Ledenblad van de Partij van de Arbeid • 9de jaargang • nr 1 • maart 2012

Het vernieuwde partijbestuur Platform De stand van de economie Leden- raadpleging Laat je stem gelden!

Hans SAMEN WERKT Spekman BETER zet de deuren open

Rood 01-2012 b.indd 1 23-02-12 15:31 linkse hobby

Hij fi gureerde in De hel van ’63, de fi lm van Steven de Jong over de beruchte Elfstedentocht van 1963. Zelf heeft Germ van Essen de Friese elfsteden al vele malen gerond. Hij herinnert zich 1963 zo goed, omdat het de enige keer is dat hij de fi nish niet haalde.

Tekst Jurjen Fedde Wiersma Foto De Beeldredaktie

De Elfstedentocht van Germ van Essen

e cv van Germ van Essen (79) uit het Friese dorp Fries zijn hand in de lucht steekt. Hij is al jaren de aanwezige DReduzum telt maar liefst achttien tochten langs de elf met het laagste startnummer: 8. Van Essen volbracht de steden van Friesland: tien keer op de fi ets, vijf keer op schaatstocht in 1954 en 1956 als wedstrijdrijder en in 1985 en de schaats en drie keer te voet. Slechts één keer haalde hij de 1986 als tochtrijder. In 1997 had hij zijn startbewijs afgestaan Bonkevaart niet, in 1963, bij de schaatstocht die de geschiedenis om plaats te maken voor de jeugd. ‘Ik was een van de initia- is ingegaan als de zwaarste Elfstedentocht ooit. Aan zijn vorm tiefnemers die dat mogelijk hebben gemaakt. Dat leden hun lag dat niet. ‘Ik strandde pas rond 19.00 uur met de vaarten vol startbewijs mogen afstaan en niet-rijdend lid mogen blijven.’ sneeuw en met twee gebroken noren.’ De vermaarde tocht van 200 kilometer is volgens Germ het zwaarst te voet. Dat doe je namelijk niet in één dag maar in vijf. Hij werd begin jaren vijftig lid van de Koninklijke Vereniging ‘Heb je er vijftig kilometer op zitten, mag je de volgende dag De Friesche Elf Steden, op achttienjarige leeftijd. Bij ledenver- om half zeven weer uit de veren. Op de schaats of op de fi ets gaderingen klinkt steevast gejuich als de geboren en getogen hoef je maar een kleine dag je verstand op nul te zetten.’

2 rood MAART 2012

Rood 01-2012 b.indd 2 23-02-12 08:20 inhoud

4/5 Nieuws uit de partij 5 Column 6 Interview Hans Spekman 10 Het congres in beeld 12 Het partijbestuur in een nieuw jasje 14 Opinie De Nieuwe Vakbond 16 PvdA vooruit! Op de bres voor mbo’ers 18 Platform De stand van de eco nomie 20 Leden aan het woord over ‘een ander NL’ 22 Meningen 23 Initiatieven uit de partij Plakboek 24 Profi el Marije Laff eber 26 Initiatieven uit de partij 27 Actueel Wet werken naar vermogen 28 Achtergrond voorzitters door de jaren heen 30 De Rode Loper Truus de Graaf 32 Afscheidscolumn

PvdA Homonetwerk

Het PvdA Homo Emancipatie Netwerk heeft in januari onder meer meegedaan aan het wan- Van de delgangprogramma van het PvdA-congres. Ook werd het redactie netwerk lid van de Landelijke Werkgroep Politiek (LWP) van het COC. Verder zijn er al Het leeuwendeel 250 abonnees op de nieuws- van deze Rood lag brief en wordt het op de al bij de drukker Twitter- en Facebook-pagina’s steeds drukker. Maar hoewel op de dag dat Job het steeds beter gaat met de Cohen terugtrad homo-emancipatie, zijn ze er als politiek leider nog lang niet. Haatcriminali- teit, pesterijen op school of op en fractievoor- het werk, weigerambtenaren, zitter. We hebben het komt nog steeds veel te ons best gedaan vaak voor. Het netwerk heeft heel wat plannen en ambities: om alle verwijzin- fl yeren bij uitgaansgelegenhe- gaat de bestaande landelijke het allemaal nog veel beter gen die niet meer den en op 24 maart organiseert PvdA-ombudsteams trainen kan. Het team is bezig met de actueel zijn, op het het netwerk een ledendag in in hoe ze om moeten gaan opzet hiervan en zoekt nog de Kargadoor aan de Oude- met ‘roze’ zaken. Ook gaat vrijwilligers. laatste moment gracht 36 te . het alle ‘roze’ meldingen in Meer info: http://homo-emanci- aan te passen. En dan is er natuurlijk ook nog kaart brengen, zodat er een patie.pvda.nl. het Roze Ombudsteam. Dat veel beter beeld komt van waar

MAART 2012 rood 3

Rood 01-2012 b.indd 3 23-02-12 08:21 nieuws uit de partij

EVS Student Ledenraadpleging Symposium

politiek leider Werk hand in hand met experts uit de poli- De keuze voor de nieuwe politiek leider van Op het moment dat het geen lijsttrekker- tiek, het bedrijfsleven de Partij van de Arbeid is aan onze leden. verkiezing betreft, dient de politiek leider en maatschappelijke Het Partijbestuur heeft daartoe een leden- van de Partij van de Arbeid op grond van raadpleging uitgeschreven. Vanaf dinsdag onze statuten óf minister óf voorzitter van organisaties tijdens het 28 februari presenteren de kandidaten zich de Tweede Kamerfractie te zijn. Aan deze EVS Student Sympo- aan de partij. De ledenraadpleging wordt ledenraadpleging kunnen daarom enkel de sium in Utrecht ‘Over geopend op woensdag 7 maart en sluit op zittende leden van onze Tweede Kamer- de invloed van BRICS woensdag 14 maart om 12.00 uur. Alle leden fractie deelnemen. Bij volgende verkie- ontvangen een stembiljet waarmee zij via zingen voor de Tweede Kamer zal er een landen (Brazilië, Rus- internet of per post kunnen stemmen. lijsttrekkerverkiezing worden uitgeschre- land, India en China) De uitslag van de ledenraadpleging zal op ven waaraan alle leden van de partij kunnen op internationale vrijdag 16 maart worden bekendgemaakt. deelnemen. samenwerking.’ Deel In dat weekend komt het Congres bijeen jouw visie en win een om de uitslag te bekrachtigen. De uitspraak Op www.pvda.nl vindt u het overzicht van alle van het Congres betreft een zwaarwegend kandidaten. Bij het ter perse gaan van deze kijkje in de politieke advies aan de Tweede Kamerfractie. Waar- Rood waren die nog niet bekend. Leden van keuken van Den Haag nemend fractievoorzitter Jeroen Dijssel- wie wij een e-mailadres in onze administratie of Brussel! 21 april. bloem maakte eerder bekend dat de fractie hebben, ontvangen alle benodigde informatie Meer info: de keuze van de leden zal overnemen. ook per mail. www.evertvermeer.nl Utrechtse Dynamiek Na het ver- Speciaal voor jonge actief willen blijven, is die een brede interesse in trek van Hans Utrechtse PvdA-leden er – als sinds tien jaar – de politiek met elkaar delen. Spekman uit de tussen de 18 en 35 jaar, die werkgroep Dynamiek. De Ze organiseren debatten, Tweede Kamer is de JS zijn ontgroeid en werkgroep bestaat uit tien voeren campagne en Jeroen de Lange toch op een leuke manier tot twintig actieve leden volgen de politiek. Ook beëdigd als zijn is er een leergang om opvolger. Jeroen nieuwe leden wegwijs (43) woont met te maken in de lokale zijn vrouw en drie partij: de Annie Brouwer kinderen op een Leergang. Gezelligheid is boot in Broek natuurlijk ook belangrijk: in Waterland. Anderhalf jaar geleden er wordt met regelmaat keerden ze na vier jaar Oeganda terug geborreld, een tv-opname naar Nederland. Daar werkte hij voor bijgewoond of er worden de Wereldbank en voor de Nederlandse uitstapjes naar het theater ambassade. ‘Ik heb de overtuiging dat georganiseerd. iedereen de kans moet krijgen iets van Wil je een vergelijkbare zijn leven te maken. Als jochie van 8 werd werkgroep oprichten of ik boos over onrecht. Dat is altijd zo een kennismakingscursus gebleven. Wel heb ik van jaren ontwik- voor nieuwe leden in je kelingshulp geleerd dat je alleen mensen eigen afdeling organiseren? kunt helpen die er zelf iets van willen Heeft u ook nieuws vanuit uw afdeling Dyna miek wil graag maken.’ Jeroen de Lange wordt woord- helpen. voerder Internationale Samenwerking. dat interessant kan zijn voor het hele land? Kom langs in Utrecht of mail Meer over Jeroen op pvda.nl: Mail het ons dan: [email protected] naar anniebrouwerleergang http://bit.ly/xLtZy5 @gmail.com.

4 rood MAART 2012

Rood 01-2012 b.indd 4 23-02-12 08:21 van de voorzitter

In memoriam De tandem Roelof Derks Op 1 januari is in Westerbork Roelof Derks overleden. Roelof (Roef) e politiek leider en de partijvoorzit- was zowel lokaal als regionaal een bekende en zeer gewaardeerde ter vormen een tandem in onze partij. PvdA’er. Roef, ook wel de ‘rooie reus’ genoemd, was 24 jaar lid van Een tandem die het fi jnste fi etst als je de raad van de voormalige gemeente Westerbork, waarvan 12 jaar D het erover eens bent welke richting wethouder. Roef kwam op voor diegenen in de samenleving die je op moet. Als je bij tegenwind samen harder niet op eigen kracht mee konden komen. Aan hem is het te danken gaat trappen en als je elkaar de waarheid durft dat Westerbork een van de meest sociale gemeenten van ons land te z eggen als je onverhoopt toch eens uit de is. Roef Derks was een man van het gewone volk, een man van de bocht vliegt. rechtvaardige samenleving en de stabiele factor in het bestuur van de gemeente Westerbork in de jaren zeventig en tachtig van de vorige Job en ik vormden zo’n tandem. Zijn missie om in eeuw. Hij is 91 jaar geworden. tijden van polarisatie mensen in al hun diversiteit bijeen te brengen, om lasten en lusten in tijden van crisis eerlijk te delen, om de samenleving te moderniseren zodat we ook onze kinderen en kleinkinderen perspectief kunnen bieden, dat was Arend Jan Voortman en is ook mijn missie. Zijn integriteit en innemende Op 2 januari 2012 overleed Arend Jan Voortman, karakter mogen een voorbeeld zijn voor vele oud-lid van de Tweede Kamer van 1971 tot 1982 politici. En het is om die redenen dat ik maar een voor de Partij van de Arbeid. Oud-Eerste Ka- woord kon vinden voor zijn vertrek: ‘verschrikke- merlid Rudy Rabbinge, hoogleraar maar vooral lijk’. Voor Job, voor de fractie en voor de partij. vriend van Arend Jan, leerde hem in 1969 ken- nen tijdens de democratiseringsbeweging in de PvdA-Wageningen. De vraag ligt nu voor wie de plek op de tandem Rabbinge: ‘Arend Jan was een markant persoon die zowel binnen mag gaan innemen. We zoeken een boegbeeld als buiten politieke bestuursorganen een enorme bijdrage heeft voor onze partij, een nieuw gezicht, een man of geleverd aan het beleid – op het gebied van landbouw, natuur, vrouw met een missie. Iemand die kan leiden wetenschap, klimaat en energie. Met hem verloor de sociaaldemo- en kan luisteren. Iemand die mét mensen, vóór cratie een icoon die stond voor passie, integriteit, goede analyse en mensen politiek bedrijft. Die dat doet vanuit praktische vertaling naar politiek handelen.’ zijn tenen. Een uitgebreide in memoriam is terug te lezen op pvda.nl: http://bit.ly/A0RohD. En die vraag stel ik aan jullie, aan de leden. Dat doe ik omdat ik vind dat politici hun plekje moeten verdienen. Door met elkaar het debatdebat aan te gaan, door zichch te verant-verant- woorden voor hun dadenaden en Nieuw netwerk door steun te verwervenrven voorvoor hun ideeën. Daar wordrd je als Veel ex-bestuurders willen na hun politicus sterker van. Het ggeefteeft vertrek betrokken blijven bij de je een noodzakelijk mandaatmandaat om PvdA. Een ex-bestuurder blijft bo- de partij voor te gaann in het debat, vendien een handige vraagbaak of om leiding te geven aanaan de steun voor fracties of zittende be- fractie en om Nederlandand stuurders. Daarom hebben enkele klaar te stomen voor ex-bestuurders met het Centrum de toekomst. Een voor Lokaal Bestuur (CLB) een mandaat namens netwerk opgezet. Dit netwerk wil de leden om op de een platform zijn voor kennis en Meld je aan via www.lokaalbestuur. tandem te stap- kunde, voor onderling contact en nl/oudbestuurders of de LinkedIn- pen en de partij een vraagbaak voor PvdA-leden. groep ‘PvdA Oud-bestuurders’. te leiden. Laat je Ook wil het nieuwe netwerk het Fracties, afdelingen of bestuurders stem dus gelden! contact tussen de oud-bestuurders kunnen in contact komen met een versterken en antwoord bieden op deskundige ex-bestuurder via het Hans Spekman vragen die bij hen leven. CLB: www.lokaalbestuur.nl. [email protected]

MAART 2012 rood 5

Rood 01-2012 b.indd 5 23-02-12 08:21 diepteinterview

‘Geen gezwets, daar hou ik van’

Hij houdt van de bestuursstijl van Jan Schaefer en , verbaast zich erover dat sommigen hem meer als een SP-man zien en vindt dat de partij juist aandacht moet besteden aan het kleine, het alledaagse. Hans Spekman, de man die van plan is het ledenaantal te verdubbelen.

Tekst Carel Helder Foto Tessa Posthuma de Boer

et eerste wat hij deed toen hij zijn kamer betrok: een plantje neerzetten voor de gezelligheid, een antieke vaandel van de SDAP ophangen en een schilderij Hvan zijn opa, een middelbare man in een blauwe overall. ‘Opa,’ zegt Hans Spekman (1966), ‘was lid van de SDAP, afdeling Zevenhuizen.’ Om uit de armoede te raken hebben zijn opa en oma het bij twee kinderen moeten houden. ‘Hij heeft dat altijd jammer gevonden.’ Het schilderij ‘houdt hem bij de les’, net als de nagedachtenis aan zijn moeder, ook een toegewijd partijlid, en die van zijn jong gestorven vader. Zijn moe- der, herinnert hij zich, zette salonsocialisten zonder pardon de deur uit. Misschien dat hij zijn Jan Schaefer- achtige kordaatheid van haar heeft, dat zou best kun- nen. Op een tafeltje staat een kleine stereo-installatie waaruit bluesmuziek klinkt; de deur staat open, en dat blijft zo. Met terugkerende verbazing: ‘Weet je dat hier mensen werken die nog nooit in deze kamer waren geweest?’ Net als met zijn voorganger gaat ‘je’ zeggen vanzelf met de nieuwe voorzitter van de Partij van de Arbeid. Naast het toetsenbord op zijn bureau lokt een rood pakje Winston. ‘Nou, vraag maar.’

Heb je de Andere Tijden-afl evering over Jan Schaefer toevallig gezien? ‘Inderdaad toevallig, want die kwam na Koot en Bie. Als Utrechter ken ik Schaefer minder goed dan de Amsterdammers hem kenden, maar

6 rood MAART 2012

Rood 01-2012 b.indd 6 23-02-12 08:21 Hans: ‘Laat bestuurders macht afstaan aan leden, en leden aan niet- leden. Zet de deur open’

hij had zeker een bestuursstijl die me zien van hun mening over ons lidmaat- aanspreekt. Kordaat. Geen gezwets. schap van de NAVO, of over het konink- Bijna bruut. Daar hou ik van, bijna bruut. lijk huis. Wij zijn een partij die gericht is Net als Ien Dales dat had. ‘Een beetje op de toekomst. Ik geef één voorbeeld. integriteit kan niet.’ Wat een goeie Wat betreft de pensioengerechtigde uitspraak was dat. Ze gaf journalisten een leeftijd kún je, zoals de SP doet, eenvou- mep met haar handtas – haha! Dat soort digweg niet zeggen: 65 blijft 65. Dat is mensen, die door roeien en ruiten gaan kortzichtig en goedkoop. Iedereen die het als het moet, moeten we als partij ruimte in zich heeft, zal tot zijn 67ste een bijdrage bieden. De kans is natuurlijk aanwezig moeten leveren, anders loopt het fout dat ze de plank een keer fl ink misslaan, af voor de generaties na ons. En over de maar dat heb ik duizend keer liever dan peilingen: die zeggen me niets. In Utrecht mensen die naar het plafond kijken. Die stond ik mijlenver voor in de peilingen hardnekkige ‘het zal mijn tijd wel duren’- en kreeg ik uiteindelijk een gruwelijk pak cultuur. Je hebt mensen nodig die geloven slaag van Leefbaar Utrecht. Wouter Bos in de maakbaarheid van de samenleving heeft op 55 zetels gestaan, maar ook op 11. en bereid zijn daarvoor te knokken. Zo gaat het met peilingen. Ik kijk liever Daardoor waardeer ik Lodewijk (Asscher naar de feiten. We hebben dertig zetels in – red.) ook zo, die loopt zijn benen uit zijn de Tweede Kamer, op tienduizend stem- gat voor het onderwijs in . men na waren we de grootste partij. Dat Niet omdat hij uit is op de macht, maar zijn cijfers die tellen.’ omdat hij goed onderwijs wil voor die kinderen. Kun je ontkennen dat de SP dichter bij Als oude mensen het beroerd hebben in het volk staat? ‘Dat kan ik best, want het een verpleeghuis, dan moet je als PvdA’er is onzin. Dat is puur een imagokwestie. denken: dat ga ik veranderen. Ook als het Wij hebben nu 54.000 leden, en 130 jouw portefeuille niet is. En als het niet ombudsteams die mensen helpen hun linksom gaat, dan maar rechtsom.’ persoonlijke problemen op te lossen. Dat heeft de SP allemaal niet. De SP is Is zo’n manier van werken vol te houden? een rijke partij, die meer geld dan wij aan ‘Natuurlijk is dat vol te houden. Als je publiciteit kan besteden. Maar dat die gedreven wordt door idealen, hou je het dichter bij het volk staat, is fl auwekul. veel langer vol dan dat je het puur voor Wij zijn aanwezig in de buurten, in de jezelf doet.’ dorpen. En, dat zijn mijn doelstellingen, aan het eind van de vier jaar dat ik hier zit, Het idee leeft nogal dat je meer een SP’er zullen we 100.000 leden hebben en 400 dan een PvdA-man bent. Afgaande op de ombudsteams. Zo zal het moeten. Niet laatste peilingen had het er dan ook een alleen met het grote verhaal komen, maar stuk rooskleuriger voor je uitgezien. veel aandacht besteden aan het kleine, ‘Inhoudelijk, in de Kamer, staat de SP alledaagse. Als ieder individu een of twee dicht bij ons. Maar verder snap ik er niks leden werft, zijn we straks dik waar we van. Omdat ik truien draag? De SP is toch staan willen. Het begint bij de leden. Vraag een compleet andere partij dan de PvdA? ik wel bij vrienden en kennissen of ze mee Met nogal rabiate standpunten. Dat vond willen doen? Ben ik wel actief? Of leg je ik al toen ik in de politiek ging, nog afge- je hoofd op het hakblok? Ik ben bij de

MAART 2012 rood 7

Rood 01-2012 b.indd 7 23-02-12 08:22 PvdA gekomen door mijn opa en oma verhouding wel. Alleen: als ik het niet eens nooit op de werkvloer had gestaan. Met en vader en moeder. Die hebben altijd met iemand ben, zeg ik het. Wie het ook die mentaliteit moeten we geen genoegen geknokt voor de partij. Na de dood van is. En als de leden me zat zijn, ga ik weg. nemen. Niet met het Engelse model, het mijn vader hebben mijn moeder en ik het Dat is simpel.’ fêteren van de aandeelhouders. Maar de gered dankzij . Dat ben ik PvdA kiest voor het Rijnlands model, een niet vergeten.’ We zitten in het partijbureau op de model voor de lange termijn, een samen- Amsterdamse Herengracht. Is er nog steeds leving die is gericht op groei en innovatie. Je wilt verandering. Waar loop je sprake van een verhuizing? ‘Ja, want ik Vernieuwing is hartstikke belangrijk. In tegenaan? ‘Tegen mensen die er anders vind het gewoon te duur. 2800 Leden India, Brazilië, China zitten ze niet stil. over denken. Omdat ze gewend zijn moeten het bedrag opbrengen waarvoor Wij moeten onze boterham verdienen in om weg te kijken. Ik zie het aan onze wij hier zitten, dat vind ik fl auwekul. het buitenland. Maar ook is het een keuze ombudsteams. Sommige gaan overal Bovendien, zet het partijkantoor neer voor een samenleving waarin de werk- doorheen. En sommige PvdA-wethouders waar het gebeurt. Ik denk aan de Indische nemers bescherming wordt geboden. Het schieten daar compleet van in een kramp. Buurt, als we het over Amsterdam hebben. is aangetoond: in landen waar meer sociale We zijn een partij met veel statuten, de Of Amsterdam-West – in elk geval een vangnetten zijn, is het rendement hoger. logboeken van mijn opa alleen al gaan volksbuurt. En er is nog een derde, niet Je voelt je veiliger, bent meer betrokken. terug tot 1913. Nu is dat een pakhuis vol onbelangrijke reden om weg te gaan: dat je Ik vind het logisch. Er moet voor iedereen geworden. Dat ligt heel gevoelig. Je hebt als bestuur van de partij uitdraagt waar je een bodem zijn. Ook voor de oudere. Ook te maken met een vastgeroeste, interne achter staat. Deze buurt en dit pand zijn voor de zzp’er. Met die zekerheid en zorg partijcultuur. En het zal echt anders moe- volstrekt ongeschikt voor invaliden. Ik is de samenleving gebaat.’ ten, met een grotere inbreng van de leden. heb zelf laatst iemand naar buiten moeten We hoeven van mij niet elke dag rollebol- tillen. Ik schaamde me rot.’ Hoe denk je de jongeren te bereiken? ‘Ik lend over straat, maar als er discussie is, geloof dat dat helemaal geen probleem laat die in het openbaar plaatsvinden, Hij benadrukt zijn ideaalbeeld van de is. Als ik op straat word aangesproken dat iedereen weet wat er aan de hand is. PvdA nog eens. Een krachtige partij, die is dat meestal door jongeren. Die een Je moet de leden meer posities geven, ze tussen de mensen staat. Die de maat- enorme maatschappelijke betrokkenheid betrekken bij de organisatie en de besluit- schappij eerlijker wil maken, niet onder- tonen. Die zich zorgen maken over de vorming. Laat bestuurders macht afstaan geschikt aan het snelle geld. Die staat samenleving die uiteenvalt, over scholing, aan leden, en leden aan niet-leden. Zet de voor goed onderwijs en veilige buurten. huisvestingsproblemen. Hun politieke deur open. Zoals we nu met de primaries ‘En het moet een PvdA zijn waar het bor- bewustzijn en betrokkenheid is groot. hebben gedaan, de open lijsttrekkersver- relt en bruist, een partij met bravoure.’ En ook van de ouderen, sinds jaar en kiezingen. Dat ook de sympathisanten van Hij zei het al: ‘Die dus geen genoegen dag. Ik denk dat we met name aandacht het PvdA-gedachtengoed kunnen meebe- neemt met een afnemend aantal leden. moeten besteden aan de middengroep. slissen over zo’n belangrijke zaak, is histo- Kijk, die idealen staan al honderd jaar Die niet georganiseerd is. Waartoe ook de risch. Als een kind zo blij was ik, toen het vast. Het bestrijden van sociaal onrecht, groeiende groep zzp’ers behoort, om een partijcongres ermee akkoord ging. Het zal een eerlijke verdeling van inkomen, ken- voorbeeld te noemen.’ de betrokkenheid bij de partij enorm doen nis en zeggenschap. Die hoef ik niet toenemen, daar ben ik van overtuigd.’ opnieuw onder woorden te brengen. Maar Dan gaat het over veiligheid op straat (‘een ik wil wel richting geven. Wij, als partij, links issue’) en het ‘allochtonenprobleem’. ‘GeenStijl kaapt verkiezing PvdA- zijn te lang meegegaan met de wind. We Door andere partijen wordt dat de PvdA lijsttrekker’ ‘Je moet er natuurlijk geen ode moeten weer het idee hebben dat we nogal eens verweten. ‘De emancipatie aan de luiheid van maken. Het lijkt me Nederland gaan veranderen. Dat we niet van de katholiek is minder snel gegaan simpel op te lossen: doe het niet digitaal. van werknemers ‘werkproducten’ laten dan die van de moslim. Het is nog niet zo Richt stembureaus in, voor een grapje maken. Ik ken een heftruckchauffeur die lang geleden dat de pastoor langskwam lopen de mensen echt de deur niet uit.’ te horen kreeg: “Jij mag blijven werken, om naar de al dan niet op handen zijnde maar alleen als je van 4 uur ’s nachts tot gezinsuitbreiding te informeren. Het Tot voor kort maakte je deel uit van de 10 uur ’s ochtends komt werken.” Van een probleem nu wordt vooral bepaald door fractie. Hoe zie je de samenwerking? jong piepeltje dat waarschijnlijk zelf nog overlast met jongeren. Oudjes die groepjes ‘We hebben hetzelfde doel, maar ik heb ook mijn eigen agenda. Als ik gebruik wil maken van mijn positie, doe ik dat. Wanneer ik de leden wil raadplegen, ‘Je hebt te maken met een organiseer ik dat morgen. Ook als mijn fractie daar niet op zit te wachten.’ vastgeroeste, interne partijcultuur. Hebben de leden altijd gelijk? ‘Dat zal En het zal echt anders moeten’ ik vast niet vinden, maar in de gezags-

8 rood MAART 2012

Rood 01-2012 b.indd 8 23-02-12 08:22 Hans privé Ontroerd door: Het onvermoede, zoals de Favoriete moment/herinnering: Op het geestelijke kracht van iemand van wie ‘we’ strand van Schiermonnikoog in de aan- geen kracht meer verwachten. De vak- wezigheid van mijn vrouw, mijn moeder trots, zoals van de schaatsenslijper die de en mijn drie zussen. Het meest onbekom- mooiste rondingen wil maken. De gretig- merde moment van mijn familie. heid van een kind om te leren, te leven en PvdA’ers: Ien Dales en heel veel onbe- te hopen en het buitensporig mooie zoals kende leden die voortgedreven door idea- de geboorte van mijn kinderen. len Nederland hebben gemaakt en zullen Trots op: mijn kinderen; dat ik voorzit- blijven maken. ter mag zijn van de partij die zo in mijn Favoriete vakantiebestemming: geschiedenis zit verweven. Kamperen in Frankrijk Drijfveer: sociale rechtvaardigheid Mooiste plek van Nederland: Het Juliana Favoriete boek: Van oude christenen en Park in Utrecht nieuwe Christenen (Menno ter Braak), Beste tv-programma: Nieuwsuur en Waarom kinderen wel cowboytje, maar De Avondetappe nooit jezusje of mohammedje spelen Slechtste tv-programma: Ik verbaas me (Guus Kuijer), Samenzwering van idioten regelmatig, maar kijk dan te kort om er (John Kennedy Toole). Verder alles van één uit te kiezen. Nescio, Camus en Knut Hamsun. Sport: Voetbal Krant: De Volkskrant (met twijfel) en als Favoriete band/muziek: muziek die FC Utrecht wint, alle kranten. ontdaan is van alle zoetsappigheid, Radio: Radio 1 bijvoorbeeld Rage Against the Machine.

Marokkaanse jongeren zien staan, lopen er met een boog omheen. En de goeie ‘Wij, als partij, zijn te lang Marokkanen voelen zich uitgekotst, ter- wijl op de slechte de overheid te weinig meegegaan met de wind. We greep heeft. Die lopen als heertjes door de buurt. Er wordt wat dat betreft vaak moeten weer het idee hebben dat naar de PvdA gewezen, en gesproken over lankmoedig beleid, maar het was een we Nederland gaan veranderen’ PvdA-burgemeester die het eerst veilig- heid boven privacy stelde, en terecht. Preventief fouilleren is vervelend, maar te om deel uit te maken van de maatschap- zulke maatregelen zijn noodzakelijk. Het zijn. Mensen die het goed hebben en ons pij. Wat dat betreft ben ik een optimist. Ik is een harde strijd, maar een die gevoerd uitschelden, dat glijdt van mij af. Dat zijn voetbal, ik heb gevolleybald, ik heb gezien moet worden. En een belangrijk punt niet mijn mensen. Maar de verbittering dat er bij allerlei clubs heel veel mensen daarbij is: ouders, ouders, ouders. Die bij mensen in problemen, raakt mij wel. zich onbaatzuchtig inzetten. Ik geloof moet je aanspreken. Die hebben een kind Ik ben er trots op dat wij nog steeds de helemaal niet dat iedereen zich neerlegt gekregen. En daar moeten zij voor zor- schuld van hun problemen krijgen.’ Kun je bij de zogenaamde tijdgeest van ieder voor gen.’ En o ja, dan wil hij nog wel wat kwijt dat uitleggen? ‘Als ik bij mensen langs de zich. De respons op de actie voor Mauro over het onderwerp: ‘Het bedrijfsleven deuren kom – en dat doe ik vrij veel – tref was hartverwarmend. Als wethouder heeft de buitenlanders destijds binnen- ik er die heel boos zijn op de PvdA. En dat in Utrecht heb ik hostels voor dak- en gehaald als goedkope arbeidskrachten, komt, omdat ze iets van ons verwachten. thuislozen neergezet. Er was niemand die daarbij gesteund door onder andere de Dat bedoel ermee. Die mensen hebben daartegen protesteerde. Niemand. Maar je CHU en de VVD (!), maar voor scholing gelijk. Die mogen, nee moeten de PvdA moet de burger wel de ruimte geven mee is niet gezorgd. Het is dat beleid waar een lesje leren. Zolang je boos bent, ben je te praten. Ik geloof helemaal niet dat het we de wrange vruchten van plukken. betrokken.’ volk een hekel heeft aan junks. Ik geloof Hetzelfde zie je nu gebeuren met de Polen wel dat ze de autoriteiten wantrouwen. en Roemenen. Het is heel vreemd en mak- ‘Kijk eens naar het schaatsen. In een mum Er is een muur van wantrouwen tegen de kelijk dat wat dat betreft de vinger altijd van tijd waren duizenden en duizenden autoriteiten. Of die nu van de PvdA zijn naar de PvdA wijst.’ vrijwilligers bezig overal in Nederland of niet. Die muur moeten we openbreken. banen te vegen en wedstrijden te organi- Daar moet je beslist voor werken, Maar In een interview in NRC Handelsblad seren. Er zit een geweldige kracht in de het is te doen. Echt.’ stond dit: ‘Weet je, imago zal mij een zorg samenleving, er is ook een enorme behoef-

MAART 2012 rood 9

Rood 01-2012 b.indd 9 23-02-12 08:23 Congres 2012 De verkiezing van een nieuw partijbestuur en een nieuwe voorzitter, toespraken, discussies en een uitgebreid en sprankelend wandelgangen- programma. Zo zag het programma eruit op 21 en 22 januari in de Brabanthallen in Den Bosch.

Tekst Michiel Reijnen Foto’s Boy van Dijk

Resoluties en toespraken Op het congres werden de statuten & regle- menten en de resoluties Internationaal en Publieke Sector uitgebreid bespro- ken. De defi nitieve tek- sten zijn terug te lezen op pvda.nl, net als de toespraken die op het congres zijn gehouden: http://bit.ly/AmT1uE.

10 rood MAART 2012

Rood 01-2012 b.indd 10 23-02-12 08:23 Motie 21

Het Congres stemde zoals altijd over een groot aantal actuele moties. Motie 21 werd met grote meerderheid aangenomen. In deze motie wordt het partijbestuur opgeroepen ‘met spoed een voorstel te doen om de statuten van onze partij zodanig te wijzigen, dat in het geval van een ledenraadpleging voor de lijsttrekker voor de Tweede Kamer voortaan bredere voorverkiezingen gehouden worden.’ Hierbij moet ook worden opgenomen dat niet-leden ‘tegen een kleine vergoeding en het tekenen van een verklaring waarin zij hun sympathieën voor het gedachtegoed van de PvdA onderschrijven, een volwaardige stem kunnen uitbrengen.’ Een overzicht van de aangenomen moties is te vinden op pvda.nl.

Motievolgsysteem online Het motievolgsysteem dat op verzoek van het congres is ontwik- keld, is inmiddels online. In dit systeem worden de ingediende moties van de congressen (tot aan 5 jaar terug) ingevoerd en wordt inzichtelijk gemaakt hoe hier opvolging aan is gegeven. Het motievolgsysteem is te raadplegen via mijn.pvda.nl.

MAART 2012 rood 11

Rood 01-2012 b.indd 11 23-02-12 08:23 Het partijbestuur in een nieuw jasje

Bert Otten Kirsten Meijer Dig Istha Bouke Arends Marja Bijl (Vice-voorzitter) (Internationaal EEN BREDE (Penningmeester) BIJDRAGEN AAN PVDA VOORUIT! Secretaris) VOLKSPARTIJ PRAKTISCHE SOCIAAL- VECHTEN VOOR EEN OPLOSSINGEN DEMOCRATIE ‘In de afgelopen EERLIJKE WERELD ‘Het is een eer dat bestuursperiode heb ik het Congres mij heeft ‘Ik ben vanaf mijn 16e ‘Toen de PvdA in 2002 me als vice-voorzitter ‘Door mijn werk bij de herkozen in het par- lid van de PvdA en tot een groot verlies leed, naast allerlei partij- Alfred Mozer Stichting tijbestuur voor de 2007 vooral lokaal actief trof me dat diep in zaken vooral bezig en Amnesty International komende twee jaar. binnen de partij. Dichtbij mijn rode hart. Het gehouden met PvdA heb ik van dichtbij gezien Ik heb, zowel binnen de leden en dichtbij was alsof een familielid Vooruit! Met PvdA wat het betekent voor de PvdA als in mijn onze kiezers. Praktische in zwaar weer ver- Vooruit! maken we mensen als democratie beroepsleven, een politiek met praktische keerde. Nu heb ik nooit energie los in de partij. en mensenrechten niet uitgebreide ervaring oplossingen voor prak- een hekel gehad aan Ik heb gemerkt dat er gewaarborgd zijn. Het is met beeldvorming, tische problemen. Als fi etsen tegen de wind veel enthousiasme is aan de sociaaldemocratie reputatiemanagement lid van het partijbestuur in en familie laat je niet voor een strijdbare, om onrecht te bestrijden, en campagne voeren en penningmeester van in de steek. Na deel- toegankelijke en vooral te vechten voor een eer- en ik hoop die kennis de PvdA is dat ook mijn name aan de commis- ook gezellige partij. lijke wereld en zo veel en ervaring te kun- uitgangspunt. Echter een sie Vreeman en nog We hebben inmid- mogelijk mensen te mobi- nen inzetten in de politieke partij, zeker de tijdens het voorzitter- dels vele, fantastische liseren voor die strijd. Als komende twee jaar. PvdA, moet idealen en schap van de afdeling voorbeelden van afde- Internationaal Secretaris Want dan gaat het er een duidelijke visie heb- werd ik lingen en gewesten die van de PvdA ben je in om spannen: worden ben. Wie zijn we, waar in 2007 in het partij- op een creatieve en een positie om daar een wij weggedrukt naar willen we naar toe en hoe bestuur gekozen. En inspirerende wijze aan bijdrage aan te leveren. de randen van het gaan we dat doen? Als eigenlijk is mijn moti- de slag zijn met PvdA Daarom heb ik me gekan- politieke spectrum of lid van het partijbestuur vatie nooit veel anders Vooruit! Kijk hiervoor dideerd. Zichtbaarheid, blijven wij een brede probeer ik daar een geweest dan die van op Mijnpvda.nl en doe debat en betrekken volkspartij? Dat laatste bijdrage aan te leveren. 2002. Daar waar ik kan mee! ’ van (jong) talent bij het natuurlijk: een multi- Verder kijken dan het hier mijn steentje bijdragen internationale werk van culturele partij voor en nu. Soms tegen de aan de beweging waar de PvdA zijn prioriteiten, iedereen, voor mannen stroom in.’ ik in geloof, de sociaal- zeker als het gaat om en vrouwen, voor jong democratie.’ Europa.’ en oud. En daar ga ik mij voor inzetten.’

12 rood MAART 2012

Rood 01-2012 b.indd 12 23-02-12 08:24 congres

Op het Congres werd niet alleen een nieuwe voorzitter gekozen, maar ook werd de samenstelling van het partijbestuur bepaald. We stellen de leden van het partijbestuur graag aan u voor.

Tekst Michiel Reijnen Foto’s De Beeldredaktie

Gaby van den Mohammed Essafi Gery de Boer Peter van Dijk Fouad Sidali Biggelaar BOUWEN AAN EEN EEN LEVENDIGE VAN EN VOOR EEN STERKE PARTIJ SAMEN ZIJN WE STERK NEDERLAND VERENIGING GEWONE MENSEN DE VERENIGING ‘Als bestuurslid wil ik me de ‘Ik ben twee jaar lid ‘Ik ben al ruim twintig jaar ‘Ik wil een bijdrage komende jaren gaan inzet- ‘Als lid van het partijbe- van het partijbestuur werkzaam in de vakbewe- leveren de PvdA weer ten voor een sterke partij stuur wil ik politieke en en heb de afgelopen ging. Sinds twee jaar werk een plek te geven mid- die tussen de mensen bestuurlijke beslissingen jaren met veel plezier ik bij FNV Kiem, de vak- den in de samenleving. staat. Tussen de mensen beïnvloeden op gezonde mijn bijdrage gele- bond voor de creatieve Een politieke partij van als het gaat om de soci- afstand van Den Haag of verd aan het verder industrie, als manager en voor de gewone aaldemocratische kernthe- Amsterdam, vanuit de ontwikkelen van het bedrijfsvoering. Ook ben mensen. ma’s zoals zorg, onderwijs, positie van “de” burger scoutingsbeleid. Ook ik al meer dan twintig jaar Als huisarts maak ik volkshuisvesting, arbeid die geen zicht heeft op had ik ledenwerving actief in de PvdA. Onder dagelijks mee wat men- en economie. Met de ver- het incrowd besluitvor- en ledenbehoud in meer als afdelingsbe- sen bezighoudt, hun nieuwing is al een begin mingsproces, maar die mijn portefeuille. De stuurslid en deelraadslid. zorgen en verwachtin- gemaakt door het Van gewoon behoefte heeft komende jaren zal Op dit moment ben ik gen. Als Statenlid ben Waarde-project van de aan een baan met een een en ander nog raadsvoorzitter stadsdeel ik actief in de actuele Wiardi Beckman Stichting. fatsoenlijk inkomen, verder uitgebouwd en Oost in Amsterdam. Ik politiek in een turbulen- Een sterke partij wordt betaalbare zorg, goed aangescherpt moeten streef naar een levendige, te provincie. Van daar- naast een sterk program- onderwijs en een veilige worden. Ik wil in de democratische vereniging uit wil ik bruggen slaan ma vooral gemaakt door woonomgeving. komende twee jaar met veel discussie en met politieke actie. Het sterke bestuurders en Ik wil betrokkenheid met net zo veel plezier waar individuele leden elan in de vereniging volksvertegenwoordigers. en zeggenschap van en energie vanuit het invloed hebben op het stimuleren om ons ver- Zowel landelijk, regionaal onze leden vergroten partijbestuur aan een beleid van de partij. Een haal, onze oplossingen als lokaal. Deze mensen en inbreng vanuit afde- sterkere PvdA bou- partij met meer kleur, met uit te dragen. Ook wil dienen hun taak serieus te lingen en gewesten wen. Het is guur weer een herkenbaar en onder- ik een verbindende nemen. Zij die de kantjes ver sterken. Samen zijn buiten en als partij scheidend programma persoon zijn tussen de ervan afl open, moeten we de vereniging! Ik moeten we alle zeilen dat zich richt op nieuwe, regio met zijn kansen aangesproken worden. kijk ernaar uit nog meer bijzetten om ervoor te eigentijdse oplossingen en uitdagingen, de Volksvertegenwoordigers gewesten, afdelingen en zorgen dat we orga- voor eigentijdse proble- afdelingen en de partij en bestuurders zijn dus nog meer leden te nisatorisch, maar ook men. En aansprekende op landelijk niveau.’ immers het gezicht van ontmoeten!’ vanuit een verfrissen- gezichten die dat pro- onze partij. Met veel de politieke visie aan gramma in Den Haag en enthousiasme ga ik me in een sterk Nederland in het land uitvoeren.’ het partijbestuur inzetten bouwen.’ voor bovengenoemde punten. Ik hoop daarbij op uw samenwerking.’

MAART 2012 rood 13

Rood 01-2012 b.indd 13 23-02-12 08:25 Waar winst maken een doel op zich is geworden, trekken werknemers aan het kortste eind. Ze worden, aldus Paul Kalma, in onze huidige economie tot kostenpost gereduceerd. Daarin verandering te brengen is de belangrijkste opgave voor een nieuwe vakbeweging. Om sociale redenen, maar ook met het oog op economische innovatie en arbeidsproductiviteit. Herstel het evenwicht

oms zegt een internationale boekhoudkundige regel hire and fi re-cultuur – de bereid- meer over het soort economie waarin we zijn beland, heid tot investeren in de eigen dan drie dikke leerboeken. Neem de verplichting voor werknemers toe. Een rem op Sondernemingen om investeringen in werknemers (scho- externe fl exibiliteit bevordert de ling, vernieuwing van de arbeidsorganisatie) uitsluitend als kos- interne fl exibiliteit. tenpost op te voeren. Ze komen geheel ten laste van de winst. Met Van die interne fl exibiliteit zullen we andere woorden: werknemers zijn – in tegenstelling tot gebouwen, het in de toekomst moeten hebben. machines en bedrijven – niet van waarde. De beroepsbevolking is beter opgeleid Dergelijke regels vormen een symptoom van wat er mis is in het en wordt schaarser. En ondernemingen hedendaagse kapitalisme. Grote ondernemingen zijn wingewesten raken, om snel op economische en geworden; koopwaar waaruit zo veel mogelijk winst wordt geperst. maatschappelijke ontwikkelingen te De arbeidskosten worden daartoe zo laag en zo variabel mogelijk kunnen reageren, sterk aangewezen op gehouden. Dat leidt tot continue reorganisaties, een druk op de de inventiviteit en betrokkenheid van lonen en toenemende fl exibilisering van de arbeidscontracten. hun medewerkers. Samenwerking en En als de onderneming volgens het management of ‘de markt’ vertrouwen worden productiefactoren rijp voor verkoop is, worden de werknemers als zakken meel mee van betekenis. Dat pleit voor nieuwe verkocht. Behalve in dat ene bedrijf in de VS waar de medewerkers vormen van medezeggenschap, gericht (goed geschoold en niet snel vervangbaar) met collectief ontslag op betrokkenheid van werknemers bij dreigden. De gedoodverfde koper haakte meteen af. Werknemers de organisatie van het productieproces; hebben misschien toch meer waarde dan uit de balans blijkt. voor nadruk op organisatievernieuwing en Om daaraan recht te doen moet het ernstig verstoorde evenwicht scholing. Maar daarvoor zijn wel meer geduld tussen arbeid en kapitaal worden hersteld. De onderneming dient en een bredere tijdshorizon nodig dan een fi xatie weer als een lange-termijn-samenwerkingsverband te gaan gelden. op beurswaarde en snelle winsten toelaat. Bedrijven Niet in de vorm van een ideaal waarnaar de SER af en toe verwijst, zouden ook niet langer koopwaar mogen zijn, die zonder maar van een in regels en instituties verankerde praktijk. Dat zeggenschap van werknemers aan de hoogstbiedende wordt begint met het herstel van binding en houvast op een overmatig doorverkocht. gefl exibiliseerde arbeidsmarkt. Ondernemingen moeten, fi scaal en De nieuwe vakbeweging zal organisatorische kracht moeten anderszins, gestimuleerd worden om hun verantwoordelijkheid als koppelen aan effectieve belangenbehartiging en zich in moeten werkgever niet langer te outsourcen en te payrollen en om het aantal zetten voor een anders ingerichte economie. Zoals de Partij van de tijdelijke arbeidskrachten te beperken. Verder verdienen handha- Arbeid haar programma moet aanscherpen en weer een echte her- ving van het minimumloon en invoering van een basisvergoeding vormingspartij moet durven zijn. Wat hen bindt, is hun inzet voor voor zelfstandigen prioriteit, net als het bestrijden van uitbuiting een nieuw vruchtbaar evenwicht tussen arbeid en kapitaal. Het aan de onderkant van het arbeidsbestel. biedt werknemers minder onzekerheid en meer invloed op hun Dat is wel een heel ouderwetse opvatting, zullen voorstanders werk en hun arbeidstijden – en schept daarmee ook nieuwe ruimte van nog meer fl exibilisering en nog meer zelfstandigen zonder voor het leven naast het werk. En het zet bedrijven aan tot lange personeel zeggen. Maar ze vergissen zich. Bestaande regels en termijn gericht, maatschappelijk betrokken ondernemerschap. De voorzieningen zijn niet heilig. En zzp’ers zijn in onze economie sociale markteconomie heeft de toekomst. niet meer weg te denken. Maar een sterk gereguleerde arbeids- markt, inclusief een krachtige ontslagbescherming en sectorbrede Paul Kalma, oud-directeur van de Wiardi Beckman Stichting, was cao’s, is een zegen. Er gaan juist prikkels van uit voor innovatie, van 2006 tot 2010 lid van de Tweede Kamer voor de PvdA. Begin voor vernieuwing van het arbeidsproces en van de producten zelf. maart verschijnt zijn boek Makke schapen. Over volgzame burgers Ook neemt – anders dan in de Angelsaksische economie met haar en vluchtige politiek (Uitgeverij Bert Bakker)

14 rood MAART 2012

Rood 01-2012 b.indd 14 23-02-12 08:25 tweemaal opinie

De zekerheid van een vast contract bestaat niet meer. Daarom vindt het tijd om andere vormen van zekerheid voor werk en inkomen te ontwikkelen. Nieuwe zekerheid

e Nieuwe Vakbond moet meer doen de zekerheden die bij een vast contract horen, dan wat achterstallig intern organisa- maar dan miskennen we dat de wereld om ons tieonderhoud. Veel meer zelfs. Immers, heen is veranderd. Bedrijven (werkgevers dus) Dnet als tijdens het ontstaan van de eer- kunnen dan wel aardig voor hun werknemers wil- ste vakbonden, rond de vorige eeuwwisseling, is er len zijn, maar als ze door internationale concur- onrecht te bestrijden. Toen ging het om erbarmelij- rentie of toenemend gebruik van internet minder ke arbeidsomstandigheden en veel te lage lonen, nu vraag hebben, heeft dat gewoon gevolgen voor de is onzekerheid de kern van de strijd. Er zijn eigen- hoeveelheid werknemers die ze kunnen betalen. lijk maar weinig mensen die met stelligheid kunnen Ook mensen met een vast contract vliegen eruit als zeggen dat ze zich absoluut geen zorgen hoeven het bedrijf failliet is of moet inkrimpen. Bedrijven te maken over de toekomst. Een vast contract, lossen de wisselende vraag steeds meer op door een een pensioenregeling en een koophuis zijn steeds fl exibele schil die ze kunnen vergroten en verklei- minder zaken die voor zekerheid zorgen. Voor een nen zonder tijdrovende en dure procedures. En als derde van de werkende beroepsbevolking is de ze ook dat niet meer mogen, dan is het niet raar zekerheid van een vast contract er al niet meer. Zij dat ze werknemers over de grens gaan zoeken. Het werken van tijdelijk naar tijdelijk contract of leven wrange is dat hoe strakker je het net rond de vaste het onzekere bestaan van de zzp’er. contracten aanspant, hoe meer er tussen de mazen Er zijn verschillende oorzaken aan te wijzen glipt. Daar hebben de zwaksten op de arbeids- waarom de zekerheden van de vorige eeuw dat niet markt het meest last van. Dat moet de vakbond meer zijn – fi nanciële crisis, vastgoedcrisis, mon- niet willen, dat moet de PvdA niet willen. dialisering van arbeid en productie -, maar laten Als je zekerheid wilt voor veel meer mensen, dan we ons even focussen op de zekerheid van werk vecht je voor een systeem dat rekening houdt met en inkomen, nu we het over De Nieuwe Vakbond de wisselende vraag naar arbeid, en richt je je op de hebben. Als het vaste contract steeds minder iets zekerheid die mensen ‘tussen twee banen’ nodig is waar je je bestaanszekerheid aan kunt ontlenen, hebben. En als je dat zo wilt doen dat iedereen er als steeds meer mensen niet eens meer een vast wat aan heeft, dan moet het niet uitmaken hoe je contract krijgen, wordt het dan niet eens tijd om hebt gewerkt, met een vast contract of tijdelijk. andere vormen van zekerheid te ontwikkelen? Wat Dan is de zekerheid voor iedereen, niet alleen voor hebben mensen nodig om in relatieve zekerheid die mensen die de mazzel hadden aan alle verze- te kunnen leven? De zekerheid dat er inkomen is, keringsvoorwaarden te voldoen. Het onderscheid ook als er even geen werk is of als je ziek of te oud tussen vaste en tijdelijke contracten zou kunnen om te werken bent. Je zou denken, daar hebben we vervallen, als iedereen recht heeft op een inkomen toch de ww, de wia en een pensioen voor? Ja, maar en een opleiding tijdens en tussen banen. Over het een steeds kleinere groep mensen voldoet aan de hoe zijn al veel adviezen verschenen, maar laat De voorwaarden om er wat aan te hebben. Ze hebben Nieuwe Vakbond van Nieuwe Zekerheid in een te weinig weken gewerkt, zijn niet ziek genoeg, of Nieuwe Tijd het hoofddoel maken en vooral alle hebben door allerlei baanwisselingen nauwelijks oude taboes, vormen en gedachten laten voor wat pensioen opgebouwd. Het oneerlijke van het hui- ze zijn. dige systeem is dat die inkomenszekerheid er niet is voor de mensen die het het hardst nodig hebben. Mei Li Vos was vakbondsleider en namens de PvdA Dat zijn dus de mensen in de fl exibele schil, die lid van de Tweede Kamer. Ze schrijft teksten, advi- met hun vaak gebrekkige opleiding, gatenkaas aan seert en begeleidt debatten over werk, sociale werkervaring en pensioenopbouw, mensen in wie zekerheid en fi nanciële markten. Ze schreef het Maartje de Sonnaville weinig is geïnvesteerd omdat ze toch een tijdelijk boek Politiek voor de leek. Een inside verslag van contract hadden. een outsider.

Illustratie We kunnen wel halsstarrig blijven vasthouden aan

MAART 2012 rood 15

Rood 01-2012 b.indd 15 23-02-12 08:25 VOORUIT!

Op de bres voor mbo’ers

Onrechtvaardig vindt de Jonge Socialist Victor Strengers het Afdelingen uit Tilburg, en de dat minderjarige mbo-ers geen ov-jaarkaart hebben. Sowieso Achterhoek raakten enthousiast en op 27 januari, 6 februari en 13 februari vonden krijgt het mbo volgens hem te weinig aandacht. En daarom soortgelijke mbo-ov-acties plaats. Deze acties bedacht hij samen met Jacques Monasch een actie. leverden nog veel meer enthousiaste reacties en ingevulde enquêtes op. Ook werd het Tekst Marloes Brockhaus verdient, terwijl tweederde van de studen- mogelijk gemaakt om de enquête online in te Foto Ron van Toorenenburg ten naar het mbo gaat. Daarom is het juist vullen (www.ov-enquete.nl). heel belangrijk dat er wat voor deze groep ange reisduur, hoge kosten, wordt gedaan.’ MEER ACTIES ongunstige reistijden en te Jacques maakt zich ondertussen in de Tweede weinig zitplaatsen: het is vaak PROMOTEN VAN HET PLAN Kamer hard voor een ov-trajectkaart voor L slecht gesteld met de openbaar Het vormde een uitdaging om de actie te minderjarige mbo’ers en hij zal bij meerdere vervoersvoorzieningen tussen de woon- promoten bij een groep jongeren die over mbo-instellingen op bezoek gaan. En daar plaats en studieplaats van veel studenten. het algemeen weinig tot niet geïnteres- houdt het niet bij op. Nog veel meer lokale Met name de minderjarige mbo-student seerd zijn in de politiek. Jacques en Victor acties zitten in de pijplijn. Bovendien heeft is hiervan de dupe, stelt de 19-jarige Jonge schakelden de hulp in van het landelijk de afdeling Zwolle het plan om de uitslag van Socialist en mbo-student Victor Strengers partijbureau en besloten zelf naar de de enquête te presenteren aan het Deltion uit Zwolle. Deze groep beschikt namelijk, studenten toe te gaan. Geen beter idee om College en haar studenten en streven zij in tegenstelling tot haar meerderjarige dan te beginnen bij Victors eigen opleiding, ernaar om ook op provinciaal niveau meer studiegenoten, niet over een ov-kaart en het Deltion College in Zwolle. Samen met gedaan te krijgen voor de mbo’ers. betaalt zich blauw aan reiskosten. ‘Het is Karen Kuipers, voorzitter van de PvdA-af- Bij komend voordeel van de succesvolle actie onrechtvaardig,’ dacht Victor, ‘Dat moet deling Zwolle, organiseerden ze op vrijdag is volgens Victor dat de JS-afdeling in Zwolle anders kunnen.’ 16 december de allereerste mbo-ov-actie. weer een beetje op de kaart is gezet. ‘Het Onder het genot van een warme kop cho- heeft leuke contacten opgeleverd en er wordt MBO-OV-ACTIE colademelk vulden maarliefst 162 mbo’ers weer meer georganiseerd. Juist de samenwer- Tweede Kamerlid Jacques Monasch was de enquête in, mede dankzij de hulp van king met Jacques Monasch en het landelijk het roerend met Victor eens. ‘En voor ik een groot aantal lokale PvdA’ers. partijbureau heeft hier enorm bij geholpen.’ er erg in had, zaten we op een zonnige dag in Zwolle plannen te smeden.’ Zo NAVOLGING Deze actie laat zien dat een goed idee dat bedachten zij samen de mbo-ov-actie. Een Zowel de studenten als de school waren aansluit op wat er speelt, genoeg kan zijn om in actie waarbij aan de hand van een enquête erg te spreken over de actie. Victor: ‘Dat de PvdA een actie op te zetten. Kijk voor meer mbo-studenten de mogelijkheid krijgen komt vooral, omdat de actie inspeelt op ideeën op de site van PvdA Vooruit! (op mijn. hun mening over de kwaliteit en de kosten een onderwerp dat de studenten na aan het pvda.nl). Geef bovenal zelf jouw ideeën op de van het openbaar vervoer te delen met de hart ligt. Vooruit! ideeën pagina of mail PvdA. Victor: ‘Het is frustrerend dat het Na dit eerste succes konden andere [email protected] mbo niet altijd de aandacht krijgt dat het afdelingen natuurlijk niet achter blijven.

16 rood MAART 2012

Rood 01-2012 b.indd 16 23-02-12 08:25 Er is werk aan de winkel. Nederland moet anders. En daar hebben we uw hulp bij nodig, want samen werkt beter. Doe mee en werf ook een lid!

ooruitgang wordt alleen geboekt als mensen samen willen knokken. Voor een land waarin iedereen die mee Vwil doen, ook mee kan doen. Knok met ons en al die andere mensen mee. Maak iemand in je omgeving lid van de Partij van de Arbeid. Want samen bereiken we veel meer dan ieder voor zich. Dus doe ook mee en ontvang als dank een boek naar keuze!

Je kunt kiezen uit de volgende boeken: • Job Cohen: Binden • : Mijn Hollandse droom • : Gluck Auf!

Het nieuwe lid kan aangemeld worden op www.pvda.nl/nieuwlid Geef een PvdA lidmaatschap cadeau!

aat er binnenkort iemand in je omgeving afstuderen? Of zit er een andere feestelijke gebeurtenis aan te Gkomen? Geef dan een PvdA-lidmaatschap cadeau! De cadeaubon wordt na betaling verzonden naar degene die de bestelling doet, de begunstigde moet ter bevestiging een gedeelte terugsturen naar de PvdA, waarna het lidmaatschap geactiveerd wordt. Dit cadeaulidmaatschap eindigt na 1 jaar automatisch, tenzij de ontvanger zelf aangeeft lid te willen blijven.

Cadeaubon bestellen? Ga naar www.pvdashop.nl

Rood 01-2012 b.indd 17 23-02-12 08:25 platform

Het sombere beeld dat het Centraal Plan Bureau in december schetste voor 2012 lijkt werkelijkheid te worden. Ook Nederland, gezien als een van de sterkste economieën van Europa, lijdt pijn door de crisis. Drie deskundigen, , Rens van Tilburg en Lans Bovenberg, over hoe de gevolgen van de crisis op te vangen.

Tekst Erwin Buter Foto i-Stock De stand van de economie

ombere vooruitzichten voor het landsbelang zou het goed zijn als ze de andere posten op de rijksbegroting. 2012: Nederland zit in een taboes laten varen.’ Bovenberg vindt het daarom van belang recessie, de economie krimpt om de crisis op Europees vlak aan te met 0,5 procent en de werk- INVESTEREN pakken. ‘Dit kabinet is op dit punt slecht S loosheid stijgt met 90.000. Ook econoom en Volkskrant-publicist begonnen door vooral te hameren op de Dat zijn de cijfers die het Centraal Plan Rens van Tilburg zegt dat louter bezuini- schuld van de landen in het zuiden. Gelei- Bureau in december presenteerde. gen niet de remedie is voor het oplossen delijk aan, mede dankzij de PvdA, heeft Intussen wacht iedereen op nieuwe, van de crisis. ‘We moeten juist ook inves- het ook ingezien dat het belangrijk is dat mogelijk nog slechtere cijfers waarmee de teren in de drijvers van onze economische die landen opnieuw gefi nancierd moeten rekenmeesters begin deze maand zullen ontwikkeling. Nederland is zo ongeveer worden om uit de recessie te komen.’ komen. Op basis van die gegevens gaat het het enige OESO-land waar de uitgaven Dat betekent dat schulden deels moeten kabinet-Rutte van VVD, CDA en gedoog- aan R&D (onderzoek en ontwikkeling) in worden kwijtgescholden, zoals nu gebeurt partner PVV weer rond de tafel zitten om de afgelopen jaren zijn gedaald, terwijl we in Griekenland. nieuwe bezuinigingen af te spreken. In de juist een kenniseconomie willen zijn. Als media wordt al weken gespeculeerd over je nu nog eens extra gaat bezuinigen, zal UITZONDERING bedragen tot 10 en zelfs 15 miljard euro – de werkloosheid verder toenemen met alle Europese landen die als robuust te boek naast de 18 miljard euro aan besparingen risico’s die hiervan het gevolg zijn voor de staan, zoals Duitsland, Finland, Oosten- die eerder werden afgesproken. toch al wankele huizenmarkt. Juist daar rijk en Nederland, moeten nu te hard is Nederland met zijn hoge schuldenlast bezuinigen om aan de Europese begro- DOORBREKEN TABOES kwetsbaar. Meer mensen zullen hun hui- tingsregels te voldoen, vindt Bovenberg. Volgens PvdA-Kamerlid en woordvoer- zen gedwongen verkopen, en blijven met Die regels schrijven voor dat het tekort der fi nanciën Ronald Plasterk moet er een restschuld zitten.’ De banken zullen op de begroting niet meer dan 3 procent dringend iets gebeuren om de gevolgen dan vaker verliezen moeten afboeken, en bedraagt. ‘Nederland moet hierop een van de crisis op te vangen. Voor een open juist die banken verkeren in crisis. uitzondering krijgen onder de conditie economie als Nederland, dat leeft van de dat het nu structureel gaat hervormen.’ handel en de export, komt de crisis harder AANPAK OP EUROPEES NIVEAU Plasterk wil hier niet op vooruitlopen. aan dan in de omringende landen. ‘Je ziet Econoom Lans Bovenberg, hoogleraar ‘Hoe dan ook kan een land niet op eigen de werkloosheid oplopen en tegelijk de in Tilburg en lid van het CDA, wijst houtje besluiten dit aan de laars te lappen, winstbelasting dalen. Voor de overheidsfi - ook op het gevaar van de hoge private zoiets zou met instemming van Europa nanciën is dat natuurlijk niet goed.’ schuldenberg in Nederland. ‘We moeten moeten gaan.’ Plasterk vraagt zich hardop af of dit kabi- voorkomen dat de kredietwaardigheid van net na de vorige grote bezuinigingsronde Nederland in gevaar komt. Nederland is ‘We moeten iets nu wel een aantal taboes als de hypo- met zijn hoge hypotheekschulden een in- theekrenteaftrek en de hervorming van stabiele factor in Europa geworden.’ Hoe doen aan de hoge de arbeidsmarkt wil openbreken. ‘Durven minder vertrouwen de markten hebben schuldenlast ze niet of kunnen ze niet en krijgen we in Nederland, hoe hoger de rente waarop nieuwe bezuinigingen in belangrijke sec- het land zijn schulden kan fi nancieren. En van Nederlandse toren als het onderwijs en innovatie? In elke cent extra rente gaat ten koste van huishoudens’

18 rood MAART 2012

Rood 01-2012 b.indd 18 23-02-12 09:30 NIET OP DE REM TRAPPEN gang te houden? Van Tilburg: ‘Als de werk- Plasterk, Van Tilburg en Bovenberg: alle loosheid in die sector oploopt, dan moet drie noemen ze een recent rapport van het je dat zeker overwegen zoals we in 2009 In het nieuws Internationaal Monetair Fonds waarin staat hebben gedaan. Dit is het moment om een dat je een economie niet kapot mag bezui- aantal taboes te doorbreken, uiteraard de nigen. Van Tilburg: ‘Het IMF zegt dat je hypotheekrenteaftrek, maar ook om bij- nu niet op de rem moet gaan trappen. Hoe voorbeeld drugs veel meer te reguleren dan Hervorm meer je in het noorden bezuinigt, hoe meer te verbieden. Moet je eens kijken wat je dan woningmarkt het zuiden het voor de kiezen krijgt. En dat aan tijd vrijspeelt bij politie en justitie.’ zullen wij weer merken.’ Bovenberg: ‘Het grootste minpunt blijft ten behoeve van In Nederland is nu het moment gekomen de hoge schuldenlast van Nederlandse vergrijzing om te hervormen, zegt Bovenberg. Onder huishoudens, daar moeten we eerst iets aan het motto never waste a good crisis – een doen. De banken hebben door strengere NRC Handelsblad, 28 sep- uitspraak die hij leent van de Amerikaanse boekhoudregels vanuit de EU nu nog maar tember 2010, opinie Lans econoom Milton Friedman – benoemt weinig geld. Ze lenen daarom niet meer Bovenberg de econoom hiervoor vier terreinen: de uit aan het midden- en kleinbedrijf, en De woningmarkt speelt dus een woningmarkt, de arbeidsmarkt, de zorg dat is toch de motor van de Nederlandse hoofdrol bij de grote hervor- en de bankensector. ‘Het begint met de economie.’ mingsdossiers van dit moment: hyptheekrenteaftrek, die moet geleidelijk Ook Plasterk bepleit structurele hervor- de arbeidsmarkt, pensioenen beperkt worden,’ zegt Bovenberg. Maar ook mingen in plaats van ‘uitzichtloos beleid’. en de zorg. Een beter functio- aan extra bezuinigingen in de zorg ontkomt Hij vindt dat sommige groepen daarbij nerende woningmarkt draagt het kabinet volgens hem niet. ‘We zullen een extra bijdrage moeten leveren. ‘Dit bij aan de fi nanciering van de zorg meer privaat moeten bekostigen, met kabinet vraagt veel van de gewone burger. vergrijzing en de gezondheids- name de ouderenzorg, om de overheids- Wij vragen meer van de hoogste inkomens zorg door meer private vermo- fi nanciën te ontzien. Mensen zullen in de en hebben daarom een extra belastingschijf gensopbouw tijdens het werk- toekomst meer moeten gaan sparen voor voorgesteld van 60 procent voor inkomens zame leven. Dit biedt ruimte ouderenzorg. Dat kan natuurlijk niet van de vanaf 150.000 euro. Het kabinet Rutte ont- voor meer investeringen in een op de andere dag en er geldt altijd een ziet juist heel gericht de hoge inkomens. menselijk kapitaal ten behoeve vangnet voor de mensen die het echt niet Zelfs de goede villabelasting die De Jager van een hogere arbeidsparti- zelf kunnen betalen, een soort WMO voor als staatssecretaris onder Wouter Bos heeft cipatie en een bredere belas- ouderen.’ ingevoerd, draait hij nu als minister in het tingbasis. kabinet-Rutte terug.’ STRUCTURELE HERVORMINGEN Moet het kabinet extra investeren in Rens van bijvoorbeeld de bouw om de economie op Tilburg: ‘Tot nader order is er reden voor paniek’

Volkskrant, 20 oktober 2011 Totdat er een geloofwaardig plan op tafel ligt voor het schul- denprobleem dat veel breder is dan Griekenland, is er reden voor paniek. Het probleem is de omvang van de schuldenlast, niet wie daar voor opdraait. Dat zal uiteindelijk de eurobelas- tingsbetaler zijn. Het betrekken van banken is nodig om de sec- tor nu eindelijk eens grondig te kunnen hervormen.

MAART 2012 rood 19

Rood 01-2012 b.indd 19 23-02-12 09:30 leden aan het woord Mijn Ander NL

Begin januari organiseerde de PvdA in samenwerking met SP en GroenLinks in Nijmegen de manifestatie ‘Een ander Nederland’. Een ander, een beter Nederland. Rood vroeg drie leden wat daar volgens hen voor nodig is.

Tekst Jurjen Fedde Wiersma Foto’s De Beeldredaktie

‘Beschaving en goed fatsoen’ Yvonne Breevaart (44), Maassluis

n een ander Nederland regeert een aan de touwtjes trekt, vooral bij minister kabinet dat niet constant de werk- Leers. Schaamteloos hoe er over mensen gevers uit de wind houdt. Ze worden wordt gesproken en van het negatieve ‘Itotaal niet geprikkeld om mensen wordt uitgegaan. In een ander Nederland met een arbeidsbeperking in dienst te krijgen kinderen van asielzoekers, die door nemen. Dat irriteert me mateloos. Niemand een fout van de overheid langer dan acht is er op tegen om mensen met een arbeids- jaar in de procedure zitten, een verblijfsver- beperking aan een reguliere baan te helpen, gunning. Het mooie wetsvoorstel daartoe maar dat moet dan wel op een sociale van PvdA en ChristenUnie is goed onder- manier gebeuren. bouwd. Waarom is daar geen Kamerbrede Nu willen de meeste werkgevers voor een steun voor? dubbeltje op de eerste rang zitten. Daar Het getuigt van beschaving en goed fatsoen komt nog eens bij dat er veel werkgevers om als overheid je verantwoordelijkheid te zijn die het helemaal niet zien zitten om nemen als er fouten zijn gemaakt. Ik heb mensen met een arbeidsbeperking aan te zo’n vermoeden dat zulke fouten gewoon nemen. Ze vinden het vaak maar al te lastig, onder het tapijt worden geveegd. Rechtse weet ik als ervaringsdeskundige. Dat kan partijen sturen hier gewortelde kinderen echt veel beter. liever weg, dan dat ze hun eigen fouten We zitten nu opgescheept met een rechts toegeven. Echt verschrikkelijk.’ kabinet, waarin de gedoogpartner te veel

20 rood MAART 2012

Rood 01-2012 b.indd 20 23-02-12 11:36 ‘Kennis- en cultuuroverdracht’ JoukeJouke TurpijnTurp (35), universitair docent, Amsterdam

n een ander Nederland krijgen studenten Het is beestachtig dat cultuur en wetenschap en leerlingen volop de ruimte om hun worden weggezet als verdachte speeltjes van talent te ontwikkelen. Het kost tijd en de elite. Door kunst en kennis te koesteren ‘Igeduld voor lerenden en docenten om je begrijpen we anderen, onszelf en de wereld om toe te rusten op de wereld van morgen. Vooral ons heen beter. Kennis- en cultuuroverdracht het hoger- en beroepsonderwijs dreigt een veel kunnen oorlogen voorkomen en de grootste te dure fastfoodketen te worden, waar studenten problemen oplossen. Wie daar in snijdt, snijdt zomaar even hun diploma komen ophalen en in zichzelf. waar docenten slechts de bestelling uitserveren. In een ander Nederland is het politieke en Docenten krijgen te weinig waardering voor publieke debat constructief en genuanceerd. hun ambachtelijkheid. In een ander Nederland Alleen populisten die alle problemen simpeler zouden zij moeten kunnen werken ‘naar kunnen voorstellen dan zij zijn, hebben iets aan jachtig en kennen’, met redelijk loon en onder respec- en haatdragend geschreeuw in de krant en in de tabele arbeidsvoorwaarden. Dat geldt natuurlijk Tweede Kamer. Het vuige debat van vandaag voor alle volwassenen: een tevreden werkende voedt het onbehagen en de vervreemding tussen is niet alleen een productief, maar vaak ook een Nederlanders onderling. tevreden mens. Het moet afgelopen zijn met Het aanzien van de politiek wordt door de poli- het schofterige gegraai van de rijksten: iedereen tieke spelers zelf bepaald; het wordt tijd dat ze heeft recht op een welverdiend bestaan. goed gaan voetballen, in plaats van hard.’

‘Duurzaam handelen’

John Haverdil (56), wethouder PvdA-Oude IJsselstreek (Ruimtelijke Ordening en Cultuur), Ulft

n een ander Nederland is duurzaam han- ven die ze daar nemen, zoals het afschaffen van delen een vanzelfsprekendheid. Waar de energiebelasting, verdienen zichzelf terug. andere landen een voortrekkersrol spelen Ook hebben ze daar belastingvoordelen voor ‘I op het gebied van zonnecellen en wind- wijken die met zonnepanelen volledig zelfvoor- energie, blijft minister Verhagen kernenergie zienend zijn in hun energievoorziening. maar als iets noodzakelijks zien. Dat is politiek In Ulft zijn we nu druk met het bouwen van eenn van de vorige eeuw. nieuwbouwwijkje met zo’n zestig ‘nul energie’- De algemene politieke tendens in Nederland als woningen. Verder zijn we een oude woonwijk het gaat om duurzaamheid, is terughoudend- aan het transformeren door drie honderd heid. Ambities worden niet gehaald of naar sociale huurwoningen zo veel mogelijk te beneden bijgesteld. Wat dat betreft kunnen we verduurzamen. een voorbeeld nemen aan Duitsland, dat op Het verduurzamen van onze energievoor- het gebied van duurzaamheid met de zoveelste ziening kan je eigenlijk niet aan één kabinet industriële revolutie begint. Geen kernenergie overlaten. Ik pleit daarom voor een partijbreed meer, en een spijkerharde doelstelling om in Deltaplan voor een periode van vijftien tot 2020 een bepaald percentage duurzaam op te twintig jaar. Dat is goed voor natuur, individu, wekken. Dat zijn pas uitdagingen die Duitsland werkgelegenheid en technologische ontwikke- op grote voorsprong zetten, niet alleen in tech- lingen. Het is de enige manier waarop Neder- nische maar ook in economische zin. Initiatie- land weer leading kan worden in Europa.’

MAARTMAAMAARMAMAARAAAAARRT2TT20 201220201212 roodrrooodod 2121

Rood 01-2012 b.indd 21 23-02-12 11:36 meningen

Hier leest u een bloemlezing van reacties en meningen over de PvdA, verzameld via www.pvda.nl, facebook en twitter.

PVDA.NL en economisch zullen we het merken. Ronald de Waal op ‘Geen bonussen Idee: waarom niet een tegenwebsite voor banken en verzekeraars’ waar je positieve verhalen over onze Uitstekend initiatief wetsontwerp. De Peerke op ‘Links zijn, links blijven’ Poolse stukadoor, timmerman, asperge- bonussen bij ING waren destijds al Terug naar links zou een betere titel zijn, plukker, tegelzetter, et cetera. kwijt kan. reden voor mij die bank te verlaten. te lang is ook de PVDA verblind door de Daarnaast kan de PvdA in de Tweede Hebzucht. Als deze rupsjes nooitgenoeg schijnbaar ongekende mogelijkheden Kamer een motie indienen waarin (omdat dan ons land willen verlaten, zullen we van de markt, maar goed beter ten halve het kabinet het niet doet) als volksverte- ze uitwuiven bij de Nederlandse grens. gekeerd dan ten hele gedwaald. genwoordiging afstand genomen wordt van de PVV-website. Gabrièle Penning de Vries op ‘PvdA Pim Fenger op ‘Links zijn, links blijven’ steunt Leraren in Actie’ Ik denk dat de PvdA hier een sterk punt Coenrijn op ‘PvdA: kabinet moet uiter- Ik snap de noodzaak. Maar waarom heeft. Ga zo door door ! En geef er als ste poging doen om NedCar te redden’ moet iedere organisatie of bond zich het even kan nog een Europees tintje Perfect dat Job de stakers toespreekt en zo nodig weer apart laten horen? Op aan, bijvoorbeeld door te wijzen op het kabinet vraagt om alles op alles te 26 januari stond er ook weer een actie opvattingen in PES verband. zetten om dit werk te behouden. Weer gepland door AOB. Doe iets samen, is het voor de directie van Mitsubishi voor onderwijs, tegen bezuinigingen! Ditjes op ‘Gratis trajectkaart voor min- alleen maar geld dat telt en niet dat er derjarige mbo’ers’ 1500 mensen straks zonder baan zitten. Christiaan Span op ‘Onze nieuwjaars- Ik hoop dat dit snel doorgevoerd kan Gelukkig laat de PvdA zien WEL voor de wens is Een Ander Nederland, die worden, onze zoon (16) zit nu sinds mensen op te komen. Prima werk van van jullie?’ september op een mbo en je betaalt je Job Cohen. Een Nederland dat weer socialer scheel aan reiskosten. Dit terwijl het kind wordt. Een Nederland waarin het klas- leerplichtig is en er geen mbo in de buurt senverschil kleiner wordt en het aantal is om dit per fi ets af te leggen. Ondanks Een brief sturen werklozen afneemt. Met meer respect dat je geen lesgeld hoeft te betalen, was voor elkaar en waarin we de rekening het boekengeld al een rib uit ons lijf. mag natuurlijk ook: van deze crisis nou echt eerlijk gaan [email protected] verdelen. Bram op ‘Geen bonussen voor banken en verzekeraars’ Waarom worden werknemers met een normaal salaris bij een bank of verze- What’s happening? keraar en keihard werken hiervoor ook gestraft? Ik dacht dat PvdA voor alle werknemers opkwam, maar dat laten ze dus schieten voor symboolpolitiek. @diederiksamsom De idiotie van het dragen van een boerka in Nederland Mormel op ‘Geen bonussen voor banken wordt slechts overtroff en door een Wettelijk Verbod op en verzekeraars’ het dragen van een boerka. Prima voorstel, ik hoop dat het voorstel 27 Jan wordt aangenomen en dat het dit jaar nog van kracht wordt. @kimputters Kim Putters Verzekeraars verhogen premie bij overgewicht: http:// vl.am/10I7 #nuipad Wat vinden we hiervan? Benieuwd Ruud van Otterloo op ‘Beschamend dat naar meningen. Rutte zwijgt’ 31 Jan Het is inderdaad de zoveelste schanda- lige actie van de PVV. Het is beledigend @wethouderkroon Steven Kroon en discriminerend voor de in overgrote Inspirerende speech Gabriel (SPD) over toekomst Europa! meerderheid van de hardwerkende Oost- Geen twijfel over sociaal-democratische steun aan sociaal Europese mensen in ons land. De PVV Europa. #pvdacongres brengt hiermee Nederland niet alleen 21 Jan imago schade toe, maar ook politiek (EU)

22 rood MAART 2012

Rood 01-2012 b.indd 22 23-02-12 08:44 initiatieven

PLAK BOEK Het politieke cabaret

Wie kent zijn liedjes niet? Het Europa lied, het een bijeenkomst van hoge heren van de partij.’ Stockholmlied, het liedje over de woningnood in de In ieder straatje van mijn stad, is wel een winkelier, met zout en soda in een vat of boeken en papier [...] Maar als de tijden jaren vijftig. Ton Oosterhuis (1925) werkte slechts zorglijk zijn, de werkloosheid wordt groot, moet de huisvrouw vijf jaar voor de partij, maar schreef in die tijd zuinig zijn met kleding, melk en brood. Dan dreigt in ’t win- veel teksten die nog jarenlang zijn gezongen. Zijn keliersgezin de armoe ook weldra, met al die lege plekken in de toonbankla. Al gaat het nog zo vrij en fi er bij liberaal gezag, de dochter, Liesbeth Roodbol, is nog steeds actief in bakker en de kruidenier betalen het gelag [...].’ het lekencabaret met Cantecleer. Het plakboek is op bezoek bij deze twee bijzondere mensen. ‘De partij was destijds heel zwaarwichtig. Formeel bekeek het landelijk bestuur onder leiding van Evert Tekst Anne Graumans Vermeer al mijn teksten op politieke correctheid, maar nooit is er een woord veranderd. was wat on was erbij toen na de Tweede Wereld- steiler in de leer. Bijvoorbeeld mijn tekst De Spaanse Ka- oorlog het politieke cabaret werd opge- meraad – over de Spaanse burgeroorlog – vond hij in die richt: ‘Ik had in Zaandam de politieke tijd niet opportuun. Spanje was bondgenoot geworden, cabaretgroep Rode Koers opgezet, na zelfs terwijl Franco aan de macht was.’ Tmijn overplaatsing naar Utrecht schreef ik Ton bleef vijf jaar; hij voelde zich meer journalist dan ook voor de groep van Ger Zuidhoek: de Rode Rakkers. politicus. Zijn dochter Liesbeth nam het stokje later Via Ger ontmoette ik Evert Vermeer, die toen secretaris over en treedt nog regelmatig op met haar cabaretgroep was van de partij en later voorzitter werd. Evert Vermeer Cantecleer. Liesbeth: ‘Mijn favoriete liedje is Warmte van coördineerde het politieke cabaretwerk. Hij vroeg me weleer. Als ik dat zing voor een groep, dan zie je mensen als tekstschrijver bij de partij te komen werken, en zo teruggaan in de tijd. Het is een lied uit de tijd van de geschiedde. We schrijven 1950.’ AJC, het appelleert aan het strijdlied, de strijd om 8 uur, Ton: ‘Inspiratie vond ik vooral in de dagelijkse politiek. het kiesrecht. Mijn vader heeft nog wel jarenlang voor Zo was de relatie met de middenstand altijd actueel bij ons geschreven. En zelf schrijf ik nu ook teksten.’ de PvdA. Ik schreef daar de Ballade van de Toonbankla over, waarin ik de kleine winkelier in voor- en tegen- Op de website van Ton Oosterhuis www.tonoosterhuis- spoed beschrijf. Ik heb het zelfs op uitnodiging van Joop archief.nl vindt u veel teksten en op de speciale Plakboek- den Uyl – toen directeur van de WBS – gezongen tijdens pagina op pvda.nl vindt u ook de muziek en foto’s.

MAART 2012 rood 23

Rood 01-2012 b.indd 23 23-02-12 11:39 profi el

Marije Laff eber (Dordrecht, 1974) was van 2003 tot begin 2012 Internationaal Secretaris in het partijbestuur. Altijd vol overtuiging en vanuit haar idealen voor meer democratie, solidariteit en emancipatie. Een gedreven persoonlijkheid die, na bij de Eurodelegatie, Tweede Kamerfractie en Socialist International Women te hebben gewerkt, in 2003 als eerste vrouw in de functie van Internationaal Secretaris van de PvdA werd gekozen.

Tekst Michiel Reijnen Foto Boy van Dijk

Progressieve gen

ls mensen lid worden van een politieke Commissie nu een landelijke Midden-Oosten werk- partij, willen ze graag mee kunnen groep, een defensiewerkgroep – waar praten en beslissen over de koers. Daar enorm goed werk doet – en natuurlijk de Europa werk- was bij mijn aantreden op internatio- groep. ‘A naal gebied een wereld te winnen en Als lid van het PES-hoofdbestuur (Europese sociaal- daarmee ben ik dan ook fl ink aan de slag gegaan. Het democraten) heb ik me ook sterk gemaakt voor Internationaal Secretariaat heeft tijdens mijn bestuurs- verregaande democratisering, meer diversiteit en periode meer dan 120 ledenbijeenkomsten georgani- participatie van leden. Daarom hebben we in 2008 seerd. Vaak samen met de afdelingen, gewesten, frac- de zogenoemde ‘PES-activists’ in het leven geroepen, ties, veelvuldig met de Eurodelegatie, AMS, EVS en voor leden die zich actief willen inzetten. Inmiddels WBS, maar ook met experts van buiten. zijn er al twintigduizend mensen activist. De bijeenkomsten gingen over uiteenlopende onder- werpen als de crisis in de Eurozone, mensenrechten in Naast al die mooie resultaten in de afgelopen acht Burma of de missie naar . Leden nog meer jaar heb ik het plotselinge vertrek van partijvoorzitter betrekken bij het internationale werk van onze partij, Michiel van Hulten als een absoluut dieptepunt erva- was mijn devies. Zo hebben we naast de Zuid-Noord ren. Als “mister Europa” en verenigingsdier had hij nog

24 rood MAART 2012

Rood 01-2012 b.indd 24 23-02-12 08:28 veel voor de partij kunnen betekenen, hopelijk dat daar Het is fantastisch om de afgelopen jaren ook inspiratie in de toekomst weer ruimte voor is.’ te hebben mogen putten uit samenwerking met inter- nationalisten als , Nico Schrijver, Poul Nyrup BUITENLANDBELEID ‘Het afgelopen jaar hebben we Rasmussen.’ met de commissie hard gewerkt aan een PvdA-visie buitenlandbeleid. Ik ben er ontzettend trots op dat zo NIET ZICHTBAAR ‘Een deel van het werk als veel leden en werkgroepen in de partij hieraan hebben Internationaal Secretaris is niet direct zichtbaar voor meegedacht en meegeholpen. Het internationaal de bühne. Het werk is veelal diplomatiek, bestaat secretariaat heeft ook een tour door het land uit het bestuurlijk vertegenwoordigen van de partij georganiseerd, wat interessante debatten en enorm in het buitenland. Als spreker tijdens congressen en veel creatieve oplossingen en ideeën opleverde. Het is conferenties van PES en SI of zusterpartijen, door fantastisch dat SPD-leider Sigmar Gabriël de resolutie deel te nemen aan missies of het organiseren van in het Duits heeft laten vertalen om er in de SPD mee uitwisselingen tussen partijen. aan de slag te gaan. Mondiale democratisering, werknemersrechten en De resolutie is een ijkpunt. We hebben uitgangspunten emancipatie van vrouwen vormden hierbij altijd de geformuleerd die weer nieuwe aanjagers kunnen zijn beginselen. Mariëtte Hamer en Marlène Haas hebben voor debatten en visievorming. We zien bijvoorbeeld met hun activisme op deze terreinen mijn strijdbaar- dat opkomende economieën in hun internationale heid altijd weer aangewakkerd.’ samenwerking vaak voornamelijk handelskoopman zijn. Welvaart ten dienste van welzijn zou een veel HERVORMING ‘Er ligt een enorme kans om de sterkere plaats in moeten nemen in de internationale Socialistische Internationale weer tot brandpunt samenwerking van Europa in de wereld. van internationale, progressieve samenwerking te Met de nieuwe visie buitenlandbeleid zijn de ambi- maken. We hebben de Arabische Lente aangegrepen ties voor de PvdA ten aanzien van internationale om hiermee een robuuste start te maken. Partijen solidariteit weer helemaal bij de tijd.’ die niet (meer) wilden voldoen aan de progressieve uitgangspunten van de SI, hebben deze moeten INSPIRATIE ‘Mijn grootouders leerden elkaar in 1928 verlaten. Daarnaast spannen we ons in om de kennen via de Arbeiders Jeugd Centrale (AJC), mijn samenwerking aan te gaan met andere progressieve ouders via het vakbondjongerenwerk en ik heb mijn partijen, bijvoorbeeld in Brazilië. echtgenoot leren kennen via de Jonge Socialisten. Samen met heb ik me het Mijn ouders zetten zich altijd in voor mensen die een afgelopen jaar tot het uiterste ingezet om fundamen- hand en schouder konden gebruiken om op eigen tele modernisering van de SI in gang te zetten. Vorige benen te staan. Als kleuter al ging ik mee naar demon- maand werden de voorstellen van de hervormingscom- straties, waar mijn vader – een geboren Rotterdammer missie waarvan ik deel mocht uitmaken, door de SI – sprak als FNV-bestuurder in het Noorden. Mijn moe- council (Algemene ledenvergadering) aangenomen. der was heel actief bij de vrouwenorganisatie van de Als mensen slachtoffer worden van beleid dat gemaakt PvdA en was ook gemeenteraadslid in Assen. wordt door zogenaamde progressieve partijen, dan nen Mijn echtgenoot is in Brabant statenlid en water- moet je daar meteen werk van maken. Dat is een vaak schapsbestuurder geweest en doet veel (bestuurs)werk onzichtbare, maar essentiële taak. Je moet zeker in in de zorg. deze tijd, waarin de sociaaldemocratie onder druk Maatschappelijke betrokkenheid en verbondenheid staat, investeren in het versterken van die internatio- met progressieve idealen zitten in mijn genen en zijn nale beweging. Schendingen van mensenrechten kun via mijn dierbaren altijd dichtbij. Ik probeer mijn je simpelweg niet accepteren, of het nu gaat om het kinderen (2 en 5 jaar) het ideaal van eerlijk delen in een onderdrukken van bevolkingen in Noord-Afrika of rechtvaardigere samenleving ook weer mee te geven. het verbieden van abortus bij wet, wat steeds meer Midden-Amerikaanse landen willen doen.’

TOEKOMST ‘Het is bijzonder om door vier opeenvolgende congressen als Internationaal Secretaris ‘Ik probeer mijn kinderen te worden gekozen. Een grote verantwoordelijkheid en een hele eer. Ik zal me ook in de toekomst blijven het ideaal mee te geven inzetten voor het realiseren van progressieve idealen. Een rechtvaardige wereld waarin eerlijk wordt gedeeld en zuinig met mens en natuur wordt omgegaan, begint van eerlijk delen in een bij jezelf en maak je samen.’ rechtvaardige samenleving’

MAART 2012 rood 25

Rood 01-2012 b.indd 25 23-02-12 08:29 initiatieven uit de partij

Ruim een jaar geleden is Jan Schuurman Hess vanuit Zeeland te voet op weg gegaan op zoek naar grote en kleine verhalen van mensen die hij onderweg zou tegen komen. Zijn voettocht leidde door Zeeland, Brabant, Limburg, de Achterhoek, Twente en de kop van Overijssel, via Drenthe en Groningen naar Friesland. Daar, in Wergae, maakte hij de tussenbalans op. De voettocht van Jan Schuurman Hess

ijdens mijn voettocht ting en de daarbij behorende kos- door de verschillende tenstijgingen; de grenzeloze macht provincies heb ik vele van zorgverzekeraars en medische ‘Tjongeren gesproken. Zij industrie. Vragen van eenvoudige beklaagden zich over het onder- mensen: wie wordt tegen welke prijs wijs. Leerlingen uit het voortgezet waarom behandeld? De dodelijk onderwijs, middelbaar beroeps- en zieke, oude dame met drie doosjes hoger beroepsonderwijs hadden pillen van 25.000 euro per doosje allemaal dezelfde klacht: ‘We leren en de lichamelijk en verstandelijk niks op school’. gehandicapte man die niet kan Ik sprak werknemers van de melk- praten, voor wie juist onvoldoende fabriek in Eindhoven, arbeiders uit begeleiding is. Zuid-Limburg en uit de veenkolo- niën van Drenthe en Groningen; Ik doe daarom een beroep op alle Tweede Kamerlid die werknemers in een instelling voor PvdA-afdelingen in dorpen en namens de afdeling PvdA-Boarn- geestelijke gezondheidszorg die, steden om na te denken over nut en sterhim als gastvrouw optrad, is een omwille van de concurrentie, tegen noodzaak van een sociaaldemocra- groot aantal malen met me mee- elkaar worden opgezet. Boeren tisch ziekenfonds, en de wenselijk- gelopen door Friesland. Zij blikte en rozenkwekers die zich zorgen heid van een regionaal plan voor de terug op een ontmoeting met een maken; ondanks alle grootschalige arbeid, gericht op laag en middel- man in Gerklooster, die haar aan- investeringen zijn de bedrijven niet baar opgeleide vakmensen. sprak over het wegvallen van voor- meer rendabel door de concurrentie Volgens Bertus Mulder, oud- zieningen in de dorpen. ‘De man van kippenboeren uit Thailand en gedeputeerde van Friesland, die vertelde dat de huisarts zelfs niet rozen uit Afrika. samen met Kamerlid Lutz Jacobi meer naar het dorp wilde komen om En ik kwam in Delfzijl, waar banen de organisatie van de voettocht in aan ouderen een griepprik te geven. in de procesindustrie vrijkomen Friesland op zich heeft genomen, Dat zijn kleine opmerkingen waar je die te moeilijk en te gecompliceerd is het noodzakelijk meer dan alleen als volksvertegenwoordiger niet aan zijn voor de mensen uit de directe arbeid en kwaliteit van het werk voorbij kunt gaan.’ omgeving. centraal te stellen in de sociaalde- mocratische politiek. Hij pleit er De voettocht gaat het komende jaar door Noord- Voortdurend werd ik geconfron- daarom hartstochtelijk voor om Holland, Utrecht, Flevoland, Gelderland, Zuid-Holland teerd met dilemma’s in de zorg: de de PvdA opnieuw te verankeren in en Zeeland. Jans verslagen zijn wekelijks te lezen op al maar toenemende schaalvergro- dorpen en wijken. www.voettochtvanjan.nl

26 rood MAART 2012

Rood 01-2012 b.indd 26 23-02-12 08:29 actueel

Het oppotten van stekjes van Hedera, een van de vele activiteiten van Concern voor Werk.

of met grote afstand tot de arbeidsmarkt Nieuwe wet treft niet aan hun lot overlaten. Het gaat nu een- maal niet vanzelf. Je moet in mensen willen investeren; je moet ze arbeidsvaardigheden meest kwetsbaren aanleren en dan, stap voor stap, lukt het. Ook dat wees de pilot uit. Maar het kabinet bezuinigt en laat juist deze mensen aan hun lot over. De kor- op arbeidsmarkt ting op de sociale werkvoorziening, het subsidiegat, gaat gepaard met een forse korting op het participatiebudget. De VVD-staatssecretaris noemt de Wet werken naar re-integratiemiddelen werden in Lelystad vermogen de belangrijkste hervorming van het kabinet Rutte- goed gebruikt en ingezet en met resul- Verhagen. Iedereen die kan werken, zal werken, is de fi losofi e taat. Maar straks verdwijnt dat geld. De loondispensatie die wordt geboden, is achter deze wet. Eventueel springt de overheid bij om een slechts één kant van het verhaal, de andere aanvullende subsidie te geven aan een werkgever om iemand kant is dat werkgevers niet gestimuleerd met een handicap in dienst te nemen of te houden. PvdA en het worden om mensen met een handicap aan FNV wijzen het wetsvoorstel af. te nemen. De nieuwe wet kan alleen maar slagen, wanneer er ook middelen zijn om in Tekst Jan Schuurman Hess Foto Concern voor werk mensen te investeren en om werkgevers te verleiden en ontzorgen.’

et kabinet schaft met de de maatschappij, en een groot aantal is FELLE KRITIEK nieuwe Wet werken naar zelfs op weg naar een reguliere baan. De FNV is sterk gekant tegen de wet. vermogen (Wwnv) een aantal Dit kabinet legt de bezuinigingen een- Handere wetten af: de Wajong- KANTTEKENING zijdig bij de meest kwetsbare mensen in regeling voor jong gehandicapten, de De resultaten van de pilot werden onlangs de samenleving, voorziet FNV-bestuurder Wet werk en bijstand en de Wet sociale door PvdA-wethouder Willem de Jager Leo Hartveld. De FNV legt zich niet neer werkvoorziening. Het uitgangspunt van de van Lelystad aangeboden aan de verant- bij de afbraak die nu wordt voorgesteld. nieuwe wet is dat iedereen die kan werken, woordelijk staatssecretaris Paul de Krom. ‘Iedereen met een arbeidshandicap in de ook gaat werken. Voor wie gedeeltelijk De verantwoordelijke staatssecretaris sociale werkplaatsen werkt al naar ver- arbeidsongeschikt is, kan de werkgever een was opgetogen met het resultaat. Maar mogen,’ stelt Hartveld. loondispensatie krijgen. wethouder Willem de Jager plaatst wel een Als de FNV een actieweek zal organiseren, aantal kanttekeningen bij het ‘vermeende zal ook de PvdA eraan mee doen, kon- PILOT succes’. digt Tweede Kamerlid Mariëtte Hamer De gemeente Lelystad heeft op verzoek De Jager: ‘Wij zijn een ondernemende aan. ‘Wij steunen het FNV en proberen van het ministerie mee gedaan aan een pi- stad en willen in Lelystad iedereen graag ondertussen in de Kamer de coalitie in lot voor de nieuwe wet. Vooraf geselecteer- aan een baan helpen. Al lange tijd zijn we beweging te krijgen. Het CDA heeft steeds de mensen met ‘een grote afstand tot de succesvol met Concern voor Werk, een gezegd dat er geen sociale werkplaatsen arbeidsmarkt’ werden getraind in arbeids- goed werkend SW-bedrijf, dat uitgaat van mogen omvallen; dat gebeurt intussen bij vaardigheden, zoals op tijd opstaan en op de mogelijkheden van mensen. Een pilot bosjes. Samen met de werkgevers zullen we tijd op het werk komen. Alle 75 deelnemers voor de Wwnv sloot dus goed aan bij onze een banenplan voor tienduizend mensen zijn intussen zover dat ze weer mee doen in aanpak. Je kunt mensen met een handicap uitwerken.’

MAART 2012 rood 27

Rood 01-2012 b.indd 27 23-02-12 08:29 achtergrond

Het partijvoorzitterschap A hell of a Job

Met een gigantische meerderheid werd Hans Spekman: gekozen Het mobiliseren van de partij tegen of tot partijvoorzitter. Zestien anderen zijn hem voorgegaan voor bepaalde standpunten bleek ook een machtig wapen te zijn. sinds de oprichting van de PvdA. Zestien voorzitters, zestien verhalen. vertelt er een aantal. VERNIEUWINGEN Het bewaken van de interne partijdemo- Tekst Jan Marinus Wiersma cratie – het betrekken van de leden bij wat de partij doet – wordt ook gezien als een ans Spekman verklaarde natuurlijk geen vrijbrief voor het zaaien belangrijke taak van de partijvoorzitter. trots te zijn op zijn verkie- van verdeeldheid. Het vergt een grote Op dat gebied zijn de afgelopen tien jaar zing op het PvdA-congres politieke handigheid om met de contra- veel vernieuwingen doorgevoerd. De PvdA in Den Bosch. En terecht, dicties van het partijvoorzitterschap om draagt op veel plekken politieke verant- Hwant hij treedt in een rijke te gaan. Daar komt bij dat de invloed van woordelijkheid en dat heeft een bestuur- traditie van illustere voorgangers. het partijbestuur op de dagelijkse poli- lijke opstelling tot gevolg. De contacten In het Nederlandse politieke landschap tiek beperkt is. De Kamerfracties hebben met de achterban kunnen erbij inschieten. neemt de voorzitter van de PvdA een een eigen verantwoordelijkheid bij de Het alert houden van de partij wordt tot de bijzondere plek in. Meer dan bij andere uitvoering van verkiezingsprogramma’s of verantwoordelijkheid van de partijvoorzit- partijen het geval is, wordt van hem of haar regeerakkoorden. PvdA-ministers sluiten ter gerekend. een kritische en onafhankelijke rol ver- compromissen die niet altijd stroken met wacht. Zowel door de leden van de partij partijstandpunten. Desalniettemin lopen WIND MEE als door de media. Binnen de PvdA is altijd partijvoorzitters het risico medeverant- Sinds de oprichting van de PvdA in 1946 sprake geweest van een vorm van dualisme, woordelijk gehouden te worden. tot januari 2012 heeft de partij zestien waarbij Amsterdam (het partijbestuur) een Gelukkig hebben deze omstandigheden voorzitters gekend, die tijdens een congres tegenwicht vormt tegenover Den Haag (de veel voorzitters niet verhinderd om een of via een ledenraadpleging rechtstreeks Tweede Kamerfractie). De partijvoorzit- opvallende rol te spelen. Daarvoor maak- werden gekozen. Achtmaal trad een inte- ter moet daar invulling aan geven en de ten zij gebruik van hun invloed bij het rim-voorzitter aan. Koos Vorrink (1946- inhoudelijke partijbelangen bewaken. Bij maken van verkiezingsprogramma’s, het 1955) hield het als voorzitter het langst vol, voorkeur van binnen uit, maar als het niet opstellen van kandidatenlijsten en het Marijke van Hees (februari 1999-septem- anders kan in het openbaar. Dualisme is leiding geven aan verkiezingscampagnes. ber 2000) het kortst.

28 rood MAART 2012

Rood 01-2012 b.indd 28 23-02-12 08:54 Partijvoorzitters vanaf oprichting PvdA in 1946

1946-1953 Koos Vorrink 1971-1974 André van der Louw 1991-1992 Frits Castricum 1999-2000 Marijke van Hees 1953-1955 (waarnemend) 1974-1975 Ien van den Heuvel– (waarnemend 2000-2001 Mariëtte Hamer 1955-1960 Evert Vermeer de Blank (waarnemend) 1992-1997 Felix Rottenberg en (waarnemend) 1960-1961 Hein Vos (waarnemend) 1975-1979 Ien van den Heuvel– Ruud Vreeman 2001-2005 Ruud Koole 1961-1965 de Blank (duo-voorzitterschap) 2005-2007 Michiel van Hulten 1965 Sjeng Tans (waarnemend) 1979-1986 1996-1997 Ruud Vreeman 2007-2007 Ruud Koole (waarnemend) 1965-1969 Sjeng Tans 1986-1987 Stan Poppe (waarnemend) 1997-1998 2007-2012 1969-1971 1987-1991 Marjanne Sint 1998-1999 Ruud Vreeman 2012-heden Hans Spekman

Ik heb als internationaal-secretaris, cam- gres – dwingt discipline af, zeker wanneer Ruud Koole gold niet pagnemanager en lid van het Europees de partijleider ook nog eens premier is. Parlement met een reeks van voorzitters te De voorzitter is weliswaar deelnemer van als kandidaat van het maken gehad. Max van den Berg herinner het wekelijkse bewindspersonenoverleg, partijestablishment, me ik vooral als de man die zijn stempel maar regeren kent zijn eigen dynamiek en drukte op de standpunten van de Tweede beperkt de speelruimte van de partij. maar won toch in 2001 Kamerfractie inzake kernwapens en kern- Rottenberg en Vreeman staken daarom energie. Daarbij had hij de maatschappelijk veel van hun energie in partijvernieuwing in 2002 electoraal. Ook partijvoorzitters wind overigens fors in de rug. Marjanne en de verbetering van de debatcultuur. Zij zouden voortaan verkozen worden mid- Sint, die hem opvolgde, overkwam het waren overigens niet de eerste voorzitters dels een ledenreferendum. Michiel van omgekeerde. De WAO-kwestie leidde die dat tot een belangrijke taak rekenden. Hulten was daarin als eerste succesvol, tot haar voortijdig aftreden. Onder groot En niet de laatste. Karin Adelmund, met maar moest om gezondheidsredenen na verzet van de vakbeweging en veel PvdA- wie ik in 1998 leiding gaf aan de campagne anderhalf jaar weer aftreden. Lilianne leden introduceerde het derde kabinet voor de Tweede Kamerverkiezingen, was Ploumen versloeg Jan Pronk in 2008. Zij Lubbers een afgeslankte arbeidsonge- voorzitter op het hoogtepunt van Paars, investeerde veel in het interne debat over schiktheidsregeling. Je kunt zeggen dat maar zelfs in haar geval was er sprake van integratie. Ledendemocratie stond bij haar Marjanne Sint vermorzeld raakte tussen de spanning tussen haar voornaamste taken: hoog in het vaandel. Ze gaf leiding aan een woede van de partij en de harde werkelijk- van de campagne een succes maken en reeks verkiezingscampagnes waarbij tegen heid van de Haagse politiek, daarbij op de het verkiezingsprogramma bewaken. Zij een gure electorale wind opgebokst moest hielen gezeten door vijandige media. weigerde een uitspraak van het partijcon- worden. gres over de hypotheekrenteaftrek weg te PARTIJVERNIEUWING poetsen, ook al werd dat gezien als slecht STANDVASTIGHEID Duovoorzitters Rottenberg en Vreeman campagnevoeren. Soms gaat het intern mis Er is veel veranderd sinds het aantreden moesten daarna electoraal puinruimen met met een partijvoorzitter. Dat overkwam van Max van den Berg in 1979, in en om als gelukkig – en onverwacht – resultaat Marijke van Hees, die in confl ict kwam de PvdA. Voorzitters met elkaar verge- dat de PvdA bij de verkiezingen van 1994, met haar eigen partijbestuur en aftrad. lijken of rapportcijfers uitdelen is bijna ondanks verlies, de grootste werd. Politiek Mariëtte Hamer nam als interim-voorzit- ondoenlijk en ik laat het daarom achter- leider trad aan als minister- ter de ondankbare taak op zich om de rust wege. De schokgolven die de wereld de president van de paarse coalitie. Het maakt te herstellen. afgelopen dertig jaar kenmerkten, hebben nogal wat uit of de PvdA in de regering hun sporen in Nederland nagelaten en zit dan wel in de oppositie. Het regeerak- LEDENREFERENDUM in grote mate de politieke ruimte van de koord – goedgekeurd door het partijcon- Ruud Koole gold niet als kandidaat van PvdA bepaald. Een partijvoorzitter doet het partijestablishment, maar won toch in daar weinig aan, behalve het inhoudelijk 2001. Hij werd voorzitter op een ongeluk- weerbaar maken van de partij en het steeds De WAO-kwestie kig moment: het viel midden in de Tweede verleggen van de koers zonder de principes Kamer-campagne die een voor de partij uit het oog te verliezen. Dat gaat gepaard leidde tot het rampzalige uitslag zou opleveren. Hij met electorale ups en downs. Daar helpt voortijdig aftreden introduceerde de door alle leden gekozen alleen standvastigheid tegen. En die wens partijleider. Wouter Bos won deze race en ik iedere voorzitter toe. van Marianne Sint onder zijn leiding herstelde de partij zich

MAART 2012 rood 29

Rood 01-2012 b.indd 29 23-02-12 08:55 rode loper

Oud-gymjuf Truus de Graaf is al zeven jaar een belangrijke spil bin- nen PvdA-Hellevoetsluis. In 2005 werd zij er webmaster, een jaar later campagnecoördinator en alsof het nog niet genoeg was, ging ze in 2007 ook de ledenadministratie doen. ‘Het is leuk en inspirerend om bij zo’n actieve club te horen!’ KITKATWIKKEL Truus is niet alleen een local hero: ze is het creatieve brein achter de PvdA-KitKatwikkel. ‘Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen 2006 zochten we iets wat leuk en niet al te duur was om uit te delen.’ Truus maakte er een template in Word voor, ‘zodat die op elk thema kan worden aangepast: Europese verkiezingen, canvassen...’ Verschil- lende afdelingen hebben al bij Truus aangeklopt voor de KitKatwikkel. WEBMASTER In Hellevoetsluis steekt men de lof- trompet voor webmaster Truus: zij heeft de website levendig gemaakt. ‘Een website is pas leuk als die actu- eel is. Dat besef moest er komen bij de fractie en het bestuur. Nu hoef ik nooit meer te bedelen voor een stukje: de fractie levert elke week netjes een Keek op de Week. Het zit nu niet alleen in hun systeem, ‘Rusland en maar ze vinden het ook nog leuk.’ RUSLAND de PvdA’ Truus heeft een fascinatie voor Rusland. ‘Toen Gorbatsjov aan de macht kwam, hebben we gelijk De Rode Loper wordt uitgerold voor PvdA’ers ons punttentje gepakt en zijn we die normaal gesproken achter de schermen naar Rusland gegaan. Waar die werken. Dit keer: Truus de Graaf, vrijwilligster fascinatie vandaan komt? We bij de PvdA in Hellevoetsluis. waren altijd al nieuwsgierig naar dat land. Nee, niet omdat mijn vader Tekst Lodewijk Bleijerveld Foto De Beeldredaktie eens per week van die prachtige socialistische liederen zong,’ lacht ze. Op haar 43ste slaagde ze voor het staatsexamen Russische taal en literatuur. ‘Ja, ik spreek het nog. Ik heb een paar vrienden in Rusland en ik probeer het bij te houden tijdens maandelijkse conversatie- avonden.’

30 rood MAART 2012

Rood 01-2012 b.indd 30 23-02-12 08:30 prijsvraag ‘De partij is een politiek lichaam en niet een organisatie van bedrijfskundigen’ Ledenblad van de Partij van de Arbeid 1 2 3 4 8e jaargang • nr 1 • maart 2012 COLOFON Rood is het positief/kritische ledenblad van de Partij van de Arbeid waarin leden van de partij centraal staan. Leden worden van harte uitgenodigd te reageren op de inhoud Van welke PvdA-politicus is deze uitspraak? van Rood en de redactie van ideeën, sug- 1. Jan Schaefer Stuur uw oplossing voor 30 maart naar: gesties of kopij te voorzien. Rood verschijnt PvdA, redactie Rood, Postbus 1310, 1000 BH vier maal per jaar en wordt gratis verspreid 2. Pieter Jelles Troelstra onder de leden van de PvdA in een oplage Amsterdam of mail uw oplossing naar van 56.000 exemplaren. Niet-leden kunnen 3. Joop den Uyl [email protected]. De winnaar ontvangt het boek een abonnement aanvragen via de leden- 4. Floor Wibaut ‘Binden’ van Job Cohen. administratie ([email protected] Het meisje op de foto uit Rood nummer 4-2011 was . of 0900-9553). Rood verschijnt ook in Prijswinnaar: Ria Lanjouw-Luttik uit Ermelo gesproken vorm voor mensen met een lees- handicap. Info: Dedicon. www.dedicon.nl

Partij van de Arbeid uitgesproken Herengracht 54 / Postbus 1310 1000 BH Amsterdam 0900-9553 (lokaal tarief) / www.pvda.nl

Burgemeester Redactieadres: Postbus 1310, 1000 BH Amsterdam van beroep [email protected]

Hoe doet hij als burgemeester de dingen Redactie: Michiel Reijnen en Ottolien van en waarom? Deze vraag vormde voor Bert Rossem (samenstelling en eindredactie), Lodewijk Bleijerveld, Jan Schuurman Hess, Blase, burgemeester van Alblasserdam, de Jurjen Fedde Wiersma aanleiding voor het schrijven van het boek Burgemeester van beroep. Zoals de naam Eindredactie: Roselie Kommers van het boek al doet vermoeden, geeft Blase Art direction en vormgeving: ons een kijkje in zijn leven als burgemeester, Studio Pollmann, Amsterdam met alle gedachtes en dilemma’s die daar- Medewerkers aan dit nummer: mee samenhangen. Een elftal korte, waarge- Marloes Brockhaus, Erwin Buter, Job Cohen beurde verhalen is het gevolg. (column), Anne Graumans, Carel Helder, Vrijwel meteen wordt duidelijk dat Blase een Paul Kalma, Hans Spekman (column), gevoelsmens is en als burgemeester veel Mei Li Vos, Jan Marinus Wiersma waarde hecht aan persoonlijk contact met De verhalen vervallen soms een tikkeltje Fotografi e: De Beeldredaktie, Boy van Dijk, de inwoners van zijn gemeente. Hij schuwt in het sentimentele, maar daar is de uit Ron Holtenbroek, Tessa Posthuma de Boer het niet om ook de confronterende momen- Eindhoven afkomstige burgemeester zich- ten van het burgemeesterschap met ons te zelf gelukkig al te goed van bewust. In de Lithografi e: Grafi media, Amsterdam delen. Hij vertelt ons over het gemis van een fi ctieve dialogen met zichzelf en een politi- Drukwerk: vdbj_print support, Bloemendaal vader en hoe hij hierover geëmotioneerd cus biedt hij ruimte voor een kritisch geluid. raakt in een openhartig gesprek met een Het boek leest makkelijk weg en Blase Rood verschijnt onder verantwoordelijkheid gemeentelijke medewerker. krijgt het voor elkaar, ondanks dat het boek van het partijbestuur. Blase blijkt een man die zichzelf voor de slechts 96 pagina’s telt, vrijwel alle aspecten lastige opgave stelt om te verbinden in een van het burgemeesterschap te laten zien. Overname van (delen van) artikelen, gemeente die volgens het CBS de meest Niet voor niets lijkt het woordje ‘waarom’, foto’s of illustraties alleen na uitdrukkelijke uiteenlopende bevolkingsgroepen kent. Zo zoals hij dat zelf zo mooi weet te typeren, toestemming van de uitgever. vertelt hij hoe hij tracht een geschil over het voor hem uitgevonden. eigendom van een pand op te lossen tus- sen een Turkse ondernemer en een groep Bert Blase, Burgemeester van beroep, WAO’ers. ‘Als burgemeester ben je tenslotte Waargebeurde verhalen in Nederland ISSN 1574-2733 van alle inwoners. De burgervader die zich anno nu. Uitgeverij Het Boekenschap, verbindt met alle rangen en standen.’ ISBN9789490085186. € 12,95

MAART 2012 rood 31

Rood 01-2012 b.indd 31 23-02-12 15:36 afscheidscolumn job cohen

Beste partijgenoten,

aandag 20 februari heb afkomst of achtergrond – tot hun recht behoor je terug te treden. ik, met pijn in mijn hart, komen. Ik moet helaas vaststellen dat Ik bedank iedereen die mij de afgelopen mijn functie als politiek ik er onvoldoende in ben geslaagd om in jaren geholpen heeft en tot steun is Mleider van de Partij van de de politieke en media werkelijkheid van geweest. En ik bedank al die leden die Arbeid neergelegd. Ik ben teruggetreden ‘Den Haag’ de weg naar deze fatsoenlijke zich zo enorm inspannen en telkens weer als voorzitter van de Tweede Kamerfractie samenleving geloofwaardig over het bereid zijn om de handen uit de mouwen en zal niet terugkeren als Kamerlid. voetlicht te brengen. te steken voor onze idealen. Juist in deze Met pijn in mijn hart, want ik geloof tijd van crisis waarbij dit kabinet het zo in de idealen van onze partij en in onze De sociaaldemocratie kan en wil veel mensen zoveel moeilijker maakt denkbeelden over de inrichting van de richting geven aan een noodzakelijke dan nodig is in plaats van perspectief samenleving. hervorming van de samenleving. te bieden, is een sterke sociaal- Een hervorming die ons in staat stelt democratische oppositie noodzakelijk. Bijna twee jaar geleden heb ik de overstap perspectief te bieden voor de toekomst. Daar moet alle aandacht nu op gericht naar de landelijke politiek gemaakt omdat Mensen perspectief bieden, zeker in deze worden en daarbij wens ik iedereen veel ik vanuit die positie wilde bijdragen aan crisistijd, dat is de taak van de PvdA. succes! een fatsoenlijke samenleving, waarin zo En wanneer je als politiek leider daaraan Job Cohen veel mogelijk mensen – ongeacht hun onvoldoende effectief kunt bijdragen,

Retouradres: Pvda, Postbus 1310, 1000 BH Amsterdam

SAMEN WERKT BETER

Rood 01-2012 b.indd 32 23-02-12 08:30