COULISSENLANDSCHAP NO TWENTE
ROUTE 41 km
Mooie fietsroute door het coulissenlandschap van Noordoost Twente. Langs historische elementen zoals de Hunenborg, een 'dodenhuisje' bij Rossum en een Joodse begraafplaats. De start is in Oldenzaal en de route voert o.a. door het sfeervolle Ootmarsum en Weerselo.
Route gemaakt door Landschap Overijssel 20 20 Coulissenlandschap NO Twente
26
25 14 93 TIP 32 2
TIP 93 28 88 83 24 85 34 85 27 30
13 7
6 9 31 33 33 81 12 12
35 4 5 36 19 37 37 29 21 69 8 3 11 11 16 13 39 9 43 20 8 82 10 38 40 19 44 14 12 12 7 42 47 22 41 46 15 74 1 17 23 23 17 48 50 53 45 54 18 78 58 81 1075 18 57 82 51 52 82 76 49 51 49 8080 55 5 60 21 58 11 7979 6 56 57 22 60 61 38 78 85 78 85 60 65 87 77 35 65 83 59 62 65 36 84 4 84 2 3 73 12 631 73 12 37 86 88 89 64 66 13 12 89 92 74 92 34 19 68 33 67 67 91 TIP 14 19 90 31 19 32 15 24 30 30 76 65 48 95 16 55 94 79 17 72 18 78 18 70 93 80 93 71
77 98 17 69 49 17 Coulissenlandschap NO Twente
Hoe kom ik bij het startpunt? Startpunt: TOP (Toeristisch Overstap Punt) bij P&R NS station Oldenzaal. Alternatief: TOP in Ootmarsum of TOP in Weerselo. Vanaf instructie 22 is de route in te korten: oranje lijn volgen tot instructie 34.
Links aanhouden. Afstand tot volgende punt: 700 m Route loopt over boerenerf - als het mag Haerstraat in scherpe bocht naar links van de boer, neem dan een kijkje bij de blijven volgen en dan rechtsaf (Haerstraat) aardappel / truffelkelder. Afstand tot volgende punt: 350 m Afstand tot volgende punt: 100 m Neem meteen na voorrangsweg het Linksaf het Steinpad op. fietspad rechtsaf, Rijksweg N342 Afstand tot volgende punt: 400 m oversteken. Linksaf het fietspad op Linksaf Steipad volgen Rijksweg volgen. Afstand tot volgende punt: 350 m Afstand tot volgende punt: 50 m Linksaf de Duivendalweg op. In de scherpe bocht naar links. Afstand tot volgende punt: 60 m Afstand tot volgende punt: 200 m Ter hoogte van erf rechts bospad in. NB in Rechtsaf Tankenbergstraat op, doorfietsen natte periodes is het pad slecht begaanbaar tot knooppunt 73 voor fietsers; dan graag wandelen met fiets Afstand tot volgende punt: 450 m aan de hand.. 63 Fietsknooppunt 63 Afstand tot volgende punt: 200 m Afstand tot volgende punt: 90 m Links aanhouden Afstand tot volgende punt: 30 m Rechtdoor de weg blijven volgen langs de 1 Mariakapel Tankenberg bosrand Afstand tot volgende punt: 550 m Afstand tot volgende punt: 250 m Links langs erf fietsen Bron Tankenberg 2 Afstand tot volgende punt: 200 m Afstand tot volgende punt: 150 m Links aanhouden Belverderweg in langs erf. Afstand tot volgende punt: 400 m 3 Tanfana koepel Op de kruising rechtsaf. Weg blijven volgen Afstand tot volgende punt: 1,3 km tot knooppunt 56 Afstand tot volgende punt: 950 m In natte periodes is het bospad verderop slecht begaanbaar; kies dan de kortere 56 Fietsknooppunt 56 route hier rechtsaf (vanaf Denekamperweg Afstand tot volgende punt: 900 m route vervolgen) Afstand tot volgende punt: 300 m 5 Trambaan, halte Volthe 4 Aardappelkelder Afstand tot volgende punt: 1,3 km Afstand tot volgende punt: 20 m 6 Trambaan: halte Rossum Afstand tot volgende punt: 1,7 km
> ontdek meer op de volgende pagina Vervolg route
Rechtdoor over de kruising naar fietsknooppunt 50 Oldenzaalsvoetpad volgen tot aan de Sint Afstand tot volgende punt: 50 m Simon en Judaskerk 51 Fietsknooppunt 51 Afstand tot volgende punt: 400 m Afstand tot volgende punt: 400 m Rechtsaf Marktstraat in, derde straat linksaf de Molenstraat in. Verschillende Na het weiland rechtsaf horecagelegenheden voor een hapje en/of drankje. Afstand tot volgende punt: 300 m Sla links af de Loosteresweg in. Afstand tot volgende punt: 10 m Afstand tot volgende punt: 40 m 69 Fietsknooppunt 69 Afstand tot volgende punt: 450 m 51 Fietsknooppunt 51 Afstand tot volgende punt: 1,5 km Steek de voorrangsweg over en neem het fietspad linksaf, blijf het fietspad volgen Rechtdoor op de kruising de Twelweg in. Twelweg volgen tot de Kanaalweg Afstand tot volgende punt: 800 m Zuidzijde. Ga na het bord 'Wyllandrie' linksaf, steek de voorrangsweg over Afstand tot volgende punt: 1,7 km Linksaf slaan de Kanaalweg Zuidzijde op. Afstand tot volgende punt: 140 m De bocht naar rechts volgen, daarna Afstand tot volgende punt: 800 m meteen links afslaan. Ga bij de T-splitsing Rechtsaf het water over, de links en ga aan het einde links de Broekmatenweg in. Broekmatenweg blijven Hezebergweg op. volgen tot Vlierweg. Voor een kortere route rechtdoor langs het kanaal en bij Afstand tot volgende punt: 100 m instructiepunt 34 linksaf voor vervolg van de Oriënteertafel route. 8 Afstand tot volgende punt: 650 m Afstand tot volgende punt: 170 m
Rechtsaf de Zonnenbergweg op, derde Hunenborg 7 afslag links de Oppersveldsweg op. Afstand tot volgende punt: 1,1 km Doorfietsen tot aan knooppunt 75
Linksaf de Vlierweg op doorfietsen tot Afstand tot volgende punt: 350 m knooppunt 43 9 Landkruis Afstand tot volgende punt: 1,8 km Afstand tot volgende punt: 3,1 km Rechts langs het erf de Timmusweg op Afstand tot volgende punt: 60 m 41 Fietsknooppunt 41 43 Fietsknooppunt 43 Afstand tot volgende punt: 1,1 km Afstand tot volgende punt: 500 m
Fietsknooppunt 48 Linksaf de Berend Vinckenstraat in 48 Afstand tot volgende punt: 0 m Afstand tot volgende punt: 160 m
Rechtsaf op de splitsing de weg blijven Linksaf voor vervolg van de route (vanaf de volgen doorsteek langs het kanaal) Afstand tot volgende punt: 250 m Afstand tot volgende punt: 1 km De tweede afslag links en doorfietsen tot knooppunt 69 75 Fietsknooppunt 75 Afstand tot volgende punt: 250 m Afstand tot volgende punt: 150 m
> ontdek meer op de volgende pagina Vervolg route
Rechtdoor de Oldenzaalseweg op, eerste afslag links de Oude Almelosedijk op. Deze Volg de Lemeloseschoolweg, neem de blijven volgen, steek hierbij de Jan van derde afslag rechts de Hilbertweg in, volg Arkelweg over. deze. Afstand tot volgende punt: 30 m Afstand tot volgende punt: 300 m 10 Korenmolen 'De Vier Winden' 79 Fietsknooppunt 79 Afstand tot volgende punt: 500 m Afstand tot volgende punt: 120 m Ga op de kruising linksaf de Bellinckhofweg in, aan het einde van de Bellinckhofweg 79 Fietsknooppunt 79 rechtsaf langs de Bisschopsstraat. Aan het Afstand tot volgende punt: 1,4 km einde rechts de Bornestraat in.
Afstand tot volgende punt: 750 m Steek de Ootmarsumsedijk over, en fiets de Linksaf de Rudolph Wilminklaan in, deze uit Klumpersdijk in. Volg de Klumpersdijk tot fietsen daarna tussen de weilanden door de Tiethofweg aan de rechterkant. Fiets de fietsen. Tot aan de Wenshofsteeg Tiethofweg, die overgaat in de Afstand tot volgende punt: 250 m Hondeborgweg uit. Afstand tot volgende punt: 1,9 km Fietsknooppunt 76 76 Ga linksaf de Loweg in en steek de Oude Afstand tot volgende punt: 500 m Ootmarsumsestraat over en volg de Loweg verder. Linksaf de Wenshofsteeg in, over de Afstand tot volgende punt: 250 m kruising rechtdoor de Beltstraat in. Door fietsen tot aan de Bisschopstraat. 35 Fietsknooppunt 35 Afstand tot volgende punt: 650 m Afstand tot volgende punt: 190 m Steek de Bisschopstraat over en fiets langs de Bisschopstraat tot aan De Aanleg aan Volg de Loweg die overgaat in de de linkerkant, fiets hier in. Bekspringweg. Ga bij de eerste kruising Afstand tot volgende punt: 250 m rechtsaf de Oude Postweg in en fiets deze uit. 80 Fietsknooppunt 80 Afstand tot volgende punt: 500 m Afstand tot volgende punt: 80 m 59 Fietsknooppunt 59 Rechtsaf de Haarstraat in, neem de tweede Afstand tot volgende punt: 650 m afslag rechts de Rutermedenweg in. Afstand tot volgende punt: 170 m Steek de Oliemolenstraat over en fiets links langs de Oliemolenstaat. Ga rechtdoor over 80 Fietsknooppunt 80 de rotonde, volg de weg. Afstand tot volgende punt: 1,3 km Afstand tot volgende punt: 650 m Sla rechtsaf de Kruisstraat in, fiets deze Sla linksaf de Dollanddijk in, fiets deze uit. door tot de Ootmarsumsestraat en ga Bij de kruising linksaf de linksaf deze straat in. Volg de Lemseloseschoolweg in. Ootmarsumsestraat die overgaat inde Afstand tot volgende punt: 650 m Bisschopstraat. Afstand tot volgende punt: 850 m Landlopers begraafplaats 11 Aan het einde van de Bisschopstraat, Afstand tot volgende punt: 900 m linksaf de Marktstraat in. Aan het einde van de Marktstraat rechtsaf de Paradijsstraat in. Afstand tot volgende punt: 50 m > ontdek meer op de volgende pagina Vervolg route
12 Plechelmuskerk Oldenzaal Afstand tot volgende punt: 160 m
Tweede afslag aan de Paradijsstraat links afslaan de Wilhelminastraat in. Fiets de Wilhelminastraat uit tot het startpunt aan de Haerstraat. Afstand tot volgende punt: 800 m
Einde van de route Coulissenlandschap NO Twente 41 km
1 Mariakapel Tankenberg
Mariakapel De Mariakapel aan de voet van de Tankenberg is in 1948 opgericht, enerzijds uit dankbaarheid omdat Oldenzaal bijna ongeschonden uit de oorlog was gekomen, anderzijds ter herdenking van de oorlogsslachtoffers Johan H. Engelbertink, mr. Joan Gelderman en G.J. Wolbert.
2 Bron Tankenberg
Bron Tankenberg Op de Tankenberg ontspringen verschillende bronnen. Het bordje op het hek met de tekst 'Kraenke' is een verwijzing naar die bronnen. Kraenke is namelijk Twents voor kraan. Voor wie wil begrijpen waarom hier bronnen ontspringen, hieronder wat informatie over de geologie:
Stuwwal De Tankenberg ontstond tijdens de één na laatste ijstijd (200.000 jaar geleden) toen een ijsmassa grote hoeveelheden zand, klei, keien en leem tot een stuwwal bij elkaar drukte. De gletsjers zorgden er ook voor dat aardlagen schuin op elkaar kwamen te liggen.
Verschillende lagen Hierdoor ligt op sommige plekken zeeklei of keileem aan de oppervlakte terwijl op andere plekke zand of grind de bovenlaag vormt. Door dit verschil in waterdoorlatende lagen kan het water ook op hogere plekken aan de oppervlakte komen. Zo komt het dat hier bronnen uit de bodem komen.
> ontdek meer op de volgende pagina Door droogte en een defecte put, stroomt er op dit moment geen water uit het kraenke. Ook is het bekken onder het kraantje ontvreemd. Landschap Overijssel gaat put en kraan herstellen, zodat je hier binnenkort weer (heilzaam!) water uit de bron kunt drinken.
3 Tanfana koepel
Koepel van Tanfana Het verhaal gaat dat hier aan het begin van de jaartelling een tempel stond, gewijd aan de Germaanse vruchtbaarheidsgodin Tanfana. In de koepel vind je een tekst van de Romeinse geschiedschrijver Tacitus, die verwijst naar de verwoesting van het heiligdom van Tanfana in het jaar 14 na Chr.
'Krachtplaats' Over de Tankenberg wordt gezegd dat het een 'krachtplaats' is; een plek waar leylijnen of aarde-energiebanen lopen. Vroegere bewoners kozen krachtplaatsen uit voor hun heiligdommen en rituelen. In de Germaanse tijd wendde men zich tot Tanfana voor overvloed en vruchtbaarheid. Voel jij hier energie?
Hoogste punt De Tankenberg is met 81,8m het hoogste punt van Overijssel. Bij helder weer kun je tot ver in Duitsland kijken. Tijdens het Tertiair was Twente grotendeels zeebodem. Hiernaar verwijst de dichtregel van J. Weeling (onder de koepel): 'hier golfde eens de zee, waar nu de akkers tieren.'
> ontdek meer op de volgende pagina 4 Aardappelkelder
Tuffelkelder Vroeger stond er altijd wel een aardappel- ofwel tuffelkelder op het erf van een Twentse boerderij. In deze kelders konden de boeren hun aardappelvoorraad tijdens de winter vorstvrij bewaren. In de loop der jaren verloren deze kelders hun functie en raakten in verval.
Behoud tuffelkelder Vanuit cultuurhistorisch oogpunt heeft Landschap Overijssel op diverse Twentse erven aardappelkelders opgeknapt. Bij de restauratie zijn lokale materialen gebruikt om het oorspronkelijke karakter van de kelders te behouden. Opvallend zijn de strodokken, kleine bundeltjes stro, als isolatie.
5 Trambaan, halte Volthe
Voormalig wachthuisje Dit wachthuisje staat langs de voormalige tramlijn van Oldenzaal naar Denekamp. De trambaan liep over het grondgebied van de familie Palthe. De familie bedong een eigen halte - 'Volthe'- en hiervan werd door de Juffers Palthe gretig gebruik gemaakt.
Gerestaureerd Nadat de lijn was opgeheven, heeft een boer het huisje als varkenshok en kookplek in gebruik genomen. Inmiddels heeft Landschap Overijssel het huisje gerestaureerd; wandelaars gebruiken het nu als rust- of schuilplaats.
> ontdek meer op de volgende pagina 6 Trambaan: halte Rossum
Tramlijn Van Oldenzaal naar Denekamp liep vroeger een stoomtram. De tramlijn werd geopend in 1903 en was vooral bedoeld voor vervoer van landbouwproducten en kolen. Na ingebruikname van de tram, kwam toch ook het personenvervoer flink op gang.
Crisis Door de crisis van de jaren ’30 van de vorige eeuw en de opkomst van de auto(bus), liepen de inkomsten van het personenvervoer terug. Op 14 mei 1936 reed de laatste personentram tussen Oldenzaal en Denekamp.Het goederenvervoer ging nog wel door, tot WOII een einde maakte aan de lijn.
Rossumer halte De tramlijn liep van station Oldenzaal naar het station in Denekamp via Rossum en Volthe. De Halte Rossum lag op ongeveer 20 minuten loopafstand van de kerk van Rossum. Het oude wachthuisje van halte Rossum doet tegenwoordig dienst als schuur op een erf.
> ontdek meer op de volgende pagina 7 Hunenborg
Hunenborg De Hunenborg is een markante, maar nog mysterieuze locatie, uit de Twentse geschiedenis. Verscholen in de bossen zie je misschien resten van een middeleeuwse burcht, de Hunenborg. Wetenschappers dateren de burcht voorzichtig zo rond 1150.
Archeologisch onderzoek Archeologisch onderzoek laat zien dat dit mogelijk resten zijn van een van de oudste kastelen van Nederland. Eind 2015 is Landschap Overijssel nieuw archeologisch onderzoek gestart om meer te weten te komen over de burcht.
Kasteel Bijzonder is in ieder geval dat het waarschijnlijk om een vroegmiddeleeuws kasteel gaat, waar nooit iets anders overheen gebouwd is. Maar er is nog veel onbekend over de geschiedenis; een mysterieuze plek...
> ontdek meer op de volgende pagina 8 Oriënteertafel
Oriënteertafel Kuiperberg De oriënteertafel op de Kuiperberg werd met het oog op het opkomend toerisme in 1922 door de ANWB aangelegd. Landschap Overijssel restaureerde de tafel i.s.m. Monumentenwacht. Ook zijn bomen en struiken weggehaald, zodat er weer volop uitzicht is vanaf de Kuiperberg.
Joodse begraafplaats uit 1786 Naast de oriëntatietafel bevindt zich een joodse begraafplaats uit 1786. De joodse gemeenschap in Ootmarsum is nooit echt groot geweest, maar haar begraafplaats is nog steeds aanwezig. Dit komt doordat de wetten van het jodendom voorschrijven dat joodse begraafplaatsen niet geruimd mogen worden.
Terugblik Hier op de berg kun je mooi terugkijken op de kilometers die je achter je hebt liggen. Ben jij iemand die vaak terugblikt? Of kijk je liever vooruit, naar wat nog komen gaat? Je kunt ook proberen je aandacht helemaal op het 'nu' te richten, bijvoorbeeld door aandachtig te kijken, ruiken of proeven.
9 Landkruis
Landkruis Agelo Het landkruis bij Agelo staat lokaal beter bekend als 'n Boaken. Vroeger deelden de grote boeren van Marke Agelo bij dit landkruis brood uit aan de armen. Nog altijd prijken de erfnamen van deze boeren op de grote zwerfkeien die rond dit landkruis liggen.
'n Boaken Door weersinvloeden was het corpus in slecht staat. Om deze bijzonder plek in ere te herstellen, heeft Landschap Overijssel het beeld vervangen. Ook het landschap rond het landkruis is onder handen genomen. Zo leeft de historie van 'n Boaken nog lange tijd voort.
> ontdek meer op de volgende pagina 10 Korenmolen 'De Vier Winden'
Kleijsen De Vier Winden wordt ook wel Kleijsen's Möll genoemd. De Kleijsenweg, waaraan de molen ligt, herinnert nog steeds aan deze molenaar en eigenaar. De molen is nu eigendom van de Stichting De Vier Winden.
Windkorenmolen De molen is gebouwd in 1862. Het is een zogenaamde windkorenmolen; een achtkantige bovenkruier met stelling. De molen heeft een vlucht van 22.50m en is ingericht als korenmolen met twee koppels maalstenen.
Ook zonder wind Bijzonder is dat met de molen ook bij windstil weer kan worden gemalen. Dit leverde de molenaar in de jaren dertig van de vorige eeuw extra inkomsten op. Een tweede steenkoppel werd via een aandrijfriem aangedreven door een dieselmotor.
Mechanisch luiwerk Het oorspronkelijke luiwerk, aangedreven door de wind, kan niet altijd worden gebruikt. Om de zakken graan toch omhoog te kunnen takelen, is een uniek tweede mechanisch luiwerk (foto) in de molen aangebracht.
Open: zaterdag 13.30 - 16.30 uur of op afspraak.
> ontdek meer op de volgende pagina 11 Landlopers begraafplaats
Landlopers begraafplaats Ooit werden op deze plek landlopers begraven. Deze 'zwervers' waren niet katholiek en werden daarom begraven in ongewijde grond. Het zwerverskerkhofje heeft dienstgedaan van 1899 tot circa 1935.
Contouren dodenhuisje Op de begraafplaats stond vroeger een stenen dodenhuisje met daarin een tafel op schragen om de overledene op te leggen. Van dit lijkhuisje zijn alleen de fundamenten bewaard gebleven. Ook de rest van de begraafplaats was sterk verwaarloosd.
Herstel dodenhuisje Inmiddels zijn de fundamenten van het voormalig dodenhuisje blootgelegd en gedeeltelijk opgemetseld. Ook is de beplanting uitgedund zodat de begraafplaats weer herkenbaar en toegankelijk is voor bezoekers.
Wannenlappers Sien Uit archieven blijkt dat hier circa 7 personen begraven liggen. O.a. Johannes Lamans, zoon van een rondtrekkende moeder en van beroep goochelaar. En ‘Wannenlappers Sien’, een rondtrekkende wannenlapster die met een handkar kapotte wannen die bij boeren ophaalde.
Herstel van het dodenhuisje kwam tot stand via het project 'herstel klein Twents Erfgoed', vrijwilligers en met financiële steun van NPL, provincie Overijssel en PBCF.
> ontdek meer op de volgende pagina 12 Plechelmuskerk Oldenzaal
Historisch centrum Oldenzaal Welkom in Oldenzaal, de glimlach van Twente! Typisch voor Oldenzaal zijn de vele feesten en evenementen zoals de braderiedagen de Boeskool is Lös en Carnaval. Ook is Oldenzaal een van de meest enthousiaste carnavalsgemeenten boven de grote rivieren.
Gemaakt met routemaker.nl