wa w wysokości 35 zł (25 zł człon­ kowie FTFN). (Informacji udziela Wroniecki JEDNA MINUTA '95 we Wronkach Ośrodek K u ltu ry , tel. 540-141). W przeglądzie festiwalowym bę­ dzie mogła uczestniczyć publicz­ W ronki, w dniach 6-9 grudnia W stosunku do ubiegłorocznego 1 -minutowy, ma zmuszać twór­ ność. Będzie wystawa plakatów, będą gospodarzem II OGÓLNOPO­ festiwalu, organizatorzy wnieśli do ców do poszukiwania nowych roz­ program tygodnika „WPROST” LSKIEGO FESTIWALU FILMO­ regulaminu znaczącą zmianę. Otóż, wiązań, wzbogacających język fil­ z okazji 1 0 0 -lecia kina (koncert, WEGO „Jedna minuta”. O rgani­ oprócz filmów jednominutowych, mowy. konkursy i występy), film fabular­ zatorem festiwalu jest Centrum w festiw alu będą bra ły udział film y W festiwalu mogą brać udział ny i spotkania z reżyserami (m.in. Kultury Poznania Zamek wspólnie trwające do dziesięciu minut, pod wszyscy chętni, którzy do dnia 27 z Klubą) oraz wieczór laureatów z Wronieckim Ośrodkiem Kultury w arunkiem , że film jest zrealizowa­ listopada zgłoszą swój udział i prze­ festiw alu. i Federacją Twórców Filmów Nie­ ny w jednym ujęciu filmowym. ślą film pod adresem organizatorów Zapraszamy do kina „Gwiaz­ profesjonalnych w Polsce. Nowość ta, podobnie jak film oraz wniosą opłatę uczestnict­ da”. Rok VI, nr: wronieckie (58) 11 MIESIĘCZNIK TOWARZYSTWA MIŁOŚNIKÓW ZIEMI WRONIECKIE} WRONKI listopad 1995 r.

Cena 1 zł sprawy ISSN 1231-5680 ABY POLSKA BYŁA POLSKĄ! 11 listopada 1918 19 listopada 1995

Lech Aleksander Wałęsa Kwaśniewski WYBRAŃCY WRONEK

Gdyby gmina Wronki była nie­ 2 1 ,8 % głosów, przy średniej krajo­ podległym kantonem i sama sobie wej 33,11%. Nieźle wypadł Jacek wybierała prezydenta, druga tura Kuroń (9,2% przy średniej krajowej wyborów byłaby zbędna. Prezy­ 9,22%), trzeciego w skali kra ju Jana dentem kantonu Wronki zostałby Olszewskiego (kraj - 6 ,8 6 %, W ronki lider SLD, na którego głosowało - 2 ,8 %) wyprzedził w naszej gminie 52,5% w yborców spośród ponad zarówno Tadeusz Zieliński (kraj 67% biorących udział w głosowa­ - 3,53%, Wronki - 3,7%), jak Wal­ niu. Prezydent musiałby się liczyć demar Paw lak (kraj - 4,31%, W ron­ jedynie z dwoma osobami: Wałęsą ki - 3,6%). Tak więc odbierani jako (21,8%) i Kuroniem (9,2%), którzy przedstawiciele poglądów lewico­ staliby się lideram i opozycji. A le na wych Kwaśniewski i Zieliński wy­ razie niepodlegli nie jesteśmy i 19 padli we Wronkach lepiej niż listopada ponownie pospieszymy w skali kraju, gorzej natom iast - ko­ do urn, by wybrać między dwoma jarzeni z poglądami prawicowymi tylko kandydatami, którzy w skali Wałęsa, Olszewski i Korwin Mikke. kraju uzyskali prawie równy wy­ Hanna Gronkiewicz Waltz i Kuroń nik. uzyskali wynik taki sam w skali Jeśli spojrzeć na wyniki głoso­ ogólnopolskiej. wania w skali całej gminy i porów­ Spójrzmy na wyniki w poszcze­ nać je z wynikami ogólnopolskimi, gólnych obwodach głosowania - są można sformułować kilka wnios­ tu różnice często trudne do w ytłu­ O, ileż mąk, ileż cierpienia, ków. maczenia. Niska popularność Wal­ Podobnie jak w przypadku po­ demara Pawlaka w obwodach miej­ przednich wyborów, we Wronkach skich (poniżej jednego procenta) O, ileż krwi, wylanych łez, przeważają opcje lewicowe. Alek­ nie dziwi, oczywisty wydaje się do­ sander Kwaśniewski uzyskał bar­ bry wynik w obwodach wiejskich Pomimo to, nie ma zwątpienia dzo w ysoki w yn ik, 52,5%, przy śre­ (Biezdrowo 14,5%, Chojno U ,5%). dniej krajowej 35,11%. Lech Wałę­ sa, drugi w kolejności, zebrał tylko (cd. na str. 3) Z MAGISTRATU

Night Club „Młyn” od czasu za­ dla otoczenia, a przecież wszyst­ m kn ię cia Klubu Romans w W ar- ko to dzieje się wieczorami i nocą. tosławiu pozostał (do niedawna) (...) Alkohol pity przez młodzież ZARZĄD MIASTA I GMINY WRONKI właściwie jedynym miejscem dy­ na zewnątrz lokalu, wręcz de­ skotekowych spotkań młodzieży monstracyjnie, w sposób daleki na terenie gminy Wronki. Popyt od kulturalnego jest tolerowany ogłasza na M łyn jest większy niż moż­ przez Policję, która (jak sama liwości lokalowe. twierdzi) reaguje tylko na we­ przetarg nieograniczony Od tego też czasu nasilają się zwanie lub gdy policjant uzna skargi mieszkańców sąsiadują­ incydent za gorszący. na sprzedaż cych z dyskotekowym klubem. Ja boję się interweniować wśród Napływają one do Policji jak rów­ gromady pijanych wyrostków. nieruchomości niezabudowanej nież do Zarządu MiG. (...) Początki działalności tego 10 listopada, z inicjatywy Burm i­ klubu były mniej uciążliwe. Od pod budowę domku jednorodzinnego strza, doszło do spotkania właś­ kiedy zaczęto podawać alkohol, cicieli lokalu z jego sąsiadami, zrobiło się nie do wytrzymania. we wsi Wierzchocin w obecności przewodniczącego Lokalizacja jest zupełnie nietra­ W przetargu mogą uczetniczyć osoby fizyczne i prawne Komisji Społecznej Rady, radne­ fiona. Wnioskuję o zamknięcie Podstawowe informacje o przedmiocie przetargu go z tego terenu, Policji i redak­ lokalu! torów dwóch wronieckich czaso­ - Są to fragmenty wypowiedzi DZIAŁKA nr 145 / 2 o pow. 900 m2 pism. Protokołowane zebranie mieszkających w sąsiedztwie Cena wywoławcza 2070,— zł służyło konfrontacji stron konfli­ M łyna obywateli naszego miasta. ktu, miało dostarczyć uwag Policja potwierdziła fakty zaist­ Nieruchomość zapisana jest w księdze wieczystej nr 20109 i wniosków Zarządowi, który zo­ niałych incydentów. bowiązany jest odpowiedzieć na Właściciel Night Clubu zapew­ Dodatkowym warunkiem nabycia działki jest: złożoną skargę, uprzednio spra­ nia, że wewnątrz lokalu jest po­ □ pokrycie w całości kosztów opracowania dokumen­ wdzając zarzuty i podejmując rządek (ten jest zobowiązany za­ tacji geodezyjnej i wyceny biegłego. właściwą decyzję. pewnić), a działalność gospodar­ Przetarg odbędzie się w dniu 20 listopada 1995 roku o godz. Dwóch chłopaków pseudokarate- cza prowadzona jest zgodnie ków urządziło sobie popisówkę z pozw oleniem . A lk o h o l podaw a­ 1100 w Urzędzie miasta i gminy Wronki pokój nr 12. Wadium w wysokości 10% ceny wywoławczej należy wpła­ na moim ogrodzeniu i na 9 słup­ ny jest tylko w drinkach i za­ cać w kasie Urzędu Miasta i Gminy pokój nr 10 najpóźniej kach połamano wszystkie dachó­ przecza, aby był podawany niele­ w dniu przetargu do godz. 9.00 wki. Niedawno ponownie znisz­ tnim. O incydentach, w większo­ Bliższych informacji w sprawie przetargu udziela Referent czono płot. Rzucanie i rozbijanie ści przypadków, jest zorientowa­ Geodezji Gospodarki Gruntami i Rolnictwa Urzędu Miasta butelek o m ur mojego domu, za­ ny, ale - ja k sądzi - nie leży w jego i Gminy Wronki pokój nr 12. śmiecanie podwórka opakowa­ kompetencji wychowywanie Zastrzega się prawo unieważnienia przetargu bez podania niami, nie jest rzadkością. Załat­ młodzieży. Robi pieniądze i płaci przyczyn. wianie się, wymioty pod moją podatki. Niemniej jednak nie po-

PANU PIOTROWI PODGÓRSKIEMU DIABELSKI MŁYN radnemu Rady Miasta i Gminy Wronki posesję i w innych miejscach chwała takiego zachowania. wyrazy głębokiego współczucia w pobliżu klubu, stają się nor­ Przyznaje rację, że lokalizacja z powodu śmierci malnością. obiektu dyskotekowego jest nie­ (...) Ciemna ulica Towarowa fo rtu n n a . ojca w dni dyskotekowe - piątki i sobo­ Radni i redaktorzy również wy­ ty, staje się parkingiem i miejs­ ra z ili sw oje uw a g i i spostrzeżenia Stanisława Podgórskiego cem przeróżnych ekscesów. dotyczące funkcjonowania klu­ składają: Rada i Zarząd Miasta i Gminy Wronki Stąd ukradziono mi samochód bu. Podkreślili, że w sprawie (odzyskany dzięki sprawności M łyna dochodziły ich krytyczne miejscowej Policji), zniszczeniu uwagi, które znajdowały miejsce uległ nowy parkan mojej posesji. na forum Rady i w lokalnej pra­ Wrzaski, często rozróby, do sie. godz.4.00 w nocy są nie do w y ­ Burmistrz poinformował zebra­ O fe rta ZMARLI trzymania. Nie można spokojnie nych, że mieszkańcy ulic Nowej, mieszkańcy miasta żyć we własnym mieszkaniu. Towarowej, Poznańskiej parok­ Urzędu Pracy i gminy Wronki Do Młyna ściąga również mło­ rotnie skarżyli się na zakłócanie dzież z Szamotuł, dochodzi do Kto zatrudni pracowników spokoju i porządku przez uczest­ 1. Prakseda Gulik zm. 23.09.95. - lat rozrób grupowych (cytuję dla ników dyskotek w klubie M łyn. Pilskich Fabryk Mebli 86 (Wronki) przykładu artykuł z ostatniej Zamierza z Zarządem podjąć zwolnionych z zakładu 2. Leon Kita zm. 5.10.95. - lat 58 „Gazety Szamotulskiej”). (Wronki) właściwą decyzję celem zapew­ we Wronkach może szukać (...) Pijana młodzież na tak ruch­ nienia mieszkańcom miasta nale­ 3. Bronisława Bąkowska zm. liwym skrzyżowaniu drogowo - żnego im spokoju. Trzeba lik­ w uzgodnieniu z Rejonowym 5.10.95. - lat 75 (Wartosław) Urzędem Pracy 4. Wiktoria Zakrzewska zm. 8.10.95. kolejowym stwarza niebezpie­ widować źródło zła, a nie leczyć - lat 91 (Wronki) czeństwo dla ich własnego życia jego skutki - powiedział Bur­ w Czarnkowie 5. Edmund Moliński zm. 10.10.95. i innych. Zaczepiają oczekujące m istrz. - lat 76 (Nowawieś) pod zamkniętymi zaporami sa­ Jest rzeczą oczywistą, że ludzie wsparcia finansowego 6 . Henryk Lehmann zm. 10.10.95. - lat 43 (Wronki) mochody, wywołują lęk u prze­ mieszkający w pobliżu tego i po­ z Funduszu Pracy na chodniów. dobnych lokali rozrywkowych, 7. Bronisław Śzorcz zm. 10.10.95. tworzenie miejsc pracy - lat 51 (Wróblewo) (...) Chciałbym widzieć pozwole­ trunkowych, itd., nie powinni zgodnie z przepisami o za­ 8. Monika Krenc zm. 11.10.95. - lat nie na prowadzenie działalności być narażeni na uciążliwości 10 (Wronki) gospodarczej właściciela lokalu. związane z ich funkcjonowa­ trudnieniu i przeciwdziała­ 9. Cecylia Leśniewska zm. 13.10.95. Przepisy dotyczące ochrony śro­ niem. Właściciele tego typu loka­ niu bezrobociu. - lat 89 (Wartosław) dowiska dokładnie określają no­ li muszą współdziałać na rzecz Informacja: 10. Adam Lisek zm. 19.10.95. - lat 43 rmy dopuszczalnego hałasu na poszanowania prawa do zgodne­ (Wronki) tel. 553-716 w. 18 11. Mieczysława Fąferek zm. zewnątrz lokalu. Normy nie są go społecznego współżycia oby­ 24.10.95. - lat 84 (Samołęż) zachowane, dopuszcza się 30 de­ w a te li. 12. Wiktoria Czekalska zm. 25.10.95. cybeli. Hałas jest zbyt uciążliwy Paweł Bugaj - lat 84 (Wronki) „

Wydawca: Towarzystwo Miłośników Ziemi Wronieckiej, siedziba: 64-510 Wronki, ul. Szkolna 2 wronieckie Redagują: Paweł Bugaj (red. naczelny), Artur Firlet, Eligiusz Grupiński, Wojciech Kudliński, Janusz Łopata-Łowiński, Klemens Stróżyński, Bożena Stróżyńska, Krystyna Tomczak, Bogdan Tomczak, Jaromir Zieliński sprawy • Skład komputerowy: Przedsiębiorstwo Specjalistyczne „C O M TE XT” spółka z o.o. Poznań, ul. Junikowska 33 tel. /fa x 689-464 Druk: Zakład Poligraficzny JOPPOL Poznań, ul. Łużycka 40 tel. ,23-20-51. 64-510 WRONKI Redakcja zastrzega sobie prawo decydowania o publikowaniu otrzymanych materiałów, dokonywania skrótów, zmiany tytułów i adiustacji. ul. Szkolna 2 Za treść ogłoszeń redakcja nie odpowiada. Tel. (0-67) 540-617 Dyżur redakcyjny: środa, piątek godz. 16.30 — 19.00, ul. Szkolna 2 (Muzeum), tel. 540-617

■ \M<Ż. Aft WYBORY

WYBRAŃCY WRONEK Polityka i logika (cd. ze str. 1) Wałęsa okazał się najbardziej po­ Czym jednak naraził się ekspre- pularny na Zamościu (26,6%) Utarł się w życiu politycznym prawdą jest, że Zieloni kłamią, że mier wyborcom ze wsi głosujących i w Chojnie (25,7%), najmniej gło­ pożałowania godny zwyczaj, że Niebiescy... i ta k dalej, z pełną ufno­ w Szkole Podstawowej nr2 , że od­ sów dostał w Biezdrowie (13,1%) oponenci zarzucają sobie kłamst­ ścią wobec obu sprzecznych, zda­ dano na niego zaledwie 2 ,1 % gło­ i w SP-3 (14,5%). wo. Jeżeli Niebiescy twierdzą, że wałoby się, a zarazem zgodnych sów? W ogóle Chojno okazało się, jak Zieloni kłamią, to Zieloni odpowia­ poglądów. Głosy oddane przez wyborców na warunki wronieckie, twierdzą dają, że Niebiescy kłamią. Tu koń­ Niedługie nawet ćwiczenie Os­ w Zakładzie Karnym ułożyły się prawicy. Oprócz Wałęsy całkiem czy się polityka i zaczyna bijatyka. cylatora doktora Doxa pozwoli inaczej niż na wolności. Zdecydo­ dobrze wypadł tak Olszewski Wypada zalecić, dla uzdrowienia z całym spokojem potraktować wy­ wanie zw yciężył Wałęsa (59%), (7,4%, lepiej niż w skali kraju) oraz życia politycznego, stosowanie no­ powiedź znanego polityka, że Ma­ Kwaśniewski (11%) musiał się za­ Korwin Mikke (4,33% przy krajo­ woczesnego narzędzia logicznego my za sobą przyszłość; czy innego, dowolić miejscem w sąsiedztwie wej średniej 2,4%). - Oscylatora doktora Doxa. Jeżeli że Musimy opracować plan działa­ Kuronia (9,4%). Wysoko oceniono Przed drugą turą można sobie Niebiescy stwierdzą, że Zieloni kła­ nia na ostatnie 20 lat; czy inne także prezesa Narodowego Banku pozwolić na przewidywanie wyni­ mią, to Zieloni niech stwierdzą, że podobnego rodzaju, które jeszcze (7,9%). Lider ludowców nie znalazł ku. Jeśli Wałęsie dostaną się głosy Niebiescy mówią prawdę. Myślący nas czekają. ani jednego zwolennika. Kuronia, Olszewskiego, Hanny logicznie obywatel przeprowadza A - doraźnie - pozwoli być może Głosy na dwóch najpopularniej­ Gronkiewicz Waltz, Pietrzaka i po­ teraz następujące rozumowanie: w drugiej turze wyborów prezy­ szych kandydatów poza więzie­ łowa głosów Zielińskiego, a Kwaś­ Według Niebieskich Zieloni kłamią, denckich posłużyć się danym nam niem także rozłożyły się bardzo nie­ niewski przyciągnie wyborców Pa­ czyli nieprawdą jest twierdzenie przez Boga rozumem i wybrać gło­ równo. Kwaśniewski znalazł naj­ wlaka i połowę wyborców Zielińs­ Zielonych, że Niebiescy mówią pra­ wę państwa, nie kierując się jakoś­ więcej zwolenników w obwodzie kiego, to w gminie Wronki Kwaś­ wdę, czyli Niebiescy tak naprawdę cią pracy kandydackiego fryzjera, SP-3 (z górą 60%), SP-1 (56%) oraz niewski dostanie 59%, a Wałęsa kłamią, że Zieloni kłamią, to zna­ krawca czy charakteryzatora. w Biezdrowie (54%), najmniej zwo­ 41%. Pożyjemy, zobaczymy. czy, że Zieloni mówią prawdę, że lenników m iał w Chojnie (26,6%). Klemens Stróżyński Niebiescy mówią prawdę, czyli Klemens Stróżyński Kłopot WYNIKI z krzyżem GŁOSOWANIA W GMINIE WRONKI Jak się dowiedzieliśmy, w jed­ nym z lokali wyborczych w dniu KANDYDAT OBWODY GŁOSOWANIA GŁOSÓW 5 listopada br., na czas głosowa­ 2 5 6 7 8 9 nia zdjęto wiszący tam na ścianie 1 3 4 10 ŁĄCZNIE % krzyż. Ten symbol religijny więk­ Leszek Bubel 0 0 0 0 1 0 0 0 V 1 3 0,03 szości Polaków spędził okres w y­ Hanna Gronkiewicz - Waltz 22 33 43 27 26 20 23 6 18 38 256 2,7 borów w pomieszczeniu socjal­ Janusz Korwin - Mikke 8 24 28 18 16 8 9 14 13 0 138 1,5 nym . Tadeusz Koźluk 0 6 2 2 0 1 0 0 0 2 13 Zdejmowanie krzyża w naszej 0,1 historii zawsze się nieszczególnie Jacek Kuroń 74 162 164 126 64 72 53 41 64 45 865 9,2 dobrze kojarzyło. Czy w tym Aleksander Kwaśniewski 411 923 969 524 477 473 318 86 683 53 4917 52,3 przypadku miało to miejsce ze Andrzej Lepper 10 10 16 7 11 34 11 11 39 0 149 1,6 względów praktycznych, czy ide­ Jan Olszewski 21 29 42 23 31 25 10 24 29 27 261 2,8 ologicznych? I czy nie było god­ Waldemar Pawlak 10 9 16 8 5 54 13 37 183 335 niejszego miejsca na przechowa­ 0 3,6 nie tego znaku, niż parapet? Jan Pietrzak 3 3 11 6 6 10 6 5 3 3 56 0,6 Za parę dni druga tura wybo­ Kazimierz Piotrowicz 1 0 2 0 0 1 0 1 0 0 5 0,05 rów. Gdzie spędzi ten dzień kło­ Lech Wałęsa 162 222 310 268 250 158 144 83 166 286 2049 21,8 potliwy!?) - pechowy!?) krzyż? Tadeusz Zieliński 37 66 82 34 39 25 17 5 32 15 352 3,7 Klemens Stróżyński Uprawnionych 1093 1997 2292 1516 1341 1416 1118 503 2082 966 14324 / Głosujących 775 1532 1726 1078 938 913 616 323 1265 480 9646 Głosów ważnych 759 1487 1685 1043 926 881 604 313 1231 470 9399 Gospodarze Frekwencja - % 70,9 76,7 75,3 71,1 69,9 64,5 55,1 64,2 60,8 49,7 67,3

NIGHT CLUBU OBWODY GŁOSOWANIA MŁYN Nr 1 (Wroniecki Ośrodek Kultury), ulice: Akac­ na, Ogrodowa, Os. Zamość, Piaskowa, Pogodna, jowa, Aleja Wyzwolenia, Czereśniowa, Jabłoniowa, Rolna, Sosnowa, Świerkowa, Wierzbowa, Zacisze. uprzejmie apelują Jaśminowa, Kwiatowa, 22 Lipca, Morelowa, Nowa, do młodzie ży Nowowiejska, Orzechowa, Piękna, Różana, Towa­ Nr 6 (Szkoła Rolnicza Nowawieś), wsie: Mariano­ biorącej udział rowa, Ukośna, Wiosenna, Wiśniowa, Wspólna, Zau­ wo, Oporowo, Samołęż, Stare Miasto, Warszawa, w dyskotekach łe k. DPS. o kulturalne Nr 2 (Szkoła Podstawowa Nr3), ulice: Chrobrego, Nr 7 (Szkoła Podstawowa nr2), wsie: Aleksand- zachowanie się Dworcowa, Os. Mieszka, Os. Staszica, Partyzantów rowo, Borek, Dębogóra, Głuchowiec, Jasionna, Krasnobrzeg, Lutyniec, Maszewice, Mokrz, Nowy przed i w okolicy lokalu. , Polna, Ratuszowa, Róży Luksemburg, Dra I. Zim- Kraków, Nadolnik, Obelzanki, Piła, Popowo, Rze- niaka. cin, Stróżki, Szklarnia, Tomaszewo, Winnogóra. Właściciele- klubu zapowia­ Nr 3 (Szkoła Podstawowa N rl), ulice: Mickiewi­ dają ' stały nadzór, który Nr 8 (Klub Chojno), wsie: Chojno-Błota, Choj- cza, Os. Borek, Os. Słowackiego, Słoneczna. będzie prowadzony wspólnie no-Młyn, Chojno-Wieś, Gogolice, Kobus, Łubowo z Policją. H, Pustelnia, Samita, Szostaki, DPS. W slosunku do osób zakłóca­ Nr 4 (Świetlica OSP), ulice: Garncarska, KLasz- jących spokój i porządek torna, Kościelna, Kościuszki, Kręta, Krótka, PI. Nr 9 (Szkoła Podstawowa Biezdrowo), wsie: Biez- będą wyciągane konse­ Wolności, Podgórna, Poznańska, Powstańców Wiel­ drowo, Ćmachowo, Dąbrowa, Głuchowo, Józefowo, kwencje karne. kopolskich, Rynek, Rzeczna, Sierakowska, Spokoj­ Karolewo, Kłodzisko, Łubowo, Łucjanowo, Olesin, na, Szkolna, Szpitalna, Wodna, Zwycięzców. BAWMY SIĘ Olin, Pakawie, Pierwoszewo, Pożarowo, Wartos- ław, Wierzchocin, Wróblewo, DPS. SZNOJĄC OTOCZENIE Nr 5 (Technikum), ulice: Brzozowa, Gajowa, Dębowa, Leśna, Łąkowa, Myśliwska, Nadbrzeż­ Nr 10 - Zakład Karny.

■WS- 58 3 NASZA PAMIĘĆ * Narodowe Przywrócona pamięć Z inicjatywy Związku Nau­ ski Tadeusza Burawskiego, za czycielstwa Polskiego, w ra­ co wdzięczna jest m u cała spo­ m a c h o b c h o d ó w 90 ro c z n ic y p o ­ łeczność nauczycielska. wołania ZNP, zamieszczono na Na grobach pozostałych nau­ Cmentarzu Parafialnym w e czycieli, spoczywających na na­ Wronkach tablicę pamiątkową szych cmentarzach, zapalono poświęconą śp. Józefie Karło­ znicze i złożono wiązanki kw ia­ wskiej (Solak), długoletniej tów. Tym, którzy polegli kierowniczce Szkoły Podsta­ w obronie polskiej mowy, zło­ wowej nr2 we Wronkach. Tab­ żono wieniec pod pomnikiem lica zamocowana została na na Rynku. W intencji zmarłych grobie męża, ponieważ jej grób, nauczycieli, w styczniu zosta­ leżący nieopodal, został kilka nie odprawiona Msza św. w ko­ lat temu skopany. ściele farnym. Fundatorem i wykonawcą tablicy jest Zakład Kamieniar­ K.T.

Serdeczne podziękowania

składamy wszystkim tym, którzy w trudnych chwilach Obchody Święta Niepodległości we Wronkach przebiegają według podobnego - od sześciu lat - scenariusza. Tradycyjnie świąteczny dzień okazali nam życzliwość oraz 13 października odprowadzili rozpoczął się od Mszy św. w intencji Ojczyzny. Po jej zakończeniu wszyscy naszą córkę, Monikę Krenc na wieczny spoczynek. zebrani, z orkiestrą i pocztami sztandarowymi, pszeszli pod pomniki pamięci narodowej, aby oddać hołd poległym i zamęczonym za wolność Gorąco dziękujemy delegacjom szkół i zakładów pracy, Ojczyzny. fra n c is z k a n o m , ro d z ic o m i d z ie c io m z K o ła P o m o c y D z ie c io m Po południu odbyła się, jak zwykle, impreza kulturalna. Tym razem była to BIESIADA FOLKLORYSTYCZNA. W sali Wronieckiego Ośrodka Niepełnosprawnym, pani dyrektor Bożenie Chruściel, nau­ Kultury - organizatora biesiady - wystąpiły cztery zespoły, prezentując czycielom i uczniom Szkoły Podstawowej N rl. tańce i przyśpiewki ludowe całej niemalże Polski. Na parkiecie, po brzegi wypełnionej sali pięknie prezentowały się zespoły: dziecięcy „Cepelia” , „Szamotuły”, szamotulski „Wiwat” i oczywiście dziecięcy WOK-u. B yła W d z ię c z n i Rodzice to nie biesiada, ale wręcz uczta duchowa, z wieloma narodowymi akcentami. P.B.

ZAKOPANE FIGURY Biatkowski, zwrócił się o pomoc ślady swojej tutaj bytności i kul­ pracy, w artykule 32 stwierdza do Noja, Kaszkowiaka, Juska tury materialnej, które zostały między innymi, cytuję: W Chojnie - Młyn, około roku i wielu innych, ale ci nie chcieli 1. R.F.N. oświadcza, że polskie 1890, została postaw iona fig u ra przejęte i wykorzystane przez w tym brać udziału. groby znajdujące się w R.F.N. przez rodzinę Mikułów. Stała na Polaków, np. kościół ewangelicki W dniu wyznaczonym przy­ ich gruncie, przy rozwidleniu w Wartosławiu albo we Wron­ otoczone są szacunkiem oraz szedł pomóc pracującym sąsia­ dróg: Sieraków, Chojno, Chojno- kach. Natomiast na terenie Choj­ umożliwiona jest opieka nad ni­ dom, zza strugi młyńskiej Marcin Smugi, Pustelnia. W cokole figu­ na jest cmentarz ewangelicki, mi. Groby polskich ofiar wojny Nowak i Jusko. W trakcie kopa­ i tyranii znajdujące się w R.F.N. ry była umieszczona mała kap­ przylega do katolickiego. Założo­ liczka, poświęcona Matce Bos­ nia dołu, do którego miała być podlegają ochronie prawa nie­ przewrócona figura, ta niespo­ ny został w 1916 roku. mieckiego oraz będą zachowane kiej, a jej wierzchołek wieńczył O wiele starszy jest cmentarz metalowy krzyż. W pobliżu było dziewanie osunęła się, przygnia­ i pielęgnowane. w prawobrzeżnym Lubowie. Nie stare, pogańskie cmentarzysko, tając ramieniem krzyża pracują­ 2. R.P. oświadcza, że niemiec­ tak dawno temu zaorano tam gro­ sięgające okresu kultury łużyc­ cego w dole Nowaka. Wskutek kie groby znajdujące się w Rze­ kiej (świadczy o wczesnych śla­ odniesionych obrażeń zmarł po by i posadzono las w pobliżu gos­ czypospolitej Polskiej są otoczone dach osadnictwa) w tej części wsi. paru godzinach. podarstwa pana Włóki. Cmentarz szacunkiem oraz umożliwiona Owa figura była kolejną, drugą jest opieka nad nimi. Groby nie­ figurą w Chojnie. Postawiona mieckich ofiar wojny i tyranii w okresie zaboru pruskiego, gdy znajdujące się w R.P. podlegają w Chojnie nie było jeszcze koś­ ochronie prawa polskiego oraz cioła (powstał w 1928r.), w czasie SZANUJMY ŚWIĘTOŚCI będą zachowane i pielęgnowane. nasilającej się germanizacji i osa­ 3. Umawiające się strony po­ dnictwa niemieckiego, podkreś­ pierają współpracę organizacji lała ona polskość tych ziem, co Nasuwają się pytania, czy figu­ ten nigdzie nie był zarejestrowa­ i instytucji odpowiedzialnych przy stwierdzeniu, że osadnicy ra jako symbol przeszłości winna ny, sam wygląd terenu niczym w obu państwach za groby ofiar niemieccy byli ewangelikami, nie stanąć na nowo, czy nadal ma już nie wskazywał na jego ist­ wojen i tyranii, umożliwiając jest bez znaczenia. Hitler, wciela­ leżeć pod ziemią porośnięta nienie. Pamiętali o tym świętym w szczególności tym organizac­ jąc tę ziemię do ś Rzeszy, pragnął chwastami? Osobiście uważam, miejscu jedynie najstarsi miesz­ jom i instytucjom rejestrację, wymazać wszelkie ślady polsko­ a inni mają podobne zdanie, że kańcy. Nikt nie wie, ile jeszcze uporządkowanie oraz opiekę ści na tych terenach. właśnie ta figura - wyraz naszej istnieje nie odkrytych miejsc reli­ nad tymi grobami. Stała aż do czasu II wojny tożsamości lokalnej i historii, od­ Poruszona w tym artykule światowej. Ale nastał czas zamy­ gijnego kultu i lokalnej historii. budowana być powinna . Ostatnio wyczytałem w kronice sprawa figur i cmentarzy jest kania kościołów, zdejmowania Pierwsza figura została ufun­ w pełni uzasadniona. Chojno jest p a ra fia ln e j (ro k 1946), pisanej rę ­ dzwonów, rozpoczęła się wojna dowana przez właściciela lasów wsią letniskową i obecny rozwój z krzyżami i przydrożnymi figu­ ką księdza Posmyka, o zbiorowej chojeńskich, parku i dworku (o- Chojna jest ściśle związany z tu­ ra m i. mogile żołnierzy Wehrmachtu becna leśniczówka), hrabiego rystyką. Przyjeżdżają do nas na W Chojnie taka akcja odbyła w Żelazku k. Miałów (zlokalizo­ Kwileckiego z Dobrojewa, praw­ wypoczynek obcokrajowcy: Ho­ się w październiku 1941 roku. wanej w szczycie nie istniejącego dopodobnie około roku 1830. lendrzy, Francuzi, Włosi, Nie­ Niemiecki sołtys Apitz, na pole­ obecnie już domu). Ustawiona była przy tzw. dawnej m cy. O ni cenie Greisera, namiestnika kra­ drodze kościelnej do dzisiejszego Chcąc, aby postrzegano nas na ju Warty (gauleitera), który przy­ właśnie świadczą w swoich promu. Przy niej żegnano zmar­ Zachodzie jako równych partne­ krajach o naszej kulturze i na­ jeżdżał do Chojna na polowania, rów i sąsiadów, powinniśmy (zatrzymywał się w domku myś­ łych udających się na wieczny szym podejściu do poruszanych przede wszystkim uszanować liw s k im nad K łu c h ó w c e m i w To- spoczynek, na cmentarz w Biezd- spraw. Jakie byłoby nasze odczu­ cmentarze i groby innych wy­ maszewie), nakazał rozbiórkę fi­ rowie, gdzie grzebano naszych cie, gdybyśmy jadąc np. do Nie­ znań i narodowości, bo przecież gur i ścięcie krzyży. Apitz wy­ przodków. Pozostał z niej cokół miec spotkali się z dewastacją znaczył mieszkańców za Młynem figury, który czeka na odrestau­ tego domagamy się od innych. naszych cmentarzy? w osobach Biatkowskiego, Ma- ro w a n ie . Traktat z 17 czerwca 1991 roku, Uważam, że obowiązkiem na­ lujdy i Mikuły. zawarty pomiędzy Rzecząpospo- szych władz gminy jest uporząd­ Z relacji Bronisława Kaszko- NISZCZONE CMENTARZE litą Polską a Republiką Federal­ kować te miejsca i otoczyć je wiaka wynika, że w podeszłym Niemcy opuszczając te tereny ną Niemiec, traktujący o dobrym szacunkiem. wieku (poruszający się o lasce) w 1945 roku, pozostawili trwałe sąsiedztwie i przyjaznej współ­ Jarosław Mikołajczak KONTRASTY

U dało s ię , Muzeum prezentuje TO WARZYSZU STALIN! NIECODZIENNA WYSTAWA Posłusznie melduję, towarzy­ Był Burmistrz - generalnie szu Josipie Wissarionowiczu, że burmistrz uczestniczy we wszys­ W Sali Rycerskiej Muzeum Re­ oraz W ło d zim ie rz T u ro w s k i z P o­ udało się nareszcie wybić Polacz­ tkich uroczystościach lokalnych gionalnego we Wronkach urzą­ znania. kom z głowy niepodległościowe i bardzo dobrze to o nim świad­ dzono Prezentowane na wystawie mrzonki - tak, wyobrażam sobie, czy. Stąd istotny był symboliczny bardzo ciekawą wystawę po­ oryginalne akcesoria militarne, mógłby się zwrócić w zaświatach gest ks. proboszcza J. Stachowia­ św ięconą Pierwszej Samodziel­ mundury, części uzbrojenia, wie­ do Stalina jego namiestnik w kra­ ka, który, przekazując znak po­ nej le zdjęć i dokumentów - przeka­ ju nadwiślańskim, Bolesław Bie­ koju, podszedł i uścisnął rękę Brygadzie Spadochronowej zanych przez byłych żołnierzy rut, gdyby mógł zobaczyć W ronki panu Michalakowi, jako repre­ Polskich SU Zbrojnych na Zacho­ B rygady - stanowią zbiór własny w d n iu 11 listopada bieżącego zentantowi społeczności miasta. dzie. Organizatorem wystawy wronieckich harcerzy, inne wy­ pożyczyli od zaprzyjaźnionych roku. A Chorąży Pokoju, pokas- Ale tradycja zna bardziej gremia­ je s t 5 Wroniecka Drużyna Har­ drużyn z Kielc i Łodzi. Pomys­ łując od kłębów siarczanego dy­ lny udział w takich uroczystoś­ cerska Czerwonych Beretów, łowa kompozycja wystawy czyni mu, pogładziłby z zadowoleniem ciach osób pełniących istotne która od 1982 roku(!) nosi im ię tej ją atrakcyjną i wymownie pat­ wąsa. funkcje w mieście i gminie. Tra­ właśnie Brygady. Otwarcie eks­ riotyczną. Na tę niecodzienną le­ Być może przesadzam, ale dycyjnie z prestiżu społecznego pozycji zbiegło się ze Świętem kcję historii zapraszamy mło­ W ronki w dniu 11 listopada zupe­ wynikało, że w określonych wy­ Niepodległości. W jej otwarciu dzież szkolną. Zorganizowane łnie nie wyglądały na miasto, ob­ darzeniach trzeba uczestniczyć. uczestniczyli przedstawiciele wycieczki, wcześniej zgłoszone, chodzące święto narodowe - i to Pamiętajmy! władz miasta i goście zaproszeni będą miały zapewnionego prze­ narodu, który ma istotne powo­ Były poczty sztandarowe przez 5 W.D.H. a wśród nich żoł­ wodnika spośród organizatorów dy, aby swej niepodległości nie szkół. Ale nauczycieli można by­ nierze słynnej Brygady: Włady­ wystawy. Czynna tylko do końca traktować jako rzeczy oczywistej ło po liczyć na palcach - i, bodajże, sław Gromadziński z Wronek listopada i obojętnej. Flagi narodowe, ow­ jedna ręka wystarczyłaby. Zor­ szem, były, ale raczej na gma­ ganizowanego udziału młodzieży chach p u b lic z n y c h - i to nie w szy­ szkolnej nie było. Czyżby dla stkich . Poczta na p rz y k ła d ju ż nie 1 szkół Święto Niepodległości było ta, co w 1939 ro k u w G dańsku do czymś obojętnym? końca opierała się Niemcom. Pamiętamy czasy, gdy z woli A flag na prywatnych domach władz centralnych organizowano trzeba było szukać pilnie i wy­ huczne i tłumne obchody róż­ trw a le . nych, nie zawsze społecznie ak­ Główna uroczystość z okazji ceptowanych świąt. Uczestni­ Święta Niepodległości odbyła się ków jakoś nie brakowało. Teraz, w kościele farnym - Msza św. za gdy przywrócono historyczne Ojczyznę, a po mszy - złożenie Święto Niepodległości i Święto kwiatów pod wronieckimi po­ Wojska Polskiego w tradycyj­ mnikami pamięci narodowej. nych terminach, a zabrakło od­ Mszę koncelebrowało czterech górnych rozkazów uczestnicze­ księży, przewodniczył proboszcz nia, udział ludzi wygląda żałoś­ parafii św. Katarzyny, współcele- nie. Tak, jakbyśmy my, Polacy, browali: proboszcz parafii na Bo­ byli mniejszością we własnym rku oraz dwaj ojcowie francisz­ kraju. Tak, jakby niepodległość ka n ie , w ty m gościnnie ojciec D ą ­ obchodziła tylko tych kilkaset browski z Austrii). W prezbite­ osób zgromadzonych w sobotę 11 rium zajęły miejsce sztandary listopada. Spontanicznym prote­ szkół, zakładów pracy i organiza­ stem przeciw takiej obojętności cji społecznych. Starannie przy­ był manifestacyjny gest pana gotowanego i bardzo pożyteczne­ Mariana Pojaska z Nowejwsi. Za­ łożywszy konia do bryczki, objeż­ Na otwarciu wystawy. Władysław Gromadziński - jeden z dwóch wroń­ go kazania ks. wikariusza Szałaty czan, którzy służyli w 1. Brygadzie Spadochronowej na Zachodzie. wysłuchała jednak nie tak znacz­ dżał Wronki z umocowaną do Drugim jest Marcin Gaca, obecnie mieszkający w Belgii. na grupa wrończan, mniejsza niż swego tradycyjnego pojazdu fla­ na przeciętnej niedzielnej mszy. gą Solidarności. Czy został zro­ Chwała tym, którzy przygoto­ zumiany? Przez niektórych na ★ ★ ★ wywali tę patriotyczną i religijną pew no. W ro ń cza n in R o k u 1993, uroczystość, chwała tym, którzy pan Franciszek Biedny, okazał Pierwsza Samodzielna Brygada Spadochronowa - jednostka desantu powie­ p rz y s z li i ucze stn iczyli w niej. A le solidarność, zasiadając obok pa­ trznego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie została utworzona w Szkocji, we przecież nie tylko Chęchacze na Pojaska. wrześniu 1941 roku. Brygada podlegała bezpośrednio Naczelnemu Wodzowi składają się na wronieckie har­ A reszta? Objawiła swą jed­ P.S.Z. i miała służyć jako odwód operacyjny dla wsparcia powstania cerstwo. Chęchacze z zasady ność i umiłowanie tradycji, ku­ w okupowanej Polsce. Rzeczywistość okazała się jednak zupełnie inna. uczestniczą w ważnych uroczys­ pując poprzedniego dnia rano W lipcu 1944 r. Brygada została przeniesiona do Anglii i weszła w skład tościach, d ru żyn o w a dba o to, aby marcińskie rogale. Rogale da się Pierwszej Armii Powietrznej Sprzymierzonych do działań w północnej Francji pomagali tam, gdzie potrzeba zeżreć - tu jesteśmy zjednoczeni, i Belgii. Operacje te nie doszły do skutku. i reprezentowali społeczność tu potrafimy zewrzeć szeregi. Tu We wrześniu 1944 r. polska Brygada pod dowództwem gen. Stanisława spod znaku lilijk i jak należy. Byli tradycję szanujemy. Sosabowskiego, w składzie Pierwszej Brytyjskiej Dywizji Powietrznej, wzięła i tym razem, z przodu kościoła, Jest jeszcze, towarzyszu Sta­ udział w największej operacji bojowej desantu powietrznego w Holandii, w mundurkach, jak należy. Bra­ lin, garstka takich we Wronkach, w rejonie Arnhem - Driel - Osterbeck. W maju 1945 r. weszła w skład kowało, niestety, zorganizowa­ co obchodzą tę swoją niepodleg­ Brytyjskiej Armii Renu a w dwa lata później zakończyła służbę okupacji nego udziału pozostałych drużyn łość, ale i im się pewnie niedługo w Niemczech. Po powrocie do A nglii została rozwiązana. Przeszła do historii harcerskich. Brakowało (a prze­ odechce - mógłby zakończyć swój Wojska Polskigo jako pierwsza wielka jednostka desantu powietrznego w II meldunek towarzysz Bierut, cież ongiś było to piękną trady­ wojnie światowej. ocierając odpryski smoły z sur­ cją) zorganizowanego udziału Żołnierze z byłej Brygady w większości pozostali na emigracji, niewielu strażaków. Radę miejską repre­ duta Ojca Narodów. zaryzykowało powrócić do odmienionej ojczyzny. „Emigranci” zorganizowa­ zentowało siedmiu radnych - tyl­ Klemens Stróżyński li się w Związku Polskich Spadochroniarzy. W ramach tej organizacji ko siedmiu. Jeżeli ze względów Notabene nie tylko u nas, we utrzymują więzi koleżeńskie, również z brytyjskimi towarzyszami broni, światopoglądowych nie chcieli - Wronkach, tak dziwnie traktuje kultywują tradycje Brygady. Przekazują ją również młodzieży. W Polsce być m oże - uczestniczyć w e mszy, się to święto. W Poznaniu np. istnieje kilkanaście drużyn harcerskich, które utrzymują kontakty ze Związ­ mogli przecież pojawić się w cza­ zajęcia sobotnie dla studentów sie składania kwiatów pod po­ zaocznych odwołało Wyższe Se­ kiem i noszą imię Brygady. Jedną z nich jest wspomniana drużyna z Wronek, mnikami. Ale tam też ich nie minarium Duchowne, ale władze którą prowadzi Zbigniew Biedziak. W 1989 roku, za kultywowanie i propago­ było. A przecież nie da się roz­ Uniwersytetu im. Adama Mic­ wanie pamięci Pierwszej Samodzielnej Brygady Spadochronowej, otrzymała dzielić faktu przywrócenia au­ kiewicza kazały pracować. Cie­ ona proporzec ufundowany przez Związek Polskich Spadochroniarzy - Koto tentycznego znaczenia samorzą­ kawe, czy wieszcz Adam, człek Peterborough w Holandii. dowi lokalnemu od przywrócenia popędliwy, puści to płazem. O wronieckiej 5 D.H. i jej działalmości napiszemy w kolejnym wydaniu święta 11 Listopada - to składowe Wronieckich Spraw. tej samej koncepcji Polski. K.S. PB.

WS- 58 5 SPORT

55 55 Nareszcie ta maszyna ruszyła...

... pow iedział na k on feren cji prasow ej Grzegorz Lato, po zwycięskim meczu z G órnikiem Zabrze. I rzeczywiście, począwszy od zwycięstwa z Z agłębiem Lubin, A m ica przez pięć kolejek nie przegrała meczu. Dobra końcówka jesiennej rundy sprawia, że beniaminek ekstraklasy, po 16 kolejkach, zajmuje wysoką - piątą - pozycję w tabeli. Cieszą nie tylko wyniki, ale i styl gry, jaki demonstruje A m ica . Ofensywna, często bardzo widowiskowa gra rozgrzewa nie tylko wronieckich kibiców. Zespół, stając przed przeciwnikiem z renomowanych klubów, wrćszcie wyzbył się deprymującej tremy, która tak bardzo uwidoczniła się podczas meczu z łódzkim W idzew em . Teraz stają do walki jak równy z równym i częstokroć wolą walki i sportową zadziornością przewyższają pierwszoligowych rutyniarzy. PIŁKARSKA UCZTA Amica Wronki - Zagłębie Lubin 2:0 To był mecz kapitana Arniki - Zbyszka Małachowskiego. Już w 10 minucie meczu zdobył pierwszego dla gospodarzy gola. P ro feso r strzelił - nie dając szans Dreszerowi - z podania Mariusza Tomzińskiego, który egzekwował wolny pośredni. Nie przece­ niając, Zbyszek tego dnia był niezastąpiony. Nie ograniczał się do bardzo dobrej gry obronnej, ale również inicjował groźne kontry, szarżując aż pod bramkę H utnika. Drugim pracusiem na boisku był Jurij Szatałow, który wreszcie zagrał od pierw­ szego gwizdka. Powrót Jury do podstawowego składu kibice przyjęli z zadowole­ niem, a jego grę oklaskami. Przez ostatnie 30 minut spotkania Arnika panowała na boisku. Atak za atakiem, emocjonujące sytuacje i nieszablonowe akcje, strzały... Wszystko to, co w futbolu cenią sobie kibice najbardziej, mogli oglądać na wronieckim stadionie. Kolejna bramka wisiała na przysłowiowym włosku. Po kilku doskonałych, ale nie wykorzys­ Amica-Zaglębie, Andrzej Strejlau do Grzegorza Laty (prawdopodobnie); tanych okazjach - efektowne nożyce Czesłwa Owczarka, dalekim Sprintem w 82 „ Grzesiu, ja widziałem nieco inaczej to zagranie Bugaja, ale jest bramka minucie popisał się Artur Bugaj. Nie zmarnował okazji, strzelił tuż obok wybiegają­ i gratuluję zwycięstwa”. cego bram karza i b yło 2:0. W tym momencie podszedł do Grzegorza Laty Andrzej Strejlau (trener Z agłębia) i pogratulował mu zwycięstwa. Było ono w pełni zasłużone, mimo nieobecności Pawła Kryszałowicza, który pauzował za żółte kartki. Przy tym odniesione w stylu, który chciałoby się oglądać częściej. POWRÓT DO GNIAZDA Sokół Pniewy/GKS Tychy - Amica Wronki 0:0 Nie do końca zalegalizowana fuzja Sokoła z GKS-em miała strzelać do Arniki w Pniewach. Dotychczas wszystkie mecze Sokół rozgrywał w Tychach, bo uzyskiwał na to zgodę rywala. Amica do Tych jechać nie chciała. Cieszyli się z tego faktu pniewianie, których pozbawiano piłkarskich emocji, sprzedając drużynę do Tych. D ziałacze Sokoła/G K S próbowali zemsty na kibicach Arniki. Wymyślili sobie, że będą oni płacić za bilety cenę dziesięciokrotnie wyższą niż miejscowi, tj. 50zł. Wyśmiała ich piłkarska Polska, skarcił PZPN, więc odpuścili. Bilety były dla w szystkich - p o lOzł. Sam mecz nie był pasjonującym widowiskiem, chociaż bezbramkowy remis też nie był wykładnikiem meczu. Bramki padły po jednej dla każdej drużyny, ale sędzia ich nie uznał. W sumie cenny 1 punkt dla Arniki, zdobyty na wyjeździe. Dla Sokoła 1 punkt, 3 żółte kartki i daleki powrót do Tych. KONTROWERSYJNY KARNY Arnika Wronki - Hutnik Kraków 2:1 Wyniki ostatnich dwóch meczów rozegranych przez Arnikę, dawały nadzieję na kolejne zwycięstwo, tym bardziej, że rywal do liderów ekstraklasy nie należy i jest Miał szczęście bramkarz Hutnika, Paweł Kryszałowicz tym razem spud­ atut własnego boiska. łował. Fot. Piotr Jęczkowiak Ofensywną, szybką grą rozpoczęli gospodarze mecz spychając H utnika na je g o połow ę. W 29. min. ak cję Radosława Bilińskiego i Mirosława Siary w yk oń czył Tamasza Suwary, posyłając piłkę z lini pola bramkowego do pustej bramki. Później padło jeszcze kilka strzałów na bramkę Siergieja Szypowskiego, ale piłka słana, (w dogodnej sytuacji) przez Kryszałowicza nie „znalazła miejsca w siatce” . Nie wykorzystał też idealnej okazji czarnoskóry zawodnik H utnika, k tórego silny strzał, oddany z kilku metrów, obronił Zbigniew Pleśnierowicz. Po zmianie stron H utnik bardziej zdecydowanie zaatakował bramkę gospodarzy i Pleśnierowicz kilka razy znalazł się w opałach. Arnika dała się rywalowi zepchnąć pod swoją bramkę. Wyrównanie było tylko kwestią czasu. Nastąpiło w 75 min. po strzale M. Zająca. Zaczął się bardzo nerwowy, ostatni kwadrans gry. Obrony remisu i szukania ewentualnej szansy na zwycięską bramkę mogła Arnika upatrywać tylko w kontrata­ kach, oddalając przeciwnika od swojej bramki. W chwili zagrożenia los uśmiechnął się do gospodarzy. W polu karnym zawodnik H utnika wybijając piłkę pomógł sobie ręką i sędzia podyktował rzut karny. Kilka minut upłynęło zanim krakowianie dopuścili, po obejrzeniu żółtej kartki, Zbigniewa Małachowskiego do strzału. Kapitan z podziwianym spokojem zamienił rzut karny na zwycięską bramkę i kolejne 3 punkty w ligowej rywalizacji. Nie mógł pogodzić się z werdyktem sędziego szkoleniowiec H utnika, Jerzy Kasalik. Oskarżał i groził, okazując na boisku i podczas konferencji prasowej swoje oburzenie w sposób niegodny sportowca. Tym bardziej, że trudno byłoby mu ł ł Amica-Górnik Zabrze. Tej piłki, po główce Wódkiewicza bramkarz udowodnić swoje racje. gości już nie sięgnie (1:0). PRZYJACIELSKI REMIS Pogoń Szczecin - Amica Wronki 1:1 W Szczecinie na grząskim boisku, w nieprzyjemnej pogodzie, przy zaledwie dwutysięcznej widowni, rozegrano mecz 15 kolejki ekstraklasy. Stanęli naprzeciwko siebie dawni koledzy: Artur Bugaj i Radosław Biliński - byli zawodnicy P ogon i , Sławomir Rafałowicz - niedawny obrońca Arniki. Remis nie skrzywdził żadnej z drużyn, chociaż indolencja strzelecka w tym meczu była wyjątkowa. W P ogon i zaw iódł Dymkowski (w I połow ie), a w Arnice Bugaj, który w drugiej połowie zmarnował wyjątkowo dogodną sytuację strzelenia - być może zwycięskiego - gola. A m ica objęła prowadzenie pod koniec pierwszej części w zamieszaniu podbramkowym, które wykorzystał Mariusz Tomziński. P ogoń wyrównała na początku drugiej odsłony, która była już znacznie ciekawszym widowiskiem. Gospodarze przystąpili do zdecydowanego szturmu na bramkę Pleś- nierowicza, ale A m ica rewanżowała się groźnymi kontratakami, w których bardzo dobrze spisywał się, grający z meczu na mecz coraz lepiej, Radosław Biliński. D o pełni szczęścia zabrakło mu bramki, podobnie jak po drugiej stronie - Rafałowiczo- wi. Kolejny cenny punkt zdobyty na wyjeździe wzbogaca konto Arniki d o 21 pu nktów i daje jej 7. pozycję w tabeli. MÓGŁ PRZEGRAĆ WYŻEJ Amica Wronki - Górnik Zabrze 2:0 Przyjedzie Górnik..., też go walniemy! - mówił „cały szczęśliwy” prezes Arniki, Stanisław Grynhoff na bankiecie z okazji awansu do I ligi. I oto słowo ciałem się stało. G órnik wyjechał z Wronek z bagażem dwóch bramek. Fode Somuah niecierpliwie oczeku­ Ten, rajd Bugaja zakończy się dru­ Mecz był ciekawym widowiskiem, a głównymi jego aktorami w ostatnim meczu je na zmianę gą bramką

6 Tekst i zdjęcia: Paweł Bugaj WRONIECKIE SPORT rundy, przed własną publicznością, byli piłkarze Arniki. Bez tremy wystąpili gospodarze przed tak znaną firmą piłkarską, jaką jest zabrzański G órnik. Od Puchar Polski pierwszych chwil z impetem zaatakowali gości. Już w 10 minucie Tomasz Suwary mocnym strzałem trafił w poprzeczkę. Chwilę później Piotr Dubiela bliski był zdobycia gola. Nieco później ponownie popisał się pięknym uderzeniem. Z jego też Amica - Stomil 4:0 karny za zagranie ręką. Jego pew­ dośrodkowania (z rzutu rożnego) padła pierwsza bramka, po główce Grzegorza nym egzekutorem był Paweł Kry­ Wódkiewicza. W 1/16 piłkarskiego Pucharu szałowicz. G órnik w pierwszej części meczu ani razu nie zagroził bramce Zbyszka Pleś- Polski Amica gościła olsztyński Sto­ nierowicza. W drugiej części goście próbowali odrobić straty, ale pewnie grająca tego Był to srogi rewanż. Gratulacje dnia defensywa Arniki rozbijała ataki G órnika. Jednobramkowa przewaga utrzyma­ mil. Wrończanie oczekiwali rewan­ trenera gości, Ryszarda Polaka, ła się do 78 m inuty m eczu. żu za nieforunnie przegrany ligow y złożone za wspaniałą grę drużynie Gdy podenerwowani trenerzy spoglądali coraz częściej na zegarki, na lewym mecz na własnym boisku (1:2 ). Grzegorza Laty, były wymownym skrzydle pięknym rajdem i idealnym dośrodkowaniem popisał się Artur Bugaj. Co prawda, wśród olsztynian za­ uznaniem. W tym prestiżowym po- Piłka wręcz spadła na nogę nadbiegającego Pawła Kryszałowieża, który z bliskiej brakło ówczesnego pogromcy - So­ jdynku, w bramce Arniki, dobrze odległości skierował ją do siatki, ustalając wynik spotkania 2:0. kołowskiego, ale przecież Stomil spisał się rezerwowy bramkarz, Ja­ G órnik zawiódł. Goście nie mogąc dorównać Arnice w sportowej walce, często w ligowych rozgrywkach zajmuje rosław Stróżyński. uciekali się do brutalnych fauli. Efekt był taki, że wracali do Zabrza z piętnem trzech żółtych i jednej czerwonej kartki. w ysokie 3-4 miejsca. Natomiast Awans do 1/8 Pucharu Polski to w drużynie gospodarzy zabrakło sukces, ale, jak zaznaczył trener MÓGŁ PRZEGRAĆ WYŻEJ snajpera - Artura Bugaja. M im o to Lato: ...traktujemy Puchar Polski Amica Wronki - Górnik Zabrze 2:0 Amica sprawiła swoim kibicom nie poważnie i chcemy zajść w nim jak Przyjedzie Górnik..., też go walniemy! - mówił „cały szczęśliwy” prezes Arniki, lada przyjemność, gromiąc Stomil najdalej. Stanisław Grynhoff na bankiecie z okazji awansu do I ligi. 4:0, do przerw y 2:0. Piłkarskie W kolejnym pojedynku Arnika I oto słow o ciałem się stało. G órnik wyjechał z Wronek z bagażem dwóch bramek. święto na wronieckim stadionie. spotka się z Rakowem w Częstocho­ Mecz był ciekawym widowiskiem, a głównymi jego aktorami w ostatnim meczu wie. W ligowym pojedynku poko­ rundy, przed własną publicznością, byli piłkarze Arniki. Bez tremy wystąpili Pierwszą bramkę już w 12 minu­ gospodarze przed tak znaną firmą piłkarską, jaką jest zabrzański G órnik. Od cie zdobył Mirosław Siara. Po po­ nała rywali i jest faworytem. Ale pierwszych chwil z impetem zaatakowali gości. Już w 10 minucie Tomasz Suwary daniu Bielińskiego pięknie ude­ Puchar rządzi się swoimi prawami mocnym strzałem trafił w poprzeczkę. Chwilę później Piotr Dubiela bliski był rzył głową, nie dając szans Sidor- i wszystko jest możliwe. 2 2 listopa­ zdobycia gola. Nieco później ponownie popisał się pięknym uderzeniem. Z jego też czukowi. W meczu tym udanie za­ da trzeba będzie z determinacją dośrodkowania (z rzutu rożnego) padła pierwsza bramka, po główce Grzegorza debiutował czarnoskóry piłkarz powalczyć o awans do ćwierćfinału. Wódkiewicza. Gwinei Fode Somuah. Z tego poda­ G órnik w pierwszej części meczu ani razu nie zagroził bramce Zbyszka Pleś- nia, tuż przed przerwą, drugą bra­ nierowicza. W drugiej części goście mkę zdobył Paweł Kryszałowicz. próbowali odrobić straty, ale pewnie grająca tego dnia defensywa Arniki roz­ TABELA W drugiej połowie Stomil pogodził bijała ataki G órnika. Jednobramkowa się z losem, widząc, że w tym spot­ przewaga utrzymała się do 78 minuty 1. Legia Warszawa 16 41 43-14 kaniu z Arniką wygrać się nie da. m eczu. 2. Widzew Łódź 15 39 40:11 Rzeczywiście gospodarze o klasę Gdy podenerwowani trenerzy spog­ 3. Lech Poznań 16 25 29:19 przewyższali gości. W 51. min. idea­ lądali coraz częściej na zegarki, na le­ wym skrzydle pięknym rajdem i ideal­ 4. Hutnik Kraków 16 25 27:29 lnie dośrodkował Mirosław Rzepa, nym dośrodkowaniem popisał się Artur 5. Amica Wronki 16 24 18:16 a Fode Somuah. zwinnie wysko­ Bugaj. Piłka wręcz spadła na nogę nad­ 6 . Pogoń Szczecin 16 23 17:19 czył przed obrońcę, z półobrotu biegającego Pawła Kry szalo wieża, k tó­ 7. GKS Katowice 16 22 17:17 strzelił i było 3:0. Tańcem radości ry z bliskiej odległości skierował ją do uczcił swoją pierwszą bramkę siatki, ustalając wynik spotkania 2:Ó. 8 . Stomil Olsztyn 15 22 13:13 strzeloną w polskiej ekstraklasie. G órnik zawiódł. Goście nie mogąc 9. Stal Mielec 16 22 18:28 Na kilka minut przed końcem dorównać Arnice w sportowej walce, czę­ 10. ŁKS Łódź 16 21 20:23 sto uciekali się do brutalnych fauli. Efekt pojedynku sędzia podyktował rzut Jarosław Stróżyński był taki, że wracali do Zabrza z piętnem 11. Zagłębie Lubin 16 20 18:16 trzech żółtych i jednej czerwonej kartki. 12. Raków Częstochowa 15 20 16:18 ★ ★ ★ 13. Górnik Zabrze 16 20 22:25 Arnice pozostał do rozegrania ostatni 14. Olimpia Gdańsk 16 20 19:26 mecz w rundzie jesiennej, z ŁKS-em w Łodzi. 15. Śląsk Wrocław 15 17 14:18 WYBIERAMY Czy zakończy serię sześciu ostatnich spotkań 16. Sokół Tychy 16 16 18:26 ligowych bez porażki, i utrzyma wysoką lokatę w tabeli? Należy tego życzyć naszej 17. Siarka Tarnobrzeg 16 12 13:28 walecznej drużynie i jej szkoleniowcom. 18. GKS Bełchatów 16 8 13:29 Piłkarza Roku’95

R edakcje Wronieckićh Spraw i Gońca Wronieckiego w sp ó ln ie organizują i ogłaszają p le b is c y t na P iłk a rz a R o k u 1995. K a n d y d a ta m i SUKCESY ★ REKORDY do tytułu mogą być wszyscy piłkarze, pod warunkiem, że w roku 1995 grali w klubach (zespołach) ziemi wronieckiej. Kandydatów zgłaszać można jedynie na kuponach wyciętych z gazet. Plebiscyt wygra ten piłkarz, na którego wpłynie najwięcej zgłoszeń. Gerard Kupony można składać do końca grudnia w następujących punk­ tach: 1. Skrzynka listowa Wronieckich Spraw przed muzeum, lub pocztą Koput pod adresem redakcji. 2. K w ia c ia rn ia Gardenia przy ul. Polnej 3. Sklep Sportowo - Wędkarski PRIWS przy ul. Zwycięzców akademickim 4. S kle p S p o rto w y Wojciecha Odrobnego przy ul. Poznańskiej 5. P u n k t TOTO przy ul. Chrobrego. mistrzem Polski 6 . W wioskach: sklepy, w których gazety są do nabycia. Wśród czytelników, których kandydat wygra plebiscyt, rozlosowa­ Drużyna koszykarzy Uniw e­ ne zostaną wartościowe nagrody. rsytetu im. Adama Mickiewi­ Rozstrzygnięcie plebiscytu, uhonorowanie zwycięzcy i rozdanie cza w Poznaniu jest aktual­ nagród nastąpi w styczniu. nym, akademickim mistrzem Zapraszamy do wspólnej zabawy. kraju. W drużynie tej gra wroń- czanin Gerard Koput. Mistrzo­ wski tytuł zdobył wraz z kole­ KUPON PLEBISCYTOWY gami, bijąc w łódzkim finale d ru ż y n ę Uniwersytetu Szcze­ » » jMto' J |» g W T 'W, m S& jIT » ? cińskiego 91:69. W dniach 17-19 listopada, we W rocławiu odbędzie się turniej mistrzów lig uczelnianych. To też osiągnięcie - znaleźć ta- imię i nazwisko Oczywiście, wystąpi w nim po­ aa...kiego grzyba. Znalazł go znański lider. czteroletni Janek Wojciechow­ Gerard na UAM-ie studiuje ski (na zdjęciu) w czasie wędró­ k lu b hungarystykę, m a 2 0 la t i 2 0 0 w ki z ojcem po nadwarciańs­ cm wzrostu. Uwielbia koszykó­ kich łąkach w Pierwoszewie. Głosujący: wkę, ale nie przedkłada jej (jak Prawdziwy olbrzym. Szkoda, imię i nazwisko dotąd) ponad naukę, mimo, że że n ie zo sta ł z m ie rz o n y i zw a ż o ­ interesują się nim kluby profes­ ny. Za to, jak zapewniła mama jo n a ln e . Janka, kolacja z tego grzyba a d ie s P.B. była smaczna i obfita.

SPRAWY JUBILEUSZ Banku Spółdz we Wronkach. NARODZINY tys. złotych dla dyspozycji Towarzystwa Przemys­ weł Sądecki, Stanisław Ostrowski, Marian Micha­ łowego. Była to kwota kredytu, którego udzielano lak, Henryk Rusinek (obecnie, od 1990 r.). W drugiej połowie X IX wieku, gdy Polska znala­ rzemieślnikom na okres jednego kwartału z 15- K olejni prezesi Zarządu Banku (nie zawsze zła się w niewoli pod trzema zaborami, Polacy nie procentową prowizją. Z ocalałych dokumentów kierujący bankiem był prezesem jego zarządu): tylko orężem walczyli o utrzymanie tożsamości (zgromadzonych przez śp. Marię Stryczyńską) wy­ Roman Ratajczak, Franciszek Woelk, Czesław Gał­ narodowej. Nasilająca się polityka wynarodowienia nika, że tuż przed II wojną światową bank zrzeszał ka, Wincenty Urbaniak, Jan Jarmuż, Bonifacy Pia­ polskiego społeczeństwa, szczególnie na terenie 252 członków, a ostatnim przyjętym była pani Józe­ sek, Roman Skrzypkowiak (od 1993 r.). zaboru pruskiego, niszcząco oddziaływała głównie fa Solak, kierownik szkoły (dzisiajszej SP-2). na prowadzoną przez Polaków działalność gospo­ Podczas okupacji usunięto polski zarząd banku OBECNIE darczą. W tej sytuacji niezwykle cenną inicjatywą i powołano komisaryczny zarząd niemiecki w oso­ Dzisiaj Bankiem Spółdzielczym we Wronkach i szansą obrony polskiego stanu posiadania, było bie W illi Schultza. W postępowaniu likwidacyjnym kieruje Zarząd w składzie: Roman Skrzypkowiak - tworzenie spółdzielczości bankowej, w różnej for­ ściągano zadłużenia Polaków, a wkłady oszczęd­ mie: oszczędnościowo - pożyczkowych (SOP), kas nościowe, w ograniczonej wysokości, wypłacano prezes, Krystyna Szaj - wiceprezes, Jan Reiter - pożyczkowych, towarzystw wzajemnego kredytu... tylko osobom deklarującym przynależność do naro­ członek. Funkcję kontrolną sprawuje Rada Nad­ zorcza w składzie: Henryk Rusinek - przewod­ Duże zasługi na tym polu mają prekursorzy dowości niemieckiej. Po wojnie wroniecki bank wznawia swoją działalność 1 lipca 1945 r. pod nazwą niczący, Kazimierz Piechowiak - wiceprzewodni­ polskiego ruchu spółdzielczego: Karol Marcinkow­ ski, ks. Augustyn Szamarzewski, ks. Piotr Waw­ Bank Ludowy we Wronkach - Spółdzielnia z nieo­ czący, Grzegorz Orzechowski - sekretarz, Kazi­ graniczoną odpowiedzialnością (trzy miesiące póź­ rzyniak - w zaborze pruskim; Franciszek Stewczyk mierz Siwek - przewodniczący Komisji Rewizyjnej niej będzie to już spółdzielnia z ograniczoną od­ - w zaborze austriackim; Edward Abramowski - (22 lata w Komisji), Jan Kaczmarek, Adam Po­ powiedzialnością). Bank pozyskuje nowych człon­ w zaborze rosyjskim. Za pierwszą polską spółdziel­ śpieszny, Bogusław Grzybek, Kazimierz Kawka, ków, pod koniec 1945 roku jest ich 239. Jego kierow­ Jan Chojnacki, Henryk Kałek, Lech Jankowski - nię oszczędnościowo - pożyczkową uznaje się, zało­ nikiem jest Roman Ratajczak. żone w 1861 roku, Towarzystwo Pożyczkowe Prze­ członkowie. W 1950 r. wroniecki bank traci swoją niezależ­ Wśród obecnych pracowników banku najdłuż­ mysłowców miasta Poznania. ność. Przekształcony zostaje w Gminną Kasę Spół­ W sierpniu 1875 roku, z inicjatywy ówczesnego szym stażem pracy legitymuje się pani Wanda Graś dzielczą, podlegającą Bankowi Rolnemu w Szamo­ - 30 lat. Tylko o rok krócej pracuje pani Irena Ziółek. mieszkańca Wronek, radcy zdrowia dr. Stanisława tułach. Po sześciu latach odzyskuje samorządność Rosińskiego, powstała pierwsza w tym mieście Oprócz dyrektora banku (24 lata), panie: Bożena i występuje pod nazwą Kasy Spółdzielczej. Wraz Muszyńska i Dorota Olech, pracują od 21 lat. Re­ spółdzielnia oszczędnościowo - pożyczkowa pod z odowilżą polityczną zmienią się nazwy, przynależ­ kord - 37 lat pracy w B.S. - należy do emerytowanej nazwą Bank Ludowy. ności, centralizuje się nadzór finansowy. Od 1959 r., pani Ireny Blaszka. Niewiele mniej - 35 lat - przep­ po dzień dzisiejszy, funkcjonuje nazwa - Bank racowała pani Kazimiera Świniarska oraz nie żyją­ UROCZYSTOŚĆ Spółdzielczy. cy już panowie: Edmund Gogolewski (36 lat), Przypadający w tym roku Jubileusz 120 - Franciszek Woelk (35 lat), Zenon Orzechowski lecia wronieckiego banku był obchodzony (28 lat), Kazimierz Sawala (27 lat), Jan Jarmuż skromnie. Gdyby nie Wronieckie Sprawy, (efe­ (26 lat). ktowna, okolicznościowa reklama w poprze­ Zysk jest zawsze wym iernym wynikiem dnim numerze), to nikt, poza pracownikami pracy każdej jednoswtki gospodarczej. W sto­ banku i kilkoma innymi osobami, o tym pięk­ sunku do banku jest to w ykładnik zawsze nym jubileuszu nie usłyszałby. dwuznaczny. Im jest on większy, tym gorzej Jubileusz uczczony zstał uroczystym obia­ dla klientów banku, jeśli jest na minusie, to dem w miejscowej Borowiance. Przy długim może być postrzegany jako bank niewiarygod­ stole zasiedli razem obecni i byli pracownicy ny. Prezes Skrzypkowiak uważa lata osiem­ banku, zasłużeni jego członkowie i działacze, dziesiąte za najkorzystniejszy okres dla Banku oraz zaproszeni goście. Wśród nich obecni byli Spółdzielczego. W roku 1994 stan zadłużenia przedstawiciele Oddziału Wojewódzkiego BGŻ wynosił 8.576.493.000,- zł a. stan oszczędności z Wałcza i naczelni lokalnego samorządu - Kazi­ 14.681.355.100,- zł. mierz Grott i Kazimierz Michalak. Nie od rze­ Jeszcze do niedawna Bank Spółdzielczy był czy będzie tutaj zaznaczyć, że właśnie Bank jedynym bankiem we Wronkach, dzisiaj są Spółdzielczy obsługuje konto finansowe Urzę­ cztery, oprócz B.S. jest PKO, Bank Pomorski du Miasta i Gminy Wronki, który jest najzasob­ Wiceprezes o/Wojew. BGŻ, Waldemar Skrzypiec, składa i BGŻ. Konkurencja jest duża - mówi prezes niejszym klientem tegoż banku. gratulacje prezesowi Romanowi Skrzypkowiakowi, a na Skrzypkowiak - ale radzimy sobie nie naj­ W czasie spotkania prezes Roman Skrzyp- ręce przewodniczącego Rady Nadzorczej, Henryka Ru­ gorzej. Nasz bank ma swoją renomę, jest wia­ sinka, pamiątkowy puchar i list gratulacyjny. kowiak, szamotulanin, przypomniał zebranym rygodnym, sprawdzonym bankiem. Prze­ historię banku, w której on sam tkwi już od 24 trwaliśmy zawieruchę ostatnich lat, co, nie­ lat. Tyle też czasu, nieprzerwanie, kieruje tym Z nowszej historii warto odnotować rok 1975, stety, nie wszystkim się udało. Z 34 banków spół­ bankiem. Wspominano dobre, ja k i te złe, chwile kiedy to, wśród kolejnych przemian i reorganizacji dzielczych w województwie pilskim, pozostało już wronieckiej bankowości. Nigdy jednak do upadku (nowy podział administracyjny kraju), powstaje tylko 21. banku nie doszło, służył rzetelnie miejscowemu Bank Gospodarki Żywnościowej. Przejmuje on, po Ustawa z listopada ubiegłego roku mówi o regio­ środowisku. Za taką, długoletnią działalność Zarząd Banku Rolnym, funkcję centrali finansowej i cent­ nalizacji banków i zobowiązuje banki spółdzielcze B.S. odbierał słowa podziękowania i gratulacje. ralnego związku (obowiązkowego) dla banków do przystąpienia do wskazanych banków regional­ Z HISTORII spółdzielczych. Takie podporządkowanie trwa do nych. Wroniecki B.S. został wyznaczony do Bałtyc­ 1990 roku, później jest ono dobrowolne, banki uzys­ kiego Banku Regionalnego w Koszalinie. Przeciw­ Sporo informacji zebrała pani Irena Ziółek kują samodzielność. ne takiej przynależności były wszystkie banki spół­ dzielcze województwa pilskiego, którym bliższy w przygotowanym okolicznościowym referacie Samorządność to pełna odpowiedzialność za pro­ jest poznański bank regionalny, utworzony na ba­ o historii wronieckiego banku, przedstawionej na wadzoną gospodarkę finansową. Znane są przypa­ zie Gospodarczego Banku Wielkopolskiego. Nie bez tle sytacji polityczno - społecznej w Polsce. Nie­ dki naciągania banków na kredyty, które zostały znaczenia była też cena przynależności: ponad stety, białą plamą pozostaje okres do roku 1919. udzielane często wbrew logice bankowej (są delika­ 103.000,- zł w Koszalinie a 5.000,- zł w Poznaniu. W tym roku, po odzyskaniu niepodległości, pierw­ tnie zwane - kredytami nietrafionymi). Wpadki miał W tej sprawie wyraźnie przeciwstawne stanowi­ szym dyrektorem banku jest Franciszek Sokołow­ i wroniecki B.S. Przykładem są nie odzyskane ski. Ludność Wronek i okolicy czynnie włączyła się ska zajmowali minister Kołodko i prezes NBP kredyty na budowę ubojni Warta w Ćmachowie w odbudowę Rzeczypospolitej, składając na konto Gronkiewicz - Waltz. Pani prezes była przychylna i serowni na Zamościu. w banku pieniądze na pożyczkę narodową, przep­ takiemu stanowisku, ale brakowało zgody minister­ Od 1993 roku bezpośredni nadzór nad działalnoś­ rowadzenie plebiscytu na Śląsku. stwa. W końcu zwyciężył zdrowy rozsądek. Po cią BS-ów przejęły oddziały okręgowe NBP, dla Okres dwudziestolecia międzywojennego nie był wielu negocjacjach bank wroniecki (wraz z innymi - podobno - zbyt pomyślny dla spółdzielni oszczęd­ Wronek jest nim O/O NBP w Pile. bankami woj. pilskiego) otrzymał zgodę na wstąpie­ nościowo - pożyczkowych. Wynikało to z kryzyso­ Wracając do lat powojennych, należy wspomnieć nie do GBW w Poznaniu. wej sytuacji gospodarczej kraju i szybko postępują­ ludzi, którzy we wronieckim banku pełnili odpo­ Bank Spółdzielczy we Wronkach istnieje 120 lat. cej inflacji. Trudny był rok 1924 - reforma Ministra wiedzialne funkcje, długie lata pracowali i działali. To chlubny jubileusz... Ale tak patrząc na poczciwe­ Skarbu, Władysława Grabskiego (aczkolwiek zba­ Od 1945 r bankiem kierowali: Roman Ratajczak go „dziadka” , to przydałaby się już mu odmładzają­ wienna dla gospodarki kraju), gdy wprowadzony do (również w ostatnim roku przed wojną), Bronisław ca kuracja. Jego wnętrzu daleko jest do bogatego obiegu 1 złoty wymieniano za 1.800.000 marek Nadolny (z Szamotuł), Stanisław Roszak, Kazimierz wystroju innych banków. Tylko bez przepychu, polskich. Spółdzielczość bankowa mocno odczuła Jankowiak (z Szamotuł), Ignacy Chojan, Roman ważniejsza jest funkcjonalność i estetyka pomiesz­ kryzys lat 1929 - 34, który dotknął szczególnie Skrzypkowiak (obecnie, od marca 1971 r.). czenia, aby z warunków pracy byli zadowoleni jego polskie rolnictwo. Wiele SOP-ów wówczas upadło. Przewodniczyli Radzie Nadzorczej: Marian Zai- pracownicy, a klienci z obsługi. Czego wszystkim, Wroniecki Bank Ludowy przetrwał najtrudniej­ del, Wojciech Wojtowicz, Antoni Bloch, Czesław z okazji tego jubileuszu życzę sze czasy. W roku 1926 otrzymał od Rządu RP 4,5 Gałka, Franciszek Rachwał, Stefan Popielski, Pa­ Paweł Bugaj

8 ■WS- 58 SPOTKANIA

wy referat, wspomnieniami Stefa­ na Jęchorka przywołano czasy taj­ Spotkanie po latach nego nauczania i początków odra­ LAT dzania się polskiej oświaty. W na­ szym województwie żyje tylko 16 osób z Tajnej Organizacji Naucza­ nia. Najstarszych nauczycieli: Kon­ ZNP stancję Szczepaniak, Stefana Ję­ chorka i Wawrzyna Chojnackie­ go uhonorowano dyplomami okoli­ 21 października we Wronkach cznościowymi i upominkami. Dzia­ obchodzono jubileusz 90-lecia łaczki ZNP: Helena Pieprzyk i Ka­ Związku Nauczycielstwa Polskie­ zimiera Nowak odznaczone zosta­ go. W sali Wronieckiego Ośrodka ły Złotą Odznaką ZNP. Kultury zebrali się nauczyciele Przy stole zastawionym owoca­ i pracownicy wronieckiej oświaty, mi i ciastem, sponsorowanym zrzeszeni w ZNP, który liczy 135 przez wronieckich cukierników, po członków. Wśród zaproszonych go­ uroczystym toaście, trwały kole­ ści m.in. obecny był prezes Zarządu żeńskie rozmowy. W części artys­ Okręgu ZNP w Pile, Eugeniusz Bu- tycznej dzieci z Zespołu Folklorys­ niak, oraz przewodniczący ZNP tycznego WOK-u i harcerze z dru­ z Szamotuł, Henryk Kubiaczyk, po­ żyny Chęchaczy, tańcem i piosen­ seł Romuald Ajchler i przedstawi­ kami zabawiali zebranych gości. ciele władz samorządowych. Spot­ Upominkami pożegnano związ­ kanie prowadził przewodniczący kowców odchodzących na emery­ wronieckiego związku, Ryszard turę. Wszystkim pozostałym wrę­ Kiedy razem się zbieram y Firlet. czono piękne róże. zewsząd radość jakaś wionie... W czasie spotkania minutą ciszy Spotkanie zakończyło się uro­ uczczono pamięć 35 zmarłych nau­ czystą kolacją w Borowiance. Pierwszego września 1995 roku minęło 35 lat od momentu powołania do czycieli, odczytano okolicznościo­ Krystyna Tomczak życia Zasadniczej Szkoły Handlowej przy PSS Społem we Wronkach, która powstała z inicjatywy Tadeusza Magiery. Szkoliła ona kadrę dla potrzeb Spółdzielni. Szkoła funkcjonowała do roku 1963 i wyuczyła jedną klasę. Z okazji tej rocznicy absolwentki jedynego rocznika zorganizowały trzecie już koleżeńskie spotkanie, na które przybyło tradycyjnie 16 osób (6 osób, niestety, nie utrzymuje kontaktów koleżeńskich). Stawili się: Maria Chmielewska (Grzegorzewicz), Bożena Mikulska (Woźniczak); Irena Ko­ nieczna (Siutkowska), Gabriela Kubiak (Kasztelan), Zofia Nowak (Grzy- mek), Zofia Nowak (Wiśniewska), Zofia Noje (Bajerska), Wanda Mikołaj­ czak, Wiktoria Grzana (Barłóg), Stefania Jaroszyk (Skrzypczak), Janina Gromadzka (Sobek), Kazimiera Paździorek (Jezierska), Krystyna Kle- menska (Kozłowska), Krystyna Barańska (Naparta), Genowefa Jaworska (Winiecka), Teresa Ratajczak (Stężała) oraz ten, od którego się zaczęło - Tadeusz Magiera. Wieczór mijał w miłej, serdecznej atmosferze. We wspomnieniach przywołano nauczycieli: Wandę i Jacka Bonowskich oraz zmarłych - Wacława Napierałę i Ludwikę Zgaińską. Podczas spotkania przeprowa­ dzono matematyczną analizę klasy, z której wynika, że na 22 absolwentów (21 kobiet i 1 mężczyzna) do chwili obecnej w handlu pracuje 7 osób, 9 w innych zawodach, a 5 korzysta z renty zdrowotnej. 13 osób zamieszkuje we Wronkach, 9 los rzucił w różne strony Polski: do Poznania, Szamotuł, Kalisza, Gdańska, Strzelc, Knurowa, Wodzisławia Śl. Mają razem 48 dzieci i 17 wnuków. Ostatnie ich koleżeńskie spotkanie odbyło się 10 lat temu, kolejne wyznaczyli sobie za lat 5. Przewodniczący ZNP, Ryszard Firlet wznosi toast za pomyślność... K.T.

październikowy, chłodny klejnot muzyki Mozarta, zagrany kiewicza nie mogła być niedostrze- niejszej scenerii, gdzie w komforcie i mglisty wieczór, garstka z wdziękiem i po mistrzowsku, po­ żona. Oczy nie nadążały śledzić pal­ psychicznym i fizycznym dane nam W mieszkańców Wronek dota­ zwolił nam zapomnieć o przykroś­ cówki i ruchów smyczka. będzie słuchać muzyki przez nich Czwórka wspaniałych muzyków rła do zimnej, ponurej sali kina na ciach sali. Od tego momentu liczyła prezentowanej. się tylko muzyka. Poemat czeskie­ poznańskich: Sylwia Balachows- koncert Kwartetu Smyczkowego Gwarantuję, że nawet ten, kto do Artus z Poznania. go kompozytora Zdenka Fibicha ka (altówka), Stanisława Dziedzi- niewicz (wiolonczela), Tomasz Że- tej pory uważał, że nie rozumie i nie Panie artystki w powiewnych obiegł świat w rozlicznych trans­ laśkiewicz (II skrzypce), i Artur sukienkach, panowie we frakach krypcjach, tego wieczoru dotarł potrafi słuchać muzyki poważnej, Banaszkiewicz (I skrzypce) dostar­ z trudem dostrajali swoje instru­ i do nas. Słuchaliśmy go niemalże nie będzie żałował, jeżeli przyjdzie czyła nam wielu miłych doznań na ich koncert. Oczarują swoją grą menty reagujące na niską tempera­ z zapartym tchem, podobnie zresz­ emocjonalnych. turę. Nie okazywali swojego nieza­ tą jak i kolejnych utworów: Brahm­ Nie żałowaliśmy braw i dowo­ i zmienią dotychczasowe myślenie, dowolenia (o dziwo!), wręcz prze­ sa, Straussa, Theodorakisa, Mc Ca- dów naszego zadowolenia, nie mie­ wyzwolą potrzebę obcowania z mu­ ciwnie, wdzięcznymi uśmiechami rtneya, Lenona i innych kompozy­ liśmy jednak odwagi prosić o bisy zyką. witali tych, którzy przyszli ich po­ torów. Bawiła nas muzyka starego , gdyż byłyby one wręcz katorgą dla Koncert został zorganizowany słuchać. Wiednia i muzyka filmowa. Wiele wykonawców. Unikali ich też arty­ przez WOK z inicjatywy redakto­ Koncert swój rozpoczęli jednym miłych wrażeń odczuwaliśmy ści, nakładając szybko płaszcze z najbardziej uroczych utworów w czasie słuchania tematu z musi­ i kurtki. rów STRONY Wronieckich Spraw. Wolfganga Amadeusa Mozarta Eine calu J. Backa Skrzypek na dachu. Wierzymy jednak, że wkrótce kleine Nachtmusik. Ten prześliczny Wirtuozowska gra Artura Banasz- spotkamy się z nimi w przyjem­ Krystyna Tomczak

WS- 58 9 Z OŚWIATOWEJ DZIAŁKI

PO ŚWIĘCIE ZMARŁYCH Podziękowania

Z satysfakcją należy stwierdzić, Słowa podziękowania należą się „Było to wspaniałe rodzinne spotkanie.” To, że tak świetnie że przyjmuje się u nas piękny i dob­ paniom Ewie Dojasowej i Geno­ wypadło spotkanie jubileuszowe 90-lecia ZNP, było zasługą nie rze świadczący o lokalnej społecz­ wefie Kicman-Rachwał za kwiaty tylko organizatorów, ale w szczególności osób, które odpowie­ ności zwyczaj dbania o groby więź­ na mogiły więźniów i pod tablice, działy na ich apel i prośby. niów politycznych okresu stalinow­ oraz paniom I. oraz L. Wika za W imieniu wszystkich członków ZNP serdeczne podziękowa­ skiego. Podczas uroczystości Wszy­ pielęgnację grobów. Należą się one nia i wyrazy wielkiej wdzięczności kierujemy do: prezesa stkich Świętych na cmentarzu pa­ także tym (coraz liczniejszym) mie­ Fabryki Kuchni W ronki, Nadleśnictwa Wronki, Zakładu Kar­ rafialnym wszystkie groby ofiar re­ szkańcom Wronek, którzy oprócz żimu stalinowskiego były uporząd­ swoich grobów, dbają także o poło­ nego, kierownika Piekarni GS, drużyny harcerskiej Chęchacze, kowane i ozdobione kwiatami oraz żone w pobliżu mogiły zmarłych członków Zespołu Folklorystycznego WOK-u i jego opiekunów, wieńcami, na każdym z nich paliły więźniów. pracowników Borowianki, redaktorów Wronieckich Spraw. D o się przynajmniej po trzy znicze. grona ofiarodawców i osób zaangażowanych w przygotowanie Wieńce, kwiaty i lampki pod pa­ Godny odnotowania jest udział w dziele uczczenia pamięci ofiar imprezy należą również: Eugenia Hały, Barbara Oleksiak, miątkowymi tablicami na murze Urszula Woźniak, Teresa Ratajczak i Czesława Nowak, Eligiusz kaplicy świadczyły o naszej pamię­ więzienia osób spoza naszej gminy. Grupiński, Pertek-Mikołajczak, Antonina Woźniak, Wiesława ci. W tym roku po raz pierwszy poja­ Należy podziękować młodzieży wiły się datki pieniężne, przysłali Wojtyniak, Marek Klimecki, Jadwiga Goldmann, Genowefa Szkoły Podstawowej Nr3 za dba­ je: pan Jan Piątkowski z Chot- Kicman-Rachwał, Dorota Koźlarek, Barbara Kita, Bogusława łość o groby więźniów politycz­ kowa, pan Wincenty Pyka z Mys­ Wieczorek, Walerian Sroczyński, Krystyna Roszak, Zbigniew nych. Tradycyjnie nie zawiodła łowic (byli więźniowie) oraz pani Orzechowski, Mirosław Nowak, Jacek Kalinowski, Bogdan młodzież Szkoły Podstawowej Nrl, Teresa Nowicka z ul. Nowowiejs­ Czerwiński, Roman Cichy, Grzegorz Rusinek, Anna Jeńciak. jak zwykle bez przypominania kiego w Poznaniu. Dzięki temu za­ Wszystkim razem i każdemu z osobna dziękuję. przygotowująca te groby na Święto płonęły światła również w Dzień Kazimiera Nowak Zmarłych. Myślę, że dyrektorki Zaduszny oraz w dniu Święta Nie­ (sekretarz Zarządu Oddziału ZNP we Wronkach) zauważą i odnotują wychowawcze podległości, 11 listopada. zaangażowanie swoich nauczycieli. Bożena Stróżyńska

- wyróżnienie - nagroda publicz­ REGULAMIN ności Wartość nagrody głównej oraz wszystkich wyróżnień wyniesie ok. 1500 zł. IV Ogólnopolskiego Konkursu Wierszy 5. Warunkiem ubiegania się o na­ grodę publiczności jest odczytanie o Laur Klemensa Janickiego przez autora tekstu wybranego przez jury. 1995r. Decyduje data stempla po­ 4. Nagroda główna i wyróżnie­ 6. Nagrodę główną oraz wyróż­ cztowego. Każda strona (także ko­ nia nienia (oprócz wyróżnienia publi­ pie) powinna być opatrzona god­ Nagrodą główną konkursu jest czności) przyzna jury. Organizato­ łem. Laur Klemensa Janickiego, wyko­ rzy nie zwracają nadesłanych prac. 3. Każdy z uczestników, pod jed­nany przez artystę plastyka, ufun­ 7. Organizatorzy zastrzegają so­ nym godłem, może nadesłać jeden dowany przez Centrum Kultury bie odmienny od wyżej przedsta­ zestaw wierszy, złożony z 5 tekstów Poznania „Zamek” oraz nagroda wionego podział wyróżnień. poetyckich, nie publikowanych, pieniężna, ufundowana przez CKP 8. Wiersze nagrodzone mogą zo­ nie nagradzanych. „Zamek” oraz Oficynę Wydawni­ stać wykorzystane przez prasę lub * Utwory nie odpowiadające po­ czą „Głos Wielkopolski”. inne środki przekazu bez zgody au­ wyższym warunkom nie będą Wyróżnienia: torów. Wybrane teksty opublikuje przedmiotem oceny jury. Nagro­ - wyróżnienie jury (nagroda pie­ „Głos Wielkopolski” , miesięcznik 1. Przedmiotem konkursu są niężna CKP „Zamek”) dzeni i wyróżnieni uczestnicy tur­ „Ten Świat” i „Gazeta Zamkowa” . utwory poetyckie nigdzie dotąd nie nieju oraz zakwalifikowani przez - wyróżnienie za tekst o moty­ 9. Finaliści spoza Poznania (ale publikowane i nie nagradzane. jury do finału zostaną o tym fakcie wach ekologicznych (Ekologiczne z terenu Rzeczypospolitej Polskiej) 2. Utwory opatrzone godłem na­ powiadomieni specjalnym pis­ Stowarzyszenie Środowisk Twór­ otrzymają zwrot kosztów podróży leży przesłać w maszynopisie mem. czych w Poznaniu), rzeźba w brązie w 3 egzemplarzach pod adresem: Wiersze nagrodzone i wyróżnio­ artysty plastyka Kazimierza Rafali- oraz hotel (17/18 lutego ’96) na Klub Literacki Centrum Kultury ne zostaną przedstawione przez fi­ ka, ufundowana przez artystę koszt organizatorów. Poznania „Zam ek” , p.243, ul. Św. nalistów w dniu 17 lutego 1996r. - wyróżnienie - nagroda prywat­ 10. Zainteresowani otrzymają re­ Marcin 80/82, 61-809 Poznań, z do­ w Zamku, w Sali Kominkowej na Janiny i Janusza Michalskich gulamin konkursu w pok. 51 Cent­ piskiem: „Konkurs poetycki”, o godz. 18.00. Jury pod przewodnic­ - wyróżnienie Iwony i Czesława rum Kultury Poznania „Zamek” . wraz z zaklejoną kopertą, zawiera­ twem prof. dra hab. Ryszarda K. Nowaków 11. Sekretariat konkursu, infor­ jącą imię, nazwisko i adres autora, Przybylskiego ogłosi werdykt, - wyróżnienie - nagroda prywat­ macja - Zamek, tel. (0-61)536081, łącznie z kodem, do dnia 31 grudnia wręczy nagrody i wyróżnienia. na Bożeny i Jerzego Zimny w .266, p.243.

Plesjogoras: Ale co możemy z nim zrobić matematycznie, Paleo­ kratesie? PALEOMATEMATYKA Paleokrates: Ty powiedz, Mistrzu. Plesjogoras: Mogę tym oto toporkiem podzielić go na dwie części. Wszystkim zagrożonym manipulacją liczbami, poszukującym obrony Ciach. A co zrobić, żeby znowu był cały? przed działaniami matematycznymi, polecam ostatnią książkę kontrower­ Paleokrates: No, złączyć jedną z drugą. syjnego uczonego z Nowej Zelandii, najwybitniejszego reprezentanta Plesjogoras: Właśnie, dodać połowę do połowy. Widzisz więc, że matematyki alternatywnej, D.I. Le Thanta. Temu świetnemu badaczowi działaniem podstawowym jest dzielenie, a jego odwrotnością jest dodawa­ międzynarodowa mafia matematyków (mmm) uniemożliwiła (jak sam nie. podaje) wydrukowanie pracy,,Mathematica dyluuialis” , więc umieścił on Paleokrates: Falsyfikos - nie złość się, Mistrzu - twierdził, że można ją w postaci pliku w sieci INTERNET, gdzie jest stale dostępna. również odjąć od całości połówkę i pozostanie połówka. ,,Mathematica dyluuialis" zawiera próbę odtworzenia matematyki Plesjogoras: Wytęż umysł, Paleokratesie. Czy, zanim podzieliłem jeszcze z czasów, zanim nauka ta stała się (jak twierdzi D.I. Le Thant) hia-tua, istniała jakakolwiek połówka, którą można by było odjąć lub narzędziem manipulacji umysłami. Wykład ujęty jest w formę dialogów cokolwiek z nią zrobić? Paleokrates: Nie, był tylko cały hia-tua. platońskich między Plesjogorasem a Paleokratesem. Myślę, że nie po­ Plesjogoras: Widzisz więc, że możliwe było tylko dzielenie. Dzielenie stąpię wbrew intencji Autora, cytując niewielki fragment: a potem dodawanie. Ale obawiam się, że ci nie znający skrupułów łajdacy, Plesjogoras: Czy istotnie Falsyfikos przekonywał cię, Paleokratesie, że którzy dla własnych korzyści usiłują już dziś stosować odejmowanie, odwrotnością dodawania jest odejmowanie? posuną się jeszcze dalej. Paleokrates: Nie inaczej, Mistrzu. Paleokrates: Przerażasz mnie, Mistrzu. Co masz na myśli? Plesjogoras: Spójrz na ten owoc hia-tua [ten gatunek rdzennej flory Plesjogoras: Mnożenie, mój nierozgarnięty przyjacielu. Ale o tym nowozelandzkiej i australijskiej, przypominający arbuza, został wytępio­ porozmawiamy jutro. A teraz posilmy się tym podzielonym hia-tua. ny prawdopodobnie pod koniec osiemnastego wieku; występuje jeszcze we Kto ciekaw całości tej, jak widać, przystępnie napisanej książeczki, wspomnieniach Jamesa Cooka - przyp. K.S.] i powiedz, co możemy z nim może jej poszukać w sieci INTERNET, pod kodem M.D.Le Thant.free. zrobić. Przyjemnej i odświeżającej lektury. Paleokrates: No, możemy go zjeść. [Znamienity smak hia-tua, sławio­ ny w pieśniach Aborygenów, stał się najprawdopodobniej przyczyną Klemens Stróżyński wytępienia tego gatunku - przyp. K.S.] [Za kwartalnikiem „Nauczyciele i Matematyka”, jesień 1995r.[

10 ■WS' 58 Konkurs wiedzy o Wronkach ROZWIĄZANIE KRZYŻÓWKI sponsorowany przez pana Marka Jankowskiego właściciela firmy PROFIENAMEL z poprzedniego numeru W drugim etapie konkursu, w kategorii szkół podstawo­ 3. Ile pomników jest we Wronkach, co (kogo) upamięt­ wych, wyłoniliśmy kolejnych finalistów. Prawidłowo na niają? P oziom o: Hoffman, drozd, le­ pytania odpowiedzieli i nagrody otrzymują: Paulina Kana­ Odpowiedzi, z załączonym kuponem (wyciętym z gazety), żak, konto, raz, azymut, ruty­ rek (Wronki, os. Słowackiego), Brygida Ponicka (Wronki, prosimy przesyłać do końca listopada pod adresem redakcji, na, czosnek, kreacja, Plater, ul.Poznańska), Łukasz Paciorkowski (Wronki, ul.Towaro- lub wrzucić do naszej skrzynki pocztowej przed muzeum. aga, order, Kunicka. wa). Regulamin naszego konkursu jest prosty. Wystarczy Gratulujemy! Nagrody - podręczniki z kasetami do nauki odpowiedzieć poprawnie na trzy pytania zamieszczone w ga­ Pionow o: refren, Amado, wybranego języka obcego (niemieckiego lub angielskiego), znalazca, bolero, dukat, szpiku­ prosimy odebrać w księgarni na Rynku. zecie, aby uczestniczyć w comiesięcznym losowaniu ze­ stawów do nauki języków obcych. Losujemy po trzy nagrody lec, tonacja, mechanik, trema, Z przykrością stwierdzamy, że po raz kolejny nie otrzy­ ostroga, gnu. maliśmy żadnej odpowiedzi od uczniów szkół średnich. Ale w każdej kategorii. Osoby, które zostały nagrodzone, stają W wyniku losowania nagro­ do trzech razy sztuka - jak mówi przysłowie, więc raz jeszcze się jednocześnie finalistami konkursu, który odbędzie się powtarzamy pytania, które brzmią: w miesiącu lutym. Do tego czasu, co miesiąc, będziemy dy otrzymują: 1. Wymień trzy najstarsze eksponaty naszego muzeum, publikować kolejne zestawy pytań. Zwycięzcy każdego eta­ Agnieszka Kaliszan (zam. z jakiego okresu pochodzą? pu nie biorą udziału w kolejnych losowaniach nagród. ul. Polna, Wronki)- kaseta vi- 2. Jak się nazywał pierwszy burmistrz Wronek n Rzeczy­ Oczekują oni na bój finałowy. Czas ten powinni wykorzystać deo z filmem o Wronkach, pospolitej i jak długo pełnił tę funkcję? na pogłębianie wiedzy o Wronkach - tych dawniejszych Maria Adamczewska (zam. 3. Jaką organizację reprezentuje najstarszy sztandar wy­ i dzisiejszych. Zachęcamy do odwiedzania muzeum (skarb­ ul. Powstańców Wlkp., Wron­ stawiony w muzeum? W jakich latach ona działała? ki)- książka P ow rót do W ronek. Pytania dla uczniów szkół podstawowych: nicy wiedzy o historii naszego miasta), czytania monografii Gratulujemy! Odbiór na­ 1. Wymień rodzaje żelazek znajdujących się w muzeum. Wronek i Wronieckich Spraw, a także do spacerów po 2. Kim byli z zawodu i jak się nazywali dwaj wronieccy naszym mieście, szczególnie po tych „zapomnianych” jego gród w Redakcji WS. rzemieślnicy, którzy wyrabiali drewniane naczynia i urzą­ częściach. Nagrody ufundowali: Bur­ dzenia gospodarstwa domowego - prezentowane w mu­ Zapraszamy do konkursu - poznawania naszej małej mistrz Miasta i Gminy Wronki zeum? ojczyzny. i TM ZW .

IDĄ ŚW IĘTA J A B Ł K A B e z r ą k m m ACzm isiE o d m i m i n ó g ...

Stracili swoje kończyny z róż­ nych przyczyn: wad, chorób, wy­ padków. Jednak żyją i cenią sobie to życie. Nauczyli się malować ustami i nogami. Umiejętność tę osiągnęli dzięki samozaparciu i nieustającej woli bycia użytecz­ nym w społeczeństwie. Pragną zarabiać na swoje utrzymanie, a nie być zdanym na opiekę spo­ łeczną. Proponują nam swoje piękne R edakcja Wronieckich Spraw, kartki świąteczne i noworoczne. popierając inicjatywę Niezwyk­ Zestaw 6 kartek z kopertami za łych Artystów, podaje adres tym 4,89 zł. Jest też w ofercie K a len ­ Czytelnikom, którzy zechcą ich darz Artystyczny z Sentencjami wesprzeć i zakupić ich prace. na rok 1996 (28 kart w formacie Zamówienia kierujcie pod ad­ 20x13 cm, ilustrowany pracami resem : kalekich artystów z wierszami Wydawnictwo Kalekich znanych polskich poetów - w ce­ Artystów nie 5,6 zł). Malujących Ustami Niektórzy mieszkańcy Wro­ i Nogami nek otrzymali już przesyłkę z ka­ rtkami do domów. Zaufali nam, ul. Środkowa 5 że otrzymają zwrot należności, (te l/fa x 0-36 152306) liczą na nasze zrozumienie 47-400 Racibórz i uczciwość. K.T.

Serdeczne podziękowania

panu Antoniemu Spychale i Firmie Szczotpol

za przekazane pieniądze na zakup zabawek i pomocy Hurtowe zamówienia na określony termin. dydaktycznych dla Przedszkola we Wróblewie Indywidualne zakupy na bieżąco. składa Wronki, Stare Miasto 36 Tel. (067) 541-503). Personel i Dzieci

•WS- 58 11 f P R Y W A T N Y Gabinet Chirurgiczny Hurtownia chemii gospodarczej GABINET dr Janusz Renn LEKARSKI Wronki, W aldi s.c. POZNAŃ Wronki, ul. Klasztorna 2, ul. Powstańców Wlkp 23 filia we Wronkach przy ul. Rolnej 13 Tel. 540-889 Przychodnia Zakładowa „Spom asz" (były pawilon Spotem PSS na Zamościu) czynny lek. med. Katarzyna GUDZIO i ę Bogata oferta towarowa j ę INTERNISTA wtorki, w godz. 1600 - 1700 Leczenie i diagnostyka Korzystne ceny - Udzielamy rabatu (ekg, choroby tarczycy) środa 1600 - 1700 Wykonywanie drobnych zabiegów chirurgicznych Zapraszamy: codziennie w godz. 8.00-18.00 Lek. med. Maciej KRAJEWSKI w soboty: 8.00 - 13.00 ORTOPEDA - TRAUMAT0L0G

(choroby kolana) Firma zakupi grunt środa 1730 1830 pod działalność gospodarczą o powierzchni do lha, MALOWANIE PROSZKOWE wizyty domowe - teł. 54-889 w rejonie lub na obrzeżach Wronek.

Kontakt: R & R Prajs s.c. zgłoszenia pisemne prosimy S P R Z E D A M składać pod adresem redakcji Wronki, os. Zamość 58 z dopiskiem Tel. (0-67) 54 06 88 VW PO LO 1300 na kopercie „Sprzedam grunt”.

czerwony, rocz. 1991, stan idealny ZAMIENIĘ TECH-DOM MIESZKANIE Tel. (067) 54 94 57 WRONKI, RYNEK 5 spółdzielcze dwa pokoje 51 m2 (od ul. Szkolnej) w Żarach

SPRZEDAM na podobne domek letniskowy mieszkanie T E L E F O N Y w e W ronkach w Chojnie Tel. (0-67) 540-534 murowany, 102 m kw. z homologacją Wiadomość: Czarnków, tel. 55 31 91 z licznikiem % z pamięcią uni-terra automatyczne sekretarki Ośrodek Języków Obcych Poszukuję % leżące % wiszące w Poznaniu MIESZKANIA % akcesoria zaprasza na DO WYNAJĘCIA z im o w e Informacje: szeroki wybór typów i kolorów Tel. 540-539 (700 - 14°°) fe r ie ’96 Tel. 540-007 (16°° - 20°°) s p r z e d a ż : w Świeradowie Zdroju (29 stycznia - 10 lutego) V ...... s od 14.00 do 17.00 $ Materiały pokryciowe $ * ' k nauka języka obcego * \ + Ondura (USA) ♦ Ondulina ^ dla początkujących # 5 (Francja) ♦ Eternit - !75xl 13 * i zaawansowanych * \ ♦ Papy zwykle i termozgrzewalne \ s \ Instalujemy * — osobny obóz dla Tanio poleca „Promotech” ^ $ Brzezno 20, tel. Czarnków 55-19-83 $ d o m o fo n y maturzystów 5 % Piecyki hiszpańskie na gaz butlowy \ * ★ wypoczynek * i turystyka * ★ nauka jazdy Zakład * na nartach * Handlowo- / ZESPÓŁ MUZYCZNY * * SANUS Usługowy * cena: 570,- zł * Pa weł K m ieciak Wronki, ul. Świerkowa 10 i Bliższych informacji oferuje: VANAX * udziela i zapisy * wywóz nieczystości stałych zaprasza swoich miłośników * przyjmuje Redakcja * ■ję sprzedaż pojemników na śmieci * Wronieckich Spraw * - kubły i wózki na BAL SYLWESTROWY * (w czasie dyżurów) * Tel. 540-617 * Zgłoszenia przyjmuje t 540-031 (codzienie w g. wieczornych) ^ automatyczna sekretarka 540-669 do Hotelu A-2 w Sękowie.