Taternik 1 1979
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
http://pza.org.pl TREŚĆ O wspinaniu klasycznym (A. Mach nik) Kangchendzónga 1978 (P. Mlotecki) . Kangchendzónga Południowa (E. Chrobak) • . Kangchendzónga Środkowa (Z.A. Heinrich) 11 ' O krok od szczytu (M. Malatyński) 12 Przed nami nowy sezon himalajski (Z. Kowalewski) 14 Ścianą północnego wierzchołka Nan- ga Parbat (M. Sajnoha) li Everest bez wsparcia tlenowego (KM. Herrligkoffer) .... 17 Polskie wyprawy w Hindukusz 1976 (J. Wala) 20 W Andach Peruwiańskich (A. Zyzak) 24 W Szwecji — za Kołem Polarnym (K. Głazek i R. Paluch) . 26 Tadeusz Brzoza 1911—1978 (J. Sa wicki) 28 Picos de Europa 1978 (RM. Kardaś) 29 Zawody we wspinaniu skałkowym (L. Dumnicki i K. Baran) 30 Mięguszowieckie Szczyty z Bańdzio- cha — II (J. Mączka) 31 W redakcjach czasopisma (J. Miku- szewski i J. Nyka) 32 Co nowego w Tatrach? 33 Nowe drogi w Tatrach 34 Różne góry, różne lata 35 Wyprawy w góry egzotyczne 36 Jaskinie i speleologia 37 Notatnik wysokogórski 38 Wieści organizacyjne . 40 Wypadki i ratownictwo 41 Pożegnania . 4:: Sprzęt i ekwipunek 43 Od krynoliny do liny 4:i Z piśmiennictwa 46 Drobiazgi historyczne 47 Zdjęcie obok: Kangchendzónga 1978 — wejście na „garb" w drodze do obozu U. Fot. Zbigniew Staszyszyn Na okładce: Wyprawa w Andy Peruwiań skie 1978 — widok na ściany Huandoy Norte i Huandoy Oeste. Fot. Adam Zyzak http://pza.org.pl NR 1 (242) WARSZAWA 1979 ROK 55 TATERNIK ANDRZEJ MACHNIK 0 wspinaniu klasycznym W ostatnich latach przeżywamy w Ta 1. Zespół zjeżdża zamierzoną trasą przejścia i ogląda lub nawet próbuje przejść określone od trach prawdziwy renesans wspinaczki kla cinki. Czasami połączone jest to z oczyszczeniem sycznej. Kolejnym sukcesom w tej dziedzi szczelin w skale i usunięciem roślinności. nie towarzyszą wątpliwości natury ideolo 2. Nowa droga jest najpierw przechodzona gicznej, a także brak zgodności co do szcze z górną asekuracją. gółów skali trudności stosowanej do kate III. Fałszowanie (doctoring). Klinowanie goryzacji pokonywanych dróg. Wszystko to kamieni, wykuwanie chwytów i stopni oraz prowadzi do trudności przy porównywaniu poszczególnych osiągnięć i przy ich ocenie. czynienie innych fizycznych zmian w skale. Bo co w końcu nazywamy przejściem kla IV. Obleganie (sieging). Pokonanie drogi sycznym? W podręczniku ..Alpinizm" czyta rozkłada się na dłuższe, czasem wielodnio my na s. 86, że „tzw. wspinaczka klasycz we, odcinki czasu. Obserwowane są 3 od na polega na korzystaniu wyłącznie z na miany: turalnej rzeźby terenu i wówczas sprzęt uży 1. ,,Yo-yoing" (nazwa od popularnej przed woj wany przez alpinistów służy jedynie do ich ną „zabawki dla dorosłych"). Prowadzący wspina wzajemnego ubezpieczenia się". Adam Smol się aż do wyczerpania sił, następnie odpada, od poczywa, podchodzi na rękach po linie do naj aki (T. 4/78 s. 146) stwierdza, że „przejście wyższego punktu asekuracyjnego i kontynuuje jest klasyczne, jeśli prowadzący wykorzystu wspinaczkę. Strategia ta oszczędza siły przy osa je haki tylko do asekuracji, bez np. wpina dzaniu licznych punktów asekuracyjnych. Stoso nia się dla odpoczynku, a przy ewentual wane tu są dwa warianty: a) prowadzący pozostaje ten sam; nych lotach również nie odpoczywa wisząc b) następuje zmiana w prowadzeniu. na linie". 2. Dla zaoszczędzenia sił, na długich drogach Z praktyki wiadomo jednak, że pewne klasycznych jeden lub więcej członków zespołu podchodzi na dużych odcinkach po linie przy po odstępstwa od tych reguł — mniej lub wię mocy przyrządów zaciskowych. W wersji ogólnie cej legalne — znajdują od lat zastosowa zaakceptowanej, w zespole dwuosobowym każdy nie, zwłaszcza przy pokonywaniu nowych ze wspinaczy pokonuje połowę drogi. W krańco wych przypadkach tzw. ,,gang-bang-brigade" ..mał dróg, choć czasem także przy ich powtarza puje" przez odcinki, których nie zdołałaby pokonać niu. Różnego rodzaju „sposobów" ułatwia nawet przy idealnych układach. Przechodzi je jących klasyczne przechodzenie określonych tylko najlepszy z zespołu. 3. Przechodzenie szczególnie trudnych odcinków fragmentów skalnych chwytają się też wspi partiami — z górną asekuracją. nacze północnoamerykańscy, narzucający obecnie ton we wspinaczce klasycznej. Zaj Wydaje mi się, że przy zastosowaniu tej muje się tym problemem Tom Higgins w klasyfikacji scharakteryzować można rów artykule pt. „Scrutinizing the brave new nież sposoby wspinaczki klasycznej prakty world" („Mountain" nr 53), który wyróżnia kowane u nas. Zauważyć należy, że nie ma cztery główne „sposoby", występujące w tu mowy o chwytaniu się haków, stawaniu różnych odmianach i wariantach. Oto one: i wiszeniu na nich we wspornikach i uprzę żach. Są to sposoby, które zaliczyć należy I. U przednie ubezpieczenie (pre-protec- do sztucznych ułatwień. Widać również, że lion). Występują tu dwie, a właściwie trzy najczęstszym sposobem przejścia klasyczne odmiany: go jest przejście dokonane od pierwszego I. Zakładanie asekuracji w zjeździe, przed uderzenia, bez odpadania i bez podchodze pierwszym przejście drogi. 2a. Przejście określonego odcinka przy pomocy nia drugiego w zespole przy pomocy liny sztucznych ułatwień, a następnie bezpośrednie lub osadzonych punktów asekuracyjnych. ..odhaczenie" go, z wykorzystaniem osadzonych Niezamierzone nawet odpadnięcie jest czyn punktów asekuracyjnych (aid — free climbing). 2b. ..Odhaczenie" odcinka przechodzonego do nym wykorzystaniem sprzętu asekuracyjne tąd przy pomocy sztucznych ułatwień, z wyko go, a poza tym ułatwieniem typu II (pre- rzystaniem tkwiących już w skale punktów ase viewing) i IV. 1 („yo-yoing"). kuracyjnych. W ostatnich latach dużą popularność zys II. Wstępna lustracja (previewing). Prak kało u nas tzw. „odhaczanie" dróg. Przy tykowana jest ona w 2 odmianach: dostatecznej ilości stałych haków łączy się http://pza.org.pl 1 ono z ułatwieniem I.2b (pre-protection). dy są mniej, a które bardziej czyste, kole Przy wielu przejściach stosuje się ponadto dzy taternicy będą mieli okazję poprawić całą gamę innych ułatwień i modyfikacji. robotę swoich poprzedników. Bardzo często praktykowany jest „yo- -yoing" oraz wchodzenie po linie drugiego Kazalnica Mięguszowiecka. Droga Malczyka jest obecnie czysto klasyczna. Droga Chrobaka i Hein w zespole. Pierwsze wynika najczęściej z richa ma 4 punkty AO oraz dużo stałych haków, tego, że pokonywany teren leży na pogra włącznie z pętlami; przy powtórzeniu zastosowa no na niektórych odcinkach sposób IV.3. Droga niczu siłowych możliwości wspinacza, dru Kiełkowskiego nadal wykazuje długie odcinki * gie zaś — z częstej dysproporcji kwalifika i dużą ilość (komplet) stałych haków. Kombina cji w zespole, kiedy drugi nie jest w stanie cja dróg Momatiuka i ..Pająków" oraz ..filara" jest czysto klasyczna, jednakże podczas pierwszego powtórzyć wyczynu pierwszego*. Podczas po ..odhaczenia" drugi pokonywał duże odcinki po konywania tzw. „drogi między kantami" na linie, zaś w czasie powtórzenia chwytano się ha północnej ścianie Mnicha zastosowano mo ków i miejscami używano wspornika. dyfikację stylu „yo-yoing", polegającą na Mnich. Droga Gryczyńskiego i Szurka została każdorazowym wyciąganiu liny po odpad ..odhaczona" w częściach przez różne zespoły i obecnie pokonywana jest czysto klasycznie. nięciu ze wszystkich założonych poprzednio Droga Ferenskiego ma dużo stałych haków, a punktów asekuracyjnych. Sposób ten zasto ..odhaczano" ją metodą IV. 1 (yo-yoing). Tym sa sowano też ostatnio w skałkach R/.ędkowi- mym sposobom pokonano też rysę Hobrzańskiego, którą powtórzono jednak czysto klasycznie — przy ckich przy pokonywaniu klasycznie okapu małej liczbie stałych haków. Kant hakowy został o wywieszeniu blisko 453. pokonany prawdopodobnie czysto klasycznie. Jeśli zaś chodzi o to. jak do wspinaczki Mniszek. Direttissima jest czysto klasyczna, ma klasycznej podchodzili nasi ojcowie i dzia jednak dużo stałych haków. Żabia Turnia Mięguszowiecka. Jej środek jest dowie, to stwierdzić należy, że też nie gar drogą często klasyczną, choć ma dużo haków. dzili oni pewnymi sposobami ułatwiającymi Maty Młynarz. Wielki Komin został ..odhaczo klasyczne przejście drogi. Często stosowane ny" i jest powtarzany czysto klasycznie, przy mi było paroetapowe forsowanie ściany (p. IV, nimalnej liczbie stałych haków. Czysto klasyczna jest również droga Skorka i towarzyszy, podobnie oblężenie), nierzadko zamierzoną drogę oglą jak i tzw. filar Ślązaków (mało stałych haków). dano, zjeżdżając nią z góry (II, lustracja Zamarto Turnia. ..Kant Pietscha" odhaczono wstępna). A spójrzmy np.. jak pokonywał metodą IV.1 (yo-yoing. 1 odpadnięcie) przy znacz zachodnią ścianę Łomnicy Wincenty Bir- nej liczbie stałych haków; ,.kant Heinricha" nie kenmajer: jest klasyczny (AO). Na trawersie — stop. Zupełne zwątpienie... Wykuwam więc dwa mizerne chwyty., wlazłem 3 m. wykułem młotkiem stopieniek na lewą no gę... Drobne zwycięstwo: już nie potrzeba haka jako stopnia... Po odpoczynku powtarzam atak. Peilstein: o czystość stylu Dźwigam się na zeszłoroczną wysokość Jaśka, ale wracam jak on. Tyle, że nieco bezpieczniej i łat wiej — dzięki wykutemu stopieńkowi... Nade mną O ile świeże powiewy w dziedzinie wspi znow dwie rysy. na lewo od nich pionowa, ostra naczki klasycznej w górach wysokich przy krawędka. Wybijam w niej znowu stopieniek c dwa metry nad górną nyżą..." chodzą ostatnio z Yosemite, o tyle ostoją czystości stylu skałkowego jest Elbsandstein- Zaś zespól Wiesława Stanisławskiego na gebirge w NRD, gdzie pedantycznie prze północnej ścianie Małego Kieżmarskiego strzega się zasad opracowanych jeszcze przed Szczytu wspinał się tak: „...Stał tam na jed I wojną światową. Zasady