Studia Gdańskie Tom Xxxi

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Studia Gdańskie Tom Xxxi STUDIA GDAŃSKIE TOM TRZYDZIESTY PIERWSZY STUDIA GEDANENSIA ISSN 0137‒4338 GEDANI OLIVAE 2012 GDAŃSKIE SEMINARIUM DUCHOWNE STUDIA GDAŃSKIE TOM XXXI GDAŃSK OLIWA 2012 Komitet Redakcyjny ks. Janusz Balicki (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszy ńskiego w Warszawie), ks. Maciej Bała (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszy ńskiego w Warszawie), ks. Wojciech B ęben (Uniwersytet Gda ński), ks. Jacek Bramorski (Akademia Muzyczna w Gda ńsku), ks. Wojciech Cichosz (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), ks. Andrzej Da ńczak (Gda ńskie Seminarium Duchowne), ks. Józef Niewiadomski (Leopold-Franzens-Universität Innsbruck), ks. Jan Perszon (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), ks. Grzegorz Szamocki (Uniwersytet Gda ński) Zespół redakcyjny Redaktor naczelny: ks. Adam Romejko Redaktor tematyczny: ks. Jacek Meller Redaktor j ęzykowy: ks. Maciej Kwiecie ń Redaktor Tomu XXXI: ks. Adam Romejko Korekta: Alina Popławska Czasopismo recenzowane Recenzenci: członkowie Komitetu Redakcyjnego Recenzenci artykułów prof. dr hab. Andrzej Chodubski ks. dr hab. Dariusz Dziadosz ks. prof. dr hab. Edward Walewander prof. dr hab. Arkadiusz Żukowski Deklaracja o wersji pierwotnej Czasopismo jest publikowane w wersji papierowej i elektronicznej. Wersj ą pierwotn ą jest wydanie papierowe. Na okładce: fragment ryciny Antoniego Möllera, pt. Widok Gda ńska z Biskupiej Górki (1592/1593), ze zbiorów Biblioteki Gda ńskiej PAN Adres redakcji ul. Bpa E. Nowickiego 3 80 ‒330 Gda ńsk-Oliwa tel.: 58 552-00-50; fax: 58 552-42-68 e-mail: [email protected] www.studiagdanskie.diecezja.gda.pl © Gda ńskie Seminarium Duchowne Skład i projekt okładki: Kamil Smoli ński Druk i oprawa Wydawnictwo „Bernardinum“ Sp. z o.o. 83 ‒130 Pelplin, ul. Bpa Dominika 11 tel./fax: 58 536-43-76 e-mail: [email protected] Wydawca Gda ńskie Seminarium Duchowne Kuria Metropolitalna Gda ńska Spis treści Od Redakcji ......................................... ............................. 9 Editorial .......................................... .............................. 11 Artykuły K. G S Język integracji narodowej w Joz 24,1‒24 . 15 K. J N Gdy religia burzy i buduje kulturę. Kilka biblijnych przykładów wpływu religii na kulturę ludów. ..................... 27 K. P P Szabat w Łukaszowej narracji o nauczaniu Jezusa w synagodze w Nazarecie (4,16‒30) . ............ 47 K. K S Implikacje lozocznej natury prawdy w ujęciu Hansa Ursa von Balthasara . 67 K. M K SDB Koncepcja grzechu pierworodnego u Raymunda Schwagera . 77 K L Wzór duszpasterza w świetle wybranych opracowań pastoralnych okresu zaborów. Zarys problematyki . ...................... 97 K. G D Zakres wykonywania władzy wykonawczej (kan. 136 KPK) . 117 A B Nierozerwalność małżeństwa dobrem potomstwa . 127 K. J M Rodzina pierwszą i żywotną komórką społeczeństwa ( Familiaris consortio , nr 42) ..... 141 O. M L OP Pomiędzy sprywatyzowaną funkcją i publicznym działaniem religii: liberalno-chrześcijański podsystem społeczny Michaela Novaka. 161 K. J W! SDB Kościół w Gdańsku wobec niezależnych środowisk młodzieżowych w latach 80. XX w. 177 6 Spis treści K. M J Paraa Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Iławie w XIX i I poł. XX w. .................................................. ............. 195 W M Polscy duchowni katoliccy w Sejmie Śląskim. 209 G P, A K Polska polityka morska za panowania ostatnich dwóch Jagiellonów i jej pokłosie. 225 A B Społeczne inicjatywy na rzecz walki z patologiami w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX w. 245 W #$ D Kobiety w powstaniu styczniowym w świetle historiograi powstańczej 1863‒1918. 265 K. R K Msze per annum (VI-X) z pelplińskiego śpiewnika opublikowanego w 1871 r. 277 K. G P % W poszukiwaniu miejsca dla koncertów muzyki popularnej w świątyni katolickiej . 301 M E R Cierpienia duchowe dziecka. Psychologiczne aspekty . 315 M S Strach a lęk w ujęciu nauk humanistycznych . 325 I S Aktywność religijna nastolatków i jej wpływ na ich zachowania konsumpcyjne . 343 B S Non-governmental organisations in the modern cultural order of Gdynia – a problem outline . 359 M$ K Ordoliberalizm a koncepcja i praktyka społecznej gospodarki rynkowej . 369 B Ł Tytuły maryjne w wybranych utworach literatury religijnej polskiego baroku. 389 Recenzje i omówienia A& T G Życie Księdza Profesora Usowicza jako wydarzenie – szkic do jego portretu .......... 403 K Ł (R.) Exploring Social Rights. Between "eory and Practice, red. D. Barak-Erez, A. M. Gross, Hart Publishing, Oxford 2011, ss. 426 ................................ 409 Spis treści 7 K. A R # (R.) René Girard, Battling to the End. Conversations with Benoît Chantre , Michigan State University, East Lasing 2010, ss. 237.. 415 K. A R # (R.) Polish Migration to the UK in the ‘New’ European Union , red. Kathy Burrell, Ashgate, Farnham – Burlington 2009, ss. 241. 419 K. A R # (R.) Anne White, Polish Families and Migration since UE Accession , +e Policy Press, Bristol 2011, ss. 266.. 427 K J -K „Ikona ponad podziałami” – sprawozdanie z wystawy ikon z Międzynarodowego Pleneru Ikonopisów w Zamłyniu. 435 Contents ............................................ ........................... 439 Noty o Autorach . ........................ 442 <<< Od Redakcji Wydarzeniem, które w ostatnim czasie poruszyło światowe i lokalne środowi- ska kościelne, było otwarcie przez Benedykta XVI Roku Wiary. W wydanym z tej okazji dokumencie pt. Porta $dei ( Podwoje wiary ) papież odnosi się do po- dobnej inicjatywy, która w 1967 r. podjęta została przez Pawła VI. Wówczas ogłoszony Rok Wiary stanowił zwieńczenie obrad Soboru Watykańskiego II. Obecny ogłoszono w 50. rocznicę rozpoczęcia obrad soborowych oraz w 20. rocznicę promulgacji przez Jana Pawła II Katechizmu Kościoła Katolickiego . Oba wydarzenia oprócz aspektu duchowego niosły ze sobą to, co intelektualne – publikację tekstów, które stały się inspiracją dla wielu ich czytelników. Jako wybitny uczony a jednocześnie człowiek głębokiej duchowości Bene- dykt XVI chętnie podkreśla organiczny związek pomiędzy rozumem i wiarą. Motyw ten pojawia się również w motu proprio Porta $dei . Papież zwraca uwagę, że dokonujące się spotkanie w przestrzeni intelektualnej jest sprzyja- jącą okazją do wspólnego poszukiwania dialogu na płaszczyźnie wiary. Pisze: „…nie możemy zapominać, że w naszym kontekście kulturowym wielu ludzi, choć nie twierdzi, że ma dar wiary, szczerze poszukuje ostatecznego sensu i de- nitywnej prawdy o swym istnieniu i świecie. To poszukiwanie jest autentycz- ną «preambułą» wiary, gdyż kieruje ludzi na drogę prowadzącą do tajemnicy Boga. Ludzki umysł nosi w sobie bowiem potrzebę tego, «co wartościowe, nie- przemijalne». Ta potrzeba stanowi nieustanne wezwanie, trwale wpisane w ser- ce człowieka, aby wyruszać w drogę w poszukiwaniu Tego, którego byśmy nie szukali, gdyby wcześniej nie wyszedł nam na spotkanie. Wiara zaprasza nas właśnie na to spotkanie i w pełni nas otwiera” (nr 10). Papieska re;eksja nt. rozumu i wiary znalazła odbicie w przygotowanej w ramach Kongregacji Nauki Wiary Nocie zawierającej wskazania duszpaster- skie na Rok Wiary . W trzeciej grupie wskazań określonych jako te, które po- winny być realizowane na płaszczyźnie diecezjalnej , znalazło się następujące: „Pożądane będzie nawiązanie kontaktu ze światem nauki i kultury i stwarzanie nowych okazji do twórczego dialogu wiary i rozumu (…), aby pokazać, «że nie może być kon;iktu między wiarą a prawdziwą nauką, ponieważ obie, choć róż- nymi drogami, dążą do prawdy»” (nr 8). Cieszy, że i „Studia Gdańskie” – półrocznik naukowy Archidiecezji Gdań- skiej – można potraktować jako środek do wypełnienia ww. wskazania. Po raz kolejny czasopismo to dzięki moralnemu, a przede wszystkim nansowemu 10 Od redakcji wsparciu Metropolity Gdańskiego ks. abp. Sławoja Leszka Głódzia, za które wyrażam wdzięczność, staje się okazją do spotkania uczonych reprezentujących różne kręgi intelektualne Polski i Europy. Autorzy, których teksty zamieszczono w 31. numerze Studiów, pracują w Częstochowie, Gdańsku, Gdyni, Gliwicach, Katowicach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Olsztynie, Opolu, Oświęcimiu, Pile, Poznaniu, Rumi, Rzymie, Stalowej Woli, Szemudzie, Warszawie. Reprezentują oni takie dziedziny wiedzy, jak: nauki biblijne, teologię, historię, prawo kano- niczne, katolicką naukę społeczną, muzykologię, psychologię, socjologię, poli- tologię, a także lologię polską oraz ukraińską. W imieniu Redakcji „Studiów Gdańskich” pragnę wyrazić nadzieję, że lek- tura tekstów, które zostały opublikowane na łamach niniejszego numeru, bę- dzie owocowała intelektualnym i duchowym ubogaceniem. Ks. Adam Romejko <<< Editorial +e event which has moved the world and local church environment lately, was the opening of the Year of Faith by Benedict XVI. In the document pub- lished on that occasion entitled Porta Fidei (+e Gates of Faith) the Pope refers to the similar initiative, which was undertaken by Paul VI in 1967. +en the proclaimed Year of Faith constituted the top of the proceedings of the Vatican Council II. +e present one was proclaimed on the 50 th anniversary of starting the council proceedings and on the 20 th anniversary of the Catholic Church Catechism promulgation by John Paul II. Both the events, beside the spiritual aspect, carried with themselves, what is intellectual – publication of the texts, which became an inspiration for many of their readers. As an outstanding scientist and at the same time a man of deep spiritual- ity Benedict XVI eagerly underlines the organic relation between mind and faith. +is motive appears also in the motu proprio
Recommended publications
  • 37. Różnorodność Językowa W Polsce Jako Dobro Wspólne (5.1
    Różnorodność językowa w Polsce jako dobro wspólne (wybrane przykłady) Zespoły senackie, zeszyt 37/2018 ISBN 978-83-65711-47-2 Kancelaria Senatu RÓŻNORODNOŚĆ JĘZYKOWA W POLSCE JAKO DOBRO WSPÓLNE (WYBRANE PRZYKŁADY) (Materiały z posiedzenia seminaryjnego Kaszubskiego Zespołu Parlamentarnego 14 lutego 2018 r.) Kancelaria Senatu 2018 Redakcja: - senator Kazimierz Kleina, przewodniczący Kaszubskiego Zespołu Parlamentarnego, - dr Magdalena Lemańczyk, Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce, Instytut Kaszubski w Gdańsku Przygotowanie do druku: Dorota Wojucka, Piotr Świątecki - Biuro Spraw Senatorskich Kancelarii Senatu Projekt okładki: Krzysztof Korneluk ISBN 978-83-65711-47-2 Zeszyty zespołów senackich Zeszyt 37 Druk: dział Edycji i Poligrafii Warszawa 2018 r. Nakład 200 egz. SPIS TREŚCI: Kazimierz Kleina, Ryszard Galla, Magdalena Lemańczyk; Wstęp…………………………………………………...…str. 5 Lech M. Nijakowski; Znaczenie kultury popularnej dla zachowania i rozwoju tożsamości etnicznej oraz języków mniejszościowych……………………………………….…str. 9 Kazimierz Kleina; Języki zagrożone, możliwości ich aktywizacji i rewitalizacji……………………………………………...str. 33 Loránt Vincze; FUEN in the Service of the European Minorities………………………………………………...str. 81 Nicole Dołowy-Rybińska; Młodzi Kaszubi: zachowanie tożsamości i języka kaszubskiego…………………………str. 88 Daniel Kalinowski; Od świętych gór do świątyni sztuki. Kilka uwag o teatrze kaszubskim………………………………str. 103 Stanisław Janke; Wątki i motywy poezji kaszubskiej w kształtowaniu tożsamości……………………………...str.150 Henryk
    [Show full text]
  • Echa Przeszłości Ii
    UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI W OLSZTYNIE UNIVERSITY OF WARMIA AND MAZURY IN OLSZTYN ECHA PRZESZŁOŚCI II WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO OLSZTYN 2001 Komitet Redakcyjny Stanisław Achremczyk, Tadeusz Filipkowski, Sławomir Kalembka (przewodniczący), Andrzej Kopiczko, Bohdan Łukaszewicz, Jan Sobczak, Józef Śliwiński Recenzent Andrzej Sepkowski Redaktorzy tomu Andrzej Korytko, Edward A. Mierzwa Sekretariat Redakcji Witold Gieszczyński, Norbert Kasparek Adres Redakcji Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych UWM, Aleja Obrońców Tobruku 3, 10-057 Olsztyn, tel. (0-89) 527-36-12 e-mail: [email protected] http://human.uwm.edu.pl/historia/index.htm Projekt okładki Barbara Lis-Romańczukowa Redakcja wydawnicza i korekta Danuta Jamiołkowska Tłumaczenie na jęz. angielski Aleksandra Poprawska PL ISSN 1509-9873 Copyright by Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie Olsztyn 2001 Ark. wyd. 19,0; ark. druk. 16,25; pap. druk. kl. III, B-1 Druk – Zakład Poligraficzny Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie – zam. 137 SPIS TREŚCI Od redaktora ................................................... 7 ARTYKUŁY I ROZPRAWY Edward A. Mierzwa, Henryk Zins – Badacz. Esteta. Mistrz ................ 9 Bibliografia prac prof. Henryka Zinsa – zestawił Andrzej Korytko .......... 23 Henryk Zins, International context of the creation of Bechuanaland Protectorate in 1885 ..................................................... 33 Barbara Krysztopa-Czupryńska, Interlopersi – kupcy czy szmuglerzy? ........ 49 Andrzej Korytko,
    [Show full text]
  • „Potopu” Szwedzkiego (Do 12 Listopada 1655)1
    BARBARA SZYMCZAK Uniwersytet Warszawski Instytut Historyczny Współpraca polityczna i wojskowa Prus Królewskich z elektorem brandenburskim Fryderykiem Wilhelmem w pierwszych miesiącach „potopu” szwedzkiego (do 12 listopada 1655)1 Dla nikogo nie było zaskoczeniem, że prowadzone w latach 1651-1653 w Lubece polsko-szwedzkie rokowania w sprawie zawarcia pokoju wieczystego zakończyły się fia­ skiem. Żadna ze stron nie okazała się skłonna do ustępstw. Mediatorzy: Francja, Stany Generalne, Brandenburgia i Wenecja, okazali się bezradni. Jednak pomimo tego i pomi­ mo dokonanej w 1654 r. zmiany na tronie szwedzkim, gdzie królową Krystynę zastąpił jej wojowniczy kuzyn Karol Gustaw, w Rzeczypospolitej szlachta wciąż żywiła nadzieję, że konflikt uda się załatwić na drodze dyplomatycznej, a Szwedzi nie złamią obowiązującego do 1661 r. rozejmu ze Sztumskiej Wsi. Atak szwedzki latem 1655 r. był więc zaskoczeniem, ale jeszcze większą niespodzianką okazała się łatwość i szybkość, z jaką Szwedzi zajmowali kolejne prowincje. Skala tych sukcesów skłoniła Karola Gustawa do udania się w ślad za wycofującym się Janem Kazimierzem na południe Polski, a odłożenie na później planów opanowania Prus Królewskich. Tym samym Prusy Królewskie pozostały na razie na uboczu działań wojennych, choć, jak wyraził się brandenburski dyplomata Wawrzyniec Somnitz, haec enim est Helena illa, propter quam Suecipugnant2. Stany prowincji miały zatem więcej czasu na przygotowanie do obrony. Ich naturalnym sojusznikiem wydawał się elek­ tor brandenburski Fryderyk Wilhelm, lennik polski z tytułu władzy w Prusach Książę­ cych. Jego terytoria: Marchia Brandenburska, Nowa Marchia i Pomorze Kołobrze­ skie graniczyły zarówno z ziemiami Korony, jak i ze szwedzkim Pomorzem Szczeciń­ skim, a przyszłość Prus Książęcych uzależniona była od tego, jaki los spotka Prusy Kró- 1 Publikuj ąc artykuł Sejmiki Prus Królewskich wobec Księstwa Pruskiego i polityki elektora Fryderyka Wilhelma w latach 1648-1668.
    [Show full text]
  • A Guide Northern
    The Baltic shores swept by bitter northern winds and the sunniest bay in Poland, Puck Bay. A chance to marvel at the Northern Lights in winter. Birds travelling from afar herald seasonal changes here as each autumn and spring they stop on their way between the Arctic and warmer climes. Even though it is not a lakeland, the cleanest Polish lakes are here. This is Northern Kashubia, where you can discover amazing landscapes, natural phenomena, plants, and animals that you won’t fi nd in other regions of Poland. www.kaszubypolnocne.pl “European Agricultural Fund for Rural Development: Europe investing in rural areas”, The publication prepared by Tourist Association “Northern Kashubia” Local Tourist Organisation The publication co-fi nanced from the European Union funds under the LEADER of the Rural Development Programme for 2014–2020 The Managing Authority of the Rural Development Programme for 2014–2020 – the Minister of Agriculture and Rural Development A GUIDE NORTHERN Key to the icons used in the texts: Spring Summer Autumn Winter observation of sea and sky phenomena sky observation bird observation seal observation plant observation Download our offi cial app Northern Kashubia Local Tourist OrganizationA GUIDE Table INVITATION TO NORTHERN KASHUBIA of contents The Baltic shores swept by bitter northern winds and the sunniest bay in Poland, Puck Bay. In summer, the longest days and the most beautiful beaches on the longest Polish peninsula; in winter, the longest nights, providing a chance to see the Northern Lights. Travelling birds herald seasonal changes here as each spring and autumn they stop on their way between the Arctic and warmer climes.
    [Show full text]
  • Koło Historii
    Koło Historii Czasopismo afiliowane z Instytutem Historii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Redakcja Damian Podoba (redaktor naczelny) Aleksandra Cyfrowicz (redaktor językowa), Iwona Górnicka (redaktor językowa) Rada Naukowa Arkadiusz Adamczyk (UJK-Filia Piotrków Trybunalski), Cristina González Caizán (UW), Grzegorz Jawor (UMCS), Patrycja Jakóbczyk-Adamczyk (UJK-Filia Piotrków Trybunalski), Krzysztof Kania (UMK), Robert Litwiński (UMCS), Janusz Mierzwa (UJ), Imre Molnár (Instytut Węgierski w Bratysławie), Ivan Monolatij (Narodowy Uniwersytet Przykarpacki w Iwanofrankiwsku), Xavier Móreno Juliá (Uniwersytet Rovira i Virgili Tarragona), Jacek Piotrowski (UWr), Marek Sioma (UMCS), Dariusz Słapek (UMCS), Andrej Tóth (Uniwersytet Ekonomiczny w Pradze), Marek Woźniak (UMCS) Czasopismo notowane w części B Wykazu czasopism Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 23 grudnia 2015 r. Pozycja 805 – 3 punkty Adres Redakcji Koło Naukowe Historyków Studentów UMCS w Lublinie Instytut Historii pl. Marii Curie-Skłodowskiej 4a 20-031 Lublin www.knhs.umcs.lublin.pl/kh.php Koło Historii numer 17 Lublin 2015 Recenzenci dr hab. Mariusz Ausz (UMCS), dr hab. Mariusz Bartnicki (UMCS), dr Marek Białokur (UO), dr hab. Jacek Chachaj (KUL), dr hab. Krzysztof Kania (UMK), dr Marek Konstankiewicz (UMCS), dr hab. Adam Kopciowski (UMCS), dr hab. Dariusz Kupisz (UMCS), dr hab. Ireneusz Łuć (UMCS), dr hab. Mariusz Mazur, prof. UMCS, dr hab. Małgorzata Nossowska (UMCS), dr hab. Jacek Pietrzak (UŁ), dr Joanna Sobiesiak (UMCS), prof. dr hab. Ryszard Szczygieł (UMCS), dr Jerzy Ternes (UMCS), dr hab. Leszek Wierzbicki (UMCS), dr hab. Roman Wysocki (UMCS), prof. dr hab. Zbigniew Zaporowski (UMCS) Tłumaczenia na język angielski Wojciech Popik Tłumaczenia na język niemiecki Luiza Malendowska Tłumaczenia na język rosyjski Michał Rykaczewski © Copyright by Koło Naukowe Historyków Studentów UMCS ISSN 1505-8530 Wersją pierwotną czasopisma jest wersja papierowa http://www.knhs.umcs.lublin.pl/kh.php Skład i okładka AZKO Anna Kowalczyk Druk – „Elpil”, ul.
    [Show full text]
  • Senatorowie I Dygnitarze Koronni W Drugiej Polowie XVII Wieku
    Polskie Towarzystwo Historyczne Stefan Ciara Senatorowie i dygnitarze koronni w drugiej połowie XVII wieku Wrocław • Warszawa • Kraków Zakład Narodowy imienia Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk 1990 Biblioteka Narodowa Warszawa Wydane z pomocą finansową Polskiej Akademii Nauk Okładkę projektował Jakub Kortyka Redaktor: Teresa Wąsowiczowa Redaktor techniczny: Adam Przylibski © Copyright by Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo. Wroclaw 1990 Printed in Poland ISBN 83-04-03339-9 Zakład Narodowy im. Ossolińskich — Wydawnictwo. Wrocław 1990. Objętość: ark. wyd. 12,90; ark. druk. 12,75; ark. A,-16,95. Wrocławska Drukarnia Naukowa. Zam. 4421/89. Wstęp W polskiej historiografii średniowiecza i czasów nowożytnych nabrały ostatnio rozmachu badania nad elitami władzy1. W tym nurcie badawczym mieści się również niniejsza praca — analiza udziału grupy społecznej złożonej ze świeckich senatorów wielkich i dygnitarzy koronnych w sprawowaniu czołowych urzędów państwowych, dzierżeniu królewszczyzn oraz zawieranych koligacji. Została ona zainspirowana przez książkę Teresy Zielińskiej Magnate- ria polska epoki saskiej. Funkcje urzędów i królewszczyzn w procesie przeobrażeń warstwy społecznej2. Badania objęły grupę ustaloną w podobny sposób, jak to uczyniła T. Zielińska. Zrezygnowaliśmy jednak z określania tej grupy mianem magnaterii, ponieważ fakty zasiadania w senacie i sprawowania dygnitarii, dzierżawienia królewszczyzn i wchodzenia w prestiżowe i zyskowne koligacje to jedynie część przyjętych w nauce najważniejszych kryteriów „magnackoś- ci"3. T. Zielińska nie uwzględniła zwłaszcza tak istotnego kryterium, jak rozmiary dziedzicznej własności ziemskiej. Mogłaby to zrobić jedynie wtedy, gdyby miała do dyspozycji monografie kształtowania się majątków dziedzicz­ nych 190 rodów, które wydały senatorów i dygnitarzy w czasach saskich. Trudno byłoby, naszym zdaniem, określić jako magnatów osoby, które były jedynymi senatorami w swych rodach (osoby takie stanowiły ok.
    [Show full text]
  • Wjw- 3/9/2019
    (WJW- 3/9/2019) Historical backgroung for the Family Tree - I - MY MOTHER WAS TELLING ME … about the Family in Siedlce (Sept. 8, 2017) INTRODUCTION – the region, people, about Siedlce and Trzebieszów HISTORY: Land & country SLAVS – VII-IX c. POLSKA/Poland – last 1,000 years. Map: year ~1000 MAZOWSZE/Mazovia Province PODLASIE/Podlachia Province ZIEMIA ŁUKOWSKA/Łuków Lands, maps: 1619, 1764, 1772-1795 SIEDLCE – Neighborhood, friends and Family “nests” Landed gentry Patków Łysów Niemojki Łosice Polinów – Royal Tracts and Post Stations EARLY SETTLERS (of this region) Eastern and Western Slavs Jagiellonian Trail/Szlak Jagieloński PEOPLE: STANY/Estates of the Realm of Poland Szlachta/Nobility Magnaci/Magnates Arystokracja/Aristocracy Zaścianek/Petty noblility settlement Szlachta zaściankowa/Petty noblility Mieszczaństwo/Burghers/Bugeoisie Chłopi/Peasantry Smerds/free feudal-dependent peasants Wieś ziemiańska/Landed Gentry settlement Królewszczyzna/Royal domaine/demesne Wieś królewska/Crown land - Poland and Lithuania Executionist movement Polskie Ziemiaństwo/Polish landed gentry - II - WAJSZCZUK FAMILY A. Podlasie branch – Siedlce, Trzebieszów Short history of the Family and name Early settlers and major wars … 11th – 14th centuries Piast Poland Jagiellon Poland 16th and 17TH centuries; THE DELUGE Partitioning of Poland Kościuszko uprising Napoleonic wars, Duchy of Warsaw Congress Kingdom of Poland Duchy of Posen (Poznań) Masuria/Ducal Prussia 1830 – November Uprising 1863 – January Uprising World War I (1914 – 1918) (Russian) Great Retreat (1915) Polish-Bolshevik (Soviet) war, 1919 - 1920 World War II (in Europe), 1939 – 1945 After the war WJW – MY FINAL THOUGHTS 1,000 years of history/changing borders B. Zamość branch – Wysokie, Sitaniec, Sułów Ethnic cleansing and Zamość Uprising Wajszczuk Family involvement in WW II C.
    [Show full text]