Uchwała Nr XXXVI/193/17 Z Dnia 27 Października 2017 R
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 17 listopada 2017 r. Poz. 4726 UCHWAŁA NR XXXVI/193/17 RADY MIEJSKIEJ W ŻYCHLINIE z dnia 27 października 2017 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami dla Gminy Żychlin na lata 2017-2020 Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 9, art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1875) oraz art. 87 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz. U. z 2014 poz. 1446; z 2015 r. poz. 397, 774 i 1505; z 2016 r. poz. 1330, 1887 i 1948 oraz z 2017 r. poz. 60, 1086 i 1595) po uzyskaniu opinii Łódzkiego Wojewódzkiego Konserwatora Za- bytków uchwala się, co następuje: § 1. Przyjmuje się Gminny Program Opieki nad Zabytkami dla Gminy Żychlin na lata 2017-2020 w brzmieniu stanowiącym Załącznik do niniejszej uchwały. § 2. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Gminy Żychlin. § 3. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Woje- wództwa Łódzkiego. Przewodnicząca Rady Miejskiej w Żychlinie Elżbieta Tarnowska Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego – 2 – Poz. 4726 Załącznik do Uchwały Nr XXVI/193/17 Rady Miejskiej w Żychlinie z dnia 27 października 2017 r. Gminny program opieki nad zabytkami dla Gminy Żychlin na lata 2017-2020 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego – 3 – Poz. 4726 SPIS TREŚCI 1. Wstęp 2. Uwarunkowania prawne ochrony i opieki nad zabytkami w Polsce 3. Cele i obowiązki Gminy w zakresie ochrony i opieki nad zabytkami 4. Definicje podstawowych pojęć z zakresu ochrony i opieki nad zabytkami 5. Strategiczne cele polityki państwa - uwarunkowania prawne i programowe 6. Strategiczne cele polityki Gminy Żychlin - uwarunkowania prawne i programowe 7. Charakterystyka środowiska kulturowego gminy 7.1. Zarys historyczny Miasta Żychlin 7.2. Zabytki nieruchome 7.2.1. Obiekty zabytkowe wpisane do rejestru zabytków 7.2.2. Obiekty zabytkowe ujęte w Gminnej Ewidencji Zabytków 7.3. Zabytki ruchome 7.4. Zabytki archeologiczne 7.5. Zabytkowe cmentarze 7.6. Dziedzictwo kultury niematerialnej 8. Diagnoza zasobów kulturowych gminy 8.1. Polityka ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego Gminy Żychlin 8.2. Ocena stanu zachowania zabytków 8.3. Bilans strategiczny dziedzictwa kulturowego 9. Założenia Gminnego Programu opieki nad zabytkami dla Gminy Żychlin 9.1. Diagnoza zasobów kulturowych Gminy Żychlin 10. Cele, priorytety i kierunki działań Gminnego programu opieki nad zabytkami 11. Monitoring i ewaluacja 12. Źródła finansowania gminnego programu opieki nad zabytkami 12.1. Dofinansowanie z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego 12.2. Dofinansowanie z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 12.3. Dofinansowanie z Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków Łódzkiego Wojewódzkiego Konserwa- tora Zabytków 12.4. Dofinansowanie z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi 12.5. Dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2014 – 2020 12.6. Dofinansowanie z budżetu własnego Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi Załącznik nr 1 Załącznik nr 2 Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego – 4 – Poz. 4726 1. Wstęp Opracowanie Gminnego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami na lata 2017-2020 (zwany dalej gminnym programem) stanowi wykonanie upoważnienia ustawowego zawartego w art. 87 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 1446, z późniejszymi zmianami). Powyższy artykuł stanowi, że burmistrz sporządza na okres 4 lat gminny program opieki nad zabytkami. Zgodnie z art. 87 ust. 3 powołanej ustawy gminny program opieki nad zabytkami przyjmuje rada gminy, po uzyskaniu opinii wojewódzkiego konserwatora zabytków. Zabytki, które są nośnikami wartości artystycznych oraz świadectwa historii wspólnej dla narodu i społeczności lokalnych stanowią istotną częścią dziedzictwa kulturowego w kontekście budowania tożsamości narodowej i lokalnej. Dziedzictwo kulturowe stanowi istotny filar naszej tożsamości narodowej, jako świadectwo historii Polski. Odwołując się do tradycyjnej kultury lokalnej dziedzictwo kulturowe jest także nośnikiem więzi międzyludz- kich i wzorców zachowań. Gmina Żychlin dostrzega potrzebę ochrony zabytków zlokalizowanych na terenie miasta i gminy. Opracowanie programu opieki nad zabytkami ma istotny wpływ na kształtowanie właściwych postaw wśród mieszkańców oraz właścicieli zabytków w zakresie upowszechniania wiedzy o opiece i o ochronie za- bytków oraz inicjowania potrzeby dbania o zabytki, o ich należyte utrzymanie i dobrą kondycję. Gmina Żychlin nie jest miejscem atrakcyjnym dla turystów. Jednak zadbane zabytki, miejsca pamięci narodowej, właściwe eksponowanie i promowanie będzie stanowiło o osobliwości i szczególnym charakterze naszego lokalnego dobra kulturowego. 2. Uwarunkowania prawne ochrony i opieki nad zabytkami w Polsce Narzędziami służącymi sprawowaniu opieki nad obiektami i obszarami zabytkowymi, są akty prawne ogólnoświatowe, Unii Europejskiej i krajowe. Dokumentami ogólnoświatowymi są konwencje opracowane pod egidą ONZ (UNESCO). Konwencja UNESCO w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego, ustanowiona w 1972 r. w Paryżu, umożliwiła wyróżnienie obszarów i obiektów mających „najwyższą powszechną wartość" poprzez wpisanie na „Listę Dziedzictwa Światowego UNESCO". Unia Europejska reguluje kwestie związane z ochroną dziedzictwa kulturowego w Traktacie z Maastricht z dnia 2 lutego 1992 r.; Rozporządzeniu Rady EWG z dnia 9 grudnia 1992 r. w sprawie wywozu dóbr kultury; Dyrektywie Rady EWG z dnia 15 marca 1993 r. w sprawie zwrotów przedmiotów kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem z obszaru państwa członkowskiego oraz w Programie Kultura 2000. Uwarunkowania prawne ochrony i opieki nad zabytkami zostały określone w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wskazując obowiązek państwa w zakresie strzeżenia dziedzictwa narodowego; stwarzania przez państwo warunków upowszechniania i równego dostępu do dóbr kultury, będącej źródłem Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego – 5 – Poz. 4726 tożsamości narodu polskiego, jego trwania i rozwoju oraz obowiązek każdego obywatela w zakresie dbałości o stan środowiska i ponoszenia odpowiedzialność za spowodowane jego pogorszenie. Głównym aktem prawnym regulującym zasady ochrony i opieki nad zabytkami w Polsce jest ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 1446, z później- szymi zmianami). Ustawa określa przedmiot, zakres i formy ochrony zabytków oraz opieki nad zabytkami; kompetencje organów ochrony zabytków, w tym administracji rządowej i samorządowej; zasady finansowania opieki nad zabytkami. Ochrona zabytków polega, w szczególności, na podejmowaniu przez organy administracji publicznej działań mających na celu: 1) zapewnienie warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych umożliwiających trwałe zachowanie zabytków oraz ich zagospodarowanie i utrzymanie; 2) zapobieganie zagrożeniom mogącym spowodować uszczerbek dla wartości zabytków; 3) udaremnianie niszczenia i niewłaściwego korzystania z zabytków; 4) przeciwdziałanie kradzieży, zaginięciu lub nielegalnemu wywozowi zabytków za granicę; 5) kontrolę stanu zachowania i przeznaczenia zabytków; 6) uwzględnianie zadań ochronnych w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przy kształtowaniu środowiska. Ochronie i opiece podlegają, bez względu na stan zachowania: 1) zabytki nieruchome będące, w szczególności: krajobrazami kulturowymi; układami urbanistycznymi, ruralistycznymi i zespołami budowlanymi; dziełami architektury i budownictwa; dziełami budownictwa obronnego; obiektami techniki, a zwłaszcza kopalniami, hutami, elektrowniami i innymi zakładami przemysłowymi; cmentarzami; parkami, ogrodami i innymi formami zaprojektowanej zieleni; miejscami upamiętniającymi wydarzenia historyczne bądź działalność wybitnych osobistości lub instytucji; 2) zabytki ruchome będące w szczególności dziełami sztuk plastycznych, rzemiosła artystycznego i sztuki użytkowej; kolekcjami stanowiącymi zbiory przedmiotów zgromadzonych i uporządkowanych według koncepcji osób, które tworzyły te kolekcje; numizmatami oraz pamiątkami historycznymi, a zwłaszcza militariami, sztandarami, pieczęciami, odznakami, medalami i orderami; wytworami techniki, a zwłaszcza urządzeniami, środkami transportu oraz maszynami i narzędziami świadczącymi o kulturze materialnej, charakterystycznymi dla dawnych i nowych form gospodarki, dokumentującymi poziom nauki i rozwoju cywilizacyjnego; materiałami bibliotecznymi, o których mowa w art. 5 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach; instrumentami muzycznymi; wytworami sztuki ludowej i rękodzieła oraz innymi obiektami etnograficznymi; przedmiotami upamiętniającymi wydarzenia historyczne bądź działalność wybitnych osobistości lub instytucji; 3) zabytki archeologiczne będące, w szczególności: pozostałościami terenowymi pradziejowego i historycznego osadnictwa; cmentarzyskami; kurhanami; reliktami działalności gospodarczej, religijnej i artystycznej. Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego – 6 – Poz. 4726 Ochronę zabytków i opiekę nad zabytkami uwzględnia się przy sporządzaniu i aktualizacji strategii rozwoju gmin, studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, decyzji o ustaleniu lokalizacji