DOCSLIB.ORG

Katowice 2007 Wieki Stare I Nowe

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Katowice 2007 Wieki Stare I Nowe I NOWE Tom 5 Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Katowice 2007 Wieki stare i nowe Tom 5 PRACE NAUKOWE UNIWERSYTETU ŚLĄSKIEGO W KATOWICACH NR 2483 NOW/E Tom 5 pod redakcją Idziego Panica i Marii W. Wanatowicz Katowice 2007 Redaktor serii: Historia Sylwester Fertacz Recenzenci Tomasz Falęcki Joanna Rostropowicz Treść Słowo wstępne (Idzi Panic, Maria Wanda Wanatowicz)..................................... 7 Norbert Rogosz: Charakter przemian politycznych w Republice Rzymskiej w latach 60-59 przed narodzeniem Chrystusa........................................... 9 Przemysław Dyrlaga: Nero redivivus? A propos wystąpień Pseudo-Neronów i kwestii zagrożenia partyjskiego w czasach Flawiuszów................................. 39 Agata A. Kluczek: Ferarum diversarum manu sua occidit. Znaczenie motywu polowania w wyobrażeniach monet cesarskich (II-III wiek n.e.).... 58 Idzi Panic: Duces opolienses domini in Ratibor. Jeszcze w sprawie tytulatury księcia Przemysława raciborskiego oraz czasu powstania księstw racibor­ skiego i cieszyńskiego...........................................................................................82 Dariusz Rolnik: Obraz Anglii i Anglików w czasach stanisławowskich 1764— 1795 w polskiej literaturze pamiętnikarskiej...................................................... 95 Jacek Kaniewski: Udział artylerii w ceremoniach i uroczystościach dawnej Rzeczypospolitej........................................................................................... 110 Zuzanna Karwot: Z badań nad dziejami dekanatu wodzisławskiego w czasach habsburskich. Od końca XVI wieku do I połowy XVIII wieku . 149 Petr Popelka: Hospodárská krize a rakousko-uherskć źeleznićni spolećnosti ve svétle burzovních vysledkü z let 1870-1885 .......................................... 164 Miłosz Skrzypek: Organizacja i podstawy prawne funkcjonowania polskiego szkolnictwa na Śląsku Cieszyńskim w latach 1920-1922.......................... 187 ß Treść Anna Glimos-Nadgórska: Niemieckie dziedzictwo kulturowe a elementy prawa niemieckiego obowiązujące w szkolnictwie powszechnym międzywojen­ nego województwa śląskiego.............................................................................. 204 Roman Stelmach: Zawartość dawnego inwentarza dokumentów księstw i ma­ jątków górnośląskich w zasobie byłego Archiwum Państwowego (Staats Archiv) we Wrocławiu (Rep. 6)......................................................................... 216 Słowo wstępne Oddając do rąk Czytelnika kolejny, piąty tom wielotomowego wydawnictwa Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach zatytułowany Wieki stare i nowe, prezentujemy jego treść, zwracając uwagę na wartości poznawcze teks­ tów. Całość składa się z 11 artykułów, które tradycyjnie pogrupowane zostały we­ dług układu chronologicznego: starożytność, średniowiecze, czasy nowożytne i XX wiek. Czasom starożytnego Rzymu i jego kontaktom z sąsiadami poświęcone są trzy teksty. Pierwszy, autorstwa Norberta Rogosza, analizuje charakter przemian politycznych w Republice Rzymskiej w latach 60-59 p.n.e., tj. w czasie rządów tzw. I triumwiratu. Wówczas to twórcy porozumienia (Cezar, Pompejusz i Krassus) odsunęli od władzy swych przeciwników politycznych, wprowadzając w państwie wiele zmian. Autor rozważa, czy i w jakim stopniu ich działania miały cechy charaktery­ styczne dla przewrotów i zamachów. Kolejny artykuł, Przemysława Dyriagi, przed­ stawia mało dotychczas zbadane aspekty stosunków rzymsko-partyjskich w cza­ sach Flawiuszy. Autor stara się odpowiedzieć na pytanie, czy obawy mieszkań­ ców imperium rzymskiego odczuwających zagrożenie ze strony imperium Party w tym czasie były uzasadnione. W tym celu analizuje potencjał militarny Party (po śmierci Wolgeza I, za rządów Arsacydów) i jej pozycję w ówczesnym świecie. Do­ chodzi do wniosku, że groźby Partów były tylko elementem gry politycznej, rodza­ jem nacisku dyplomatycznego. Trzecia pozycja w tej grupie artykułów to tekst Agaty A. Kluczek, która omawia znaczenie motywu polowania zamieszczanego na mo­ netach cesarskich w II-III wieku n.e. Wizerunek polującego konno cesarza w ów­ czesnym mennictwie należał do motywu ideologii imperialnej, kreującej obraz władcy walecznego i zwycięskiego, łączonego z tematem legendy monetarnej virtus Au- gusti (bogini Virtus towarzyszyła łowom). O okresie średniowiecza traktuje tylko jeden artykuł, napisany przez Idziego Pa­ nica. Podejmuje on kontrowersyjny wciąż problem tytulatury księcia Przemysława raciborskiego oraz czasu powstania oddzielnych księstw: raciborskiego i cieszyń­ skiego (w końcu XIII wieku). Jak wiemy, wyłoniły się one z wielkiego księstwa opol­ skiego, trwa jednak sporo dokładny czas i okoliczności tego podziału. 8 Słowo wstępne Bardziej bogato, bo w 4 tekstach, reprezentowane są wieki nowożytne. Ten blok otwiera artykuł Dariusza Rolnika, który prezentuje obraz Anglii i Anglików kre­ owany przez polską literaturę pamiętnikarską czasów stanisławowskich (1764- 1795). Nasuwa ona wniosek, że zainteresowanie stosunkami w Anglii było począt­ kowo małe, wzrosło dopiero w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XVIII wieku, kiedy to polskie elity szukały w Europie wzorców dla reform w państwie pol­ skim, idących w kierunku ograniczenia anarchii. Przedrozbiorową Rzecząpospoli- tą zajmuje się także Jacek Kaniewski. Jego tekst omawia wykorzystywanie w Pol­ sce w wiekach XVI-XVIII w trakcie ceremonii świeckich (państwowych i prywat­ nych) oraz kościelnych artylerii. Zwyczaj ten był bardzo rozpowszechniony, służył uświetnianiu uroczystości. Dwa kolejne teksty dotyczą monarchii Habsburgów. Zu­ zanna Karwot przedstawia wyniki swych badań nad dziejami dekanatu wodzisław­ skiego od końca XVI do pierwszej połowy XVIII wieku. Pokazuje proces wyodręb­ niania się dekanatu wodzisławskiego z dekanatu żorskiego. Ten pierwszy bowiem, położony na pograniczu etnicznym polsko-czesko-niemieckim, spełniał nie tylko funkcje religijne. Z kolei Petr Popelka analizuje wpływ kryzysu gospodarczego lat 1870-1885 w monarchii austro-węgierskiej na funkcjonowanie spółek kolejowych, opierając się na notowaniach giełdowych. Autor przytacza przyczyny i przebieg kryzy­ su oraz rolę państwowego i prywatnego sektora kolejowego w omawianym okresie. Wieku XX dotyczą dwa teksty. Oba poruszają temat szkolnictwa na obsza­ rze polskiego Śląska wiatach II Rzeczypospolitej. Miłosz Skrzypek omawia organi­ zację i podstawy prawne funkcjonowania polskiego szkolnictwa na Śląsku Cieszyń­ skim wiatach 1920-1922. W tym czasie ten teren należał już do Polski, ale nie był jeszcze częścią województwa śląskiego, utworzonego dopiero w połowie 1922 roku. Postępowała wówczas szybko unifikacja Śląska Cieszyńskiego z II Rzeczą- pospolitą. Miało to wielorakie konsekwencje dla późniejszego procesu zrastania się obu części województwa oraz integracji polskiego Śląska z pozostałym ob­ szarem Polski. Z kolei Anna Glimos-Nadgórska zajmuje się częścią górnośląską województwa śląskiego wiatach 1922-1939, pokazując jaki wpływ na utrzymywa­ nie się niemieckiego dziedzictwa kulturowego na tym terenie miała konwencja ge­ newska (1922-1937), która w zakresie szkolnictwa pozostawiała wiele przedwojen­ nych ustaw niemieckich. Tom zamyka tekst autorstwa Romana Stelmacha, prezentującego zawartość dawnego inwentarza dokumentów księstw i majątków górnośląskich, znajdujące­ go się w zasobach byłego Archiwum Państwowego (Staats Archiv) we Wrocławiu. Ma on duże znaczenie dla badaczy dziejów Śląska, wskazuje na różnorodny ma­ teriał źródłowy, często dotychczas niewykorzystywany. Inwentarz obejmuje źródła, które powstały w wiekach XIV-XVIII. Idzi Panic Maria Wanda Wanatowicz Norbert Rogosz Charakter przemian politycznych w Republice Rzymskiej w latach 60-59 przed narodzeniem Chrystusa Antagonizmy polityczne między dominującymi w senacie i rządzącymi Rzymem optymatami a Gn. Pompejuszem i związanymi z M. Licyniuszem Krassusem ekwitami doprowadziły w 61 i w pierwszej połowie 60 roku do wyraźnego zaostrzenia sytua­ cji w Republice1. Dalszemu zaognieniu uległa ona w okresie wyborów konsularnych w tym roku, gdy doszło do konfliktu między G. Juliuszem Cezarem a M. Porcju- szem Katonem, M. Kalpumiuszem Bibulusem i wspierającymi ich nobilami2. Poczy­ nania optymatów, mające na celu podważenie planów Cezara, podobnie jak poprzednio zamysłów Pompejusza czy zamiarów ekwitów i Krassusa, doprowadziły ostatecznie do powstania tzw. I triumwiratu, czyli sojuszu Cezara, Pompejusza i Krassusa, a tak­ że do skonsolidowania się wokół triumwirów rozbitej i skłóconej dotąd opozycji oraz 1 Cic., Ad Att. I, 13, 4; 14, 1; 16, 12-13; 17, 8-10; 18, 3; 6-7; 19, 4; 6; II, 1, 6-8; Veli. Pat. II, 40, 5; Plut., Pomp. 46, 3-4; Cat. Min. 31, 1-2; Flor. II, 13, 8-9; App., B.C. II, 9, 31-32; Cass. Dio XXXVII, 49-50; A.M. Ward: Marcus Crassus and the Late Roman Republic. Columbia- London 1977, s. 194—196, 210-212; J. Leach: Pompey the Great. London 1978, s. 114-121; R. Fehr 1 e: Cato Uticensis. Darmstadt 1983, s. 104-115; E. Badian: Publicans and Sinners. Ithaca-London 1983, s. 100 i n., 111-112, 115-116; J. Bleicken: Cicero und die Ritter. In: „Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften in Göttingen”, Phil.-hist. Kl., dr. Folge. Nr. 213. Göttingen 1995, s. 18-19, 64-65, 75-76, 108. 2 Suet., Iul. 18; 19, 1; Plut., Caes. 13, 1; Crass. 14, 1-2; Pomp. 47, 2-3; Cat. Min. 31, 2-4; App., B.C. II, 8, 28-30; Cass. Dio XXXVII, 54, 1-3. Por. też: Cic., Ad Att. I, 17, 11; A. Neu­ en d о r f f: Die römischen Konsulwahlen von 78-49 v. Chr. Breslau 1913, s. 42-45; J. Linder- ski: Rzymskie zgromadzenie wyborcze od Sulli do Cezara. Wroclaw-Warszawa-Kraków
Load more

Recommended publications
  • History of Rocket Technology
    CHAPTER 1 History of Rockets 1. 1. INTRODUCTION Action-Reaction Principle Take any technology and you always find that its practical demonstration had been realized much before the theory was established. However, you may note that the fast and effective refinement of a technology begins only after its theory, explaining the underlying basic principles, has been established. The action-reaction principle that is fundamental to jet propulsion, which includes airbreathing- as well as rocket-propulsion, was theoretically explained only in 1687 by the English scientist Sir Isaac Newton by his famous publication “Philosophiae Naturalis Principia Mathematica (“Mathematical Principles of Natural Philosophy”). But, approximately 2100 years before this, Archytas, a Greek philosopher, mathematician, astronomer, statesman, and strategist, had demonstrated the action-reaction principle by his toy pigeon in the city of Tarentum, Fig. 1. 1. Archytas suspended on a wire his wooden pigeon that contained hot steam at an elevated pressure in its belly cavity. The other end of the wire was hooked on to the top of a tall pole. On releasing a plug, a jet of steam escaped through a hole from the rear of the pigeon to produce a thrust that made the toy pigeon fly in circles around the pole. Thus Archytas mystified and amused the citizens of Tarentum by his flying toy- pigeon and demonstrated the fundamental principle of propulsion: “every force has an equal and opposite reaction”. The second recorded-demonstration of the action-reaction principle was in the first century B.C. Hero of Alexandria, a Greek mathematician 1 and scientist, constructed a device known as aeolipile.
    [Show full text]
  • 0X0a I Don't Know Gregor Weichbrodt FROHMANN
    0x0a I Don’t Know Gregor Weichbrodt FROHMANN I Don’t Know Gregor Weichbrodt 0x0a Contents I Don’t Know .................................................................4 About This Book .......................................................353 Imprint ........................................................................354 I Don’t Know I’m not well-versed in Literature. Sensibility – what is that? What in God’s name is An Afterword? I haven’t the faintest idea. And concerning Book design, I am fully ignorant. What is ‘A Slipcase’ supposed to mean again, and what the heck is Boriswood? The Canons of page construction – I don’t know what that is. I haven’t got a clue. How am I supposed to make sense of Traditional Chinese bookbinding, and what the hell is an Initial? Containers are a mystery to me. And what about A Post box, and what on earth is The Hollow Nickel Case? An Ammunition box – dunno. Couldn’t tell you. I’m not well-versed in Postal systems. And I don’t know what Bulk mail is or what is supposed to be special about A Catcher pouch. I don’t know what people mean by ‘Bags’. What’s the deal with The Arhuaca mochila, and what is the mystery about A Bin bag? Am I supposed to be familiar with A Carpet bag? How should I know? Cradleboard? Come again? Never heard of it. I have no idea. A Changing bag – never heard of it. I’ve never heard of Carriages. A Dogcart – what does that mean? A Ralli car? Doesn’t ring a bell. I have absolutely no idea. And what the hell is Tandem, and what is the deal with the Mail coach? 4 I don’t know the first thing about Postal system of the United Kingdom.
    [Show full text]
  • Polish Contribution to Space Research
    Pol J Aviat Med Psychol 2013; 19(3): 45-52 REVIEW ARTICLE POLISH CONTRIBUTION TO SPACE RESEARCH Piotr WOLAŃSKI Ins tute of Avia on, Warsaw, Poland Source of support: Own sources Author’s address: P. Wolański, Ins tute of Avia on, Warsaw, Poland, e-mail: [email protected] Background: A short historical description of Polish contribution to space research is given. Polish activities in the fi eld of space exploration, such as instruments designed and built in Poland and placed on board of rockets, satellites and space probes during the last 60 years are described. Contributions of the Space Research Center of the Polish Academy of Sciences (SRC of PAS), Institute of Aviation (IA), Military Institute of Aviation Medicine (MIAM) and others are presented. Also a discussion on new directions in education, scientifi c research and industrial development is discussed. Keywords: space fl ight, space research, rocket, satelitte INTRODUCTION Space has always excited people. In the past multistage rocket and rocket clusters (Fig. 1). Later Sun, Moon and stars were the subject of religious on general Józef Bem made further improvement cults and fascinations, but as time went by, more of a rocket. In XIX century Ignacy Łukasiewicz mysteries of our universe were explained and sci- developed a method of production of kerosene entists unveiled many previously mysterious phe- while Karol Stanisław Olszewski and Zygmunt nomena. In this activity Poles have played a very Wróblewski were the fi rst to obtain liquid oxygen. important role. Nicolaus Copernicus was the fi rst Not many people knows that ideas of Siemienow- who understood planetary motions in our Solar icz, as well as discoveries of Łukasiewicz, Olszews- System, Johannes Hevelius created the fi rst moon ki and Wróblewski are used in many space rockets, map, while Kazimierz Siemienowicz [1] proposed including the one that was used to launch the fi rst stabilization of rocket with aerodynamic fi ns, Sputnik.
    [Show full text]
  • New Rocket Guide
    National Aeronautics and Space Administration Educator Guide 1 www.nasa.gov rockets U S AAA eates an eaction rocket U N I Pronunciation: \rä-kət\ noun (It rocchetta) T ockets are self- E D A vehicle, typically cylindrical, containing liquidS or solid T propellants which produce hot gases or ionsA that are ejected T rearward through a nozzle and, in doing so,E cr action force accompanied by an opposite Sand equal r force driving the vehicle forward. Because r contained, they are able to operate in outer space. DISCOVERY 2 National Aeronautics and Space Administration ROCKETS Educator’s Guide with Activities in Science, Technology, Engineering and Mathematics This publication is in the Public Domain and is not protected by copyright. Permission is not required for duplication. EG-2008-05-060-KSC 3 Acknowledgements The original Rockets Teacher Guide was Special Thanks To: published by NASA’s Education Division in the NASA Headquarters mid-1990s. It has found widespread use in Jerry G. Hartman both formal and informal educational settings Merrill King, Ph.D. because of the exciting nature of the topic and Allota Taylor because of its dynamic classroom activities Carla Rosenberg that match and support both national and state education standards for science, mathematics, Special appreciation is extended and technology. to NASA's Exploration Systems Mission Direcorate and Space This revision of the guide, by the original Operations Mission Directorate authors, updates educators on NASA’s 21st for their generosity and Century Space Exploration Policy and the commitment to the continuation vehicles that will make this vision possible.
    [Show full text]
  • Biblioteca Di Studi Slavistici
    BIBLIOTECA DI STUDI SLAVISTICI – 25 – COMITATO SCIENTIFICO Giovanna Brogi Bercoff (Direttore), Stefano Bianchini, Marcello Garzaniti, Persida Lazarević, Giovanna Moracci, Monica Perotto COMITATO DI REDAZIONE Alberto Alberti, Giovanna Brogi Bercoff, Maria Chiara Ferro, Marcello Garzaniti, Nicoletta Marcialis, Giovanna Moracci, Donatella Possamai, Giovanna Siedina, Andrea Trovesi Latinitas in the Polish Crown and the Grand Duchy of Lithuania Its Impact on the Development of Identities edited by Giovanna Siedina Firenze University Press 2014 Latinitas in the polish crown and the grand duchy of Lithuania : its impact on the development of identities / edited by Giovanna Siedina - Firenze : Firenze University Press, 2014. (Biblioteca di Studi slavistici ; 25) http://digital.casalini.it/9788866556756 ISBN 978-88-6655-675-6 (online) ISBN 978-88-6655-674-9 (print) La collana Biblioteca di Studi Slavistici è curata dalla redazione di Studi Slavistici, rivista di pro- prietà dell’Associazione Italiana degli Slavisti (<http://fupress.com/riviste/studi-slavistici/17>). Editing e progetto grafico: Alberto Alberti. Questo volume è stato pubblicato con il contributo dell’Università degli Studi di Verona, Dipartimento di Lingue e Letterature Straniere. In copertina: Rappresentazione della Superbia, tratta dal corso di poetica Via poetarum ad fontes Castalidum, 1724 (Biblioteca Nazionale Ucraina, Kiev, Ucraina). Certificazione scientifica delle Opere Tutti i volumi pubblicati sono soggetti a un processo di referaggio esterno di cui sono responsabili il Consiglio editoriale della FUP e i Consigli scientifici delle singole collane. Le opere pubblicate nel catalogo della FUP sono valutate e approvate dal Consiglio editoriale della casa editrice. Per una descrizione più analitica del processo di referaggio si rimanda ai documenti ufficiali pubblicati sul catalogo on-line della casa editrice (www.fupress.com).
    [Show full text]
  • Space Launch Vehicle Design
    Space Launch Vehicle Design Conceptual design of rocket powered, vertical takeoff, fully expendable and first stage boostback space launch vehicles David Woodward Department of Mechanical and Aerospace Engineering University of Texas at Arlington This dissertation is submitted for the degree of Masters of Science of Aerospace Engineering College of Engineering December 2017 i Declaration I hereby declare that except where specific reference is made to the work of others, this thesis is my own work and contains nothing which is the outcome of work done in collaboration with others, except as specified in the text and Acknowledgements. Of specific note is the MAE 4350/4351 Senior Design class that ran from January 2017 through August 2017 which was tasked with a similar project. The work presented in my thesis did not borrow from their work except for adapting their method for the estimating of the zero-lift drag coefficient of grid fins, which is referenced appropriately in the text. The methodology used to size first stage boostback launch vehicles and simulate a return-to-launch-site trajectory is of my own design and work. This thesis contains fewer than 51,000 words including appendices, bibliography, footnotes, tables and equations and has fewer than 90 figures. David Woodward January 2018 ii Acknowledgements To Dr. Chudoba, for first meeting with me back in my sophomore year and being a continual presence in my education ever since. The knowledge and skills I have developed from taking all of your classes and working in the AVD are indispensable, and I will be a far better engineer because of it.
    [Show full text]
  • Z Dziejów Stosunków Polsko-Holenderskich W XVI–XVII Wieku
    CZASY NOWożyTNE TOM 24 ROK 2011 MARIA BOGUCKA WARSZAWA Z DZIEJÓW STOSunKÓW POLSKO-HOLENDERSKIch W XVI–XVII WIEKU na pierwszy rzut oka trudno o dwa bardziej różne kraje. niderlandy Północne, czyli republika Zjednoczonych Prowincji (dziś koninkrijk der nederlanden), to miniaturowe państewko powstałe w XVii w. na depresyjnym skrawku wybrzeża Morza Północnego; jego terytorium ciągle się zmieniało w rezultacie stałej walki toczonej między człowiekiem a morzem. W średniowiecznej Europie mówiono: Deus mare, Batavus litora fecit – Bóg stworzył morze, ale Holender wybrzeża1 . Państwo polsko-litewskie z kolei to gigant, liczący pod koniec XV w. (bez ziem lennych) 1 115 000 km2, rozciągających się na ogromnej przestrzeni od Bałtyku do tatr. niderlandy Północne to kraj bardzo gęsto zaludniony, kraj wolnych chło- pów i przedsiębiorczych mieszczan, z licznymi bogatymi miastami, w których już w XVi w. żyła niemal połowa ludności kraju. Polska to kraj szlachty, słabego i pozbawionego praw mieszczaństwa, chłopów pańszczyźnianych, należących do pana ziemi, zmuszonych do ciężkiej, bezpłatnej pracy. oprócz różnic były jednak i analogie. najważniejsza to tranzytowe położenie na styku różnych kultur. re- publika Zjednoczonych Prowincji, w Polsce zwana skrótowo Holandią, odegrała ogromną rolę jako łącznik między kulturą zachodnioeuropejską a kulturą Europy Środkowej, pośrednicząc w sensie geograficznym (trasa podróży do Anglii i Fran- cji), a także w zakresie odgrywania roli centrum kulturalnego, promieniującego na te obszary2. rzeczpospolita obojga narodów w XVi – XVii w. była pośrednikiem 1 Por.: J. Balicki, M. Bogucka, Historia Holandii, Wrocław 1976, s. 9. 2 A. Borowski, Związki kulturalno-literackie między Europą a Niderlandami w XVI–XVII w. a formowanie się nowożytnej europejskiej kultury literackiej, w: Niderlandyzm w sztuce pol- skiej.
    [Show full text]
  • January 2013 1 January 2013 • Vol
    POLISH AMERICAN JOURNAL • JANUARY 2013 www.polamjournal.com 1 JANUARY 2013 • VOL. 102, NO. 1 $2.00 PERIOdICAL POSTAGE PAId AT BOSTON, NEW YORK NEW BOSTON, AT PAId PERIOdICAL POSTAGE POLISH AMERICAN OFFICES ANd AddITIONAL ENTRY JOURNALESTABLISHED 1911 www.polamjournal.com CAdETS RISE AGAINST RUSSIA IN “THE WARSAW dEdICATEd TO THE PROMOTION ANd CONTINUANCE OF POLISH AMERICAN CULTURE CONSPIRACY” — PAGE 18 EVIdENCE POINTS TO EARLY POLES AS INVENTORS OF CHEESE • SCHOLARSHIP TO REMEMBER NEWTOWN VICTIM GALAZKA ON POLISH-INTEREST BOOKS • POLANd ANd POLONIA – STILL “SEMPER FIdELIS”? WIN A POLISH COOKBOOK IN ENGLISH • KUBIAK’S POLISH-TEXAN ROOTS • SUGGESTEd EARLY-YEAR ACTIVITIES NEWSmARk Olivia Smoliga: A Guards Foil Attack on Poland’s Sacred Icon Splashing Success SIx mORE POLES NAmED “RIGHTEOuS.” Israeli am- Attacker hurled black bassador to Poland posthumously honored six more Poles paint at Częstochowa’s who helped Jews during World War II Nazi-occupied Po- Black Madonna land. The awards, given by the Yad Vashem institute in Je- by Robert Strybel rusalem since 1963, are presented to “righteous gentiles” WARSAW–Monastery who helped save the lives of Jews. guards foiled a rare attempted Over 6,000 Poles have been awarded the Righteous attack on Poland’s most sa- Among the Nations honor out of a total of 24,000 medals. cred icon of the Black Ma- The ceremony at the Prime Minister’s offi ce in Warsaw donna and Infant in the south- was attended by Ambassador Zvi Rav-Ner and former Pol- ern city of Częstochowa, ish foreign minister and inmate of the German Nazi Aus- causing widespread outrage chwitz death camp, Wladyslaw Bartoszewski.
    [Show full text]
  • From Alchemy to the Present Day - the Choice of Biographies of Polish Scientists
    From alchemy to the present day - the choice of biographies of Polish scientists Editors: Małgorzata Nodzyńska Paweł Cieśla From alchemy to the present day - the choice of biographies of Polish scientists Editors: Małgorzata Nodzyńska Paweł Cieśla PEADAGOGICAL UNIVERSITY OF KRAKÓW Department of Chemistry and Chemistry Education KRAKÓW 2012 Editors: dr Małgorzata Nodzyńska, dr Paweł Cieśla Reviewers: dr Iwona Stawoska, dr Agnieszka Kania Scientific Advisor: dr hab. prof. UP Krzysztof Kruczała ISBN 978-83-7271-768-9 4 Introduction 5 Science should not have borders, however... ...in many publications describing new science achievements it provides not only a workplace of the scientist - university or country - but often the nationality of the scientist. Moreover when new discovery happens sometimes a problem occurs which scientific institution was the first and who was the discoverer. We all remember the dark years of third and fourth daceades of the twentieth cen- tury and totalitarian ideologies such as fascism in Germany and Stalinism in the Soviet Union, where not only the social sciences but also natural sciences, mathematics and logic have become equally ideological doctrines such as the so-called teaching about race ‚Rassenkunde’. Remembering those dark years of science we try to do research in isolation from ideology and nationality. However, knowledge of the facts and science developments in the country, getting to know the scientists and their discoveries certainly are factors of enabling to understand of the culture of the country and its specificity. Therefore, we give into your hands a booklet briefly showing the development of science in Poland and presenting a few dozens of Polish scientists.
    [Show full text]
  • Rocket Engines Oxidizer Sputnik-1 and Explorer-1 Rockets (Used Ideas of K
    Piotr Wolański Polish Aerospace Activities Mikołaj Kopernik (1473-1543), Polish Astronomer, Matematiciam and Economist „De revolutionibus orbium coelestium” Jan Heweliusz 1611 -1687 •Build largest telescope (50 m) •Author of first map of the Moon •From 1664 member of the Royal Societyof London First map of the MoonBy J. Heweliusz Kazimierz Siemienowicz ( 1600 –1651) Page from his book: "Artis Magnae Artilleriae pars prima" ("Great Art of Artillery, the First Part"), first printed in Amsterdam in 1650, was translated to French in 1651, German in 1676 and Dutch in 1729 and finally Polish in 1963. First multistage rockets proposed by Kazimierz Siemienowicz in 1650 First rockets clusters proposed by Kazimierz Siemienowicz in 1650 First rockets staBilized By aerodynamic fins proposed By K. Siemienowicz in 1650 K. Siemienowicz ideas introduced into practical applications Rocket Propellants 1853 -Ignacy Łukasiewicz first oBtained kerosene from crude oil –today’s commonly used as the rocket fuel 1883 -Karol Stanisław Olszewski and Zygmunt WróBlewski were first which oBtained liquid oxygen –most commonly used liquid rocket engines oxidizer Sputnik-1 and Explorer-1 Rockets (used ideas of K. Siemienowicz, all engines of Sputnik-1 rocket were propel by liquid oxygen and kerosine) Institute of Aviation Rocket development at the Institute of Aviation Possible booster of satellite launcher Launch of the Ballistic missiels developed at the IofA Polish meteorological rockets IInniittiiaall wwaayy iinnttoo ssppaacece ”METEOR -2”reach altitude of 105 km
    [Show full text]
  • Educator Guide National Aeronautics Andspace Administration
    National Aeronautics and Space Administration Educator Guide 1 www.nasa.gov rockets U S AAA eates an eaction rocket U N I Pronunciation: \rä-kət\ noun (It rocchetta) T ockets are self- E D A vehicle, typically cylindrical, containing liquidS or solid T propellants which produce hot gases or ionsA that are ejected T rearward through a nozzle and, in doing so,E cr action force accompanied by an opposite Sand equal r force driving the vehicle forward. Because r contained, they are able to operate in outer space. DISCOVERY 2 National Aeronautics and Space Administration ROCKETS Educator’s Guide with Activities in Science, Technology, Engineering and Mathematics This publication is in the Public Domain and is not protected by copyright. Permission is not required for duplication. EG-2008-05-060-KSC 3 Acknowledgements The original Rockets Teacher Guide was Special Thanks To: published by NASA’s Education Division in the NASA Headquarters mid-1990s. It has found widespread use in Jerry G. Hartman both formal and informal educational settings Merrill King, Ph.D. because of the exciting nature of the topic and Allota Taylor because of its dynamic classroom activities Carla Rosenberg that match and support both national and state education standards for science, mathematics, Special appreciation is extended and technology. to NASA's Exploration Systems Mission Direcorate and Space This revision of the guide, by the original Operations Mission Directorate authors, updates educators on NASA’s 21st for their generosity and Century Space Exploration Policy and the commitment to the continuation vehicles that will make this vision possible.
    [Show full text]