DOCSLIB.ORG

Faunal Remains from Dutch Medieval Towns. a Survey

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Faunal Remains from Dutch Medieval Towns. a Survey 479 FAUNAL REMAINS FROM DUTCH MEDIEVAL TOWNS. A SURVEY Roel C. G. M. LAUWERIER * Summary Résumé Zusammenfassung This paper presents a survey of the Restes fauniques de cités médiévales Zoologische Überreste aus mittelalterli­ present state of affairs of archaeozoo­ des Pays-Bas. Un inventaire. chen Stadten in den Niederlanden. Ein logical research in medieval towns in Cette communication dresse un Überblick. the Netherlands, and deals with the inventaire de la situation actuelle de la Der Beitrag gibt einen Überblick quantitative as well as the qualitative recherche archéozoologique des cités über den gegenwiirtigen Stand der aspects. Much of the information is not médiévales des Pays-Bas, et en traite les archiiozoologischen Forschung in mit­ easily accessible. A signalling system aspects quantitatifs et qualitatifs. telalterlichen Stiidten in den Niederlan­ for archaeozoological data could salve Beaucoup de données se révèlent d'un den. Es werden sowohl quantitative als the problem. The total information accès difficile. Un inventaire signalé­ auch qualitative Aspekte behandelt. accessible comprises 49 studied bone tique des données archéozoologiques Viele Daten sind schwer zugiinglich. assemblages from 22 towns. Although pourrait résoudre ce problème. L'infor­ Ein System, das auf die archiiozoologi­ this information is extremely varied, its mation totale accessible concerne 49 sche Information hinweist, konnte die­ value is in many cases limited by, ensembles d'os étudiés, provenant de 22 ses Problem lOsen. Insgesamt stehen 49 among other things, the small size of the cités. Bien que cette information soit untersuchte Knochenkomplexe aus 22 bone assemblages studied. Since the très diverse, la validité en est limitée, Stiidten zur Verfügung. Obwohl sehr excavated soil was not usually sieved, entre autres à cause de la taille restrein­ unterschiedliche Daten vorliegen, ist comparison of complexes is difficult and te des échantillons d'os étudiés. Comme, der Wert einzelner Studien, unter ande­ the information is mainly restricted to le plus souvent, on n'a pas tamisé, il est rem durch den geringen Umfang des the larger mammals. The article con­ difficile de comparer les ensembles, et untersuchten Knochenmaterials, cludes with a survey of the part played l'information est en majeure partie limi­ begrenzt. Da der Aushub bei den Aus­ by these animais in meat production in tée aux mammifères de grande taille. La g rabungen meistens nicht gesiebt the towns. fin de l'article présente un aperçu du wurde, konnen die verschiedenen Kom­ rôle de ces animaux dans l'approvision­ plexe nur schwer miteinander vergli­ nement des cités. chen werden und bleibt die Information einseitig auf groj3ere Siiugetiere beschriinkt. Der Artikel schliej3t mit einem Überblick über die Bedeutung dieser Tiere für die Fleischversorgung der mittelalterlichen Stadt. Key Words Mots clés Schlüsselworte Archaeozoology, Middle Ages, Town, Archéozoologie, Moyen Âge, Ville, Archiiozoologie, Mittelalter, Stadt, The Netherlands, Bibliography. Pays-Bas, Bibliographie. Ho/land, Bibliographie. The occasion for a survey of the present state of affairs the present state of affairs is in the archaeozoology of of archaeozoological research in Medieval towns in the Medieval towns. Speaking more generally, a survey of this Netherlands was twofold. The first was a minor investiga­ kind is important for two reasons. First, it is necessary as a tion of Medieval material from the town of Tiel which I starting point for research, as a frame of reference and as a carried out some time ago together with an Italian col­ basis for new questions. Second, it serves to formulate a league (Lauwerier and Villari, 1994). The Tiel investiga­ policy for archaeological heritage management. In order to tion was my first confrontation with material from a do so, the level of information must be known, and, more Medieval town. One's first question in such a case is what important, the gaps in our present knowledge. In this way, * Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek (ROB), State Service for Archaeological Investigations in the Netherlands, Kerkstraat 1, NL-3811 CV Amersfoort, The Netherlands. ANTHROPOZOOLOGICA. 1997. N° 25. 26 480 we have a well-argued case for allowing archaeozoology to ent classification of the data. The main reason for the dis­ be contributory in determining the choices which have to crepancy, however, is that a number of badly accessible be made in protecting sites, and, if conservation is not pos­ information sources have now been tapped. sible, in excavating them. The nature of the source of information partly deter­ The second reason for presenting an inventory is that mines its accessibility. The most readily available publica­ this information is not easily accessible, especially for col­ tions are specifically archaeozoological. This category leagues from non Dutch-speaking countries. partly permeates to Audoin-Rouzeau's survey (1993). Sorne of the information, however, is to be found in gener­ Inventory al archaeological publications. Here, the archaeozoological The following selection criteria were used in the data is often recorded in a single sentence or in a footnote. inventory. Although it does not completely do justice to Accessibility is further limited by the fact that information the historical situation, for practical reasons only the sometimes appears in very local publications. A separate towns situated in the present territory of the Netherlands group of information which is of difficult access comprises were included. A survey of research in Flemish towns student dissertations and other unpublished reports. (Belgium), for example, was made by Ervynck ( 1992). Publications written in Dutch hardly penetrate beyond the The pre-urban site of Dorestad was taken as a starting borders of the Netherlands and Belgium. point, and the period concluded with the fifteenth century. There is an urgent need for a signalling system for Although historical sources are of major importance, this archaeozoological information which would enable litera­ inventory has been confined to purely archaeozoological ture which is not primarily archaeozoological and unpub­ information. Another restriction is that the emphasis lies lished reports and dissertations to become accessible. At on site reports. Apart from these, there are ail kinds of the moment Dutch archaeozoologists from various univer­ publications on the processing of animal products, and on s i ties and the State Servive for Archaeological one or more animal groups. Examples are: dogs from sev­ Investigations in the Netherlands (ROB) are attempting to eral sites (Wijngaarden-Bakker and Ijzereef, 1977), fish realise a general archaeozoological information system. and birds from Leeuwarden (Brinkhuizen, 1983; Jager, The major computer networks offer the prospect of interna­ 1983), birds from Leeuwarden, 's-Hertogenbosch and tionalising a signalling system of this kind. Maastricht (Hiddingh, 1983), the tanning of leather in 's­ The quality and value of the information from the sites Hertogenbosch (Prummel, 1978, l 983b) and Leyden represented in table 1 vary considerably. One of the factors (Wijngaarden-Bakker and Maliepaard, 1992), and the sev­ which determines the value of the information is dating. eral doctoral theses from the Biologisch-Archaeologisch The ample dating of the sites at Haarlem l 4'h- J7'h centuries Instituut (BAI) at Groningen that have been written on or Tiel l 5'h- J 8'h centuries very much reduces the value of separate animais from the important Medieval town of these complexes, and ail the more so if we take into Utrecht (Kersten, 1979; Zeiler, 1981; de Jong, 1982; van account the fact that, by their dates, these sites cover very der Hout, 1982). different historical periods. Previous surveys were pub li shed by Prummel ( 1982) The size of the bone assemblage also determines its and Groenman-van Waateringe and Wijngaarden-Bakker importance. There are more than a thousand identifiable (1990). bones of mammals in only seven sites, whereas half the com­ Table 1 shows a survey of 49 studied bone assem­ plexes consists of less than three hundred bone fragments. blages from 22 towns which were recorded in some way or The third factor is the method of collection. In table 1, a other. Different locations in a town, or bone assemblages survey per site and period is only given for the larger mam­ of varying periods have been regarded as separate items. mals found there. The few cases in which data on small The position of the towns is shown in figure 1. In their mammals such as mice and moles was available are not accurate survey, Groenman-van Waateringe and included in the survey. Information on birds and fish has also Wijngaarden-Bakker (1990) mention 19 bone assemblages been omitted. This selection is due to the fact that informa­ from 12 towns. The recently published bibliography of tion on these animais was mostly very scarce or was com­ European archaeozoology by Audoin-Rouzeau (1993) pletely lacking in most complexes. Inclusion of these data in refers to only a dozen bone assemblages from Dutch towns. the table would mean that it contained information which The discrepancy in the amount of information can, to could not possibly be compared. This is because only one­ some extent, be explained by the publication of the results third of the bone assemblages investigated was sieved, and of recent research and, in some cases, by a slightly differ- even then, often on a very small scale. The result is that the ANTHROPOZOOLOG!CA, 1997, N° 25, 26 Section IV: Postpalaeolithic Europe I 481 value of most complexes in clarifying, for example, our pic­ Fig. 1: Map of the Netherlands ture of fishing and the importance of poultry for consumption with the towns mentioned in e Dokkum is minimal. A complicating factor is that at the Eindhoven­ the text. He2 site, for example, the data on material collected by hand and sieved material were not kept separate at the presenta­ e Leeuwarden tion. V arious publications do not state whether material was sieved. This is a hindrance, especially when comparing sites.
Load more

Recommended publications
  • De Apostillen Der Stad Campen En Haar Jurisdictie, 1796-1803
    De Apostillen der Stad Campen en haar Jurisdictie Bewerking van inv. nr. 210 van het Oud Archief (Apostillen 1796-1803) Door Jan van Hulzen Kamper genealogische en historische bronnen deel 26 T Uitgegeven met medewerking van het Archief van de gemeente Kampen 2009 Ontwerp omslag: Marcel van Hulzen Omslagillustratie: Detail Stadswapen van Kampen Omslag Burgerboek anno 1667 Inventaris nr. Oud Archief (O.A.) 334 Gemeente Archief Kampen Apostillen van Campen en haar Jurisdictie. 1624-1809. Deel 26 T. 2 jan. 1796 – 12dec. 1803. Inv. nr. O.A. 210. De Apostillen van de stad Kampen zijn een verzameling folianten bestaande uit 21 delen die zich bevinden in het Gemeente Archief onder Oud Archief [O.A.] inventaris nr‟s 191 t/m 211 en behelzen een periode vanaf 1624 t/m 1809. Het werk bestaat uit een groot aantal rekesten –verzoek of bezwaarschriften– die door de inwoners van de stad, alsmede de bewoners van het buitengebied,- wat onder de jurisdictie van de stad viel - werden gericht aan de Schepenen en Raad van Campen over iets hinderlijks, onbillijks of om derglijke gunsten te verwerven. Ook voor personen wonende buiten de jurisdictie van Kampen, die in de stad belangen hadden verworven, was het mogelijk een rekest in te dienen. De rekesten werden door Schepenen en Raad voorzien van een apostille, een kanttekening met toelichting als antwoord op het verzoek, wat meestal gunstig uitviel. Door het bestuderen van de Apostillen krijgt men een aardige indicatie wat de mensen in deze periode van onze geschiedenis zoal bezig hield, en geeft als het ware het leven van alle dag weer.
    [Show full text]
  • University of Groningen Frontierstad Bij Het Scheiden Van De Markt
    View metadata, citation and similar papers at core.ac.uk brought to you by CORE provided by University of Groningen University of Groningen Frontierstad bij het scheiden van de markt. Deventer Holthuis, Paul IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Publication date: 1993 Link to publication in University of Groningen/UMCG research database Citation for published version (APA): Holthuis, P. (1993). Frontierstad bij het scheiden van de markt. Deventer: militair, demografisch, economisch; 1578-1648. s.n. Copyright Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Take-down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum. Download date: 12-11-2019 en, 1602, Samenvatting en besluit Berends, wartier', 85. :keningvan 'D, timmer- ., 8 maart Aan de hand van allerlei, soms beperkte gegevens is aangetoond dat Deventer 16r3. gedurende de gewelddadige periode 1578-Í648 afzakte van een aanzienliik han- mei 16zo.
    [Show full text]
  • The Volcanic Foundation of Dutch Architecture: Use of Rhenish Tuff and Trass in the Netherlands in the Past Two Millennia
    The volcanic foundation of Dutch architecture: Use of Rhenish tuff and trass in the Netherlands in the past two millennia Timo G. Nijland 1, Rob P.J. van Hees 1,2 1 TNO, PO Box 49, 2600 AA Delft, the Netherlands 2 Faculty of Architecture, Delft University of Technology, Delft, the Netherlands Occasionally, a profound but distant connection between volcano and culture exists. This is the case between the volcanic Eifel region in Germany and historic construction in the Netherlands, with the river Rhine as physical and enabling connection. Volcanic tuff from the Eifel comprises a significant amount of the building mass in Dutch built heritage. Tuffs from the Laacher See volcano have been imported and used during Roman occupation (hence called Römer tuff). It was the dominant dimension stone when construction in stone revived from the 10th century onwards, becoming the visual mark of Romanesque architecture in the Netherlands. Römer tuff gradually disappeared from the market from the 12th century onwards. Early 15th century, Weiberner tuff from the Riedener caldera, was introduced for fine sculptures and cladding; it disappears from use in about a century. Late 19th century, this tuff is reintroduced, both for restoration and for new buildings. In this period, Ettringer tuff, also from the Riedener caldera, is introduced for the first time. Ground Römer tuff (Rhenish trass) was used as a pozzolanic addition to lime mortars, enabling the hydraulic engineering works in masonry that facilitated life and economics in the Dutch delta for centuries. Key words: Tuff, trass, Eifel, the Netherlands, natural stone 1 Introduction Volcanic tuffs have been used as building stone in many countries over the world.
    [Show full text]
  • Besluit Interne Relatieve Bevoegdheid Rechtbank Overijssel Vastgesteld 11 Maart 2014
    Besluit interne relatieve bevoegdheid rechtbank Overijssel Vastgesteld 11 maart 2014 Nadere regels als bedoeld in artikel 6 van het zaaksverdelingsreglement 1. Indien in het schema onder punt 2 van het zaaksverdelingsreglement in de kolom “loket” één locatie is vermeld, dienen (de stukken inzake) deze zaken op de desbetreffende locatie te worden ingediend. 2. Indien in het schema onder punt 2 van het zaaksverdelingsreglement in de kolom “loket” meerdere locaties zijn vermeld bij een categorie zaken, zijn voor de beantwoording van de vraag bij welke locatie (de stukken inzake) deze zaken moeten worden ingediend, de wettelijke bevoegdheidsregels van overeenkomstige toepassing. 3. Voor het dagvaarden in een zaak over huur, arbeid, pacht, consumentenaangelegenheden, alsmede voor het indienen van civiele vorderingen tot € 25.000 en verzoeken tot het instellen van bewind, mentorschap, voogdij of curatele, bevatten de in bijlage 1 genoemde locaties de daarbij genoemde gemeenten. 4. Voor het indienen van alle andere zaken bevatten de in bijlage 2 genoemde locaties de daarbij genoemde gemeenten. 5. Kan aan de hand van het vorenstaande niet worden vastgesteld waar een zaak moet worden ingediend, dan moet de zaak worden ingediend bij de locatie Zwolle. 6. De rechter-commissaris in strafzaken van de locatie waar een zaak volgens dit besluit moet worden ingediend, kan zijn werkzaamheden overdragen aan een rechter-commissaris op een andere locatie. Vastgesteld door het gerechtsbestuur te Zwolle op 11 maart 2014 datum 11 maart 2014 pagina 2 van 3 BIJLAGE
    [Show full text]
  • Apeldoorn / Deventer / Zutphen Profiel Cultuurregio Stedendriehoek
    Apeldoorn / Deventer / Zutphen Profiel Cultuurregio Stedendriehoek 30 oktober 2018 Gezamenlijk cultuurprofiel van Apeldoorn, Deventer en Zutphen Aanleiding voor het opstellen van een Cultuurprofiel Doelstellingen • Het ministerie van OCW heeft regio’s gevraagd een profiel op te stellen • Apeldoorn, Deventer en Zutphen hebben samen de kans gegrepen om waarin steden hun gezamenlijke visie op kunst en cultuur in de regio het veld te verbinden in de ontwikkeling van een regionaal cultuurprofiel beschrijven, de uitdagingen die zij gezamenlijk zien en willen oppakken en daarmee een agenda voor gezamenlijk cultuurbeleid te creëren en de wijze waarop het landelijke en lokale cultuurbeleid en regionale • Gezien de diversiteit in karakter, bereik en samenwerking in de disciplines samenwerking kunnen bijdragen aan oplossingen hiervoor is gekozen voor een gelaagde, gedifferentieerde aanpak. Dit profiel geeft • Met behulp van deze profielen kunnen het rijk en lagere overheden beter dan ook niet een compleet beeld, maar wel kwaliteiten en keuzes rekening houden met de samenstelling en de behoefte van de bevolking, • Dankzij dit profiel en de beleidsmaatregelen van de overheden die volgen met de identiteit en verhalen uit de regio en met het lokale klimaat voor kunnen bestaande samenwerkingsverbanden een impuls krijgen en de makers en kunstenaars in de verschillende disciplines nieuwe initiatieven, ook bovenregionaal, tot bloei worden gebracht Proces Resultaat • Binnen het Landsdeel Oost hebben gemeenten met provincies bepaald Dit Regionaal Cultuurprofiel bestaat uit vijf programmalijnen die samen de hoe de regionale cultuurprofielen in beeld konden worden gebracht agenda vormen voor samenwerking in onze regio en met andere regio’s: • DSP heeft een verkenning verricht voor Apeldoorn, Deventer en Zwolle A.
    [Show full text]
  • Water Opportunities
    One Valley Two Rivers Three container terminals Water opportunities Logistics Valley, the Gelderland Transport Corridor, between the large sea ports and the European hinterland from Duisburg to Genoa, isn’t all about roads and trains. The river Rhine and the river IJssel, a tributary, comprise the ultimate no-traffic-jam way of transportation. Transport by barge keeps road traffic more fluent, which is a plus for the environment and offers extra benefits for the shipper. Intermodality Moving, storing and servicing containers and which is close by. Each of the three frequent barge connections with important cooperating Gelderland container terminals hubs on waterways like Duisburg, Antwerp, has an E-road next door. Near Valburg, Rotterdam and Amsterdam. Add intermodal bordering on Nijmegen, a new train terminal transport to this 24-7 service by rail and road is in the making. All three terminals in because of the proximity of highways and Doesburg, Nijmegen and Tiel use train connections by rail and the mix these after-shipping as standard. terminals are offering becomes tempting. The new Silk Route by train from China, The big plus: no traffic jams. Your by way of Kazakhstan, ends in Duisburg, transportation is on schedule and robust. Terminal Doesburg Terminal Nijmegen Terminal Tiel A tight weave The Netherlands boasts a tight weave of 4,800 kilometres of waterways, suited for transporting goods. The most important cities are connected by canals and lakes. Doesburg Regional distribution from the quays is standard practice. 4,800 km of waterways Tiel Nijmegen Cooperation The terminals sport deep water, even at ‘We offer you a stable barge network in Gelderland.
    [Show full text]
  • Viral and Bacterial Infection Elicit Distinct Changes in Plasma Lipids in Febrile Children
    bioRxiv preprint doi: https://doi.org/10.1101/655704; this version posted May 31, 2019. The copyright holder for this preprint (which was not certified by peer review) is the author/funder. All rights reserved. No reuse allowed without permission. 1 Viral and bacterial infection elicit distinct changes in plasma lipids in febrile children 2 Xinzhu Wang1, Ruud Nijman2, Stephane Camuzeaux3, Caroline Sands3, Heather 3 Jackson2, Myrsini Kaforou2, Marieke Emonts4,5,6, Jethro Herberg2, Ian Maconochie7, 4 Enitan D Carrol8,9,10, Stephane C Paulus 9,10, Werner Zenz11, Michiel Van der Flier12,13, 5 Ronald de Groot13, Federico Martinon-Torres14, Luregn J Schlapbach15, Andrew J 6 Pollard16, Colin Fink17, Taco T Kuijpers18, Suzanne Anderson19, Matthew Lewis3, Michael 7 Levin2, Myra McClure1 on behalf of EUCLIDS consortium* 8 1. Jefferiss Research Trust Laboratories, Department of Medicine, Imperial College 9 London 10 2. Section of Paediatrics, Department of Medicine, Imperial College London 11 3. National Phenome Centre and Imperial Clinical Phenotyping Centre, Department of 12 Surgery and Cancer, IRDB Building, Du Cane Road, Imperial College London, 13 London, W12 0NN, United Kingdom 14 4. Great North Children’s Hospital, Paediatric Immunology, Infectious Diseases & 15 Allergy, Newcastle upon Tyne Hospitals NHS Foundation Trust, Newcastle upon 16 Tyne, United Kingdom. 17 5. Institute of Cellular Medicine, Newcastle University, Newcastle upon Tyne, United 18 Kingdom 19 6. NIHR Newcastle Biomedical Research Centre based at Newcastle upon Tyne 20 Hospitals NHS Trust and Newcastle University, Newcastle upon Tyne, United 21 Kingdom 22 7. Department of Paediatric Emergency Medicine, St Mary’s Hospital, Imperial College 23 NHS Healthcare Trust, London, United Kingdom 24 8.
    [Show full text]
  • Tiel - Medel Park
    TIEL - MEDEL PARK State of the art logistics distribution centre at Prinsenhof 11 in Tiel Total GLA 22,373m2 | Immediately available 3hr Location CTU Rivierenland This property is located at the Medel business park in Tiel, N835 De Prinsenhof 11 in the centre of the Netherlands, making it a primary place of business for many logistics companies. Medel 2hr 34 • Medel business park has developed over the recent 34 AMSTERDAM years into one of the logistics hot spots in the UTRECHT N835 THE HAGUE Zoelen Echteld TIEL A15 Netherlands, attracting major logistics operators and MÜNSTER N323 1hr retailers like H&M, Lidl, Kuehne + Nagel, DHL and Van ROTTERDAM Gend & Loos E31 MOERDIJK A15 • Direct access from the A15 motorway Ooij EINDHOVEN DORTMUND • Surrounding road network provides easy access to ESSEN ANTWERP Drumpt Den Akker Rotterdam, Schiphol airport, Antwerpen and the Ruhr GHENT DUSSELDORF • Directly connected to the inland waterways by means BRUSSELS of the local barge terminal (CTU Rivierenland) at the Amsterdam-Rijn canal. Easy access to Barge Excellent terminal connections Design Specifications CTU Rivierenland Warehouse Overview N835 DCAM TIEL This modern standalone logistics site comprises a total De Prinsenhof 11 leasable area of approximately 22,373m2 divided over • Clear stacking height of approx. 10.80 meters Medel 18,989m² warehouse space, 700m² office space and a • Column structure of 11.5 x 22.8 meters 34 mezzanine of 2,684m². 34 • Concrete wall base of 1 meter N835 The building also features a concrete wall base of at Zoelen Echteld A15 • 21 loading docks with electrically operated overhead N323 least 1 meter above the warehouse floor, is completely fenced and has 140 dedicated car parking spaces in doors of 3 x 3 meters and electrical hydraulic levelers with a load-bearing capacity of 60 kN/m2 E31 front of the office.
    [Show full text]
  • Indeling Van Nederland in 40 COROP-Gebieden Gemeentelijke Indeling Van Nederland Op 1 Januari 2019
    Indeling van Nederland in 40 COROP-gebieden Gemeentelijke indeling van Nederland op 1 januari 2019 Legenda COROP-grens Het Hogeland Schiermonnikoog Gemeentegrens Ameland Woonkern Terschelling Het Hogeland 02 Noardeast-Fryslân Loppersum Appingedam Delfzijl Dantumadiel 03 Achtkarspelen Vlieland Waadhoeke 04 Westerkwartier GRONINGEN Midden-Groningen Oldambt Tytsjerksteradiel Harlingen LEEUWARDEN Smallingerland Veendam Westerwolde Noordenveld Tynaarlo Pekela Texel Opsterland Súdwest-Fryslân 01 06 Assen Aa en Hunze Stadskanaal Ooststellingwerf 05 07 Heerenveen Den Helder Borger-Odoorn De Fryske Marren Weststellingwerf Midden-Drenthe Hollands Westerveld Kroon Schagen 08 18 Steenwijkerland EMMEN 09 Coevorden Hoogeveen Medemblik Enkhuizen Opmeer Noordoostpolder Langedijk Stede Broec Meppel Heerhugowaard Bergen Drechterland Urk De Wolden Hoorn Koggenland 19 Staphorst Heiloo ALKMAAR Zwartewaterland Hardenberg Castricum Beemster Kampen 10 Edam- Volendam Uitgeest 40 ZWOLLE Ommen Heemskerk Dalfsen Wormerland Purmerend Dronten Beverwijk Lelystad 22 Hattem ZAANSTAD Twenterand 20 Oostzaan Waterland Oldebroek Velsen Landsmeer Tubbergen Bloemendaal Elburg Heerde Dinkelland Raalte 21 HAARLEM AMSTERDAM Zandvoort ALMERE Hellendoorn Almelo Heemstede Zeewolde Wierden 23 Diemen Harderwijk Nunspeet Olst- Wijhe 11 Losser Epe Borne HAARLEMMERMEER Gooise Oldenzaal Weesp Hillegom Meren Rijssen-Holten Ouder- Amstel Huizen Ermelo Amstelveen Blaricum Noordwijk Deventer 12 Hengelo Lisse Aalsmeer 24 Eemnes Laren Putten 25 Uithoorn Wijdemeren Bunschoten Hof van Voorst Teylingen
    [Show full text]
  • Newcastle University E-Prints
    Newcastle University e-prints Date deposited: 21st March 2013 Version of file: Published Peer Review Status: Peer reviewed Citation for item: McGrady MG, Ellwood RP, Maguire A, Goodwin M, Boothman N, Pretty IA. The association between social deprivation and the prevalence and severity of dental caries and fluorosis in populations with and without water fluoridation. BMC Public Health 2012,12(1), 1122. Further information on publisher website: http://www.biomedcentral.com Publisher’s copyright statement: © 2012 McGrady et al.; licensee BioMed Central Ltd. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License (http://creativecommons.org/licenses/by/2.0), which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original work is properly cited. The definitive version of this article is available at: http://dx.doi.org/10.1186/1471-2458-12-1122 Always use the definitive version when citing. Use Policy: The full-text may be used and/or reproduced and given to third parties in any format or medium, without prior permission or charge, for personal research or study, educational, or not for profit purposes provided that: A full bibliographic reference is made to the original source A link is made to the metadata record in Newcastle E-prints The full text is not changed in any way. The full-text must not be sold in any format or medium without the formal permission of the copyright holders. Robinson Library, University of Newcastle upon Tyne, Newcastle upon Tyne.
    [Show full text]
  • Dashboard Statenvoorstel
    Dashboard Statenvoorstel Datum GS-kenmerk Inlichtingen bij 21 november 2017 2017/0410970 M ten Heggeler, telefoon 038-499 78 64 e-mail: [email protected] Titel/Onderwerp PS kenmerk Topwerklocaties in West-Overijssel en PS/2017/798 procesfinanciering vervolgaanpak Omschrijving van besluit of onderwerp: GS hebben in opdracht van PS 5 topwerklocaties geselecteerd in West-Overijssel. GS stellen voor aan PS om deze locaties vast te stellen en op te nemen in de Omgevingsvisie bij de eerstvolgende actualisatie. Tevens worden PS gevraagd in te stemmen met de vervolgaanpak topwerklocaties West-Overijssel en de financiering ervan. Participatieladder Vorm van participatie (Rol van participant) Bestuursstijl (Rol van het bestuur) Initiatiefnemer, Beleidseigenaar, Bevoegd gezag Faciliterende stijl Samenwerkingspartner Samenwerkende stijl Medebeslisser Delegerende stijl Adviseur inspraak Participatieve stijl Adviseur eindspraak Consultatieve stijl Toeschouwer, Ontvanger informatie, Informant Open autoritaire stijl Geen rol Gesloten autoritaire stijl Wat wilt u van PS: Fase van het onderwerp/besluit: : Ter kennis geven Informerend Overleg Verkennend Brainstorm Mede-ontwerp/coproductie Samenwerking Besluitvormend Besluitvorming Inspraak Reflectie Uitvoerend Overig, namelijk: Evaluatie Reflectie Overig, namelijk: Toekomstige activiteiten Relevante achtergrondinformatie Als PS instemmen met de financiering van de Advies expertgroep topwerklocaties West-Overijssel, vervolguitvoering kan daarmee worden gestart. Omgevingsvisie paragraaf topwerklocaties
    [Show full text]
  • De NS Wandeling Ijsselvallei
    Wandelnet IJsselvallei dag 1 & 2 Startpunt voor wandelend Nederland NS-wandeling Zutphen – Deventer Inleiding Markering van de route Wandelnet heeft in samenwerking met NS een serie U volgt de geel-rode markering van het Hanzestedenpad. De wandelingen van station naar station samengesteld. Deze markering vindt u op een hek, lantaarnpaal of op paaltjes NS-wandelingen volgen een gedeelte van een Lange-Afstand- van wandelnetwerk Salland. Er is vooral daar gemarkeerd Wandelpad (LAW). De tweedaagse route IJsselvallei volgt waar twijfel over de juiste route zou kunnen ontstaan. een deel van het Hanzestedenpad (Streekpad 11, Doesburg– Waar routebeschrijving en markering verschillen, blijft u de Kampen 122 km). De eerste dag loopt u in 18 km van station markering volgen. Tussentijdse veranderingen in het terrein Zutphen naar Deventer. De tweede dag, van Deventer naar worden zo ondervangen. De markering van het pad wordt station Olst, is 14 km. Uiteraard is het ook mogelijk om alleen onderhouden door vrijwilligers van Wandelnet. dag 1 of alleen dag 2 te lopen. Bij (extreem) hoogwater in de IJssel zijn enkele delen van Wandelnet de route niet begaanbaar; alternatieven zijn op de kaart In ons land zijn circa 40 Lange-Afstand-Wandelpaden® weergegeven (met onderbroken lijn). (LAW's), in lengte variërend van 80 tot 725 km, beschreven Veel wandelplezier! en gemarkeerd. Alle activiteiten op het gebied van LAW's in Nederland worden gecoördineerd door Wandelnet. Naast het Heen- en terugreis ontwikkelen en beheren van LAW's behartigt Wandelnet de Station Zutphen (begin route dag 1) is per trein bereikbaar belangen van alle recreatieve wandelaars op lokaal, regionaal vanaf Deventer/Zwolle, Arnhem/Nijmegen/Roosendaal, en en landelijk niveau.
    [Show full text]