Piłkarska Liga Finansowa Rok 2009 Czy Kryzys Dotknął Polską Piłkę?
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Piłkarska Liga Finansowa Rok 2009 Czy kryzys dotknął polską piłkę? Lipiec 2010 Spis treści 5 Podsumowanie 8 Ranking – Przychody polskich klubów 11 Perspektywy 12 Przychody Ekstraklasy na tle europejskiego futbolu 15 Zarządzanie poziomem wynagrodzeń w Polsce i Europie 19 Przegląd klubów 36 Kontakt Piłkarska Liga Finansowa Rok 2009 Czy kryzys dotknął polską piłkę? 3 4 Podsumowanie Tegoroczna Piłkarska Liga Finansowa obejmująca przyczynić się do zwiększenia jego przychodów rok 2009 jest już czwartą edycją rankingu Deloitte, w 2010 roku. Głównymi czynnikami wzrostu mogą prezentującego przychody polskich klubów piłkarskich być zwiększone zainteresowanie mediów i kibiców, grających w rozgrywkach Ekstraklasy i I Ligi. W zeszłym a przez to także sponsorów, jak również perspektywa roku nasze opracowanie rozszerzyliśmy o nowy występów w Lidze Mistrzów, jeśli Kolejorzowi udałoby wskaźnik pokazujący wydatki ponoszone przez kluby się awansować do fazy grupowej tych rozgrywek. na wynagrodzenia w stosunku do ich przychodów. W tegorocznej edycji, dzięki już dwuletniej perspektywie, Po powrocie do Ekstraklasy drużyn, które w wyniku mogliśmy przeprowadzić pierwszą analizę zmiany degradacji sezon 2008/2009 rozegrały w I Lidze, tego wskaźnika oraz jego wpływu na wyniki sportowe wyraźniej zarysowała się różnica w wysokościach klubów. Oczywiście okres dwóch lat jest zbyt krótki, aby wpływów finansowych pomiędzy klubami grającymi móc wykonać kompleksowe badanie, dlatego analiza ta w dwóch najwyższych ligach w Polsce. Nawet bez ma charakter wstępny i będzie rozwijana w następnych uwzględnienia przychodów klubów zajmujących trzy edycjach rankingu. pierwsze miejsca w rankingu, średnia dla Ekstraklasy (na podstawie klubów, które nadesłały dane) Skład pierwszej dziesiątki tegorocznego rankingu przekroczyła 13 mln PLN, podczas gdy klub najwyżej nie odbiega znacząco od zestawienia za rok 2008, sklasyfikowany wśród drużyn I Ligi osiągnął przychody odnotowano jednak wiele zmian pozycji, w tym także na poziomie 5,5 mln PLN. na podium, jak również znaczące umocnienie się niektórych klubów, w tym m.in. Śląska Wrocław. Pozycję Na niezmienionym poziomie, w porównaniu do roku lidera Piłkarskiej Ligi Finansowej utrzymał Lech Poznań, 2008, pozostała wartość wskaźnika wynagrodzenia / na drugim miejscu, również analogicznie do roku przychody klubów Ekstraklasy, który z wynikiem równym 2008, sklasyfikowana została Wisła Kraków, natomiast 72% nadal jest daleki od uważanego za optymalny najniższy stopień podium przypadł warszawskiej Legii, poziomu 60%. W 2009 Polska mogła się pochwalić która po trzech latach wróciła do pierwszej trójki wynikiem lepszym jedynie od Serie A. zestawienia. Porównując Ekstraklasę z największymi ligami Europy Spadek wpływów klubów utrzymujących się w czołówce pod względem finansowym nadal zauważalna jest zestawienia, takich jak Wisła Kraków i GKS Bełchatów, ogromna dysproporcja przychodów. Dodatkowo, połączony ze wzrostem przychodów drużyn zajmujących na niekorzystne uplasowanie polskiej ligi w tym niższe pozycje w pierwszej dziesiątce, spowodował międzynarodowym towarzystwie wpłynął fakt deprecjacji zmniejszenie dzielącego je dystansu. W 2008 roku złotego w analizowanym okresie. Była ona większa przychody klubu zajmującego trzecią pozycję były (w ujęciu procentowym) niż przyrost wartości Ekstraklasy o niemal połowę większe niż drużyny sklasyfikowanej na stąd po przeliczeniu na euro, wartość najwyższej miejscu czwartym oraz prawie dwukrotnie przewyższały polskiej ligi nie odzwierciedla wzrostu w złotówkach. wpływy drużyny z piątą lokatą. W tym roku różnica A wzrost ten jest dużo bardziej dynamiczny niż w pomiędzy 3 a 5 zespołem to jedynie niecałe 16%, ligach Wielkiej Piątki1, co należy ocenić jako bardzo a czwarte i piąte miejsce dzieliła już tylko różnica 2%. pozytywną tendencję. Liczymy, że dystans do Europy Nastąpiło również nieznaczne zmniejszenie dystansu będzie konsekwentnie maleć z każdym rokiem. Naszym pomiędzy wartością średnich przychodów klubów zdaniem największy potencjał dalszego wzrostu drzemie z pierwszej i drugiej piątki rankingu. Wynosiły one w przychodach z dnia meczu, co łączymy z wejściem odpowiednio 27,2 mln PLN i 14,6 mln PLN (w roku klubów na obiekty oddawane na EURO 2012. Nowe 2008 odpowiednio 27,8 i 12 mln PLN). areny z pewnością przyciągną większą liczbę kibiców, co pośrednio może zastymulować wzrost przychodów Lech Poznań, który w tegorocznym zestawieniu z praw do transmisji oraz pozwoli klubom rozwinąć umocnił swoją pozycję powiększył swoje przychody działalność marketingową skierowaną do kibiców. i z wpływami przekraczającymi 40 mln PLN jest aktualnie niekwestionowanym „numerem jeden” w polskiej piłce nożnej. Tytuł Mistrza Polski zdobyty przez klub z Wielkopolski w sezonie 2009/2010 może dodatkowo 1 Ligi: angielska, niemiecka, francuska, hiszpańska oraz włoska Piłkarska Liga Finansowa Rok 2009 Czy kryzys dotknął polską piłkę? 5 Nota metodologiczna • Warta Poznań – przekazane przez klub dane Analogicznie do poprzednich rankingów polskich w kategorii dzień meczu dotyczyły średnich klubów piłkarskich tegoroczna edycja jest oparta na przychodów za jeden mecz. Całkowite roczne wielkości przychodów pochodzących z działalności przychody z tej kategorii zostały obliczone przy sportowej. założeniu rozgrywania 20 meczów w roli gospodarza w roku. Dodatkowo dane za lata 2007, 2008 i Wpływy klubów nie uwzględniają takich kategorii jak 2009 obejmują odpowiednio sezony 2007/2008, np. transfery bądź wypożyczenia piłkarzy, gdyż są to 2008/2009 i 2009/2010. często wydarzenia jednorazowe i nie odzwierciedlają możliwości generowania stałych przychodów przez W kilku przypadkach występowały drobne różnice klub (transfery nie stanowią trwałego źródła budowania pomiędzy danymi dostarczonymi przez kluby wartości futbolu – przychody jednego klubu z transferu w poprzedniej i obecnej edycji rankingu. Każdorazowo są kosztem innego klubu). Ponadto w rankingu nie takie różnice były wyjaśnianie z klubami, tak aby zostały uwzględnione przychody z niesportowej w rankingu zawrzeć dane możliwie najpełniej działalności gospodarczej (np. dzierżawa gruntu odzwierciedlające rzeczywiste przychody generowane itp.). Przychody sportowe zostały podzielone na trzy z działalności sportowej. kategorie, które stanowią źródło budowania wartości klubu: Nie wszystkie kluby Ekstraklasy przekazały nam dane • Dzień meczu – wpływy ze sprzedaży biletów, dotyczące wielkości przychodów. W związku z tym, karnetów oraz catering na stadionie. w przypadku szacowania wyników całej Ekstraklasy, dla klubów takich klubów przyjęto dane za rok 2008 • Transmisje – wpływy klubów z transmisji (jeśli dane były dostępne) lub założono wynik telewizyjnych i radiowych, a także z rozgrywek na poziomie klubu o najniższych przychodach międzynarodowych. w Ekstraklasie – Odry Wodzisław. Lista klubów, które nie • Komercyjne – wpływy z umów sponsorskich, reklam, przekazały danych została zaprezentowana w kolejnym sprzedaży koszulek, pamiątek klubowych itp. podrozdziale raportu. Do udziału w rankingu zostały zaproszone kluby, które Ze względu na zaokrąglenia wartości przychodów, na w sezonie 2009/2010 grały w dwóch najwyższych wykresach przedstawiających strukturę oraz zmianę klasach rozgrywek piłkarskich (Ekstraklasa i I liga). Dane, wpływów klubów w ostatnich latach mogą pojawić się w wyżej przedstawionym podziale, zostały dostarczone drobne różnice wartości. bezpośrednio przez kluby (cześć danych historycznych pochodzi z poprzednich edycji rankingu). Ze względu na Oprócz danych finansowych przekazanych przez kluby obowiązujący w większości klubów rok finansowy, dane w niniejszym raporcie wykorzystano szereg informacji obejmują lata kalendarzowe 2005, 2006, 2007, 2008 publicznie dostępnych oraz opracowania przygotowane oraz 2009. Poniżej przedstawiamy wyjątki, co do zakresu przez Deloitte Wielka Brytania: Football Money League danych prezentowanych w rankingu: oraz Annual Review of Football Finance. Wszelkie konieczne przeliczenia z euro na złotówki (bądź • Lech Poznań – 30 maja 2006 roku kluby Lech Poznań odwrotnie) zostały dokonane po średniorocznym kursie oraz Amica Wronki zostały połączone. Lech Poznań PLN / EUR (np. dla przeliczenia przychodów Ekstraklasy został następcą prawnym Amiki Wronki, w związku w 2009 roku wykorzystano średnioroczny kurs PLN / z tym dane za okres styczeń-maj 2006 roku dotyczą EUR z 2009 roku). Amiki Wronki. • Korona Kielce – dane obejmują sezony 2005/2006, 2006/2007, 2007/2008 oraz 2008/2009. • Polonia Warszawa – dane za lata 2006 i 2007 dotyczą klubu Groclin Grodzisk Wielkopolski (Polonia Warszawa jest następcą prawnym tego klubu). 6 Pozyskiwanie danych Dane wykorzystane do stworzenia rankingu pochodzą bezpośrednio od klubów piłkarskich i nie były wery- fikowane przez Deloitte. Poniżej przedstawiamy kluby Ekstraklasy, które nie przekazały swoich danych na potrzeby rankingu. Klub Lechia Gdańsk Piast Gliwice Mając na uwadze przede wszystkim promowanie transparentności w polskiej piłce nożnej, pozostaje mieć nadzieję, że w przyszłym roku wszystkie kluby zechcą przyłączyć się do tworzenia Piłkarskiej Ligi Finansowej 2010. Jest to niezmiernie istotne, zwłaszcza w kontekście raportu UEFA21, w którym wskazano na nieprzejrzystości niektórych kwestii finansowych polskich klubów. 2 The European Club Footballing Landscape, UEFA Piłkarska Liga Finansowa Rok 2009 Czy kryzys dotknął polską piłkę? 7 Ranking – Przychody polskich klubów Ranking łącznych przychodów w roku 2009 Pozycja Przychody Wzrost / spadek Klub Poziom rozgrywek w rankingu (mln PLN) przychodów 1 Lech Poznań