Polfyntjies Vir Die Proe

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Polfyntjies Vir Die Proe Polfyntjies vir die proe C. Louis Leipoldt bron C. Louis Leipoldt, Polfyntjies vir die proe. Tafelberg, Kaapstad 1963 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/leip001polf01_01/colofon.php © 2011 dbnl / erven C. Louis Leipoldt 7 1. Die Goewerneur se Boontjie DIT SOU moeilik wees om in die groentetuin iets meer eg Afrikaans teë te kom as die ouderwetse ‘goewerneursboontjie’, of, soos hy soms genoem word, ‘hereboontjie’. En dit sou ook moeilik wees om hom raak te loop in enige buitelandse kookboek. Raadpleeg maar daardie alwetende ‘Larousse gastronomique’, die alomvattende, allesbeskrywende leerboek vir die hedendaagse kok, en jy sal vind dat ons mooi, lekker goewerneursboontjie nie eens daarin genoem word nie. Selfs in ons Afrikaanse kookboeke word hy nie aangetref nie, al word daar soms van ‘droë boontjies’ gepraat. En tog, wat is daar mooier as die ouderwetse, groot soort goewerneursboontjies? Groen, is hulle 'n prag, ofskoon dit amper 'n sonde sou wees om die nog onmondige peulvrug kombuis toe te neem, want hulle is baie lekkerder as hulle ryp geword het in die son. Net soos die peule oopbreek en die twee gedeeltes opkrul om die skat wat hulle tot hiertoe sorgvuldig bewaar het, aan die wêreld te ontbloot, is hulle regtig op hul beste. Hoe pragtig is die skakerings van kleur - rooi, swart-bruin, wit en geel - wat hulle toon. Soos stukkies Amandola-marmer lê hulle daar - en daardie soort is van oudsher beroemd as die beste marmer. Dit is waar, ons kry teenswoordig maar selde die goewerneursboontjie in sy egte ouderwetse prag, en dit lyk al hoe meer asof sy soort kleiner, gerimpelder en minder kleurryk word. Daar is selfs afstammelinge van hom wat bleek-geel en vuil-wit is, Suid-Amerikaanse soorte wat glad nie so lekker smaak nie en esteties veel minder indruk op jou maak. Kry dus die ouderwetse soort - as jy kan. Liefs van 'n plaas êrens in die suidwestelike gedeelte van die Kaap, waar dit op riviergrond gegroei en teen die suidoostewind stand gehou het. En behandel dit asseblief nie soos gewone droë boontjies nie, want dit is 'n aristokraat en het sy voorregte, ja, selfs sy grilletjies. Liefs in 'n lugdigte fles, goed droog, behoorlik skoon, buite bereik van C. Louis Leipoldt, Polfyntjies vir die proe 8 alles wat, soos ons in ons jeug op geheimsinnige manier gemompel het, 'n knikkertjie kan rinneweer. Moenie dink dit is te veel om van 'n reeds oorwerkte huisvrou te eis nie. Dit betaal dubbel en dwars want dit behou die smaak. ‘Die smaak, Kleinbaas, die smaak,’ soos ou aia Mina, of Anna, of hoe die ou skepsel ook geheet het van wie ek geleer het hoe om met goewerneursboontjies om te gaan, altyd gesê het, ‘is wat hom goud werd maak.’ Ek stem nie heeltemal saam nie. Die goewerneursboontjie is van al ons boontjiesoorte miskien die voedsaamste. Sy voedselwaarde - die wysneuse sê ‘kaloriewaarde’, maar hulle is sommer verspot, want ons kies nie ons kos omdat die een soort meer brandhout lewer as die ander nie - staan ver bo dié van vleis of vis of vrugte en hy bevat in homself byna alles (die nuwerwetse vitamines wat nou so danig in die mode is, inkluis) wat die mens nodig het om hom aan die lewe te hou. Nie alles natuurlik nie, want 'n mens kan nie net van goewerneursboontjies lewe nie. En wat nou? Ja, ongelukkig sê die kookboeke niks oor hoe ons hom moet berei en gaarmaak nie. Ek sal egter 'n paar resepte voorlê wat op eie ondervinding berus en wat ek kan aanbeveel. Maar onthou, geduld en lankmoedigheid is nodig om met goewerneursboontjies om te gaan. Neem hulle dus uit hul lugdigte fles. 'n Koppievol is genoeg om mee te begin. Ondersoek hulle. Gooi weg enigeen wat nie onberispelik rein, volmaak en vir die oog welgevallig is nie. Was hulle in koue water om enige greintjie aardse stof wat daar miskien nog aan hulle mag klewe, weg te ruim. Sit hulle dan in 'n skoon kastrol en bedek hulle met kraanwater, of fonteinwater, as daar nie 'n kraan is nie. Laat hulle daarin lê, maar asseblief nie alte lank nie. Selfs vir die minderwaardige droë boontjiesoorte gril ek as ek in 'n kookboek lees: ‘Laat hulle die hele nag in koue water week.’ Skimme van Careme en La Chapelle! Watter manier van behandeling is dit vir goewerneursboontjies! 'n Alte lang deurweking is 'n prikkel tot groei - tot herlewing van die lewenslus daar binne in die kiem - tot 'n begin van daardie hoogs misterieuse skeikundige stofwisseling wat in 'n ommesientjie die smaak kan bederwe. Dus hoogstens anderhalf uur, nie langer nie. C. Louis Leipoldt, Polfyntjies vir die proe 9 Gooi dan die water af en vervang dit met 'n nuwe doopsel, hierdie keer louwarm water met 'n grypie sout daarin. Maar in hemelsnaam geen koeksoda nie! Niks, jammer genoeg, kan die glansryke, pragtige kleur bewaar nie; met die kook gaan dit verlore en die boontjies word bruin; ligbruin as hulle behoorlik, stadig maar goed gekook word, donkerder as hulle te vinnig kook. Hou die deksel op die kastrol, maar skud hom soms en voeg nou en dan 'n bietjie warm water by, sodat die boontjies altyd onder en nie bo die water kook nie. Sodra hulle sag is, neem die kastrol van die vuurherd, gooi die water af en skud die boontjies droog in 'n vergiettes. Vir die eenvoudige kenner wat altyd van 'n suiwer groentesmaak hou, is hulle nou gaar en klaar vir die tafel. Veral koud. Want hulle het die egte goewerneursboontjiesmaak, so tussen dié van 'n kastaiing en 'n uitgedroogde mispel. Jy kan hulle opdis met 'n suursous, of as slaai met 'n eenvoudige mengsel van asyn en peper, 'n snoepseltjie mosterd en 'n bietjie olie. Iets fyner, meer geraffineer? Ja, daar is sommige van ons wat nie tevrede is met die reine eenvoud nie. Hulle wil die lelie verguld, reukwater oor 'n reseda giet. Nou ja, vir hulle dan: Sit die boontjies terug in die kastrol, saam met 'n grypie peper, gemmer en foelie, en gooi daarop 'n koppie vleis- of hoendersop. Laat dit stadig kook, met die kastroldeksel toe. Smoor in 'n ander kastrol 'n gesnipperde ui (met 'n rafeltjie knoflok daarby, indien gewens), en as dit ligbruin is, meng daarmee 'n paar eetlepelsvol tamatiesous. Verdun met 'n paar lepelsvol van die sop waarin die boontjies kook en roer dan die mengsel versigtig in die boontjies, sodat hulle nie breek nie. Laat dit 'n paar minute kook en dis op met pieterselie daaroor. Nog 'n ander metode: Sit die boontjies in die kastrol, saam met 'n groot eetlepel botter of sagte (liefs hoender-) vet; voeg peper, foelie en kruie by; laat stadig smoor en sorg dat die boontjies nie breek nie. Bedien met gerasperde neut of pieterselie daaroor. Wat om daarmee te drink? Dis 'n gekleurde skottel, en die estetiese sin verlang 'n gekleurde wyn. Dus 'n rooi tafelwyn wat nie soet is nie. C. Louis Leipoldt, Polfyntjies vir die proe 10 2. 'n Jakkalskos-Soufflé EEN VAN my vriende uit die Kongogebied is 'n fynproewer, 'n lekkerbek van die hoogste, of miskien die laagste, soort. Hy wil alles so eksie-perfeksie hê dat ou Griet, wat ek al so naastenby geleer het om 'n goeie sop te maak en die braaiboud soms met finkelblare te bestrooi, byna steeks geword het as ek sê: ‘Die baas wat met sy verhemelte praat, kom vanaand by ons eet.’ Eergister het my vriend my gevra om vir hom tog iets regtig inheems op te dis. Ek het geantwoord dat ons geen eg Afrikaanse skottel besit nie; al wat ons het, is ouderwetse maniere om kossoorte klaar te maak. ‘Maar gee my tyd,’ het ek bygevoeg. ‘Ek laat jou weet sodra ek iets lekkers het wat jy nog nooit in jou lewe geproe het nie.’ Nou moet ek my belofte nakom. Wat kan ek die man aanbied wat so Afrikaans is dat hy dit nêrens in Larousse - daardie wonderlike ensiklopedie van duisendtalle kossoorte - sal vind nie? Sal ek hom wateruintjies gee? Dis nie in hierdie jaargety te kry nie. Of klipkous? Ag, dit kan hy ook in Australië kry, of in Vera Cruz, daardie Kaapstad-agtige stad aan die Golf van Meksiko. Of gekookte volstruiseier in 'n kombersie van klitjiesdeeg gebak? Ja, daaroor moet ek nadink. Dis ten minste iets wat jy sekerlik nie onder ‘Oeufs’ in Larousse sal kry nie. Maar daar is iets anders wat hy, sover ek weet, nêrens anders op aarde sal teëkom nie. Dit is jakkalskos. Die wysneusige botaniste noem dit die saad of ‘vrug’ van 'n parasietplant, Hydnora africana, wat vir die eerste maal deur Thunberg beskryf is. Daardie reisiger sê wel dat die Hottentotte dit eet, maar hy het nie in die verste verte daaraan gedink dat dit miskien as 'n ‘kultuurplant’ beskou kan word nie. 'n Mens vind dit in die sanderige grond, onder die skuiling van een of ander melkbossoort, want dit is 'n plant wat op die wortels van die melkbos boer. Die saad - so ten minste vertel ons oubaas C. Louis Leipoldt, Polfyntjies vir die proe 11 Marloth, wat die saak haarfyn uitgepluis het en in sy duur boek 'n bra geïdealiseerde gekleurde prentjie van die ding gee-word deur die miere afgedra na die wortels en ontkiem daar. Na 'n paar weke kom die blom uit die sand. Dis 'n snaakse soort blom, en die reuk daarvan is nie aangenaam nie, maar gelukkig het ons niks daarmee te doen nie. Ons belangstelling, sover dit die kombuis betref, is net in die vrug. Dit is 'n onderaardse bol, wat eintlik, volgens die botaniste, glad nie 'n bol is nie, maar 'n ronde vrug soos 'n koejawel.
Recommended publications
  • Understanding Fruit and Vegetable Consumption: a Qualitative Investigation in the Mitchells Plain Sub-District of Cape Town
    Understanding fruit and vegetable consumption: A qualitative investigation in the Mitchells Plain sub-district of Cape Town. by Catherine Jane Pereira Thesis presented in partial fulfilment of the requirements for the degree Master of Nutrition at the University of Stellenbosch Supervisor: Prof. Milla McLachlan1 Co-supervisor: Dr. Jane Battersby2 (1 – Stellenbosch University; 2 – University of Cape Town) Faculty of Medicine and Health Sciences Department of Interdisciplinary Health Sciences Division of Human Nutrition March 2014 Stellenbosch University http://scholar.sun.ac.za DECLARATION By submitting this thesis electronically, I declare that the entirety of the work contained therein is my work, original work, that I am the sole author thereof (save to the extent explicitly otherwise stated), that reproduction and publication thereof, by Stellenbosch University will not infringe any third party rights and that I have not previously in its entirety or in part submitted it for obtaining any qualification. Signature: Date: Copyright © 2014 Stellenbosch University All rights reserved ii Stellenbosch University http://scholar.sun.ac.za ABSTRACT Introduction Adequate fruit and vegetable consumption can provide many health and nutrition benefits, and can contribute to nutritional adequacy and quality of the diet. Despite existing strategies, most people in South Africa do not consume the recommended intake of five fruits and vegetables per day, and micronutrient intakes remain low. Aim The aim of this study was to describe underlying factors that influence individual and household fruit and vegetable consumption, in an area of the Mitchells Plain sub-district, by engaging with community members in a participatory manner in accordance with a human rights-based approach.
    [Show full text]
  • X See: Sjambok
    https://doi.org/10.25159/0256-5986/5538 s sambok n, D/Afk, x see: sjambok sassaby n, Tsw, x see: tsessebe schaapsteker n, D/ Afk, x see: skaapsteker silvie n, E, + coll see: blinkvis simba n, Swahili, + coll equ~v of 'lion'; also used as proper n for a lion similarly pronunc [ , s 1 m e 1e li] + [ s 1 m e li] x single used to give emphasis to a statement may be ambiguous, eg 'Every single man will be given a gift' could mean that married men will be excepted sink pronunc & sp [ 1 SIIJk] a kitchen or scullery basin with a drain; zinc [z I rJ k] is a metal sis! int, D/ Afk, x exclamation of disgust, fr Afk 'sies' the equiv of 'phew! , ugh! ' sjambok n, D/Afk, + alt: sambok short plaited leather whip or thick strip of leather, usu made of hippopotamus or rhinoceros hide 1 skaamhaai n, D/Afk, x see: ~kaamoog (ii) skaamoog (i) n, D/ Afk, x (Haploblepharus fuscus) alt: dogfish marine fish found in shallow water along the coast fr Durban to Port Nolloth skaamoog (ii) n, D/ Afk, x (Holohalaelurus regani) alt: Izak, lazyshark, leopardshark, skaamhaai, tigershark common marine fish found fr Port Nolloth to the Natal coast skaamoog (iii) n, D/Afk, x (Haploblepharus edwardsi) alt: dogfish, pofadderhaai, marine fish found in shallow water fr Port Nolloth to Durban skaap n, D/ Afk, x lit Afk 'sheep'; ~pplied to a person who speaks or acts foolishly skaapbossie n, D / Afk, ? see: anker karoo skaapsteker n, D/Afk, + alt: schaapsteker any of several non-aggressive & generally harmless backfanged Afr snakes; the spotted skaapsteker (Psammophylax rhombeatus)
    [Show full text]
  • MH Interim Event Menu
    BREAKFAST FINGER FORK R 210.00 PER PERSON COLD Fruit and yoghurt trifle, oatmeal crisp Banana and vanilla lassi Pickled cucumber, tomato, bocconcini, olive tapenade Mini croissants filled with cheese, rocket, onion marmalade and tomato Mini muesli and bran muffins Selection of Danish pastries Fruit skewers, basil syrup Apricot and coconut granola bars HOT Mozzarella and onion tartlets Chicken and beef sausage skewers Chicken liver wrapped in bacon Salmon, lemon and ricotta tartlets Tomato and baby marrow kebabs Mini chicken or fish frikkadel CAPE TOWN MARRIOTT HOTEL CRYSTAL TOWERS Cnr Century Boulevard & Rialto Road, Century City, Cape Town | T. +27 21 525 3888 BREAKFAST BUFFET R 230.00 PER PERSON FRUIT PLATTER AND POACHED FRUIT Fruit selection Poached dried fruit with sweet spices Pineapple and pear compote Exotic fruit salad BREAD, PASTRIES AND TOAST Plain and pumpkin rye, multi-seed loaf, white and brown bread White or brown toast served with jam, marmalade and butter Selection of muffins, croissants and Danish pastries CEREALS Bircher muesli, Corn Flakes™, All Bran Flakes™, Rice Krispies™ and Tropical muesli Selection of yoghurt Full cream and low fat milk Mixed seeds and nuts Dried fruits SMOKED AND CURED FISH Oak smoked salmon, smoked butter fish, peppered mackerel Lemon wedges and cream cheese CURED MEATS Beef and chicken pastrami, chicken loaf, rare roast beef, salami CHEESE BOARD AND FRUIT KONFYT Cheese platter, watermelon, tomato chutney and fig preserves HOT Scrambled egg, crispy smoked bacon, sautéed vine tomato Truffle mushrooms and Lyonnaise potatoes Grilled beef and chicken sausages BEVERAGES Fruit juice selection Tea and coffee CAPE TOWN MARRIOTT HOTEL CRYSTAL TOWERS Cnr Century Boulevard & Rialto Road, Century City, Cape Town | T.
    [Show full text]
  • SPECIALIST E: [email protected]
    m: Don - 083 734 0864 HERB & SPICE e: [email protected] m: Jasper - 073 735 4455 SPECIALIST e: [email protected] All prices are ex. VAT inc delivery with Cape Town area (Min. 6 kg per order). Order’s must be placed before 1:00 pm to ensure next day delivery. Email, Whatsapp or Phone. CERTIFICATES: Kosher, Halaal, Product Specs & C.O.A’s available on request. NATURAL SPICE, HERBS & SEEDS To find a product, press ctrl-F on a PC or cmd-F on a Mac UNIT EXCL. UNIT EXCL. DESCRIPTION CODE DESCRIPTION CODE SIZE PRICE SIZE PRICE All Spice (Pimento) 214997 1kg R106,20 Cloves Ground 214746 1kg R117,60 All Spice Ground (Pimento) 214993 1kg R106,20 Cloves Stem Powder 214745 1kg R75,20 Aniseed Ground 214621 1kg R77,80 Cloves Stems Whole 214684 1kg R73,10 Aniseed Whole 214625 1kg R88,20 Cloves Tbc (1-2 mm) 214747 1kg R235,00 Basil Ground 214629 1kg R74,70 Cloves Whole 214748 1kg R235,00 Basil Rubbed 214631 1kg R74,70 Coriander Coarse 214752 1kg R54,70 Bayleaves 214632 1kg R79,60 Coriander Seed Ground 214755 1kg R74,90 Bayleaves Ground 214634 1kg R79,60 Coriander Whole 214770 1kg R74,90 Borrie 214639 1kg R39,70 Corn Freeze Dried 213390 1kg R53,30 Cardamon Brown Ground 214650 1kg R440,00 Cumin Crushed 214771 1kg R85,13 Cardamon Brown Whole 214651 1kg R440,00 Cumin Ground 214772 1kg R85,13 Cardamon Green Ground 214652 1kg R215,20 Cumin Whole 214784 1kg R85,13 Cardamon Green Whole 214656 1kg R229,00 Curry Leaves 213382 1kg R116,00 Cardamon Tbc (1-2 mm) 213748 1kg R240,00 Dill Seed Powder 214977 1kg R70,90 Carrageenan 214665 1kg R180,60 Pepper
    [Show full text]
  • Afrikaanse Woordelys En Spelreels
    AFRIKAANSE WOORDELYS en Spelreëls > * >% tt .'' 1 jg • ,-ÍÍ ' BÍ i . Í mM. 2 a ? ? , ^ o/ Digitized by the Internet Archive in 2017 with funding from University of Pretoria, Library Services https://archive.org/details/afrikaansewoorde06suid Afrikaanse Woordelys en Spelreëls In opdrag van die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns saamgestel deur die Taalkommissie: Dr. S. P. E. Boshoff, Dr. S. J. du Toit, L. W. Hiemstra, M.A., Dr. W. Kempen, Dr. T. H. le Roux, Dr. D. F. Malherbe, Dr. J. du P. Scholtz. Sesde verbeterde uitgawe sewende oplaag Nasionale Boekhandel Beperk Kaapstad Bloemfontein Johannesburg 1960 I ZF\4i^-éb^ /56 7 ^^ VOORWOORD Hierdie druk van die Akademie se VVoordelys en Spelreëls verskll aansienlik van die vorige uitgawes, hoewel die spellingbeleid en grondbeginsels feitlik ongewysig gebly het. So ’n bewering eis al dadelik ’n verduideliking. Ons behandel die verskille kortliks puntsgewyse. (a) Geskrap. ’n Groot aantal woorde en/of woordvorme uit die vorige Woordelys is geskrap, omdat hulle geen spelling- moeilikhede oplewer of behoort op te lewer nie. Ons noem slegs die volgende soorte gevalle: (1) Eenvoudige, onsamegestelde woorde soos: baan, bane; beer, bere; boer, boere; boom, bome; buur, bure. Die spelling van sulke woorde kan bowendien meestal uit samestellinge wat opgeneem is, afgelei word. (2) Samestellinge en afleidinge wat geen spellingmoeilik- hede oplewer nie. As bantamgewig en bantamhoender bv. aangegee word, is dit stellig oorbodig om bantam- haantjie en bantamhennetjie ook te vermeld. Samestellinge met en sonder verbindingsklanke (veral e en s) eis egter vanweë die vormverskille wel enkele toeligtende voorbeelde soos: boerbeskult naas boerebeskult, handdoek teenoor handearbeid, loonraad teenoor loonsverhoging, verjaardag naas verjaarsdag.
    [Show full text]
  • What Is Meat?
    LETTER LETTERS TO THE EDITOR WHAT IS MEAT? The debate rages on So, we received an insightful response to a recent letter to the editor regarding the use of meat related terms for protein alternatives, and it makes for interesting reading. Thank you to Francois Mellet for taking the time to lay out his thoughts on this issue. 1. What is meat? mainly voluntary muscles, fat, and connective tissue associated with muscle. Worldwide meat is the edible portions of bone, with various tissues such as Mechanically deboned meat and "offal" a slaughtered animal, also known as the nerve tissue, connective tissue, blood is excluded from this point of view. flesh of animals. Edible portions, in the vessels, residual blood, lymphatic order of deriving it in an abattoir, are: tissue, tendons, cartilage and fascia. 2. What did the old regulations • Hygienically collected blood. Some of these parts are further stipulate? • The internal part of skins, or the processed into blood pigments, blood Mincemeat was simply minced or complete skin in the case of pigs proteins, collagen and gelatine, the ground muscular tissue and nothing and poultry. latter two derived from skins, tendons, else. It had to contain 60% lean muscle. • Red offal, also known as organ meats, cartilage and bones. The regulations further differentiated namely tongues, livers, kidneys, hearts, Dressed carcasses sometimes between Processed Meat and spleens and lungs in some cases, tails includes the heads, kidneys and skins. Manufactured Meat. Processed Meat was in some cases, necks in some cases, as Every food product made from a meat (flesh) that underwent a process of well as brains and reproductive organs combination of the above is a meat cooking, curing, smoking and/or drying in some cases.
    [Show full text]
  • (C.A.P.E) Meal Plan
    C.A.P.E Meal Plan Carbohydrate Adjusted, Protein Enriched Insulin resistance can be managed! Your health is our priority The C.A.P.E meal-plan Which diet will give you the best weight-loss results? Will these results be sustainable over the long term and will any harm be done in the process? This topic has caused intense debate and no medical condition has generated as many proposed solutions as obesity. In essence, the terms ‘diet’, ‘meal-plan’ and ‘eating style’ all boil down to an attempt to help you eat in a more structured, healthy manner and reduce the total amount of calories you consume. In the metric world these are measured in Kilojoules (KJ). Hundreds of different diets are available and opposing opinions are quite common. Not surprisingly, for anyone without a degree in dietetics, this topic can become somewhat overwhelming. How can the C.A.P.E meal-plan help you lose weight? With the C.A.P.E meal-plan our aim is to assist you with successful and perhaps even enhanced weight-loss, both over the short and long term, as well as to improve your general health. We believe that by optimising certain metabolic, biochemical and hormonal pathways that collectively influence body fat regulation within the extreme complexity of human biochemistry, better weight-loss results can be achieved. We also believe that this can be done without exposing yourself to any health risks and by helping you make better food choices, actually improve your health. In designing this diet, we have incorporated several modern dietetic concepts in one simplified platform.
    [Show full text]
  • Omslag Report V2
    The aflatoxin situation in Africa Systematic literature review RIKILT report 2018.010 The aflatoxin situation in Africa Systematic literature review Nathan Meijer 1, Gijs Kleter 1, Rosa Amalia Safitri 1, Monique de Nijs 1, Marie-Luise Rau 2, Ria Derkx 3, Joke Webbink 3, Marijn Post 3, Yuca Waarts 2, Ine van der Fels-Klerx 1 1 RIKILT Wageningen University & Research 2 Wageningen Economic Research 3 Wageningen University & Research - Library This research has been carried out by Wageningen University & Research and financed by Partnership for Aflatoxin Control in Africa (PACA) through funds made available to PACA by the Bill and Melinda Gates Foundation and Mars, Incorporated (project number 1277360301). PACA acknowledges the contribution of the Technical Centre for Agricultural and Rural Cooperation (CTA) in producing this report which is a follow up to the CTA/PACA 2016 Working Paper “Improving the evidence base on aflatoxin contamination and exposure in Africa” written by Sheila Okoth. Wageningen, December 2018 RIKILT report 2018.010 RIKILT report 2018.010 | 1 Project number: 1277360301 Project title: The aflatoxin situation in Africa Project leader: Nathan Meijer © 2018 African Union Commission / PACA. This study was financed by Partnership for Aflatoxin Control in Africa (PACA) through funds made available to PACA by the Bill and Melinda Gates Foundation and Mars, Incorporated. PACA acknowledges the contribution of the Technical Centre for Agricultural and Rural Cooperation (CTA) in producing this report which is a follow up to the CTA/PACA 2016 Working Paper “Improving the evidence base on aflatoxin contamination and exposure in Africa” written by Sheila Okoth. This report is published by RIKILT Wageningen University & Research, institute within the legal entity Wageningen Research Foundation with the copyright holder’s permission.
    [Show full text]
  • ʼn Ondersoek Na Kinderteater As ʼn Moontlike Tersiêre Toneelspelonderrigmeganisme
    ʼn Ondersoek na kinderteater as ʼn moontlike tersiêre toneelspelonderrigmeganisme. deur Schalk Willem van der Merwe Tesis ingelewer ter voldoening aan die vereistes vir die graad van Doktor (PhD) in Drama en Teaterstudie in die Fakulteit Lettere en Sosiale Wetenskappe aan die Universiteit van Stellenbosch Studieleier: Prof Petrus du Preez Desember 2020 Stellenbosch University https://scholar.sun.ac.za VERKLARING Deur hierdie proefskrif elektronies in te lewer, verklaar ek dat die geheel van die werk hierin vervat, my eie, oorspronklike werk is, dat ek die alleenouteur daarvan is (behalwe in die mate uitdruklik anders aangedui), dat reproduksie en publikasie daarvan deur die Universiteit van Stellenbosch nie derdepartyregte sal skend nie en dat ek dit nie vantevore, in die geheel of gedeeltelik, ter verkryging van enige kwalifikasie aangebied het nie. Handtekening: Desember 2020 Kopiereg © 2020 Universiteit van Stellenbosch Alle regte voorbehou ii Stellenbosch University https://scholar.sun.ac.za OPSOMMING In hierdie studie is daar na die huidige toneelspelopleidingsbenadering vir akteurs in Suid-Afrika gekyk en hoe hierdie opleiding op tersiêre vlak aangebied word. As vertrekpunt vir die studie, is die Universiteit Stellenbosch, Drama Departement gebruik. Verskeie benaderings van toneelspelopleidingselemente is aanvanklik met internasionale tendense vergelyk. Die term integrasie is verder ondersoek om ʼn werksdefinisie vir die studie te skep. Die suksesvolle vlak van integrasie van verskeie toneelspelelemente is daarna ondersoek. As benadering tot die ondersoek van toneelspelopleidingselemente, is die Stanislavski-sisteem aan die hand van die vergrote spelstyl en konvensies van kinderteater onder die loep geneem. Hierna het verskeie navorsingsaktiwiteite plaasgevind. Kunsgebaseerde navorsing is as paradigma vir hierdie navorsingsaktiwiteite gebruik en die verhouding tussen Navorsing Aangedrewe Praktyk en Praktyk Aangedrewe Navorsing is toegepas.
    [Show full text]
  • Hoofstuk 6 SOUSE EN DIE GEBRUIK VAN GROENTE, VRUGTE, KRUIE
    University of Pretoria etd - Claassens, H W (2003) 248 Hoofstuk 6 SOUSE EN DIE GEBRUIK VAN GROENTE, VRUGTE, KRUIE EN SPESERYE Die Franse word deur baie mense beskou as die volk wat die meeste met botter kook. De Prins en Mertens wys egter daarop dat die Lae Lande botter lank voor die Franse in hulle kookkuns gebruik het. Aanvanklik is varkvet deur Europese kokke verkies, maar Vlaamse en Brabantse argiefstukke van die twaalfde eeu vermeld reeds "tonnen"1 botter wat in die tekstielbedryf en kookkuns gebruik is, terwyl Sentraal-Frankryk eers in die veertiende eeu begin het om botter in die kookkuns aan te wend. Die gebruik van botter in die kookkuns het eers in die loop van die sewentiende eeu in Franse geskrifte begin verskyn. Alles is letterlik onder botter toegegooi.2 Dit was nie net in die Lae Lande dat so mildelik met botter omgegaan is nie. Op 17 Oktober 1756 kla Thomas Turner oor dieselfde oordadige gebruik van botter in die kos wat hy in Engeland by sy oom geëet het. Hulle het volgens hom gebraaide vark en baie lekker rape gehad wat bederf is deurdat dit feitlik in botter geswem het. Daar was ook 'n pondbotterpoeding wat volgens hom die regte naam gehad het, want "there was almost enough butter to drown a pig had it been alive".3 Aan die Kaap is sedert die stigting van die verversingspos, sagte stertvet van die vetstertskape vir die bereiding van groente, vleis en gebak gebruik omdat botter hoofsaaklik van Holland gekom het en skaars en duur was. Dit was volgens Lichtenstein nog die geval aan die begin van die negentiende eeu.
    [Show full text]
  • Sweets DRAFT BOTTLE
    @plantriversidedistrict #baobabloungesav IT WAS SAID THAT THE BEAUTY OF THE MAJESTIC BAOBAB, THE TREE OF LIFE, HAS BEEN PERFECTED FOR NEARLY 200 MILLION YEARS. ITS PRIMAL ENERGY COMES TO LIFE IN A JUXTAPOSITION OF RAW ELEMENTS AND MODERN ELEGANCE, INDIGENOUS INGREDIENTS AND SOPHISTICATED COCKTAILS. MAY OUR STORIED ROOTS CALL UPON YOUR UNTAMED ADVENTURER AND INSIST ON ONE MORE ROUND. DAWA MARTINI — 14 BAOBAB DAIQUIRI — 13 Snow Leopard Vodka, Plantation Pineapple Rum, Fresh Lemon Juice, Cruzan Banana Rum, Fresh Lime Juice, Local Honey Syrup, Demerara Syrup Fee Brothers Fee Foam NYATI — 16 BILTONG HUNT BOARD* — 19 SAINTPAULIA — 15 Buffalo Trace Bourbon, Domaine de Biltong, Craft Cheese, , F.R.O.G. Jam, Inverroche Verdant Gin, Tempus Fugit Canton Ginger Liqueur, Pineapple Juice, Fresh & Dried Fruits, Flatbread Violettes, Fresh Lemon Juice, Fresh Lemon Juice, Sumac Syrup, Basil-Star Anise Syrup Woodford Reserve Sassafras & Sorghum BOEREWORS SLIDERS — 14 NANDI'S PUNCH — 14 THE MAZAGRAN — 18 Smoked House Sausage, Don Q Añejo Rum, Caperitif, Four Roses Small Batch Kentucky Chakalaka Ketchup Sumac Aioli, Pineapple Juice, Fresh Lime Juice, Straight Bourbon, Crispy Onions, Toasted Brioche Baobab Syrup Madagascar Vanilla Syrup, French Pressed Chilled Coffee, FRIKKADEL — 15 SAVANNAH DUSK — 14 Coffee Bean-Infused Angostura Lamb Meatballs, Smoked Eggplant, Jose Cuervo Silver Tequila, Fresh (Smoked Tableside) Shug Tamarind Sauce, Roasted Peppers Mango Purée, Fresh Lemon Juice, Peppadew Pepper Syrup, Tajin HUMMUS — 12 Za’atar, Lemon, Crispy Chickpeas
    [Show full text]
  • The Imperial African Cookery Book Recipes from English-Speaking Africa by Will Sellick
    The Imperial African Cookery Book Recipes from English-speaking Africa by Will Sellick Featuring memories from Inkosi Dr Mangosuthu Buthelezi MP Adelaine Hain The Rt Hon Peter Hain MP Chenjerai Hove Lord Joffe CBE Dr Roger Leakey Prue Leith CBE Dame Monica Mason DBE HE Dr Festus Mogae Matthew Parris Rupert Pennant-Rea The Most Rev and Rt Hon John Sentamu Sylvester Stein “Tell me what you eat, and I will tell you what you are” Jean Anthelme Brillat-Savarin Contents Introduction British people in Africa Indigenous cookery African food overseas Zimbabwe, Zambia and Malawi Kenya, Uganda and Tanzania West Africa Mozambique and Angola South Africa, Botswana, Namibia, Swaziland and Lesotho Ingredients Fruits and vegetables Herbs and spices Herbs and spices Meat, fish, game and poultry Dry goods Equipment Provisions Culture and etiquette Soups, snacks, starters and savouries Chilled lime and avocado soup Sorrel soup Peanut soup Ground nut soup Butternut and apple soup Caldo verde (green kale soup) Mulligatawny soup Orange and tomato soup Green mielie soup Sugar bean soup Kebobs Pasteis de bacalhau Indian toast Boiled ostrich egg Hot smoked salmon on toast Kedgeree Ostrich egg cheese omelette Scotch woodcock Scotch toast Chopped or gehackte herring Beef biltong Tassal Pickled fish Bulawayo savoury Main courses Aubergine casserole with cheese Fish frikkadels Zambezi fish bobotie Lobster Thermidor Hake and slap chips Bean curry Banana curry Mauritian fish stew Gesmoorde vis (Smothered fish) Fish breyani Mozambique prawns Zanzibar fish stew L.M.
    [Show full text]