Otwarcie 1. Posiedzenia Sejmu RP VI Kadencji Marszałek Senior

str. str.

TREŚĆ

1. posiedzenia Sejmu (Obrady w dniu 5 listopada 2007 r.) str. str.

Otwarcie 1. posiedzenia Sejmu RP VI kadencji Punkt 1. porządku dziennego (cd.) Marszałek Senior Zbigniew Religa ...... 3 Poseł Grzegorz Dolniak...... 15 Powołanie tymczasowych sekretarzy Sejmu (Przerwa w posiedzeniu) Ślubowanie poselskie Sekretarz Poseł Beata Bublewicz ...... 4 Wznowienie posiedzenia Sekretarz Poseł Łukasz Zbonikowski...... 9 Punkt 1. porządku dziennego (cd.) Sekretarz Poseł Beata Bublewicz ...... 10 Poseł Wojciech Olejniczak ...... 15 Przemówienie Marszałka Seniora Poseł Tomasz Mirosław Dudziński ...... 15 Zbigniewa Religi ...... 10 Poseł Zbigniew Chlebowski ...... 16 (Przerwa w posiedzeniu) Poseł Tadeusz Iwiński ...... 16 Wznowienie posiedzenia (Przerwa w posiedzeniu) Prezesa Rady Ministrów Przemówienie Wznowienie posiedzenia Jarosława Kaczyńskiego ...... 10 Punkt 1. porządku dziennego (cd.) Punkt 1. porządku dziennego: Wybór mar- Głosowanie szałka Sejmu Marszałek Senior Zbigniew Religa ...... 17 Poseł Zbigniew Chlebowski ...... 12 Przemówienie Marszałka Sejmu Poseł Marek Kuchciński ...... 13 Bronisława Komorowskiego ...... 17 Poseł Krzysztof Jurgiel ...... 15 Sprawy formalne (Przerwa w posiedzeniu) Poseł Marek Kuchciński ...... 18 Wznowienie posiedzenia (Przerwa w posiedzeniu) (Początek posiedzenia o godz. 15 min 02)

(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek senior Witam członków Państwowej Komisji Wyborczej Zbigniew Religa oraz marszałek Sejmu Bronisław z jej przewodniczącym panem Ferdynandem Ryma- Komorowski) rzem. (Oklaski) Witam przedstawicieli Wojska Polskiego i Policji, przedstawicieli władz samorządowych. (Oklaski) Marszałek Senior Zbigniew Religa: Witam także prezesów Polskiej Akademii Nauk oraz Polskiej Akademii Umiejętności. (Oklaski) Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Otwieram 1. Panie i Panowie! Witam przede wszystkim zgro- posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej VI ka- madzonych posłów na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej dencji. oraz wszystkich dostojnych gości, którzy swoją obec- (Marszałek senior trzykrotnie uderza laską mar- nością uświetniają inaugurację 1. posiedzenia Sejmu szałkowską) VI kadencji. (Oklaski) (Zebrani wstają, orkiestra gra hymn narodowy, Wysoka Izbo! Zgodnie z art. 2 ust. 2 regulaminu posłowie śpiewają) Sejmu na sekretarzy tymczasowych Sejmu powołuję Proszę o zajęcie miejsc. panie i panów posłów: panią posłankę Beatę Buble- Szanowni Państwo! Serdecznie witam przybyłych wicz (Oklaski), pana posła Lucjana Karasiewicza na naszą uroczystość dostojnych gości, a wśród nich: (Oklaski), pana posła Mirosława Maliszewskiego, prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej pana Lecha Ka- pana posła Krzysztofa Matyjaszczyka, panią posłan- czyńskiego (Zebrani wstają, długotrwałe oklaski), kę Joannę Skrzydlewską (Oklaski) i pana posła Łu- prezesa Rady Ministrów pana Jarosława Kaczyń- kasza Zbonikowskiego. (Oklaski) skiego oraz członków Rady Ministrów (Oklaski), Za chwilę przystąpimy do ślubowania poselskiego. Tekst roty ślubowania został paniom i panom po- marszałka seniora Senatu VII kadencji pana Ryszar- słom doręczony. da Bendera (Oklaski), byłego prezydenta Rzeczypo- Zgodnie z art. 2 ust. 3 regulaminu Sejmu ślubo- spolitej Polskiej pana Lecha Wałęsę (Zebrani wstają, wanie odbywa się w ten sposób, że po odczytaniu roty długotrwałe oklaski), marszałków Sejmu i Senatu każdy z kolejno wywołanych posłów, powstawszy, ubiegłych kadencji, korpus dyplomatyczny, Ich Eks- wypowiada słowo „ślubuję”. celencje panie i panów ambasadorów z dziekanem Poseł może dodać zdanie: „Tak mi dopomóż Bóg”. korpusu nuncjuszem apostolskim księdzem arcybi- Przypominam, że odmowa złożenia ślubowania skupem Józefem Kowalczykiem. (Oklaski) Witam oznacza zrzeczenie się mandatu poselskiego. Jego Eminencję księdza kardynała Józefa Glempa Spośród sekretarzy tymczasowych do przepro- prymasa Polski. (Oklaski) wadzenia ślubowania powołuję: panią poseł Beatę Witam członków Polskiej Rady Ekumenicznej Bublewicz, która będzie odczytywała nazwiska pań oraz wszystkich przedstawicieli innych kościołów i panów posłów, oraz pana posła Łukasza Zboni- i związków wyznaniowych. (Oklaski) kowskiego, który będzie zaznaczał nazwiska po- Witam przedstawicieli władzy sądowniczej z pre- słów składających ślubowanie i ewentualnie nie- zesami: Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyż- obecnych. szego, Trybunału Stanu, Naczelnego Sądu Admini- Informuję, że nazwiska posłów będą odczytywane stracyjnego oraz przewodniczącego Krajowej Rady w kolejności zgodnej z porządkiem zajmowanych Sądownictwa. (Oklaski) miejsc na sali posiedzeń Sejmu, a nie w kolejności Witam prezesów Narodowego Banku Polskiego alfabetycznej. i Najwyższej Izby Kontroli, rzecznika praw obywatel- Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o podej- skich, generalnego inspektora ochrony danych osobo- ście do mównicy. wych, prezesa Instytutu Pamięci Narodowej oraz Proszę wszystkich obecnych o powstanie i wysłu- rzecznika praw dziecka, a także przewodniczącego chanie roty ślubowania poselskiego. Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. (Oklaski) (Zebrani wstają) 1. posiedzenie Sejmu w dniu 5 listopada 2007 r. 4 Ślubowanie poselskie

Marszałek Senior Zbigniew Religa Elżbieta Katarzyna Łukacijewska: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. „Uroczyście ślubuję rzetelnie i sumiennie wyko- Sławomir Rybicki: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. nywać obowiązki wobec Narodu, strzec suwerenności Grzegorz Dolniak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. i interesów Państwa, czynić wszystko dla pomyślno- Paweł Graś: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. ści Ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać Konsty- Mirosław Michał Drzewiecki: Ślubuję. Tak mi tucji i innych praw Rzeczypospolitej Polskiej”. dopomóż Bóg. Dziękuję bardzo. Stefan Niesiołowski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Proszę o zajęcie miejsc. Bóg. Proszę państwa posłów sekretarzy o przystąpie- Sławomir Nowak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. nie do swoich obowiązków. Krystyna Skowrońska: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. Waldy Dzikowski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Sekretarz Poseł Beata Bublewicz: Elżbieta Radziszewska: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. (Sekretarz poseł odczytuje nazwiska posłów) Tomasz Tomczykiewicz: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. Zbigniew Religa: Ślubuję. Wiesław Woda: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Marek Borowski: Ślubuję. Jarosław Kalinowski: Ślubuję. Tak mi dopo- Jerzy Szmajdziński: Ślubuję. móż Bóg. Wojciech Olejniczak: Ślubuję. Grzegorz Napieralski: Ślubuję. Waldemar Pawlak: Ślubuję. Wacław Martyniuk: Ślubuję. Julia Pitera: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Jan Widacki: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Grzegorz Schetyna: Ślubuję. Tak mi dopomóż Krystyna Łybacka: Ślubuję. Bóg. Joanna Senyszyn: Ślubuję. Ewa Kopacz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bogdan Lis: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Iwona Śledzińska-Katarasińska: Ślubuję. Tak Józef Zych: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. mi dopomóż Bóg. Stanisław Kalemba: Ślubuję. Tak mi dopomóż Donald Tusk: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. (Oklaski) Tadeusz Jarmuziewicz: Ślubuję. Tak mi dopo- Zbigniew Chlebowski: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. móż Bóg. Andrzej Czuma: Ślubuję. Tak mi dopomóż Anna Zielińska-Głębocka: Ślubuję. Tak mi Bóg. dopomóż Bóg. Kazimierz Kutz: Ślubuję. Bronisław Komorowski: Ślubuję. Tak mi dopo- Adam Szejnfeld: Ślubuję. móż Bóg. Krystyna Szumilas: Ślubuję. Tak mi dopomóż Ludwik Dorn: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Zyta Gilowska: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Aleksander Grad: Ślubuję. Tak mi dopomóż (Oklaski) Bóg. Jarosław Kaczyński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Marek Biernacki: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. (Oklaski) Bóg. Marek Kuchciński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Antoni Mężydło: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Adam Lipiński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Rafał Grupiński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Kazimierz Michał Ujazdowski: Ślubuję. Tak Bóg. mi dopomóż Bóg. Małgorzata Kidawa-Błońska: Ślubuję. Tak mi Zbigniew Wassermann: Ślubuję. Tak mi dopo- dopomóż Bóg. móż Bóg. Andrzej Czerwiński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Krzysztof Jurgiel: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Przemysław Gosiewski: Ślubuję. Tak mi dopo- Jarosław Gowin: Ślubuję. Tak mi dopomóż móż Bóg. Bóg. Krzysztof Putra: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Piotr Krzywicki: Ślubuję. Tak mi dopomóż Aleksandra Natalli-Świat: Ślubuję. Tak mi Bóg. dopomóż Bóg. Marek Suski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Grażyna Gęsicka: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Jerzy Polaczek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Zbigniew Ziobro: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Joanna Kluzik-Rostkowska: Ślubuję. Tak mi Paweł Zalewski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. dopomóż Bóg. Cezary Grabarczyk: Ślubuję. Tak mi dopomóż Elżbieta Jakubiak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 5 listopada 2007 r. Ślubowanie poselskie 5

Sekretarz Poseł Beata Bublewicz Izabela Jaruga-Nowacka: Ślubuję. Tadeusz Tomaszewski: Ślubuję. Wojciech Jasiński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Stanisław Wziątek: Ślubuję. Bóg. Ryszard Kalisz: Ślubuję. Jolanta Szczypińska: Ślubuję. Tak mi dopomóż Tadeusz Iwiński: Ślubuję. Bóg. Marian Filar: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Joachim Brudziński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Andrzej Grzyb: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Franciszek Jerzy Stefaniuk: Ślubuję. Tak mi Tadeusz Cymański: Ślubuję. Tak mi dopomóż dopomóż Bóg. Bóg. Mieczysław Kasprzak: Ślubuję. Tak mi dopo- Maria Teresa Nowak: Ślubuję. Tak mi dopomóż móż Bóg. Bóg. Andrzej Gałażewski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Leonard Krasulski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Jan Walenty Tomaka: Ślubuję. Tak mi dopo- Witold Czarnecki: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. móż Bóg. Jarosław Zieliński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Sebastian Karpiniuk: Ślubuję. Tak mi dopo- Bóg. móż Bóg. Krzysztof Tchórzewski: Ślubuję. Tak mi dopo- Halina Rozpondek: Ślubuję. Tak mi dopomóż móż Bóg. Bóg. Mariusz Błaszczak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Tadeusz Aziewicz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Beata Agnieszka Kempa: Ślubuję. Tak mi do- Zbigniew Rynasiewicz: Ślubuję. Tak mi dopo- pomóż Bóg. móż Bóg. Dawid Jackiewicz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Dariusz Lipiński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Lena Dąbkowska-Cichocka: Ślubuję. Tak mi Bóg. dopomóż Bóg. Leszek Korzeniowski: Ślubuję. Tak mi dopo- Jan Ołdakowski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. móż Bóg. Elżbieta Małgorzata Kruk: Ślubuję. Tak mi Jan Rzymełka: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. dopomóż Bóg. Kazimierz Plocke: Ślubuję. Tak mi dopomóż Aleksander Marek Szczygło: Ślubuję. Tak mi Bóg. dopomóż Bóg. Jadwiga Teresa Zakrzewska: Ślubuję. Tak mi Paweł Kowal: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. dopomóż Bóg. Urszula Augustyn: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Izabela Katarzyna Mrzygłocka: Ślubuję. Tak Teresa Piotrowska: Ślubuję. Tak mi dopomóż mi dopomóż Bóg. Bóg. Robert Tyszkiewicz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Sławomir Nitras: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Konstanty Miodowicz: Ślubuję. Tak mi dopo- Mirosława Nykiel: Ślubuję. Tak mi dopomóż móż Bóg. Bóg. Michał Stuligrosz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Arkadiusz Rybicki: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Bogdan Zdrojewski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Stanisław Gawłowski: Ślubuję. Tak mi dopo- Bóg. móż Bóg. Jerzy Feliks Fedorowicz: Ślubuję. Tak mi do- Paweł Poncyljusz: Ślubuję. Tak mi dopomóż pomóż Bóg. Bóg. Alicja Olechowska: Ślubuję. Tak mi dopomóż Wojciech Mojzesowicz: Ślubuję. Tak mi dopo- Bóg. móż Bóg. Jerzy Budnik: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Karol Karski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Janusz Palikot: Ślubuję. Wojciech Piotr Szarama: Ślubuję. Tak mi do- Stanisław Huskowski: Ślubuję. Tak mi dopo- pomóż Bóg. móż Bóg. Arkadiusz Czartoryski: Ślubuję. Tak mi dopo- Stanisław Żmijan: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. móż Bóg. Mirosław Maliszewski: Ślubuję. Tak mi dopo- Izabela Kloc: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. móż Bóg. Marek Opioła: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Jan Bury s. Józefa: Ślubuję. Tak mi dopomóż Beata Mazurek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Stanisław Zając: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Eugeniusz Grzeszczak: Ślubuję. Tak mi dopo- Jan Szyszko: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. móż Bóg. Małgorzata Sadurska: Ślubuję. Tak mi dopo- Ryszard Zbrzyzny: Ślubuję. móż Bóg. Marek Michał Wikiński: Ślubuję. Sławomir Kłosowski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Jolanta Szymanek-Deresz: Ślubuję. Bóg. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 5 listopada 2007 r. 6 Ślubowanie poselskie

Sekretarz Poseł Beata Bublewicz Stanisława Alicja Prządka: Ślubuję. Jan Kochanowski: Ślubuję. Ewa Malik: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Stanisław Rydzoń: Ślubuję. Stanisław Ożóg: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Marek Balicki: Ślubuję. Zbigniew Girzyński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bogusław Wontor: Ślubuję. Bóg. Witold Gintowt-Dziewałtowski: Ślubuję. Adam Rogacki: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Izabella Sierakowska: Ślubuję. Anna Paluch: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Jarosław Matwiejuk: Ślubuję. Tak mi dopomóż Arkadiusz Mularczyk: Ślubuję. Tak mi dopo- Bóg. móż Bóg. Anna Bańkowska: Ślubuję. Elżbieta Witek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Stanisław Witaszczyk: Ślubuję. Tak mi dopo- Jadwiga Wiśniewska: Ślubuję. Tak mi dopomóż móż Bóg. Bóg. Mirosław Antoni Pawlak: Ślubuję. Tak mi do- Jarosław Sellin: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. pomóż Bóg. Maks Kraczkowski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bronisław Dutka: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Anna Sikora: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Stanisław Marcin Chmielewski: Ślubuję. Tak Czesław Hoc: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. mi dopomóż Bóg. Beata Szydło: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Jerzy Kozdroń: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Andrzej Adamczyk: Ślubuję. Tak mi dopomóż Janusz Chwierut: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Bolesław Grzegorz Piecha: Ślubuję. Tak mi Alicja Dąbrowska: Ślubuję. Tak mi dopomóż dopomóż Bóg. Bóg. Krzysztof Lipiec: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Hanna Zdanowska: Ślubuję. Tak mi dopomóż Stanisław Szwed: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Waldemar Wiązowski: Ślubuję. Tak mi dopo- Beata Małecka-Libera: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. móż Bóg. Andrzej Smirnow: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Krzysztof Grzegorek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Joanna Fabisiak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Andrzej Biernat: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Henryk Piotr Siedlaczek: Ślubuję. Tak mi do- Ireneusz Raś: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. pomóż Bóg. Jarosław Wałęsa: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Paweł Arndt: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Danuta Jazłowiecka: Ślubuję. Tak mi dopomóż Domicela Kopaczewska: Ślubuję. Tak mi do- Bóg. pomóż Bóg. Joanna Skrzydlewska: Ślubuję. Tak mi dopo- Tadeusz Kopeć: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. móż Bóg. Zbigniew Pacelt: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Andrzej Halicki: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Damian Raczkowski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Wojciech Saługa: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Krzysztof Gadowski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Jolanta Hibner: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Ewa Wolak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Aldona Młyńczak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Włodzimierz Karpiński: Ślubuję. Tak mi dopo- Bóg. móż Bóg. Arkady Fiedler: Ślubuję. Elżbieta Pierzchała: Ślubuję. Tak mi dopomóż Tomasz Piotr Nowak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Andrzej Gut-Mostowy: Ślubuję. Tak mi dopo- Józef Piotr Klim: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. móż Bóg. Magdalena Maria Kochan: Ślubuję. Tak mi Danuta Pietraszewska: Ślubuję. Tak mi dopo- dopomóż Bóg. móż Bóg. Bożenna Bukiewicz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Tomasz Kulesza: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Tomasz Lenz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Jacek Falfus: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Paweł Olszewski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Krzysztof Michałkiewicz: Ślubuję. Tak mi do- Krzysztof Lisek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. pomóż Bóg. Marek Sawicki: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Szymon Stanisław Giżyński: Ślubuję. Tak mi Adam Struzik (nieobecny) dopomóż Bóg. Eugeniusz Kłopotek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Tomasz Mirosław Dudziński: Ślubuję. Tak mi Bóg. dopomóż Bóg. Janusz Krasoń: Ślubuję. Iwona Arent: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Janusz Zemke: Ślubuję. Ryszard Terlecki: Ślubuję. Tak mi dopomóż Jerzy Wenderlich: Ślubuję. Bóg. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 5 listopada 2007 r. Ślubowanie poselskie 7

Sekretarz Poseł Beata Bublewicz Jakub Szulc: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Jakub Rutnicki: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Marzena Machałek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bogdan Bojko: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Tomasz Głogowski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Tomasz Latos: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Marzena Dorota Wróbel: Ślubuję. Tak mi do- Czesław Mroczek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. pomóż Bóg. Agnieszka Kozłowska-Rajewicz: Ślubuję. Tak Jan Dziedziczak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. mi dopomóż Bóg. Marek Ast: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Marek Krząkała: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Jarosław Jagiełło: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Izabela Leszczyna: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Edward Czesak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Arkadiusz Litwiński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Elżbieta Rafalska: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Mirosław Sekuła: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Lucjan Karasiewicz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Stanisław Lamczyk: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Dariusz Seliga: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Jacek Krupa: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Anna Elżbieta Sobecka: Ślubuję. Tak mi dopo- Artur Dunin: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. móż Bóg. Marcin Zawiła: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Jacek Kurski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Adam Żyliński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Krystyna Grabicka: Ślubuję. Tak mi dopomóż Miron Sycz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Ryszard Zawadzki: Ślubuję. Tak mi dopomóż Antoni Macierewicz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Jarosław Pięta: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Andrzej Mikołaj Dera: Ślubuję. Tak mi dopo- Janusz Piechociński: Ślubuję. Tak mi dopomóż móż Bóg. Bóg. Jarosław Rusiecki: Ślubuję. Tak mi dopomóż Mieczysław Marcin Łuczak: Ślubuję. Tak mi Bóg. dopomóż Bóg. Maria Zuba: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Stanisław Żelichowski: Ślubuję. Tak mi dopo- Henryk Kowalczyk: Ślubuję. Tak mi dopomóż móż Bóg. Bóg. Jan Kamiński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Edward Siarka: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Leszek Aleksandrzak: Ślubuję. Waldemar Andzel: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Romuald Ajchler: Ślubuję. Nelli Rokita-Arnold: Ślubuję. Tak mi dopomóż Stanisław Stec: Ślubuję. Bóg. Wiesław Andrzej Szczepański: Ślubuję. Zbigniew Ryszard Kozak: Ślubuję. Tak mi do- Bożena Kotkowska: Ślubuję. Tak mi dopomóż pomóż Bóg. Bóg. Mirosława Jolanta Masłowska: Ślubuję. Tak Wojciech Pomajda: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. mi dopomóż Bóg. Artur Ostrowski: Ślubuję. Kazimierz Gołojuch: Ślubuję. Tak mi dopomóż Tomasz Kamiński: Ślubuję. Bóg. Tomasz Garbowski: Ślubuję. Mieczysław Golba: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Anita Błochowiak: Ślubuję. Grzegorz Janik: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Eugeniusz Czykwin: Ślubuję. Tak mi dopomóż Marek Matuszewski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Bartosz Arłukowicz: Ślubuję. Tadeusz Woźniak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Zdzisława Janowska: Ślubuję. Marek Łatas Stanisław Rakoczy: Ślubuję. Tak mi dopomóż Stanisław Pięta: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Ewa Kierzkowska: Ślubuję. Tak mi dopomóż Mirosław Koźlakiewicz: Ślubuję. Tak mi dopo- Bóg. móż Bóg. Adam Krzyśków: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Lidia Staroń: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Stanisław Olas: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Wojciech Ziemniak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Zdzisław Czucha: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Sławomir Neumann: Ślubuję. Tak mi dopomóż Wojciech Wilk: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Grzegorz Sztolcman: Ślubuję. Tak mi dopomóż Zbigniew Konwiński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Piotr Van der Coghen: Ślubuję. Tak mi dopo- Włodzimierz Kula: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. móż Bóg. Paweł Suski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Jarosław Urbaniak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Agnieszka Hanajczyk: Ślubuję. Tak mi dopo- Bóg. móż Bóg. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 5 listopada 2007 r. 8 Ślubowanie poselskie

Sekretarz Poseł Beata Bublewicz Barbara Bartuś: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Joanna Mucha: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Piotr Cybulski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Danuta Olejniczak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Krzysztof Maciejewski (nieobecny) Bóg. Jacek Tomczak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Konstanty Tomasz Oświęcimski: Ślubuję. Kazimierz Gwiazdowski: Ślubuję. Tak mi do- Tak mi dopomóż Bóg. pomóż Bóg. Adam Wykręt: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Gabriela Masłowska: Ślubuję. Tak mi dopomóż Sławomir Piotr Preiss: Ślubuję. Tak mi dopo- Bóg. móż Bóg. Longin Komołowski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Marek Wojtkowski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Maciej Płażyński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Monika Wielichowska: Ślubuję. Tak mi dopo- Mariusz Kamiński: Ślubuję. Tak mi dopomóż móż Bóg. Bóg. Janusz Dzięcioł: Ślubuję. Tak mi dopomóż Adam Hofman: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Michał Wojtkiewicz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Grzegorz Karpiński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Józef Rojek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Jarosław Katulski: Ślubuję. Marek Polak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Grzegorz Roszak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Dariusz Kaczanowski: Ślubuję. Tak mi dopo- Bóg. móż Bóg. Renata Zaremba: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Aleksander Antoni Chłopek: Ślubuję. Tak mi Roman Kosecki: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. dopomóż Bóg. Iwona Guzowska: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Kazimierz Moskal: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Tadeusz Ross: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Zbigniew Dolata: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Łukasz Gibała: Ślubuję. Jarosław Żaczek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Cezary Urban: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Teresa Anna Wargocka: Ślubuję. Tak mi dopo- Witold Kochan: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. móż Bóg. Jerzy Ziętek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Waldemar Krzysztof Wrona: Ślubuję. Tak mi Piotr Tomański: Ślubuję. Tak mi dopomóż dopomóż Bóg. Bóg. Marek Kwitek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Renata Butryn: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Andrzej Bętkowski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Jan Kulas: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Jan Kaźmierczak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Andrzej Sośnierz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Artur Górski: Ślubuję. Tam mi dopomóż Bóg. Bóg. Jerzy Antoni Gosiewski: Ślubuję. Tak mi do- Wojciech Żukowski: Ślubuję. Tak mi dopomóż pomóż Bóg. Bóg. Zbigniew Chmielowiec: Ślubuję. Tak mi dopo- Jarosław Stawiarski: Ślubuję. Tak mi dopomóż móż Bóg. Bóg. Andrzej Szlachta: Ślubuję. Tak mi dopomóż Lech Sprawka: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Wiesław Janczyk: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Jerzy Materna: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Piotr Polak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Andrzej Walkowiak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Jacek Brzezinka: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Sławomir Zawiślak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Adam Krupa: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Krzysztof Brejza: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Marian Tomasz Goliński: Ślubuję. Tak mi do- Piotr Waśko: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. pomóż Bóg. Leszek Stanisław Cieślik: Ślubuję. Tak mi do- Anna Zalewska: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. pomóż Bóg. Jacek Bogucki: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Maciej Orzechowski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Marzenna Drab: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Kazimierz Matuszny: Ślubuję. Tak mi dopomóż Marek Zieliński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Ewa Drozd: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Grzegorz Tobiszowski: Ślubuję. Tak mi dopo- Norbert Raba: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. móż Bóg. Bożena Sławiak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Robert Kołakowski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Roman Brodniak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Tomasz Smolarz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Andrzej Ćwierz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Jan Musiał: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Tomasz Górski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Witold Pahl: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 5 listopada 2007 r. Ślubowanie poselskie 9

Sekretarz Poseł Beata Bublewicz Radosław Witkowski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Andrzej Orzechowski: Ślubuję. Tak mi dopo- Andrzej Kania: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. móż Bóg. Norbert Wojnarowski: Ślubuję. Tak mi dopo- Marek Cebula: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. móż Bóg. Katarzyna Matusik-Lipiec: Ślubuję. Tak mi Andrzej Ryszka: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. dopomóż Bóg. Michał Jaros: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Jacek Kozaczyński: Ślubuję. Tak mi dopomóż Janusz Mikulicz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Andrzej Buła: Witold Jan Sitarz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Ślubuję. Tak mi dopomóż Grzegorz Raniewicz: Bóg. Bóg. Marek Wójcik: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Mariusz Grad: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Marek Plura: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Witold Namyślak: Ślubuję. Tak mi dopomóż Ślubuję. Tak mi dopo- Bóg. Sławomir Jan Piechota: móż Bóg. Tadeusz Arkit: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Magdalena Gąsior-Marek: Ślubuję. Tak mi Aleksander Marek Skorupa: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. dopomóż Bóg. Cezary Tomczyk: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Tadeusz Naguszewski: Ślubuję. Tak mi dopo- Michał Marcinkiewicz: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. móż Bóg. Jacek Żalek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Jan Kuriata: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Michał Szczerba: Ślubuję. Tak mi dopomóż Artur Gierada: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Robert Węgrzyn: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Marzena Okła-Drewnowicz: Ślubuję. Tak mi Tadeusz Sławecki: Ślubuję. Tak mi dopomóż dopomóż Bóg. Bóg. Janusz Cichoń: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Jan Łopata: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Robert Telus: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Edward Wojtas: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Adam Gawęda: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Andrzej Pałys: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Dariusz Bąk: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Henryk Milcarz: Ślubuję. Krzysztof Sońta: Ślubuję. Tak mi dopomóż Sławomir Piotr Kopyciński: Ślubuję. Bóg. Zbigniew Matuszczak: Ślubuję. Jacek Osuch: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Henryk Gołębiewski: Ślubuję. Zbigniew Babalski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Witold Klepacz: Ślubuję. Bóg. Elżbieta Streker-Dembińska: Ślubuję. Adam Abramowicz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Grzegorz Pisalski: Ślubuję. Bóg. Andrzej Celiński: Ślubuję. Jerzy Rębek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Ślubuję. Tak mi dopomóż Tadeusz Motowidło: Jacek Pilch: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Marek Łatas: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Krzysztof Matyjaszczyk: Ślubuję. Jan Religa: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Józef Racki: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Piotr Stanke: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Leszek Roman Deptuła: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. Barbara Marianowska: Ślubuję. Tak mi dopo- Ryszard Galla: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. móż Bóg. Andrzej Jacek Nowakowski: Ślubuję. Tak mi Lech Antoni Kołakowski: Ślubuję. Tak mi do- dopomóż Bóg. pomóż Bóg. Łukasz Tusk: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Jan Bury s. Antoniego: Ślubuję. Tak mi dopo- Krzysztof Tyszkiewicz: Ślubuję. Tak mi dopo- móż Bóg. móż Bóg. Krzysztof Popiołek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Irena Tomaszak-Zesiuk: Ślubuję. Tak mi dopo- Bóg. móż Bóg. Antoni Błądek: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Jacek Paweł Zacharewicz: Ślubuję. Tak mi Piotr Babinetz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. dopomóż Bóg. Bogusław Kowalski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bożena Szydłowska: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Bóg. Andrzej Łoś (nieobecny) Czesław Czechyra: Ślubuję. Tak mi dopomóż Sekretarz Poseł Łukasz Zbonikowski: Bóg. Zenon Durka: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. Beata Bublewicz: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 5 listopada 2007 r. Przemówienie marszałka seniora 10 Przemówienie prezesa Rady Ministrów

Sekretarz Poseł Beata Bublewicz: Prezes Rady Ministrów Jarosław Kaczyński: Łukasz Zbonikowski: Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg. (Burzliwe oklaski) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyszło mi dzi- (Nazwisko nieobecnego posła Radosława Sikor- siaj wypełnić konstytucyjny obowiązek, to znaczy skiego nie zostało odczytane) zgodnie z art. 162 ust. 1 przedłożyć Wysokiej Izbie dymisję Rady Ministrów. Zanim to uczynię, chciał- bym – taka powstała w Sejmie III Rzeczypospolitej Marszałek Senior Zbigniew Religa: tradycja – powiedzieć kilka słów. Nie będzie to prze- mówienie sprawozdające prace mojego gabinetu Dziękuję bardzo. i gabinetu mojego poprzednika. Będzie to kilka uwag Proszę Państwa! Czy ktoś z obecnych pań i panów odnoszących się do spraw, które, jak sądzę, mają cha- posłów nie złożył ślubowania? rakter ponadpartyjny i powinny być brane pod uwa- Ponieważ nikt się nie zgłasza, stwierdzam, że gę przez każdy rząd, każdy rząd, który chce realizo- wszyscy posłowie obecni na posiedzeniu złożyli ślu- wać polski interes narodowy, a chciałbym wierzyć, że bowanie poselskie. ten interes narodowy będzie w dalszym ciągu reali- Szanowne Panie Posłanki! Szanowni Panowie zowany. Będą to więc uwagi odnoszące się do spraw Posłowie! W dniu 21 października nasi rodacy obda- szczególnie ważnych, najważniejszych. rzyli nas wielkim zaufaniem. To wielkie zaufanie, ponieważ oddali w nasze ręce sprawy Polski, swoje Zespół spraw, o których chciałbym powiedzieć na sprawy oddali w nasze ręce. To oczywiście dla nas początku, odnosi się do kwestii bezpieczeństwa pań- wielki zaszczyt i myślę, że każdy z nas ma prawo być stwa – polityki zagranicznej i bezpieczeństwa pań- dumny z tego. Ale oprócz honoru, jaki nas spotkał, stwa, czyli spraw zawsze ważnych, a jeśli chodzi to także – wszyscy sobie zdajemy z tego sprawę – o takie państwo, jak Polska, państwo położone wielka odpowiedzialność. Wielka odpowiedzialność, w trudnym miejscu Europy, państwo mające bardzo ponieważ nie możemy zawieść nadziei Polaków, na- trudną historię, szczególnie ważnych, szczególnie dziei na spełnienie ich marzeń. A to marzenie Pola- delikatnych. Ktoś może powiedzieć: nic nam w tej ków od dawna jest jednakowe: wszyscy Polacy, w tym chwili nie grozi. Czytamy od czasu do czasu tego ro- my, chcą być dumni z Polski, z państwa polskiego dzaju stwierdzenia w różnych publikacjach, bywa, że i ze swoich przedstawicieli. słyszymy je także w wypowiedziach polityków. Otóż Pragnę skorzystać z przysługującego mi prawa chciałbym przypomnieć prawdę elementarną: polity- i po tej uroczystej chwili, w czasie której państwo ka bezpieczeństwa z natury rzeczy jest nastawiona złożyli przysięgę, chcę złożyć państwu życzenia, na czarne scenariusze. Gdyby takie czarne scenariu- a właściwie tak naprawdę tylko jedno życzenie: życzę sze całkowicie wykluczyć, polityka bezpieczeństwa państwu, żebyście wy, ten Sejm, żebyśmy to właśnie nie miałaby sensu, a w szczególności nie miałaby my spełnili te marzenia Polaków. Chciałbym, aby sensu w krajach, które nie są bezpośrednio zagrożo- w ostatnim dniu kadencji tego Sejmu każdy z nas mógł ne. Oczywiście Polska bezpośrednio nie jest zagrożo- powiedzieć: dotrzymałem słowa, zawartego w przysię- na, nic w tej chwili nie wskazuje na to, abyśmy np. dze, którą złożyłem, nie zawiodłem moich wyborców i mogli być zaatakowani. Ale mimo wszystko polityka zrobiłem wszystko, żeby spełnić ich marzenia. Tego ta musi być prowadzona w sposób konsekwentny. państwu życzę. (Oklaski) Oczywiście i sobie. Takie jest nasze głębokie przekonanie. Proszę Państwa! Obecnie zarządzam 10-minuto- Co na tę aktualną politykę, dotyczącą czasu obec- wą przerwę, a po przerwie będzie wystąpienie preze- nego, się składa? Przede wszystkim – jest to, można sa Rady Ministrów. powiedzieć, kwestia banalna – umacnianie armii. (Przerwa w posiedzeniu od godz. 15 min 48 Armia była w ostatnim okresie umacniana; w ciągu do godz. 16 min 02) dwóch lat wydatki na dozbrojenie armii wzrosły o 30%. Ale musimy sobie zdawać sprawę, że państwa znacznie bogatsze i silniejsze niż Polska nie są w sta- Marszałek Senior Zbigniew Religa: nie stworzyć sił zbrojnych, które by całkowicie samo- dzielnie były w stanie chronić ich interesy, chronić Bardzo proszę panie i panów posłów o zajmowanie wobec ewentualnych zagrożeń. Dlatego niezmiernie miejsc. istotne dla polityki bezpieczeństwa są sojusze. Szanowni państwo, wznawiam obrady. (Gwar na W szczególności sojusz, który odnosi się do jedynego sali) państwa, które w dzisiejszym świecie jest w stanie Jeszcze raz bardzo proszę o zajęcie miejsc. w razie niebezpieczeństwa – wszystko jedno, czy Proszę o zabranie głosu prezesa Rady Ministrów prawdopodobnego, czy bardzo mało prawdopodobne- pana Jarosława Kaczyńskiego w celu przedstawienia go – udzielić nam efektywnej pomocy; mówię tu oświadczenia w trybie art. 162 ust. 1 Konstytucji o Stanach Zjednoczonych. Umacnianie tego sojuszu, Rzeczypospolitej Polskiej. także w jego trudnych aspektach – bo nie jest to so- Panie premierze, bardzo proszę. (Posłowie Prawa jusznik łatwy – jest z całą pewnością realizacją pol- i Sprawiedliwości wstają, oklaski) skiej racji stanu. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 5 listopada 2007 r. Przemówienie prezesa Rady Ministrów 11

Prezes Rady Ministrów Jarosław Kaczyński stią w najwyższym stopniu istotną dla naszego bezpieczeństwa energetycznego. Dotyczy to także, a może w szczególności przed- Wreszcie sprawa trzecia, czyli kierunek połu- sięwzięcia, które zwykle nazywa się tarczą. Przed- dniowo-wschodni, rurociąg „Sarmacja”. Nie jest on sięwzięcie to ma różne aspekty, techniczne, wojsko- ideą, jak na przykład „Amber”, który mógłby być we, ale także aspekty polityczne. Ma aspekty poli- czymś w zamian rurociągu północnego, tego idą- tyczne odnoszące się do umocnienia naszego soju- cego przez Bałtyk, i który jest rzeczywiście tylko szu ze Stanami Zjednoczonymi; umocnienia ideą. Chociaż trzy z czterech państw, przez których w wymiarze realnym, a do pewnego stopnia także terytorium miałyby przebiegać te właśnie rury, na w wymiarze politycznym czy nawet prawnym. to się zgodziły. Natomiast jeżeli chodzi o „Sarma- Oczywiście jesteśmy w NATO, wszyscy o tym wie- cję”, jest to coś nieporównanie bardziej konkretne- my, ale takie dodatkowe umocnienia są nam z całą go, a po konferencji w Wilnie owa konkretność, pewnością potrzebne. Rezygnowanie z tego, ulega- można powiedzieć, została jeszcze bardzo wzmoc- nie naciskom tych, którzy nie chcą tarczy – nie niona. Pamiętajcie państwo, że rurociąg „Przy- z powodów militarnych, bo niczym im nie grozi, ale jaźń” w niedługim czasie zakończy swoje działanie z powodów politycznych, i chodzi tu o politykę, któ- i inne dostawy są nam bezwzględnie potrzebne. ra ma bardzo długą perspektywę czasową – byłoby Realizacja tego niełatwego przedsięwzięcia – są czymś w najwyższym stopniu sprzecznym z na- tam duże siły, które mu się przeciwstawiają – jest szym narodowym interesem. Dlatego czuję się z punktu widzenia bezpieczeństwa energetycznego w obowiązku w swoim ostatnim wystąpieniu w roli Polski w najwyższym stopniu istotna. Krótko mó- premiera o tym powiedzieć. wiąc, warto – warto, ale nie w imię interesów ja- Kwestia druga to kwestia odnosząca się do wy- kiejś grupy, jakiejś partii – kontynuować działania miaru bezpieczeństwa, który jest dzisiaj traktowany w tej dziedzinie. jako bardziej aktualny, można powiedzieć, łatwiejszy Pozwolę sobie powiedzieć także kilka słów na te- do aktualizacji w negatywnym tego słowa znaczeniu, mat innej dziedziny, mianowicie na temat sytuacji tzn. w sensie powstania jakichś realnych zagrożeń. społeczno-gospodarczej. Otóż w tych sprawach uzy- Chodzi o bezpieczeństwo energetyczne. W tej sprawie skaliśmy w ostatnich dwóch latach bardzo poważny postęp. Wzrost PKB w ciągu tych dwóch lat to 13%. mieliśmy do czynienia – mówię o punkcie wyjścia, Często przytaczany jest dzisiaj przykład Irlandii, o sytuacji sprzed dwóch lat – z wieloma zaniechania- cudu irlandzkiego. Otóż gdyby przez 15 lat miał miej- mi; zaniechaniami w sprawach elementarnych, sce taki wzrost, to cud irlandzki, czyli 2,5-krotne w jednym wypadku nawet z porzuceniem pewnego zwiększenie globalnego PKB, nastąpiłoby w ciągu 15 niezmiernie istotnego przedsięwzięcia podjętego lat. Warto to podtrzymywać. Warto też podtrzymy- przez rząd Jerzego Buzka – chodzi o połączenie nas wać proces zwiększania ilości miejsc pracy; przybyło rurociągiem gazowym z Norwegią. Sprawy te zosta- ich w ciągu dwóch lat 1250 tys. Jeszcze dwa takie ły wznowione, na poziomie rozmów z Norwegią za- lata i w Polsce bezrobocia jako zjawiska społecznego kończone, w tej chwili trwają rozmowy z Danią. Jest już nie będzie. rzeczą niezmiernie istotną, by jeszcze raz tego przed- Przybyło inwestycji. Kiedy zaczynaliśmy, dwa lata sięwzięcia nie zaniechano. Tym razem byłoby to za- temu, poziom udziału inwestycji w PKB był bardzo niechanie ostateczne, bo już to pierwsze stworzyło niski. W tej chwili nastąpił 40-procentowy wzrost ogromne kłopoty, trudności przy wznawianiu tej inwestycji i 13-procentowy wzrost PKB, więc łatwo sprawy. Ale powtarzam: te kłopoty, trudności zosta- obliczyć, że nastąpił też wyraźny wzrost udziału in- ły przełamane. To kwestia bardzo istotna. westycji w PKB. I ten proces trwa. Ale równie istotna jest sprawa gazoportu. Podję- Bardzo mocno wzrosły inwestycje zagraniczne, to tutaj decyzję. Jest także decyzja odnosząca się do w zeszłym roku 80%. Wszystko wskazuje na to, że ten miejsca jego budowy, co jest związane z rozbudową rok będzie jeszcze lepszy. To też proces wart podtrzy- portu w Świnoujściu. Została także podjęta inna mywania. O 14% wzrosły płace. To jest oczywiście niezmiernie istotna decyzja, mianowicie decyzja co zjawisko mające bardzo pozytywne efekty społeczne, do tego, że robimy to z własnych środków, a nie ze ale także efekty gospodarcze o charakterze popyto- środków Unii Europejskiej. Dlaczego to jest ważne? wym. Doszło także do ogromnej zmiany – można tę To jest ważne dlatego, że wtedy przebieg inwestycji zmianę nazwać przełomem – jeżeli chodzi o absorpcję znajduje się całkowicie w naszych rękach, a mieli- środków europejskich, z 4,3% przy końcu roku 2005 śmy już sygnały, i to bardzo poważne, że jeśli znaj- do 57% w tej chwili. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby dowałby się on w rękach innych, to taka sytuacja te środki – mówię o perspektywie 2004–2006 – zo- mogłaby doprowadzić do różnego rodzaju sprzecz- stały w całości, w 100%, przyjęte przez Polskę. To się ności interesów. A interesy państw bałtyckich – tym już niektórym w Unii Europejskiej udało, chociaż bardziej, że tutaj dochodzi jeszcze jakby związana panowało przeświadczenie, że nikt tego nie potraﬁ z tym przedsięwzięciem kwestia portów – są rozbież- zrobić. To jest możliwe, to można zrobić, jest to bar- ne, co odbija się także na decyzjach Unii Europej- dzo poważny element przyspieszania naszego wzro- skiej. Podtrzymanie tej decyzji jest, jak sądzę, kwe- stu gospodarczego. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 5 listopada 2007 r. 12 Przemówienie prezesa Rady Ministrów

Prezes Rady Ministrów Jarosław Kaczyński miczne, społeczne, obniżenie stopy życiowej i wobec tego obniżenie poziomu popytu, utrudnienie w pierw- Proszę także pamiętać, że uzyskaliśmy bardzo szych latach eksportu – to jest to, co może doprowa- dobry wynik, jeżeli chodzi o przyznaną nam sumę, dzić już nie tylko do osłabienia tempa wzrostu, ale czyli 67 mld euro. Programy operacyjne, które mają nawet do kolejnej korekty gospodarczej ze spadkiem ją wprowadzać do naszego życia gospodarczego, bo dochodu narodowego. To jest być może scenariusz robi się to poprzez szereg programów operacyjnych, bardzo czarny, być może by się nie zrealizował, ale praktycznie wszystkie są w tej chwili wynegocjowane możliwy. Dlatego czuję się w obowiązku – bo przepro- w Unii Europejskiej. Można powiedzieć, że ten proces wadzono w tej sprawie liczne analizy – przed tym się zakończył. Mamy więc i tu możliwości kontynu- przestrzec. acji procesów wzrostowych. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wyroki demokra- Jest także gotowa reforma ﬁnansów publicznych, cji są takie, jakie są. Ta dymisja nie wynika tylko są gotowe przepisy deregulacyjne i przepisy dotyczą- z konstytucji, bo niezależnie od wyników wyborów ce porządkowania tego wszystkiego, co wiąże się taka dymisja musi być złożona. Wynika ona także z własnością państwową. Mamy także do czynienia z rezultatu tych wyborów. W związku z tym życzę z realizacją już uchwalonego procesu obniżania po- moim następcom wszelkiego powodzenia, bo życzę datków łącznie o 31 mld zł. To wszystko są czynniki wszelkiego powodzenia Polsce. Dziękuję bardzo. rozwoju, bardzo intensywnego, jak na duże państwo (Długotrwałe oklaski, posłowie Prawa i Sprawiedli- europejskie. wości wstają) Ale oczywiście każdy rząd podejmuje własne decyzje co do polityki gospodarczej. Mówię o tym tylko po to, żeby zarysować punkt startu. Są jednak dwa Marszałek Senior Zbigniew Religa: działania, które z całą pewnością mogą doprowadzić do tego, że ten szybki rozwój nie tylko nie będzie Bardzo dziękuję panu premierowi. przyspieszał, jak zapowiadano, i to bardzo przyspie- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. po- szał, ale zacznie zwalniać. Jedna z tych decyzji, a nie- rządku dziennego: Wybór marszałka Sejmu. stety jest o niej ostatnio bardzo często mowa, dotyczy Informuję, że na podstawie art. 4 ust. 2 regulami- ograniczenia, a w każdym razie złagodzenia walki nu Sejmu na stanowisko marszałka Sejmu zgłoszono z korupcją. Otóż ostra walka z korupcją, walka, któ- dwóch kandydatów. Zgłoszone zostały następujące ra stała się elementem świadomości społecznej – ta- kandydatury: pana posła Bronisława Komorowskie- śmy z wypowiedziami pani Sawickiej, znakomicie to go oraz pana posła Krzysztofa Putry. ilustrują – jest potężnym czynnikiem gospodarczym Pytam, szanowni państwo, czy są jeszcze inne w różnych wymiarach. Nie będę tej myśli rozwijał, kandydatury? ale powtarzam: CBA to także instytucja gospodarcza Ponieważ nie ma zgłoszeń, stwierdzam, że lista kan- o bardzo poważnym znaczeniu. (Oklaski) dydatów na marszałka Sejmu została zamknięta. Otóż ograniczanie tej instytucji, wszelkiego ro- Zgodnie z art. 4 ust. 3 regulaminu Sejm wybiera dzaju zmiany, wszystko, co prowadzi do osłabienia jej marszałka Sejmu bezwzględną większością głosów. dynamizmu, oznacza także godzenie w gospodarkę. Wybór następuje w głosowaniu imiennym, chyba że I na sam koniec. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sejm postanowi inaczej. Jest jeden sposób na to, żeby pęd polskiej gospodarki Ponieważ zostały zgłoszone dwie kandydatury, powstrzymać. Pamiętajcie państwo, że w latach proponuję, aby Sejm przeprowadził w tej sprawie gło- 1975–1995 praktycznie nie zwiększyliśmy dochodu sowanie za pomocą urządzenia do liczenia głosów, narodowego. Takie mieliśmy nieszczęście, taki to był wykorzystując funkcję tego urządzenia umożliwiają- czas w naszej historii. Następnie zaczęliśmy go przez cą dokonanie wyboru z listy. kilka lat zwiększać rzeczywiście szybko, mniej więcej Szanowni Państwo! Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, w takim tempie jak w tej chwili, tyle tylko, że inne będę uważał, że Sejm propozycję przyjął. wskaźniki gospodarcze były wtedy fatalne, a teraz Ponieważ sprzeciwu nie słyszę, propozycja zosta- są bardzo dobre. Dotyczy to na przykład sytuacji ﬁ- ła przyjęta. nansów publicznych. Ale później w latach 2001–2005, Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa gdy spojrzeć na tę kolejną pięciolatkę – jeśli wolno Chlebowskiego celem przedstawienia kandydatury nawiązać do starych pojęć, a one są nam często przy- Bronisława Komorowskiego. (Oklaski) pisywane przez szanownych oponentów – to tempo wzrostu gwałtownie spadło i osiągnęło w ciągu 5 lat ledwie 15%. Przy czym pierwszy rok naszej obecności Poseł Zbigniew Chlebowski: w Unii Europejskiej nie przyniósł, jak w wielu pań- stwach, wzrostu tylko spadek tempa wzrostu, a do- Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! piero później nastąpił wzrost. Otóż taką metodą… W imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Oby- (Poseł Ryszard Kalisz: Dane z księżyca.) watelskiej mam wielki zaszczyt przedstawić kandy- Szanowni państwo, jest próba pospiesznego wpro- daturę pana posła Bronisława Komorowskiego na wadzenia euro taką metodą. Konsekwencje ekono- marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 5 listopada 2007 r. Wybór marszałka Sejmu 13

Poseł Zbigniew Chlebowski ny Suchockiej. Od 1997 r. do 2000 r. przewodniczył sejmowej Komisji Obrony Narodowej. W latach 2000– Pan Bronisław Komorowski urodził się 4 czerwca –2001 piastował stanowisko ministra obrony naro- 1952 r. w Obornikach Śląskich koło Wrocławia w rodowej. Od 2001 r. był zastępcą przewodniczącego dzinie o silnych tradycjach niepodległościowych. sejmowej Komisji Obrony Narodowej oraz członkiem Swoje dzieciństwo spędził w Poznaniu. W latach sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych. Od 23 paź- 1957–1959 mieszkał w Józefowie koło Otwocka pod dziernika 2004 r. do 24 kwietnia 2006 r. pełnił funk- Warszawą, a od 1959 do 1966 r. w Pruszkowie pod cję przewodniczącego Regionu Mazowsze Platformy Warszawą, gdzie uczęszczał do szkoły podstawowej. Obywatelskiej, następnie został wiceprzewodniczą- Od 1966 r. mieszka w Warszawie. Jest absolwentem cym Zarządu Krajowego PO. Od października 2005 r. XXIV Liceum Ogólnokształcącego im. Cypriana Ka- Bronisław Komorowski godnie sprawował funkcję mila Norwida, ukończył też historię na Wydziale wicemarszałka Sejmu V kadencji. Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Myślę, że większość tutaj siedzących, obecnych na Od wielu lat związany jest z ruchem harcerskim, sali zna Bronka Komorowskiego jako człowieka poli- który kształtował jego późniejsze życie. Do harcer- tycznego konsensusu, człowieka, któremu warto za- stwa należał już w szkole podstawowej w Pruszkowie. ufać. Dlatego w imieniu Klubu Parlamentarnego W harcerstwie poznał żonę i grono wypróbowanych Platformy Obywatelskiej zgłaszam kandydaturę Bro- przyjaciół. nisława Komorowskiego na marszałka Sejmu Rze- Aktywność społeczną rozpoczął w samorządzie czypospolitej Polskiej. (Burzliwe oklaski) szkolnym w liceum, był również instruktorem i or- ganizatorem turystyki kwaliﬁkowanej, następnie działał w studenckim ruchu naukowym. Był m.in. Marszałek Senior Zbigniew Religa: prezesem koła naukowego historyków. Pracę magi- sterską obronił w 1977 r. Dziękuję bardzo. W czasach PRL był szczególnie zaangażowany Proszę teraz o zabranie głosu pana posła Marka w działalność opozycyjną. Już jako licealista brał Kuchcińskiego w celu przedstawienia kandydatury udział w manifestacjach, m.in. w czasie wydarzeń Krzysztofa Putry. marcowych w 1968 r. Pierwszy raz został aresztowa- ny za działalność opozycyjną w 1971 r. Uczestniczył w akcjach pomocowych dla poszkodowanych robot- Poseł Marek Kuchciński: ników Radomia i Ursusa po czerwcu 1976 r. Współ- pracował też z Komitetem Obrony Robotników oraz Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premie- Ruchem Obrony Praw Człowieka i Obywatela. Orga- rze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Spra- nizował manifestacje patriotyczne. Był podziemnym wiedliwość mam zaszczyt złożyć do laski marszałkow- drukarzem, kolporterem, redaktorem i wydawcą, skiej wniosek o powołanie pana Krzysztofa Putry na m.in. Biblioteki Historycznej i Literackiej. W czasie marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej VI kaden- stanu wojennego był internowany, później był redak- cji. (Oklaski) torem niezależnego podziemnego pisma „ABC”. Pan Krzysztof Putra urodził się 4 lipca 1957 r. we Od 1977 r. Bronisław Komorowski pracował w Ze- wsi Józefowo w woj. podlaskim. W rodzinie ojca za- spole Prasy PAX na stanowisku stażysty redakcyjnego, wsze angażowano się społecznie i politycznie. Krew- w latach 1980–1081 – w Ośrodku Badań Społecznych ny kandydata Aleksander Putra był przed wojną Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego posłem na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. Był dzia- „Solidarność” Regionu Mazowsze. W okresie stanu wo- łaczem PSL i następnie PSL Piast, tylko z trochę jennego i później, do 1989 r., był nauczycielem w Niż- inną historią… (Poruszenie na sali) Tylko, Wysoki szym Seminarium Duchownym w Niepokalanowie. Sejmie, z inną trochę historią i innymi korzeniami Po 1989 r. został członkiem władz krajowych aniżeli niektórzy tutaj zasiadający posłowie. (Poru- Wspólnoty Polskiej, stowarzyszenia wspomagającego szenie na sali) Polaków poza granicami kraju. Był także przewod- Pan Krzysztof Putra w roku 1982 ukończył Tech- niczącym Fundacji Pomocy Bibliotekom Polskim, do nikum Mechaniczne w Białymstoku. Następnie pra- dziś jest prezesem Ligi Morskiej i Rzecznej. cował w kilku ﬁrmach, fabrykach, między innymi Bronisław Komorowski od 1989 r. czynnie pełni w Fabryce Przyrządów i Uchwytów w Białymstoku. służbę państwową. W latach 1989–1990 był dyrekto- Był działaczem samorządowym, był radnym Sejmiku rem gabinetu w Urzędzie Rady Ministrów. W 1991 r. Województwa Podlaskiego w latach 2002–2005. Od został posłem na Sejm, dziś rozpoczyna swoją szóstą 1985 r. był wiceprzewodniczącym, a następnie w la- kadencję. Zaczął od pracy w komisji do spraw Pola- tach 1987–1988 przewodniczącym rady pracowniczej ków poza granicami kraju oraz Komisji Obrony Na- w swoim macierzystym zakładzie, uzyskując z wybo- rodowej, a następnie w Komisji Spraw Zagranicz- ru zdecydowane poparcie załogi. (Wesołość na sali) nych. W latach 1990–1993 był cywilnym wicemini- W tym okresie angażował się w działalność samo- strem obrony narodowej w rządach Tadeusza Mazo- rządową oraz w działalność związkową podziemnej wieckiego, potem Jana Krzysztofa Bieleckiego i Han- „Solidarności”. Był między innymi, jeszcze w roku 1. posiedzenie Sejmu w dniu 5 listopada 2007 r. 14 Wybór marszałka Sejmu

Poseł Marek Kuchciński To też. Ale chciałbym przeprowadzić sprawnie wybór marszałka. Dlatego zwracam się do państwa 1988, współzałożycielem Stowarzyszenia Działaczy z prośbą. Proszę jednak o chwilę cierpliwości. Po- Samorządu Pracowniczego. zwólmy panu posłowi, który prezentuje kandydata Z poparciem „Solidarności” i komitetu obywatel- na marszałka, na dokończenie wypowiedzi. Dziękuję skiego w 1989 r. znalazł się w Sejmie X kadencji. Na- bardzo. stępnie w 1991 r. został posłem I kadencji. Działał w licznych komisjach sejmowych. 25 września 2005 r. pan Krzysztof Putra został wybrany na senatora Poseł Marek Kuchciński: VI kadencji z okręgu obejmującego właśnie woje- wództwo podlaskie i od 27 października 2005 r. peł- Dziękuję bardzo, panie marszałku. nił funkcję wicemarszałka Senatu. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rzeczywiście Od roku 1980 był działaczem Niezależnego Samo- kandydat, prezentowany przez Prawo i Sprawiedli- rządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. wość, pan poseł Krzysztof Putra, jeżeli zostanie wy- Wysoki Sejmie! Krzysztof Putra to człowiek, po- brany, będzie miał ogromnie trudne zadanie. To widać seł, polityk odpowiedni ze wszystkich możliwych po nastrojach większości na tej sali. A mówię to z wiel- względów do pełnienia tej zaszczytnej funkcji, czyli ką przykrością, biorąc pod uwagę powagę Sejmu Rze- funkcji marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. czypospolitej Polskiej i ocenę przez wszystkich obywa- Mam na myśli zarówno kompetencje, zdolności i dro- teli pracy parlamentu w Polsce. Ze względu na te jego gę polityczną, jak i predyspozycje osobowościowe cechy, które prezentujemy, pan poseł Putra będzie kandydata Prawa i Sprawiedliwości. Pan poseł Krzysz- znakomicie potraﬁł uspokoić rozgorączkowane nastro- tof Putra jest człowiekiem mocnym (Poruszenie na je i przyczynić się do tego, by debata była prowadzona sali), o jasnych, wyrazistych i trwałych przekona- merytorycznie, bez awanturnictwa i bez obraźliwych niach, o poglądach jednoznacznie patriotycznych słów, jakie często słyszeliśmy w poprzedniej kadencji i prawicowych. To oczywiście, Wysoki Sejmie, wielu z lewej strony sali, ze środka sali, z tych kręgów, któ- ludziom, także na tej sali, może się nie podobać. Ale re były opozycją. (Wesołość na sali) taka jest prawda, panowie. Prawdzie nie zaprzeczy- (Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: Z prawej cie, bo prawda jest jedna. (Gwar na sali) strony sali też.) Jak mówiłem, od roku 1980 w „Solidarności”, po- Pan Krzysztof Putra ma ku temu znakomite przy- tem współzałożyciel Porozumienia Centrum oraz gotowanie wynikające z wcześniej przedstawionego Prawa i Sprawiedliwości, wieloletni działacz związ- stażu parlamentarnego, ale także predyspozycje oso- kowy, samorządowy, a w poprzedniej kadencji wła- bowościowe. śnie wicemarszałek Senatu. Wysoki Sejmie! Marszałek musi skutecznie i kon- W toku swej dotychczasowej pracy publicznej pan poseł Krzysztof Putra dowiódł, że jest człowiekiem sekwentnie organizować prace Wysokiej Izby, ale zdecydowanym w działaniu, ale i spokojnym i zrów- także stworzyć dobrą atmosferę pracy, zapewnić pra- noważonym, otwartym i zdolnym do kompromisów. cę w atmosferze otwartości. Wydaje się, że takie gwa- Takiej postaci w ścisłym kierownictwie, w Prezydium rancje pan Krzysztof Putra daje. Na dodatek prze- Sejmu trzeba. Takiej postaci, z takim charakterem, mawiają za tym jeszcze osobiste jego doświadczenia z takimi cechami charakteru, trzeba w ścisłym kie- i zalety. Takie gwarancje dawał i takie cechy prezen- rownictwie Sejmu, bo musimy wiedzieć, że najpraw- tował w swoim życiu osobistym, bo proszę państwa, dopodobniej to będzie jedyna osoba, jedyny człowiek troszcząc się o wielką rodzinę – marszałek Sejmu w Prezydium Sejmu, który będzie reprezentował troszczy się o wielką rodzinę, jaką jest Polska, jaką większość ogólnonarodową, która jest dzisiaj w opo- jest Sejm Rzeczypospolitej – Pan Krzysztof Putra zycji. (Wesołość na sali) potraﬁ troszczyć się także o małe rodziny, o te małe Z pewnością ta otwartość i zdolność do kompro- nasze rodziny, jest bowiem ojcem aż ośmiorga dzieci. misów, Wysoki Sejmie, charakteryzuje go nie tylko Ma więc liczną rodzinę. (Oklaski) w parlamencie, jest widoczna również w jego życiu Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jest to dla mnie prywatnym. (Gwar na sali) wielkim zaszczytem, że jeszcze raz mogę rekomendo- wać Wysokiej Izbie osobę posła Krzysztofa Putry na stanowisko marszałka Sejmu. Dziękuję bardzo. Marszałek Senior Zbigniew Religa: (Oklaski)

Panie pośle, przepraszam na sekundę. Szanowni Państwo! Co prawda muszę powiedzieć, Marszałek Senior Zbigniew Religa: że mi się tu bardzo dobrze siedzi (Wesołość na sali), to jest dobre miejsce, ale jednak naprawdę bardzo Dziękuję bardzo, panie pośle. chciałbym … O głos prosił pan poseł Krzysztof Jurgiel. (Poseł Stefan Niesiołowski: Ta moc.) Bardzo proszę, panie pośle. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 5 listopada 2007 r. Wybór marszałka Sejmu 15

Poseł Krzysztof Jurgiel: Marszałek Senior Zbigniew Religa:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Wysoka Izbo! Wznawiam obrady. Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość proszę Pan poseł Wojciech Olejniczak w sprawie for- o 30 minut przerwy. Dziękuję. (Poruszenie na sali) malnej. Bardzo proszę.

Marszałek Senior Zbigniew Religa: Poseł Wojciech Olejniczak:

Panie i Panowie Posłowie! Ogłaszam 30-minuto- Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Ta wą przerwę. VI kadencja miała być zupełnie inna niż te po- przednie. (Przerwa w posiedzeniu od godz. 16 min 38 (Głos z sali: Właśnie.) do godz. 17 min 43) Od dwóch godzin pan marszałek nie chce, mar- szałek senior, doprowadzić do głosowania w sprawie wyboru marszałka Sejmu. Zgłaszam wniosek i apeluję do pana marszałka, Marszałek Senior Zbigniew Religa: żeby skończyć ten spektakl, żeby skończyć te wszystkie targi, które mają miejsce w jednym z klubów par- Wysoka Izbo! Wznawiam obrady. lamentarnych, tak abyśmy natychmiast przeszli do Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 1., a więc głosowania, do wyboru marszałka Sejmu. wybór marszałka Sejmu. Pan marszałek raczył nam złożyć życzenia, aby- Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby zabrać śmy spełnili oczekiwania naszych wyborców. Otóż głos w sprawie przedstawionych kandydatur? właśnie nasi wyborcy, wszystkich klubów parlamen- Ponieważ nie ma zgłoszeń, zamykam dyskusję. tarnych, mieli jedno podstawowe oczekiwanie. Chcie- Proszę państwa, w tej sytuacji przechodzimy…. li normalności, chcieli przewidywalności i chcieli, aby (Głos z sali: Bez przerwy...) ten Sejm zajmował się pracą – aby targi, które wła- śnie mają miejsce, jak najszybciej zakończyć. …do głosowania. Apeluję więc do pana marszałka: uczyńmy to, (Poseł Grzegorz Dolniak: Panie marszałku...) spełnijmy to pierwsze, podstawowe życzenie naszych Bardzo proszę. wyborców. Głosujmy, wybierzmy marszałka Sejmu. (Głos z sali: Za późno...) Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Marszałek Senior Zbigniew Religa: Poseł Grzegorz Dolniak: W sprawie formalnej? Panie Marszałku! W imieniu Klubu Parlamentar- (Poseł Tomasz Mirosław Dudziński: Tak.) nego Platforma Obywatelska proszę o 10 minut prze- Bardzo proszę. (Poruszenie na sali) rwy. (Poruszenie na sali) (Głosy z sali: No nie...) Poseł Tomasz Mirosław Dudziński:

Marszałek Senior Zbigniew Religa: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dobrą tradycją tej Izby jest to, że przed wyborem czy to marszałka, Wysoki Sejmie! Ogłaszam 10-minutową przerwę. czy to wicemarszałków, zawsze można było kandydatom zadać pytania. (Poruszenie na sali) (Przerwa w posiedzeniu od godz. 17 min 44 (Poseł Elżbieta Radziszewska: Przecież była moż- do godz. 17 min 57) liwość zadawania pytań.) Ja chciałbym, aby pan marszałek umożliwił zadanie pytań kandydatom zarówno na stanowisko mar- szałka Sejmu, jak też na stanowiska wicemarszał- Marszałek Senior Zbigniew Religa: ków. I w związku z tym zgłaszam się do zadania pytania. (Gwar na sali) Wznawiam obrady. Wysoki Sejmie! Na prośbę klubu PiS – przerwa do 18.30. (Wesołość na sali) Marszałek Senior Zbigniew Religa:

(Przerwa w posiedzeniu od godz. 17 min 58 Bardzo proszę o spokój. do godz. 18 min 39) Proszę kontynuować, panie pośle. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 5 listopada 2007 r. 16 Wybór marszałka Sejmu

Poseł Tomasz Mirosław Dudziński: z nas debiutuje. (Wesołość, poruszenie na sali) W związku z czym, ponieważ nikt nie zgłosił się do A więc chciałbym zadać pytanie panu... (Porusze- pytań, bardzo proszę, i popieram wniosek pana posła nie na sali) Chlebowskiego, o natychmiastowe przejście do gło- sowania. Widzowie „Faktów” mogą już się dowiedzieć o godz. 19, kto zostanie marszałkiem Sejmu VI ka- Marszałek Senior Zbigniew Religa: dencji. Dziękuję. (Oklaski)

Miało być w sprawie formalnej. Panie pośle, przepraszam bardzo, miała być spra- Marszałek Senior Zbigniew Religa: wa formalna. Bardzo proszę o... Proszę państwa, jak pan poseł przed chwilą po- wiedział, w związku z moim niewystarczającym Poseł Tomasz Mirosław Dudziński: doświadczeniem i debiutem, i być może z mojej winy, powstała sytuacja, w której w momencie, kiedy Zgłaszam wniosek formalny o to, żeby pan mar- otworzyłem dyskusję i zadałem pytanie, czy panie szałek umożliwił zadanie pytań zarówno kandydatom posłanki lub panowie posłowie chcą zabrać głos, na marszałka, jak i na wicemarszałków. (Oklaski) wypowiedzieć się w sprawie zgłoszonych kandyda- (Głos z sali: Nie ma pytań.) tur, jak się okazało, nie było wielu posłów na sali. (Poseł Elżbieta Katarzyna Łukacijewska: Była (Poruszenie na sali) (Oklaski) Ponieważ jednak mu- taka możliwość.) szę tego typu zastrzeżenia wziąć pod uwagę, chciał- bym w tej chwili prosić przedstawicieli wszystkich klubów parlamentarnych na spotkanie ze mną Marszałek Senior Zbigniew Religa: i w związku z tym ogłaszam 10-minutową przerwę. (Poruszenie na sali) Dziękuję bardzo. Prosiłbym o spotkanie tu obok, w saloniku. Pan poseł Chlebowski. Panie pośle, za chwilę panu udzielę głosu. (Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min 44 do godz. 19)

Poseł Zbigniew Chlebowski: Marszałek Senior Zbigniew Religa:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja zwracam się Proszę państwa, ja bardzo bym prosił o zajęcie do pana marszałka z prośbą o przejście do punktu miejsc, żebyśmy za chwilę znowu nie znaleźli się związanego z głosowaniem, dlatego że pan marsza- w sytuacji, że kogoś nie ma i nie mógł wyrazić łek przed przerwą zamknął, przypomnę, dyskusję, swojej woli. wygłosił formułę... (Oklaski) Pan marszałek wygłosił, Wznawiam obrady. przypominam państwu, formułę: Proszę państwa, Chcę bardzo podziękować przedstawicielom klu- przechodzimy do głosowania. To jest w stenogramie, bów za dyskusję, którą przeprowadziliśmy. W wyniku proszę sprawdzić. Bardzo proszę, panie marszałku. tej dyskusji podjąłem decyzję o tym, żeby przystąpić (Oklaski) do głosowania. (Oklaski) Proszę państwa, kontynuujemy rozpatrywanie punktu 1. porządku dziennego, a więc wybór mar- Marszałek Senior Zbigniew Religa: szałka Sejmu. Przechodzimy do głosowania. Pan poseł Iwiński w sprawie formalnej. Chciałbym przedstawić zasady głosowania przy Bardzo proszę, panie pośle. użyciu urządzenia do liczenia głosów z wykorzysta- niem funkcji umożliwiającej dokonanie wyboru z listy. Są one następujące. Po włożeniu karty do czyt- Poseł Tadeusz Iwiński: nika i pozytywnej jej autoryzacji oraz zarządzeniu głosowania na wyświetlaczu pojawi się pierwsza lite- Panie marszałku, ja w istocie chciałbym wzmoc- ra imienia i nazwisko pierwszego kandydata. Lista nić wniosek swojego poprzednika, który wyjął mi to kandydatów ułożona jest w porządku alfabetycznym. z ust. (Wesołość na sali) Otóż chciałbym pana mar- Korzystając z kursorów umieszczonych na klawiatu- szałka zapytać, dlaczego pan marszałek, wypowia- rze numerycznej czytnika, można przesuwać się po- dając formułę: przechodzimy do głosowania, nie za- między pozycjami listy, kolejnymi kandydaturami. rządził tego głosowania i nie doprowadził do tego Aby oddać głos na kandydata, którego nazwisko wy- głosowania. Szczerze mówiąc, panie profesorze, zła- świetlone jest aktualnie na wyświetlaczu, należy mał pan regulamin. No, ale rozumiem, że debiutuje nacisnąć przycisk koloru zielonego, znak „plus”. Aby się aż do śmierci i śmierć jest też debiutem, każdy zmienić decyzję, należy nacisnąć przycisk koloru 1. posiedzenie Sejmu w dniu 5 listopada 2007 r. Wybór marszałka Sejmu 17

Marszałek Senior Zbigniew Religa jako kandydata do ważnej funkcji marszałka Sejmu Najjaśniejszej Rzeczypospolitej. Chciałbym również czerwonego, znak „minus”. Wówczas znak „plus” podziękować tym, którzy mieli zdanie odrębne, inne, obok nazwiska zniknie. Po oddaniu głosu na wybra- którzy inaczej widzieli dobro polskiego parlamentu. nego kandydata należy zatwierdzić swoją decyzję Chciałbym bardzo podziękować, bo jestem głęboko przez naciśnięcie białego przycisku. Jest to równo- przekonany, że wszystkie oddane głosy były związa- znaczne z ostatecznym oddaniem głosu, a zatem ne z myślą o tym, jak poprawić jakość polskiej poli- z brakiem możliwości zmiany decyzji. tyki, jak poprawić jakość polskiego parlamentaryzmu Czy wszyscy posłowie są gotowi do przeprowadze- (Oklaski), że wszystkie decyzje państwa były zwią- nia głosowania? zane z tym, o czym od dawna marzymy: ze znalezie- (Głosy z sali: Tak, tak.) niem drogi do lepszej polskiej polityki, do lepszego Ponieważ nie widzę wątpliwości w tej sprawie, wizerunku także polskiego parlamentu. chciałbym tylko jeszcze raz przypomnieć, że naci- Politykę tworzą ludzie, tworzą ją politycy. To od śnięcie białego przycisku jest równoznaczne z osta- nich, od ich jakości, rzetelności, kompetencji i umie- tecznym podjęciem decyzji, zatem proszę, aby przy- jętności zależy jakość polskiej polityki, zależy jakość cisku tego użyć jako ostatniego. polskiej demokracji. Sercem demokracji jest parla- Rozpoczynamy głosowanie. ment. Jeżeli to serce bije nerwowo, pośpiesznie, Proszę panie i panów posłów o podejmowanie decyzji. a czasami nadmiernie wolno, to wywołuje to spo- Na wszelki wypadek jeszcze raz przypominam łeczną dezaprobatę lub po prostu społeczne zniechę- o naciśnięciu przycisku oznaczonego kolorem białym cenie. Gdy serce demokracji bije czysto, równo i moc- w celu ostatecznego oddania głosu. no, to i obywatele, i wyborcy z wiarą i z nadzieją Jeszcze nie wszyscy oddali głos, dlatego, proszę patrzą w przyszłość, licząc na to, że polskie sprawy, państwa, czekamy. pomimo sporu politycznego, pomimo politycznej Prosiłbym posła Kowalczyka o zgłoszenie się tu- dyskusji, idą w dobrą stronę. taj, ponieważ pan poseł nie ma pewności, czy głoso- Dlatego jest mi wyjątkowo miło, marszałku senio- wał. (Poruszenie na sali) rze, panie profesorze, przejmować z rąk pana profesora Proszę państwa, zamykam głosowanie. (Porusze- Zbigniewa Religi, marszałka seniora i wielkiego leka- nie na sali, oklaski) rza polskich serc, symbol urzędu marszałka. (Oklaski) (Głosy z sali: Bronek! Bronek! Bronek!...) Symbol nie tyle władzy marszałkowskiej, ile marszał- (Długotrwałe oklaski, posłowie PO, PSL i LiD kowskiej odpowiedzialności. Jest mi, jak powiedziałem, wstają, składają gratulacje, poseł Jadwiga Zakrzew- ze względu na okoliczności podwójnie miło i serdecznie, ska wręcza posłowi Bronisławowi Komorowskiemu panie profesorze, dziękuję. (Oklaski) Dziękuję, bo będę bukiet kwiatów) to traktować jako zapowiedź tego, że Sejm VI kadencji Panie pośle Komorowski, chcę powiedzieć, że do- będzie Sejmem dobrej pracy dla dobra naszej ojczyzny póki nie ogłoszę wyników, nie jest to jeszcze przesą- i jej obywateli, że serce polskiej demokracji będzie biło dzone. (Wesołość na sali, oklaski) mocno i czysto. Myślę, że rola pana profesora jest tutaj (Poseł Bronisław Komorowski: Czekamy.) zapowiedzią czystości i rytmiczności bicia serca polskiej Proszę państwa, głosowało 453 posłów. Większość demokracji, że pomimo naturalnych różnic potraﬁmy bezwzględna – 227. Pan poseł Komorowski uzyskał wszyscy, od prawicy po lewicę, znajdować to, co nas łą- 292 głosy, czyli większość bezwzględną. (Oklaski) czy i zbliża do siebie, a nie tylko to, co nas różni od Gratuluję, panie marszałku. siebie i oddala. (Poseł Tomasz Kulesza: Brawo!) Przyjmując laskę marszałkowską, chciałbym też Stwierdzam, że Sejm bezwzględną większością pochylić głowę przed naszymi poprzednikami, przed głosów wybrał pana posła Bronisława Komorowskie- długą i bogatą tradycją polskiego parlamentaryzmu. go na marszałka Sejmu. W tej tradycji mieści się i duma z jednej z najstar- Proszę pana marszałka o objęcie przewodnictwa szych w nowożytnej Europie demokracji, i duma i dalsze prowadzenie obrad. (Oklaski) z naszych polskich dokonań ruchu egzekucyjnego, (Przewodnictwo w obradach obejmuje marszałek Sejmu Wielkiego, ale i gorzkie doświadczenie liberum Sejmu Bronisław Komorowski) veto i bezsiły polskiego państwa. W tej tradycji mieści się też nieodległe przecież wspomnienie i doświad- czenie nasze, pokolenia ludzi Solidarności. Dlatego Marszałek: w tym doświadczeniu wybicia się Polski na niepodle- głość w 1989 r., ku niepodległości, ku demokracji, jest Panie Marszałku Seniorze! Jeśli można, mam nasza wspólna duma. Mieści się w niej i doświadcze- parę słów także i do pana profesora. nie wielkości, i słabości Polski, tej Polski, którą wy- Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Chciałbym dźwignęliśmy ku niepodległości i którą już my – na- podziękować wszystkim. Dziękuję tym, którzy ze- sze pokolenie – budowaliśmy i budujemy w dalszym chcieli obdarzyć mnie zaufaniem, oddać głos na mnie ciągu. 1. posiedzenie Sejmu w dniu 5 listopada 2007 r. 18 Przemówienie marszałka Sejmu

Marszałek (Poseł Marek Kuchciński: Wniosek formalny.) Wniosek formalny. Dlatego z wdzięcznością patrzę ku loży honorowej, Bardzo proszę, pan poseł Kuchciński. gdzie zasiadał i zasiada przywódca polskiej Solidar- ności, pierwszy prezydent wybrany w drodze demo- kratycznych wyborów przez cały naród – Lech Wałę- Poseł Marek Kuchciński: sa. (Oklaski) Gdzie zasiadał pierwszy niekomuni- styczny premier – Tadeusz Mazowiecki. (Oklaski) Panie Marszałku! Chciałem w imieniu Prawa Z wdzięcznością patrzę także ku innym premierom i Sprawiedliwości zgłosić wniosek formalny, żeby pan i ministrom wolnej Polski. Są oni nie tylko w loży marszałek nie ogłaszał przerwy do jutra, tylko żeby- honorowej, ale także tutaj, na sali sejmowej. Zasiada- śmy dzisiaj przystąpili do wyboru wicemarszałków ją we wszystkich klubach parlamentarnych. Jest Sejmu i podejmowali decyzje o tym, ilu wicemarszał- także pan premier Jarosław Kaczyński, są jego mi- ków Sejmu ma liczyć Prezydium Sejmu tej kadencji. nistrowie tworzący rząd, który właśnie zakończył Nie widzimy, panie marszałku, żeby była potrzeba swoją misję. Wszyscy mają udział w budowie Polski takiej przerwy. To po pierwsze. niepodległej. Dla Sejmu VI kadencji powinno to być Po drugie zaś, co może i ważniejsze, nie wiemy, wskazówką, przypomnieniem, że wszyscy razem je- w jakim trybie i na jakiej podstawie pan marszałek steśmy tylko kolejnym – ważnym, ale tylko kolejnym uważa, że kluby parlamentarne powinny konsulto- – ogniwem w łańcuchu, coraz dłuższym łańcuchu wać z prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej spra- ekip odpowiedzialnych za wolną Polskę. Dlatego po- wy, które leżą w gestii Sejmu. Dziękuję bardzo. starajmy się wspólnie nie zawieść pokładanych w nas (Oklaski) nadziei. (Długotrwałe oklaski) Łyk zimnej wody zawsze dobrze robi na począ- tek. Marszałek: Proszę Państwa! Wysoka Izbo! Grupy posłów przedłożyły dwa projekty uchwał w sprawie ustalenia Dziękuję bardzo, panie pośle. liczby wicemarszałków Sejmu. Wniosek oczywiście ma charakter formalny. Za Do rozpatrzenia tych projektów przystąpimy po chwilę w związku z tym poddam go pod głosowanie. ich wydrukowaniu i doręczeniu posłom. Chciałbym jednocześnie wyjaśnić panu posłowi, że ja W związku z tym oraz w związku z faktem, że nie widzę związku między decyzjami dotyczącymi jutro mają odbyć się ważne konsultacje pana prezy- organizacji prac Sejmu a rozmowami, które zamierza denta z przywódcami frakcji parlamentarnych i sił pan prezydent odbyć z przywódcami partii politycz- politycznych w Polsce, zarządzam przerwę w obra- nych. Natomiast fakt, że te rozmowy odbywają się dach do jutra do godz. 14. (Poruszenie na sali) Mam jutro, oznacza tyle, że przywódcy formacji politycz- nadzieję, że ten czas kluby parlamentarne wykorzy- nych, które tworzą czy są w trakcie tworzenia klubów stają zarówno na rzecz przygotowania decyzji parla- parlamentarnych, po prostu będą nieobecni w parlamentu o składzie Prezydium Sejmu, jak i na rzecz mencie. Wydaje się to – nie tylko przez szacunek do przygotowania jednego z pierwszych ważnych dzia- pana prezydenta, ale również ze względu na prak- łań parlamentu, jakim musi być wyłonienie sędziów Trybunału Stanu. tyczną stronę funkcjonowania przywódców – wystar- W odpowiednim trybie poinformuję kluby o ter- czającym powodem do tego, że ogłosiłem przerwę do minach, które się z tym wiążą, tj. o terminach zgła- jutra do godz. 14. Dla porządku jednak, dla dobrego szania kandydatur oraz o możliwym terminie roz- współdziałania z panem posłem poddam pański strzygnięcia tych spraw w czasie posiedzenia Sejmu wniosek pod głosowanie jako wniosek formalny, chy- w głosowaniu. ba że pan chce go wycofać. Proszę Państwa! W związku z tym jeszcze raz (Poseł Marek Kuchciński: Chciałbym zadać py- przypominam, że Sejm po przerwie spotyka się jutro tanie.) o godz. 14. Nie, przepraszam, panie pośle. Pan zna, mam na- Informuję, że pan poseł Ajchler zgłosił się do zło- dzieję, regulamin. Żadnych pytań nie ma, panie po- żenia oświadczenia, w związku z tym jest jeszcze śle. Zgłosił pan wniosek formalny, częściowo przez jeden dodatkowy punkt. grzeczność poddaję go pod głosowanie, mimo że już Pan poseł zgłasza się w jakim trybie, pani pośle? ogłosiłem decyzję. (Wesołość na sali) (Poseł Marek Kuchciński: Chciałbym zadać py- Bardzo proszę, proszę państwa, przystępujemy do tanie.) głosowania nad wnioskiem formalnym. Komu? Kto z państwa jest za przyjęciem propozycji pana (Głos z sali: Po co ta przerwa?) posła Kuchcińskiego, aby niezwłocznie przejść do Nie, panie pośle, nie ma miejsca na pytania. głosowania w kwestiach wyboru wicemarszałków, co Może być wniosek formalny albo oświadczenie. Nic by oznaczało, że nie zostanie na jutro na godz. 14 więcej. zwołane posiedzenie Sejmu, tylko odbędzie się ono 1. posiedzenie Sejmu w dniu 5 listopada 2007 r. Sprawy formalne 19

Marszałek W związku z tym, proszę państwa, podtrzymu- ję moją pierwotną decyzję: przerwa do jutra do w innym terminie, proszę o naciśnięcie przycisku godz. 14. i podniesienie ręki. (Głos z sali: Miało być oświadczenie.) Kto jest przeciw tej propozycji? Nie, bo pan poseł Ajchler wycofał się ze złożenia Kto się wstrzymał od głosu? oświadczenia, w związku z tym nie ma dodatkowego Proszę o podanie wyniku głosowania. punktu: oświadczenia poselskie. Za wnioskiem pana posła Kuchcińskiego było 211 Zarządzam przerwę do jutra do godz. 14. posłów, przeciwko – 235, 1 osoba się wstrzymała. Dziękuję bardzo.

(Przerwa w posiedzeniu o godz. 19 min 22)