Opracowanie Wyników Z Badań W Ramach Projektu „Analiza Jakości Powietrza W Obrębie 23 Gmin Należących Do ZIT BTOF”, Wykonanych Na Terenie Gminy Dobrcz
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Opracowanie wyników z badań w ramach projektu „Analiza jakości powietrza w obrębie 23 Gmin należących do ZIT BTOF”, wykonanych na terenie Gminy Dobrcz. BZIT.042.2.10.2019 Bydgoszcz, 10.12.2019 1 Spis treści 1. Wstęp .................................................................................................................................. 3 2. Cel prac ............................................................................................................................... 4 3. Metody pomiarowe ............................................................................................................. 5 4. Metodyki pomiarowe .......................................................................................................... 6 5. Lokalizacje pomiarowe ....................................................................................................... 7 6. Warunki meteorologiczne ................................................................................................. 12 7. Wyniki Pomiarów ............................................................................................................. 14 8. Wnioski ............................................................................................................................. 35 2 1. Wstęp Firma Aviation Technik wykonała pomiary wskaźnikowego monitoringu i prewencji w zakresie zanieczyszczenia powietrza spowodowanych pyłem PM10, PM2,5. Pomiary zostały przeprowadzone z użyciem bezzałogowego statku powietrznego, wyposażonego w głowicę pomiarową z czujnikami, niezbędnymi do interpretacji otrzymanych wyników. Zakres badań obejmował: pył PM2,5, pył PM10, formaldehyd-HCHO, chlorowodór-HCL, dwutlenek siarki- SO2, dwutlenek azotu-NO2, cyjanowodór-HCN, PID, CO, temperaturę powietrza, wilgotność. Celem badań było wskaźnikowe określenie stopnia zanieczyszczenia powietrza, które w badanych lokalizacjach zrealizowano w oparciu o pomiary stężeń. Niniejsze sprawozdanie obejmuje, sporządzone w języku niespecjalistycznym, podsumowanie badań prowadzonych w ramach umowy zawartej pomiędzy ZIT BTOF a spółką Aviation Technik Sp. z o.o.. Wykonawcą jest Spółka Aviation Technik Sp. z o.o., stanowiąca zespół inżynierów związanych z lotnictwem wojskowym i cywilnym o ogromnym doświadczeniu obejmującym wyspecjalizowaną kadrę inżynierów, techników oraz pilotów załogowych i bezzałogowych statków powietrznych. Tworzymy zespół, który realizuje projekty w oparciu o własną bazę techniczną, niezbędną infrastrukturę i profesjonalne narzędzia wsparcia informatycznego. 3 2. Cel prac Celem prowadzonych badań jest wykonanie analizy zróżnicowania przestrzennego i czasowego jakości powietrza na terenie Gminy Dobrcz w ramach realizacji zadania i wykonania analizy dla całego obszaru ZIT BTOF w oparciu o połączone techniki pomiarowe (bezzałogowego statku powietrznego i specjalnej głowicy pomiarowej wykrywającej niebezpieczne związki chemiczne charakterystyczne dla spalania substancji niedozwolonych jako paliwa grzewcze oraz pyły PM 2,5 i PM10) i analizy matematyczne (modelowanie tych pomiarów i kompensacja ich z wynikami PMŚ). Rysunek 1. Lokalizacje obszarów pomiarowych ZIT. Ocenę napływów zanieczyszczeń powietrza wykonano z użyciem modelowania matematycznego transportu i przemian substancji w powietrzu, uwzględniającego m.in. dane emisyjne i dane meteorologiczne. W ramach zadania miały zostać wykonane loty (co najmniej 3 loty na wskazanym obszarze) nad wszystkimi gminami, miastami i powiatami tworzącymi ZIT BTOF. Zadanie wykonano w dwóch etapach: I etap (1 badanie) przed okresem grzewczym, II etap (2 badania) w okresie grzewczym. 4 3. Metody pomiarowe Do wykonania zadania zrealizowano trzy loty nad każdym obszarem: jeden przed sezonem grzewczym i dwa, tuż po jego rozpoczęciu i w trakcie jego trwania. Pomiary uzyskane na obszarach badanych miały za zadanie ukazać warunki tła dla poszczególnych lokalizacji oraz pozwolić na próbę interpretacji emisji zanieczyszczeń powietrza oraz napływów i wypływów na wysokości powyżej naziemnych stacji pomiarowych. Badania wykonywano za pomocą urządzenia CleanAirDron. Jest to głowica pomiarowa produkcji SoftBlue SA, przeznaczona do badania zanieczyszczenia powietrza w czasie rzeczywistym i pobierania próbek do analizy laboratoryjnej. Pomiar koncentracji pyłu zawieszonego był dokonywany metodą rozproszeniowej fotometrii laserowej. Cząstki są klasyfikowane w przedziałach względem wielkości, co umożliwia precyzyjne oszacowanie frakcji pyłów PM2,5, PM10, formaldehyd-HCHO, chlorowodór-HCL, dwutlenek siarki-SO2, dwutlenek azotu-NO2, cyjanowodór-HCN, PID, CO, temperaturę powietrza, wilgotność. Do pomiarów gazów zastosowano czujniki o klasie dokładności dostosowanej do lotów obszarowych. Na wytypowanych obszarach zastosowano metodę pomiaru ciągłego w czasie rzeczywistym. Dla analizy pomiar został wykonany metodą warstwową na wysokości 50± 5 m, zgodnie z umową oraz metodą badania pionowego od 0m-50m Pomiar zawartości pyłów realizowany był podczas przelotu nad zadanym obszarem. Sensory realizowały pomiar w trybie ciągłym. Wyniki przedstawiono na mapach w formie interpolowanych izolinii. 5 4. Metodyki pomiarowe Metodyka prac pomiarowych przewidywała wykonanie lotów ponad wytypowanymi terenami na wysokości 50 m (± 5 m). Wysokość taka została wybrana ze względu na potrzebę zunifikowania parametrów lotu na wszystkich terenach oraz możliwość występowania przeszkód lotniczych. Metodyka prac przewidywała wykonanie lotów na niskim pułapie nad obszarem wytypowanym przez poszczególne gminy i miasta uczestniczące w projekcie. Po indywidualnych ustaleniach z każdą z gmin zostały wytypowane, na terenie każdej gminy, 3 obszary o łącznej powierzchni około 50 ha terenów zwartej lub częściowo zwartej zabudowy, o różnym stanie zainwestowania w infrastrukturę i różnym wieku zabudowy. Szczegółowe charakterystyki obszarów zawarte są w kartach obszarów. Dla Gminy Dobrcz zastosowano interpolacje wyników pomiarowych oraz użyto modelowanie matematyczne w celu określenia potencjalnych napływów i wypływów zanieczyszczeń generowanych poprzez Gminę Dobrcz oraz gminy ościenne. Rysunek 2. Obszary badawcze położone w Gminie Dobrcz na tle pozostałych obszarów w ramach ZIT. 6 5. Lokalizacje pomiarowe Prace pomiarowe przeprowadzono na obszarze Gminy Dobrcz w województwie kujawsko-pomorskim. Łącznie badania prowadzono na 3 oddzielnych obszarach o łącznej wielkości 50 ha tj. Dobrcz, Kotomierz, Wudzyn. Łączna powierzchnia obszaru badanego w stosunku u do wielkości Gminy stanowi 0,3978% powierzchni całkowitej. Tabela 1. Każdy z obszarów został uzgodniony z zamawiającym. Większość obszarów stanowią tereny zabudowane. Powierzchnia Powierzchnia Gmina Obszary badane Powierzchnia [ha] gminy / [km2] miasta [km2] Dobrcz 130.4 Dobrcz 17.4057 0.174057 2 Kotomierz 17.4629 0.174629 Wudzyn 17.0048 0.170048 razem 51.8734 0.518734 0.3978% Tabela 1 Powierzchnia badawcza w stosunku do powierzchni całkowitej Gminy Dobrcz Rysunek 3. Lokalizacje pomiarowe Gminy Dobrcz. 7 Charakterystyka otoczenia miejsca wykonywania pomiarów: Zabudowa z drugiej połowy XX wieku przeważeniem domków jednorodzinnych. Istotny rozwój zabudowy po 2000 roku. Lokalizacje znajdują się w województwie kujawsko-pomorskim, a tereny badane znajdują się na charakterystycznych położeniach topograficznych. Gmina jest położona na terenach płaskich, niezalesionych. Poniżej znajdują się dane statystyczne udostępnione przez Urząd Gminy oraz karty obszaru ukazujące topografię oraz wyznaczone tereny badań. Informacje podane przez Urzędników Gminy: Dobrcz Kotomierz Wudzyn Procentowy udział mieszkańców wspieranych przez 0,98% 0,17% 0,72% pomoc społeczną w obszarach badanych Zamożność mieszkańców w Brak danych Brak danych Brak danych obszarach badań Procentowy udział terenów zabudowanych, Badania przeprowadzane na terenie zabudowanym, lasów i terenów budownictwo jednorodzinne uprawnych w Gminie Ilość interwencji Straży Miejskiej lub gminnej w obszarach Około 10 – interwencje Policji badanych, dot. zanieczyszczenia powietrza 8 Nazwa obszaru: Gmina: Powiat: DOBRCZ bydgoski DOBRCZ Zagospodarowanie: Zabudowa: Warunki aerosanitarne: zwarty zespół zabudowy mieszkaniowej zabudowa z drugiej połowy XX wieku, stopniowy potencjalna emisja zanieczyszczeń do powietrza: wysoka jednorodzinnej (70%), tereny usług rozwój zabudowy po 2000 roku, topoklimatyczna zdolność do regeneracji jakości powietrza: wysoka KARTA OBSZARU 9 Nazwa obszaru: Gmina: Powiat: DOBRCZ bydgoski KOTOMIERZ Zagospodarowanie: Zabudowa: Warunki aerosanitarne: zwarty zespół zabudowy mieszkaniowej zabudowa głównie z drugiej połowy XX wieku, potencjalna emisja zanieczyszczeń do powietrza: wysoka jednorodzinnej (80%), tereny usług, zabudowa stopniowy rozwój zabudowy po 2000 roku, topoklimatyczna zdolność do regeneracji jakości powietrza: wysoka zagrodowa, liczne budynki gospodarcze KARTA OBSZARU 10 Nazwa obszaru: Gmina: Powiat: DOBRCZ bydgoski WUDZYN Zagospodarowanie: Zabudowa: Warunki aerosanitarne: zwarty zespół zabudowy mieszkaniowej zabudowa głównie z drugiej połowy XX wieku, potencjalna emisja zanieczyszczeń do powietrza: umiarkowana jednorodzinnej (50%), tereny usług, zabudowa stopniowy rozwój zabudowy po 2000 roku, topoklimatyczna zdolność do regeneracji jakości powietrza: wysoka zagrodowa, liczne budynki gospodarcze KARTA OBSZARU 11 6. Warunki meteorologiczne Tabela 2 Podstawowe parametry meteorologiczne w czasie wykonywania badań. Miejscowość Data Mgła Deszcz Zachmurzenie Prędkość wiatru Prędkość Śr. Temperatura Kierunek Wiatru Kierunek Dobrcz 12 4 m/s W NIE NIE NIE 01.10.2019 Kotomierz 12 4 m/s