OD BIONIKI DO KRAJOBRAZU Włodzimierza Dreszera Refleksje Nad Dydaktyką Artystyczną
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
OD BIONIKI DO KRAJOBRAZU Włodzimierza Dreszera refleksje nad dydaktyką artystyczną niepokój w przestrzeni się unosi Jerzy Stuhr z Radziwiłowiczem Jerzym Wesele Stanisława Wyspiańskiego interpretują w aktualnych kontekstach odkrywają analogie czasu i sytuacji dla obydwu bezradność i erozję wartości upadającej inteligencji w tekście dzieła odnajdują myślami Błażeja Czepca łowią słowa: „A, ja myśle, ze panowie duza by juz mogli mieć, ino oni nie chcom chcieć!” The Wisdom of My Parents Mądrości Rodziców I owe the meanings of my life sensy mojego życia zawdzięczam OD BIONIKI DO KRAJOBRAZU Włodzimierz Dreszer Tłumaczenie: Beata Waligórska-Olejniczak Projekt graficzny: Sławoj Dreszer Recenzenci: prof. dr hab. Ryszard Przybylski prof. dr hab. Jacek Siwczyński Korekta: Anna Melerowicz Roman Melerowicz Dariusz Hauzer Wydawnictwo: Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu Niniejsze wydawnictwo powstało dzięki wsparciu finansowemu ISBN 978-83-65578-71-6 Wojewódzkiego Funduszu nakład 1000 egz. Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu Skad i łamanie: DrukMar Druk: VMG Print Sp. z o.o. ul. Uni Lubelskiej 1 61-249 Poznań FROM BIONICS TO LANDSCAPE OD BIONIKI DO KRAJOBRAZU Włodzimierz Dreszer’s Włodzimierza Dreszera thoughts on didactics of art refleksje nad dydaktyką artystyczną UNIVERSITY OF ARTS IN POZNAŃ UNIWERSYTET ARTYSTYCZNY W POZNANIU 6 „Z Poznania do Gniezna” grafika cyfrowa w.d. Poznań 2017 7 Spis treści / Contens 9 Piszę do siebie, chcę lepiej rozumieć moje 149 Przestrzeń postrzegamy tak jak ją myśli rozumiemy I’m writing to myself, I want to understand We perceive space In the same way as we my thoughts better understand it. 15 Miałem szczęście być uczniem 155 Świat jest falą I had happiness to be pupil Undulating universe 161 Czym wypełniona jest przestrzeń? WYWIERZYSKA / KARST SPRINGS What is space filled with? 173 Rzeźbienie przestrzeni dźwiękiem 19 Szkoła Stryjeńskiego Shaping space with sound Stryjenski’s School 179 Dlaczego krajobraz łączy człowieka 23 Szkoła Kenara z miejscem? Kenar’s School Why does the landscape Connect a human 35 Akademia Na Kółkach being with location? Academy On Wheels 187 Przestrzeń sensualna 57 Szkoła Indywidualnego Wyboru Sensual space The School Of The Individual Selection 195 W jakim świecie chcemy żyć? 63 Droga do Światła What world do we want to live in? Road to Light 201 Sztuka projektowania krajobrazu 97 Droga do Bioniki The art of landscape design Road to Bionics 215 Syntezy myślowe i myśli syntetyczne 111 Szkoła Myślenia Thought syntheses and synthetic thoughts The School of Thinking 224 Konkluzja 123 Przerwana Idea Conclusion Interrupted Idea 226 Bibliografia KRAJOBRAZ / LANDSCAPE 129 Nowe otwarcie New opening 133 Słońce włada krajobrazem The sun rules over the landscape 143 Percepcja przestrzeni Perception of space 8 „Rozkiełznanie” grafika cyfrowa w.d. Poznań 2017 9 I’M WRITING TO MYSELF, PISZĘ DO SIEBIE, I WANT TO UNDERSTAND MY THOUGHTS BETTER CHCĘ LEPIEJ ROZUMIEĆ MOJE MYŚLI It’s 2017. Jest rok 2017. We’ve been living in an independent Polish state Od 27 lat żyjemy w wolnej Polsce. W „Telewizji Na- for 27 years. On “National TV”, between a culinary rodowej” między magazynem kulinarnym a plasti- show and an artificial soap opera there is a short kową telenowelą krótka informacja. piece of information: Wojciech Młynarski is dead. Zmarł Wojciech Młynarski. Z radia dobiegają znane Familiar words are being heard from the radio. The słowa. Wybitny poeta i artysta śpiewa; outstanding poet and artist is singing: „…bo jedna myśl im chodzi po głowie, którą tak streszczę: “… because one thought is in their heads, which I’ll Co by tu jeszcze spieprzyć, Panowie? Co by tu jesz- summarize in this way: cze? What else shall we screw up here, men? What …Niechaj ta myśl im wzrok rozpromienia, niech za- else? trą ręce, … Let this thought brighten them up, let them rub że tyle jeszcze jest do spieprzenia, a będzie wię- their hands cej.” that there’s still so much to screw up, and there will be even more”. Otwieram internetową pocztę, a tu informacja o kolejnej konferencji w cyklu: Narodowy Kongres I’m opening my email, there’s information about Nauki. Narodowy to dziś modne słowo. another conference from the series: the National Ambitne! - przygotowuje się następna wersja Pra- Congress of Science (so ambitious! A new law go- wa o szkolnictwie wyższym – kolejna próba ograni- verning higher education is being prepared, Ameri- czenia autonomii uczelni i podporządkowania ich 10 centrali – jeden z zespołów stanowią Amerykanie cans constitute one group of experts in the process – oni najlepiej znają polską specyfikę? – do they have best expertise in Polish situation?). Oryginalne! – bo po 1945 roku nikt, nawet Bierut I’m reading: “In quantitative terms Poland suc- i Jaruzelski nie zdecydowali się na wprowadzenie ceeded in educating on higher level almost half of „nadzoru ciała społecznego” do uczelni. the subsequent classes of young people. However, Czytam: Ilościowo Polska osiągnęła sukces obej- there is the reverse of the medal – it is a common- mując kształceniem na poziomie wyższym niemal ly noticed inflation of diplomas and depreciation of połowę kolejnych roczników młodzieży. Jest jednak their meaning for employers”. In a simple language druga strona medalu – powszechnie dostrzegana it translates into: “the broader the range the worse inflacja dyplomów i obniżenie ich znaczenia dla pra- it is”. Egalitarianism is a wrong path – Tuwim used codawców.” to write to children: A bricklayer builds houses, W prostym języku oznacza to: im szerzej, tym pły- a tailor makes clothes…” cej. Egalitaryzm jest fałszywą ścieżką – Tuwim pisał dzieciom: Murarz domy buduje, Krawiec szyje ubra- * nia… At the turn of millenniums, during the meeting of * the Academy Senate I was in charge of I referred to the institution of the authority. I heard from the pro- Na przełomie tysiącleci w czasie prowadzonego fessor who follows the obligatory policy of –isms in przeze mnie posiedzenia Senatu Akademii odwoła- his work: there are no longer any authorities, there łem się do instytucji autorytetu. Od profesora two- are only authoritarian situations (year 2001). rzącego zgodnie z obowiązującymi -izmami usłysza- There are no authorities so each official can do łem: autorytetów już nie ma, są tylko autorytatywne anything. Since 1990 I’ve survived four Acts on sytuacje (2001 r). higher education, a number of amendments and Nie ma autorytetów, więc każdy urzędnik może discussions of new bills. być twórcą. Od 1990 roku przeżyłem cztery Ustawy There are no authorities so instead of spending o szkolnictwie wyższym, kilkanaście zmian, noweli- time on creating art, research and teaching acade- zacji oraz dyskutowanych nowych projektów. mics “produce” accreditation points, calculate al- Nie ma autorytetów, więc miast zajmować się gorithms, create systems of managing the quality twórczością, badaniami i dydaktyką akademicy of education, complete tables made by a growing „produkują” punkty akredytacyjne, przeliczają algo- number of Warsaw and local officials. Ambitions of rytmy, tworzą systemy zarządzania jakością kształ- central administration of education are connected cenia, wypełniają tabelki produkowane przez coraz by the egoistic lust to leave a mark in the system liczniejszych warszawskich i lokalnych urzędników. and the desire to rule over everything and everybo- Ambicje centralnej administracji szkolnictwa wiąże dy. Each team improves more and more primitive egoistyczna żądza pozostawienia własnego śladu mode of dictatorship of financial conditions. It is w systemie oraz pragnienie panowania nad wszyst- determined by the rules of comparability, scoring, kim i wszystkimi. Każda ekipa doskonali coraz bar- classification and tabular evaluation of academics, dziej trywialny dyktat warunków finansowania. Jest faculties and universities. In this way personalities on wyznaczany zasadami porównywalności, punk- are damaged and craftiness, stalling, commonness and mediocrity are awarded. The negative selection towaniem, katalogowaniem oraz tabelaryczną oce- of young staff guarantees convenience to profanes ną pedagogów, wydziałów i uczelni. but leads universities to a crisis. In absurd chaos, W ten sposób niszczone są osobowości a promo- mediocrity is ready to destroy each and every in- wana jest przebiegłość, kunktatorstwo, pospolitość dependent thought and personality . The idea of i przeciętność. Negatywna selekcja młodej kadry za- values disappeared from the field of education. pewnia profanom komfort, a uczelnie prowadzi do The liquid relativity of ideas which was made up by kryzysu. W absurdalnym gąszczu, miernota gotowa postmodernism in Polish everyday life explains and jest zniszczyć każdą niezależną myśl i każdą osobo- justifies every absurd act. In Poland it does not mean wość. Ci z młodych kreatorów, animatorów i dydak- interpretation but rather a kind of mental juggling. tyków którzy podejmują innowacyjną myśl i chcą Manipulations are based on axiological backgro- pracować, oplatani są pajęczyną niemocy. Nową und. They rely on the fact that accepted concepts myśl trzeba zagadać, rozmyć i kazać wytłumaczyć are gradually replaced by different designates. się młodemu pracownikowi z tego, że ma pomysły i że chce coś robić, bo… przecież słyszę to pierwszy * raz i Ja...Ja...Ja nic o tym nie wiem. Jest to sposób na to, żeby wygodnie i bez wysiłku, bez nauki i włas- In the 60. an outstanding humanist, professor Ka- nego rozwoju, bez zbędnej konkurencji doczekać zimierz Kapitańczyk, had lectures on the history of emerytury. W ten sposób