Numer podwójny, a w nim: SPRZEDAM ... działki budowlane (6 sąsiadujących ze sobą) ♦ Najlepsi uczniowie ♦ Konkursy o powierzchni 700-1000 m2, uzbrojone po atrakcyjnej cenie ♦ Echa I zjazdu więźniów politycznych położone we Wronkach na os. Ogrody. ♦ Droższa woda ♦ „Na tarczy” ♦ Informacja: , ul. Nowowiejska 45.

aki jest obraz państwowej gospodarki rolnej, nietrud­ Jno zauważyć. Wokół roz­ kładają się pozbawione przy­ wilejów kombinaty rolne, giną pod młotkiem Agencji Rolnej PGRy. I aż dziwić się można, wronieckie że ten rzekomy filar polskiego rolnictwa zawalił się, a żywno­ ści póki co nie brakuje. TOWARZYSTWO MIŁOŚNIKÓW ZIEMI WRONIECKIEJ Z pewnością trudno jest gos­ podarować w czasie przemian politycznych i społecznych. Radzą sobie jedynie ci, któ­ rzy zawsze mogli liczyć tylko na siebie - swoją pracę i gos­ podarski rozum. Takie właś­ sprawy nie działanie przypisać można Rolniczej Spółdzielni Produk­ NR 8(30) lipiec-sierpień 1993 r. cena 6000 zl cyjnej w Dąbrowie. Od 22 lat spół­ dzielni tej preze­ suje Romuald W RSP - DĄBROWA Ajchler. Gdy ją obejmował, nale­ - Kandydat na posła żała do jednych z najgorszych w powiecie szamotulskim. Ko­ lejne lata szybko zmieniały tę spółdzielnię w jedną z najlep­ szych. W współzawodnictwie rolniczym sześciokrotnie otrzymała tytuł najlepszej spółdzielni w kraju. Mógłby ktoś powiedzieć, że to świetna przeszłość Dąbro­ wy, dzisiaj czasy się zmieniły. Sprzedaż żywca wynosi 1500 szę, nawozy a wśród nich świe­ rolnictwa. W ten sposób pomo­ Tak, czasy się zmieniły, ale nie kg na 1 ha, gdy tymczasem tny koncentrat holenderski gę polskiemu rolnictwu bar­ zmieniło się tutaj gospodars­ średnia krajowa to około 300 CVH, materiały budowlane, dziej, niż będąc w każdej innej kie poczucie własności i wiara części zamienne do ciągników partii rolniczej, gdzie kieru­ w sens pracy. kgKa. Obrót w ubiegłym roku wy­ i maszyn. nek jest zgodny,a moje działa­ Rolnicza Spółdzielnia w Dą­ Ludzie, którzy potrafią zna­ n ie to tylk o „jeden głos w ięce j”. niósł 102 miliardy zł, tegorocz­ browie zrzesza 40 rolników leźć w zmieniającej się funda­ - Praca posła wiąże się - udziałowców. Od 1 maja br., ny plan mówi o 130 miliardach. mentalnie gospodarce właści­ z częstym pobytem w War­ w wyniku likwidacji PGR Orle Wyniki te najlepiej mówią wą drogę i odnosić sukcesy, są szawie, co ze spółdzielną, czy Wielkie, uchwałą Walnego 0 gospodarności tej spółdzielni niezwykle Polsce potrzebni. nie ucierpi z tego powodu? Zgromadzenia spółdzielnia nawet w tych trudnych cza­ Niektórzy z nich otrzymują - Członkowie spółdzielni nie przejęła to gospodarstwo wy­ sach. propozycję kandydowania do mają obaw przed nieobecnoś­ kupując jego majątek (sprzęt Zarząd spółdzielni myśli Sejmu lub Senatu, a czas właś­ cią jej prezesa, ponieważ tutaj i bydło). Podwoiła też z 300 na 1 działa bardzo elastcznie, wy­ nie ku temu. Taką propozycję organizacja pracy i zarzą­ 600 ha ilość gruntów. W ten korzystuje wszytkie możliwo­ Sojusz Lewicy Demokratycz­ dzanie funkcjonuje bardzo do­ brze. K adra kierownicza spół­ sposób spółdzielnia będzie mo­ ści, które pomagają rozwijać nej złożył prezesowi spółdzie­ gła znacznie zwiększyć swoją dzielni to wysokiej klasy fa­ się spółdzielni i przynosić wię­ lni - Romualdowi Ajchlerowi. produkcję. chowcy, długoletni i spraw­ ksze zyski. Pan Ajchler propozycję Tutaj zbiory zbóż sięgają przyjął, zaakceptowała ją ro­ dzeni jej członkowie. W tym celu inwestują. Po­ - w granicach 50-60 q z 1 ha, dzina, a Walne Zebranie Spół­ Jak ocenia pan swoje buraki 450 q, rzepak 25-30 wstaje ubojnia wraz z prze­ dzielni udzieliło poparcia. szanse w wyborach? -Powtarzam, kandyduję, bo ą fia . twórnią, budowana wg wymo­ - Dlaczego zdecydował się chcę polskiemu rolnictwu po­ Hodowla to w chwili obec­ gów EWG i całkowicie z włas­ pan kandydować do Sejmu nej: 3200 świń i 130 szt. bydła. nych środków. Ubojnia będzie móc wyjść z kryzysu. Wiem z listy SLD, a nie ugrupowań czego mu potrzeba, a na przy­ służyła również rolni­ rolniczych? kładzie swojej pracy wiem, że kom indywidualnym. - W ogóle to jestem bezpar­ to jest możliwe. Pracuję w tym Wcześniej wybudo­ tyjny. Propozycję kandydo­ zawodzie 25 lat. Jeśli nie zo­ wano stację paliw, wania złożyła mi jedyie SLD. stanę posłem? - Będę dalej ro­ która jest ogólnie do­ Prócz tego jest w tym pewna bił swoje - dobrze gospodaro­ stępna. Na bazie włas­ taktyka. Sojusz w poprzedniej w a ł. nych potrzeb i zwięk­ kadencji wobec rolnictwa za­ Na uzgodnionej liście kan­ szonego zaopatrzenia chowywał zmienne stanowis­ dydatów KKW SLD do Sejmu w artykuły do produ­ ko, ponieważ mało jest w nim RP w okręgu wyborczym nr 32 kcji rolnej rozwija się rolników. Wchodząc w szeregi (woj. pilskie), kandydat Ro­ działalność handlowa tego ugrupowania będę miał muald Ajchler wpisany jest na na rzecz okolicznych większy wpływ na kolegów 2 pozycji. rolników. Mogą zaku- partyjnych, będę miał możli- Paweł Bugaj Z MAGISTRATU

30. czerwca odbyła się kolejna XXXIV sesja Rady MiG Wronki, na której radni podjęli kilka istotnych uchwał Punkty sprzedaży alkoholu w spraw ie: - podwyżki cen wody, - ilości punktów sprzedaży alkoholu, U sta w ą z d n ia 17 k w ie tn ia koholu Zarząd MiG proponuje - granic i numerów obwodów i siedzib obwodowych 1993 roku o zmianie ustawy „o zwiększenie liczby punktów komisji wyborczych. wychowaniu w trzeźwości sprzedaży z już istniejących 25 Radni zostali poinformowani o działalności między- i przeciwdziałaniu alkoholizmo­ do 100 punktów. sesyjnej Przewodniczącego Rady oraz Zarządu MiG. wi” przekazano do kompetencji Rada uchwaliła dla terenu Otrzymali również obszerną informację o sytuacji Rady Miasta i Gminy ustalenie miasta i gminy Wronki 100 (sto) w szkolnictwie na terenie gminy, w związku z przygoto­ liczby p u n k tó w sp rz e d a ż y n a p o ­ punktów sprzedaży napojów jów zawierających powyżej waniami do ich przejęcia od stycznia przyszłego roku. alkoholowych, zawierających 4,5% alkoholu przeznaczonego powyżej 4,5% alkoholu, prze­ do spożycia poza miejscem znaczonych do spożycia poza sp rze d aż y . miejscem sprzedaży. Przygotowania do wyborów W związku z napływem zna­ Jeżeli sprzedawane napoje al­ cznej liczby wniosków osób za­ koholowe są przeznaczone do Na podstawie art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 28 maja 1993 r. (Ordynacja interesowanych sprzedażą na spożycia w miejscu sprzedaży, Wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Dz.U. Nr 45, poz. 205) Rada wynos alkoholu o zawartości po­ jego odległość punktu nie może Miasta i Gminy Wronki uchwala, co następuje: wyżej 4,5% oraz wyczerpaniem być mniejsza niż 100 m od szkół W celu przeprowadzenia wyborów do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej dotychczas istniejącego limitu i innych placówek oświato­ Polskiej na obszarze miasta i gminy Wronki tworzy się 10 obwodów, ustala punktów, zaistniała koniecz­ się ich granice i numery oraz siedziby obwodowych komisji wyborczych. wo-wychowawczych i opiekuń­ ność jego zwiększenia. czych, obiektów kultu religijne­ Uwzględniając jednak zawar­ go, plaż, basenów i kąpielisk. Numer Granica obwodu głosowania Siedziba tą w a rt. 2 u sta w y z d n ia 26 Zasady usytuowania, nie sto­ obwodu Obwodowej Komisji października 1982 r. „o wycho­ suje się w stosunku do już ist­ 1 2 3 waniu w trzeźwości i przeciw­ niejących punktów sprzedaży działaniu alkoholizmowi” zasa­ napojów alkoholowych, jeżeli 1. Miasto Wronki: Wroniecki Ośrodek dę ograniczenia dostępności al- Ulice: Akacjowa, 'Aleja Wyzwolenia Kultury dotychczasowa ich działalność Czereśniowa, Jabłoniowa, Jaśminowa Wronki ul. Poznańska 55 nie powodowała zakłóceń po­ Kwiatowa, 22 Lipca, Nowa, Nowowiejska, tel. 540-141 rządku publicznego oraz działal­ Orzechowa, Piękna, Różana, Towarowa, ISSUfflll Ukośna, Wiosenna, Wspólna, Zaułek ności instytucji i organizacji wy­ mienionych w tym paragrafie. 2. Miasto Wronki: Szkoła Podstawowa Nr 3 Droższa woda Ulice: Chrobrego, Dworcowa, Osiedle Wronki ul. Polna 5 Mieszka I, Osiedle Staszica, Partyzantów, tel. 540-748 Polna, Ratuszowa, Róży Luksemburg, Rada MiG uchwaliła zapropono­ Dra I. Zimniaka waną przez Przedsiębiorstwo Ko­ Na własność munalne podwyżkę opłat za wodę 3. Miasto Wronki: Szkoła Podstawowa Nr 1 i zrzut ścieków do kanalizacji. Od Ulice: Mickiewicza, Osiedle Borek, Osiedle Wronki ul. Mickiewicza 5 1 sierpnia obowiązywać będą na­ Słowackiego, Słoneczna tel. 540-316 gminy stępujące ceny z im 3: 4. Miasto Wronki: Świetlica OSP 1. Dla gospodarstw domowych i rol­ Ulice: Garncarska, Klasztorna, Kościelna, Wronki ul. Kościuszki 19 nych: 4.200 zł, K. - 3.600 zł nabyła, nieodpłatnie od Kościuszki, Kręta, Krótka, Plac Wolności, tel. 540-133 2. Dla odbiorców produkcyjnych Spółdzielni Mieszkaniowej we Podgórna, Poznańska, Powstańców 11.600 zł, K. - 10.300 zł Wronkach, na własność komunal­ Wielkopolskich, Rynek, Rzeczna, 3. Dla odbiorców nieprodukcyj­ Sierakowska, Spokojna, Szkolna, Szpitalna, ną sieć ciepłowniczą od budynku Wodna, Zwycięzców nych 6.900 zł, K. - 5.800 zł os. B orek 7 do budynku os. B orek 8, Cena lm3 ścieków zrzucanych przyłącze sieci wodociągowej do do kanalizacji nie została podwyż­ 5. Miasto Wronki: Zespół Szkół budynku 8A i B, oraz w ęzeł cieplny Ulice: Brzozowa, Dębowa, Gajowa, Leśna Zawodowych szona, podana stawka obowiązuje Łąkowa, Myśliwska, Nadbrzeżna, Ogrodowa, Wronki ul. Leśna 15 od 1 kwietnia br. c.o. i c.w. Osiedle Zamość, Piaskowa, Pogodna, tel. 540-213 Obecna cena wody, podnoszona Nabyte mienie przekazane zo­ Rolna, Sosnowa, Świerkowa, Wierzbowa, w tym roku już po raz trzeci, jest stało w użytkowanie Przedsiębiors­ Zacisze średnio o ponad 50% wyższa od tej twu Komunalnemu Spółka z o.o. 6. Wsie: Zasadnicza Szkoła z grudnia ub. we Wronkach. Marianowo, Nowawieś, Oporowo, Rolnicza Staremiasto, Warszawa, PDPS, Samołęż Nowawieś ul. Szamotulska 10 tel. 540-025 7. Wsie: Szkoła Podstawowa Nr 2 „WARTOSŁAW” bezpłatny Aleksandrowo, Borek, Dębogóra, Wronki ul. Poznańska 46 Głuchowiec, Jasionna, Krasnobrzeg, tel. 540-313 , , , Gospodarzem ośrodka rekreacyjnego nad Jez. Pożarowskim w Wartos- Nowy Kraków, Nadolnik, , ławiu jest (z przetargu) pani Irena Hagno. Po objęciu ośrodka przez państwo Piła, Popowo, , Smolnica, Stróżki Szklarnia, Tomaszewo, Winnogóra Hagno rozeszła się plotka, że dostęp do kąpieliska będzie odpłatny. Nic podobnego, plaża i kąpiel w jeziorze jest bezpłatna, również leśny parking. 8. Wsie: Klub Odpłatnie wypożyczany jest sprzęt wodny, a zaledwie 10 tys. zł kosztuje Chojno-Wieś, Chojno-Błota, Chojno-Młyn, Chojno-Wieś osobę 1 doba spędzona na polu namiotowym, które wyposażone jest w wodę Gogolice, Kobus, Łubowo n, Łubowo tel. 547-120 bieżącą i energię elektryczną. Korzystający z pola namiotowego mogą Zdroje, Pustelnia, , Smolarnia, skorzystać z punktu gastronomicznego serwującego również ciepłe posiłki. Szostaki, PDPS, Smugi Bezpieczną kąpiel zapewnia ratownik, który dyżuruje w godz: 11.00 9. Wsie: Szkoła Podstatwowa - 19.00. Gospodarz kąpieliska pomyślał również o osobach, które nie mają , Ćmachowo, Dąbrowa, Głuchowo Biezdrowo 9 czym dojechać nad jezioro, a chciałyby nad nim spędzić kilka chwil. Otóż Karolewo, Kłodzisko, Łubowo, Józefowo tel. 540-205 w każdą sobotę i niedzielę wakacji, w dni pogodne będzie jeździł autobus. Łucjanowo, Olesin, Olin, , Wyjazd o godz. 10.00 sprzed Fabryki Kuchni, przez os. Zamość (pawilon), , Pożarowo, Wartosław, dworzec PKS, przystanek k/ZPZ - w odstępach 5. minutowych. Powrót , Wróblewo, PSPS z Wartosławia o godz. 17.00. 10. Miasto Wronki: Świetlica Rejonowego Będą też nad jeziorem dyskoteki, o ile dopisze pogoda i młodzież. Należy Rejonowy Zakład Karny Zakładu Karnego Wronki tylko życzyć nam wszystkim wspaniałej pogody i udanych weekendów tel. 540-121 w. 126 w Wartosławiu. PB.

Redagują: Paweł Bugaj (red. naczelny), Klemens Stróżyński, Krystyna Tomczak, Bogdan Tomczak Współpracują: Eligiusz Grupiński, Wojciech Kudliński, Janusz Łowiński-Łopata wronieckie Skład komputerowy: Przedsiębiorstwo Specjalistyczne „COMTEXT” spółka z o.o. Poznań, ul. Ziębicka 35 tel. 675-733,325-890 Druk: Wojciech Jopp Zakład Poligraficzny Poznań, ul. Łużycka 40 tel. 23-20-51. sprawy • Redakcja zastrzega sobie prawo decydowania o publikowaniu otrzymanych materiałów, dokonywania skrótów, zmiany tytułów i adiustacji. Za treść ogłoszeń redakcja nie odpowiada. Ceny ogłoszeń: reklamowe 4500 zł za 1 cm-, drobne i okolicznościowe 3000 zł za 1 cm3. 64-510 WRONKI Nakład: 2300 egz. Pismo finansowane przez Wroniecki Ośrodek Kultury. Skr. poczt. 41 Dyżur redakcyjny: środa, godz. 16.00 — 19.00, Wroniecki Ośrodek Kultury ul. Poznańska 59 tel. 540-141. AKTUALNOŚCI Nie kochane WARCABY Konserwator apeluje

10. czerwca br. (Boże Ciało) Zarząd LZS Nowawieś rozwiązał Sekcję Wojewódzki Konserwator Za­ w postaci kompleksowych wyko­ Warcabową! Taka uchwała podjęta została pod nieobecność przewod­ bytków w Pile i Towarzystwo Mi­ palisk archeologicznych w sezonie niczącego LZS-u Janusza Gumnego oraz kierownika sekcji i członka łośników Ziemi Wronieckiej letnim 1993. Zarządu Jana Mameta. zwracają się z apelem o pomoc Trudna sytuacja materialna, O sukcesach i osiągnięciach warcabistów Wronieckie Sprawy pisały w akcji ratowawnia niszczonego w jakiej znalazła się Służba Ochro­ wielokrotnie. Klasy mistrzowskie z tytułami Mistrza Polski, wysokiej stanowiska archeologicznego. ny Zabytków w Polsce, nie pozwala rangi wronieckie turnieje ..., to już historia? Sekcja Warcabowa LZS Na terenie Wronek, na Borku, jednak na samodzielne sfinansowa­ „Nowi” Nowawieś - F.K. Amica Wronki przy Wronieckim Ośrodku znąjduje się cmentarzysko łużyckie nie jakichkolwiek badań. Biuro K ultury. Długa nazwa i być może tutąj jest „pies pogrzebany”. z okresu halsztackiego, na którym Konserwatora Wojewódzkiego nie Sekcja korzeniami sięgała LZS-u, ale żeby funkcjonować i rozwijać się dwukrotnie w 1928 i 1988 r. przep­ dysponuje prawie żadnymi fundu­ mogła, korzystała z pomocy Fabryki Kuchni i WOK-u. Szczególne znacze­ rowadzano badania wykopalisko­ szami na ten cel. Dlatego też zwra­ nie miał opiekun finansowy - F.K. Amica, który wstrzymał swoją pomoc. we, odsłaniając znaczną ilość gro­ camy się z gorącą prośbą o wsparcie WOK zaś nie może przyjąć propozycji p. Mameta bo nie ma wolnych miejsc bów ciałopalnych. Niestety, wciąż organizacji badań wykopalisko­ etatowych ani lokalowych. pozostaje nie przebadany duży fra­ wych stanowiska Borek. Prośbę Są piękne osiągnięcia, jest chętna i zdolna młodzież, są ambicje i coraz gment domniemanego obszaru kierujemy do zakładów pracy, in- śmielsze plany. W czerwcu miał się odbyć kolejny Turniej Nadwarciański, cmentarzyska. tytucji, życzliwych i ofiarnych ludzi lecz tym razem z udziałem zawodników zagranicznych. Tymczasem W ostatnim czasie teren ten stał naszego regionu. Mamy nadzieję, zaczęło się wszystko walić! się ofiarą regularnej dewastacji ze że wesprzecie Państwo akcję, która Swojego czasu była w e W ronkach utytułow ana sekcja szachow a i z po­ ma na celu uratowanie przed cał­ wodu prozaicznych nieporozumień rozpadła się. Są czynione próby jej strony amatorów poszukiwania skarbów - dzieci i dorosłych, którzy kowitym zniszczeniem jednego reaktywowania, ale czy się tak do końca uda? Łatwo jest rozwiązać, z najcenniejszych zabytków arche­ zlikwidować, zniszczyć, trudniej budować wznosząc się na szczyty. Zbrod­ regularnie rozkopują ziemę i nisz­ nią byłoby zniweczyć ten wartościowy społeczny dorobek. Trzeba pomóc czą znalezione w niej prehistryczne ologicznych naszego terenu. warcabistom i wykorzystać, a nie gasić zapał jedynego „ojca sukcesu” naczynia. Groby ulegąją też znisz­ Wszelkie ewentualne przekazy wronieckich warcabów - Jana Mameta. Inaczej może we Wronkach czeniu w wyniku wydobywania prosimy kierować na konto Towa­ zamiast ruchu warcabowego pozostać tylko grająca rodzina. piasku do celów budowlanych rzystwa Miłośników Ziemi Wronie- P. Bugaj przez właścicieli okolicznych dzia­ łek. Poza tym w bezpośrednim są­ j Nr 1108-139-31 siedztwie cmentarzyska rozpoczęto Bank Spółdzielny Wronki w ubiegłym m iesiącu budow ę g ara­ z adnotacją „W ykopalisk a ”. ży, którą planuje się w przyszłości Jednocześnie niniejszym upoważ­ Zwróć pokościelne!(?) rozszerzyć właśnie na teren stano­ niamy Pana Marka Lemiesza stu­ wiska. denta archeologii, zam. we Wron­ Parafia p.w. św. Katarzyny w ramach postępującego procesu rewin­ Wszelkie formy zabezpieczenia kach, do załatwiania wszelkich for­ dykacji, wystąpiła o zwrot upaństwowionych dóbr; „Księżej stodoły” wraz w postaci tablic ostrzegawczych nie malności związanych z prowadze­ z gruntami. zdały egzaminu - zostały one znisz­ niem naszej akcji na terenie Miasta Do tej pory były one własnością komunalną gm. Wronki, oddane czone przez wandali. W tej sytuacji i Gminy Wronki. w dzierżawę panu Markowi Jankowskiemu. W byłej stodole mieści się pozostaje tylko jedna szansa urato­ Wojewódzki obecnie firma „PROFIENAMEL”, produkująca proszkową emalię na wania cmentarzyska na Borku - na­ Konserwator Zabytków potrzeby Fabryki Kuchni. tychmiastowe prace ratownicze mgr Roman Chwaliszewski

POMORSKI BANK Podziękownie KREDYTOWY S.A. Dyrekcji, Gronu pedagogicznemu a zwłaszcza Panu Kluczyńskiemu i Młodzieży Technikum Leśnego im. Jana Klaski w Goraju FILIA WE WRONKACH za zebranie i opisanie występujących w Puszczy Noteckiej roślin i owadów oraz przekazanie ich dla organizowanego Muzeum Regional­ podaje do wiadomości mieszkańcom miasta nego we Wronkach. i okolic Wronek, że udziela kredytów: Towarzystwo Miłośników Ziemi Wronieckiej 1. Gotówkowych i Wroniecki Ośrodek Kultury we Wronkach 2. Ratalnych bezgotówkowych na zakup towarów - k r e d y t składają może być wykorzystany tylko na zakup fabrycznie nowych serdeczne podziękowanie towarów w sklepach, z którymi bank podpisał umowę o współpracy. 3. Na zakup samochodów osobowych - k r e d y t m o ż e b y ć wykorzystany tylko na zakup fabrycznie nowych samo­ KOMUNIKAT chodów od firm, z którym i bank podpisał umowę o współ­ p ra c y . Zarząd Towarzystwa Miłośników Ziemi Wronieckiej zapra­ sza członków i sympatyków na zebranie sprawozdawczo-wybo­ Osobami, którym mogą być udzielone w7w kredyty są osoby rcze, które odbędzie się 9 sierpnia o godz. 17.00 w Muzeum zamieszkałe lub zatrudnione w mieście lub okolicy Wronek Regionalnym przy ulicy Szkolnej 2. oraz będące w stanie terminowo spłacać kredyt wraz z odset­ Ze względu na ważność zagadnień, które będą przedmiotem kam i i prowizją. obrad, a w tym aktualizacja statutu do nowo obowiązujących Szczegółowej informacji, dotyczącej warunków udzielania przepisów, obecność członków obowiązkowa. kredytów uzyskać można w wydziale kredytów banku. Prezes TMZW Bogdan Tomczak

KONCERT... Podziękowanie Zarząd Koła Pomocy Dzieciom Nie­ ... Poezji śpiew anej należał do udanych imprez, zresztą jak wszystkie, pełnosprawnym we Wronkach składa które organizował brat (obecnie już ojciec) Oktawian. W wypełnionej młodzieżą sali kina wystąpiła Dzielnica Trzech. Przy akompaniamencie serdeczne podziękowanie gitar Piotra Mikołajczaka i Andrzeja Ciborskiego wiersze recytował Jerzy Ojcu Oktawianowi Dębina. Później serca słuchaczy zdobywał Paweł Orkisz w swoim solo­ za zorganizowanie w dniu 12 czerwca wym programie. 1993 r. koncertu, z którego dochód Poezja połączona z muzyką ma wzięcie w wronieckim środowisku w wysokości 5.040.400,- został przeka­ i może warto byłoby takie koncerty organizować częściej (?). Niestety, nie zrobi tego już ks. Oktawian, który tym koncertem pożegnał się z wroń- zany na rzecz Koła. czanami, zarobił kolejne parę milionów zł dla dzieci niepełnosprawnych i ••• wyjechał do Jarocina. W imieniu dzieci dziękujemy Dziękując Ci Bracie, mówimy: Szczęść Boże Ojcu Oktawianowi Za Zarząd Koła w dalszej drodze. (P.B.) Przewodniczący Tadeusz Krupa „Wróciliśmy z tarczą, a nie na tarczy”

W dniach od 25-27 czerw ca or­ kiestra nasza gościła w Ciechanow ­ skim Grodzie na XII Ogólnopols­ kim Festiwalu Orkiestr Ochotni­ czych S traży P ożarnych i w raz z 13 orkiestrami przeżywała chwile ra­ dości i twórczego wysiłku. Festiwal odbywał się pod has­ łem: Amatorski ruch muzyczny OSP w służbie kultury narodowej. Setki godzin z instrumentami i wiele prób poprzedziło wyjazd każdego zespołu. W godzinach wieczornych pier­ wszego festiwalowego dnia stanęli razem do apelu. Wraz z nimi miłoś­ nicy strażackiego muzykowania, a wśród nich wielu znaczących go­ ści: Prezes Zarządu Głównego Zw iązku OSP RP dh W aldem ar P a ­ wlak, zca Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej dh Maciej Szreder. Jak zarejestrowały taśmy wideo i relacjonują członkowie orkiestry, bardzo uroczysty był moment ot­ warcia ceremonii. Po złożeniu mel­ dunku, przy dźwiękach hymnu Wlkp., Konopisk, Płośnicy i zapro­ zentowały swój konkursowy reper­ WOK i nieustannym zabiegom nie­ państwowego granego przez wszy­ szona orkiestra z Niemiec - Halden- tuar. W abitnym programie naszej zmordowanego dh Czesława Jąd- rzyka, orkiestra wygląda coraz ład­ stkie orkiestry, nasza flaga państ­ sleben. orkiestry nie mogło zabraknąć par­ niej i bardziej elegancko. wowa została wyniesiona ponad Wiele doznań estetycznych do­ tii solowej Ryszarda Barańskiego. Dzięki kapelmistrzowi Markowi najwyższe punkty miasta na spec­ starczyły mieszkańcom i gościom, Nie zawiódł, na trąbce zagrał popi­ Kordowskiemu i jego pracy nad jalnie do tego celu przygotowanym również i naszej „ekipie”, orkiestry sowo. doborem ciekawego i ambitnego wozie strażackim z wysuwaną dra­ z Grodziska, Lubartowa i Płośnicy. Wieczorem w Zamku Książąt programu, wytrwałym szlifowaniu biną. D ziew częta z w dziękiem i dużą Mazowieckich kolejne wrażenia. swobodą prezentowały wiele wspa­ Wszyscy razem. W wysokich mu- brzmienia, stroju, interpretacji, do­ „Był to moment piękny i pod­ szli do tak wspaniałego sukcesu. niosły, wywołujący dziwne, niepo­ niałych układów z buławami. In­ rach zamku zespoliły się zebrane strumentaliści z dużą swobodą na dziedzińcu zaprzyjaźnione or­ Serdecznie IM gratulujemy, cie­ wtarzalne uczucia” - wspominają szymy się razem z Nimi. Życzymy uczestniczki festiwalu. Wszyscy go­ tworzyli różne układy marszowe kiestry. Dla zaakcentowania swojej nieustannie grając. Parada przez radości i więzi zagrali wspólnie pod zapału do pracy i wielu niezapom­ ście zabierający głos życzyli najlep­ nianych wrażeń w Holandii, dokąd duże P. batutą ciechanowskiego dyrygenta szym z najlepszych (w Polsce jest zostali zaproszeni przez Przyjaciół utwór pt. „Ułański szyk”. zarejestrow anych 700 orkiestr Wiele braw zebrała również na­ z Beverw ijk. OSP) sukcesów we współzawodni­ sza orkiestra z kroczącym i na przo- O północy prezesi orkiestr od­ PS. Jak wynika z oceny Jury, ctwie. dzie werblistkami. Młodość bierali nagrody. Dla wronieckiej dh niezwykle ważny jest w zespole Gwarno i uroczyście minął pier­ i wdzięk to ozdoba każdego zespo­ Grzegorz Barański (drugi syn gra­ duży procent młodzieży (do lat 20). wszy dzień festiwalowy. Kompania łu. W Ciechanowie zakiełkowały jącego od lat Kazimierza) odebrał Za ich stan ponad 25% orkiestra reprezentacyjna Szkoły Głównej marzenia, aby wzmocnić i nasz ze­ magnetowid, pamiątkowy puchar otrzymuje 10 pkt, ponad 50% - 20 Służby Pożarniczej rozpoczynała spół o wdzięk, młodość i radość i dyplom. pkt, ponad 80% - 30 pkt, ponad 90% paradę, za nią grając swój popisowy dziewczęcą. Równać do najlep­ Wśród nagród odbieranych - aż 50 punktów . repertuar ruszyły orkiestry: Cie­ szych - to myśl przywieziona z mu­ przez inne zespoły były cenne in­ Wspaniałej młodzieży we Wron­ chanowa, Grobli, Ostrołęki, Wro­ zycznego grodu - oby została zreali­ strumenty dęte i nagrody pienięż­ kach jest dużo. Orkiestra czeka. nek, Mszczonowej, Aleksandrowa zowana. ne. Warto grać w takiej orkiestrze i roz­ Kujawskiego, Pilawy, Choczni, Drugiego dnia, od rana, orkiest­ Dzięki władzom naszego miasta, wijać zainteresowania muzyczne. Starej Wsi, Lubartowa, Grodziska ry w wyznaczonej kolejności pre­ księgowemu UMiG, dyrektorowi Krystyna Tomczak

I ja tam byłem, miód muzyki Koncert i wino wzruszenia piłem, a com widział i słyszał, tutaj umieściłem. jubilatów Klemens Stróżyński ★ ★ ★ W niedzielę 20 czerw ca spora Najpiękniejszą nagrodą i uznaniem gromada wrończan zrezyg­ dla naszej długoletniej pracy i osiąg­ nowała z five o’clockowej niętych umiejętności była burza niekoń­ herbaty na rzecz pożywienia du­ czących się oklasków. Słuchacze na chowego i wypełniła salę kina stojąco bijąc brawo,dali wyraz swojego G w iazda. uznania i zadowolenia, a nam, śpiewa­ Na scenie - odświętnie udekoro­ kom, dodali sil i energii a także zapału wanej - kulturalna wizytówka do dalszej, bardziej efektywnej pracy. miasta Wronki czyli trzydziesto­ Wszystkim, którzy przyczynili się pięcioletni już chór Dzwon. Przed do organizacji tego Jubileuszu, oraz chórzystami - znacznie młodszy dziwy dźwięk instrumentów. Tym razem wszystko było tak, tym, którzy swoim uczestnictwem i ser­ zespół muzyczny - Kołodzieje. Wśród nich siedzieli ci, którzy jak być powinno. Dopisała pub­ decznymi życzeniami poparli naszą W pierwszym rzędzie krzeseł w początkach działalności chóru liczność - i to publiczność szanują­ działalność, składamy serdeczne po­ skromnie przysiadł podwójny Ju­ Dzwon śpiewali w nim. ca muzykę i śpiew, potrafiąca słu­ dziękowania. Zapewniamy jednocześ­ bilat - dyrygent jubileuszowego Publiczność naprawdę się nie chać. Jubilat odebrał moc życzeń nie, że dołożymy wszelkich starań, by chóru - p. Franciszek Biedny. rozczarowała. Już samo składanie od wszystkich instytucji i instancji tego rodzaju spotkania odbywać się W dalszych rzędach krzeseł - ci życzeń Jubilatowi dostarczyło związanych z życiem kulturalnym mogły nie tylko z okazji jubileuszu, zaś mieszkańcy Wronek, dla których wielu wzruszeń. Następne przeży­ miasta. Chór śpiewał tak znako­ grono sympatyków ciągle wzrastało. ważne są rzeczy wartościowe. Dla cia wiązały się ze słuchaniem bar­ micie, jak dyrygent dyrygował Za miły, ciepły i podniosły nastrój których prawdziwa muzyka to nie dzo sprawnie i taktownie prowa­ - a ten dyrygow ał ta k św ietnie, ja k tamtych chwil spędzonych wspólnie radiowo-magnetofonowa namias­ dzonego przez pana Jana Hoffma­ chór śpiewał. Występ godny był - wszystkim Bóg zapłać. tka, ale prawdziwy głos i praw­ na (filar Kołodziejów) koncertu. tak szacownych jubileuszy. Chórzyści i dyrygent Z I ZJAZDU WIĘŹNIÓW POLITYCZNYCH OKRESU STALINOWSKIEGO we WRONKACH — Dwa listy —

Warszawa, 22 maja 1993r. 15 czerwca 1993r. Uczestnicy Pan Prezydent Ogólnopolskiego Zjazdu Więźniów Politycznych Rzeczypospolitej Polskiej Okresu Stalinizmu Lech Wałęsa we Wronkach

[...] Więźniowie polityczni tamtego okresu uważają, że ze względu na zasługi w przechowaniu idei niepodległościowych mają moralne prawo i obowiązek zabierać glos i wpływać na losy Szanowni Państwo! Ojczyzny, chociażby z okazji tak niecodziennego spotkania koleżeńskiego, które miało miejsce w dniu 22 maja br. Liczyli oni na obecność najwyższych przedstawicieli Państwa, a zwłaszcza Pana Są w kraju niespłacone rachunki krzywd. Rzeczpospolita wolna Prezydenta RP. i suwerenna zbyt wiele przejęła ich w spadku. Wśród nich są tak Przedtem dowiedzieli się z prasy o obecności Głowy Państwa na wystawie filatelistycznej w Poznaniu. Czy więc mogli przypuszczać, że Prezydent Lech Wałęsa nie przyjedzie na zjazd bolesne, jak te z okresu stalinowskiego. Trudne do rozliczenia. prekursorów walki o niepodległą i suwerenną Polskę? Trudne, bo dotyczą wartości najwyższych - ludzkiego życia, ludz­ Pomylili się. Nie przyjechał nawet Marszalek Sejmu Pan Wiesław Chrzanowski - były więzień kiego cierpienia. Obejmują zbrodnie największe - ludobójstwa. Wronek. Starzy ludzie byli wyraźnie zawiedzeni. Przyjechali z najdalszych zakątków kraju, z zagranicy, o kulach, ledwo powłócząc nogami, z ufnością, że nareszcie oddany zostanie im Zbrodnie przeciw narodowi, który chciano zniewolić, złamać szacunek i uznanie. Tymczasem okazało się, że zostali praktycznie osamotnieni, że tak naprawdę to i zastraszyć w imię obcej mu ideologii. Historycy nie muszą dziś nikogo nie interesuje ich prawda i los, że życie pozostawiło ich samych z koszmarem minionych lat. układać list ludzi wówczas najbardziej Polsce oddanych i najwier­ A przecież byli pierwszymi, którzy sprzeciwili się czynnie próbom budowania ateistycznej Polski, w dodatku u zarania zniewolonej przez obce mocarstwo przy pomocy rodzimych wasali. niejszych. Ich nazwiska uwiecznione zostały w spisach więźniów [,..]A tymczasem zapanował chaos polityczny i gospodarczy w kraju, będący zaprzeczeniem Wronek, Rawicza i Mokotowa. Na listach aresztowanych przez UB demokracji, tak chętnie podkreślanej przez Pana Prezydenta przy każdej okazji. Zjednej strony ten chaos graniczący z anarchią sprzyja apatii zdrowej części społeczeństwa polskiego, a z drugiej daje i Informację Wojskową. szanse bezprawnym posunięciom i machlojkom byłych członków dawnej nomenklatury komunis­ Pragnienie wolności okazało się silniejsze niż przemoc. Historia tycznej. Tymczasem proces dekomunizacji jako jedyny ratunek dla Polski jest stale skutecznie przyznała zwycięstwo narodowi. Prawo nie jest w stanie zadość­ torpedowany, przy czym koronnym argumentem jest do znudzenia odwoływanie się do chronicznego braku pieniędzy, braku dowodów, luk prawnych, braku fachowców i inne uczynić w pełni sprawiedliwości. Może jednak i musi osądzić wyszukiwane i urojone przeszkody. zbrodnie. Cnotę trzeba nazwać cnotą, hańbę - hańbą. [...] Ofiary tych czynów, którym cudem udało się przeżyć, do dzisiaj żyją w nędzy i zapomnieniu, Jako Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej składam hołd roz­ podczas gdy ich oprawcy żyją bezkarnie w luksusach i dobrobycie, korzystając z wszelkich profitów obecnej, bardzo łaskawej dla nich władzy i specjalnych emerytur. To właśnie Pan Prezydent nie strzelanym z mocy zbrodniczych wyroków. Zamordowanym w pol­ podpisał uchwalonej przez Sejm uchwały, pozbawiającej przywilejów byłych funkc­ skich i sowieckich więzieniach. Oddaję cześć mogiłom tych, którzy jonariuszy UB, SB, Informacji Wojskowej, Prokuratorów wojskowych i Sędziów. Minęły już odeszli. Chylę głowę przed tymi, którzy są wśród nas. cztery lata od tzw. okrągłego stołu, a jeszcze żaden zbrodniarz nie został osądzony za swoje niecne czyny. Komentarz jest tutaj chyba zbyteczny, ale ciśnie się na usta truizm, że bez tego procesu Serdecznie pozdrawiam wszystkich uczestników Ogólnopols­ rozliczenia nie ma mowy o sprawiedliwości społecznej i przejściu do autentycznej demokracji. [...] kiego Zjazdu Więźniów Politycznych Okresu Stalinizmu. Składam Z kombatanckim pozdrowieniem hołd Waszej ofierze. za Zarząd: JózefHasiński (pre­ zes) Lech Wałęsa Zenon Wechman (wiceprezes)

Na zdjęciu: Janina Kolis, JózefHasiński, Waldemar Jordan, Bogdan Tomczak, Bogdan Czerwiński, Kazimierz Michalak

W dniu 29 czerwca br. - kier. przychodni, Stanisław No­ hierarchii kościelnej. Zadeklaro­ informacji na temat tamtych lat, w salce konferencyjnej wakowski - naczelnik więzienia, wał pomoc władz wojewódzkich 0 materiał zdjęciowy i pamiętnika­ Urzędu Wojewódzkie­ Bogdan Czerwiński - dyrektor Oś­ w organizacji (być może za dwa rski (może ktoś ma np. zdjęcia go w Pile odbyło się podsumowa­ rodka Kultury, Roman Cichy z te­ lata) kolejnego zjazdu we Wron­ zasieków z drutu kolczastego, któ­ nie I Ogólnopolskiego Zjazdu By­ goż Ośrodka, Bogdan Tomczak kach. Podobną deklarację złożyła rymi odgrodzono więzienie od łych Więźniów Politycznych Wro­ - prezes Towarzystwa Miłośników władza samorządowa w osobie „cywilnej” części miasta?). Szcze­ gólnie interesująca jest spraw a nek. Na zaproszenie wojewody pi­ Ziemi Wronieckiej oraz redakto­ burmistrza. tajnych pochówków. Może się to W trakcie rozmowy padła ze lskiego, Waldemara J orda na, rzy Wronieckich Spraw - P aw eł okazać rewelacją na szeroką ska­ spotkań się tam współorganizato­ Bugaj i Klemens Stróżyński. strony redakcji Wronieckich lę. Redakcja jest już w posiadaniu rzy zjazdu, aby omówić i przeana­ Prezes Hasiński podziękował S p ra w propozycja wydania w for­ pewnych informacji na ten temat lizować sprawy organizacyjne. w imieniu głównych organizato­ mie książkowej rodzaju monogra­ 1 podejmie stosowne działania. H onory dom u, obok W ojewody, rów nie tylko obecnym n a sali, ale fii wronieckiego więzienia jako Oczywiście, na życzenie informa­ pełniła pani Janina Kolis, d y re k ­ na ich ręce tym wszystkim, którzy miejsca politycznych represji. torów zapewniamy - zgodnie to r W ydziału K u ltu ry i S p o rtu UW w czasie zjazdu we Wronkach do­ Sporo takich materiałów pojawiło z prawem prasowym - pełną dys­ w Pile. Z Poznania zjawili się łożyli swego trudu, aby jak naj­ się w związku ze zjazdem, sporo krecję. przedstawiciele Związku Byłych lepiej przyjąć gości i w należyty jest zapowiedzianych. Pojawiła się W trakcie spotkania wyłoniła Więźniów Okresu Stalinowskiego, sposób oddać im szacunek. Te po­ szansa utrwalenia tego dla histo­ się również sprawa małego zainte­ P-p. Hasiński, Wechman, Borkow­ dziękowania za pośrednictwem rii, a także zaistnienia współczes­ resowania zjazdem ze strony in­ ski i O rlikow ski oraz znana czytel­ gazety przekazujemy. nych Wronek w życiu kultural­ stytucji statutowo do tego zobo­ wiązanych. Na spotkaniu w Pile Wojewoda Jordan jeszcze raz nym w sensie pozytyw nym . Do tej nikom Wronieckich Spraw p. W a­ zabrakło przedstawicieli Komi­ nda Pierzchlewiczowa. Z Wronek wyraził swoje zdegustowanie fak­ propozycji Wojewoda odniósł się sji Badania Zbrodni przeciwko przyjechali: Kazimierz Michalak tem osobistej absencji na zjeździe życzliw ie, w zw iązku z ty m redak­ Narodowi Polskiemu. - burmistrz, ks. Jerzy Stachowiak wysokich przedstawicieli władz cja ponownie zwraca się do Czy­ - proboszcz, Anna Paciorkowska państwowych i parlamentu oraz telników z prośbą o udzielanie (dokończenie na str. następnej) Z I ZJAZDU WIĘŹNIÓW POLITYCZNYCH OKRESU STALINOWSKIEGO we WRONKACH

zamierza też owej kuli użyć niezu­ ich pokazać ludziom - żeby się cno­ pełnie zgodnie z przeznaczeniem. ta nie myliła z niecnotą. Kawa u Wojewody Niedoszły mówca pospiesznie się Jeszcze raz apelujemy do Czytel­ wycofał. ników o relacje z tamtych lat. Już Może przy okazji trwającej we­ ostatni czas zapisać prawdę (dokończenie ze str. 5) dania Zbrodni przeciw Narodowi ryfikacji warto też zainteresować o przeszłości. Są w tej prawdzie Polskiemu w Zielonej Górze. Gdy się przeszłością obecnej kadry pro­ rzeczy smutne, są i krzepiące. Po­ Tu członkowie redakcji nawią­ pojawił się przy mikrofonie, w gru­ kuratorskiej, ścigającej z urzędu dzielcie się jednymi i drugimi. Tym, zali do gorszącego zdarzenia, które pce byłych więźniów wszczęło się zbrodnie stalinowskie? Może dało­ którzy to już zrobili lub przyobieca­ miało miejsce przed pomnikiem. poruszenie, dały się słyszeć okrzy­ by się wyjaśnić zadziwiający fakt, li to zrobić, dziękujemy i czekamy Nie pisaliśmy o tym w poprzednim ki: „ubek”. Jeden z byłych więź­ że znamy nazwiska tysięcy repres­ na następne relacje. Jeśli my sami numerze, ale chyba należy. niów, posługujący się z racji in­ jonowanych - ba - setki ich przyjeż­ we Wronkach tego nie zrobimy, Otóż zamierzał wtedy zabrać walidztwa kulą, zaczął żywo prze­ dżają do Wronek, a jakoś trudno nikt tego nie zrobi za nas. głos dr Przemysław Mnichowski, konywać, że pamięta rzeczonego podać choćby kilkanaście nazwisk prokurator kierujący Komisją Ba­ z przesłuchań - wyglądało na to, że represjonujących. Warto by zresztą R edakcja

niano to tym, że: „Sprawa chorobo­ wa postępuje bardzo wyraźnie na­ przód i może w najbliższych miesią­ cach skończyć się zejściem śmiertel­ nym. Możliwości objawowego le­ czenia (rentgenoterapia) w szpitalu więziennym nie m a.” 7 sierpnia 1954r. orzeczenie to wpłynęło do Departamentu Wię­ ziennictwa M BP. Na różnych szcze­ blach ówczesnego aparatu śledcze­ go prośbę tę załatwiano tak długo, że gen. Luśniak nie doczekał się przerwy w odbywaniu kary. Zmarł w szpitalu więziennym We W ron­ kach i tam został pochowany. Przy­ czyną zgonu była niedokrwistość, rak wątroby i jelita grubego. 11 maja 1956r. sprawę gen. Luś­ niaka umorzono z powodu braku dowodów winy. Niestety, skazany nie doczekał się um orzenia i rehabi­ Jest na wronieckim cmentarzu grób tajemniczy. Na płycie nagrobka pa, płk. Stanisław Nowicki, płk. lita c ji. Zapewne umierał z poczuciem wyryty jest stopień generalski obok nazwiska Eugeniusza Luśniaka. Dziwne M arian Utnik, płk. Maksymilian głębokiej ludzkiej niesprawiedliwoś­ jest to, że nic do tej pory nie wiedzieliśmy o człowieku tam spoczywającym, Chojecki, płk. Adam Jaworski i płk. ci, z dala od bliskich i przyjaciół. w końcu wojskowym bardzo wysokiej rangi. Poza jedną króciutką wzmian­ M arian Jurecki. [Sprawa generała Luśniaka nale­ ką w książce gen. Kuropieski - żadnej dosłownie wzmianki. Przed sądem gen. Luśniak od­ ży do tzw. procesów odpryskowych Dzięki życzliwości obecnego na zjeżdzie 22 maja br. pana Kazimierza wołał zeznania złożone w śledztwie, głośnej sprawy gen. Tatara. Warte Leskiego, legendarnego ..Bradla", ojicera kontrwywiadu AK, udało się dając tym do zrozumienia, że zo­ uwagi jest to, że procesy te, np. zebrać garść informacji o tej ofierze stalinowskich represji. Dzięki panu stały na nim wymuszone. Również sprawa Luśniaka, odbywały się już po śmierci Wielkiego Nauczyciela Leskiemu powiększył się zasób informacji o ofiarach i katach wronieckiego gen. Tatar zaprzeczył, jakoby wer­ i Językoznawcy, czyli tv okresie, gdy więzienia, informacji, które redakcja Wronieckich Spraw i grono ludzi z nią bował gen. Luśniaka do organizacji obserwuje się zelżenie terroru. Z bra­ współpracujących zbierają i publikują od lat. Serdecznie dziękujemy panu dywersyjno - szpiegowskiej. Pomi­ ku miejsca w gazecie sprawę Tatara Kazimierzowi Leskiemu za przysłane przez niego materiały, pochodzące mo to sąd uznał winę gen. Luśniaka za udowodnioną i skazał go na 15 pozostawiamy wronieckim nauczy­ z niedawno wydanej, a w Wielkopolsce chyba zupełnie niedostępnej książki cielom historii. Jerzego Poksińskiego ,,TUN” (Tatar, Utnik, Nowicki), wyd. Bellona, lat więzienia. W sentencji wyroku stwierdzono, iż „usiłował przemocą Teraz, gdy preferuje się tematykę W-wa 1992. Książka ta zawiera materiały historyczne dotyczące represji lokalną w nauczaniu historii, można usunąć ustanowione organa władzy wobec oficerów Wojska Polskiego w latach 1949-1956. oczekiwać, że cmentarz wroniecki państwowej i zwierzchniej narodu Niżej umieszczone informacje pochodzą z tej książki. stanie się rodzajem ,,pracowni przed­ i obalić ustrój państwa polskiego”, miotowej” dla tego przedmiotu, nie a także, iż „zbierał, gromadził tylko dla szkól wronieckich, ale i dla i przekazywał kierownictwu dywer­ Wśród spraw, w których Naj­ Uczestniczyło w nim wielu oficerów szkól z okolicznych miejscowości.] syjno - szpiegowskiej organizacji [...] wyższy Sąd Wojskowy wyrokował śledczych. Akt oskarżenia sporzą­ Procesy odpryskowe od sprawy z przeznaczeniem dla obcych wy­ w 1954 roku, zwracają uwagę dwie. dził ppor. Zdzisław Przepiórka. centralnej miały tragiczny przebieg. wiadów, wiadomości z zakresu Pierwsza to proces generała brygady Przyniosły wiele ofiar śmiertelnych, Gen. Luśniakowi zarzucano udział obronności państwa [...]”. W yrok Eugeniusza Luśniaka, d r u g a - p łk . wiele przypadków trwałego inwali­ w działalności spiskowej oraz szpie­ został ogłoszony 25 stycznia 1954 Adama Uziembły. dztwa i różnego typu schorzeń. Do gostwo na rzecz jednego z państw r o k u . Gen. Luśniak był przyjacielem oskarżonych nie dopuszczano obro­ zachodnich. Stwierdzano, że z pole­ Generał Luśniak był już wtedy gen. Tatara. Znali się ze służby ńców, nie powoływano świadków. cenia gen. Tatara powrócił do kra­ w Oficerskiej Szkole Artylerii w To­ nieuleczalnie chory. K arę więzienia W yroki wykonywano w tajemnicy, ju, aby wstąpić do organizacji dywe­ runiu. W Wielkiej Brytanii został odbywał na Mokotowie, a od 25 również grzebanie rozstrzelanych rsyjno - szpiegowskiej w wojsku. dowódcą artylerii 4DP. W 1946r. lutego 1954r. we W ronkach. Już i zmarłych odbywało się w tajem­ Uznano, iż był współorganizatorem powrócił do Polski. W styczniu 1948 w maju znalazł się w więziennym nicy. W ielu spośród skazanych nie pisał w życiorysie: „Powrót do Pol­ jednego z ogniw siatki szpiegows­ szpitalu. Wkrótce rozpoznano służyło już w wojsku, nie m ogło więc ski uważałem jako swój święty obo­ kiej w kraju w postaci „zespołu u niego w obrębie jamy brzusznej zaszkodzić armii. Dlaczego więc fi­ wiązek i pragnąłem oddać swoją profesorskiego” w Krakowie. Akt liczne guzy nowotworowe. W ięzien­ zycznie i psychicznie dręczono tych służbę dla pożytku odrodzonej De­ oskarżenia zarzucał mu, że zgodził na komisja lekarska wnioskowała ludzi? Czy kiedykolwiek znajdziemy mokratycznej Polski.” się na propozycję płk. Jureckiego, o udzielenie gen. Luśniakowi na­ na to w miarę pełną odpowiedź? Powołano go na powrót do wojs­ aby wspólnie z gen. Cepą utworzyć tychmiastowej przerwy w odbywa­ ka i wyznaczono na stanowisko do­ tzw. nowe kierownictwo konspira­ niu kary na 12 miesięcy. Uzasad­ Klemens Stróżyński wódcy artylerii 1 W arszawskiej DK , cji wojskowej i pracować w nim. a wkrótce potem na inspektora ar­ Podczas śledztwa przeciwko gen. tylerii w Okręgu Wojskowym nr3 Luśniakowi zastosowano cały zespół Redakcja Wronieckich Spraw poszukuje informacji o byłym (Poznań). W kwietniu 1948 objął wymyślnych udręk fizycznych i psy­ więźniu, nazywał się BANIA. stanowisko szefa Departamentu chicznych, w wyniku których przy­ Uzbrojenia M ON. Rok później zna­ znał się do nie popełnionych prze­ Przywieziony został do Wronek w lipcu 1950 r. więźniarką lazł się na bocznym torze. Objął stępstw. stanowisko dyrektora CW KS „Le­ doczepioną we Wrocławiu do pociągu osobowego. Po przep­ Proces rozpoczął się 20 stycznia gia”. W stan spoczynku został prze­ rowadzeniu do więzienia został odizolowany od grupy więź­ niesiony 2 lipca 1950r. Aresztowano 1954r. Najwyższy Sąd Wojskowy go więc blisko dwa lata po przenie­ orzekał w składzie: ppłk. Teofil K a­ niów przybyłych i ślad po nim zaginął! sieniu do rezerwy. [6 października rczmarz, kpt. M ichał Bieniaszewski Osoby, które znały więźnia o tym nazwisku lub jego dalszy 1952r.] i kpt. Antoni Cieślak. Świadkami Śledztwo trwało od 6 paździer­ oskarżenia byli: gen. bryg. Stanis­ los, proszone są o kontakt z redakcją. nika 1952 do 8 grudnia 1953r. ław Tatar, gen. bryg. Heliodor Ce­ Z I ZJAZDU WIĘŹNIÓW POLITYCZNYCH OKRESU STALINOWSKIEGO we WRONKACH LESKI we Wronkach

przy budowie polskiego okrętu podwodnego W roku 1955 Kazimierz Leski zostaje zwol­ „Orzeł”) i jednocześnie studiował na Politech­ niony z więzienia, a w roku 1957 - zrehabilitowa­ nice w Delft. ny. W kampanii wrześniowej latał jako pilot do Po wyjściu z więzienia pracuje jako redaktor czasu zestrzelenia przez krasnoarmiejców. Ran­ naukowy w Wydawnictwach Naukowo-Techni­ ny, ucieka z niewoli, by od jesieni 1939r. roz­ cznych, potem jakiś czas w Zjednoczeniu Prze­ począć działalność konspiracyjną - wywiadow­ mysłu Okrętowego, a od roku 1962 w Ośrodku czą, najpierw w szeregach organizacji „Musz­ Informacji Naukowej Polskiej Akademii Nauk. kieterowie”, potem w ZWZ i AK. Był jednym Od 1972 roku zajmuje się informatyką, pracuje z najsłynniejszych asów wywiadu i kontrwywia­ nad problemami przyjmowania i gromadzenia du, a jego przygody w tym czasie m ogą stanow ić przez komputer informacji podawanych w języ­ Od lewej: Klemens Stróżyński i Kazimierz Leski materiał na kilka przynajmniej filmów sensacyj­ ku naturalnym, tworzenia komputerowych sło­ nych. Do najbardziej znanych należą jego po­ wników i tłumaczenia przez maszyny tekstów dróże w mundurze niemieckiego generała przez z jednego języka naturalnego na inny. Za te a wroniecki zjazd byłych więźniów po­ N Rzeszę do Francji, dla wypróbowania fałszy­ prace uzyskuje w wieku lat 61 stopień doktora litycznych, wśród wielu mniej i bar­ wych dokumentów i przetarcia szlaków kuriers­ nauk humanistycznych. dziej znanych postaci, przybył z War­ kich. Jest autorem 150 prac naukowych, publiko­ szawy Kazimierz Leski, legendarny W czasie powstania warszawskiego Bradl do­ wanych w językach: angielskim, francuskim, „ B ra d l”. wodzi stworzoną przez siebie kompanią broniąc niemieckim, rosyjskim, prowadzonych na zlece­ Wspomnienia Kazimierza Leskiego pt. „Życie placówki w Śródmieściu (okolice Sejmu - gmach nie wielu organizacji międzynarodowych. Ma YMCA). Po kapitulacji ucieka z niewoli i zostaje niewłaściwie urozmaicone”, wydane w 1989 ro­ też kilka patentów zagranicznych w zakresie szefem sztabu Obszaru Zachodniego AK. Po k u w nakładzie 50000 egzem plarzy, rozeszły się budowy okrętów. Oprócz wymienionych języ­ rozkazie gen. Okulickiego rozwiązującym AK w ciągu paru dni, więc nie od rzeczy będzie ków włada holenderskim, bułgarskim, czeskim, przeprowadza na tym terenie demobilizację, przedstawienie arcyciekawej sylwetki tego czło­ hiszpańskim, włoskim. Kto czytał jego wspo­ w ieka. jednocześnie zostaje dyrektorem stoczni nr2 w Gdańsku. Za jej uruchomienie otrzymuje od mnienia „Życie niewłaściwie urozmaicone”, Kim jest „Bradl”? Najkrócej mówiąc - budow­ przyzna, że posiada także talent pisarski. niczym okrętów, sportowcem, lotnikiem, polig­ ministra Hilarego Minca nagrodę pieniężną i Złoty Krzyż Zasługi - ale już następnego dnia Myślę, że wielu wrończan przypomina sobie lotą, wynalazcą, doktorem nauk humanistycz­ pogodną twarz niewysokiego człowieka, podą­ nych, informatykiem, obieżyświatem, w czasie zostaje aresztowany. Po ucieczce współpracuje z organizacją Wolność i Niezawisłość, ale po żającego z innymi za pocztami sztandarowymi wojny asem wywiadu AK i dowódcą oddziału niedługim czasie zostaje ponownie aresztowany ku wronieckiej farze. To jeden z nielicznych już w powstaniu warszawskim. I to wszystko mieści - w Poznaniu (1945). przedstawicieli tego wspaniałego pokolenia się w życiorysie człowieka, któremu hitlerowska Następne 10 lat Leski spędzi w więzieniach. ludzi, którzy tak w okresie II Rzeczypospoli­ i sowiecka okupacja zabrały szesnaście lat życia, Głównie trzymają go na Mokotowie, poddając tej, jak w czasie wojny i okupacji, a także po a później tzw. władza ludowa bynajmniej go nie długotrwałemu i okrutnemu śledztwu. W 1947 niej potrafili odnaleźć dla siebie najwłaściw­ ułatwiała. Człowiek ten przyjechał w piątek roku otrzymuje w głośnej „sprawie WiN-u” sze miejsce w życiu, sprostać właściwie każ­ z Warszawy do Wronek samochodem, prowa­ wyrok 12 lat więzienia, w 1952 w więzieniu demu wyzwaniu losu i - co najważniejsze dząc na zmianę z żoną, która także osiemnaście „dokładają” mu 10 lat „za współpracę z okupan­ - uważają to za rzecz najzupełniej naturalną. lat ukończyła jakiś czas temu (dokładniej - przed tem”. Już po drugim wyroku siedzi kilka miesię­ Sądzę, że w obecnym czasie, gdy podważane są wojną). cy we Wrocławiu i kilka miesięcy we Wronkach. wszelkie autorytety przy okazji blamażu auto­ Kazimierz Leski urodził się w 1912 roku. Po okrucieństwach śledztwa w Warszawie pobyt rytetów pozornych, warto się przyjrzeć ludziom Przed wojną ukończył Państwową Wyższą we Wronkach wydaje się znośny. Trafił tu zresz­ pokroju Bradla. Szkołę Budowy Maszyn i Elektromechaniki, tą po śmierci Stalina, gdy represje we wroniec- potem pracował w holenderskiej stoczni (m.in. kim więzieniu nieco zelżały. Klemens Stróżyński

C zytelnicy Wronieckich Spraw pamiętają zapewne artykuł Wandy Pierzchlewiczowej z numeru specjalnego po­ Pam iętnik i monogramem święconego zjazdowi byłych więźniów politycznych Wronek. Artykuł był za- tytułowany Pamiętnik tamtych lat i dotyczył sztambucha podarowanego Oto treść wpisów do pamiętnika, ofiaro­ Marianowi Baturze przez więźniów i więźniarki wronieckie w sierpniu 1945 wanego Helenie Rajssowej przez znane roku. czytelnikom Wronieckich Spraw (z poprze­ Po zjeździe okazało się, że zwyczaj dawania pamiętników życzliwym dnich numerów) więźniarki: Zulę (Włady­ strażnikom i strażniczkom był dość powszechny i więcej osób we Wronkach sława Magnuszewska) i Wandę (Lewando- jest w posiadaniu takich pamiątek. Leży przede mną oprawiony w płótno wską-Bąk). Wszystkie wpisy naszą datę z worka, składający się z 8 kart i tekturowej okładki, połączonych sznurkiem, wigilii 1945 roku. pamiętnik datowany na 24 grudnia 1945 roku. Na okładce monogram - wycięte z grubego,^niebieskiego sukna i połączone ze sobą dwie litery: H i R. * * * Pamiętnik ten należy obecnie do pani Ireny Nowak, a podarowany został jej matce, Helenie Raissowej. Tu pragnę sprostować mylną, źle Naszej Matce więziennej ofiarują na gwiazd­ kę ten skromny podarek/ Żula i Wanda. spisaną z taśmy magnetofonowej formę nazwiska adresatki pamiętnika, * * * Pani Helena Raissowa wymienionej w poprzednim numerze w relacji Władysławy Magnuszewskiej Serdecznej p. przodownik/ wpisuję się/ Melo­ i Wandy Lewandowskiej jako strażniczki zasługującej na wdzięczność dia. * * * więźniarek. Była to właśnie Helena Raissowa, nie: Rajcowa, jak podano. dobroć i serce nieznośna/ Hali­ Postać Heleny Raissowej zasługuje na obszerniejsze przedstawienie, aby Ku pamięci./ Niezatarte wspomnienie Pani na Boczelukowa. zrozumiałe stało się to, że otrzymała pamiętnik z wpisami świadczącymi Przodownika pozostanie w mej pamięci na * * * o wielkim uczuciu, jakim darzyły ją więźniarki, uczuciu, o którym najlepiej zawsze./ Zofia Golakowska. mówi określenie „Matka więzienna”. * * * Za okazanie nam serca w cięż­ Helena Raissowa była przedwojenną strażniczką, pracowała w więzieniu Na pamiątkę tych dni pod opieką Pani spędzo­ kich chwilach życia wpisuje nych skreśla/ Jankowska. już w 1922 roku. Po wojnie była zastępczynią pana Gielniaka (wymienionego * * * się/ Nika Komorzanka. bardzo życzliwie przez żonę kapitana „Żonkila”, panią Lucynę Kujawińską * * * Gdy Cię Matko Wieziena,/ kto w życiu boleś­ w jej liście z Anglii, opublikowanym w kwietniowym numerze Wronieckich nie zrani,/ a wsercu pozostanie blyzna,/ Pa­ Pani Przodownik/ wpisuje się Spraw). Miała stopień przodownika. miętaj zawsze, że tyśąc razy więcej/ cierpiała Bogna z dziecięciem. Kiedy przywieziono więźniarki z Zamku Lubelskiego do Wronek, bardzo Nasza Ojczyzna./ Helka. [pozostawiamy ory­ * * * wynędzniałe i z licznymi śladami pobicia, przedstawiono je jako folksdojczki, ginalną ortografię - red.] żeby je obrzydzić strażniczkom. Helena Raissowa szybko dowiedziała się, że * * * Szlachetne serce/ zawsze się są aresztowane za zupełnie coś innego, zaczęła więc im pomagać jak mogła. Pani Przodownik/ za okazanie nam tyle ser­ pamięta/ wpisuje się/ Korzystając z możliwości związanych ze swoją funkcją w więzieniu, kiero­ ca w tak ciężkim czasie: Wanda Lewandows­ Zula-Warszawianka. wała je kolejno do więziennego szpitala na rekonwalescencję. Tam, lepiej ka. * * * * * * żywione i w spokoju, przychodziły do siebie. Szczerze oddanej p. Przodow­ W pewnym okresie Helenę Raissową jej podopieczne nazywały „chodzącą Kochanej Pani Przodownik/ Za okazanie ser­ nik/ i matce/ Fala-Alina z Wa­ apteką”. Przemycała systematycznie do więzienia znaczne ilości leków ca i za wielką wyrozumiałość bardzo dzięku­ je/ poprawna/ Bukartek Mieczysława. rszawy. ukryte w ubraniu. W tamtych czasach była to bardzo potrzebna kontraban­ * * * da. Kochanej Pani Przodownik za wyrozumia­ Uniknęła szczęśliwie konsekwencji za swoją postawę. Gdy w 1946 roku łość i serce w stosunku do niesfornych AKówe- opracowała i spisała: zaczęło się polowanie na strażników okazujących życzliwość więźniom, czek/ Bóg zapłać/ R.Nowakowska. złamała rękę i była na zwolnieniu, a potem bezkolizyjnie przeszła na * * * em eryturę. Naszej Kochanej Matce Więziennej za swoją Bożena Stróżyńska Kochana Pelasia

przed wojną miała restaurację nych. Kiedy indziej w podobnej sy­ konfrontację, przyprowadzono w Gorzowie. tuacji gorliwiec badał papierki od więźnia, który oświadczył, że Ko­ Póki były, pani Pelasia starała cukierków leżące w koszu na śmie­ w alska obiecała w czasie b un tu dać się im pomóc, przynosząc cebulę ci. klucze więźniom. Gdy go wypro­ i tłuszcze. Wszystkie one zostały Pani P elasia pam ięta dobrze nie­ wadzano, siedząca cały czas tyłem wywiezione, mówiono, że do For­ które więźniarki, zwłaszcza Zulę pani Pelasia obejrzała się i zobaczy­ donu, ale tam Wanda Lewandows­ i W andę, bo te były bardzo aktyw ne ła bardzo zmaltretowanego i po­ ka ich nie spotkała, prawdopodob­ i przedsiębiorcze. Siedziała też Bo­ krwawionego człowieka. Zawołała, nie wywieziono je na wschód, więc gna Brodniewicz, przedwojenna że skoro tak go skatowano, to nic los ich był nie do pozazdroszczenia. aktorka. Była tam też taka Zosia, dziwnego, że potwierdzi każdy za­ Polki niepraktykująca religijnie, która rzut. Jeden z ubowców zamachnął Pani Pelagia Kowalska-Dąbrowska się, żeby ją uderzyć - udało się jej W połowie marca przywieziono zazdrościła pani Kowalskiej ducho­ uchylić i krzyknęła, że jest w mun­ Polki z Zamku Lubelskiego. Wtedy wego oparcia wynikającego z wia­ durze i ma polskiego orła na nim, Kiedy 21 maja, wczesnym piąt­ pani Pelasia była „komorową”, ry. Bardzo chciała po wyjściu ściąg­ kowym popołudniem na dworzec nie wolno jej uderzyć. Drugi z ubo­ czyli prowadziła dwa duże magazy­ nąć z Rosji matkę i syna. Prosiła wców w końcu umitygował krew­ we Wronkach wtoczył się pociąg ny bielizny i odzieży poniemieckiej. panią Pelasię, żeby ją nauczyła mo­ z Warszawy, na peronie oczekiwała kiego kolegę. Miała co prawda już trzy pracow­ dlić się i obiecała sobie, że gdy Następne trzy miesiące śledztwa grupka wrończan oraz ekipa po­ nice w magazynie, ale udało się jej wyjdzie z więzienia, uda się do Czę­ spędziła w siedzibie UB na Kocha­ znańskiej telewizji. Gotowali się do zaangażować tam w sumie jedenaś­ stochowy. Jej modlitwy zostały wy­ nowskiego w Poznaniu. Grożono powitania przyjeżdżających na cie kobiet. W kantorku komorowej słuchane. Tak też po wyjściu zrobi­ jej także wyrzuceniem matki z mie­ zjazd ekswięźniarek, które tu, we czuły się prawie jak w domu. Ko­ ła, potem przysłała pani Pelasi me­ szkania, a więźniarkom we Wron­ Wronkach, spędziły kilka miesięcy morowa przynosiła im żywność dalik z Jasnej Góry. Była też Nika kach powiedziano, że już nie żyje. przed wywiezieniem do Fordonu. z domu, a także dzieliła się przy­ Komorzanka, po wyjściu z więzie­ W końcu podpisała oświadczenie, Gdy Wanda Lewandowska sta­ działami żywności, otrzymywany­ nia wyszła za mąż za p. Ferfeta. że nie będzie pomagać więźniom nęła na peronie i cokolwiek zasko­ mi z racji pracy w więzieniu. Były Polacy i została wypuszczona. W krótkim czona rozejrzała się, po chwili ot­ to niemałe przydziały, a mając tyl­ Wtedy zdarzały się ucieczki wię­ czasie zwolniła się z pracy i wyszła warła ramiona i z okrzykiem „Pela­ ko matkę na utrzymaniu, mogła źniów. Siedział tu dowódca akow­ za mąż. Pracę w więzieniu przy­ sia! Kochana Pelasia” objęła drob­ pozwolić sobie na oddawanie części ski, nazywano go komendantem, płaciła silną nerw icą. U raz pozostał ną, czekającą na peronie kobietę. tej żywności. W jej kantorku więź­ z zaw odu był elektrykiem . Nosił się do dziś. Była to pani Pelagia Dąbrowska, niarki nawet piekły ciasto. z zamiarem ucieczki i w końcu to ★ ★ ★ w roku 1945 jeszcze Kowalska. Kiedyś naczelnik Adamczewski zrealizował wraz z profesorem Zie­ Razem z Heleną Raissowa także Zasługuje ona na szersze przed­ spotkał strażniczkę Kowalską liński. „Komendant” będąc na ro­ pani Pelasia otrzymała od więźnia­ stawienie czytelnikom naszej gaze­ i oglądając jej pokaźną tuszę (prze­ bocie ogłuszył strażnika i przy­ rek na wigilię 1945r. pam iętnik. Oto ty. Należała do ludzi, którzy pracu­ nosiła pod ubraniem wiktuały) po­ wdział jego mundur. Zaczęli ucie­ kilka wpisów: jąc w więzieniu wronieckim potra­ groził jej palcem i powiedział: Niech kać, ale zostali złapani w Obrzycku, ★ ★ ★ fili swoim postępowaniem udowod­ pani bardzo uważa, to dobre, co „komendant” został zastrzelony, Byłaś dla nas słodyczą w cięż­ nić, że nikt tak naprawdę nie musi pani robi, ale może się źle skończyć. a profesor skatowany trafił do szpi­ kich chwilach więziennych/ za­ wsze to pamiętamy/ wpisuje się/ postępować podle i okrutnie, prze­ Był to bardzo przyzwoity człowiek, tala w Poznaniu, skąd ponow nie go Zula-Warszawianka. ciwnie - w tak trudnych warunkach z linii m atki pochodził ze Smolnicy, przywieziono do Wronek. może zasłużyć na ludzką wdzięcz­ z Kandulskich. Kiedy władze po­ Pani Pelasia opowiada: „Kiedy ★ ★ ★ ność pomagając tym, którzy spot­ stanowiły uczynić więzienie bar­ Naszej kochanej P. Komorowej!/ przechodziłam przez oddział, jeden Fala-Alina z Warszawy. kali się z niesprawiedliwością. A że dziej represyjnym, przede wszyst­ z więźniów ukłonił mi się. Odpo­ za uczciwe i szlachetne postępowa­ kich pozbyły się Adamczewskiego. ★ ★ ★ wiedziałam: Ja pana nie znam. Na Kochanej Komorzancej/ Za­ nie trzeba czasem pocierpieć - cóż, W pawilonie pani Kowalskiej co on: Jestem profesor Zieliński. wsze szczera/ Wanda-Warsza- życie nie jest bajeczką dla grzecz­ wielu strażników wiedziało, że Panie profesorze - mówię - co oni w ianka. nych dzieci. Za to po wielu czasem przynosi więźniarkom jedzenie i le­ z panem zrobili? Boże, staruszek ★ ★ ★ latach ludzie dowiedzą się, że nie karstwa (doktor Sobecki wypisy­ przygarbiony, siwy, wychudły, Dla pamięci!/ Kochaj - i bądź wszyscy wronieccy strażnicy potra­ wał jej recepty, magister Stryczyń- zmieniony na twarzy, wyglądał jak kochana./ Zofia Golakowska. fili tylko w ym ierzać kopniaki i razy ski w aptece wydając takie ilości starzec. Przesłuchiwali mnie. Bar­ ★ ★ ★ na „ścieżkach zdrowia” urządza­ leków powtarzał jej cały czas: dzo bym panią prosił o lekarstwa, Wszystko na kwiecie przemija/ nych więźniom politycznym. Niech pani pamięta, że daję to dla jestem chory. Zgodziłam się i na­ lecz przyjaźń zostaje./ Ta tylko Pani Pelasia zechciała mi opo­ pani), ale miała tam kilku przy­ stępnego dnia przy pomocy znajo­ jedyna/ szczęście ludziom daje./ wiedzieć o tych czasach, gdy pracu­ chylnych strażników, którzy sami mego strażnika podałam mu lekar­ Bardzo miłej i Kochanej/ Pani Ko­ jąc w więzieniu zetknęła się z ko­ okazywali pomoc więźniom. Byli stw a.” morowej/ Bukartek Mięta. bietami z pierwszego transportu to: Roszak, Śliwa, Gielniak, Sikora. Ubowcy Kiedy po długiej rozmowie, póź­ więźniarek. Ten ostatni zresztą został razem ze Niebezpieczna gra strażniczki nym wieczorem opuszczałam mie­ N iem ki nią aresztowany za pomoc więź­ Kowalskiej skończyła się w sposób szkanie pani Pelagii Dąbrowskiej, Zanim jeszcze przybyły do Wro­ niom. Pan Roszak prowadził wi­ łatwy do przewidzenia. Została are­ nie czułam się zmęczona. Jej towa­ nek pierwsze transporty Polek dzenia, sam często przekazywał sztowana i przez pięć dni siedziała rzystwo okazało się bardzo kojące. - członkiń AK, 13 lutego 1945 roku więźniarkom grypsy od rodzin. w celi we Wronkach, przesłuchiwa­ Nic dziwnego, że przybyłe na zjazd przywieziono z Chełma Lubelskie­ Wnosząc coś do więzienia należało na przez dwóch „specjalistów”. Za­ kobiety tak serdecznie się z nią go większy transport Niemek. Były zapewnić sobie przychylność funk­ rzucano jej pomoc więźniom w or­ witały. w bardzo złym stanie i opowiadały cjonariuszy na bramie. Pani Pela­ ganizowaniu buntu. Zaaranżowano Bożena Stróżyńska mrożące krew w żyłach szczegóły sia miała tu niezłe możliwości: spo­ 0 swoim transporcie. Były konwo­ ro odzieży i bielizny z więziennego jow ane przez żołnierzy sowieckich, magazynu przeniosło się do domów którzy w pociągu dokonywali na strażników, a ona nie była rewido­ nich zbiorowego gwałtu. Wśród w ana. JAK WITAĆ?... więźniarek były starsze kobiety, Bywało, że niektóre więźniarki były i dziewczynki. Jedna z więź­ były wypuszczane na wolność. Szły Myślałem jak witać wtórnie wronieckie mury?... niarek miała dwie córki, siedem­ wtedy najpierw do jej domu, u ma­ nastoletnią i trzynastoletnią. Ta tki zjadły coś, przygotowały się do Nie wiem, czy mówić głośno, czy przyjść tu w milczeniu?... młodsza, wielokrotnie gwałcona podróży, zrobiły zakupy, a wieczo­ Upaść na kolana i szlochać w murów cieniu, przez ustawionych w kolejce żoł­ rem, po pracy, pani Pelasia odpro­ Lub stać na „kieracie” i ... patrzeć tam, do góry? nierzy zwycięskiej armii, zemdlała wadzała je na dworzec. Kiedyś od­ 1 prawdopodobnie napis „Wronki” jeżdżające dziewczyny podały jej Pytać - czyje słońce?... Komu niebios lazury?... na gmachu dworca kolejowego oca­ torbę z drożdżówkami i papiero­ Wszak i powietrze czyje?... - pytano w zwątpieniu... lił jej życie. Te, które w wyniku sami dla koleżanek w więzieniu takiego traktowania umierały, żoł­ - a po stacji wałęsał się akurat taki Czoło chylę... i pragnę - w najgłębszym wzruszeniu - nierze brali za ręce i nogi i po prostu Marych, „społeczne oczy i uszy Wołać - jest Bóg! ...a wonczas byty tylko chmury!... wyrzucali z pędzącego pociągu. UB”, przesiadywał i nadsłuchiwał Pani Pelasia pamięta starszą ko­ najczęściej w sklepie pani Czwoj- Wołanie moje to nie kwieciste kobierce! bietę, niepokojącą się o swoje dzieci dzińskiej. Obawiała się, że doniesie Znaczenie słów tych - niechaj mogiły tłumaczą; w Niemczech, o których nic nie na nią, ale okazało się, że tego nie wiedziała. Płakała często, bo nie zrobił. Tu więzień więźniowi - sercem darzy za serce... wyobrażała sobie życia bez pracy, Również w więzieniu niektórzy chciała pracować, żeby zwiększyć strażnicy, współpracujący z Dzia­ Imiona - ich potomnym nową drogę znaczą - szansę przeżycia w ięzienia i pow ro­ łem Specjalnym, usiłowali ją Po siejbie wronkowskiej - ciał i dusz poniewierce - tu do Niemiec. Helena Raissowa „przyskrzynić”. Raz, kiedy jadła Niechaj dziś, ze mną - m ury te szczerze zapłaczą!... starała się w miarę możliwości te cukierki otrzymane od więźniarek bardziej poranione umieścić w szpi­ z paczki, kazał jej taki jeden cukier­ talu. Jedną z nich wzięła do pomocy ka wypluć, żeby w drodze eksper­ Gabryel Goray - Stanisław Grzeszczyk w swoim domu - wtedy była taka tyzy ustalić, czy nie ma on niewłaś­ Cieśle k. Rogoźna, maj 1993r. możliwość. Nazywała się Wilman, ciwego pochodzenia - tzn. od skaza­ PRZYNIEŚLI ZASZCZYT SZKOLE

Już po zakończeniu roku szkol­ runków domowych i społecznych. wyników, pragnienie satysfakcji ctwa z biało-czerwonym paskiem, nego 1992/93. „Na świadectwach, Trzeba to bardzo wyraźnie powie­ z poniesionego trudu. Trudno zna­ dać nie tylko im, ale ich rodzinom wzbici w radość, odlecieli ucznio­ dzieć, że bardzo dobry uczeń to nie leźć inne, w miarę porównywalne i znajomym satysfakcję oraz im­ wie” (J. Przyboś). Odlecieli na wa­ znaczy to samo, co bardzo dobry kryterium wysiłku szkolnego, niż puls do pracy dla uzyskania jeszcze kacyjny wypoczynek, jedni po pra­ człowiek; że słabsze wyniki w szko­ świadectwo. Dlatego, podobnie lepszych wyników. cowiciej spędzonym, inni po mniej le nie czynią z nikogo gorszego jak w roku ubiegłym, redakcja Jedyną rzeczą, która może przy­ pracowitym roku. człowieka. Podobnie lepszy bie­ Wronieckich Spraw postanowiła Trudno wymierzyć wysiłek wło­ gacz jest tylko lepszym biegaczem, zwrócić się do dyrekcji wroniec­ nieść chlubę szkole, są sukcesy i za­ żony przez każdego z uczniów niekoniecznie wartościowszym kich szkół o listę uczniów promo­ dowolenie jej uczniów - stąd tytuł w osiągnięcie takich, a nie innych sportowcem czy bliźnim. wanych z wyróżnieniem. tego bloku materiałów. wyników, udział w tych wynikach W każdej ludzkiej działalności Chcemy, publikując nazwiska wrodzonych zdolności, pracy, wa­ występuje jednak potrzeba oceny uczniów, którzy otrzymali świade­ Redakcja

SZKOŁA PODSTAWOWA NR1 SZKOŁA PODSTAWOWA NR2 im. Janusza Korczaka im. Kornela Makuszyńskiego (dyrektor mgr Bożena Chruściel) (dyrektor: mgr Ewa Łakoma)

K lasa la: Daria Błajet, Katarzyna Agnieszka Michalak, Dominika K lasa la: Katarzyna Bartela, Kata­ Daniel Rusinek, Bartosz Sulicki, Erenc, Monika Roszak, Mateusz Minge, Wojciech Spychała, Kata­ rzyna Bierka, Maria Czekalska, Jo­ Marietta Nowak. Sobański, Natalia Nowak, Jagoda rzyna Stoebe, Milena Stryczyńs- anna Golik, Magdalena Mojżyszek, Klasa IVb: Weronika Skrzypczak, Spychała, Natalia Znojek. ka, Renata Ziółek, Wojciech Żołą- Monika Mojżyszek, Edyta Paluch, Wojciech Kmita, Joanna Tomczak, Włodzimierz Figas, Paweł Roszak, Anna Kmita, Bolesław Urban, K lasa Ib: Krzysztof Adamski, Ma­ dkow ski. Błażej Kaczmarek. Agnieszka Wicenta. rcin Babik, Aldona Bartkowiak, K lasa Va: Bogna Bernaciak, Piotr Adrian Smolarkiewicz. K lasa Ib: Katarzyna Frankowska, K lasa IVc: Adam Woźniak, Damian Jarysz, Dagmara Niewińska, Pa­ Marlena Hibner, Agnieszka Na­ Klasa Ila: Agnieszka Hain, Joan­ Krzyżaniak, Justyna Choły, Agnie­ weł Staszek. wrot, Dominika Muszyńska, Joan­ na Kalitka, Mateusz Kasprzak, szka Grabowska, Patrycja Przewo­ K lasa Vb: Lucyna Liniewicz, Bar­ na Rybarczyk, Jagoda Wachowiak, Anna Markowiak, Magdalena Od- źna, Paulina Szulc, Anna Winiecka, tłomiej Piotr. Sławomir Brzeski, Rafał Oleksiak, robna, Kalina Oszmałek, Maciej Paulina Hały, Justyna Malinowska, Michał Pomianowski. Marlena Muszyńska, Daria Wajde- Szorcz, Agnieszka Skwierczyńs- Klasa VIa: Agnieszka Busse, Mar­ Klasa Ic: Hanna Górna, Ewelina man, Milena Dobierska, Cecylia ka, Michał Walczak. cin Jarysz, Monika Jądrzyk, Pa­ Dobek, Agnieszka Janicka, Lucyna Tafelska, Katarzyna Oleksiak. Klasa Ilb: Marta Motyka, Marcin weł Kujawski. Krupa, Marta Mazurczak, Karina K lasa Va: Maciej Jabłoński. Pupiec, Kinga Soloch, Marta Woj­ Klasa VIIa: Barbara Andrzejews­ Simińska, Katarzyna Przewoźna, K lasa Vb: Anna Gębara, Wanda ka, Marzena Kiszczak. ciechowska, Marzena Bugaj. Kinga Walentynowicz, Łukasz Cit- Andrzejewska, Paulina Bugaj, Ewa Klasa VUb: Monika Brzóska, Klasa Ilia: Paweł Barłóg, Piotr kowski, Mateusz Piątek. Ziętek, Julia Djakowska, Anna Ko­ Grześ, Bogumiła Jądrzyk, Kata­ Krzysztof Chojan, Joanna Golisz, Klasa Ila: Joanna Półtorak, Kamil w alska. rzyna Rudzińska, Justyna Soloch, Agata Królska, Anna Orzechows­ Roszak, Rafał Bilski, Błażej Walen­ Klasa VIa: Alicja Choły, K atarzyna Kinga Weinzettel. ka, Agata Stryczyńska. tynowicz, Bartosz Werner, Robert Niewiedział, Adrianna Nowicka, Klasa IHb: Anna Garczarek, Ma­ Klasa VIIc: Paulina Burzyńska. Woźny. Sylwia Rusinek, Anna Skrzypczak. Klasa Ilb: Anna Pacholak, Adam teusz Spychała, Rafał Włodarczak, Klasa VUIa: Julia Kukawka, Jo­ Farulewski, Agnieszka Rembacz, Tomasz Nogacz, Maciej Żołądko- anna Grześ, Patrycja Mataj, Do­ K lasa VIb: Justyna Andrzejewska, wski, Katarzyna Kraszkiewicz. Mateusz Golik, Dawid Górny, Se­ minika Musielak, Joanna Żalisz. Małgorzata Nowak, Marianna Ula- Klasa IVa: Natalia Kita, Anna bastian Kalemba, Szymon Pomia­ K lasa Vinb: Joanna Żołądkows- tow ska. Białek, Magdalena Walczak, Kari­ nowski. ka, Michał Rakowski, Justyna Klasa lic: Katarzyna Hały, Joanna Klasa VIIa: Mariusz Skrzypczak. na Szorcz, Karolina Rudzińska. Kaliszan, Joanna Kaźmierczak, K lasa VIIb: Teresa Pietrzykowska. Klasa IVb: Anna Erenc, Anna Stefaniak, Sławomir Lehmann, Małgorzata Woźniak, Przemysław Busse, Dariusz Waroś, Dąbrówka Tomasz Białasik, Sławomir Łoży- Klasa VIIc: Izabela Wanarska, ński, Maciej Ogrodowczyk. Nawrot, Natalia Woźna. Witasiak, Michał Wachowiak. Klasa Ilia: Anna Wojak, Dawid Agnieszka Nowak. Klasa IVc: Robert Graś, Żanna Piasek, Paweł Ludwiczak, Maciej Klasa VIIIa: Adrianna Woźniak, Kalitka, Edyta Mądrawska, (Kolejność wg średniej ocen) Roszak, Agnieszka Małecka, Da­ Mikołaj Uniatycki, Marcin Grabo­ wid Biniek, Sebastian Bugaj, Ma­ wski, Justyna Mataj. teusz Szukała, Robert Deska. Klasa VIIIb: Daria Radziwoniuk, Szkolny Punkt Filialny Klasa IHb: Paulina Alaborska, Ma­ Hanna Półtorak, Iwona Winiecka. gdalena Cenker, Brygida Ponicka, Klasa VIIIc: Anna Pietrzykowska, w Popowie Ewelina Wachowiak, Zbigniew Wa­ Jacek Dolczewski, Andrzej Duszy­ lentynowicz. ński. (kierownik Krystyna Gapska) K lasa IIIc: Magdalena Jenciak, An­ (Kolejność nazwisk wg średniej na Pawłowska, Katarzyna Sydor, ocen) Grzegorz Anioł. Finaliści konkursów przedmioto­ K lasa I: Dorota Gapska, Hanna Gołąbek, Anna Bąkowska, Krzysztof Klasa IVa: Paulina Kanarek, Ewe­ wych szczebla wojewódzkiego Kaszkowiak. lina Rembacz, Iwona Rackowiak, KONKURS FIZYKI Klasa III: Joanna Paradiuk, Aleksandra Gołąbek. Mariusz Kuś, Szymon Rembacz, Marcin Pospieszny - finalista.

Klasa I: Dariusz Hoffa, Marek K lasa Vb: Anna Biniek, Lidia Hojan, Paweł Kaczmarek, Pauli­ SZKOŁA PODSTAWOWA Biniek, Monika Orzechowska. na Lepsza, Bartłomiej Pawlak, K lasa VIa: Arkadiusz Kołda, Ma­ Milena Pospieszna, Sławomir Po­ w Nowejwsi gdalena Przewoźna, Żaneta spieszny, Błażej Urban, Marcin (dyrektor: mgr Jadwiga Michalak) P rzy b y ł. U rban. K lasa VIb: Sławomir Biniek, An­ Klasa Ila: Ilona Batura, Anna na Binkiewicz, Anita Zastróżna. Błajet, Magdalena Giec, Elwira Klasa VIIa: Dorota Firlej, Agnie­ Klasa III: Jakub Kryszak, Nata­ Klasa IVb: Piotr Jarysz, Natalia Konieczna, Kama Kryszak, szka Hojan, Łukasz Kęsy, Rafał Krzysztof Marcińczak, Weronika lia Konieczna, Katarzyna Paw­ Kielon, Iwona Przewoźna, P rzew oźny. Klasa VIIb: Łukasz Farulewski. Nowak, Adrian Tomkowiak, Mi­ lak, Mateusz Urban, Tomasz Agnieszka Sroka. Klasa VIII: Hubert Frasunkie- chał Urban. Zych. K lasa Va: Maria Grzegorzewska, wicz, Agnieszka Kuster, Agata Klasa Ilb: Adam Jarysz, Daria Klasa IVa: Radosław Kosberg, Kosberg, Anna Kaszkowiak, Ewa Kęsa, Joanna Molińska, Syl­ L udw iczak. Emilia Kaźmierczak, Katarzyna Piotr Świniarski, Przemysław (Nazwiska podano wia Rzepa, Paulina Świniarska. Zys. Świniarski. w kolejności alfabetycznej) PRZYNIEŚLI ZASZCZYT SZKOLE

SZKOŁA PODSTAWOWA NR3 SZKOŁA PODSTAWOWA im. Władysława Broniewskiego im. Wincentego Witosa w Biezdrowie (dyrektor: mgr Jolenta Ostrowska) (dyrektor Zenon Andrzejak)

Klasa la: Jagoda Paralusz, Patrycja Klasa IVb: Łukasz Jessa, Kamil No­ Klasa la: Ewa Sobańska, Monika Bed­ Klasa IVa: Dawid Kabaciński, Beata Michalak, Ewelina Jakobsze, Rados­ wicki, Joanna Gędek, Lucyna No­ narz. Werner, Justyna Śródecka. ław Bedoński, Kamila Piwosz, Sandro wak, Monika Sikora, Anna Koniecz­ Klasa Ib: Katarzyna Biniak, Paulina Klasa IVb: Justyna Tyrchan, Sylwia Weszka, Paulina Borkowska, Prze­ na, Sebastian Kowalski. Juracka, Natalia Konieczna, Paulina Li- Zastróżna, Ewelina Gumna, Maria Li- mysław Dzik, Anna Gałkowska, Ka­ Klasa IVc: Paweł Marciniak, Piotr siak, Małgorzata Łuczak, Agata Perz, siak. mil Kaźmierczak, Weronika Kurzaw- Boracki, Dominika Stróżyńska, Jan Katarzyna Ratajczak, Anna Stachnik. Klasa IVc: Edyta Bilska, Joanna Pietras, ska, Anna Sroczyk, Marek Szulczyk, Ostrowski, Robert Grynia, Magdale­ Klasa Ila: Radosław Weidemann, Remi­ Agata Chojnacka, Adrianna Ferfet, Przemysław Woźniak, Patryk Kalino­ na Wojciechowska, Agnieszka Cza- giusz Pacholik, Katarzyna Zastróżna, Ewelina Mąjchrzak, Lucyna Makówka. wski. mańska, Maciej Kałużyński, Paweł Aneta Koput, Ewa Duda, Marlena Kap­ Klasa Vb: Dorota Nowak, Marta Pro­ Klasa Ib: Małgorzata Małecka, Piotr Kremer, Agnieszka Maćkowiak. łon, Aneta Starzyńska. stak, Agnieszka Krzyżkowiak. Gumny, Jakub Piasek, Zbigniew Mo- Klasa Va: Anna Babczyńska, Marta Klasa Ilb: Alicja Dorocka, Milena Wika, Klasa VIa: Krystyna Lisiak. liński, Anna Gierczak, Mikołaj Garn­ Łakoma, Joanna Dybowska, Kata­ Paweł Brzóska, Marta Grzelak, Lucyna Klasa VIIb: Magdalena Runowska. carz, Dominika Grzeszkowiak, Mag­ rzyna Skrzypczak, Sylwia Śkrzyp- Prostak. Klasa VIIc: Karolina Pietras. dalena Staszak. czak, Joanna Dąbrowska, Anna Graf- Klasa Ilia: Damian Dura, Tomasz Kaba- Klasa VIIIa: Magdalena Pospiech. Klasa Ic: Sylwia Antkowiak, Jakub ka, Joanna Królska, Dariusz Szczy­ ciński, Kinga Bednarz, Agnieszka Cojsz- Klasa VIHb: Alina Białek, Anna Sob­ Bordziński, Monika Hojan, Magda piorski. ner, Dawid Duda, Natalia Sobańska, Lu­ kowska, Katarzyna Dziubała, Agnieszka Kaczmarek, Magda Nowak, Bartek Klasa Vb: Magdalena Czyż, Joanna cyna Sobkowska. Majchrzak, Sylwia Tabatowska. Pacholik, Wojciech Waszak. Franzkowska, Norbert Wróbel, Do­ Klasa Illb: Krzysztof Biniak, Ewa He- (W roku szkolnym 1992/93 wszyscy Klasa Ha: Monika Buszka, Beata minika Błażys, Dariusz Brzozowski, liasz, Marzena Barłóg, Magdalena Ści- uczniowie w tej szkole otrzymali promo­ Grolewska, Dorota Gwóźdź, Beata Anna Kocimska. biorska. cję). Jabłońska, Łukasz Kawczyński, Piotr Klasa Vc: Artur Napierała, Magdale­ Mencwel, Małgorzata Merecka, Joan­ na Wieczorek, Alicja Barłożek, Łu­ na Michalak, Justyna Sobkowiak, kasz Dzik, Monika Jurek, Piotr Mi­ Marta Szmyt, Marzena Trzybińs- chalak. Szkolny Punkt Filialny ka,Kamila Wilk. Klasa VIa: Agnieszka Rogalska, Jus­ Klaa Ilb: Miłosz Czura, Maciej Bab- tyna Szulc, Izabela Turkiewicz, Mar­ w Wartosławiu czyński, Michał Dudziak, Krzysztof lena Piątkowska, Przemysław Gum­ Kopras, Adam Nowak, Justyna Ko­ ny, Łukasz Klimecki, Lucyna Skor- (kierownik: Jadwiga Kalinowska) nieczna, Marek Konieczny, Mikołaj wider. Nowak, Paweł Zerbst, Renata Adam, Klasa VIb: Tomasz Michalak, To­ Michał Jurek, Krystian Kołecki. masz Bielecki, Magdalena Brzozows­ Klasa lic: Michał Bilski, Paulina Kap­ ka, Ewelina Waśkowiak. Klasa III: Tomasz Duczkowski, Krzysztof Kwita. łon, Marta Majka, Jolanta Mech, Klasa VIc: Grzegorz Moliński. Agnieszka Prętka, Adam Piasek, Mo­ Klasa VIIa: Monika Szychowiak, Ka­ nika Włodarczyk. rolina Piasek, Renata Nowak, Mał­ Klasa Ilia: Magdalena Mikołajczak, gorzata Popielska, Agnieszka Pupiec, Szkolny Punkt Filialny Agnieszka Kaliszan, Magdalena Ci­ Marcin Michalak. chocka, Anna Warczyńska, Przemys­ Klasa VIIb: Ewa Czamańska, Kamila we Wróblewie ław Małecki, Piotr Liszkowski, Patry­ Jankowska, Magdalena Lis, Anna cja Bąk, Maciej Golon, Agata Jąd- Bielecka, Kinga Wieczorek, Ewelina (kierownik: mgr Kazimiera Bartkowiak) rzyk, Joanna Gromadzińska-Kopras, Górowska. Marcin Grynhoff, Maria Jamrozy, Jo­ Klasa VIIc: Magdalena Barłóg, Syl­ anna Makówka, Jolanta Tomkowiak. wia Zworska. Klasa Illb: Michał Starzonek, Kamila Klasa VIIIa: Patrycja Kaszyńska, Klasa II: Dawid Chorzępa, Arkadiusz Runowski. Janik, Natalia Frąckowiak, Jakub Aneta Skrzypczak, Hanna Klemeńs- Klasa III: Ewa Spychała, Szymon Skrzypczak, Andrzej Olejniczak, Anna Szychowiak, Barbara Duszyńska, Ka­ ka, Piotr Dybowski. Chraplak, Katarzyna Hatka, Monika Gumna. tarzyna Gumna, Anna Kałmucka, Klasa VIIIb: Emilia Szulc, Zuzanna Martyna Kaniewska, Ewa Marcinko­ Rosada, Mateusz Nowak. wska, Katarzyna Pieprzyk, Bartosz Klasa VIIIc: Mateusz Stróżyński, Ma­ Roszak, Alicja Dąbrowska, Mariusz gdalena Czekalska, Maciej Dymel, Szkolny Punkt Filialny Polus. Dawid Wróbel, Sławomir Dolny. Klasa IIIc: Dariusz Jasnosik, Patryk Klasa VIIId: Agnieszka Mencwel, Ki­ w Kłodzisku Kaczmarek, Katarzyna Berdzińska, nga Kopka, Robert Drożyński. Monika Manikowska, Marcin Pilar­ (Kolejność nazwisk wg średniej ocen) (kierownik: mgr Andrzej Dominiczak) ski, Paweł Matecki, Ewelina Grześ, Łukasz Książek. Finaliści konkursów przedmioto­ Klasa Illd: Zbigniew Czyż, Dawid wych szczebla wojewódzkiego Korczak, Aniela Kasongo, Paweł Po­ KONKURS JĘZYKA POLSKIEGO: K lasa I: Dominika Bilska, Katarzyna Chojnacka. spieszny, Arkadiusz Moliński, To­ Patrycja Kaszyńska, Mateusz Stróży­ Klasa II: Daria Odrobna, Błażej Odrobny, Katarzyna Rusinek, Ewelina masz Kalotka, Izabela Dąbrowska, ński - laureaci (1 miejsce ex aequo). Kamyszek, Andrzej Sześciła. Marzena Biniek, Jarosław Arkusz, KONKURS MATEMATYCZNY: K lasa III: Estera Szeląg, Paweł Rybarczyk,Kamila Kamyszek. Szymon Batura, Beata Gnewka, Ka­ Emilia Szulc, Agnieszka Mencwel - fi­ tarzyna Pogorzelczyk, Natalia Gna- nalistki. basik. KONKURS FIZYKI: Klasa IVa: Ewa Włudzik, Hanna Dol­ Patrycja Kaszyńska, Mateusz Stróży­ na, Izabela Wanecka, Michał Coda, ński, Dawid Wróbel - finaliści. SZKOŁA PODSTAWOWA Tomasz Mamet, Katarzyna Rogalska, KONKURS CHEMICZNY: Agnieszka Zimniak, Dorota Franzko- Emilia Szulc, Patrycja Kaszyńska, w Chojnie wska, Marek Hyjek, Lilianna Libwa, Mateusz Nowak - finaliści. Rafał Ślimak. (dyrektor mgr Tadeusz Ciesielski)

Szkolny Punkt Filialny K lasa I: Agnieszka Chewich, Ewe­ Jarysz, Jolanta Jankowska, Domi­ lina Mucha, Anita Spychała, Wio­ nika Mikołajczak, Joanna Kaszko- w Jasionnie letta Szwak, Marcin Weber. wiak, Remigiusz Grupa. Klasa II: Kamila Wegner, Paulina Klasa V: Małgorzata Grzelak. (kierownik Beata Tomczak) Mikołajczak, Przemysław Grupa, Klasa VI: Jacek Ciesielski, Anna Justyna Lisek, Dorota Piasek. Urbańczak, Marek Szymczak, K lasa III: Anna Jankowska, Mar­ Agnieszka Nowak, Anna Wegner. Klasa I: Katarzyna Górna. cin Ciesielski, Katarzyna Olek, Ma­ Klasa VIII: Waldemar Ciesielski, Klasa II: Mateusz Gorzyczka. gdalena Bździel, Anna Gawron, Pa­ Paweł Graumiler, Tomasz Judek. weł Helwich. (Kolejność nazwisk wg średniej Klasa IV: Dawid Szwak, Karina ocen) Szkolny Punkt Filialny w Samołężu Szkolny Punkt Filialny (kierownik mgr Małgorzata Skoryna) w Rzecinie (kierownik mgr Krystyna Pykało) K lasa I: Hanna Fąferek, Katarzyna Kapczyńska, Michał Krzyszkowiak,, K rzysztof Kur. Klasa I: Marcin Tomczak. K lasa II: Szymon Jankowiak, Radosław Krzyszkowiak, Anna Marko- Klasa II: Karolina Czekała, Iwona Dopierała, Damian Grześ, Dominika wiak. Grześ. Klasa III: Jagoda Dębiec, Julia Szymaniak, Emilia Jeziorna. K lasa III: Izabela Kowalska, Anna Bździel, Marlena Dittrich. PRZYNIEŚLI ZASZCZYT SZKOLE PO EGZAMINACH

W dniach 28, 29 i 30 czerw ca br. przeprow adzono egzam iny w stępne do Technikum Elektronicznego, Technikum Mechaniczno-Elektrycznego i Liceum O gólnokształcącego w e W ronkach. W szystkie te szkoły wchodzą w skład Zespołu Szkół Zawodowych Nrl, mieszczącego się przy ul. Leśnej 15. Klasa I lic. ogólnokszt.: Sylwia Zakrzewska, Katarzyna Andrzejewska, Anna Grupińska, Anna Rusinek. Do Technikum Elektronicznego zgłosiło się 104 kandydatów, do Tech­ Klasa I elektroniczna „a”: Sławomir Paździorek. nikum Mechaniczno-Elektrycznego 11 kandydatów, a do Liceum Ogól­ Klasa I elektroniczna „b”: Iwona Antoszewska, Daniel Krystofiak. nokształcącego (profil podstawowy) - 38 kandydatów. Byli oni absolwen­ Klasa I elektryczna: Michał Sawczuk. tami szkół z Wronek i okolicy, a także z dalszych miejscowości (powyżej 100 km). Zaobserwowano wzrost liczby kandydatów miejscowych. Klasa II elektroniczna: Katarzyna Francuzik. Klasa II elektryczna: Sebastian Bucholc. Na uwagę zasługuje rozkład średnich ocen na świadectwie ukończenia Klasa III elektroniczna: Wiktor Jończyk, Roman Flejszerowicz, szkoły podstawowej: Bartłomiej Rybarczyk. śr. ocen 5,00 i wyżej - 22 osoby śr. ocen 4,00 - 4,99 - 85 osób Klasa III mechaniczna: Tomasz Jenek. śr. ocen 3,00 - 3,99 - 41 osób Klasa IV elektroniczna: Tomasz Woźniak, Michał Surwiłło. Klasa IV elektryczna: Piotr Zatorski. śr. ocen poniżej 3,00 - 3 osoby Klasa IV chemiczna: Alicja Langiewicz, Aneta Rzepa, Iwona Paradiuk. Dwóch kandydatów nie zgłosiło się na egzamin. Egzaminu pisemnego nie zdało 47 kandydatów (34 z języka polskiego i 36 z m atem atyki). (Absolwentów, którzy najlepiej zdali egzamin dojrzałości, wymieniliśmy Egzamin poprawkowy z języka polskiego zdało 16 osób, a z matematyki 18 w poprzednim numerze) osób. Klasa I Technikum Wieczorowego: Waldemar Michalak, Leszek Kiona. W wyniku przeprowadzonych egzaminów, przy zastosowaniu zalecanej Klasa II Technikum Wieczorowego: Tomasz Machaj. przez MEN punktacji, przyjęto 60 osób do dwóch klas elektronicznych, 32 Klasa I Zas. Szkoły Roln.: Marzena Biedna, Sylwia Malinowska, Justyna osoby do klasy elektrycznej i 33 osoby do klasy licealnej. Filipowicz, Magdalena Króliczak. Przy stosunkowo łatwych pytaniach egzaminacyjnych, niepokojącym Klasa II Zas. Szkoły Roln.: Joanna Januszak. zjawiskiem jest duża ilość ocen niedostatecznych i miernych. Nie da się to Klasa III Zas. Szkoły Roln.: Paulina Kawka, Krystyna Kalek. wytłumaczyć tylko zdenerwowaniem kandydatów na egzaminach. Wojciech Wanarski Ogólnopolski Konkurs Recytatorski - finał wojewódzki: Katarzyna Francuzik - 1 miejsce, ------\ Iwona Paradiuk - II miejsce. Zespół Szkół Zawodowych nr 2 we Wronkach Olimpiada Filozoficzna - finał wojewódzki: zatrudni instruktora nauki pisania na maszynie Bartłomiej Rybarczyk - III miejsce.

Ogólnopolski Konkurs Literacki „Moje w akacje 1992” : Iwona Paradiuk - laureatka. Zgłoszenia: Zespół Szkół Zawodowych nr 2 ul. Powstańców Wlkp. 25, Wronki

DYREKTOR SZKOŁY v______mgrZ_____ inż. Stefan______Kukawka /

Klasa II MT: Zbigniew Zieliński. Odeszli, bo los tak chciał, pozostał smutek i żal OBJAŚNIENIA Zgodnie z propozycją redakcji, szkoły podały wykazy uczniów promo­ wanych z wyróżnieniem. W przypadku klas I-III oznacza to, że dziecko WYRAZY WSPÓŁCZUCIA uzyskało średnią ocen 5,0 oraz wzorowe sprawowanie. W przypadku dla klas starszych uczeń musiał uzyskać średnią ocen powyżej 4,75 i otrzy­ mać świadectwo z biało-czerwonym paskiem. Niektóre szkoły przy­ znawały absolwentom Srebrne Tarcze, ale kryteria ich przyznawania nie MARII WOŹNIAK z powodu śmierci Teścia są jednakowe we wszystkich szkołach, więc tych wyróżnień nie uwzględ­ ZOFII KONENC z powodu śmierci Matki niamy. Uczniowie ci i tak figurują wśród promowanych z wyróżnieniem. Podajemy także finalistów szczebla wojewódzkiego oraz laureatów WIESŁAWY GAWEŁ z powodu śmierci Teścia konkursów przedmiotowych. Na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej finaliści konkursów przedmiotowych zwolnieni są - z oceną celujący - na egzaminie wstępnym z przedmiotu konkursowego, a laureaci - z wszystkich przedmiotów egzaminacyjnych za wyjątkiem składają ewentualnego języka obcego, na terenie całego kraju. Nauczyciele i Pracownicy Szkoły Podstawowej nr 2 we Wronkach Podziękowanie

Dyrekcji i Załodze Fabryki Kuchni „Amica” z głębi serc płynące podziękowania Z cyklu: Myśli Agnieszki Bartol za udostępnienie autokaru na trzydniowe wycieczki składają Ona strasznie nie lubiła matematyki. uczniowie i wychowawczynie klas VIIIa i VIIIc Nie wiadomo czemu. Może będąc małą pierw- ze Szkoły Podstawowej Nr3 we Wronkach. szoklasistką zraziła się do tego przedmiotu? Takie urazy często się zachowuje. Potem stają się prawdziwym kłopotem. Dyrekcji i Załodze Fabryki Maszyn i Urządzeń „Spomasz” we Wronkach składamy wyrazy wdzięczności za pomoc szkole Na próżno dorośli tłumaczą rozsądnymi słowami. w tak trudnych dla oświaty czasach. Niechęć trzyma się jak plama po atramencie Dyrekcja, grono nauczycielskie i żadne perswazje nie mogą jej wyprać z rozumu. i uczniowie Szkoły Podstawowej Nr3 we Wronkach V. n a s z e ś r o d o w is k o

Wszystkie zespoły teatralne wy­ padły świetnie. Inscenizacje po­ szczególnych zespołów były przy­ stosowane do sprawności psycho­ fizycznej ich pensjonariuszy (wy­ kazać umiejętności nie obnażając ułomności), dobrze wyreżyserowa­ ne z piękną scenografią, której nie powstydziłby się niejeden profes­ jonalny teatr. Jak pięknie rozpoczął się festi­ wal - wspólnym kolorowym, jar­ marcznym korowodem dyrekto­ rów DPS-ów „Pod wezwaniem Szefowej” - tak pięknie się zakoń­ czył. Aplauz widowni, która w ra­ dosnym łańcuchu złączonych dłoni falowała śpiewając w efektownej aromatycznej zasłonie dymnej. * Czuło się na tej sali jedność ducha i pełnię radości. & Wojewoda Jordan tak podsumo­ wał to festiwalowe widowisko: „Je­ « *» *> stem bardzo wzruszony, to spot­ DPS w Nowejwsi wystawił spektakl pt. Zwierzyniec. Sztukę przygo­ kanie jest spośród wielu innych na towali: Ewa Hejnowicz, Teresa Kandulska i Marek Tylka, którzy a II Wojewódzkim Przeglądzie N przestrzeni całego minionego roku stworzyli bardzo ładny program będący składanką śpiewanych wierszy Twórczości Artystycznej Do­ właśnie tym, które pozostanie w mo­ Jana Brzechwy. Aktorki w świetnie przygotowanej scenografii dały popis mów Pomocy Społecznej wy­ swoich możliwości. Wystąpiły: Danuta Czuba, Anna Antkiewicz, Teresa stąpiły na scenie teatralnej Pilskiego jej pamięci. Do zobaczenia za rok”! Domu Kultury wszystkie placówki. W tym przeglądzie nie było wy­ Leszczyńska (ślimak), Jadwiga Zych (kwoka), Krystyna Dudzińska (żaba), Jest ich w woj. pilskim czternaście, granych, ani przegranych, tutaj nie Longina Łabowska (biedronka), Dorota Kramm (dzik), Regina Chorążews- mieszka w nich ok. 1300 pensjona­ prowadzi się punktacji. Przegląd od­ ka (kumoszka). riuszy, z których 117 zaprezentowało był się pod auspicjami Fundacji Po­ Po festiwalu Zwierzyniec został wystawiony kilkakrotnie dla dzieci swoje aktorskie umiejętności. mocy Humanitarnej, której prezesu­ wronieckich szkół i małych wczasowiczów w Gębicach. Dyrektorem DPS Uroczystego otwarcia festiwalu je pan Mieczysław Augustyn a Ra­ w Nowejwsi jest p. Jolanta Filipczuk. dokonał wojewoda pilski Walde­ dzie Fundacji przewodniczy Walde­ mar Jordan, przebijając z hukiem mar Jordan. Fundację wsparło 21 trzy pękate balony. I już bez nadęto- sponsorów, wśród nich był Michał ści, a w radosnej atmosferze przyja­ Hejnowicz, właściciel Zakładu Ele­ źni rozpoczęła się wielka 9-godzinna ktroinstalacyjnego we Wronkach. duchowa uczta. Co pół godziny wi­ Wiele humanitarnej pomocy świad­ dzowie przenosili się w inny świat: czy na terenie województwa ta fun­ baśni, ludzkich namiętności i pro­ dacja. „Nie potrzeba tutaj wielkiej blemów. Barwnie i gwarno, chwila­ ideologii - mówi W.Jordan - Ludzie, mi cisza i powaga, to znów salwy którzy mają serce i miłość w sobie, śmiechu i łzy wzruszenia wśród wi­ porafią stworzyć takie warunki, jak dzów, którzy nie szczędzili braw dla chociażby to: wyniesienie m ieszkań­ wspaniałych aktorów nie mniej ców DPS-ów na teatralną scenę przeżywających swoje role. um ożliw iając im wyjście z zam knię­ Wśród wystawionych inscenizacji tego dotąd świata. To jest ten praw­ nie było dwóch podobnych. Trudno dziw y hum anizm . „Pod wezwaniem byłoby tutaj opisać wszystkie, wy­ szefowej” - Wiesławy Rataj, dyrek­ mienić ich autorów i aktorów, dla tora Woj. Zespołu Pomocy Społecz­ kronikarskiego zapisu warto przed­ nej w Pile, tworzy się jedna wielka stawić w całości chociaż reperturar rodzina. To już nie są pojedyncze festiwalu i biorące w nim udział DPS-y: zagubione domy. W nich żyje nowy RZĄDKOWO - Kolory wiatru, duch. Oprócz pielęgniarek i lekarzy GĘBICE - Oszukany diabeł, FAL- w domach tych pracują rehabilitan­ MIEROWO - Szkoła na wesoło, ci, i instruktorzy K.O. Żawiązują się WAŁCZ - U lekarza, CHLEBNO kontakty towarzyskie pomiędzy ty­ Piraciska - taki tytuł nosił program zaprezentowany przez „Mały - Ziemia nasza planeta, TRZCIAN­ mi plcówkami. Pensjonariusze ze Kabaret” pensjonariuszy z DPS w Pożarowie, którym kieruje pan KA - Wświecie bajki i baśni, CHO­ swoimi programami artystycznymi Andrzej Szczęśniak. Scenariusz napisała i spektakl wyreżyserowała DZIEŻ - Mały Książe, NOWAWIEŚ są zapraszani do domów kultury, Violetta Gumna, scenografię projektował i wykonał Roman Cichy. domów dziecka, szkół i przedszkoli. - Zwierzyniec, WIELEŃ - W yjeżdża­ W stylowym wnętrzu tawerny, przy beczce, rumu, bawili się piraci: Ci ludzie wracają do społeczeńst­ my na wakacje, DĘBNO - B rzydkie Henryk Grodzki, Jan Ruda, Jan Barski, Janusz Orodziński, Kazimierz kaczątko, SREBRNA GÓRA - Ostat­ wa, które w pewnym czasie zaczęło nia Bezludna W yspa, PIŁA - Sztuka wstydzić się ludzi starych, niedołęż­ Pawelec, Andrzej Kwiatkowski, Władysław Gaweł, Marian Kaczmarek, kochania, POŻAROWO - Piraciska, nych, ułomnych i postanowiło ich Jerzy Macura, Grzegorz Ziomek. CHOJNO - Las. wyizolować. „Mały Kabaret” z Pożarowa otrzymał specjalne wyróżnienie od pilskiej spółki „Architekton”. PIKNIK

Mimo niezbyt sprzyjającej pogo­ Koło Pomocy Dzieciom Niepeł­ dy 29 maja br. nad jeziorem w Sa- nosprawnym pragnie podziękować mołężu zebrała się gromada niepeł­ za pomoc w organizacji imprezy: nosprawnych dzieci wraz z rodzi­ harcerzom 5. Wodnej D rużyny H ar­ nami. Okazją ku temu było jedno cerskiej, właścicielom hurtowni z najważniejszych świąt w roku „Jotmar”: panom Januszowi Gru­ - Dzień Dziecka. szczyńskiemu i Markowi Jabłońs­ W towarzystwie harcerzy z 5. kiemu, właścicielowi Wytwórni Wodnej Drużyny Harcerskiej dzieci Napojów Chłodzących, panu And­ spędziły bardzo miłe popołudnie. rzejowi Urbanowi (za przekazane Z zapałem brały udział w różnych bezpłatnie art. spożywcze i napoje grach i zabawach (z mnóstwem na­ chłodzące), oraz właścicielowi gród), smażyły kiełbaski nad ognis­ Przewozów Osobowych p. Janowi kiem, bawiły się nad wodą. Bryćko za bezpłatny przewóz dzie­ Było tak przyjemnie i wesoło, że ci do Samołęża. w końcu uśmiechnęła się do nas J.K. nawet pogoda - wyjrzało słońce. Kukiełkowy teatr „Poziomka” pensjonariuszy DPS w Chojnie w y­ Podziękowanie stawił spektakl pt. Las, wg scenariusza i w reżyserii Edwarda Mądraws- kiego. Skrza t - Marek Kowalski, M agda - Andrzej Kowalski, B artek W imieniu dzieci niepełnosprawnych serdecznie dziękujemy - Andrzej Łaszek, duszek - Waldemar Januchowski i leśniczy - Ryszard Panu Dyrektorowi Fabryki Maszyn i Urządzeń „Spomasz” Markiewicz pokazali problem ochrony naturalnego środowiska. DPS - Wernerowi Kasznemu za bezpłatne udostępnienie autobusu w Chojnie jest najmłodszym z trzech na terenie naszej gminy, w sierpniu mija 10 lat od jego uruchomienia. Domem tym od początku kieruje pani na wycieczkę do Palmiarni w Poznaniu. Kazimiera Trofimiuk. Za Zarząd Koła Tadeusz Krupa \\\\\\\\ Tekst i zdjęcia: Paweł Bugaj NA RYNKU PRACY Bezrobotnych przybywa Pracuję u kapitalisty Według danych Rejonowego Urzędu Pracy w Czarnkowie liczba bez­ robotnych (zarejestrowanych) w gm. Wronki wynosiła na koniec czerwca Pracuję w prywatnym warsztacie pracy. Pracę podjęłam po 1074 osoby, w tym 698 kobiet. Przysłow iow ą K uroniów kę pobierają utracie prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Jak się później okazało, zaledwie 402 osoby. Cztery miesiące temu było o 107 bezrobotnych mniej, byłam pracownikiem zatrudnionym w ramach prac interwencyj­ ale zasiłek pobierało 426 osób. (!) nych, o czym dowiedziałam się po kilku tygodniach z informacji W tym samym okresie liczba bezrobotnych w całym rejonie wzrosła przesłanej z Rejonowego Biura Pracy. o 190 osób (we Wronkach 107). Minął już okres pracy interwencyjnej a ja jeszcze nie mam doku­ W ciągu całego I półrocza pracę stałą podjęło 139 osób, interwencyjną mentu zawarcia umowy o pracę. Nie mam określonego wynagrodze­ - 36 osób i tylko 5 osób zatrudniono przy robotach publicznych. nia i warunków pracy. Miesięcznie zarabiałam (na czysto) od 1.150.000 - 1.300.000,- zł pracując akordowo w pełnym wymiarze godzin. Powyższą kwotę otrzymuję po przepracowanym miesiącu Pomoc społeczna w dwóch ratach, pierwszą około piętnastego a drugą pod koniec m iesiąca. Efekty pracy mogą być wyższe, ale organizacja pracy pozostawia W ramach zadań zleconych 2. świadczenia lecznicze - pomoc wiele do życzenia. O warunkach pracy, zapleczu socjalnym, przepi­ Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy w wysokości 5 m in. zł, przyznana 4. sach bhp lepiej nie mówić. Trudno protestować, gdy chce się utrzymać Społecznej we Wronkach świad­ osobom. czył w okresie od stycznia do maja nawet taką pracę. Praktycznie istnieje jedno prawo: interes właś­ 3. sprawienie pogrzebu -1, kwo­ cicie la . Kto dzisiaj zechce - w małym, prywatnym zakładzie pracy 1993 r. następującą pomoc: ta św iadczenia 1 min. zł. 1. zasiłki stałe, wypłacone 225. - bronić n a je m n ika ? 4. zasiłki celowe z przeznacze­ Nic dziwnego, że w tej sytuacji nikt, komu przysługuje prawo do osobom, na łączną kwotę 490 min. niem na zakup żywności, opału, zł. zasiłku, nie podejmuje pracy. odzieży, przyborów szkolnych itp. 2. dodatki do zasiłków stałych, Czy tak jednak musi wyglądać, jak przed wiekiem, początek wypłacone 46. osobom, w łącznej - wypłacone zostały 308. osobom, polskiego odradzającego się kapitalizmu? w ysokości 55 m in. zł. w łącznej kw ocie 401 m in. zł. Może wywołany temat pt. „Co pracodawca wiedzieć powinien”, 3. zasiłki okresowe, wypłacone 5. pomoc rzeczowa o wartości wzbudzi wrażliwość początkujących kapitalistów na sprawy praco­ 46. osobom, na łączną kw otę 138 121 min zł przyznana została 62. wnicze? Może pomoże zahukanym, drżącym o swój dalszy los, m in. zł. osobom. wystąpić oficjalnie w obronie swoich praw? Zadania własne gminy, świad­ Stawiam pytania, prosząc o odpowiedź: czone przez O środek w w/w okresie Ośrodek świadczy też usługi - Czy pracodawca ma obowiązek ubezpieczenia pracownika od były następujące: opiekuńcze. Objętych nimi jest 28. nieszczęśliwych wypadków w miejscu pracy ? 1. pomoc w naturze - posiłki podopiecznych. Koszt usług - Czy można w pracy akordowej nie zapłacić pracownikowi za - objętych tą formą pomocy zostało w okresie I-V 1993 r. wyniósł 119 naprawę braków, które powstały z winy nadzoru? 5. osób, w artość - 4 m in. zł. m in zł. (J.Z.) (Autor zastrzegał sobie anonimowość) CO PRACODAWCA WIEDZIEĆ POWINIEN Szkolenie w zakresie BHP

Głównym celem prowadzenia prawidłowych nawyków. opóźniony refleks oraz spożywanie Szkolenie okresowe pracowni­ szkolenia w zakresie bezpieczeńs­ Wyposażenie stanowiska pra­ alkoholu. ków zatrudnionych na stanowis­ twa i higieny pracy jest nabycie cy powinno być kompletne oraz DZIAŁALNOŚĆ SZKOLENIOWA kach robotniczych przeprowadza wiedzy oraz właściwych umiejęt­ przygotowywać odpowiednio do W DZIEDZINIE BHP się w wymiarze nie krótszym niż ności praktycznych pozwalają­ PROWADZONA JEST JAKO: wykonywanego zadania robocze­ 8 godz. co najmniej raz w roku. cych każdemu przeszkolonemu go. Szkolenie wstępne pracownikowi na wykonywanie Zagrożenia i czynniki szkodliwe Obejmuje nowo zatrudnionych Z kolei pracownicy, których pra­ swoich obowiązków służbowych Programem szkolenia w zakre­ pracowników i powinno być reali­ ca i jej warunki wiążą się z wy­ prawidłowo, sprawnie i bezpiecz­ sie bhp obejmuje się wszystkie zowane w formie: stępowaniem zagrożeń zawodo­ nie. czynniki natury technicznej, a) instruktażu ogólnego wych oraz potrzebą znajomości Szkolenie z zakresu bhp regu­ a w szczególności rozwiązania i ro­ b) instruktażu szczegółowego przepisów i zasad bhp: kierownicy, lują następujące przepisy: dzaje instrukcji oraz stan technicz­ (na stanowisku pracy). mistrzowie, brygadziści i inni pra­ - art. 224 § 1 K.p. - który stanow i, ny maszyn, urządzeń, narzędzi Przeszkolenie w tym zakresie cownicy kierujący zespołami pra­ że nie wolno dopuścić pracownika i stosowanego sprzętu. Zwracamy pow inno być odnotow ane w aktach cowników, projektanci i konstruk­ osobowych pracownika. do pracy, jeżeli do jej wykonywania uwagę na elementy ruchome ma­ torzy, pracownicy inżynieryjno-te­ Szkolenie podstawowe nie ma on dostatecznej znajomości szyn, luźne, ostre i wystające czę­ chniczni, pracownicy służby bez­ przepisów, zasad bhp oraz potrzeb­ ści, które powinny mieć zabezpie­ Pracownicy po ukończeniu pieczeństwa i higieny pracy, praco­ nych umiejętności, czenia podczas pracy. Omawiamy szkolenia podstawowego powinni - art. 225 K.p. stanowiący, że cechy i właściwości środków trans­ zdać egzamin przed komisją powo­ wnicy instytutów, szkół, placówek osoby zajmujące w zakładzie pracy portu. Niekiedy zagrożenia i czyn­ łaną przez kierownika zakładu pra­ oświatowych, kulturalnych i służ­ stanowiska kierownicze powinny niki szkodliwe mogą pojawiać się cy lub instytucji organizującej by zdrowia mają obowiązek odby­ posiadać znajomość przepisów i za­ na skutek złego oświetlenia. Mik­ szkolenie. cia szkolenia okresowego nie rza­ sad bhp oraz innych przepisów roklimat wokół stanowisk pracy Ukończenie szkolenia podstawo­ dziej niż co pięć lat. 0 ochronie pracy w zakresie nie­ powinien gwarantować wymaga­ wego powinno być odnotowane Zakłady pracy m ogą zlecić pro­ w aktach osobowych pracownika. zbędnym do wykonywania ciążą­ ne warunki bezpiczeństwa pracy wadzenie szkolenia podstawowe­ cych na nich obowiązków, i umożliwiać wykonywanie każ­ Szkolenie okresowe Szkolenie okresowe powinno go i okresowego grup pracowni­ - art. 233 K.p - który znajomość dego zadania bez nadmiernego ków organizacjom uprawnionym 1 przestrzeganie przepisów i zasad zmęczenia. Stopień czystości po­ być zakończone sprawdzianem do prowadzenia dokształcania bhp, udział w szkoleniu i instruk­ wietrza, natężenie hałasu, czy emi­ wiadomości i umiejętności pracow­ tażu z tego zakresu oraz poddawa­ sja promieniowania elektromagne­ nika oraz odnotowane w aktach i doskonalenia w zakresie bezpie­ nie się wymaganym egzaminom tycznego, powinny ściśle odpowia­ osobowych pracownika. czeństwa i higieny pracy. - zalicza do podstawowych obowią­ dać ustalonym normom. Trzeba też zków każdego pracownika, domagać się od pracodawcy wpro­ - zarządzenie Nr 43 Ministra Pra­ wadzenia nowoczesnej i dobrej or­ PYTANIA I ODPOWIEDZI cy, Płac i Spraw Socjalnych z 26 ganizacji pracy. Pracownicy nato­ września 1984 r. w sprawie zasad miast powinni w całej rozciągło­ Czy pracodawca zobowiązany jest do wydawania odzieży roboczej, szkolenia, dokształcania pracowni­ ści przestrzegać obowiązujących ochronnej i sprzętu ochrony osobistej, a także napojów chłodzących, ków uspołecznionych zakładów regulaminów bhp i instrukcji słu­ herbaty oraz środków do utrzymywania higieny osobistej pracowników? pracy w zakresie bhp (Dz.Urz. żbowych na każdym stanowisku Obowiązek dostarczania odzieży roboczej i ochronnej oraz sprzętu ochro­ MPPiSS Nr 8, poz.34). pracy. W pokonywaniu zagrożeń ny osobistej w ynika z art. 227 Kodeksu pracy (ustawa z 26.06.1974 r.), INSTRUKTAŻ NA i czynników szkodliwych wielkim natomast zasady przydzielania pracownikom środków ochrony indywidual­ sprzymierzeńcem każdego praco­ nej i odzieży roboczej określone są w uchwale Nr 44 RM z 27 marca 1990 r. (MP STANOWISKU PRACY Nr 14 poz. 109 ze zmianą MP Nr 28 poz.201 w 1991 r.) wnika są również dobre uwarun­ Instruktaż powinien składać się Podstawę prawną do wydania środków higieny osobistej stanowi art. 222 z charakterystyki i analizy stanowi­ kowania psychofizyczne: stan zdro­ Kodeksu pracy, w którym zobowiązuje się pracodawcę do zapewnienia ska pracy z punktu widzenia wy­ wia, brak zmęczenia i stanów emo­ pracownikom odpowiednich urządzeń higieniczno-sanitarnych oraz do do­ stępujących tam zagrożeń, niebez­ cjonalnych. Liczy się właśnie dobre starczenia im niezbędnych środków higieny osobistej. Przydział tych środ­ pieczeństw i uciążliwości. Sporzą­ wyszkolenie pracownika, jego ków oraz częstotliwość ich wydawania określa dyrektor zakładu, biorąc pod dzony opis czynności roboczych, przydatność do zawodu oraz zręcz­ uwagę rodzaj prac i kondycję finansową firmy. czy wykonywanych operacji, musi ność i odpowiedni staż na konkret­ Napoje natomiast można pracownikom wydawać na podstawie art. 105, precyzować zrozumiale nawet tru­ nym stanowisku. Złym natomiast ut.2 Rozp. Ministrów Pracy i Opieki Społecznej, Zdrowia, Przemysłu, dne elementy procesu technologi­ sprzymierzeńcem pracownika Odbudowy Administracji Publicznej oraz Ziem Odzyskanych z 6 listopada cznego. Z kolei elementy te należy w przestrzeganiu zasad bhp będzie 1946 r. o ogólnych przepisach dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy objąć tematyką dodatkowych ćwi­ zawsze niedyspozycja fizyczna (Dz.U. Nr 62 poz.344). Przepis ten ciągle obowiązuje. czeń, utrwalających wyrobienie i psychiczna, przyspieszony lub oprać. Stefan Urban REKLAMA

r Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe Wronki, ul. Mickiewicza 8 S.C. (na terenie Sp-ni Ogrodniczo-Pszczelarskiej Borek) ENCO . Tel. 540-257

o f e r u j e : ♦ Węgiel kamienny Pełny asortyment w sprzedaży detalicznej i na indywidualne zamówienia.

♦ N a w o z y

Przedstawicielstwo handlowe Zakładów Azotowych „ KĘDZIERZYN" Materiały budowlane • wapno hydratyzowane • cement portlandzki "350 • cegła: kratówka (K-2 KI. 100 i 150) szczelinowa Sz-220 (8-cegłowa typu MAX KL. 100), pełna

Sprzedaż ratalna wszystkich towarów na zasadzie kredytu zaciągniętego w Banku Spółdzielczym na obniżony procent (45% rocznie), efektywna spłata 22,5%. Szczegółowych informacji udziela bank.

— Przyjmujemy zamówienia na piasek i żwir. — Usługi transportowe w zakresie przewozu towarów własnych i zleconych. Przy zakupie materiałów powyżej 15 ton transport bezpłatny!

ZAPRASZAMY od poniedziałku do piątku w godz. 8.00 - 16.00, w soboty 8.00-13.00

Jedyny we Wronkach! SPECJALISTA REUMATOLOG lekarz chorób wewnętrznych Teresa Klich-Nowak przyjmuje w „Spomaszu” poniedz. i czwartek g. 1600 - 1700 tel. dom. 540-931

ul. Mowa f

Zakład Mechaniki Maszyn Stanisław Jarysz Wronki, tel. 540-765 | oferuje: | • żaluzje pionowe i rolety zewnętrzne | •markizy sklepowe i tarasowe do wyboru 60 wzorów W \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\m \\\\\\\\\\\\\\\\\^ DAWNIEJ NIZ WCZORAJ HISTORIA ŚWIĘTEGO OBRAZU (VII)

Wpłynęły pieniądze rodziny Grabowskich, kiedy ks. pochodzących z rozebra­ Wielki kryzys lat trzydziestych proboszcz Jasik kazał obraz zdjąć, nych ołtarzy bocznych. Po fi powoli przemijał, lecz jego skutki płótno z szerokiej ramy wyjąć i ra­ rozebraniu ułożono nową nadal były odczuwalne i widoczne. mę wyrzucić. Następnie przystą­ posadzkę, a ołtarz otoczono Jedni, bezrobotni, szukali pracy za piono do rozbiórki solidnie zbudo­ nowymi balaskami. Na „zieloną granicą” u bauera, inni wanego, eklektycznego, z elemen­ miejsce starej, zabytkowej udawali się „na saksy”, jeszcze inni tami klasycystycznymi ołtarza, chrzcielnicy, ustawiono no­ wyruszali na południe Polski, gdzie zdejmując z niego wcześniej sześć wą, stosowną do zmoderni­ rozpoczęto wielką inwestycję renesansowych figur. zowanego kościoła. Prace COP-u. Toteż wielkim zaskocze­ Z kolei zdjęto marmurowe tab­ instalacyjne i malarskie za­ niem dla parafian była wiadomość, lice jubileuszowe zasłużonych pro­ kończyły modernizacyjne że na ręce ks. prób. Jasika wpłynęła boszczów, ks. ks. Grzywieńskiego i remontowe czynności znaczna suma pieniędzy na genera­ i Szramkowskiego, które umiesz­ w kościele. lny remont kościoła z wojewódz­ czone były nad łukowymi portala­ Wnętrze naszej fary stało kich zasobów na rozwój gospodar­ mi po bokach ołtarza. Wejścia te się teraz widniejsze i prze­ czy/sic!/ regionu. Można domnie­ służyły dawnym obrzędom, przy stronniejsze. Wstawiono do­ mywać, że dwukrotne spotkanie chrzcinach, ślubach i innych cere­ datkowe ławki, co dawało księdza Jasika z ks. prymasem Au­ moniach, do obchodzenia ołtarza proboszczowi konkretne gustem Hlondem we Wronkach i następnie składania na tacę oł­ profity, albowiem miejsca w listopadzie 1932 roku i w maju tarzowej ofiary. Zdjęte tablice prze­ w ławkach były odpłatne, 1935r. - co było ew enem entem w hi­ niesiono na mniej eksponowane a marszałkowie w czasie storii naszej parafii, miało pozytyw­ miejsce na ścianie pod chórem, Mszy św. strzegli przywile­ ny skutek w staraniach o finansową gdzie pozostają do dnia dzisiejsze­ jów dzierżawców. go. W dalszej kolejności rozebrano pomoc. Niestety, modernizacja Zasoby materialne, którymi dys­ dwa ołtarze w nawach bocznych, kościoła spowodowała, że ponował ks. proboszcz Jasik, były św. Józefa i Matki Boskiej Częs­ cechy zabytkowe kościoła dość znaczne. Wielohektarowe pola tochowskiej, które oparte były farnego uległy nieodwracal­ Nowy ołtarz z Matka Boską Częstochowską urodzajnej ziemi i łąki po obu stro­ o masywne czworoboczne filary, te nemu zniszczeniu. Zagad­ w odnowionym prezbiterium, rok 1936. nięty swego czasu znawca przedmiotu o ocenę nowego wnęt­ na terenie parafii wronieckiej po rza kościoła, streścił jednym sło­ ks. Jasiku przejął ks. Stanisław Do- wem - nijaki! latowski, proboszcz w Psarskiem. Wyremontowana fara magazy­ Ks. Stanisław Dolatowski został nem Wehrmachtu aresztowany w dniu internowania Tylko przez trzy lata odnowiony ks. Jasika, ale dość szybko zwol­ kościół służył swoim parafianom. niony i przydzielony do parafii Oto- Wybuch II wojny światowej zgoto­ rowo. Od listopada 1942 roku za wał farze niszczycielski los. Na po­ zgodą władz okupacyjnych mógł czątku władze okupacyjne pozwo­ w ograniczonym stopniu sprawo­ liły na odprawianie Mszy św., ale w ać funkcję duszpasterską na te re ­ tylko w niedziele. Na wejściu do nie powiatu szamotulskiego, mię­ kościoła została umieszczona tab­ dzy innymi we Wronkach i Biezd- lica z napisem : „Polnische K ir che”, rowie. A ponieważ kościół farny był by odróżnić go od kościoła klasztor­ zamieniony na magazyn, śluby, nego, który został przeznaczony dla chrzciny, nabożeństwa i słuchanie katolików niemieckich i miał przy spowiedzi odbywały się w domach bramie napis: „Katholisćhe Kirche prywatnych. W mieście użyczyli fur Deutsche”. Wychodząc z koś­ swoje mieszkania na spotkanie cioła zawsze trzeba było się liczyć z ks. D olatow skim pani Sroczyńska z napaścią bojówek NSDAP i Hit­ i państwo Michalakowie, na Zamo­ lerjugend i ratować się ucieczką, ściu takim okazjonalnym domem gdy wkraczali do akcji. Bożym była leśniczówka państwa Prymas Polski ks. kardynał August Hlond z wizytą w Wyższym Seminarium Pod koniec 1940 roku Niemcy Meisnerowskich. Ta sytuacja na Duchownym OO. Franciszkanów we Wronkach, 11 i 12 listopada 1932 roku, przejęli kościół farny na magazyn Zamościu trwała do czasu wywie­ w otoczeniu O. Kolumbana, rektora WSD, ks. Jasika i seminarzystów. dla jednostki łącznościowej Wehr­ zienia rodziny Meisnerowskich do machtu, który szykował się do Niem iec w 1944 roku. agresji na ZSRR. Po wyzwoleniu, w styczniu 1945 następnie ściosano tworząc formę nach szosy sierakowskiej z dużą Tak więc ks. Jasik, nim został roku ks. Dolatowski powrócił do filarów ośmiokątnych. murowaną księżowską stodołą oraz internowany (6.10.1941r.), był nao­ swojej poprzedniej parafii w Psars­ Posuwające się szybko prace pola i ogrody na zapleczu posesji cznym świadkiem profanowania kiem, a do Wronek przybył ukry­ rozbudzały coraz bardziej wyobra­ przy ul. Sierakowskiej jak i przy przez najeźdźców świątyni, którą wający sję przez całą okupację ks. źnię ks. proboszcza, za którą szła Placu Wolności dawały księdzu z takim osobistym poświęceniem niekontrolowana rozbiórka chara­ kapelan Piotr Stróżyński, by objąć proboszczowi pewien komfort psy­ i zaangażowanie odnawiał. Ks. Jó­ administrację parafii Wronki i obo­ kterystycznych elementów dawne­ chiczny posiadania finansowej re­ zef Jasik zginął w obozie koncent­ wiązki odrestaurowania kościoła go, stylowego wystroju wnętrza ko­ zerwy w razie nawrotu fali kryzysu. racyjnym w Dachau rok po inter­ farnego pod wezwaniem św. Kata­ ścioła. Na szczęście gospodarcza sytuacja now aniu. rzyny. Z trzech jeden kraju okazała się stabilna i wartość Pow tórzyła się historia z I w ojny (C.d.n.) Z rozebranych trzech ołtarzy ks. kościelnego majątku po zakończe­ światowej. Na cele wojenne ponow­ Eligiusz Grupiński niu remontu kościoła nie została proboszcz Jasik postanowił posta­ uszczuplona. Dopiero po wojnie, wić jeden, wykoncypowany przez nie spuszczano i zare­ w latach pięćdziesiątych, władze siebie ołtarz główny. W nowym oł­ kwirowano dzwony komunistyczne w ramach walki tarzu wyeksponowany został obraz fary, a na cmentarzu z Kościołem i klerem, zagarnęły Matki Boskiej Częstochowskiej, zerwano metalowe brutalnie nieruchomości beneficyj- który był czczony przez wiele po­ okucia, łańcuchy ne, przekazując je na cele świeckie, koleń parafian, czego dowodem by­ i metalowe opłotowa- mimo protestów księdza probosz­ ła duża ilość wotów okalająca św ię­ nia przy starych gro­ cza Stróżyńskiego. ty obraz. Do nowego ołtarza po­ bach. Mimo usilnych Prace remontowe ruszyły wrócił także obraz św. Katarzyny, starań i zaangażow a­ Nim pełen zapału ksiądz Jasik oprawiony w skromną, wąską, po­ nia drużyny strażac­ zabrał się do generalnego remontu złacaną ramę, by dostosować go kiej z drabiną, nie i modernizacji wnętrza fary, przed­ wymiarami do górującego nad nim udało się zdemonto­ tem zapoznał się z historią kościoła, obrazu Matki Boskiej Częstochow­ wać sygnaturki którą znał dobrze rezydent pałacu skiej. Św. Katarzyna, przesłonięta w wieżyczce kaplicy nowowiejskiego, p. J. Pleciński, by­ z dołu przez tabernakulum , była od Grabowskich. Do walec proboszczowskiego stołu, tej chwili obrazem drugoplano­ dzisiaj jednak pozos­ członek Rady. wym. tały ślady zerwanych Prace remontowo-moderniza- Po bokach ołtarza, na wysokości łańcuchów przy gro­ cyjne rozpoczęto z rozmachem, gotyckich okien, które stary ołtarz bowcu ks. Szramko­ zgodnie z planem przemyślanym prawie całkowicie zakrywał, usta­ wskiego. przez zleceniodawcę. Tak się złoży­ wione zostały wspomniane już Duszpasterstwo ło, że m inęło w łaśnie 50 lat od um ie­ wcześniej cztery neorenesansowe częściowo w podzie­ szczenia i poświęcenia w głównym figury, do których dostawiono dal­ miu Ks. Prymas w Marianowie. Msza iiv. połowa z okazji ołtarzu obrazu św. Katarzyny, daru sze dwie na wysokich kolumnach Rolę duszpasterza poświęcenia ,,poniatówek", rok. 1935. MOJE HOBBY

W dniu 6 czerwca br. z okazji Dnia Dziecka odbyły się zawody wędkarskie w Olszynkach nad Wartą. Organizatorem było wronieckie Koło „W arta”. Zawody zorganizowano dla dzieci - a d e p tó w sp o rtu w ęd k arsk ieg o . B yło dużo u czestn ik ó w i em ocji. B yła to udana impreza, a kto wygrał, widać na zamieszczonych zdjęciach. Moim zdaniem wygrali wszyscy. Były medale PZW jak i wartościowe nagrody, za które chciałbym podziękować sprawdzonym sponsorom. Była również uczta, grochówka z prawdziwej kuchni polowej. Pragnę nadmienić, że równocześnie odbyła się impreza towarzysząca - zawo­ dy kręglarskie w Klubie „9”. W tej dyscyplinie nagrody odebrali najlepsi: Mariola Rybarczyk, Milena Dobierska, Marzena Kiszczak, Rafał Cyran, Tomasz Bart­ kowiak i Dawid Dobierski. Za udział w zorganizo­ waniu imprezy chciałbym podziękować kolegom z Zarządu oraz hojnym sponsorom w osobach: Jacek Gośliński podczas zawodów otwarcia sezonu wędkarskiego w Olszynkach. Burmistrz K. Michalak, dyr. FK Wronki St. Gryn- hoff, Firma SZCZOTPOL, p. K. Ulatowski, dyr. Piot­ W odom cześć rowski i Chojan, Hurtow­ nia JOTMAR, Hurtownia Lepiej późno niż wcale. w dniu 15.05.1993 roku odbyły GOPLANA, Naczelnik ZK W dniu 3.05.1993 roku na rzece się zawody dla działaczy oraz - Z. Wilczyński oraz Pre­ zes PSS - J. Turowski. Warcie we Wronkach odbyły gości. Uczestniczyło 39 wędka­ Już teraz zapraszamy się zawody wędkarskie „Otwa­ rzy, w tym dwóch kolegów Prezes wronieckiego Kola P ZW Piotr Podgórski dzieci, młodzież oraz rodzi­ rcia sezonu 1993”. Udział wzięło „młodzików” w wieku 85 lat nagradza startujące w zawodach dwie wędkarki: ców na przyszłoroczną im­ 57 zawodników. Ryby złowiło - kol. kol. Jan Jarysz i Roman Cecylię Tafelską i Brygidę Ponicką. prezę. natomiast 27 wędkarzy. Sikora i trzeci „junior” kol. Pierwsze miejsce: Franciszek Haak, lat 75. Zawo­ Tadeusz Fąferek - 1,55 kg. dy były przednie, a na zakoń­ Drugie miejsce: czenie niespodzianka „grochó­ Piotr Grocholski - 1.46 kg. wa” madę in Jan Adamczewski Trzecie miejsce: - palce lizać!. Jak kto nie wierzy Marek Koza -1.24 kg. piszącemu, niech popyta wśród Wśród młodzików najlepszy­ wędkarzy. Szczęście tym ra­ mi wędkarzami byli: zem dopisało: Marek Matusiak - 0,49 kg, Jacek Goliński - 0,47 kg, Eugeniuszowi Francuzikowi Mikołaj Tafelski - 0,40 kg. - 3,73 kg - 32 szt. Najlepszym wręczono drob­ Włodzimierzowi Łodydze ne upominki i - jak stare przy­ - 2,90 kg - 70 szt. słowie mówi - „do następnego Januszowi Goliszowi razu”. - 2,77 kg - 95 szt. Korzystając z okazji pragnę Tyle o najlepszych. Pragnę podziękować działaczom Koła podziękować: Prezesom SURu Warta za zaangażowanie, za Ćmachowo, Dyrektorom sprawne przeprowadzenie za­ Przedsiębiorstwa Kom. we wodów. Wronkach oraz wszystkim ko­ Przy pięknej pogodzie na je­ legom wędkarzom za pomoc ziorze Orliczko k /Nojewa w zorganizowaniu tej imprezy. Wędkarze dzieciom...

s hu/*£ * ■* • - j-* Jap. \ Trójka najlepszych młodych wędkarzy H' tegorocznych zawodach (od lewej): l i i Sławomir Dopierała, Jacek Kwapisz, Mikołaj Tafelski.

Tekst: Piotr Podgórski Zdjęcia: Grzegorz Rusinek Uczestnicy zawodów wędkarskich i organizatorzy imprezy z okazji Dnia Dziecka. MOJE HOBBY Mistrzostwa Koła PZW „Warta” U hafciarki Dawno minęły czasy, kiedy haf­ przez Etnograficzną o Artystyczną Wronki ’93 towanie było normalnym, na co Komisję Kwalifikacyjną Fundacji dzień spotykanym zajęciem dziew­ „CEPELIA” za wyroby rękodzieła cząt i kobiet. Wraz z rozwojem tech­ ludowego i artystycznego. W dniu 19.06.1993 roku o go­ niki maszyny zastąpiły żmudne rę­ Pani Lidia swoje ręczne hafty dzinie 600 nastąpił wyjazd na kodzielnictwo. przedstawia w dwóch wzorach: an­ jezioro Lichwin k. Sierakowa. Dzisiaj, jeśli któraś z pań zajmuje gielskim i Richelieu. Ma sklasyfiko­ Po odprawie i rozlosowaniu się haftowaniem, to raczej z zamiło­ wanych 14 wzorów: serwety, ob­ stanowisk o godz. 715 nastąpiło wania niż z konieczności. I chociaż rusy, bieżniki, w różnych wielko­ haft ręczny należy do intratnego ściach. Mogą też być haftowane ko­ nęcenie. Co chwilę potężnymi zajęcia, to zapewne niewiele jest łnierzyki, na życzenie wykonany kulami najprzędniejszej zanęty takich kobiet, które zechciałbyby haft na bluzce lub koszuli. mącona była woda tego pięknie to pracochłonne rzemiosło upra­ Najmodniejszy jest obecnie haft położonego akwenu. O godz. wiać. biały na białym płótnie lub lnie, Do tych zapewne już nielicznych chociaż ładne są również hafty ko­ 730 rozpoczęto zawody, by po hafciarek należy pani Lidia Poja­ lorowe. 4 godzinach wędkowania wyło­ sek. Haftuje od dawna, ale od 4 lat Wiele prac pani Lidii trafiło za nić zwycięzców. Mistrzem Koła Pani Lidia Pojasek i jej hafty jej wyroby są oficjalnie uznane granicę. roku 1993 został kol. Zbigniew Rękodzieło, szczególnie to uzna­ Niewiński — 8 kg ryb, drugie ne za artystyczne, wzbudza duże zainteresowanie nie tylko u turys­ miejsce zajął kol. Władysław tów z Zachodu. Wielkoprzemysło­ Cepka — 7.66 kg ryb, trzecie wej produkcji tzw. standartowej, miejsce kol. Piotr Pawlak mają dosyć również i byłe demolu- — 4 kg ryb. W nieoficjalnej dy. klasyfikacji drużynowej zwy­ Stąd w poszukiwaniu oryginal­ nego prezentu coraz częściej zaglą­ ciężyły drużyny: da się do Cepelii. 1. POMET -2 — 13 kg ryb, P.B. 2. SUR Ćmachowo — 8.1 kg ryb, 3. Sekcja Miejska — 3.2 kg ryb HAFT i ARTYSTYCZNY \ Korzystając z łamów praso­ RĘCZNY wych chciałbym złożyć wszys­ tkim kolegom wędkarzom ży­ Lidia Pojasek czenia przyjemnych wakacji \ Nowawieś, ul. Szkolna 9 / oraz „T a a kiej Ryby”. tel. 541-536 Z wędkarskim pozdrowieniem Wodom Cześć ★ ★ ★ ★ ★ ★ Piotr Podgórski Obywatel Wronek jadąc samocho­ Wiele zakłopotania wśród kierowców Prezes Koła dem pod wpływem alkoholu spowodo­ wprowadziła informacja o konieczności „Warta” PZW Wronki wał kolizję i osiadł w wykopie na os. posiadania gaśnicy ppoż. w samocho­ Zamość. dach. Przepis nie określa pojemności ani Sprawdę skierowano do kolegium, rodzaju butli. Straż zaleca butle 1 kg ponieważ w-w nieco wcześniej utracił - proszkowe, biorąc pod uwagę skutecz­ Taaaka ryba! prawo jazdy za to samo wykroczenie, ność w razie potrzeby. Ze statystyki za I półrocze wynika, że a mimo to nie rozstał się ze swoim pojaz­ Komisariat Policji we Wronkach osiąg­ dem. ★ ★ ★ Nie ma się co dziwić. Trudno poru­ Jaka? nął średnią 86,2% wykrywalności szać się i przemieszczać z miejsca na Apteczki obowiązują w wozach służ­ Okoń; 43 cm, 1,17 kg spraw. Jest to najwyższy wynik w woje­ miejsce mając we krwi nieco więcej niż bowych i autobusach. W samochodach Kto? wództwie. 2 promile alkoholu. prywatnych dla własnego bezpieczeńst­ Złowił tego okonia (9.7.’93) na wa bez konsekwencji prawnych w przy­ błystkę Stefan Smolarek ★ ★ ★ ★ ★ ★ padku braku apteczki. Gdzie? W II kwartale ’93 roku sporządzono Nie do wiary, złowił go w wy­ W nocy z 5-6 lipca policjansi nasi 22 wnioski do Kolegium ds Wykroczeń, ★ ★ ★ robisku gliny k/ cegielni na Zamoś­ musieli skorzystać z pomocy tłumacza. z czego aż 13 za kierowanie pojazdami ciu. W SUR w Chojnie w kabinie ciągnika Od 1 lipca w samochodach zakupio­ Ten okaz zapewnia szczęśliwe­ w stanie nietrzeźwym!!! zatrzymano obywatela Niemiec, który nych bezpośrednio po wyprodukowaniu usiłował uruchomić silnik i rozpocząć i rejestrowanych po raz pierwszy obo­ mu wędkarzowi brązowy medal ★ ★ ★ PZW. pracę powtarzając nieustannie „arbei- wiązują zagłówki i pasy na tylnych sie­ Dotychczasowy rekord Polski 25 czerwca w godzinach rannych te”. dzeniach. Dawka narkotyku sprawiła, że nie dla okonia wynosi: 50 m i 2,65 kg w Zielonej Górze doszło do kradzieży wagi, został ustanowiony w 1986 r. był on świadomy, gdzie się znajduje. Po ★ ★ ★ samochodu marki Mercedes na szkodę kilkunastu godzinach wyjaśnił, że był na obywatela Niemiec. Sprawcy kradzieży występie rockowym w Berlinie i wracał Wielu właścicieli sklepów na ul. Po­ (M.F.) zmierzali do wyznaczonego celu przez do swojego miasta do Frankfurtu. znańskiej boryka się z problemem par­ nasze miasto dwoma samochodami. Po penetfacji terenu w rejonie Choj­ kowania w czasie rozładunku towaru. Dwóch sprawców jadąc samochodem na odnaleziono samochód z dokumen­ Przepisy mówią jednoznacznie i należy Audi pilotowało kolegę w nowej zdoby­ tami i brakujący ubiór (buty) obywatela je przestrzegać. Towar musi być dostar­ Szklaną rybę, czy. Niemiec. czony w takich godzinach, aby nie utrud­ Pracownicy naszego komisariatu 7 lipca po wyjaśnieniu sprawy został niał ruchu na ulicy (np. w nocy). Dostaw­ pudla z włóczki przystąpili do blokady dróg. Trzech poli­ zwolniony do domu (Notowany przez ca zobowiązany jest posiadać specjalne cjantów (z jedną kamizelką kuloodpor­ INTERPOL jako zażywający silne dawki zezwolenie wydane przez organ zarzą­ ną — cały stan naszego posterunku!) narkotyków). dzający ruchem z Urzędu Wojewódzkie­ na butelkę prywatnym samochodem zastępcy ko­ go w Pile, po uzgodnieniu z komendan­ ★ ★ ★ mendanta przeszkodziło sprawcom tem wojewódzkim Policji. i pejzaż z jeleniem w dalszej spokojnej ucieczce. Na terenie Wronek pojawiła się grupa Takie zezwolenie, przypisane dla da­ Na skrzyżowaniu dróg Myśliwskiej nieletnich włamujących się do smocho- nego pojazdu, określa czas i miejsce jego i Chrobrego zatrzymano skutecznie pie­ du. Łupem padają ciekawe radia i mag­ obowiązywania i umieszczone musi być — KUPIĘ! rwszy samochód i dwóch sprawców. netofony. za przednią szybą pojazdu w sposób Trzeci zbiegł, aby po kilku kilomet­ całkowicie widoczny z zewnątrz. rach porzucić skradziony samochód na ★ ★ ★ | Oferty pod adresem: drodze leśnej w okolicy Smolicy. W ośrodku wczasowym w Chojnie Informacji udzieli! zastępca komendanta Policjanci nasi z zazdrością podziwia­ Policji, aspirant Wojciech Waroś. | „TRO PIKANA” powołano stały posterunek Policji na li sprzęt swoich kolegów z Zielonej Góry okres letni. Ośrodek w Wartosławiu (no­ | K.J.J. Pyzik Wronki, Kręta 1 | w czasie dalszego rutynowego postępo­ wy gospodarz Państwo Hagno) mają po­ opracowała wania w naszym komisariacie. łączenie z komisariatem przez sibiradio. Krystyna Tomczak „MŁODZIEŻOWE SPRAWY” pod redakcją Jaromira Zielińskiego

Wybiegam z mgły nowego dnia Z mgły nowego dnia wychodzę WAKACJE!!! Poluję Więc jestem Wreszcie po dziesięciu miesiącach bohaterskich Zbieram plon tej ziemi zmagań i bojów, po dziesięciu miesiącach patrzenia-na Zabijając upadłego baranka te same twarze, mury, tablice i ławki - WAKACJE! Zasłużyliśmy sobie na nie - więc korzystajmy z nich. Wybiegam z mgły nowego dnia Życzę Wam dużo słońca, czystych jezior, wspaniałych Z mgły nowego dnia wychodzę Zmieniamy się wakacyjnych miłości. Każdemu z Was życzę choćby Pulsując razem z Ziemią tygodnia spędzonego nad jeziorem, w lesie, w górach Trzymamy się razem czy nad morzem. Bawcie się dobrze! Z naszą stroną Włócząc się po świecie gdy ty śpisz spotkacie się dopiero we wrześniu (wiadomo - waka­ cje). (jz) Zmiana kształtu - Wystawiam nos do wiatru Zmiana kształtu - Czuję coś THE DOORS Zmiana ruchu - Wszystkie zmysły czyste „THE SOFT PARADĘ” Dar Ziemi - Powrót do sensu życia E lek tra 1969 Jasny jest księżyc w świetle gwiazd Dreszcz zimna przeszywa jak stal TELL ALL THE PEOPLE/ TOUCH ME/ SHOMAN S Zmieniamy się BLUES/ DO IT/ EASY RIDER/ WILD CHILD/ RUNNIN’ Zew natury BLUES/ WISHFUL SINFUL/ THE SOFT PARADĘ Strach w twoich oczach Jim M orrison - w o k a l Jest później niż ci się wydaje Ray Manzarek - klawisze Robbie Krieger - gitara, wokal Zmiana kształtu - wystawiam nos do wiatru Zmiana kształtu - Czuję coś John Densmore - perkusja y - k ' k Zmiana ruchu - Wszystkie zmysły czyste Pewnego razu, a było to w roku Płyta jest stosunkowo zróżnico­ Dar Ziemi - Powrót do sensu życia 1965, na plaży w Venice w Stanach wana, tak pod względem muzycz­ Zjednoczonych, spotkali się dwaj nym jak i tekstow ym . młodzi mężczyźni. Utwory pierwszy i drugi są do Czuję zmianę ' Jeden spytał - „Co robisz?" Na co siebie podobne, lecz w kolejnych To pow rót do lepszego dnia ten drugi odpowiedział - „Piszę pio­ kawałkach zespół powrócił do po­ senki”. „Coś podobnego” - pow ie­ Włosy stają mi na karku przedniego sposobu gry. Dopiero dział pierwszy - „Zaśpiewaj mi W dzikości widzę ratunek dla świata w utworze siódmym pt. RUNNIN’ coś!” No i zaśpiewał „NOONLIGHT Więc szukaj wilka w sobie DRIVE” - po czym ten, który prosił BLUES znów pojawia się specyfi­ 0 piosenkę, wykrzyknął - „To nie­ czne brzmienie. Tym razem jest to samowite! Chodź, załóżmy grupę coś w rodzaju amerykańskiego Zmiana kształtu - Wystawiam nos do wiatru rock’n’rollową i zaróbmy milion country jako motywu przewijają­ Zmiana kształtu - Czuję coś dolarów !” cego się w tm utworze. Tutaj poja­ Ten pierwszy to Reymond Da­ wiają się skrzypce i mandolina. Zmiana ruchu - Wszystkie zmysły czyste niel Manzarek, a drugim był Jim „Runnin’ blues” napisany został po Dar Ziemi Morrison. W taki sposób powstała tragicznej śmierci piosenkarza sou- Powrót do znaczenia wilka i człowieka jedna z najpopularniejszych, a dziś lowego, Otisa Readinga, autora legendarnych już grup świata piosenki „Sitting in the dock on the - THE DOORS. Później do zespołu bay”, której tytuł pojawia się w te­ „OF WOLF AND MAN” dołączyli John D ensm ore, a następ­ nie Robbie Krieger. Lider kapeli, kście. James HetGeld Jim, już za życia stał się legendą Na szczególną uwagę zasługuje 1 bożyszczem tłumów, nie tylko utwór tytułowy THE SOFT PARA­ w USA, lecz prawie na całym świę­ DĘ, napisany przez Morrisona. Za­ cie. czyna się od monologu Jima, w któ­ Konkursy, konkursy... Morrison nadał nazwę grupie, rym krzycząc stwierdza, że „Nie zainspirowany słowami pewnego można słać petycji do Boga modląc poety, które mówiły o drzwiach, za się”. Później charakter utworu ule­ Ogłoszony przez nas konkurs na tytuł tej strony nadal nie jest roz­ którymi rozpościera się Nieznane. ga kilkakrotnym niespodziewa­ wiązany. Dostaliśmy wprawdzie jedną kartkę pocztową z propozycjami, Jak kiedyś wyznał, sam chciał być nym zmianom. Jest to najciekaw­ ale niestety anonimową (jej nadawcę prosimy o kontakt). Czekamy na takimi drzwiami i takimi drzwiami szy kawałek na płycie. Jednocześ­ kolejne propozycje - myślę, że wakacyjne przygody pomogą Wam w wy­ był. nie, jak to bywa w twórczości THE myślaniu tytułu. Jakiś czas temu do Polski po­ Ogłaszamy też konkurs na najciekawsze, najbardziej zwariowane wróciła moda na THE DOORS. Jed­ DOORS, tekst może być interpre­ towany indywidualnie przez po­ wspomnienia z wakacji. Dla autorów najlepszych prac nagrody (m. in. ną z mniej znanych, a moim zda­ publikacja na łamach WS). A więc zabierajcie do plecaków pióra i zeszyty niem ciekawych płyt, jest THE szczególnych odbiorców. - i piszcie! (jz) SOFT PARADĘ. W miesięczniku Tematyka utworów na całym T ylko Rock autorzy artykułu o Do- krążku nie wiąże się ze sobą. Wy­ Termin nadsyłania propozycji tytułu upływa 15. sierpnia, a wspomnień z wakacji -15. września. orsach napisali: Był to w swoim czuwalna jest gra nastrojów. Od Adres: Wronieckie Sprawy czasie trudny kąsek do przełknię­ haseł rewolucyjnych, nawołują­ Skr. poczt. 41 cia i niełatwy do przetrawienia. cych do wyzwolenie się spod jarz­ Wszyscy zadawali sobie pytanie, 64-510 W ronki ma niewoli, systemu, a nawet reli- (z dopiskiem: „Młodzieżowe sprawy”) gdzie za czyn a się THE DOORS - ze­ gii, po wyznania miłosne i opisy spół rockowy, a gdzie zaczyna się igraszek pary kochających się lu­ THE DOORS - kapela jakby knaj- ^ piana. dzi. Po przesłuchaniu tej płyty nie Mimo że płyta THE SOFT PA­ mogę zgodzić się z tą opinią. Na tym RADĘ jest inna od poprzednich, Aerobic krążku DOORSi są inni, ale w żad­ uważam, że warto się z nią zapoz­ nym wypadku nie są kapelą knaj- nać i mimo jej odmiennego charak­ pianą. Już pierwszy utwór jest dla teru stanow i ciekaw y album w pły­ dla młodzieży fanów tej grupy niespodzianką. totece THE DOORS. DOORSi wprowadzają instrumen­ Michał Skrzypczak we wtorki i czwartki od g. II 00 ty, których nie używali dotychczas w swej twórczości, głównie trąbki ***** wstyd nie mieć w sali WOKu przez całe wakacje i saksofon, które tworzą specyficz­ **** trzeba posłuchać ny nastrój płyty i jej odmienny *** można posłuchać charakter oraz niespotykane wcze­ ** lepiej nie słuchać Prowadzi: Violetta Gumna śniej brzmienie. * prezent dla wroga »WRONIECKIE SPRAWY« DZIECIOM

K iedyś szłam rano po łące, jak brylanty. ZAGADKA i buty wilgotne miałam. A tych ki opel sa tysiące" Spojrzałam na trawę szumiącą, Zapytałam: Czy to łzy? Płacz? Zgadnij, jaka to Bajka? a ona mi pokazała: Nie - szepnęła trawa „Popatrz mówi - na moje źdźbła .. - To rosa. Czy poznajesz bohaterów tych bajek? Wpisz w diagramy tytuły tych obsiadły je krople błyszczące, (Agnieszka Bartol) bajek, w których występują. KONKURS plastyczny

Maj jest miesiącem bardzo pięk­ Wszyscy nagrodzeni i wyróżnie­ nym, szczególnie gdy jest taki jak ni autorzy są uczniami Sz.P. w No­ tegoroczny. W mgnieniu oka zrobi­ wejwsi, która majowy konkurs zdo­ ło się wokół kwieciście kolorowo. minowała. Maj to również miesiąc Ten nagły wybuch wiosny został szkolnego finiszu, stąd mała ilość uwieczniony na konkursowych ry­ nadesłanych prac i tylko w dwóch sunkach, „Z czym mi kojarzy się kategoriach wiekowych. m aj” - Oprócz wiosny dzieci malo­ Czerwiec też nie sypnął obfitoś­ wały wyścig kolarski, mówiły o mi­ cią prac, a te nadesłane pochodziły łości, pokazywały majowe nabo­ od dzieci ze szkoły w Biezdrowie. żeństwo pod przydrożnym krzy­ „Moje marzenie” - Ten temat żem. Nie było pierwszomajowego poruszył szczególnie dzieci kl. III pochodu, chyba dlatego, że takich z Biezdrowa, których marzenia już od lat w naszym mieście po zmierzają do obiektu sportowego: prostu nie ma. hali, basenu. Na obrazach widać Nagrodzeni i wyróżnieni: radosną rywalizację na parkiecie Grand Prix pani Kinga Krzyża­ wysokiej hali, wyścigi na pływalni. niak przynała dla Radosława Kos- Czy ziszczą się ich marzenia, czy do berga, ucznia kl. IV Sz. Podst. czasu ukończenia szkoły zagrają w Nowejwsi. mecz w własnej prawdziwej sali W kat. kl. IV-V: sportowej (?) bo basen to, niestety Iwona Przewoźna ale marzenia na XXI wiek. 2 t n KAP to flisu Wśród marzeń dziesięciolatków był też samotny w pięknym ogro­ dzie położony domek, była samotna o U 3 L i w yspa (?). W ielu pragnie przygód, marzą o podróży balonem, wspina­ 4 czce po stromych górach. Dzieci chcą żyć pośród ulubionych postaci z bajek. Inni po prostu z niecierp­ 6 liwością oczekiwali wakacji. Nagrodzeni i wyróżnieni: Grand Prix: Marietta Nowak 7 (kl. V, SP-2) W kat.kl. I-III Lucyna Sobkowska (S.P.Biezd- rowo) Autorzy rysunków wyróżnio­ (Zagadkę przygotowały dzieci ze Szkoły Podst. nr 11 im. K. Makuszyńskiego w Gdyni) nych: Damian Dura, Tomek Kaba- Rozwiązania należy kierować pod adresem redakcji, koniecznie z kupo­ ciński, Łukasz Mrowiński. nem konkursowym „Dla dzieci”, do 20 sierpnia. Wśród dzieci, które W kat.kl. IV-V: nadeślą prawidłowe rozwiązania rozlosujemy trzy nagrody książkowe. Marta Grzegorzewska (S.P.-Nowawieś) Wyróżniono rysunek Ani Gęba- ry (S.P.-2) Rozwiązanie „ŻABKI” Nagrodzonym i wyróżnionym gratulujemy. Nagrody do odbioru Prawidłowo odszukane hasło brzmi: u fundatorów: „NIE LUBIMY ZALEGŁOŚCI W NAUCE” Grand Prix Moje marzenia - bony w artości 100.000 zł w ba- Rys. Mańetta Nowak rze „Relaks” (Staremiasto, tel. Spośród kart z prawidłowymi odpowiedziami Tomek Mamet 540-708) wylosował trzy. - książki w bibliotece WOKu. Nagrody książkowe otrzymują: W yróżniono rysunek Sław ka Fą- Kolejny temat: Marek Hewusz, zam. Wronki, os. Borek ferka WAKACYJNA PRZYGODA Julia Bartoszewska, zam. Wronki, ul. Poznańska W kat. kl.VI-VIII Arkadiusz Białek, zam. Wronki, os. Staszica Na prace, które prosimy składać Paweł Weidemann w bibliotece WOKu, oczekujemy do Gratulujemy. Wyróżniono rysunek Rafała końca sierpnia. Nagrody są do odbioru w bibliotece, w WOK-u. Przewoźnego PB.

Grand Prix Z czym mi kojarzy się maj Moje marzenie Rys. Radosław Kosberg Rys. Marta Grzegorzewska RELAKS W klasie Wyścigi samochodowe Krzyżówka

CINQUECENTO i

LESZEK GRYNHOFF przy swoim wyścigowym „maluchu” i Paweł Jęczkowiak, jego uzdolniony mechanik (uczeń kl. III Z.S.Z.). fot. P. Bugaj Poziomo: Pionowo: 5) smaczna ryba morska 1) urojenie, wymysł Mistrz Polski Leszek Grynhoff wda klasa CHI została zmieniona 6) popularny japoński samochód 2) pokaz, popis w klasyfikacji po dwóch wyścigach (zwiększono dopuszczalną pojem­ 7) JULIAN, poeta polski 3) w ojskow a bluza zajmuje trzecie miejsce. ność silnika z 850 do 1600 cm 3) ale (1884-1958) 4) drapieżnik z rodziny psów O nowej klasie Cinąuecento pi­ pozostały w niej dwa „maluchy”, te 9) ogół czasopism 6) zabalsamowane zwłoki saliśm y w num erze 27 WS. P rzypo­ najlepsze. Na jednym startuje Le­ 11) polski aparat fotograficzny 8) kraj bardzo w ielu jezior mnę tylko, że ta nowa klasa po­ szek Grynhoff, na drugim - Zbig­ 12) kaczka łowna rzadka w Polsce 10) statek do przewozu ładunków wstała wyłącznie dla ścigania się niew Szwagierczak. I chociaż nie 14) odpoczynek 13) wielka kraksa samochodów tej właśnie marki. mają oni szans na zajęcie czoło­ 17) chroniony płaz 15) sierpniowa solenizantka Sponsoruje ją producent - fabryka wych lokat, to radzą sobie na torze 18) popularna piosenkarka 16) pracuje w muzeum Fiat Auto . W tej klasie ma świetnie, pozostawiając w tyle wie­ zagraniczna 2 4 .) Stany Zjednoczone jeździć 20 samochodów, w chwili le samochodów znacznie silniej­ 19) przygotowują to narkomani obecnej startuje ich 13. Leszek szych. 20) alkohol używany do ciast Grynhoff jeździ w zespole Autosa- Starty „malucha” z odnowioną 22) do korowania drzewa lonu TERAŁ w trzyosobowym karoserią, pokrytą napisami: Fab­ 23) smyczkowy instrument składzie z W iktorem G asenko (U- ryka Kuchni Wronki A m ica służą kraina) i Ryszardrm Piątkiem. reklamie tej firmy. Nic więc dziw­ Wśród czytelników, którzy do 20 sierpnia prześlą pod adresem redakcji Ale to nie wszystko. Pan Leszek nego, że F.K sponsoruje Leszka prawidłowe rozwiązania wraz z kuponem, rozlosujemy dwie nagrody: jeździ na dwóch samochodach Grynhoffa w tej klasie wyścigów. w dwóch różnych klasach. Co pra- PB. PRZEDSIĘBIORSTWO TRANSPORTOWE f u n d u je : EMTRANS Dwie usługi transportowe r Agencja Wydawniczo - Reklamowa > M anek 'W iłkow dJei wartości do 500 tys zł Paweł Bugaj oferuje Rozwiązanie krzyżówki z poprzedniego numeru REKLAMY I OGŁOSZENIA PRASOWE Poziomo: kawaler, patoka, makatka, koleje, rycerz, Nagoja, desant, GAZETA TYGODNIK gardło, niemoc, Blaszka, tombak, antykwa. Pionowo: jajo, bolero, kamera, wakacje, latarka, Real, kino, gwarant, poznańska PILSKI Jądrzyk, Stec, Donata, szelma, ABBA, owad. GŁOS wronieckie Losowanie nagrody szczęśliwe było dla pani ANNY LULA (zam. Wronki, Rynek). Nagrodę - wizytówka lub pieczątka - prosimy uzgodnić z fun­ WIELKOPOLSKI sprawy datorem : ’ ’ "...... 1 ...... —...... 1 ' WRONKI, ul. Wiosenna 4 ® 54-16-16 Firma CZYŻ „Pieczątki” Przychodząc do Agencji Wronki, os. Borek 11 tel. 541-654 p 4 > ______■ . ______zaoszczędzisz pieniądze i czas! Wakacyjne porady PROGRAM NA LATO 1. Odpoczywaj w dzień, abyś mógł ♦ Turniej warcabowy - 12.08 - sa la W O K bawić się w nocy. ♦ Turniej szachowy - 17.08 - sa la W O K 2. Jeżeli widzisz kogoś odpoczyw a­ jącego - pomóż mu. + Turniej piłkarski drużyn podwórkowych - sierpień - O lszy n k i 3. Jeżeli zrobienie czegoś sprawia ♦ Mini lista przebojów, konkurs tańca disco - 22.08 - a m fite a tr ci trudność - pozwól zrobić to + Przegląd piosenki harcerskiej i turystycznej - 29.08 - a m fite a tr innym . r t l i " ♦ Festyn na zakończenie lata - 5.09 - O lszy n k i 4. Kiedy ogarnia cię ochota do pra­ ■ T B a d b ls ♦ Filmy wideo 1 lipiec /sierpień - kin o cy - usiądź i poczekaj aż ci przej­ Lu dzie. ♦ Tenis stołowy J od poniedz. do piątku - sa la W O K 5. Nadmiar odpoczynku nigdy ni­ WOK i ZHP zaprasza! kogo nie doprowadził do śmierci. ' aBII Ku Europie... KUPON ■ KUPON W Poznaniu - już usługi kompleksowe. Dla dzieci I Dla dorosłych Kiedy we Wronkach?!!!