Puy-l’Évêque Tarn –Lot –Aveyron GordonBellPhotography/iStock æ ∑ n Figeac Haut Quercy de en (zie aan de binnenzijde de kaart van omslag) het regio’sgids: De deze van ± ∫ ∏ omgeving en Montauban Noire Montagne de en Albi rond streek De Causses Grands De Vallée de en duRodez Lot Blanc Quercy de en Cahors en de Gorges du Tarn Gorges de en blz. 449 blz. 289 blz. 371 blz. 179 blz. 219 blz. 93 INHOUD
MEMO
clodio/iStock Evenementen...... 39 NIET TE MISSEN Leestips...... 41 Een keuze uit de mooiste plekjes....6 MEER WETEN OVER TARN – LOT – AVEYRON HOOGTEPUNTEN VAN MICHELIN TARN – LOT – AVEYRON VANDAAG De mooiste reisherinneringen...... 10 Een rijke gastronomie...... 44 Feesten, tradities en REISPLANNER de rugbywereld...... 52 Een prachtige regio...... 53 Een keuze uit de mooiste routes....18 NATUUR EN LANDSCHAP
Plateaus, dalen en hellingen...... 56 Natuurlijke rijkdommen...... 60 DE REIS Bescherming van het milieu...... 62 VOORBEREIDEN GESCHIEDENIS
REISTIPS...... 26 De verschijning van de mens...... 64 Van de Galliërs tot de Pax Romana...... 66 BEZIENSWAARDIGHEDEN EN Pelgrimsroute naar Santiago de ACTIVITEITEN VOOR HET GEZIN...28 Compostela...... 66 Het kathaarse epos...... 67 NAAR TARN – LOT – AVEYRON Frans-Engelse strijd...... 69 Godsdienstoorlogen...... 70 Met de auto...... 30 Van de Franse Revolutie Met de trein...... 30 tot de huidige tijd...... 71 Met het vliegtuig...... 30 KUNST EN CULTUUR VOOR HET VERTREK De kunst in wording...... 74 Het weer...... 31 Gallo-Romeinse kunst...... 75 Nuttige adressen...... 31 Militaire architectuur...... 76 Overnachten...... 32 Romaanse kunst...... 77 Uit eten...... 33 Gotiek in het zuiden...... 77 TARN – LOT – AVEYRON De bastides...... 79 VAN A TOT Z Traditionele woningen...... 80 ABC van de architectuur...... 81 Rubrieken in Het Occitaans...... 87 alfabetische volgorde...... 34 Bekende kunstenaars...... 88 5
STEDEN EN BEZIENSWAARDIGHEDEN n FIGEAC EN DE HAUT QUERCY ∏ DE GRANDS CAUSSES EN DE GORGES DU TARN Figeac...... 96 Marcilhac-sur-Célé...... 109 Millau...... 292 Grotte du Pech-Merle...... 114 Gorges du Tarn...... 308 Labastide-Murat...... 116 Sainte-Énimie...... 319 Les Arques...... 121 Chaos de Montpellier-le-Vieux.....322 Gourdon...... 123 Causse Méjean...... 326 Rocamadour...... 130 Meyrueis...... 333 Gouffre de Padirac...... 143 Causse de Sauveterre...... 339 Souillac...... 146 Sévérac-le-Château...... 342 Grottes de Lacave...... 152 Causse du Larzac...... 345 Martel...... 154 Roquefort-sur-Soulzon...... 352 Carennac...... 159 La Couvertoirade...... 356 Saint-Céré...... 162 Nant en de Gorges de la Dourbie.359 Château de Abbaye de Sylvanès...... 363 Castelnau-Bretenoux...... 170 Saint-Sernin-sur-Rance...... 366 Château de Montal...... 172 ∫ DE STREEK ROND ALBI EN DE Assier...... 174 MONTAGNE NOIRE ∑ CAHORS EN DE QUERCY BLANC Albi...... 374 Cahors...... 182 Lautrec...... 390 Luzech...... 195 Castres...... 392 Puy-l’Évêque...... 201 De Sidobre...... 403 Château de Bonaguil...... 205 Lacaune-les-Bains...... 406 De Quercy blanc...... 208 Mazamet...... 409 Saint-Cirq-Lapopie...... 213 Montagne Noire...... 413 Lavaur...... 421 ± RODEZ EN DE VALLÉE DU LOT Gaillac...... 424 Rodez...... 222 Cordes-sur-Ciel...... 433 Sauveterre-de-Rouergue...... 234 Carmaux...... 443 Najac...... 238 æ MONTAUBAN EN OMGEVING Villefranche-de-Rouergue...... 241 Belcastel...... 252 Montauban...... 450 Decazeville...... 254 Moissac...... 460 Conques...... 257 Bruniquel...... 467 Vallée du Lot...... 264 Saint-Antonin-Noble-Val...... 470 Entraygues-sur-Truyère...... 273 Caylus...... 475 Aubrac...... 280 Caussade...... 480 Montpezat-de-Quercy...... 483 Lauzerte...... 486 RAADPLEEG VOOR IEDERE PLAATS ONS Woordenlijst...... 490 Register...... 502 ADRESBOEKJE y Kaarten en plattegronden...... 511 NIET TE MISSEN aaa De reis waard aa Een omweg waard a Interessant
aa Het Musée Pierre Soulages in Rodez Een unieke museale ruimte, waar u inzicht krijgt in het creatieve proces van een van de grootste heden- daagse kunstenaars. Zie blz. 227 J.-M. Charles/age fotostock/ADAGP, Paris, 2019
aaa De kathedraal Sainte- Cécile in Albi De sobere buitenkant van de kathedraal doet niet vermoeden hoe weelderig het interieur is: muren en plafond zijn overdekt met de rijkste collectie renaissancefresco’s van heel Frankrijk. Zie blz. 375 AlbertoLoyo/iStock EEN KEUZE UIT DE MOOISTE PLEKJES 7
aaa De Gorges du Tarn Het uitzicht vanaf het Point Sublime, de ‘vorst onder de uitkijkpunten’, biedt een zeldzaam, grandioos pano- rama van de Gorges du Tarn, met het Cirque des Baumes, de Pas de Soucy en Les Détroits. Zie blz. 308
aaa De Aven Armand Een feeëriek ondergronds universum met stalagmieten als palmbomen en cipressen: een woud dat wordt bevolkt door wondere minerale
F. Charton/hemis.fr F. wezens. Zie blz. 327
P. Jacques/hemis.fr aaa Het Viaduct van Millau Als een vliegende zeilboot uit een sprookje steekt het Viaduct van Millau met ongeëvenaarde lichtheid Partners en elegantie de Tarn over. Zie blz. 293 clodio/iStock/Eiffage CEVM/Foster + CEVM/Foster clodio/iStock/Eiffage 16 HOOGTEPUNTEN VAN MICHELIN
TOP 5 Xxxxxxx 1. Xxxxx (p. xx) 2. Xxxxx (p. xx) 3. Xxxxx (p. xx) 4. Xxxxx (p. xx) 5. Xxxxx (p. xx) Gouffre de Padirac K. Thomas/Blickwinkel/age fotostock
ÞÞDenk terug aan de ÞÞBekijk de unieke ramen paarden die in de 19de eeuw van de Abbatiale Ste-Foy in Conques. de schuiten vol koopwaar tegen de Ze zijn wit met een patroon van stroom in moesten trekken, langs het parallelle zwarte lijnen, een ontwerp spectaculaire jaagpad van de Lot, dat van Pierre Soulages, die de natuurlijke tussen St-Cirq-Lapopie en Bouziès tinten van de stenen wilde laten in de rotsen is uitgehakt. En bedenk uitkomen in plaats van die te ook dat er plaatsen zijn waar de verdrinken in de veelkleurigheid van paarden niet konden komen, zodat klassieke glas-in-loodramen. de mensen de boten zelf moesten Zie blz. 258 trekken. Zie blz. 112 ÞÞDaal 100 m af in de Gouffre ÞÞLeer schapen melken de Padirac en zie hoe het water dit op de manier zoals dat op de ondergrondse kalklandschap heeft boerderijen rond Roquefort-sur- vormgegeven, zodat er vormen zijn Soulzon al eeuwenlang wordt ontstaan die de menselijke geest gedaan. En constateer met eigen niet had kunnen bedenken. (Bezoek ogen dat geen twee schapen afhankelijk van de waterstand.) hetzelfde zijn. Zie blz. 355 Zie blz. 143 DE MOOISTE REISHERINNERINGEN 17
TOP 5 WandelingenXxxxxxx 1. Pelgrimsroute naar Santiago de 1. Xxxxx (p. xx) Compostela (blz. 261) 2. Xxxxx (p. xx) 2. Gorges du Tarn (blz. 308) 3. Xxxxx (p. xx) 3. Corniche du Causse Noir (blz. 335) 4. Xxxxx (p. xx) 4. Jaagpad langs de Lot (blz. 112) 5. Xxxxx (p. xx) 5. Voie verte langs de Garonne (blz. 463)
Mountainbiken op de Causse Noir J.-P. Azam/hemis.fr
Het jaagpad langs de Lot is uitgehakt in de rotsen N. Thibaut/Photononstop 22 14 neet natuur ongerepte 1150 km Route: nog door Rondrit over de causses Maison du Grand Fauconnier, Cordes-sur-Ciel Grand du Maison REISPLANNER dagen Ste-Eulalie-de-Cernon, in de Larzac R. Tomlinson/robertharding/ageR. fotostock Ch. Goupi/age fotostock å å du Quercy du å Limogne å ( Trek Rocamadour voor uit dag een Musée de la Mode ( la Mode de Musée het en Toulouse-Lautrec Musée het Palais la Berbie, het de Ste-Cécile, kathedraal de Albi, oude het Bezoek ( in Albi ( Cordes-sur-Ciel bergstadje prachtige het Bezoek ( St-Cirq-Lapopie via over Limogne de Steek Causse de Grotte du Pech-Merle ( du Pech-Merle Grotte ( de Padirac Gouffre de Overnacht in St-Antonin-Noble-Val. Overnacht ( St-Antonin-Noble-Val ( Penne Bruniquel en l’Aveyron: de Gorges de dan via rijd het Châteauhet Vaillac de ( Overnacht in Rocamadour. Overnacht blz. 130 å å å å Dag 5 Albi Dag 4 Cordes-sur-Ciel De Causses Causses Dag 1 en 2 De Dag 3 De Causse de blz. 374
). Bezoek de volgende dag dag volgende de ). Bezoek ). blz. 433 blz. 382 blz. 477 blz. 467 blz. 470 blz. 114 blz. 143 blz. 120 ). Overnacht ). Overnacht ). ). ). Volg ) naar ) naar ). ). ) of ) of ), de ). ).
X. Vila/age fotostock EEN KEUZE UIT DE MOOISTE ROUTES 23
åå Dag 6 Rodez åå Dag 11 De Aubrac Rijd noordwaarts via het Viaduc du Rijd over het Viaduc de Millau naar Viaur naar Rodez (blz. 222). Bezoek het Plateau de l’Aubrac (blz. 280). de kathedraal, het Musée Soulages Lunch onderweg in Sévérac-le- en het Musée Fenaille. Overnacht in Château (blz. 342). Overnacht in Rodez (blz. 231). Aubrac of Laguiole (blz. 284). åå Dag 7 Millau åå Dag 12 Vallée du Lot Steek het hooggelegen Plateau Volg de slingerende weggetjes van du Lévézou over (blz. 300). de Aubrac en daal aan het eind van Bekijk het Viaduc de Millau de dag af naar de Vallée du Lot. vanaf het uitzichtterras bij het Overnacht in Espalion of Estaing bezoekerscentrum (blz. 293). (blz. 271). Overnacht in Millau (blz. 304). åå Dag 13 Gorges du Lot åå Dag 8 Gorges du Tarn Ontdek de Gorges du Lot en de oude Volg de Gorges du Tarn (blz. 308), stad van Entraygues-sur-Truyère die midden tussen de causses liggen. (blz. 273). Overnacht in het wijndorp Overnacht in Ste-Énimie of Florac Le Fel (blz. 274). (blz. 313). åå Dag 14 Conques åå Dag 9 Causse Méjean Eindig uw rondrit bij de Abbatiale Bezoek op de Causse Méjean de Aven Ste-Foy in Conques (blz. 257), Armand, de Aven Noir en de Chaos een prachtige etappeplaats op de de Montpellier-le-Vieux (blz. 322). pelgrimsroute naar Santiago de Overnacht in Millau. Compostela (blz. 66) Overnacht in Conques (blz. 263). åå Dag 10 De Larzac Tip: onder de causses ligt een heel Steek de Causse du Larzac over netwerk van grotten, een paradijs voor (rondrit van de tempeliers en de speleologen – zowel professionals als hospitaalridders, blz. 345). Overnacht amateurs. Een bezoek waard! in La Couvertoirade (blz. 356) of in Ste-Eulalie-de-Cernon (blz. 346). De oude stad van Entraygues-sur-Truyère Renaudeau/hemis.frM. 34 DE REIS VOORBEREIDEN
Tarn – Lot – Aveyron van A tot Z
Voor documentatie kunt u zich het FIETSEN beste wenden tot de Agences de Développement Touristique (zie Als er cols in een route voorkomen, blz. 31). geven borden bij het vertrekpunt informatie over het aantal kilome- BERGBEKLIMMEN ters en het hellingspercentage. Veel routes zijn ook interessant voor De bergachtige omgeving, met mountainbikers. name de diepe gorges van de Tarn, Minder vermoeiend zijn de vele rou- zijn een waar paradijs voor klim- tes langs rivieren en kanalen, zoals mers. De toeristenbureaus bieden het fietspad langs de Garonne. Er de alpinisten in het hoogseizoen zijn fietsclubs die tochten met gid- een scala aan mogelijkheden voor sen organiseren: gevorderden en beginners, en te- Fédération Française de vens trainingen. Cyclotourisme – 12 r. Louis- Fédération Française de la Bertrand - 94200 Ivry-sur-Seine - Montagne et de l’Escalade – t 01 56 20 88 88 - www.ffvelo.fr. 8-10 quai de la Marne - 75019 Parijs - Fédération Française de t 01 40 18 75 50 - www.ffme.fr. Cyclisme –1 r. Laurent-Fignon - Comité Départemental du Lot – CS 40100 - 78180 Montigny-le- Montagne Escalade - 430 allée des Bretonneux - t 08 11 04 05 55 - Soupirs - 46000 Cahors - t 06 37 www.ffc.fr. 94 26 84 - http://cahors.montagne. De departementale afdeling over-blog.com. Aveyron heeft in L’Aveyron à vélo 24 routes opgenomen (ook te raad- CAMPERS plegen op www.tourisme-aveyron. com). Een prachtige route is die Er zijn verschillende routes die langs de tien mooiste dorpen van u langs de mooiste toeristische Frankrijk in de Aveyron: 7 dagen, bezienswaardigheden leiden. Ze 700 km! Via www.tourisme-lot.com staan vermeld op de kaarten van kunt u Les boucles lotoises bestellen de Agences de Développement (€ 10), een gids met 37 fietsroutes. Touristique. Neem contact op via Via www.tourisme-tarn.com kunt u hun websites (zie ‘Nuttige adressen’, routes in Tarn downloaden. Kijk ook blz. 31). op www.veloenfrance.fr. ESPACES NATURELS SENSIBLES GASTRONOMIE Het departement Lot kent vijf Espaces Naturels Sensibles (ENS - Culinaire cursussen kwetsbare natuurparken). Ideaal om de lokale gastronomie en T Zie Les Arques, Vallée de la Dor de wijngaarden te ontdekken. dogne, Gourdon, Labastide-Murat en Tarn Tourisme – 10 r. des Rocamadour. Grenadiers - 81000 Albi - TARN – LOT – AVEYRON VAN A TOT Z 35 SUR PLACE DE A À Z
t 05 63 77 32 30 - Coopérative Fromagère Jeune www.tourisme-tarn.com. Montagne – La Borie Neuve - Lot Tourisme - Agence de 12210 Laguiole - t 05 65 44 35 54 - Développement Touristique – www.jeune-montagne-aubrac.fr. 150 r. des Carmes - 46000 Cahors - GROTTEN EN GOUFFRES t 05 65 35 07 09 - www.tourisme-lot.com. In deze streek mag u een bezoek aan Cursussen voor de bereiding van de grotten met hun uitzonderlijke ganzenlever. Ze vinden plaats in tekeningen en prehistorische sculp- het weekend of op weekdagen en turen (Pech-Merle) of aan de natuur- duren meestal 2 tot 3 dagen, in het wonderen van de gouffres (Foissac, algemeen tussen oktober en maart. Lacave en Padirac) niet overslaan. Bij de prijs inbegrepen zijn de lessen In de grotten heerst een constante over de grondbeginselen (afsnijden, temperatuur van ongeveer 13 °C, verwerken, conserveren), de maal- dus kleed u warm aan. tijden en het verblijf, maar niet de aankoop van de gans of eend. HISTORISCHE ROUTES Raadpleeg voor een gastronomisch verblijf: www.vacances-tarnaises.fr Er zijn verscheidene themaroutes of www.pour-les-vacances.com. beschikbaar bij de toeristenbu- reaus of bij de Fédération Natio Markten nale des Routes Historiques, Naast de traditionele markten met t 02 48 65 31 55 - een overvloed aan eenden- en gan- www.routes-historiques.com. zenvlees en aan rauwe en gekookte lever, zijn er ook weekmarkten met KANOËN EN KAJAKKEN tal van andere streekproducten. U kunt de Dourbie, de Aveyron of de Marché des producteurs de pays – Tarn afvaren. Boeren en ambachtslieden hebben Fédération Française de Canoë- zich verenigd en zijn herkenbaar Kayak et Sports de Pagaie – aan hun logo van een pan tegen 87 quai de la Marne - 94344 een groene achtergrond: Joinville-le-Pont - t 01 45 11 08 50 - www.marches-producteurs.com. www.ffck.org. Op de website vindt Marché d’exception – De reeds u onder ‘Les clubs - Trouver un club’ lang bestaande markten van alle clubs van Tarn, Lot en Aveyron Cahors en Martel verkopen een en hun coördinaten. diversiteit aan producten en zijn door de Conseil National des Arts PLEZIERVAART Culinaires uitgeroepen tot ‘marché d’exception’ (bijzondere markt). De rivieren Tarn en Lot bieden tal- Avondmarkt – Ze zijn er niet elke loze vaarmogelijkheden. zomer, maar komen op zomerse Georganiseerde boottochten dagen steeds vaker voor in Cahors, Tocht met een trekschuit in Figeac en St-Céré. Informeer bij het Castres – Zie ‘Adresboekje’ Castres, lokale toeristenbureau. blz. 402. Gastronomische tocht Pleziervaart – Tocht op het Canal De ‘Traces du fromage’ in Laguiole des Deux-Mers en op de Tarn: zie (maart) bestaan uit een gastronomi- ‘Adresboekje’ Moissac en Albi, blz. 389. sche wandel- of langlauftocht, waar- Met een bootje stroomafwaarts door bij de etappes vergezeld gaan van de Gorges du Tarn, van La Malène tot proeverijen van specialiteiten uit het Cirque des Baumes: zie ‘Adres Aubrac: aligot, vlees en kaas. boekje’ Gorges du Tarn, blz. 318 448 MONTAUBAN EN OMGEVING
ALBI D 922 D
D 1 D D 600
5 D 926 D
A 68 AVEYRON 3 n o r y e
v
Laramière D 922 D A Rouergue Rouergue
Beaulieu-en- D 600 Peyre
Levade
D 55 D
n
r
Livron a D 15 D 964 T Lacapelle-
St-Projet D 20
D 19 D
N.-D.-des-Grâces
l’Aveyron de Penne Beauregard Forêt de Forêt Noble-Val Grésigne TOULOUSE D 55 St-Antonin- D 85 Caylus
D 19 D D 173 D 999
D 87 D
T A R N D 22 Gorges
D 1
D 5
D 958 D
D 42 D D 926 D
D 964 D 17 D Bruniquel Caussade Cloup d’Aural BRIVE LA GAILLARDE Montricoux
Fosfaatmijn van van Fosfaatmijn
Puylaroque A 20 A Villemur-sur-Tarn
D 820 D D 8 D 820
D 999 n r a
Nègrepelisse 115 D T D 19 D de-Quercy Montpezat- Saux Misères N.-D.-des- D 930 Montauban
CAHORS D 20 D
Reyniès 2 D 959 D
A 62
A 20 A
D 927 928 D Molières D 20 D
D 31 TOULOUSE L O T
D 958 Montech
D 953 D e TARN-ET- D 813 nn GARONNE o
Chartron Gar
Lauzerte
D 927 D
D 928 D D 58 D
D 73 D 14 D
Pervillac D 2 de-Quercy Miramont- D 957 D 813
D 41 D 60 D D 41
Belleperche Moissac D 953 D Castelsarrasin D 7 D 6 D 7 Tou ailles
Roquecor Montaigu- 953 D de-Quercy Boudou A 62 D 7 Brassac Interessant plaats Andere e waard omweg Een n Castelsagrat n
Bourg-de-Visa o r
Ga Plaats van vertrek van Plaats de l’Aveyron Gorges de Limogne De Causse de Serres Het Pays D 656 D 6 km 0
LOT-ET- D 813 Caylus Moissac GARONNE Montauban MONTAUBAN EN OMGEVING
MICRO REGION 6 MICRO de Montauban_FRA30439FRA00_172x95mm région TARN_La DU VALLÉE AVEYRON GV_LOT AEGEN 449
Montauban en omgeving æ Michelinkaart 337 – Tarn-et-Garonne (82)
Ñ MONTAUBANa 450 Ñ MOISSACaa 460 Ñ BRUNIQUELa 467 Ñ SAINT-ANTONIN-NOBLE-VALa EN RONDRIT 470 Ñ CAYLUS EN RONDRIT 475 Ñ CAUSSADE 480 Ñ MONTPEZAT-DE-QUERCYa 483 Ñ LAUZERTEa EN RONDRIT 486 450 DÉCOUVRIR LE MIDI TOULOUSAIN
Montauban a 59.982 inwoners – Tarn-et-Garonne (82) Montauban ligt op de grens tussen de heuvels van de Bas Quercy en de vruchtbare alluviale vlakten van de Garonne en de Tarn. Deze bastide is het hele jaar door een levendige stad en verdient zeker een bezoek, al was het maar om de oude wijken van roze baksteen en het uitzonderlijke, aan Ingres gewijde museum te bekijken, of om over de 14de-eeuwse Pont Vieux te wandelen. En het is een goede uitvalsbasis voor een ‘proefrit’ door de wijngaarden van de Frontonnais, wat meer naar het zuiden. y ADRESBOEKJE: BLZ. 458 Overnachten, uit eten, winkelen, sport en ontspanning enz. i INLICHTINGEN Ñ LIGGING Toeristenbureau – 4 r. du Collège Regiokaart B2 (blz. 448). Ca. 50 km - espl. des Fontaines - 82000 noordelijk van Toulouse aan de A20. Montauban - t 05 63 63 60 60 - õ PARKEREN www.montauban-tourisme.com - Rijdt u Montauban vanaf het zuiden juli-aug.: 9.30-18.30, zo, feestd. (Toulouse) of westen (Agen) binnen: 10.00-12.30 u; mei-juni en sept.- volg eerst de Tarn en neem dan de okt.: dag. beh. zo, feestd. 9.30- Rue de la Mandoune, die naar de Espl. 12.30, 14.00-18.30 u; rest v.h. jaar: des Fontaines (parkeerterrein) leidt. dag. beh. zo, feestd. 9.00-12.30, w AANRADERS 13.30-18.00 u. Het Musée Ingres, de Place Nationale Rondleidingen – t 05 63 63 60 60 - in het oude Montauban. www.montauban-tourisme.com - Montauban draagt het label ‘Ville d’Art > PLANNING et d’Histoire’ en organiseert diverse Neem een dag voor het oude Mon stadswandelingen onder leiding van tauban en de musea, en een extra door het ministerie van Cultuur en dag om de omgeving te verkennen. Communicatie gecertificeerde gidsen / MET KINDEREN (1.30 uur, € 6, tot 18 jaar € 4) - vraag inl. La Tome du Ramier (boerderij met bij het toeristenbureau. kaasmakerij, picknick, spelletjes enz.). 451 XXXXXXXXXXX
Montauban, aan de oever van de Tarn J.-M. Barrère/hemis.fr
Wandelen Plattegrond (blz. 453) a HET OUDE MONTAUBAN aa Place Nationale Dit plein, de ziel en tegelijkertijd het zenuwcentrum van Montauban, werd vroeger omringd door huizen die op houten couverts rustten. Na twee op- eenvolgende branden werden de arcaden in de 17de eeuw door Levesville en Campmartin uit Toulouse herbouwd in baksteen. Deze nieuwe arcaden met ogiefbogen vormen nu een dubbele voetgangersgalerij: de binnenste was bestemd voor gewone voetgangers, de buitenste voor handelaars. De fan- tasievolle details en warme kleuren van de baksteen verzachten de wellicht wat strenge aanblik van het plein, zonder afbreuk te doen aan de harmonie van het geheel. In de vier hoeken van het plein zit een doorgang naar de omliggende straten. Op de hoek van de Rue Malcousinat is op de eerste pilaar een standaardmeter van de lakenfabrikanten te zien. Hoewel hij niet van platina was (zoals voor- geschreven in de lakenhandel), gold hij toch een hele tijd als norm! Iedere ochtend wordt het plein opgevrolijkt door een kleurrijke, drukbezochte markt. Verlaat het plein in westelijke richting naar de Rue Cambon. Het Hôtel Lefranc de Pompignan (M) heeft een fraai bakstenen portaala. Op de binnenplaats van nr. 12 (doorlopen tot het hek) is een charmante houten galerij te zien die op een stenen colonnade rust. Deze behoorde tot de protes- tantse academie die in 1598 door Hendrik van Navarra werd gesticht. Ga aan het einde van de straat linksaf, en neem daarna opnieuw de straat links. Place Léon-Bourjade (6) Vanaf het terras van de brasserie mooi uitzicht op de Pont-Vieux en de Tarn. 6 Wandel tot aan de Tarn. Pont Vieux De brug is begin van de 14de eeuw gebouwd met baksteen, naar een ontwerp van Étienne de Ferrières en Mathieu de Verdun. De 205 m lange brug overspant de Tarn met zeven bogen op pijlers die door stroombrekers worden beschermd. Door de hoge arcaden kan het water van de Tarn zelfs bij hoogwater gemak- kelijk wegstromen. De Pont Vieux dateert uit dezelfde tijd als de Pont Valentré in Cahors en is eveneens versterkt. 452 MONTAUBAN EN OMGEVING
PROTESTANTISME VERSUS KATHOLICISME De inwoners van Montauriol konden vroeger maar moelijk samenleven met de abt van het plaatselijke benedictijnenklooster. Omdat ze zijn machts- misbruik beu waren, zochten ze bescherming bij de graaf van Toulouse, Alphonse Jourdain. Die stichtte in 1144 een stad op de rechteroever van de Tarn, die hij talrijke voorrechten gaf. Daardoor stroomden de bewoners van Montauriol toe, en droegen zo bij tot de bloei van de nieuwe plaats, het latere Montauban, dat zich al snel tot het protestantse geloof bekeerde. Een reactie van katholieke zijde mocht niet baten: in 1570 werd Montauban als protestantse vrijplaats erkend. Hendrik van Navarra bracht zware verster- kingen aan en afgevaardigden van alle protestantse kerken van Frankrijk kwamen driemaal in Montauban bijeen om er te vergaderen. Met de komst van Lodewijk XIII zetten de katholieken de tegenaanval in. In 1621 werd Montauban belegerd door twintigduizend soldaten. Montauban wist de aanvallen echter af te slaan. Na een beleg van drie maanden droop de koning af. Dit succes bleek echter van korte duur. Na de inname van La Rochelle in 1628 bleef Montauban als laatste bolwerk van het protestantisme over, en al snel werd de stad weer belegerd door de troepen van Lodewijk XIII. Montauban gaf zich dit keer zonder slag of stoot gewonnen en bejubelde de koning en kardinaal Richelieu. De versterkingen werden afgebroken en Lodewijk schonk de hugenoten genade. a Musée Ingres 9 r. de l’Hôtel-de-Ville - gesl. wegens restauratie, geplande heropening eind 2019 - een tijdelijke presentatie van de collectie is te zien in de Chapelle de l’Ancien Collège (zie www. museeingres.montauban.com) . Dit museum heeft zijn plekje gevonden in het voormalige bisschoppelijke paleis, dat in 1664 verrees op de plek waar eerst twee burchten stonden. De eerste burcht, het zogenoemde ‘Château-bas’ (‘het lage kasteel’), werd in de 12de eeuw door de graaf van Toulouse gebouwd. Hij werd in 1229 ontmanteld en een eeuw later in opdracht van de Zwarte Prins vervangen door een andere burcht, waarvan enkele zalen bewaard zijn geble- ven. Het huidige paleis werd tijdens de Franse Revolutie bij de opheffing van het bisdom door de stad aangekocht en in 1820 als museum ingericht. Het is een indrukwekkend, sober bouwwerk van roze baksteen, waarvan het hoofd- gebouw wordt geflankeerd door twee paviljoenen. De eerste verdieping is de trekpleister van het museum, want daar wordt het werk van Ingres tentoongesteld. De typische Franse plafonds en ingelegde vloeren vormen een prachtig decor voor de kunstwerken van deze meester. Na de zaal die is gewijd aan de klassieke traditie bij Ingres – met een schit- terende compositie van Jezus tussen de schriftgeleerden, die hij op 82-jarige leeftijd voltooide – volgt een grote zaal met talrijke schetsen, studies en por- tretten, geïnspireerd op de Italiaanse renaissance. Hier hangen ook de Droom van Ossian, een groot doek uit 1812 dat bestemd was voor de slaapkamer van Napoleon in Rome, en Roger die Angélique bevrijdt, een ovaalvormige replica van het origineel in het Louvre. Werk van David, Chassériau, Géricault en Delacroix vervolledigt de tentoonstelling, en in een vitrine worden persoonlijke bezit- tingen van de opvliegende Ingres tentoongesteld (waaronder zijn verfdoos en geliefde viool). Tot slot kunt u een deel van de vierduizend tekeningen bewonderen, die de grootste schat van het museum vormen en in wisselende exposities worden getoond. Op de benedenverdieping is een grote zaal gewijd aan de beeldhouwer Émile- Antoine Bourdelle (1861-1929) en diens artistieke ontwikkeling. Hier staan 453 MONTAUBAN
onder andere Heracles de boogschutter, een beeld van gepatineerd gips, en borstbeelden van Beethoven, Rodin, Léon Cladel en natuurlijk Ingres, naast andere, bronzen beelden, zoals De nacht en De oude Rembrandt. In een van de zalen is werk bijeengebracht van de Montalbaanse schilder Armand Cambon (1819-1885), een leerling van Ingres. In het intact gebleven souterrain van de vroegere 14de-eeuwse burcht zijn over twee verdiepingen zeven fraaie, gewelfde zalen gewijd aan archeologi- sche vondsten, lokale geschiedenis en kunstnijverheid en worden wisse- lende exposities gehouden. De vroegere wapenzaal, ook Salle du Prince-Noir genoemd, bevat een middeleeuwse glyptotheek en twee fraaie schouwen met het wapen van Cahors (15de eeuw). De Salle Jean-Chandos herbergt bron- zen beelden, terracotta’s uit de oudheid en een Gallo-Romeinse mozaïek uit Labastide-du-Temple en noordwesten van Montauban. In de Salle François-Desnoyer zijn de belangrijkste werken bijeengebracht van deze in Montauban geboren schilder (1894-1972), die in Sète woonde. Let vooral op La Fête à Carmaux, met fauvistische inslag, en Le Port de Moguiriec, dat naar het kubisme neigt. Ook is er een mooie collectie aardewerk uit de regio te zien (Montauban, Auvillar). Tegenover het Musée Ingres, aan de rand van de Square du Général-Picquart,
MOISSAC MOLIÈRES CAHORS
R. n a t M Em o t a a é e l nd R il L ou e b ne . t . Q C r v m o P a . e o F o A u u G d d v R e u illo . R r d n M . c R. de o J . n ea R la n n e M e t i Co l m L o n é a e E d o l ' ie n é il L d l t v . o m e R ll i SI N a e u ur c A M Espl. des r . n R a A . ' du Fontaines a t R d C t ollè s g
AR R e F i S a . s
L b é Pl. Prax R R Pl. r . R Paris è Alexandre 1er g R. u d B AST E e Bd d G r C e Gus Gar us u G ta t a B a v a s rr r v R l e es a is e is e . r s s s
a iè t on o n R r t n B e e
i . L Ju s e p a o
les s
r d u
d s m
G r s s e e l
o mb GE N Pont- l a e E
e e ' u '
e r M