987, 1990,1991 Festival International de Teatro, Música, Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakral- Danza, Zaragoza 1989 nej „Gaude Mater”, Częstochowa 1991, 630. Festival Opera-Baletto-Concerti, 1992, 1993, 1994, 1999, 2002 Arena di Verona 1985 Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakral- Festival Tibor Varga, Sion-Valais 1981, nej na Podbeskidziu „Sacrum in Musica”, 1984, 1985 Bielsko-Biała-Aleksandrowice 2001, 2003 Festivale de la Musique Française de la Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakral- Chaise-Dieu 1981, 1984, 1990, 1992 nej, Brno 1999 Festiwal Bohuslava Martinù, Brno 1966 Międzynarodowy Festiwal Muzyki Wokal- Festiwal d’Art Lirique, Antibes 1991 nej „Viva il Canto ”,Cieszyn 1999, 2001 Festiwal de la Musique de St. Maxim 1992 Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współ- czesnej „Warszawska Jesień” 1956, 1958, Festiwal de Opera, La Coruña 1991 1959, 1961, 1962, 1963, 1964, 1965, 1968, Festiwal Muzyki Rosyjskiej i Radzieckiej, 1969, 1971, 1972, 1978, 1980, 1981, 1984, Katowice 1965, 1968, 1972, 1976, 1980, 1985, 1986, 1987, 1990, 1991, 1992, 1993, 1984 2000, 2001 Festiwal w Atenach 1995 Musik Vid Siljan Leksand, Rättvik 1976 Festspiele Berlin 1985

183 Przybliżyć muzykę młodym słuchaczom KAROL BULA

intensywności życia muzycznego w danym środowisku dzieci i młodzież szkolna. W tej sytuacji cenna jest każda ini- decyduje w głównej mierze działalność powołanych cjatywa, zapewniająca młodym ludziom dostęp do wartościowej Ow tym celu instytucji muzycznych: filharmonii, teatrów muzyki, zwłaszcza gdy sondaże i badania wskazują na to, iż operowych, agencji koncertowych, centrów kultury, towarzystw można mieć nadzieję na jej akceptację. muzycznych itp. W tym zespole filharmonia postrzegana jest Filharmonia Śląska była jedną z pierwszych w kraju placówek zwykle jako placówka artystyczna zajmująca się organizacją artystycznych, które podjęły działalność koncertową zaadre- koncertów symfonicznych. Nie jest to jednak jedyna forma sowaną do ludzi młodych. Tuż po jej powołaniu, w czasach, aktywności, z założenia bowiem filharmonie prowadzą działal- gdy inne filharmonie i państwowe orkiestry symfoniczne ność wielonurtową, uwzględniającą możliwie szeroki wachlarz borykały się z problemem zapewnienia odpowiedniego re- zainteresowań, potrzeb i oczekiwań środowiska, w którym pertuaru dorosłym słuchaczom, tutaj znaleziono czas i siły, przyszło im egzystować. by zainicjować i prowadzić koncerty dla młodzieży szkolnej. W Polsce, być może w wyniku zaobserwowanych niedostat- Imprezy muzyczne z udziałem orkiestry symfonicznej, a także ków szkolnej edukacji muzycznej, filharmoniom przypisuje solistów oraz mających w tej działalności kolosalne znaczenie się również ogromną rolę w zakresie udostępniania i uprzy- prelegentów, nazywane po prostu „koncertami szkolnymi”, stępniania muzyki dzieciom i młodzieży szkolnej. Wbrew znalazły się w planach działalności Filharmonii niemal powszechnie panującym poglądom młodzi ludzie są bardzo od początku jej istnienia. Dzięki nim młodzież Katowic, chłonnymi i wdzięcznymi odbiorcami muzyki artystycznej. a z czasem również młodzież innych miast (m.in. Bielska, Nie obciążeni uprzedzeniami, z podobnym zaangażowaniem Gliwic, Zawiercia, a także znajdującego się wtedy w obrębie odnoszą się tak do muzyki uznanych kompozytorów, jak i do województwa śląsko-dąbrowskiego Opola) wprowadzana była tej, która powstała w czasach nowszych, a także tej, która od- mniej lub bardziej systematycznie w tajniki muzyki symfonicz- zwierciedla współczesne nurty, łącznie z jazzem i utworami nej. Utwory Mozarta, Beethovena, Chopina, Czajkowskiego, popularno-rozrywkowymi. w wykonaniu orkiestry symfonicznej i tej miary solistów, jak Województwo śląskie jest aglomeracją o wyjątkowo dużej np. Halina Czerny-Stefańska, Władysław Kędra, Stanisław gęstości zaludnienia, przy czym znaczną część ludności stanowią Szpinalski, zapewniały młodzieży już w pierwszych latach istnienia Filharmonii obcowanie z prawdziwie wielką sztuką. Towarzyszące wykonaniom komentarze słowne, wygłaszane przez kompetentnych zwykle prelegentów (byli wśród nich Ali- na Nowak-Romanowicz – późniejsza wykładowczyni PWSM w Katowicach i Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Józef Powroźniak – późniejszy rektor PWSM w Katowicach, Stanisław Hadyna – publicysta muzyczny, późniejszy kierownik artystyczny Zespołu „Śląsk”, Marcin Kamiński, Marcin Szeli- giewicz i Marian Łęgowski – pedagodzy i późniejsi dyrektorzy szkół muzycznych), przybliżały niedoświadczonym odbiorcom utwory zamieszczane w programach koncertów. O ile w pierwszych latach działalności z dobrodziejstwa kon- certów filharmonicznych korzystała jedynie młodzież katowicka – dla niej rokrocznie organizowano w siedzibie placówki, jak wynika z zachowanych dokumentów, kilkanaście (w pierwszym sezonie 18) poranków symfonicznych, to począwszy od sezonu koncertowego 1948/49 koncerty symfoniczne dla młodzieży szkolnej odbywały się również poza siedzibą Filharmonii Śląskiej – wśród pokaźnej liczby 61 koncertów wyjazdowych w tym sezonie wymienia się 8 koncertów szkolnych. Ponadto

Andrzej Schmidt

184 młodzież z pobliskich miast – Bytomia, Chorzowa, Mysłowic, Sosnowca, Siemianowic i in. – przyjeżdżała na koncerty szkolne do Katowic. W kolejnych latach liczba koncertów symfonicznych dla młodzieży szkolnej rosła, dyrekcja Filharmonii podejmowała też starania, by zapewnić im młodych, utalentowanych, a przy tym oczywiście wykształconych prelegentów. Tak więc w latach pięćdziesiątych prelekcje w koncertach szkolnych powierzano Andrzejowi Schmidtowi – późniejszemu pedagogowi Akademii Muzycznej w Katowicach, Januszowi Mentlowi – późniejszemu redaktorowi Telewizji Śląskiej i Karolowi Buli – późniejszemu pedagogowi Akademii Muzycznej w Katowicach i publicyście muzycznemu. Z początkiem lat sześćdziesiątych doszła do nich absolwent- ka PWSM w Katowicach, Kamila Kiełbińska, która pozostała koncertom szkolnym wierna po dziś dzień, a następnie Ewa Pawlik-Żmudzińska – obecna dyrektor Instytucji Promocji i Upowszechniania Muzyki „Silesia”, zaś w latach osiemdzie- siątych absolwentka Akademii Muzycznej w Katowicach, Da- nuta Węgrzyk. Sporadycznie koncerty dla młodzieży szkolnej komentowali też Bronisława Polok i Edward Krysta – członek Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Śląskiej. W latach sześćdziesiątych krąg stałych odbiorców szkolnych Kamila Kiełbińska na tle orkiestry koncertów symfonicznych poszerzył się o młodzież licealną Zabrza (koncerty dla młodszych słuchaczy prowadziła w tym samym czasie Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Górniczej w Zabrzu), która, korzystając z pojemnej sali Domu Muzyki i Tańca, mogła szczególnie licznie uczestniczyć w gościnnych koncertach Filharmonii Śląskiej. U progu lat siedemdziesią- tych również w sali Pałacu Kultury Zagłębia w Dąbrowie Górniczej rozbrzmiewała muzyka symfoniczna, adresowana do młodzieży szkolnej. W miarę zwiększania się kręgu odbiorców tego typu kon- certów zmieniał się ich charakter. Odchodzono stopniowo od zwyczaju prezentowania w nich repertuaru aktualnie przygotowywanych koncertów abonamentowych na rzecz programów układanych z myślą o możliwościach odbiorczych młodych słuchaczy i potrzebie stopniowego wprowadzania ich w świat muzyki symfonicznej. Koncerty zaczęto układać w cykle tematyczne, pozwalające młodzieży zapoznać się np. z rozwojem środków orkiestrowych, gatunkami i formami muzyki orkiestrowej, stylami muzycznymi, sylwetkami naj- większych twórców muzyki. W ten sposób koncerty szkolne obok niekwestionowanych wartości artystyczno-estetycznych prezentowały również wartości edukacyjne, zaś atrakcyjna ich treść słowno-muzyczna gwarantowała skupioną uwagę młodo- cianego audytorium. To wcale nie tak trudne

185 roku oryginalną nazwę „Młoda Filharmonia”. Powrócono też do układania dla tej działalności rocznych cykli tematycznych o zróżnicowanej treści. Np. w ostatnich latach obok tematów poświęconych wybitnym kompozytorom („Jan Sebastian Bach – w 250. rocznicę urodzin” czy „Edvard Grieg – Chopin Północy”) występują w cyklach tematy kierujące uwagę młodych słucha- czy na gatunki i formy muzyczne oraz zagadnienia struktury dźwiękowej (np. „Architektura i muzyka”, „Muzyka filmowa”, „Słynne symfonie”, „Idea i forma”), zawierające rozważania o stylu w muzyce (np. „Klasycy współczesności”, „Indywidualność i styl”), poruszające problematykę narodową (np. „Muzyka polska”, „Mu- zyka rosyjska”) itp. Trudno wprawdzie dopatrzyć się w planach tematycznych realizowanych w ostatnich kilku latach określonej idei przewodniej, wskazującej na chęć systemowego poszerzania wśród młodych słuchaczy zakresu orientacji muzycznej, nie- mniej uczyniono ponownie ważny krok w kierunku odejścia od traktowania szkolnego koncertu symfonicznego jako formy wypróbowania programu, który ma być następnie prezentowany Traktowanie młodzieży szkolnych koncertów symfonicznych – częściowo lub w całości – w koncertach, których odbiorcą jest na równi ze słuchaczami dorosłymi podkreślały informujące słuchacz doświadczony, a często i krytyk muzyczny. Nasuwa o imprezach drukowane afisze, a przez kilka sezonów koncerto- się tu zresztą wniosek, by również na koncerty przeznaczone wych (niestety, ze względów oszczędnościowych zrezygnowano dla młodych odbiorców zaprosić od czasu do czasu recenzenta z czasem z tej formy komunikowania się z młodocianymi od- muzycznego. biorcami) również drukowane objaśnienia, będące znakomitym Warto podkreślić, że zasięg oddziaływania koncertów „Mło- uzupełnieniem dla towarzyszącego prezentowanym programom dej Filharmonii” w ciągu ostatnich lat znacznie się zwiększył. lapidarnego z konieczności słowa żywego. By młodzież bar- W okresie od października do maja w 3-4 koncertach miesięcz- dziej zachęcić do uważnego słuchania koncertów, roczne cykle nie uczestniczy obok młodzieży z licznych katowickich szkół zamykano koncertem-quizem, w którym uczestnicy mogli młodzież szkolna Bytomia, Chorzowa, Chrzanowa, Dąbrowy wykazać się nabytą w koncertach (a także poza nimi, gdyż ge- Górniczej, Gliwic, Jaworzna, Lędzin, Łazisk Górnych, Mikoło- neralnie przyjęto, że koncerty w Filharmonii mają zachęcać do wa, Mysłowic, Orzesza, Pszczyny, a nawet tak odległych miast poszerzenia kontaktów z muzyką również poza tą instytucją) jak Nakło Śląskie, Jastrzębie, Racibórz, czy Sławków. znajomością problematyki muzycznej. Nie rezygnowano przy W okresie zwiększonego zainteresowania dyrekcji Filhar- tym z elementów zabawowych, np. polecenia zadyrygowania monii Śląskiej oraz zatrudnionych w działalności koncertowej filharmoniczną orkiestrą. osób poszukiwaniem nowych form oddziaływania wartościową W trudnych latach osiemdziesiątych starano się zachować muzyką na społeczność śląską (lata siedemdziesiąte) zrodził się zasadę organizowania dwóch koncertów miesięcznie w siedzi- pomysł objęcia koncertami śląskiego środowiska akademickiego. bie Filharmonii – jednego dla szkół licealnych oraz jednego O uzasadnienie celowości takiej inicjatywy nietrudno. Wiado- dla szkół podstawowych – i, jak dalece było to możliwe, nie mo, że wielu wychowanków szkolnych audycji muzycznych po zaniedbywać młodzieży innych miast, przy czym część zadań ukończeniu szkół średnich podejmuje studia na Uniwersytecie scedowano na Śląską Orkiestrę Kameralną, która ze swymi kon- Śląskim, Politechnice Śląskiej, Śląskiej Akademii Medycznej, certami docierała do młodzieży Dąbrowy Górniczej, Sosnowca Akademii Ekonomicznej i na innych uczelniach na ogół usy- i Czeladzi (tu koncerty adresowane były zarazem do dorosłych). tuowanych w Katowicach lub niewielkiej odległości od miasta, Ta forma działalności, niestety, na dłuższą metę zawiodła i od w którym swą siedzibę ma Filharmonia Śląska. Nie zawsze mło- około dziesięciu lat szkolne koncerty symfoniczne odbywają dzi ludzie wyrwani ze swego dawnego środowiska szkolnego, się znów wyłącznie w siedzibie Filharmonii. Dla podkreślenia nawet gdy dzięki koncertom w swoich szkołach osiągnęli już rangi koncertów szkolnych wprowadzano specjalne dla nich wyższy stopień wtajemniczenia w sprawach muzyki, gotowi są nazwy, np. „Pro Musica”, „Pro Sinfonica”, wreszcie w 1997 do podjęcia nowego doświadczenia, jakie wiąże się z obcowa-

186 niem z orkiestrą symfoniczną i to w prawdziwej sali koncertowej. Konieczne było znalezienie atrakcyjnej formuły koncertowej, zachęcającej studiującą młodzież do udziału w filharmonicz- nych koncertach symfonicznych. Tak zrodził się pomysł tzw. koncertów akademickich – imprez zaadresowanych do studen- tów, młodych pracowników akademickich, a także profesorów uczelni. Podjęto próby, polegające na połączeniu koncertu z wy- stąpieniem osób cieszących się wśród młodzieży akademickiej dużym autorytetem –poruszającym dowolny, szczególnie dla niej interesujący temat. Pierwsze tego rodzaju koncerty odbyły się w sezonie koncertowym 1975/76. Do realizacji pierwszego programu zaproszono prorektora Uniwersytetu Śląskiego, prof. dr. hab. Władysława Lubasia z wykładem poruszającym pro- blem funkcji i znaczenia gwary w kulturze narodu. W dwóch kolejnych koncertach cyklu wystąpili świeżo upieczony laureat Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, Krystian Zimerman jako solista recitalu chopinow- skiego i rozmówca oraz – w koncercie, na program którego złożyły się dzieła Mieczysława Karłowicza – opromieniony sławą wielkiego himalaisty Jerzy Kukuczka, który raz jeszcze zastanowił się nad tragiczną śmiercią kompozytora wieczoru Danuta Węgrzyk w lawinie pod Małym Kościelcem. Na tych trzech koncertach, których pomysłodawcą i współrealizatorem był ówczesny prezes choć nieregularnie, na afiszach anonsujących koncerty fil- katowickiego oddziału SPAM, Karol Bula, niestety, się skoń- harmoniczne pojawiała się informacja o kolejnym koncercie czyło. Z przyczyn – jak to określono – organizacyjnych. Ziarno „akademickim”, teraz już z reguły z znamienitym gościem – np. wszak zostało zasiane. Plony zebrano później. Po dwóch latach 22 listopada 1996 z księdzem Stanisławem Puchałą (koncert pomysł organizowania „koncertów akademickich” powrócił. upamiętnił 50-lecie duszpasterstwa akademickiego w Katowi- W grudniu 1977 roku tak właśnie nazwano monograficzny cach), 16 października 1997 roku z pisarzem Ryszardem Kapu- koncert poświęcony Ludwigowi van Beethovenowi z komen- ścińskim, doktorem honoris causa Uniwersytetu Śląskiego, 30 tarzem Kamili Kiełbińskiej. Po nim odbyło się jeszcze w 1978 stycznia 1998 z prof. dr. hab. Tadeuszem Sławkiem, 26 lutego i 1979 roku kilka koncertów o nazwie „koncertu akademickiego” tego samego roku z profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego z komentarzem Ewy Pawlik-Żmudzińskiej; nie różniły się one Władysławem Stróżowskim i 23 maja z prof. dr. hab. Irene- jednak programem od sąsiadujących z nimi terminowo „koncer- uszem Opackim, wreszcie 28 maja 1999 roku z prof. dr. hab. tów szkolnych”, jakkolwiek prezentowane w nich dzieła (m.in. Janem Malickim itd. Koncert f-moll op. 21 F. Chopina, „Harnasie” K. Szymanowskiego, W tych uatrakcyjnianych interesującymi wykładami koncer- Preludia F. Liszta) z pewnością wzbogacały zakres muzycznych tach (treść wykładów była dowolna, niekoniecznie związana doświadczeń młodzieży studenckiej. Dopiero w sezonie 1993/ z prezentowanym repertuarem muzycznym) nie rezygnowano 94, zatem niemal dwadzieścia lat po pierwszym w Filharmonii ze słowa wiążącego odnoszącego się do wykonywanych dzieł Śląskiej „koncercie akademickim”, nastąpił powrót do koncepcji muzycznych – w wielu tych koncertach słowo o muzyce wy- koncertu połączonego z wykładem gościa – wybitnej osobistości głaszała, związana przez kilka lat z Filharmonia Śląską etatem z dziedziny nauki lub sztuki. W pierwszym takim koncercie kierownika biura programowego, Danuta Węgrzyk. z udziałem Orkiestry PFŚ pod dyrekcją Jerzego Swobody, pre- Oczywiście rodzi się pytanie, czy „koncerty akademickie” mają zentującej Uwerturę akademicką op. 80 J. Brahmsa oraz Obrazki szansę pozostać w harmonogramie artystycznych wydarzeń Fil- z wystawy Musorgskiego-Ravela, w charakterze gościa wystąpił harmonii jako stały element. Z pewnością na to zasługują! Krzysztof Zanussi. W następnym koncercie akademickim pt. Odrębny dział upowszechnienia muzyki tworzą organizowa- „Homo ludens i jego muzyka” wystąpił z wykładem wybitny ne przez Filharmonię Śląską koncerty solistyczno-kameralne kompozytor śląski, Witold Szalonek i odtąd co pewien czas, dla dzieci i młodzieży szkolnej, które do lat osiemdziesiątych

187 nazywane były „szkolnymi audycjami muzycznymi” (nazwa ta Filharmonia Śląska ten dział koncertów przejęła, podobnie bywa zresztą i dziś stosowana). Realizowane na terenie całego jak inne filharmonie w naszym kraju, w 1955 roku od dotych- kraju, w poszczególnych filharmoniach od samego początku czasowego ich organizatora – Państwowej Agencji Imprez traktowane były w sposób różny, na ogół w zależności od wyka- Artystycznych „ARTOS”. Wraz z działalnością koncertową zywanego przez kierownictwo danej placówki zrozumienia dla przejęto kierującą komórką Helenę Górską oraz trójkę rzutkich tej formy uprzystępniania muzyki młodemu pokoleniu naszego organizatorów pracy artystycznej: Wacławę Olaszewską-Dydo, społeczeństwa. Wandę Kolarzową i Irenę Siodmok. Zespół ten przez wiele lat realizował rokrocznie ok. 500 koncertów na terenie obecnych dwóch województw: katowickiego i opolskiego. Cenna ta działalność koncertowa Filharmonii Śląskiej, ze względu na mniej spektakularny charakter w porównaniu z koncertami symfonicznymi w siedzibie, prowadzona jakby „w ukryciu”, bo w aulach, salach gimnastycznych, świetlicach, a nawet w holach szkół, czasem w salach domów kultury miast i miasteczek, lecz zwykle dla konkretnej szkoły lub kilku szkół, nie znajduje – podobnie jak szkolne koncerty symfoniczne – od- zwierciedlenia w recenzjach prasowych. Rzadko też uwzględnia- na jest przy opracowywaniu perspektywicznych planów rozwoju kultury muzycznej w regionie – świadczą o tym dane liczbowe dotyczące tej niemal pięćdziesiąt lat realizowanej przez Filhar- monię Śląską działalności koncertowej – toteż pozostawała ona poniekąd na marginesie zainteresowania kierownictwa placów- ki, które zwykle zadowalało się opiniami o wysokim poziomie artystycznym, wyrażanymi przez kontrahentów, a także przez komisje oceniające poziom koncertów w ogólnopolskich prze- Koncert w sali gimnastycznej glądach (konkursach na najlepszą szkolną audycję muzyczną). Hospitowanie audycji szkolnych w terenie, praktykowane przez pewien czas w okresie sprawowania kierownictwa artystycznego Filharmonii Śląskiej przez Karola Stryję (czynił to osobiście lub delegował do tego zadania swoich asystentów), niestety, nie stało się obowiązującą regułą. W 1957 roku kierownictwo Działu Szkolnych Audycji Mu- zycznych w Filharmonii Śląskiej objął Paweł Kotucha. W tym czasie dział ten posiadał trzech etatowych organizatorów pracy artystycznej oraz etatowego prelegenta muzycznego, znanego potem w kraju m.in. z radiowych audycji muzycznych dla dzieci, Andrzeja Schmidta, a dwa lata później powiększył stan zatrudnienia o znakomitą pianistkę – solistkę i kameralistkę Klarę Langer-Danecką. Zważywszy, że współpracowali wtedy z Działem Szkolnych Audycji Muzycznych Filharmonii Śląskiej tej miary pianiści, co Tadeusz Żmudziński, Józef Stompel, An- drzej Jasiński, czy Bernard Biegoń, spośród muzyków WOSPRu skrzypkowie Stanisław Lewandowski, Józef Kania i fagocista Paweł Podleśka, koncertmistrzowie Filharmonii Śląskiej Paweł Święty i Ryszard Fastnacht, cała plejada śpiewaków z Ireną Ku- Młodzież z Państwowego Liceum Pielęgniarskiego w Bielsku-Białej z ekipą delską, Wandą Wolańską, Ireną Torbus, Jerzym Sankiewiczem, Filharmonii Śląskiej a także czołowymi solistami Opery Śląskiej – Eugenią Gwieź-

188 dzińską, Polą Bukietyńską, Stanisławą Marciniak-Gowarzew- szkolnych audycji muzycznych opracowywana była na zlecenie ską, Krystyną Szostek-Radkową, Henrykiem Grychnikiem, Ministerstwa Kultury i Sztuki centralnie przez działającą pod Franciszkiem Wareckim, Marianem Kondellą, Eugeniuszem przewodnictwem Karola Buli Komisję do spraw Upowszech- Kuszykiem, Stefanem Dobiaszem, Włodzimierzem Denysenką nienia Muzyki Wśród Dzieci i Młodzieży przy Zarządzie i Janem Łukowskim, oraz że ścisłe kontakty z katowicką wyższą Głównym Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków). uczelnią muzyczną zapewniały audycjom stały dopływ młodych Szkolne audycje muzyczne Filharmonii Śląskiej weszły wyróżniających się muzyków, nietrudno zrozumieć, dlaczego w nową fazę rozwoju. Reprezentowały one obecnie, podobnie koncerty solistyczno-kameralne dla młodzieży szkolnej w Kato- jak dawniej, wysoki poziom wykonawczy, lecz przygotowywane wickiem reprezentowały wyjątkowo wysoki poziom artystyczny o wiele bardziej rzetelnie pod względem koncepcyjnym i reper- i cieszyły się tak często wyrażanym dla nich uznaniem bezpo- tuarowym, spełniały zdecydowanie lepiej niż dotąd swą funkcję średnio nimi zainteresowanych uczniów i dyrekcji szkół. wychowawczą. Gdy w 1960 roku Ministerstwo Kultury i Sztuki, doceniając Realizacji zadań Filharmonii w zakresie uprzystępniania wagę szkolnego nurtu koncertowego, zorganizowało w War- muzyki młodzieży sprzyjało przyjęcie na etat prelegenta szawie I Ogólnopolski Konkurs Na Najlepszą Szkolną Audycję Kamili Kiełbińskiej (1963), wyróżnionej rok wcześniej na III Muzyczną, pierwsze miejsce wśród prelegentów przyznano re- Ogólnopolskim Konkursie Na Najlepszą Szkolną Audycję Mu- prezentującemu Filharmonię Śląską Andrzejowi Schmidtowi. zyczną w Łodzi nagrodą za najlepszy debiut, a także współpraca Artysta ten, niestety, rok później w wyniku nieporozumień z dy- z kolejną generacją znakomitych muzyków: Czesławem Stań- rekcją opuścił Katowice, przyjmując kierownictwo artystyczne czykiem, Wiesławem Szlachtą, Andrzejem Lorensem, Andrze- działu szkolnych audycji muzycznych w Państwowej Orkiestrze jem Grabcem, Pawłem Puczkiem, Piotrem Czernerem, Pawłem Symfonicznej w Opolu, która przejęła od Filharmonii Śląskiej Głombikiem, Michaliną Growiec, Henryką Januszewską, Zofią prowadzone dotąd przez nią audycje w Opolskiem. Romanowską i całą plejadą młodych, świetnie zapowiadających Jakby na przekór różnym perturbacjom organizacyjnym się artystów Opery Śląskiej (m.in. Mariną Christową-Klimek, i personalnym w dziale audycji Filharmonii Śląskiej u progu Gabrielą Aponiuk-Czerner, Krystyną Neuman, Janem Ballari- lat sześćdziesiątych, liczba koncertów solistyczno-kameralnych nem, Feliksem Widerą, Markiem Ziemniewiczem, Tadeuszem dla młodzieży szkolnej rosła, dochodząc w 1962 roku do nigdy Leśniczakiem). Gdy kilka lat później do grona realizatorów dotąd nie notowanych 540. imprez. U progu sezonu 1961/62 szkolnych audycji dołączyła jeszcze prelegentka Ewa Pawlik- pozyskano do stałej, etatowej pracy Józefa Stompla oraz pre- Żmudzińska, Filharmonia Śląska dysponowała zespołem wy- legenta Karola Bulę. jątkowo wysoko cenionych komentatorów muzycznych, zapra- Kolejny rok przyniósł Filharmonii raczej nieoczekiwany szanych do prowadzenia koncertów dla młodzieży w Warszawie sukces na forum krajowym: III nagrodę zespołową za audycję i wielu innych ośrodkach w kraju. „Rondo i wariacje” (Eugenia Gwieździńska, Józef Stompel, An- W 1977 roku przeszedł w stan spoczynku Paweł Kotucha, toni Róg, Karol Bula) oraz II nagrodę w kategorii prelegentów długoletni kierownik Biura Koncertowego (taką nazwę przyjął muzycznych (Karol Bula) w II Ogólnopolskim Konkursie Na tym czasem dział audycji). Na najbliższy rok jego stanowisko Najlepszą Szkolną Audycję Muzyczną w Krakowie. zajął pianista – wykładowca Akademii Muzycznej w Katowi- Były to lata burzliwe – okres ścierania się poglądów na cach, Józef Zimnik, po czym kierownictwo Biura powierzono temat oblicza i organizacyjnej formuły szkolnych audycji Karolowi Buli, publicyście i wykładowcy Akademii Muzycznej muzycznych. Miały one w konsekwencji doprowadzić w Fil- w Katowicach, który sprawował pieczę nad koncertami w cha- harmonii Śląskiej do korzystnej zmiany stylu pracy. Miejsce rakterze „konsultanta” w latach 1979-1980. pojedynczych wyjazdów na audycje, z kompletowanym często W wyniku dwóch reorganizacji – pierwszej w 1977 roku doraźnie zespołem wykonawczym, zapewniającym im wpraw- i następnej w 1980 roku – wpierw ograniczono, a następnie dzie dzięki wysokiemu poziomowi indywidualnemu artystów odebrano działowi jego samodzielność, podporządkowując go niepodważalne walory artystyczne, lecz wobec przypadkowości wspólnemu dla organizacji wszystkich koncertów – symfonicz- wyboru prezentowanego repertuaru ograniczającym, a czasem nych, kameralnych, solistyczno-kameralnych i recitali – Biuru wręcz niweczącym działania wychowawczo-kształcące, zajęły Koncertowemu. Na jego czele stała w latach 1977-80 Ewa cykle ok. 15-18 koncertów o tym samym temacie, realizowane Pawlik-Żmudzińska, która w związku z przyjęciem nowego sta- przez jedną ekipę wykonawców, z programem przygotowanym nowiska zrezygnowała z funkcji konferansjera muzycznego (nie- zgodnie z koncepcją wynikającą z podjętego tematu (tematyka adekwatną nazwę „prelegent” zastąpiono tym czasem centralnie

189 nazwą „konferansjer”, uzupełnioną o przymiotnik „muzyczny” Począwszy od 1997 roku pieczę nad działalnością koncertową dla odróżnienia od konferansjera występującego w koncertach zaadresowaną do dzieci i młodzieży szkolnej w terenie objęła muzyki rozrywkowej). Po niej przez kilka miesięcy funkcję Jolanta Schmidt, doświadczona w 13-letniej pracy w Filharmo- kierownika Biura pełniła Teresa de Laveaux, a następnie przez nii Opolskiej prelegentka. W pierwszych latach jej opieki nad jeden rok Anna Mechlińska. W 1985 roku stanowisko kierowni- „audycjami szkolnymi” nastąpiło ożywienie nieco zaniedbanej ka Biura objęła Kamila Kiełbińska, rezygnując z dotychczasowej po odejściu Wacławy Olaszewskiej-Dydo działalności koncer- funkcji konferansjera muzycznego. W latach 1981-1988 organi- towej, czego wyrazem była ich znacznie ograniczona liczba. zacją i realizacją koncertów solistyczno-kameralnych dla dzieci Stopniowo wracały do współpracy z Filharmonią szkoły, które i młodzieży szkolnej kierowała Wacława Olaszewska-Dydo, z różnych przyczyn – m.in. ze względu na kłopoty finansowe, jedyna z organizatorek pracy artystycznej dawnych szkolnych a także w wyniku braku motywacji po stronie organizatorów audycji muzycznych (w 1961 roku odeszła z Filharmonii Wan- muzycznych kontaktów – na pewien czas zawiesiły korzystanie da Kolarzowa, w 1973 roku przeszła na stanowisko redaktora z koncertów mimo ich stosunkowo niskiej ceny. Działając przez muzycznego WOSPRiTV Irena Siodmok) – wpierw na stano- wiele lat w oparciu o wypracowane jeszcze w latach osiemdzie- wisku p. o. kierownika do spraw szkolnych audycji muzycznych, siątych w Komisji przy ZG SPAM założenia, ustalano tematykę a następnie zastępcy kierownika Biura Koncertowego do spraw kolejnych rocznych cykli tematycznych. Dążono przy tym do Koncertów Solistyczno-Kameralnych dla Dzieci i Młodzieży możliwie urozmaiconych i atrakcyjnych zestawów tematów, Szkolnej. Zważywszy, że w 1968 roku z pracy etatowego pianisty uwzględniających szeroki zakres zainteresowań młodzieży, i tak działu zrezygnował Józef Stompel, a po czterech latach w stan w każdym cyklu, obok problematyki rozszerzającej horyzonty spoczynku przeszła Klara Langer-Danecka, jego obsada zosta- poznawcze młodzieży o zagadnienia z zakresu podstawowych ła wydatnie uszczuplona. Do pomocy W. Olaszewskiej-Dydo pojęć estetyki muzyki, struktury dzieł muzycznych, stylu mu- delegowani byli pracownicy Biura Koncertowego – na krótko zycznego, znajomości wybitnych indywidualności twórczych – Anna Mechlińska (przed objęciem funkcji kierownika Biura), realizowano tematy związane z praktyką muzyczną szczególnie na nieco dłuższy okres (1985-1987) Janina Kałahur. Zarówno bliską współczesnej młodzieży – np. piosenką, a także różnymi w latach sześćdziesiątych, jak i siedemdziesiątych koncertami przejawami muzyki jazzowej. Drukowano dla szkół informatory solistyczno-kameralnymi Filharmonii Śląskiej objęte były nie- zawierające krótkie omówienia poszczególnych tematów. Nadal mal wszystkie większe miasta regionu, w których istniały szko- dbano o poziom koncertów, jakkolwiek nietrudno nie zauwa- ły stopnia licealnego, w tym: Bielsko-Biała, Pszczyna, Rybnik, żyć, że zmiany, jakie nastąpiły po politycznej i ekonomicznej Żory, Ustroń, Wisła, Racibórz, Piekary Śląskie, Radzionków, transformacji kraju, wycisnęły swe piętno także na tej dziedzinie Tarnowskie Góry, Lubliniec, Dobrodzień, Będzin, Siewierz, działalności. Niełatwo dziś zachęcić wybitnych, wyróżniających Zawiercie. Od chwili przejęcia przez Filharmonię działalności się wysokimi umiejętnościami artystów do udziału w tych jakże koncertowej dla dzieci i młodzieży ekipy artystów docierały odpowiedzialnych, a stanowczo zbyt nisko honorowanych kon- z audycjami również do Sanatorium Przeciwgruźliczego dla certach, zwłaszcza jeśli wziąć pod uwagę trudne często warunki, Dzieci i Młodzieży w Istebnej, przez wiele też lat przy okazji w jakich są realizowane. Toteż częściej korzystać trzeba dziś koncertów w szkołach bielskich dawały one wieczorem koncerty z utalentowanych studentów Akademii Muzycznej, gotowych w Sanatorium Przeciwgruźliczym w Bystrej. w nich występować. Udało się pozyskać dla tej działalności Po przejściu Wacławy Olaszewskiej-Dydo na emeryturę kilku „zaprawionych w bojach” artystów (Antoni Brożek, (1989) Filharmonia pozyskała do organizowania koncertów Henryka Januszewska, Ewa Jaślar, Piotr Kopiński, Bernard emerytowanego dyrektora administracyjnego Opery Śląskiej Maseli, Luba Nawrocka, Roland Orlik, Sabina Olbrich, Anna Ryszarda Barona, którego miejsce po jego śmierci w 1993 Rechlewicz, Anna Serafińska, Katarzyna Rzeszutek, Iza Zając) roku zajęła Elżbieta Misztal. Przez kolejne lata dysponowała oraz grupkę młodych wyróżniających się wykonawców, a także dwoma etatowymi komentatorami muzycznymi – po rezygnacji konferansjerów. Nastąpił powrót do „trasowości” (obsługiwa- z funkcji kierownika Biura Koncertowego w roku 1995 wróciła nie kilkunastu szkół tym samym tematem i jednym zespołem na etat komentatorski Kamila Kiełbińska, a związany etatem wykonawczym), nawet jeśli nie przestrzeganej z taką jak kiedyś z działem koncertów dla młodzieży od 1961 roku Karol Bula konsekwencją, a wiadomo, że zwłaszcza stały kontakt jednego przez kilka jeszcze lat pozostawał pracownikiem Filharmonii konferansjera muzycznego z tą samą młodzieżą przez cały rok na części etatu komentatora koncertów dla dzieci i młodzieży, szkolny daje duże możliwości celowego oddziaływania na słu- zajmując się także ich programowaniem. chaczy, obligując go do osobistej odpowiedzialności za jakość

190 koncertów. Zrezygnowano też ze względów oszczędnościowych z publikowania skróconych omówień poszczególnych tematów w rocznych cyklach tematycznych, zastępując je zbiorczymi afi- szami informującymi o zamierzeniach Filharmonii w danym roku szkolnym. Zważywszy na osiągnięcia Filharmonii Śląskiej w zakresie szkolnych audycji muzycznych i nadal istniejący i niewyko- rzystany potencjał możliwości w naszym regionie (ogromna liczba szkół, skupienie ich na niewielkiej przestrzeni, zaplecze wartościowych wykonawców), można oczekiwać, że w niedale- kiej przyszłości ten rodzaj koncertów ponownie skupi na sobie zwiększoną uwagę kierownictwa placówki, któremu wszak leży na sercu poziom muzycznego wykształcenia młodego pokolenia społeczeństwa śląskiego. Myśląc o stałym podnoszeniu poziomu koncertów dla dzie- ci i młodzieży szkolnej, nie można zapomnieć o konieczności zapewnienia sobie współpracy nie tylko jak najlepszych wyko- nawców, ale szczególnie prelegentów, konferansjerów, czy ko- mentatorów (są to obiegowe określenia dla autorów warstwy słownej). Mają oni główny udział w kształtowaniu profilu kon- certów dla dzieci i młodzieży. To oni – w przypadku tej formy kontraktów muzycznych niemal zawsze, w przypadku koncer- tów symfonicznych adresowanych do młodocianych słuchaczy rzadziej – decydują o ich koncepcji, obsadzie i repertuarze. Oni też, realizując warstwę słowną w koncertach, mają przemożny wpływ na emocjonalny klimat koncertów, na ich dramaturgię. W Filharmonii Śląskiej ciężar odpowiedzialności za meryto- ryczną i artystyczną wartość „audycji szkolnych” zawsze brali na siebie etatowi komentatorzy, których po przejściu na emeryturę Karola Buli i Kamili Kiełbińskiej nikim nie zastąpiono; pełną odpowiedzialność za programowanie koncertów i angażowanie artystów złożono na barki Jolanty Schmidt – „specjalisty do byłoby udźwignąć trud dotarcia do odbiorców tych wszystkich spraw audycji szkolnych” w Filharmonii Śląskiej. Nie umniej- szkół, które wyrażały i nadal zgłaszają gotowość korzystania sza to oczywiście wkładu pracy tych „prelegentów”, którzy z tej sympatycznej formy bezpośredniego kontaktu z muzyką okazjonalnie prowadzili, czy prowadzą koncerty. Wielu z nich artystyczną. A było i jest ich wiele. Oto trochę statystyki: wykazywało i wykazuje szczere zaangażowanie w zaszczepia- Przez wiele lat, począwszy od przejęcia audycji od ARTOSu, nie młodym słuchaczom miłości do wielkiej sztuki dźwięków. liczba organizowanych przez Filharmonię Śląską koncertów Niektórzy z nich współpracowali z Filharmonią Śląską w tym solistyczno-kameralnych dla dzieci i młodzieży szkolnej oscy- zakresie przez długie lata. Wspomnieć tutaj trzeba Janusza lowała wokół 450 do 500 rocznie, dochodząc w latach 1961, Mentla, Jerzego Kiełbińskiego, Karola Gorzelańczyka, Nor- 1962 i 1978 do 550, dwukrotnie przekroczyła liczbę 600 (w berta Szklorza, Liliannę Moll i przez pewien czas w latach 1979 – 613, w 1980 – 652!) i raz przybliżyła się do niej (1981 dziewięćdziesiątych wyręczającą przeciążonych „etatowców” – 585). Bywały też w historii tych koncertów chwile wyraźnego Jadwigę Makosz, a także zaangażowaną w tym czasie w sprawy regresu. W latach od 1983 do 1991 Filharmonia ograniczała koncertów dla młodzieży Danutę Węgrzyk, zaś w chwili obecnej się do organizowania około 400. koncertów, a w latach 1992 Kamilę Kiełbińską, Alicję Kotyl i prowadzących okazjonalnie do 1994 osiągnęła najniższy stan – ok. 200 koncertów rocznie, koncerty Andrzeja Schmidta, Karola Bulę i Jolantę Schmidt. by następnie zbliżyć się ponownie do wcale nie satysfakcjonu- Bez tej grupy kompetentnych artystów żywego słowa trudno jącej liczby 400. koncertów. W chwili obecnej liczba koncertów

191 solistyczno-kameralnych dla dzieci i młodzieży szkolnej nie jest stała i oscyluje wokół liczby 400. „audycji”, co oczywiście nadal pokrywa tylko w minimalnym stopniu zapotrzebowanie regionu. Jak dalece liczby te – nawet gdy wziąć pod uwagę naj- lepsze okresy tej działalności koncertowej – nie mogą nikogo zadowolić, komu bliskie jest muzyczne uświadamianie naszych dzieci i młodzieży, wskazuje fakt, iż roczny cykl koncertów skła- da się z 10. imprez, zatem przy ok. 500. koncertach w sezonie artystycznym (roku szkolnym) dostęp do tej formy kontaktów muzycznych ma ok. 50 szkół – na ponad 2 000 w naszym wo- jewództwie! W 1981 roku Filharmonia Śląska była współorganizatorem (z Ministerstwem Kultury i Sztuki oraz Komisją do spraw Upowszechnienia Muzyki Wśród Dzieci i Młodzieży przy Stowarzyszeniu Polskich Artystów Muzyków) krajowej kon- ferencji, poświęconej problematyce różnego typu koncertów dla dzieci i młodzieży szkolnej. Jeszcze dziś, wiele lat po owym wydarzeniu, można usłyszeć w kręgach ludzi zainteresowanych tą dziedziną koncertów słowa zachwytu dla doskonałej orga- nizacji i wspaniałych w wielu szkołach warunków koncerto- wych, ale i zdziwienia, że przy tym potencjale (dużo chętnych owych kontaktów szkół, bogate zaplecze artystów w Akademii Muzycznej, trzy orkiestry – Wielka Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia – obecnie NOSPR, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej, Śląska Orkiestra Kameralna i Opera Ślą- ska) działalność ta nie zatoczyła szerszych kręgów. Wydaje się rzeczą oczywistą, że starania tak zasłużonej dla rozwoju kultury muzycznej w regionie śląsko-dąbrowskim instytucji muzycznej powinny pójść m.in. w tym kierunku, by koncerty dla młodych i najmłodszych przedstawicieli naszego z tradycji muzykalnego społeczeństwa, nic nie tracąc ze swego poziomu, objęły o wiele większą liczbę dzieci i młodzieży, zdradzającej chęć korzystania z kontaktów z muzyczną sztuką w intymnej atmosferze kon- certów solistyczno-kameralnych wysokiego lotu. Karol Bula

192 Drogi do piękna MAREK SKOCZA

było chyba dwadzieścia lat temu. Na koncert enuncjacji prasowych. Przede wszystkim z okresów dawniej- zamykający roczny cykl „Młodej Filharmonii” za- szych, dziś bowiem media w przerażający sposób odwróciły Toprosiłem znajome dziecko. Pani Kamila Kiełbińska się od kultury, miejsce jej kiedyś poświęcone oddając sprawom – niezrównana w kontaktach z dziećmi, prowadziła zamykający masowej rozrywki, często najtańszej, skoro gwiazdami mediów całoroczny cykl koncertów konkurs, w którego ostatnim etapie stają się idole „Big Brotherów”. Czy może być inaczej, jeśli finaliści mieli poprowadzić filharmoniczną orkiestrę; chyba kierują redakcjami ludzie, uważający, jak jeden z moich nie- w Mazurze ze „Strasznego dworu” Stanisława Moniuszki. „Moje” gdysiejszych prasowych szefów, że do filharmonii chodzą idioci? dziecko rwało się na estradę, by zadyrygować i trudno mi było Czytelnicy tej księgi idiotami na pewno nie są i tylko mogą wytłumaczyć mu, że wcześniej należało przez pełen sezon bywać zadumać się nad tym, dlaczego gazety - które są dla wszystkich na koncertach i stanąć do całego konkursu, a nie tylko do jego - zaspokajają ciekawość podglądaczy żenujących zachowań finału. Zadyrygowałabym lepiej, niż ten ostatni chłopak – odparła uczestników „reality show”, natomiast bywalców galerii, teatrów małolata, zostanę dyrygentką! czy sal koncertowych traktują już po macoszemu. Przy trzecim wykonaniu tego samego, znanego utworu, za- Skoro tak jest, instytucje artystyczne zwracają uwagę na swoje uważyła, że wystarczy w miarę rytmicznie „machać”, by orkiestra poczynania coraz bardziej niekonwencjonalnymi poczynaniami. „zrobiła swoje”. Z pozoru karkołomny, pomysł z dyrygowaniem Z okazji ostatniego, VII Międzynarodowego Konkursu Dy- stał się pyszną zabawą i przebojem - „gwoździem programu” rygentów im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach (grudzień tego konkursu. 2003) dyrektor Grażynie Szymborskiej wespół z władzami „Moje” dziecko dyrygentką nie zostało, ale... zaczęło się do- miasta udało się zachęcić nie tylko księgarnie muzyczne do magać piątkowych wizyt na Sokolskiej. Po „Młodej Filharmo- okolicznościowego przystrojenia sklepowych witryn. Jeśli nii” przyszła pora na jej samodzielny już udział w „dorosłych” nawet wyglądało to jak za czasów PRL w okolicach 1 maja koncertach. Dlatego właśnie tę anegdotycznie brzmiącą, ale czy kolejnej rocznicy rewolucji październikowej, to cel został autentyczną sytuację przywołałem na początek opowieści osiągnięty - katowiczanie wiedzieli, że odbywa się wielki ar- o odmiennych, niż „normalne” koncerty, popularyzatorskich tystyczny turniej, zaś jego miłośnicy i filharmoniczni bywalcy działaniach Filharmonii Śląskiej. W innym miejscu tej księgi na pamiątkę mogli zakupić bogucicką porcelanę z muzycznym Karol Bula szerzej przedstawia działalność koncertową filhar- motywem - fragmentem nutowego zapisu jednej z kompozycji moników śląskich, specjalnie adresowaną do dzieci i młodzieży. Grzegorza Fitelberga. Tu jedynie przypomnę informację, jaką mi kiedyś przekazał Z inicjatywy obecnej dyrekcji nad Sokolską wywieszono też prof. Karol Stryja: Filharmonia Śląska była w Polsce pierwszą już jakiś czas temu baner, który z daleka wskazuje siedzibę fil- po wojnie instytucją, która prowadziła upowszechnianie muzyki harmoników a wielkie reklamy o bieżącym repertuarze informu- wśród uczniów, zarówno na koncertach w swej siedzibie, jak ją już przy trasie wlotowej od strony Chorzowa (w centralnym i w szkołach. Setkami koncertów rocznie czyni to do dziś. punkcie Katowic stała taka plansza, do czasu remontu, przy Wybrałem z tej działalności anegdotę, dobitnie ukazującą, rondzie). Naczelna dyrektor Filharmonii Śląskiej - informatyk ogromną - i skutecznie realizowaną - rolę Filharmonii Śląskiej z wykształcenia - osobiście zadbała też, by instytucja istniała w propagowaniu uczestnictwa w kulturze wysokiej. Filharmonia - na miarę czasu obecnego - w globalnym przekaźniku, jakim Śląska i jej animatorzy wypełniali tę powinność przez sześć de- jest Internet. Wszystko, co potrzebujemy i chcemy wiedzieć kad w bardzo zróżnicowany sposób. Wymagało to zawsze pasji o Filharmonii Śląskiej znajdziemy od dwóch sezonów na stro- i szczególnego zaangażowania jej pracowników. Była to bowiem nie: www.filharmoniaslaska.art.pl działalność wykraczająca poza zasadnicze statutowe powinności Od trzech lat działa Stowarzyszenie Przyjaciół Filharmonii instytucji. Tym samym najczęściej też wymagała, poza meryto- Śląskiej, wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego 27 sierp- rycznym przygotowaniem i samym zorganizowaniem kolejnych nia 2002 roku pod numerem: KRS 0000127972. Powołano je pomysłów, zapewnienia dodatkowych środków na ich realizację. dla popularyzowania muzyki i młodych artystów, zwłaszcza To nigdy nie było łatwe. Pokonywano trudności, ale sił już nie kompozytorów i wykonawców polskich, ale także - a może zawsze starczało na skrupulatne ich dokumentowanie. nawet: przede wszystkim - dla upowszechnienia w kraju Siłą rzeczy ten rozdział księgi ma więc charakter bardziej i poza jego granicami artystycznego dorobku filharmoników przyczynkarski, niż stricte dokumentalny. Przywołam w nim oraz dla wspierania dobrego funkcjonowania naszej instytucji. jedynie pewne trendy. Może kiedyś ich tropem jakiś magistrant Podobnemu, ale bardziej ukonkretnionemu celowi służy zaini- akademii muzycznej poczyni pełniejszą kwerendę, zwłaszcza cjowana przez Karola Stryję w roku 1992 Fundacja Muzyczna

193 Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza popularyzacji), a w Górnośląskim Centrum Kultury czynna Fitelberga, współorganizująca konkurs i gromadząca środki na była wystawa fotografii Jana Zegalskiego „Widziani zza pulpitu jego przeprowadzenie. Jej wysiłkiem i nakładem ukazały się - dyrygenci”. W latach wcześniejszych przez okolicznościowe ważne dla naszego życia kulturalnego książki, jak Leona Mar- ekspozycje poznawaliśmy m.in. życie i artystyczny dorobek kiewicza pierwsza źródłowa monografia „Grzegorz Fitelberg Grzegorza Fitelberga, Karola Stryji i Carla Nielsena, którego 1879-1953. Życie i dzieło” (Katowice, 1995; 1999 - wersja an- imienia Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy w duńskim gielska), pierwsza biografia prof. Karola Stryji „Viva il Maestro. Odense powołano do życia z inicjatywy naszego legendarnego Rozmowy o życiu i muzyce” (Katowice, 1998) czy na ostatni dyrektora Karola Stryji. konkurs wydany tom „Grzegorz Fitelberg. Korespondencja” Wystawy w Filharmonii Śląskiej towarzyszą nie tylko dyry- Leona Markiewicza (Katowice, 2003). Te książki kontynuują genckim konkursom. Podziwialiśmy tu „Muzykę w malarstwie” tradycję publikowania materiałów fitelbergowskich (inicjator – prace studentów ASP, anonsujące kulturalne wydarzenia pla- konkursów, prof. Karol Stryja był ostatnim uczniem Grzegorza katy prof. Tadeusza Grabowskiego, medalierski kunszt Zyg- Fitelberga) z okazji kolejnych międzynarodowych turniejów munta Brachmańskiego, fotografie śląskich fotoreporterów. katowickich. Wcześniej opublikowano: Iwony Bias „Katalog Przypominaliśmy sobie dzieje Filharmonii, Śląskiej Orkiestry tematyczny dzieł Grzegorza Fitelberga”, tego dyrygenta i kom- Kameralnej, Chóru FŚ, historię i tradycje śląskiego śpiewactwa, pozytora fascymilia „Dwóch pieśni. Tam nad jeziorem z tekstem orkiestr dętych i amatorskiego muzykowania. Swój dorobek T. Micińskiego i Jasna noc z tekstem R. Dehmel-P. Verlaine’a” fonograficzny prezentowało Polskie Radio Katowice. (Katowice, 1979; były to publikacje Biblioteki Głównej PWSM, Sztuki plastyczne i własne tradycje Filharmonia Śląska także w języku angielskim), Iwony Bias i Lilianny Moll „Grze- w swym gmachu przypomina nie tylko w czasowych eks- gorz Fitelberg, kalendarium życia i twórczości” (Katowice, 1983; pozycjach. Na co dzień oglądamy wszak na ścianach afisze także w języku angielskim), Lilianny Moll „Grzegorz Fitelberg zagranicznych koncertów naszych muzyków oraz portrety ich w Argentynie” (Katowice, 1987; także w języku angielskim). artystycznych szefów (dwa najstarsze zostały ostatnio odno- Z kolei warszawska Biblioteka Narodowa na pierwszy konkurs wione). Niniejsza księga jest pierwszą monografią Filharmonii międzynarodowy i setną rocznicę urodzin wielkiego artysty Śląskiej, ale wcześniej krótkie jej rysy historyczne i szkice doko- wydała w nakładzie 550 numerowanych egzemplarzy pamiąt- nań przynosiły okolicznościowe druki ulotne, roczne programy kowy druk z reprodukcjami wcześniej nigdy nie publikowanych koncertowe i foldery m.in. z lat 1990, 1995 i 2000. rękopisów ze swoich zbiorów. W publikacji znalazły się: listy Upowszechnianiu wysokiej kultury, ale i własnych osią- K. Szymanowskiego do G. Fitelberga z 5 stycznia 1929 r., gnięć i możliwości, akcentowaniem swego istnienia zawsze i G. Fitelberga do A. Szałowskiego z 4 stycznia 1950 r. oraz były koncerty filharmoników śląskich poza własną siedzibą. początkowe takty I Rapsodii polskiej ręką Grzegorza Fitelberga Te dalsze, w Krakowie, Wrocławiu czy Warszawie, tak liczne wpisane do albumu. - festiwalowe i zagraniczne, były zawsze między innymi po- Od pierwszego z konkursami dyrygentów wiążą się również twierdzeniem klasy katowickiego zespołu. Te bliższe - były wystawy, spośród których towarzysząca ostatniemu konkursowi spełnieniem pewnej misji. W styczniu 1950 roku interesująco w 2003 roku była najbardziej oczywistą i interesującą, a zarazem o racji istnienia dwóch orkiestr w Katowicach pisał Adolf Dy- i „egzotyczną”. Rzadko mamy bowiem okazję podziwiać zbiór gacz: WOSPR reprezentuje polską kulturę muzyczną w radiowych batut. Takich kolekcji jest zaledwie kilka w Europie. W Kato- audycjach ogólnopolskich i europejskich. Filharmonia Śląska spełnia wicach mogliśmy zachwycić się zespołem 55 „Dirigentis in- zaszczytne, choć ciężkie zadanie pionierskiego krzewienia kultury strumentum” - historycznych batut dyrygenckich z tworzonej wśród mas robotniczych. od 35 lat kolekcji Tadeusza Strugały, przewodniczącego jury Koncert w fabryce? Od maja 1945 roku do końca pierwszego VII Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. Grzego- pełnego sezonu 1945/46 filharmonicy dali – poprzedzając je 200 rza Fitelberga. Wystawie przygotowanej przez Alicję Knast, próbami – 8 występów w okolicznościowych akademiach i 89 a od strony plastycznej przez Magdę Bartkiewicz-Podgórską, koncertów w Katowicach i 11 innych miastach, podczas których towarzyszył pięknie wydany katalog. Swoje wyroby podczas wykonano 186 utworów. 10 z nich na Śląsku przedstawiono po konkursu w gmachu FŚl prezentowała Porcelana „Bogucice” raz pierwszy a trzy miały swe światowe prawykonania. Poza - producent okolicznościowej filiżanki, udekorowanej motywem popularnymi porankami i koncertami popołudniowymi, już z fragmentem partytury Grzegorza Fitelberga. Był też kiermasz pierwszego roku pracy Filharmonia Śląska dała też 18 koncer- wydawnictw i płyt (to przecież również świetny instrument tów szkolnych oraz 7 „hutniczych” i 3 dla robotników. W sezonie

194 1948/49 ze 115 koncertów 61 dali filharmonicy poza Katowica- realizowany przez śląskich artystów w koncertach objazdowych mi w 19 miastach, m.in. we Wrocławiu i Warszawie, z tego aż 42 dla młodzieży szkolnej. Sądząc, że to tylko idealna propozycja, „dla świata pracy”, dla Wojska Polskiego w Łambinowicach, czy przygotowana specjalnie i tylko na konkurs, pominęli ją w roz- dla „wsi spółdzielczej” Groszowice na Opolszczyźnie. „Ilustro- dziale nagród! W jakże żywym do dziś upowszechnianiu muzyki wany Kurier Polski” 1 marca 1950 r. pisał: Dziwna to orkiestra. już wtedy Filharmonia Śląska miała bogate tradycje, skoro Wędruje po całym Śląsku, dociera do hut i kopalń, daje koncerty pod w sierpniu 1949 roku „Trybuna Robotnicza” relacjonując wa- gołym niebem, koncertuje na wsi, na poligonach wojskowych, przed kacyjne koncerty naszych muzyków „w ośrodkach wczasowych robotnikami, przed ludnością wiejską, przed wojskiem. Oczeki- dla ludzi pracy” (Wisła, Zakopane, Mikuszowice), zauważyła: wanie ówczesnych melomanów na Beethovenową IV Symfonię Przyjęcie, jakiego doznawała ta na wskroś nowoczesna kompozycja oddają w tamtym artykule słowa: Wielka hala maszyn w „Hucie muzyczna (Mała uwertura R. Palestra – MS) świadczy dobit- Bankowej”. Zwarty wielotysięczny tłum robotników. Twarze sku- nie, że BŁĘDNE JEST MNIEMANIE, JAKOBY MUZYKA pione, uważne. Pełna wyczekiwania cisza. NOWOWCZESNA BYŁA DLA SZEROKICH MAS ZGOŁA Takie były czasy, dziś intensywnie wykpiwane, acz przecież NIEDOSTĘPNĄ!. Tak, tę refleksję gazeta wydrukowała, jak nie wszystko w nich zasługuje na potępienie. Tamta otwartość przytaczam, dużą czcionką. To był 1949 rok! Nie dziwi, że na nowych słuchaczy filharmonikom pozostała. Obecnie inne nieco później za konsekwentnie kontynuowaną działalność ma tylko formy. Fabrycznych koncertów już nie ma, bo nie im popularyzatorską Kamilę Kiełbińską honorowały Pszczyna czy mają służyć hale pełne maszyn. Część słuchaczy jest jednak Rybnik. Tę wielką – obok równie wspaniałych i wytrawnych, jak równie biedna, jak tamci powojenni. Dziś Filharmonia Śląska Andrzej Schmidt, Karol Bula, Ewa Pawlik-Żmudzińska, Leon odpowiada na to systemem zniżek na ceny biletów, uczniom Markiewicz, czy wcześniej Stanisław Hadyna – propagatorkę i studentom oferując nawet wejściówki za jedyne dwa złote. muzyki pamiątkowym medalem obdarzyło też Zaoczne Techni- 60 lat temu na własny koszt… kształciła oboistę. kum Ekonomiczne im. L. Krzywickiego w Chorzowie, które od W styczniu 1955 roku Filharmonia Śląska od byłego „Ar- 1959 roku przez kilka ładnych lat gościło u siebie filharmoników tosu” przejęła organizowanie w całym województwie recitali z okazji rozpoczęcia każdego kolejnego semestru szkolnego! i audycji muzycznych dla młodzieży szkolnej. Tę niezwykle Chór Filharmonii Śląskiej powstał w roku jej XXX-lecia. ważną działalność wyniesiono w Katowicach na taki poziom, Piękny to owoc gospodarskich starań Karola Stryji o muzyczną że z koncertami szkolnymi nasi muzycy jeździli nawet do pełnię kierowanej przez niego instytucji, dzięki którym Filhar- Warszawy – na przykład styczniowy w 1960 roku prowadził monia Śląska jest jedyną w Polsce, która ma aż trzy zespoły. Nie tam z dyrygenckiego podium Napoleon Siess, a za prelegenta miał samego Jerzego Waldorffa. Ów szkolny koncert miał 743 słuchaczy. Nawiasem mówiąc, tego samego dnia pod batutą Karola Stryji na estradzie Filharmonii Narodowej filharmonicy nasi po raz pierwszy w Polsce wykonali Metamorfozy symfonicz- ne tematów Webera P. Hindemitha. Dla 1023 słuchaczy, czyli prawie dla tylu, ilu wcześniej nasza widownia zdołała pomieścić (1102 osoby) gdy Katowice odwiedziła Cleveland Orchestra z Georgem Szellem, czy 1190(!) melomanów, gdy na naszej widowni słuchaliśmy filadelfijczyków z Eugene Ormandym. Nazajutrz po koncercie z dziełem P. Hindemitha w Pałacu Kul- tury i Nauki było już 1800 melomanów. Filharmonicy śląscy z Tadeuszem Żmudzińskim dawali m.in. II Koncert fortepianowy S. Rachmaninowa. Przywołałem te warszawskie występy w kontekście koncertów szkolnych. Godzi się przypomnieć, że na Ogólnopolskim Kon- kursie Szkolnych Audycji Muzycznych w Łodzi w 1964 roku wyróżnienie za najlepszy debiut zdobyła Kamila Kiełbińska, zaś jurorzy nie chcieli uwierzyć, iż program przedstawiony przez innego prelegenta Filharmonii Śląskiej – Karola Bulę jest realnie Występ Orkiestry PFŚ w muszli koncertowej w Wiśle Zdroju

195 dziwi i ta kolejność powołania: chóru przed orkiestrą kameralną, VII Symfonię „Leningradzką” D. Szostakowicza pojawiają się wszak od chóralistyki Karol Stryja zaczynał. Ale godzi się też takie przy specjalnych okazjach, jak np. setny koncert filhar- przypomnieć stuosobowy Chór Chłopięcy, który działał przy moników, który się odbył 25 czerwca 1948 roku. Orkiestra Filharmonii Śląskiej we wczesnych latach pięćdziesiątych. To Symfoniczna Filharmonii wystąpiła wtedy z Reprezentacyjną była jeszcze jedna z dróg umuzykalniania, pozyskiwania mło- Orkiestrą DOKP i 12 chórami. Także z 12 chórami i trzyna- dzieży dla kultury. Do starszej adresowane są do dziś „koncerty stym, własnym, koncertowali filharmonicy pod dyrekcją Jerzego akademickie” z interesującymi gośćmi, dopełniającymi muzycz- Swobody w katowickiej katedrze w marcu 1991 roku, świętując ne spotkania wykładami. Od pierwszego „koncertu akademic- dorobek śląskiego ruchu śpiewaczego. Jednym z koncertów kiego” pod batutą Jerzego Swobody (listopad 1993) z wykładem z okazji 70. urodzin Wojciecha Kilara było gigantyczne spo- Krzysztofa Zanussiego, nasze rozumienie świata wykładami tkanie muzyczne w katowickim „Spodku”. Na estradzie stały poszerzali m.in. Ryszard Kapuściński, prof. Tadeusz Sławek, wówczas zespoły filharmonii i „Śląska” oraz kilka chórów prof. Jan Malicki, prof. Janusz Janeczek, Zygmunt Kałużyński – blisko tysiąc wykonawców! i Tomasz Raczek. Gośćmi tych koncertów byli też na przestrzeni Do takich smakowitych muzycznych niecodzienności fil- kilkudziesięciu lat (począwszy od sezonu 1975/76) m.in. prof. harmoników można zaliczyć ich udział w kilku prezentacjach, Władysław Lubaś, Jerzy Kukuczka, Krystian Zimerman, Eu- niestety nie w Katowicach, baletowego spektaklu Opery Buda- geniusz Knapik, Henryk Mikołaj Górecki, Witold Szalonek, peszteńskiej. Na naszej estradzie gościliśmy też tancerzy Opery Lucjan Kydryński. Śląskiej. 25 lutego 1994 roku w Historii Żołnierza Igora Stra- Od kilkunastu już lat ważną popularyzatorska rolę, nie tylko wińskiego, zobaczyliśmy Bernadetę Maćkowiak i Grzegorza wobec młodzieży, pełnią koncerty, którym patronują ambasady. Pajdzika w specjalnej dla tej prezentacji choreografii Henryka Dzięki nim poszerzamy naszą znajomość muzyki o dzieła od Konwińskiego. sąsiadów po odległe Chiny. Protoplastą tych koncertów był fil- Takie pomysły istotnie rozszerzają pole oddziaływania muzy- harmoniczny cykl pod nazwą „Monografie narodowe”. Takie ki. Filharmonicy powiększają je geograficznie, co w tej księdze monografie mają też kompozytorzy, zarówno ci już na trwale ilustruje zestawienie ich tournées. Ważne są i wyjazdy bliskie. wpisani w historię muzyki, jak i ci, którzy tworzą na naszych Był czas, że koncertową salą kameralną Filharmonii Śląskiej oczach. Od czasu pierwszego „Wieczoru kompozytorskiego” była przepiękna Sala Lustrzana pszczyńskiego zamku. To tam Ludomira Różyckiego (z nim na dyrygenckim podium, 14 grud- jeździliśmy na recitale największych gwiazd, jak na przykład nia 1945 roku, kiedy po raz pierwszy wykonano jego Poloneza Światosława Richtera, na koncerty Śląskiej Orkiestry Kame- uroczystego) w takich koncertowych przekrojach poznawaliśmy ralnej. Kto wie, czy to nie właśnie dzięki temu Pszczyna doszła muzykę, m.in. najwybitniejszych kompozytorów ze Śląska. Od do własnego festiwalu „Wieczory u Telemanna”, którego jedną koncertu 26 kwietnia 1946 roku, który upamiętniał 9. rocznicę z animatorek do dziś pozostaje Kamila Kiełbińska? To piękny śmierci Karola Szymanowskiego, każda rocznica jest w progra- owoc rozpoczęcia 5 lutego 1967 r. działalności koncertowej mach filharmoników pretekstem przywołania najpiękniejszych Filharmonii Śląskiej w zamkowych wnętrzach. Cztery lata dzieł, czasem, z rozmaitych powodów, rzadko wykonywanych. później w Dąbrowie Górniczej katowiccy muzycy inaugurowali Trudno na przykład w jednym miejscu zebrać aż cztery dobre działalność Klubu „Pro Musica” w Pałacu Kultury Zagłębia. fortepiany. Nam się to udało podczas „Dni Jana Sebastiana Od początku istnienia Filharmonii Śląskiej jej muzycy Bacha” w kwietniu 1950 roku. Mogli wtedy zagrać koncert i pracownicy artystyczną działalność prowadzili także podczas na cztery fortepiany tak znakomici pianiści, jak Zbigniew letniej wakacyjnej przerwy. O pierwszych wyjazdach do Wi- Drzewiecki, Jan Ekier, Jan Hoffman i Bolesław Woytowicz. sły czy Zakopanego już wspominałem. Raz, w sierpniu 1950 Całkiem niedawno filharmoniczna estrada zapełniła się trzema roku, zdarzyło się, że dyrekcja FŚl uzyskała specjalne kredyty instrumentami, na których oddzielnie i wspólnie muzykowała z Ministerstwa Kultury i Sztuki na zorganizowanie letniego, rodzina znakomitych pianistów: Tatiana Szebanowa z mężem całomiesięcznego… obozu kondycyjnego dla całej orkiestry! Jarosławem Drzewieckim i arcyutalentowanym synem, Stasiem Pod wodzą Stanisława Skrowaczewskiego zorganizowano to Drzewieckim. w Paczkowie, którego mieszkańcy od muzyków dostali za gości- Takie niecodzienne propozycje są silnym magnesem dla nę dwa koncerty z udziałem Poli Bukietyńskiej. Na tym obozie melomanów. Należą do nich koncerty połączonych zespołów. orkiestra przygotowywała żelazny repertuar na sezon 1950/51 Od pierwszego takiego, gdy w listopadzie 1947 r. połączone oraz dzieła, z którymi potem wystąpiła na festiwalu Polskiej orkiestry Filharmonii Śląskiej i Polskiego Radia wykonały Muzyki Współczesnej. A letnie koncerty w samych Katowi-

196 cach? Na przykład w Wojewódzkim Parku Kultury i Wypo- ich kunszt i muzykalność, a do ludzi zakulisowe niejako wieści, czynku w sierpniu 1956 roku wysłuchało takiego koncertu 12,5 jak te niegdysiejsze o ich karcianych kółkach skatowych, czy tysiąca słuchaczy. Zorientowano się więc szybko, że także alejki drużynie piłkarskiej. i polanki Parku im. Tadeusza Kościuszki mogą stać się znakomi- Niektórych, zwłaszcza nowych słuchaczy intryguje balkonowe ta scenerią promenadowego muzykowania. Świetnie, z bardzo okno przy estradzie. To okno filharmonicznego studia nagrań. przemyślanym programem „Od Bacha do Beatlesów” konty- W drugiej połowie lat osiemdziesiątych kupiono najnowocze- nuowała to Danuta Węgrzyk. Obecnie, w lipcu organizuje te śniejszy wtedy sprzęt nagraniowy. Na nim dokumentuje się programy, często z udziałem filharmoników śląskich, Instytucja archiwalnie niektóre z koncertów. To centrum dowodzenia Kultury „Estrada Śląska”, dopełniając je sierpniowym festiwa- podczas nagrywania płyt, nie tylko własnych filharmoników lem opery i baletu. Filharmonicy plenerowym muzykowaniem śląskich, aczkolwiek te cieszą nas najbardziej. Jak, między podczas wakacji dalej obdarzają zaś mieszkańców i letników, innymi - dla wytwórni z Hongkongu zrealizowano wszystkie odwiedzających Wisłę czy Ustroń, które tym sposobem jesz- orkiestrowo-wokalne dzieła Karola Szymanowskiego pod batutą cze inną nutą uzupełniają największy międzynarodowy festiwal Karola Stryji, czy jedyna mi znana płyta z utworami Stefana folklorystyczny, jakim w Wiśle, Szczyrku, Żywcu i Makowie Kisielewskiego „Kisiela”, z m.in. jego Koncertem fortepianowym, Podhalańskim są Tygodnie Kultury Beskidzkiej. zarejestrowanym w roku „warszawsko-jesiennego” (1991 r.) Kiedyś filharmonicy jeden koncert dawali i kilka razy, po prawykonania (jak na płycie – z Markiem Drewnowskim przy Katowicach powtarzając go w innych miejscowościach woje- fortepianie i z Jerzym Swobodą na dyrygenckim podium). Wy- wództwa. Dziś wiele z tych miast ma swoje orkiestry. W nie- dawcą tej płyty było katowickie Towarzystwo Zachęty Kultury, których spotkamy i... naszych muzyków. Inne chętnie goszczą a samodzielnym reżyserem nagrania - pięknie słysząca muzykę filharmoniczne zespoły na swoich festiwalach, jak na przykład Elżbieta Szczerba, współrealizatorka wielu innych rejestracji, Bielska Orkiestra Kameralna, współorganizująca pod egidą sa- ze wspomnianym Szymanowskim włącznie. Szczegółowemu mego Henryka Mikołaja Góreckiego Festiwale Kompozytorów przedstawieniu dyskografii Filharmonii Śląskiej poświęcony jest Polskich, na których Filharmonia Śląska bywa regularnie od oddzielny rozdział tej księgi. Tu sygnalizuję jedynie, że filhar- samego początku; razem już dziewięć razy. W Cieszynie zaś, po monia dysponuje studiem, z którego skorzystać mogą też inni, śmierci prof. Karola Stryji - tam urodzonego i na tamtejszym jak kiedyś orkiestra dęta kopalni węgla kamiennego „Staszic”. cmentarzu pochowanego - zrodziła się nowa tradycja: powta- W niektórych domach, poza koncertowymi programami, cza- rzania (czasem na specjalne życzenie - z innym programem) sem ze zdobytymi autografami, fotografiami z donośniejszych katowickich koncertów „Karol Stryja in memoriam”. Piękna koncertów, afiszami z wielkimi nazwiskami, płytami muzyków to rzecz, dobrze ukazująca moc filharmoników w rozbudzaniu i śpiewaków Filharmonii Śląskiej, spotkać można jeszcze inne i zaspokajaniu potrzeb; Cieszyn to wszak miasto wielkich festi- dowody jej działalności. Triumfatorzy katowickich konkursów wali: operowego „Viva il canto”, filmowego „Nowe horyzonty” dyrygentów mają dokumentujące te laury dyplomy i medale i teatralnego „Na granicy”! dłuta Zygmunta Brachmańskiego. Co ofiarniejsi organizatorzy Zbliżaniu do filharmonii i muzyki ewidentnie służy wyna- i mecenasi zapewne przechowują konkursowe medale pamiąt- jem sal na sympozja, zjazdy, rocznicowe obchody, konferencje; kowe tego cenionego śląskiego rzeźbiarza. On zaprojektował lekarzy i prawników, inżynierów i farmaceutów, nauczycieli medal wybity dla upamiętnienia 60-lecia pracy artystycznej i kolejarzy, ludzi różnych zawodów i rozmaitego wieku. Przy- Maestra Karola Stryji; był też autorem medalu 55-lecia Filhar- chodzą tu potem jeszcze nieraz: na koncerty- od muzyki monii Śląskiej. Medale to szczególnie piękne znaki działalności rozrywkowej i jazz, piosenek poetyckich czy kabaretowych, instytucji koncertowej, w nie pozbawiony poezji sposób łączące po klasykę. To dzięki nim, ich nieustannemu – acz falującemu muzykę z plastyką. W filharmonii to jeszcze jedna droga rozsie- – zainteresowaniu muzyką setny koncert filharmonicy mogli dać wania piękna, czyli tego, co łączy w sobie dobro i prawdę. już na zamknięcie sezonu 1947/48 a tysięczny – w Gliwicach, 17 marca 1953 roku. To dzięki nim udawały się takie akcje, jak Marek Skocza „Milion widzów” w latach sześćdziesiątych, a powodzeniem cieszyły się rozliczne cykle, jak „Muzyka XX wieku”, „Słynne opery”. Sympatyków mamy tez w Warszawie, skoro mogliśmy w tamtejszej Sali Kongresowej dawać jeszcze jeden cykl pn. „warszawskie koncerty”. Zbliża nas do filharmoników-artystów

197 W dążeniu do osiągnięcia najwyższego pułapu artystycznego Repertuar Zespołów Filharmonii Śląskiej KAROL BULA

powodzeniu instytucji artystycznej w określonym środowisku, warunkującym przecież jej egzystencję, decydują w głównej mierze trzy czynniki: O – baza finansowa, od której uzależniona jest liczebność zespołu, jego wyposa- żenie w instrumenty odpowiedniej jakości i status członków zespołu, – indywidualność kierownika artystycznego zespołu, jego profesjonalne przygotowanie, doświadczenie i ambicje artystyczne, wreszcie – stopień spełnienia oczekiwań środowiska, w którym działa zespół, a te wynikają z ogólnego poziomu kultury danej społeczności oraz jej doświadczeń w zakresie kontaktów muzycznych. Te przede wszystkim czynniki i ich wzajemne relacje przekładają się na rozwój danej instytucji, wyrażający się ewoluującym poziomem produkcji artystycznych i rozbudową podejmowanego repertuaru. Filharmonia Śląska zaistniała w 1945 roku w wyniku szeregu sprzyjających okolicz- ności. Z przyjęcia przez Polską Rzeczpospolitą Ludową roli rzecznika interesów mas robotniczo-chłopskich wynikało m.in. wzięcie na siebie obowiązków, wiążących się z realizacją ideowego przesłania państwowego mecenatu nad kulturą. Stolica Górnego Śląska wyszła z drugiej wojny światowej bez specjalnie dotkliwych strat, jeśli nie liczyć bolesnej utraty zbudowanego tuż przed wojną (1938), a zburzonego przez niemieckich okupantów w pierwszych dniach po zajęciu Katowic Muzeum Śląskiego. Na Śląsk po drugiej wojnie powrócili wnet ludzie nauki i sztuki, którzy okres okupacji przeżyli poza nim, śląskie środowisko muzyków zasilili w dodatku liczni artyści z kresów wschodnich, którzy – zmuszeni do opuszczenia rodzinnych stron – tu szukali dla siebie warunków dalszej egzystencji. Wnet też wznowiło swoją działalność dydaktyczną, mające przed- Abendroth Herman wojenne tradycje, Państwowe Konserwatorium Śląskie (powstało ono w 1929 roku), już w marcu 1945 roku zawiązał się zalążek orkiestry radiowej, niedługo potem zapadła decyzja o powołaniu do życia w Katowicach państwowej filharmonii i 26 maja 58-osobo- wa jej orkiestra symfoniczna dała swój pierwszy koncert z muzyką polską w programie. Niespełna trzy tygodnie później, 14 czerwca, wystawieniem opery „Halka” Stanisława Moniuszki rozpoczęła swą działalność Opera Śląska. Stopniowo zarysowywał się nowy pejzaż muzyczny Katowic i Śląska. Skupienie uwagi na muzyce polskiej w pierwszych występach powstałych w stolicy Śląska placówek artystycznych było zrozumiałą i oczekiwaną reakcją na odcięcie spo- łeczności śląskiej od polskiej kultury i polskiej muzyki przez lata okupacji. Prowadzeni w pierwszym roku przez Anatola Zarubina, a w kolejnych czterech latach przez Witolda Krzemieńskiego filharmonicy repertuarowi rodzimemu poświęcali szczególnie dużo uwagi. W programach koncertów Filharmonii w tych latach figurują dzieła zwłasz- cza Chopina, Moniuszki, Wieniawskiego, Karłowicza, Różyckiego, Paderewskiego, Noskowskiego, Żeleńskiego, a także pozycje polskich kompozytorów współczesnych Witold Małcużyński – m. in. Jana Maklakiewicza, Piotra Perkowskiego, Andrzeja Panufnika, Bolesława Woytowicza, Bolesława Szabelskiego, Kazimierza Sikorskiego, Grażyny Bacewicz, Romana Palestra. Już w grudniu 1945 roku doszło do prawykonania Poloneza uroczystego Ludomira Różyckiego, cztery miesiące później ten sam osiadły w Katowicach wybitny kompozytor miał w Filharmonii swoje kolejne prawykonanie: Orkiestra licząca od października 65. muzyków pod dyrekcją Witolda Krzemieńskiego, z solistą Józefem Śmidowiczem, wykonała jego II Koncert fortepianowy. Wnet też zabrzmieć miały w sali koncertowej Filharmonii Śląskiej dzieła najwybitniejszego po Chopinie kompozytora polskiego

198 – Karola Szymanowskiego: II Koncert skrzypcowy i IV Symfonia koncertująca. W pol- skim repertuarze uwzględniono też kompozycje Namysłowskiego, Swatonia, Sztwiertni, Kiesewettera i in. Zgodnie z przyjętą w tych latach w Polsce Ludowej linią polityki kulturalnej sporo miejsca poświęcano w programach koncertowych muzyce rosyjskiej i radzieckiej (to rozróżnienie chętnie wtedy podkreślano). Prezentowano dzieła Glinki, Gliera, kom- pozytorów „Moguczej Kuczki” – Musorgskiego, Borodina, Rimskiego-Korsakowa, a przede wszystkim muzykę Piotra Czajkowskiego z Symfoniami IV, V i VI, Koncerta- mi – skrzypcowym D-dur i fortepianowym b-moll, Wariacjami na temat rokoko, Kaprysem włoskim i in., ale także dotąd nieznane naszym słuchaczom dzieła Arama Chaczaturiana, Siergieja Prokofiewa, czy Dymitra Szostakowicza – 5 marca 1948 roku doszło tu np. do pierwszego w Polsce wykonania jego Koncertu fortepianowego op. 35; solistą był Zbigniew Szymonowicz, partie solo trąbki wykonał Władysław Zwolak. Roman Tottenberg Dużo miejsca poświęcano programom popularnym. Aglomeracja śląska, wysoce uprzemysłowiona, wręcz zachęcała do organizowania koncertów przeznaczonych „dla świata pracy”. W tych koncertach królowali zwłaszcza Strauss, Lehar, Suppé i Offenbach, lecz ich odbiorcom z Gliwic, Zabrza, Chorzowa, Rudy Śląskiej, Bytomia, czy Tarnowskich Gór prezentowano także utwory bardziej ambitne – arie operowe, ewentualnie uwertury Moniuszki, Rossiniego, Verdiego, Pucciniego, Tańce słowiańskie Dvořaka, a nawet bardziej przystępne utwory Liszta, Bizeta, czy de Falli. Ambicje kierownika artystycznego i dyrygujących Orkiestrą Państwowej Filharmonii Śląskiej kapelmistrzów sięgały oczywiście wyżej. Można przyjąć, że były one zbieżne z oczekiwaniami większej części stałych odbiorców, którzy w sali koncertowej Filhar- monii z pewnością pragnęli stykać się bezpośrednio z klasyką muzyki symfonicznej. W tym też kierunku, jak można wnioskować na podstawie realizowanego repertuaru w pierwszych latach istnienia placówki, zmierzały plany artystyczne Filharmonii Śląskiej. Raz za razem pojawiała się w nich muzyka Józefa Haydna z wielce komunikatywnymi symfoniami – m.in. wczesną 45. symfonią „Pożegnalną”, słynną 94. symfonią „Z uderze- niem w kotły”, czy wreszcie wspaniałe oratorium Stworzenie świata, którym w styczniu 1949 roku Chór „Ogniwo” świętował swoje 35-lecie istnienia. Mozart reprezentowany był w tych latach m.in. przez Symfonię D-dur KV 504 i Es-dur KV 543, koncerty for- tepianowe i skrzypcowe, a także waltorniowy. Zapoznano też katowicką publiczność ze słynnym Requiem. Nie zaniedbano twórczości symfonicznej Beethovena. W ciągu pięciu pierwszych sezonów koncertowych filharmoniczna orkiestra symfoniczna wy- konała cztery jego symfonie: II D-dur op. 36, III Es-dur „Eroicę” op. 55, V c-moll op. 67 Henryk Szeryng i IX d-moll op. 129 (dorósł do tego dzieła Chór „Ogniwo”, który przez wiele kolejnych lat miał swój niepodważalny udział w prezentacji dzieł oratoryjnych). Dochodziły do tego koncerty fortepianowe G-dur op. 58, Es-dur op. 73 i skrzypcowy D-dur op. 77. Schubert, Weber, Mendelssohn Bartholdy, Schumann, Liszt, Brahms, Grieg, Smeta- na, Dvořak, ale i J.S. Bach i Geminiani znaleźli się w polu zainteresowań katowickich mistrzów batuty. W lutym 1950 roku na afiszu po raz pierwszy pojawiło się nazwisko Richarda Wagnera, dotąd w mało zasadny sposób kojarzone z hitleryzmem. W ślad za Wstępem i śmiercią Izoldy z dramatu „Tristan i Izolda” miały wnet pójść uwertury do „Tannhäusera“ i „Śpiewaków norymberskich”. O ile prezentacja dzieł Bacha i Geminianiego wprowadzała słuchaczy w krąg nieco zaniedbywanej muzyki epoki baroku, dzieła Skriabina, Szymanowskiego, Szostakowicza, a przede wszystkim Strawińskiego (Ognisty ptak 24, 25 lutego 1950) otwierały przed

199 nimi nowe horyzonty. Kolejne lata miały je poszerzyć o liczne pozycje rzadko słyszanych lub w ogóle nieznanych dzieł nowej literatury muzycznej W lutym 1950 roku dyrygujący dotąd Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii raczej sporadycznie niezwykle utalentowany dyrygent Stanisław Skrowaczewski objął kierow- nictwo artystyczne Filharmonii Śląskiej, która po 2-letnim okresie (od 1 marca 1948 roku) funkcjonowania jako orkiestra pod zarządem miejskim odzyskała w styczniu status państwowy. Wcześniej podejmowane przez niego próby wprowadzenia na estradę katowicką bardziej ambitnych pozycji repertuarowych (IV Symfonia R. Schumanna, V Symfonia D. Szostakowicza, Obrazki z wystawy Musorgskiego-Ravela, III Symfonia J. Brahmsa, Symfonia d-moll C. Francka, Pastorale d’été Honnegera, wspomniane Pre- ludium i „Śmierć Izoldy” R. Wagnera oraz Ognisty ptak Strawińskiego) pozwalały przy- puszczać, że repertuar orkiestry ulegnie większemu zróżnicowaniu. I tak się stało. Sezon koncertowy 1950/51 orkiestra pod dyrekcją Stanisława Skrowaczewskiego, z udziałem Zbigniewa Drzewieckiego, zainaugurowała koncertami, na program któ- rych złożyły się IV Symfonia koncertująca op. 60 Karola Szymanowskiego oraz dzieła Brahmsa i Szostakowicza. Wkrótce publiczność Śląska mogła poznać Poemat ekstazy A. Skriabina oraz wysłuchać ponownie Wstępu i „Śmierci Izoldy” z opery „Tristan i Izolda” R. Wagnera. W koncertach zamykających 7 i 8 grudnia 1951 Festiwal Muzyki Polskiej Georg Szell zabrzmiały II Symfonia Grażyny Bacewicz, Mała suita Witolda Lutosławskiego, Suita staropolska Andrzeja Panufnika i ponownie IV Symfonia koncertująca K. Szymanow- skiego. W tym samym sezonie po raz pierwszy w Filharmonii wykonano IV Symfonię Es-dur „Romantyczną” A. Brucknera. Za nią poszła kilka miesięcy później (19 IX 1952) VII Symfonia E-dur A. Brucknera. W roku 1952 Orkiestra PFŚ pod dyrekcją Stanisława Skrowaczewskiego wykonała Toccatę B. Szabelskiego, Tryptyk Śląski W. Lutosławskiego, I Koncert skrzypcowy op. 35 K. Szymanowskiego oraz I Symfonię D-dur op. 25 „Klasyczną” S. Prokofiewa, a u progu nowego roku ( 9 i 10 stycznia) w monograficznym koncercie muzyki Ravela Koncert fortepianowy G-dur, Suitę „Ma Mère l’Oye”, Szeherezadę na so- pran i orkiestrę oraz II Suitę „Dafnis i Chloe”, wreszcie III Symfonię G. Bacewicz, Koncert D-dur KV 537 „Koronacyjny” W.A. Mozarta (partię solową wykonała Lidia Grychto- łówna) oraz Poemat symfoniczny „Don Juan” op. 20 R. Straussa. Jeśli dodać, że 8 marca doszło do prawykonania III Symfonii B. Szabelskiego, a 29 maja do prawykonania Suity popularnej Artura Malawskiego, to będzie to miarą nadzwyczajnych dokonań artystycznych sławnego później artysty, bowiem większość wyszczególnionych dzieł mistrz poprowadził sam. 1 listopada 1953 roku na stanowisko kierownika artystycznego Państwowej Filharmo- nii Śląskiej został powołany Karol Stryja. W historii tej dla polskiej kultury muzycznej wielce zasłużonej placówki artystycznej rozpoczął się nowy rozdział. W zakresie repertuaru nowy kierownik artystyczny prowadził politykę kontynuacji. Kierując się dotychczasowymi doświadczeniami, rozwijał go wszak w kilku kierun- kach: utrwalenia wśród słuchaczy koncertów filharmonicznych nawyków obcowania Wanda Wiłkomirska z klasyką symfoniczną, umożliwienia im stałego poszerzania kontaktów z dorobkiem orkiestrowym., wykraczającym poza repertuar obiegowy, takiego doboru dzieł muzycz- nych, który zapewniałby im rozwijanie znajomości dorobku kompozytorów polskich o dzieła mniej znane i najnowsze. Z dużą zatem regularnością w koncertach filharmonicznych pojawiały się symfonie, uwertury i koncerty solowe klasyków wiedeńskich, zwłaszcza L. van Beethovena, roz- brzmiewały dzieła orkiestrowe romantyków (Schuberta, Schumanna, Liszta, Berlioza,

200 Brahmsa, Czajkowskiego). Z czasem w Filharmonii Śląskiej coraz częściej można było usłyszeć mniej dotąd publiczności znane, bo raczej rzadziej prezentowane, dzieła Wa- gnera, R. Straussa, Brucknera, Mahlera, wreszcie Strawińskiego, Bartoka, Prokofiewa, Schönberga, Szostakowicza, Sibeliusa, Gershwina. Po politycznej odwilży w 1956 roku i powołaniu do życia Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” stopniowo ów zakres poszerzał się o pozycje kompozytorów awangardowych. Na afiszach koncertów filharmonicznych pojawiały się raz za razem nazwiska nie znane szerszym kręgom słuchaczy: Schönberg, Webern, Hindemith, Hilman, Liebermann, Britten, Janaček, a z Polaków – Baird, Serocki, Kotoński, Tansman, Penderecki, Górecki, Szalonek itd. Karol Stryja nieprzypadkowo rozpoczął swoje kontakty z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Śląskiej od poprowadzenia oratorium Haydna Stworzenie świata (1949). Był wtedy kierownikiem muzycznym i chórmistrzem Chóru „Ogniwo” i studentem dyrygentury PWSM w Katowicach, w klasie Grzegorza Fitelberga. Jego doświadcze- nie w prowadzeniu zespołów chóralnych datowało się zresztą sprzed drugiej wojny światowej. Nic dziwnego, że szczególnie w pierwszych latach swego kierownictwa artystycznego w Filharmonii Śląskiej, ale także później – zwłaszcza zaś wtedy, gdy w Filharmonii powołany został do życia państwowy chór mieszany (1974) – wiele uwagi poświęcał wielkim dziełom na chór, solistów i orkiestrę. Wielka Msza c-moll KV 427 oraz Requiem W.A. Mozarta, Mesjasz i Juda Machabeusz G.F. Haendla, Hayd- nowskie Pory roku, Fantazja C-dur op. 80 i IX Symfonia d-moll op. 125 Beethovena, Pieśń przeznaczenia op. 54 J. Brahmsa, Requiem G. Verdiego, kantaty Aleksander Newski S. Prokofiewa i Eisenkombinat Ost Ottmara Gerstera, a z polskiego repertuaru Sonety Światosław Richter Krymskie S. Moniuszki, Stabat Mater, III Symfonia i Harnasie K. Szymanowskiego, Wierchy A. Malawskiego, List do Marca Chagalla S. Wiechowicza, Wyznania B. Sza- belskiego, Kantaty „Wieczne lato” Józefa Świdra – te dzieła w większości prowadzone przez Karola Stryję, wydatnie wzbogaciły repertuar pierwszego dziesięciolecia jego kierownictwa artystycznego w Filharmonii Śląskiej, stanowiąc zapowiedź dalszych koncertów, urozmaiconych udziałem chóru i solistów. Gdy Karol Stryja odchodził w 1990 roku na emeryturę, pozostając wszak czynnym nadal dyrygentem, repertuar Filharmonii obejmował niemal wszystkie liczące się w światowej literaturze dzieła kantatowo-oratoryjne z Wielką Mszą h-moll, Oratorium na Boże Narodzenie, pasjami według św. Mateusza i św. Jana oraz Magnificatem i kantatą „Jauchzet Gott in allen Landen J.S. Bacha, oratoriami „Mesjasz”, „Samson”, „Juda Machabeusz i „Herakles” oraz Utrechter Te Deum G.F. Haendla, Stabat Mater G.B. Pergolesiego, Mszą B-dur ( „Theresienmesse”) i Mszą „Nelsońską” J. Haydna, Mszą koronacyjną oraz Missa brevis D-dur W.A. Mozarta, Missa solemnis L. van Beethovena, Małą Mszą Uroczystą i Stabat Mater G. Rossiniego, oratoriami „Eliasz” i „Paulus” oraz „Lobgesang” Mendelssohna Batholdy’ego, Oratorium „Raj i Peri” R. Schumanna, Te Deum H. Berlioza, Requiem G. Verdiego, Ein Deutsches Requiem J. Brahmsa, Te Deum A. Brucknera, Requiem G. Faurego, Sceną liryczną „Syn marnotrawny” i Nokturnami na orkiestrę i chór żeński C. Debussy’ego, Kantatą „Dzwony” S. Rachmaninowa, Symfonią psalmów I. Strawińskiego, War Requiem B. Brittena, Pieśnią o lasach D. Szostakowicza, Oratorium „Legenda” Marka Kopelenta i in. Szczególnie dużo miejsca w kształtowanym przez Karola Stryję repertuarze orkiestry i chóru zajmowały dzieła z dorobku polskich kompozytorów, zwłaszcza współczesnych. Tak więc obok nieomal zapomnianej Pasji J. Elsnera, jakże cennych dzieł Karola Szyma- nowskiego – III Symfonii, Harnasiów, Stabat Mater, Demeter, Veni Creator, rozbrzmiewały Ts’ong Fou

201 w sali Filharmonii oraz salach festiwalowych w kraju i za granicą stale nowe dzieła. Zespoły Filharmonii podejmowały wciąż nowe wyzwania. Prezentowane są kompozycje B. Szabelskiego – V Symfonia Poemat symfoniczny „Mikołaj Kopernik”, B. Woytowicza – m. in. Kantata „Prorok”, Z. Mycielskiego – Fragmenty na chór i orkiestrę, H. Czyża – Kantata „Wesele” na tenor solo, chór i orkiestrę, A. Blocha – Gilgamesz (prawykonanie 26.09.1969), J. Świdra – m.in. Pieśń o Ojczyźnie, Tryptyk powstańczy, Poemat z tam- tych dni, Oratorium „Silesiana”, K. Pendereckiego – m.in. Te Deum, W. Kilara – m.in. Victoria i Exodus, H.M. Góreckiego – m.in. II Symfonia „Kopernikowska”, Ad Matrem, Beatus Vir, J.W. Hawela – m.in. Oratorium „Impresje leśne”, Oratorium Polskie, Koncert na 2 chóry i orkiestrę, E. Bogusławskiego – m.in. Symfonia na chór i orkiestrę (prawyko- nanie 28.05.1976), A. Glinkowskiego – Sinfonia mesta e tranquilla, Kantata „Chwila westchnienia” B. Konowalskiego – Oratorium „Nike Varsoviensis”. Pielęgnowano też podjętą z początkiem lat pięćdziesiątych tradycję prezentowania dzieł operowych w wersji koncertowej. Tak więc wykonanie opery Orfeusz i Eurydyka Igor Ojstrach Monteverdiego (12 listopada 1952) z myślą o młodym słuchaczu nie zapisało się w hi- storii Filharmonii jako akt chwilowego kaprysu. Miłośnicy muzyki operowej, których zraża sceniczny sztafaż towarzyszący śpiewowi w teatrze operowym, mogli w wolnej od niego atmosferze sali koncertowej wysłuchać w kolejnych latach takich m.in. dzieł, jak Lohengrin i Tannhäuser Wagnera, Kniaź Igor Borodina, Borys Godunow Musorg- skiego, Koronacja Poppei Monteverdiego, Carmen Bizeta, czy tak rzadko na polskiej scenie prezentowany Fidelio Beethovena. Z czasem ta formuła koncertu zyskała swoją nazwę „Opera w Filharmonii” i nadal jest uwzględniana w planach repertuarowych Filharmonii Śląskiej. Niezaprzeczalną zasługą Karola Stryji jest nasycenie programów koncertowych Fil- harmonii Śląskiej muzyką współczesną – jakby niezależnie od tego, czy zyskiwało sobie to poklask środowiska zainteresowanego wszelkimi „nowalijkami”, czy też spotykało się z dezaprobatą bardziej konserwatywnej części publiczności. To zadanie Karol Stryja traktował jako swego rodzaju posłannictwo. Na estradzie filharmonicznej zawitały więc dzieła Albana Berga, Artura Honeggera, Beli Bartoka, Zoltana Kodaly’ego, Bohuslava Martinů, Oliviera Messiaena, Borisa Blachera, Luigiego Nona, Franco Donatoniego, Samuela Barbera, Hansa Wernera Henzego, Carla Nielsona, Iannisa Xenakisa i wielu innych kompozytorów nie znanych szerszym kręgom słuchaczy w ogóle albo jedynie z encyklopedii muzycznych. Wśród prezentowanych dzieł nie zabrakło „legendarne- go” Święta wiosny Igora Strawińskiego (pierwsza prezentacja w Filharmonii Śląskiej 17 grudnia 1958), Verklärte Nacht Arnolda Schönberga (16 września 1960), czy mo- numentalnego War Requiem Benjamina Brittena (21 września 1978). Przy tym szcze- gólnie silnie wyartykułowany został udział muzyki polskiej – w tym kompozytorów śląskich – w kształtowaniu współczesnego pejzażu muzycznego. Poczynając od dzieł kompozytorów młodopolskich – Karłowicza, Różyckiego, a zwłaszcza Szymanowskiego – prezentowano wszystko, co z dorobku polskich współczesnych kompozytorów godne było pokazania. Wystarczy popatrzeć na zestaw utworów, które w Filharmonii Śląskiej lub na estradach festiwalowych w wykonaniu jej zespołów miały swe prawykonania. Są wśród nich np. Improwizacje i Koncert fortepianowy Bolesława Szabelskiego, Riff 62, Générique oraz Upstairs-Downstairs Wojciecha Kilara, Les Sons i Ziemio miła Witolda Szalonka, Epitafium, Canti strumentali oraz Choros I Henryka Mikołaja Góreckiego, I Symfonia, Konstrukcje i Medytacje Jana Wincentego Hawela, opera-misterium „Ayelet” oraz Gilgamesz Augustyna Blocha, Canticum Bernadetty Matuszczak, Ewokacje Józefa

202 Świdra, Atlantyda II Rafała Augustyna, Narodzenie Zbigniewa Bujarskiego (pełny wykaz zob. s… .). Trzeba było nie lada odwagi, ale i intuicji oraz znajomości rzeczy, by podejmować właściwe w tym względzie decyzje. To dzięki okazywanej młodym kompozytorom życzliwości i zrozumieniu oraz odważnie prowadzonej polityce repertuarowej na estra- dzie koncertowej Filharmonii Śląskiej pojawiały się coraz nowe nazwiska twórców, dziś zaliczanych już do klasyków muzyki polskiej. Wpierw Bolesław Szabelski i Bolesław Woytowicz, Artur Malawski, Stanisław Wiechowicz, później Grażyna Bacewicz, Wi- told Lutosławski, Michał Spisak, Tadeusz Baird, Kazimierz Serocki, Andrzej Panufnik, Augustyn Bloch, Krzysztof Penderecki, Witold Szalonek, Józef Świder, Henryk Mi- kołaj Górecki, Wojciech Kilar, Romuald Twardowski, Edward Bogusławski, Zbigniew Bujarski, wreszcie Jan Wincenty Hawel, Rafał Augustyn, Eugeniusz Knapik, Andrzej Krzanowski, Aleksander Lasoń i najmłodsze pokolenie twórców, którzy dopiero szukają swego miejsca na światowych estradach koncertowych – wszyscy oni mogli liczyć na Eugene Ormandy zainteresowanie swoją twórczością. I to posłannictwo Karol Stryja potrafił przekazać swoim wychowankom w klasie dyrygentury katowickiej Akademii Muzycznej, gdzie przez wiele lat był pedagogiem, w tym również aktualnie sprawującemu funkcję dyrektora artystycznego Filharmonii Śląskiej – Mirosławowi Jackowi Błaszczykowi i kierownikowi artystycznemu działającej przy Filharmonii Śląskiej Orkiestry Kame- ralnej – Janowi Wincentemu Hawelowi. Tak więc Filharmonia Śląska nadal obecna jest w najważniejszych polskich festiwalach muzyki współczesnej – Warszawskiej Jesieni, Poznańskiej Wiośnie Muzycznej, Wrocławskim Festiwalu Polskiej Muzyki Współczesnej, czy wreszcie w Śląskich Dniach Muzyki Współczesnej. Podejmuje też stale nowe wyzwania, poszerzając o nowe pozycje z literatury polskiej i zagranicznej repertuar wszystkich swych zespołów – Orkiestry Symfonicznej, Chóru Mieszanego i Śląskiej Orkiestry Kameralnej, potwierdzające jej aspiracje i ważkie miejsce w najszerzej pojmowanym życiu muzycznym Polski, Europy, świata.

Karol Bula

203 Artyści Filharmonii Śląskiej na płytach ADAM ROZLACH

ilharmonia Śląska w Katowicach należy do najbardziej liczących się i cenionych instytucji filharmonicznych w Polsce, a jej orkiestra – do czołowych zespołów Fsymfonicznych naszego kraju. Zaświadczają o tym nie tylko zaproszenia do udziału w najważniejszych festiwalach muzycznych o międzynarodowym zasięgu, nie tylko wyjazdy na koncerty zagraniczne, także w ramach prestiżowych europejskich festiwali. Decyduje o tym przede wszystkim prezentowany od lat, ustabilizowany, wysoki poziom artystyczny, stworzony przez wybitną postać polskiego życia muzycz- nego – prof. Karola Stryję, utrzymywany przez jego następców, a nadto fakt istnienia w czołowym polskim ośrodku kultury muzycznej. Przez lata wiodąca w kraju katowicka szkoła kompozytorska, dalej – mająca najwybitniejsze wyniki Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego (znakomici, wykształceni soliści, dyrygenci, kameraliści), to wszystko składa się na wyjątkowość tego muzycznego genius loci. W naszym mieście swoje płodne lata spędzili nie tylko twórcy wielkości katowickiej szkoły kompozytor- skiej: Bolesławowie Szabelski i Woytowicz. Tu żyją i pracują ich wybitni absolwenci z Henrykiem M. Góreckim i Wojciechem Kilarem na czele. Filharmonia Śląska jest wielce aktywnym świadkiem, ale też i znaczącym współtwórcą tych wybitnych osiągnięć muzycznych regionu i kraju. Jednym z wyróżniających się elementów dzisiejszej wysokiej pozycji Filharmonii Śląskiej, która klasą lokowana jest tuż obok najważniejszych placówek symfonicznych naszego kraju (Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach oraz Filharmonii Narodowej w Warszawie), jest bogata i wiele znacząca dyskografia. Zrozumiałe, że bardzo silnie powiązana jest z wymienionymi wcześniej okoliczno- ściami: miejscem funkcjonowania instytucji, z kompozytorami i wykonawcami – ab- solwentami znakomitych szkół muzycznych na Śląsku. Tym niemniej i sama w sobie jest wartością znaczącą, przez nikogo niekwestionowaną.

Głośne „warszawsko-jesienne” prawykonania Lata pięćdziesiąte i sześćdziesiąte Prawdziwą chlubą Filharmonii Śląskiej jest jakże ważki, wykonawczo i programowo, regularny udział w Międzynarodowych Festiwalach Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”, i to od samego zarania tego światowej miary forum prezentacji nowej muzyki, czyli od I festiwalu w 1956 roku. Orkiestra Filharmonii Śląskiej dała wtedy dwa kon- certy – jeden, 12 października pod batutą Karola Stryji, z udziałem skrzypka Tadeusza Wrońskiego (przedstawiono III Symfonię Bolesława Szabelskiego, Małą uwerturę Wojciecha Kilara oraz Concertino de Printemps Dariusa Milhauda) oraz nazajutrz, 13, ze Stanisławem Skrowaczewskim na podium dyrygenckim (m.in. Władysław Kędra grał Koncert fortepianowy Stanisława Wisłockiego). Na płycie Polskich Nagrań utrwalono fragmenty tych występów, zapisując Uwerturę Piotra Perkowskiego oraz Suitę z „Ogni- stego ptaka” Igora Strawińskiego. Filharmonicy śląscy stanowili i stanowią znakomite pole orkiestrowych, wykonaw- czych i kompozytorskich doświadczeń. Wielokrotnie byli pierwszymi egzekutorami kompozytorskich pomysłów. Czas prób, regularnych wyjazdów na koncerty „Warszaw- skiej Jesieni” – festiwalu, który zawsze cieszył się wielkim uznaniem w naszym kraju i w świecie, należał do szczególnie fascynujących w całej ponad półwiecznej działalności orkiestry. Jakie to ważne, że niemal wszystkie z tych tak istotnych dla polskiej kultury prawykonań dzieł śląskich twórców na warszawskim festiwalu są zarejestrowane na

204 płytach i kasetach Polskich Nagrań oraz w festiwalowych archiwach. A te, które nie zostały wydane, zachowane są w Archiwum Związku Kompozytorów Polskich w War- szawie oraz w Archiwum Polskiego Radia. Ten właśnie odłam dźwiękowych rejestracji należy więc do najcenniejszych nagrań. Prawdziwym powodem do satysfakcji mogą być utrwalone na płytach prawykonania takich dzieł, jak: Canti strumentali czy Choros I Henryka M. Góreckiego, „Riff‘62” i „Générique” Wojciecha Kilara.

„Warszawskie jesienie” lata 70. I 80. Nestor Szabelski z filharmonikami śląskimi na WJ’78 W ramach Festiwalu „Warszawska Jesień” 16 IX 1978 artyści Filharmonii Śląskiej pod dyrekcją Karola Stryji wykonali m.in. wraz z Tadeuszem Żmudzińskim Wiersze Bolesława Szabelskiego. To dodekafoniczna kompozycja z 1961 roku – mocno ekspre- syjna, w której emocja zawiera się w ramach pojedynczych często dźwięków i małych struktur, wedle webernowskiego wzorca skupiających naszą uwagę swą niezwyczajną kolorystyką. Ważną rolę pełni tu partia solowego fortepianu oraz instrumenty dęte i perkusyjne. Dzieło to wykonano podczas festiwalowego koncertu monograficznego, w ramach którego, w obecności kompozytora, ci sami artyści prawykonali jeszcze wtedy Koncert fortepianowy sędziwego wówczas Mistrza. Był to jeden z niezapomnianych wieczorów „warszawsko-jesiennych”. Wielka była owacja dla Szabelskiego, zasłużone brawa zebrali solista i filharmonicy śląscy. Doroczną nagrodę Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków za najwybitniejszą kreację muzyki polskiej krytycy przyznali Ka- rolowi Stryji.

Nowe pokolenie: Olszamowski i Kulenty Na festiwalu WJ’86 filharmonicy śląscy pod dyrekcją Karola Stryji zaprezentowali słuchaczom po raz pierwszy: Rapsodię chorałową Sławomira Olszamowskiego oraz Ad unum Hanny Kulenty-Brewaeys. Ciekawie zabrzmiała niełatwa – jak pamiętam – ekspresyjna partytura Olszamowskiego, wykorzystująca – we współczesny sposób – motywy Bogurodzicy. To rodzaj gęstego, intensywnego emocjonalnie orkiestrowego studium, angażującego potężny aparat wykonawczy. Niełatwo jest zagrać zestaw takich kompozytorskich propozycji, z tym większym więc uznaniem przyjąć można to żywe festiwalowe wykonanie, utrwalone na płycie Muza-Polskie Nagrania w ramach kroniki festiwalu. Hanna Kulenty jeszcze bardziej gęsto i skomplikowanie zaznaczyła swoją festiwalową obecność, choć samo skomplikowanie i zagęszczenie materii nie robiło wtedy – i nie robi dziś – szczególnego wrażenia. Przyznać jednak trzeba, że orkiestra bardzo dobrze poradziła sobie z trudnościami tych i innych jeszcze wykonań.

Współpraca z WIFON-em Przełomowymi latami dla Filharmonii w zakresie wykorzystania fonograficznych możliwości stały się początkowe lata osiemdziesiąte. Nawiązana została owocna współ- praca z wytwórnią płytową Polskiego Radia i Telewizji w Warszawie WIFON, dla której powstało kilka ważnych cykli nagraniowych. Współpraca ta otwarła nieco później – po raz pierwszy w historii zespołu – drogę na europejski rynek płytowy poprzez wejście

205 WIFON-u w sieć dystrybucyjną francuskiej renomowanej kompanii Le Chant du Monde – Harmonia Mundi. Tam ukazały się nagrania poematów Karłowicza.

Pierwsza płyta z utworami Szymanowskiego Współpracy z WIFON-em zawdzięczamy płytę z kilkoma dziełami Karola Szyma- nowskiego, nagraną w lipcu 1980 roku w sali Radiowego Domu Muzyki w Katowicach, lecz wydaną dopiero w 1985 roku. Płytę tę nagrał stały wifonowski duet Stanisław Dybowski-Zbigniew Kusiak, a podkreślam ten fakt, ponieważ – moim zdaniem – to tym właśnie realizatorom udało się najciekawiej oddać – na tym etapie rozwoju polskiej fonografii – brzmienie Orkiestry Filharmonii Śląskiej. Zwraca uwagę nieczęsto spo- tykana naturalność, ale i duża efektowność ujęcia brzmienia. Do tego wiele tu muzyki. Nie „uciekły”, ani dyrygentowi, ani reżyserom dźwięku, wijące się i przeplatające stale linie melodyczne i kontrapunkty; nie zatraciła się ani na moment ekspresja tej „gorącej” wielce partytury. Znakomitą, zdecydowanie najlepszą pozycją płyty jest otwierająca całość Uwertura koncertowa op. 12. Dzięki muzykom i nagraniu utworu tego słucha się z wielką satysfakcją. Subtelne i szerokie jest też brzmienie Etiudy b-moll (w orkiestracji Grzegorza Fitelberga). Ma wiele barw, okazałą kulminację wyrazową i właściwą nutę kontemplacyjną. Wykonania nasycone są intensywnością smyczków i wypełniającą harmoniczną przestrzeń gęstością brzmienia instrumentów dętych.

Luigi Alva śpiewa Mozarta W 1981 r. powstała interesująca płyta mozartowska z ariami koncertowymi wykona- nymi przez wybitnego, w najszerszej międzynarodowej skali, tenora – Luigiego Alvę. Nagrał on tę płytę już u schyłku swojej wielkiej kariery. W ten sposób spełniło się, tu, w Katowicach, jego wielkie, życiowe marzenie: nagranie mozartowskich arii. Z filharmonikami śląskimi (w nagraniach dwóch arii z udziałem fortepianu wystąpił Janusz Olejniczak), Alva, posiadający bardzo jasny, słoneczny głos, pokazał swoją kul- turę wokalną, wysoką klasę oraz niezwykłe rozumienie mozartowskiego stylu, do czego dochodził przez całe swoje artystyczne życie. Nagranie wydane na płytach winylowych w 1990 roku doczekało się międzynarodowej edycji w szwajcarskiej firmie Preludio Production. Szczególnie ciekawie w wykonaniu Alvy brzmią arie szybkie i dynamiczne, jak choćby otwierająca całość „Con ossequio, con rispetto” czy „Tale e contenti sono”. Tu głos Alvy brzmi bardzo atrakcyjnie. Jasno, sprężyście, dynamicznie. Także atrakcyjnie brzmi orkiestra, prowadzona z werwą przez Wojciecha Rajskiego. Bardzo wartościową pozycją płyty jest też aria „Per Pieta” – liryczna, nastrojowa, a kto wie, czy nie najwierniej oddająca istotę sztuki oklaskiwanego przez widownie największych teatrów operowych świata wielkiego peruwiańskiego artysty. Jest też najbardziej popisowa i wirtuozowska „Clarice cara mia sposa”, skrząca się charakterystycznym mozartowskim komizmem i dowcipem. Warto chyba jeszcze podkreślić bardzo atrakcyjny muzycznie udział Janusza Olejniczaka m.in. w arii „Ridente la calma”.

Poematy Karłowicza Współpraca z WIFON-em zaowocowała w końcu wybitnym albumem ze wszyst- kimi poematami symfonicznymi Mieczysława Karłowicza. Ten unikatowy – do dziś!

206 – w historii polskiej fonografii komplet nagrany przez orkiestrę pod dyrekcją Jerzego Salwarowskiego w 1981 i 1983 roku, wydany został wpierw przez WIFON na czar- nych płytach analogowych, a następnie, kilka lat później, w wersji kompaktowej przez renomowaną firmę Le Chant du Monde – Harmonia Mundi, aby wreszcie pod koniec lat 90. ub. stulecia ukazać się w katalogu DUX. To frapująca całość, świetnie dopracowana muzycznie, grana pewnie i zdecydowanie, z imponującymi muzycznie i dźwiękowo partiami solowymi instrumentów dętych. Bardzo podoba mi się typ muzykowania prezentowany przez dyrygenta i orkiestrę. Wyczuwa się tu chęć jak najatrakcyjniejszego muzycznie wykonania, wyczuwa się dbałość o urodę brzmienia. Jest w tych interpretacjach charakterystyczny klimat, wier- nie i oryginalnie oddawana aura Karłowiczowych dzieł. Przy czym ta tak specyficzna posępność poematów jest tu swoiście ożywcza, budująca, nawet w pięknie i efektownie spełnionej wyrazowo „Smutnej opowieści”, a decydują o tym przede wszystkim walo- ry muzyczne. Robi wrażenie „Rapsodia litewska” z wyśpiewywanym nostalgicznym motywem czołowym; podobnie poemat „Powracające fale” – głównie poprzez swoją brzmieniową barwność. Na płycie mamy jeszcze „Odwieczne pieśni”, których atmosferę pięknie i wzruszająco uchwycili dyrygent i muzycy orkiestry. Ileż tu różnych muzycznych szczegółów do smakowania, które decydują o tym, że utworu – mimo tak posępnych rejestrów wyrazowych – słucha się z największym skupieniem. W drugiej pieśni – „O miłości i śmierci” – podziwiamy z kolei smyczki, które są bardzo dobrym przewodnikiem po tym utworze, a szczególnie imponuje wykonaniem finałowa pieśń z „alikwotowym” tematem, tak wymownie zagranym i idealnie zgranym przez instrumentalistów dętych. Całość wieńczy efektowny „Epizod na maskaradzie”, mający też obok pełnych blasku, wiele wzruszających, lirycznych fragmentów. Są to wykonania świadczące o bardzo intensywnym emocjonalnym przeżywaniu muzyki Karłowicza. Nagranie poematów Karłowicza to dziś jedyny – na tym poziomie – obecny i dostępny komplet w światowych katalogach płytowych. Znakomity to portret Młodej Polski w muzyce, imponujący obraz wielkiego symfonicznego dzieła Mieczysława Karłowicza! Dla Filharmonii Śląskiej album ten to powód do wielkiej, artystycznej dumy.

Złota płyta za Gershwina Dla Polskich Nagrań Filharmonia zrealizowała na przełomie lat 70. i 80. różne cykle nagraniowe – m.in. kasetowy album z kilkoma wybranymi symfoniami Josepha Haydna. Najpopularniejszą jednak pozycją w dyskografii Filharmonii Śląskiej stał się w tamtym czasie album z dziełami George’a Gershwina – z Błękitną rapsodią na czele. Solistą był pianista Andrzej Ratusiński, a całość poprowadził Jerzy Salwarowski. Album ten cieszył się tak dużą popularnością, że został uhonorowany „złotą płytą” za sprzedaż ponad 100 tys. płyt, co w dziedzinie muzyki poważnej było wtedy, a jest i dziś, zjawiskiem wyjąt- kowym. Nie da się ukryć, że jest to jeden z najbardziej spektakularnych sukcesów, jakie może odnieść instytucja filharmoniczna. Dowodem popularności tego wydawnictwa była kolejna, niedawna reedycja albumu – już w wersji kompaktowej (DUX 1999). Andrzej Ratusiński gra Gershwina ze swobodą i niezłym wyczuciem stylu jego kom- pozycji. Ważne jest, że nie pozostaje za nim gra orkiestry. Sądzę, że za sprawą dyrygenta – zwłaszcza w Błękitnej rapsodii – słychać potrzebną tu wykonawczą swadę, mimo pew- nego wyraźnie słyszalnego na płycie „oporu” materii instrumentalnej, przejawiającego się w niezbyt doskonałym brzmieniu zespołu, a także fortepianu. Z drugiej jednak strony,

207 paradoksalnie – mankamenty te stają się walorem nagrania, powstała bowiem w ten sposób swoiście rozumiana „patyna” koloru brzmienia tej muzyki... Dobrze też słucha się II Rapsodii, świetnie przygotowanej przez dyrygenta, właściwie „czupurnej” ze strony solisty. W wielu miejscach obu rapsodii sporo jest błyskotliwej pianistyki i najprawdziwszej wirtuozerii. Wielkim plusem tego nagrania jest też dobry balans pomiędzy brzmieniem instrumentu solowego a orkiestry oraz ciekawie ujęta warstwa wyrazowa, wypływająca jednoznacznie od prowadzącego wykonania wszystkich utworów dyrygenta. Kolejną pozycją gershwinowskiego albumu są doskonale znane wariacje „I Got Rhy- thm”. Niełatwo gra się tak znane i popularne utwory, zwłaszcza że jest to kompozycja bardzo trudna od strony wykonawczej. Tę ciekawą wielce całość zamyka Koncert fortepianowy F-dur – kompozycja grana przez muzyków z właściwym patosem, ale też i... z przymrużeniem oka. Są tu dobrze słyszalne elementy zabawy, humoru i dowcipu. Toteż w tym dziele gra A. Ratusińskiego podoba mi się najbardziej. Pewnie jest to i zasługa samego twórcy, który tak właśnie napisał tę prawdziwie koncertową perełkę wśród utworów rodzącego się – także za jego sprawą – „nowego czasu”. Nerw, temperatura wykonania, muzyczne napięcie, zwłaszcza w I i III części Koncertu, są tu doprawdy imponujące! Może też podobać się „dęte” brzmienie wstępu do II części z solową trąbką i bardzo miękko, spoiście brzmiącymi instrumentami drewnianymi. I choć brzmieniu być może daleko do brzmienia spod znaku Wyntona Marsalisa, to i tu można mówić o tej swoiście oryginalnej „patynie”. To jest prawdziwe osiągnięcie, a szczególne gratulacje powinny płynąć do twórcy tego sukcesu – dyrygenta Jerzego Salwarowskiego! Warto dodać, że w ramach tych sesji powstało jeszcze nagranie Koncertu warszawskiego Richarda Addinsella, bodaj do dziś nie wydane przez Polskie Nagrania. Niezapomniany koncert w Arena di Verona na rzecz głodujących w Ffryce Gwiazdy w Arena di Verona Oddzielną pozycję w dyskografii Orkiestry i Chóru Filharmonii Śląskiej stanowią dwa zapisy płytowe zagranicznych koncertów katowickich artystów. Pierwszy to towarzysze- nie najwybitniejszym śpiewakom naszych czasów na benefisowym koncercie „Opera for Africa”, zorganizowanym 18 sierpnia 1985 w jednym z najwspanialszych miejsc w Eu- ropie – słynnej Arena di Verona, a drugi – to festiwalowy występ na wielce prestiżowym święcie muzycznym w La Chaise-Dieu, o którym piszę w innym miejscu. Udział Orkiestry Filharmonii Śl. w koncercie gwiazd w Arena di Verona, i to wtedy, kiedy nikomu z nas się nie śniło, że tak bezpośrednio będziemy mieć do czynienia z największymi śpiewakami naszych czasów, to wielki dla niej zaszczyt. Splendorem jest akompaniować takim śpiewakom, jak Montserrat Caballé, Zdzisława Donat, Gwyneth Jones, Agnes Baltsa, Sonia Gazarian, Jose Carreras, Sheril Milnes, Renato Bruson, Giuseppe di Stefano, Jewgienij Niesterienko, Juan Pons, Giorgio Zancanaro, czy Ingvar Wixell, i grać pod batutą mistrzów tej miary, co: Carlo Franci, Roberto Paternostro czy Andrew Lloyd Webber. Jakież to musiało być przeżycie dla naszych muzyków występo- wać w zespole, w którym w chórze finałowego Va pensiero śpiewa wspomniany areopag gwiazd. Przy tym nie bez znaczenia dla splendoru Filharmonii Śl. był też szczytny cel, jednoczący wszystkich występujących w Weronie artystów – wsparcie głodujących ludzi Afryki. I tu z pomocą zachowania w pamięci tego wielkiego przeżycia przychodzi płyta nagrana przez Polivideo-Locarno, a dystrybuowana przez Polygram.

208 Krążek otwiera Improwizacja tytułowego bohatera opery „Andrea Chenier” Umberta Giordana w poruszającej interpretacji Jose Carrerasa, którą my poznaliśmy pięć lat później, w lipcu 1990 roku, podczas transmitowanego przez telewizję koncertu stulecia w rzymskich termach Karakalli. A czy nie jest czymś wzruszającym towarzyszyć Monserrat Caballé w interpretacji Casta diva z „Normy” Belliniego? Czy nie jest wielkim przeżyciem dla flecisty wprowadzenie i zainspirowanie tak zawsze jednakowo pięknie i poruszająco śpiewającej Maestry, nagrodzonej potem wielką owacją włoskiej publiczności? Na tym pamiętnym koncercie zaprezentowano też dwa utwory Andrew Lloyda Web- bera. Pierwszy – „Pie Jesu” z Requiem – śpiewa znana z późniejszych występów z trzema tenorami Sarah Brightman (pięknie wspomaga ją Paul Miles-Kingston), a w chórze śpiewają Agnes Baltsa, Zdzisława Donat, Gwyneth Jones, Christian Boesch, Renato Bruson, Jose Carreras, Sherill Milnes i Jewgienij Niesterienko. Druga kompozycja Web- bera to słynna „Memory” z musicalu „Koty” w cudownym i wielce oryginalnym, poważ- nym wykonaniu Gwyneth Jones. Oboma swoimi utworami dyryguje kompozytor. Na pewno do wielkich i prawdziwych przyjemności należy też słuchanie legendarnego głosu Sherilla Milnesa w songu „Maria” z „West Side Story” L. Bernsteina. Drugą stronę winylowej płyty otwiera miłosny hymn „Libiamo” z Verdiowskiej „Tra- viaty” w wykonaniu mistrzowskiego duetu Carreras-Caballé, w sukurs któremu przy- chodzi – w orkiestrowym momencie – pełna entuzjazmu włoska publiczność. Podczas wieczoru w Arena di Verona Rossiniego śpiewała także Agnes Baltsa. Była to trudna – jak to u tego twórcy – aria „Tanti affetti” z opery „La donna del lago”. Charaktery- styczna barwa głosu artystki oraz wymagana tu duża ruchliwość głosu wywołały burzę zasłużonych owacji u doskonale znającej włoski repertuar publiczności. 18 sierpnia 1985 mieliśmy tam w Weronie wiele znaczący polski akcent. Słynną arię Królowej Nocy zaśpiewała bowiem Zdzisława Donat – swobodnie, pewnie i z blaskiem eksponująca uroki swojego mozartowskiego, koloraturowego sopranu. I ona otrzymała gorącą podziękę od słuchaczy. Przed finałowym chórem „Va pensiero” drugą swoją popi- sową pieśń „Core’ngrato” Salvatora Cardilla przedstawił Jose Carreras, po czym przyszło ukoronowanie koncertu – Chór więźniów z opery Verdiego „Nabucco”. Jakież musiał utwór ten zrobić wrażenie z racji miejsca, ale i celu koncertu, jednoczącego wszystkich – artystów i publiczność... A do tych okoliczności dochodzi jeszcze ów 21-osobowy chór złożony z największych gwiazd światowej sceny operowej, wśród których bez trudu wyławiamy głosy Caballé, Donat, di Stefana, Brusona czy Niesterienki. Wielki koncert! Wielkie przeżycie z Orkiestrą Filharmonii Śląskiej na estradzie Arena di Verona!

Powstaje profesjonalne studio nagraniowe W drugiej połowie lat osiemdziesiątych Filharmonia Śląska dokonała zakupu naj- nowocześniejszego cyfrowego sprzętu nagraniowego. W owych niełatwych czasach uwieńczone sukcesem zabiegi Karola Stryji stworzyły tu niemal unikatową w skali kraju możliwość własnej profesjonalnej produkcji nagraniowej. To K. Stryja stworzył warunki do tego, że dziś Filharmonia Śląska jest zdecydowanie pierwszą w Polsce instytucją filharmoniczną, mogącą się pochwalić tak ogromnym fonograficznym dorobkiem. Przez te lata powstało wiele płyt, a nadto dokumentowane były – i są do dziś – wszystkie koncerty abonamentowe zespołów filharmonicznych, a także przesłuchania konkursów dyrygenckich, co stwarza wręcz komfortową sytuację dla późniejszych badaczy życia kulturalnego w Katowicach.

209 Laureaci Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga na płytach

Polskie Nagrania opublikowały dwie płyty, będące zapisem koncertów laureatów dwóch edycji konkursu: z 1979 roku, kiedy to w Katowicach odbył się pierwszy konkurs o międzynarodowym zasięgu (na czarnym krążku możemy poznać laureatów trzech głównych nagród, ze zwycięzcą Clausem Peterem Florem na czele), oraz z 1987 r., kiedy przebieg III konkursu rejestrowano już na własnym, filharmonicznym sprzę- cie nagraniowym. Wtedy to, obok wewnętrznej konkursowej kroniki archiwizującej wszystkie występy uczestników, powstała płyta długogrająca, ukazująca zwycięzców tego konkursu: laureata I nagrody Michaela Zilma oraz zdobywcy II nagrody – Patricka Fournilliera. Po wysłuchaniu obu płyt nasuwa się niezbicie jedna refleksja: to świetne dowody wielkiej życzliwości muzyków orkiestry wobec wszystkich bez wyjątku uczestników konkursów, a także dowód wysokiego poziomu muzycznego zarówno tych nagranych prezentacji, jak i przebiegu wszystkich edycji konkursów, w które przecież swój ogromny wkład wnosi orkiestra. W interpretacji IV Symfonii Schumanna pod batutą Michaela Zilma – zwycięzcy konkursu z 1987 roku – słyszy się nie tylko wysoką muzyczną kompetencję, ale i nie- słychany entuzjazm grających muzyków. Szczególnym polem satysfakcji są dla mnie pierwsze i trzecie ogniwo op. 120 Schumanna. To jest już koncert laureatów, nie ma więc konkursowego napięcia, przez co skupiają się tu wszystkie najlepsze cechy wyko- nawcze. Doskonale pamiętam ten koncert i panującego nad wykonaniem znakomitego, absolutnie najlepszego wtedy na konkursie niemieckiego dyrygenta. Nagrania pięknie przedłużają te wspomnienia, mimo nieodłącznych i bezlitosnych trzasków towarzyszą- cych słuchaniu płyt winylowych. Szkoda, że kolejne edycje konkursów nie zaowocowały już kompaktowymi krążkami, choć zachowane archiwalne nagrania nie powinny i dziś wykluczać możliwości ich publikacji.

Symfonie Schumanna z Karolem Stryją Jedną z pierwszych płyt nagranych dla zagranicznych kompanii była opublikowana w 1990 roku przez austriacką wytwórnię DONAU płyta zawierająca dwie symfonie R. Schumanna (I – „Wiosenną” i III – „Reńską”). Orkiestrę prowadzi Karol Stryja. Płyta ta jest dobrą wizytówką zespołu muzykującego tu z dużą klasą i swobodą. Ładnie brzmią smyczki, miękko drewno, z wdziękiem zagrane są poszczególne partie solowe instru- mentalistów. Dyrygent prowadzi zespół z nerwem, żywo. Tak „Wiosenna”, jak i „Reńska” brzmią świeżo i atrakcyjnie. Najokazalej wykonawczo prezentują się pierwsze części obu dzieł, grane z niesłychanym dynamizmem. Nie brakuje też muzycznych walorów i w innych częściach, np. w II części I Symfonii, w Larghetto; interesujące jest Scherzo z „Pierwszej”, dużo uroku ma część Nicht schnell w „Reńskiej”.

Muzyka Karola Szymanowskiego na płytach „Marco Polo” I „Naxos” Powodem do dumy jest dla artystów Filharmonii Śl. i jej dyrygenta Karola Stryji kilkupłytowy, dostępny do dziś, i to na całym świecie, album z dziełami orkiestrowymi Karola Szymanowskiego. Jest swoistym paradoksem, że koreańskie wydawnictwo Mar-

210 co Polo – NAXOS zrobiło dla naszego kompozytora więcej, aniżeli wszystkie nasze rodzime powojenne poczynania w tym zakresie. Na przełomie lat 80. i 90. soliści oraz Chór i Orkiestra Państwowej Filharmonii Śląskiej pod dyrekcją Karola Stryji nagrali dla tej kompanii płytowej wszystkie jego dzieła symfoniczne i wokalno-orkiestrowe, łącznie z operą „Król Roger”. Co najważniejsze, płyty te zostały zauważone, zrecenzowane w najpoważniejszych pismach fonograficznych, z brytyjskim miesięcznikiem „Gramo- phon” na czele, i stały się dostępne dla melomanów całego świata. Marco Polo/Naxos znajduje się bowiem w światowej sieci dystrybucyjnej i cieszy się – z racji artystycznych i programowych wartości oraz niewysokiej ceny płyt – wielką popularnością. Stąd waga tej publikacji. To szczególnie cenne i unikatowe w historii nie tylko polskiej fonografii dokonanie – prezentacja tak szerokiego spektrum twórczości największego po Chopinie polskiego kompozytora. Mamy tam cztery symfonie, z których Pierwsza jest jedynym jak dotąd dostępnym w światowych katalogach nagraniem; dalej są dwa koncerty skrzypcowe (z Konstantym A. Kulką i Romanem Lasockim), a następnie dzieła oratoryjno-kan- tatowe: „Demeter” z Anną Malewicz-Madej, „Penthesilea” z Romą Owsińską, Litania do Marii Panny i Veni Creator z Barbarą Zagórzanką oraz Stabat Mater z Jadwigą Gadulanką, Krystyną Szostek-Radkową i Andrzejem Hiolskim. Całość tę wieńczy opera „Król Roger”. Większość z nich po raz pierwszy weszła do najpoważniejszych europejskich katalogów płytowych. Oprócz orkiestry jedynym chórem biorącym udział w nagraniach jest Chór Filharmonii Śl. prowadzony przez Jana Wojtachę (w „Królu Rogerze” śpiewa jeszcze Chór chłopięcy z Krakowa). I Symfonia f-moll op. 15 ukazuje nam ekscytujący, choć nie do końca może jeszcze uporządkowany harmoniczny świat młodego kompozytora, brzmieniowe zalety jego nowatorskich rozwiązań kompozytorsko-instrumentacyjnych, a nade wszystko – co uwypuklone jest zwłaszcza w finałowej części dzieła – mocny, gęsty, żarliwy wyraz o ekspresjonistycznym rodowodzie. W neoromantycznej II Symfonii B-dur op. 19 artyści budują nastrój wynikający z mocno schromatyzowanej zawartości treściowej, pokazując swoją klasę w drugiej, wariacyjnej części, gdzie ładnie muzycznie eksponują wpierw temat, a następnie efektownie przeprowadzają zestaw wariacji. Całość kończy fuga – energiczna, ostra w brzmieniu, dobrze przygotowana, z zapowiadającą ów „gęsty” wyraz częścią wariacyjną, zakończona burzliwie i z blaskiem. Wiele satysfakcji daje III Symfonia – również tworzonym tu przez wszystkich wykonawców nastrojem. Do rozbudowanej orkiestry dołącza solista (tenor Wiesław Ochman) oraz filharmoniczny chór. Gęsta, ekspresjonistyczna atmosfera dzieła, wyni- kająca też z warstwy słownej, staje się wartością podstawową, decydującą o wykonaniu i odbiorze. Najwięcej zadowolenia wśród dzieł symfonicznych dostarcza jednak interpretacja IV Symfonii „Koncertującej”, w której solistą jest wybitny kreator tego dzieła – pianista Tadeusz Żmudziński. Solista, muzycy orkiestry i dyrygent potrafili tym wykonaniem stworzyć jeden wielce spójny muzyczny organizm, tak w realizacji bogatej zawartości technicznej, jak i wyrazowej dzieła. Pewna drapieżność wykonania, duży dynamizm – cechy tak charakterystyczne dla interpretacji Żmudzińskiego, decydują tu o wartości całości. A jest jeszcze pięknie grany początek Andante molto sostenuto i w dalszej części tego ogniwa wiele „wysmakowanych” momentów dialogowania pianisty z orkiestrą. Całość ciekawie zamyka żywiołowe znów Allegro non troppo. Świeżo brzmi też popisowa dla orkiestry i dyrygenta Uwertura koncertowa, wieńcząca część symfoniczną tego tak cennego wydawnictwa płytowego.

211 Ważną częścią wielkiego albumu z dziełami Szymanowskiego jest płyta z dwoma koncertami skrzypcowymi. I Koncert gra Konstanty Andrzej Kulka. Intensywność dźwięku jego skrzypiec jest niezwykła i bodaj najbardziej wybijająca się, a do tego cudownie rozedrgana w wibracji. Jest to typ emocji zniewalającej. Brak w niej choćby jednej nieszczerej nuty, nie ma cienia chęci przypodobania się słuchaczowi. Raczej czuje się pewien dystans, przybierający tu wielce szlachetny wymiar. Śpiewność gry solisty też ma wiele uroku, ale bardziej podziwiamy intensywność linii melodycznej. Zupełnie inny jest II Koncert. Inna to estetyka, inny rodzaj piękna. Bliższy nam. Roman Lasocki rozpoczyna tonami jakby z innego świata: mrocznie, ciemno, ale fan- tazyjnie i równie intensywnie. Także u niego mamy właściwie ustawione granice tego rozedrgania, tego zawsze potrzebnego dystansu. Lasocki jest bardziej liryczny, jego in- strument ma częściej znacznie ciemniejsze barwy, które bardziej wiążą się z zawartością dzieła. Ów liryzm zachwyca w wielu momentach. Pięknie współgrają solowe skrzypce z solowymi instrumentami orkiestry – choćby z ciemnym też i pełnym brzmieniowego smaku klarnetem. Następuje w końcu intensywne podsumowanie treści tego całego niezwykłego dzieła. Tę skrzypcową płytę zamykają Nokturn i Tarantella w wersji or- kiestrowej Grzegorza Fitelberga. Jest to znakomite i bardzo przejrzyste nagranie. Pełne ognia, werwy, z zawsze jednakowo wysoką temperaturą emocji. Mamy też, dla kontrastu, właściwie egzotycznie brzmiącą ornamentalną śpiewność w Nokturnie... Bardzo dobre wykonanie tego niełatwego opracowania! Z dzieł oratoryjno-kantatowych na uwagę zasługują przede wszystkim te rzadziej wykonywane. Nie mogę jednak nie zacząć od „Stabat Mater”, w którym – w pierwszym rzędzie – podziwiam sztukę wykonawczą Andrzeja Hiolskiego, sztukę przekonywającą wyrazowo, ciekawą muzycznie i wokalnie. Ładnie brzmi chór, barwnie dopełniający materię tego tak wzruszającego dzieła. Hymn „Veni Creator” na sopran, chór i orkiestrę dyrygent ujął mocno, dynamicznie i szeroko, uwypuklając w ten sposób ekspresjo- nistyczną zawartość utworu. Solistka Barbara Zagórzanka celnie dostosowuje się do tych wymogów i konwencji wykonania. „Delikatniejszą” wymową zaleca się z kolei „Litania do Marii Panny” z wielce subtelną już wypowiedzią tejże solistki. Płytę koń- czy „Penthesilea” z solistką Romą Owsińską, która najpełniej i najatrakcyjniej bodaj ze wszystkich solistów wypowiada się wokalnie. Solistą w „Harnasiach” jest wybitny śpiewak Opery Śląskiej – Henryk Grychnik. To dobrze, że udało się go zaprosić do nagrania. Jego wkład we współczesną wykonawczą historię dzieła – nie tylko w skali Śląska – jest bowiem ogromny. W tym wielkim zbiorze muzyki K. Szymanowskiego jest jeszcze nagranie opery „Król Roger”. Obok Chóru i Orkiestry Filharmonii Śl. w nagraniu uczestniczy Chór Chło- pięcy Filharmonii Krakowskiej oraz soliści. Andrzej Hiolski występuje w roli tytułowej, Wiesław Ochman jest Pasterzem, Barbara Zagórzanka – Roksaną, Henryk Grychnik – Edrisim, Leonard A. Mróz – Archirejosem, a Anna Malewicz-Madej – Diakonisą. Majestatycznie brzmią: piękny, uroczysty wstęp do Króla Rogera, także chór oraz pierwsze wejścia bohaterów tej opery, zwiastujące pojawienie się nieznanego pasterza, który głosi wiarę nowego Boga. Głos W. Ochmana brzmi tu bodaj najnaturalniej. Podobać może się także Król Roger. Śpiew A. Hiolskiego jest pełen grozy, dobrze brzmiący, prawdziwy. Z blaskiem brzmi też głos Roksany – B. Zagórzanki, ciekawie oddający zwłaszcza zauroczenie Pasterzem. Wydarzeniem drugiego aktu jest słynna, ba, najsłynniejsza z całej opery pieśń Roksany – w istocie swojej arcydzieło polskiej muzyki operowej, poza wszystkim ukazująca poruszający swoją oryginalnością talent

212 melodyczny Szymanowskiego. Ślicznie wypada tu B. Zagórzanka. Nagranie powstało w Katowicach w kwietniu 1990 roku. Filharmonia Śląska – obok innych zagranicznych zespołów symfonicznych – wzięła także udział w nagraniu szeroko zakrojonej serii wydawniczej NAXOS-u, poświęconej orkiestrowym utworom Johanna Straussa-syna. Sesje nagraniowe prowadzili w Katowi- cach: Johannes Wildner, nb. jeden z laureatów Konkursu Dyrygentów im. G. Fitelberga w Katowicach, oraz Oliver Dohnanyi. Kilka nagrań ukazało się na czterech płytach serii „Walce, polki, marsze i uwertury”; kilkanaście zaś na dziewięciu kompaktowych krążkach w serii „Sto słynnych utworów J. Straussa II”. To też znaczący i spektakularny udział z tego już choćby powodu, że każdy z nas może – wirtualnie – wysłuchać każdego z tych nagrań w każdej chwili i gdziekolwiek, zostając tylko subskrybentem dźwiękowej strony www.naxos.com. System ten dotyczy wszystkich publikacji NAXOS-u, a więc także serii z dziełami Karola Szymanowskiego.

VII Symfonia Antona Brucknera Owocem współpracy Filharmonii Śl. z francuską firmą GLT Editions było nagranie w 1990 roku VII Symfonii Antona Brucknera pod dyrekcją Gerarda Wilgowicza. Orkie- stra Filharmonii Śl. brzmi w tym nagraniu arcyciekawie. Zwłaszcza instrumenty dęte blaszane tutti, ale i smyczki, które mają swoją wymaganą i oczekiwaną tu intensywność. W ogóle, narracja pierwszej części doskonale wprowadza nas w emocjonalny nastrój całości, skrupulatnie budowany przez dyrygenta i muzyków orkiestry. Mamy tu potęgę brzmienia symfonicznego, ale z satysfakcją obserwujemy też drogę jej budowania. Druga część, misteryjne Adagio, wyróżnia się słodyczą brzmienia smyczków oraz wrażliwością podejścia muzyków do artykulacji. W każdym razie rodzi się szeroki i pełny, bardzo soczysty, ale i pełen powabu obraz dźwiękowy, w czym pewnie duża zasługa reżyserów nagrania. Ładnie uchwycono tu tę niebiańską, jakże subtelną i wyrafinowaną taneczność Adagia. Imponuje w końcu skupienie i koncentracja dyrygenta. Z właściwym spokojem tworzy on to wznoszące się, to znów opadające napięcie blisko 25 minut trwającej części. Kolejne ogniwo od razu przenosi nas w drapieżny świat brucknerowskiego Scherza z jego wielowymiarowością. Są tu momenty imponujące brzmieniowo, zwłaszcza w po- wtórzeniu ogniwa wstępnego. Barwny i wielopłaszczyznowy jest też finał. Ma ową słodycz smyczków, ma swoją dostojność i powagę, dramatyzm, ale i poezję... Dobrze to świadczy o dyrygencie i wszystkich wykonawcach. Nagraniem tym katowicki zespół może się i dziś poszczycić. Przyznam, że tak brzmiącej na płycie orkiestry jeszcze nie słyszałem. I choć nie ma tu może jakiejś nieskazitelnej orkiestrowej wirtuozerii, pre- cyzji smyczków i instrumentów blaszanych (poza tutti), to jednak wyczuwalny jest ów szczególny nerw wykonawczy, który nadaje nagraniu cechy wyjątkowej atrakcyjności.

Wydarzenie 1991 roku Prawykonanie Koncertu fortepianowego Stefana Kisielewskiego Płyta z utworami Stefana Kisielewskiego to najprawdziwszy hit polskiej muzyki klasycznej, czy dokładniej: neoklasycznej! To zrządzenie losu, że ostatnie dni swojego niezwykłego życia Kisiel tak silnie połączył z Filharmonią Śląską. Prawykonania swo- jej ostatniej kompozycji – Koncertu fortepianowego słuchał w szpitalnym łóżku dzięki transmisji w radiowej Dwójce. Grał Marek Drewnowski z Orkiestrą Filharmonii Śl.

213 pod dyrekcją Jerzego Swobody. Ci sami wykonawcy, miesiąc później, utrwalili Koncert oraz kilka innych utworów Kisielewskiego na płycie, która od dnia wydania zdobyła sobie wysokie miejsce w filharmonicznej dyskografii. Pełne humoru, swady, polotu kompozycje Kisiela znalazły w muzykach katowickiej orkiestry znakomitych wykonawców. Muzyka ta tętni życiem, pokazuje charaktery- styczne kompozytorskie żywioły – ruch, rytm, energię. Płytę rozpoczyna Koncert na orkiestrę kameralną, nieco zadumany w ogniwie środkowym, potem jest motoryczna Podróż w czasie, całość wieńczy zaś Symfonia w kwadracie, grana jak wszystkie kompo- zycje – wirtuozowsko i z fantazją, godną tej tak żywej i barwnej muzyki. Ale jest też na płycie wspomniany Koncert fortepianowy, który tak wirtuozowsko prawykonano na „Warszawskiej Jesieni ‘91”. Jest nieodłączną częścią całej twórczości Kisiela. Prokofie- wowski typ humoru, błyskotliwość, inteligencja, swada są także idealnym, dźwiękowym odwzorowaniem żywości myśli i ekspresji słowa wyśmienitego przecież pisarza i pu- blicysty. To niespodziewane raczej, finalne dopełnienie jego sztuki. Rozpisany w sło- wie Kisiel, po 1989 roku mógł wreszcie po tylu latach przesunąć punkt ciężkości na porzuconą wcześniej z wielu powodów muzyczną twórczość. Inna sprawa, że już bez obaw można było grać i popularyzować jego dzieło i postać. Pamiętam, kiedy Filhar- monia Śl. zaprosiła kompozytora na Konkurs Dyrygentów im. G. Fitelberga w 1987 r. Czy ktoś inny wcześniej gdziekolwiek go zapraszał na koncerty, konkursy i festiwale? Może tym Koncertem fortepianowym za to podziękował tej instytucji? W każdym razie prawykonanie „warszawsko-jesienne” Koncertu weszło do kroniki najbardziej ważkich jej wydarzeń, już choćby z racji naszej wtedy świadomości, że kompozytor słucha Kon- certu w szpitalu. Znakomita płyta! Szkoda, że wydana w tak małym nakładzie. Myślę, że i dziś mogłaby się cieszyć dużym powodzeniem. Zarazem to doskonała wizytówka Filharmonii Śląskiej i Jerzego Swobody z pierwszych lat nowej polskiej rzeczywistości. Też pełnej optymizmu i życia – jak muzyka Kisiela...

Inne dokonania godne uwagi Suita Milenijna i Uwertura Zwycięstwa Bernarda J. Taylora Rok 1994 przyniósł kompozytorską, monograficzną płytę twórcy musicalowego – Bernarda J. Taylora. Jego muzykę opracował dla potrzeb tego fonograficznego pro- jektu Garreth Price. Płyta powstała na zamówienie First Stage Classics, a Orkiestrą Filharmonii Śl. dyrygował Jerzy Swoboda; partię fortepianu zrealizował Bernard Ro- bertson. To muzyka tradycyjna, bardzo romantyczna w treści i założeniach, łatwa, miła i przyjemna, której głównym zadaniem zdaje się dotarcie do jak najszerszych rzesz słuchaczy. Muzyka obrazowa, nawet programowa z wiele mówiącymi tytułami, jak Wiek opresji, Droga do demokracji itd. Płytę wieńczy Uwertura Zwycięstwa napisana w 50. rocznicę wybuchu II wojny światowej. Do tego bardzo amerykańska, czyli pisana – tak jak poprzedni utwór – w typowo musicalowej manierze. Na pewno wart podkreślenia jest tu „gładki” wykonawczy poziom, dobra jakość nagrania i co z tym się wiąże: całkiem ciekawe brzmienie zespołu. I ten płytowy materiał został dobrze przygotowany przez dyrygenta i orkiestrę, dzięki czemu muzyki tej słucha się z przyjemnością...

Nagrania dla amerykańskiej MCM Recordings Niewątpliwie najwięcej nagrań zespołu Filharmonii Śląskiej powstało za dyrekcji Jerzego Swobody. Zaczęło się od własnych publikacji, a skończyło na imponującej serii

214 wydawniczej firmy MCM, dla której Orkiestra Filharmonii Śl. nagrała 16 kompozycji współczesnych twórców amerykańskich. Z kilkunastu kompaktowych krążków wy- danych w USA, godnych wyróżnienia jest kilka. Na pewno te z dziełami nieznanego u nas kompozytora i pianisty Williama T. McKinleya, mającego na swoim koncie czas aktywnej współpracy artystycznej z największymi gwiazdami amerykańskiej sceny jazzo- wej, takimi jak Dexter Gordon czy Stan Getz. Ale jest on też twórcą niezliczonej ilości utworów solowych, kameralnych i orkiestrowych, które były zamawiane i wykonywane przez najsłynniejsze amerykańskie orkiestry z Bostonu i Chicago. Na jednej z płyt wydanych w 1996 roku filharmonicy śląscy grają z pianistą Jeffreyem Jacobem II Koncert fortepianowy McKinleya (1987). Bardzo „współcześnie romantyczna” jest ta jego kompozycja. Robi wrażenie jakby ciągle improwizowanej. Słychać w niej – bodaj najsilniej pośród wszystkich nagranych przez naszą orkiestrę jego kompozycji – bliskie jazzowe koneksje. Część Tumultuosa mente pełna jest prawdziwego muzycznego tumultu, choć ściśle kontrolowanego. W podobnym klimacie utrzymana jest narracja pozostałych części, z których środkowe Prestissimo zdaje się najbardziej efektowne. Po dwóch pierwszych żywych częściach McKinley na końcu usadowił wolną część Largo e triste. Dzieło sta- wia wykonawcom wysokie wymagania, trzeba tu bowiem zachować wciąż jednakową temperaturę emocji, a jednocześnie ani przez moment nie zepsuć panującego w nim improwizacyjnego charakteru. Partia solowa II Koncertu McKinleya wzbudza respekt i intryguje, a nie jest łatwo skomponować współcześnie koncert fortepianowy, o czym przekonał się niejeden wybitny twórca. Duże wrażenie robi też jego późniejszy Koncert altówkowy (1992), także nagrany przez Filharmonię Śl. pod dyrekcją Jerzego Swobody. Partię solową wykonuje Karen Dreyfus – amerykańska solistka, która obok występów z m.in. Rudolfem Serkinem, Leonem Fleischerem czy Yehudi Menuhinem wsławiła się też współpracą z Chickiem Coreą i Garym Burtonem. Koncert, to szeroko zakrojona, romantyzująca kompozycja, którą wszyscy wykonawcy grają z zauważalnym emocjonalnym przekonaniem. Ładnie ułożona jest forma – czytelnie i przejrzyście, a miejsca takie, jak np. kadencja w II części, są ozdobą płyty. Ciekawie współgrają z Dreyfus także soliści orkiestry, roztaczając przed słuchaczami piękne dźwiękowe pejzaże. To dobry przykład na prawdziwie koncertowe współdziałanie wszystkich realizatorów utworu. Ważne jest chyba to, że o kolorycie wykonania decyduje nie tylko charakterystyczne brzmienie altówki. Wszystkie te amerykańskie płyty dowodzą, jak ważne jest ogromne doświadczenie zespołu w zakresie interpretacji dzieł współczesnych twórców. Na innej płycie mamy też z rozmachem napisaną, efektowną brzmieniowo Bostońską Uwerturę W. Th. McKinleya, skomponowaną dla Boston Symphony Orchestra na 101. sezon artystyczny Boston Pops w 1986 roku. Nagranie Filharmonii Śl. jest zarazem niezwykłym muzycznym pożegnaniem z prowadzącym Uwerturę dyrygentem Robertem Blackiem, który zmarł krótko potem w wieku zaledwie 43 lat... Na płycie tej mamy inną jeszcze ciekawą, bardzo chasydzko brzmiącą kompozycję Maxine Warshauer – „Revelation”, która z minuty na minutę coraz bardziej absorbuje nas swoją treścią muzyczną, a także brzmieniową aurą. Duży udział w tym mają na pewno muzycy orkiestry, jak i sam dyrygent. Pointą tego krążka i udziału Orkiestry Filharmonii Śląskiej w tym nagraniu jest wpierw trzyminutowy Walc Mitcha Hamptona, a potem dość posępny w wyrazie i wielce tradycyjny Poemat symfoniczny Paula F. Renza. Również ten ostatni utwór odznacza się bardzo dobrym przygotowaniem wykonawców

215 i wspomnianym już wcześniej emocjonalnym zaangażowaniem muzyków. To bardzo ważny dla nas, słuchaczy, walor. W 1996 roku opublikowany został przez MMC Recordings kolejny krążek, tym razem z amerykańską klasyką XX w. Płytę otwiera Introdukcja i Allegro (1946) Earla George’a, ucznia Bohuslava Martinů. Dedykowana temu Mistrzowi kompozycja wy- konywana była m.in. w Carnegie Hall przez nowojorskich filharmoników pod batutą dyrygentów tej miary, co Charles Munch i ! Imponująco gra Orkiestra Filharmonii Śl. pod dyrekcją Jerzego Swobody. Podoba się spokojna narracja, imponuje zrozumienie bogatych treści dzieła oraz bardzo efektyw- ny styl ukazania tej głębokiej i ciekawej kompozycji, pełnej wewnętrznego bogactwa i okazałych dźwiękowych obrazów. To mądre i zarazem efektowne spełnienie dzieła bardzo amerykańskiego. Dokładnie te same wrażenia dotyczą drugiej zamieszczonej na płycie kompozycji, tym razem Stephena Grieblinga, na co dzień inżyniera ze słynnej fabryki opon Firestone w Akron. Niech miarą wielkości jego muzycznych fascynacji będzie fakt, iż obok studiów chemicznych równolegle odbywał naukę śpiewu, gry na wiolonczeli oraz kompozycji, a jak nauczył się tworzyć muzykę, słyszymy w jego utworze z 1987 roku – trzeciej czę- ści Symfonii Fis-dur. To piękna, „wylewająca” się swoim liryzmem muzyka, którą autor oparł na motywie i nastroju… Preludium e-moll Chopina. Uczynił to – podkreślmy – z wielkim smakiem, barwnie instrumentując ten 10-minutowy poemat symfoniczny. Jestem przekonany, bo to się słyszy, że nasi artyści z prawdziwą miłością podeszli do wykonania tej kompozycji. Brawa także dla Jerzego Swobody! To ogromna satysfakcja słuchać takich nagrań filharmonicznej orkiestry. Z tej racji, że „amerykańskie” spojrzenie na współczesność ma chyba zakodowane „podobanie się”, każda płyta i każda niemal kompozycja ma w sobie coś, co przyciąga i skupia uwagę. Nie można tedy pozostać obojętnym i na smyczkowe Divertimento Stephena Kempa – lekarza i kompozytora. Bardzo to klasyczne i bardzo angielskie tym razem w brzmieniu, wyraźnie nawiązujące do osiągnięć choćby E. Elgara. Utwór do podobania się, bez pretensji, kto wie czy nie wart włączenia do dość ubogiego przecież repertuaru orkiestr smyczkowych. Jerzy Swoboda i Joel Suben poprowadzili jeszcze w Katowicach nagrania dwóch utworów Allana Blanka – Koncertu na klarnet i smyczki oraz Uwertury na szczęśliwą okazję. Bardzo dobrym solistą pierwszego – neoklasycznego utworu jest David Nietha- mer. Powabne brzmienie jego instrumentu idealnie wiąże się ze śpiewną, ale zarazem motoryczną poetyką całego Koncertu. Śpiewność dotyczy szczególnie drugiego ogniwa, a to ciekawe połączenie obu żywiołów najpełniej objawia się w czwartej, finałowej czę- ści. W dziele tym pierwszoplanową rolę spełnia od pierwszej do ostatniej nuty solowy klarnet. To popisowa i efektownie napisana kompozycja. Kilkuminutowa Uwertura na szczęśliwą okazję zdaje się lekkim przerywnikiem, a może bardziej efektownym zwieńczeniem całej płyty. Wśród innych nagranych dla MMC utworów znajdujemy też kompozycje Marka Rossiego, Petera Farmera, Rogera Briggsa oraz Roberta Tomaro, który przyjechał do Katowic, aby zza dyrygenckiego pulpitu wziąć udział w nagraniu swojego utworu – Celestial Navigation. Nagrań dla MMC Recordings powstało wiele. Niektóre z nich wciąż są wydawane. W 2003 roku opublikowano kolejne – z Symfonią koncertującą (1985) Williama Thomasa McKinleya. Filharmonikami śląskimi dyryguje tym razem Joel Suben, jak pamiętam

216 – jeden ze studentów H. M. Góreckiego (do czego zresztą, nie wiadomo dlaczego, nie przyznaje się w swojej notce biograficznej). Dyrygentury uczył się u takich mistrzów, jak Sergiu Celibidache i Witold Rowicki. Bardzo zwarta 20-minutowa kompozycja McKinleya to zupełnie inny świat, kiedy porównamy ją z wcześniej poznanymi utwo- rami. O wiele bardziej złożona dźwiękowo, brzmiąca radykalniej. Słychać tu różne istotne odniesienia do osiągnięć wielkich mistrzów muzyki XX w., choćby do profesora McKinleya – Aarona Coplanda, by nie wychodzić poza amerykański obszar. Ale ponad wszystko słyszy się tu indywidualność McKinleya, jego jakże świadome penetrowanie materiału dźwiękowego. W tym utworze orkiestra ma chyba najtrudniejsze – jak dotąd – zadanie, ale zahartowana w wykonaniach niezliczonej ilości współczesnych dzieł polskich mistrzów, radzi sobie z tą bardzo przecież europejską symfonią McKinleya doskonale.

Muzyka Yutaki Takahashiego dla DENON Na płycie wydanej przez renomowaną firmę DENON znajdujemy nagrania filhar- moników śląskich pod dyrekcją Jerzego Swobody, wykonujących dwie duże kompozycje współczesnego, urodzonego w 1953 roku japońskiego twórcy Yutaki Takahashiego. Wpierw jest to półgodzinna Symfonia liturgiczna, która zdaje się kłaniać idei symfo- nicznych prezentacji rytualnych obrzędów spod znaku Święta wiosny Strawińskiego. Mamy w niej surowość, dzikość, mamy niesamowite spiętrzenia emocji, wyrażone jakby przez modlitwę do Nieba i Ziemi. Biorąc pod uwagę dużą złożoność kompozycji, warto podkreślić „intensywność” zaangażowania muzyków w prezentacji tej trudnej dźwię- kowej materii. Tego nie da się zagrać od niechcenia od pierwszej do ostatniej minuty. Trzeba chcieć aktywnie brać w tym udział i widzieć w tym głęboki sens. Najróżniejsze zestawy dźwiękowe, brzmienia organowe, wspomniane nawiązania do podobnych dzieł „rytualnych” – także Mahlera – tworzą interpretacyjne wyzwania, podejmowane bar- dzo skutecznie przez katowickich muzyków. Wykonanie to zdaje się bardzo wiernym obrazem tej wielce oryginalnej kompozycji Y. Takahashiego. I w tej kreacji ogromnie ważną rolę spełnia dyrygent Jerzy Swoboda. Tę partyturę trzeba wręcz „rytualnie” po- znać, przeżyć i oddać! Podobnie ma się rzecz z drugą kompozycją Takahashiego – jego Symfonią „Prajna- naya”, wykorzystujące sutrę „Reguły prawdy”. Tu z pomocą twórcy przychodzą śpiewacy (solistka i dwa chóry mieszane). Warstwa słowna afirmuje życie, ludzką egzystencję, a szczególnie leżące u jej podstaw życie seksualne. Mamy w tym dziele nieprawdopo- dobne zagęszczenie dźwiękowej materii (na równi wokalnej i instrumentalnej), której kulminację stanowi wielki, wręcz rytualny śpiew finału dzieła... Spoglądając całościowo na dyskografię Filharmonii Śląskiej, oba dzieła Takahashiego – wraz z III Symfonią H.M. Góreckiego – tworzą bardzo szczególną jej część. Udział orkiestry w tym międzynarodowym projekcie nagraniowym firmy DENON ocenić trzeba niezwykle wysoko. To bardzo poważne wykonania oryginalnych kompozycji japońskiego twórcy.

Dzieła Witolda Lutosławskiego Jedną z najbardziej frapujących artystycznie płyt Filharmonii Śląskiej jest wydany przez Polskie Radio Katowice w 1997 r. monograficzny krążek z dziełami Witolda Lutosławskiego. To płyta znakomita. Są na niej: I Symfonia (1947), Partita na skrzypce,

217 fortepian i orkiestrę (1988) oraz Koncert wiolonczelowy (1970). Prowadzący wykonania Jerzy Swoboda do nagrania Partity i Koncertu zaprosił dwóch wybitnych polskich artystów: skrzypka Romana Lasockiego i wiolonczelistę Tomasza Strahla, którzy są wysoko cenionymi odtwórcami tych arcydzieł, doczekali się też najwyższych ocen od samego kompozytora. Zasłużenie! T. Strahl od początku zachwyca sobie tylko właściwą wykonawczą ekspresją, cudowną muzykalnością, emocjonalnym rozedrganiem, a jeśli do tego dodamy barwne i żywe towarzyszenie, czy bardziej jednak partnerowanie fil- harmoników śląskich, spełnienie tego Koncertu nabiera najwyższej wartości. Świetna interpretacja! W samych superlatywach napisać trzeba też o skrzypcowej Particie, której arty- stycznym bohaterem jest R. Lasocki. Zwraca uwagę ton i ekspresja wypowiedzi, także kolor wydobywanych dźwięków, zwłaszcza tych najwyższych. Zwraca nadto uwagę intensywność partii solowej w dźwiękach prowadzonych legato, ale też migotliwość i swoista impresyjność zwłaszcza wysokich, posługujących się drobnymi wartościami dźwięków. Z intensywnością wyrazową wiąże się wysoka temperatura wykonania, do tego jakaś nieposkromiona żywiołowość, która temu wykonaniu nadaje swoistych cech improwizacyjnych. Możemy odnieść wrażenie „żywego” tworzenia, a przecież jest to wierny obraz kompozytorskiego zapisu. Pełną entuzjazmu recenzję tej płyty zechciał napisać do „Ruchu Muzycznego” nieży- jący już wybitny skrzypek i pedagog, prof. Tadeusz Wroński. Podkreślił, że instrumenty, na których grają obaj soliści nie mają dla nich tajemnic, ich umiejętności przewyższają wymagania tego, co wykonują /.../ Wykonanie Tomasza Strahla jest znakomite. Wiolon- czela brzmi świetnie, technika na wysokim poziomie, a rozumienie wykonywanej muzyki jest doskonałe /.../ Roman Lasocki wykonanie Partity może zaliczyć do swych prawdziwych osiągnięć i, moim zdaniem – pisał profesor – dzięki temu nagraniu Partita zakorzeni się w repertuarze skrzypków. Całość tej recenzji T. Wroński spuentował: Płyta ta budzi w nas uczucie narodowej dumy... Płytę wieńczy I Symfonia – zagrana z myślą i dbałością o jej oryginalny kształt.

Filharmonia Śląska na Festiwalu w La Chaise-Dieu Drugą istotną pozycją zagranicznych festiwalowych występów i bardzo cennych wydawnictw płytowych jest okazale wydany (1992) dwupłytowy album z wielką sceną finałową lirycznej tragedii religijnej Mort d’Adam Jean-Francois Le Sueura (1760-1837) oraz z Te Deum Hectora Berlioza. Dzieła te artyści nasi, wraz z solistami, zaprezentowali pod batutą Jeana Louisa Jame’a (Le Sueur) oraz Jerzego Swobody (Berlioz) 1 IX 1992 na renomowanym europejskim festiwalu w La Chaise-Dieu, we Francji. Szkoda tylko, że jest to festiwalowe wydawnictwo, nieobecne w światowych katalogach. Tym niemniej poprzez wysoką artystyczną rangę festiwalu, a także poziom wykonawczy płyt, album ten bez wątpienia należy do szczególnie prestiżowych osiągnięć Chóru i Orkiestry Państwowej Filharmonii Śląskiej. W nagraniu-wykonaniu wzięli udział polscy soliści: Radosław Żukowski, Jerzy Mechliński i Piotr Kusiewicz (La Mort d’Adam) oraz Marcin Rudziński (Te Deum). Atrakcyjność tego wydawnictwa – poza wysokim poziomem wykonawczym, poza walorem zapisu festiwalowych występów „live” – polega też na bardzo dobrej jakości technicznej nagrania, na ciekawym rozlokowaniu przestrzennym poszczególnych warstw wykonawczych, grup instrumentalnych i solistów.

218 La Mort d’Adam J-F. Le Sueura robi duże wrażenie. Dyrygentowi udało się tak wy- reżyserować muzycznie tę złożoną materię, że podczas słuchania bez trudu przenosimy się w świat wielce dramatycznej akcji tej lirycznej tragedii religijnej. Świetnie wypada w swoich wiodących partiach IX sceny baryton J. Mechliński. Jest bardzo wyrazisty w przekazywaniu myśli, potrafi wzbogacić swą partię dużą siłą dramatycznego wyra- zu. Wykonanie Te Deum poleca się podobnymi cechami wykonawczymi. Ładnie też zosta- ło wyprofilowane brzmienie całości materii, stwarza więc i tu okazały obraz dźwiękowy dla słuchacza. Słuchając tego nagrania, odczuwa się potęgę dzieła. Wzmaga ją też stała obecność organów, na których gra Bogumiła Dunikowska. Świetnie przygotowana jest orkiestra i jej soliści (np. klarnecista), doskonale brzmiąca grupa instrumentów dętych blaszanych, także okazale brzmiące chóry; na czele z przygotowanym przez Jana Woj- tachę chórem filharmonicznym tworzą one imponującą doprawdy całość. Musiało też wykonanie to wywrzeć niemałe wrażenie na zgromadzonej publiczności festiwalowej, o czym świadczy zapisany na płycie aplauz. Najmocniejszym bodaj punktem wyko- nawczym Te Deum jest finał dzieła: pełny, ekstatyczny. Pięknie brzmi też zwieńczenie Tibi omnes czy Christe Rex Gloriae, ale trzeba przyznać, że właściwie nie ma w tym wykonaniu słabszych wykonawczo ogniw. Artyści prowadzeni i przygotowani przez Jerzego Swobodę doskonale sprostali postawionym im zadaniom. Wielce profesjonalny był to występ na renomowanym festiwalu. Obie pozycje repertuarowe, zwłaszcza pierwsza, nie należą do szczególnie często wykonywanych, toteż tym bardziej godne zauważenia, podkreślenia i popularyzacji są te osiągnięcia.

Franciszek Lessem wchodzi do światowych katalogów Ważną pozycją w dorobku płytowym Orkiestry Filharmonii Śl. jest też płyta z dzie- łami na fortepian i orkiestrę polskiego twórcy Franciszka Lessla (1780-1838), opu- blikowana przez Le Chant du Monde w koprodukcji z Selene Records. Z orkiestrą, świetnie prowadzoną przez Jerzego Salwarowskiego, gra pianista Jerzy Sterczyński. Ważną, gdyż i ten kompaktowy krążek z dziełami polskiego kompozytora znalazł się – dzięki Filharmonii Śląskiej – w światowych katalogach i w ten też sposób propaguje tę nieznaną szerzej nawet nam, Polakom, twórczość. Dobra, precyzyjna jest tu gra orkiestry, wirtuozowskim zacięciem i wyrazistą artykulacją popisuje się solista. Ukazują to artyści zwłaszcza w I części Koncertu C-dur op. 14, w Allegro brillante. Bardzo żywo i wartko toczy się narracja muzyczna dzieła. Ładnie wypada brzmienie fortepianu, a orkiestra z właściwym temperamentem uczestniczy w dialogowaniu z solowym instrumentem. Muzyka bardzo melodyjna posiada zarazem uniwersalny wymiar brzmieniowy. Do tego samo nagranie – pełne i szerokie dźwiękowo, nadaje całości prawdziwie romantyczny ton. Ciekawy kształt przyjmuje druga, wolna część opusu 14 Lessla, którą trudno porów- nać z jakimkolwiek innym dziełem koncertowym tego czasu. Na pewno jednak ogniwo to jest ściśle powiązane – emocjonalnie i duchowo – ze skrajnymi częściami dzieła, co jak najlepiej świadczy tak o utworze, jak i samym kompozytorze. Trzecia część jako jedyna posiada cechy narodowe, polskie. Oczywiście, wysoce stylizowane. Ani przez moment nie mamy tu żadnych dosłowności i ani razu nie pojawia się groźba nieprzystawania finału do poprzednich części. Dziełem tym więc, podobnie jak i jego wykonaniem, wszędzie możemy się pochwalić. To wielka radość, że soliście – absolwentowi katowickiej AM

219 oraz muzykom Filharmonii Śl. przypadł zaszczyt pierwszego – dla wielu z nas – od- krywcy tej muzyki, co w jeszcze większym stopniu tyczy drugiej, wspólnej dla solisty i orkiestry pozycji tej płyty – Adagio i Rondeau a la Polonaise Es-dur op. 9 tego twórcy. Jest to bowiem pierwsze nagranie utworu w historii fonografii. Utworu na pewno wartego poznania, choćby już z tego powodu, że Lessel jest kompozytorem, który swoje dzieło na fortepian i orkiestrę napisał jeszcze przed powstaniem Andante spianato i Wielkiego Poloneza Es-dur op. 22 F. Chopina. Jaka szkoda, że ta nieporównywalna, całkowicie inna od chopinowskiej kompozycja do dziś nie jest wykonywana i popularyzowana. Pełna blasku i wciąż panującego, efektownego stylu brillante kompozycja ma jednak dzięki temu nagraniu szanse na zaistnienie. Na płycie znajdujemy jeszcze solowe kompozycje fortepianowe Lessla: Wariacje a-moll oraz Wariacje na ukraiński temat a-moll op. 15 – obie wykonane przez J. Sterczyńskiego.

Własna seria wydawnicza Filharmonii Śl. Swoistym signum temporis nowej sytuacji, w jakiej po 1989 roku znalazł się nasz kraj, a także instytucje artystyczne, stały się własne publikacje płytowe Filharmonii Śląskiej. Apogeum przypadło na czas dyrekcji Jerzego Swobody – następcy Karola Stryji na stanowisku dyrektora. Mimo że wydawnictwa nie ukazywały się szerzej, doskonale speł- niły jednak swoje zadanie, stając się cennym i wiernym obrazem ówczesnego poziomu wykonawczego, a także doskonałą wizytówką zespołu. Na płytach tych umieszczano szereg popularnych utworów, wiele lubianych pereł i perełek repertuarowych z różnych czasów i epok. Są tam popularne arie operowe, słynne rapsodie orkiestrowe (łącznie z kolejnym nagraniem Błękitnej rapsodii G. Gershwina – tym razem z Józefem Stom- plem jako solistą); nadto jest płyta z orkiestrowymi rapsodiami F. Liszta, M. Ravela i G. Enescu, jest płyta ze słynnymi bisami orkiestrowymi, gdzie znajdujemy i kankana J. Offenbacha, i suitę z West Side Story L. Bernsteina, są znane i szczególnie lubiane przez nas polki i walce dynastii Straussów, jak też tańce Brahmsa i Dworzaka. Wszystkie wymienione pozycje prowadzi ówczesny szef orkiestry Jerzy Swoboda. Ten własny filharmoniczny cykl płytowy rozpoczyna kompaktowy krążek „CD 001” zatytułowany „Filharmonia Śląska i jej goście”. Jerzy Swoboda zaprosił do nagrania płyty basa Aleksandra Teligę i Martę Schmidt. Teliga śpiewa m. in. arię Gremina z „Eugeniu- sza Oniegina”, nadto Verdiowskie arie Rigoletta, Zachariasza i Filipa, Moniuszkowską arię Skołuby oraz rondo Mefista Gounoda, no i arię torreadora z opery „Carmen”. A. Teliga śpiewa głosem pełnym, wyrównanym, ładnie brzmiącym. Jego interpretacje są świadome, przemyślane. Jest on artystą muzykalnym, dysponującym głosem robiącym wrażenie piękną, zróżnicowaną barwą, spełnione są więc warunki atrakcyjności takiej składankowej, przebojowej płyty z muzyką operową. Marta Schmidt śpiewa trudną koloraturową arię Lakme Leo Delibesa. Pojawienie się głosu o jakże ciekawej barwie odświeża płytę – zwłaszcza że trudną wokalnie materię artystka pokonuje dość lekko… z wyjątkiem może ostatniego wysokiego „e”.

III Symfonia „Symfonia pieśni żałosnych” H.M. Góreckiego Jednym z niewątpliwie ważnych i wartościowych sukcesów fonograficznych Filarmonii Śląskiej jest płyta z III Symfonią „Symfonią pieśni żałosnych” Henryka M. Góreckiego w wykonaniu orkiestry pod dyrekcją J. Swobody, z udziałem Zofii Kilanowicz. Nagranie

220 powstało w październiku 1993 roku w Katowicach i zdobyło szereg liczących się recenzji i nagród, w tym „Fryderyka ‘94”, w jedynej wówczas kategorii poświęconej muzyce po- ważnej tego jedynego plebiscytu polskiego przemysłu płytowego. Płyta wydana została nie tylko przez Filharmonię, ale i przez Philips-Karussell. Atmosferę I części dzieła muzycy oddają bardzo intensywnie. Gęsto brzmi kwintet, barwnie towarzysząc solistce w jej inwokacji. Kilanowicz śpiewa subtelnie, kulturalnie, jej głos ma swoją urodę, wewnętrzne napięcie. Także w pozostałych częściach artystka ukazuje nam liryczne walory swojego głosu, który ciekawie brzmi zwłaszcza w modlitwie – II części dzieła. Najciekawsza w moim odczuciu jest trzecia część dzieła z wzruszającą swoją prostotą melodią ludową, tak też oddaną przez wykonawców. Tutaj też podoba mi się, jeszcze bardziej niż dotychczas, wyrazisty, pełen ekspresji głos śpiewaczki – głos tak ładnie współgrający ze swoistą orkiestrową paletą barw Góreckiego. W tej części wszyscy muzycy obdarowują nas emocją największą.

Inne publikacje Wiosną 1999 roku powstała płyta wydana przez DUX z udziałem polskiej pianistki mieszkającej w Austrii – Elżbiety Widner-Zając oraz orkiestry pod dyrekcją nowego dyrektora artystycznego Filharmonii – Mirosława Jacka Błaszczyka. Na płycie zamiesz- czono: Rondo a la Krakowiak op. 14 F. Chopina, Fantazję polską op. 19 I .J. Paderewskiego oraz IV Symfonię koncertującą K. Szymanowskiego. Płyta poza innymi walorami wyróżnia się szczególnym ujęciem brzmieniowym. Nagranie Małgorzaty Polańskiej i Lecha Tołwińskiego ukazuje dźwiękowe spektrum Orkiestry w wymiarze rzadko osiąganym.

* * * W 2001 Polskie Radio Katowice opublikowało płytę skierowaną do miłośników muzyki operetkowej. Zaproszoną do nagrania Orkiestrą Filharmonii Śl. dyryguje Czesław Grabowski, a solistami płyty „W krainie operetki – zagraj mi melodię swą” są artyści Opery Śląskiej w Bytomiu: Leokadia Duży, Joanna Kściuczyk-Jędrusik, Paweł Kajzerski oraz Feliks Widera.

Muzyka gór – Korzenie Górecki, Kilar, Szymanowski i tradycyjna muzyka góralska Płyta ta ukazała się w 2003 roku nakładem Polmusic. Znajdujemy na niej II Koncert skrzypcowy Szymanowskiego z Piotrem Pławnerem, jest Taniec góralski z „Harnasiów”, Orawa Kilara, Koncert fortepianowy Góreckiego oraz Krzesany Kilara, a pomiędzy tymi lubianymi kompozycjami wydawcy umieścili nagrania oryginalnych, i to najlepszych góralskich zespołów. Interesująca i bardzo dobra płyta, jeszcze bogatsza dźwiękowo, z jasno uchwyconym brzmieniem orkiestry, chyba najbardziej przejrzystym ze wszyst- kich, z jakimi miałem tu do czynienia. To dzieło Beaty Jankowskiej-Burzyńskiej. Na marginesie, ciekawa wielce jest konfrontacja nagrań z różnych okresów rejestracji, do- konywanych za pomocą różnych środków technicznych, z zastosowaniem dostępnych efektów akustycznych. Chyba najważniejszą puentą wynikającą z tych zestawień jest to, iż to smak i słuch reżysera decyduje o jakości, a nie najnowocześniejszy nawet sprzęt, choć może on być i jest „sprzymierzeńcem” dobrych realizatorów dźwięku.

221 Świetne jest wykonanie II Koncertu K. Szymanowskiego. Piotr Pławner właściwie wyeksponowany z ładnie, gęsto i intensywnie brzmiącym instrumentem, imponuje tu swoją wspaniałą sztuką, swoim artyzmem. Wszystkie pozostałe wykonania mają jedną wspólną cechę – odznaczają się wielkim temperamentem i wysoką temperaturą przeżywania. Świetnie zagrany jest np. Kon- cert Góreckiego (z solistką Anną Górecką), znakomicie brzmią „górskie widokówki” Kilara. Płyta jest dźwiękowym zapisem programu, który został przygotowany przez wszystkich biorących udział w nagraniu artystów na uroczyste obchody Roku Polskiego w Hiszpanii w 2002 roku i tamże zaprezentowany. Tak więc publikacja ta miała swoją międzynarodową premierę. Warto dodać, że całość tę „firmuje” Mirosław J. Błaszczyk, którego temperament idealnie koresponduje z temperaturą wykonywanych i świetnie przygotowanych utworów.

Zespoły filharmoniczne Śląska Orkiestra Kameralna Warto w końcu zauważyć i wysoko ocenić płyty Śląskiej Orkiestry Kameralnej pod dyrekcją Jana Wincentego Hawela oraz Chóru Filharmonii Śląskiej, pracującego pod kierownictwem Jana Wojtachy. Te zespoły – od ich początków prowadzone są przez wymienionych artystów – i ich utrwalone na płytach wykonania, jakże pięknie do- pełniają omówiony w tym rozdziale dźwiękowy portret muzyków skupionych wokół Filharmonii Śląskiej. Zespół ten nagrał kilka dzieł W.A. Mozarta i J. Haydna, a także kilka najpopularniej- szych dzieł z kameralnego repertuaru, m.in. Suitę op. 40 E. Griega, ale również Serenadę op. 20 E. Elgara oraz Simple Symphony B. Brittena. Jest w katalogu Śląskiej Orkiestry Kameralnej np. Mozartowskie Divertimento F-dur, którym rozpoczynał on swoją działalność w 1981 roku. Kiedy słucha się tego nagrania, czuje się bliski związek muzyków z tym dziełem, które pewnie towarzyszy im do dziś. Poza soczystością brzmienia wolnej części wyróżnia się jeszcze wirtuozerią wykonania finałowego Presto. Ładnie brzmi też Serenata Notturna Mozarta, pełna naturalności i bezpretensjonalności interpretacyjnej, zaprezentowanej może najmocniej w Menuecie. Ciekawie artyści kontrastują finałowe Rondo, dodając temu dokonaniu cech pewnej, zaznaczonej już w Menuecie, wyrazistej dostojności. Na wcześniejszej płycie kameraliści J. W. Hawela nagrali jeszcze Divertimento KV 137 Mozarta, z którego największe wrażenie wywarła na mnie część druga, zwracając uwagę – przede wszystkim – swoim wewnętrznym ogniem. Choć niełatwy to probierz – muzyka Mozarta jest jednak najlepszym sprawdzianem możliwości wykonawczych kameralnego zespołu. Śląska Orkiestra Kameralna nagrała też dwie symfonie J. Haydna, które wykonawczo ciekawie wkomponowują się w haydnowski pejzaż kreślony kilka lat wcześniej przez Orkiestrę Symfoniczną pod dyrekcją Karola Stryji. I w tym repertuarze zwraca uwagę otwartość muzyków Orkiestry Kameralnej – grają oni z łatwo zauważalną swobodą, bez której trudno wyobrazić sobie tę muzykę i jej tak swoiste walory. Dynamiczne jest to granie i pewne muzycznie w skrajnych ogniwach. Pełen gracji i tanecznego uroku jest Menuet z 47 Symfonii G-dur zaś Andante z 95 Symfonii c-moll właściwie nasycone emocjonalnością muzyków i dyrygenta. Całego tego „klasycznego” krążka słucha się z niekłamaną przyjemnością.

222 Ładnie orkiestra gra też romantyczne dzieła kameralne Griega i Elgara. W Serenadzie muzykom udało się znaleźć i właściwie wyeksponować charakterystyczną dla muzyki Elgara „brytyjskość” dzieła, tzn. pewien emocjonalny chłód czy dystans, zabarwiony wszak tu i ówdzie gęstą emocjonalnością, np. w Larghetto oraz w początku trzeciego ogniwa. Bardzo podoba mi się też Suita Griega. To prawdziwe i żarliwe muzykowanie. Nie ma tu cienia obojętności wykonawczej. Orkiestra za sprawą dyrygenta gra dzieło bardzo żywo. Sporo tu ciekawych kontrastów dynamicznych i wyrazowych. Artyści znaleźli w tej partyturze teren do wielu muzycznych odkryć i przygód. Na pewno jedną z ciekawszych jest Sarabanda, może też zainteresować Air, przedostatnie ogniwo Suity w dawnym stylu, a wieńczące całość Rigaudon zwraca uwagę oryginalnym brzmieniem, poza wspomnianą już wysoką temperaturą całości. Pierwszą płytę zespołu zamyka Simple Symphony Brittena. To też jeden z popisowych utworów orkiestry, ze słynną pełną humoru i zabawy drugą częścią pizzicato. Płytę tę powinni posiadać wszyscy sympatycy orkiestry.

Koncert Mozarta z Christophem Soldanem W 2003 roku Śląska Orkiestra Kameralna wystąpiła w Klasztorze Maulbronn, gdzie pod dyrekcją Pawła Przytockiego, z udziałem solisty Christopha Soldana, przedstawiła dwa bodaj najsłynniejsze Mozartowskie Koncerty fortepianowe: C-dur KV 467 oraz D- dur KV 537 „Koronacyjny”. Występ ten został zarejestrowany i opublikowany nakładem pianisty pod szyldem „Soldan Classics”. Nagrania są szerokie w paśmie dźwięku, z na- turalnym, czyli nieco przydługim jak na kameralnego tu raczej Mozarta – pogłosem. Brzmią ładnie, jasno i powabnie, czasem może nazbyt romantycznie, kiedy tworzą się te szerokie akustyczne „legata”. Wykonania gładkie, chyba bez większych pretensji. Wykonawcy muzykują swobodnie, wszystko brzmi świeżo i naturalnie. Nie ma pozy ani sztuczności. Jest właściwy muzyczny pęd w częściach skrajnych obu koncertów, jest bardzo romantyczne przeżywanie w częściach środkowych. Czuje się tutaj duży tempe- rament dyrygenta, a dynamiką wyrazową nie odbiega od niego solista. Właściwie zmo- bilizowani są muzycy orkiestry, dobrze reagujący na wykonawcze potrzeby. Co ważne, słyszy się też, że granie obu koncertów jest przyjemnością dla pianisty i muzykujących z nim kameralistów. Dobrze to świadczy o zespole wykonawczym i jego muzycznej dyspozycyjności. Płyta ciekawa, warta popularyzacji wśród szerokich kręgów słuchaczy. Na marginesie, krążek ten jest swoistym wydawniczym rarytasem, gdyż, być może przez pomyłkę, zarejestrowano pod dwuminutowym pierwszym indeksem strojenie zespołu. Czy w takim wydaniu jest ono aż tak atrakcyjne?

Śląska Orkiestra Kameralna we współczesnym repertuarze Założona i prowadzona przez kompozytora i dyrygenta Jana W. Hawela – absolwenta klasy kompozycji Bolesława Szabelskiego, Śląska Orkiestra Kameralna od pierwszych niemal dni gra muzykę nową. Nie tylko swojego artystycznego szefa. Toteż nikogo nie może dziwić fakt zapraszania tego zespołu na festiwale muzyki współczesnej. W ostat- nich latach orkiestra występowała w ramach Śląskich Dni Muzyki Współczesnej, pre- zentując m.in. utrwalone na płycie Polskiego Radia Katowice Intermezzo na flet i smyczki Aleksandra Glinkowskiego oraz poemat „Przystępuję do Ciebie” Eugeniusza Knapika. Oboma wykonaniami dyrygował Mirosław J. Błaszczyk, który z wielkim powodzeniem – jak dobrze to pamiętamy – prowadził u progu swojej dyrygenckiej kariery „Zespół muzyki XX wieku”. Solistą bardzo kolorystycznego, także za sprawą partii fletowej,

223 Intermezza jest Jerzy Sojka, pieśń zaś interpretuje Urszula Kryger. Wirtuozowska partia fletu ma w sobie wiele ciepła, i tę temperaturę, której nigdy nie brakowało w bardzo kolorowych i ekspresyjnych kompozycjach A. Glinkowskiego. Wiele barw dostarcza także fortepian, aktywny przez cały czas trwania utworu oraz charakterystyczne u tego twórcy eufoniczne brzmienia i barwy smyczków. Ciekawa propozycja – tym bardziej że nie za wiele zostawił nam po sobie nieodżałowanej pamięci twórca. Utwór E. Knapika, zadedykowany Mieczysławowi Tomaszewskiemu, od początku zachwyca emocjonalną gęstością smyczków. Z tej ekspresjonistycznej gęstwiny wyłania się głos Urszuli Kryger, idealnie łączący się z kolorytem orkiestry. Zawsze frapuje ten wokalny żywioł Knapika, zawsze twórca ten ma nam coś ważnego do przekazania. Tak jest i w tym przypadku. Po tym i innych doświadczeniach wnioskuję, że dyrygentowi – Mirosławowi J. Błaszczykowi świat dźwięków tego twórcy zdaje się bardzo bliski...

Bach, Komeda, Piazzolla A teraz drugi biegun: Polskie Radio Katowice, wspierające od pierwszego koncertu działalność Śląskiej Orkiestry Kameralnej, wydało w 2004 roku płytę zespołu zatytu- łowaną „Bach, Komeda, Piazzolla”. Wychodzi ona naprzeciw oczekiwaniom znacznie szerszej grupy słuchaczy, proponując znane i lubiane kompozycje Astora Piazzolli, a także „Szarą kolędę” Krzysztofa Komedy (w opracowaniu Bernarda Chmielarza), z wio- dącym udziałem fortepianu. Rozpoczynający krążek Koncert f-moll BWV 1056 Bacha jest tu wyraźnym... grymasem historii czy może bardziej wykonawców. W zestawieniu tym zdaje się tylko dopełniać zawartość krążka. Tym razem na podium dyrygenckim stanął Mirosław J. Błaszczyk, a w nagraniu wzięli udział pianista Waldemar Malicki, akordeonista Marek Andrysek oraz gitarzysta Marek Nosal. Szczególnym nerwem odznaczają się skrajne części Bachowskiego arcydzieła. Część pierwsza jest żywa i fantazyjna. Narracja przybiera tu charakter „płynny”, co wynika ze stylu gry pianisty, ochoczo podchwyconego przez dyrygenta i muzyków zespołu. Wątpli- wości wzbudzać może jedynie z taktu na takt coraz wolniejsza część druga – Largo. Jak stwierdzono wcześniej – to tylko 10-minutowy „kaprys” wykonawców, bo zaraz potem rozpoczyna się właściwy już płytowy koncert utworów znanych i popularnych autorstwa Astora Piazzolli – tu z brylującym Waldemarem Malickim, który w tym repertuarze zdaje się czuć zdecydowanie najlepiej. „Oblivion”, bodaj najpiękniejszy utwór Piazzolli, ukazuje się na tej płycie dwukrotnie: w wykonaniu orkiestry z udziałem wpierw akor- deonu, a potem fortepianu. Bardziej zwarta i ciekawsza brzmieniowo jest wersja z Mar- kiem Andryskiem. Płytę wieńczy niewątpliwie najciekawsza tu kompozycja Piazzolli: Koncert podwójny na bandoneon, gitarę i smyczki. Od pierwszej chwili dzięki kadencji gitary dzieło ukazuje nam nowe w twórczym zamyśle i brzmieniu oblicze kompozytora. Niewątpliwie tym najoryginalniejszym jest fakt zestawienia obu solowych instrumen- tów, które bez trudu radzą sobie w I. części bez orkiestry. Doskonale świadczy to też o klasie obu solistów. Jednak w drugiej części orkiestra w sposób znaczący wzbogaca paletę barw dzieła. W tym coraz bardziej zróżnicowanym piazzollowskim pejzażu robi się jeszcze ciekawiej. To bardzo dobre, żywe wykonanie, uatrakcyjnione faktem, iż płyta jest zapisem koncertu, który odbył się w Studiu Polskiego Radia w Katowicach, z udziałem publiczności.

224 Chór Filharmonii Śląskiej Ten świetny zespół, od początku prowadzony przez Jana Wojtachę, zawsze zadziwiał gotowością do podejmowania najtrudniejszych wyzwań. Tak lubiane przez wszystkich melomanów koncerty oratoryjne nie znalazły, niestety – jak dotąd – odbicia w dysko- grafii Filharmonii Śląskiej. Szkoda, bo wiele było wartościowych wykonań i interpretacji. Chór regularnie brał udział w koncertach festiwali tak krajowych, jak i zagranicznych (pamiętamy wspomniany tu jego wkład w prezentację dzieł Berlioza i Le Sueura na Festiwalu w La Chaise-Dieu). Krótkie, bo zaledwie parominutowe ślady jego pamięt- nych koncertów na Wratislavia Cantans odnajdujemy w płytowych kronikach tego wrocławskiego festiwalu. W 1988 roku Polskie Nagrania poprosiły chór Jana Wojtachy do nagrania krótkie- go dyplomowego dzieła Witolda Lutosławskiego z 1937 roku Lacrimosa (z udziałem Stefanii Woytowicz i jeszcze wówczas WOSPR pod dyrekcją kompozytora!) Miło przyznać, że do wzruszających chwil podczas słuchania tej krótkiej modlitwy walnie przyczynia się chór.

Występy chóru na „Wratislavia Cantans” Ceniony dziś w świecie polski festiwal muzyczny był miejscem wielu kreacji dzieł oratoryjno-kantatowych, także z udziałem Chóru i Orkiestry Filharmonii Śląskiej. Dzięki festiwalowym kronikom płytowym możemy sobie przypomnieć udział przede wszystkim chóru w wykonaniach takich utworów, jak „Ocalały z Warszawy” A. Schön- berga, Magnificat A. Vivaldiego, Requiem Zbigniewa Rudzińskiego czy – w ostatnich latach – Oratorium „Paulus” F. Mendelssohna Bartholdy’ego pod dyrekcją Udo R. Follerta (7 IX 2000) czy Symfonia psalmów I. Strawińskiego pod dyrekcją Mirosława J. Błaszczyka (7 IX 2001).

Idąc, szli i płakali…. Najwspanialszą jak dotąd wizytówką płytową prowadzonego przez Jana Wojtachę chóru jest jego „własny” krążek kompaktowy, zawierający dzieła chóralne Mistrza Hen- ryka M. Góreckiego. Nagrania powstały jesienią 1997 oraz wiosną roku następnego w katowickiej Katedrze Chrystusa Króla – miejscu słynącym z blisko 10-sekundowego pogłosu... Czy pogłos ten „wspiera” muzykę, czy ją dodatkowo „wzbogaca”? Myślę, że tak. To jest bliskie naturze tej muzyki, która łączy przecież, spaja poszczególne dźwięki – jak choćby w początkowych taktach Euntes ibant et flebant. Zresztą, skoro sam twórca zgodził się na tę akustykę, wszelkie wątpliwości powinny zniknąć. Ten pierwszy, tytu- łowy utwór płyty przenosi nas zrazu w świat średniowiecznych świątyń wypełnionych śpiewem mnichów. Inaczej już działa na nas pieśń Totus Tuus – pełne miłości i żaru oddanie Matce Maryi, dzięki harmonii dziejące się już w innych, bliższych nam cza- sach. Cudownie śpiewa chór. Brzmi bardzo okazale, a przede wszystkim jakże szczerze wyznaje nam te uczucia. Muzyka Góreckiego jest muzyką piękną, prawdziwą, szczerą i głęboką. Tak też śpiewacy ją tu przedstawiają. Głęboko właśnie i żarliwie brzmi Cały Twój jestem, Maryjo. Trzeci z zamieszczonych na płycie utworów Góreckiego – Amen uderza z kolei wyrazową mocą przekazu. Płytę zamyka nieznana szerzej kompozycja chóralna Miserere op. 44 z 1981 roku. Najdłuższa, prawdziwie misteryjna – trwa blisko 37 minut. Zamyka tę całość niezwykle. I tu mamy też „średniowieczne” skojarzenia, tak muzyczne, jak i akustyczne, począwszy od wstępnej monodii męskich głosów. Utwór w tym wykonaniu przeżywa się głęboko, mając zwłaszcza w pamięci wszystkie tak donio-

225 słe dokonania twórcze Mistrza. Misteryjność i kontemplacyjność doskonale uwypuklone zostały w tych szczególnych, katedralnych murach katowickiej świątyni. Jest to piękny hołd złożony Góreckiemu przez chórzystów Filharmonii Śl. i Jana Wojtachę.

Muzyka polska nade wszystko! Ta dobiegająca kresu wędrówka po wybranych pozycjach z bardzo obfitej i bogatej – jak na polskie warunki – dyskografii Filharmonii Śląskiej daje nam imponujący obraz wartości i znaczenia tej instytucji, i to w szerokiej, także międzynarodowej skali. Obec- ność w światowych katalogach płytowych, i to przede wszystkim z naszym rodzimym repertuarem, zaświadcza o wybitnej misji, jaką spełniała Filharmonia Śląska w swojej już 60-letniej historii. Popularyzacja polskiej muzyki jest więc najważniejszym aspektem także fonograficznej działalności. A w zakres ten wchodzą nie tylko dzieła współcze- sne, bodaj najważniejsze i nadające szczególnego splendoru placówce, ale i obecne, na światowym rynku mało jeszcze znane dzieła największych poprzedników Szabelskiego, Kilara i Góreckiego – Szymanowskiego, Karłowicza czy tzw. mistrzów mniejszych – jak choćby Franciszka Lessla. Adam Rozlach

226 Filharmonia Śląska 1945-2004

Dyskografia Prawykonania Podróże zagraniczne Festiwale

227 Dyskografia Filharmonii Śląskiej OPRACOWAŁ ADAM ROZLACH

Paul ABRAHAM Vincenzo BELLINI Fragmenty z „West Side Story” Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Duet Pardone Madame z operetki „Wiktoria Aria „Casta diva” z opery „Norma” FSK, Nr arch. CD 005 i jej huzar” Ork. FŚ, Carlo Franci – dyr., Montserrat Ork. FŚ, Czesław Grabowski – dyr., Caballé – S Leokadia Duży – S, Paweł Kajzderski – Brt Opera for Africa Georges BIZET PR Katowice, Nr arch. PRK CD040 Nr arch. LP 419 280-1 (także MC 419 280-4) Aria Toreadora z opery „Carmen” Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr., Aleksander Rafał AUGUSTYN Hector BERLIOZ Teliga – B FSK, Nr arch. Music Project 001 Atlantyda II** Uwertura „Korsarz” op. 21 Chór i Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Ork. FŚ, Kenneth Jean – dyr. I i II suita „Arlezjanki” Polskie Nagrania/WJ ’84 Kronika Festiwalu Naxos, Nr arch. CD 8. 550231 Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Muza Polskie Nagrania, Nr arch. XL 0233 Nr arch. SX – 2412 Nr 5 Uwertura „Król Lear” op. 4 Ork. FŚ, Kenneth Jean – dyr. Grażyna BACEWICZ Naxos, Nr arch. CD 8. 550231 Allan BLANK Koncert na orkiestrę smyczkową Te Deum op. 22 Overture for a Happy Occasion Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Cheur d’Enfants G. Bony, Chór FŚ, Jerzy Ork. FŚ, Joel Eric Suben – dyr. WJ ’61 Kronika Festiwalu Swoboda – dyr., Marcin Rudziński – T MMC Recordings Nr arch. W – 773 [arch. 205] La Chaise-Dieu, Festival de Musique Nr arch. MMC 2053 1997 Française Concertino for Clarinet and String Orchestra Johann Sebastian BACH Nr arch. CD 27 – 92/2 Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr., David Niethamer – cl Koncert na fortepian i smyczki BWV 1056 Uwertura „Benvenuto Cellini” op. 23 MMC Recordings Ltd. USA vol. Śląska Orkiestra Kameralna, Mirosław Ork. FŚ, Kenneth Jean – dyr. Nr arch. 8 MMC 2053 1997 J. Błaszczyk – dyr., Waldemar Malicki – pf Naxos, Nr arch. CD 8. 550231 Polskie Radio Katowice 2003 Scena miłosna z symfonii dram. „Romeo Nr arch. PRK CD 063 i Julia” op. 17 Augustyn BLOCH Ork. FŚ, Kenneth Jean – dyr. Albowiem nadejdzie światłość Krzysztof BACULEWSKI Naxos, Nr arch. CD 8. 550231 Ork. FŚ, Schola Cantorum Gedanensis, Augustyn Bloch – dyr., J. Malanowicz – org, A Walking Shadow** Uwertura „Karnawał rzymski” op. 9 H. Boukołowski – rec. Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Ork. FŚ, Kenneth Jean – dyr. WJ’89 Kronika Festiwalu WJ ’91 Kronika Festiwalu Naxos, Nr arch. CD 8. 550231 Nr arch. brak numeru Nr arch. WA 1991 Nr 4 [MC kas. magn.] Taniec duchów z legendy dramatycznej „Potępienie Fausta” Enfiando per orchestra** Zbigniew BARGIELSKI Ork. FŚ, Kenneth Jean – dyr. Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Naxos, Nr arch. CD 8. 550231 Polskie Nagrania/WJ ’69 Kronika Festiwalu Requiem na orkiestrę* Nr arch. S3 XW 1657 [arch. 245 nr 3] Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Marsz węgierski z legendy dramatycznej WJ ’93 Kronika Festiwalu „Potępienie Fausta” Gilgamesz** Nr arch. WA 1993 Nr 5 [MC kas. magn.] Ork. FŚ, Kenneth Jean – dyr. Chór Filh. Narod., Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Naxos, Nr arch. CD 8. 550231 Polskie Nagrania/WJ ’69 Kronika Festiwalu Parades** Nr arch. M3 XW 1189 [arch. 242] Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Polskie Nagrania/WJ ’69 Kronika Festiwalu Leonard BERNSTEIN Ajelet, córka Jeftego** Pozn. Chór Chłop., Chór Filh. Krak., Nr arch. M3 XW 1190 [arch. 242] Suita z „West Side Story” Ork. FŚ, Augustyn Bloch – dyr., Halina Ork. FŚ, Mirosław J. Błaszczyk – dyr. Łukomska – S, Andrzej Hiolski – Brt, Adam Polskie Radio Katowice 2004 Ludwig van BEETHOVEN Hanuszkiewicz – rec. Nr arch. LP 419 280-1 (MC 419 280-4) VII Symfonia A-dur op. 92 Polskie Nagrania/WJ ’68 Kronika Festiwalu Ork. FŚ, Claus Peter Flor – dyr. Fragmenty z „West Side Story” Nr arch. brak numeru Muza Polskie Nagrania/Konk. Dyryg. ’79 Ork. FŚ, Carlo Franci – dyr., Nr arch. SX 1817 Sherill Miles – Brt Opera for Africa Nr arch. LP 419 280-1 (MC 419 280-4)

228 Edward BOGUSŁAWSKI Salvatore CARDILLO Andrzej DOBROWOLSKI Intonazioni I Core` ngrato Muzyka na ork. i obój solo Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Ork. FŚ, Robert Paternostro – dyr., Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Polskie Nagrania/WJ’64 Kronika Festiwalu José Carreras – T Stanisław Winiarczyk – ob Nr arch. W 970 [arch. 216 nr 3] Opera for Africa WJ ’90 Nr arch. LP 419280-1 (MC 419280-4) Nr arch. WA 1990 nr 3 [MC kas. magn.] Aleksander BORODIN Tańce połowieckie z opery „Kniaź Igor” Friedrich CERHA Antonin DVOŘÁK Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Doppelkonzert für Flöte, Fagott und Orch. Taniec słowiański g-moll op.46 nr 8 Muza Polskie Nagrania, Nr arch. SXL 1103 Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Wolfgang Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Schulz – fl, Milan Turković– fg FSK, Nr arch. CD 005 Johannes BRAHMS ORF, Nr arch. LP 120810 (oprac. M. Schmeling) Edward ELGAR Taniec węgierski nr 5 g-moll Fryderyk CHOPIN Serenada na ork. smyczk. op. 20 Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Rondo a la Krakowiak op. 14 Śląska Orkiestra Kameralna, FSK, Nr arch. CD 005 Ork. FŚ, Mirosław J. Błaszczyk – dyr., Jan W. Hawel – dyr. Taniec węgierski nr 6 Elżbieta Wiedner-Zając – pf FSK, Nr arch. FSK 003 Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. DUX 1999, Nr arch. DUX 0146 FSK, Nr arch. CD 005 George ENESCU Wiesław CIENCIAŁA I Rapsodia rumuńska op. 11 Roger BRIGGS Sola fides, sola scriptata, sola gratia Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Tracer Chór FŚ, Jan Wojtacha – dyr. FSK, Nr arch. CD 002 Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr., ZKP O/K-ce 1997, Nr arch. brak numeru Jeffrey Jacob – pf Adam FALKIEWICZ MMC Recording Ltd. USA/MMC New Piotr CZAJKOWSKI Missa brevis i inne kompozycje Century vol. 6, Nr arch. MMC 2028 1996 Uwertura-fantazja „Romeo i Julia” Chór i soliści Ork. FŚ, Jan Wojtacha – dyr. Ork. FŚ, Uri Mayer – dyr. brak danych Benjamin BRITTEN Muza Polskie Nagrania/Konk. Dyryg. ’79 Simple Symphony Nr arch. SX 1817 Peter FARMER Śląska Orkiestra Kameralna, Aria Gremina (Wszechmocnie..) z opery On Mount Pleasant Jan W. Hawel – dyr. „Eugeniusz Oniegin” Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. FSK, Nr arch. FSK 003 Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr., MMC Recording Ltd. USA/MMC New Aleksander Teliga – B Century vol. 6, Nr arch. MMC 2028 1996 Anton BRUCKNER FSK, Nr arch. CD Music Project 001 VII Symfonia E-dur Jean FRANÇAIX Claude DEBUSSY Ork. FŚ, Gerard Wilgowicz – dyr. Concertino na fortepian i orkiestrę GLT Edition I Rapsodia na klarnet i ork. Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Regina Nr arch. 58 2391.2802 239 127-1 Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr., Smendzianka – pf Krzysztof Zbijowski – cl Muza Polskie Nagrania Zbigniew BUJARSKI FSK, Nr arch. CD 002 Nr arch. W-197 L-0093 G Narodzenie (fragm.)** Chór PRiT Kraków, Ork. FŚ, Leo DELIBES John FRANKLIN Karol Stryja – dyr. Aria Lakme (Ou va le jeune Hindoue) An Overture of Dances Polskie Nagrania/WJ ’86 Kronika Festiwalu z opery „Lakme” Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Nr arch. SX-2456 nr 2 Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr., MMC Recordings Ltd. USA vol. 2 Marta Schmidt – S Nr arch. MMC 2024 1997 FSK, Nr arch. CD Music Project 001

229 Earl GEORGE Jean-Francois LE SUEUR Introduction and Allegro (1946) Rondo Mefista (Le veau d’or) z opery „Faust” La Mort d` Adam – Grand scene finale Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr., Aleksander Chór Dziec. G. Bony/Chór i Ork. FŚ, MMC Recordings Ltd. USA vol. 2 Teliga – B Jean-Louis Jam – dyr., Ryszard Żukowski – B, Nr arch. MMC 2027 1996 FSK, Nr arch. CD Music Project 001 Jerzy Mechliński – Brt, Piotr Kusiewicz – T La Chaise-Dieu, Festival de Musique George GERSHWIN Henryk Mikołaj GÓRECKI Française, Nr arch. CD 27-92/1 Rhapsody in Blue Koncert na fortepian i orkiestrę smyczkową Ork. FŚ, Mirosław J.Błaszczyk – dyr., op. 40 Franz LEHAR Leszek Możdżer – pf Ork. FŚ, Mirosław J.Błaszczyk – dyr., Ze świata operetki – różne Polskie Radio Katowice PRK Anna Górecka – pf Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Alina Nr arch. CD 059 Polmusic 2, Nr arch. PMCD 113 Bolechowska – S, Kazimierz Pustelak – T Błękitna rapsodia „Muzyka gór. Korzenie” Pronit L 0149 a W 521 Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr., Miserere Nr arch. W 519 L 0248 i W 521 L 0249 Józef Stompel – pf Chór FŚ, Jan Wojtacha – dyr. Kiedy skrzypki grają FSK, Nr arch. CD 002 Angelus Silesia Polskie Radio Katowice Ork. FŚ, Czesław Grabowski – dyr., in F Nr arch. ASPRK CD 001 Joanna Kściuczyk-Jędrusik – S Ork. FŚ, Jerzy Salwarowski – dyr., Amen Polskie Radio Katowice Andrzej Ratusiński – pf Chór FŚ, Jan Wojtacha – dyr. Nr arch. PRK CD 040 Muza Polskie Nagrania/ DUX 1999 Angelus Silesia Polskie Radio Katowice Aria „Dziewczyno ty moja” z operetki Nr arch. SX 1949/DUX 0257 Nr arch. ASPRK CD 001 „Fryderyka” Variations – „I Got Rhytm” Totus Tuus Ork. FŚ, Czesław Grabowski – dyr., Ork. FŚ, Jerzy Salwarowski – dyr., Chór FŚ, Jan Wojtacha – dyr. Feliks Widera – T Andrzej Ratusiński – pf Angelus Silesia Polskie Radio Katowice Polskie Radio Katowice Muza Polskie Nagrania/ DUX 1999 Nr arch. ASPRK CD 001 Nr arch. PRK CD 040 Nr arch. SX 1949/DUX 0257 Euntes ibant et flebant Pieśń Willi z operetki „Wesoła wdówka” Second Rhapsody Chór FŚ, Jan Wojtacha – dyr. Ork. FŚ, Czesław Grabowski – dyr., Ork. FŚ, Jerzy Salwarowski – dyr., Angelus Silesia Polskie Radio Katowice Leokadia Duży – S, Feliks Widera – T Andrzej Ratusiński – pf Nr arch. ASPRK CD 001 Polskie Radio Katowice Nr arch. PRK CD 040 Muza Polskie Nagrania/ DUX 1999 II Symfonia „Kopernikowska”/Beatus Vir Nr arch. SX 1948/DUX 0257 Chór FŚ (z NOSPR), Antoni Wit – dyr., Duet „Usta milczą” z operetki Rhapsody in Blue Zofia Kilanowicz – S, – Brt „Wesoła wdówka” Ork. FŚ, Jerzy Salwarowski – dyr., Naxos, Nr arch. 8.555375 Ork. FŚ, Czesław Grabowski – dyr., Andrzej Ratusiński – pf Leokadia Duży –S, Paweł Kajzderski – Brt Polskie Radio Katowice Muza Polskie Nagrania/ DUX 1999 Franz LACHNER Nr arch. SX 1948/DUX 0257 Nr arch. PRK CD 040 VII Suita d-moll op. 190 Ork. FŚ, Stephen Gunzenhauser – dyr. Umberto GIORDANO John LENNON / Paul MCCARTNEY Marco Polo, Nr arch. CD 8.223195 (opr. M. Machek) Colpitoqui m’avete – aria z opery I Suita d-moll op. 113 „Andrea Chenier” Yesterday Ork. FŚ, Stephen Gunzenhauser – dyr. Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Ork. FŚ, Carlo Franci – dyr., José Carreras – T Marco Polo, Nr arch. CD 8.223195 Opera for Africa FSK, Nr arch. CD 005 Nr arch. LP 419 280-1 (MC 419 280-4) Aleksander LASOŃ Franciszek LESSEL Aleksander GLINKOWSKI Góry Koncert fortepianowy C-dur op. 14 Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Ork. FŚ, Jerzy Salwarowski – dyr., Intermezzo na flet i orkiestrę smyczkową ZKP O/Katowice, Nr arch. ZKP KE 001 Śląska Orkiestra Kameralna, Mirosław Jerzy Sterczyński – pf J. Błaszczyk – dyr., Jerzy Sojka – fl Le Chant du Monde/Harmonia Mundi ’92 Śląskie Dni Muzyki Współczesnej Nr arch. LDC 278 1092 [CM 201] Nr arch. ZKPKE 004

230 Adagio et rondeau a la polonaise Es-dur op. 9 Piano Concerto No 2 Krystyna MOSZUMAŃSKA-NAZAR Ork. FŚ, Jerzy Salwarowski – dyr., Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr., Variazioni concertanti Jerzy Sterczyński – pf Jeffrey Jacob -pf Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Le Chant du Monde/Harmonia Mundi ’92 MMC Recordings Ltd. USA MMC New Elżbieta Dastych-Szwarc – fl Nr arch. LDC 278 1092 [CM 201] Century, Nr arch. MMC 2028 1996 Polskie Nagrania/WJ ’71 Viola Concerto No 3 Nr arch. S-3 XW 1660 [arch. 246 nr 4] Franz LISZT Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr., II Rapsodia węgierska Karen Dreyfus – vla MOZART Wolfgang Amadeus Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. MMC Recordings Ltd. USA (1997) Divertimento KV 137 FSK, Nr arch. CD 002 Nr arch. MMC 2047 Śląska Orkiestra Kameralna, Felix Bartholdy MENDELSSOHN Jan W. Hawel – dyr. Witold LUTOSŁAWSKI FSK, Nr arch. FSK 003 Paulus – oratorium (fragmenty) Koncert na wiolonczelę i orkiestrę Divertimento F-dur z udziałem Chóru FŚ., Udo R. Follert – dyr. Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr., Śląska Orkiestra Kameralna, Kronika „Wratislavia Cantans” Tomasz Strahl – vc Jan W. Hawel – dyr. Nr arch. LC 5680. Koch Classics 52048 5 Polskie Radio Katowice 1997 FSK, Nr arch. FSK 006 Nr arch. CD 020 Serenata notturna Partita na skrzypce, fortepian i orkiestrę Śląska Orkiestra Kameralna, (1988) Fireballs Jan W. Hawel – dyr. Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr., Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. FSK, Nr arch. FSK 006 Roman Lasocki – vn, Antoni Brożek – pf Polskie Nagrania/WJ ’80, Nr arch. SX 2077 Der Hoelle Rache – aria z opery Polskie Radio Katowice 1997 „Czarodziejski flet” Nr arch. CD 020 Darius MILHAUD Ork. FŚ, Robert Paternostro – dyr., I Symfonia (1947) Le boeuf sur le toit Zdzisława Donat – S Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Ork. FŚ, Andrzej Markowski – dyr. Opera for Africa, Nr arch. LP 419 280-1 Polskie Radio Katowice 1997 Polskie Nagrania, Nr arch. L 0067 (także MC 419280-4) Nr arch. CD 020 Concertino de printemps Aria konc. „Si mostra la sorte...” KV 209 Lacrimosa Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Ork. FŚ, Wojciech Rajski – dyr., Chór FŚ (z WOSPRiT), Witold Lutosławski Tadeusz Wroński – vn Luigi Alva – T – dyr., Stefania Woytowicz – S Polskie Nagrania/WJ ’56 Wifon, Nr arch. LP 057/1 Polskie Nagrania, Nr arch. PNCD 040 Nr arch. W-169 [arch. 1666 nr 3] Eine kleine deutsche Kantate KV 619 Ork. FŚ, Wojciech Rajski – dyr., Stanisław MONIUSZKO Luigi Alva – T, Janusz Olejniczak – pf Wifon, Nr arch. LP 057/2 Intermezzo z opery „” Aria Skołuby z opery „Straszny dwór” Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr., Aria „Ridente la calma” KV 152 FSK, Nr arch. CD Music Projects 001 Aleksander Teliga – B Ork. FŚ, Wojciech Rajski – dyr., FSK, Nr arch. CD Music Projects 001 Luigi Alva – T, Janusz Olejniczak – pf Wifon, Nr arch. LP 057/2 William Thomas MCKINLEY Mazur z I aktu opery „Halka” Sinfonie Concertante (1985) Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Aria konc. „Ah, piu tremar non vogli” KV 71 Ork. FŚ, Joel Suben – dyr. FSK, Nr arch. CD Music Projects 001 Ork. FŚ, Wojciech Rajski – dyr., MMC Recordings Ltd. USA Luigi Alva – T, Janusz Olejniczak – pf Uwertura do opery „Flis” Wifon, Nr arch. LP 057/2 Nr arch. MMC 2119 2003 Ork. FŚ, Tadeusz M. Wojciechowski – dyr. Boston Overture Muza Polskie Nagrania, Konk. Dyryg. ’79 Aria konc. „Va, dal furor portata...” KV 21 Ork. FŚ, Robert Black – dyr. Nr arch. SX 1817 Ork. FŚ, Wojciech Rajski – dyr., MMC Recordings Ltd. USA Luigi Alva – T Nr arch. MMC 2008 1994 Wifon, Nr arch. LP 057/2 Aria konc. „Misero! O Sogno!...” KV 431 Ork. FŚ, Wojciech Rajski – dyr., Luigi Alva – T Wifon, Nr arch. LP 057/2

231 Aria konc. „Per pieta, non riceracate...” KV 420 Jacques OFFENBACH 5 utworów, m.in.. Oblivion, Libertango... Ork. FŚ, Wojciech Rajski – dyr., Śląska Orkiestra Kameralna, Mirosław Kankan z uwertury do operetki „Orfeusz Luigi Alva – T J. Błaszczyk – dyr., Marek Andrysek – akord., w piekle” Wifon, Nr arch. LP 057/1 Waldemar Malicki – pf Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Polskie Radio Katowice 2003 Aria konc. „Or che il dover...” KV 36 FSK, Nr arch. CD 005 Ork. FŚ, Wojciech Rajski – dyr., Nr arch. PRK CD 063 Luigi Alva – T Sławomir OLSZAMOWSKI Wifon, Nr arch. LP 057/1 Zbigniew PREISNER Rapsodia chorałowa** Aria konc. „Se al labbro mio con credi...” KV 295 Quartet in 4 Movements Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Ork. FŚ, Wojciech Rajski – dyr., Sinfonia Varsovia, Zdzisław Szostak – dyr., Polskie Nagrania/WJ ’86 Kronika Festiwalu Luigi Alva – T Chór i Ork. FŚ, Jan Wojtacha – dyr. Nr arch. SX 2457B Wifon, Nr arch. LP 057/1 Elżbieta Towarnicka – S, Anna Sikorzak-Ulek – hrf, Marek Moś – vn Aria konc. „Con ossequio, con rispetto..” KV 210 Ignacy Jan PADEREWSKI Jazz trio: Leszek Możdżer – piano, Jerzy Ork. FŚ, Wojciech Rajski – dyr., Główczewski – sax, Adam Cegielski – bass Luigi Alva – T Fantazja polska na fortepian i orkiestrę op. 19 Athens Choral Workshop Wifon, Nr arch. LP 057/1 (1893) Ork. FŚ, Mirosław J. Błaszczyk – dyr., Nr arch. brak numeru Aria konc. „Clarice cara mia sposa...” KV 256 Elżbieta Wiedner-Zając – pf Ork. FŚ, Wojciech Rajski – dyr., Dux 1999, Nr arch. DUX 0146 Jean-Phillipe RAMEAU Luigi Alva – T (opr. Felix Motti) Wifon, Nr arch. LP 057/2 Edward PAŁŁASZ Suita baletowa Koncert fortepianianowy C-dur KV 467 Ork. FŚ, Andrzej Markowski – dyr. Śląska Orkiestra Kameralna, Koncert skrzypcowy** Muza Polskie Nagrania Paweł Przytocki – dyr., Christoph Soldan – pf Ork. FŚ, Wojciech Michniewski – dyr., Nr arch. W-197 L-0093 G Soldan Classics 2003, Nr arch. BEST 0610 Wanda Wiłkomirska – vn Polskie Nagrania/WJ ’80 Kronika Festiwalu Koncert fortepianowy D-dur KV 537 Nr arch. SX 2077 Maurice RAVEL Śląska Orkiestra Kameralna, Paweł Przytocki – dyr., Christoph Soldan – pf Rapsodia hiszpańska Soldan Classics 2003, Nr arch. BEST 0610 Piotr PERKOWSKI Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. FSK, Nr arch. CD 002 Divertimento KV 137 Uwertura Warszawska Śląska Orkiestra Kameralna, Ork. FŚ, Stanisław Skrowaczewski – dyr. Jan Wincenty Hawel – dyr. Polskie Nagrania/WJ ’56 Paul F. RENZ Nr arch. W-170 [arch. 167 nr 4] FSK, Nr arch. FSK 003 Szmphonic Poem Ork. FŚ, Robert Black – dyr. Zygmunt MYCIELSKI Thomas PERNES MMC Recordings Ltd. USA Nr arch. MMC 2008 1994 Fragmenty** Violinkonzert Chór i Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Polskie Nagrania/WJ ’87 Thomas Christian – vn. Gerard H. Matos RODRIGUEZ Nr arch. SX-2582 nr 7 ORF Musikprotokoll, Steirischer Herbst ’83 (opr. Edward Czerny) Nr arch. 120180 La cumparsita – tango Andrzej NIKODEMOWICZ Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Astor PIAZZOLLA FSK, Nr arch. CD 005 Słysz, Boże, wołanie moje – kantata Chór i Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Koncert na bandoneon, gitarę i orkiestrę Jadwiga Rappé – A smyczkową Marc ROSSI Śląska Orkiestra Kameralna, Polskie Nagrania/WJ ’87 Negro voda Mirosław J. Błaszczyk – dyr., Nr arch. SX-2582 nr 7 Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Marek Andrysek – akord., Marek Nosal – git. MMC Recording Ltd. USA, MMC New Polskie Radio Katowice 2003 Century, Nr arch. MMC 2028 1996 Nr arch. PRK CD 063

232 Gioacchino ROSSINI Arnold SCHŐNBERG Vol. 10 Komplet dzieł orkiestrowych (wykaz w załączeniu) Tanti affetti – aria z opery „La donna del lago” Ocalały z Warszawy (fragm.) Ork. FŚ, Johannes Wildner– dyr. Ork. FŚ., Robert Paternostro – dyr., Chór FŚ/Ork. Filh. Wrocł., Andrzej Marco Polo, Nr arch. 8.223.210 Agnes Baltsa – M Markowski – dyr., Aleksander Bardini – rec. Opera for Africa Kronika „Wratislavia Cantans” 1 IX 80 Ze świata operetki – różne Nr arch. LP 419280-1 (MC 419280-4) Nr arch. brak numeru Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Alina Bolechowska – S, Kazimierz Pustelak – T Ludomir RÓŻYCKI Pronit L 0149 a W 521 Nr arch. W-519 i W-521 Mona Lisa Gioconda Uwertura „Manfred” op.115 Vol. 7 Komplet dzieł orkiestrowych (wykaz Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. w załączeniu) Muza Polskie Nagrania, Nr arch. SXL 1103 Muza Polskie Nagrania, Nr arch. SXL 1103 Ork. FŚ, Olivier Dohnanyi – dyr. IV Symfonia d-moll op. 120 Marco Polo, Nr arch. 8.223.207 Witold RUDZIŃSKI Ork. FŚ, Michael Zilm – dyr. Vol. 9 Komplet dzieł orkiestrowych Muza Polskie Nagrania/Konk. Dyryg. ’87 Muzyka koncertująca (wykaz w załączeniu) Nr arch. SX 2668 Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Ork. FŚ, Johannes Wildner – dyr. Barbara Hesse-Bukowska – pf III Symfonia Es-dur op. 97 „Reńska” Marco Polo, Nr arch. 8.223.209 Polskie Nagrania/WJ ’61 Kronika Festiwalu Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Vol. 8 Komplet dzieł orkiestrowych Nr arch. W-773 [arch. 205 nr 4] Lydian + Donau (wykaz w załączeniu) Nr arch. 18055 + DCD-8055 Contra fidem** Ork. FŚ, Olivier Dohnanyi – dyr. Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. I Symfonia B-dur op.38 „Wiosenna” Marco Polo, Nr arch. 8.223.208 Polskie Nagrania/WJ ’64 Kronika Festiwalu Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Aria Barinkaya z operetki „Baron cygański” Nr arch. SX 2313 + W 965 [arch. 214] Lydian + Donau Ork. FŚ.,Czesław Grabowski – dyr., Feliks Nr arch. 18055 + DCD-8055 Moments Musicaux I** Widera – T Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Polskie Radio Katowice Polskie Nagrania/WJ ’65 Kronika Festiwalu Edward SIELICKI Nr arch. PRK CD 040 Nr arch. W 576 [arch. 223] Luxuria na orkiestrę** Aria Adeli z operetki „Zemsta nietoperza” Requiem (fragm.) Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Ork. FŚ.,Czesław Grabowski – dyr., Chór FŚ/Ork. Filh. Wrocł., WJ ’93 Kronika Festiwalu Leokadia Duży – S Tadeusz Strugała – dyr. Nr arch. WA 1993 nr 5 [MC kas. magn.] Polskie Radio Katowice Kronika „Wratislavia Cantans” 2 IX 79 Nr arch. PRK CD 040 Nr arch. brak numeru Tomasz SIKORSKI Duet Saffi i Barinkaya z operetki Omaggio per quattro, pf ed orchestra** „Baron cygański” Jan Jakub RYBA Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Ork. FŚ, Czesław Grabowski – dyr., Msza na Boże Narodzenie Andrzej Dutkiewicz, Szabolcs Esztényi, Leokadia Duży – S, Feliks Widera – T Śląska Orkiestra Kameralna z chórami Eugeniusz Knapik, Krzysztof Meyer – pf Polskie Radio Katowice czeskimi, Karel Kostera – dyr. Polskie Nagrania/WJ ’88 Kronika Festiwalu Nr arch. PRK CD 040 Opava, Nr arch. JFL 2001 Nr arch. SX-2731 nr 1 Johann STRAUSS – syn Józef RYCHLIK Johann STRAUSS – ojciec (oprac. M. Schoenherr) Muzyka symfoniczna II** Marsz Radetzkiego Annen Polka Ork. FŚ, Gianpiero Taverna – dyr. Ork. FŚ., Jerzy Swoboda – dyr. Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Polskie Nagrania/WJ ’71 Kronika Festiwalu FSK, Nr arch. CD 005 FSK, Nr arch. CD 005 Nr arch. S-3 XW 1660 [arch. 246 nr 3] Walc cesarski Johann STRAUSS – syn Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. FSK, Nr arch. CD 005 Tritsch-Tratsch-Polka Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Unter Donner und Blitz – polka FSK, Nr arch. CD 005 Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. FSK, Nr arch. CD 005

233 Igor STRAWIŃSKI II Koncert skrzypcowy op. 61 Demeter (Persefona) op. 37 bis Ork. FŚ, Mirosław J. Błaszczyk – dyr., Chór i Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Symfonia psalmów (fragm.) Piotr Pławner – vn Anna Malewicz-Madey – A Chór i Ork. FŚ, Mirosław J. Błaszczyk – dyr. Polmusic 2003, Nr arch. PMCD 113 Marco Polo – Naxos Kronika „Wratislavia Cantans” 2001 „Muzyka gór. Korzenie.” Nr arch. 8.223293 – 8.553687 Nr arch. LC 5680. Koch Classics 52048 5 IV Symfonia koncertująca op. 60 Veni Creator op. 57 Kołysanka, finał z suity „Ognisty ptak” Ork. FŚ, Mirosław J. Błaszczyk – dyr., Chór i Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Ork. FŚ, Stanisław Skrowaczewski – dyr. Elżbieta Wiedner-Zając – pf Barbara Zagórzanka – S Polskie Nagrania/WJ ’56 Dux, Nr arch. DUX 0146 Marco Polo – Naxos Nr arch. W-170 [arch. 167 nr 4] Trzy Hymny wg poezji J. Kasprowicza Nr arch. 8.223293 – 8.553687 Bolesław SZABELSKI Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Stabat Mater op. 53 Anna Malewicz-Madey – A Chór i Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Jadwiga Wiersze Marco Polo – Naxos Gadulanka – S, Krystyna Szostek-Radkowa Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Nr arch. 8.223294 – 8.553688 – M, Andrzej Hiolski – Brt Tadeusz Żmudziński – pf Król Roger – opera Marco Polo – Naxos Polskie Nagrania/WJ ’78 Kronika Festiwalu Chór i Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Nr arch. 8.223293 – 8.553687 Nr arch. SX-1685 nr 4 sol. Wiesław Ochman – T, Andrzej Hiolski Mandragora op. 43 Wiersze – Brt, Henryk Grychnik – T, Leonard Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Mróz – B, Barbara Zagórzanka – S, Anna Stanisław Meus – T Tadeusz Żmudziński – pf Malewicz-Madej – A Marco Polo – Naxos Muza Polskie Nagrania, Nr arch. SX 1828 Marco Polo, Nr arch. 8.223339 Nr arch. 8.223292 – 8.553686 Koncert fortepianowy II Koncert skrzypcowy op. 61 Harnasie op. 55 Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., T Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Chór i Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., adeusz Żmudziński – pf Roman Lasocki – vn Henryk Grychnik – T Polskie Nagrania/WJ ’78 Kronika Festiwalu Marco Polo – Naxos Marco Polo – Naxos Nr arch. SX-1682 nr 4 Nr arch. 8.223291 – 8.553685 Nr arch. 8.223292 – 8.553686 Concerto grosso Pieśń Roksany z opery „Król Roger” I Koncert skrzypcowy op. 35 Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Polskie Nagrania/WJ ’78 Kronika Festiwalu Barbara Zagórzanka – S Konstanty A. Kulka – vn Nr arch. SX 1685 Marco Polo – Naxos Marco Polo – Naxos Nr arch. 8.223294 – 8553688 Nr arch. 8.223291 – 8.553685 Witold SZALONEK Pieśni księżniczki z baśni op. 31 Uwertura koncertowa E-dur Ziemio miła Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Ork. FŚ, Patrick Fournillier – dyr. Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Jadwiga Gadulanka – S Polskie Nagrania, Nr arch. SX 2668 Andrzej Hiolski – Brt Marco Polo – Naxos Uwertura koncertowa E-dur Polskie Nagrania/WJ ’71 Kronika Festiwalu Nr arch. 8.223294 – 8.553688 Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Nr arch. S 3 XW 1658 Pieśni muezina szalonego op. 42 Marco Polo – Naxos Les Sons** Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Nr arch. 8.223291 – 8.553685 Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Ryszard Minkiewicz – T IV Symfonia koncertująca op. 60 Polskie Nagrania/WJ ’65 Kronika Festiwalu Marco Polo – Naxos Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Nr arch. XW 576 [arch. 223] Nr arch. 8.223294 – 8.553688 Tadeusz Żmudziński – pf Pieśni miłosne Hafiza op. 26 Marco Polo – Naxos Nr arch. 8.223290 Karol SZYMANOWSKI Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., – 8553684 Ryszard Minkiewicz – T Taniec góralski z baletu „Harnasie” op. 55 III Symfonia op. 27 „Pieśń o nocy” Marco Polo – Naxos Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Ork. FŚ, Mirosław J. Błaszczyk – dyr. Nr arch. 8.223294 – 8.553688 Polmusic 2003 Nr arch. PMCD 113 Wiesław Ochman – T „Muzyka gór. Korzenie.” Penthesilea op. 18 Marco Polo – Naxos Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Nr arch. 8.223290 – 8.553684 Roma Owsińska – S Uwertura koncertowa E-dur op. 12 Marco Polo – Naxos Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Nr arch. 8.223293 – 8.553687 Wifon, Nr arch. LP 059

234 II Symfonia B-dur op. 19 Prajna – nayia Symphony Giuseppe VERDI Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Chór i Ork. FŚ (z udziałem Chóru Filh. Libiamo ne`lieti calici... z opery „Traviata” Marco Polo – Naxos Krak.), Jerzy Swoboda – dyr. Ork. FŚ, Carlo Franci – dyr., Nr arch. 8.223248 – 8.553683 Denon Japan 1997 Montserrat Caballé – S, José Carreras – T Nr arch. Denon Coco 80778 I Symfonia f-moll op. 15 Opera for Africa Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Nr arch. LP 419280-1 (MC 419280-4) Marco Polo – Naxos Siergiej Iwanowicz TANIEJEW Chór (Va pensiero sul`ali dorate) z opery Nr arch. 8.223248 – 8.553683 II Symfonia b-moll „Nabucco” Litania op. 59 Ork. FŚ, Stephen Gunzenhauser – dyr. Chór FŚ, Robert Paternostro – dyr., Chór i Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr., Marco Polo, Nr arch. 8.223.196 Agnes Baltsa – M, Montserrat Caballé – S, Barbara Zagórzanka – S IV Symfonia c-moll op. 12 José Carreras –T, Ingvar Wixell – Brt Marco Polo – Naxos Ork. FŚ, Stephen Gunzenhauser – dyr. Opera for Africa Nr arch. 8.223293 – 8.553687 Marco Polo, Nr arch. 8.223.196 Nr arch. LP 419280-1 (MC 419280-4) Uwertura do opery „Nieszpory sycylijskie” Karol SZYMANOWSKI/Grzegorz Bernard J. TAYLOR Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. FITELBERG Muza Polskie, Nagrania Nr arch. SXL 1103 Victory Overture Pieśń Roksany z opery „Król Roger” Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Aria Filipa (Ella qiammai...) z opery (wersja ork.) First Stage Records Classics, Nr arch. FSC/1 „Don Carlos” Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr., Wifon, Nr arch. LP 059 Suita “The Millenium” Aleksander Teliga – B Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr., FSK, Nr arch. CD Music Project 001 Etiuda b-moll op. 4 nr 3 (wersja ork.) Bernard Robertson – pf Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. First Stage Records Classics, Nr arch. FSC/1 Aria Zachariasza (Oh, chi pianqe) z opery Marco Polo – Naxos „Nabucco” Nr arch. 8.223292 – 8.553686 Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr., Robert TOMARO Nokturn i Tarantella op. 28 (wersja ork.) Aleksander Teliga – B Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Celestial Navigation FSK, Nr arch. CD Music Project 001 Wifon, Nr arch. LP 059 Ork. FŚ, Robert Tomaro – dyr. Aria (Cortigiani!) z III aktu opery „” MMC Recordings Ltd. USA / MMC New Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr., Nokturn i Tarantella op. 28 (wersja ork.) Century Vol. 6, Nr arch. MMC 2028 1996 Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Aleksander Teliga – B Marco Polo – Naxos FSK, Nr arch. CD Music Project 001 Nr arch. 8.223291 – 8553685 Veljo TORMIS Etiuda b-moll op. 4 nr 3 (wersja ork.) Uwertura nr 2 VERDI/PONCHIELLI/CZAJKOWSKI/ Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. BOITO/HALEVY Wifon, Nr arch. LP 059 Polskie Nagrania/WJ ’61 Arie i chóry operowe Nr arch. W-773 [arch. 205 nr 4] Chór FŚ (z WOSPRiT), Antoni Wit – dyr. Józef ŚWIDER Polskie Nagrania, 1989 Romuald TWARDOWSKI Nr arch. brak numeru Legnickie oratorium Chór i Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr., Nomopedia na orkiestrę Irena Świderska – S, Andrzej Lipski – rec. Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Fundacja Społ. Obchodów 750 rocznicy Polskie Nagrania/WJ ’84 Kronika Festiwalu Magnificat (fragm.) Bitwy pod Legnicą Nr arch. SX 2416 nr 9 Chór FŚ (Ork. Filh. Wrocł.), Nr arch. Nagranie „live” 8.04.1991 Dwa pejzaże na orkiestrę** Andrzej Markowski – dyr. Ork. FŚ, Karol Stryja – dyr. Kronika „Wratislavia Cantans” 1.09.1980 Yuji TAKAHASHI Polskie Nagrania/WJ ’86 Kronika Festiwalu Nr arch. brak numeru Nr arch. SX 2456 nr 2 Sinfonia liturgica Ork. FŚ, Jerzy Swoboda – dyr. Maxine WARSHAUER Denon Japan 1997 Revelation Nr arch. Denon Coco 80778 Ork. FŚ, Robert Black – dyr. MMC Recordings Ltd. USA Nr arch. MMC 2008 1994

235 Sir Andrew Lloyd WEBBER Memory z musialu „Cats” Ork. FŚ, Andrew Lloyd Webber – dyr., Gwyneth Jones –S Opera for Africa Nr arch. LP 419280-1 (MC 419280-4) Pie Jesu z „Requiem” Ork. FŚ, Andrew Lloyd Webber – dyr., Agnes Baltsa – M, Renato Bruson – Brt, Jewgenij Nesterienko – B, José Carreras – T, Sarah Brightman – vocal, Paul Miles-Kingston – T Opera for Africa Nr arch. LP 419280-1 (MC 419280-4)

Karl ZELLER Aria Adama z operetki „Ptasznik z Tyrolu” Ork. FŚ, Czesław Grabowski – dyr., Feliks Widera – T Polskie Radio Katowice Nr arch. PRK CD 040 Duet Księżna – Adam z operetki „Ptasznik z Tyrolu” Ork. FŚ., Czesław Grabowski – dyr., Joanna Kściuczyk-Jędrusik – S, Feliks Widera – T Polskie Radio Katowice Nr arch. PRK CD 040

236 Prawykonania światowe dokonane przez Zespoły Filharmonii Śląskiej

Rafał AUGUSTYN 28.09 1969 Warszawa, Koncert na akordeon i orkiestrę kameralną XIII Międzynarodowy Festiwal Muzyki Marek Andrysek/ Śląska Orkiestra Atlantyda II na wielką orkiestrę i chór Współczesnej „Warszawska Jesień” Kameralna/ Jan Wincenty Hawel Orkiestra Symfoniczna i Chór Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja 18.11 1987 Katowice, Międzynarodowy 25.09 1984 Warszawa, XXVII Augustyn BLOCH Festiwal Muzyki Akordeonowej Międzynarodowy Festiwal Muzyki Ayelet opera-misterium Koncert na fortepian i orkiestrę Współczesnej „Warszawska Jesień” Halina Łukomska – sopran/ Andrzej Józef Stompel/ Orkiestra Symfoniczna Symfonia hymnów cz. I Aster Hiolski – baryton/ Adam Hanuszkiwicz Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja Orkiestra Symfoniczna i Chór Filharmonii – recytacja Poznański Chór Chłopięcy/ 03.12 1982 Katowice Śląskiej/ Mirosław Jacek Błaszczyk Zespół Sopranów Filharmonii Krakowskiej/ Koncert na gitarę i orkiestrę 07.09 2001 Wrocław, Międzynarodowy Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Marek Nosal/ Orkiestra Symfoniczna Festiwal Oratoryjno-Kantatowy „Wratislavia Karol Stryja Filharmonii Śląskiej/ Shinik Hahm Cantans” 20.09 1968 Katowice 2.10 1992 Tychy, Międzynarodowy Festiwal 22.09 1968 Warszawa, XII Międzynarodowy i Konkurs Gitarowy „Śląska Jesień Gitarowa” Roberto AUSSEL Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” Polonia na skrzypce i orkiestrę Argentina na gitarę i orkiestrę kameralną Roman Lasocki/ Orkiestra Symfoniczna Roberto Aussel/ Śląska Orkiestra Enfiando per orchestra Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja Kameralna/ Jan Wincenty Hawel Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ 04.10 1984 Katowice Karol Stryja 03.10 1998 Tychy, VII Międzynarodowy Symfonia na chór mieszany i orkiestrę Festiwal i Konkurs Gitarowy „Śląska Jesień 17.09 1971 Katowice symfoniczną Gitarowa” 25.09 1971 Warszawa, XV Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Chór i Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Jesień” Śląskiej/ Piotr Warzecha Krzysztof BACULEWSKI 28.05 1976 Katowice Gilgamesz na chór męski i orkiestrę A Walking Shadow na małą orkiestrę – prawykonanie wersji estradowej Symfonia concertante na skrzypce i orkiestrę symfoniczną Zespół Barytonów Chóru Filharmonii kameralną Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Narodowej/ Orkiestra Symfoniczna Roman Lasocki/ Śląska Orkiestra Jerzy Swoboda Filharmonii Śląskiej/ Kameralna/ Jan Wincenty Hawel 24.09 1991 Warszawa, XXXIV Karol Stryja 17.05 1985 Katowice Międzynarodowy Festiwal Muzyki 26.09 1969 Katowice Współczesnej „Warszawska Jesień” 28.09 1969 Warszawa, XIII Zbigniew BUJARSKI Międzynarodowy Festiwal Muzyki Narodzenie na chór mieszany i wielką Zbigniew BAGIŃSKI Współczesnej orkiestrę „Warszawska Jesień” Koncert fortepianowy Chór Filharmonii Śląskiej/ Chór Polskiego Marek Drewnowski/ Orkiestra Symfoniczna Radia i Telewizji w Krakowie/ Orkiestra Filharmonii Śląskiej/ Francisco Savin Ernest BLOCH Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Karol 27.03 1998 Katowice Schelomo: A Hebrew Rhapsody – Stryja prawykonanie na kontrabas i orkiestrę 19.09 1986 Katowice Tadeusz BAIRD Bogusław Furtok/ Orkiestra Symfoniczna 21.09 1986 Warszawa, XXIX Suita liryczna na sopran i orkiestrę Filharmonii Śląskiej/ Mirosław Jacek Międzynarodowy Festiwal Muzyki Jadwiga Dzikówna/ Orkiestra Symfoniczna Błaszczyk Współczesnej „Warszawska Jesień” Filharmonii Śląskiej/ Stanisław 27.02 1992 Katowice Skrowaczewski Ryszard BUKOWSKI 18.09 1953 Katowice Edward BOGUSŁAWSKI Uwertura francuska na orkiestrę Concerto-Fantasia per contrabasso e archi Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Zbigniew BARGIELSKI Aleksander Gabryś/ Śląska Orkiestra Karol Stryja Parades na orkiestrę Kameralna/ Jacek Rogala 12.11 1965 Katowice Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ 03.10 2000 Katowice, IX Festiwal „Śląskie 14.11 1965 Wrocław, IV Wrocławski Karol Stryja Dni Muzyki Współczesnej” Festiwal Polskiej Muzyki Współczesnej

237 Wiesław CIENCIAŁA Andrzej DZIADEK Intermezzo na flet i fortepian – transkrypcja na flet i orkiestrę kameralną Koncert na skrzypce i orkiestrę Caimax na fortepian, syntezator, komputer Grzegorz Olkiewicz/ Śląska Orkiestra Krzysztof Bąkowski/ Orkiestra Symfoniczna i orkiestrę smyczkową Kameralna/ Jan Wincenty Hawel Aleksandra Krzanowska/ Wiesław Cienciała/ Filharmonii Śląskiej/ Jacek Rogala 16.04 1985 Katowice Orkiestra Filharmonii Śląskiej/ Jacek Rogala 21.10 1994 Katowice, VI Festiwal „Śląskie Koncert Wenecki na obój i orkiestrę 21.10 1994 Katowice, VI „Śląskie Dni Dni Muzyki Współczesnej” – prawykonanie estradowe Muzyki Współczesnej” Magnificat na głosy solowe, chór mieszany Edward Mandera/ Orkiestra Symfoniczna Sola fides, sola scriptura, sola grazia i orkiestrę Filharmonii Śląskiej/ Piotr Warzecha Chór Filharmonii Śląskiej/ Jan Wojtacha Zofia Kilanowicz – spran/ Wanda 28.02 1976 Wrocław, XI Wrocławski Bargiełowska – alt/ Feliks Widera – tenor/ 29.09 1996 Katowice, VIII Festiwal „Śląskie Festiwal Polskiej Muzyki Współczesnej Czesław Gałka – bas/ Chór i Orkiestra Dni Muzyki Współczesnej” Pieśni Safony na głos recytujący (żeński), Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Jerzy zespół kameralny i taśmę Kosek Barbara Pabiasz – alt/ Zespół Kameralny Stephen DEMBSKI 24.11 1988 Katowice, V Festiwal „Śląskie Filharmonii Śląskiej/ Aleksander Glinkowski Dni Muzyki Współczesnej” Refraction na orkiestrę smyczkową 10.06 1968 Katowice Orkiestra Filharmonii Śląskiej/ Joel Eric Salve Regina na chór mieszany i kotły Sinfonia mesta e tranquilla na alt, chór Suben Krzysztof Jaguszewski/ Chór Filharmonii i orkiestrę 03.04.1986 Katowice Śląskiej/ Jan Wojtacha Urszula Mitręga/ Chór i Orkiestra 29.09 1996 Katowice, VII Śląskie Dni Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja Paul-Heinz DITTRICH Muzyki Współczesnej 02.05 1980 Katowice Te Deum Concert avec plusiers instruments No.4 na Stasis na kwartet smyczkowy i taśmę Akademicki Chór Politechniki Śląskiej fortepian i orkiestrę Kwartet Filharmonii Śląskiej – Lidia w Gliwicach/ Młodzieżowy Chór „Resonans Bruno Canino/ Orkiestra Symfoniczna Strzelecka-Misiąg – I skrzypce, Henryk Con Tutti” w Zabrzu/ Młodzieżowy Chór Dłubis – II Filharmonii Śląskiej/ Paul Heinz Dittrich „Schola Cantorum” w Knurowie/ Orkiestra skrzypce, Tadeusz Ostenda – altówka, 25.09 1984 Warszawa, XXVII Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Mirosław Bernard Polok – wiolonczela/ Jerzy Ewicz Międzynarodowy Festiwal Muzyki Jacek Błaszczyk – nagrania i realizacja akustyczna Współczesnej „Warszawska Jesień” 10.11 2000 Katowice, IX Festiwal „Śląskie 16.04 1975 Katowice Dni Muzyki Współczesnej” Andrzej DOBROWOLSKI Henryk Mikołaj GÓRECKI I Symfonia Mirosław GĄSIENIEC Genesis II. Canti strumentali per 15 esecutori Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Helmuth James von Moltke – Świadek op.19 nr 2 Karol Stryja Chrystusa na głosy solowe, chór i orkiestrę Zespół Instrumentalny Filharmonii Śląskiej/ 13.04 1956 Katowice Małgorzata Zygmaniak – sopran/ Krzysztof Karol Stryja Gawroński – tenor/ Maciej Krzysztyniak 16.09 1962 Warszawa, VI Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej Jacek DOMAGAŁA – Baryton/ Chór i Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Jerzy Swoboda „Warszawska Jesień” Magnificat na mezzosopran i orkiestrę 21.05 1992 Brzeg, „Majowy Festiwal Choros I per strumenti ad arco op.19 nr 4 symfoniczną Muzyczny” Orkiestra Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja Jadwiga Teresa Stępień/ Orkiestra (Utwór wycofany później przez kompozytora, Filharmonii Śląskiej/ Jerzy Swoboda Aleksander GLINKOWSKI po przekomponowaniu jest wykazywany jako 01.10 1991 Katowice Choros I op.20) Aisthesis na orkiestrę i organy 22.09 1964 Katowice Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Franco DONATONI 24.09 1964 Warszawa, VIII Karol Stryja Międzynarodowy Festiwal Muzyki Per orchestra na orkiestrę i organy 07.11 1969 Katowice Współczesnej „Warszawska Jesień” Karl-Erik Welin/ Orkiestra Symfoniczna Concerto Notturno na klawesyn i zespół Epitafium na chór mieszany i zespół Filharmonii Śląskiej/ Franco Donatoni kameralny instrumentalny op.12 do słów Juliana 24.09 1963 Warszawa, VII Międzynarodowy Jolanta Gottwald/ Zespół Kameralny Tuwima Festiwal Muzyki Współczesnej Filharmonii Śląskiej/ Aleksander Glinkowski Chór Kameralny Filharmonii Narodowej „Warszawska Jesień” 23.05 1979 w Warszawie/ Orkiestra Kameralna

238 Filharmonii Śląskiej/ Andrzej Markowski Impresje leśne oratorium na orkiestrę Sinfonia concertante nr 2 per organo e 03.10 1958 Warszawa, II Międzynarodowy symfoniczną, recytatora i chór mieszany orchestra Festiwal Muzyki Współczesnej Henryk Maruszczyk – recytacja/ Chór Henryk Klaja/ Orkiestra Symfoniczna „Warszawska Jesień” „Ogniwo” w Katowicach/ Orkiestra Filharmonii Śląskiej/ Jan Wincenty Hawel Koncert na pięć instrumentów i kwartet Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Jan 31.03 1978 Katowice smyczkowy op.11 Wincenty Hawel Sinfonia concertante nr 6 per pianoforte e Zespół Instrumentalny Filharmonii Śląskiej/ 29.05 1970 Katowice orchestra Karol Stryja Koncert na dwa chóry, zespół instrumentalny, Józef Stompel/ Orkiestra Symfoniczna 27.02 1958 Katowice dwa fortepiany i perkusję Filharmonii Śląskiej/ Jan Wincenty Hawel Pieśni o radości i rytmie na 2 fortepiany Chór i Orkiestra Filharmonii Śląskiej/ Piotr 29.04 1983 Katowice i orkiestrę Warzecha I Symfonia na instrumenty smyczkowe Zespół Instrumentalny Filharmonii Śląskiej/ 28.02 1976 Wrocław, XI Wrocławski Orkiestra Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja Karol Stryja Festiwal Polskiej Muzyki Współczesnej 15.12 1963 Wrocław/ II Festiwal 27.02 1958 Katowice Konstrukcje na wielką orkiestrę symfoniczną Kompozytorów Ziem Zachodnich Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ „Trzy poematy do wiary” Czesława Miłosza Mikołaj GÓRECKI Andrzej Rozmarynowicz na głos i orkiestrę kameralną op. 118 10.11 1966 Katowice Capriccio na fortepian i orkiestrę Jerzy Mechliński – baryton/ Śląska Orkiestra 13.11 1966 Wrocław, V Wrocławski Festiwal Kameralna/ Jan Wincenty Hawel Anna Górecka/ Orkiestra Filharmonii Polskiej Muzyki Współczesnej Śląskiej/ Mirosław Jacek Błaszczyk 12.09 1995 Katowice 18.10 1998 Kontrasty na orkiestrę symfoniczną Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Andrzej HUNDZIAK Karol Stryja Czesław GRABOWSKI 12.11 1965 Katowice Etiuda na orkiestrę 4 Tańce i aria 14.11.1965 Wrocław, IV Wrocławski Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Festiwal Polskiej Muzyki Współczesnej Jerzy Salwarowski 01.04 1979 Poznań, „Poznańska Wiosna Bernard Polok – solo wiolonczela/ Moments musicaux na instrumenty Piotr Warzecha Muzyczna” – Festiwal Polskiej Muzyki smyczkowe Współczesnej 28.02 1976 Wrocław, XI Wrocławski Śląska Orkiestra Kameralna/ Jan Wincenty Festiwal Polskiej Muzyki Współczesnej Hawel Grave na wiolonczelę, klarnet basowy 29.05 1988 Douchy Les Mins, Printemps Małgorzata HUSSAR i perkusję Culturel Du Valenciennois Concertino na obój i orkiestrę smyczkową Bernard Polok – wiolonczela/ Paweł Oratorium Polskie na głosy solowe, Kazimierz Dawidek/ Śląska Orkiestra Szczyrba – klarnet/ Zespół Kameralny recytatora, chór chłopięcy, chór mieszany Kameralna/ Jacek Rogala Filharmonii Śląskiej/ Czesław Grabowski i orkiestrę oaz recytatora 03.10 2000 Katowice, IX Festiwal „Śląskie 14.12 1977 Katowice Michalina Growiec – sopran / Henryk Dni Muzyki Współczesnej” II Symfonia Grychnik – tenor/ Wojciech Dyląg – bas/ Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Mariusz Skorupa – recytacja/ Chór Żeński Jurii ISZCZENKO Państwowego Liceum Muzycznego Piotr Warzecha Symfonia nr 2/ Kijowska Orkiestra w Katowicach/ Chór i Orkiestra 17.05 1974 Katowice Kameralna/ Anton Szarojew Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Jan 06.11 1968 Katowice, II Festiwal Muzyki Wincenty Hawel Rosyjskiej i Radzieckiej Jan Wincenty HAWEL 29.04 1983 Katowice Concertino na klawesyn (fortepian) i orkiestrę Psalmy nieszporne na niedzielę w przekładzie smyczkową Marek JASIŃSKI Jana Kochanowskiego na chór mieszany głos Monika Sikorska-Wojtacha/ Śląska Orkiestra solo i orkiestrę symfoniczną op. 120 Muzyka jesienna na orkiestrę smyczkową Kameralna/ Jan Wincenty Hawel Jerzy Mechliński – bas/ Chór i Orkiestra Śląska Orkiestra Kameralna/ Jan Wincenty 15.03 1988 Katowice Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Jan Hawel Divertimento na orkiestrę smyczkową op.126 Wincenty Hawel 24.11 1988 Katowice, V Festiwal „Śląskie Śląska Orkiestra Kameralna/ Jan Wincenty 22.09 1995 Katowice Dni Muzyki Współczesnej” Hawel 20.09 2002 Katowice

239 Miloslav KABELAČ 22.09 1963 Katowice 24.09 1991 Warszawa, XXXIV 24.09 1963 Warszawa, VII Międzynarodowy Międzynarodowy Festiwal Muzyki Eufemias mysterion na sopran i orkiestrę Festiwal Muzyki Współczesnej Współczesnej Warszawska Jesień kameralną/ Irena Torbus/ Orkiestra „Warszawska Jesień” Kameralna Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja 28.09 1965 Katowice Herbsttag na alt i kwartet smyczkowy Benedykt KONOWALSKI 30.09 1965 Warszawa, IX Międzynarodowy Krystyna Szostek-Radkowa – mezzosopran/ Nike varsoviensis oratorium na sopran, Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Zespół Kameralny Filharmonii Śląskiej/ bas, narratora, chór męski, chór mieszany Jesień” Karol Stryja orkiestrę symfoniczną 24.09 1961 Warszawa, V Międzynarodowy Małgorzata Armanowska – sopran/ Tdeusz Marcin KAMIŃSKI Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Leśniczak – bas/ Jerzy Połoński – narrator/ Jesień” Chór Męski „Pochodnia” w Częstochowie/ Mochnacki poemat symfoniczny Oda Bela Bartók in Memoriam na skrzypce Chór Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ solo, instrumenty dęte blaszane i 2 zespoły Śląskiej/ Karol Stryja Witold Krzemieński perkusyjne 14.02 1985 Katowice 17.06 1947 Gliwice Publiczne prawykonanie 16.02 1985 Warszawa Oda do młodości kantata na bas solo, chór Paweł Święty/ Orkiestra Filharmonii mieszany i orkiestrę Śląskiej/ Karol Stryja Marek KOPELENT Jan Łukomski – bas/ Chór „Halka” 01.04 1966 Katowice w Bytomiu/ Chór Państwowej Średniej Legenda de passione St. Adalberti Martyri na Riff 62 Szkoły Muzycznej w Gliwicach/ Orkiestra chór mieszany, recytatora i orkiestrę Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Witold Andrzej Lipski – recytacja/ Chór i Orkiestra Karol Stryja Krzemieński Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Karol 16.09 1962 Warszawa, VI Międzynarodowy 24.11.1957 Gliwice Stryja Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska 24.09 1981 Katowice Paweł Kocima poemat symfoniczny Jesień” 26.09 1981 Warszawa, XXV Orkiestra Symoniczna Filharmonii Śląskiej/ Scherzo symfoniczne (II cz. z I Symfonii na Międzynarodowy Festiwal Muzyki Witold Krzemieński smyczki Współczesnej „Warszawska Jesień” 04.06 1948 Katowice Orkiestra Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja Śladami Fryderyka suita symfoniczna 26.11 1954 Katowice Włodziemierz KOTOŃSKI Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Siciliana (II cz. Concertino na flet i orkiestrę) Witold Krzemieński Koncert na skrzypce i orkiestrę Franciszek Hojka/ Orkiestra Filharmonii 16.06 1949 Katowice Wanda Wiłkomirska/ Orkiestra Symfoniczna Śląskiej/ Karol Stryja Filharmonii Śląskiej/ Mirosław Jacek Tryptyk dziecięcy na orkiestrę 24.06 1955 Błaszczyk Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Upstairs-Downstairs 20.0 .2000 Warszawa, XLIII Witold Krzemieński Na 2 chóry dziewczęce i orkiestrę Międzynarodowy Festiwal Muzyki 06.04 1949 Katowice Chór Żeński Państwowego Liceum Współczesnej „Warszawska Jesień” Wyklęci (Adam i Ewa) poemat symfoniczny Muzycznego w Katowicach/ Orkiestra Muzyka kameralna Orkiestra Symoniczna Filharmonii Śląskiej/ Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Karol Orkiestra Kameralna Filharmonii Śląskiej/ Witold Krzemieński Stryja Andrzej Markowski 23.03 1947 Gliwice 17.09 1971 Katowice 03.10 1958 Warszawa, II Międzynarodowy 25.09 1971 Warszawa, XV Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Wojciech KILAR Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” Jesień” Dracula suita prawykonanie publiczne całości suity muzyki Victoria Andrzej KRZANOWSKI Chór Filharmonii Śląskiej/ Wielka Orkiestra filmowej Symfonia na 13 instrumentów smyczkowych Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Symfoniczna PRiTV/ Antoni Wit 20.06 1983 Katowice część II Jacek Rogala Śląska Orkiestra Kameralna/ Mirosław Jacek 21.10 1994 Katowice, VI „Śląskie Dni Błaszczyk Muzyki Współczesnej” Stefan KISIELEWSKI 06.10 2002 Katowice, X „Śląskie Dni Muzyki Générique Koncert fortepianowy Współczesnej” Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Marek Drewnowski/ Orkiestra Symfoniczna Karol Stryja Filharmonii Śląskiej/ Jerzy Swoboda

240 Partita na obój, klarnet i fagot Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ François Krzysztof MEYER Trio Filharmonii Śląskiej/ J.Banaś Jam V Sonata fortepianowa op.32 – obój, Antoni Kasperek – klarnet, Antoni 04.09 1992 La Chaise Dieu, XXV Festival Mieczysław Mietelski Mickiewicz – fagot De La Musique Français De La Chaise Dieu 19.01 1977 Katowice 14.05 1977 Stalowa Wola, II Festiwal „Młodzi Muzycy Młodemu Miastu” Juliusz ŁUCIUK Stephen MONTAGUE Kompozycja na cztery zespoły orkiestrowe Varshavian Spring na chór i orkiestrę Witold KRZEMIEŃSKI Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Chór I Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pieśń o Odrze na baryton i orkiestrę Karol Stryja Śląskiej/ Wojciech Michniewski Jerzy Garda/ Orkiestra Symfoniczna 11.11 1965 Katowice 27.09 1980 Warszawa, XXIV Filharmonii Śląskiej/ Witold Krzemieński 14.11.1965 Wrocław, IV Wrocławski Międzynarodowy Festiwal Muzyki 11.04 1948 Opole Festiwal Polskiej Muzyki Współczesnej Współczesne „Warszawska Jesień” Allegro symfoniczne Faustyn KULCZYCKI Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Zygmunt MYCIELSKI Tańce góralskie Andrzej Markowski Fragmenty na chór i małą orkiestrę do słów Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ 09.06 1959 Katowice Juliusza Słowackiego Faustyn Kulczycki Chór I Orkiestra Symfoniczna Filharmonii 1945/1946 Katowice Roman MACIEJEWSKI Śląskiej/ Karol Stryja Tańce śląskie Berçeuse. Allegro concertante na fortepian 23.09 1987 Warszawa, XXX Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ i orkiestrę Międzynarodowy Festiwal Muzyki Faustyn Kulczycki Joanna Domańska/ Orkiestra Symfoniczna Współczesnej „Warszawska Jesień” 1948/1949 Katowice Filharmonii Śląskiej/ Mirosław Jacek Błaszczyk Tadeusz NATANSON Ryszard KWIATKOWSKI 18.10 1998 Katowice, VIII „Śląskie Dni Modliłem się do Jehowy na głos recytujący, Muzyki Współczesnej” Muzyka polifoniczna na orkiestrę chór mieszany i orkiestrę do słów Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Włodzimierza Słobodnika Karol Stryja Artur MALAWSKI Wojciech Siemion/ Chór Mieszany „Ogniwo” 28.09 1969 Warszawa, XIII Suita popularna w Katowicach/ Orkiestra Symfoniczna Międzynarodowy Festiwal Muzyki Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja Współczesnej „Warszawska Jesień Stanisław Skrowaczewski 29.11 1964 Wrocław, III Wrocławski 29.05 1953 Katowice Festiwal Polskiej Muzyki Współczesnej Aleksander LASOŃ III Symfonia Concerto „Harmonium” na akordeon Maciej MAŁECKI Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ i orkiestrę Andrzej Rozmarynowicz Pasticcio na dwie harfy i orkiestrę smyczkową 11.11 1966 Bytom Marek Andrysek/ Orkiestra Symfoniczna Susanna Wildonian/ Urszula Mazurek/ Filharmonii Śląskiej/ Mirosław Jacek 13.11 1966 Wrocław, V Wrocławski Festiwal Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Polskiej Muzyki Współczesnej Błaszczyk Nurhan Arman 29.09 2000 Katowice, IX „Śląskie Dni 06.10 1988 Katowice, V „Śląskie Dni Muzyki Muzyki Współczesnej” Współczesnej” Andrzej NIKODEMOWICZ Hymn i Aria na orkiestrę smyczkową Laudate Dominum na mezzosopran, baryton, Śląska Orkiestra Kameralna/ Jan Wincenty Bernadetta MATUSZCZAK chór i orkiestrę Hawel Eugenia Mirosława Rezler/ Jerzy 16.06 1993 Katowice Canticum per voci ed orchestra Gruszczyński/ Chór i Orkiestra Symfoniczna Mariola Kowalczyk – alt/ Jerzy Mechliński Filharmonii Śląskiej / Jerzy Swoboda – baryton/ Chór I Orkiestra Symfoniczna Jean-François le SUEUR 04.05 1991 Katowice Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja 05.05 1991 Częstochowa, I Międzynarodowy La mort d’Adam (oprac. F. Jam) Tragedia 24.09 1981 Katowice Festiwal Muzyki Sakralnej „Gaude Mater” liryczna 27.09 1981 Warszawa, XXV Piotr Kusiewicz – tenor/ Jerzy Mechliński Międzynarodowy Festiwal Muzyki – baryton/ Radosław Żukowski – bas/ Chóry Współczesnej „Warszawska Jesień” Dziecięce Guillaume Bony/ Chór i Orkiestra

241 Feliks NOWOWIEJSKI 17.09 1959 Warszawa, III Międzynarodowy Pietá. Na zgliszczach Warszawy – fragment Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska dramatyczny Koncert wiolonczelowy op.55 Jesień Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Roman Suchecki/ Orkiestra Symfoniczna Witold Krzemieński Filharmonii Śląskiej/ Michał Baranowski 24.11 1948 Katowice 26.04 1963 Piotr PERKOWSKI Balet „Swantewit” obraz II Polonez uroczysty Sławomir OLSZAMOWSKI prawykonanie koncertowe Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Anatol Zarubin Rapsodia chorałowa na orkiestrę Witold Krzemieński 14.12 1945 Katowice Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ 05.10 1948 Katowice Warszawa wyzwolona poemat symfoniczny Karol Stryja Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ 21.09 1986 Warszawa, XXIX Marian Lewandowski Międzynarodowy Festiwal Muzyki Józef PODOBIŃSKI 19.01 1951 Katowice Współczesnej „Warszawska Jesień” Jazz-symfonia Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Tadeusz PACIORKIEWICZ Vaclav Smetaček Witold RUDZIŃSKI 19.01 1962 Katowice Muzyka koncertująca na fortepian i orkiestrę II Symfonia kameralną Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Koncert na puzon i orkiestrę Barbara Hesse-Bukowska/ Orkiestra Karol Stryja Paweł Waloszczyk/ Orkiestra Symfoniczna Kameralna Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja 15.11 1957 Katowice Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja 24.06 1955 20.09.1961 Warszawa, V Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Ignacy Jan PADEREWSKI Kwintet na instrumenty dęte Jesień Kwintet Dęty Filharmonii Śląskiej Uwertura na orkiestrę – Franciszek Hojka – flet/ Andrzej Mozel Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ – obój/ Paweł Roczek – klarnet/ Wiktor Zbigniew RUDZIŃSKI Tomasz Bugaj Osadzin – fagot/ Józef Brejza – waltornia Contra fidem 06.06 1991 Katowice 1955 Katowice Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja Roman PALESTER Rapsodia I na orkiestrę symfoniczną Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ 22.09 1964 Katowice Metamorfozy na orkiestrę Napoleon Siess Warszawa, VIII Międzynarodowy Festiwal Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ 10.02 1960 Katowice Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” Karol Stryja Moments musicaux na orkiestrę symfoniczną 26.09 1981 Warszawa, XXV Uwertura na orkiestrę symfoniczną Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Międzynarodowy Festiwal Muzyki Karol Stryja Współczesnej „Warszawska Jesień” Karol Stryja 24.06 1955 Katowice 28.09 1965 Katowice 30.09 1965 Warszawa, IX Międzynarodowy Edward PAŁŁASZ Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Włodzimierz ROMANOWSKI Jesień Koncert skrzypcowy Wanda Wiłkomirska/ Orkiestra Symfoniczna Uwertura na orkiestrę Filharmonii Śląskiej/ Wojciech Michniewski Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ JÓZEF RYCHLIK 27.09 1980 Warszawa, XXIV Czesław Płaczek 04.11 1966 Katowice Muzyka symfoniczna I i II Międzynarodowy Festiwal Muzyki Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Współczesnej „Warszawska Jesień” Gianpiero Taverna Ludomir RÓŻYCKI 26.09 1971 Warszawa, XV Międzynarodowy Krzysztof PENDERECKI II Koncert fortepianowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień Strofy na sopran, głos recytujący i zespół Józef Śmidowicz/ Orkiestra Symfoniczna kameralny Filharmonii Śląskiej/ Witold Krzemieński Zofia Stachurska – sopran/ Franciszek 12.04 1946 Katowice Jakub SARWAS Delekta – recytacja/ Orkiestra Kameralna „Quia fortis est ut mors diletcio dura sicut Filharmonii Śląskiej/ Andrzej Markowski inferus aemulatio” na orkiestrę, głos żeński i taśmę Aleksandra Gruca – sopran/ Orkiestra

242 Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Mirosław Stanisław SKROWACZEWSKI IV Symfonia – prawykonanie publiczne Jacek Błaszczyk Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Kantata o pokoju 20.09 2000 Warszawa, Karol Stryja Irena Lewińska – sopran/ Lesław Simon XLIII Międzynarodowy Festiwal Muzyki 08.01 1960 Katowice – skrzypce/ Chór Mieszany „Ogniwo” Współczesnej „Warszawska Jesień” w Katowicach/ Orkiestra Symfoniczna Uwertura uroczysta Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Bogusław SCHAEFFER 09.05 1952 Katowice Karol Stryja 28.01 1955 Katowice Missa sinfonica Opowieść o bohaterze Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Bogdan Olędzki Karol Stryja Witold SZALONEK 24.04 1986 23.04 1955 Katowice Les sons na zespół symfoniczny Trzy krótkie utwory na orkiestrę kameralną Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Orkiestra Kameralna Filharmonii Śląskiej/ Michał SPISAK Karol Stryja Paweł Święty – skrzypce/ Bogdan Olędzki 28.09 1965 Katowice Koncert na skrzypce i orkiestrę 21.06 1985 30.09 1965 Warszawa, IX Międzynarodowy Andrzej Grabiec/ Orkiestra Symfoniczna Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja Jesień” Edward SIELICKI 29.01 1976 Zabrze Luxuria na orkiestrę Satyra symfoniczna na orkiestrę Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Marek STACHOWSKI Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Jerzy Swoboda Karol Stryja Capriccio na orkiestrę 20.09 1993 Warszawa, 07.11 1958 Katowice Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ XXXVI Międzynarodowy Festiwal Muzyki Suita kurpiowska na alt solo i 9 instrumentów Jerzy Salwarowski Współczesnej Warszawska Jesień” cz. I, II, III 13.04 1984 Katowice Krystyna Szostek-Radkowa/ Zespół Kazimierz SIKORSKI Kameralny Filharmonii Śląskiej/ Józef Bolesław SZABELSKI Wiłkomirski V Symfonia Concertino na fortepian i orkiestrę 9.12 1955 Poznań Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ – prawykonanie publiczne Wojciech Michniewski Suita polifoniczna cz. I Toccata na orkiestrę Zbigniew Drzewiecki/ Orkiestra 27.09 1980 Warszawa, smyczkową Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Karol XXIV Międzynarodowy Festiwal Muzyki Orkiestra Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja Stryja Współczesnej „Warszawska Jesień” 26.11 1954 Katowice 13.09 1957 Katowice Trio dęte na flet, klarnet in B i fagot Tomasz SIKORSKI Improwizacje na chór mieszany i orkiestrę Trio Dęte Filharmonii Śląskiej/ Alfons kameralną Skorupa – flet/ Paweł Roczek – klarnet/ Concerto breve na fortepian, instrumenty dęte Chór Filharmonii Narodowej w Warszawie/ Wiktor Osadzin – obój i perkusję Orkiestra Kameralna Filharmonii Śląskiej/ 29.04 1957 Katowice Tomasz Sikorski/ Orkiestra Symfoniczna Andrzej Markowski Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja 17.09 1959 Warszawa, III Międzynarodowy Trzydziesty sierpnia (Bolszewicy) 28.09 1965 Katowice Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Muzyka do sztuki M. Szatrowa 30.09 1965 Warszawa, IX Międzynarodowy Jesień” Orkiestra Filharmonii Śląskiej Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska 5.11 1969 Katowice, Koncert na fortepian i orkiestrę Jesień” Teatr im. S. Wyspiańskiego Tadeusz Żmudziński/ Orkiestra Symfoniczna Omaggio per quattro pianoforti ed orchestra Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja Wyznania cz.I i III na głos recytujący, chór in memoriam Jorge Luis Borges 15.09 1978 Katowice mieszany i orkiestrę kameralną do słów Andrzej Dutkiewicz/ Szabolcs Esztényi/ 19.09 1978 Warszawa, Kazimiery Iłłakowiczówny Eugeniusz Knapik/ Krzysztof Meyer/ XXII Międzynarodowy Festiwal Muzyki Franciszek Delekta – recytacja/ Chór Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Współczesnej „Warszawska Jesień” Filharmonii Narodowej w Warszawie/ Karol Stryja Orkiestra Kameralna Filharmonii Śląskiej/ III Symfonia 16.09 1988 Warszawa, Andrzej Markowski Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ XXXI Międzynarodowy Festiwal Muzyki 17.09 1959 Warszawa, III Międzynarodowy Stanisław Skrowaczewski Współczesnej „Warszawska Jesień” Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska 06.03 1953 Katowice Jesień

243 Ziemio miła... kantata na głos dowolny Missa simplex na chór i organy Silesiana oratorium na 4 głosy solowe, i orkiestrę do słów Antoniego Gołubiewa I – Chór Filharmonii Śląskiej/ Witold recytatora, chór i orkiestrę Andrzej Hiolski – baryton/ Orkiestra Zaborny – organy/ Jan Wojtacha Stanisława Marciniak-Gowarzewska – Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Karol 16.10 1994 Katowice, VI „Śląskie Dni sopran/ Maria Ćwiakowska – mezzosopran/ Stryja Muzyki Współczesnej” Józef Homik – tenor/ Eugeniusz Kuszyk 18.09 1970 II – na chór i orkiestrę kameralną – bas/ Ignacy Gogolewski – recytacja/ Młodzieżowy Chór Mieszany „Resonans Chór i Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Zdzisław SZOSTAK Con Tutti” w Zabrzu/ Śląska Orkiestra Śląskiej/ Karol Stryja Kameralna/ Jan Wincenty Hawel 23.01 1981 Uwertura na orkiestrę 22.09 1995 Katowice Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Tryptyk powstańczy oratorium na głosy Karol Stryja Pieśni o Ojczyźnie na chór mieszany, głos solowe, chór, orkiestrę symfoniczną i orkiestrę 26.11 1954 solowy i orkiestrę do słów Konstantego dętą do słów Tadeusza Kijonki Ildefonsa Gałczyńskiego Stanisława Marciniak-Gowarzewska Chór Mieszany „Ogniwo” w Katowicach/ – sopran/ Eugeniusz Kuszyk – bas/ Chór Józef ŚWIDER Henryk Grychnik – tenor/ Orkiestra Żeński Państwowego Liceum Muzycznego 3 Canti laudantes in modo canonica risoluti na Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Karol w Katowicach/ Chór Męski „Echo” chór mieszany i orkiestrę Stryja w Katowicach/ Chór Mieszany „Ogniwo” Chór Towarzystwa Śpiewaczego „Dzwon” 17.09 1965 Katowice w Katowicach/ Reprezentacyjna Orkiestra w Orzeszu/ Chór „Harmonia” w Mikołowie/ Piosenka o Wicie Stwoszu na chór męski, Dęta Kopalni „Walenty-Wawel”/ Orkiestra Chór im. A. Mickiewicza w Rybniku– sopran solo i organy do słów Konstantego Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Karol Niedobczycach/ Chór Im.J.Słowackiego Ildefonsa Gałczyńskiego Stryja oraz Augustyn Kozioł – dyrygent w Wodzisławiu-Bierutowicach / Śląski Eugenia Gwieździńska – sopran/ Józef Orkiestry Dętej Chór Górniczy „Polonia-Harmonia” przy Świder – Organy/ Chóry Męskie: „Hejnał” 07.05 1971 KWK „Andaluzja” w Tarnowskich Górach/ w Mysłowicach „Hejnał” w Piotrowicach, Wieczne lato kantata na mezzosopran solo, Młodzieżowy Chór „Schola Cantorum” „Echo” w Katowicach/ Jan Wincenty Hawel chór męski i orkiestrę do słów Konstantego w Knurowie/ Orkiestra Symfoniczna 29.05 1970 Katowice Ildefonsa Gałczyńskiego Filharmonii Śląskiej/ Jan Wincenty Hawel Krystyna Szostek-Radkowa – mezzosopran 22.09 1995 Katowice Poemat stalowy na tenor, bas, solo recytatora, chór mieszany i orkiestrę do słów Tadeusza Chór Męski „Hejnał” w Piotrowicach/ Karol Koncert na flet, obój, klarnet, fagot, smyczki Kijonki Stryja i perkusję Henryk Grychnik – tenor/ Eugeniusz 22.06 1962 Poznań, Festiwal Chórów Antoni Róg – flet/ Franciszek Hanke – obój/ Kuszyk – bas/ Ewa Decówna – recytacja/ Polskich Antoni Kasperek – klarnet/ Zygmunt Tlatlik Chór i Orkiestra Symfoniczna Filharmonii – fagot/ Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja Romuald TWARDOWSKI Śląskiej/ Karol Stryja 05.11 1976 Katowice 15.12 1963 Wrocław, II Festiwal Antifone per orchestra Kompozytorów Ziem Zachodnich Poemat „Z tamtych dni” na sopran, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ mezzosopran i baryton solo, chór żeński, Karol Stryja Ewokacje na orkiestrę smyczkową i fortepian chór męski, chór mieszany i orkiestrę do słów 16.09 1962 Warszawa, VI Międzynarodowy Józef Świder/ Śląska Orkiestra Kameralna/ Tadeusza Kijonki Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jan Wincenty Hawel Stanisława Marciniak-Gowarzewska Jesień” 03.11 1983 Cieszyn – sopran/ Urszula Mitręga – mezzosopran/ Dwa pejzaże na orkiestrę symfoniczną Koncert na fortepian i orkiestrę Stanisław Kliczkowski – baryton/ Chór Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Józef Świder/ Orkiestra Symfoniczna Żeński Państwowego Liceum Muzycznego Karol Stryja Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja w Katowicach/ Chór Męski „Echo” 21.09 1986 Warszawa, 26.11 1954 Katowice w Katowicach/ Chór Mieszany „Ogniwo” XXIX Międzynarodowy Festiwal Muzyki w Katowicach/ Orkiestra Symfoniczna Współczesnej „Warszawska Jesień” Legnickie Oratorium na sopran solo, Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja recytatora, chór i orkiestrę 20.02 1975 Katowice Nomopedia na orkiestrę Irena Świderska – sopran/ Andrzej Lipski Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ – recytacja/ Chór Orkiestra Symfoniczna Rondo concertante na organy, fortepian Karol Stryja Filharmonii Śląskiej/ Jerzy Swoboda i orkiestrę 12.04 1964 Katowice 05.04 1991 Katowice Józef Świder – fortepian/ Irma Thenior- Janecka – organy/ Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja 31.05 1968

244 Posągi czarnoksiężnika muzyka baletowa Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Karol Stryja 25.10 1968 Katowice

Piotr WARZECHA Repetizioni per orchestra – prawykonanie publiczne Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Piotr Warzecha 28.02 1976 Wrocław, XI Wrocławski Festiwal Polskiej Muzyki Współczesnej Varibilité na orkiestrę Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Andrzej Rozmarynowicz 13.11 1966 Katowice Obrazy na orkiestrę (nagranie muzyki do filmu telewizyjnego) 1974 Katowice

Tadeusz WIELECKI Grań – prawykonanie publiczne Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Mirosław J. Błaszczyk 22.09 2000 Katowice

Krzysztof WOŁEK The Void – prawykonanie publiczne Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej/ Mirosław J.Błaszczyk 21.05 2004 Katowice

245 Zagraniczne tournées zespołów artystycznych

1 11-14 maja 1958 / 2 koncerty – II Symfonia, Chopin – Koncert fortepianowy f-moll, Dvořák – Taniec słowiański F-dur, Kilar – Mała uwertura, Moniuszko Czechosłowacja • Ostrava 11.05 (Ostravský Maj), Karvina 13.05 – Mazur z opery „Halka”, Ravel – II Suita „Dafnis i Chloe”, Orkiestra Symfoniczna Strawiński – Historia żołnierza, Szymanowski – II Symfonia, dyrygenci Andrzej Markowski 1, Karol Stryja 1 Władigerow – Taniec symfoniczny nr 2 Baird – Colas Breugnon, Beethoven – VII Symfonia, Berlioz – Symfonia fantastyczna, de Falla – Suita baletowa „Czarodziejska 6 9-20 października 1964 / 9 koncertów miłość”, Strawiński – Suita baletowa „Ognisty ptak”, Szałowski – Uwertura Wielka Brytania • Hastings 10.10, Ipswich 11.10 Swansea 12.10 (Swansea Festival – inauguracja) 13, 14, 15.10, Leeds 17.10, Newcastle 18, 19.10 2 5-11 lipca 1958 / 4 koncerty Orkiestra Symfoniczna Czechosłowacja • Přerov 6.07, Olomouc 7.07, Mariánskě dyrygent Karol Stryja 9 Lázně 9.07 (Festiwal), Františkovy Lázně 10.07 (Festiwal) soliści Samuel Goldberg 1, Peter Katin 1, Regina Orkiestra Symfoniczna Smendzianka 7 dyrygenci Andrzej Markowski 2, Karol Stryja 2 Beethoven – VIII Symfonia, Brahms – Uwertura akademicka, Beethoven – VII Symfonia, Dukas – Uczeń czarnoksiężnika, Chopin – Koncert fortepianowy f-moll, Czajkowski – Koncert de Falla – II Suita baletowa „Trójgraniasty kapelusz”, Janaček fortepianowy b-moll, VI Symfonia „Patetyczna”, Dvořák – Tańce laskie, Liszt – Preludia, Moniuszko – Uwertura do – VIII Symfonia, Elgar – Introdukcja i Allegro, Glinka opery „Flis”, Ravel – Bolero, Rimski-Korsakow – Kaprys – Uwertura do opery „Rusłan i Ludmiła”, Kilar – Riff 62, hiszpański, Stefani opr. Fitelberg – Uwertura i tańce z opery Kodály – Tańce z Galanty, Mendelssohn – Koncert skrzypcowy, „Krakowiacy i Górale”, Strawiński – Suita baletowa „Ognisty Moniuszko – Uwertura do opery „Flis”, Penderecki – Tren ptak”, Szabelski – Toccata „Ofiarom Hiroszimy”, Prokofiew – I Symfonia „Klasyczna”, Ravel – II Suita „Dafnis i Chloe”, Strauss – Dyl Sowizdrzał, Strawiński – „Święto wiosny”, Szostakowicz – Suita baletowa 3 30 sierpnia-2 września 1959 / 2 koncerty „Złoty wiek”, Weber – Uwertura do opery „Oberon” Czechosłowacja • Ostrava 31.08, Karvina 1.09 Orkiestra Symfoniczna 7 3-5 października 1966 / 1 koncert dyrygent Karol Stryja 2 solista Tadeusz Żmudziński 2 Czechosłowacja • Brno 4.10, (Festiwal im. B. Martinů) Orkiestra Symfoniczna Beethoven – VII Symfonia, Chopin – Koncert fortepianowy dyrygent Karol Stryja e-moll, Karłowicz – Stanisław i Anna Oświecimowie, solista František Veselka Szymanowski – IV Symfonia-Koncertująca Martinů – Pamięci Lidic, II Koncert skrzypcowy, III Symfonia

4 10-15 października 1960 / 4 koncerty 8 20-28 marca 1967 / 5 koncertów Czechosłowacja • Bratislava 11,12, 13, 14.10 Bułgaria • Gabrowo 21.03, W. Tyrnowo 22.03, Warna 23.03, Orkiestra Symfoniczna Ruse 26, 27.03 (VII Marcowe Dni Muzyczne) dyrygent Karol Stryja 4 Orkiestra Symfoniczna Berlioz – Symfonia fantastyczna, Chopin – Polonez A-dur dyrygent Karol Stryja 5 (instr. na ork. symf. Fitelberg), Liszt – Preludia, Noskowski solistki Maria Żak 2, Regina Smendzianka 3 – Step, Ravel – Rapsodia hiszpańska, Respighi – Uroczystości Beethoven – VII Symfonia, Chopin – Koncert fortepianowy rzymskie, Szabelski – IV Symfonia f-moll, Glier – Koncert na sopran, Kutew – „Guerman”, Lutosławski – Koncert na orkiestrę, Penderecki – Tren 5 13-28 października 1962 / 10 koncertów „Ofiarom Hiroszimy”, Martinů – „Pamięci Lidic”, Szostakowicz – XII Symfonia Czechosłowacja • Ostrava 14.10 (2x), 15.10, Olomouc 16, 17.10 Bułgaria • Sofia 20, 22.10, Płowdiw 23.10, Jambol 25.10, Burgas 27.10 9 30 września-3 października 1967 / 2 koncerty Orkiestra Symfoniczna NRD • Frankfurt/Oder l .09, Eisenhüttenstadt 2.09 dyrygent Karol Stryja 10 Orkiestra Symfoniczna solistka Regina Smendzianka 9 dyrygent Karol Stryja 2 Bacewicz – Muzyka na smyczki, trąbki i perkusję, Bach (instr. Beethoven – Uwertura „Egmont”, Berlioz – Symfonia na ork. symf. Smetaček) – Toccata i fuga d-moll, Beethoven fantastyczna, Lutosławski – Koncert na orkiestrę

246 10 31 marca-6 kwietnia 1970 / 4 koncerty 14 5-7 marca 1972 / 1 koncert Rumunia • Bucureşti 1.04 Czechosłowacja • Ostrava 6.03 Bułgaria • Ruse 2, 3.04 (X Marcowe Dni Muzyczne), Sofia 5.04 Orkiestra Symfoniczna Orkiestra Symfoniczna dyrygent Czesław Płaczek dyrygent Karol Stryja 4 solista Andrzej Grabiec soliści Marina Hristowa-Klimek 1, Tadeusz Żmudziński 3 Moniuszko – Bajka, Smetana – Wełtawa, Wieniawski – Koncert Beethoven – Aria „Ah, perfido!”, II Symfonia, Brahms skrzypcowy d-moll – IV Symfonia, Chopin – Koncert fortepianowy f-moll, Czajkowski – VI Symfonia „Patetyczna”, Kilar – Mała uwertura, 15 30 marca-6 kwietnia 1972 / 4 koncerty Kutew – Kantata „9 września”, Penderecki – Tren „Ofiarom Hiroszimy”, Ravel – II Suita „Dafnis i Chloe”, Szymanowski Bułgaria • Warna 31.03, Silistra l .04, Ruse 3, 4.04 (XII Marcowe – IV Symfonia-Koncertująca Dni Muzyczne) Orkiestra Symfoniczna dyrygenci Czesław Płaczek 2, Karol Stryja 2 11 1-15 maja 1970 / 12 koncertów soliści Minczo Minczew 2, Tadeusz Żmudziński 2 Włochy • Brescia 2.05, L’Aquila 3.05, Bari 4.05, Messina 5.05, Brahms – Koncert fortepianowy B-dur, Lutosławski – Livre Palermo 6.05, Bari 8.05, Empoli 9.05, Lucca 10.05 (VIII Sagra pour orchestre, Prokofiew – Koncert skrzypcowy D-dur, Musicale Lucchese), Viareggio 11.05, Mantova 12.05, Vicenza Schumann – IV Symfonia, Strawiński – Suita baletowa 13.05 (Prima Vera a Vicenza), Novara 14.05 „Pietruszka”, Władigerow – Uwertura Orkiestra Symfoniczna dyrygenci Czesław Płaczek 1, Karol Stryja 11 solista Tadeusz Żmudziński 9 16 23 kwietnia-10 maja 1972 / 13 koncertów Beethoven – II Symfonia, Brahms – IV Symfonia, Chopin Włochy • Brescia 24.04, Faenza 25.04, Ravenna 26.04, Novara – Koncert fortepianowy f-moll, Czajkowski – IV Symfonia, 27.04, Siena 28.04, Perugia 29.04, Palermo 2.05, Messina Penderecki – Tren „Ofiarom Hiroszimy”, Ravel – II Suita 3.05, Taranto 4.05, Bari 5.05, L’Aquila 6.05, Lucca 8.05 (X Sagra „Dafnis i Chloe”, Rimski – Korsakow – Uwertura „Wielkanoc”, Musicale Lucchese), Modena 9.05 (Manifestazioni di Prima Nino Rota – Koncert na orkiestrę, Szymanowski – Vera) IV Symfonia-Koncertująca, Verdi – Uwertura do opery Orkiestra Symfoniczna „Nieszpory sycylijskie” dyrygenci Czesław Płaczek 2, Karol Stryja 11 solista Tadeusz Żmudziński 11 12 8-10 lutego 1971 / 1 koncert Brahms – Koncert fortepianowy d-moll, G.B. Luparini – Suita na orkiestrę, Moniuszko – Bajka, Penderecki – Tren „Ofiarom Czechosłowacja • Ostrava 9.02 (Dni Kultury Polskiej) Hiroszimy”, Schumann – IV Symfonia, Strawiński – Capriccio, Orkiestra Symfoniczna Suity baletowe „Pietruszka”, „Pocałunek wieszczki”, Verdi dyrygent Czesław Płaczek – Uwertura do opery „Nieszpory sycylijskie” solista Piotr Paleczny Chopin – Koncert fortepianowy e-moll, Czajkowski 17 26 maja-6 czerwca 1973 / 6 koncertów – IV Symfonia, Noskowski – Step Czechosłowacja • Olomouc 27.05 (Olomoucké Hudebni Járo), Košice 29.05, Praha 1.06 (Pražské Járo) 13 16-27 listopada 1971 / 6 koncertów NRD • Zeitz 3.06, Dessau 4.06, Halle 5.06 ZSRR • Tartu 17.11, Tallin 18.11, Ryga 20, 21.11, Leningrad Orkiestra Symfoniczna 24.11, Moskwa 26.11 dyrygenci Czesław Płaczek 3, Karol Stryja 3 Orkiestra Symfoniczna soliści Dagmar Baloghová 1, Józef Stompel 2, Urszula dyrygenci Czesław Płaczek 2, Karol Stryja 4 Trawińska-Moroz 3, Wanda Wiłkomirska 3 solista Piotr Paleczny 6 Baird – Erotyki, Brahms – IV Symfonia, Chopin – Koncert Beethoven – Koncert fortepianowy Es-dur, Brahms fortepianowy f-moll, Lutosławski – Livre pour orchestre, – IV Symfonia, Chopin – Koncert fortepianowy e-moll, Penderecki – Tren „Ofiarom Hiroszimy”, Szabelski – Concerto Hindemith – Metamorfozy, Kilar – Générique, Lutosławski grosso, Szymanowski – I Koncert skrzypcowy – Livre pour orchestre, Moniuszko – Uwertura do opery „Flis”, Ravel – La Valse

247 18 22-24 czerwca 1973 / 1 koncert 22 15-20 listopada 1975 / 3 koncerty RFN • Kiel 23.06 (Kieler Festwoche) Węgry • Pecs 16 i 17.11, Budapest 19.11 Orkiestra Symfoniczna Orkiestra Symfoniczna dyrygent Karol Stryja dyrygent Karol Stryja 3 solistka Halina Czerny-Stefańska solistka Barbara Górzyńska 3 Chopin – Koncert fortepianowy e-moll, Czajkowski Berlioz – Symfonia fantastyczna, Górecki – Trzy utwory – V Symfonia, Penderecki – Tren „Ofiarom Hiroszimy” w dawnym stylu, Lutosławski – Livre pour orchestre, Penderecki – De natura sonoris I, Strawiński – Suita baletowa „Pietruszka”, 19 26 marca-2 kwietnia 1974 / 4 koncerty Szymanowski – I Koncert skrzypcowy Bułgaria • Ruse 27.03 (XIV Marcowe Dni Muzyczne), Gabrowo 28.03, Sofia 30.03, Blagojewgrad 1.04 23 8-13 lipca 1976 / 3 koncerty Orkiestra Symfoniczna Szwecja • Östersund 9, 10.07 (Polen Vecka Musikveckan), dyrygenci Czesław Płaczek 1, Karol Stryja 3 Rättvik 11.07 (Musik Vid Siljan Leksand) soliści Pavel Gerdjikov 1, Swetala Slawczewa 2, Józef Orkiestra Symfoniczna 3 Stempel 1 Warszawski Warsztat Muzyczny 1 Borodin – „Tańce połowieckie”, Chopin – Koncert fortepianowy dyrygent Karol Stryja 3 f-moll, Kazandżijew – Uwertura „Wrzesień 1923”, Kilar solista Piotr Poleczny 2 – Générique, Lutosławski – Livre pour orchestre, Marinow Berlioz – Symfonia fantastyczna, Chopin – Koncert – I Symfonia, Moniuszko – Bajka i Mazur z opery „Straszny fortepianowy e-moll, Hambraeus – Transfiguration, Kilar dwór”, Penderecki – De natura sonoris II, Różycki – Mona Lisa – Mała uwertura, Krauze – Fète galante et pastorale, Gioconda, Verdi – Uwertura do opery „Nieszpory sycylijskie”, Lutosławski – Koncert na orkiestrę, C. Nielsen – Uwertura do Władigerow – III Koncert fortepianowy opery „Maskarada”

20 10-23 lipca 1975 / 7 koncertów 24 9-12 listopada 1976 / 2 koncerty Jugosławia • Ljubljana 12.07 RFN • Nürnberg-Fürth 10.11 (Auslandskulturtage), Erlangen San Marino • San Marino 14.07 (Luglio Internationale di San 11.11 (II Erlanger Auslandkulturtage-begegnung mit Polen) Marino) Orkiestra Symfoniczna Włochy • Cremona 15.07, Benevento 17.07, Lecce (Castellanita dyrygent Karol Stryja 2 Marina) 18.07, Bari 19.07, Terni 20.07 Czajkowski – VI Symfonia „Patetyczna”, Penderecki – Tren Orkiestra Symfoniczna „Ofiarom Hiroszimy”, Strawiński – „Święto wiosny” dyrygent Karol Stryja 7 solistka Kaja Danczowska 7 25 1-19 listopada 1977 / 10 koncertów Berlioz – Symfonia fantastyczna, Czajkowski – IV Symfonia, Kilar – Mała uwertura, Mendelssohn – Koncert skrzypcowy, Włochy • Cesena 3.11, Pescara 4.11, L’Aquila 6.11, Campobasso Penderecki – De natura sonoris II, Szabelski – Concerto grosso, 7.11, Napoli 8.11, Palermo 10.11, Messina 11.11, Enna 12.11, Szymanowski – I Koncert skrzypcowy, Verdi – Uwertura do Lecce 14.11 opery „Nieszpory sycylijskie” San Marino • San Marino 17.11 Orkiestra Symfoniczna dyrygenci Karol Stryja 9, Piotr Warzecha 1 21 10-13 września 1975 / 2 koncerty solista Tadeusz Żmudziński 9 Austria • Steyer 11 i 12.09 (Steyrische Herbst) Brahms – II Symfonia, Czajkowski – IV Symfonia, Penderecki Orkiestra Symfoniczna – De natura sonoris II, Schumann – Koncert fortepianowy, dyrygent Karol Stryja 2 Strawiński – „Święto wiosny”, Szymanowski – IV Symfonia- solista Józef Stompel 2 Koncertująca, Wagner – Uwertura do opery „Rienzi” Chopin – Koncert fortepianowy f-moll, Czajkowski – IV Symfonia, Mozart – Symfonia B-dur KV 319 26 5-12 listopada 1978 / 3 koncerty Jugosławia • Maribor 7.11, Ljubljana 8.11 Austria • Linz 10.11 Orkiestra Symfoniczna dyrygent Karol Stryja 3 solistka Barbara Górzyńska 3

248 Beethoven – III Symfonia „Eroica”, Brahms – I Symfonia, Kilar – Krzesany, Strawiński – Suita baletowa „Pietruszka”, Penderecki – De natura sonoris II, Szymanowski – I Koncert Szymanowski – IV Symfonia-Koncertująca skrzypcowy, Wieniawski – Koncert skrzypcowy d-moll 32 4-8 sierpnia 1980 / 2 koncerty 27 12-15 maja 1979 / 3 koncerty Austria • Wien 5 i 7.08 (Wiener Musik-Sommer) Czechosłowacja • Štenberg 12.05, Ostrava 13.05 (Janačkův Orkiestra Symfoniczna Maj), Olomouc 14.05 dyrygenci Karol Stryja 3, Peter Schwarz 1 Orkiestra Symfoniczna solista Krzysztof Jakowicz dyrygent Karol Stryja 3 Beethoven – V Symfonia, Czajkowski – IV Symfonia, Křenek solista Tadeusz Żmudziński 2 – Temat i 13 wariacji, Mendelssohn – Koncert skrzypcowy Czajkowski – IV Symfonia, Kilar – Krzesany, Moniuszko e-moll, Moniuszko – Bajka, Strauss – Śmierć i wyzwolenie, – Bajka, Mazur z opery „Halka”, Stefani opr. Fitelberg – 3 tańce Verdi – Uwertura do opery „Moc przeznaczenia” z opery „Krakowiacy i Górale”, Szymanowski – IV Symfonia-Koncertująca 33 29 października-1l listopada 1980 / 9 koncertów Włochy • Padova 30.10, Messina 1.11, Catania 3.11, Palermo 28 8-10 czerwca 1979 / 1 koncert 4.11, Perugia 6.11, Campobasso 7.11, Sulmona 8.11, L’Aquila NRD • Halle 9.06 (Händel-Festspiele) 9.11, Pescara 10.11 Chór Mieszany Orkiestra Symfoniczna Orkiestra Symfoniczna Hallesche Philharmonie dyrygent Jerzy Salwarowski 3, Karol Stryja 6 dyrygent Olaf Koch solistka Wanda Wiłkomirska 5 soliści Renate Krahmer, Renate Bromann, Gertrud Oertel, Kilar – Krzesany, Mahler – V Symfonia, Strawiński – Suita Christian Vogel, Ekkehard Wagner, Herman Christian Polster, baletowa „Pietruszka”, Szymanowski – I Koncert skrzypcowy Bernd Casper Händel – Utrecht Te Deum 34 12-16 kwietnia 1981 / 3 koncerty 29 29 września-3 października 1979 / 3 koncerty Dania • Odense 13, 14.04, København 15.04 Chór Mieszany NRD • Mersenburg 30.09, Halle l.10, Köthen 2.10 Odense Byorkester Orkiestra Symfoniczna dyrygenci Karol Stryja 1, Jan Wojtacha 2 dyrygent Karol Stryja 3 soliści Kim von Binzer 1, Kirsten Buhl Møller 1, Franz solista Krzysztof Jakowicz 3 Gehrisen 1, Helmuth Guhl 1, Ingrid Stjernlöf 1, Kurt Westi 1 Czajkowski – IV Symfonia, Karłowicz – Koncert skrzypcowy, Anonim – Bogurodzica, Bach – Pasja wg Św. Jana, Bruckner Kilar – Kościelec 1909, Strawiński – „Święto wiosny” – Ave Maria, Deakbardos – Crucifigatur, Gomółka – 5 psalmów z „Melodii na psałterz polski”, Gorczycki – Tota pulchra 30 25-30 marca 1980 / 4 koncerty es Maria, Górecki – Amen, Thompson – Alleluja, Wacław Bułgaria • Ruse 26,27.03 (XX Marcowe Dni Muzyczne), z Szamotuł – Pieśń o narodzeniu Pańskim, Zieleński – Viderunt Razgrad 28.03, Silistra 29.03 omnes fines terrae Orkiestra Symfoniczna dyrygent Karol Stryja 4 35 22-25 maja 1981 / 2 koncerty soliści Walentin Stefanow 1, Jerzy Sterczyński 3 Czechosłowacja • Olomouc 23.05 (Olomoucké Hudebni Járo), Berlioz – Symfonia fantastyczna, Chopin – Koncert Ostrava 24.05 (Janačkův Maj) fortepianowy f-moll, Iliew – Moments musicaux, Kilar Orkiestra Symfoniczna – Krzesany, Szostakowicz – VII Symfonia „Leningradzka”, dyrygent Jerzy Salwarowski 2 Szymanowski – I Koncert skrzypcowy solista Janusz Olejniczak 2 Chopin – Koncert fortepianowy f-moll, Kilar – Kościelec 1909, 31 24-28 czerwca 1980 / 1 koncert Lutosławski – Koncert na orkiestrę RFN • Kiel 26.06 (Kieler Festwoche) Orkiestra Symfoniczna dyrygent Karol Stryja solista Tadeusz Żmudziński

249 36 26 sierpnia-11 września 1981 / 7 koncertów 38 10-15 grudnia 1981 / 2 koncerty Francja • La Chaise-Dieu 28, 31.08,4, 6,7.09 (XIVe Festival de Dania • Odense 12, 13.12 Musique Française) Sète 2.09 (XXII Festival de la Mer) Chór Mieszany Szwajcaria • Sion 9.09 (XVIII Festival Tibor Varga) Odense Byorkester Orkiestra Symfoniczna dyrygent Karol Stryja 2 dyrygenci Jean-Louis Jam 1, Jerzy Salwarowski 1, Karol soliści Angela Dellert 2, Ingeborg Russ 2, Kim von Binzer 2, Stryja 5 Günter Lackner 2 soliści Nicole Afriat 1, Henri Delorme 1, Patrick Gallois 1, Bach – Weihnachts–Oratorium Natalia Gutman 1, Eric Heidsieck 1, Józef Homik 1, Lily Laskin 1, Victoria de Los Angeles 2 Choeurs Du Stage Berlioz De „Musique Université” 1 39 30 września-2 października 1982 / 1 koncert Choeurs Maurice Emmanuel 1 Austria • Wien 1.10 (Sala Johannesa Brahmsa) Choeurs D’Enfants Guillaume Bony 1 Śląska Orkiestra Kameralna Berlioz – 3 pieśni z „Les nuits d’été”, Symfonia fantastyczna, dyrygent Atsushi Nukii Te Deum, Dukas – Uczeń czarnoksiężnika, Gossec opr. Jam soliści Aureli Błaszczok, Paweł Domański – Symphonie en Fa majeur à 17 parties, Haydn – Symfonia nr Haydn – Symfonia nr 44, Mozart – Divertimento D-dur 83 „La poule”, Hugon – Fanfares, Koncert fortepianowy, Kilar KV 136, Marsz D-dur KV 173(b), Pattenhausen – Koncert na – Mała uwertura, Milhaud – Koncert wiolonczelowy C-dur, dwoje skrzypiec i orkiestrę Moniuszko – Bajka, Mozart – Koncert na flet i harfę. Symfonia D-dur „Paryska”, Poulenc – Concert champêtre (wersja fortepianowa), Ravel – Szeherezada, Saint-Saëns – Koncert 40 6-8 października 1983 / 1 koncert wiolonczelowy a-moll, Strawiński – Suity baletowe „Ognisty Austria • Graz 7.10 (Steierischer Herbst) ptak” i „Pietruszka” Orkiestra Symfoniczna dyrygent Karol Stryja 37 1-28 listopada 1981 / 16 koncertów soliści Thomas Christian, Milan Turkovic, Wolfgang Schulz Francja • Colmar 4.11 Cerha – Koncert na flet, fagot i orkiestrę, Ferrera – Thema 44 Austria • Linz 6.11 (Internationales Bruckner-Fest), Villach ad honorem Joseph Haydn, Kilar – Krzesany, Pernes – Koncert 9.11, Wien 10.11 skrzypcowy Szwajcaria • Basel 15.11 RFN • Kaiserslautern 12 i 13.11, Villingen-Schwenningen 16.11, 41 6-11 października 1983 / 2 koncerty Trossingen 17.11, Iserlohn 18.11, Kleve 19.11, Goslar 20.11, Austria • Zwettl 8 i 9.10 (I Festival „Vario Art”) Waldsassen 22.11, Stuttgart 23.11, Aschaffenburg 25.11, Śląska Orkiestra Kameralna Wolfsburg 26.11 dyrygenci Jan Wincenty Hawel 1, Atsushi Nukii 1 Orkiestra Symfoniczna soliści Aureli Błaszczok 1, Eugeniusz Modliszewski 1 dyrygenci Jerzy Salwarowski 2, Karol Stryja 11, Kurt Wöss 3 soliści Veronica Jochum 4, Piotr Milewski 6, Tadeusz Bach – Koncert skrzypcowy a-moll, Fasch – Koncert na Żmudziński 4 trąbkę a-moll, Górecki – Trzy utwory w dawnym stylu, Hawel – Medytacje, Janiewicz oprac. Panufnik – Divertimento, Berlioz – Symfonia fantastyczna, Chopin – Koncert Karłowicz – Serenada, Mozart – Divertimento D-dur KV 136, fortepianowy f-moll, Czajkowski – IV Symfonia, V Symfonia, Symfonia A-dur KV 201, Spisak – Andante i Allegro Kilar – Kościelec 1909, Mahler – V Symfonia, Penderecki – Tren „Ofiarom Hiroszimy”, Schumann – Koncert fortepianowy, Strawiński – „Święto wiosny”, Szymanowski 42 13-16 października 1983 / 1 koncert – IV Symfonia-Koncertująca, Wieniawski – Koncert RFN • Nürnberg-Fürth 15.10 skrzypcowy fis-moll Orkiestra Symfoniczna dyrygent Karol Stryja solista Konstanty Andrzej Kulka Karłowicz – Koncert skrzypcowy, Penderecki – II Symfonia, Ravel – II Suita „Dafnis i Chloe”

250 43 1-8 listopada 1983 / 4 koncerty 47 22-27 lutego 1985 / 2 koncerty Włochy • Palermo 3.11, Catania 4.11, Cosenza 5.11, Messina NRD • Burgscheidungen 23.02, Halle 26.02 (Händel-Festspiele) 6.11 Śląska Orkiestra Kameralna Chór Mieszany 4 dyrygent Jan Wincenty Hawel 2 Orkiestra Symfoniczna 4 solista Jerzy Kotyczka 2 dyrygent Karol Stryja 4 Händel – Concerto grosso F-dur op. 6 nr 9, Koncert obojowy soliści Jadwiga Gadulanka 4, Henryk Grychnik 4, Krystyna g-moll nr 3, Hawel – Medytacje, Ireland – Concertino pastorale, Szostek-Radkowa 4, Maciej Witkiewicz 4, Tadeusz Mozart – Divertimento F-dur KV 138 Żmudziński 4 Beethoven – Fantazja c-moll, IX Symfonia 48 28-31 marca 1985 / 2 koncerty Bułgaria • Ruse 29, 30.03 (XXV Marcowe Dni Muzyczne) 44 30 lipca-3 sierpnia 1984 / 2 koncerty Chór Mieszany 1 Austria • Wien 31.07 i 2.08 (Wiener Musik-Sommer) Orkiestra Symfoniczna 2 Orkiestra Symfoniczna dyrygent Karol Stryja 2 dyrygenci Thomas Koncz 1, Karol Stryja 1 soliści Halina Czerny-Stefańska 1, Jadwiga Gadulanka solista Konstanty Andrzej Kulka 1 1, Jerzy Knetig 1, Krystyna Szostek-Radkowa 1, Maciej Brahms – I Symfonia, III Symfonia, Musorgski-Ravel Witkiewicz 1 – Obrazki z wystawy, Ravel – II Suita „Dafnis i Chloe”, Beethoven – IX Symfonia, Chopin – Koncert fortepianowy Szymanowski – I Koncert skrzypcowy, Urbauer – „Wolfgang e-moll, Rajczew – II Symfonia „Nowy Prometeusz”, Ravel Amadeus – Konzert” – II Suita „Dafnis i Chloe”

45 28 sierpnia-10 września 1984 / 7 koncertów 49 25-28 maja 1985 / 2 koncerty Francja • La Chaise-Dieu 30,31.08, 2, 3.09 (XVIIe Festival de Czechosłowacja • Ostrava 26.05 (Janáčkův Maj), Olomouc Musique Française), Troyes 7, 8.09 27.05 Szwajcaria • Sion 5.09 (XXI Festival Tibor Varga) Orkiestra Symfoniczna 2 Chór Mieszany 7 dyrygent Karol Stryja 2 Orkiestra Symfoniczna 7 solista Krzysztof Jakowicz 2 Chór Mieszany „Ogniwo” w Katowicach 4 Musorgski-Ravel – Obrazki z wystawy, Ravel – II Suita „Dafnis Choeurs d’Enfants Guillaume Bony 4 i Chloe”, Szymanowski – I Koncert skrzypcowy dyrygent Jerzy Salwarowski 7 soliści Delfina Ambroziak 3, Andrzej Chorosiński 4, Józef Homik 6, Stefan Kamasa 1, Alexandre Lagoya 1, Jerzy 50 10-15 lipca 1985 / 4 koncerty Mechliński 1, Leonard Andrzej Mróz 2, Krystyna Szostek- NRD • Berlin 11, 12.07, Chorin 13, 14.07 Radkowa 3 Chór Mieszany Beethoven – Missa solemnis, Berlioz – Symfonia „Harold Berliner Sinfonienorchester w Italii”, Te Deum, Lutosławski – Muzyka żałobna, Rodrigo dyrygent Claus Peter Flor 4 – Fantasia para un Gentilhomme, Saint-Saëns – III Symfonia soliści Małgorzata Armanowska 4, Aldo Boldin 4, Jerzy „Organowa”, Szymanowski – Stabat Mater Mechliński 4, Uta Priew 4 Bruckner – Te Deum, Mozart – Msza C-dur „Koronacyjna” 46 1-3 października 1984 / 1 koncert RFN • Meschede 2.10 51 18-21 lipca 1985 / 2 koncerty Śląska Orkiestra Kameralna RFN • Alpirsbach 19.07, Sonthofen 20.07 dyrygent Jan Wincenty Hawel Śląska Orkiestra Kameralna solista Aureli Błaszczok dyrygent Jan Wincenty Hawel 2 Czajkowski – Serenada, Ireland – Concertino pastorale, Mozart solista Jerzy Kotyczka 2 – Divertimento D-dur KV 136, Spisak – Andante i Allegro Albinoni – Koncert obojowy C-dur, Haydn – Symfonia nr 44 („Trauer-Symphonie”), Marcello – Koncert obojowy d-moll, Mozart – Symfonia A-dur KV 201

251 52 4-20 sierpnia 1985 / 6 koncertów Bridge’a, Elgar – Serenada e-moll, Mendelssohn – Sinfonia D-dur nr 8 Szwajcaria • Montana 7.08, Sion 8.08 (XII Festiwal Tibora Vargi i XIX Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy) Włochy • Verona (LXIII Festival Opera-Baletto-Concerto, Arena 54 25 września-2 października 1985 / 5 koncertów di Verona), 11, 12, 18.08 („Opera for Africa”) RFN • Aschaffenburg 27.09 Austria • Villach 14.08 (Carintischer Sommer) Austria • St. Florian 29.09 (Intenationales Brucknerfest), Villach Chór Mieszany 2 30.01, Loeben-Graz 3.10 Orkiestra Symfoniczna 6 Szwajcaria • Visp l.l0 dyrygenci Carlo Franci 1 (18.08), Andrew Lloyd Webber 1 Orkiestra Symfoniczna (18.08), Roberto Paternostro 1 (18.08), Karol Stryja 5 dyrygent Karol Stryja 5 soliści Agnes Baltsa 1, Sarah Brightman 1, Montserrat soliści Thomas Christian 2, Krzysztof Jakowicz 1, Ewa Caballé, José Carreras, Gabriel Croitoru 1, Zdzisława Pobłocka 1, Angel Romero 1 Donat 1, Gabriele Fontana 1, Nicolai Gedda 1, Torsten Janicke 1, Gwyneth Jones 1, Christopher Lee 1, Makwala Berg – Koncert skrzypcowy, Bruckner – IV Symfonia, Chopin Kaspraszwili 1, Jurij Marusin 1, Sherill Milnes 1, Paul Miles- – Koncert fortepianowy e-moll, Dvořák – IX Symfonia Kingston 1, Jewgenij Nesterienko 1, Elena Obrazcowa 1, „Z Nowego Świata”, Kilar – Krzesany, Musorgski-Ravel Tibor Varga 1 – Obrazki z wystawy, Ravel – II Suita „Dafnis i Chloe”, Rodrigo chór gwiazd opery: Agnes Baltsa, Christian Boesch, Renato – Concierto de Aranjuez, Wieniawski – Koncert skrzypcowy Bruson, Montserrat Caballé, José Carreras, Zdzisława d-moll Donat, Soña Ghazarian, Bonaldo Giaiotti, Gwyneth Jones, Udo Jürgens, Christopher Lee, Andrew Lloyd Webber, 55 13-17 października 1985 / 2 koncerty Paul Miles-Kingston, Sherill Milnes, Jewgenij Nesterienko, NRD • Cottbus 14.10, Berlin 16.10 (Festspiel) Rosalind Plowright, Juan Pons, Giuseppe di Stefano, Natalia Orkiestra Symfoniczna Troitskaja, Ingwar Wixell, Giorgio Zancanaro dyrygent Karol Stryja 2 Beethoven – Koncert skrzypcowy, Bizet – Wstęp do I aktu solistka Barbara Górzyńska 2 opery „Carmen”, Borodin – Tańce połowieckie z opery „Kniaź Dvořák – IX Symfonia „Z Nowego Świata”, Kilar – Krzesany, Igor”, Brahms – Koncert skrzypcowy, Dvořák – IX Symfonia Lutosławski – III Symfonia, Wieniawski – Koncert skrzypcowy „Z Nowego Świata”, Moniuszko – Uwertura do opery d-moll „Flis”, Mozart – Uwertura do opery „Czarodziejski flet”, Musorgski-Ravel – Obrazki z wystawy, Paganini – I Koncert skrzypcowy, Prokofiew – Kantata „Aleksander Newski”, Strauss 56 23-25 lutego 1986 / 1 koncert – Intermezzo z operetki „Tysiąc i jedna noc”, Uwertura do RFN • Erkelenz 24.02 operetki „Zemsta nietoperza”, Suppé – Uwertura do operetki Śląska Orkiestra Kameralna „Piękna Galatea”, Verdi – Uwertura do opery „Nieszpory dyrygent Jan Wincenty Hawel sycylijskie”, Webber – „Pie Jesu” z Requiem solista Grzegorz Olkiewicz Arie, duety i chóry operowe: Bellini – „Norma”, Czajkowski – „Dziewica Orleańska”, „Jolanta”, Giordano – „Andrea Chénier”, C.Ph.E. Bach – Koncert fletowy d-moll, Corelli – Concerto Leoncavallo – „Pajace”, Mascagni – „Rycerskość wieśniacza”, grosso op. 6 nr 2, Elgar – Serenada e-moll, Mendelssohn Mozart – „Czarodziejski flet”, Musorgski – „Borys Godunow”, – Sinfonia D-dur nr 8 Puccini – „Cyganeria”, „Madama Butterfly”, Rossini – „Cyrulik sewilski”, „La Donna del Lago”, Verdi – „Don Carlos” 57 6-12 kwietnia 1986 / 3 koncerty Arie i duety operetkowe i musicalowe, pieśni: Bernstein – „West RFN • Trossingen 8.04, Biel 9.04, Feldkirch 10.04 Side Story”, Cardillo – Core n’grato, Lehár – „Giuditta”, Orkiestra Symfoniczna „Paganini”, „Wesoła wdówka”, Webber – „Cats” dyrygent Karol Stryja 3 soliści Michael Beroff 2, Ewa Pobłocka 1 53 16-26 września 1985 / 4 koncerty Beethoven – VIII Symfonia, Berlioz – Symfonia fantastyczna, Szwajcaria • Frauenfeld 20.09 Meyer – Hommage à Johannes Brahms, Penderecki RFN • Bernsheim 21.09, Schopfheim 23.09, Paderborn 24.09 – II Symfonia, Ravel – Koncert fortepianowy D-dur, Koncert Śląska Orkiestra Kameralna fortepianowy G-dur, II Suita „Dafnis i Chloe” dyrygent Jan Wincenty Hawel 4 soliści Aureli Błaszczok 2, Grzegorz Olkiewicz 2 C.Ph.E. Bach – Koncert fletowy d-moll, J.S. Bach – Koncert skrzypcowy a-moll, Britten – Wariacje na temat Franka

252 58 11-16 maja 1986 / 2 koncerty 63 20-23 maja 1987 / 2 koncerty RFN • Siegen 13.05, Fürth 14.05 (Auslandskulturtage) NRD • Leipzig (Gewandhaus) 21, 22.05 Orkiestra Symfoniczna Orkiestra Symfoniczna dyrygent Karol Stryja 2 dyrygent Karol Stryja 2 solistka Kaja Danczowska 2 solistka Kaja Danczowska 2 Beethoven – VII Symfonia, Berlioz – Symfonia fantastyczna, Czajkowski – V Symfonia, Lutosławski – Livre pour orchestre, Moniuszko – Bajka, Strauss – Dyl Sowizdrzał, Wieniawski Szymanowski – I Koncert skrzypcowy – Koncert skrzypcowy d-moll 64 29 maja-1 czerwca 1987 / 2 koncerty 59 19-23 czerwca 1986 / 2 koncerty Czechosłowacja • Olomouc 30.05 (Olomoucké Hudebni Járo Bułgaria • Warna 20, 21.06 (Warneńskie Lato Muzyczne) – inauguracja „Tygodnia Kultury Polskiej” w Czechosłowacji), Orkiestra Symfoniczna Ostrava 31.05 (Janáčkův Maj) dyrygent Karol Stryja 2 Orkiestra Symfoniczna soliści Anton Dikow 1, Adam Taubic 1 dyrygent Karol Stryja 2 Beethoven – Koncert fortepianowy G-dur, Berlioz – Symfonia solista Janusz Olejniczak 2 fantastyczna, Kilar – Krzesany, Liszt – Preludia, Rajčew Chopin – Koncert fortepianowy f-moll, Czajkowski – – II Symfonia „Nowy Prometeusz”, Wieniawski – Koncert V Symfonia, Lutosławski – Livre pour orchestre skrzypcowy d-moll 65 8-13 czerwca 1987 / 2 koncerty 60 31 października-13 listopada 1986 / 7 koncertów NRD • Halle 11, 12.06 (Händel-Festspiele) Włochy • Castellanza 2.11, La Spezia 3.11, Ascoli Piceno 4.11, Chór Mieszany Bari 5.11, Messina 7.11, Gubbio 9.11, Taranto 10.11 Orkiestra Symfoniczna Hallesche Philharmonie Orkiestra Symfoniczna dyrygent Olaf Koch 2 dyrygent Karol Stryja 7 soliści Violetta Madjarova 2, Thomas Möwe 2, Katharina soliści Michał Grabarczyk 5, Lidia Grychtołówna 1 Müller 2, Marie Petrasovska 2, Jürgen Trekel 2, Adelheid Beethoven – Coriolan, Koncert fortepianowy Es-dur, Vogel 2, Christian Vogel 2 VII Symfonia, Czajkowski – Koncert skrzypcowy, Ravel Händel – Oratorium „Hercules” – II Suita „Dafnis i Chloe”, Szostakowicz – VI Symfonia, Wieniawski – Koncert skrzypcowy fis-moll 66 2-8 sierpnia 1987 / 2 koncerty Austria • Wien (Wiener Musik-Sommer) 4, 6.08 61 1-13 listopada 1986 / 8 koncertów Orkiestra Symfoniczna Szwajcaria • Genève 3, 6, 8, 10.11, Lausanne 4, 5, 7, 9.11 dyrygenci Hans Graf 1, Karol Stryja 1 Śląska Orkiestra Kameralna solistka Mira Zakai 1 dyrygent Eric Bauer 8 Czajkowski – VI Symfonia „Patetyczna”, Dvořák – IX Symfonia soliści André Luy 4, Lionell Rogg 4 „Z Nowego Świata”, Lutosławski – Koncert na orkiestrę, Mahler Händel – 16 koncertów organowych – „Lieder eines fahrenden Gesellen”, Schubert – I Symfonia, Uwertura do operetki „Zwillingsbrüder” 62 24 marca 1987 / 1 koncert Czechosłowacja • Ostrava 24.03 67 9-15 września 1987 / 3 koncerty Śląska Orkiestra Kameralna Francja • Monsols 11.09 (Festival du Beaujolais), Fleurie 12.09, dyrygent Jan Wincenty Hawel Les Bois – D’Oingt 13.09 Czajkowski – Serenada, Górecki – Trzy utwory w dawnym Śląska Orkiestra Kameralna stylu, Ireland – Concertino pastorale, Mozart – Divertimento dyrygent Jan Wincenty Hawel 3 F-dur KV 138 Britten – Wariacje na temat Franka Bridge’a, Czajkowski – Serenada, Janiewicz oprac. Panufnik – Divertimento, Mozart – Divertimento F-dur KV 138

253 68 12-14 maja 1988 / 1 koncert Orkiestra Symfoniczna dyrygent Karol Stryja 15 RFN • Fürth 13.05 (Auslandskulturtage) solistki Kaja Danczowska 7, Zdzisława Donat 7 Orkiestra Symfoniczna dyrygent Karol Stryja Czajkowski – V Symfonia, Donizetti – Aria Noriny z opery solista Adam Taubic „Don Pasquale”, Mozart – Aria Królowej Nocy z II aktu Karłowicz – Odwieczne pieśni, Kilar – Krzesany, Szymanowski opery „Czarodziejski flet”, Aria Konstancji z II aktu opery – I Koncert skrzypcowy „Uprowadzenie z Seraju”, Uwertura do opery „Wesele Figara”, Penderecki – De natura sonoris I, Ravel – II Suita „Dafnis i Chloe”, Szostakowicz – VI Symfonia, Wieniawski – Koncert 69 27-31 maja 1988 / 1 koncert skrzypcowy d-moll Francja • Douchy Les Mines 29.05 (Printemps Culturele du Vallencienois) 73 30 lipca-22 sierpnia 1989 / 17 koncertów Śląska Orkiestra Kameralna dyrygent Jan Wincenty Hawel Francja • Narbonne 2.08, Agde 3.08, Gaillac 4.08, Toulouse solista Aureli Błaszczok 5.08, Lourdes 6.08, St. Jean de Luz 7.08, Bayonne 8.08, Dax 10.08, Arcachon 11.08, Bordeaux 12.08, Soulac sur Mer 13.08, Bach – Koncert skrzypcowy E-dur, Britten – Wariancje Saintes 14.08, St. Pierre d’Oleron 15.08, Périgueux 16.08, Auch na temat F. Bridge’a, Hawel – Moments musicaux, Mozart 17.08, Cahors 18.08, Aurillac 19.08 – Divertimento D-dur KV 136 Orkiestra Symfoniczna 17 Chór Mieszany 17 70 23-27 października 1988 / 1 koncert dyrygent Karol Stryja 17 NRD • Halle 26.10 soliści Maria Czechowska 17, Henryk Grychnik 17, Wiesława Chór Mieszany Maliszewska 17, Leonard Andrzej Mróz 17 Orkiestra Symfoniczna Opery w Halle Mozart – Requiem, Symfonia g-moll KV 550 dyrygent Sławomir Kiełbowicz soliści Adolpho Casus, Elżbieta Mazur, Katarzyna Suska, 74 2-25 listopada 1989 / 17 koncertów Włodzimierz Skalski RFN • Schweinfurt 3.11, Stuttgart (Liederhalle) 6.11, Bad Szymanowski – III Symfonia „Pieśń o nocy”, Stabat Mater Homburg 7.11, Viersen 8.11, Witten 9.1 l, Bremen 11.11, Wilhelmshaven 12.11, Helmstedt 13.11, Villingen 14.11, 71 29 kwietnia-7 maja 1989 / 4 koncerty Mannheim 15.11, Kaiserslautern 16, 17.11 Portugalia • Lisboa 3, 4.05 (XIII Escontras Gulbenkian de Austria • Dornbirn 19.11, Wels 20.11, Villach 21.11, Wien Música Contemporánea), 5.05 (Feira International de Lisboa), (Konzerthaus) 22 i 24.11 (Wien Modern) Faro 6.05 (XIII Festival International de Música Algarve) Orkiestra Symfoniczna Orkiestra Symfoniczna dyrygenci Friedrich Cerha 1, Karol Stryja 16 dyrygenci Marc Foster 1, Arturo Tamayo 1, Karol Stryja 3 soliści Nelson Freire 11, Richard Salter 1, Heinrich Schif 1 soliści Joseph Burman 1, Guy Comentale 1, Kaja Beethoven – Koncert fortepianowy G-dur, Brahms – Koncert Danczowska 2, André Gantier 1, Sylvio Gualda 1, Krzysztof fortepianowy B-dur, IV Symfonia, Cerha – Baal-Gesänge, Jakowicz 1, Ernest Rombout 1, Fréderic Stochl 1 Espressioni, Phantasiestück in C.’s Manier, Czajkowski – Ensemble de Percussion „Les Pléiades” 1 IV Symfonia, Penderecki – Tren „Ofiarom Hiroszimy”, Sibelius Kilar – Krzesany, Lutosławski – Łańcuch II, Nunes – Tif ’ereth, – Finlandia, Strauss – Dyl Sowizdrzał, Strawiński – Suita Penderecki – II Symfonia, Ravel – II Suita „Dafnis i Chloe”, baletowa „Ognisty ptak”, Weber – Uwertura do opery „Oberon” Szostakowicz – VI Symfonia, Wieniawski – Koncert skrzypcowy d-moll 75 6 marca-1 kwietnia 1990 / 20 koncertów Francja • Strassbourg 8.03, Mulhouse 9.03, Besançon 10.03, 72 11 maja-5 czerwca 1989 / 15 koncertów Dijon 12.03, Lyon 13,03, Clermont – Ferrand 14.03, Saint Hiszpania • Zaragoza 15.05 (Festival International de Teatro, – Étienne 15.03, Grenoble 16.03, Aix-en-Provence 17.03, Nice Musica, Danza), Oviedo 17.05 (Festival International de Musica 19.03, Marseille 20.03, Nîmes 21.03, Perpignan 22.03, Toulouse de Oviedo), Gijon 18.05 (XIV Festival International de Musica de 23.03, Bordeaux 24.03, La Rochelle 26.03, Limoge 27.03, Asturias), Valladolid 19.05, Lugo 21.05 (XVII Semena de Musica do Angers 28.03, Tour 29.03, Orléans 30.03 Corpus Lucense), 25.05, La Coruña 22, 23.05, Vigo 24.05, Ubeda Chór Mieszany (skład kameralny) 28.05 (I Festival de Musica, Ciudad de Ubeda), Alicante 29, 30.05, Orkiestra Symfoniczna (skład kameralny) Barcelona 1.06, Benicassim (Castellon) 2.06, Madrid 3.06 dyrygenci Jan Wincenty Hawel 5, Karol Stryja 15

254 soliści Henryk Grychnik 20, Bożena Harasimowicz 20, Anna 80 29-30 maja 1991 / 1 koncert Malewicz-Madey 20, Wiesława Maliszewska 20, Eugeniusz Czechy • Ostrava 29.05 (Janáčkův Maj) Modliszewski 20, Leonard Andrzej Mróz 20 Orkiestra Symfoniczna Bach – Kantata „Jauchzet Gott in allen Landen”, III Suita dyrygent Jerzy Swoboda orkiestrowa, Magnificat soliści Andrzej Bauer, Kaja Danczowska Bacewicz – III Symfonia, Brahms – Koncert podwójny na 76 17 lipca-5 sierpnia 1990 / 3 koncerty skrzypce i wiolonczelę Francja • Chór Mieszany 13 81 9-11 lipca 1991 / 1 koncert Polska Filharmonia Kameralna Austria • Wien (Konzerthaus) 10.07 (Wiener Musik-Sommer) dyrygent Wojciech Rajski 13 Orkiestra Symfoniczna soliści Józef Frakstein 13, Sylwester Kostecki 13, Ewa dyrygent Richard Edlinger Kowalczyk 13, Mariola Kowalczyk 13 soliści Reymond Berney, Zofia Kilanowicz Mozart – Requiem, Symfonia g-moll KV 550 Beethoven – VII Symfonia, Brahms – Koncert fortepianowy d-moll, Mahler – IV Symfonia 77 31 lipca-3 sierpnia 1990 / 2 koncerty Austria • Wien (Staatsoper) l i 2.08 (Wiener Musik-Sommer) 82 31 lipca-16 sierpnia 1991 / 11 koncertów Orkiestra Symfoniczna Francja • Périgueux 3.08, Toulouse 4.08, Salon-de-Provence dyrygenci Agnes Grossmann 1, Karol Stryja 1 5.08, Avignon 6.08, Hyère 7.08, Toulon 8.08, Saint-Jean-de-Luz soliści Mikhail Bank 1, Carol Dawn Reinhart 1 9.08, Auch 10.08, Montpellier 11.08, Dax 12.08, Antibes 14.08 Bernstein – Suita z „West Side Story”, Brahms – III Symfonia, (IIIe Festival d’Art Lyrique „Musiques au Coeur d’Antibes”) Dvořák – VIII Symfonia, Freedman – Koncert na trąbkę, Chór Mieszany Gershwin – Błękitna rapsodia, Szymanowski – Uwertura Orkiestra Symfoniczna koncertowa dyrygent Jerzy Swoboda 11 soliści Józef Frakstein 11, Wiesława Maliszewska 11, Marcin 78 3 sierpnia-31 sierpnia 1990 / 21 koncertów Rudziński 11, Elżbieta Towarnicka 11 Francja • Strassbourg 5.08, Mulhouse 6.08, Langre 7.08, Verdi – Messa da Requiem Troyes 8.08, Orléans 9.08, Tour 10.08, Blois 11.08, Autun 13.08, Lyon 14.08, Belley 15.08, Aix-les-Bains 16.08, Grenoble 17.08, 83 2-4 października 1991 / 1 koncert Gap 18.08, Aix-en-Provence 20.08, Cannes 21.08, Nice 22.08, Niemcy • Berlin (St. Hedwigs – Kathedrale) 3.10 Montpellier 23.08, Toulouse 24.08, Morzine 25.08, La Chaise- Orkiestra Symfoniczna Dieu 27 i 28.08 (XXIIIe Festival de Musique Française) dyrygent Jerzy Swoboda Orkiestra Symfoniczna (skład kameralny) solistka Jadwiga Teresa Stępień Chór Mieszany (skład kameralny) dyrygent Karol Stryja 21 Domagała – Magnificat, Kulenty – Ad unum, Messiaen soliści Henryk Grychnik 21, Leonard Andrzej Mróz. 21, – L’Ascension, Pärt – Fratres Katarzyna Suska 21, Monika Swarowska 21 Bach – Magnificat, III Suita orkiestrowa, Mozart – Requiem, 84 4-14 listopada 1991 / 3 spektakle operowe Symfonia g-moll KV 550, Vesperae solennes de confessore Hiszpania • La Coruña 6, 9, 12.11 (Festival de Opera de La Coruña) 79 2-5 marca 1991 / 2 koncerty Orkiestra Symfoniczna dyrygenci Manuel Ivo Cruz 1, Luis Izquierdo 2 Niemcy • Oldenburg 3.03, Seesen 4.03 soliści Luiz Alvarez 1, Dolores Casariego 1, Carlos Orkiestra Symfoniczna Chausson 1, Giorgio Cebrián 2, Antoni Comas 1, Lourdes dyrygent Jerzy Swoboda 2 Diz 1, Eugenia Etxarren 1, Féderico Galar 2, Miriam Gauci 1, solista Justus Frantz 2 Carmen Gonzales 1, Ana Higueras 1, Denia Mazzola 1, Brahms – II Symfonia, Dvořák – Koncert fortepianowy g-moll, Mabel Perelstein 1, Emilio Sanchez 2, José Sempere 1, Weber – Uwertura do opery „Oberon” Giorgio Tieppo 1, Alessandro Vertucci 2 Coro Madrigalia Coro Terra A Nose Coro Universitario de Santiago

255 Donizetti – Opera „Łucja z Lammermoore”, Mozart – Opera 88 1-9 listopada 1992 / 4 koncerty „Czarodziejski flet”, Puccini – Opera „Madama Butterfly” Francja • Paris (sala UNESCO) 3, 4.11,(kościół św. Magdaleny) 5.11 (Radio France), Melun 7.11 85 30 grudnia 1991-2 stycznia 1992 / 4 koncerty Orkiestra Symfoniczna Niemcy • Bremen (Glocken Saal) 31.12, Delmenhorst 31.12, dyrygenci Hugues Reiner 3, Jerzy Swoboda 1 Bremen 1.01 (2x) soliści francuscy 1 Orkiestra Symfoniczna Chóry francuskie sponsorowane przez Prywatny Klub dyrygent Volker Schmidt-Gertenbach 4 Wspólnoty Europejskiej 1 soliści Gulsya Onay 1, Adam Wagner 3 Brahms – IV Symfonia, Dvořák – Te Deum, Fauré – Cantique Beethoven – V Symfonia, Berlioz – Symfonia fantastyczna de Racine, Hossein – Symfonia „Ayra”, Mahler – VI Symfonia, cz. II, Brahms – Tańce węgierskie nr 5 i 6, Czajkowski – Ravel – Bolero, Rapsodia hiszpańska, Strauss – Don Juan Koncert fortepianowy b-moll, Elgar – Marsz op. 39 nr l, Rossini (oprac. Britten) – Tarantella, Sarasate – Melodie cygańskie, 89 17 listopada-3 grudnia 1992 / 12 koncertów Strauss – Polka „Eljen a Magyar”, Walc „Cesarski”, Walc Francja • Dijon 19.11, Milhouse 20.11, Lyon 21.11, Clermont- „Opowieści Lasku Wiedeńskiego”, Suppé – Uwertura „Chłop Ferrand 22.11, Grenoble 23.11, Aix-en-Provence 24.11, i poeta”, Weber (oprac. Berlioz) – Zaproszenie do tańca Montpellier 25.11, Toulouse 26.11, Bordeaux 27.11, Toulouse 29.11, Aix-en-Provence 30.11, Clermont-Ferrand 1.12 86 9-13 stycznia 1992 / 1 koncert Chór Mieszany 12 Grecja • Ateny (Megaro Moisikoz Atenon) 11.01 Śląska Orkiestra Kameralna 12 Chór Mieszany dyrygenci Jan Wincenty Hawel 10, Jan Wojtacha 2 Orkiestra Symfoniczna Radia i Telewizji w Atenach soliści Bogumiła Dunikowska 3, Wiesława Maliszewska dyrygent Theodore Antoniov 12, Agata Młynarska 12, Leonard Andrzej Mróz 12, Marcin soliści Vangelis Hadjissimos, Markela Hatziano, Spyros Rudziński 12, Monika Sikorska-Wojtacha 3 Sakkas Mozart – Requiem, Rossini – La petite messe solennelle J. Christou – Tongues of Fire 90 11-17 grudnia 1992 / 3 koncerty 87 20 sierpnia-8 września 1992 / 12 koncertów Francja • Bagneaux 13.12, Paris 13, (salle Gaveau) 15.12 Francja • Sète 24.08 (XXXIIIe Festival de la Mer), Toulouse (Théatre des Champs Elysées) 25.08, Saint-Maximin 25, 26, 27, 28, 29.08 (Festival de la Orkiestra Symfoniczna Musique Française de St. Maximin), La Chaise-Dieu l, 2, 5, 6.09 Chór Orkiestry Filharmonii Europejskiej (XXVe Festival de Musique Française) „Śpiewacy z Sevres” Orkiestra Symfoniczna 9 Zespół Wokalny Marca Rogera Chór Mieszany 8 dyrygenci Hugues Reiner 3, Jerzy Swoboda 1 dyrygenci Jean-Louis Jam 1, Jerzy Swoboda 8, Jan soliści Ewa Osińska 1, Régis Pasquier 1 Wojtacha 3 Beethoven – Romans G-dur op. 40, Berlioz – Symfonia soliści Maurice André 1, Janusz Borowicz 4, Bogumiła fantastyczna, Chopin – Koncert fortepianowy e-moll, Fauré Dunikowska 4, Krzysztof Jakowicz 2, Katia Labèque – Cantique de Racine, Liszt – Preludia, Wagner – Wstęp do 1, Marielle Labèque 1, Wiesława Maliszewska 3, Piotr opery „Holender tułacz” Marciniak 1, Marcin Rudziński 7, Monika Sikorska-Wojtacha 3, Elżbieta Towarnicka 4 91 31 grudnia 1992-2 stycznia 1993 / 1 koncert Choeurs D’Enfants Guillaume Bony 4 Niemcy • Stade 1.01 Beethoven – Koncert skrzypcowy, VI Symfonia, Berlioz Orkiestra Symfoniczna – Symfonia fantastyczna, Te Deum, Fauré – Messe de requiem, dyrygent Volker Schmidt-Gertenbach Hummel – Koncert na trąbkę, Le Sueur (opr. Jam) – La mort d’Adam, Mozart – Koncert skrzypcowy A-dur, Symfonia C-dur Ochs – Wariacje na temat piosenki ludowej „S’kommt en „Linzka”, Musorgski-Ravel – Obrazki z wystawy, Poulenc – Vogel geflogen”, Offenbach – Uwertura do operetki „Orfeusz Koncert na dwa fortepiany, Rossini – La petite messe solennelle w piekle”, Strauss – Walc „Cesarski”, Straus-Ojciec – Marsz Radeckiego brak pozostałego repertuaru

256 92 23-25 maja 1993 / 1 koncert – Menuet, Joplin – Entertainer (oprac. na kwartet smyczkowy D. Zboch) Niemcy • Dresden 24.05 (Kreuzkirche) Brak pozostałego repertuaru Chór Mieszany Filharmonii Śląskiej Chór Filharmonii w Łodzi Schola Cantorum Gedanensis 97 26-29 maja 1994 / 1 koncert Orkiestra Symfoniczna Filharmonii we Wrocławiu Niemcy • Frankfurt (Oder) 28.05 dyrygent Udo-Reiner Follert Chór Mieszany Filharmonii Śląskiej soliści Elvira Dreszen, Phillip Landshaw, Kari Markus, Chór Akademii Muzycznej im. Ignacego J. Paderewskiego Adelheid Vogel, Radosław Żakowski w Poznaniu F. Draeseke – Misterium „Christus” Chór Chłopięcy Filharmonii w Poznaniu Orkiestra Symfoniczna Filharmonii we Frankfurcie 93 30 maja 1993 / 1 koncert Orkiestra Symfoniczna Filharmonii w Poznaniu dyrygent Nikos Athinäos Czechy • Ostrava 30.05 (Janačkův Maj) soliści Christiane Berggold, Johannes von Duisburg, Peter Śląska Orkiestra Kameralna Jeffes, Barbara Kubiak, Celina Lindsley, Jadwiga Rappé, dyrygent Jan Wincenty Hawel Elżbieta Towarnicka, Włodzimierz Zalewski solistka Anna Górecka G. Mahler – VIII Symfonia Es-dur „Symfonia Tysiąca” H.M. Górecki – Trzy utwory w dawnym stylu. Koncert na klawesyn lub fortepian, M. Górecki – Koncert fortepianowy, 98 21 -26 sierpnia 1994 / 2 koncerty Karłowicz – Serenada, Kilar – Orawa Włochy • Rimini 23, 25.08 (Sagra Musica Malatestiana) 94 11 listopada 1993 / 1 koncert Orkiestra Symfoniczna 2 Chór Żeński Filharmonii Narodowej w Warszawie 1 Czechy • Ostrava 11.11 dyrygent Carl Melles 1, Jerzy Swoboda 1 Śląska Orkiestra Kameralna soliści Anastasia Czebotariewa 1, Ewa Iżykowska 1 dyrygent Jan Wincenty Hawel soliści tancerze Orazio Caiti 1, Aleksandro Molin 1, Cristina Bacewicz – Koncert na orkiestrę smyczkową, Britten – Simple Sciabordi 1 Symphony, Czyż – Canzona di barocco, Hawel – Moments recytatorzy Georgio Albertrazzi 1, Valeria Moriconi 1 musicaux, Mozart – Divertimento B-dur K V 186 Zespół tancerzy „Aterbaletto” 1 Brahms – Koncert skrzypcowy. Górecki – III Symfonia, 95 22-30 listopada 1993 / 6 koncertów Lutosławski Muzyka żałobna, Zandonai – Traktat baletowy „Sventurati amanti” z „Francesca da Rimini”: Bazzini Luksemburg • Luxembourg 23.11 – Uwertura z poematu symf. „Francesca da Rimini”, Liszt Belgia • Liège 24.11, Bruxelle 25, 26.11, Antwerpen 27.11 – Symfonia Dantejska cz. I i II Francja • Amiens28.11 Chór Mieszany Orkiestra Symfoniczna 99 18 września-6 października 1994 / 15 koncertów dyrygent Jerzy Swoboda 6 Wielka Brytania • Cambridge 19.09, Derby 20.09, Nottingham soliści Agata Kobierska 6, Leonard Andrzej Mróz 6, Marcin 21.09, Cardiff 22.09, Plymouth 24.09, Basingstoke 25.09, Rudziński 6, Elżbieta Towarnicka 6 Ipswich 26.09, Southend on Sea 27.09, Eastbourne 29.09, Mozart – Serenata notturna D-dur KV 239, Motet „Ave, verum Huddersfield 30.09, Carlisle 1.10, Newcastle 2.10, Hull 3.10, corpus”, Requiem Northamton 4.10, Croydon 5,10 Orkiestra Symfoniczna dyrygent Jerzy Swoboda 15 96 12 marca 1994 / 1 koncert soliści Margareth Fiedl 12, Louise Hopkins 1, Tim Hugh 14 Czechy • Ostrava 12.03 Bacewicz – Koncert na orkiestrę smyczkową, Beethoven Kwartet Smyczkowy Śląskiej Orkiestry Kameralnej – Coriolan, Czajkowski – V Symfonia, Dvořák – Koncert Dariusz Zboch I skrzypce wiolonczelowy, Górecki – III Symfonia, Rossini – Uwertura do Waldemar Staniczek II skrzypce opery „Cyrulik sewilski”, Schumann – Koncert wiolonczelowy Krzysztof Wróbel altówka Jacek Gwizdon wiolonczela Bach – Aria i Gawot z III Suity orkiestrowej, Beethoven – Adagio z Sonaty fortepianowej c-moll „Patetycznej”, Boccherini

257 100 10 listopada 1994 / 1 koncert Beethoven – Koncert skrzypcowy, Berlioz – Grande symphonie funèbre et triomphale, Te Deum, Moniuszko – Bajka, Czechy • Ostrava 10.11 Musorgski-Ravel – Obrazki z wystawy Chór Mieszany dyrygent Jan Wojtacha 105 13-16 września 1995 / 1 koncert Wacław z Szamotuł – Już się zmierzcha, Gorczycki – Sub Tuum presidium, Szymanowski – Pieśni kurpiowskie, Panufnik – Song Grecja • Ateny 15.09 (Festiwal) do Marii Panny, Verdi – Ave Maria, Messiaen – O Sacrum Orkiestra Symfoniczna Convivium, 3 Negro Spirituels Bułgarski Chór Mieszany w Sofii dyrygenci Krzysztof Penderecki 1, Jerzy Swoboda 1 101 24-26 grudnia 1994 / 1 koncert Beethoven – VII Symfonia, Penderecki – Dies irae, Lacrimosa Niemcy • Berlin (Schauspielhaus) 25.12 Śląska Orkiestra Kameralna 106 25-28 listopada 1995 / 3 koncerty dyrygent Volker Schmidt-Gertenbach Tajwan • Taipei 25 (2x), 26.11 (Polish Festival) soliści Paul Florin, Lilianna Stawarz Orkiestra Symfoniczna Bach – III Koncert brandenburski. Koncert klawesynowy A-dur, dyrygent Jerzy Swoboda 3 Corelli – Concerto grosso op. 6 nr 8, Vivaldi – Pory roku soliści Konstanty Andrzej Kulka 2, Piotr Paleczny 1 Bacewicz – Koncert na orkiestrę smyczkową, Beethoven 102 30 grudnia 1994-2 stycznia 1995 / 2 koncerty – Koncert fortepianowy Es-dur, Koncert skrzypcowy, Górecki – Trzy utwory w dawnym stylu, Honegger – II Symfonia, Niemcy • Bremen31.12.1994, 1.01.1995 Mendelssohn – Koncert skrzypcowy e-moll, Rossini – Uwertura Orkiestra Symfoniczna do opery „Włoszka w Algierze”, Schönberg – Symfonia dyrygent i komentator Volker Schmidt-Gertenbach 2 kameralna, Schubert – VI Symfonia C-dur „Mała” solistka Hanna Weinmeister 1 Beethoven – Koncert skrzypcowy, III Symfonia „Eroica”, 107 24-26 grudnia 1995 / 1 koncert Uwertura „Twory Prometeusza”, Bizet – I Suita z opery „Carmen”, Czajkowski – Walc z kwiatów z baletu „Dziadek Niemcy • Berlin 25.12 do orzechów”, Loewe – Suita z „My Fair Lady”, Millöcker – Śląska Orkiestra Kameralna Uwertura do operetki „Der arme Jonathan”, Ochs – Wariacje na dyrygent Volker Schmidt-Gertenbach temat piosenki ludowej, Rossini – Uwertura do opery „Cyrulik soliści Leo Cermak, Josef Eder, Gerlinde Sbardellati, sewilski”, Strauss – Uwertura do operetki „Zemsta nietoperza”, Reinhard Wieser Walc „Cesarski” Haydn – Symfonia nr 6 „Le matin”, Mozart – Sinfonia concertante Es-dur KV 297(b), Schubert – V Symfonia 103 20 kwietnia-5 maja 1995 / 12 koncertów Niemcy • Wolfsburg 21.04, Wilhelmshaven 22.04, Köln 23.04, 108 30 grudnia 1995-2 stycznia 1996 / 1 koncert Witten 24.04, Bonn 25.04, Viersen 26.04, Leer 27.04, Germering Niemcy • Delmenhorst 31.12 30.04,Villingen – Schwenningen 1.05, Stuttgart 2.05, 4.05, Śląska Orkiestra Kameralna Fürth 3.05 dyrygent Volker Schmidt-Gertenbach Orkiestra Symfoniczna solista Elisaveta Blumina dyrygent Jerzy Swoboda 12 solistki Zofia Kilanowicz 3, Ewa Kupiec 5, Angelica May 5 Mozart – Koncert fortepianowy F-dur KV 459, Symfonia A-dur KV 134, Symfonia B-dur KV 319 Chopin – Koncert fortepianowy f-moll, Czajkowski – II Symfonia „Małorosyjska”, Dvořák – Koncert wiolonczelowy, Górecki – III Symfonia, Janiewicz-Panufnik – Divertimento, 109 6-12 listopada 1996 / 9 koncertów Liszt – Salve Polonia, Sibelius – II Symfonia Japonia • Hokkaidō 8.11, Tokyo 10.11, Okayama 11.11, Nagoya l2.11, Jokohama 13.11, Fukuoka 15.11, Kokura 16.11, 104 22-28 sierpnia 1995 / 2 koncerty Osaka 19.11, Kyoto 20.11 Orkiestra Symfoniczna Francja • La Coté Saint-André 25, 26.08 (Festiwal Berlioza) dyrygent Jerzy Swoboda 9 Orkiestra Symfoniczna solistki Anna Górecka 9, Dorota Radomska 9 Chór Mieszany dyrygent Jerzy Swoboda 2 Bacewicz – Divertimento na orkiestrę smyczkową, Chopin soliści Olivier Charlier 1, Peter Jeffs 1, Witold Zaborny 1 – Koncert fortepianowy e-moll, Górecki – III Symfonia

258 110 7 lipca 1997 / 2 koncerty Sonari-Chor Berlin Dyrygent Jarosław Lipke Czechy • Tisznof 7.07 (Festiwal) – 2 koncerty Soliści Birgit Pehnert, Thomas Scheler, Welf-Eckhart Śląska Orkiestra Kameralna Wiencke, Hanna Wollschläger dyrygent Jan Wincenty Hawel 2 solista Konstanty Andrzej Kulka 2 Beethoven – IX Symfonia d-moll A. Vivaldi – Pory roku 116 20 grudnia 1999-1 stycznia 2000 / 10 spektakli baletowych 111 11-13 grudnia 1997 / 1 koncert Irlandia • Belfast 23, 24, 26 (2x), 27 (2x), 28 (2x), 29 (2x).12 Holandia • Enschede 12.12 Orkiestra Symfoniczna Orkiestra Symfoniczna dyrygent Mirosław Jacek Błaszczyk 10 dyrygent Paweł Przytocki soliści i zespól Sankt Petersburg Ballet solistka Xiao Zou Czajkowski – Balet „Jezioro łabędzie” Bernstein – Uwertura do operetki „Kandyd”, Gershwin – Błękitna rapsodia, Glinka – Uwertura do opery „Rusłan i Ludmiła”, Joplin – Tveemonisha, Musorgski–Ravel – Obrazki 117 21-23 stycznia 2000 / 1 koncert z wystawy Holandia • Almelo 22.01 Orkiestra Symfoniczna 112 31 stycznia 1998 / 1 koncert dyrygent Mirosław Jacek Błaszczyk Czechy • Ostrava 31.01 J. Strauss – polki, uwertury, walce Kwintet smyczkowy F. Śl. „Divertimento” soliści Maciej Komandera, Aleksandra Stokłosa 118 15-17 kwietnia 2000 / 1 koncert Brahms – Taniec węgierski nr 5, Curtis – „Non ti scordar”, Czechy • Brno 16.04 (Festiwal Muzyki Sakralnej) Kálmán – Czardasz Maricy z operetki „Hrabina Marica”, Orkiestra Symfoniczna Duet Sylwii i Edwina z operetki „Księżniczka czardasza”, Chór Mieszany Keler – Węgierska uwertura komiczna, Lehár – Czardasz dyrygent Emanuel Plasson z operetki „Cygańska miłość”, Duet Hanny i Daniły z operetki solistka Dorota Radomska „Wesoła wdówka”, Walc „Srebro i złoto”, Zeller – Pieśń Adama z operetki „Ptasznik z Tyrolu” L. Boulanger – Psalm 130, Poulenc – Stabat Mater

113 25 marca 1998 / 1 koncert 119 15-19 czerwca 2000 / 2 koncerty Czechy • Ostrava 25.03 Niemcy • Braunfels 17.06, Frankfurt am Main 18.06 Śląska Orkiestra Kameralna Orkiestra Symfoniczna dyrygent Jan Wincenty Hawel dyrygent Mirosław Jacek Błaszczyk Czajkowski – „Souvenir de Florence”, Karłowicz – Serenada, Beethoven – Uwertura „Egmont”, Nicolai – Uwertura do opery Mendelssohn – Sinfonia nr 2 D-dur „Wesołe kumoszki z Windsoru”, Rossini – Uwertura do opery „Sroka złodziejka”, Schumann – Uwertura „Juliusz Cezar”, J. Strauss – Uwertura do operetki „Zemsta nietoperza”, Polki: 114 4 czerwca 1998 / 1 koncert „Eijen a Magyar”, „Im Krapfenwaldl”, „Tritsch-tratsch”, Walc Czechy • Ostrava 4.06 (Janačkův Maj) „Nad pięknym modrym Dunajem” Orkiestra Symfoniczna dyrygent Jerzy Salwarowski 120 3-8 lipca 2000 / 3 koncerty solista Roberto Cominati Włochy • Roma, Plac św. Piotra, (uroczystości Roku Franck – Symfonia d-moll, Karłowicz – „Odwieczne pieśni”, Jubileuszowego) 6.07, Bazylika św. Pawła za Murami Saint-Saëns – Koncert fortepianowy g-moll (muzyczna oprawa mszy) 7.07 Orkiestra Symfoniczna 115 28 grudnia 1998 / 1 koncert Chór Mieszany dyrygenci Mirosław Jacek Błaszczyk 2, Jan Wojtacha 2 Niemcy • Berlin solistka Elżbieta Grodzka-Łopuszyńska 2 Orkiestra Symfoniczna Berliner Oratorien-Chor

259 Bogurodzica, Gaude Mater Polonia, Kilar – „Angelus”, 125 2-6 października 2001 / 1 koncert „Exodus”, 2 pieśni religijne (opr. M.J. Błaszczyk): „Pod Twą Włochy • Pisa 4.10 obronę”, „Pan Jezus już się zbliża” Śląska Orkiestra Kameralna Zespól Śpiewaków Miasta Katowice „Camerata Silesia” 121 9-12 sierpnia 2000 / 2 koncerty dyrygent Anna Szostak Niemcy • Wetzlar 10.08, Offenbach am Main 11.08 soliści Rafał Bartmiński, Magdalena Idzik, Dariusz Machej, Orkiestra Symfoniczna Agnieszka Wolska dyrygent Mirosław Jacek Błaszczyk 2 Haydn – Te Deum, Mozart – Msza C-dur „Koronacyjna”, Beethoven – Uwertura „Egmont”, E. Bernstein – muzyka Schubert – Magnificat, Stabat Mater filmowa „Siedmiu wspaniałych”, Loewe – suita z „My Fair Lady”, Massenet – „Parade militaire”, Mendelssohn – Uwertura 126 17-21 kwietnia 2002 / 2 koncerty „Ruy Blas”, Rossini – Uwertury do opery „Oblężenie Koryntu” Hiszpania • Barcelona 18.04, Madrid 20.04 („Polacos” Rok i „Sroka złodziejka”, Schumann – Uwertura „Herman i Dorota” Polski w Hiszpanii) Orkiestra Symfoniczna 122 15-18 października 2000 / 2 koncerty dyrygent Mirosław Jacek Błaszczyk 2 Niemcy • Mainz 16.10, Königstein im Taunus 16.10, Frankfurt soliści Anna Górecka 2, Piotr Pławner 2 am Main (Międzynarodowe Targi Książki) 17.10 kapele góralskie: „Wałasi”, zespół Jana Karpiela „Bułecki” Orkiestra Symfoniczna Górecki – Koncert na klawesyn (fortepian), Trzy utwory dyrygent Mirosław Jacek Błaszczyk w dawnym stylu, Kilar – Krzesany, Orawa, Szymanowski Beethoven – Uwertura „Egmont”, Mendelssohn – Uwertura – II Koncert skrzypcowy, Taniec góralski z baletu „Harnasie” „Ruy Blas”, Nicolai – Uwertura do opery „Wesołe kumoszki z Windsoru”, Rossini – Uwertura do opery „Sroka złodziejka”, 127 13-16 maja 2002 / 1 koncert Schumann – Uwertura „Herman i Dorota”, Spohr – Uwertura Szwajcaria • Fribourg 14.05 do opery „Faust” Orkiestra Symfoniczna dyrygent Mirosław Jacek Błaszczyk 123 27 grudnia 2000 / 1 koncert solista Szymon Krzeszowiec Czechy • Opava Czajkowski – Koncert skrzypcowy, Lutosławski – Koncert na Śląska Orkiestra Kameralna orkiestrę, Moniuszko – Bajka Pevecký Zbor– Střebořice Zbor Konkatedrale P. Marie — Opava 128 16-29 maja 2002 / 9 koncertów dyrygent Pavel Kostera soliści Vaclav Marek, Petr Murcek, Olga Prohazková, Barbara Hiszpania • Guadix 18.05, Alcobendas 19.05, Oviedo 20.05, Vicková Gijon 22.05, Lugo 23.05, Burgos 24.05, Miranda 25.05, Barcelona 26.05, Tarragona 27.05 J.J. Ryba – Msza na Boże Narodzenie Orkiestra Symfoniczna dyrygent Mirosław Jacek Błaszczyk 9 124 17-31 maja 2001 / 6 koncertów solista Tomasz Strahl 9 Hiszpania • Lugo 21.05, Oviedo 23.05, Pontavedra 24.05, Beethoven – VIII Symfonia, Czajkowski – V Symfonia, Dvořák Burgos 25.05, Barcelona 27.05,Tarragona29.05 – Koncert wiolonczelowy, Moniuszko – Bajka, Schubert Orkiestra Symfoniczna – VII Symfonia, Schumann – Koncert wiolonczelowy, Wagner dyrygent Mirosław Jacek Błaszczyk 6 – Uwertura do opery „Tannhäuser” soliści Daniel Veis 6, Simon Veis 6 Czajkowski – Wariacje na temat rokokowy, Haydn – Koncert 129 27-30 czerwca 2002 / 2 koncerty wiolonczelowy C-dur, Musorgski-Ravel – Obrazki z wystawy, Niemcy • Dörzbach 28.06 (Festiwal „Schubertiade”), Rimski-Korsakow — Szeherezada, Vivaldi – Koncert g-moll na Windsheim 29.06 dwie wiolonczele Śląska Orkiestra Kameralna dyrygent Paweł Przytocki 2 solista Christoph Soldan 2

260 Mendelssohn – Sinfonia nr 10 h-moll, Mozart – Koncert 135 30 paździemika-2 listopada 2003 / 1 koncert fortepianowy C-dur K V 415, Schubert oprac. G. Mahler Niemcy • Schwäbisch Gmünd 1.11 – „Śmierć i dziewczyna” Orkiestra Symfoniczna Collegium Vocale – Schäbisch Gmünd 130 18-22 lipca 2002 / 3 koncerty dyrygent Walter J. Beck Niemcy • Wasserburg 19.07, Windsheim 20.07, Dörzbach soliści Roland Glass, Carmen Hammer, Alexander Judenkov, 21.07 (Festiwal „Schubertiade”) Marcus Müller Śląska Orkiestra Kameralna Bruckner – Msza f-moll „Grosse Messe”, Kanczeli – Styx dyrygent Paweł Przytocki 3 solista Christoph Soldan 3 136 11-19 stycznia 2004 / 7 koncertów Mozart – „Eine kleine Nachtmusik”, Koncert fortepianowy Niemcy • Meschede 12.01, Bühl 13.01, Öhringen 14.01, Sankt D-dur KV 537 „Koronacyjny”, Symfonia C-dur „Linzka” Wendel 15.01, Backanang 16.01, Wiessenburg 17.01, Kelkheim 18.01 131 12-16 września 2002 / 3 koncerty Śląska Orkiestra Kameralna Niemcy • Augsburg 13.09, Sankt Wendel 14.09, Maulbronn dyrygent Paweł Przytocki 15.09 solista Christoph Soldan Śląska Orkiestra Kameralna Haydn – Symfonia nr 85 „La reine”, Mozart – Koncert dyrygent Paweł Przytocki 3 fortepianowy B-dur KV 450, Koncert fortepianowy G-dur solista Christoph Soldan 3 KV 453, Szostakowicz – Symfonia kameralna op. 110 bis Haydn – Symfonia nr 92 „Oksfordzka”, Mozart – Koncert fortepianowy C-dur KV 415, Koncert fortepianowy D-dur 137 5 maja 2004 / 1 koncert KV 537 „Koronacyjny” Czechy • Ostrava 5.05 Chór Mieszany 132 31 grudnia 2002 / 1 koncert Orkiestra Symfoniczna Filharmonii im. L. Janačka w Ostravie Niemcy • Dulmen dyrygent Peter Vronský Śląska Orkiestra Kameralna soliści Eva Dřizgová-Morušova, Erika Šporerová, Martin dyrygent Jan Wincenty Hawel Gurbal, Leo Marian Vodička solista Christoph Soldan Beethoven – IX Symfonia Baird – „Colas Breugnon”, Haydn – Symfonia nr 92 „Oksfordzka”, Mozart – Koncert fortepianowy C-dur KV 503 138 2-4 października 2004 / 3 koncerty Niemcy • Holzminden 2.10, Filderstadt 2.10 , St. Wendel 4.10 133 2-10 lipca 2003 / 6 koncertów Śląska Orkiestra Kameralna Niemcy • Sankt Wendel 3.06, Dörzbach 4, 6.06 (Festiwal Dyrygent Paweł Przytocki „Schubertiade”), Kirchberg 5.06 solista Christoph Soldan Francja • St. Maximin 7,8. 07 Haydn – Symfonia nr 85 „La reine”, Mozart – Koncert Śląska Orkiestra Kameralna fortepianowy B-dur KV 450, Mozart – Koncert fortepianowy dyrygent Paweł Przytocki 6 G-dur KV 453, Szostakowicz – Symfonia kameralna op. 110 bis soliści Christoph Soldan 4, Dariusz Zboch 2 Czajkowski – Serenada, Dvořák – Serenada, Haydn – Symfonia B-dur nr 85 „La reine”, Karłowicz – Serenada, Mozart – „Eine kleine Nachtmusik”, Koncert fortepianowy B-dur KV 456, Koncert skrzypcowy B-dur, Symfonia g-moll KV 550,

134 2 sierpnia 2003 / 2 koncerty Czechy • Český Krumlov (Festiwal) 2.08 (2x) Śląska Orkiestra Kameralna dyrygent Jan Wincenty Hawel 2 Haydn – Symfonie: nr 6 „Le matin”, nr 7 „Le midi”, nr 86 „Le soir”, nr 45 „Abschieds-Symphonie”

261 Festiwale

Festiwale międzynarodowe

1956 – I Międzynarodowy Festiwal Muzyki – Dni Kultury Polskiej, Ostrava – V Festiwal Muzyki Rosyjskiej Współczesnej „Warszawska Jesień” 1972 – XII „Marcowe Dni Muzyczne”, Ruse i Radzieckiej, Katowice 1958 – Międzynarodowy Festiwal Muzyczny – XVI Międzynarodowy Festiwal 1981 – „Janáčkův Maj”, Ostrava „Ostravský Maj” Muzyki Współczesnej „Warszawska - „Olomoucké Hudebni Járo” – Międzynarodowy Festiwal Muzyczny, Jesień” – XIVe Festival de Musique Française Mariánské Lázně – X Sagra Musicale Lucchese de la Chaise-Dieu – Międzynarodowy Festiwal Muzyczny, – Manifestazioni di Primavera, Modena – XXIIe Festival de la Mer, Sète Františkovy Lázně – III Festiwal Muzyki Rosyjskiej – XVIIIe Festival Tibor Varga, Sion- – II Międzynarodowy Festiwal Muzyki i Radzieckiej, Katowice Valais Współczesnej „Warszawska Jesień” – Dni Kultury Polskiej, Ostrava – XVI Międzynarodowy Festiwal 1959 – III Międzynarodowy Festiwal Muzyki 1973 – „Olomoucké Hudebni Jaro” Oratoryjuno-Kantatowy “Wratislavia Współczesnej „Warszawska Jesień” Cantans” – „Pražśke Járo” 1961 – V Międzynarodowy Festiwal Muzyki - XXV Międzynarodowy Festiwal Współczesnej „Warszawska Jesień” – „Kieler Festwoche” Muzyki Współczesnej „Warszawska 1962 – VI Międzynarodowy Festiwal Muzyki 1974 – XIV „Marcowe Dni Muzyczne”, Ruse Jesień” Współczesnej „Warszawska Jesień” 1975 – „Steyrischer Herbst”, Steyr – Bruckner-Fest, Linz 1963 – VII Międzynarodowy Festiwal – „Luglio Internazionale di San 1982 – XVII Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Marino” Oratoryjno-Kantatowy „Wratislavia Jesień” 1976 – Polen Vecka Musikveckan, Östersund Cantans” 1964 – VIII Międzynarodowy Festiwal – Musik vid Siljan Leksand, Rättvik 1983 – „Vario Art”, Zwettel Kultur-Festival Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” – Auslandskulturtage, Nürnberg-Fürth – Międzynarodowy Festiwal „Muzyka w Starym Krakowie” – Swansea Festival of Music and The – II Erlanger Auslandskulturtage Arts – IV Międzynarodowy Festiwal Muzyki – XVIII Międzynarodowy Festiwal Rosyjskiej i Radzieckiej, Katowice Oratoryjno-Kantatowy „Wratislavia 1965 – IX Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cantans” Współczesnej „Warszawska Jesień” 1978 – Międzynarodowy Festiwal Muzyki – XXVI Międzynarodowy Festiwal – I Międzynarodowy Festiwal Muzyki Oratoryjno-Kantatowej „Wratislavia Cantans” Muzyki Współczesnej „Warszawska Rosyjskiej i Radzieckiej, Katowice Jesień” 1966 – I Festiwal Bohuslava Martinů, Brno – XXII Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska – Das Musik Protokoll 1983 im 1967 – VII „Marcowe Dni Muzyczne”, Ruse Jesień” Österreichischen Rundfunk 1968 – XII Międzynarodowy Festiwal – Bruckner-Fest, Linz – „Steierischer Herbst”, Graz Muzyki Współczesnej „Warszawska 1984 – „Wiener Musik-Sommer” Jesień” 1979 – „Janáčkův Maj”, Ostrava – Händel-Festspiele, Halle – XVIIe Festival de Musique Française – II Festiwal Muzyki Rosyjskiej de la Chaise-Dieu i Radzieckiej, Katowice – XIV Międzynarodowy Festiwal Oratoryjno-Kantatowy „Wratislavia – XXIe Festival Tibor Varga, Sion- – XlII Światowy Festiwal Valais Międzynarodowego Towarzystwa Cantans” Muzyki Współczesnej, Warszawa 1980 – XX „Marcowe Dni Muzyczne”, Ruse – XXVII Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska 1969 – XIII Międzynarodowy Festiwal – „Kieler Festwoche” Jesień” Muzyki Współczesnej „Warszawska – „Wiener Musik-Sommer” Jesień” – VI Festiwal Muzyki Rosyjskiej – XV Międzynarodowy Festiwal i Radzieckiej, Katowice 1970 – X „Marcowe Dni Muzyczne”, Ruse Oratoryjno-Kantatowy „Wratislavia 1985 – Händel-Festspiele, Halle – VIII Sagra Musicale Lucchese Cantans” – XXV „Marcowe Dni Muzyczne”, – „Primavera a Vicenza” – XXIV Międzynarodowy Festiwal Ruse Muzyki Współczesnej „Warszawska 1971 – XV Międzynarodowy Festiwal – „Janáčkův Maj”, Ostrava Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” Jesień” – XXIIe Festival Tibor Varga, Sion- Valais

264 – 63° Festival Opera-Balletto-Concerti, – Festival International de Musica de – Międzynarodowy Festiwal i Konkurs Arena Di Verona Oviedo Gitarowy „Śląska Jesień Gitarowa”, – Carinthischer Sommer, Villach – XIV Festival International de Musica Tychy – Internationales Brucknerfest, de Asturias, Gijon – II Międzynarodowy Festiwal St.Florian – XVII Semena de Musica do Corpus Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”, Częstochowa – XXVIII Międzynarodowy Festiwal Lucense, Lugo Muzyki Współczesnej „Warszawska – I Festival International de Musica – Międzynarodowy Festiwal „Muzyka Jesień” „Ciudad de Ubeda” w Starym Krakowie” – Festspiele, Berlin – „Wien Modern” 1993 – III Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”, – XXIIe Festival Tibor Varga, Sion- 1990 – „Wiener Musik-Sommer” Częstochowa Valais – XXIIIe Festival de Musique Française – „Janáčkův Maj ”, Ostrava 1986 – Auslandskulturtage, Fürth de La Chaise-Dieu – XXXVI Międzynarodowy Festiwal – Międzynarodowy Festiwal – XXXIII Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska „Warneńskie Lato Muzyczne”, Warna Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” Jesień” – I Międzynarodowy Festiwal i Konkurs – Międzynarodowy Festiwal „Muzyka Gitarowy „Śląska Jesień Gitarowa”, 1991 – „Janáčkův Maj ”, Ostrava w Starym Krakowie” Tychy – I Międzynarodowy Festiwal 1994 – IV Międzynarodowy Festiwal – XXIX Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”, Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”, Muzyki Współczesnej „Warszawska Częstochowa Częstochowa Jesień” – „Wiener Musik-Sommer” – Międzynarodowy Festiwal „Muzyka – Międzynarodowy Festiwal Muzyki – Międzynarodowy Festiwal „Muzyka w Starym Krakowie” Akordeonowej, Katowice w Starym Krakowie” – „Sagra Musicale Malatestiana”, 1987 – „Olomoucké Hudebni Járo” – XXVI Międzynarodowy Festiwal Rimini – „Janáčkův Maj”, Ostrava Oratoryjno-Kantatowy „Wratislavia – „Europa Pokoju”, Katowice Cantans” – Händel-Festspiele, Halle – Międzynarodowy Festiwal Gitarowy, – „Wiener Musik-Sommer” – Festival d’Art Lirique „Musiques au Żory coeur d’Antibes” – Festival du Beaujolais, Monsols – V Międzynarodowy Festiwal – XXXIV Międzynarodowy Festiwal – XXII Międzynarodowy Festiwal I Konkurs Gitarowy „Śląska Jesień Muzyki Współczesnej „Warszawska Gitarowa”, Tychy Oratoryjno-Kantatowy „Wratislavia Jesień” Cantans” 1995 – Festival de Berlioz, La Coté Saint- – XXXVIII Festival de Opera de La André – XXX Międzynarodowy Festiwal Coruňa Muzyki Współczesnej „Warszawska – Festiwal w Atenach Jesień” 1992 – XVII Międzynarodowy Festiwal „Światowe Dni Muzyki”, Warszawa – Polski Festiwal Muzyczny w Taipei 1988 – Auslandskulturtage, Fürth – Międzynarodowy Festiwal Majowy, – Międzynarodowy Festiwal „Muzyka – Printemps Culturel du Valenciennois, Brzeg w Starym Krakowie” Douchy Les Mines – Międzynarodowy Festiwal Muzyczny – XXX Międzynarodowy Festiwal – II Międzynarodowy Festiwal „Europejski Miesiąc Kultury”, Kraków Muzyki Oratoryjno-Kantatowej i Konkurs Gitarowy „Śląska Jesień „Wratislavia Cantans” – XXXIIIe Festival de La Mer, Sète Gitarowa”, Tychy 1997 – Międzynarodowy Festiwal Muzyczny, – XXXI Międzynarodowy Festiwal – Festival de Musique de St. Maximin Tisznof Muzyki Współczesnej „Warszawska – XXVe Festival de Musique Française 1998 – Międzynarodowy Festiwal „Janáčkův Jesień” de la Chaise-Dieu Maj” , Ostrava 1989 – 13os Encontras Gulbenkian de – XXVII Międzynarodowy Festiwal – XXXIII Międzynarodowy Festiwal Música Contemporánea, Lisboa Oratoryjno-Kantatowy „Wratislavia Oratoryjno-Kantatowy „Wratislavia – Feira International de Lisboa Cantans” Cantans” – XIII Festival International de Música – XXXV Międzynarodowy Festiwal – VII Międzynarodowy Festiwal Algarve, Faro Muzyki Współczesnej „Warszawska i Konkurs Gitarowy „Śląska Jesień Jesień” – Festival International de Teatro- Gitarowa”, Tychy Musica-Danza, Zaragoza

265 1999 – IX Międzynarodowy Festiwal in Musica”, Bielsko-Biała- 2003 – Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”, Aleksandrowice „Schubertiade”, Dörzbach Częstochowa – II Międzynarodowy Festiwal „Dni – Międzynarodowy Festiwal Muzyki – Międzynarodowy Festiwal i Konkurs Muzyki Organowej”, Gliwice Kameralnej, Český Krumlov Zespołów Kameralnych „Ghitaralia”, – X Międzynarodowy Festiwal Muzyki – Międzynarodowy Festiwal Muzyki Przemyśl Wokalnej „Viva il Canto”, Cieszyn Sakralnej na Podbeskidziu „Sacrum – VIII Międzynarodowy Festiwal – XLIV Międzynarodowy Festiwal in Musica”, Bielsko-Biała Muzyki Wokalnej „Viva il Canto”, Muzyki Współczesnej „Warszawska – Aleksandrowice Cieszyn Jesień” – XXXVIIII Międzynarodowy Festiwal 2000 – Międzynarodowy Festiwal Muzyki – Międzynarodowy Festiwal Muzyki Oratoryjno- Kantatowej Sakralnej, Brno Oratoryjno-Kantatowy „Wratislavia „Wratislavia Cantans” – XLIII Międzynarodowy Festiwal Cantans” 2004 – Europejski Festiwal im. Jana Kiepury Muzyki Współczesnej „Warszawska 2002 – „Polacos” – Obchody Roku Polskiego w Krynicy Górskiej Jesień” w Hiszpanii, Madrid, Barcelona – Międzynarodowy Festiwal „Muzyka – Międzynarodowy Festiwal – Międzynarodowy Festiwal w Starym Krakowie” Oratoryjno-Kantatowy „Wratislavia „Schubertiade”, Dörzbach – Międzynarodowy Festiwal Cantans” – XII Międzynarodowy Festiwal Oratoryjno-Kantatowy „Wratislavia 2001 – Międzynarodowy Festiwal Muzyki Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”, Cantans” Sakralnej na Podbeskidziu „Sacrum Częstochowa

Festiwale ogólnopolskie i regionalne

1947 – Festiwal Muzyki Słowiańskiej, – IV Polski Festiwal Skrzypcowy im. – XI Polski Festiwal Skrzypcowy im. Katowice Grażyny Bacewicz, Częstochowa Grażyny Bacewicz, Częstochowa – Miesiąc Polsko-Radzieckiej Wymiany 1972 – V Polski Festiwal Skrzypcowy im. 1979 – XII Polski Festiwal Skrzypcowy im. Kulturalnej, Katowice Grażyny Bacewicz, Częstochowa Grażyny Bacewicz, Częstochowa – I Tydzień Kultury Śląskiej, Katowice 1973 – Dni Muzyki Organowej, Katowice – I Festiwal Laureatów 1948 – II Tydzień Kultury Śląskiej, Katowice 1974 – VII Polski Festiwal Skrzypcowy im. Międzynarodowych Konkursów Muzycznych, Katowice 1949 – Festiwal Muzyki Ludowej, Katowice Grażyny Bacewicz, Częstochowa – XII Bydgoski Festiwal Muzyczny – „Poznańska Wiosna Muzyczna”– 1951 – I Festiwal Muzyki Polskiej, Katowice Festiwal Polskiej Muzyki 1955 – II Festiwal Muzyki Polskiej, Katowice – IX Wrocławski Festiwal Polskiej Współczesnej, Poznań Muzyki Współczesnej 1962 – Festiwal Chórów Polskich, Poznań 1980 – XV Wrocławski Festiwal Polskiej – „Panorama XXX-Lecia”, Warszawa 1963 – II Festiwal Kompozytorów Ziem Muzyki Współczesnej Zachodnich, Wrocław 1975 – Dni Muzyki Organowej, Katowice – II Festiwal Laureatów 1964 – Festiwal Muzyki Polskiej, Bydgoszcz – VIII Polski Festiwal Skrzypcowy im. Międzynarodowych Konkursów Grażyny Bacewicz, Częstochowa – III Wrocławski Festiwal Polskiej Muzycznych, Katowice Muzyki Współczesnej 1976 – IX Polski Festiwal Skrzypcowy im. – „Opolskie Dni Oratoryjne” - Festiwal Grażyny Bacewicz, Częstochowa 1965 – IV Wrocławski Festiwal Polskiej Muzyki Oratoryjnej Muzyki Współczesnej – XI Wrocławski Festiwal Polskiej 1981 – III Festiwal Laureatów Muzyki Współczesnej 1966 – V Wrocławski Festiwal Polskiej Międzynarodowych Konkursów Muzyki Współczesnej 1977 – X Polski Festiwal Skrzypcowy im. Muzycznych, Katowice Grażyny Bacewicz, Częstochowa 1967 – Bytomski Festiwal Muzyczny 1982 – X „Opolskie Dni Oratoryjne”– „Mulimare” – Dni Muzyki Organowej, Katowice Festiwal Muzyki Oratoryjnej 1968 – VI Wrocławski Festiwal Polskiej – II Festiwal „Młodzi Muzycy – XV Polski Festiwal Skrzypcowy im. Muzyki Współczesnej Młodemu Miastu”, Stalowa Wola Grażyny Bacewicz, Częstochowa 1969 – Dni Muzyki Organowej, Katowice 1978 – XIII Dni Muzyki im. Henryka – IV „Wieczory u Telemanna”, Pszczyna Wieniawskiego, Szczawno-Zdrój – Dni Kultury Radzieckiej, Katowice – „Festiwal Młodych Talentów”, Tarnów 1971 – Dni Muzyki Organowej, Katowice

266 1983 – XVI Polski Festiwal Skrzypcowy im. – „Opolski Festiwal Muzyki – IX Festiwal „Śląskie Dni Muzyki Grażyny Bacewicz, Częstochowa Oratoryjnej” Współczesnej”, Katowice 1984 – „Poznańska Wiosna Muzyczna” – XV „Wieczory u Telemanna”, – VIII Festiwal Muzyki Kameralnej – Festiwal Polskiej Muzyki Pszczyna „Kwartet Śląski i Jego Goście Współczesnej 1994 – III „Dni Muzyki i Teatru”, Poznań w Pałacu w Rybnej”, Tarnowskie Góry-Katowice – „Opolskie Prezentacje Młodych – Ogólnopolski Turniej Chórów Muzyków” „Legnica Cantat” 2001 – IX Festiwal Muzyki Kameralnej – „Opolski Festiwal Muzyki „Kwartet Śląski i Jego Goście – „Ars Cameralis Silesiae Superioris” – w Pałacu w Rybnej” , Oratoryjnej” Górnośląski Festiwal Kameralistyki, – VI „Wieczory u Telemanna”, Pszczyna Katowice Tarnowskie Góry-Katowice 1985 – VI „Zamojskie Dni Muzyki” – „Europa Pokoju” – Dni Dziedzictwa 2002 – VI Festiwal Kompozytorów Polskich, Bielsko-Białą – „Dni Kultury Radzieckiej”, Katowice Europejskiego, Katowice – VI Festiwal „Śląskie Dni Muzyki – X Festiwal „Śląskie Dni Muzyki – „Dni Muzyki im.Henryka Współczesnej”, Katowice Wieniawskiego”, Szczawno-Zdrój Współczesnej”, Katowice – „Gaude Fest”, Ustroń – X Festiwal Muzyki Kameralnej – Muzyczny Festiwal w Łańcucie „Kwartet Śląski i Jego Goście – „Musica Polonica Nova” – Wrocławski – „Mikołowskie Dni Muzyki” w Pałacu w Rybnej”, Festiwal Polskiej Muzyki 1995 – „Ars Cameralis Silesiae Superioris” – Tarnowskie Góry-Katowice Współczesnej Górnośląski Festiwal Kameralistyki, Katowice – Rudzka Jesień Kulturalna, Ruda – II Festiwal „Śląskie Dni Muzyki Śląska Współczesnej”, Katowice – Festiwal Młodych Talentów, Tarnów 2003 – XXV „Wieczory u Telemanna”, 1986 – XXIX Polski Festiwal Skrzypcowy im. 1996 – „Mikołowskie Dni Muzyki” Pszczyna Grażyny Bacewicz, Częstochowa – VII Festiwal „Śląskie Dni Muzyki – Muzyczny Festiwal w Łańcucie – VIII „Wieczory u Telemanna”, Współczesnej”, Katowice Pszczyna – „Śląska Jesień Organowa” w Powiecie 1997 – „Mikołowskie Dni Muzyki” Bieruńsko-Lędzińskim, Lędziny- – III Festiwal „Śląskie Dni Muzyki – Festiwal Wiolinistyki Im. Bronisława Hołdunów Współczesnej”, Katowice Hubermana, Częstochowa – XI Festiwal Muzyki Kameralnej 1987 – XX Polski Festiwal Skrzypcowy im. – XIX „Wieczory u Telemanna”, „Kwartet Śląski i Jego Goście Grażyny Bacewicz, Częstochowa Pszczyna w Pałacu w Rybnej”, Tarnowskie – IX „Wieczory u Telemanna”, Pszczyna 1998 – III Festiwal Kompozytorów Polskich, Góry-Katowice 1988 – X „Wieczory u Telemanna”, Pszczyna Bielsko-Biała – VII Festiwal Kompozytorów Polskich, – V Festiwal „Śląskie Dni Muzyki – „Mikołowskie Dni Muzyki”, Mikołów Bielsko-Biała Współczesnej”, Katowice – VIII Festiwal „Śląskie Dni Muzyki 2004 – X Jubileuszowy Festiwal Muzyczny 1989 – „Prezentacje Młodych Muzyków”, Współczesnej”, Katowice im. Krystyny Jamroz w Busku-Zdroju Opole – „Ars Cameralis Silesiae Superioris” – IX Festiwal Kompozytorów Polskich, – XI „Wieczory u Telemanna”, Pszczyna – Górnośląski Festiwal Kameralistyki, Bielsko – Biała 1990 – „Musica Polonica Nova” - Katowice – Dni Muzyki Organowej i Kameralnej Wrocławski Festiwal Polskiej Muzyki 1999 – „Musica Sacra” – Festiwal Muzyki w Olkuszu Współczesnej Sakralnej, Skoczów – XI Festiwal „Śląskie Dni Muzyki – XII „Wieczory u Telemanna”, – Ogólnopolski Turniej Chórów Współczesnej”, Katowice Pszczyna „Legnica Cantat” – XII Festiwal Muzyki Kameralnej – „Mikołowskie Dni Muzyki”, Mikołów – „Mikołowskie Dni Muzyki” „Kwartet Śląski i Jego Goście w Radiu 1991 – XIII „Wieczory u Telemanna”, – IV Festiwal Kompozytorów Polskich, Katowice” Pszczyna Bielsko-Biała 1992 – „Majowy Festiwal Muzyczny”, Brzeg 2000 – „Musica Polonica Nova” – Wrocławski – XIV „Wieczory u Telemanna”, Festiwal Polskiej Muzyki Pszczyna Współczesnej 1993 – „Ars Cameralis Silesiae Superioris” – „Mikołowskie Dni Muzyki” – Górnośląski Festiwal Kameralistyki, – V Festiwal Kompozytorów Polskich, Katowice Bielsko-Biała

267

Filharmonia Śląska 1945-2004

Dyrektorzy Dyrygenci Koncertmistrzowie Zespoły kameralne

269 Filharmonia Śląska 1945-2004

Dyrektorzy, zastępcy dyrektorów i kierownicy artystyczni

Jan Niwiński dyrektor: marzec 1945 – 30.09.1947 Mieczysław Kossewski zastępca dyrektora: 1.07.1947 – 31.07.1949 Witold Krzemieński dyrektor: 1.10.1947 – 31.03.1949 Stanisław Skrowaczewski 1.09.1949 – 31.08.1953 Włodzimierz Stahl delegat Ministerstwa Kultury i Sztuki: 1.04 1949 – 31.08.1949 dyrektor: 1.09.1949 – 28.02.1953 Jan Dunikowski p.o. dyrektora: 01.03.1953 – 30.09.1954 Leon Świątkowski dyrektor: 1.10.1954 – 30.04.1962 Władysław Kamiński dyrektor: 1.05.1962 – 18.03.1976 Edward Szyksznia dyrektor: 16.06.1976 – 14.06.1979 Marian Bukowski dyrektor: 15.06.1979 – 30.06.1982 Karol Stryja kierownik artystyczny: 1.09.1953 – 31.08.1979 dyrektor artystyczny: 1.09.1979 – 30.06.1982 dyrektor naczelny i artystyczny: 1.07.1982 – 31.08.1990 Lesław Sokorski zastępca dyrektora: 1.07.1982 – 10.01.1993 Jerzy Swoboda dyrektor naczelny i artystyczny: 1.09.1990 – 31.03.1998 Bogusław Baczewski zastępca dyrektora: 11.01.1993 – 5.12.1994 Lesław Sokorski główny specjalista d/s administracyjno-organizacyjnych: 6.12.1994 – 31.12.1995 Józef Jędrysik zastępca dyrektora: 1.01.1996 – 31.12.1996 Marian Bukowski zastępca dyrektora: 8.01.1997 – 8.08.1997 Andrzej Gościniak zastępca dyrektora: 8.08.1997 – 5.01.1998 p.o. dyrektora: 6.01.1998 – 17.05.1998 Marian Bukowski dyrektor: 18.05.1998 – 30.06.2000 Mirosław J.Błaszczyk dyrektor artystyczny: 18.05.1998 – nadal Marian Bukowski główny specjalista d/s administracyjno-organizacyjno-finansowych: 1.07.2000 – 28.02.2001 Mirosław J.Błaszczyk zastępca dyrektora i dyrektor artystyczny: 1.07.2001 – nadal Małgorzata Sznicer dyrektor d/s impresariatu: 17.04.2001 – 31.12.2002 Grażyna Szymborska dyrektor: 1.03.2001 – nadal

Kierownicy artystyczni zespołów

Jan W. Hawel kierownik artystyczny Śląskiej Orkiestry Kameralnej: 1.04.1981 – nadal Jan Wojtacha kierownik artystyczny Chóru Filharmonii Śląskiej: 1.05.1974 – 31.07.2004 Waldemar Sutryk kierownik artystyczny Chóru Filharmonii Śląskiej: 1.09.2004 – nadal

270 Dyrygenci

Jan Niwiński marzec 1945 – 30.09.1947 Anatol Zarubin 1.09.1945 – 31.08.1946 Witold Krzemieński 20.08.1946 – 30.08.1949 Juliusz Schreyer 1.09.1948 – 31.08.1949 Marian Lewandowski 1.08.1949 – 31.07.1952 Stanisław Skrowaczewski 15.08.1949 – 31.12.1953 Karol Stryja 15.09.1951 – 31.08.1990 Krzysztof Missona 1.07.1952 – 31.08.1953 Karol Strzempa (Karol Anbild) 1.09.1953 – 31.07.1954 Danuta Kołodziejska 1.08.1954 – 31.11.1955 Zdzisław Szostak 1.02.1955 – 31.08.1958 Andrzej Markowski 1.09.1955 – 30.09.1959 Napoleon Siess 1.09.1958 – 31.10.1963 Michał Baranowski 15.08.1962 – 8.12.1963 Czesław Płaczek 1.08.1964 – 31.07.1966 1.02.1985 – 31.08. 1991 Renard Czajkowski 1.08.1965 – 31.07.1966 Piotr Warzecha 1.09.1972 – 31.08.1978 Jerzy Salwarowski 1.09.1978 – 31.12.1984 Jerzy Kosek 1.09. 1985 – 31.08.1990 Mirosław J. Błaszczyk 15.10.1987 – 30.06.1990; 18.05.1998 – nadal Jerzy Swoboda 1.09.1990 – 31. 08. 1998 Jan Wojtacha kierownik artystyczny, I dyrygent Chóru: 1.05.1974 – 31.07.2004 Mirosława Knapik II dyrygent Chóru: 1.10.1989 – 30.09.1990 Józef Zimnik II dyrygent Chóru: 1.05.1978 – 31.08.1989 Waldemar Sutryk kierownik artystyczny, I dyrygent Chóru: 1.09.2004 – nadal

Kierownicy artystyczni i dyrygenci

Anatol Zarubin 1.09.1945 – 19.08.1946 Witold Krzemieński 20.08.1946 – 31.08.1949 Stanisław Skrowaczewski 1.09.1949 – 31.10.1953 Karol Stryja kierownik artystyczny, I dyrygent: 1.11.1953 – 31.08.1979 dyrektor artystyczny: 1.09.1979 – 30.06.1982 dyrektor naczelny i artystyczny: 1.07.1982 – 31.08.1990 Jerzy Swoboda dyrektor naczelny i artystyczny: 1.09.1990 – 31.03.1998 Mirosław J. Błaszczyk dyrektor artystyczny: 18.05.1998 – 30.06.2001; zastępca dyrektora i dyrektor artystyczny: 1.07.2001 – nadal

271 Koncertmistrzowie Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Śląskiej od marca 1945 roku

I Skrzypce Jan Dworakowski koncertmistrz: 15.03.1945 – 31.08.1951 Lesław Simon koncertmistrz: 01.09.1951 – 30.04.1953 Ryszard Fastnacht koncertmistrz: 01.05.1954 – 31.08.1955 Paweł Święty koncertmistrz: 01.09.1955 – 30.09.1989 Andrzej Rozmarynowicz koncertmistrz: 01.09.1955 – 31.08.1968 Zofia Bortel koncertmistrz: 01.09.1968 – 31.12.1995 Stanisław Łukowski koncertmistrz: 01.09.1968 – 31.08.1973 Eugeniusz Pawełek koncertmistrz: 01.10.1989 – nadal Adam Wagner koncertmistrz: 01.09.1992 – nadal

Wiolonczela Konstanty Borzyk 01.03.1945 – 30.06.1945 Aleksander Wolski 01.07.1945 – 31.01.1965 Bernard Polok 01.02.1965 – nadal Franciszek Skóra 01.09.1999 – nadal

Zespoły kameralne muzyków Filharmonii Śląskiej – wybór

Orkiestra Kameralna Filharmonii Śląskiej Helmuth Bittner – wiolonczela Kwintet Instrumentów Dętych Dyrygenci: Andrzej Markowski, Karol Stryja, Józef Brejza – waltornia Franciszek Hojka – flet Andrzej Rozmarynowicz Adam Przybyła – waltornia Andrzej Mozel – obój Paweł Roczek – klarnet Zespół Kameralny Filharmonii Śląskiej Sekstet Filharmonii Śląskiej Józef Brejza – waltornia Paweł Święty – I skrzypce Wiktor Osadzin – fagot Śląska Orkiestra Kameralna Jerzy Pawlak – II skrzypce Kierownik Artystyczny, dyrygent Piotr Maszczyk – altówka Kwintet Instrumentów Dętych – Jan Wincenty Hawel Józef Brejza – waltornia Antoni Róg – flet Alfred Kasprzok – waltornia Franciszek Hanke – obój Big Band Filharmonii Śląskiej Mieczysław Dziendziel – kontrabas Antoni Kasperek – klarnet Kierownik i dyrygent – Joachim Baron Jan Jeżewski – waltornia Zespół Instrumentalny „Divertimento” Zygmunt Tlatlik – fagot Oktet Filharmonii Śląskiej Andrzej Laburda – I skrzypce 1963 – I nagroda w Ogólnopolskim Adam Szlęzak – obój Eryk Taubic – II skrzypce Konkursie Zespołów Instrumentów Marek Limanowski – obój Jan Gorol – wiolonczela Dętych w Warszawie Krzysztof Zbijowski – klarnet Józef Klyta – flet, organy elektroniczne Czesław Kasperek – klarnet Paweł Milejski – perkusja Kwintet Instrumentów Dętych Tadeusz Łukosz – fagot Irena Majnusz – fortepian Antoni Róg – flet Cezary Kowalski – fagot Edward Głosz – obój Jerzy Ślęzak – waltornia Kwintet Instrumentów Dętych Antoni Kasperek – klarnet Joachim Nowak – waltornia Franciszek Hojka – flet Antoni Słota – waltornia Andrzej Mozel – obój Stanisław Krok – fagot Sekstet Filharmonii Śląskiej Paweł Roczek – klarnet Paweł Święty – I skrzypce Emil Wiśniowski – waltornia Śląski Kwintet Dęty Waldemar Perzyński – II skrzypce Wiktor Osadzin – fagot Jerzy Sojka – flet Piotr Maszczyk – altówka Wenancjusz Szołtysik – obój

272 Tadeusz Reimer – klarnet Zespół Smyczkowy „Divertimento” Kwartet Smyczkowy Śląskiej Joachim Nowak – waltornia Adam Wagner – I skrzypce Orkiestry Kameralnej Tadeusz Łukosz – fagot Jacek Widera – II skrzypce od 2000 roku – Kwartet Witold Szulakowski – altówka Kameralistów Śląskich Kwintet Instrumentów Dętych Jan Gorol – wiolonczela Dariusz Zboch – I skrzypce Grażyna Zbijowska – flet Piotr Rurański – kontrabas Waldemar Staniczek – II skrzypce Adam Szlęzak – obój Krzysztof Wróbel – altówka Krzysztof Zbijowski – klarnet Kwintet Smyczkowy Jacek Gwizdoń – wiolonczela Joachim Nowak – waltornia Kameralistów Śląskich Tadeusz Łukosz – fagot Dariusz Zboch – I skrzypce I Kwartet Koncertmistrzów Waldemar Staniczek – II skrzypce Adam Wagner – I skrzypce Kwintet Instrumentów Dętych Krzysztof Wróbel – altówka Eugeniusz Pawełek – II skrzypce Wojciech Kaczkowski – trąbka Jacek Gwizdoń – wiolonczela Mieczysław Dancewicz – altówka Maciej Mzyk – trąbka Krzysztof Korzeń – kontrabas Bernard Polok – wiolonczela Jerzy Ślęzak – waltornia Bohdan Wantuła – puzon Zespół Perkusyjny Filharmonii Śląskiej II Kwartet Koncertmistrzów Marek Ozioro – tuba Eugeniusz Waloszczyk Adam Wagner – I skrzypce Roman Paszek Eugeniusz Pawełek – II skrzypce Silesian Brass Quintett Albert Orendorz Mieczysław Dancewicz – altówka Wojciech Kaczkowski – trąbka Paweł Milejski Franciszek Skóra – wiolonzcela Maciej Mzyk – trąbka Jacek Kozłowski Jerzy Ślęzak – waltornia Kwartet Smyczkowy „Da Camera” Grzegorz Kurowski – puzon Kwartet Smyczkowy Andrzej Rudny – I skrzypce Marek Ozioro – tuba Ludwik Radek – I skrzypce Michał Siwy – II skrzypce Jerzy Bielak – II skrzypce Tomasz Stochniol – altówka Kwintet Fortepianowy Emil Wybraniec – altówka Katarzyna Biedrowska – wiolonczela Andrzej Mozel – obój Bernard Polok – wiolonczela Paweł Roczek – klarnet Kwartet Instrumentów Dętych Józef Brejza – waltornia Kwartet Smyczkowy Andrzej Mozel – obój Wiktor Osadzin – fagot Paweł Święty – I skrzypce Paweł Roczek – klarnet Karol Procner – fortepian Jerzy Pawlak – II skrzypce Józef Brejza – waltornia Piotr Maszczyk – altówka Wiktor Osadzin – fagot Kwintet Smyczkowy „Opty” Helmuth Bittner – wiolonczela Jerzy Pawlak – I skrzypce Kwartet Instrumentów Dętych Gerard Sładkowski – II skrzypce Kwartet Smyczkowy Wenancjusz Szołtysik – obój Eugeniusz Pajączek – altówka Andrzej Rozmarynowicz – I skrzypce Tadeusz Reimer – klarnet Harald Zotscher – wiolonczela Jerzy Bielak – II skrzypce Joachim Nowak – waltornia Andrzej Woźnikowski – kontrabas Emil Wybraniec – altówka Tadeusz Łukosz – fagot Bernard Polok – wiolonczela Kwintet Smyczkowy Kwartet Puzonistów Andrzej Laburda – I skrzypce Kwartet Smyczkowy Leon Cioska Eryk Taubic – II skrzypce Andrzej Rozmarynowicz – I skrzypce Józef Konwisorz Witold Szulakowski – altówka Tadeusz Świąć – II skrzypce Wincenty Głowaty Jan Gorol – wiolonczela Emil Wybraniec – altówka Mikołaj Przybyła Piotr Rurański – kontrabas Bernard Polok – wiolonczela Kwartet Waltornistów Kwintet Smyczkowy Kwartet Smyczkowy im. M. Spisaka Antoni Słota Adam Wagner – I skrzypce Andrzej Rozmarynowicz – I skrzypce Stefan Grzegorzek Jacek Widera – II skrzypce Lidia Strzelecka – II skrzypce Joachim Nowak Witold Szulakowski – altówka Emil Wybraniec – altówka Jerzy Ślęzak Jan Gorol – wiolonczela Bernard Polok – wiolonczela Piotr Rurański – kontrabas

273 Kwartet Waltornistów Stefan Grzegorzek Joachim Nowak Leszek Salwa Jerzy Ślęzak

Kwartet „Flautato” Andrzej Staciwa – flet Ryszard Słapik – skrzypce Joanna Botor – altówka Jerzy Szkopek – wiolonczela

Zespół Perkusyjny Filharmonii Śląskiej Paweł Milejski Franciszek Osadzin Zbigniew Bąk Ewa Jeruzal – fortepian

Trio Fortepianowe Paweł Roczek – klarnet Piotr Maszczyk – altówka Karol Procner – fortepian

Trio Fortepianowe Andrzej Rozmarynowicz – skrzypce Aleksander Wolski – wiolonczela Karol Procner – fortepian

Trio Stroikowe Edward Głosz – obój Antoni Kasperek – klarnet Antoni Mickiewicz – fagot

Trio Skrzypcowo-Organowe Aleksandra Pawełek-Zaborny – skrzypce Eugeniusz Pawełek – skrzypce Witold Zaborny – organy

Duet Skrzypcowy Paweł Święty Edward Londzin

274 Artyści występujący w koncertach Filharmonii Śląksiej

Dyrygenci Soliści Zespoły

275 Artyści występujący w koncertach Filharmonii Śląksiej

Dyrygenci polscy

Andrzej Affeltowicz Zygmunt Hassa Kazimierz Majeran Janusz Ambros Jan Wincenty Hawel Jerzy Maksymiuk Karol Anbild (Strzempa) Karol Hławiczka Artur Malawski Michał Baranowski Anna Idzikowska-Guzy Stefan Marczyk Wojciech Barczyński Andrzej Jakubowski Andrzej Markowski Joachim Baron Franciszek Janicki Jerzy Matula Arkadiusz Basztoń Bohdan Jarmołowicz Juliusz Michalski Andrzej Bereżyński Artur Jaroń Wojciech Michniewski Augustyn Bloch Leon Jelonek Grzegorz Mierzwiński Mirosław Jacek Błaszczyk Robert Kabara Krzysztof Missona Jacek Boniecki Edmund Kajdasz Jerzy Młodziejowski Andrzej Borejko Włodzimierz Kamirski Kazimierz Morski Łukasz Borkowski Małgorzata Kaniowska Wojciech Mrozek Łukasz Borowicz Jacek Kaspszyk Norbert Mucha Juliusz Borzym Jerzy Katlewicz Marcin Nałęcz-Niesiołowski Konrad Bryzek Szymon Kawalla Adam Natanek Tomasz Bugaj Józef Klimanek Michał Nesterowicz Edward Bury Mirosława Knapik Maciej Niesiołowski Zdzisław Bytnar Jerzy Kołaczkowski Jan Niwiński Szymon Bywalec Danuta Kołodziejska Bogdan Olędzki Tomasz Chmiel Adam Kopyciński Włodzimierz Ormicki Bernard Chmielarz Włodzimierz Korcz Czesław Orsztynowicz Sławomir Chrzanowski Paweł Osuchowski Zbigniew Chwedczuk Jerzy Korfanty Jerzy Pawlak Andrzej Cwojdziński Jerzy Kosek Krzysztof Penderecki Renard Czajkowski Paweł Kotucha Mirosław Perz Henryk Czyż Augustyn Kozioł Irena Pfeiffer Bogusław Dawidow Jacek Kraszewski Wiesław Pieregorólka Piotr Dąbrowski Agnieszka Kreiner Marek Pijarowski Henryk Debich Jan Krenz Czesław Płaczek Rafał Jacek Delekta Kazimierz Kryza Janusz Powolny Krzesimir Dębski Witold Krzemieński Janusz Przybylski Agnieszka Duczmal Marek Kudlicki Paweł Przytocki Antoni Duda Jerzy Kukla Stefan Rachoń Jan Dworakowski Faustyn Kulczycki Józef Radwan Michał Dworzyński Zygmunt Kurz Wojciech Rajski Zbigniew Dymmek (Dymek) Lucjan Laprus Roman Rewakowicz Krzysztof Dziewięcki Aleksander Lasoń Arnold Rezler Elżbieta Faściszewska-Lejczak Zygmunt Latoszewski Jacek Rogala Piotr Gajewski Bolesław Lewandowski Włodzimierz Romanowski Stanisław Gałoński Marian Lewandowski Witold Rowicki Mieczysław Gawroński Czesław Lewicki Ludomir Różycki Emil Gielnik Marian Lida Zdenko Karol Rund Stanisław Głowacki Tomasz Lida Zygmunt Rychert Bogdan Gola Jarosław Lipke Franciszek Ryling Zbigniew Goncarzewicz Krystyna Lubos Jerzy Salwarowski Zdzisław Górzyński Witold Lutosławski Robert Satanowski Czesław Grabowski Roman Mackiewicz Wojciech Sąkól Stanisław Hadyna Bogusław Madey Juliusz Schreyer

276 Jerzy Semkow Anna Szostak Józef Wiłkomirski Tadeusz Serafin Zdzisław Szostak Kazimierz Wiłkomirski Napoleon Siess Jerzy Szurbak Stanisław Wisłocki Stanisław Skrowaczewski Włodzimierz Szymański Antoni Wit Mariusz Smolij Karol Teutsch Marek Witkowski Wojciech Smyk (Smykowski) Marek Tracz Bohdan Wodiczko Jan Stanienda Maria Tunicka Tadeusz Marian Wojciechowski Zbigniew Staniszewski Danuta Uhl Jan Wojtacha Stefan Marian Stoiński Jan Walczyński Fred Wojtan Andrzej Straszyński Jadwiga Maria Wandinger Sławomir A. Wróblewski Olgierd Straszyński Aleksander Warykiewicz Anatol Zarubin Tadeusz Strugała Piotr Warzecha Jan Miłosz Zarzycki Karol Stryja Antoni Wicherek Barbara Zielonka Stefan Stuligrosz Tadeusz Wicherek Ryszard Zimak Piotr Sułkowski Henryk Wicherek Krystian Zimerman Grzegorz Sutt Piotr Wierzchałek Andrzej Zubek Jerzy Swoboda Piotr Wijatkowski Zygmunt Szczepański Tadeusz Wilczak

Dyrygenci zagraniczni

Hermann Abendroth Kim Byung Hwa Richard Edlinger Yasushi Akamatsu Pedro Ignacio Calderon Stephen Ellery Nikołaj Aleksiejew Massimiliano Caldi Ahmed El Saedi Karsten Andersen Christoph Campestrini Miklos Erdelyi Napoleon Annovazzi Aurelio Cannonici Achim Fiedler Nikołaj Anosow Vanco Čavdarski Joseph Firszt Theodore Antoniov Friedrich Cerha Claus Peter Flor Bruno Aprea Aram Chaczaturian José Maria Florêncio Júnior Henri Arends Philippe de Chalendar Udo Follert Nurhan Arman Paul-Elliot Cobbs Mark Foster Franco Autori José Maria Cervera Collado Patrick Fournillier Mircea Basarab Pierre Colombo Carlo Franci Eric Bauer Josif Conta Gedeon Frater Walter Beck Mircea Cristescu Paul Freeman Roberto Benzi Josef Daniel Sten Frykberg Reymond Berney Dennis Russel Davies Hermann Furthmoser Miloslav Bervid Zdeněk Dejmek Ervin Gabrysch (Gabrysz) Jacques Besson Victor Desarzens Carl von Garaguly Zdenek Bilek Antonin Devatý Sir Alexander Gibson Robert Black Paul Heinz Dittrich Michael Gielen Herbert Blomstedt Aleksander Dmitriew Hans Gierster Igor Błażkow Juozas Domarkas Emil Glawanakow Silvio Bombardelli Franco Donatoni Hans Goetz Heinz Bongartz Edgar Doneux Petr Grabovský Daniel Boulogne Weiss Doubell Hans Graf Edgar J. Braun Per Dreier Agnes Grossmann Andreas Brockman (Andrzej Weronika Dudarowa Sir Charles Groves Rozmarynowicz) Ogan Durian Eduardo Guarnieri Sverre Bruland Sergiej Durko Adolf Fritz Guhl Constantin Bugeanu Reymond Edlinger Shinik Hahm

277 Eifred Eckart Hansen Erwin Lukacs Volker Rhode Tomas Hanuš Aleksander Łazariew Hugo Rignold Sidney Harth Jan A. Mac Millan Helmuth Rilling Michi Hayashi Fritz Mahler Mendi Rodan Georg Hörtnagel Peter Marchbank Ljubomir Romansky Samo Hubad Stojan Marew Gennadij Rożdiestwienskij Jan Hugo Huss Iwan Marinow Alfred Salten Konstantin Iliew Luciano di Martino Jewgienij Samoiłow Chikara Imamura Aleksandar Marković Thomas Sanderling Marko Ivanović Salvador Mas Francisco Savin A. Iwanow Kurt Masur Volker Schmidt-Gertenbach Konstantin Iwanow Vladimir Matej Jens Schröder Mladen Jagust Libor Mathauser Wolfgang Schuchbaur Jean-Louis Jam Roman Matsow Peter Schwarz Christian Janetzky Rudolf Mauersberger Georges Sebastian Arwid Jansons Hermann Max Uri Segal Maris Jansons Uri Mayer Leif Segerstam Anders Jansson Zubin Mehta Edgar Seipenbusch Paul Jean Sheldon Morgenstern Helmuth Seydelmann Vacláv Jiraček Fritz Müller Lothar Seyfarth Carl Johnston Hans Müller-Kray Hidehiro Shindori David Lloyd Jones Peter Mura Eduard Sierow Miron Jusypowicz Jacques Murgier Mariano Drago Sijanec Arnold Kac Timur Mynbajew Ruben Silva Dżansug Kachidze John Neschling Władi Simeonow Okko Kamu Vaclav Neumann Emil Simon Herbert Kegel Ignacy Neumark Jurij Simonow Jeno Kennesey Udo Nissen Wasilij Sinajskij Fahrettin Kerimov Jaromir Nohejl George Singer Ischi Eto Kimbo Georgij Notew Ladislaw Slovák Vladimir Kiradjiev Atsushi Nukii Václav Smetáček Alois Klima Mitsuyoshi Oikawa Jaroslav Soukup Franc Klinar Charles Olivieri Munroe Radivoj Spasič Christian Kluttig Eugene Ormandy Ivo Stajcer Dieter Kober Roberto Paternostro Robert Stankovský Helmut Koch Colman Pearce Wasyl Stefanow Olaf Koch Dobrin Petkow William Steinberg Balázs Kocsár Jiři Pinkas Heinrich Steiner Anton Kolar Modestas Pitrenas Daniel Steinfeld Thomas Koncz Emmanuel Plasson Daniel Sternfeld Kirył Kondraszyn Paul Popescu David Stock Miloš Konvalinka Sasza Popow Todor Stojkow András Koródy Gennadij Prowatorow Leopold Stokowski Karel Kostera Rusłan Rajczew Joel Eric Suben Tomas Koutnik Ludovit Rajter Makoto Suehiro Carl Rune Larsson Kurt Rapf Adrian Sunshine György Lehel Eliodor Rau Maurice Suzan Towij Lifszyc Clarence Raybould Antoni Szarojew Pyoung Yong Lim Ingo Ernst Reihl George Szell Leon Lovett Hugues Reiner Maksym Szostakowicz Fernando Lozano William D. Revelli Arturo Tamayo Michael Luig Bystřik Režucha Gianpiero Taverna

278 Ilia Temkow Jeroen Vermeulen Gerard Wilgowicz A.L. André Thiriét Peter Vronský Aleksander Władigerow George Thymis Børge Wagner Kurt Wöss Alois Tiahan Robert Wagner Takuo Yuasa Peter Tiboris Jiři Waldhans Anton Zapf André de Tollenaere Jin Wang Carlo Zecchi Otakar Trhlik Akeo Watanabe Wiktoria Zhadko James Tuggle Andrew Lloyd Webber Robert Ziegler Milivoj Uzelač Bruno Weil Michael Zilm Jan Valta Andreas Weiss Richard Zimmer Gilbert Varga Rudolf Werthen Tibor Varga Johannes Wildner

Pianiści polscy

Stefania Allinówna Andrzej Czajkowski Michał Goławski Krystyna Andrzejewska Maria Czarnecka Anna Górecka Zofia Antes Halina Czerny-Stefańska Stanisław Górecki Renata Augustyniak Ilona Dambok Tamara Granat Kiejstut Bacewicz Janusz Dolny Adam Greń Magdalena Baczewska Joanna Domańska Lidia Grychtołówna Teresa Baczewska Iwona Domerecka Aleksandra Gryczka Ryszard Bakst Jan Drath Janusz Grzelązka Sabina Balczarczyk Nina Drath Adam Harasiewicz Piotr Banasik Marek Drewnowski Benon Hardy (Bernard Biegoń) Paweł Baryła Beata Drzewiecka Ewa Hentosz Janina Baster Jarosław Drzewiecki Barbara Hesse-Bukowska Andrzej Bereżyński Stanisław Drzewiecki Jan Hoffman Jan Bereżyński Zbigniew Drzewiecki Alina Hojnacka Joanna Bębenkowska Ilona Dubiel Krystyna Hojnacka Maksymilian Bielecki Andrzej Dutkiewicz Hanna Holeksa Bernard Biegoń (Benon Hardy) Danuta Dworakowska Olga Iliwicka Maria Bilińska-Riegerowa Jan Ekier Krzysztof Jabłoński Beata Bilińska Alicja Faryniarz Ireneusz Jagła Teodora Bojemska Hanna Fatyga-Kryjak Alina Janiszewska Urszula Bożek (Musialska) Barbara Feczko Artur Jansons Krystyna Bożek (Słobodnik) Elżbieta Feczko Artur Jaroń Stanisław Bromboszcz Michał Ferber Andrzej Jasiński Antoni Brożek Piotr Folkert Hanna Jaszyk Irmina Brzostowska- Joanna Fronczek Jarosław Jeziorowski Kutermachowa Stanisław Gadzina Alina Jędrzczakowa Ewa Bukojemska Joanna Galon Andrzej Jungiewicz Dariusz Burnecki Lucjan Galon Teresa Kaban-Błażej Maria Karolina Cader Teresa Garbulińska Adam Kaczyński Tadeusz Chmielewski Irena Gay Jan Kadłubiski Jadwiga Cieszewska Wacław Gay Zbigniew Kalemba Anna Cieszyńska Elżbieta Głąbówna Irena Kaletówna Ewa Cieślawska Andrzej Głosz Paweł Kamasa Piotr Cirbus Grzegorz Głowacki Marcin Kamiński Dorota Cyba Jerzy Godziszewski Józef Kański Katarzyna Czach Helena Golik Elżbieta Karaś-Krasztel

279 Barbara Karaśkiewicz Tomasz Lupa Anna Paras Bronisława Kawalla Joanna Ławrynowicz Maciej Pawela Tadeusz Kerner Katarzyna Łowińska Dariusz Pawlas Władysław Kędra Lucjan Łuc Ewa Pawlik-Żmudzińska Franciszka Kielasińska Rafał Łuszczewski Anita Peist Kamila Kiełbińska Waldemar Maciszewski Andrzej Pikul Grzegorz Kinda Miłosz Magin Joanna Pilch Eugeniusz Knapik Ewa Mainka Ewa Pobłocka Radosław Knop Adam Makowicz Katarzyna Popowa-Zydroń Wojciech Kocyan Waldemar Malicki Krystyna Poprawska Raoul Koczalski Witold Małcużyński Karol Procner Helena Kojzarówna Jarosław Małys Irena Protasewicz Emilia Kołodziej Dorota Mańczyk Norbert Prudel Tomasz Konieczny Eugeniusz Mańczyk Marcin Prysak Wojciech Kopczak Robert Marat Julita Przybylska Agnieszka Kopińska Maria Marchut Alicja Przytuła Piotr Kopiński Zofia Marchut Adela Pyszny Szczepan Korczal Antoni Markowski Karol Radziwonowicz Maria Korecka-Soszkowska Olga Martusiewicz Andrzej Ratusiński Ewa Korniszewska Patrycja Mazanek Zbigniew Raubo Michał Korzistka Joachim Mencel Danuta Róg Barbara Koska Adam Mendera Teresa Rutkowska Edwin Kowalik Krzysztof Meyer Teresa Ryling Katarzyna Kowalska Joanna Michna Teresa Rzepecka Paweł Kowalski Marek Mietelski Katarzyna Rzeszutek Kazimierz Kozioł Maria Mikołajczyk Andrzej Salamon Leokadia (Lidia) Kozubek Marzena Mikuła-Proksa Agnieszka Salwa Mariola Kruk Alicja Mikusek Hubert Salwarowski Hanna Kryjak (Fatyga) Urszula Mitręga Barbara Sekudewicz Kazimierz Kryjak Franciszek Mizia Halina Siedzieniewska Kazimierz Kryza Teresa Moczko-Drabczyk Irina Sijałowa Aleksandra Krzanowska Kazimierz Morski Monika Sikorska-Wojtacha Anna Krzeczek Marianna Mosurówna Tomasz Sikorski Maria Kubień-Uszokowa Irena Morysówna Jerzy Skarbowski Anna Kubiszówna Leszek Móżdżer Paweł Skrzypek Magdalena Kubsda-Zasada Wojciech Musialik Krystyna Słobodnik (Bożek) Jadwiga Kucharczyk Urszula Musialska (Bożek) Regina Smendzianka Maria Kulejowa Tadeusz Myrdacz Adam Snopek Marianna Kulwicka-Jasińska Irena Myrdaczówna Anna Solczak Bogdan Kułakowski Aleksandra Naczyńska Anna Maria Stańczyk Ewa Kupiec (Bauer) Lubow Nawrocka Czesław Stańczyk Maja Kwiatkowska Wojciech Niedziela Elżbieta Stefańska Klara Langer-Danecka Dariusz Noras Andrzej Stefański Anna Lasek Katarzyna Nowak Ludwik Stefański Marzena Lempa Włodzimierz Obidowicz Maria Sterczyńska Jadwiga Leśniowska Irmina Obońska Jerzy Sterczyński Danuta Lewandowska Janusz Olejniczak Elżbieta Stępień-Stabrawa Wacław Lewandowski Ewa Osińska Józef Stompel J. Lewinger Maciej Pabich Regina Strokosz-Michalak Paweł Lis Maciej Paderewski Małgorzata Stryja Magdalena Lisak Nadzieja Padlewska Jaśmina Strzelecka Andrzej Lorens Piotr Paleczny Joanna Strzelecka

280 Zofia Strzelecka Julitta Ślendzińska Piotr Wiśniewski Wojciech Stysz Maja Ślęzak Hanna Witt Bogusława Suchanek Zbigniew Śliwiński Adam Wodnicki Jerzy Sulikowski Józef Śmidowicz Wanda Woszko Anna Sułkowska Józef Świder Tatiana Woytaszewska Karol Szafranek Bożena Święty Bolesław Woytowicz Joanna Szczepanek Wojciech Świtała Maria Wróbel-Zegalska Izabela Szczepucha Barbara Talma Agata Wrześniewska Eugenia Szczypa Elżbieta Tarnawska Marek Wysocki Barbara Szeffs Andrzej Tatarski Jolanta Zajkowska Wojciech Szewczyk Stanisław Tomczyński Agnieszka Zakrzewska Wiesław Szlachta Maria Trombini-Kazuro Jan Zakrzewski Maria Szmyd-Dormus Wanda Uszokówna Barbara Zamrzycka Władysław Szpilman Jarosław Wakarecy Janusz Zathey Stanisław Szpinalski Józef Walczak Lidia Zdulska Maria Szraiber Tomasz Walczak Krystian Zimerman Henryk Sztompka Wojciech Waleczek Józef Zimnik Maria Szwajger-Kułakowska Anna Warczewska Krystyna Żarnowska Grzegorz Szymański Daria Warmiełło Tadeusz Żmudziński Aleksandra Szymczak Ewa Warykiewicz Jerzy Żurawlew Zbigniew Szymonowicz Elżbieta Widner-Zając Katarzyna Żywczak Bogumiła Ścigała Maria Wiłkomirska

Pianiści zagraniczni

Nicole Afriat Elena Bollato-Perrino Marina Drozdowa Nevin Afrouz Elisabeth Borovsky Aldona Dvarionaite Guido Agosti Rita Bouboulidi Akiko Ebi Gleb Akselrod Yury Boukoff Ikuko Endo Istvan Antal Nicolae Brîndus Arnaldo Estrella Eteri Andżaparidze John Browning Szabolcs Esztényi Claudio Arrau Monique de la Bruchollerie Adam Fellegi Luis Ascot Theo Bruins Margarita Fiedorowa Edward Auer Stanisław Bunin Annie Fischer Mireille Auxiètre Bruno Canino Jakow Flier Emmanuel Ax Vera Čanova Manuel de la Flor Gina Bachauer Monica Catania Malcolm Frager Kjell Baekkelund Carlos Cebro Justus Frantz Dagmar Baloghová Claudia Chen-Tesarczyk Nelson Freire Mikhail Bank Tichon Chrennikow Olegna Fuschi John Barstow Ivan Citera Gabor Gabos Erik Berchot Jutta Czapski Elfrun Gabriel Eva Bernáthová Mogens Dalsgaard Olivier Gardon Reymond Berney Bella Dawidowicz Krasimir Gatew Michel Beroff Marta Dejanowa Natalia Gawriłowa Anna Bierieżnaja Norman Dello Joio Emil Gilels Idil Biret Vasso Devetzi Liv Glaser Michel Block Anton Dikow Swietla Glawczewa Elizawieta Blumina Pavel Dombrovský Claire Godeaux Jorge Bolet Ginette Doyen Feliks Gotlib

281 Maria Grinberg Nikita Magaloff Ilan Rogoff Naum Grubert Roman Magill Michael Roll Flora Guerra Abram Makarow Josette Roman Sadok Gülseren Jewgenij Malinin Yvette Roman Tamara Gusiewa Denis Matthews Peter Rösel Pavica Gvozdič Sylvia Merciér Jurij Rozum Monique Haas Judith Meri Irina Rumiancewa Harumi Hanafusa Noel Meuton-Wood Gülseren Sadak Klara Havliková Carmen Michalache Ken Sasaki Eric Heidsieck Wiktor Mierżanow Gunde Scharlach John Hendrickson Milica Milenkovič Dorothy Schultz Carol Honigberg Marjorie Mitchel Thomas Schumacher Maria Iliewa Jewgenij Mogilewski Arkadij Sewidow Eugen Indjić John Montes Song Shiheng Rumie Itoh Tila Montes Paweł Sieriebriakow Oksana Jabłońska Arthur Moreira Lima Jan Simon Marek Jabłoński Theodore Moussev Jiři Skovajsa Emilia Jankijewa Jurica Murai Oldrych Slaviček Wencisław Jankow Jurij Murawlow Swetla Slawczewa Soña Javůrková Desiré N’Kaoua Naum Sluszny Aleksander Jenner Hiroko Nakamura Aleksander Słobodianik Wiktor Jeriesko Keiri Nakano Grigorij Sokołow Zdeněk Jilek Stanisław Neuhaus Chrostoph Soldan Veronica Jochum Tatiana Nikołajewa Maria José Souza Guedes Maria Judina Wladimir Nilsen Hugo Steurer Rusłana Jurko Lee Noel Aleksiej Sułtanow Lilian Kallir John Ogdon Wiktoria Svihliková Ari Kani Garrick Ohlsson Jeffrey Swann Julius Katchen Walter Olbertz Tatiana Szebanowa Peter Katin Gulsya Onay Olga Szewkenova Katia Kazandżijewa Josef Páleniček Naum Sztarkman Kevin Kenner Arutiun Papazjan Magda Tagliaferro Louis Kentner Dmitrij Papierno Takako Takahashi Rudolf Kerer Frank Pelleg Diana Taky-Deen Sylwia Kersenbaum Vlado Perlemuter Kyoko Tanaka François Killian Poleo Perrino Claudius Tanski Hitoshi Kobayashi Marie Antoinette Pictet Dang Thai Son Rinko Kobayashi Nikołaj Pietrow Erik Then-Bergh Claude Kohn Boris Pietruszanskij Cecilio Tieles Lilian Kollir Karl Peter Pietsch Maria Trajkowa Günter Kootz Michaił Pietuchow Ludmila Tržička Władimir Krajniew Andreas Pistorius Malcolm Troup Dean Kramer Michaił Pletniow Fou Ts’ong Jawczo Kruszew Irina Płotnikowa Mitsuko Uchida Marie Labèque Mirka Pokorna Imre Ungar Yvonne Labèque Maurizio Pollini Blanca Uribe Hans Langer Robert Pollock Velta Vait Neal Larrabee František Rauch Daniela Varinska Noel Lee Virginia Reinecke Vladimir Viardo Haydée Loustaunau Remo Remoli Agnes Walker Jerome Lowenthal Światosław Richter Vibeke Warlev Darko Lukič Bernard Ringeissen Alexis Weissenberg

282 Inger Wikström Maria Xifilidou Irina Zarickaja Eliso Wirsaładze Yaeko Yamane Mark Zeltser Lew Własenko Yukio Yokoyama Asja Zlatkowa William Wolfram Christian Zacharias Ewa Maria Żuk Roger Woodward Jakow Zak Igor Żukow Zou Xiao Sylwia Zaremba

Pianiści kameraliści i akompaniatorzy polscy

Dorota Artykiewicz Hanna Kryjak (Fatyga) Elżbieta Stępień-Stabrawa Kiejstut Bacewicz Magdalena Kubsda-Zasada Józef Stompel Teresa Baczewska Klara Langer-Danecka Regina Strokosz-Michalak Jolanta Błażełek Anna Lasek Jadwiga Szamotulska Krystyna Borucińska Jerzy Lefeld Maria Szmyd-Dormus Antoni Brożek Alina Liwska Władysław Szpilman Tadeusz Chmielewski Katarzyna Makowska Maria Szwajger-Kułakowska Helena Christienko Waldemar Malicki Małgorzata Śliwka-Cichoń Jerzy Derfel Jarosław Małys Józef Świder Antoni Duda Halina Mansarlinska Bożena Święty Barbara Dutkiewicz Eugeniusz Mańczyk Andrzej Tatarski Alicja Faryniorz Jerzy Marchwiński Halina Teliga Jerzy Gaczek Katarzyna Matla Jacek Tomaszewski Ada Głowacka Jerzy Matula Stanisław Urstein Helena Górska Alfred Müller J. Uszakówna Grażyna Griner Urszula Musialska (Bożek) Zofia Vogtman Janusz Grzelązka Sergiusz Nadgryzowski Ewa Warykiewicz Barbara Halska Andrzej Nanowski Anna Wesołowska-Firlej Zofia Haniszewska Maja Nosowska-Pasławska Maria Wiłkomirska Bogna Hałacz Maciej Paderewski Tatiana Woytaszewska Ewa Jeruzal Karol Procner Bogusław Wódka Wanda Jerzykowska Zbigniew Raubo Marek Wysocki Zbigniew Jeżewski Maria Rydzewska Irena Zalewska Maria Jurasz Katarzyna Rzeszutek Janusz Zathey Teresa Kaban-Błażej Agnieszka Schulz-Brzyska Lidia Zdulska A. Kłamrzyńska Monika Sikorska-Wojtacha Jadwiga Zielonkowa Eugeniusz Knapik Krystyna Słobodnik (Bożek) Krystian Zimerman Antoni Kopff Jerzy Sokorski Józef Zimnik Elżbieta Kowalczyk Edmund Springer Krystyna Żarnowska Leokadia (Lidia) Kozubek Urszula Stańczyk Kazimierz Kryjak Joanna Steczek

283 Pianiści kameraliści i akompaniatorzy zagraniczni

Galina Aleksandrowa Elwira Hodinářova Roland de Munck Ludmila Barviková Christian Höfgen Kveta Novotná Daniel Bek Rusłana Jurko Michael Ponti Iain Burnside Claude Kahn Wladimir Preobrażenskij Claudia Chen-Tesarczyk Maria Karandaszowa Wladimir Skanavi Aleksander Dieduchin Alice Knižátková Irina Suchariewskaja Arnoldo Estrella Władimir Kudriawcow Nina Swietłanowa Peter Frankl Noel Lee S. Wajman Feliks Gotlib A. Makarow Aleksander Zakin Naum Grubert Milica Milenković Natalia Ziercałowa Raymund David Hanson Jolanta Mirosznikowa

Skrzypkowie polscy

Jacek Adamaszek Andrzej Gabrylewicz Janusz Klich Jacek Adamczewski Stanisław Gadzina Sonia Klikiewicz Grażyna Bacewicz Tadeusz Gadzina Anna Klimczyk Henryk Bałaban Barbara Gawlik (Burzyńska) Alfred Kloska Baran Baran Zdzisław Gerlach Beata Klyta Krzysztof Bąkowski Bronisław Gimpel Barbara Koska Zenon Bąkowski Eryk Glombek Bogusław Kostecki Aureli Błaszczok Teresa Głąbówna Winicjusz Kowalik Łukasz Błaszczyk Barbara Górzyńska Henryk Kowalski Klemens Bortel Michał Grabarczyk Szymon Krzeszowiec Zofia Bortel Andrzej Grabiec Dominika Kubica Vadim Brodski Magdalena Gruca Dominika Kubka Bartosz Bryła Katarzyna Gwizdon Stanisław Kuk Andrzej Brzęcki Beata Halska-Le Monier Tomasz Kula Katarzyna Brzoza Adam Han-Górski Konstanty A. Kulka Agnieszka Bugla Zenon Hodor Jarosław Kurek Barbara Burzyńska (Gawlik) Marta Huget Waldemar Kurkowiak Józef Cetner Andrzej Hyla Piotr Kwaśny Tomasz Cyzowski Igor Iwanow Wiesław Kwaśny Maciej Czepielowski Zdzisław Jahnke Andrzej Laburda Stefan Czermak Julia Jakimowicz-Jakowicz Patryk Laburda Piotr Czerner Ewa Jakowicz Roman Lasocki Kaja Danczowska Jakub Jakowicz Krzysztof Lasoń Mariusz Derewecki Krzysztof Jakowicz Marta Lelek Dorota Dębicka Kazimierz Janas Stanisław Lewandowski Paweł Domański Piotr Janowski (Alfred Lenz) Nathan Dondalski Urszula Jędruch Edward Londzin Irena Dubiska Marcin Josz Monika Lubina Przemysław Duda Robert Kabara Ariadna Lwowicz Dariusz Durczok Małgorzata Kalanka Mirosław Ławrynowicz Jan Dworakowski Agnieszka Kalisz Paweł Łosakiewicz Wojciech Dziembowski Jadwiga Kaliszewska Stanisław Łukowski Ryszard Fastnacht Józef Kania Agnieszka Łuksza Jolanta Frączek Jerzy Kapłanek Sonia Majewska

284 Kamila Malik Artur Prax Helena Święty Agata Mańka Paweł Puczek Paweł Święty Beniamin Marchula Paweł Rachocki Adam Taubic Teresa Mercik-Szopa Anna Rechlewicz Adam Tlatlik Stanisław Mikuszewski Filip Rekieć Sławomir Tomasik Piotr Milewski Magdalena Rezler-Niesiołowska Roman Totenberg Maria Mizgalska Adam Romański Henryk Tritt Małgorzata Młyńczak Bronisława Rotsztatówna Eugenia Umińska Adam Mokrus Andrzej Rozmarynowicz Adam Wagner Marek Moś Andrzej Rudny Anna Wagner Adam Musialski Fryderyk Sadowski Aleksander Wagstyl Arkadiusz Musialski Bolesław Siarkiewicz Beata Warykiewicz-Siwy Maria Musiałówna Lesław Simon Jan Wawrzyniak Paweł Nalepa Dorota Siuda Hanna Weinmeister Katarzyna Nawrotek Andrzej Siwy Wanda Wierzbicka-Woźniak Wacław Niemczyk Michał Siwy Damian Wilga Marcin Niestrój Kazimierz Skowronek Wanda Wiłkomirska Bartłomiej Nizioł Maria Skrzek Grzegorz Witek Małgorzata Nowak Ryszard Słapik Anna Witkowska Mirosław Nowosad Zbigniew Słomian Władysław Wochniak Kazimierz Olechowski Leszek Sojka Ludmiła Worobec-Witek Agnieszka Olech Daniel Stabrawa Anna Wódka Roland Orlik Kamil Staniczek Adam Wójcik Maria Osińska Waldemar Staniczek Tadeusz Wroński Henryk Palulis Jan Stanienda Wilhelm Wunderlich Eugeniusz Pawełek Anna Maria Staśkiewicz Bartosz Zachłod Aleksandra Pawełek-Zaborny Edward Statkiewicz Jan Zarzycki Jerzy Pawlak Joanna Stelmach Dariusz Zboch Daniel Perek Aleksandra Stryja Jan Zelmozer Patrycja Piekutowska Lidia Strzelecka Edward Zienkowski Monika Piszczelok Karolina Szefer-Trocha Jarosław Żołnierczyk Piotr Pławner Henryk Szeryng Ewa Żyłka Izabela Pochylczuk Mieczysław Szlezer Kazimierz Porębski Krzysztof Śmietana

Skrzypkowie zagraniczni

Murat Ally-Renat Wasyl Czernajew Tibor Gašparek Elena Adżemowa Josef Doleżal Ginke Giczkowa Ruben Agaranian Christine Edinger Samuel Goldberg Georgi Badew Peder Elbaek Petr Grabovský Nina Bejlina Mariuccia Estrella Edward Gracz Bruno Belčik Rosa Fajn Detlev Gravesmühl Igor Bezrodnyj Grigorij Fejgin Ilia Grubert Charles Henry Borovsky František Figura Borys Gutnikow Emmanuel Borovsky Florin Paul Ida Haendel Cornelia Bronzetti Jean Fournier Sidney Harth Olivier Charlier Colette Frantz Werner Heutling Thomas Christian Igor Frołow Hiroshi Ichida Guy Comentale Christian Fünke Shizuka Ishikawa Anastasia Czebotariewa Kosmas Galileas Dora Iwanowa

285 Torsten Janicke Jitka Novaková Andreas Simor Carl Johnston Dawid Ojstrach Jewgienij Smirnow Charles Jongen Ogor Ojstrach Siemion Snitkowskij Oleg Kagan Walerij Ojstrach Siergiej Stadler Emil Kamilarow Manfred Otto Walentin Stefanow Ferenc Kiss Igor Ozim Isaak Stern Walerij Klimow György Pauk Josef Suk Fritz Klingenstein Olga Parchomienko Artiom Sziszkow Arnold Kobyliański Régis Pasquier Sabina Ślepecki Albert Kocsis Louis Persinger Zlatko Topolsky Asa Konishi-Jankowska Wiktor Pikajzen Charles Treger Andriej Korsakow Aleksander Ploček Wiktor Tretiakow Hermann Krebbers Daniel Podlovski Keiko Urushihara Oleh Krysa Leonid Polejas Tibor Varga W. Kuderiacew Igor Politkowskij František Veselka Jakko Ilkka Kuusisto Helena Polonowa Michaił Wajman Helmuth Lackinger Gérard Poulét Mobu Wakabayashi Susi Lautenbacher Vladimir Rabl Takayoshi Wanami Gottfried Lucke Ruggiero Ricci Swietłana Waszencewa Alberto Lysy Stéphane Romascano Rudolf Werthen Władimir Malinin Alexander Romanul Kurt Wiederholzer Stojke Milanowa Aaron Rosand Kathleen Winkler Minczo Minczew Christiano Rossi Robert Zimansky Antonin Moraveč Henrik Sachsenkjod Grigorij Żyslin Władimir Nilsen Dina Schneidermann Hiroshi Nishida Andrea Šestakova

Inni instrumentaliści polscy

Altówka Emil Wybraniec Jacek Gwizdon Bartosz Bryła Tadeusz Wykurz Roman Hałoń Mieczysław Dancewicz Joanna Ziobro Witold Herman Anna Doleżych Jacek Hodur Włodzimierz Firlej Viola d’amore Roman Jabłoński Agnieszka Kałuża Artur Paciorkiewicz Szymon Jakubiec Stefan Kamasa Karolina Jaroszewska Dariusz Korcz Wiolonczela Maciej Kłopocki Anna Kuziemska Cecylia Barczyk Jerzy Klocek Piotr Maszczyk Andrzej Bauer Adam Klocek Elżbieta Mrożek Andrzej Bąk Mikołaj Konopelski Andrzej Murawski Helmut Bittner Halina Kowalska Artur Paciorkiewicz Wanda Borucińska Adam Krzeszowiec Krzysztof Paluch Konstanty Borzyk Justyna Krusz Zdzisław Polonek Aleksander Ciechański Zdzisław Łapiński Jerzy Pyzik Dezyderiusz Danczowski Edyta Mańczak Dorota Sroczyńska Arkadiusz Dobrowolski Mirosław Makowski Grzegorz Stachurski Stanisław Firlej Włodzimierz Majerski Adam Staśko Łukasz Frant Krzysztof Matyja Witold Szulakowski Jacek Gębczyński Kazimierz Michalik Agnieszka Wójcik Paweł Głombik Józef Mikulski Krzysztof Wróbel Józef Gomolka Katarzyna Miechurska

286 Rafał Olbrich Krzysztof Wąsik Jerzy Nalepka Andrzej Orkisz Krystian Wocław Marek Nosal Anna Orkisz Andrzej Woźnikowski Jakub Niedoborek Marta Pałys Czesław Ząbek Andrzej Otremba Bernard Polok Krzysztof Pełech Dominik Połoński Klawesyn Tomasz Spaliński Beatrice Reibel Antoni Brożek Tadeusz Spyra Anna Ruczok Elżbieta Chojnacka Jan Strychan Bernard Sczendzina Bogumiła Gizbert–Studnicka Grzegorz Szymiec Franciszek Skóra Roman Jochymczyk Andrzej Tomala Antoni Smołka Magdalena Kubsda-Zasada Andrzej Wilkus Radosław Stencel Robert Kania Roman Stencel Magdalena Myczka Organy Tomasz Strahl Lilianna Stawarz Zygmunt Antonik Karolina Styczeń Elżbieta Stefańska Leon Bator Roman Suchecki Barbara Strzelecka Henryk Jan Botor Marek Szopa Julitta Ślendzińska Adam Bryzek Arkadiusz Tesarczyk Marek Toporowski Andrzej Chorosiński Anna Tyka Józef Chwedczuk Sebastian Uszyński Wirginał Jan Cygan Ewa Wieczorek-Baran Barbara Strzelecka Magdalena Czajka Kazimierz Wiłkomirski Bogumiła Dunikowska Aleksander Wolski (Wolf) Harfa Anna Dzioba Bożena Zaborowska Ewa Jaślar Jerzy Erdman Anna Zabrzeńska Małgorzata Komorowska Julian Gembalski Zygmunt Zieliński Wiesława Malinowska-Szołtysik Joachim Grubich Harald Zotscher Urszula Mazurek Jan Jargoń Ludmiła Pohorecka Roman Jochymczyk Viola da gamba Janina Rzeszewiczowa Henryk Klaja Tadeusz Błachut Anna Sikorzak Jacek Kulig Małgorzata Stryja Jarosław Malanowicz Kontrabas Anna Trefon Krzysztof Marosek Marek Bogacz Krzysztof Waloszczyk Maurycy Merunowicz Andrzej Cudziak Ewa Węgrzyniak Mirosław Pietkiewicz Mieczysław Dziendziel Marek Pilch Bogusław Furtok Lutnia Feliks Rączkowski Aleksander Gabryś Grzegorz Banaś Jerzy Rosiński Sławomir Grenda Ireneusz Trybulec Wojciech Różak Józef Jaroszewski Jerzy Żak Bronisław Rutkowski Jerzy Kierski Marian Sawa Arkadiusz Maciejewski Gitara Józef Serafin Ryszard Majewski Jacek Dulikowski Jan Sosala Antoni Markowski Marcin Dylla Bolesław Szabelski Aleksander Mazanek Krystian Fromelius Władysław Szymański Jacek Niedziela Waldemar Gromolak Józef Świder Edward Piwowarczyk Jerzy Koenig Irma Thenior-Janecka Bogusław Pstraś Andrzej Krawiec Adam Trocha Sławomir Rozlach Grzegorz Krawiec Leszek Werner Dawid Smykowski Krzysztof Lal Witold Zaborny Adrian Stasiak Jerzy Mechliński Józef Szafrański Andrzej Mokry Waldemar Tamowski Krzysztof Nowak

287 Pozytyw Damian Dziuba Karolina Schmidt Józef Radwan Edward Głosz Anzelm Siwiec Marek Toporowski Franciszek Hanke Jan Siwy Artur Kasperek Adam Stachula Flet Jerzy Kotyczka Paweł Szczyrba Henryk Błażej Marta Kosek Piotr Techmański Elżbieta Dastych-Szwarc Edward Mandera Aleksander Tesarczyk Agnieszka Gajgier Marek Mleczko Marian Tobor Agnieszka Gawron Andrzej Mozel Roman Widaszek Maria Grochowska Tomasz Miczka Krzysztof Zbijowski Franciszek Hojka Mariusz Pędziałek Andrzej Idzikowski Piotr Pyc Rożek basetowy Marian Katarzyński Wojciech Smykowski (Smyk) Roman Widaszek Józef Klyta Grzegorz Stec Barbara Knapik Adam Szlęzak Saksofon Jadwiga Kotnowska Wenancjusz Szołtysik Damian Czmok Magdalena Laksa Stanisław Winiarczyk Robert Czmok Alicja Lizner Tytus Wojnowicz Henryk Dróżdż Wacław Łazarz Józef Złomaniec Jerzy Karwowski Barbara Marciniec Jarosław Kędziora Grażyna Mika (Zbijowska) Rożek Angielski Barbara Kocurek Kazimierz Moszyński Jacek Gaudyn Alina Mleczko Ewa Motyka Alina Włodyka Grzegorz Olkiewicz Klarnet Krzysztof Wojtyczko Małgorzata Organiściak Arkadiusz Adamski Piotr Wyszogrodzki Aneta Pawlik Szymon Cisowski Karolina Pazdrowska Tomasz Cyzowski Fagot Anna Pinkawa Henryk Dróżdż Mieczysław Bernacik Mariusz Plaza Stanisław Hołówko Sławomir Bogdaszewski Jan Plisch Dawid Jarzyński Adam Bury Dorota Puchnowska Alfred Josz Ewa Chomicz-Wysocka Agnieszka Radwańska Dariusz Jursza Edward Drobek Michał Rosiak Zbigniew Kaleta Stanisław Durek Antoni Róg Antoni Kasperek Krzysztof Fidukiewicz Alfons Skorupa Henryk Kierski Wojciech Front Jerzy Sojka Wojciech Komsta Bogumił Gadawski Ryszard Sojka Rafał Kosma Jan Hawryszków Krzysztof Sojka Ireneusz Kowalski Artur Kasperek Andrzej Staciwa Roman Licznerski Kazimierz Kowalski Barbara Świątek Stanisław Maliszewski Tadeusz Łukosz Małgorzata Tkocz Marek Miś Antoni Mickiewicz Włodzimierz Tomaszczuk Wojciech Mrozek Jan Miozga Grażyna Zbijowska (Mika) Franciszek Niedziela Piotr Misiarz Paweł Zgraja Marcin Nowak Wiktor Osadzin Łukasz Zimnik Małgorzata Patucha Paweł Podleśka Anna Zmarzły Leszek Pietroń Dawid Smykowski Mirosław Pokrzywiński Zygmunt Tlatlik Obój Mieczysław Przybysz Ireneusz Trembaczewski Marek Asenkowicz Wojciech Pyda Wojciech Turek Izabela Besler Tadeusz Reimer Janusz Witkowski Antoni Chlupka Karol Respondek Kazimierz Dawidek Paweł Roczek

288 Trąbka Marian Sadło Wojciech Dubankiewicz Antoni Adamus Leszek Salwa Anna Famuła-Galwas Andrzej Bęben Antoni Słota Roman Gawlik Jan Bogłowski Józef Szczególski Wojciech Herzyk Sławomir Cichoń Janusz Szczyrba Krzysztof Jaguszewski Stanisław Dziewior Józef Urbańczyk Marta Klimasara Bartłomiej Gaudyn Maksymilian Zimoląg Arkadiusz Kuc Gerard Hartwig Artur Malik Maurycy Idzikowski Puzon Paweł Milejski Maria Janic Leon Cioska Wojciech Morcińczyk Michał Jańczyk Marek Dobrzyński Adam Osadzin Henryk Kalisz Aleksander Glinkowski Roman Paszek Marek Koralewski Zygmunt Głąbica Bartłomiej Sojka Marek Malisz Wincenty Głowaty Piotr Śpiewak Piotr Marciniak Jan Górny Eugeniusz Waloszczyk Alfred Miczka Mateusz Konopka Albin Warcikowski Eugeniusz Modliszewski Józef Konwisorz Lesław Woszczak Romuald Naruszewicz Tadeusz Kubik Andrzej Ziętek Grzegorz Przybyła Grzegorz Kurowski Łukasz Zyta Tadeusz Rogalski Stanisław Kurowski Franciszek Stokfisz Marek Łukaszczyk Akoredon Emilia Szewczyk-Dymek Maciej Malicki Marek Andrysek Adam Szymczyk Michał Mazurkiewicz Piotr Biazik Andrzej Tomczok Piotr Misiak Krzysztof Olczak Piotr Wojtasik Maciej Pietraszko Ireneusz Osiecki Zbigniew Zatorski Marek Przegendza Jerzy Zimnik Mikołaj Przybyła Harmonijka Ustna Władysław A. Zwolak Roman Siwek Zygmunt Zgraja Antoni Skrybant Waltornia Zdzisław Stolarczyk Instrumenty ludowe Lucjan Bączkowicz Paweł Waloszczyk (piszczałki, okaryny, trombity, drumle, Józef Brezja Bohdan Wantuła gajdy, cymbały leśne) Henryk Frankowski Henryk Zieliński Józef Broda Zygmunt Halamski Henryk Kaliński Tuba Media elektroniczne Alfred Kasprzok Zdzisław Piernik (syntezator, komputer, taśmy) Jacek Muzyk Wiesław Cienciała Joachim Nowak Perkusja Marek Chołoniewski Andrzej Olszyczka Zbigniew Bąk Aleksander Gabryś Kazimierz Palica Adam Buczek Adam Przybyła Damian Drzymała

Inni instrumentaliści zagraniczni

Altówka Wiolonczela Mari Fujiwara Karen Dreyfus Erling Blndal Bengtsson Karine Georgian Kurt Letofsky Josef Churcho Natalia Gutman Matthias Maurer Ferdynand Danyi Bohuš Heran Karen Opgenorth Jeremy Findlay Tekeichiro Hirai Charles Pikler Michael Flaksman Maria Hixova

289 Tim Hugh Jean Dufieux Astrid Fröhlich Ko Iwasaki Jözsef Eötvös Patrick Gallois Wiktoria Jagling José Maria Gallardo del Rey Gergely Ittzés Michał Kaňka Laszlo Szendrey Karper Jee In Koo Fréderic Lodeon Hubert Käppel Luis Meireles Vladimir Orlov Nadija Kosimskaja Ulrike Neef Wolfgang Panhofer Alexandre La Goya Pieter Odé Aldo Parisot Angel Romero Albert Racbaum Bohuslav Pavlas Simon Schembri Eyvind Rafn Miklos Perenyi Ichiro Suzuki Cathrine Saunders Josef Podhoranský Narciso Yepes Oldřich Slaviček Christoph Richter Wolfgang Schulz Mscisław Rostropowicz Teorban Andrea Wild Aleksander Rudin Hans Mund Heinrich Schiff Gerd Ochs Flet podłużny Natalia Szachowskaja Paul Schröder Roger Bernolin Daniel Szafran Karl Voigt Attila Szekely Obój Marina Tarasowa Domra Lothar Faber Ulf Tischbirek Walerij Iwko Frantisěk Hantak Tsuyoshi Tsutsumi Heinz Hollinger Ałła Wasiliewa Lira Korbowa Ebbe Monrad Møller Roger Bernolin Taskin Oray Viola da gamba Helmuth Platter Werner Haupt Cymbały Diogenes Rivas Ferenc Gerencsér Ernest Rombout Kontrabas József Szalay Gerlinde Sbardellati Firmin Pirker Fréderic Stochl Organy Klarnet Siegfried Behrend Daniel Bollinger Klawesyn Paul Børch Jack Brymer Bernd Casper Josef Bucher Girts Paže Wolfgang Mayer Theo Bruins Vladimir Řiha Erwin Milzkott Henri Delorme Reinhard Wieser Hans Pischner Jean Jacques Grunewald Christine Sartoretti Jean Guillou Saksofon Aimée van de Wiele Jan Hora Gregg Banaszak Eva Kamrlová Jean Marie Londeix Harfa Ferdinand Klinda David Pituch Joke Willing Brethouwer Kamila Kluganová Donald Sinta Lily Laskin André Luy Susanna Mildonian Helmut Plattner Fagot Birgit Poulsen Lionell Rogg Leo Čermak Hans Scherff Milan Šlechta Rudolf Klepač Helga Storck Ivan Sokol Václav Řezač Elena Zaniboni Jane Watts Milan Turković Krystyna Zemancová Hans Günther Wauer Karl-Erik Welin Trąbka Gitara André Gantiér Roberto Aussel Flet Heinz Gursch Siegfried Behrend Philippe Bernhold Anton Grčar Costas Cotsiolis Kaye Clements Willi Krug

290 Margaret Philbrick Albert Linder Perkusja Carole Dawn Reinhart Alois Schlor James Boznos Hans Schmidt Sigbjörn Steffensen Sylvio Gualda Franz Witecki Peter Ytteson Puzon Akordeon Joseph Burman Mogens Ellegard Waltornia Herman Bauman Tuba Josef Eder Jorgen H.V. Arnstedt

Soliści wokaliści polscy

Sopran Bożena Ditberner Felicja Jagodzińska Marta Abako Ewa Dłubak-Ansaldi Romana Jakubowska-Handke Elżbieta Adamczyk Małgorzata Długosz Krystyna Jamroz Delfina Ambroziak Hanna Dobrowolska Helena Jamrozek Gabriela Aponiuk-Czerner Barbara Dobrzańska Agnieszka Janas Małgorzata Armanowska Krystyna Dobrzańska Renata Janiszewska Ewa Bandrowska-Turska Maria Domańska Urszula Jankowska Barbara Bałda Zdzisława Donat Zofia Janukowicz Beata Bełda Maria Drewniakówna Ewa Janulek Aleksandra Baranowska Leokadia Duży Henryka Januszewska Barbara Baranowska Małgorzata Dymel Mirosława Jasielska Bożena Betley Jadwiga Dzikówna Izabela Jasińska Wioletta Białk Irena Faryaszewska Katarzyna Jaskułowska Ewa Biegas Maria Fołtyn Grażyna Jędrzejewska Zofia Bielewiczowa Bogna Forkiewicz Lidia Juraszek Barbara Bielaczyc Jadwiga Gadulanka Martyna Kalus Agnieszka Bochenek-Osiecka Adelina Gallert Ewa Karaśkiewicz Zofia Bogucka (Romanowska) Ewa Gałek Antonina Kawecka Alina Bolechowska Magdalena Gawron Klaudia Kidoń Grażyna Brodzińska Irena Głowaty Zofia Kilanowicz Pola Bukietyńska Halina Górzyńska Bożena Kinasz-Mikołajczak Karolina Bułat Wiera Grabowska Lidia Kłobucka Eleonora Busko-Turkowska Katarzyna Grabska Izabella Kłosińska Wiktoria Calma Elżbieta Grodzka-Łopuszyńska Elżbieta Konieczny Kinga Chełmińska Michalina Growiec Agnieszka Kossakowska Monika Cichocka Aleksandra Gruca Zofia Kostrowska Klaudia Cieślik Bożena Grudzińska-Kubik Barbara Kostrzewska Grażyna Ciopińska Janina Guttnerówna Urszula Kossuth Joanna Cortes Anna Guz Anna Kościelniak Czesława Cynowska Eugenia Gwieździńska Ewa Kowalczyk Maria Czechowska Grażyna Haberko Antonina Kowtunow Ewa Czermak Danuta Hajduk Joanna Kozłowska Alicja Dankowska Iwona Handzlik Teresa Krajewska Jolanta Dańczyk Bożena Harasimowicz-Haas Elżbieta Kramarczyk Ewa Dąbrowska Aleksandra Hoffman Magdalena Kramarz Danuta Debichowa Marina Hristowa-Klimek Jolanta Kremer Dorota Dębicka Iwona Hossa Maria Kruszyńska-Swoboda Lidia Dębiec Maria Huptyś-Zielińska Barbara Krzekotowska Olga Didur Ewa Iżykowska Gabriela Kściuczyk

291 Joanna Kściuczyk-Jędrusik Elżbieta Pilszak Elżbieta Towarnicka Irena Kudelska Justyna Piwko Urszula Trawińska-Moroz Barbara Kubiak Wisława Podhorecka Krystyna Tyburowska Renata Kulczycka Maria Popowicz Zdzisława Urant Maria Kunińska Urszula Porwoł Alina Urbańczyk-Mróz Wanda Kwiatkowska Ewa Pytel Jarosława Walczak-Prus Krystyna Kwiecińska Jolanta Radek Izabela Wandzik-Łabuda Małgorzata Lach Dorota Radomska Wanda Wermińska Jadwiga Lachetówna Beata Raszkiewicz Barbara Weselak Dodrota Lachowicz Danuta Reichel Anna Wilczyńska Wanda Laddy-Sienkiewicz Renata Rentowska Małgorzata Wilczyńska Janina Lenobel Felicja Roczek Zofia Wilma-Bagniuk Irena Lewińska Zofia Rogala Adela Winiarska Hanna Lisowska Zofia Romanowska (Bogucka) Irena Wiskida Anna Lorenc Jadwiga Romańska Małgorzata Witkowska Halina Łukomska Klaudia Romek Irena Wodzińska-Bałłabanowa Teresa Malc Stefania Różycka Teresa Wojtaszek-Kubiak Sonia Manthey Zofia Rudnicka-Debich Ewa Wolak Judyta Marhula Barbara Rudzka Wanda Wolańska Stanisława Marciniak-Gowarzewska Joanna Ruszała Agnieszka Wolska Małgorzata Martyńska Hanna Rutkowska Stefania Woytowicz Teresa May-Czyżowska Ewa Rybicka Jolanta Wrożyna Elżbieta Mazur Elżbieta Ryl-Górska Mariola Zagojska Małgorzata Mierczak Ada Sari Barbara Zagórzanka Halina Mickiewiczówna Barbara Sawicka Krystyna Zaręba Katarzyna Mizerny Marta Schmidt Janina Zarubin Ewa Mierzyńska Lidia Selbka-Gawrylarz Łucja Zarzycka Izabela Migocz Lidia Skowron Maria Zientek Anna Mikołajczyk Halina Słoniowska Małgorzata Zygmaniak Julita Mirosławska Halina Słonicka Maria Żak Ewa Modrakowska Alicja Słowakiewicz Aleksandra Żminkowska Maria Modrakowska Iwona Socha Teresa Żylis-Gara Helena Mołoń Bogna Sokorska Danuta Mossakowska Magdalena Spytek Sopran Chłopięcy Małgorzata Muszyńska Zofia Stachurska Artur Fojgt Dorota Neumann Elżbieta Starczynowska Krystyna Neumann Krystyna Starościk Mezzosopran i alt Barbara Nieman Aleksandra Stokłosa Elżbieta Ardam Małgorzata Nowak Natalia Stokowacka Barbara Bagińska Barbara Nowicka Bożena Stolarczyk Wiera Baniewicz Anna Noworzyn Aleksandra Szafir Monika Baranowska Krystyna Nyc-Wronko Tatiana Szczepankiewicz Wanda Bargiełowska Sabina Olbrich Helena Szemlejowa Grażyna Bieniek-Żaak Małgorzata Olejniczak Małgorzata Szmyt Leokadia Borowska-Podsiadły Jolanta Omilian Krystyna Sznerr Anna Bożyk Romana Owsińska Joanna Szopa Joanna Ciupa Zofia Paluchowska Krystyna Szostak-Szeja Mirosława Czarnecka Jadwiga Papiernik Olga Szwajgier Maria Ćwiakowska Olga Pasiecznik Zofia Śliwińska Franciszka Denis-Słoniewska Maria Pawlik Irena Świderska Patrycja Dobosz Emilia Piekarska Mirosława Święch Irena Domowicz Marzena Piekarz-Paciocha Irena Torbus-Mierzwiakowa Teresa Erbe-Dziedzic

292 Ewa Filipowicz Danuta Rachoń-Czerniak Józef Katin Ewa Gałek Jadwiga Rappé Jerzy Knetig Henryka Gierak Agnieszka Rehlis Maciej Komandera Agnieszka Gil Eugenia Tadeusz Kopacki Regina Gowarzewska- Mirosława Rezler Józef Kolesiński Griessgraber Zofia Rozmus Sylwester Kostecki Aleksandra Guzy Barbara Sawicka Jacek Kostoń Elżbieta Hornung Magdalena Spytek Marian Kouba Danuta Huk Jadwiga Teresa Stępień Jerzy Koziński Magdalena Idzik Katarzyna Suska Tomasz Krzyska Aleksandra Imalska Waleria Szajowska Marek Krzywoń Elżbieta Janus Krystyna Szczepańska Jan Kunert Danuta Kawalec-Laburda Joanna Szopa Jan Kusiewicz Anita Kilijańska Krystyna Szostek-Radkowa Piotr Kusiewicz Eligia Kłosowska Irena Tkaczyk Franciszek Latowski Małgorzata Kneć-Ajdukiewicz Stefania Toczyska Tomasz Madej Agata Kobierska Mira Tukalska Maciej Madoń Halina Korner Małgorzata Walewska Rafał Majzner Mariola Kowalczyk Ewa Werka Wojciech Maciejewski Urszula Kryger Irena Winiarska Janusz Marciniak Agnieszka Kurowska Grażyna Winogrodzka Stefan Mikołajczyk Dorota Lachowicz Ewa Wolak Ryszard Minkiewicz Alicja Latoń Maria Załęska Adam Miroszczuk Pola Lipińska Zofia Zawadzka-Łagodowa Bogusław Morka Anna Lubańska Bożena Zawiślak-Dolny Hubert Miśka Olga Łada Katarzyna Żychowska Jerzy Musioł Anna Malewicz-Madey Kazimierz Myrlak Wiesława Maliszewska Tenor Sebastian Na Ewa Marciniec Andrzej Bachleda Juliusz Ursyn Niemcewicz Alicja Marczak-Faberowa Jan Ballarin Wiesław Ochman Barbara Markiewicz Rafał Bartmiński Bogdan Paprocki Małgorzata Martyńska Piotr Beczała Jacek Parol Hanna Materna Edwin Borkowski Józef Pawlik Anna Mazur Wiktor Brègy Bolesław Pawlus Tatiana Mazurkiewicz Ryszard Byrdy Piotr Pawłowski Urszula Mitręga Jan Cisowski Zbigniew Platt Agnieszka Monasterska Marcin Ciszewski Mieczysław Porębski Beata Morawska Jerzy Dąbrowski Zygmunt Pronobis Joanna Noster Bogdan Desoń Józef Prząda Nina Nowak Wacław Domieniecki Kazimierz Pustelak Danuta Nowak-Polczyńska Jerzy Drozd Piotr Rachocki Maria Olkisz Lesław Finze Piotr Rafałko Jadwiga Omilianowska Maciej Gallas Paulos Raptis Barbara Pabiasz Krzysztof Gawroński Stanisław Romański Elżbieta Pańko Henryk Grychnik Marcin Rudziński Maria Pawlus-Duda Artur Harańczyk Eugeniusz Sąsiadek Agata Piękosz Patrycy Hauke Tadeusz Słowiak Elżbieta Pilszak Józef Homik Paweł Sobierajski Ewa Podleś Jerzy Jadczak Romuald Spychalski Danuta Polczyńska Tomasz Jedz Dariusz Stachura Maria Przytuła Tadeusz Kamiński Ireneusz Starczynowski Joanna Pszczółka Ryszard Karczykowski Stanisław Stelmaszek

293 Roman Stypa Zbigniew Grygielski Adam Żaak Jan Sulikowski Stefan Haras Aleksander Żurawiecki Bronisław Szeliga Andrzej Hiolski Paweł Skałuba Włodimierz Hiolski-Lwowicz Bas Andrzej Szmyt Jerzy Jadczak Zenon Bester Krzysztof Szmyt Jan Jaronicki Antoni Bogucki Michał Szopski Jerzy Jeszke Daniel Borowski Jacek Szymański Paweł Kajzderski Janusz Borowicz Eugeniusz Szymankowski Ryszard Kalus Jarosław Bręk Eugeniusz Szynkarski Stanisław Kliczkowski Wiesław Brychcy Ryszard Tarasewicz Zdzisław Klimek Wojciech Bukalski Sylwester Targosz Marian Kondella Jerzy Cieślawski Marek Torzewski Adam Kopciuszewski Tomasz Czirnia Janusz Wenz Jacek Kostoń Włodzimierz Denysenko Roman Węgrzyn Remigiusz Kossakowski Stefan Dobiasz Feliks Widera Czesław Kozak Antoni Dutkiewicz Jacek Wisłocki Adam Kruszewski Wojciech Dyląg Ryszard Wróblewski Adam Krużel Józef Frakstein Jan Zakrzewski Maciej Krzysztyniak Czesław Gałka Adam Zdunikowski Zdzisław Krzywicki Marek Gasztecki Sławomir Żerdzicki Krzysztof Leszczyński Robert Gierlach Bogdan Maliszewski Jerzy Gruszczyński Kontratenor Jerzy Mechliński Arkadiusz Janaszek Mariusz Gebel Zbigniew Melanowski Adam Kaznowski Piotr Łykowski Marek Moździerz Jarosław Kitala Robert Nakoneczny Ireneusz Miczka Zdzisław Klimek Piotr Olech Henryk Paciejewski Mariusz Kłapouchy Artur Stefanowicz Bronisław Pekowski Edmund Kossowski Marcin Szczyciński-Bornus Tadeusz Piszek Kazimierz Kowalski Wacław Prabucki Bogdan Kurowski Baryton Antoni Przestrzelski Eugeniusz Kuszyk Jerzy Sergiusz Adamczewski Stanisław Ptak Karol Latoska Grzegorz Adamus Artur Ruciński Tadeusz Leśniczak Jerzy Artysz Jerzy Sankiewicz Jan Łukowski Maciej Bartczak Aleksander Sawin Bernard Ładysz Grzegorz Bayer Włodzimierz Skalski Henryk Łukaszek Wiesław Bednarek Leszek Skrla Zbigniew Macias Andrzej Biegun Florian Skulski Dariusz Machej Mieczysław Błaszczyk Adam Szerszeń Antoni Majak Jarosław Bręk Adam Szybowski Rafał Majzner Bernard Brzoza Cezary Szyfman Bogdan Makal Bartłomiej Bukowski Tadeusz Świechowicz Władysław Malczewski Stanisław Bursztyński Leon Telatyński Stanisław Michoński Wiktor Czerniawski Ryszard Wojtaszewski Leonard Andrzej Mróz Andrzej Dobber Antoni Wolak Adam Myrczek Adam Dobosz Kazimierz Wolan Dariusz Niemirowicz Jan Dobosz Jan Wolański Piotr Nowacki Jan Dyga Marian Woźniczko Kacper Opolski Albin Fechner Bogusław Zalasiński Jerzy Ostapiuk Adam Fenger Andrzej Zborowski Jacek Ozimkowski Jerzy Garda Witold Zielonka Tomasz Pasławski Jerzy Gruszczyński Marek Ziemniewicz Jerzy Piasecki

294 Jerzy Podsiadły Janusz Styszko Roman Wawreczko Andrzej Poraszka Jerzy Sypek Radosław Wielgus Andrzej Saciuk Bronisław Szeliga Maciej Witkiewicz Kazimierz Sergiel Jerzy Szymański Zbigniew Wunsch Rafał Siwek Wojciech Jan Śmietana Włodzimierz Zalewski Waldemar Skomorowski Aleksander Teliga Michał Ziółkowski Piotr Solecki Romuald Tesarowicz Jacek Ziomkowski Leopold Stawarz Borys Turowicz Adam Zwierz Tadeusz Stefański Bartosz Urbanowicz Radosław Żukowski Michał Straszewski Roman Wasilewski

Soliści wokaliści zagraniczni

Sopran Ilse Katschinka-Rapf Alena Havlicová June Anderson Natalia Kazancewa Markela Hatziano Victoria de los Angeles Jitka Kovariková Carmen Hammoser Benita Borbonus Renate Krahmer Kyung Kim Gwendolyn Bradley Nelli Li Mishelina Kobaliani Renate Bromann Denia Mazzola Margarita Lilowá Kirsten Buhl Møller Katharina Müller Violetta Madjarová Angela Brown Witalia Mykulka Aleksandrina Miltczewá Montserrat Caballé Ferhan Onad Elena Obrazcowa Geraldine Charlos Birgit Pehnert Gertrud Oertel Zoja Christicz Rosalind Plowright Mabel Perelstein Yveta Cichalová Olga Prohasková Louise Parker Georgette Cooleman Eva Reissingerova Mária Petrasovská Kyungsun Choi Beatrice Rippy Gertrud Prenzlow Angela Dellert Yazmira Ruiz-Montes Irina Rindzuner Eva Dépoltová Biljana Steffanson Ingeborg Russ Lourdes Diz Barbara Schlick Marga Schiml Swietłana Dobronrawowa Chieko Shirasaka Claudia Schubert Zara Dołuchanowa Jarmila Smyčková Vera Soukupová Ewa Dřizgová-Jirušová Ingrid Stjernlöf Barbara Vicková Eugenia Etxarren Natalia Troitskaja Virginie Walterová Margareth Field Adelheid Vogel Hanna Wollschläger Philine Fischer Veselina Vasilevá Mira Zakai Gabriele Fontana Ingeborg Wenglor Christine Friedek Emilia Zachardová Tenor Miriam Gauci Kamila Zajičková Gor Avsenian Goar Gasparian Lidia Zborschil Enrique Ambrosio Soña Ghazarian Josef Abel Carmen Gonzáles Mezzosopran i alt David Adams Christiane Hampe Agnes Baltsa Jae Chul Bae Heather Harper Antra Bigaca Michael Belnap Ana Higueras Beatriz Blanco Kim von Binzer Brenda Jackson Gila Bashari Szabolcs Brickner Bella Jasper Dolores Casariego Brian Burrows Gwyneth Jones Yveta Čihalová Adolpho Casas Ljiljanna Jovanovič Elvira Dreszen José Carreras Makwala Kasprawszwili Alessandra Franceschi Pavel Černoch Michaela Kaune Veronika Hajnová-Fialová Howard Crook

295 Antoni Comas Ekkhard Wagner Doda Conrad Attila Fülöp Kurt Westi Yiannoudes Constantinos Federico Gallar Aleksander Wostriakow Franz Gehrisen Nicolai Gedda Pavel Gerdjikov Vangelis Hadjissimos Kontratenor Bonaldo Giaiotti Peter Jeffes Artur Voigt Martin Gurbal Alexander Judenkow Walter Heldwein Kałudi Kałudow Baryton Philippe Huttenlocher György Korondi Luis Alvarez Zdeněk Kroupa Ruben Lisicjan Christian Boesch Günter Lackner Karl Markus Renato Bruson Otto Luge Petr Murcek Giorgio Cebrián Vaclav Marek Jurij Marusin Peter Castaldi Tomas Möwes Peter Menzel Helmut Guhl Marcus Müller Paul Miles-Kingston Neil Howlett Jewgenij Nesterienko Martin Petzold Ivan Kušnieř Raimund Nolte John Schirley Quirk Sherill Milnes Hermann Ch. Polster Nigel Robson Joachim Noack Karel Prusa Peter Rotzsch Aubrey Pankey Jewgen Romaniuk Emilio Sanchez Juan Pons Georgij Selezniow José Sempere Spyros Sakkas John Schirley Quirk Thomas Scheller Richard Salter Otto Siegl Bernhard Schneider Georgij Selezniow Josef Spaček Peder Severin Peter Tschaplik Almas Svilpa Oldřich Spisař Ingvar Wixell Jürgen Trekel David Smith Giorgio Zancanaro Jeffrey Tuckner Giuseppe di Stefano Zheng Zhou Alessandro Vertucci Eric Tappy Welf-Eckhart Wiencke Giorgio Tieppo Bas Constantinos Yannoudes Christian Vogel Henry Blackmon Hans Jürgen Wachsmuth Carlos Chausson

Tancerze i choreografowie polscy

Barbara Bittnerówna Henryk Konwiński Piotr Zgondek Barbara Dutkiewicz Bernadeta Maćkowiak Leokadia Zienko Iwona Kaczmarczyk Grzegorz Pajdzik

Tancerze i choreografowie zagraniczni

Orazio Caiti Aleksandro Molin Cristina Sciabordi Olga Lepieszyńska Włodzimierz Preobrażeński

Aktorzy, recytatorzy i narratorzy

Adam Baumann Henryk Błażejczyk Maria Brochocka Aleksander Bardini Hanna Boratyńska-Lipska Stanisław Brudny Lidia Bienias Henryk Boukołowski Jacek Brzostyński

296 Emir Buczacki Waldemar Kotas Zofia Rysiówna Mieczysław Daszewski Jerzy Krasicki Andrzej Schmidt Ewa Decówna Władysław Krasnowiecki Ludwik Sempoliński Franciszek Delekta Bernard Krawczyk Wojciech Siemion Adolf Dymsza Adam Kwiatkowski Edward Skarga Jan Frycz Artur Kwiatkowski Marian Skorupa Krystyna Gawrońska Ewa Lassek Wiesława Sławik Jerzy Gniewkowski Ewa Leśniak Maria Stokowska Ignacy Gogolewski Zbigniew Lewarczyk Jolanta Szajna Anna Gołębiowska Andrzej Lipski Jerzy Szczawiński Małgorzata Gorwowska Edward Lubaszenko Andrzej Szczepkowski Wincenty Grabarczyk Mieczysław Łęcki Andrzej Szwejkowski Mikołaj Grabowski Wojciech Malajkat Artur Święs Antoni Gryzik Wojciech Malec Jerzy Trela Małgorzata Gorzewska Andrzej Marciszewski Henryk Tarczykowski Jolanta Hanisz Henryk Maruszczyk Zofia Truszkowska Tadeusz Hanusek Janusz Mentel Mieczysław Voit Adam Hanuszkiewicz Maria Meyer Piotr Warszawski Roman Hierowski Roman Michalski Anna Wesołowska Gustaw Holoubek Bolesław Mierzejewski Artur Więs Dariusz Jakubowski Cezary Morawski Stanisław Winczewski Jacenty Jędrusik Andrzej Mrożewski Franciszek Wołoch Andrzej Juszczyk Bogumiła Murzyńska Kazimierz Woźniak Tadeusz Kalinowski Michał Pawlicki Zbigniew Wróbel Marek Kędzierski Józef Para Ryszard Zaorski Kamila Kiełbińska Zdzisław Pelc-Ichniowski Zbigniew Zapasiewicz Jan Klemens Halina Piłatówna Jerzy Zelnik Barbara Kobrzyńska Jerzy Połoński Piotr Zgondek Jan Korwin-Kochanowski Bogdan Potocki Zbigniew Zamachowski Krzysztof Kolberger Zdzisław Pyzik Georgio Albertrazzi Lech Komornicki Ewa Radzikowska Valeria Morconi

Autorzy (komentatorzy w drukowanych programach koncertowych)

Rafał Augustyn Roman Jochymczyk Adam Mitscha Karol Bula Marcin Kamiński Bogdan Okulski Marek Brzeźniak Józef Kański Łucja Onysk Janusz Cegiełła Kamila Kiełbińska Ewa Pawlik-Żmudzińska Halina Dutkiewicz Jerzy Kiełbiński Bohdan Pilarski Adolf Dygacz Stefan Kiesielewski Olgierd Pisarenko Magdalena Dziadek Aleksandra Konieczny Mateusz Płomieński Janusz Ekiert Zbigniew Kościów Bohdan Pociej Marcella Erigina Mieczysław Kosewski Józef Powroźniak W. E. Teresa de Laveaux Krystian Prynda Ryszard Gabryś Marian Lewandowski Adam Rozlach Franciszek German Józef Ligęza Bogusław Schaeffer Bożena Gieburowska Stefania Łobaczewska Andrzej Schmidt Aleksandra Grzegorzek (Konieczny) Leon Markiewicz Jolanta Krystyna Sell Rajmund Hanke Teresa Marusarz Zdzisław Sierpiński Stanisław Haraschin Edmund Mazurek Marek Skocza Jarosław Jezierski Józef Maria Michałowski Ludomira Stawowy

297 Karol Stromenger Bogusław Tabaka Kazimierz Wiłkomirski Marcin Szeligiewicz Wanda Tlatlik Andrzej Wójcik Eugeniusz Śleziak Jolanta Wacińska-Rostworowska Eugenia Wybraniec Józef Świder Jan Weber Maria Zduniak

Komentatorzy, prelegenci, konferansjerzy polscy

Elżbieta Artysz Mirosława Knapik Leszek Plaza Aleksander Bardini Mieczysław Kosewski Bronisława Polok Mirosław Jacek Błaszczyk Alicja Kotyl Marta Połońska Maria Borecka Helena Kowalewska- Jerzy Połoński Grażyna Brewińska Lewandowska Zdzisław Pyzik Stanisław Brudny Hanna Kryjak Ryszard Radwan Karol Bula Edward Krysta Alina Romanowicz Janusz Budzyński Jerzy Kukuła Józef Romek Szymon Bywalec Juliusz Kydryński Adam Rozlach Janusz Cegiełła Lucjan Kydryński Piotr Różański Tadeusz Chmiel Andrzej Lipski Andrzej Schmidt Barbara Czajkowska Krystyna Loska Wiesława Sczendzina Krzesimir Dębski Eugeniusz Łabus Władysław Sumara Władysław Dobrowolski Mieczysław Łęcki Witold Szalonek Jan Dunikowski (Zając) Marian Łęgowski Jerzy Szczawiński Halina Dutkiewicz Jadwiga Makosz Marcin Szeligiewicz Marek Dyżewski Leon Markiewicz Norbert Szklorz Irena Dziedzic Teresa Marusarz Maria Szopka Janusz Ekiert Janusz Mencel Halina Szymura Agnieszka Fatyga Małgorzata Mendel-Miśka Henryk Teichert Adam Ferch Janusz Mentel Grażyna Torbicka Ryszard Gabryś Józef Maria Michałowski Stanisława Tyńcowa Beata Gaczek Wacław Mickiewicz Jerzy Waldorff Karol Gorzelańczyk Ewa Milian Marian Wallek-Walewski Małgorzata Gorzewska Krzysztof Misiurkiewicz Roman Waschko Regina Gowarzewska- Adam Mitscha Danuta Węgrzyk Griessgaber Lilianna Manuela Moll Tadeusz Wicherek Wincenty Grabarczyk Konrad Neumann Stefan Wiechecki (Wiech) Mikołaj Grabowski Piotr Nędzyński Zenon Wiktorczyk Stanisław Hadyna Maciej Niesiołowski Jacek Woleński Al. Januszewski Benedykt Niestrój Aleksander Wolski Wojciech Jędrzejczak Wiesław Ochman Andrzej Wójcik Roman Jochymczyk Barbara Oleś Zbigniew Wróbel Bogusław Kaczyński Karina Paszek Emilia Zaleska Marcin Kamiński Włodzimierz Patuszyński Andrzej Zborowski Zenon Keller Zbigniew Pawlicki Jerzy Zelnik Kamila Kiełbińska Ewa Pawlik-Żmudzińska Tadeusz Żakiej Jerzy Kiełbiński Sławomir Pietras

Komentatorzy, prelegenci, konferansjerzy zagraniczni

Burt Lancaster Christopher Lee Volker Schmidt-Gertenbach

298 Wykładowcy i goście koncertów

Maciej Bieniasz Olaf Lubaszenko Władysław Stróżewski Henryk Mikołaj Górecki Władysław Lubaś Witold Szalonek Joachim Grubich Jan Malicki Andrzej Szczepkowski Janusz Janeczek Leon Markiewicz Andrzej Szczeklik Andrzej Jasiński Paweł Migula Kazimierz Ślęczka Zygmunt Kałużyński Adam Mitscha Bogdan Tosza Ryszard Kapuściński Józef Opacki Zbigniew Wróbel Anna Keyha Ireneusz Opacki Krzysztof Zanussi Krzysztof Kłosiński Stanisław Puchała Zbigniew Zapasiewicz Eugeniusz Knapik Tomasz Raczek Krystian Zimerman Krzysztof Kolberger Dariusz Rott Marek Zrałek Jerzy Kukuczka Wacław Sadkowski Lucjan Kydryński Tadeusz Sławek

Instrumentaliści – wykonawcy muzyki jazzowej, popularnej i rozrywkowej

Andrzej Antolak (saksofon) Antoni Kopff (fortepian) Wojciech Niedziela (fortepian) Adam Buczek (perkusja) Włodzimierz Korcz (fortepian) Krzysztof „Puma” Piasecki (gitara basowa) Jan Cichy (gitara basowa) Jarosław Małys (fortepian) Henryk Stanoszek (perkusja) Andrzej Cudzich (kontrabas) Piotr Marciniak (trąbka) Marek Soskin (fortepian) Zbigniew Kalemba (fortepian Eugeniusz Modliszewski (trąbka) Marian Tobor (klarnet) i organy) Grzegorz Nagórski (puzon) Janusz Włodyka (saksofon) Jerzy Karwowski (saksofon) Jacek Niedziela (gitara basowa, Piotr Wojtasik (trąbka, perkusja) Jarosław Kędziora (saksofon) kontrabas) Dariusz Ziółek (gitara basowa)

Wokaliści – wykonawcy muzyki jazzowej, popularnej i rozrywkowej

Hanna Banaszak Alicja Majewska Marek Tarnowski Beata Bednorz Dorota Miśkiewicz Grzegorz Turnau Katarzyna Bovery Wiesława Orlewicz Teresa Tutinas Krzysztof Cwynar Anna Pietrzak Ewa Uryga Wiesława Drojecka Beata Rybotycka Violetta Villas Agnieszka Fatyga Irena Santor Sonia Wacławek Anna Jantar Anna Serafińska Wanda Warska Jagna Jędrzyńska Jorgos Skolias Zbigniew Wodecki Zofia Kamińska Justyna Steczkowska Tadeusz Woźniakowski Magdalena Krupa Lora Szafran Jacek Wójcicki Piotr Kukuczka Helena Szemlejowa Izabela Zając Inga Lewandowska Janusz Szrom Krystyna Zdziłowiecka

Wokaliści – wykonawcy muzyki jazzowej, popularnej i rozrywkowej zagraniczni

Sara Brightman Udo Jürgens

299 Orkiestry symfoniczne polskie

Orkiestra Symfoniczna Akademii Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Wielka Orkiestra Symfoniczna Polskiego Muzycznej im. Karola Szymanowskiego Pomorskiej im. Ignacego Jana Radia i Telewizji od 1967 do 1992 w Katowicach – Akademicka Orkiestra Paderewskiego w Bydgoszczy – Narodowa Orkiestra Symfoniczna Symfoniczna im. Karola Szymanowskiego Dyrygent – Antoni Wit Polskiego Radia w Katowicach w Katowicach Dyrygenci – Grzegorz Fitelberg, Witold Dyrygenci: Jan Wincenty Hawel, Mirosław Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Rowicki, Kirył Kondraszyn, Jan Krenz, Jacek Błaszczyk, Christoph Wyneken, Jerzy w Częstochowie Andrzej Markowski, Ogan Durian, Jacek Salwarowski, Zdzisław Szostak, Mirosław Dyrygent – Zygmunt Hassa Kaspszyk Jacek Błaszczyk, Christoph Wyneken, Jerzy Dyrygent – Jerzy Kosek w połączeniu z Orkiestrą Symfoniczną Salwarowski Filharmonii Śląskiej – 1947, 1950 Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Dyrygenci – A. Iwanow, Stanisław Orkiestra Symfoniczna Filharmonii w Olsztynie Skrowaczewski, Marian Lewandowski Bałtyckiej w Gdańsku Dyrygent – Janusz Przybylski Dyrygent – Zygmunt Rychert Orkiestra Symfoniczna Państwowego Orkiestra Symfoniczna Operetki Śląskiej Liceum Muzycznego im. Karola Orkiestra Symfoniczna Filharmonii w Gliwicach Szymanowskiego w Katowicach im. Artura Rubinsteina w Łodzi Dyrygent – Włodziemierz Romanowski – Obecnie Państwowa Ogólnokształcąca Dyrygent – Zdzisław Szostak Szkoła Muzyczna II stopnia im. Karola Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia Szymanowskiego Orkiestra Symfoniczna Filharmonii i Telewizji w Krakowie 1945 – 1999 (corocznie bez 1961 i 1971) im. Józefa Elsnera w Opolu Dyrygent – Krzysztof Missona Dyrygenci – Karol Stryja, Józef Bok, Witold Dyrygent – Marek Tracz Krzemieński, Zdzisław Szostak, Napoleon Dyrygent – Tomasz Lida Orkiestra Symfoniczna Teatru Wielkiego Siess, Bernard Czajkowski, Aleksander w Łodzi Warykiewicz, Sławomir Chrzanowski, Jan Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Dyrygent – Tadeusz Kozłowski Miłosz Zarzycki, Wojciech Sąkól im. Karola Szymanowskiego w Krakowie Dyrygent – Henryk Czyż Orkiestra Wydziału Wokalno-Aktorskiego Orkiestra Zespołu Szkół Muzycznych Dyrygent – Jerzy Katlewicz Akademii Muzycznej im. Karola im. Frydetyka Chopina w Warszawie Szymanowskiego w Katowicach Dyrygent – Sławek Wróblewski Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Dyrygent – Kazimierz Kryza im. Witolda Lutosławskiego we Wrocławiu Polska Młodzieżowa Orkiestra Marek Pijarowski Polish Festival Orchestra Symfoniczna Państwowej Dyrygent i solista – Krystian Zimerman Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej Orkiestra Symfoniczna Filharmonii I i II stopnia im. Fryderyka Chopina Narodowej w Warszawie Polska Filharmonia Kameralna w Bytomiu Dyrygent – Bohdan Wodiczko Dyrygent – Wojciech Rajski Dyrygent – Andrzej Affeltowicz Dyrygent – Stanisław Wisłocki Dyrygent – Witold Rowicki Sinfonia Varsovia

Orkiestry amatorskie

Reprezentacyjna Orkiestra Dęta Dyrekcji Reprezentacyjna Orkiestra Dęta Kopalni Orkiestra Dęta KHW KWK „Staszic” Okręgowych Kolei Państwowych w „Walenty-Wawel”, Ruda Śląska w Katowicach Katowicach Dyrygent – Augustyn Kozioł Dyrygent – Grzegorz Mierzwiński Dyrygent – Piotr Dziemba, Andrzej Łukowiec Orkiestra Dęta KWK „1 Maja” Orkiestra Symfoniczna KHW KWK „Staszic” Dyrygent – Marian Krzystek w Katowicach Dyrygent – Grzegorz Mierzwiński

300 Orkiestry symfoniczne zagraniczne

Česká Filharmonie, Praha / Orkiestra Symfoniczna Landestheater, Państwowa Orkiestra Symfoniczna ZSRR/ Symphony Orchestra/ Halle USRR State Symphony Orchestra/, Moskwa Dyrygent – Vaclav Neumann Dyrygent – Thomas Sanderling Dyrygenci – Konstantin Iwanow, Maksym Szostakowicz City of Birmingham Symphony Orchestra Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Dyrygent – Hugo Rignold Leningradzkiej /Leningrad Philharmonic Państwowa Zasłużona Akademicka Orchestra/ Orkiestra Symfoniczna Ukraińskiej SRR, Dresdner Philharmonie Dyrygent – Aleksander Dmitriew Kijów Dyrygenci – Heinz Bongartz, Kurt Masur, Dyrygent – Igor Błażkow Herbert Kegel Orkiestra i Chór Uniwersytetu w Witten/ Hallesche Philharmonie Herdecke Pittsbourgh Symphony Orchestra Dyrygent – Olaf Koch Dyrygent – Ernst Rheil Dyrygent – William Steinberg

Magyar Rádió Szimfonicus Zenekara Orkiestra Symfoniczna Państwowej Royal Liverpool Philharmonic Orchestra /Hungarian Radio Symphony Orchestra/, Filharmonii, Burgas Dyrygent – Sir Charles Groves Budapest Dyrygent – Todor Stojkow Dyrygent – György Lehel Rundfunk – Sinfonieorchester, Berlin Orkiestra Symfoniczna Państwowej Dyrygent – Helmut Koch Młodzieżowa Orkiestra Nadrenii Filharmonii, Ruse – Palatynatu Dyrygenci – Aleksander Wladigerow, Ilia Rundfunk – Sinfonieorchester, Leipzig Dyrygent – Michael Luig Temkow, Czesław Płaczek Dyrygent – Herbert Kegel

Moskiewska Orkiestra Symfoniczna / Orkiestra Symfoniczna Państwowej Rundfunk – Sinfonieorchester, Stuttgart Moscow Symphony Orchestra/ Filharmonii Sofijskiej /Sofia Philharmonic Dyrygent – Uri Segal Dyrygent – Weronika Dudarowa Orchestra/ Dyrygenci – Konstantin Iliew, Władi San Francisco Symphony Orchestra Orchestra Simfonica a Filharmonici Simeonow Dyrygent – Herbert Blomstedt Bucureşti /Bucharest George Enescu Philharmonic Orchestra/ Orkiestra Symfoniczna Państwowej Scottish National Orchestra, Glasgow Dyrygent – Mircea Basarab Filharmonii /Varna Philharmonic Dyrygent – Sir Alexander Gibson Orchestra/, Warna Orchestra Simfonica a Filharmonici Arad Dyrygent – Iwan Marinow Slovenska Filharmonija /Slovenian /Arad Philharmonic Orchestra/ Philharmonic Orchestra/, Ljubljana Dyrygent – Eliodor Rau Państwowa Akademicka Orkiestra Dyrygent – Anton Kolar Symfoniczna Filharmonii Leningradzkiej / Orchestra Symfonica a Cinematografiei Leningrad Academic Symphony Orchestra/ Sonderjyllands Symfoniorkesters, /Roumanian Film Studios Orchestra/, Dyrygenci – Arvid Jansons, Eduard Sierow Sonderborg Bucureşti Dyrygent – Carl Von Garaguli Dyrygent – Paul Popescu Państwowa Mała Orkiestra Symfoniczna ZSSR /Moscow Little Symphony Orchestra Staatsphilharmonie Rheinland-Pfaltz Orkiestra Symfoniczna Filharmonii of The USRR/, Moskwa Dyrygent – Leif Segerstam Izraelskiej /Israel Philharmonic Orchestra/, Dyrygenci – Jurij Simonow, Jewgenij Tel Aviv Samojłow Stătni filharmónie /Brno State Filharmonic Dyrygent – Zubin Mehta Orchestra/, Brno Państwowa Orkiestra Symfoniczna Dyrygenci – Jiři Pinkas, Jiři Waldhans Orkiestra Symfoniczna Państwowej Gruzińskiej SSR /Georgian State Symphony Filharmonii Koreańskiej RLD /Korea State Orchestra/, Tbilisi Symphony Orchestra/, Pheng Yang Dyrygent – Dżansug Kachidze Dyrygent – Hwa Kim Byung

301 Stătni Janăckova filharmónie /Ostrava Symfonickij orchester Československého Tokyo Metropolitan Symphony Orchestra Janaček Philharmonic/, Ostrava rozhlasu /Prague Radio Symphony Dyrygent – Akeo Watanabe Dyrygenci – Jiři Waldhans, Josef Daniel, Orchestra/, Praha Otokar Trhlik, Thomas Koutnik Alois Klima University of Michigan Band Dyrygent – William D. Revelli Stătni Moravské filharmónie Simfonicky The Cleveland Orchestra Orkiestrer, Olomouc Dyrygent – George Szell Wielka Orkiestra Symfoniczna Dyrygenci – Milivoj Uzelas, Jaromir Nohejl, Wszechzwiązkowego Radia /i Telewizji Libor Mathauser New Philharmonia Orchestra, London od 1970/ /All Soviet Radio and Television Dyrygent – Okko Kamu Grand Symphony Orchestra/, Moskwa Stătni Slovenska filharmónie/ Slovak Dyrygent – Gennadij Rożdiestwienskij Philharmonic Orchestra/, Bratislava The Philadelphia Orchestra Dyrygenci – Zdeněk Bilek, Ludovit Rajter, Dyrygent – Eugene Ormandy Wiener Symphoniker Bystřik Režucha Dyrygent – Michael Gielen

Polskie orkiestry i zespoły kameralne

„Capella Bydgostiensis pro Musica Polska Filharmonia Kameralna /Polish Zespół Muzyki Dawnej „All’antico” Antiqua” – zespół instrumentów dawnych Chamber Philharmonic/, Warszawa przy Akademii Muzycznej im. Karola i oktet madrygalistów Dyrygent – Wojciech Rajski Szymanowskiego w Katowicach Dyrygent – Stanisław Gałoński Dyrygent – Bogdan Gola Polska Orkiestra Kameralna, Warszawa „Capella Cracoviensis” orkiestra kameralna Dyrygenci – Jerzy Maksymiuk, Zespół Wiolonczelistów Polskiego Radia Dyrygenci – Stanisław Gałoński, David Andrzej Straszyński w Katowicach Stock, Włodzimierz Szymański, Jan Valta, Józef Radwan, Hermann Max Warszawska Opera Kameralna – Zespół „Fistulatores et Tubicinatores Varsovienses” Instrumentalny i Zespół Solistów – Zespół Instrumentów Dawnych, Warszawa „Capella pro Musica da Camera”, Katowice Dyrygent – Juliusz Borzym Kazimierz Piwkowski Kierownik – Kazimierz Dembicki Jerzy Chudyba Zespół Kameralny „Classici Silesiani” przy Emilian Werbowski „Musica Antiqua Collegium Varsoviense” WOSPR i TV w Katowicach Leon Piwkowski – zespół instrumentalny Dyrygent – Włodzimierz Breguła Jerzy Karolak Dyrygent – Juliusz Borzym Leokadia Piwkowska Zespół Kameralny „Con Grazia”, Katowice Orkiestra Kameralna Akademii Muzycznej Kierownik – Paweł Głombik Poznański Zespół Wokalny w Krakowie – Akademia Bachowska „Affabre Concinui” Dyrygent – Helmuth Rilling Zespół Kameralny „Musici Concertanti” Robert Hylla – kontratenor przy PWSM w Katowicach Leszek Marciniak – kontratenor Orkiestra Kameralna Polskiego Radia Kierownik – Paweł Puczek Przemysław Czekała – tenor i Telewizji „Amadeusz” w Poznaniu Piotr Lewandowski – baryton /„Amadeus” Chamber Orchestra/ Zespół Śpiewaków Miasta Katowice Piotr Dziurla – bas Dyrygent – Agnieszka Duczmal „Camerata Silesia” Artur Hoffman – bas Dyrygent – Anna Szostak Orkiestra Kameralna „Sinfonietta”, Kraków „Varsovia Manta” Dyrygent – Piotr Sułkowski Zespół Muzyki Barokowej „Fiori Musicali”, Witold Vargas – śpiew, instrumenty strunowe Kraków Jacek Ratkiewicz – gitara, bandoneon Orkiestra Muzyki Nowej, Katowice Kierownik – Zygmunt Kaczmarski Mariusz Tuchłowski – instrumenty Dyrygenci – Aleksander Lasoń, strunowe i perkusyjne Szymon Bywalec Bogdan Kupisiewicz – śpiew, instrumenty strunowe

302 Marcin Kudełka – instrumenty dęte Grażyna Malec Zespół Muzyki Dawnej i perkusyjne Krzysztof Galant „Camerata Cracovia” Marta Trybulec – sopran Warszawski Kwintet Akordeonowy Kwintet Fortepianowy WOSPR i TV Anna Szelińska – viola da gamba Włodzimierz Puchnowski w Katowicach Arnoldo Nerio – flety podłużne Andrzej Zieliński Kazimierz Janas – I skrzypce Ireneusz Trybulec – lutnia Jerzy Jurek Henryk Gruszka – II skrzypce Adam Zemła Mirosław Kosmala – altówka Zespół Muzyki Dawnej Waldemar Dubieniecki Leon Mielimąka – wiolonczela Stanisław Gojny – lutnia Józef Stompel – fortepian Akiko Suzuki – lutnia Śląski Kwintet Akordeonowy, Katowice Paweł Muzyka – viola da gamba Joachim Pichura Kwintet Dęty przy WOSPR i TV Monika Dąbrowska – flet podłużny Bogdan Precz w Katowicach Andrzej Łucki Stanisław Michalik – flet Warszawski Zespół Orientalny Jerzy Sieczka Stanisław Malikowski – obój Czesław Kwieciński Zdzisław Bulski Henryk Kierski – klarnet Alicja Marczak-Faberowa – mezzosopran Czesław Słapa – waltornia i inni Joachim Pichura Zbigniew Stolarz – fagot Marek Andrysek Radiowa Grupa Perkusyjna, Katowice Bogdan Precz Kwintet Dęty Polskiego Radia i Telewizji Roman Gawlik Andrzej Łucki w Katowicach Krzysztof Jaguszewski Jerzy Sieczka Marian Katarzyński – flet Stanisław Proksa Jerzy Kotyczka – obój Bernard Turek Męski Zespół Wokalny „Vox Humana”, Alfred Josz – klarnet Warszawa Zygmunt Halamski – waltornia Kwartet Dęty Państwowej Wyższej Szkoły Jan Sobolewski Zygmunt Tlatlik – fagot Muzycznej w Katowicach Włodzimierz Sołtysik Marian Katarzyński – flet Jerzy Bugaj Kwintet Dęty Państwowej Wyższej Szkoły Stanisław Malikowski – obój Lucjan Sokołowski Muzycznej w Warszawie Józef Kowalski – klarnet Jerzy Żak – lutnia Janusz Mych – flet Zbigniew Stolarz – fagot Leszek Lewandowski – obój Męski Zespół Wokalny „Bornus Consort”, Wojciech Kałuża – klarnet Kwartet Dęty Teatru Wielkiego Warszawa Ryszard Watorowski – waltornia w Warszawie Marcin Szczyciński-Bornus Leszek Stolarczyk – fagot Elżbieta Dastych – flet Jan Sobolewski Jerzy Kwaśniak – obój Piotr Kusiewicz Kwintet Dęty Filharmonii im. Karola Roman Chruszcz – klarnet Jerzy Bugaj Szymanowskiego w Krakowie Janusz Wiśniewski – fagot Lucjan Sokołowski Kwintet Instrumentów Dętych, Katowice Kwartet Smyczkowy Kameralny Zespół Wokalny Maria Grochowska – flet „Rubinstein Quartet”, Łódź „Il Canto da Camera”, Warszawa Tomasz Miczka – obój Piotr Redeł – I skrzypce Barbara Janowska – sopran Jan Siwy – klarnet Tomasz Gołębiewski – II skrzypce Wanda Laddy-Sienkiewicz – sopran Wiesław Grochowski – waltornia Mirosław Pejski – altówka Mariusz Gebel – kontratenor Jan Michalski – fagot Jolanta Żebrowska – wiolonczela Cezary Szyfman – baryton Michał Straszewski – bas Kwintet Dęty „Academia”, Katowice Łódzki Kwartet Smyczkowy Andrzej Staciwa – flet Zenon Hodor – I skrzypce Kameralny Zespół Muzyki i Poezji Dawnej, Adam Szlęzak – obój Franciszek Bartosiak – II Skrzypce Łódź Piotr Szymyślik – klarnet Zbigniew Frieman – altówka Michał Draś Jerzy Ślęzak – waltornia Janusz Kubiak – wiolonczela Elżbieta Boldireff Marek Barański – fagot Dorota Jabłkiewicz

303 Kwartet Smyczkowy WOSPR i TV Kwartet Smyczkowy Filharmonii im. Karola Trio Krakowskie w Katowicach Szymanowskiego w Krakowie Antoni Cofalik – skrzypce Janusz Skramlik – I skrzypce Stanisław Tauros – I skrzypce Krzysztof Okoń – wiolonczela Klemens Bortel – II skrzypce Zbigniew Szlezer – II skrzypce Jerzy Łukowicz – fortepian Zygmunt Jochemczyk – altówka Tadeusz Gonet – altówka Paweł Głombik – wiolonczela Zofia Adamska – wiolonczela Trio fortepianowe PWSM w Katowicach Roman Lasocki – skrzypce Kwartet Smyczkowy WOSPR i TV Kwartet Smyczkowy im. Tadeusza Bairda, Bernard Polok – wiolonczela w Katowicach Katowice Monika Sikorska-Wojtacha – fortepian Józef Grzegorzek – I skrzypce Adam Gajdosz – I skrzypce Zygmunt Sprus – II skrzypce Michał Siwy – II skrzypce Trio Lutosławski, Katowice Antoni Feliks – altówka Eugeniusz Mikołajczyk – altówka Katarzyna Brzoza – skrzypce Paweł Głombik – wiolonczela Marek Szopa – wiolonczela Mirosław Makowski – wiolonczela Katarzyna Makowska – fortepian Kwartet Smyczkowy im. Karola Kwartet Smyczkowy „Akademos”, Bytom Szymanowskiego przy WOSPR i TV Irena Kalinowska – I skrzypce Trio Fortepianowe, Katowice w Katowicach Joanna Stelmach – II skrzypce Teresa Mercik-Szopa – skrzypce Kazimierz Janas – I skrzypce Aleksandra Batog – altówka Marek Szopa – wiolonczela Henryk Gruszka – II skrzypce Danuta Sobik-Ptak – wiolonczela Piotr Kopiński – fortepian Mirosław Kosmala – altówka Leon Mielimąka – wiolonczela Trio Akordeonowe „Ars Harmonika” Trio Dęte Teatru Wielkiego w Warszawie Piotr Biazik Mieczysław Mazurek – obój Kwartet Smyczkowy im. G. Fitelberga przy Piotr Chotołowicz Ryszard Tuszewski – klarnet WOSPR i TV w Katowicach Jakub Mietła Ryszard Paciorkiewicz – fagot Czesław Prejsnar – I skrzypce (oraz Bogusz Wekka – perkusja) Wojciech Musioł – II skrzypce Trio Dęte PWSM w Warszawie Jerzy Pyzik – altówka Trio Harmonijek Ustnych „Con Brio” Stanisław Pytka – obój Paweł Głombik – wiolonczela Zdzisław Kuniniec Czesław Pałkowski – klarnet Janusz Zając Bogumił Gadawski – fagot Kwartet „Wilanów”, Warszawa Zygmunt Zgraja Tadeusz Gadzina – I skrzypce Trio Dęte PWSM w Łodzi Paweł Łosakiewicz – II skrzypce Warszawski Warsztat Muzyczny Zdzisław Kaczmarek – obój Artur Paciorkiewicz – altówka Edward Borowiak – puzon Grzegorz Postołow – klarnet Wojciech Walasek – wiolonczela Zygmunt Krauze – fortepian Stanisław Sojka – fagot Czesław Pałkowski – klarnet Tadeusz Gadzina – I skrzypce „Trio Cracoviensis” Paweł Łosakiewicz – II skrzypce Trio Warszawskie Marta Trybulec – sopran Ryszard Duź – altówka Julia Jakimowicz – skrzypce Anna Fiber – flety podłużne, sopran Marian Wasiółka – wiolonczela Barbara Marcinkowska – wiolonczela Ireneusz Trybulec – lutnia Krystyna Borucińska – fortepian Kwartet Śląski, Katowice Trio Barokowe WOSPR i TV w Katowicach Marek Moś – I skrzypce Trio Polskiego Radia w Katowicach Wacław Łazarz – flet Arkadiusz Kubica – II skrzypce Andrzej Grabiec – skrzypce Tomasz Starek – wiolonczela Witold Serafin – altówka Paweł Głombik – wiolonczela Eugeniusz Mańczyk – klawesyn Mirosław Makowski – wiolonczela Maria Szwajger-Kułakowska – fortepian Wacław Łazarz – flet Marek Moś – I skrzypce Trio Olechowski, Katowice Andrzej Burzyński – wiolonczela Arkadiusz Kubica – II skrzypce Kazimierz Olechowski – skrzypce Eugeniusz Mańczyk – klawesyn Łukasz Syrnicki – altówka Janusz Olechowski – wiolonczela Piotr Janosik – wiolonczela Józef Olechowski – fortepian

304 Trio Barokowe, Kraków Polskie Trio Renesansowe Krystyna Słobodnik Elżbieta Stefańska – klawesyn Bożena Banaś – sopran Urszula Musialska Barbara Świątek – flet Maria Rymarz – flety podłużne Jerzy Klocek – wiolonczela Grzegorz Banaś – lutnia, viola da gamba Monika Sikorska-Wojtacha Joanna Domańska Todo Art Trio, Katowice Duety Fortepianowe: Grażyna Jursza – flet Janina Baster Duet Fortepianowy „Duo Granat” Dariusz Jursza – klarnet Janusz Dolny Tamara Granat Dawid Smykowski – fagot Waldemar Malicki Stefania Allinówna Władysława Markiewiczówna

Zespoły ludowe

Kapela Góralska „Wałasi”, Istebna Kapela Góralska Jana Karpiela-Bułecki, Kapela Góralska „Zakopiany” Zakopane

Chóry Polskie

Chór Mieszany „Cantores Minores Kameralny Chór Żeński „Capelli Chór Mieszany „Cantatus” w Woli Wratislavienses” Cracoviensis” Rzędzińskiej Chór Mieszany Filharmonii Zespół Muzyki Cerkiewnej Warszawskiej Chór „Ave Sol” w Bielsku-Białej w Częstochowie Opery Kameralnej Chór Kameralny „Absolwent” w Skoczowie Chór Mieszany Filharmonii im. Karola Kameralny Chór „Schola Cantorum Chór Kameralny „Camerton” Szymanowskiego w Krakowie Gedanensis” w Gdańsku Chór Kameralny „Collegium Cantorum” Chór Chłopięcy Filharmonii im. Karola Chór Mieszany Operetki Śląskiej w Częstochowie Szymanowskiego w Krakowie w Gliwicach Chór Kameralny „Collegium Musicum” Zespół Sopranów Chóru Mieszanego Chór Chłopięcy i Męski „Poznańskie w Gliwicach Filharmonii im. Karola Szymanowskiego Słowiki” w Krakowie Częstochowski Chór Kameralny Chór Chłopięcy „Polskie Słowiki” Chór Mieszany Filharmonii im. Józefa w Poznaniu Kameralny Chór Męski „Cantores Elsnera w Opolu Czenstochoviensis” w Częstochowie Chór Chłopięcy Państwowej Filharmonii Chór Kameralny Filharmonii Narodowej Śląskiej w Katowicach Akademicki Chór Mieszany Akademii w Warszawie Rolniczo-Technicznej w Olsztynie Chór Mieszany Filharmonii Śląskiej Zespół Barytonów Chóru Filharmonii w Katowicach Akademicki Chór Mieszany Akademii Narodowej w Warszawie Teologii Katolickiej w Warszawie Chór Męski Towarzystwa Śpiewaczego Chór Mieszany Rozgłośni Polskiego Radia „Harfa” w Warszawie Akademicki Chór Mieszany „Harmonia” we Wrocławiu Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie Chór Męski „Pochodnia” w Częstochowie Chór Mieszany Polskiego Radia i Telewizji Akademicki Chór Mieszany Politechniki Chór Męski „Echo” przy Wojewódzkim w Krakowie Śląskiej w Gliwicach Domu Kultury w Krakowie Zespół Madrygalistów „Capella Akademicki Chór Politechniki Wrocławskiej Chór Żeński „Akord” przy Wojewódzkim Cracoviensis” Filharmonii im. Karola Domu Kultury w Krakowie Akademicki Chór Politechniki Szczecińskiej Szymanowskiego w Krakowie

305 Chór Mieszany Akademii Muzycznej Chóry Państwowego Liceum Muzycznego Chór Męski Towarzystwa Śpiewaczego w Krakowie w Katowicach obecnie Państwowej „Harfa” w Warszawie Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej Chór Kameralny Akademii Muzycznej Chór „Camerton” II stopnia im. Karola Szymanowskiego w Krakowie – Akademia Bachowska w Katowicach: Chór Mieszany „Cecylia” Chór Mieszany Akademii Muzycznej w Brzezinach Sląskich – Chór Mieszany im. Karola Szymanowskiego w Katowicach Chór Mieszany „Dzwon” w Orzeszu – Chór Kameralny Chór Kameralny Akademii Muzycznej Chór Mieszany „Echo” w Łaziskach Górnych im. Karola Szymanowskiego w Katowicach – Chór Żeński Chór Mieszany „Halka” w Bytomiu Zespół Wokalny Wydziału Wokalno- Harcerski Chór Dziecięcy Centralnego Aktorskiego Akademii Muzycznej Zespołu Artystycznego Związku Chór Mieszany Towarzystwa Śpiewaczego im. Karola Szymanowskiego w Katowicach Harcerstwa Polskiego w Warszawie „Harmonia” w Cieszynie Chór Mieszany Instytutu Pedagogiki Międzyszkolny Chór Chłopięcy przy Pałacu Chór Mieszany „Harmonia” w Chorzowie Muzycznej Uniwersytetu Śląskiego Młodzieży w Katowicach Chór Mieszany „Harmonia” w Cieszynie Młodzieżowy Chór Mieszany „Ave Sol” w Katowicach-Wełnowcu Chór Wyższego Seminarium Duchownego w Skoczowie Chór Mieszany „Harmonia” w Mikołowie w Katowicach Młodzieżowy Chór Mieszany „Resonans Chór Mieszany „Harmonia” przy Studencki Chór Mieszany Wyższej Con Tutti” w Zabrzu Zakładowym Domu Kultury Huty „Pokój” Szkoły Pedagogicznej i Wyższej Szkoły Młodzieżowy Chór Mieszany „Schola w Rudzie Śląskiej Nowym Bytomiu Ekonomicznej w Katowicach Cantorum” w Knurowie Chór Mieszany „Jutrzenka” w Nakle Śląskim Chór Dziecięcy Państwowej Podstawowej Młodzieżowy Chór Mieszany „Slavica Szkoły Muzycznej im. Stanisława Chór Mieszany „Kasyno” w Siemianowicach Musa” w Knurowie Moniuszki w Katowicach Śląskich – Reprezentacyjny Chór Związku Chór Żeński „Schola Cantorum Zawodowego Górników Chór Dziecięcy Państwowej Szkoły Bialostociensis” w Białystoku Muzycznej I i II stopnia im. Stanisława Chór Mieszany „Kolejarz” Moniuszki w Zabrzu Chór Męski „Chopin” w Siemianowicach w Tarnowskich Górach Śląskich Chór Dziecięcy Państwowej Szkoły Chór Mieszany „Lira” Muzycznej I Stopnia im. Mieczysława Chór Męski „Echo” Wojewódzkiego Domu w Rybniku–Niedobczycach Karłowicza w Katowicach Kultury w Krakowie Chór Mieszany „Lutnia” w Chorzowie Chór Dziecięcy Polskiego Radia przy Chór Męski „Echo” w Katowicach – Reprezentacyjny Chór Mieszany Związku Państwowej Szkole Muzycznej I stopnia Zawodowego Hutników przy Hucie Chór Męski „Hejnał” przy Zakładowym im. Fryderyka Chopina w Bytomiu „Kościuszko” Domu Kultury Kopalni „Wujek” Chór Mieszany Państwowej Średniej Szkoły w Katowicach Chór Mieszany „Lutnia” w Cieszynie Muzycznej w Gliwicach Chór Męski „Hejnał” Związku Zawodowego Chór Mieszany „Lutnia” Chór Mieszany Państwowej Szkoły Kolejarzy w Katowicach-Piotrowicach w Katowicach-Ligocie Muzycznej I i II st. w Rybniku „Bel Canto” Chór Męski „Hejnał” w Mysłowicach Chór Mieszany „Milada” w Rybniku- Chór Żeński „Schola Cantorum Chwałowicach Chór Męski „Polonia” przy KWK „Marcel” Bialostociensis” w Białystoku w Radlinie Chór Mieszany „Ogniwo” w Katowicach Chór Żeński Państwowego Liceum Chór Męski im. Stanisława Moniuszki Przy Muzycznego im. Fryderyka Chopina Chór Mieszany „Wanda” Kopalni „Siemianowice” w Siemianowicach w Bytomiu w Katowicach-Dąbrówce Małej Śląskich Chór Mieszany „Wanda” Chór Męski Przy Domu Kultury Huty w Katowicach–Panewnikach „Baildon” w Katowicach-Załężu Chór Górniczy Kopalni „Siemianowice” w Siemianowicach Śląskich

306 Chór Mieszany Huty „Florian” Chór Mieszany Zespołu Pieśni i Tańca Chór Mieszany św. Grzegorza w Świętochłowicach w Zabrzu przy Bazylice OO. Franciszkanów w Katowicach-Panewnikach Chór Mieszany im. Juliusza Ligonia Chór Mieszany Związku Zawodowego w Katowicach Górników w Sosnowcu-Milowicach Chór Mieszany Parafii p.w. Matki Boskiej Szkaplerznej w Mysłowicach-Imielinie Chór Mieszany im. Adama Mickiewicza Chór Żeński „Akord” przy Wojewódzkim w Katowicach Domu Kultury w Krakowie Chór Mieszany Parafii p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej w Mysłowicach Chór Mieszany im. Adama Mickiewicza Chór Żeński Chóru Mieszanego „Ogniwo” Przy KWK „Rymer” w Katowicach Chór Mieszany „Seraf” przy Parafii w Rybniku–Niedobczycach p.w. św. Barbary w Rybniku Śląski Górniczy Chór Mieszany „Polonia- Chór Mieszany im. Stanisława Moniuszki Harmonia” przy KWK „Andaluzja” Chór „Seraf” Parafii p.w. św. Franciszka Związku Zawodowego Kolejarzy w Piekarach Śląskich w Chorzowie–Klimzowcu w Czechowicach–Dziedzicach Żeński Chór Nauczycielski w Częstochowie Chór Mieszany Parafii p.w. św. Szczepana Chór Mieszany im. Ignacego Juliusza w Katowicach–Bogucicach Chór Mieszany Archikatedry Paderewskiego w Katowicach–Murckach p.w. Chrystusa Króla w Katowicach Chór Mieszany „Słowiczek” Parafii Chór Mieszany im. Juliusza Słowackiego p.w. Trójcy Przenajświętszej Chór Mieszany św. Cecylii w Rudzie przy KWK „Marcel” w Radlinie w Katowi cach–Kostuchnie Śląskiej–Kochłowicach Chór Mieszany Przy Domu Kultury Huty Chór „Dei Patris”, Katowice Chór Mieszany Parafii Ewangelicko- „Baildon” w Katowicach–Załężu Augsburskiej w Mysłowicach Chór Mieszany Związku Zawodowego Kolejarzy w Katowicach

Zagraniczne orkiestry i zespoły kameralne

Chicago Chamber Orchestra Orkiestra Kameralna Filharmonii im. Leoša Nonet czeski, Praha Dyrygent – Dieter Kober Janačka, Ostrava Dyrygent – Zdeněk Dejmek Zespół Kameralny Filharmonii Collegium Instrumentale, Halle Moskiewskiej „Concertino” Koncertmistrz i dyrygent – Manfred Otto Orkiestra Kameralna Państwowej Wiktor Ponomariew – flet Filharmonii Łotewskiej SRR, Ryga Grigorij Kac – obój Johann Strauss Ensemble der Wiener Dyrygent – Towij Lifszyc Michaił Moszkunow – skrzypce Symphoniker Andriej Sazonow – altowka Dyrygent – Wolfgang Schuchbaur Orkiestra Kameralna „Tokyo Solisten” Wiktor Kozodow – wiolonczela Dyrygent – Yasushi Akamatsu Paweł Gablin – kontrabas Kijowska Orkiestra Kameralna Dimitrij Szwedow – klawesyn Dyrygent – Antoni Szarojew Orkiestra Kameralna „Wirtuozi Lwowa” Dyrygent – Sergij Burko „I Menestrelli” Wokalno-Instrumentalny Moskiewska Opera Kameralna Zespół Muzyki Dawnej, Włochy Dyrygent – Gennadij Roźdiestwienskij Saint Paul Chamber Orchestra Dyrygent – Dennis Russel Davies „Ensemble Instrumental à Vent de Paris” Moskiewska Orkiestra Kameralna Christian Cheret – flet Bez dyrygenta Stuttgarter Kammerorchester Daniel Sapin – obój Dyrygent – Helmuth Rilling Jean Noel Crocq – klarnet, klarnet basowy Orchestre de Chambre „Colophane”, Lille Alain Noel – waltornia Dyrygent – Daniel Boulogne Zespół Solistów Teatru Wielkiego, Moskwa Jean Claude Montac – fagot Dyrygent – Aleksander Łazariew Hanna Modzelewska – fortepian Orchestre de Chambre de Lausanne Dyrygent – Victor Desarzens

307 The King’s Singers, London Den Norske Blasekvintett Filharmonisk Kwartet im. Carla Nielsena, København David Hurley – kontratenor Selskap /Norweski Kwintet Dęty/, Oslo Peder Elbaek – I skrzypce Alastair Hume – kontratenor Ornulf Gulbrandsen – flet Jørgen Larsen – II skrzypce Bob Chilcott – tenor Eric Niord Larsen – obój Verner Skovlund – altówka Bruce Russell – baryton Eric Andersen – klarnet Folmer Bisgaard – wiolonczela Simon Carrington – baryton Odd Ulleberg -waltornia Stephen Connolly – bas Torleiv Nedberg – fagot Mozarteum Quartett, Salzburg Karl Heinz Franke – skrzypce „Musica Mensurata” – zespół instrumentów The Hilliard Ensemble, London Nils Silkalns – II skrzypce dawnych, Berlin David James – kontratenor Heinz Kraschl – altówka Ute Schimmelpfennig – sopran, harfa Roger Covey-Crunt – tenor Heinrich Amminger – wiolonczela Anita Weltzien – sopran, kuranty, psałterium John Potter – tenor Wilfried Staufenbiel – baryton, wiola Gordon Jones – bas Kwartet im. Komitasa, Erewań tenorowa, perkusja Awiet Gabrielan – I skrzypce Hans-Martin Meckel – flet podłużny, Quartett der Staatsoper Berlin Rafael Dawidian – II skrzypce fujarka, róg Egon Morbitzer – I skrzypce Henryk Tałalian – altówka Egbert Schimmelpfennig – skrzypce, Wilhelm Martens – II skrzypce Siergiej Asłamazjan – wiolonczela viola da gamba, harfa Werner Bucholz – altówka Christian Beuse – fagot, lira Bernard Günther – wiolonczela Ewdard Tatjewosjan – I skrzypce Akop Miekinjan – II skrzypce Dzieci Yamahy, Tokyo Philharmonie Quartett, Berlin Jakow Papjan – altówka Daniel Stabrawa – skrzypce Feliks Simonjan – wiolonczela Quintetto Boccherini, Włochy Christian Stadelmann – II skrzypce Victor Martin – flet Neithard Resa – altówka Kwartet im. Leoša Janačka, Ostrava Cesare Casellato – obój Jan Diesselhorst – wiolonczela Jiři Travniček – I skrzypce Luigi Sagrati – klarnet Adolf Sykora – II skrzypce Marco Scano – waltornia La Salle Quartet, Cincinnati Jiři Kratochwil – altówka Vittorio Chiarappa – fagot Walter Levin – I skrzypce Jiři Krafka – wiolonczela Henry Meyer – II skrzypce Kwintet Dęty Orkiestry Symfonicznej Radia Peter Kamnitzer – altówka Kwartet Genewski Berlińskiego Jack Kirstein – wiolonczela Régis Plantevin – I skrzypce Eberhard Grünenthal – flet Mireille Mercanton – II skrzypce Hans Werner Wätzig – obój Kwartet Tátrai, Budapest André Vauquet – altówka Manfred Rümpler – klarnet Vilmos Tátrai – I skrzypce François Courvoisier – wiolonczela Fritz Gräfe – waltornia Mihaly Szücs – II skrzypce Otto Pischkitl – fagot György Konrad – altówka Kwartet im. Aleksandra Borodina przy Edé Banda – wiolonczela Filharmonii Moskiewskiej Eichendorff-Quintett, Wien Rościsław Dubinskij – I skrzypce Rudolf Nekvasil – flet Kwartet Talicha, Praha Jarosław Aleksandrow – II skrzypce Helmut Mezera – pbój Jan Talich – I skrzypce Dimitrij Szebalin – altówka Friedrich Hager – klarnet Jan Kvapil – II skrzypce Walentin Berlinskij – wiolonczela Wolfgang Vladar – waltornia Karel Doležal – altówka Josef Grabner – fagot Evžen Rattay – wiolonczela Kwartet im. Ludwiga van Beethovena, Moskwa Collegium Musicum Instrumentale, Wien Kwartet im. Sergiusza Prokofiewa, Moskwa Dimitrij Cyganow – I skrzypce Waldo Gottardi – skrzypce Lina Guberman – I skrzypce W. Szirinskij – II skrzypce Lucy Sulz – skyrzypce Ludmiła Granowa – II skrzypce W. Borysowskij – altówka Karl Schallenmüller – altówka Galina Odiniec – altówka F. Szirinskij – wiolonczela Ulrich Winzenberger – wiolonczela Kira Cwietkowa – wiolonczela Oleh Krysa – I skrzypce Fritz Rabert – flet Nikołaj Zabawnikow – II skrzypce Fiodor Drużynin – altówka Walentin Fejgin – wiolonczela

308 Juilliard String Quartet, New York Trio Duńskie, Odense Duet fortepianowy „Marc et Michel”, Roman Mann – I skrzypce Rosalind Bevan – fortepian Francja Isidore Cohen – II skrzypce Jens Schou – klarnet Marek Tomaszewski Raphael Hillyer – altówka Svend Winsløv – wiolonczela Michel Prezman Claus Adam – wiolonczela Radzieckie Trio Fortepianowe, Moskwa Duet fortepianowy, Holandia Kwartet Munclingera, Praha Wiktor Dieriewianko – fortepian Cecil de Grijs Milan Munclinger – flet Waleria Wilkier – skrzypce Tina Dispa Jaroslav Judr – obój Marek Drobinskij – wiolonczela Miroslav Janda – klarnet Duet fortepianowy Bollato-Perrino František Herman – fagot Moskiewskie Trio Fortepianowe Ellena Bollato-Perrino Aleksander Bondurianskij – fortepian Poleo Perrino „Ars Antiqua de Paris” Wladimir Iwanow – skrzypce Kleber Besson – lutnia, gitara Michaił Otkin – wiolonczela Lucia Valenstin – viola da gamba Duet fortepianowy, Francja Jean-Pierre Nicolas – flet „Das Wiener Gitarreduo” Katia Labèque Joseph Sage – tenor altowy Susanne Löffler Marielle Labèque Gerhard Löffler Trio Praskie, Praha Duet cymbalistów węgierskich, Budapest Bruno Belčik – skrzypce Duet fortepianowy, Francja Ferenc Gerencsér František Smetana – wiolonczela Josette Roman József Szalay František Rauch – fortepian Yvette Roman Collegium Instrumentale, Halle Duet fortepianowy, Argentyna Ulrike Neef – flet John Montes Manfred Otto – wiolonczela Tila Montes

Chóry zagraniczne

Chór Kameralny „Gechinger Kantorei”, Chór Chłopięcy „Wiener Sängerknaben” Chór Mieszany „Sonari-Chor Berlin” Stuttgart Chór Chłopięcy „Der Dresdner Kreuzchor” Chór Mieszany Radia Bułgarskiego, Sofia Chór Kameralny „Rheinische Kantorei”, Chór Mieszany Archikatedry Wileńskiej Chór Orkiestry Filharmonii Europejskiej Dormagen „Śpiewacy z Sèvres” Chór Mieszany Europejskiej Filharmonii, English Baroque Choir Paris Zespól Wokalny Marca Rogera Bułgarski Zespół Wokalny Muzyki Chór Mieszany Filharmonii Słowackiej, „La Maitrise” – Chór Młodych Dziewcząt Cerkiewnej „Kukuzeł” Bratislava Radia i Telewizji Francuskiej, Paris Chór Mieszany Filharmonii im. Leoša Leningradzki Chór Kameralny Choeurs D‘enfants Guillaume Bony, Janačka, Ostrava La Chaise Dieu Państwowy Akademicki Chór ZSRR, Chór Mieszany Politechniki Moskwa Choeurs Maurice Emmanuel, La Chaise w Nowosybirsku Dieu Państwowy Chór Moskiewski Chór Nauczycielek, Ostrava Choeurs du Stage Berlioz, La Chaise Dieu Sofijski Chór Mieszany Chór Mieszany Robert Franz Coral Terra a Nosa, Hiszpania Wielki Chór Mieszany Stowarzyszenia Singakademie, Halle Solistów Radia Berlińskiego Coro Madrigalia, Hiszpania Chór Mieszany Uniwersytetu Witten/ „Deutschlandsender” Coro Universitario de Santiago, Hiszpania Herdecke Chór Mieszany „Berliner Oratorien-Chor”

309 Zespoły baletowe polskie

Balet Opery Śląskiej w Bytomiu Balet Feliksa Parnella, Warszawa Śląski Teatr Tańca w Bytomiu Balet „Alona”

Zespoły baletowe zagraniczne

Balet Państwowej Opery, Budapest Sankt Petersburg Ballet Zespół Tancerzy „Ater Baletto” Włochy

Zespoły jazzowe, rozrywkowe, taneczne i kabaretowe

„Acid Flamenco” „Perfect” Trio Jazzowe Akademii Muzycznej Witold Łukaszewski – gitara Grzegorz Markowski – śpiew w Katowicach Wojciech Hoffman – gitara elektryczna Jacek Krzaklewski – gitara Przemysław Raminiak – fortepian Grzegorz Kupczyk – śpiew Dariusz Kozakiewicz – gitara Maciej Garbowski – kontrabas Piotr Urbanek – gitara basowa Krzysztof Gradziuk – perkusja „All Stars Swingtet” Piotr Szkudelski – perkusja Jan „Ptaszyn” Wróblewski – klarnet Zespół „4 Asy” Jerzy Milian – wibrafon „Skaldowie” Wojciech Karolak – fortepian Andrzej Zieliński – śpiew Zespół „Le Goselilo” Stanisław Zwierzchowski – gitara Jacek Zieliński – śpiew Jan Byrczek – kontrabas Jerzy Tarasiński – gitara Zespół Jazzowy Andrzeja Kurylewicza /Trio Jan Zylber – perkusja Konrad Ratyński – gitara basowa i Kwartety/, Kraków Jan Budziaszek – perkusja Stanisław „Drążek” Kalwiński – saxalt Bielska Orkiestra Salonowa Janusz „Alojzy” Musiał – saxbaryton Dyrygent – Hilary Drozd „Terry and Mencel” Andrzej Kurylewicz – trąbka i fortepian Joachim Mencel – fortepian Roman „Gucio” Dyląg – kontrabas Chór Dana Brad Terry – klarnet Andrzej Dąbrowski – perkusja Andrzej Cudzich – kontrabas Wanda Warska – śpiew Chór Juranda Łukasz Żyła – perkusja Zespół Grzegorza Turnaua Kabaret „Różowy Balonik” „The Jazz Believers” Jan „Ptaszyn” Wróblewski – saksofon Zespół Jazzowy Edwarda Wawrzynka, Kwintet Janusza Zabieglińskiego tenorowy Katowice Janusz Zabiegliński – saksofon tenorowy Wojciech Karolak – saksofon altowy Wojciech Kasperski – puzon Andrzej Trzaskowski – fortepian Zespół „Tea-Jazz” Krzysztof Komeda – fortepian Krzysztof Komeda – fortepian A. Kozakiewicz – kontrabas Jan Byrczek – kontrabas Zespół Wokalny „Beltono” Tadeusz Fedorowski – perkusja Jan Zylber – perkusja Zespół Wokalny „Partita” „Metrum” Zespół Rozrywkowy Polskiego Trio Komedy Anna Pietrzak Radia w Katowicach Krzysztof Komeda – fortepian Ludmiła Zamojska Dyrygent – Zbigniew Kalemba Jan Byrczek – kontrabas Bronisław Kornaus Jan Zylber – perkusja Andrzej Frajndt Orkiestra Rozrywkowa Polskiego Radia Krzysztof Komeda – fortepian i Telewizji w Katowicach Adam Skorupka – kontrabas Dyrygent – Jerzy Milian Witold „Dentox” Sobociński – perkusja

310 Inne zespoły polskie

Lubelski Dom Żołnierza Zespół Artystów Żydowskich Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk”

Łódzki Teatr Żydowski Zespół Artystów Teatru Polskiego Zespół Pieśni i Tańca w Zabrzu w Cieszynie Teatr Małych Form w Łodzi Śląskie Zespoły Świetlicowe

Inne zespoły zagraniczne

Teatr Muzyczny Wojsk Radzieckich, Moskwa

Wykaz obejmuje artystów występujących we wszystkich rodzajach koncertów Filharmonii Śląskiej, w tym koncertujących z zespołami gościnnymi, polskimi i zagranicznymi. Jest to pierwszy tego typu rejestr i może zawierać braki wynikające z luk w materiałach archiwalnych.

311 Résumé

Minęło sześćdziesiąt lat od chwili powołania w Katowicach je nazwiskami znanych w świecie artystów polskich, które na instytucji, która miała zatroszczyć się o zaspokojenie szeroko przestrzeni ostatnich sześćdziesięciu lat mniej lub bardziej re- pojętych potrzeb śląskiej społeczności w zakresie kultury mu- gularnie widniały na afiszach Filharmonii Śląskiej, jak np. Raoul zycznej. Koczalski, Ada Sari, Ewa Bandrowska-Turska, Witold Małcu- 26 maja 1945 roku koncertem muzyki polskiej Orkiestra żyński, Henryk Szeryng, Halina Czerny-Stefańska, Tadeusz Symfoniczna Państwowej Filharmonii w Katowicach rozpo- Żmudziński, Tadeusz Wroński, Stefania Woytowicz, Wanda częła swoją koncertową działalność. Kierownictwo instytucji, Wiłkomirska, Władysław Kędra, Adam Harasiewicz, Regina wyrosłej na żyznej glebie muzycznych tradycji ziemi śląskiej, od Smendzianka, Andrzej Hiolski, Krystyna Szostek-Radkowa, samego początku skupiało uwagę na zapewnieniu muzycznych Piotr Paleczny, Andrzej Jasiński, Krystian Zimerman, Joachim doznań społeczeństwu całego Śląska. Znalazło to swe odbicie Grubich, Roman Jabłoński, Julian Gembalski, Józef Stompel, w przyjętej wnet nazwie „Filharmonia Śląska” (marzec 1948). Kaja Danczowska, Stefania Toczyska, Wiesław Ochman, Regularne koncerty w siedzibie i wielu miastach województwa, Konstanty Andrzej Kulka, Ewa Podleś, Elżbieta Chojnacka, wreszcie wyjazdy w głąb kraju, a następnie poza jego granice, Izabella Kłosińska, Elżbieta Towarnicka, Teresa Żylis-Gara, umacniały pozycję Filharmonii Śląskiej w Polsce – w Europie. Zofia Kilanowicz, Roman Lasocki, Ryszard Karczykowski, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Śląskiej szybko powiększy- Stanisława Marciniak-Gowarzewska, Marek Toporowski, Piotr ła swój skład liczebny, osiągając już wkrótce stan umożliwiający Pławner, Andrzej Bauer, Urszula Kryger – i można by jeszcze jej podejmowanie najbardziej ambitnych zadań artystycznych, długo snuć ten wykaz wspaniałych artystów, którym miłośnicy a poziom dokonań zapewnił jej po niewielu latach pozycję muzyki w kraju i za granicą zawdzięczali tyle wspaniałych wśród najwyżej notowanych zespołów orkiestrowych Polski. przeżyć muzycznych. Artystyczną pieczę nad działalnością koncertową Filharmonii Były one oczywiście również udziałem kreujących je wspólnie powierzano zawsze dyrygentom wielce utalentowanym, którzy z solistami i zespołami dyrygentów. Jakiż wspaniały tworzą oni z czasem zyskiwali renomę międzynarodową, torując zespołowi gwiazdozbiór: Carlo Zecchi, Leopold Stokowski, Hermann drogę na coraz bardziej liczące się estrady koncertowe Europy Abendroth, George Szell, Kurt Masur, Eugene Ormandy, Zubin i świata. O wizerunku orkiestry decydowali tej miary dyry- Mehta, Herbert Blomstedt, Heinz Bongartz, Michael Gielen, genci, co – w pierwszym dziesięcioleciu instytucji Stanisław Helmut Koch, Gennadij Rożdiestwienski, William Steinberg Skrowaczewski, który kierownictwo artystyczne w Filharmonii i do tego czołowi polscy kapelmistrzowie – Witold Rowicki, Śląskiej objął w 1949 roku, oraz Karol Stryja, który kierował Stanisław Wisłocki, Bohdan Wodiczko, Jan Krenz, Kazimierz nią od 1953 roku przez niemal pół wieku. Współpracę z Fil- Kord, Antoni Wit, Jacek Kaspszyk, Jerzy Maksymiuk, Tadeusz harmonią Śląską podejmowali coraz częściej artyści cieszący Strugała.... się światowym rozgłosem, a także wschodzące gwiazdy sztuki W oparciu o taki zespół znakomitości można było podejmo- wykonawczej – młodzi artyści, którzy wkrótce zaistnieć mieli na wać najtrudniejsze, najbardziej ambitne zadania artystyczne, wielkich estradach koncertowych na równi ze swymi sławnymi toteż po kilku latach, które pozwoliły orkiestrze rozbudowywać kolegami, a którzy u kierowników artystycznych Filharmonii swój skład i ustabilizować poziom gry zespołowej, w programach Śląskiej znajdowali zawsze żywe zainteresowanie i przychyl- koncertów zaczęły pojawiać się dzieła stawiające dyrygentom ność. Toteż na afiszach koncertowych, od pierwszych sezonów i orkiestrze szczególnie wysokie wymagania. Bruckner, Hinde- artystycznych począwszy, znaleźć można nazwiska głośne mith, Strauss, Skriabin, Debussy, Ravel, Respighi, Prokofiew, w świecie muzycznym: Victoria de los Angeles, Monique Haas, Strawiński, Szostakowicz, a od 1956 roku, gdy orkiestra podjęła Isaak Stern, Emil Gilels, Artur Rubinstein, Światosław Richter, regularną współpracę z Międzynarodowym Festiwalem Muzyki Dawid i Igor Ojstrachowie, Ruggiero Ricci, Magda Tagliaferro, Współczesnej „Warszawska Jasień” – Bartok, Schönberg, Berg, Ida Haendel, Louis Kentner, Jakow Żak, Fou Ts’ong, Daniel Webern, Messiaen, Nono, Berio, Boulez, a przede wszystkim Szafran, Roman Totenberg, Maurizio Pollini, Malcolm Frager, nowe dzieła współczesnych kompozytorów polskich – Luto- Bella Dawidowicz, John Ogdon, Emanuel Ax, Narciso Yepes, sławskiego, Szabelskiego, Serockiego, Bairda, Pendereckiego, Jewgenij Mogilewski, Lothar Faber, Garrick Ohlsson, Sidney Góreckiego, Kilara, Blocha, Meyera, Szalonka, wreszcie Bogu- Harth, Nikita Magaloff, Eugene Indjic, Wadim Brodski, Mi- sławskiego, Hawela, Augustyna, Knapika, Lasonia... – często chael Flaxman, Grigorij Żyslin, Grigorij Sokołow, Tibor Varga, w prawykonaniach stały się stałym składnikiem repertuaru Wladimir Wiardo, Christine Edinger, Heinrich Schiff, Kevin orkiestry. Przy tym podejmowano chętnie nowe inicjatywy. Kenner, by wymienić te najważniejsze. Uzupełnić należałoby Mając do dyspozycji wysoko wykwalifikowany Chór Mieszany

312 „Ogniwo”, a od 1975 roku własny Chór przy Filharmonii, moż- Musiksommer w Wiedniu, Internationale Brucknerfest w Lin- na było prezentować najwspanialsze dzieła z zakresu muzyki zu, brała też udział w Berliner Festspiele, Feira Internationale kantatowo-oratoryjnej z Porami roku i Stworzeniem świata de Lisboa w Lizbonie, w festiwalach w Mariańskich Łaźniach, Haydna, Requiem Mozarta i Verdiego, Pasją wg św. Mateusza Brnie, Warnie, Atenach, Taipei, Barcelonie itd. i Wielką Mszą h-moll J.S. Bacha i IX Symfonią i Missa Solemnis Sama Filharmonia zresztą dość wcześnie podjęła się or- Beethovena na czele, można też było śmielej sięgać po cieszące ganizowania festiwali i konkursów we własnej siedzibie. Już się uznaniem publiczności opery, by zaprezentować je w wer- w 1947 r. szereg koncertów Filharmonii reklamowała wspólna sji koncertowej. Początek dały „Orfeusz i Eurydyka” Glucka, nazwa „Festiwalu Muzyki Słowiańskiej“. W 1965 roku dla upa- „Lohengrin” Wagnera, „Kniaź Igor” Borodina, wnet doszły do miętnienia 125. rocznicy urodzin Piotra Czajkowskiego usta- nich „Borys Godunow” Musorgskiego, „Tannhäuser” Wagnera nowiono w Filharmonii Śląskiej I Międzynarodowy Festiwal i „Carmen” Bizeta, wreszcie „Fidelio” Beethovena i „Rycerskość Muzyki Rosyjskiej i Radzieckiej. Miał on pięć dalszych edycji wieśniacza” Mascagniego. i dotrwał do 1984 roku, dając melomanom śląskim okazję do Szacunek dla społeczności swego regionu kierownictwo Fil- wysłuchania wielu znakomitych artystów (pośród nich znaleźli harmonii Śląskiej przejawiało i przejawia nadal w różny sposób: się Wiktor Mierżanow, Eugeniusz Mogilewski, Daniel Szafran, rozwijając szeroko zakrojoną działalność koncertową poza swoją Ogan Durian, Wiktor Trietiakow, Tatiana Nikolajewa, Grigorij siedzibą, by docierać z wartościową muzyką do odległych miast Żyslin) i zespołów z Orkiestrą Filharmonii Narodowej w War- Śląska, organizując koncerty o charakterze popularnym, prowa- szawie, Orkiestrą Symfoniczną z Ruse, Moskiewską Orkiestrą dząc stale poszerzającą się działalność koncertową zaadresowaną Symfoniczną, Moskiewską Operą Kameralną i katowicką do dzieci i młodzieży szkolnej, a gdy w Katowicach powołany WOSPR na czele. został do życia Uniwersytet Śląski, również do środowiska W latach siedemdziesiątych w Filharmonii powołano do akademickiego. życia Dni Muzyki Organowej, tuż po nich doszło do kilku W maju 1958 roku Orkiestra Symfoniczna Państwowej Fil- edycji Festiwalu Laureatów Międzynarodowych Konkursów harmonii Śląskiej, zatem trzynaście lat po jej powołaniu, odbyła Muzycznych, lecz jedyną trwałą zdobyczą regionu miał się swe pierwsze zagraniczne tournée koncertowe do najbliższego okazać powołany do życia Konkurs Dyrygentów im. Grzegorza swego sąsiada – Czechosłowacji, by po czterech kolejnych la- Fitelberga, który po dwóch edycjach w formule krajowej (1970 tach dotrzeć do wielkich ośrodków Bułgarii i wreszcie w 1964 i 1974) od 1979 roku jest konkursem międzynarodowym. roku wielce udaną podróżą koncertową do Wielkiej Brytanii W siedmiu swych edycjach (VII Międzynarodowy Konkurs rozpocząć penetrację Europy Zachodniej. Kilka kolejnych Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga odbył się w grudniu 2003 tournées po Włoszech, koncerty w Rumunii, Związku Radziec- roku) zyskał sobie opinię jednego z najbardziej prestiżowych kim, Niemieckiej Republice Demokratycznej, na Węgrzech, konkursów dyrygenckich na świecie. w Republice Federalnej Niemiec, Szwecji, Austrii, Jugosławii, Artystyczne osiągnięcia Filharmonii Śląskiej dyskontują licz- Danii, Szwajcarii, Francji, a w latach dziewięćdziesiątych ne nagrania fonograficzne jej zespołów. Pod względem liczby również na Tajwanie i w Japonii, pozwoliło Orkiestrze Filhar- nagranych płyt nie ma Filharmonia Śląska w kraju równych monii Śląskiej, a później również Chórowi PFŚ i powstałej sobie. Niezwykle obszerna dyskografia ilustruje poniekąd drogę w 1981 roku przy Filharmonii Śląskiej Orkiestrze Kameralnej artystycznego rozwoju instytucji – od pierwszych kronikarskich wejść w stały krwiobieg europejskich wydarzeń artystycznych zapisów muzyki w ramach „Warszawskiej Jesieni” w latach – międzynarodowych dni, biennale, festiwali muzycznych. Od pięćdziesiątych poprzez monograficzne krążki poświęcone mu- 1956 roku zespoły Filharmonii Śląskiej biorą regularnie udział zyce Karola Szymanowskiego i Wolfganga Amadeusa Mozarta w Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Współczesnej „War- (z Luigim Alvą), albumy z poematami Mieczysława Karłowicza szawska Jesień”, od 1978 roku w Międzynarodowym Festiwalu i George‘a Gershwina (album ten uhonorowany został „złotą Oratoryjno-Kantatowym „Wratislavia Cantans”, Międzynaro- płytą”), po utrwalenie niezapomnianego wieczoru w Arena di dowym Festiwalu „Muzyka w Starym Krakowie”, kilkakrotnie Verona, gdzie Orkiestra Filharmonii Śląskiej towarzyszyła swą wystąpiły w Festivale de la Musique Française w La Chaise- grą takim sławom, jak Montserrat Caballé, Zdzisława Donat, -Dieu, w Festival Tibor Varga w Sion-Valais, Orkiestra PFŚ Gwyneth Jones, Agnes Baltsa, Jose Carreras, czy Giuseppe di wielokrotnie wystąpiła w Martenski Muzikalni Dni w Ruse, Stefano. Sagra Musicale Lucchese w Luce, Händel Festspiele w Halle, Utworzenie w Filharmonii nowoczesnego profesjonalnego Kieler Festwoche w Kilonii, Janačkův Maj w Ostrawie, Wiener studia nagrań umożliwiło rejestrowanie innych ważnych doko-

313 Résumé nań artystycznych i produkcję własnych płyt, m.in. z nagraniem It has been 60 years since the institution, whose aim was to wykonań laureatów Fitelbergowskiego Konkursu. Powodem do satisfy the artistic needs of Silesian community, was established szczególnej dumy może być dla Filharmonii Śląskiej nagranie na in Katowice. przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych na płytach The Silesian Philharmonic Symphony Orchestra inaugurated „Marco Polo” i „Naxos” wszystkich dzieł symfonicznych i wokal- its concert activity on May 26, 1945 with a concert of Polish no-orkiestrowych Karola Szymanowskiego, wespół z operą „Król music. The management of the institution, which developed Roger”. Szczególnie dużo nagrań powstało w czasie dyrekcji from prolific music traditions of Silesia, from the very begin- Jerzego Swobody, zwłaszcza dla firmy MCM Recordings (m.in. ning, was focused on familiarizing Silesian community with z dziełami Williama T. Mc Kinleya, Earla George‘a – ucznia music. It was reflected in the name the institution adopted in Bohuslava Martinů). W 1997 roku Polskie Radio w Katowi- March 1948 – the Silesian Philharmonic. Regular concerts in cach wydało szczególnie cenną płytę monograficzną z dziełami the seat, as well as in other cities of voivodeship, outside Silesia Witolda Lutosławskiego, wcześniej w 1993 roku nagrana przez and abroad strengthened the position of the Philharmonic in filharmoników śląskich pod dyrekcją Jerzego Swobody płyta as well as in . The symphony orchestra increased z III Symfonią – symfonią pieśni żałosnych Henryka Mikołaja its size, which enabled it to fulfil the requirements of the most Góreckiego, z Zofią Kilanowicz w partii wokalnej, wyróżnio- demanding artistic endeavours. The orchestra’s accomplishments na została rok później „Fryderykiem ’94” w kategorii muzyki helped it to achieve the high position among the top-ranking poważnej, a w 2003 roku nakładem Polmusic ukazała się płyta orchestral ensembles in Poland. The artistic patronage over poświęcona „muzyce gór” z dziełami Karola Szymanowskiego, orchestra’s activity was entrusted to talented conductors who Henryka Mikołaja Góreckiego i Wojciecha Kilara. Szereg cen- achieved international recognition and brought the orchestra nych krążków m.in. z muzyką Wolfganga Amadeusza Mozarta to the prestigious concert stages of Europe and the world. The oraz utworami współczesnymi jest dziełem Śląskiej Orkiestry image of the orchestra was strongly influenced by conductors Kameralnej, utrwalono też znakomite wykonania Chóru Fil- of great stature – in the first decade it was Stanisław Skrowa- harmonii Śląskiej. czewski, who became the artistic director of the Silesian Phil- We wszystkich tych dokonaniach, co godne jest szczególnego harmonic in 1949, and Karol Stryja, who directed the institution podkreślenia, prezentując dzieła z najwyższej półki światowego starting in 1953 for almost half a century. More and more dziedzictwa muzycznego, z niezwykłym pietyzmem odnoszono often outstanding artists as well as rising starts of performing się do polskiego dorobku kompozytorskiego – podobnie zresztą, arts engaged in collaboration with the Silesian Philharmonic. jak w całej działalności koncertowej w ciągu sześćdziesięciu lat Young artists, who, similarly to their famous colleagues, were istnienia Filharmonii Śląskiej. Przynależność do polskiego kręgu to achieve fame on great international concert stages, always kulturowego artykułowała ona w tym okresie na każdym kroku met with interest and favour from the artistic directors of the – w kraju i za granicą i jest to szczególnym powodem do chwały Silesian Philharmonic. Therefore, starting with the first arti- tej zasłużonej dla polskiej kultury muzycznej placówki. stic season, a number of celebrated artists have appeared on stage with the Silesian Philharmonic: Victoria de los Angeles, Karol Rafał Bula Monique Haas, Isaak Stern, Emil Gilels, Światosław Richter, Dawid and Igor Ojstrach, Ruggiero Ricci, Magda Tagliaferro, Ida Haendel, Louis Kentner, Jakow Żak, Fou Ts’ong, Daniel Szafran, Roman Totenberg, Maurizio Pollini, Malcolm Frager, Bella Dawidowicz, John Ogdon, Emanuel Ax, Narciso Yepes, Jewgenij Mogilewski, Lothar Faber, Garrick Ohlsson, Sidney Harth, Nikita Magaloff, Eugene Indjic, Wadim Brodski, Michael Flaxman, Grigorij Żyslin, Grigorij Sokołow, Tibor Varga, Wladimir Wiardo, Christine Edinger, Heinrich Schiff, Kevin Kenner, to mention only the most important ones. The list should be supplemented with the names of Polish artists of international renown, who during the past 60 years have appeared on the Silesian Philharmonic’s stage more or less regularly: Raoul Koczalski, Ada Sari, Ewa Bandrowska-Tur-

314 ska, Witold Małcużyński, Henryk Szeryng, Halina Czerny- The respect of the Silesian Philharmonic’s directors towards -Stefańska, Tadeusz Żmudziński, Tadeusz Wroński, Stefania the community of the region has been manifested in various Woytowicz, Wanda Wiłkomirska, Władysław Kędra, Adam ways: the development of concert activity outside Katowice to Harasiewicz, Regina Smendzianka, Andrzej Hiolski, Krystyna give the residents of faraway cities of the region an opportunity Szostek-Radkowa, Piotr Paleczny, Andrzej Jasiński, Krystian to get familiar with , organizing popular music Zimerman, Joachim Grubich, Roman Jabłoński, Julian Gem- concerts, as well as concerts for children, and teenagers, and, balski, Józef Stompel, Kaja Danczowska, Stefania Toczyska, since the establishment of Silesian University, also for academic Wiesław Ochman, Konstanty Andrzej Kulka, Ewa Podleś, circles. Elżbieta Chojnacka, Izabella Kłosińska, Elżbieta Towarnicka, In May 1958 the Silesian Philharmonic Symphony Orchestra Teresa Żylis-Gara, Zofia Kilanowicz, Roman Lasocki, Ryszard participated in its first tour abroad to Poland’s nearest neighbour Karczykowski, Stanisława Marciniak-Gowarzewska, Marek – . After four years, it was Bulgaria and finally, Toporowski, Piotr Pławner, Andrzej Bauer, Urszula Kryger in 1964, a very successful concert trip to Great Britain which – the list of artists who musically delighted audiences both at opened the way for the Silesian Philharmonic to Western home and abroad could go on ad infinitum. Europe. A few tours to Italy, concerts in Romania, the Soviet The success was also contributed to a number of conductors. Union, German Democratic Republic, Hungary, Federal Re- The constellation consists of: Carlo Zecchi, Leopold Stokow- public of Germany, Sweden, Austria, Yugoslavia, Denmark, ski, Hermann Abendroth, George Szell, Kurt Masur, Eugene Switzerland, France, and in the 1990s South Korea and Japan Ormandy, Zubin Mehta, Herbert Blomstedt, Heinz Bongartz, enabled the orchestra, the Silesian Philharmonic Choir, and Michael Gielen, Helmut Koch, Genadij Rożdiestwienski, the Silesian Philharmonic Chamber Orchestra (established William Steinberg, and leading Polish conductors – Witold in 1981) to enter the mainstream of European artistic events Rowicki, Stanisław Wisłocki, Bohdan Wodiczko, Jan Krenz, – international days, biennials, music festivals. Since 1956 the Kazimierz Kord, Antoni Wit, Jacek Kaspszyk, Jerzy Maksy- Silesian Philharmonic ensembles have regularly participated in miuk, and Tadeusz Strugała. the International Festival of Contemporary Music Au- Boasting such an impressive group of musicians, it was possi- tumn, since 1978 in the International Oratorio-Cantata Festival ble to reach for the most challenging artistic enterprises. After Wratislavia Cantans, International Festival Music in Old Krakow, a few years devoted to orchestral work, having increased the a few performances at Festivale de la Musique Française in La number of musicians, the orchestra presented the audience with Chaise-Dieu, Festival Tibor Varga in Sion-Valais. The orchestra artistically demanding pieces by Bruckner, Hindemith, Strauss, performed a number of times at Martenski Muzikalmni Days in Skriabin, Debussy, Ravel, Respighi, Prokofiew, Strawiński, Szo- Russe, Sagra Musicale Lucchese in Lukka, Händel Festspiele in stakowicz, and since 1956, when the orchestra started a regular Halle, Kieler Festwoche in Cologne, Janačkův Maj in Ostrava, collaboration with the International Festival of Contemporary Wiener Musiksommer in , Internationale Brucknerfest Music , with pieces by Bartok, Schönberg, Berg, in Linz, participated also in Berliner Festspiele, Feira Interna- Webern, Messiaen, Nono, Berio, Boulez, and, most importantly, tionale de Lisboa in Lizbon, and festivals in Marienbad, Brno, new works by contemporary Polish composers Lutosławski, Sza- Warna, Athens, Taipei, Barcelona, etc. belski, Serocki, Baird, Penderecki, Górecki, Kilar, Bloch, Meyer, The Silesian Philharmonic also started to organize festivals Szalonek as well as Bogusławski, Hawel, Augustyn, Knapik, La- and competitions in its own seat. As early as in 1947 the Si- soń – their pieces were very often performed as world premieres lesian Philharmonic performed a series of concerts under the and became a permanent element of orchestra’s repertoire. New name of the Festival of Slavic Music. In 1965, to celebrate the initiatives were also welcomed. Thanks to the co-operation with 125th anniversary of Peter Tchaikovsky’s birthday, the Silesian a highly qualified mixed choir Ogniwo, and, since 1975, its own Philharmonic established the 1st International Festival of Rus- Philharmonic Choir, it was possible to present the audience sian and Soviet Music. The festival had five editions, the last of with magnificent works of cantata and oratorio music such as which took place in 1984. The festival gave Silesian music-lovers The Creation, The Seasons by Haydn, Requiem by Mozart and a wonderful opportunity to listen to outstanding artists such Verdi, St. Matthew Passion and Mass in B Minor by J. S. Bach, as Wiktor Mierżanow, Eugeniusz Mogilewski, Daniel Szafran, Symphony no.9 and Missa Solemnis by Beethoven. The orchestra’s Ogan Durian, Wiktor Trietiakow, Tatiana Nikolajewa, Grigorij repertoire was expanded to include operas, very popular with the Żyslin as well as ensembles such as the National Philharmonic audience and performed in a concert version. Symphony Orchestra in Warsaw, Symphony Orchestra in Rus-

315 se, Moscow Symphony Orchestra, Moscow Chamber Opera and the Philharmonic is the recording of all the symphony and the Great Polish Radio Symphony Orchestra in Katowice. vocal-orchestral works by Szymanowski including King Roger In the 1970s the Days of Organ Music were initiated as well opera under Marco Polo and Naxos labels at the end of the as the Festival of Laureates of Music Competitions, which eighties and the beginning of the nineties. A lot of recordings had a few editions. However, the most significant achievement were made under the direction of Jerzy Swoboda, especially was the establishment of the Grzegorz Fitelberg Conducting for MCM Recordings (including the works by William T. Mc Competition, which after two national editions in 1970 and Kinley, Earl George – the student of Bohuslav Martinů). In 1974 became the competition of international rank in 1979. 1994 a recording of Symphony no. 3 (Symphony of Sorrowful In its seven editions (the 7th International Grzegorz Fitelberg Songs) by Henryk Mikołaj Górecki, with Zofia Kilanowicz as Conducting Competition took place in December 2003) the the vocalist, was awarded Fryderyk ’94 in the classical music competition is considered to be one of the most prestigious category. Three years later Polish Radio in Katowice published conducting competitions in the world. a particularly valuable record with works of Witold Lutoslaw- Numerous recordings made by its ensembles confirm the ski performed by the Silesian Philharmonic in 1993 directed artistic achievements of the Silesian Philharmonic. In terms by Jerzy Swoboda. In 2003 with the outlays of Polmusic the of the number of recordings the Silesian Philharmonic is a record devoted to “the music of the mountains” was released. leading institution in Poland. An extensive discography illu- It consisted of pieces by Karol Szymanowski, Henryk Mikołaj strates the artistic development of the institution – from the Górecki and Wojciech Kilar. The Silesian Chamber Orchestra first chronicle recordings within Warsaw Autumn festival in the and the Silesian Philharmonic Choir also brought out a number 1950s, monographic records devoted to Karol Szymanowski’s of valuable recordings. and ’s music (with Luigi Alva), What is important is that in all its achievements, while pre- album with Mieczysław Karłowicz’s and George Gershwin’s senting the most important works of the world music heritage, poems (album awarded with a gold record) to the recording of the Silesian Philharmonic during its whole 60-year artistic an unforgettable night at Arena di Verona, where the Silesian activity has been particularly reverential about the works of Symphony Orchestra accompanied such stars as Montserrat Polish composers. The institution’s strong affinity with Polish Caballé, Zdzisława Donat, Gwyneth Jones, Agnes Baltsa, Jose culture has always been emphasized both at home and abroad. Carreras and Giuseppe di Stefano. Such stance is a reason for the highest acclaim for this outpost The establishment of a professional recording studio ena- of Polish music culture. bled the Philharmonic to record many other artistic events as Karol Rafał Bula well as produce its own records such as the recordings of the (tłumaczenie: Agata Knapik-Mikołajczak) laureates of the Fitelberg competition. The source of pride for

316 Zusammenfassung

Sechzig Jahre sind vergangen seit der Gründung einer In- Jahren mehr oder weniger regelmäßig auf den Programmen stitution, die dafür sorgen sollte, die musikkulturellen Erwar- der Schlesischen Philharmonie standen, wie beispielsweise tungen der schlesischen Gemeinschaft im breitesten Sinne zu Raoul Koczalski, Ada Sari, Ewa Bandrowska-Turska, Artur erfüllen. Rubinstein, Witold Małcużyński, Henryk Szeryng, Halina Am 26. Mai 1945 begann das Symphonische Orchester Czerny-Stefańska, Tadeusz Żmudziński, Tadeusz Wroński, der Staatlichen Philharmonie mit einem Konzert polnischer Stefania Woytowicz, Wanda Wiłkomirska, Władysław Kędra, Musik seine Konzerttätigkeit. Von Anfang an konzentrierte Adam Harasiewicz, Regina Smendzianka, Andrzej Hiolski, sich die Leitung der auf dem fruchtbaren Boden langjähriger Krystyna Szostek-Radkowa, Piotr Paleczny, Andrzej Jasiński, musikalischer Traditionen aufgewachsenen Institution darauf, Krystian Zimerman, Joachim Grubich, Roman Jabłoński, Julian den Bürgern des ganzen Landes musikalische Empfindungen Gembalski, Józef Stompel, Kaja Danczowska, Stefania Toczys- zu sichern, was sich in der im März 1948 angenommenen Be- ka, Wiesław Ochman, Konstanty Andrzej Kulka, Ewa Podleś, zeichnung „Schlesische Philharmonie“ äußerte. Regelmäßige Elżbieta Chojnacka, Izabella Kłosińska, Elżbieta Towarnicka, Konzerte in Kattowitz und in anderen Städten des Bezirks, Teresa Żylis-Gara, Zofia Kilanowicz, Roman Lasocki, Ryszard später Konzertreisen, die das Orchester in andere Landesteile Karczykowski, Stanisława Marciniak-Gowarzewska, Marek und schließlich ins Ausland führten, festigten die Position der Toporowski, Piotr Pławner, Andrzej Bauer, Urszula Kryger Schlesischen Philharmonie in Polen – in Europa. Das Sym- – man könnte so die Liste dieser ausgezeichneten Musiker, die phonieorchester verstärkte in kurzer Zeit seine Besetzung, was die Musikliebhaber mit ihrer Kunst in Polen und im Ausland ermöglichte, innerhalb weniger Jahre ein Niveau zu erreichen, beschenkten, weiter und weiter ausdehnen. Neben den kreati- das ihm die Bewältigung hoher künstlerischer Anforderungen ven Künstlern und Ensembles sollte man selbstverständlich die gestattete und eine exponierte Stellung unter den besten pol- Dirigenten erwähnen. Auch sie bilden eine imposante Konstel- nischen Klangkörpern sicherte. lation von Stars: Carlo Zecchi, Leopold Stokowski, Hermann Die künstlerische Leitung der Philharmonie vertraute man Abendroth, George Szell, Kurt Masur, Eugene Ormandy, immer talentierten Dirigenten an, die – nachdem sie stufen- Zubin Mehta, Herbert Blomstedt, Heinz Bongartz, Michael weise internationales Renommee errangen, dem Ensemble Gielen, Helmut Koch, Gennadij Rożdjestwienski, William den Weg zu den geschätzten Konzertbühnen Europas und Steinberg, und dazu die führenden polnischen Kapellmeister: der ganzen Welt ebneten. Eine Zusammenarbeit mit der Witold Rowicki, Stanisław Wisłocki, Bohdan Wodiczko, Jan Schlesischen Philharmonie nahmen immer öfter Künstler von Krenz, Kazimierz Kord, Jerzy Katlewicz, Antoni Wit, Jacek Weltruf, aber auch zukünftige Stars der Aufführungskunst auf Kaspszyk, Jerzy Maksymiuk, Tadeusz Strugała.... – Stars, die bald, ihren schon berühmten Kollegen gleich, auf Bei einem solchen Kollektiv von Berühmtheiten konnte den größten Konzertbühnen ihre Triumphe feiern sollten und man die schwierigsten künstlerischen Aufgaben meistern, so die bei ihrem Start zur Weltkarriere bei den künstlerischen dass nach einigen Jahren, die nötig waren, um das Orchester Leitern der Philharmonie auf Interesse an ihrer Kunst und auszubauen und sein künstlerisches Niveau zu stärken, in den Wohlwollen rechnen durften. Deshalb finden wir auf den Programmen der Konzerte Werke erschienen, die sowohl an Programmzetteln, angefangen mit den ersten Wirkungsjah- das Ensemble, wie den Dirigenten die höchsten Anforderungen ren, die Namen weltbekannter Musiker, wie beispielsweise: stellen. Mahler, Bruckner, Strauss, Hindemith, Skrjabin, Debus- Ida Haendel, Monique Haas, Magda Tagliaferro, Bella Da- sy, Ravel, Respighi, Prokofjew, Strawinsky, Schostakowitsch, und widowicz, Victoria de los Angeles, Isaak Stern, Emil Gilels, nachdem von 1956 an das Orchester eine ständige Zusammen- Światosław Richter, Dawid und Igor Ojstrach, Ruggiero Ricci, arbeit mit dem Internationalen Festival Zeitgenössischer Musik Louis Kentner, Jakow Żak, Fou Ts’ong, Daniel Szafran, Roman „Warschauer Herbst“ aufgenommen hat: Bartok, Schönberg, Totenberg, Maurizio Pollini, Malcolm Frager, John Ogdon, Berg, Webern, Messiaen, Nono, Berio, Boulez und vor allem Emanuel Ax, Narciso Yepes, Jewgenij Mogilewski, Lothar Fa- Werke zeitgenössischer polnische Komponisten – Szabelski, ber, Garrick Ohlsson, Sidney Harth, Nikita Magaloff, Eugene Lutosławski, Serocki, Baird, Penderecki, Górecki, Kilar, Bloch, Indjic, Wadim Brodski, Michael Flaxman, Grigorij Żyslin, Meyer, Szalonek und schließlich Bogusławski, Hawel, Augu- Grigorij Sokołow, Tibor Varga, Wladimir Wiardo, Christine styn, Knapik, Lasoń. Oft erstmals aufgeführt, wurden sie zum Edinger, Heinrich Schiff, Kevin Kenner, um nur die wichtigsten steten Bestandteil des Orchesterrepertoires der Schlesischen zu nennen. Diese Liste ist durch Namen weltweit bekannter Philharmonie. Hier war man immer bereit, neue Initiativen polnischer Künstler zu ergänzen, die in den letzten sechzig aufzugreifen.

317 Von Anfang an verfügte die Philharmonie über einen qua- Festivals „Musik im alten Krakau“, mehrmals nahmen sie teil lifizierten gemischten Laienchor dem Kattowitzer „Ogniwo“ am „Festivale de la Musique Française“ in La Chaise Dieu, am und von 1975 an über einen eigenen, an der Philharmonie „Festival Tibor Varga“ in Sion-Valais (Schweiz), den „Martenski gegründeten professionellen Chor, so konnte man die höchst Muzikalni Dni“ in Ruse (Bulgarien), „Sagra Musicale Lucchese“ wertvollen oratorischen Werke präsentieren wie z. B. Haydns in Lucca (Italien), den Händel Festspielen in Halle, der Kieler „Jahreszeiten“ und „Schöpfung“, Mozarts und Verdis Requiem, Festwoche, dem „Janačkv Maj“ in Ostrawa (Tschechien), dem J.S. Bachs Mathäuspassion, die große Messe h-Moll, Beethovens Wiener Musiksommer, auch am Internationalen Brucknerfest „Neunte“ und Missa Solemnis, Mendelssohns „Paulus“, auch die in Linz, an den Berliner Festspielen, den „Feira Internationale beim Publikum beliebten Opern in konzertanter Form. Glucks de Lisboa“ in Lissabon, den Festivals in Marienbad, Brünn, „Orfeo ed Euridice“ , Wagners „Lohengrin“, Borodins „Fürst Igor“ Warna, Athen, Taipei, Barcelona usw. machten den Anfang, später kamen dazu: Mussorgskijs „Boris Die Schlesische Philharmonie war seit den ersten Jahren Godunow“, Wagners „Tannhäuser“ und Bizets „Carmen“ und ihres Bestehens selbst an der Organisation von Festivals und schließlich auch Beethovens „Fidelio“ und Mascagnis „Caval- Wettbewerben im eigenen Haus interessiert. Schon 1947 or- leria rusticana“. ganisierte sie eine Serie von Konzerten mit der Bezeichnung Die künstlerischen Leiter der Schlesischen Philharmonie wie- „Festival Slawischer Musik“. 1965 wurde an der Schlesischen sen immer ihre Hochachtung ihrem sozialen Milieu gegenüber Philharmonie zur Ehrung des 125. Geburtsjahrestags von Piotr auf und dies auf verschiede Art: indem sie ihre Konzerte nicht Tschaikowsky das I. Internationale Festival Russischer und nur im eigenen Haus, sondern auch in anderen, oft weit entfern- Sowjetischer Musik ins Leben gerufen. Es bestand bis 1984 ten Städten organisierten, um allen Bürgern die Möglichkeit zu und hatte fünf Fortsetzungen, die den schlesischen Musik- geben, mit wertvoller Musik zu begegnen. Oft waren es populäre liebhabern die Möglichkeit gaben, erstklassige Künstler (unter Programme, die man den weniger vorbereiteten Musikliebha- anderen Wiktor Mierscchanow, Eugenij Mogilewski, Daniel bern anbot, auch entwickelte man an Kinder und Jugendliche Szafran, Ogan Durian, Wiktor Trietiakow, Tatiana Nikolajewa, adressierte Konzertaktivitäten, die einen immer breiteren Zuhö- Grigorij Schyslin) und Ensembles, mit dem Orchester der Na- rerkreis umfassten. Als in Kattowitz die Schlesische Universität tionalphilharmonie Warschau, dem Sinfonieorchester aus Ruse, ins Leben gerufen wurde, begann man, Konzerte für Studenten dem Moskauer Sinfonieorchester, der Moskauer Kammeroper und Akademiker zu organisieren. und dem Kattowitzer Nationalen Orchester des Polnischen Im Mai 1958, dreizehn Jahre nach der Gründung der Staatli- Rundfunks an der Spitze, zu erleben. chen Philharmonie in Kattowitz, begab sich das Sinfonieorche- In den siebziger Jahren wurden in der Philharmonie Orgel- ster auf seine erste ausländische Tournee – verständlicherweise musiktage organisiert, kurz darauf kam es zu mehreren Folgen zu seinem Nachbarn, die Tschechoslowakei, um nach vier Jahren eines Festivals der Preisträger Internationaler Musikwettbe- in die größeren Zentren Bulgariens vorzudringen und nach werbe, doch eine Errungenschaft von Dauer sollte der 1970 zwei weiteren Jahren, mit Großbritannien die „Eroberung“ gegründete Polnische Gregor-Fitelberg-Dirigenten-Wettbe- Westeuropas zu beginnen. Es folgten einige Konzertreisen werb werden, der sich nach zwei Folgen (1970, 1974) von 1979 nach Italien, dann nach Rumänien, in die Sowjetunion, die zu einem Internationalen Wettbewerb entwickelte. In seinen Deutsche Demokratische Republik, Ungarn, die Bundesrepu- sieben Folgen (der 7. Internationale Gregor-Fitelberg-Dirigen- blik Deutschland, Schweden, Dänemark, Österreich, Schweiz, ten-Wettbewerb fand Ende 2003 statt) fand er internationale Frankreich, schließlich auch Spanien und Portugal und in den Anerkennung als einer der wenigen Dirigentenwettbewerbe neunziger Jahren nach Japan und Taiwan. Das Sinfonieorche- von Weltruf. ster, das 1981 an der Schlesischen Philharmonie gegründete Eine außergewöhnlich reiche Diskographie bezeugt die Schlesische Kammerorchester und der Philharmonische Chor künstlerischen Ergebnisse der Schlesischen Philharmonie. Was wurden auf diese Weise in den Blutkreislauf der internationalen die Zahl der eingespielten Schallplatten betrifft, kommt in Po- künstlerischen Ereignisse – Biennale, Festtage, Festivals, Wett- len der Schlesischen Philharmonie keine andere Philharmonie bewerbe eingeschlossen. gleich. Die umfangreiche Diskographie illustriert gewisser- Von Anfang an nehmen die Ensembles der Schlesischen maßen den künstlerischen Entwicklungsgang der Institution Philharmonie regelmäßig am 1956 ins Leben gerufenen „War- – angefangen mit den ersten chronikartigen Aufzeichnungen schauer Herbst“ teil, seit 1978 sind sie Gäste des Internationalen der in den ersten „Warschauer Herbsten“ gebotenen Musik in Oratorien-Festivals „Wratislavia Cantans“, des Internationalen den ausgehenden fünfziger Jahren, denen die monographischen

318 Platten mit der Musik von Karol Szymanowski und Wolfgang früher eingespielte Platte mit der III Sinfonie – „Sinfonie der Amadeus Mozart (mit Luigi Alva) folgten, dann die Alben mit wehmütigen Lieder“ von Henryk Mikołaj Górecki, mit Zofia den Tondichtungen von Mieczysław Karłowicz und George Kilanowicz im Solopart, mit dem Preis der polnischen Phono- Gershwin (dieses Album wurde mit dem Preis der „goldenen graphie „Fryderyk 94“ als einzige Einspielung in der Kategorie Schallplatte“ geehrt), bis zur Aufzeichnung des unvergesslichen der artifiziellen Musik ausgezeichnet wurde. 2003 erschien in Abends in der Arena di Verona, an dem das Orchester der Schle- einer Auflage der „Polmusic“ eine Schallplatte, die der „Musik sischen Philharmonie solche Berühmtheiten wie Montserrat der Berge“ gewidmet ist – mit Werken von Karol Szymanowski, Caballé, Zdzisława Donat, Gwyneth Jones, Agnes Baltsa, Jose Henryk Mikołaj Górecki und Wojciech Kilar. Carreras, Giuseppe di Stefano begleitete. Eine Reihe von wertvollen CD-s mit Musik von W.A. Mozart Die Einrichtung eines modernen professionellen Tonstudios und zeitgenössischer Musik ist das Resultat der künstlerischen in der Schlesischen Philharmonie ermöglichte das Aufzeich- Aktivität des Schlesischen Kammerorchesters. Es gibt auch sehr nen anderer wichtiger künstlerischer Begebenheiten und die gute Einspielungen des Philharmonischen Chores. Produktion eigener Schallplatten u. a. mit Einspielungen der Bei allen künstlerischen Leistungen der Schlesischen Preisträger des Internationalen Gregor-Fitelberg-Dirigenten- Philharmonie in den sechzig Jahren ihres Bestehens, die sich Wettbewerbs. auf die höchsten Werte der Kunst konzentrierte, verloren Besonders stolz darf die Schlesische Philharmonie auf die ihre für das Funktionieren der Institution verantwortlichen Einspielung des gesamten instrumentalen und vokal-instrumen- Leiter niemals die schöpferische Aneignung polnischer talen Schaffens von Karol Szymanowski, nebst der Oper „König Komponisten aus den Augen, was unbedingt unterstrichen Roger“, auf Platten der Firma „Marco Polo“ und „Naxos“ sein. werden soll. Sie waren immer bereit, die Zugehörigkeit zum Besonders viele Einspielungen, hauptsächlich bei MCM Re- polnischen Kulturkreis stark hervorzuheben – im eigenen cordings (u. a. mit Werken von William T. Mc Kinley und Earl Lande, wie auch während der Konzertreisen des Orchesters George, der Schüler von Bohuslav Martinů war), entstanden ins Ausland. Die Schlesische Philharmonie kann zu Recht in den Jahren, in denen in der Philharmonie als künstlerischer stolz darauf sein, sich um die polnische Kultur besonders Leiter Jerzy Swoboda waltete. 1997 veröffentlichte der Polnische verdient gemacht zu haben. Rundfunk in Kattowitz eine monographische Schallplatte mit Karol Rafał Bula Werken von Witold Lutosławski, nachdem 1994 die ein Jahr

319 60 lat później...

321 Grażyna Szymborska Dyrektor Filharmonii Śląskiej

rodzona na Warmii – w Olsztynie, informatyk z wykształ- towic, domy kultury. Dzięki imponującej determinacji radnej Ucenia. Absolwentka Wydziału Elektroniki Politechniki z Giszowca wybudowano w tej dzielnicy nowoczesną szkołę, Gdańskiej. Na stanowisko dyrektora Filharmonii Śląskiej po- wybudowano bądź wyremontowano wiele obiektów oświaty, wołana drogą konkursu 1 marca 2001 roku. kultury i sportu, wydano album-monografię „… et nova villa W tej pracy wykorzystuje doświadczenia zawodowe (pro- Katowice”. Utworzyła i prowadziła dziecięcy zespół „Czelodka jektowanie, tworzenie i wdrażanie systemów informatycznych, z Giszowca”, współtworzyła Giszowieckie Centrum Kultury dydaktyka na Uniwersytecie Śląskim, zarządzanie na zasadach przy Katowickiej Spółdzielni Mieszkaniowej, w której przez 14 kontraktu menedżerskiego i marketing w spółkach prawa lat była przedstawicielem na Walne Zgromadzenie. handlowego, praca w radach nadzorczych spółek) oraz zdobyte Były radiowiec studenckiego radia Politechniki Gdańskiej, w społecznym zarządzaniu kulturą. Przez 12 lat (1990-2002) jest Grażyna Szymborska członkiem założycielem: Towarzystwa była radną Rady Miejskiej w Katowicach, kierując jej komisjami Zachęty Kultury, Klubu Niezależnych Stowarzyszeń Twórczych, kultury, edukacji i sportu. Dobre owoce tej pracy potwierdzić Stowarzyszenia „Pro Scenographia” i Stowarzyszenia Przyjaciół mogą m.in.: Centrum Scenografii Polskiej Muzeum Śląskiego, Filharmonii Śląskiej. Śląski Teatr Lalki i Aktora „Ateneum”, BWA, Instytucja Pro- Dotychczasowe doświadczenia w zarządzaniu kulturą posze- mocji i Upowszechniania Muzyki „Silesia”, Zespół Śpiewaków rzyła o wiedzę na studiach podyplomowych na Uniwersytecie Miasta Katowice „Camerata Silesia”, Muzeum Historii Ka- Jagiellońskim.

322 Mirosław Jacek Błaszczyk Dyrektor artystyczny Filharmonii Śląskiej

studiach na Wydziale Wychowania Muzycznego i artystycznym Państwowej Filharmonii w Białymstoku, z którą PoAkademii Muzycznej w Katowicach, z odznaczeniem koncertował w nowojorskiej Carnegie Hall i Milwaukee (USA). ukończył też Wydział Teorii, Kompozycji i Dyrygentury w klasie Od 1996 do 1998 r. był naczelnym i artystycznym dyrektorem prof. Karola Stryji, którego był ulubionym uczniem i który, po Filharmonii Poznańskiej. W 1999 r. został głównym dyrygen- odejściu na emeryturę, marzył, by to on stał się jego następcą. tem Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego w Porto Dyrektorem artystycznym Filharmonii Śląskiej i Międzynaro- (Portugalia). Od 2003 r. jest pierwszym dyrygentem Capelli dowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga został Bydgostiensis. Mirosław J. Błaszczyk w maju 1998 r. Już trzy lata później, za Jego dyrygencki kunszt poznali już melomani: Austrii, promowanie muzyki polskiej, ze szczególnym uwzględnieniem Niemiec, Francji, Stanów Zjednoczonych, Białorusi, Tunezji, muzyki współczesnej, oraz za osiągnięcia filharmoników śląskich Kanady, Korei Pd., Szwecji, Irlandii Płn., Hiszpanii, Chin. Jako pod jego batutą, prezydent Katowic uhonorował Mirosława Jacka dyrektor artystyczny projektu „Korzenie w muzyce” dyrygował Błaszczyka nagrodą w dziedzinie kultury w 2001 roku. Ona Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Śląskiej na koncertach dobrze puentuje kontynuację przez Mirosława J. Błaszczyka linii w Madrycie i Barcelonie, inaugurując „Rok Polski w Hiszpanii” programowej Karola Stryji, sprzyjaniu twórczości czasu obec- (2002). Wiele koncertuje również w kraju, w każdym sezonie nego, co potwierdzają liczne prawykonania dzieł współczesnych prowadząc niemal wszystkie polskie orkiestry filharmoniczne. kompozytorów, ze szczególnym uwzględnieniem śląskich. Niedawno zadebiutował na estradzie Filharmonii Narodowej, W 1993 roku Mirosław J. Błaszczyk był w Los Angeles na dokonywał archiwalnych nagrań z NOSPR. Z Sinfonią Varsovią stypendium American Society for Polish Music. Laureat IV koncertował ze znakomitym skrzypkiem Nigelem Kennedym. Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Na zaproszenie Piotra Palecznego towarzyszył wybitnemu soli- Fitelberga w Katowicach (1991), w 2003 r. był jurorem i dyry- ście w obydwóch Koncertach fortepianowych Fryderyka Chopina gentem podczas Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego podczas Festiwalu Muzyki Polskiej w Szanghaju (2002). To na w Maroku. jego zaproszenie z filharmonikami śląskimi wystąpiła trójka W latach 1984-86 dyrygował zespołem muzyków WO- znakomitych pianistów z klanu Drzewieckich… SPRiTV na festiwalach „Warszawska Jesień” i „Śląskie Dni Mu- Od 2004 roku jest prezesem Fundacji Muzycznej im. Grze- zyki Współczesnej”. Od 1986 roku był dyrygentem Filharmonii gorza Fitelberga. W sezonie 2004/2005 znakomitą interpretacją Śląskiej, a także dyrektorem artystycznym Orkiestry Symfonicz- Messa da requiem G. Verdiego zakończył przewód II stopnia nej w Zabrzu. Cztery lata później został dyrektorem naczelnym w swej macierzystej Akademii Muzycznej.

323 Orkiestra Symfoniczna I skrzypce Małgorzata Wacławik Eugeniusz Pawełek – koncertmistrz Dawid Dancewicz Filharmonii Śląskiej Adam Wagner – koncertmistrz Łukasz Grabiński Anna Krzeszowiec Kierownik artystyczny i dyrygent Lidia Strzelecka-Misiąg altówki Mirosław J. Błaszczyk Małgorzata Skramlik Mieczysław Dancewicz Beatrycze Suchar-Baron Andrzej Joniec Aleksandra Stryja-Modliszewska Robert Jagodziński Marta Diug-Chwastek Jadwiga Kozłowska Adam Wójcik Witold Szulakowski Anna Król Irena Walicka Jacek Widera Franciszek Lepszy Dariusz Wicherek Sabina Noras Dariusz Baran Urszula Krzemińska Elżbieta Pisarska Aleksander Słomowicz Aleksandra Pawełek-Zaborny Joanna Botor Beata Modliszewska Adam Staśko Michalina Piątek wiolonczele II skrzypce Bernard Polok – koncertmistrz Agnieszka Cyll Ryszard Słapik Franciszek Skóra – koncertmistrz Arkadiusz Musialski Bożesława Wójcik Sławomira Łoś Małgorzata Ślęzak Tamara Szymczak-Wojciechowska Jan Gorol Janina Klęk Justyna Majewska Eugenia Paleczna-Fudala Bernard Sczendzina Janina Sromek Jerzy Szkopek Agnieszka Nawrotek-Nowak Gabriela Trzcionka Lilianna Gacmanga-Wagstyl Grażyna Róg Grażyna Kołodziejczyk Katarzyna Miechurska

324 kontrabasy fagoty kotły Krystian Wocław Tadeusz Łukosz Zbigniew Bąk Ryszard Majewski Krzysztof Nowak Piotr Rurański Marek Krzemiński perkusja Jan Pawlenka Adam Bury Jacek Kozłowski Urszula Nancka Franciszek Osadzin Przemysław Wacławik waltornie Anna Famuła-Galwas Joachim Nowak Roman Huzior harfa Eugeniusz Fudala Leszek Salwa Jerzy Ślęzak Agnieszka Kaczmarek-Bialic flety Andrzej Brachman Grzegorz Grzegorzek fortepian Jerzy Sojka Antoni Brożek Andrzej Staciwa Waldemar Matera Aneta Pawlik trąbki inspektor orkiestry Grażyna Jursza Grzegorz Przybyła Piotr Rurański oboje Piotr Marciniak Maciej Mzyk bibliotekarz Wenancjusz Szołtysik Wojciech Kaczkowski Harald Zotscher Tomasz Stencel stroiciel, korektor instrumentów Edward Głosz puzony klawiszowych Joachim Baron Wenancjusz Szołtysik rożek angielski Marek Przegendza Jacek Gaudyn Grzegorz Kurowski klarnety puzon basowy Tadeusz Reimer Piotr Misiak Czesław Kasperek Marian Tobor tuba Marek Miś Marek Ozioro

325 Chór Filharmonii Śląskiej Kierownik artystyczny i dyrygent Waldemar Sutryk

soprany alty basy Aniela Błaszczykiewicz Barbara Drabik Ryszard Biliński Dorota Dziełak-Szczepan Gabriela Kaczmarczyk Janusz Fabisiak Magdalena Gawron Danuta Kawalec-Laburda Bogusław Garbowski Anita Grzegorzak Aldona Kciuk-Herberg Tomasz Giedwiłło Maria Huptyś-Zielińska Katarzyna Müller-Wantuła Michał Góral Natalia Jania Joanna Noster Andrzej Janczak Mirosława Jasielska Karina Paszek Krzysztof Kaganiec Sabina Jaszczyk Agnieszka Rozwadowska-Janeczko Ryszard Młyńczak Maria Klein Barbara Rosłaniec Łukasz Mrozik Elżbieta Krusz Monika Szołtysik Piotr Sikora Elżbieta Kudala Sylwia Szymała Sławomir Skomorowski Barbara Latawiec Bożena Tamowska Adam Trocha Dorota Lizoń Bożena Wolff-Szczyrba Jarosław Wolanin Małgorzata Muszyńska Barbara Zielonka-Rusin Ewa Przewięda-Kurowska korepetytor Anna Rytych tenory Jolanta Błażełek Dominika Sowa Karol Bulanda Zofia Szymańska Roman Dziwisz inspektor chóru Irena Ziob Piotr Gajos Janusz Fabisiak Artur Harańczyk Jerzy Imieło bibliotekarz Dionizy Madoń Adam Seiffert Maciej Madoń Krzysztof Martyniak Piotr Pawłowski Adam Seiffert Dariusz Szweda Michał Zawierucha

326 Kierownik artystyczny i dyrygent Śląska Orkiestra Kameralna Jan Wincenty Hawel I skrzypce wiolonczele Dariusz Zboch – koncertmistrz Jacek Gwizdon Waldemar Staniczek Katarzyna Biedrowska Michał Siwy Marek Szymaszek Leszek Sojka Andrzej Rudny kontrabas Krzysztof Korzeń II skrzypce Paweł Nalepa inspektor orkiestry Katarzyna Gwizdon Waldemar Staniczek Bogdan Twardzik Jakub Łysik bibliotekarz Jakub Łysik altówki Jarosław Marzec I dyrygent gościnny Śląskiej Szymon Stochniol Orkiestry Kameralnej Katarzyna Baczewska Massimiliano Caldi

327 Pracownicy pionu administracyjnego i technicznego

Główna księgowa Maria Burska-Juraczyk

Radca prawny Michał Sablik

Samodzielne stanowisko ds. pracowniczych Aldona Piątek

Dział finansowo – księgowy Janina Ratajczyk, Justyna Rusecka, Anna Marzec, Ewa Sobek

Biuro koncertowe Danuta Misiąg – kierownik Monika Adamczyk, Beata Gaczek, Andrzej Laburda, Irena Paliczka, Jolanta Schmidt, Marek Skocza, Paula Babicz- Stańczyk, Gracjan Żarski (kasa biletowa)

Kancelaria i sekretariat dyrektora Agata Kopyto, Aleksandra Zynek, Magdalena Górecka (promocja)

Dział administracyjno-techniczny i pracownicy obsługi Bożena Rydlewska - kierownik Michał Biliński, Hanna Banaszak, Urszula Banaś, Joanna Czypionka, Czesław Dakszewicz, Stanisław Dziok, Andrzej Janczak, Zofia Kałwak, Anna Kamieniecka, Krystian Knopek, Bernard Kocurek, Jan Matusiak, Helena Niedźwiecka, Mirosława Nowak, Jerzy Nowak, Krystyna Palecka, Krystyna Peteja, Joanna Serafin, Joachim Sojka, Agnieszka Szymaniak, Przemysław Szymaniak, Tomasz Szymaniak, Zofia Wegiera, Jerzy Weber, Ewa Widuch

Specjalista ds. BHP Artur Konieczny

Specjalista ds. ppoż. Elżbieta Tabacka Wosińska

Studio Nagrań Marian Czarnecki – reżyser dźwięku Artur Nagi

Plastyk Tomasz Olszewski

328 Koncert jubileuszowy „60 lat później…” w obiektywie Zbigniewa Sawicza

29 kwietnia 2005 sala im. Karola Stryji w Filharmonii Śląskiej

Program: Béla Bartók Koncert na orkiestrę Mieczysław Karłowicz Koncert skrzypcowy A-dur op. 8 Eugeniusz Kapnik Introduction to Mystery (prawykonanie)

Wystąpili: Orkiestra symfoniczna i chór Filharmonii Śląskiej Mirosław Jacek Błaszczyk – dyrygent Konstanty Andrzej Kulka – skrzypce Michał Marzec – tenor Waldemar Sutryk – przygotowanie chóru

329 330 331 332 333 334 335 336