Notizie 33 Το παρόν τεύχος Οποιαδήποτε αναδημοσιεύση κειμένων και φωτογραφιών θα τυπώθηκε σε 5.000 τεμ. πρέπει να γίνεται μόνο με την άδεια του εκδότη. Οι διαφημιστικές καταχωρήσεις αναδημοσιεύονται μόνο με Del presente numero sono την άδεια του διαφημιστικού γραφείου που έχει επιμεληθεί τις state stampate 5.000 copie αντίστοιχες διαφημίσεις.

L’Amministrazione della H Διοίκηση του Camera di Commercio Italo-Ellenica Ελληνο-Ιταλικού Επιμελητηρίου di Salonicco Θεσσαλονίκης

PRESIDENTE ONORARIO ΕΠΙΤΙΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ Gianpaolo SCARANTE Gianpaolo SCARANTE Ambasciatore d’Italia in Grecia Πρέσβης της Ιταλίας στην Ελλάδα

VICE PRESIDENTE ONORARIO ΕΠΙΤΙΜΟΣ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Giuseppe GIACALONE Giuseppe GIACALONE Capo dell’ Ufficio Economico e Commerciale Επικεφαλής του Οικονομικού και Εμπορικού Γραφείου dell’ Ambasciata d’ Italia in Grecia της Πρεσβείας της Ιταλίας στην Ελλάδα

PRESIDENTE Christos SARANTOPULOS ΠΡΟΕΔΡΟΣ 1.o VICE PRESIDENTE Ilias MATALON Α΄ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ 2.o VICE PRESIDENTE Sofoklis IOSIFIDIS Β΄ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ TESORIERE Antonis BUKALOS ΤΑΜΙΑΣ CONSIGLIERΙ Giovanni GAMBINO ΜΕΛΗ Pantelis GRIGORIADIS Athanasios KARASSULIS Stavros KONSTANTINIDIS Pasqualino LEMBO Chrisanthi MAMBRETTI - PAPAMICHAIL Christos PAPANDREU Gadiel TOAFF Anna TSUKALA Gary VALARUTSOS

SEGRETARIO GENERALE Marco DELLA PUPPA ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

REVISORI DEI CONTI Nikolaos MARGAROPOULOS ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Konstantinos KARULIS

Panaghiotis KARAGEORGOPULOS

PRESIDENTE ONORARIO Aldo TERESI ΕΠΙΤΙΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ e Rappresentante della Camera και εκπρόσωπος του Ιταλικού di Commercio a Roma Επιμελητηρίου στη Ρώμη

SEGRETARIO GENERALE ONORARIO Costanzo RAIMONDO ΕΠΙΤΙΜΟΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ e Consulente Amministrativo και σύμβουλος Διοίκησης della Camera του Επιμελητηρίου

CAMERA DI COMMERCIO ΕΛΛΗΝΟ-ΙΤΑΛΙΚΟ ITALO-ELLENICA DI SALONICCO ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

K. Karamanli 47 - 546 39 THESSALONIKI K. Kαραμανλή 47 - 546 39 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ tel: 2310/951.272, 947.744 fax : 2310/951.542 τηλ: 2310/951.272, 947.744 fax : 2310/951.542 e-mail: [email protected] www.italchamber.gr indice περιεχόμενα 8 34 La presenza industriale L’inflazione? e gli investimenti Italiani in Grecia Non e’ il male peggiore H Ιταλική Βιομηχανική παρουσία Ο πληθωρισμός; και οι επενδύσεις συην Ελλάδα Δεν είναι το χειρότερο κακό 16 38 Incontriamo il Viceministro allo Sport del Ministero della Cultura ellenico La Circoscrizione di Lagkadas On. Ioannis Ioannidis Επαρχείο Λαγκαδά Συνάντηση με τον Υφυπουργό Πολιτισμού αρμόδιου για θέματα Αθλητισμού 42 κ. Γιάννη Ιωαννίδη Αttivitá 20 Δραστηριότητες

Relazione del Viceministro allo Sviluppo 46 Agricolo & Alimentare On. Michalis Papadopoulos Notizie dalle imprese Oμιλία του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Nέα από τις επιχειρήσεις & Τροφίμων κ. Μιχάλη Παπαδόπουλου 54 24 Colmare il vuoto a cura del CEDEFOP Il nuovo Museo dell’ Acropoli Συμπληρώνοντας στο κενό Το νέο Μουσείο της Ακρόπολης επιμέλεια CEDEFOP 30 62 Le Telecomunicazioni nella Grecia del Nord Rubrica legale Η Τηλεπικονωνιακή Περιφέρεια Βορείου Ελλάδος Νομικά θέματα

ΕΚΔΟΤΗΣ: ΕΛΛΗΝΟ-ΙΤΑΛΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ EDITORE: CAMERA DI COMMERCIO ITALO-ELLENICA DI SALONICCO ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: DELLA PUPPA MARCO RESPONSABILE EDIZIONE: DELLA PUPPA MARCO ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΥΡΙΔΗΣ CONSULENTE EDITORIALE: KOSTAS MAVRIDIS ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ: ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ TRADUZIONI A CURA DI: DIAMANTOPULOS GIORGIO ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ: ΜΠΕΤΤΥ ΜΑΚΡΗ, ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΚΟΛΕΜΑΣ PUBBLICITA’: BETTY MAKRI, GIORGIO GOLEMAS ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ: Art Noise Communication / www.artnoise.gr STUDIO E IMPAGINAZIONE: Art Noise Communication / www.artnoise.gr 4 notizie 33 Christos Sarantopoulos prologoπρόλογος Presidente della Camera di Commercio Italo-ellenica di Salonicco

Χρήστος Σαραντόπουλος Πρόεδρος του Ελληνο-ιταλικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης

Cari Soci e amici lettori,

come dicevamo anche nello scorso numero della nostra rivista, il peggio sembra essere passato. Lo dice anche il Governatore della Banca d’Italia Mario Draghi, a proposito della grave crisi economica e finanziaria che ha colpito l’economia mondiale. Il Governatore avverte pero’ anche della presenza di alcune forti incertezze legate alle ripercussioni sul mercato del lavoro e della domanda per consumi e investimenti. In analitico, in estate le produzioni industriali dei vari Paesi hanno cessato di cadere e il clima di fiducia delle imprese e dei consumatori ha dato segni di risveglio. Ne e’ la prova la domanda di autoveicoli che si e’ riavviata. Resta comunque il timore che in autunno molte imprese non abbiano piu’ la forza economica di andare avanti, avendo avviato una promettente ristrutturazione prima dell’inizio della crisi, quelle imprese, in pratica, che si erano rivolte precedentemente agli intermediari finanziari. E visto che siamo in tema di crisi, abbiamo voluto dedicare parte di questa rivista proprio a questo fenomeno negativo, ospitando gli interventi di autorevoli autorita’ politiche ed imprenditoriali sia greche che italiane. Nel frattempo, augurandoci di incontrarvi nel Padiglione Italiano alla Fiera Internazionale di Salonicco, vi auguriamo...

Buona lettura

Αγαπητά Μέλη και φίλοι αναγνώστες,

όπως λέγαμε και στο προηγούμενο τεύχος του περιοδικού μας, τα χειρότερα φαίνεται πως πέρασαν. Το λέει και ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας κ. Mario Draghi, σχετικά με την μεγάλη χρηματοοικονομική κρίση που έπληξε την παγκό- σμια οικονομία. Ο Διοικητής πάντως προειδοποιεί για την παρουσία μερικών ισχυρών αβεβαιοτήτων που συνδέονται με τις επιπτώσεις στην αγορά εργασίας και την καταναλωτική και επενδυτική ζήτηση. Αναλυτικά, το καλοκαίρι οι βιομηχανικές παραγωγές πολλών χωρών σταμάτησαν να μειώνονται και το κλίμα εμπιστοσύνης των επιχειρήσεων και των καταναλωτών έδειξε σημάδια βελτίωσης. Απόδειξη αυτού του γεγονότος είναι η ζήτηση αυτοκινή- των που ανέκαμψε. Παραμένει πάντως η ανησυχία πως το Φθινόπωρο πολλές επιχειρήσεις δεν θα έχουν πια τη δύναμη να προχωρήσουν, έχοντας ξεκινήσει μία πολλά υποσχόμενη αναδιοργάνωση πριν από την έλευση της κρίσης, εκείνες οι επιχειρήσεις, ουσιαστικά, που είχαν απευθυνθεί προηγουμένως στους χρηματοοικονομικούς μεσολαβητές. Και μια που μιλάμε για το ζήτημα της κρίσης, θελήσαμε να αφιερώσουμε ένα μέρος αυτού του τεύχους ακριβώς σε αυτό το αρνητικό φαινόμενο, φιλοξενώντας παρεμβάσεις σημαντικών πολιτικών και επιχειρηματικών Αρχών από την Ελλάδα και την Ιταλία. Στο μεταξύ, με την ευχή να σας συναντήσουμε στο Ιταλικό Περίπτερο στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, σας ευχόμαστε...

Καλή ανάγνωση

Partecipazione Italiana Ιταλική Συμμετοχή

PADIGLIONE7 - ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ 7 Organizzione Οργάνωση

K. Karamanli 47 - 546 39 THESSALONIKI K. Kαραμανλή 47 - 546 39 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ tel: 2310/951.272, 947.744 fax : 2310/951.542 τηλ: 2310/951.272, 947.744 fax : 2310/951.542 e-mail: [email protected] www.italchamber.gr

2 7 14 TECNOSERRANDA SRL AMALTHIA- ΦΙΤΣΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ - ELΚON Via Palazzolo 31/b, 25032 Chiari (BS) ΜΥΡΙΟΚΕΦΑΛΙΤΑΚΗΣ Ι. ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΣ.ΟΛΓΑΣ 61 –54642 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Tel: +39 030 712121, Fax: +39 030 7001584 ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ - 74100 ΡΕΘΥΜΝΟ ΤΗΛ.2310-866711, FAX.2310-867211 www.tecnoserranda.it ΤΗΛ. 28310-71740, FAX 28310-71740 e-mail:[email protected] e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] Πτυσσόμενα έπιπλα Παροχή Πόρτες αυτόματες, πτυσσόμενα κά- www.amalthia.rethymnon.com ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΟΜΕΝΟΙ ΙΤΑΛΙΚΟΙ ΟΙΚΟΙ: γκελα ασφαλείας, Aυτοματισμοί για κάγκελα και Αγνά φυσικά καλλυντικά με λάδι ελιάς STYLE HOUSE INTERNATIONAL SPA, γκαραζόπορτες, βιομηχανικές πόρτες, Πόρτες POLTRONIFICIO RC πυρασφάλειας και είσοδοι ασφαλείας τραπεζών 8 και ολοκληρωμένα συστήματα parking ΜΑΡΝΕΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 15 MARNERAS IOANNIS ANSALDO STS 3 MAIZANOΣ 14, 26223-ΠATΡA VIA PAOLO MANTOVANI 3-5 ITALELLENICA IMPORT - EXPORT, TΗΛ. 2610270294, FAX 2610270294 16151 GENOVA (ITALIA) ΒΑΛΑΡΟΥΤΣΟΣ ΓΑΡΥΦΑΛΛΟΣ ΤΗΛ. +39.0812432466, FAX: +30 0812432570 Λεωφ.Πολυγύρου 22- Τ.Θ. 60588, 9 e-mail: [email protected] 57001 ΘΕΡΜΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ TΟΨΗΣ Δ. ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ “HI-DROP” www.ansaldo-sts.com Τηλ.2310-461239,464180 FAX .2310/464180 Αγ. Στεφάνου, 1 - 56429 ΘΕΣ/ΝΙΚΗ SELI SPA www.italellenica.gr ΤΗΛ. 2310/688277, FAX 2310/688278 PIAZZA G. MARCONI, 26/C e-mail: [email protected] www.hidrop.gr, e-mail: [email protected] 00144 ROMA (ITALIA) Πόρτες αυτόματες, πτυσσόμενα κάγκελα ασφα- Αξεσουάρ μπάνιου, εξοπλισμός ξενοδοχείων ΤΗΛ. +39.065929241, FAX: +30 065926220 λείας, Aυτοματισμοί για κάγκελα και γκαραζό- e-mail: [email protected] πορτες, βιομηχανικές πόρτες, Πόρτες πυρα- 10 www.selitunnel.com σφάλειας και είσοδοι ασφαλείας τραπεζών και ΕRGO–TEC TUNNEL BUILDER AND TBM SYSTEM ολοκληρωμένα συστήματα parking ΑΕΤΟΡΑΧΗΣ 2 - 54640 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ MANUFACTURER ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΟΜΕΝΟΙ ΙΤΑΛΙΚΟΙ ΟΙΚΟΙ: ΤΗΛ. 2310/303565, FAX. 2310/303565 BFT SPA, PUERTAS PADILLA-ITALIA, KIN.6976/640508 16 EUROTECNICAL, MEVERIN, SAIMA, BEST FIRE, e-mail: [email protected] ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΟΧΗΣ TECNOSERRANDA SRL Αγροτικά και βιομηχανικά προιόντα ΑΕΡΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΙΗΣ Α.Ε. – ΑΕΡΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 4 11 GAS SUPPLY COMPANY S.p.A. RA.IN.CO HELLAS - ΔΟΥΛΑΜΗΣ ΠΑΥΛΟΣ “BIOFEED” 26ης ΟΚΤΟΒΡΙΟΥ 90 - 54627 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΙΑΝΝΙΤΣΩΝ 36 - 54627 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΗΛ 2310.584000, FAX 2310.546365 ΟΛΥΜΠΟΥ 34 - 54630 ΘΕΣ/ΝΙΚΗ ΤΗΛ. 2310-526522, FAX 2310- 513609 www.epathessaloniki.gr ΤΗΛ.2310/51620, FAX.2310/516202 e-mail: [email protected], www.biofeed.gr e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] Βιολογικά σπόρια Παροχή Υπηρεσιών Φίλτρα νερού και είδη θέρμανσης, σώματα πά- νελ, λέβητες αερίου, μποϋλερ και κλιματιστικά 12 (Yπαίθριος χώρος) εξωτερικού χώρου ΣΑΒΒΙΔΗΣ Κ. ΣΑΒΒΑΣ AMLETINO LUNA PARK - ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΟΜΕΝΟΙ ΙΤΑΛΙΚΟΙ ΟΙΚΟΙ: ΠΛ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 5 - 54630 ΘΕΣ/ΝΙΚΗ KΥΡΙΑΚΙΔΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΑQUASAN, AQUA FILTER, IMAS, O.M.B., R.C.T. ΤΗΛ.2310-556678, FAX.2310-556678 ΣΤΑΔΙΟΥ 23 - 56533 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ PRODOTTI TERMOTECNICI e-mail: [email protected] ΤΗΛ. 2310.643535, FAX 2310.846301 Κλειδιά, κλειδαριές,μηχανές κλειδιών e-mail: [email protected] 5 ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΟΙΚΟΙ: www.lunaparkonline.gr ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΛΚΙΒΙΑΔΗΣ ERREBI S.P.A., BASI Luna park, παιχνίδια “EKOLOGA” ΤΣΕΡΚΕΖΙΔΙΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΟΠΙΚΟΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ: ΣΤΡΥΜΩΝΟΣ 16 –26442 ΠΑΤΡΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ & ΚΑΡΑΟΛΗ 47-51 ITALRESINA; trampolini elastici GUZZI ΤΗΛ.2610-454924, FAX.2610-454923 54630 ΘΕΣ/ΝΙΚΗ EUGENIO e-mail: [email protected] ΤΗΛ.2310/525512, FAX.2310/525395 Οικολογικά σκεύη μαγειρικής, e-mail: [email protected] (Yπαίθριος χώρος) μαχαιροπίρουνα πολυτελείας Υλικά υποδ/ποιϊας, Μηχανηματα ΤΣΑΚΜΑΚΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΙΤΑΛΙΚΟΙ ΟΙΚΟΙ: ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΟΙΚΟΙ: ΔΙΑΓΟΡΑ 60 - 54351 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚH SILGA SPA, CALDERONI F.lli SPA KAPS, LA SAN CRISPINO S.N.C., VARESE S.N.C., ΤΗΛ. 2310.941151 STAPY WOLY e-mail: [email protected] 6 Αρώματα ΤΣΙΝΙΔΗΣ ΑΝΕΣΤΗΣ “IRON VAP” 13 ΛΕΩΦ. Κ.ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ 14-54638 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ CONSORZIO BRINDISI PRODUCE ΤΗΛ.2310-853030,839770, FAX.2310-853850 VIALE COMMENDA, 2 e-mail: [email protected], www.iron-vap.gr 72100 BRINDISI (ITALIA) Ατμοκαθαριστές, πρεσσοσίδερα, ΤΗΛ./FAX +39.0831.563121 οικιακές μικροσυσκευές e-mail: [email protected] www.consorziobrindisiproduce.it ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΙΤΑΛΙΚΟΙ ΟΙΚΟΙ: Φορέας, Ένωση επιχειρήσεων, ELETTROPLASTICA S.p.A. Οινογαστρονομικά προϊόντα 8 notizie 33

LA PRESENZA INDUSTRIALE E GLI INVESTIMENTI ITALIANI IN GRECIA

H ΙΤΑΛΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΚΑΙ OI ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Dott. Giuseppe Giacalone

Capo dell’Ufficio Economico e Commerciale dell’Ambiasciata d’Italia in Atene

Επικεφαλής του Οικονομικού και Εμπορικού Γραφείου της Πρεσβείας της Ιταλίας στην Αθήνα

La maggior parte della presenza italiana è costituita da Το μεγαλύτερο μέρος της Ιταλικής παρουσίας αποτελείται numerose piccole-medie imprese italiane, che sfuggono a από πολυάριθμες ιταλικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που δεν qualsiasi rilevamento statistico e curano (tramite rivenditori ed περιλαμβάνονται στις στατιστικές μετρήσεις και διαχειρίζονται agenti locali) una capillare diffusione dei beni di consumo e dei (μέσω μεταπωλητών και τοπικών αντιπροσώπων) μία εκτετα- prodotti italiani in genere (abbigliamento, mobili, articoli per la μένη διακίνηση καταναλωτικών προϊόντων και ιταλικών προϊό- casa, prodotti alimentari, etc.). ντων γενικά (ένδυση, έπιπλα, είδη οικιακής χρήσεως, τρόφιμα, κ.ά.). Lo sviluppo dei flussi commerciali, favorito dalla vicinanza geografica, ha contribuito in passato a mantenere ad un livello Η ανάπτυξη των εμπορικών συναλλαγών, που διευκολύνεται ridotto gli investimenti italiani in Grecia. Tuttavia, a partire dagli από την γεωγραφική γειτνίαση, συνείσφερε στο παρελθόν στο anni ‘90, il mercato ellenico si e’ proposto come tramite verso να διατηρεί σε ένα χαμηλό επίπεδο τις ιταλικές επενδύσεις στην le economie emergenti delle regioni limitrofe (dai Balcani al Ελλάδα. Ωστόσο, από τη δεκαετία του ‘90, η ελληνική αγορά πα- Caucaso) ed ha attirato perciò l’attenzione di capitali stranieri. ρουσιάστηκε ως ενδιάμεσος σταθμός προς τις αναπτυσσόμενες Per una quantificazione dell’investimento diretto italiano in οικονομίες των γειτονικών περιοχών (από τα Βαλκάνια μέχρι τον Grecia si possono utilizzare i dati forniti dalla Banca di Grecia, Καύκασο) και για αυτόν τον λόγο προσέλκυσε την προσοχή των che indica un ammontare di 542 milioni di Euro al 31 dicembre ξένων κεφαλαίων. Για το συνολικό ύψος των άμεσων ιταλικών 2006, con una quota dell’1,7%. επενδύσεων στην Ελλάδα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα Ciò colloca l’Italia fra i principali Paesi investitori in Grecia, dopo στοιχεία που δόθηκαν από την Τράπεζα της Ελλάδος, που κατα- Lussemburgo, Francia, Olanda, USA, Regno Unito e Germania. γράφουν ένα ποσό της τάξης των 542 εκατομμυρίων ευρώ στις 31 Δεκεμβρίου 2006, με ένα ποσοστό του 1,7%. La strada è stata aperta dai grandi gruppi (FIAT, FIAT CREDIT, Αυτό το ποσοστό καθιστά την Ιταλία μία από τις σημαντικότερες ENI, PIRELLI CAVI e PIRELLI PNEUMATICI, BARILLA, ALITALIA, επενδύτριες χώρες στην Ελλάδα μετά από Λουξεμβούργο, Γαλ- LUXOTTICA, MONTEDISON, ENEL), che, all’inizio degli anni ’90, λία, Ολλανδία, Η.Π.Α., Ηνωμένο Βασίλειο και Γερμανία. incominciarono ad avviare iniziative di cooperazione industriale volte al consolidamento della loro presenza nel Paese. Nella Τον δρόμο άνοιξαν οι μεγάλοι όμιλοι εταιριών (FIAT, FIAT CREDIT, seconda metà degli anni ’90, si sono affacciate sul mercato anche ENI, PIRELLI CAVI και PIRELLI PNEUMATICI, BARILLA, ALITALIA, le piccole e medie imprese che spesso hanno stipulato “joint- LUXOTTICA, MONTEDISON, ENEL), οι οποίοι, στις αρχές της δε- ventures” con soci greci anche in funzione di una penetrazione καετίας του ’90, ξεκίνησαν πρωτοβουλίες βιομηχανικής συνερ- commerciale in mercati limitrofi. γασίας με σκοπό την εδραίωση της παρουσίας τους στην χώρα. Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’90, εμφανίστηκαν στην Le presenze imprenditoriali piu’ rilevanti sono da annoverare nei αγορά και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που συχνά συνήψαν seguenti settori di attivita’. “joint-ventures” με έλληνες συνεταίρους και με στόχο μία εμπο- Nel settore dell’Industria pesante e di trasformazione un ρική εξάπλωση στις γειτονικές αγορές. notizie 33 9

consistente numero di PMI ha avviato stabilimenti che Οι πιο σημαντικές επιχειρηματικές παρουσίες εμφανίζονται dovrebbero fungere da “outlet” per i mercati dell’Europa sud- στους παρακάτω τομείς δραστηριότητας. orientale. Per quanto riguarda in dettaglio la siderurgia e materie Στον τομέα της Βαριάς βιομηχανίας και της μεταποίησης ένας plastiche: le Acciaierie RIVA hanno proceduto all’acquisizione σημαντικός αριθμός μικρομεσαίων επιχειρήσεων ξεκίνησε ερ- del 51,66% della proprietà della Hellenic Steel di Salonicco, γοστάσια με στόχο να λειτουργούν ως “outlet” για τις αγορές una delle maggiori realtà siderurgiche del Paese con fatturato της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Όσον αφορά συγκεκριμένα τη di circa 150 milioni di Euro. ITALCEMENTI Group è operativa in σιδηρουργία και τις πλαστικές ύλες: τα Χαλυβουργεία RIVA προ- Grecia attraverso le seguenti tre società: 1) HALYPS BUILDING χώρησαν στην αγορά του 51,66% της εταιρίας Hellenic Steel της MATERIAL S.A. per il cemento; 2) HALYPS QUARRIES per le cave; 3) Θεσσαλονίκης, μίας εκ των μεγαλυτέρων εταιριών της χώρας ET BETON S.A. per la produzione del cemento pronto. Nel 2007, με κύκλο εργασιών που φθάνει περίπου στα 150 εκατομμύρια HALYPS BUILDING MATERIAL S.A., ha raggiunto la capacità di un ευρώ. Η ITALCEMENTI Group δραστηριοποιείται στην Ελλάδα milione di tonnellate, 350 impiegati diretti con un fatturato di μέσω των παρακάτω 3 εταιριών: 1) HALYPS BUILDING MATERIAL 83,8 milioni di Euro. Inoltre, sempre nel 2007, si è collocato al S.A. για το τσιμέντο• 2) HALYPS QUARRIES για τα λατομεία• 3) terzo posto nel mercato del cemento con una quota di mercato ET BETON S.A. για την παραγωγή έτοιμου τσιμέντου. Το 2007, η del 7%. KERAKOLL ha un nuovo stabilimento a Schimatari (ad HALYPS BUILDING MATERIAL S.A., έφθασε τη δυναμικότητα του una sessantina di chilometri da Atene) che occupa 45 persone, ενός εκατομμυρίου τόνων, 350 άμεσων εργαζομένων με έναν per un investimento totale di circa 11 milioni di euro. κύκλο εργασιών 83,8 εκατομμυρίων ευρώ. Εξάλλου, πάντα το Nel settore dell’Industria agro-alimentare la presenza italiana è 2007, βρέθηκε στην τρίτη θέση της αγοράς τσιμέντου με ένα cresciuta senza precedenti. Gli imprenditori di questo settore μερίδιο αγοράς 7%. Η KERAKOLL διαθέτει ένα νέο εργοστάσιο tendono a concentrarsi nelle regioni della Grecia settentrionale στο Σχηματάρι (γύρω στα εξήντα χιλιόμετρα από την Αθήνα) dove operano spesso attraverso investimenti diretti e joint- που απασχολεί 45 άτομα, συνολικής επένδυσης περίπου 11 εκα- ventures di produzione. BARILLA possiede il pastificio Misko (uno τομμυρίων ευρώ. dei principali pastifici in Grecia). Nel periodo 2007-08 sono stati Στον τομέα της Βιομηχανίας τροφίμων και αγροτικών προϊό- effettuati investimenti per un ammontare di 3,5 milioni di euro ντων η ιταλική παρουσία αυξήθηκε χωρίς προηγούμενο. Οι επι- indirizzati principalmente all’aggiornamento dei macchinari e a χειρηματίες αυτού του τομέα τείνουν να συγκεντρώνονται στις lavori per la sicurezza e per l’ambiente. La quota di mercato in περιοχές της Βορείου Ελλάδος όπου συχνά δραστηριοποιού- termini valutari è del 48% per la pasta e del 54% per le salse. Per νται μέσω άμεσων επενδύσεων και joint-ventures παραγωγής. il 2008 la compagnia si aspetta un fatturato di circa 80 milioni Η BARILLA κατέχει το εργοστάσιο ζυμαρικών Misko (ένα από τα di euro (+19%) e un utile al lordo delle imposte di 4,5 milioni di σημαντικότερα εργοστάσια ζυμαρικών στην Ελλάδα). Κατά την euro. COOPERLAT di Ancona ha rilevato la quota azionaria del περίοδο 2007-08 έγιναν επενδύσεις ύψους 3,5 εκατομμυρίων 20% del caseificio Torre di Kilkis. Sempre a Kilkis, EURICOM di ευρώ κυρίως για την αναβάθμιση των μηχανημάτων και για ερ- Vercelli ha costituito con la societa’ greca MAKVEL una societa’ γασίες για την ασφάλεια και το περιβάλλον. Το μερίδιο αγοράς mista - la EURIMAC-per la produzione di paste alimentari σε ποσά ανέρχεται στο 48% για τα ζυμαρικά και στο 54% για τις destinate all’esportazione verso i mercati dell’Europa centrale, σάλτσες. Για το 2008 η εταιρία αναμένει έναν κύκλο εργασιών orientale e sud-orientale. La stessa EURICOM ha costituito περίπου 80 εκατομμυρίων ευρώ (+19%) και κέρδη προ φόρων inoltre una propria sussidiaria per la lavorazione del riso. 4,5 εκατομμυρίων ευρώ. Η COOPERLAT της Ancona εξαγόρασε CAMPARI ha acquistato la notissima società “Ouzo 12” (bevande το εταιρικό ποσοστό του 20% της εταιρίας τυροκομικών Torre alcoliche). FERRERO ha aperto ad Atene un ufficio commerciale του Κιλκίς. Πάντα στο Κιλκίς, η EURICOM από το Vercelli ίδρυ- con un fatturato annuo di circa 10 milioni di euro. Nel campo dei σε με την ελληνική εταιρία MAKVEL μία μεικτή εταιρία - την macchinari agricoli, Pieralisi opera in Grecia da 30 anni con uno EURIMAC-για την παραγωγή ζυμαρικών που προορίζονται για stabilimento a Kalamata e attraverso una consociata MITEM- εξαγωγή προς τις αγορές της κεντρικής, ανατολικής και νοτιο- PIERALISI, con un fatturato di circa 12 milioni di Euro annui. ανατολικής Ευρώπης. Η ίδια η EURICOM συνέστησε επίσης ένα Nel settore dei Servizi la partecipazione italiana è significativa υποκατάστημά της για την επεξεργασία του ρυζιού. Η CAMPARI e in espansione, con l’unica importante eccezione dei servizi εξαγόρασε την πασίγνωστη εταιρία “Ούζο 12” (αλκοολούχα bancari, in cui si è registrata una tendenza di segno negativo. ποτά). Η FERRERO άνοιξε στην Αθήνα ένα εμπορικό γραφείο με INTESA SAN PAOLO è l’unico istituto di credito italiano con ετήσιο κύκλο εργασιών 10 εκατομμυρίων ευρώ περίπου. Στον uno sportello operativo ad Atene, peraltro limitato ai servizi τομέα των αγροτικών μηχανημάτων, η Pieralisi δραστηριοποι- “corporate”. είται στην Ελλάδα εδώ και 30 χρόνια με ένα εργοστάσιο στην Altre presenze sono ormai consolidate. Si ricordano in particolare Καλαμάτα και μέσω μίας θυγατρικής MITEM-PIERALISI, με έναν quella dell’ ALITALIA, che dal 1999 ha esteso le sue operazioni ετήσιο κύκλο εργασιών περίπου 12 εκατομμυρίων ευρώ τον all’aeroporto di Salonicco, e quella delle ASSICURAZIONI χρόνο. GENERALI. Il Gruppo Generali, con più di 122 anni di attività nel Στον τομέα των Υπηρεσιών η ιταλική συμμετοχή είναι σημαντική settore finanziario vita e sviluppo, è attualmente la più antica και επεκτείνεται συνεχώς, με τη μοναδική σημαντική εξαίρεση compagnia di assicurazioni del mercato greco. Generali è entrata των τραπεζικών υπηρεσιών, στις οποίες καταγράφηκε μία τάση 10 notizie 33

nel mercato greco nel 1886 con la costituzione di un’agenzia per με αρνητικό πρόσημο. Η INTESA SAN PAOLO είναι το μοναδικό servizi non “vita”, successivamente, nel 1980, questa Agenzia è ιταλικό πιστωτικό ίδρυμα με ένα υποκατάστημα που λειτουργεί stata convertita in filiale di Assicurazioni Generali, e infine, nel στην Αθήνα, που εκτός των άλλων περιορίζεται στις υπηρεσίες 1991, in una società S.A. conosciuta come “Generali Hellas”. Nel “corporate”. 1986 è stata costituita la società “Generali life S.A., per i settori Άλλες παρουσίες είναι τώρα πια εδραιωμένες. Θα πρέπει να salute e vita. Le due compagnie, le quali comprendono le αναφερθούν αυτή της ALITALIA, η οποία από το 1999 επέκτει- attività del Gruppo Generali in Grecia, sono sussidiarie al 100% νε τις δραστηριότητές της στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης, delle Assicurazioni Generali di Trieste. A giugno 2008 la quota και εκείνη των ASSICURAZIONI GENERALI. Ο Όμιλος Εταιριών di mercato è stata del 3,6% per “Generali Hellas”, del 2,2% per Generali, με περισσότερα από 122 χρόνια δραστηριοποίησης “Generali Life” e del 3% per il “Generali Group Greece”. στον χρηματοοικονομικό τομέα ζωής και ανάπτυξης, είναι σή- Accanto a queste realtà aziendali, emergono i seguenti ambiti μερα η πιο παλιά ασφαλιστική εταιρία της ελληνικής αγοράς. Η d’intervento nelle telecomunicazioni: dopo la vendita di TIM nel Generali εισήλθε στην ελληνική αγορά το 1886 με την ίδρυση febbraio 2007 ai due fondi APAX e TEXAS PACIFIC la presenza μίας αντιπροσωπείας για υπηρεσίες μη “ζωής”, στη συνέχεια, το italiana è ridotta alla sola WIND. WIND ha costituito nel 2001, 1980, αυτή η Αντιπροσωπεία μετατράπηκε σε υποκατάστημα con la Compagnia elettrica greca DEI, una joint-venture per la της Assicurazioni Generali, και τέλος, το 1991, σε μία Ανώνυμη gestione dei servizi di telefonia fissa multimediali ed Internet, Εταιρία που είναι γνωστή ως “Generali Hellas”. Το 1986 συστάθη- lanciata sul mercato nel febbraio 2003 con il marchio TELLAS κε η εταιρία “Generali life S.A., για τους τομείς υγείας και ζωής. Οι S.p.A.. In seguito alla vendita di WIND Italia al gruppo ORASCOM δυο εταιρίες, οι οποίες περιλαμβάνουν τις δραστηριότητες του dell’imprenditore egiziano Sawiri e alla successiva acquisizione Ομίλου Generali στην Ελλάδα, είναι βοηθητικές κατά 100% των della quota DEI di Tellas, la società si è fusa con Wind Hellas (ex Assicurazioni Generali της Τεργέστης. Τον Ιούνιο του 2008 το με- Tim Hellas). ρίδιο αγοράς ήταν 3,6% για την “Generali Hellas”, 2,2% για την Nel campo energetico, EDISON opera da tempo con una propria “Generali Life” και 3% για την “Generali Group Greece”. filiale (Edison Hellas) ed è particolarmente attiva in tre settori: Δίπλα σε αυτές τις επιχειρηματικές παρουσίες, εμφανίζονται οι trading, produzione di energia elettrica e forniture di gas παρακάτω παρεμβάσεις στις τηλεπικοινωνίες: μετά από την πώ- naturale. Nel campo del trading, il gruppo ha rotto il monopolio ληση της TIM τον Φεβρουάριο του 2007 στα δύο ταμεία APAX di DEI (società elettrica pubblica) aggiudicandosi anche se per και TEXAS PACIFIC η ιταλική παρουσία μειώθηκε μόνο στην un ammontare piuttosto limitato (inizialmente 25 MW) il diritto WIND. Η WIND ίδρυσε το 2001, με την Ελληνική Δημόσια Επιχεί- di importare in Grecia energia elettrica e ottenendo una licenza ρηση Ηλεκτρισμού (Δ.Ε.Η.), μία joint-venture για τη διαχείριση di fornitura decennale per una capacità totale di 300MW annui. υπηρεσιών σταθερής τηλεφωνίας, πολυμέσων και Διαδικτύου, Nel maggio 2004 Edison ha concluso un ulteriore accordo που βγήκε στην αγορά τον Φεβρουάριο του 2003 με το εμπορι- con DEI per la fornitura a quest’ultima di 150MW di capacità κό σήμα TELLAS S.p.A. Λόγω της πώλησης της WIND Italia στον supplementare nei mesi luglio-settembre 2004, per fare fronte Όμιλο Εταιριών ORASCOM του Αιγύπτιου επιχειρηματία Sawiri alle maggiori richieste durante i Giochi Olimpici. Nel mercato del και της ακόλουθης αγοράς του μεριδίου της Δ.Ε.Η. στην Tellas, η gas naturale si aprono per la società italiana nuove prospettive εταιρία συγχωνεύθηκε με την Wind Hellas (πρώην Tim Hellas). con la firma dell’Accordo Intergovernativo per la realizzazione Στον ενεργειακό τομέα, η EDISON δραστηριοποιείται εδώ και del gasdotto d’interconnessione Grecia-Italia (Interconnector καιρό με μία θυγατρική της (Edison Hellas) και είναι ιδιαίτερα Italy-Greece) firmato il 4 novembre 2005 dal Ministro delle δραστήρια σε τρεις τομείς: trading, παραγωγή ηλεκτρικής ενέρ- Attivita’ Produttive Scajola, e dal Ministro dello Sviluppo greco γειας και παροχές φυσικού αερίου. Στον τομέα του trading, ο Sioufas. A settembre 2008 è stata costituita la Igi-Poseidon, όμιλος έσπασε το μονοπώλιο της Δ.Ε.Η. (Δημόσιας Επιχείρη- joint-venture paritetica tra Edison e l’azienda statale ellenica σης Ηλεκτρισμού) αποκτώντας, αν και για ένα ιδιαίτερα περι- Depa, per la costruzione, lo sviluppo e l’esercizio del gasdotto ορισμένο ποσό (αρχικά 25 MW), το δικαίωμα να εισάγει στην d’interconnessione Grecia-Italia. Il valore del progetto sarà di Ελλάδα ηλεκτρική ενέργεια και παίρνοντας μία δεκαετή άδεια circa 500 milioni di Euro. παροχής για μία συνολική ισχύ 300MW ετησίως. Τον Μάιο του ENEL ha realizzato, attraverso la consociata «Terna», l’elettrodotto 2004 η Edison υπέγραψε μία ακόμη συμφωνία με την Δ.Ε.Η. για che collega Italia e Grecia, inaugurato nel 2002. Nel 2008 si è την παροχή σε αυτήν την τελευταία 150MW συμπληρωματικής aggiudicata la prima gara per la liberalizzazione del mercato ισχύος τους μήνες Ιούλιο-Σεπτέμβριο 2004, για να αντιμετωπι- greco della produzione elettrica: attraverso la controllata locale στεί η αύξηση της ζήτησης κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Enelco investirà circa 300 milioni di euro per la costruzione della Αγώνων. Στην αγορά του φυσικού αερίου ανοίγονται για την centrale a ciclo combinato di 443 MW a Livadia (Beozia), la prima ιταλική εταιρία νέες προοπτικές με την υπογραφή της Διακρατι- centrale elettrica privata in Grecia. κής Συμφωνίας για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου Va inoltre segnalato che la stessa società nel maggio 2007 ha διασύνδεσης Ελλάδας-Ιταλίας (Interconnector Italy-Greece) που notizie 33 11 intecrvistaσυνέντευξη 12 notizie 33

concluso l’accordo per l’acquisto di impianti eolici già operativi υπογράφηκε στις 4 Νοεμβρίου 2005 από τον Υπουργό Παρα- e di prossima costruzione per una potenza complessiva di 127 γωγικών Δραστηριοτήτων κ. Scajola, και τον Έλληνα Υπουργό Megawatt, divenendo cosi il terzo operatore nella produzione Ανάπτυξης κ. Σιούφα. Τον Σεπτέμβριο του 2008 συστάθηκε η eolica in Grecia. Igi-Poseidon, από κοινού joint-venture ανάμεσα στην Edison και Inoltre, nel 2008 la società italiana ha firmato un accordo την Ελληνική Δημόσια επιχείρηση Δ.Ε.Π.Α., για την κατασκευή, con Damco Energy (Gruppo Copeluzos) e International ανάπτυξη και λειτουργία του αγωγού φυσικού αερίου διασύν- Constructional (Gruppo Samaras) per l’acquisizione del 30%, δεσης Ελλάδας-Ιταλίας. Η αξία του έργου θα είναι περίπου 500 con possibilità di ampliare la quota all’80%, di vari progetti εκατομμυρίων Ευρώ. da realizzare nel settore dell’energia eolica in Grecia per circa Η ENEL κατασκεύασε, μέσω της συνεργαζόμενης εταιρίας 1.400MW. «Terna», τον ηλεκτρικό αγωγό που συνδέει την Ιταλία με την Ελλάδα και εγκαινιάστηκε το 2002. Το 2008 κέρδισε τον πρώτο ITALGAS ha acquisito nel 2000 il 49% della proprietà e la gestione διαγωνισμό για την απελευθέρωση της Ελληνικής αγοράς πα- (per un periodo di 35 anni) delle societa’ di distribuzione del gas ραγωγής ηλεκτρισμού: μέσω της τοπικής ελεγχόμενης εταιρίας naturale nelle regioni di Tessaglia e (Larissa e Volos, Tricala e Enelco θα επενδύσει περίπου 300 εκατομμύρια για την κατα- Cardizza) e nella Prefettura di Salonicco, AERIO THESSALONIKI σκευή του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνδυα- E AERIO TESSAGLIA. ζόμενου κύκλου 443 MW στην Λειβαδιά (Βοιωτία), τον πρώτο La compagnia ENI è presente in Grecia attraverso E.P.A. ιδιωτικό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλά- Thessaloniki S.p.A. e E.P.A. Thessalia S.p.A. che sono state δα. costituite nel 2000 con il ruolo di leva motrice per la diffusione Θα πρέπει να σημειωθεί πως η ίδια εταιρία τον Μάιο του 2007 del know-how in materia di utilizzo del Gas Naturale all’interno υπέγραψε μία συμφωνία για την αγορά εγκαταστάσεων αιολι- dei confini dell’area metropolitana di Salonicco e della Regione κής ενέργειας που ήδη λειτουργούν και που θα κατασκευαστούν della Tessaglia. Le due EPA appartengono per il 49% all’ENI σύντομα συνολικής ισχύος 127 Megawatt, φθάνοντας με αυτόν e per il 51% alla EDA (Società di Distribuzione Gas). L’EPA τον τρόπο στην τρίτη θέση των παραγωγών αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα. Thessaloniki e la EPA Thessalia detengono una licenza triennale Επίσης, το 2008 η ιταλική εταιρία υπέγραψε μία συμφωνία με del Ministero dello Sviluppo ellenico per la gestione in esclusiva, την Damco Energy (Όμιλος Κοπελούζος) και την International per la promozione e per la distribuzione del gas ai clienti con un Constructional (Όμιλος Σαμαράς) για την αγορά του 30%, με consumo inferiore ai 100 GWh annuo nei comuni appartenenti δυνατότητα να επεκτείνει το ποσοστό στο 80%, διαφόρων έρ- alla Prefettura di Salonicco e nelle municipi delle regioni della γων που θα κατασκευαστούν στον τομέα της αιολικής ενέργειας Tessaglia. στην Ελλάδα για περίπου 1.400MW. La previsione per le vendite di Gas Naturale sono di 359 milioni Η ITALGAS απέκτησε το 2000 το 49% της ιδιοκτησίας και της di mc per il 2009 e 505 milioni di mc per il 2013 interessando διαχείρισης (για μία χρονική περίοδο 35 ετών) των εταιριών δι- tutti i possibili (potenziali) settori di consumo (domestico, ανομής φυσικού αερίου στις περιοχές της Θεσσαλίας (Λάρισα terziario, industria). Il piano quinquennale prevede un ulteriore και Βόλος, Τρίκαλα και Καρδίτσα) και στο Νομό Θεσσαλονίκης, sviluppo della rete per il servizio ai clienti situati anche in altri ΑΕΡΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΕΡΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. comuni, unitamente ad una copertura capillare per quelli in cui Η εταιρία ENI είναι παρούσα στην Ελλάδα μέσω της Ε.Π.Α. Θεσ- σαλονίκης Α.Ε. και της Ε.Π.Α. Θεσσαλίας Α.Ε. που συστάθηκαν το la rete già esiste. 2000 με τον ρόλο του κινητήριου μοχλού για τη διάδοση της τε- Circa altri rami di servizi, AUTOGRILL è attiva nella ristorazione χνογνωσίας για τη χρήση του Φυσικού Αερίου στο Πολεοδομικό lungo le grandi arterie autostradali attraverso Autogrill Hellas ed Συγκρότημα της Θεσσαλονίκης και στην Περιφέρεια της Θεσ- anche nell’aeroporto di Atene. RINA (Registro Navale Italiano) è σαλίας. Οι δυο Ε.Π.Α. ανήκουν κατά 49% στην ENI και κατά 51% presente nel campo dei servizi armatoriali. στην Ε.Δ.Α. (Εταιρία Διανομής Αερίου). Η Ε.Π.Α. Θεσσαλονίκης Nel settore delle grandi opere ed infrastrutture, l’interesse e και η Ε.Π.Α. Θεσσαλίας έχουν μία τριετή άδεια από το Ελληνικό la partecipazione delle imprese italiane di costruzione alla Υπουργείο Ανάπτυξης για την αποκλειστική διαχείριση, για την realizzazione di grandi impianti ed opere infrastrutturali si προώθηση και τη διανομή του αερίου στους πελάτες με μία κα- mantiene su livelli elevati. IMPREGILO, in partecipazione con τανάλωση μικρότερη των 100 GWh ετησίως στους Δήμους που un gruppo di societa’ greche, ha collaborato alla realizzazione ανήκουν στη Νομαρχία Θεσσαλονίκης και στους Δήμους των del nuovo Auditorium Musicale di Atene. L’impresa si è, inoltre, περιοχών της Θεσσαλίας. aggiudicata importanti commesse: la costruzione della nuova Η πρόβλεψη για τις πωλήσεις Φυσικού Αερίου είναι 359 εκα- τομμύρια κυβικών μέτρων για το 2009 και 505 εκατομμύρια linea tranviaria che collega sobborghi costieri con il centro di κυβικών μέτρων για το 2013 περιλαμβάνοντας όλους τους πι- Atene, l’ampliamento di un tratto della metropolitana della θανούς (εν δυνάμει) τομείς κατανάλωσης (οικιακή, τριτογενή, capitale ellenica e la costruzione del tratto di autostrada Atene- βιομηχανική). Το πενταετές πρόγραμμα προβλέπει μία επιπλέον Salonicco all’altezza di Aghios Kostantinos e la deviazione del ανάπτυξη του δικτύου στους πελάτες που είναι εγκατεστημένοι notizie 33 13

fiume Archeloos nel Nord del Paese. Da ultimo, il consorzio σε άλλους Δήμους, μαζί με μία εκτεταμένη κάλυψη για εκείνους formato da Impregilo, Ansaldo Breda, Ansaldo Trasporti Sistemi για τους οποίους υπάρχει ήδη το δίκτυο. Ferroviari, Seli e dalla societa’ greca di costruzioni Aegek, si è Σχετικά με άλλους κλάδους υπηρεσιών, η AUTOGRILL δραστηρι- aggiudicato l’appalto per la realizzazione della metropolitana di οποιείται στην εστίαση κατά μήκος των μεγάλων οδικών αρτη- ριών μέσω της Autogrill Hellas και στο αεροδρόμιο των Αθηνών. Salonicco, che entrerà in servizio nel 2012, per un valore di 798 Η RINA (Ιταλικό Ναυτικό Νηολόγιο) είναι παρούσα στον τομέα milioni di euro. I lavori prevedono la costruzione di una linea των εφοπλιστικών υπηρεσιών. centrale di 9,6 chilometri, 13 stazioni e la fornitura dei vagoni Στον τομέα των μεγάλων έργων και υποδομών, το ενδιαφέρον ferroviari. και η συμμετοχή των Ιταλικών κατασκευαστικών επιχειρήσεων L’INSO, general contractor specializzato nella costruzione di για την υλοποίηση μεγάλων εγκαταστάσεων και έργων υπο- ospedali chiavi in mano (dalla progettazione alla realizzazione e δομών διατηρείται σε υψηλά επίπεδα. Η IMPREGILO, που συμ- gestione, inclusa la fornitura di strumentazione elettromedicale μετέχει με έναν όμιλο ελληνικών εταιριών, συνεργάστηκε για e arredi), è presente in Grecia dal 1995 come branch della società. την κατασκευή του νέου Μεγάρου Μουσικής της Αθήνας. Η In Grecia l’INSO ha realizzato l’Ospedale “Attikon” in Atene, εταιρία κέρδισε επίσης σημαντικούς διαγωνισμούς ανάθεσης alcune ristrutturazioni per gli Ospedali “Gennimatas” e “Sotiria” έργων: την κατασκευή της νέας γραμμής του τραμ που συνδέ- sempre in Atene, e la fornitura di strumentazione medicale ει παραθαλάσσια προάστια με το κέντρο της Αθήνας, την επέ- per gli Ospedali di Alessandropoli e Kalamata. Attualmente la κταση μίας γραμμής του μετρό της ελληνικής πρωτεύουσας και την κατασκευή του τμήματος του αυτοκινητοδρόμου Αθήνα- società sta completando la realizzazione del nuovo Ospedale di Θεσσαλονίκη στο ύψος του Αγίου Κωνσταντίνου και την εκτρο- Kavala e sta avanzando quella del nuovo Ospedale di Zacinto e πή του ποταμού Αχελώου στα Βόρεια της χώρας. Τελευταία, μία del poliambulatorio di Kallikratia. κοινοπραξία αποτελούμενη από τις Impregilo, Ansaldo Breda, Nel campo della Cantieristica l’Italia ha acquisito in Grecia Ansaldo Trasporti Sistemi Ferroviari, Seli και την Ελληνική κατα- importanti commesse, i cui frutti saranno distribuiti sull’arco di σκευαστική εταιρία ΑΕΓΕΚ, κέρδισε τον διαγωνισμό για την κα- alcuni anni. τασκευή του μετρό της Θεσσαλονίκης, που θα λειτουργήσει το Nel settore degli autoveicoli la FIAT ha fondato nel 1989 una 2012, αξίας 798 εκατομμυρίων ευρώ. Οι εργασίες προβλέπουν sussidiaria in Grecia “Fiat Group Automobiles Hellas” che την κατασκευή μίας κεντρικής 9,6 χιλιομέτρων, 13 σταθμών και rappresenta le marche Fiat, Alfa Romeo, Lancia, Abarth e Fiat την προμήθεια των σιδηροδρομικών βαγονιών. Professional. Inoltre, è attiva nel prestito a lungo termine di Η INSO, general contractor εξειδικευμένου στην κατασκευή νο- autoveicoli per passeggeri e nel finanziamento di autoveicoli σοκομείων με το κλειδί στο χέρι (από τον σχεδιασμό μέχρι την nuovi ed usati per passeggeri e per uso commerciale attraverso κατασκευή και τη διαχείριση, συμπεριλαμβανομένης της προ- μήθειας ηλεκτρικών ιατρικών οργάνων και των διακοσμήσεων), la Fiat Credit e la Fidis Bank. Nel 2007 il fatturato della είναι παρούσα στην Ελλάδα από το 1995 ως branch της εταιρίας. compagnia ha oltrepassato i 206 milioni di euro e le vendite di Στην Ελλάδα η INSO κατασκεύασε το Νοσοκομείο “Αττικόν” στην autovetture e veicoli commerciali leggeri hanno raggiunto le Αθήνα, μερικές ανακαινίσεις για τα Νοσοκομεία “Γεννηματάς” και 17.000 unità. Alla fine del 2007, la quota di mercato della Fiat “Σωτηρία” πάντα στην Αθήνα, και την προμήθεια των ιατρικών Group Automobiles Hellas è stata del 5,3% per le autovetture e οργάνων για τα Νοσοκομεία Αλεξανδρούπολης και Καλαμάτας. del 9% per i veicoli commerciali leggeri. Per il 2008, da gennaio Αυτήν την περίοδο η εταιρία ολοκληρώνει την κατασκευή του a settembre, la quota di mercato per le autovetture si è attestata νέου Νοσοκομείου της Καβάλας και προχωρά στην κατασκευή sul 5,9%. In particolare, la marca Fiat detiene il 5,1% (11.549 του νέου Νοσοκομείου της Ζακύνθου και του Πολυιατρείου της unità), l’Alfa Romeo lo 0,4% (966 unità), la Lancia lo 0,4% (864 Καλλικράτειας. Στον Ναυπηγοεπισκευαστικό τομέα η Ιταλία έχει κερδίσει στην unità), la Fiat professional il 10,5% (1.924 veicoli). Le vendite di Ελλάδα σημαντικές εργολαβίες, τα οφέλη των οποίων εκτείνο- parti di ricambio hanno attualmente un fatturato di 31,2 milioni νται σε πολλά χρόνια. di euro. Infine, la compagnia in Grecia si colloca fra le principali Στον τομέα των οχημάτων η FIAT ίδρυσε το 1989 μία θυγατρι- compagnie in termini di vendite sia di autoveicoli per passeggeri κή στην Ελλάδα την “Fiat Group Automobiles Hellas” που αντι- sia di veicoli per uso commerciale. προσωπεύει τις μάρκες Fiat, Alfa Romeo, Lancia, Abarth και Fiat Nel settore dei veicoli da trasporto urbano, IRISBUS (Joint- Professional. Επίσης, είναι ενεργή στο μακροχρόνιο δανεισμό επιβατικών αυτοκινήτων και στην χρηματοδότηση νέων και Venture paritetica tra IVECO e “Renault Veicoli Industriali”) ha μεταχειρισμένων επιβατικών και επαγγελματικών αυτοκινήτων vinto una gara pubblica per la fornitura di 284 autobus per la μέσω της Fiat Credit και της Fidis Bank. Το 2007 ο κύκλος εργα- città di Atene, 48 per Salonicco e 6 per Komotini. Di recente la σιών της εταιρίας ξεπέρασε τα 206 εκατομμύρια ευρώ και οι πω- società si è assicurata la fornitura di ulteriori 200 autobus sempre λήσεις αυτοκινήτων και ελαφρών εμπορικών οχημάτων έφθα- per la città di Atene. σαν τις 17.000. Στα τέλη του 2007, το μερίδιο αγοράς της Fiat Nel settore dell’Editoria, MONDADORI nell’ottobre 2004 ha Group Automobiles Hellas ήταν 5,3% για τα αυτοκίνητα και 9% 14 notizie 33

deciso di aumentare la sua quota di partecipazione nella società για τα ελαφριά επαγγελματικά οχήματα. Για το 2008, από τον Ια- editrice ellenica Attikes dal 20% al 40%. La collaborazione è νουάριο μέχρι τον Σεπτέμβριο, το μερίδιο αγοράς για τα οχήμα- volta a sviluppare un programma di investimenti nell’Europa τα ανήλθε στο 5,9%. Συγκεκριμένα, η μάρκα Fiat κατέχει το 5,1% Orientale dove la società è già attiva. (11.549 οχήματα), η Alfa Romeo το 0,4% (966 οχήματα), η Lancia Il campo delle forniture militari rappresenta tradizionalmente το 0,4% (864 οχήματα), η Fiat professional το 10,5% (1.924 οχή- un settore ricco di opportunità d’inserimento per le imprese ματα). Οι πωλήσεις ανταλλακτικών έχουν αυτή τη στιγμή έναν italiane, dove l’Italia incontra però un’agguerrita concorrenza da κύκλο εργασιών 31,2 εκατομμυρίων ευρώ. Τέλος, η εταιρία στην parte di molti partner occidentali. Nel passato le nostre aziende Ελλάδα είναι μία από τις σημαντικότερες στον τομέα των πωλή- hanno conseguito alcuni successi. FINCANTIERI ha concluso con σεων επιβατικών και επαγγελματικών αυτοκινήτων. questa Marina Militare ed i cantieri di Eleusi un contratto per Στον τομέα των οχημάτων αστικής μεταφοράς, η IRISBUS (Joint- la costruzione di un “tanker” rifornitore di squadra, sul modello Venture από κοινού ανάμεσα στην IVECO και την “Renault Βιο- μηχανικά Οχήματα”) κέρδισε έναν δημόσιο διαγωνισμό για την della nave “Etna” già in dotazione alla Marina italiana. ALENIA προμήθεια 284 λεωφορείων για την πόλη των Αθηνών, 48 για Aeronautica è presente in Grecia dal 1995 attraverso la filiale τη Θεσσαλονίκη και 6 για την Κομοτηνή. Πρόσφατα η εταιρία ALENIA HELLAS, azienda di servizi di ingegneria nel settore εξασφάλισε την προμήθεια 200 λεωφορείων επιπλέον για την aeronautico. Nel 2005 l’ALENIA si è aggiudicata la fornitura di πόλη των Αθηνών. 12 velivoli C-27J Spartan acquistati dalla Forza Aerea Ellenica per un valore di circa 297 milioni di euro. Sempre nel 2005 Στον Εκδοτικό τομέα η MONDADORI τον Οκτώβριο του 2004 ALENIA Aeronautica ha iniziato un programma di investimento αποφάσισε να αυξήσει το ποσοστό συμμετοχής της στην ελλη- in ALENIA HELLAS con l’assunzione di 10 ingegneri per i vari νική εκδοτική εταιρία Αττικές Εκδόσεις από το 20% στο 40%. Η reparti (design, software, supporto ingegneristico). Il processo συνεργασία έχει ως στόχο να αναπτύξει ένα πρόγραμμα επεν- di investimento si è concluso nel 2007. Al momento ALENIA δύσεων στην Ανατολική Ευρώπη όπου ήδη δραστηριοποιείται HELLAS fornisce servizi ai membri dell’Alenia Aeronautica Group. η εταιρία. Il fatturato annuo nel 2007 è stato di 840mila euro. Ο τομέας των στρατιωτικών προμηθειών παραδοσιακά αντιπρο- Nel settore dell’abbigliamento e accessori che insieme a quello σωπεύει έναν τομέα πλούσιο σε ευκαιρίες εισχώρησης για τις dei macchinari industriali rappresenta la quota maggiore delle Ιταλικές επιχειρήσεις, όπου όμως η Ιταλία συναντά έναν σκληρό esportazioni italiane in Grecia, operano con successo LUXOTTICA ανταγωνισμό από πολλές δυτικές χώρες. Κατά το παρελθόν οι e SAFILO, oltre a tutte le grandi firme che hanno tuttavia scelto επιχειρήσεις μας είχαν μερικές επιτυχίες. Η FINCANTIERI υπέ- di stipulare contratti in franchising con imprenditori greci. γραψε με το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό και τα Ναυπηγεία της Ελευσίνας μία σύμβαση για την κατασκευή ενός “tanker” εφοδι- ασμού στόλου, στα πρότυπα του πλοίου “Etna” που διαθέτει το Ιταλικό Πολεμικό Ναυτικό. Η ALENIA Aeronautica είναι παρούσα στην Ελλάδα από το 1995 μέσω της θυγατρικής ALENIA HELLAS, εταιρίας υπηρεσιών μηχανικής στον τομέα της αεροναυτικής. Το 2005 η ALENIA κέρδισε την προμήθεια 12 οχημάτων C-27J Spartan που αγόρασε η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία αξί- ας περίπου 297 εκατομμυρίων ευρώ. Πάντα το 2005 η ALENIA Aeronautica ξεκίνησε ένα πρόγραμμα επενδύσεων στην ALENIA HELLAS με την πρόσληψη 10 μηχανικών για τα διάφορα τμήμα- τα (design, software, μηχανολογική υποστήριξη). Η επενδυτική διαδικασία ολοκληρώθηκε το 2007. Σήμερα η ALENIA HELLAS προσφέρει υπηρεσίες στα μέλη του Alenia Aeronautica Group. Ο ετήσιος κύκλος εργασιών το 2007 έφθασε τα 840 χιλιάδες ευρώ. Στον τομέα της ένδυσης και των αξεσουάρ που μαζί με εκείνον των βιομηχανικών μηχανημάτων αντιπροσωπεύει το μεγαλύ- τερο μερίδιο των ιταλικών εξαγωγών στην Ελλάδα, δραστηρι- οποιούνται με επιτυχία η LUXOTTICA και η SAFILO, όπως επίσης και όλες οι μεγάλες φίρμες που ωστόσο επέλεξαν να συνάψουν συμβόλαια franchising με Έλληνες επιχειρηματίες. notizie 33 15 intecrvistaσυνέντευξη 16 notizie 33 articoloάρθρο

Articolo del Viceministro allo Sport del Ministero della Cultura ellenico

On. Ioannis Ioannidis

Άρθρο Του Υφυπουργού Πολιτισμού αρμόδιου για θέματα Αθλητισμού

Γιάννη Ιωαννίδη

La nostra priorità, rimasta costante nel tempo, è l’assimilazione Σταθερή μας προτεραιότητα, είναι η εμπέδωση της σημα- del significato di sport e dell’esercizio fisico quotidiano dei σίας του αθλητισμού και της φυσικής δραστηριότητας για την cittadini, alla quale viene posto maggiore attenzione nelle καθημερινότητα των πολιτών, με έμφαση στη νέα γενιά. Τα nuove generazioni. I ragazzi di oggi hanno molti impegni e παιδιά σήμερα έχουν πολλές υποχρεώσεις και ελάχιστο χρό- poco tempo da poter dedicare allo sport. Hanno bisogno di νο για να ασχοληθούν με τον αθλητισμό. Χρειάζονται κυψέλες luoghi vicini alle loro abitazioni per potersi allenare. Anni fa για να αθληθούν κοντά στα σπίτια τους. Παλιά είχαμε τις αλά- i ragazzi che volevano giocare si incontravano per la strada. νες στις γειτονιές που μαζευόμασταν για να παίξουμε. Αυτό εί- Tutto ciò oggigiorno non accade più. Per questo, per il ναι κάτι που λείπει σήμερα. Γι’αυτό, για 2η συνεχόμενη χρονιά secondo anno consecutivo abbiamo realizzato un programma υλοποιήσαμε το πρόγραμμα «Αθλοχώροι Σχολείων,» επεκτεί- denominato “Lo sport nelle scuole”, estendendolo alle città di νοντάς το από Αθήνα και Θεσσαλονίκη σε όλες τις πρωτεύ- Atene e Salonicco come anche a tutti i capoluoghi di provincia, ουσες των νομών της χώρας, αξιοποιώντας τους αθλητικούς evidenziando la presenza di spazi per lo sport in tutte quelle χώρους των σχολείων, εκτός ωρών λειτουργίας τους. Επίσης, scuole che rimangono aperte oltre l’orario canonico Inoltre, μέσω των προγραμμάτων «Άθληση για Όλους», που σχεδιάζο- grazie allo stesso programma, per mezzo del quale vengono νται και χρηματοδοτούνται από το Υφυπουργείο Αθλητισμού, pianificate le azioni da intraprendere e pagate le retribuzioni βάσει των αναγκών που μας γνωστοποιούν οι ίδιοι οι φορείς del personale da parte del Ministero per lo Sport, in base alle υλοποίησης (Δήμοι, Ιδρύματα, ΑΜΕΑ, Εκπαιδευτικά Ιδρύμα- necessità che ci vengono presentate dagli stessi organizzatori τα κλπ), επιδιώκουμε να διευρύνουμε τις δυνατότητες άθλη- del programma (Comuni, Istituzioni, AMEA, Enti Formativi, σης όλων των πολιτών, ώστε να επωφεληθούν από αυτά τα ecc.) cerchiamo di estendere e di dare, allo stesso tempo, la προγράμματα όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα, κάνοντας possibilità a tutti i cittadini di partecipare a tale programma, in πράξη την έννοια της «δια βίου άθλησης». modo che questi accorrano numerosi.

Στο πλαίσιο της ανάδειξης του αθλητισμού ως πολύτιμου μέ- Nell’ambito della proclamazione dello sport come mezzo σου για μια υγιεινή ζωή, εντάσσεται και η εκστρατεία για την prezioso per arrivare ad una vita salutare, rientra anche la campagna contro l’obesità infantile con l’accento posto καταπολέμηση της παιδικής παχυσαρκίας και η σημασία της su un’alimentazione equilibrata coadiuvata dall’esercizio ισορροπημένης διατροφής και της άσκησης για την αντιμε- notizie 33 17 articoloάρθρο

fisico. In collaborazione con il Ministero della Sanità e della τώπισή της. Σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας και Κοινω- Solidarietà Sociale, abbiamo realizzato una campagna di νικής Αλληλεγγύης πραγματοποιήσαμε εκστρατεία ενημέρω- informazione e di sensibililizzazione, avente per oggetto σης και ευαισθητοποίησης, με θέμα την παιδική παχυσαρκία, l’obesità infantile, nell’ambito del progetto “La vita ha colori”. στο πλαίσιο του προγράμματος «Η ζωή έχει χρώμα». Το Νοέμ- Nello scorso novembre, da parte nostra è stato presentato lo βριο του 2008, από την πλευρά μας παρουσιάσαμε το οπτι- slogan “Ritorna in gioco”, attraveso il quale si prevede venga κοακουστικό μήνυμα «Μπες ξανά στο παιχνίδι», το οποίο adoperato come messaggio sociale caratterizzante, e che, a προβλήθηκε και προβάλλεται ακόμα ως μήνυμα κοινωνικού modo suo, riesca a sensibilizzare l’opinione pubblica riguardo χαρακτήρα και στοχεύει και αυτό, με τον τρόπο του, στην ευ- l’importanza determinante dell’esercizio fisico per una vita αισθητοποίηση της κοινής γνώμης για την καθοριστική σημα- salutare. σία της άσκησης για έναν υγιή τρόπο ζωής. Un’altra iniziativa messa a punto in collaborazione con il Άλλη μια δράση που υλοποιήσαμε σε συνεργασία με το Ministero dell’Istruzione e l’Università Charokopeio è il Υπουργείο Παιδείας και το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο είναι “Programma per la Stima della propria Conformazione Fisica, το «Πρόγραμμα Αξιολόγησης Σωματικής Διάπλασης, Δια- Abitudini Alimentari ed Esercizio Fisico degli Studenti”, grazie τροφικών Συνηθειών και Σωματικής Δραστηριότητας Μα- al quel per mezzo di accurate procedure, misure e valutazione θητών», όπου μέσω πρότυπων διαδικασιών, μετρήσεων και dei risultati, si è venuta a costituire una banca dati riguardante αξιολόγησης των αποτελεσμάτων, δημιουργήθηκε μία βάση le taglie corporee, i risultati medici sulle reazioni fisiologiche δεδομένων με στοιχεία σωματομετρικά, εργοφυσιολογικά, ια- degli studenti durante il loro periodo si formazione scolastica τρικά καθώς και με τις καθημερινές συνήθειες διατροφής και acquisiti in base alle abitudini alimentari quotidiane ed φυσικής δραστηριότητας των μαθητών της πρωτοβάθμιας all’esercizio fisico. Questo programma ha avuto inizio nell’anno scolastico εκπαίδευσης. Το πρόγραμμα αυτό ξεκίνησε το σχολικό έτος 2007-2008 mediante un’applicazione pilota rivolta agli 2007 – 2008, με πιλοτική εφαρμογή στους μαθητές της τρίτης studenti di terza elementare di tutto il Paese. Durante la Δημοτικού όλης της χώρας, όπου στην πρώτη φάση με την prima fase del programma si è registrata la partecipazione ενεργό συμμετοχή των νομαρχιακών υπευθύνων της χώρας attiva dei sindaci in prima persona come anche quella da και των εκπαιδευτικών των σχολείων και υπό την καθοδήγηση parte degli insegnanti delle scuole, guidata dalla direzione του Χαροκοπείου, μετρήθηκε το ύψος, το βάρος και η περί- dell’Università Charikopeio. Si sono potute misurare l’altezza, μετρος μέσης, καλώντας επίσης τα παιδιά να συμπληρώσουν il peso e la circonferenza di ogni allievo per poi procedere και ένα ειδικό ερωτηματολόγιο, για να διαπιστωθούν πως alla compilazione di un particolare questionario nel quale gli τρέφονται και κατά πόσο ασκούνται. Μετά την συλλογή των stessi studenti hanno relazionato la loro alimentazione al loro αποτελεσμάτων έγινε η επεξεργασία των σχετικών στοιχείων reale esercizio fisico. Con la raccolta dei risultati, l’Università από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο και πλέον τα αποτελέσματα Charokopeio ha potuto procedere all’immagazzinamento di των ατομικών αξιολογήσεων μαζί με το ενημερωτικό έντυπο dati che sono stati resi noti poi alle famiglie di circa 80.000 «Παιδί και Ανάπτυξη», το οποίο επιμελήθηκε το Χαροκόπειο studenti di tutta la Grecia. Per quanto concerne l’anno Πανεπιστήμιο, έχουν αποσταλεί σε 80.000 περίπου οικογένει- scolastico 2008-2009, lo stesso programma è rimasto in vigore ες σε όλη την Ελλάδα. Όσον αφορά τη σχολική περίοδο 2008 in due classi dell’elementari e riguarda circa 180.000 studenti. I – 2009, ήδη το πρόγραμμα εφαρμόζεται σε δύο τάξεις του risultati che scaturiranno da queste indagini saranno elaborati Δημοτικού σχολείου και η διαδικασία αυτή αφορά περίπου per il prossimo anno scolastico. Il nostro obbiettivo è quello di 180.000 μαθητές. Τα αποτελέσματα των μετρήσεων αυτών θα riuscire ad apportare miglioramenti e ad estenderlo a tutte le είναι έτοιμα κατά τη νέα σχολική χρονιά. Στόχος μας είναι, το classi elementari e medie inferiori. πρόγραμμα αυτό να αναπτυχθεί μελλοντικά και να εφαρμο- σθεί σε όλες τις τάξεις της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας Vorrei allo stesso modo far notare che in tutto il territorio εκπαίδευσης. nazionale si sta registrando un sensibile potenziamento Θα ήθελα επίσης, να επισημάνω, ότι σε ολόκληρη την Ελλάδα, delle infrastrutture, che darà la possibilità a tutti i cittadini, βρίσκεται σε εξέλιξη ένα πρόγραμμα έργων αθλητικής υπο- soprattutto ai più giovani, di poter praticare sport. Nel δομής, που δίνουν τη δυνατότητα σε όλους τους πολίτες, και contempo, i progetti in via di realizzazione che hanno la ιδιαίτερα τους νέους, να αθληθούν. Παράλληλα, προωθούνται precedenza nel caledario del Consiglio Direttivo per le για υλοποίηση μέσω Σ.Δ.Ι.Τ. 11 κλειστά γυμναστήρια προϋπο- 18 notizie 33 articoloάρθρο

Infrastrutture (S.D.Ι.Τ.) sono le 11 palestre coperte del costo di λογισμού 30.000.000 € και 13 κολυμβητήρια προϋπολογισμού 30 milioni di € e le 13 piscine per le quali saranno necessari 70.000.000 €. Όσον αφορά το Νομό Θεσσαλονίκης, ήδη, η Δι- 70 milioni di €. Per quanto riguarda la Provincia di Salonicco, υπουργική Επιτροπή (Σ.Δ.Ι.Τ.) ενέκρινε την υλοποίηση από το il Consiglio Direttivo per le Infrastrutture (S.D.Ι.Τ.) ha già Υφυπουργείο, κολυμβητηρίων στους Δήμους Αμπελοκήπων, approvato la realizzazione, sotto l’egida del Sottosegretariato, Θέρμης και Πυλαίας, κλειστών γυμναστηρίων στους Δήμους delle piscine nei comuni di Ambelokipoi, Thermi e Pilaias, Πολίχνης και Μίκρας συνολικού προϋπολογισμού 29.600.000 €, palestre coperte nei comuni di Polichni e Micra per un καθώς και την υλοποίηση, από την Γενική Γραμματεία Ολυμπι- investimento di 29,6 di €, mentre per la realizzazione, da parte ακής Αξιοποίησης της κάλυψης του ανοιχτού κολυμβητηρίου della Segreteria Generale per i Giochi Olimpici della copertura του Δήμου Συκεών, και της κατασκευής σε αυτό κερκίδων και della piscina aperta del comune di Sikies, oltre che alle tribune δεξαμενής εκμάθησης, συνολικού προϋπολογισμού 9.600.000 ed agli spazi riservati all’allenamento, per un costo totale di 9,6 €. Ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη από το Υφυπουργείο μας, εννέα di €. Invece, ciò che il nostro Ministero ha gia’ terminato sono (9) έργα της περιοχής της Θεσσαλονίκης, εκτός εκείνων των i nove lavori commissionati nella zona di Salonicco, eccezion Σ.Δ.Ι.Τ., συνολικού προϋπολογισμού 22.300.000 εκ. ευρώ. fatta per il progetto del Consiglio Direttivo per le Infrastrutture, per una somma che si aggira sui 22,3 milioni di euro. Ο αθλητισμός έχει γενικά τη δύναμη να συμβάλλει θετικά στην ανάπτυξη μιας περιοχής. Είμαστε σε θέση να διεκδικούμε και Lo sport ha la forza di apportare positività alla crescita di un’intera zona. Ci troviamo nella felice posizione di poter farci να αναλαμβάνουμε αθλητικές διοργανώσεις μεγάλου βεληνε- carico dell’organizzazione di eventi sportivi di alto livello, che κούς, που ενισχύουν διαρκώς την αναγνωρισιμότητα της Ελλά- consolidano sempre più il loro valore ed importanza su tutto il δας – αλλά και των συγκεκριμένων κάθε φορά φιλοξενουσών territorio nazionale ed internazionale – oltre che dei luoghi che περιοχών. Ειδικά, η Βόρεια Ελλάδα έχει να παρουσιάσει μεγά- ogni volta ospitano tali manifestazioni. La Grecia settentrionale, λη αθλητική παράδοση και πολλά ταλέντα. Το Σεπτέμβριο του in particolar modo, possiede una grande tradizione nello sport 2009, θα έχουμε το προνόμιο να φιλοξενήσουμε στην πόλη e nella produzione di talenti. Nel settembre 2009, avremo μας τον τελικό του Super Grand Prix της IAAF, το μεγαλύτερο l’onore di ospitare nella nostra città la finale del Super Grand αθλητικό γεγονός στον χώρο του κλασικού αθλητισμού, με τη Prix dell’IAAF, il più famoso evento sportivo dell’atletica συμμετοχή των μεγαλύτερων αθλητών του κόσμου. Επίσης, leggera, al quale parteciperanno i più celebri atleti del mondo. στη Θεσσαλονίκη θα διεξαχθεί το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Inoltre, a Salonicco avrà luogo il Campionato Mondiale di Χάντμπολ της κατηγορίας Νέων το 2011, μια διοργάνωση που Pallamano categoria Giovani nel 2011, un’organizzazione μας ανατέθηκε πρόσφατα από την Παγκόσμια Ομοσπονδία conferitaci ultimamente dalla Confederazione Mondiale della Χάντμπολ. Μπορείτε να φανταστείτε τα οφέλη που προκύ- Pallamano. Da tutto ciò potete immaginare la ripercussione πτουν σε επίπεδο τουριστικής κίνησης και προβολής για τη positiva che manifestazioni di tale portata possono arrecare χώρα μας, αλλά και για την πόλη της Θεσσαλονίκης ειδικότερα all’intero Paese, e soprattutto alla città di Salonicco. από τέτοιες διοργανώσεις.

Ioannis Ioannidis Γιάννης Ιωαννίδης Viceministro allo Sport Υφυπουργός Πολιτισμού del Ministero della Cultura Αρμόδιος για θέματα Αθλητισμού notizie 33 19 intecrvistaσυνέντευξη 20 notizie 33 articoloάρθρο

ARTICOLO DEL VICE MINISTRO ALLO SVILUPPO AGRICOLO & ALIMENTARE

ON. MICHALIS PAPADOPOULOS

ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ

Κ. ΜΙΧΑΛΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

Viviamo in un mondo che cambia in continuazione. Ζούμε σε έναν κόσμο που αλλάζει συνεχώς. Η όξυνση των L’intensificazione delle pressioni concorrenziali a livello ανταγωνιστικών πιέσεων σε διεθνές επίπεδο, οι συχνές δι- internazionale, le frequenti perturbazioni dello scenario αταραχές του παγκοσμιοποιημένου σκηνικού με τη μορφή mondializzato sotto forma di “crisi” generalizzate (economiche, γενικευμένων «κρίσεων» (οικονομικών, χρηματιστηριακών, finanziarie, alimentari ed altre) e, soprattutto, il forte aumento διατροφικών και άλλων) και, κυρίως, η έξαρση των αβεβαιο- delle incertezze in ogni parte della vita economica, creano uno τήτων σε κάθε πτυχή της οικονομικής ζωής, δημιουργούν ένα scenario variabile in tutti i paesi. Uno scenario con vincitori e ρευστό σκηνικό σε όλες τις χώρες. Ένα σκηνικό με νικητές και perdenti. χαμένους.

In un contesto di questo genere, e’ urgente necessita’ la Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, είναι επιτακτική ανάγκη η εγγύηση garanzia della sicurezza di ogni cittadino ellenico, di ogni της ασφάλειας του κάθε έλληνα πολίτη, του κάθε αγρότη της agricoltore della periferia ellenica. Per riscuotere giustamente ελληνικής περιφέρειας. Για να εισπράξει ακριβοδίκαια το απο- il risultato del proprio lavoro, della sua fatica personale e del τέλεσμα της δουλειάς του, του προσωπικού μόχθου και της suo sforzo scrupoloso. E’ urgente necessita’ l’esistenza di una φιλότιμης προσπάθειας του. Είναι επιτακτική ανάγκη η ύπαρ- responsabile, serena e tenace politica governativa che sara’ ξη μιας υπεύθυνης, ψύχραιμης και αποφασιστικής κυβερνη- vicina all’agricoltore greco e che lo guidera’ con sicurezza tra τικής πολιτικής που θα σταθεί δίπλα στον έλληνα αγρότη και gli impervi sentieri dei mutamenti internazionali. θα τον οδηγήσει με ασφάλεια στα δύσβατα μονοπάτια των διεθνών αλλαγών. Non vorrei fermarmi sul particolarmente importante operato svolto dal Ministero per lo Sviluppo Agricolo e gli Alimenti Δεν θα ήθελα να σταθώ στο ιδιαίτερα σημαντικό έργο που in questi anni. Peraltro, i risultati sono tangibili e misurabili, επιτελέστηκε από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και nonostante le varie difficolta’ sorte in alcuni momenti. Τροφίμων αυτά τα χρόνια. Τα αποτελέσματα άλλωστε, είναι Richieste basilari sono state soddisfate, mentre il sostegno απτά και μετρήσιμα, παρά τις όποιες κατά καιρούς δυσκολίες. al reddito e’ stato il maggiore possibile nella attuale crisi Πάγια αιτήματα ικανοποιήθηκαν, ενώ η εισοδηματική στήρι- internazionale. Specialmente nel campo di mia competenza ξη ήταν η μεγαλύτερη δυνατή που θα μπορούσε να δοθεί στο notizie 33 21 articoloάρθρο

e con punti basiliari della nostra politica, lo sviluppo del πλαίσιο της τρέχουσας διεθνούς κρίσης. Ιδιαίτερα στο πεδίο settore dell’allevamento greco, la salvaguardia del reddito αρμοδιότητάς μου και με βασικούς άξονες της πολιτικής μας dell’allevatore ellenico, ma anche la tutela della salute del την ανάπτυξη της ελληνικής κτηνοτροφίας, την προστασία consumatore, abbiamo dato soluzioni a probemi istituzionali του εισοδήματος του έλληνα κτηνοτρόφου, αλλά και την δια- dalla fase di produzione primaria fino alla distribuzione e al φύλαξη της υγείας του καταναλωτή, προχωρήσαμε σε λύσεις conumo dei prodotti da allevamento. θεσμικών προβλημάτων από τη φάση της πρωτογενούς πα- ραγωγής μέχρι τη διακίνηση και την κατανάλωση των κτηνο- Non vorrei scendere nel dettaglio dei nostri interventi in τροφικών προϊόντων. corso che garantiscono sviluppi estremamente positivi per gli allevatori ellenici nel periodo imminente: Parlo dei risultati Δεν θα ήθελα να αναφερθώ διεξοδικά στις δρομολογημένες della consultazione con i competenti Ministeri ed altre παρεμβάσεις μας που εγγυώνται εξαιρετικά θετικά εξελίξεις istituzioni per una serie di politiche, come l’attualizzazione για τους Έλληνες κτηνοτρόφους, το αμέσως επόμενο χρονι- della legislazione per i latticini, la modifica del regime per κό διάστημα: Εννοώ τα αποτελέσματα της διαβούλευσης με l’autorizzazione e la costituzione di imprese di allevamento τα συναρμόδια Υπουργεία και άλλους φορείς για μια σειρά e la proposta di vantaggiose regolamentazioni dei prestiti πολιτικών, όπως η επικαιροποίηση της νομοθεσίας για τα dall’ΑΤΕ (Banca Agricola Greca) (con garanzia le certificazioni γαλακτοκομικά προϊόντα, η τροποποίηση του καθεστώτος dall’ΟPΕΚΕPΕ per l’importo del sostegno economico che αδειοδότησης και ίδρυσης κτηνοτροφικών επιχειρήσεων και spetta agli allevatori). η πρόταση για ευνοϊκές ρυθμίσεις παλαιοτέρων δανείων και χορήγηση χαμηλότοκων δανείων από την ΑΤΕ (με ενέχυρο τις Al contrario, insistero’ su cio` con cui ho iniziato. Con processi βεβαιώσεις από τον ΟΠΕΚΕΠΕ για το ποσό της οικονομικής consensuali, ma anche con forte volonta’ politica, procediamo ενίσχυσης που δικαιούται οι κτηνοτρόφοι). a tutti quei cambiamenti qualitativi e adattamenti che sono necessari per il rilancio del settore greco di allevamento. Αντίθετα, θα επιμείνω σε αυτό με το οποίο ξεκίνησα. Με Cambiamenti che hanno a che fare con l’assicurazione di συναινετικές διαδικασίες, αλλά με ισχυρή πολιτική βούλη- alti standards qualitativi, secondo i nuovi modelli alimentari ση, προχωρούμε σε όλες εκείνες τις ποιοτικές αλλαγές και e di consumo, le esigenze per la tutela dell’ambiente, ma προσαρμογές που απαιτούνται για να ανακτήσει η ελληνική anche le possibilita’ di sinergia con altre attivita’ economiche, κτηνοτροφία. Αλλαγές που έχουν να κάνουν με τη διασφά- come l’agriturismo, azioni che sono sviluppate nell’ambito λιση υψηλών προδιαγραφών ποιότητας, σύμφωνα με τα νέα dell’imprenditorialita’ verde, ecc. καταναλωτικά και διατροφικά πρότυπα, τις απαιτήσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και τις δυνατότητες Abbiamo conoscenza, obiettivo e determinazione per rendere συνέργειας με άλλες οικονομικές δραστηριότητες, όπως ο l’agricoltore e l’allevatore ellenico vincitore. αγροτουρισμός, δράσεις που αναπτύσσονται στο πλαίσιο της πράσινης επιχειρηματικότητας κ.λπ.

Έχουμε γνώση, σχέδιο και αποφασιστικότητα για να καταστή- σουμε τον έλληνα αγρότη, τον έλληνα κτηνοτρόφο νικητή. 22 notizie 33 articoloάρθρο

Turismo: al via la commissione per l’Enogastronomia Italiana

Τουρισμός: ξεκινά η επιτροπή για την Ιl neo Ministro per il turismo Η νέα Υπουργός Τουρισμού Ιταλική Οινογαστρονομία Maria Vittoria Brambilla.

“L’enogastronomia e’ un’opportunita’, perche’ il Made in Italy puo’ fare da traino al nostro turismo, e viceversa”. “Questo settore ha un potenziale turistico inespresso che e’ ancora dell’80%”. Cosi’ il neo Ministro per il Turismo, Michela Brambilla, nel corso della presentazione a Palazzo Taverna della “Commissione per la promozione e valorizzazione del tuurismo enogastronomico”, nata all’interno del Comitato per le strategie dei prodotti turistici italiani. Della Commissione che, come ha tenuto a precisare la Brambilla, “lavora a titolo gratuito”, fanno parte: il maestro della cucina italiana Gualtiero Marchesi, in qualita’ di presidente onorario; il coordinatore, Pierluigi Ronchetti, giornalista e autore; Roy Berardi, Walter Brunello, Paolo Caldana, Ludovico Gay, Antonio Gobbato, Enrico Lupi, Paolo Massorbio, Enrico Merenda, Terenzio Medri, Lino Enrico Stoppani, Valentino Valentini. Il nuovo organismo, che avra’ una durata di quattro anni, ha lo scopo di monitorare, valorizzare, e promuovere il nostro sistema turistico, per far crescere la coscienza collettiva riguardo alle qualita’ e quantita’ del nostro segmento agroalimentare, e di dare luogo ad un coordinamento, a tutti i livelli, per razionalizzare la varieta’ e l’offerta, consentendo la creazione di iniziative e network enogastronomici. Compito della Commissione sara’ anche quello di intercettare eventi ed eccellenze che meritino appoggio e valorizzazione. A questo scopo e’ in atto una mappatura del territorio italiano, un censimento delle tipicita’, che faccia da piattaforma per il turismo enogastronomico e gli consenta, tra l’altro, di assumere uno spazio piu’ approfondito all’interno del Portale Italia. Tra le inziative alle quali la Commissione sta lavorando, o rispetto alle quali in futuro ha intenzione di impegnarsi, si segnalano: una convention sugli Stati Generali dell’enoturismo in Italia (San patrignano, 13 e 14 novembre 2009), stand dedicati al turismo enogastronomico a tutte le fiere nelle quali l’Enit e’ presente, la promozione a livello nazionale delle “strade del vino”, delle “strade dell’olio” e di altre iniziative che abbiano caratteristiche similari, per accrescerne la visibilita’, e l’istituzione di una sorta di palazzo dell’enogastronomia italiana, in un’area non lontana da Milano e in vista dell’Expo del 2015.

Fonte: La Rivista notizie 33 23 articoloάρθρο

“Η Οινογαστρονομία είναι μία ευκαιρία, γιατί το Made in Italy μπορεί να λειτουργήσει ως κινητήριος δύναμη για τον τουρι- σμό μας, και αντίστροφα”. “Αυτός ο τομέας διαθέτει μία τουριστική δυναμική που δεν έχει αξιοποιηθεί και βρίσκεται ακόμη στο 80%». Αυτές ήταν οι δηλώσεις της νέας Υπουργού Τουρισμού, Michela Brambilla, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης στο Palazzo Taverna της “Επιτροπής για την προώθηση και αξιοποίηση του οινογαστρονομικού τουρισμού”, που δημιουργήθηκε στα πλαίσια της Επιτροπής για τις στρατηγικές των Ιταλικών τουριστικών προϊόντων. Στην Επιτροπή που, όπως τόνισε η κυρία Brambilla, “λειτουργεί αμισθί”, συμμετέχουν: ο δάσκαλος της Ιταλικής κουζίνας Gualtiero Marchesi, με την ιδιότητα του επίτιμου Προέδρου• ο συντονιστής, Pierluigi Ronchetti, δημοσιογράφος και συγγραφέας• Roy Berardi, Walter Brunello, Paolo Caldana, Ludovico Gay, Antonio Gobbato, Enrico Lupi, Paolo Massorbio, Enrico Merenda, Terenzio Medri, Lino Enrico Stoppani, Valentino Valentini. Ο νέος Οργανισμός, που θα διαρκέσει τέσσερα χρόνια, έχει ως σκοπό να παρακολουθήσει, αξιοποιήσει και προωθήσει το τουριστικό μας σύστημα, για να αναπτύξει τη συλλογική συνείδηση σχετικά με τις ποιότητες και τις ποσότητες του τομέα μας των τροφίμων, και να δημιουργήσει ένα συντονισμό, σε όλα τα επίπεδα, για την ορθολογική οργάνωση των ποικιλιών και της προσφοράς, επιτρέπο- ντας την λήψη πρωτοβουλιών και οινογαστρονομικών network. Αποστολή της Επιτροπής θα είναι και ο εντοπισμός εκδηλώσεων και ποιοτικών προϊόντων που αξίζουν στήριξης και αξιοποίησης. Για αυτό το σκοπό βρίσκεται σε εξέλιξη μία χαρτογράφηση της Ιταλικής επικράτειας, μία απογραφή των τοπικών παραδοσιακών προϊόντων, που θα χρησιμεύσει ως πλατφόρμα για τον οινογα- στρονομικό τουρισμό και θα του επιτρέψει, μεταξύ άλλων, να κατέχει μία σημαντικότερη θέση εντός του Πυλώνα Ιταλία. Ανάμεσα στις πρωτοβουλίες που η Επιτροπή εξετάζει, ή με τις οποίες προτίθεται στο μέλλον να ασχοληθεί, επισημαίνονται: μία convention για τις Γενικές Καταστάσεις του οινοτουρισμού στην Ιταλία (San Patrignano, 13 & 14 Νοεμβρίου 2009), stand αφιερωμένα στον οινογαστρονομικό τουρισμό σε όλες τις Εκθέσεις στις οποίες συμμετέχει η Enit (Ιταλικός Οργανισμός Τουρισμού), η προώθηση σε εθνικό επίπεδο των “δρόμων του κρασιού”, των “δρόμων του λαδιού” και άλλων πρωτοβουλιών που θα έχουν παρόμοια χα- ρακτηριστικά, για να αναπτυχθεί η φήμη τους, η σύσταση ενός είδους Παλατιού της Ιταλικής οινογαστρονομίας, σε μία περιοχή κοντά στο Μιλάνο ενόψει της Expo.

Fonte: La Rivista 24 notizie 33 articoloάρθρο

IL NUOVO TO ΝΕΟ MUSEO ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ DELL’ ACROPOLI ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ

Domenica 21 giugno sono stati aperti al pubblico i battenti Κυριακή 21 Ιουνίου άνοιξε οι πύλες του σε όλους τους Έλλη- del Nuovo Museo dell’Acropoli. Un sogno cullato per decenni νες το Μουσείο της Ακρόπολης. Το καινούριο μουσείο της e che finalmente si è realizzato. Il Nuovo Museo dell’Acropoli Ακρόπολης ανήκει οριστικά στα πολιτιστικά αγαθά της χώρας appartiene definitivamente ai beni culturali della nostra μας, βασικό σημείο αναφοράς στον χάρτη των μουσείων όλου nazione, fondamentale punto di riferimento sulla mappa dei του κόσμου. musei di tutto il mondo.

Viaggio nella storia Ταξίδι στην ιστορία

Il Museo si fa portavoce di numerose storie ed, allo stesso Το Μουσείο αφηγείται πολλές και συναρπαστικές ιστορίες. tempo, emozionanti. Gli oggetti presenti nel museo ci Μέσα από τα εκθέματα του «περπατάμε» στην Αθήνα του riportano al periodo dell’Atene di Pericle, quella ispirata Περικλή, των υψηλών ιδανικών της Δημοκρατίας, τους κάλ- ai più alti principi della Democrazia, quelli della bellezza λους και της αισθητικής. Τον περίφημο «Χρυσό Αιώνα», που e dell’estetica. Nel celeberrimo “Secolo d’Oro”, durante il η Πόλη γίνεται θρησκευτικό κέντρο και σύμβολο καλλιτεχνι- quale la Città (Atene) si convertì a centro religioso e simbolo κής τελειότητας. Aρχιτέκτονες γλύπτες και ζωγράφοι, όπως ο dell’arte della perfezione. Architetti, scultori e pittori, come Φειδίας, ο Ικτίνος, ο Μνησικλής και ο Καλλικράτης, αναλαμ- Fidia, Ictinos, Mnisikleous e Kallicrates, si sono impegnati βάνουν να δώσουν πνοή στο λευκό πεντελικό μάρμαρο, σμι- a rivitalizzare il marmo bianco pentelico, cesellando nella λεύοντας στην σάρκα του τα θαύματα της αρχαίας γλυπτικής, sua materia i miracoli della scultura del periodo classico, «χαράσσοντας» γραμμές που συνεχίζουν να αποτελούν το «intagliando» linee che continuano ad appartenere al più υψηλότερο μέτρο αισθητικής. Το «ταξίδι» μας πηγαίνει ακό- elevato livello dell’estetica. Il nostro viaggio va molto più μη πιο πίσω στο χρόνο: Στη αρχαϊκή περίοδο, τότε που πάνω a ritroso nel tempo. Nel periodo classico, quello nel quale στην Ακρόπολη χτίζονται μεγάλοι μνημειακοί ναοί, όπως το sull’Acropoli venivano eretti enormi templi, come quello di Εκατόμπεδον, στη θέση πιθανώς του Παρθενώνα. Ανάγλυφα, Ecatobeton, probabilmente sullo stesso sito su cui sorge συμπλέγματα και εξαιρετικά γλυπτά αυτής της περιόδου πε- il Partenone. Bassorilievi, raggruppamenti di meravigliose ριμένουν να μας θαμπώσουν με το κάλλος τους, που έμεινε sculture di questo periodo non vedono l’ora di folgorarci άφθαρτο στους αιώνες… Η επίσκεψη στο Νέο Μουσείο της con la loro bellezza, che è rimasta immortale per secoli.… La Ακρόπολης εντυπωσιάζει τον επισκέπτη από τα πρώτα κιόλας visita al Nuovo Museo dell’Acropoli colpisce il visitatore sin dai βήματά του. Τα γυάλινα ανοίγματα στο δάπεδο του ισογείου primi passi mossi al suo interno. Le aperture in vetro poste και των υπόλοιπων επιπέδων σε «διακτινίζουν» σε συνοικία notizie 33 25 articoloάρθρο

sulla pavimentazione del piano terra come anche quelle degli της αρχαίας Αθήνας. Ανακαλύφτηκε κατά τη θεμελίωση του altri piani, ti “catapultano” nella mistica atmosfera dell’Atene κτιρίου και τα ερείπιά της, που διατηρούνται σε μεγάλο ύψος, classica. La si riscopre visitando le basi dell’edificio e le sue αποκαλύπτουν μυστικά, θησαυρούς αλλά και «στιγμιότυπα» rovine, che si sono conservate nel tempo, svelando misteri, του καθημερινού βίου. «Στο σύνολο του έργου μου ενδιαφέ- tesori ma anche frangenti della quotidianità classica. “Quello ρομαι για τη σχέση της αρχιτεκτονικής και των ανθρώπων. che nel complesso della mia opera mi interessa è la relazione Για το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης θελήσαμε να δημιουργή- tra l’architettura e l’uomo. Per il Nuovo Museo dell’Acropoli σουμε μια σαφή πορεία που θα ακολουθεί ο επισκέπτης, σαν abbiamo voluto creare un’itinerario ben definito che il αφηγηματικό ταξίδι στην ιστορία του Ιερού Βράχου», εξηγεί ο visitatore deve seguire in modo che possa ricalcare le orme Μπερνάρ Τσουμί. Το «ταξίδι» μόλις ξεκίνησε… di un racconto di narrativa sulla storia della “Roccia Sacra”, ci spiega Bernard Joumi. Il “viaggio” inizia. Γύρος αιώνων σε 120 λεπτά

Passeggiata nei secoli in 120 minuti Περίπου ένα δίωρο χρειάζεται ο μέσος επισκέπτης για να πε- ριηγηθεί στους θησαυρούς του Νέου Μουσείου της Ακρόπο- É necessario in paio d’ore ad un visitatore medio per ammirare λης. Σε ζώνες των δύων ωρών χωρίζονται και τα ηλεκτρονικά uno ad uno i tesori del Nuovo Museo. Nell’arco delle due εισιτήρια, καθώς για την αποφυγή συνωστισμού στο Μουσείο ore è compresa anche l’emissione di biglietti elettronici, in θα βρίσκονται ταυτόχρονα μέσα σε αυτό το πολύ 1,500 επι- modo tale da evitare l’affollamento nel Museo che prevede σκέπτες. Μία ώρα παραπάνω μπορούν να αφιερώσουν στις che non vi siano più di 1.500 visitatori. Da calcolare un’ora in αίθουσες του Μουσείου όσοι θέλουν ωα πληροφορηθούν più per coloro che hanno intenzione di dedicare tempo alle κάθε λεπτομέρεια για την ιστορία των εκθεμάτων του Ιερού sale del Museo per acquisire informazioni più dettagliate Βράχου, που ξεκινούν από τη μυκηναϊκή εποχή και φτάνουν sulla storia della Roccia Sacra, che va dalla civiltà minoica a έως τους πρώτους χριστιανούς χρόνους. Εκτός από τους κύ-

quella paleocristiana. Fatta eccezione per le principali aree ριους εκθεσιακούς χώρους, το Μουσείο διαθέτει πληθώρα espositive, il Museo mette a disposizione del pubblico un αιθουσών στην υπηρεσία των επισκεπτών του. Ανάμεσα τους gran numero di altre sale secondarie. Tra queste riportiamo είναι τα δύο πωλητήρια, στο ισόγειο και το 2ο όροφο, το ανα- la presenza sia al pianoterra che al secondo piano, di un bar e ψυκτήριο και το εστιατόριο, η αίθουσα εικονικής πραγματικό- di un ristorante, di una sala di arti figurative contemporanee, τητας, το αμφιθέατρο και ο ειδικός εξώστης για τους φίλους l’anfiteatro ed un’apposita galleria per coloro che amano του Διαδικτύου και της τεχνολογίας. internet e la tecnologia. Το αίτημα του επαναπατρισμού των Μαρμάρων La richiesta del rimpatrio dei Marmi Η έναρξη της λειτουργίας του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης L’ufficializzazione dell’apertura del Nuovo Museo dell’Acropoli επαναφέρει με τρόπο επιτακτικό στον αφρό της επικαιρότη- evoca in modo perentorio il tema di forte attualità del τας το θέμα της επιστροφής των γλυπτών του Παρθενώνα, rimpatrio delle sculture del Partenone, che attualmente si που σήμερα βρίσκονται στο Λονδίνο. Αρκεί να περιδιαβείς trovano a Londra. E’ sufficiente fare un giro nella sala dedicata την αίθουσα του Παρθενώνα για να συνειδητοποιήσεις το al Partenone per rendersi conto del crimine commesso al έγκλημα που διαπράχτηκε στο μουσείο πριν από περίπου δύο museo circa due secoli orsono. Testimoni inconfutabili sono αιώνες. Αδιάψευστοι μάρτυρες τα λευκά αντίγραφα δίπλα στις le copie bianche poste accanto ai monumenti in pietra αυθεντικές λίθους του μνημείου. Η πρώτη επίσημη διεκδίκη- autentici. La prima protesta formale pronunciata riguardo ai ση των Μαρμάρων έγινε σε συνέντευξη Τύπου που παραχώ- Marmi avvenne mediante conferenza stampa concessa alla ρησε στην αγγλική τηλεόραση το 1982 η Μελίνα Μερκούρη, televisione inglese nel 1982 da parte di Melina Merkouri, che η οποία δεν σταμάτησε να αγωνίζεται γι’αυτό το θέμα – όπως 26 notizie 33 articoloάρθρο

non smise mai di lottare per il rimpatrio delle vestigie – così και για τη δημιουργία του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης – come per la creazione del Nuovo Museo dell’Acropoli – sino μέχρι το θάνατό της. alla sua morte. Η δημιουργία του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης σε συνδυα- La costruzione del Nuovo Museo dell’Acropoli in concomitanza σμό με τις διεθνείς αντιδράσεις για το διαμελισμό των Μαρμά- con le reazioni internazionali riguardo alla spartizione dei ρων, όπως αποτυπώνονται στα δημοσιεύματα, έχουν προκα- Marmi, così come è apparso scritto sui giornali, hanno λέσει εκνευρισμό στο Βρετανικό Μουσείο, που επιζητά νέους provocato tensioni nel Museo Britannico, che ora richiede τρόπους «προσέγγισης» του ελληνικού αιτήματος. Ακόμα και nuovi modi di «approccio» alla controparte greca. Perfino με τη μορφή του επικοινωνιακού τρικ. ‘Όπως συνέβη πριν από sottoforma dell’espediente comunicativo. “Così come λίγες μέρες, με την πρόταση στελέχους του μουσείου να μας accaduto alcuni giorni fa’, con la proposta avanzata dai dirigenti επιστραφούν τα γλυπτά για… τρεις μήνες και με τον όρο πως del museo nel rinviarci le sculture per tre mesi, a patto che le θα αναγνωρίσουμε την κυριότητά του στα έργα του Φειδία.. Η sculture venissero da noi riconosciute come opere originali di απάντηση ήταν ένα ηχηρό «όχι». Οι αριθμοί που αναφέρονται Fidia. La risposta a questa provocazione è stato un solenne στο μεγάλο διαμελισμό των γλυπτών του Παρθενώνα πληγώ- “no”. Le cifre che fanno riferimento al grande smembramento νουν: από τους 97 σωζόμενους λίθους της ζωφόρου του Παρ- delle sculture del Partenone sono le seguenti: dei 97 pezzi θενώνα οι 56 βρίσκονται στο Λονδίνο και οι 40 στην Αθήνα. scultori di cui si fa fregio il Partenone, 56 si trovano a Londra e Από τις 64 σωζόμενες μετόπες οι 48 βρίσκονται στην Αθήνα 40 ad Atene. Dei 64 pezzi del frontespizio, 48 sono ad Atene e και οι 15 στο Λονδίνο. Από τις 28 σωζόμενες μορφές των αε- 15 a Londra. Dei 28 pezzi dei cornicioni frontali del tempio, 19 τωμάτων οι 19 βρίσκονται στο Λονδίνο και οι 9 στην Αθήνα. sono ubicati a Londra e 9 ad Atene. Τι δεν πρέπει να χάσετε Cosa non dovreste perdere • Ο Ιππέας Rampin • Il cavaliere Rampin Μια αρχαϊκά αγάλματα των ιππέων ήταν αφιερώματα της τά- Una serie di statue di cavalieri dedicata all’ordine dei “cavalieri”, ξης των «ιππέων», της δεύτερης ανώτερης τάξης στην αθηνα- il second’ordine superiore della comunità ateniese. Si rifanno ϊκή κοινωνία. Συνδέονται με την λατρεία της Αθηνάς «Ιππίας», al culto di Minerva “Cavaliere”, ideatrice del lino e dei carri. Una εφευρέτριας του λιναριού και του άρματος. ¨Ένα αφιέρωμα di queste dediche è rappresentata dal cosidetto “Cavaliere ανάμεσά τους είναι ο λεγόμενος «Ιππέας Rampin», του 6ο αι- Rampin”, che risale al VI secolo a. C., che ha preso questo nome ώνα π.Χ., που πήρε το όνομα αυτό από τον δωρητή της πρω- dal donatore della statua originale che si trova nel Museo del τότυπης κεφαλής του αγάλματος προς το μουσείο του Λού- Louvre. βρου. notizie 33 27 articoloάρθρο

• Lo scavo nel terreno di proprietà Makrigianni • Η ανασκαφή στο οικόπεδο Μακρυγιάννη Un’antica zona ateniese, nella quale si trovano insediamenti Μια αρχαία γειτονιά της Αθήνας, που κατοικούνταν από την del periodo post-neolitico (3000 a.C.) che vanno sino al XII ύστερη νεολιθική περίοδο (3000 π.Χ.) μέχρι και το 12ο αιώνα secolo d.C., con strade, case, cortili, botteghe, pozzi e cisterne, μ.Χ., με δικούς της δρόμους, σπίτια, αυλές, εργαστήρια, πηγά- fogne e bagni. δια και δεξαμενές, υπονόμους και λουτρά. • Il ragazzo di Critias • Το παιδί του Κριτία La statua dell’adolescente, opera degli scultori Critias e Το άγαλμα εφήβου, έργο των γλυπτών Κριτίου και Νησιώτη, Nisiotis, realizzata nel 480 a.C. circa, è conosciuta come “Il φιλοτεχνημένο περίπου το 480 π.Χ., είναι γνωστό ως «παις του ragazzo di Critias”. Sta a segnare la transizione dall’arte arcaica Κριτίου». Σηματοδοτεί τη μετάβαση από την αρχαϊκή στην a quella classica. κλασσική τέχνη. • Minerva pensante • Η σκεπτόμενη Αθηνά Molte interpretazioni sono state avanzate riguardo la colonna Πολλές ερμηνείες έχουν δοθεί στην ορθογώνια στήλη «Σκε- ortogonale di “Minerva pensante”, immagine in bassorilievo πτόμενη Αθηνά», το αναθηματικό ανάγλυφο που χρονολογεί- che rimonta al 470 a.C. considerata anche uno dei pezzi più ται περίπου στο 470 π.Χ. και θεωρείται ένα από τα αριστουργή- pregiati del Museo. Anche quest’opera appartiene al periodo ματα του Μουσείου. Ανήκει και αυτό στα έργα του αυστηρού di transizione verso l’arte classica. ρυθμού, στο πέρασμα προς την κλασική τέχνη. • Venere e Dionis • Αφροδίτη και Διώνη La parte orientale del frontespizio del Partenone, il più Το ανατολικό αέτωμα του Παρθενώνα, το πιο επίσημο, καθώς autorevole, visto che è situato sulla parte superiore dell’entrata βρισκόταν πάνω από την κύρια είσοδο του ναού, έχει ως θέμα principale del tempio, ha come tema la nascita di Minerva. Tra του τη γέννηση της Αθηνάς. Από τις πιο γνωστές συνθέσεις le più conosciute composizioni del frontespizio vi è la donna του αετώματος είναι η γυναικεία τριάδα, το σύμπλεγμα Αφρο- triade, l’unione di Venere e Dionis con Vesta alla loro sinistra. δίτης και Διώνης με την Εστία στα αριστερά τους. Εδώ θα δού- Nel museo potremo ammirare una loro riproduzione. • Centauri e Lapiti με τα αντίγραφά τους. I cornicioni frontali rappresentavano i pezzi da cui è partita la • Κένταυροι και Λαπίθες costruzione del Partenone i quali si fregiano di abbellimenti Οι μετόπες ήταν τα πρώτα τμήματα του Παρθενώνα που δέ- scultorii. Il tema a cui si sono ispirati è quello della lotta χτηκαν γλυπτή διακόσμηση. Θέμα τους είναι η άγρια πάλη selvaggia fra i Centauri e i Lapiti, popolo della Tessaglia. ανάμεσα στους Κενταύρους και τους Λαπίθες, λαό της Θεσ- I Centauri erano intenzionati a rapire le donne dei Lapiti σαλίας. Οι Κένταυροι θέλησαν να αρπάξουν τις γυναίκες των durante le nozze a cui erano stati invitati per festeggiare il Λαπιθών στο γαμήλιο τραπέζι όπου είχαν προσκληθεί για να matrimonio del re dei Lapiti Peirithou.. γιορτάσουν το γάμο του βασιλιά των Λαπιθών Πειρίθου. 28 notizie 33 articoloάρθρο

• I portatori di anfore • Οι υδριαφόροι Sulla fascia ornamentale del Partenone Fidia ha scelto come Στη ζωφόρο του Παρθενώνα ο Φειδίας διάλεξε ένα θέμα από tema un frammento della vita di Minerva: la festa di tutti gli τη ζωή της Αθηνάς: τη γιορτή των Παναθηναίων και συγκε- ateniesi e, più in particolare, l’evento in cui la città dona alla κριμένα την πομπή στην οποία η πόλη παραδίδει στη Θέα dea Minerva la veste che avevano intessuto per lei le donne e Αθηνά τον πέπλο που είχαν υφάνει οι γυναίκες και τα νεαρά le giovani ragazze. κορίτσια. •Déi dell’Olimpo • Θεοί του Ολύμπου Sulla parte orientale del frontespizio la fa da padrona il Στην ανατολική πλευρά της ζωφόρου κορυφώνεται η δράση, movimento, rappresentato dalla consegna del la veste alla dea με την παράδοση του πέπλου στη θεά Αθηνά. Αριστερά και Minerva. A sinistra e a destra sono seduti gli déi dell’Olimpo, a δεξιά κάθονται οι θεοί του Ολύμπου, σε δύο ομάδες των έξι. gruppi di sei. La maggior parte dei visi degli déi e la consegna della veste si trovano attualmente al British Museum. Tra Οι περισσότερες μορφές των θεών και η σκηνή της παράδο- i pezzi autentici del frontespizio orientale potrà essere σης του πέπλου βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο. Από τους ammirata quella del VI secolo, che raffigura gli déi Nettuno, αυθεντικούς λίθους της ανατολικής ζωφόρου που θα δούμε Apollo e Atemide. εδώ είναι ο 6ος, που απεικονίζει τους θεούς Ποσειδώνα, Απόλ- • La déa Minerva Vittoriosa con i sandali λωνα και Άρτεμη. Le sculture del piccolo tempio di Minerva Vittoriosa hanno • Η σανδαλιζόμενη Νίκη un particolare posto a loro assegnato nel Nuovo Museo Τα γλυπτά του μικρού ναού της Αθηνάς Νίκης έχουν τη δική dell’Acropoli. L’altare del tempio è stato integrato (420-410 τους θέση μέσα στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης. Το ιερό του a.C.) da una torretta in bassorilievo, per proteggerlo dai ναού συμπληρώθηκε (420-410 π.Χ.) με ανάγλυφο θωράκιο, visitatori. για την προστασία των επισκεπτών. • Cariatidi • Καρυάτιδες Nella parte inferiore del frontespizio dell’Eretteo, si trovano Η νότια πρόσταση του Ερεχθείου, με τις έξι κόρες, τις Καρυά- le sei figlie, le Cariatidi, che sostituiscono i pilastri che τιδες, που αντί για κίονες στηρίζουν την οροφή της, είναι ένα sostengono tutta la sua bellezza, rappresentano uno tra i più famosi monumenti del pianeta. Al loro posto soo state messe από τα διασημότερα μνημεία στο κόσμο. Στη θέση τους το- delle copie, visto che gli originali sono stati portati tempo fa ποθετήθηκαν αντίγραφα, ενώ τα πρωτότυπα μεταφέρθηκαν nell’allora museo dell’Acropoli, sulla Roccia Sacra, immersi τότε στο παλαιό μουσείο της Ακρόπολης, πάνω στο Ιερό Βρά- nell’azoto, in una vetrina speciale. χο, και τοποθετήθηκαν μέσα σε άζωτο, σε ειδική προθήκη. notizie 33 29 articoloάρθρο

Qualche cifra

• 130 MILIONI DI EURO il preventivo dell’intera opera • 21.000 M.Q. totali dell’area realizzata rispetto ai 1.450 m.q. del vecchio Museo • 14.000 Μ.Q. di spazi espositivi • 3,200 Μ.Q. la sala del Partenone • 1.500 Μ.Q. l’estensione della sala dei pezzi del periodo arcaico • 16.000 Μ.Q. di marmi • 4.390 Μ.Q. di pezzi in vetro • 250 Μ.Q. lo spazio interno e 750 m.q. quello esterno con il ristorante • 200 I POSTI A SEDERE nell’anfiteatro • • 7.000 Μ.Q. gli spazi verdi • 2,5 MILIONI di visitatori previsti ogni anno

Κάποια νούμερα

• 130 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ο προϋπολογισμός του έργου • 21.000 Τ.Μ. συνολικό εμβαδόν μπροστά στα 1.450 τ.μ. του παλιού Μουσείου • 14.000 Τ.Μ. εκθεσιακοί χώροι • 3,200 Τ.Μ. η αίθουσα του Παρθενώνα • 1.500 Τ.Μ. η έκταση της αίθουσας των αρχαϊκών • 16.000 Τ.Μ. μάρμαρα • 4.390 Τ.Μ. γυαλί • 250 Τ.Μ. ο εσωτερικός και 750 τ.μ. ο εξωτερικός χώρος και εστιατόριο • 200 ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ στο αμφιθέατρο • 7.000 Τ.Μ. χώρος πρασίνου • 2,5 ΕΚΑΤ. επισκέπτες θα δέχεται το Μουσείο ετησίως. 30 notizie 33 articoloάρθρο

Le Telecomunicazioni nella Grecia del Nord

di Vasilis Rigopoulos

Direttore Telecomunicazioni del distretto del Nord della Grecia di OTE

Η Τηλεπικονωνιακή Περιφέρεια Βορείου Ελλάδος

Άρθρο του κου Βασίλη Ρηγόπουλου

Διευθυντή Τηλεπικοινωνιακής Περιφέρειας Βορείου Ελλάδος ΟΤΕ

Nel settore delle telecomunicazioni, le cose cambiano Στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών, τα δεδομένα αλλάζουν spesso e a grande velocita’. I progressi tecnologici sono συχνά και με ταχύτητα. Οι τεχνολογικές εξελίξεις είναι ραγδαί- impetuosi, i bisogni dei clienti mutano, nuovi antagonisti si ες, οι ανάγκες των πελατών μεταβάλλονται, νέοι ανταγωνι- aggiungono ed altri smettono di operare. La professionalita’ στές προστίθενται και άλλοι σταματούν τη λειτουργία τους. nel settore delle telecomunicazioni e’ per giocatori forti. Η επιχειρηματικότητα στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών είναι Nel nostro Paese, tenendo presente il forte antagonismo για δυνατούς παίκτες. presente, ma anche i limiti dipendenti dall’esistente quadro Στη χώρα μας, με δεδομένη την ύπαρξη σκληρού ανταγωνι- regolatore, gli obiettivi di OTE si focalizzano in uno sviluppo σμού, αλλά και τους περιορισμούς που τίθενται από το υφιστά- sostenibile e nell’aumento dell’antagonismo, attraverso la μενο ρυθμιστικό πλαίσιο, οι στόχοι του ΟΤΕ επικεντρώνονται fornitura di prodotti e servizi di qualita’, nonche’ come servizio στην αειφόρο ανάπτυξη και την αύξηση της ανταγωνιστικό- clienti, e allo stesso tempo attraverso la valorizzazione τητας, μέσω της παροχής ποιοτικών προϊόντων, υπηρεσιών delle sinergie all’interno del Gruppo OTE. Parallelamente, και εξυπηρέτησης, με ταυτόχρονη αξιοποίηση των συνεργιών l’OTE guarda al futuro con fiducia soprattutto ora che al suo fianco c’e’ la Deutsche Telekom, una delle piu’ grandi societa’ εντός του Ομίλου ΟΤΕ. Παράλληλα, ο ΟΤΕ ατενίζει το μέλλον di telecomunicazioni del mondo, la quale grazie alle sue με αισιοδοξία έχοντας πλέον και έναν ισχυρό σύμμαχο, τη esperienze e alla sua grandezza, potra’ aiutare OTE nell’offrire Deutsche Telekom που με τη τεχνογνωσία και το μέγεθός της, nuove tecnologie e ulteriori prodotti e servizi di qualita’. ως μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες τηλεπικοινωνιών στον κόσμο, μπορεί να βοηθήσει τον ΟΤΕ στην προσφορά νέων La Telecomunicazioni Distretto Grecia del Nord τεχνολογιών και ακόμα ποιοτικότερων προϊόντων και υπηρε- σιών. La Telecomunicazioni Distretto Grecia del nord (Τ.P.Β.Ε.), copre geograficamente il 43,2% del Paese e serve il 29% del totale Η ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ dei clienti di OTE. Con una moderna rete urbana, interurbana ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ e nazionale, la T.P.B.E. offre ai circa 1.400.000 suoi clienti un livello molto alto di rete di comunicazione, nuovi servizi in Η Τηλεπικοινωνιακή Περιφέρεια Βορείου Ελλάδος (Τ.Π.Β.Ε.), fatto di tecnologie di punta (ad esempio la IPTV) e supporto. καλύπτει γεωγραφικά το 43,2% της χώρας και εξυπηρετεί Partecipa attivamente, sul territorio nazionale, al tentativo το 29% του συνόλου των πελατών του ΟΤΕ. Με ένα σύγχρο- continuo di OTE di migliorare la propria offerta di servizi, con νο αστικό, υπεραστικό και διεθνές δίκτυο, η Τ.Π.Β.Ε. παρέχει la banda larga (broadband) che si trova al centro dell’interesse στους περίπου 1.400.000 πελάτες της υψηλού επιπέδου επι- coprendo gia’ oggi il 28% delle connessioni ADSL in Grecia. κοινωνία, νέες υπηρεσίες αιχμής της τεχνολογίας (π.χ. IPTV) και υποστήριξη. Συμμετέχει ενεργά στη διαρκή πανελλαδική BANDA LARGA e INFRASTRUTTURE DI RETE προσπάθεια του ΟΤΕ για αναβάθμιση των παρεχόμενων υπη- ρεσιών, με την ευρυζωνικότητα να βρίσκεται στο επίκεντρο L’OTE sviluppa e valorizza le opportunita’ e le infrastrutture των εξελίξεων και εξασφαλίζει ποσοστό 28% στο σύνολο των tecnologiche con l’obiettivo l’espansione della penetrazione ADSL συνδέσεων πανελλαδικά. notizie 33 31 articoloάρθρο 32 notizie 33 articoloάρθρο

della Banda larga e la fornitura di servizi di alto livello al totale ΕΥΡΥΖΩΝΙΚΟΤΗΤΑ & ΔΙΚΤΥΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ della popolazione. L’espansione della penetrazione della Banda larga rappresenta Ο ΟΤΕ, αναπτύσσει και αξιοποιεί τις τεχνολογικές δυνατότη- τες και υποδομές του με στόχο την επέκταση της διείσδυσης per OTE una scelta strategica imprenditoriale e una sfida της ευρυζωνικότητας και την παροχή υπηρεσιών υψηλού επι- enorme. In base ai dati sull’espansione geografica della banda πέδου στο σύνολο της κοινωνίας. larga a livello nazionale, le aspirazioni di OTE sono descrivibili Η επέκταση της διείσδυσης της ευρυζωνικότητας αποτελεί come segue: για τον ΟΤΕ στρατηγική επιχειρηματική επιλογή και τεράστια • l’aumento delle velocita’ disponibili d’accesso alla rete, πρόκληση. Με δεδομένη τη γεωγραφική εξάπλωση της ευρυ- anche nelle zone piu’ remote del territorio ellenico, ζωνικότητας πανελλαδικά, οι επιδιώξεις του ΟΤΕ εστιάζονται • lo sviluppo e l’estensione delle infrastrutture della rete, πλέον: • l’ottimizzazione dei sistemi di gestione di rete allo scopo di • στην αύξηση των διαθέσιμων ταχυτήτων πρόσβασης στο δι- offrire la migliore offerta velocita’-economicita’ ai clienti. αδίκτυο, ακόμη και σε απομακρυσμένα σημεία της ελληνικής Per quanto riguarda lo sviluppo della rete della banda larga, επικράτειας, alla Telecomunicazioni Distretto Grecia del Nord, i clienti • στην ανάπτυξη και εξάπλωση των υποδομών και ευρυζωνι- hanno gia’ superato le 300.000 unita’. In rapporto allo scorso κών δικτύων, anno, l’aumento si aggira al 20,9%, risultato della continua • στην αξιοποίηση των συστημάτων διαχείρισης δικτύου έτσι espansione della rete ADSL della nostra societa’. ώστε να συμβάλλουν στην ταχύτερη και οικονομικότερη πα- Inoltre, la massa di Centri della TPBE nei quali sono stati ροχή υπηρεσιών στους πελάτες. installati nodi della rete ADSL, raggiunge oggi le 576 unita’ Σε ότι αφορά στην ανάπτυξη του δικτύου ευρυζωνικότητας in aumento ogni giorno anche nelle zone piu’ remote della στην Τηλεπικοινωνιακή Περιφέρεια Βορείου Ελλάδος, οι πε- nazione. λάτες έχουν ήδη ξεπεράσει τις 300.000. Σε σχέση με πέρυσι, Dobbiamo rimarcare come, ogni anno, OTE realizza un η αύξηση είναι της τάξης του 20,9%, αποτέλεσμα της συνεχι- programma di sviluppo di costruzione, con l’obiettivo di ζόμενης επέκτασης του δικτύου ADSL στην Τηλεπικοινωνιακή espandere la rete ADSL in tutto il Paese. In questo ambito Περιφέρειά μας. e nella zona di nostra competenza, il programma corrente Επιπλέον, το πλήθος των Κέντρων της ΤΠΒΕ στα οποία έχουν prevede l’installazione di 298 nuovi nodi ADSL di nuova εγκατασταθεί κόμβοι του δικτύου ADSL, ανέρχεται σήμερα generazione attrezzati di unita’ ethernet dslam e switch. στα 576 και καθημερινά προστίθενται νέα Κέντρα, ακόμα και Le nuove porte della rete ADSL raggiungono cosi’ il totale στις πιο απομακρυσμένες περιοχές. di 51.000 unita’ e attraverso le insfrastrutture gia’ esistenti, Θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι, κάθε χρόνο ο ΟΤΕ εκτελεί queste potranno arrivare alle 267.000 unita’. εκτεταμένο κατασκευαστικό πρόγραμμα με στόχο την επέ- Allo stesso tempo, viene continuamente ampliata e κταση του δικτύου ADSL σε όλη τη χώρα. Στο πλαίσιο αυτό και modernizzata la rete disgiunta di anelli dell’OTE, tramite για την περιοχή δικαιοδοσίας μας, το τρέχον κατασκευαστικό cui passano i circuiti a grande velocita’ e di ogni tipo di πρόγραμμα προβλέπει την εγκατάσταση 298 κόμβων ADSL connessione. Segnaliamo in modo particolare che, su 20 νέας τεχνολογίας εξοπλισμένων με μονάδες ethernet dslam anelli vengono installati 62 nodi di nuova tecnologia (NG- και switch. Οι νέες πόρτες του ADSL δικτύου ανέρχονται στο SDH), mentre 102 esistenti vengono gia’ migliorati. σύνολό τους στις 51.000 και μέσω της εγκατεστημένης υπο- Inoltre, ΟΤΕ realizza anche modi di accesso a banda larga δομής αυτές μπορούν να αυξηθούν στις 267.000. wireless, sia di piccola distanza (Wi-Fi) sia di media - grande Ταυτόχρονα, διαρκώς επεκτείνεται και εκσυγχρονίζεται το (Wi-Max). Per la prima tecnologia, sono in corso vari ζευκτικό δίκτυο δακτυλίων του ΟΤΕ, μέσω του οποίου διέρ- progetti (projects) della sua introduzione nella Pubblica χονται τα μεγάλης ταχύτητας και κάθε είδους κυκλώματα δι- Amministrazione o in luoghi selezionati, mentre per la ασύνδεσης. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι, σε 20 δακτυλί- seconda si trova nella fase finale la sua introduzione pilota ους εγκαθίστανται 62 κόμβοι νέας τεχνολογίας (NG-SDH), ενώ nella rete per seguire subito dopo la sua vendita ai clienti. 102 υφιστάμενοι ήδη αναβαθμίζονται. PRODOTTI E SERVIZI PER LE ESIGENZE Επιπλέον, ο ΟΤΕ υλοποιεί και τρόπους ασύρματης ευρυζω- DEI CLIENTI νικής πρόσβασης, είτε μικρής εμβέλειας (Wi-Fi) είτε μέσης - μεγάλης (Wi-Max). Για την πρώτη τεχνολογία, βρίσκονται σε εξέλιξη διάφορα προγράμματα (projects) εισαγωγής της σε I continui tentativi di OTE di migliorare la qualita’ dei suoi Δημόσιες Υπηρεσίες ή επιλεγμένους χώρους, ενώ για τη δεύ- servizi al cliente, contribuiscono in modo determinante al τερη βρίσκεται στην τελική φάση η πιλοτική εισαγωγή της στο consolidamento della presenza leader della societa’ in un δίκτυο για να ακολουθήσει αμέσως μετά η διάθεσή της στους ambiente imprenditoriale che cambia continuamente. πελάτες. La conn-x TV, il servizio di intrattenimento / televisione ad abbonamento che offre canali digitali televisivi, contenuti ΠΡΟΪΟΝΤΑ & ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ video on demand (serie televisive, film, programmi per ΤΩΝ ΠΕΛΑΤΩΝ bambini, musica), giochi, e’ l’offerta IPTV di OTE. Frutto della piu’ recente tecnologia, e’ una forma di trasmissione Οι συνεχείς και συντονισμένες προσπάθειες του ΟΤΕ για την notizie 33 33 articoloάρθρο

di segnale digitale televisivo attraverso la semplice ποιοτική αναβάθμιση της εξυπηρέτησης των πελατών, συμ- presa del telefono in abbinamento ad una connessione βάλλουν καθοριστικά στην εδραίωση της ηγετικής παρουσίας broadband. E’ gia disponibile in 25 citta’ (Atene, Pireo, της εταιρείας σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό Salonicco, Patrasso, Larissa, Irakleio, Rodi, Naxos, Kos, περιβάλλον. Thira, Syros, Xanthi, Kavala, Drama, Serres, Komotini, Το conn-x TV, η υπηρεσία ψυχαγωγίας / συνδρομητικής τη- Alexandroupoli, Trikala, Katerini, Veria, Edessa, Kilkis, λεόρασης που περιλαμβάνει τηλεοπτικά κανάλια, video on Giannitsa, Rethimno e Chania), mentre, entro il 2009, demand περιεχόμενο (τηλεοπτικές σειρές, ταινίες, παιδικά sara’ disponibile anche nelle altre citta’ della Grecia. προγράμματα, μουσική), παιχνίδια, είναι η IPTV πρόταση του Βιογραφικό ΟΤΕ. Αποτελεί την πιο προηγμένη τεχνολογικά, μορφή μετά- δοσης ψηφιακού τηλεοπτικού σήματος μέσω της απλής τη- λεφωνικής πρίζας και μιας ευρυζωνικής σύνδεσης. Διατίθεται Ο κ. Βασίλης Ρηγόπουλος είναι Διευθυντής της Τηλεπι- ήδη σε 25 μεγάλες πόλεις (Αθήνα, Πειραιάς, Θεσσαλονίκη, κοινωνιακής Περιφέρειας Βορείου Ελλάδος. Είναι από- Πάτρα, Λάρισα, Ηράκλειο, Ρόδος, Νάξος, Κως, Θήρα, Σύρος, φοιτος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου - Τμήμα Ξάνθη, Καβάλα, Δράμα, Σέρρες, Κομοτηνή, Αλεξανδρούπολη, Μηχανολόγων - Ηλεκτρολόγων, του Αριστοτελείου Πανε- Τρίκαλα, Κατερίνη, Βέροια, Έδεσσα, Κιλκίς, Γιαννιτσά, Ρέθυμνο πιστημίου Θεσσαλονίκης - Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Χανιά), ενώ, σταδιακά μέσα στο 2009, θα διατεθεί σε όλες και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στη Διοίκηση τις πρωτεύουσες νομών. Επιχειρήσεων (ΜΒΑ) του Πανεπιστημίου ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ. Διετέλεσε ανώτατο στέλεχος του ΟΤΕ και Διευθύνων Σύμ- βουλος της Trans Jordan for Communications Services με έδρα το Αμμάν της Ιορδανίας. 34 notizie 33 intervistaσυνέντευξη

L’inflazione? Non e’ il male peggiore

Accogliendo l’invito della Camera di Commercio Italiana per la Svizzera, in occasione della riunione di tutte le nostre Camere italiane all’estero d’Europa a Zurigo lo scorso giugno, l’ing. Carlo de Benedetti ha concluso i lavori del convegno “Made in Italy, esperienze a confronto in un contesto di crisi” con l’intevento che di seguito pubblichiamo.

Ο πληθωρισμός; Δεν είναι το χειρότερο κακό

Αποδεχόμενος την πρόσκληση του Ιταλικού Εμπορικού Επιμελητηρί- ου για την Ελβετία, ο κ. Carlo De Benedetti ολοκλήρωσε τις εργασίες di / του Carlo de Benedetti του συνεδρίου “Made in Italy, Θεσμοί, εμπειρίες σε αντιπαράθεση σε ένα περιβάλλον κρίσης” με την παρέμβαση που δημοσιεύουμε παρα- κάτω

“Un po’ di inflazione controllata in questa fase sarebbe “Λ ίγος ελεγχόμενος πληθωρισμός σε αυτήν την φάση utile”. Lo ha detto Jacques Delors qualche settimana fa θα ήταν πολύ χρήσιμος”. Το δήλωσε ο Ζακ Ντελόρ πριν από presentando il suo ultimo libro Investir dans le social, dove μερικές μέρες παρουσιάζοντας το βιβλίο του Investir dans le emerge un nuovo ruolo della stato in economia, concentrato social, όπου αναδεικνύεται ένας νέος ρόλος του Κράτους στην soprattutto nel rafforzare quelle che Amartya Sen definirebbe οικονομία, επικεντρωμένος κυρίως στο να ενισχύσει εκείνες capabilities dell’individuo, sin dall’infanzia. Mia ha colpito la που ο Amartya Sen θα ονόμαζε capabilities του ατόμου, από sua insistenza sul tema dell’inflazione come strumento utile την παιδική ηλικία. Μου έκανε εντύπωση η επιμονή του στο per uscire ad uscire dalla crisi e sulla necessita’ di una relazione θέμα του πληθωρισμού ως χρήσιμο εργαλείο για να βγούμε piu’ stretta, che anch’io da tempo sostengo, tra politiche από την κρίση και στην ανάγκη μίας πιο στενής σχέσης, που monetarie ed economiche. κι εγώ εδώ και καιρό υποστηρίζω, ανάμεσα στις νομισματι- Qualche settimana fa il New York Times citava un contante κές και τις οικονομικές πολιτικές. Πριν από μερικές εβδομά- country western americano, Merle Hazard, come colui che δες η New York Times ανέφερε έναν Αμερικανό τραγουδιστή meglio di chiunque altro ha evidenziato, in questi mesi, country western, τον Merle Hazard, ως αυτόν που καλύτερα il dilemma che abbiamo davanti: “Inflation or deflation – από κάθε άλλο έχει εντοπίσει, αυτούς τους μήνες, το δίλημμα canticchia Merle- tell me if you can: will be become Zimbabwe που βρίσκεται μπροστά μας: «Inflation or deflation – τραγου- or will web e Japan?”. Esiste davvero questo Merle. Lo sono δά ο Merle – tell me if you can: will we become Zimbabwe or andato a scovare su YouTube. Basta mettere il suo nome su will we be Japan?». Αυτός ο Merle είναι υπαρκτό πρόσωπο. Google. Un personaggio stralunato, con tanto di cappellone Έψαξα να τον βρω στο YouTube. Αρκεί να γράψεις το όνομά da cowboy, e accompagnato da un certo Bretton Wood. Va του στο Google. Ένας αναστατωμένος τύπος, με μεγάλο κα- avanti per due minuti e mezzo, rivolgendosi ad un certo punto πέλο cowboy, που τον συνοδεύει κάποιος Bretton Wood. Τρα- anche a John Maynard Keynes: “Dimmi John, i dollari nel mio γουδάει για δυόμισι λεπτά, απευθυνόμενος κάποια στιγμή και taschino compreranno di piu’ o di meno il prossimo anno?”. στον John Maynard Keynes: «Πες μου John, τα δολάρια στην Straordinario. Secondo me dietro quel tipo si nascondeun τσέπη μου θα αγοράζουν περισσότερα πράγματα ή λιγότερα economista raffinato. Perche’ e’ proprio intorno a quest’ultima του χρόνου;». Εκπληκτικό. Κατά τη γνώμη πίσω από αυτόν domanda che oggi ci giochiamo l’uscita dalla crisi. τον τύπο κρύβεται ένας καλλιεργημένος οικονομολόγος. Δι- ότι ακριβώς γύρω από αυτήν την ερώτηση σήμερα παίζεται η Riduzione del reddito disponibile. έξοδος από την κρίση. Per alcuni la crisi ha indubbiamente determinato, una diminuzione del reddito disponibile. Sono coloro che hanno Μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος subìto in famiglia licenziamenti o che hanno comunque Για κάποιους η κρίση έχει αναμφίβολα προκαλέσει μία μείωση dovuto affrontare un taglio della retribuzione. Ma per molti του διαθέσιμου εισοδήματος. Είναι εκείνοι που έχουν υποστεί altri, i salari hanno mantenuto una dinamica assolutamente στην οικογένεια απολύσεις ή που σε κάθε περίπτωση ανα- normale. Anzi, la contrazione in taluni prezzi ha di fatto γκάστηκαν να αντιμετωπίσουν μία μείωση μισθού. Αλλά για notizie 33 35 intervistaσυνέντευξη

πολλούς άλλους οι μισθοί ακολούθησαν μία απολύτως ομαλή δυναμική. Αντιθέτως, η μείωση ορισμένων τιμών στην πραγ- ματικότητα αύξησε την αγοραστική τους δύναμη. Επομένως γιατί αυτά τα άτομα δεν αγοράζουν όπως θα μπορούσαν; Η απάντηση βρίσκεται στο κρίσιμο παιχνίδι των εκτιμήσεων. Και συγκεκριμένα σε αυτό το δίλημμα: «Πες μου John, τα δο- λάρια στην τσέπη μου θα αγοράζουν περισσότερα πράγματα ή λιγότερα του χρόνου;». Λοιπόν, μέχρις ότου η εκτίμηση θα είναι πως αυτά τα δολάρια θα αγοράζουν περισσότερα πράγ- ματα, διότι οι τιμές θα πέσουν, η αγκίστρωση της κρίσης στον αποπληθωρισμό να χειροτερεύει την κατάσταση μέρα με τη μέρα. Όσο περισσότερο τα άτομα θα αναβάλλουν τις αγορές, τόσο περισσότερο θα πέφτουν οι τιμές, τόσο περισσότερο τα δάνεια που έχουν συναφθεί – κυρίως για την αγορά κατοικί- ας – θα επιβαρύνουν τους εν δυνάμει καταναλωτές. Είναι μία πραγματικότητα που οι νομισματικές Αρχές, που ανησυχού- σαν εδώ και πολλές δεκαετίες κυρίως για τον πληθωρισμό, δεν αντιλαμβάνονται την πραγματική της δυναμική. Ασφαλώς, κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βα- aumentato il loro potere d’acquisto. Perche’ allora queste σίλειο, την Ιαπωνία και την Ελβετία οι κεντρικές τράπεζες μεί- persone non comprano come potrebbero? La risposta e’ ωσαν τα επιτόκια άμεσα κοντά στο μηδέν. Αλλά δεν υπάρχει nel gioco cruciale delle aspettative.. Per l’appunto in quel ακόμη εκείνο το σαφές και ξεκάθαρο μήνυμα που θα βοηθού- dilemma: “Dimmi John, i dollari nel mio taschino compreranno σε να αντιστραφούν οι εκτιμήσεις: ο αποπληθωρισμός – ιδού di piu’ o di meno il prossimo anno?”. Ebbene, fino a quando το μήνυμα που θα πρέπει να περάσει – είναι ο εχθρός μας l’aspettativa sara’ che quei dollari compreranno di piu’, perche’ και για να τον πολεμήσουμε είμαστε έτοιμοι για εκείνο που i prezzi caleranno, l’avvitamento della crisi nella delazione fara’ οι Αμερικάνοι ονομάζουν ένα reflationary shock. Μας το δεί- peggiorare la situazione giorno dopo giorno. Piu’ le persone χνουν οι μεγάλες κρίσεις του παρελθόντος, και οι στρατηγι- rinvieranno gli acquisti, piu’ i prezzi caleranno, piu’ i debiti κές που εφαρμόστηκαν για το ξεπέρασμα τους. Μας δείχνουν contratti – soprattutto nell’acquisto delle case – peseranno sui πόσο επιζήμιος μπορεί να είναι ο αποπληθωρισμός και πόσο potenziali consumatori. E’ una realta’ che le autorita’ monetarie, χρειάζεται ένα πληθωριστικό σοκ για να δοθεί ένα τέλος στις preoccupate per decenni soprattutto dell’inflazione, non αποπληθωριστικές εκτιμήσεις και να επαναρχίσει η ανάπτυ- comprendono in tutta la reale portata. Certo, soprattutto in ξη. Από το ’29 μέχρι το ΄33 οι τιμές, εξαιτίας του αποπληθω- America, Regno Unito, Giappone e Svizzera, le banche centrali ρισμού, έπεσαν κατά 27 τοις εκατό. Μετά μία αποφασιστική hanno abbassato i tassi d’interesse a breve vicino allo zero. παρέμβαση για να ξεπεραστεί η Μεγάλη Οικονομική Ύφεση Ma non c’e’ ancora quel messaggio chiaro ed esplicito che ήρθε με την απόφαση της Κυβέρνησης του Ρούζβελτ να αυξή- aiuterebbe ad invertire le aspettative: la deflazione – ecco il σει κατά τη διάρκεια του ’33 και του ΄34 την τιμή του χρυσού messaggio da far passare- e’ il nostro nemico e per combatterlo μέχρι τα 35 δολάρια ανά ουγγιά. Αυτή η κίνηση προκάλεσε siamo pronti a quello che gli americani chiamano una μία υποτίμηση του Αμερικανικού νομίσματος και μία αύξηση reflectionary shock. Ce lo insegnano le grandi crisi del passato, των τιμών όλων των ειδών – ιδιαίτερα των αγροτικών – που e le strategie attuate per il loro superamento. Ci insegnano έδωσε μία τεράστια ώθηση για να γίνουν τα δάνεια λιγότερο quanto la deflazione possa essere dannosa e quanto serva δαπανηρά και για να επανακάμψει η οικονομία. Κάτι ανάλογο uno shock inflazionistico per porre fine alle aspettative έγινε και στην περίπτωση της Σουηδικής οικονομικής ύφεσης deflattive e rilanciare la crescita. Dal ’29 al ’33 i prezzi, a causa του ’92, όταν μία υποτίμηση του νομίσματος έδωσε τέλος σε della deflazione, calarono del 27 per cento. Poi un contributo μία επικίνδυνη ύφεση ενός έτους. Αντιθέτως, η Ιαπωνία, τη decisivo per superare la Grande Depressione venne dalla δεκαετία του ’90, παρέτεινε την οικονομική της ύφεση και decisione dell’amministrazione Roosevelt di aumentare tra il γιατί η Ιαπωνική Τράπεζα, αν και έφερε τα επιτόκιά της στο μηδέν, κινήθηκε με τόση προσοχή και απροθυμία ώστε να ’33 e il ’34 il prezzo dell’oro fino a 35 dollari l’oncia. Questa μην ανατρέψει τις εκτιμήσεις. Πριν από μερικές εβδομάδες mossa porto’ ad una svalutazione della moneta americana e ο Αμερικανός οικονομολόγος Alan Meltzer, δηλώνοντας πως a un aumento dei prezzi di tutti i generi – in particolare quelli ανησυχεί για τον πληθωρισμό, σημείωνε πως «καμία Χώρα, agricoli – che diede una spinta straordinaria per rendere i αντιμετωπίζοντας τεράστια ελλείμματα ισολογισμού, την debiti meno onerosi e far riprendere l’economia. Qualcosa di γρήγορη αύξηση της νομισματικής προσφοράς και την προο- analogo e’ avvenuto nel caso della depressione svedese del πτική μίας σταθερής υποτίμησης, δεν έχει δοκιμάσει ποτέ τον ’92, quando un deprezzamento della moneta mise fine ad αποπληθωρισμό. Αυτοί οι παράγοντες – ολοκλήρωνε – είναι un anno di pericoloso declino. Al contrario il Giappone, negli προάγγελοι πληθωρισμού». Ο βραβευμένος με Νόμπελ Paul anni 90, ha trascinato la sua spirale depressiva anche perche’ Krugman του απάντησε με μία απλή γραφική παράσταση για la Banca nipponica, pur portando i tassi a zero, si e’ mossa την “χαμένη δεκαετία” της Ιαπωνίας, που πράγματι έδειχνε την con tale prudenza e riluttanza da non invertire le aspettative. αποπληθωριστική τάση σε εκείνες τις συνθήκες. Μαθήματα Qualche settimana fa l’economista americano Allan Meltzer, ιστορίας, πράγματι. Ένα μάθημα που θα πρέπει να μάθουμε dicendosi preoccupato per l’inflazione, notava che “nessun να ακούμε σήμερα που βρισκόμαστε και πάλι μπροστά στο paese, affrontando enormi disavanzi di bilancio, la rapida δίλημμα: “πληθωρισμός ή αποπληθωρισμός;”. Το λάθος που crescita dell’offerta monetaria e la prospettiva di una costante έγινε τότε από τις Ιαπωνικές νομισματικές Αρχές, το θυμά- svalutazione, ha mai sperimentato la deflazione. Questi fattori μαι καλά, καταγγέλθηκε από τους μεγαλύτερους σημερινούς – concludeva – sono messaggeri d’inflazione”. Il Nobel Paul Αμερικανούς policy makers, ξεκινώντας από τον Πρόεδρο της Krugman gli ha risposto con un semplice grafico sulla “decade Fed Ben Bernanke και από τον επικεφαλής του Οικονομικού perduta” del Giappone, che appunto evidenziava la tendenza Επιτελείου του Ομπάμα, Lawrence Summers. Κι όμως αυτοί οι 36 notizie 33 intervistaσυνέντευξη

deflazionistica in quelle condizioni. Lezioni dalla storia, ίδιοι άνδρες, σήμερα, δεν φαίνεται να διαθέτουν την απαραί- appunto. Una lezione che dobbiamo saper ascoltare oggi τητη αποφασιστικότητα να αποφύγουν εκείνο το λάθος, μετα- che abbiamo di nuovo davanti quel dilemma: “inflazione o δίδοντας στην οικονομία εκείνο το πληθωριστικό σοκ που δεν deflazione?”. L’errore compiuto allora dalle autorita’ monetarie μπορεί να αναβληθεί. Αυτό το σοκ θα επιτρέψει την μείωση giapponesi, lo ricordo bene, fu denunciato dai maggiori του βάρους των δανείων, που οι αποπληθωριστικές τάσεις τεί- policy makers americani di oggi, a cominciare dal presidente νουν αντίθετα να επιδεινώνουν με αρνητικές συνέπειες σε όλο della Fed Ben Bernanke e dal capo del Consiglio economico το χρηματοοικονομικό σύστημα. Και κατά δεύτερο λόγο θα di Obama, Lawrence Summers. Eppure questi stessi uomini, αντιστρέψει τον μηχανισμό των εκτιμήσεων των καταναλω- oggi, non sembrano avere la necessaria determinazione τών, που έχουν παραλύσει σήμερα τις επιλογές αγορών τους nell’evitare quell’errore, trasmettendo all’economia la scossa με την εύλογη αναμονή μίας περαιτέρω μείωσης των τιμών. inflazionistica che non e’ rinviabile. Quello shock permettera’ di ridurre il peso dei debiti, che le tendenze deflazionistiche Λήψη των σωστών μέτρων σε αυτή tendono invece ad accentuare con conseguenze perverse τη νέα πραγματικότητα su tutto il sistema finanziario. E in secondo luogo invertira’ Καταλαβαίνω πως κάποιος που, από τη δεκαετία του ’70, il meccanismo delle aspettative dei consumatori, oggi έχει εξασκηθεί στον αγώνα κατά του πληθωρισμού, σήμερα paralizzati nelle loro scelte d’acquisto nella ragionevole attesa έχει δυσκολίες στο να πάρει τα σωστά μέτρα σε αυτή τη νέα d’una ulteriore riduzione dei prezzi. πραγματικότητα. Και αντιλαμβάνομαι πως, όταν έχεις ζήσει τις καταστροφές του διψήφιου πληθωρισμού, υπάρχει μία Prendere le giuste misure a questa nuova realtà μεγάλη διστακτικότητα στη χρήση πληθωριστικών κινήτρων. Capisco che chi, dagli anni 70, si è esercitato nella lotta all’ Αλλά μπροστά στο σενάριο του αποπληθωρισμού, ο κίνδυνος inflazione, oggi abbia difficoltà a prendere le giuste misure a ενεργοποίησης μίας πληθωριστικής διαδικασίας που μπορεί questa nuova realtà. E capisco che, quando si sono conosciuti να ξεφύγει από τα χέρια είναι πράγματι ένα μικρό ρίσκο που i disastri dell’inflazione a due cifre, ci sia una grande prudenza αξίζει τον κόπο να πάρουμε. Η Fed και ΕΚΤ, για αυτό το λόγο, nell’ usare leve inflattive. Ma davanti allo scenario della και όχι μόνο αυτές, θα πρέπει να ενεργήσουν με αποφασιστι- deflazione, il rischio d’attivare un processo inflazionistico che κότητα για να βγούμε από την αβεβαιότητα όποιου διερωτά- possa sfuggire di mano è davvero un piccolo rischio che vale ται “deflation or inflation” και να εξασφαλίσουν με σαφήνεια la pena correre. πως την επόμενη χρονιά το επίπεδο των τιμών θα είναι πολύ La Fed e la Bce, perciò, e non solo loro, devono operare con πιο υψηλό από εκείνο της φετινής χρονιάς. Χρειάζεται μία πο- determinazione per uscire dall’incertezza di chi si domanda λιτική – και επικοινωνιακή – διαφανής, δραστήρια και συστη- ‘’ deflation or inflation’’ e assicurare con chiarezza cheil ματική προς αυτήν την κατεύθυνση. Θα πρέπει να καθοριστεί prossimo anno il livello dei prezzi sarà ben più alto di quello di ένα target για ένα επίπεδο πληθωρισμού μεταξύ του 2 και quest’ anno. Serve una politica – anche della comunicazione- του 3% και θα πρέπει να ανακοινωθεί πως δεν θα επιτραπεί trasparente, attiva e sistematica in questa direzione. Va το ποσοστό να πέσει κάτω από αυτό το όριο. Μόνο ξέροντας fissato un target per un livello d’inflazione tra il 2 ed il 3% e πως η αύξηση των τιμών θα είναι της τάξης του 2-3% όποιος va annunciato che non si permetterà che il tasso scenda sotta είναι σήμερα χρεωμένος – κυρίως οι ιδιοκτήτες κατοικιών – quella soglia. θα μπορεί να έχει μία εύλογη προσδοκία πως το βάρος αυτού Solo sapendo che i prezzi saliranno nell’ordine del 2-3% che του φορτίου θα μπορέσει μελλοντικά να μειωθεί (ή τουλάχι- oggi è indebitato – soprattutto i proprietari di casa – potrà στον να μην αυξηθεί) και κανένας δεν θα έχει πια συμφέρον avere una ragionevole attesa che il peso di quell’onere possa να αναβάλλει τις καταναλωτικές αγορές, για τον απλούστατο in futuro diminuire ( o almeno non aumentare) e nessuno λόγο πως η εκτίμηση θα είναι για μία πιο υψηλή τιμή και όχι avrà più interesse a rinviare i consumi, per il semplice fatto πιο χαμηλή. Αυτή είναι η προτεραιότητα. Οι αποταμιευτές θα che l’aspettativa sarà di un prezzo più alto e non più basso. πρέπει να σταματήσουν να χρησιμοποιούνε – όπως ειπώθη- Questa è la priorità. I risparmiatori devono smetterla di usare κε – τα λεφτά τους μόνο ως ένα σκαμνί για να κάθονται. Γνω- – come è stato detto – i propri soldi solo come uno sgabello ρίζω καλά πως αυτή η προσέγγιση είναι ακριβώς αυτό που per sedersi. φοβούνται οικονομολόγοι όπως ο Meltzer. Αυτοί πιστεύουν So bene che quest’ approccio è esattamente quello che πως αυτός ο αντι-αποπληθωριστικός ζήλος στη συνέχεια θα temono economisti come Meltzer. Loro credono che questo καταστήσει αδύνατο να κρατηθεί υπό έλεγχο ο πληθωρισμός. zelo anti-deflattivo renderà poi impossibile tenere sotto Αλλά, όπως παρατήρησε η Economist, η ένδειξη που μας έρ- controllo l’inflazione. Ma, come ha osservato l’Economist, χεται από την κρίση του 20ου Αιώνα είναι πως είναι πιο εύκολο l’indicazione che ci viene dalle crisi del Novecento è che è più να κρατήσεις υπό έλεγχο τον πληθωρισμό παρά τον αποπλη- facile tenere sotto controllo l’inflazione che la deflazione. E θωρισμό. Και σε κάθε περίπτωση ο πρώτος κάνει μικρότερες comunque la prima fa meno danni della seconda. Non faremo ζημιές από τον δεύτερο. Δεν θα καταλήξουμε ούτε σαν την la fine nè del Giappone nè dello Zimbabwe. Non la faremo Ιαπωνία, ούτε σαν την Ζιμπάμπουε. Δεν θα καταλήξουμε έτσι perchè il secolo scorso ci ha insegnato come fronteggiare γιατί ο προηγούμενος αιώνας μας δίδαξε πώς να αντιμετω- la deflazione e perchè quello stesso secolo ci ha insegnato πίσουμε τον αποπληθωρισμό και γιατί αυτός ό ίδιος αιώνας come tenere sotto controllo l’inflazione. Il passato è la nostra μας δίδαξε πως να κρατάμε υπό έλεγχο τον πληθωρισμό. Το salvezza. L ‘ importante è saperne ascoltare la lezione. παρελθόν είναι η σωτηρία μας. Το σημαντικό είναι να ξέρουμε να ακούμε το μάθημά του.

Fonte: La Rivista Fonte: La Rivista notizie 33 37 intecrvistaσυνέντευξη 38 notizie 33 articoloάρθρο

LA CIRCOSCRIZIONE DI LAGKADAS Flora, Fauna e Archeologia di Κalaitzi Popi Vice Prefetto Lagkada

ΕΠΑΡΧΕΙΟ ΛΑΓΚΑΔΑ της Καλαϊτζή Πόπη ‘Επαρχος Λαγκαδά

La Circoscrizione di Lagkadas è stata istituita nel 1995 ed Το Επαρχείο Λαγκαδά ιδρύθηκε το 1995 και λειτουργεί ως opera come meccanismo decentrato dell’Amministrazione αποκεντρωμένος μηχανισμός της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκη- Prefettizia di Salonicco. La creazione di questa unità σης Θεσσαλονίκης. Η δημιουργία αυτής της διοικητικής μο- amministrativa è dovuta a necessità reali che riguardano νάδας είναι απόρροια πραγματικών αναγκών και κυρίως του soprattutto la dimensione della stessa Circoscrizione, che ha μεγέθους της Επαρχίας, η οποία έχει έκταση 2.059 τετραγω- una superficie di 2.059 metri quadri. Questa e’ composta da νικών χιλιομέτρων, αποτελείται από 13 Καποδιστριακούς Δή- 13 Comuni Capodistriaci che contano una popolazione totale μους (βλ. πίνακα) με συνολικό πληθυσμό 75.000 κατοίκους, di 75.000 abitanti, superando così sia per superficie che per ξεπερνώντας έτσι σε έκταση και πληθυσμό πολλούς νομούς popolazione molte provincie del territorio. της επικράτειας. La geomorfologia del territorio è costituita da un’area molto Η γεωμορφολογία του εδάφους συνιστά μια περιοχή με πολλές variegata. Il fiume Richeios unisce, attraverso gli stretti di επιμέρους διαφοροποιήσεις. Ο Ρήχειος ποταμός ενώνει, μέσω Rentina, il lago Volvi con il golfo Strimonico. Questo scorre των στενών της Ρεντίνας, τη λίμνη Βόλβη με το Στρυμονικό fra i monti Kerdyllia e le estremità di Cholomontas creando κόλπο, κυλάει ανάμεσα από τα Κερδύλλια όρη και τις παρυ- la magica valle dei “Templi Macedoni”. Paesaggi di particolare φές του Χολομώντα και δημιουργεί τη μαγευτική κοιλάδα των bellezza naturale sono rappresentati dalla catena montuosa di «Μακεδονικών Τεμπών». Τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους Vertiskos, che va da Lachanas fino a Sochos e dai monti Kerdyllia αποτελούν η οροσειρά του Βερτίσκου από το Λαχανά μέχρι το che vanno da Skepasto sino a Stefanina, Arethousa, Vrasna, Σοχό, τα Κερδύλλια από το Σκεπαστό, τα Στεφανινά, την Αρέ- ed Asprovalta. La stessa bellezza naturale la si può incontrare θουσα, τα Βρασνά, την Ασπροβάλτα. Την ίδια φυσική ομορφιά anche a Zagkliveri, Adam, Petrokerassa, Stavros, Madytos, συναντά κανείς και στο Ζαγκλιβέρι, το Αδάμ, τα Πετροκέρασα, Ardameri e in tutta la zona dell’ecosistema di Koroneia-Volvi- το Σταυρό, τη Μάδυτο, το Αρδαμέρι και σε όλη την περιοχή Richeios-Stretti di Rentina fino al golfo Strimonico e le belle του οικοσυστήματος Κορώνειας-Βόλβης-Ρηχείου-Στενών Ρε- spiagge di Vrasna, Stavros ed Asprovalta. ντίνας μέχρι το Στρυμονικό κόλπο και τις όμορφες παραλίες Il lago Volvi, il secondo della Grecia per dimensione, viene των Βρασνών, του Σταυρού και της Ασπροβάλτας. classificato tra i laghi più fecondi per ricchezza di fauna ittica Η λίμνη Βόλβη, δεύτερη σε μέγεθος της Ελλάδας, κατατάσσε- notizie 33 39 articoloάρθρο

(24 specie di pesci), tra i quali la “liparia”, pesce che non si trova ται στις εύφορες λίμνες με πλούσια ιχθυοπανίδα (24 είδη ψα- in nessun’altra parte del mondo. In questa zona viannoverano ριών), ενώ η λιπαριά δε συναντάται σε κανένα άλλο μέρος του più di 200 specie di uccelli e mammiferi, oltre alla presenza di κόσμου. Στην περιοχή υπάρχουν περισσότερα από 200 είδη alberi centenari ed il bosco di Apollonia, che estende intorno πουλιών και θηλαστικά, υπεραιωνόβια δένδρα και το παραλί- al lago, un vero e propio monumento naturale. Caratteristica μνιο δάσος της Απολλωνίας που αποτελεί μνημείο της φύσης. particolare del lago Volvi è rappresentata dalla permanente Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της λίμνης Βόλβης είναι η μόνιμη brezza che soffia durante tutto l’arco dell’anno. αύρα που υπάρχει καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Nelle due città balneari di Lagkadas e di Apollonia, località Στις δύο λουτροπόλεις του Λαγκαδά και της Απολλωνίας με τα dalle famose terme, si trovano delle terme bizantine ed περίφημα ιαματικά λουτρά, διασώζονται βυζαντινά και οθω- ottomane riportate al loro splendore. μανικά λουτρά. Importanti zone di interesse archeologico sono rappresentate Σημαντικές περιοχές αρχαιολογικού ενδιαφέροντος αποτε- da Assiros, nel quale vi sono ritrovamenti di epoca neolitica, da λούν η Άσσηρος, με ευρήματα νεολιθικής εποχής, η Απολ- Apollonia, nella quale si trova il podio dell’Apostolo Paolo ed λωνία, όπου βρίσκεται το βήμα του Αποστόλου Παύλου και il bagno ottomano, dal castello di Rentina, Arethoussa, dove το Οθωμανικό λουτρό, το κάστρο της Ρεντίνας, η Αρέθουσα morì il poeta tragico Euripide, da Aghia Marina, da Kalamoto όπου πέθανε ο τραγικός ποιητής Ευριπίδης, η Αγία Μαρίνα, το nel quale si trovano le rovine della città antica di Kalindoia ed Καλαμωτό όπου βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας πόλης Κα- il Museo Paleontologico, da Sochos, da Ossa, da Vrasna e la λίνδοιας και το Παλαιοντολογικό Μουσείο, ο Σοχός, η Όσσα, sua Torre Bizantina e da Stefanina con i mulini di acqua e San τα Βρασνά με τον Βυζαντινό Πύργο και τα Στεφανινά με τους Giorgio. Tra le due località sul lago di Mikri e di Megali Volvi νερόμυλους και τον Άγιο Γεώργιο. Ανάμεσα στους δύο παρα- citiamo l’Oliveto Bizantino ed il Mulino d’Olio datato intorno λίμνιους οικισμούς Μικρής και Μεγάλης Βόλβης βρίσκονται al 1324/25 d.C. ο Βυζαντινός Ελαιώνας και ο Λαδόμυλος που χρονολογείται A Scholari, un paese situato tra i laghi Koroneia e Volvi, vi περί το 1324/25 μ.Χ. sono platani centenari sui quali fanno il loro nido migliaia Στο Σχολάρι, ένα χωριό ανάμεσα στις λίμνες Κορώνεια και di aironi, mentre nei pressi, nel paese di Nymfopetra, tra i Βόλβη, υπάρχουν τα αιωνόβια πλατάνια όπου πάνω τους φωλιάζουν χιλιάδες ερωδιοί, ενώ εκεί κοντά, στο χωριό Νυμ- 40 notizie 33 articoloάρθρο

terreni di tabacco e di grano, vale la pena ammirare una zona φόπετρα, ανάμεσα στα χωράφια με καπνό και σιτάρια, αξίζει costituita da pietre calcaree, un complesso di rocce perforate να θαυμάσει κανείς μια σειρά από ασβεστολιθικούς σχηματι- che la gente locale chiama “ninfopetres”, pietre che secondo σμούς, ένα σύμπλεγμα από χιλιοτρυπημένους βράχους που la tradizione simboleggiano un corteo nuziale che per motivi οι ντόπιοι ονομάζουν «νυμφόπετρες», καθώς σύμφωνα με την ignoti si è “pietrificato”. παράδοση συμβολίζουν μια γαμήλια πομπή η οποία για κά- Nella Circoscrizione di Lagkadas si possono incontrare ποιο άγνωστο λόγο «πέτρωσε». monasteri storici e chiese bizantine. Vicino a Vertiskos vi è la Στην Επαρχία Λαγκαδά συναντά κανείς αξιομνημόνευτα μονα- chiesa di Sant’Atanasio con affreschi del 1740. Inoltre, vale la στήρια και βυζαντινές εκκλησίες. Κοντά στο Βερτίσκο υπάρχει pena di menzionare a questo punto anche le Chiese Sante del η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου με τοιχογραφίες του 1740, Profeta Elia ad Assiros, di Santa Marina a Rentina e di Santa ενώ έξω από την Ασπροβάλτα με λείψανα τοιχογραφιών στο Kyranni ad Ossa. καθολικό, βρίσκεται η Μονή του Αγίου Αθανασίου. Επίσης, Le località con importante patrimonio architettonico e αξίζει στο σημείο αυτό να αναφερθούν οι Ιεροί Ναοί του Προ- culturale sono rappresentate da Vrasna, Vetiskos, Ossa, φήτη Ηλία στην Άσσηρο, της Αγίας Μαρίνας στη Ρεντίνα και Adam, Petrokerassa, Zagkliveri e Stefanina, mentre i più της Αγίας Κυράννης στην Όσσα. importanti siti folcoristici del territorio nei quali si perpetuano Οικισμοί με σπουδαία αρχιτεκτονική και πολιτιστική κληρο- attualmente usi e costumi della tradizione sono rappresentati νομιά είναι τα Βρασνά, ο Βερτίσκος, η Όσσα, το Αδάμ, τα Πε- dagli “Anastenaria” di Lagkadas festeggiati il 21 maggio, il τροκέρασα, το Ζαγκλιβέρι και τα Στεφανινά, ενώ σημαντικά Carnevale di Sochos festeggiato la domenica di Carnevale, λαογραφικά και παραδοσιακά έθιμα της Επαρχίας είναι τα il Carnevale a Vertiskos che si tiene il giorno dell’Epifania, «Αναστενάρια» του Λαγκαδά που γιορτάζονται στις 21 Μαί- la “Festa della Babo” che si tiene l’8 gennaio a Skepasto, gli ου, το Καρναβάλι του Σοχού που γιορτάζεται την Κυριακή της “Akylineia” festeggiati il 27 settembre a Zagkliveri alla memoria Αποκριάς, το Καρναβάλι στο Βερτίσκο που γίνεται την Ημέρα di Santa Acillina, la sagra di Santa Marina a Rentina il 17 luglio e των Θεοφανίων, η «Γιορτή της Μπάμπως» που γίνεται στις 8 molte altre sagre nelle diverse località della Circoscrizione che Ιανουαρίου στο Σκεπαστό, τα «Ακυλίνεια» που γιορτάζονται hanno lo scopo di festeggiare la Dormizione della Madonna a στις 27 Σεπτεμβρίου στο Ζαγκλιβέρι στη μνήμη της Αγίας Ferragosto. Sono diventate consuetudine la festa della ciliegia Ακυλίνης, το πανηγύρι της Αγίας Μαρίνας στη Ρεντίνα στις ad Ossa, di “Manti” a Lithia, del pesce “litharia” a Mikri Volvi, 17 Ιουλίου και οι πανηγύρεις σε πολλούς οικισμούς για τον del tacchino ad Assiros, dell’acciuga a Stavros, dell’origano a εορτασμό της Κοίμησης της Θεοτόκου το Δεκαπενταύγου- Mavrouda e degli “Euripideia” ad Arethoussa. στο. Θεσμό αποτελούν και η γιορτή κερασιού στην Όσσα, του Nella Circoscrizione di Lagkadas si possono scoprire «Μαντιού» στην Λριθιά, της λιπαριάς στη Μικρή Βόλβη, της innumerevoli bellezze naturali, paesaggi che compongono γαλοπούλας στην Άσσηρο, της σαρδέλας στο Σταυρό, της ρί- immagini indimenticabili, località dalla singolare architettura, γανης στη Μαυρούδα και τα «Ευριπίδεια» στην Αρέθουσα. spiagge dalle acque limpidissime, monumenti dalla storia Στην Επαρχία Λαγκαδά μπορεί να ανακαλύψει κανείς αμέτρη- importante e uomini dai sorrisi autentici! τες φυσικές ομορφιές, τοπία που συνθέτουν αξέχαστες εικό- νες, οικισμούς με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, παραλίες με πεντα- κάθαρα νερά, μνημεία με σπουδαία ιστορία, ανθρώπους με αυθεντικά χαμόγελα! notizie 33 41 intecrvistaσυνέντευξη 42 notizie 33 attivitáδραστηριότητες

Attivitá Camerali Δραστηριότητες του Επιμελητηρίου

Zurigo 11-14 giugno 2009 Ζυρίχη, 11-14 Ιουνίου 2009

Si sono svolti a Zurigo i lavori dell’incontro europeo delle Πραγματοποιήθηκαν στη Ζυρίχη οι εργασίες της Ευρωπαϊκής Camere di Commercio Italiane operative nel Vecchio συνάντησης των Ιταλικών Επιμελητηρίων που δραστηριοποι- Continente. ούνται στην Γηραιά Ήπειρο. Tutt’altro che casuale la scelta del luogo: e’ stato un modo per Κάθε άλλο παρά τυχαία η επιλογή του τόπου διεξαγωγής: ήταν rendere omaggio ai primi cento anni di attivita’ della Camera ένας τρόπος για να τιμηθούν τα πρώτα εκατό χρόνια λειτουρ- di Commercio Italiana per la Svizzera (CCIS). γίας του Ιταλικού Επιμελητηρίου για την Ελβετία (CCIS). L’incontro, sviluppatosi nell’arco di tre giorni, e’ stato segnato Η συνάντηση, που ολοκληρώθηκε σε τρεις ημέρες, σημαδεύ- dalla presenza del Ministro italiano per lo Sviluppo Economico τηκε από την παρουσία του Ιταλού Υπουργού Οικονομικής Claudio Scajola. Ανάπτυξης Claudio Scajola. A margine dei lavori presenziato dal Presidente di Στο περιθώριο των εργασιών, παρουσία του Προέδρου της Assocamerestero (la nostra associazione) Edoardo Pollastri, Assocamerestero (της Ένωσης μας) Edoardo Pollastri, με την in occasione di una cena ufficiale, le nostre Camere hanno ευκαιρία ενός επίσημου δείπνου, τα Επιμελητήριά μας είχαν avuto l’opportunita’ di incontrare le autorita’ comunicali e την ευκαιρία να συναντήσουν τις Δημοτικές και Νομαρχιακές cantonali svizzere nonche’ una selezionata rappresentanza di Ελβετικές Αρχές καθώς και μία επιλεγμένη αντιπροσωπεία Ελ- imprenditori svizzeri. βετών επιχειρηματιών. Nel suo intervento principale, il Presidente Pollastri ha Στην κύρια ομιλία του, ο Πρόεδρος κ. Pollastri υπογράμμισε evidenziato il ruolo fondamentale svolto dalle Camere τον βασικό ρόλο που διαδραματίζουν τα Ιταλικά Επιμελητή- di Commercio Italiane attive nel mondo nel processo di ρια που βρίσκονται ανά τον κόσμο στη διαδικασία της διε- internazionalizzazione delle imprese italiane in un contesto di θνοποίησης των Ιταλικών επιχειρήσεων σε ένα περιβάλλον crisi economica come quello attuale. οικονομικής κρίσης όπως είναι το τωρινό. notizie 33 43 attivitáδραστηριότητες

Incontri a Crotone Συναντήσεις σε Crotone e Caserta – 2-9 luglio 2009 και Caserta – 2-9 Ιουλίου 2009

Il Segretario Generale della nostra Camera si e’ recato a Ο Γενικός Γραμματέας του Επιμελητηρίου μας μετέβη στο Crotone nella regione Calabria, ospite della locale Camera di Crotone της περιοχής της Καλαβρίας, φιλοξενούμενος του Commercio per presentare le opportunita’ d’affari che offre τοπικού Εμπορικού Επιμελητηρίου για να παρουσιάσει τις επι- la Grecia in tema di internazionalizzazione delle piccole- χειρηματικές ευκαιρίες που προσφέρει η Ελλάδα για τη διε- medie imprese dei due paesi. Alla presenza di numerose θνοποίηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων των δυο Χωρών. istituzioni ed imprese del luogo, si sono gettate le basi per Παρουσία πολλών τοπικών Ιδρυμάτων και επιχειρήσεων, μπή- καν οι βάσεις για μία μελλοντική οικονομική συνεργασία με una futura collaborazione economica con la zona di Crotone την περιοχή του Crotone κυρίως στους τομείς του τουρισμού soprattutto per quanto riguarda il settore del turismo e και των αγροτικών προϊόντων και τροφίμων. dell’agroalimentare. Στη συνέχεια το Επιμελητήριό μας συμμετείχε στην Caserta Successivamente la nostra Camera ha partecipato a Caserta στο Παγκόσμιο Meeting των Γενικών Γραμματέων των Ιτα- al Meeting mondiale dei Segretari Generali delle Camere di λικών Επιμελητηρίων του εξωτερικού. Ανάμεσα στα θέματα Commercio Italiane all’estero. Tra i temi trattati durante il που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια του meeting ήταν και η meeting anche quello di creare una collaborazione tra le varie δημιουργία μίας συνεργασίας μεταξύ των διαφόρων Επιμελη- Camere per la loro partecipazione a Programmi Comunitari τηρίων για τη συμμετοχή τους σε Ευρωπαϊκά Κοινοτικά Προ- Europei. γράμματα. 44 notizie 33 attivitáδραστηριότητες

Missione Istituzionale della regione Basilicata a Salonicco

In occasione della recente inaugurazione della mostra archeologica “Magie d’ambra, amuleti e gioielli della Magna Grecia (Basilicata) e della Macedonia Antica” presso il Museo Archeologico di Salonicco, la nostra Camera ha avuto l’occasione di incontrare una delegazione istituzionale della regione Basilicata, guidata dall’Assessore regionale all’Agricoltura Vincenzo Viti, accompagnato dal dirigente generale del Dipartimento Agricoltura Pietro Quinto e dalla dirigente dell’Autorita’ di gestione del Piano di sviluppo rurale Liliana Santoro. La delegazione ha incontrato il nostro Presidente Christos Sarantopoulos, il nostro Segretario generale Marco Della Puppa e il Direttore dell’Istituto Italiano di Cultura di Salonicco Maria Rosa Girace. L’incontro e’ stato occasione per inziare un rapporto di collaborazione con l’obiettivo di promuovere azioni di incontro e partenariato economico tra imprese lucane (Basilicata) e greche tramite la futura organizzazione di workshop, missioni commerciali e partecipazione a fiere di settore a Salonicco. La delegazione lucana ha inoltre avuto la possibilita’ di incontrare un rappresentante della Prefettura di Salonicco per la discussione di alcuni programmi europei comuni. Sono previsti per l’autunno sia una visita della nostra Camera di Commercio in Basilicata, sia la firma di un protocollo di collaborazione ufficiale.

Θεσμική Αποστολή της Περιφέρειας Basilicata στη Θεσσαλονίκη

Με την ευκαιρία των πρόσφατων εγκαινίων της Αρχαιολογικής έκθεσης “Μαγείες κεχριμπαριού, φυλαχτά και κοσμήματα της Μεγάλης Ελλάδας (Magna Grecia) (Basilicata) και της Αρχαίας Μακεδονίας” στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το Επιμελητήριό μας είχε την ευκαιρία να συναντήσει μία θεσμική αποστολή της Περιφέρειας Basilicata, με επικεφαλή τον Περιφερειακό Σύμβουλο για τη Γεωργία κ. Vincenzo Viti, συνοδευόμενο από τον Γενικό Διευθυντή του Τμήματος Γεωργί- ας κ. Pietro Quinto και από τη Διευθύντρια της Αρχής Διαχείρισης του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης κα. Liliana Santoro. Η αποστολή συνάντησε τον Πρόεδρό μας κ. Χρήστο Σαραντόπουλο, τον Γενικό Γραμματέα μας κ. Marco Della Puppa και την Διευθύντρια του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης κα. Maria Rosa Girace. Η συνάντηση ήταν μία ευκαιρία να ξεκινήσει μία σχέση με στόχο την προώθηση δράσεων συνάντησης και οικονομι- κής συνεργασίας ανάμεσα σε επιχειρήσεις της περιοχής της Basilicata και Ελληνικών μέσω της μελλοντικής διοργάνωσης workshop, εμπορικών αποστολών και συμμετοχής σε κλαδικές Εκθέσεις της Θεσσαλονίκης. Η αποστολή από την Basilicata είχε επίσης τη δυνατότητα να συναντήσει έναν εκπρόσωπο της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης με τον οποίο συζητήθηκαν μερικά κοινά Ευρωπαϊκά προγράμματα. Προβλέπονται για το Φθινόπωρο και μία επίσκεψη του Επιμελητηρίου μας στην περιοχή της Basilicata, και η υπογραφή ενός πρωτοκόλλου επίσημης συνεργασίας. notizie 33 45 intecrvistaσυνέντευξη 46 notizie 33 novitáνέα NOTIZIE DALLE IMPRESE NEA ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

L’Enel scommette sulle energie rinnovabili Η Enel ποντάρει στις ανανεώσιμες μορφές ενέργειας

Negli ultimi anni la quota mondiale percentuale di energia prodotta Τα τελευταία χρόνια το παγκόσμιο ποσοστό ενέργειας που παράγε- tramite fonti rinnovabili è molto aumentata, in modo particolare ται μέσω ανανεώσιμων πηγών αυξήθηκε κατά πολύ, ειδικά η αιολι- per l’eolico e per il fotovoltaico. A tal proposito il colosso energetico κή και τα φωτοβολταϊκά. Για αυτόν τον λόγο ο Ιταλικός ενεργειακός italiano Enel, per mezzo di Enel.si, la Società di Enel Green Power κολοσσός Enel, μέσω της Enel.si, της Εταιρίας της Enel Green Power leader nell’installazione di impianti da sorgenti rinnovabili, punta sulle fonti verdi provenienti dal sole e dal vento in Italia e nel πρωτοπόρου στην εγκατάσταση μονάδων ανανεώσιμων πηγών, Mondo. Così il 7 Luglio 2009 sottoscrive con la Presidenza del ποντάρει στις πράσινες πηγές ενέργειας που προέρχονται από τον Consiglio dei Ministri e con il Ministero dell’Ambiente e della Tutela ήλιο ή από τον άνεμο στην Ιταλία και στον Κόσμο. Έτσι στις 7 Ιουλί- ου 2009 υπογράφει με την Προεδρεία του Υπουργικού Συμβουλίου και με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Προστασίας του Εδάφους και της Θάλασσας το Σύμφωνο για το Περιβάλλον. Το Σύμφωνο προβλέπει επιδοτήσεις για τη διάδοση των τεχνολογιών μικρών εκπομπών αερίων και υψηλής αποδοτικότητας από το 2009 μέχρι το 2012 και τη σύναψη εθελοντικών προγραμματικών συμφωνιών με στόχο τις επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην εξοικονόμηση ενέργειας. Η πρωτοβουλία, που σύντομα θα φέρει την ηλιακή ενέργεια στους σταθμούς, τους αυτοκινητόδρομους και τα αεροδρόμια, στοχεύει στη μείωση των εκπομπών αερίων του del Territorio e del Mare il Patto per l’Ambiente. Il Patto prevede θερμοκηπίου και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, με μία προσέγγιση finanziamenti agevolati per la diffusione delle tecnologie a basse που έχει ως στόχο την προστασία του περιβάλλοντος και ταυτόχρο- emissioni e ad alta efficienza dal 2009 al 2012 e la stipulazione να τη στήριξη της απασχόλησης και την οικονομική ανάπτυξη, ει- di accordi di programma volontari mirati ad investire nelle fonti δικά μέσω της τεχνολογικής καινοτομίας, στο πιο ευρύ πλαίσιο της di energia rinnovabili e nel risparmio energetico. L’iniziativa, che ben presto porterà l’energia solare nelle stazioni, autostrade ed αειφόρους ανάπτυξης. Εξάλλου, στις 9 Ιουλίου 2009 η Enel.si και η aeroporti, intende ridurre le emissioni di gas serra e l’inquinamento Τράπεζα Intesa San Paolo υπέγραψαν μία συμφωνία που επιτρέπει atmosferico, con un approccio che mira a proteggere l’ambiente στις οικογένειες και στις επιχειρήσεις να λάβουν επιδοτήσεις για την e contemporaneamente a favorire l’occupazione e la crescita αγορά και την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων. Στόχος economica, specialmente attraverso l’innovazione tecnologica, nel της συμφωνίας είναι η προώθηση, μέσω ειδικών για την περίσταση contesto più ampio dello sviluppo sostenibile. Inoltre il 9 Luglio χρηματοοικονομικών εργαλείων, της υλοποίησης εγκαταστάσεων 2009 Enel.si ed Intesa San Paolo hanno firmato un accordo che για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ηλιακή πηγή, που θα consente alle famiglie ed alle imprese di ottenere finanziamenti μπορούν να επωφεληθούν από εικοσαετή οικονομικά κίνητρα που agevolati per l’acquisto e l’installazione di impianti fotovoltaici. Obiettivo dell’accordo è promuovere, attraverso strumenti finanziari διατέθηκαν από τον GSE, Διαχειριστή της Ηλεκτρικής Υπηρεσίας, dedicati, la realizzazione di impianti per la produzione di energia μέσω του Ταμείου Ενέργειας, του κυβερνητικού μηχανισμού για την elettrica da fonte solare, che potranno beneficiare degli incentivi ανάπτυξη της προσφυγής στις ανανεώσιμες πηγές και τη συνεισφο- economici ventennali messi a disposizione dal GSE, Gestore del ρά με αυτόν τον τρόπο στη μείωση των εκπομπών CO2, στα οποία Servizio Elettrico, attraverso il Conto Energia, il meccanismo μπορούν να ενταχθούν ο κάθε πολίτης, δημόσιες και ιδιωτικές επι- governativo per sviluppare il ricorso alle fonti rinnovabili e χειρήσεις. Τέλος πολύ σημαντική, όχι μόνο για τις ανανεώσιμες πη- contribuire così alla riduzione delle emissioni di CO2, a cui possono γές αλλά και για τη διεθνή οικονομική συνεργασία, είναι η αγορά accedere singoli cittadini, aziende pubbliche e private. Infine di από την Enel Green Power ενός νέου αιολικού πάρκου περίπου 18,9 notevole importanza, non solo per le fonti rinnovabili ma anche MW στον Λίθο Αχαΐας, στην Ελλάδα. Όλα τα προγράμματα της EGP per la cooperazione economico-internazionale, e’ l’ acquisizione da parte di Enel Green Power di un nuovo parco eolico da 18,9 MW στην Ελλάδα, όπως και το νέο αιολικό πάρκο στον Λίθο Αχαΐας, βρί- circa a Lithos-Achaia, in Grecia. Tutti i progetti di EGP in Grecia, σκονται σε περιοχές υψηλής αιολικής δυναμικότητας, κυρίως στην così come il nuovo parco eolico di Lithos-Achaia, sono collocati in Θράκη, όπου η εταιρία διαχειρίζεται σήμερα περίπου 63 αιολικά aree ad altissimo potenziale eolico, principalmente in Tracia, dove MW, αλλά και στην Πελοπόννησο, στην Εύβοια, Κρήτη και στα Δω- la società gestisce attualmente circa 63 MW eolici, ma anche nel δεκάνησα. Peloponneso, a Evia, Creta e nel Dodecanneso. Η EGP στοχεύει στην πρώτη θέση των ανανεώσιμων πηγών και στην La EGP punta a diventare l’operatore leader nelle rinnovabili anche Ελληνική αγορά, με μία σειρά ισορροπημένων μονάδων και με την sul mercato greco, con un portafoglio di impianti ben bilanciato εφαρμογή των πιο προηγμένων τεχνολογιών, που είναι η αρχή μίας e l’applicazione delle più avanzate tecnologie, rappresentando l’inizio di una serie di importanti investimenti in Grecia soprattutto σειράς σημαντικών επενδύσεων στην Ελλάδα κυρίως στον τομέα nel campo del fotovoltaico e dell’eolico al centro di una politica των φωτοβολταϊκών και της αιολικής ενέργειας που είναι η βάση energetica del Governo locale. της ενεργειακής πολιτικής της τοπικής Κυβέρνησης. notizie 33 47 novitáνέα

Grimaldi lancia la Nuova Autostrada del Mare con la Grecia

Nell’Ottobre 2008 il gruppo armatoriale Grimaldi-Napoli diventò il maggiore azionista, con l’acquisizione del 30% delle azioni, della compagnia di navigazione greca Minoan Lines, da 35 anni sulle rotte tra Grecia ed Italia. Così dalla fusione delle due società , lo scorso Febbraio, è stata inaugurata la prima Autostrada del Mare tra Alto Tirreno, Sicilia e Grecia connettendo i porti di Genova e Catania con quelli di Patrasso ed Igoumenitsa. L’iniziativa prevede inoltre, per la prima volta, il collegamento per camion e trailers con partenza da Genova e diretto in Sicilia ed in Grecia aprendo un ponte, veloce ed economicamente conveniente, tra il Nord Italia, l’ antica Trinacria e l’intera area dei Balcani. Attraverso il porto di Patrasso sarà infatti possibile servire sia l’area di Atene che il sud della penisola ellenica mentre Igoumenitsa servirà il traffico merci da e per il Nord della Grecia, la Turchia ed i Balcani.Uno sforzo questo da parte della compagnia napoletana nel creare collegamenti marittimi ad alta sostenibilità economica ed ambientale, mirando a conseguire, in un prossimo futuro, il controllo dei mari.

Η Grimaldi λανσάρει το Νέο Αυτοκινητόδρομο της Θάλασσας με την Ελλάδα

Τον Οκτώβριο του 2008 ο εφοπλιστικός Όμιλος Grimaldi-Napoli έγινε ο μεγαλύτερος μέτοχος με την απόκτηση του 30% των μετοχών, της Ελληνικής ναυτιλιακής εταιρίας Minoan Lines, που δραστηριοποιείται εδώ και 35 χρόνια στις γραμμές Ελλάδας-Ιταλίας. Έτσι με τη συγχώνευση των δυο εταιριών, τον περασμένο Φεβρουάριο, εγκαινιάστηκε ο πρώτος Αυτοκινητόδρομος της Θάλασσας ανάμεσα στο Alto Tirreno, τη Σικελία και την Ελλάδα συνδέοντας τα λιμάνια της Γένοβας και της Catania με εκείνα της Πάτρας και της Ηγουμενί- τσας. Η πρωτοβουλία προβλέπει ακόμη, για πρώτη φορά, τη σύνδεση για τα φορτηγά αυτοκίνητα και trailers που αναχωρούν από τη Γένοβα με προορισμό την Σικελία και την Ελλάδα ανοίγοντας μία γέφυρα, γρήγορη και συμφέρουσα οικονομικά, ανάμεσα στη Βόρεια Ιταλία, την αρχαία Trinacria και ολόκληρη την περιοχή των Βαλκανίων. Μέσω του λιμανιού της Πάτρας θα καταστεί πράγματι δυνατή η εξυπηρέτηση και της περιοχής των Αθηνών και της Νότιας Ελλάδας ενώ η Ηγουμενίτσα θα εξυπηρετεί τη διακίνηση εμπορευμάτων από και προς την Βόρεια Ελλάδα, την Τουρκία και τα Βαλκάνια. Μία προσπάθεια αυτή από τη ναπολιτάνικη εταιρία να δημιουργή- σει θαλάσσιες συνδέσεις υψηλής οικονομικής και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, στοχεύοντας να επιτύχει, στο κοντινό μέλλον, τον έλεγχο των θαλασσών.

Le innovative idee della Piaggio Οι καινοτομικές ιδέες της Piaggio

La Piaggio torna sul mercato con la produzione di due nuovi Η Piaggio επιστρέφει στην αγορά με την παραγωγή δυο νέων modelli, rispettivamente del Piaggio MP3 Hybrid e del nuovo μοντέλων, του Piaggio MP3 Hybrid και του νέου Calessino που Calessino o piu’ comunemente conosciuto come Ape Car. Il primo είναι πιο πολύ γνωστό σαν Ape Car. Το πρώτο είναι το νέο νού- è il numero uno degli scooter ibridi al Mondo, ha due motori ed μερο ένα των υβριδικών scooter στον Κόσμο, έχει δυο κινητή- ha tre ruote, destinato a rivoluzionare il settore della mobilità ρες και τρεις ρόδες, και πρόκειται να προκαλέσει επανάσταση urbana; le batterie utilizzate sono agli ioni e possono essere στον τομέα της αστικής κίνησης• οι μπαταρίες που χρησιμο- ricaricate anche da rete elettrica. Inoltre unendo la potenza del ποιούνται είναι με ιόντα και μπορούν να επαναφορτιστούν και motore termico ed i vantaggi ambientali di quello elettrico, il από το ηλεκτρικό δίκτυο. Ακόμη, συνδυάζοντας την ισχύ του veicolo può funzionare anche con il solo motore elettrico con la θερμικού κινητήρα με τα περιβαλλοντικά οφέλη του ηλεκτρι- possibilità di passare da modalità elettrica a ibrida, e viceversa, κού, το όχημα μπορεί να λειτουργεί μόνο με τον ηλεκτρικό κι- in movimento. Dal punto di vista estetico, il Piaggio MP3 Hybrid νητήρα με τη δυνατότητα μετάβασης από την ηλεκτρική στην risulta identico dal veicolo a propulsione tradizionale da cui υβριδική λειτουργία, και αντίστροφα, εν κινήσει. Από αισθητι- deriva, tranne per tasti dedicati, rifiniture e design specifici. κής πλευράς, το Piaggio MP3 Hybrid είναι ολόιδιο με το όχημα Il secondo è l’ Ape Calessino, un tempo, per la sua praticità, usato παραδοσιακής προώθησης από το οποίο προέρχεται, εκτός soprattutto da muratori e contadini e che oggi raprresenta il από συγκεκριμένα ειδικά κουμπιά, φινιρίσματα και design. modello forse piu chic della casa milanese, ideale da usare come Το δεύτερο μοντέλο είναι το Ape Calessino, που παλιά, λόγω tender sulle isole o per muoversi της πρακτικότητάς του, το χρησιμοποιούσαν κυρίως οι οικο- all’interno della propria villa. Ha un costo di 22 mila euro, δόμοι και οι αγρότες και που σήμερα είναι ίσως το πιο σικ μο- con motore elettrico, 75 km di ντέλο της εταιρίας από το Μιλάνο, ιδανικό για να χρησιμοποι- autonomia ed appena 50 km di ηθεί ως tender στα νησιά ή για τις μετακινήσεις στους χώρους velocita’ massima, conducibile già της βίλας σου. a 16 anni con la Patente A mentre Κοστίζει 22 χιλιάδες ευρώ, με ηλεκτρικό κινητήρα, 75 km αυ- per il trasporto dei passeggeri τονομίας και μόλις 50 km μέγιστης ταχύτητας, επιτρέπεται η è rischiesta la maggiore età e la οδήγησή του από 16 ετών ήδη με Άδεια Οδήγησης Τύπου A Patente B. ενώ για την μεταφορά επιβατών είναι απαραίτητη η ενηλικίω- Due idee innovative dunque ση και η Άδεια Οδήγησης Τύπου B. sinonimo di originalità, intelligenza Δυο καινοτομικές ιδέες λοιπόν συνώνυμο της πρωτοτυπίας, e creatività studiate per la mobilità εξυπνάδας και δημιουργικότητας που σχεδιάστηκαν για την metropolitana e non solo. κίνηση στις πόλεις και όχι μόνο. 48 notizie 33 novitáνέα

La primavera dell’Etna Valley, nasce il cellulare Η Άνοιξη της Etna Valley, γεννιέται το κινητό del futuro του μέλλοντος

Grazie alla genuicità siciliana e all’esperienza acquisita sul Χάρη στην Σικελική αυθεντικότητα και στην εμπειρία που απο- κτήθηκε στον τομέα δημιουργείται, στην περιοχή της Catania, με campo nasce, nel catanese, con il patrocinio della Nokia Siemens την υποστήριξη της Nokia Siemens Network, η Etna Valley, ένα Network, la Etna Valley, un insieme di nuove e vecchie imprese σύνολο νέων και παλαιών επιχειρήσεων που διακρίνονται για τη apprezzate per la serietà e l’impegno profusi nel dare il meglio σοβαρότητα και τον ζήλο που επιδεικνύουν προσφέροντας τον di sè nel servizio al cliente e caratterizzate da nuovi καλύτερο εαυτό τους για την εξυπηρέτηση του πε- obiettivi, idee chiare, buon senso ed un nuovo λάτη και που χαρακτηρίζονται από νέους στόχους, καθαρές ιδέες, σωστή κρίση και μία νέα στρατηγική assetto strategico dell’ impresa Hi-Tech. οργάνωση της επιχείρησης Hi-Tech. Il nuovo prodotto rappresenta il prototipo della Rich Το νέο προϊόν αντιπροσωπεύει το πρωτότυπο της Comunication Suite, tecnologia in arrivo nei prossimi Rich Comunication Suite, μία τεχνολογία που θα mesi sulla telefonia mobile che aggiunge alle φθάσει στην κινητή τηλεφωνία τους επόμενους μή- informazioni statistiche della rubrica le potenzialità νες που προσθέτει στις στατιστικές πληροφορίες του ευρετηρίου τις δυνατότητες που προέρχονται derivanti dalla rete. Fornendo così informazioni sulla από το δίκτυο. Προσφέροντας με αυτόν τον τρόπο presenza, sullo stato e sulle capacità di comunicazione πληροφορίες για την παρουσία, την κατάσταση και degli utenti, permettendo la condivisione di filmati o τις δυνατότητες επικοινωνίας των χρηστών, επιτρέ- immagini anche con più utenti e dando accesso alle ποντας την ανταλλαγή video ή φωτογραφιών με άλ- chat e ai social networks dagli apparecchi portatili. λους χρήστες και δίνοντας πρόσβαση στα chat και στα social networks στις φορητές συσκευές. Un balzo in avanti questo nel palcoscenico internazionale da Ένα άλμα μπροστά αυτό στη διεθνή σκηνή από τις μικρομεσαίες parte della piccola-media imprenditoria siciliana che rappresenta επιχειρήσεις της Σικελίας που εκπροσωπεί σήμερα τη new wave oggi la new wave della nuova economia; una realtà da prendere της νέας οικονομίας• μία πραγματικότητα που θα πρέπει να χρη- in esempio nonostante per anni sottovalutata e penalizzata dalle σιμεύσει ως παράδειγμα παρά το ότι για πολλά χρόνια είχε υπο- difficoltà ambientali, economico e sociali. τιμηθεί και είχε περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά μειο- νεκτήματα.

Η Ferrero έχει την καλύτερη φήμη στον Κόσμο Mία έρευνα που έγινε από την Reputation Institute, δείχνει πως η Ιταλική Ferrero είναι η εταιρία με την καλύτερη φήμη παγκοσμί- ως, ακολουθούμενη από τη Σουηδική Ikea και από την Αμερικάνι- La Ferrero ha la migliore reputazione al Mondo κη Johnson&Johnson. Η είδηση διαδόθηκε από μία έγκυρη πηγή. Η Economist, στην έκ- Una ricerca condotta dal Reputation Institute, evidenzia come δοσή της online, ανέφερε πως, σε παγκόσμιο επίπεδο η Ferrero l’ italiana Ferrero risulta l’ azienda con migliore reputazione a είναι η επιχείρηση με την καλύτερη φήμη. Ο παραγωγός σοκο- livello mondiale, seguita dalla svedese Ikea e dalla statunitense λάτας που ξεκίνησε από την περιοχή του Piemonte και είναι πα- Johnson&Johnson. σίγνωστος στο εξωτερικό εμφανίζεται πράγματι στην κορυφή La notizia è stata diffusa da una fonte autorevole. L’ Economist, της ετήσιας βαθμολογίας που συντάσσει η Reputation Institute, nella sua edizione online, riportava che, a livello mondiale la ένα Διεθνές Ίδρυμα Ερευνών. Η εταιρία έρευνας διεξήγαγε μία Ferrero è l’azienda con migliore reputazione. Il produttore di δημοσκόπηση στη κοινή γνώμη στην οποία ζητούσε την αξιολό- cioccolato partito dal Piemonte e conosciutissimo all’estero γηση 600 επιχειρήσεων, ανάμεσα στις μεγαλύτερες παγκοσμίως, figura infatti in cima alla classifica annuale redatta dal Reputation βάσει κριτηρίων εμπιστοσύνης, θαυμασμού, σεβασμού, θετικών Institute, un istituto internazionale di ricerca. La società di ricerca εντυπώσεων και συνολικής εκτίμησης. ‘’Παρά την οικονομική κα- ha condotto un’indagine presso l’opinione pubblica nella quale ταστροφή, η γενική εκτίμηση προς τις επιχειρήσεις είναι ακόμη si chiedeva di esprimere una valutazione su 600 fra le maggiori αρκετά υψηλή’’, γράφει στην ιστοσελίδας της η Βρετανική εβδο- aziende mondiali in base a criteri di fiducia, ammirazione, μαδιαία έκδοση. Μερικοί τομείς όμως έχουν υποφέρει: οι τράπε- rispetto, sensazioni positive e stima complessiva. ‘’ Nonostante lo ζες και άλλοι χρηματοοικονομικοί θεσμοί, που τα προηγούμενα sbaraglio economico, il rispetto generale per l’impresa è ancora χρόνια απολάμβαναν ενός αρκετά μεγάλου σεβασμού, έχασαν abbastanza alto’’, scrive sul suo sito web il settimanale britannico. θέσεις ‘’με ανησυχητικό τρόπο’, αν και τα αποτελέσματά τους είναι Ma alcuni settori hanno sofferto: le banche ed altre istituzioni καλύτερα από τις επιχειρήσεις παραγωγής καπνού. Σύμφωνα με finanziarie, che negli anni scorsi incutevano una buona dose di την βαθμολογία του ‘’Global Pulse’’, σε μία κλίμακα από το 1 μέ- rispetto, hanno perso posizioni ‘’ in modo allarmante’’, anche se χρι το 100, η Ferrero κατέγραψε πάνω από 85 βαθμούς. Δεύτερη fanno meglio delle aziende produttrici di tabacco. Secondo il στη βαθμολογία ήρθε η Σουηδική Ikea, με 84 βαθμούς. Στην τρίτη punteggio del ‘’ Global Pulse’’, su una scala da 1 a 100, la Ferrero θέση η Αμερικάνικη Johnson&Johnson, γνωστή για τα προϊόντα registra oltre 85 punti. Seconda in classifica la svedese Ikea, con 84 ευρείας κατανάλωσης για τα μωρά (πάνω από 83). Η Ιαπωνική punti. In terza posizione la statunitense Johnson&Johnson, nota Nintendo βρίσκεται στην έκτη θέση. Οι Γάλλοι είναι στην έβδο- per i prodotti di largo consumo per la cura dei bebè (oltre 83). La μη θέση με την Christian Dior (περισσότεροι από 81 βαθμοί). Οι giapponese Nintendo è al sesto posto. I francesi sono al settimo Ισπανοί στην ένατη θέση με τα σουπερμάρκετ Mercadonna (81). posto con Christian Dior (oltre 81 punti). Gli spagnoli arrivano Ανάμεσα στις δεκαπέντε πρώτες της βαθμολογίας, μία μόνο αε- al nono posto con i supermercati Mercadonna (81). Tra le prime ροπορική εταιρία, η Singapore Airlines (στην δέκατη θέση). Ο quindici classificate, una sola linea aerea, la Singapore Airlines ( al Ινδικός βιομηχανικός και αυτοκινητιστικός Όμιλος εταιριών Tata decimo). Il gruppo industriale ed automobilistico indiano Tata è βρίσκεται στην ενδέκατη θέση. all’undicesimo posto. Ένα αποτέλεσμα της Etna Valley και του εργοστασίου σοκολάτας Un risultato della Etna Valley e della fabbrica piemontese del από την περιοχή του Piemonte, που υπογραμμίζει την εξέλιξη του cioccolato, che sottolinea l’evoluzione del Trand italiano e del Ιταλικού Trand και του Made in Italy, κάνοντας όλους μας, παρά Made in Italy, rendendo tutti noi, nonostante la crisi mondiale, την οικονομική κρίση, πιο περήφανους και αισιόδοξους για το maggiormente orgogliosi e fiduciosi per il prossimo avvenire. προσεχές μέλλον. notizie 33 49 intecrvistaσυνέντευξη 50 notizie 33 novitáνέα

Cultura: Giffoni Film Festival, il Cinema dei ragazzi Πολιτισμός: Giffoni Film Festival, το Νεανικό Σινεμά

Il Giffoni Film Festival nasce nel 1971 con l’idea di creare un Το Giffoni Film Festival γεννήθηκε το 1971 με την ιδέα να δημι- punto d’incontro in cui i giovani potessero parlare di cinema ed ουργηθεί ένα σημείο συνάντησης στον οποίον οι νέοι θα μπο- attraverso il cinema parlare di loro stessi e del loro universo; e ρούν να μιλήσουν για το σινεμά και μέσω του σινεμά να μιλήσουν proprio i giovani, di età comprese tra i 3 ed i 17 e provenienti da για τους εαυτούς τους και για το περιβάλλον τους• και ακριβώς οι νέοι, ηλικίας από 3 μέχρι 17 και προερχόμενοι από 44 Paesi del Mondo, sono gli assoluti protagonisti 44 Χώρες του κόσμου, είναι οι απόλυτοι πρωτα- della manifestazione, sono il pubblico, il target γωνιστές της εκδήλωσης, είναι το κοινό, το target di riferimento ed anche la giuria dei lavori αναφοράς και η κριτική επιτροπή των δουλειών proposti. Elementi questi che conferiscono al που παρουσιάζονται. Στοιχεία αυτά που δίνουν Festival la sua unicità e genuinità. In pochi anni στο Φεστιβάλ την μοναδικότητα και την αυθε- il Festival passa da una manifestazione poco più ντικότητά του. Μέσα σε λίγα χρόνια το Φεστιβάλ che regionale ad un evento internazionale, a cui από μία περιφερειακή εκδήλωση έγινε ένα διεθνές volentieri aderiscono personalità del mondo γεγονός, στο οποίο με χαρά συμμετέχουν προσωπικότητες του cinematografico di grande spicco come Robert De Niro, Oliver κινηματογραφικού κόσμου μεγάλου κύρους όπως οι Robert De Stone, Meryl Streep, Jeremy Irons, John Travolta, Wim Wenders, Niro, Oliver Stone, Meryl Streep, Jeremy Irons, John Travolta, Wim Ben Kingsley, Kathy Bates, Danny de Vito. A contraddistinguere Wenders, Ben Kingsley, Kathy Bates, Danny de Vito. Αυτό που κά- Giffoni è, ben presto, anche la sensibilità nella scelta dei temi νει να ξεχωρίζει το Φεστιβάλ Giffoni είναι, σύντομα, και η ευαι- σθησία για την επιλογή των θεμάτων που παρουσιάζονται: από proposti: dalle favole delle prime edizioni, si passa a film che τα παραμύθια των πρώτων χρόνων, περάσαμε στις ταινίες που raccontano la difficile scoperta del mondo da parte dei ragazzi. διηγούνται τη δύσκολη ανακάλυψη του κόσμου από τα παιδιά. A dirigerli spesso nuovi autori che il Giffoni Film Festival Συχνά οι ταινίες είναι σκηνοθετημένες από νέους δημιουργούς propone all’attenzione internazionale intuendone il talento. Il που το Giffoni Film Festival παρουσιάζει στο διεθνές κοινό αντι- Giffoni Film Festival si impegna costantemente per avvicinare λαμβανόμενο το ταλέντο τους. Το Giffoni Film Festival προσπαθεί gli studenti al cinema e lo fa, in primo luogo, attraverso i Movie συνεχώς να φέρει κοντά στο σινεμά τους μαθητές και το κάνει, Days: proiezioni di film selezionati al Festival, che attirano πρωτίστως, μέσω των Movie Days: προβολών επιλεγμένων ταινι- migliaia di studenti. Inoltre il festival sostiene gli istituti scolastici ών στο Φεστιβάλ, που προσελκύουν χιλιάδες μαθητές. Επίσης το nella progettazione e nella realizzazione di percorsi didattici Φεστιβάλ στηρίζει τα Σχολικά Ιδρύματα στο σχεδιασμό και την sul linguaggio delle immagini ed avvia corsi di formazione υλοποίηση διδακτικών περιηγήσεων στη γλώσσα των εικόνα και per studenti che intendono intraprendere una professione ξεκινά κύκλους σπουδών κατάρτισης για μαθητές που επιθυμούν nel settore dei media. Il riconoscimento del Giffoni Film να ασχοληθούν με κάποιο επάγγελμα στον τομέα των media. Η Festival come evento unico tra le iniziative cinematografiche αναγνώριση του Giffoni Film Festival ως μοναδικής εκδήλωσης ανάμεσα στις διεθνείς κινηματογραφικές πρωτοβουλίες και, κυρί- internazionali e, soprattutto, come passaggio quasi obbligato ως, ως σχεδόν υποχρεωτικό πέρασμα των παραγωγών που απευ- per produzioni destinate ai bambini ed ai ragazzi, ha prodotto θύνονται στα παιδιά και στους νέους, απέφερε τη δημιουργία la creazione di una alleanza internazionale, la Giffoni World μίας διεθνούς συμμαχίας, τη Giffoni World Alliance, ανάμεσα στο Alliance, tra Giffoni ed altri partner pubblici e privati in tutto il Giffoni και άλλους Δημόσιους και ιδιωτικούς συνεργάτες από όλο Mondo. Relazioni che hanno dato vita non solo ad uno sviluppo τον κόσμο. Σχέσεις που έδωσαν ζωή όχι μόνο σε μία οικονομική economico e ad una continua evoluzione dell’area interessata, ανάπτυξη και σε μία συνεχή εξέλιξη της ενδιαφερόμενης περιο- della Provincia di Salerno e della Regione Campania ma hanno χής, του Νομού του Salerno και την Περιφέρεια της Campania, prodotto anche un’intensa rete di scambi tra ragazzi di diverse αλλά δημιούργησαν και ένα πυκνό δίκτυο μεταξύ νέων διαφο- ρετικών πολιτισμών, δίνοντάς τους μία μεγαλύτερη δυνατότητα culture, dando loro una possibilità in più di crescere come να μεγαλώσουν ως πολίτες ενός κόσμου με λιγότερα σύνορα και cittadini di un mondo con meno confini e diventare promotori να γίνουν υποστηρικτές νέων ιδεών που με το πέρασμα του χρό- di nuove idee che col tempo possano essere trasferite anche νου μπορούν να μεταδοθούν και στις κοινότητές τους. Η Giffoni alle loro comunità. Il Giffoni Experience, nuovo nome a partire Experience, νέο όνομα ξεκινώντας από το 2009, πραγματοποιή- proprio dall’edizione 2009, si è celebrato con grande esito θηκε με μεγάλη επιτυχία από τις 12 έως τις 25 Ιουλίου εστιάζο- dal 12 al 25 luglio concentrandosi specialmente sul tema del ντας κυρίως στο θέμα των Ταμπού• εγκαινιάστηκε από την επί- Taboo; inaugurato dalla madrina Eva Mendez ha avuto tra gli τιμη καλεσμένη Eva Mendez και φιλοξένησε προσωπικότητες ospiti personaggi quali Raoul Bova, Sergio Castellitto, Giovanna όπως οι Raoul Bova, Sergio Castellitto, Giovanna Mezzogiorno, Mezzogiorno, Winona Ryder, Kasia Smutniak, Gianmarco Winona Ryder, Kasia Smutniak, Gianmarco Tognazzi και πολλούς Tognazzi e tanti altri. άλλους. notizie 33 51 articoloάρθρο 52 notizie 33 novitáνέα

La 66° Mostra Internazionale dell’Arte Το 66ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Cinematografica di Venezia της Βενετίας

Un’altro Festival di fama mondiale è senza alcun dubbio la Ένα άλλο Φεστιβάλ παγκοσμίου φήμης είναι αναμφίβολα το Δι- Mostra Internazionale dell’Arte Cinematografica di Venezia, εθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, που γίνεται για 66η χρονιά από 2 έως 12 Σεπτεμβρίου στο Lido di Venezia, στα volta alla sua 66° edizione e che si svolgerà dal 2 al 12 settembre πλαίσια του πιο μεγάλου σκηνικού της Biennale της Βενετίας. Η a Lido di Venezia, inquadrandosi nel piu’ vasto scenario della εκδήλωση παρουσιάζει διάφορους τομείς όπως οι Βενετία 66 – Biennale di Venezia. La rassegna presenta diverse sezioni quali Εκτός Συναγωνισμού – Ορίζοντες – Ιταλική Ανεξάρτητη Σκηνή Venezia 66 – Fuori concorso – Orizzonti – Controcampo Italiano – Ταινίες Μικρού και Πολύ Μικρού Μήκους –Έργα Πρωτοεμφα- – Corto Cortissimo-Opera Prima e le rispettive giurie, presiedute νιζόμενων με τις αντίστοιχες κριτικές επιτροπές τους, υπό την διεύθυνση του σκηνοθέτη Ang Lee που θα φροντίσει να δώ- dal regista Ang Lee che si occuperà di consegnare i premi σει τα επίσημα βραβεία. Ο Χρυσός Λέοντας για την καριέρα θα ufficiali. Il Leone d’oro alla carriera verrà consegnato al regista δοθεί στον Αμερικανό σκηνοθέτη και παραγωγό John Lasseter e produttore statunitense John Lasseter – uno dei protagonisti – ενός εκ των πρωταγωνιστών της καινοτομίας του σύγχρονου dell’innovazione del cinema d’animazione contemporaneo – κινηματογράφου κινουμένων σχεδίων – και στους σκηνοθέτες e ai registi della Disney-Pixar Brad Bird, Pete Docter, Andrew της Disney-Pixar Brad Bird, Pete Docter, Andrew Stanton και Lee Stanton e Lee Unkrich. La Mostra rappresenta la piu’ prestigiosa Unkrich. Το Φεστιβάλ είναι η πιο σημαντική κινηματογραφική rassegna cinematografica in Italia per gli appassionati edi εκδήλωση της Ιταλίας για τους λάτρεις και τους επαγγελματίες professionisti del settore, vantando la presenza di famosi attori του τομέα και το επισκέπτονται διάσημοι ηθοποιοί και σκηνο- e registi. θέτες.

Dolomiti, Patrimonio Naturale dell’Umanità Δολομίτες, Φυσική Κληρονομιά της Ανθρωπότητας

Dopo Venezia e la sua laguna, i centri storici di Napoli, Roma Μετά από την Βενετία και την λιμνοθάλασσά της, τα ιστορικά κέ- e Firenze, la Costiera Amalfitana ed altri incantevoli 39 siti ντρα της Νάπολη, Ρώμης και Φλωρεντίας, την Ακτή Amalfitana Unesco dislogati sull’intero territorio nazionale, il 1 luglio και άλλα 39 μαγευτικά μέρη Unesco που βρίσκονται σε ολόκλη- anche le montagne delle Dolomiti sono diventate Patrimonio ρη την Ιταλική επικράτεια, την 1η Ιουλίου η οροσειρά, Δολομί- τες έγιναν Φυσική Κληρονομιά της Ανθρωπότητας. Η εξαγγελία Naturale dell’ Umanità. La proclamazione è avvenuta al Palazzo έγινε στο Συνεδριακό Μέγαρο της Σεβίλλης στην Ισπανία, με dei Congressi di Siviglia, Spagna, con giudizio unanime dei ομόφωνη απόφαση των 21 μελών του Παγκοσμίου Συμβου- 21 membri del Consiglio Mondiale dell’ Unesco che hanno λίου της Unesco που απένειμαν την αναγνώριση σε εννέα attribuito il riconoscimento a nove gruppi dolomitici tra le συμπλέγματα των Δολομιτών ανάμεσα στους Νομούς Trento, province di Trento, Bolzano, Belluno, Pordenone ed Udine. Bolzano, Belluno, Pordenone και Udine. Στο μεταξύ, αναμένο- Intanto attendendo che molte altre aree della penisola, come ντας πολλές άλλες περιοχές της Ιταλικής χερσονήσου, όπως το il Cilento, ottengano il riconoscimento Unesco, è opportuno, Cilento, να λάβουν την αναγνώριση της Unesco, θα πρέπει, και anche per una buona immagine turistica dell’ Italia all’estero, για την καλή τουριστική εικόνα της Ιταλίας στο εξωτερικό, αυτή che si debba trattare questo patrimonio naturalistico con τη φυσική κληρονομιά να την διαφυλάξουμε με σεβασμό και rispetto e responsabilità. υπευθυνότητα. notizie 33 53 intecrvistaσυνέντευξη 54 notizie 33 articoloάρθρο

Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης

PO Box 22427, GR-551 02 Salonicco TΘ 22427 - GR-55 1 02 Θεσαλονίκη Europe 123, Thessaloniki Ευρώπης 123, Θεσσσαλονίκη

Tel. (+30) 23 10 49 01 11 Tηλ. : 23 10 49 01 11 Colmare il vuoto: Fax (+30) 23 10 49 00 20 fax: 23 10 49 00 20 il potenziale deficit e-mail: [email protected] www.cedefop.europa.eu di competenze in Europa

Πέρα από την οικονομική κρίση που αντιμετωπίζουμε σήμερα, Συμπληρώνοντας η Ευρώπη θα κληθεί μεσοπρόθεσμα να χειριστεί ένα εντελώς στο κενό: διαφορετικό, αλλά εξίσου σοβαρό πρόβλημα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Cedefop, του Ευρωπαϊκού Κέντρου Η Ευρώπη θα μπορέσει να για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη, μέχρι το 2020 προβλέπεται να δημιουργη- στελεχώσει επαρκώς θούν πολλές νέες θέσεις εργασίας, όμως ο ενεργός πληθυσμός την οικονομία της; θα μειωθεί κατά έξι περίπου εκατομμύρια. Αυτό σημαίνει ότι η προσφορά εργασίας δεν θα καλύπτει τη ζήτηση, ιδίως όσον αφορά συγκεκριμένα επαγγελματικά προ- σόντα και θέσεις εργασίας.

L’Europa, in un prossimo futuro, potrebbe trovarsi ad Η αναντιστοιχία ανάμεσα στην προσφορά και τη ζήτηση επαγ- affrontare un importante problema legato alle competenze. γελματικών προσόντων εγκυμονεί κινδύνους για την αντα- Si prevede che fino al 2020 saranno creati moltissimi nuovi γωνιστικότητα της οικονομίας και την κοινωνική συνοχή των posti di lavoro. Sebbene si preveda un aumento dei posti e χωρών της Ευρώπης, που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν το delle opportunità di lavoro, la popolazione attiva diminuirà di συντομότερο δυνατόν. circa sei milioni di persone. Για να αποκτήσει καλύτερη εικόνα της κατάστασης, το Ευρω- Pur essendoci la possibilità di un’offerta eccessiva in alcuni παϊκό Συμβούλιο ζήτησε πέρυσι από την Ευρωπαϊκή Επιτρο- settori, si può essere certi di un aumento del fabbisogno πή να πραγματοποιήσει συνολική εκτίμηση των μελλοντικών e perfino della carenza di persone con adeguati livelli di απαιτήσεων της Ευρώπης σε δεξιότητες έως το 2020, λαμβά- qualifiche in molti settori. νοντας υπόψη το ρυθμό της τεχνολογικής αλλαγής και τη γή- ρανση του πληθυσμού. L’Europa deve fare di più per prevedere il mutevole fabbisogno di competenze. Le informazioni sul fabbisogno di competenze Συμμετέχοντας στην προσπάθεια αυτή το Cedefop εξέδωσε a livello nazionale non sono più sufficienti. Un mercato del δύο μελέτες: μία μεσοπρόθεσμη πρόγνωση για τις ανάγκες της lavoro europeo necessita di informazioni a livello europeo. οικονομίας σε επαγγελματικές δεξιότητες στην Ευρώπη - που αρχικά έγινε με ορίζοντα το 2015 και στη συνέχεια επεκτάθηκε Nel marzo del 2008 il Consiglio europeo ha chiesto alla έως το 2020 (1), και την πρόγνωση της προσφοράς δεξιοτήτων Commissione europea di effettuare una valutazione globale στην αγορά εργασίας, που εξέδωσε τον Μάιο του 2009. delle competenze future richieste in Europa fino al 2020, tenendo conto dei ritmi dei cambiamenti teconologici Αναπόφευκτα, τα στοιχεία πρέπει να αντιμετωπιστούν με κά- e dell’invecchiamento della popolazione. Per sostenere ποια επιφύλαξη. Για παράδειγμα, διαπιστώθηκαν πολλές δια- la Commissione europea in tale compito, il Cedefop ha φορές στους τρόπους με τους οποίους οι χώρες συλλέγουν τα riesaminato le sue previsioni a medio termine del fabbisogno σχετικά στοιχεία. Παρ’ όλα αυτά, η πρόγνωση εμπλουτίζει με di competenze in Europa per il 2015, pubblicate nel febbraio χρήσιμες πληροφορίες τις περιορισμένες μας γνώσεις όσον 2008, e ha ampliato l’orizzonte temporale fino al 2020. αφορά την πιθανή μελλοντική ανάπτυξη της ευρωπαϊκής αγο- ράς εργασίας.

Η πρόγνωση του Cedefop για τις ανάγκες σε δεξιότητες ανα- λύει το θέμα ανά τομείς, επαγγελματικές ομάδες και επίπεδα επαγγελματικών προσόντων και εξετάζει τις πιθανές επιπτώ- σεις των αναλύσεων αυτών για την οικονομική και κοινωνική πολιτική.

( 1) Cedefop. Future skill needs in Europe - Focus on 2020 (Μελλοντικές ανάγκες σε δεξιότητες στην Ευρώπη – Με επίκεντρο το 2020). Λουξεμβούργο: Υπηρεσία εκδόσεων, 2008. Διατίθεται στο διαδίκτυο στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση: www.trainingvillage.gr/etv/Information_resources/Bookshop/publication_details.asp?pub_id=498 notizie 33 55 articoloάρθρο

Tendenze dell’occupazione dal 2006 al 2020 Οι τάσεις στην απασχόληση από το 2006 έως το 2020

Il generale spostamento dei posti di lavoro dal settore primario Μία από αυτές τις επιπτώσεις συνδέεται με τις δημογραφικές (in particolare l’agricoltura) e dalle tradizionali industrie τάσεις, δηλαδή τη γήρανση του πληθυσμού. Ο στόχος που έθε- manifatturiere verso i servizi e un’economia basata sull’uso σε η Ευρωπαϊκή Ένωση στη Λισσαβόνα το 2000, σύμφωνα με intensivo delle conoscenze è una tendenza che probabilmente τον οποίο το ποσοστό απασχόλησης πρέπει να αγγίξει το 70 % έως το 2010, μπορεί να αποδειχθεί υπερβολικά χαμηλός για persisterà come caratteristica centrale dell’Europa nel prossimo το 2020. Μέσα σε μόλις μία δεκαετία θα πρέπει το ποσοστό decennio. απασχόλησης να αγγίξει το 74 % περίπου, εάν είναι να αποφύ- γουμε τις ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό. Nonostante la perdita di oltre tre milioni di posti di lavoro nel settore primario e quasi 0,8 milioni nel settore manifatturiero, Εξετάζοντας τους κύριους τομείς της οικονομίας, η πρόγνωση tra il 2006 e il 2020 sono previsti 20,3 milioni di posti di lavoro διαπιστώνει ότι η στροφή από τον πρωτογενή τομέα (κυρίως aggiuntivi nell’UE-25+ (UE-25 più Norvegia e Svizzera). Nel γεωργία) και τις παραδοσιακές μεταποιητικές βιομηχανίες 2020 quasi tre quarti dei posti di lavoro nell’UE-25+ saranno προς τις υπηρεσίες και την βασισμένη στη γνώση οικονομία concentrati nei servizi. φαίνεται ότι θα συνεχίσει να χαρακτηρίζει την Ευρώπη κατά την επόμενη δεκαετία. Η πρόγνωση για 20,3 εκατομμύρια νέες θέσεις απασχόλησης μεταξύ 2006 και 2020 (στην ΕΕ των 25, συν Νορβηγία και Ελ- βετία) προκύπτει παρά την απώλεια άνω των τριών εκατομμυ- Figura 1: Tendenze dell’occupazione per settori ampi, valori in %, ρίων θέσεων απασχόλησης στον πρωτογενή τομέα και σχεδόν UE-25+ 0,8 εκατομμυρίου στον μεταποιητικό. Το 2020, σχεδόν τα τρία τέταρτα των θέσεων απασχόλησης στην ΕΕ των 25+ θα απα- ντώνται στον τομέα των υπηρεσιών (Εικόνα 1). Η τρέχουσα οικονομική κρίση διαφοροποιεί τα στοιχεία αυτά, αλλά δεν με- ταβάλλει τις γενικές τάσεις.

Εικόνα 1: Οι τάσεις στην απασχόληση ανά διευρυμένο τομέα, μερί- δια σε ποσοστά %, ΕΕ των 25+

Υπηρεσίες Μεταποίηση Πρωτογενής τομέας & δημόσιες υπηρεσίες

Services Servizi

Manufacturing Settore manifatturiero

Primary sector & utilities Settore primario e pubblici servizi 56 notizie 33 articoloάρθρο

Tuttavia, a causa della necessità di sostituire le persone Ας σημειωθεί ότι η ανάγκη αντικατάστασης των ατόμων που che lasciano il mercato del lavoro, vi saranno numerosi εγκαταλείπουν την αγορά εργασίας (συνταξιοδότηση), δη- posti vacanti anche nel settore primario e manifatturiero. È μιουργεί αρκετές θέσεις απασχόλησης ακόμη και στον πρω- importante che i decisori politici, gli organismi dell’istruzione e della formazione, i servizi di orientamento e i cittadini siano τογενή και μεταποιητικό τομέα: σε όλες τις κατηγορίες επαγ- consapevoli del fatto che questi settori resteranno componenti γελμάτων, οι προβλεπόμενες απώλειες θέσεων απασχόλησης essenziali dell’economia e valide fonti di occupazione. αντισταθμίζονται από τις προβλεπόμενες ανάγκες αντικατά- στασης των εργαζομένων, οι οποίοι εγκαταλείπουν την αγορά I previsti cambiamenti settoriali, nonché i cambiamenti nell’organizzazione del lavoro e nello svolgimento delle εργασίας (Εικόνα 2). attività lavorative, influiranno notevolmente sulle competenze lavorative richieste in futuro. Ταυτόχρονα όμως, οι προβλεπόμενες μεταβολές στον τρόπο οργάνωσης και εκτέλεσης της εργασίας δημιουργούν ανάλο- La natura di molti lavori e le competenze richieste peraltro γες απαιτήσεις για νέες επαγγελματικές δεξιότητες σε όλους cambieranno. τους τομείς. Οι θέσεις δηλαδή μπορεί να είναι φαινομενικά ίδιες, αλλά προϋποθέτουν περισσότερα επαγγελματικά προ- Crescita occupazionale polarizzata: σόντα και δεξιότητες. lavori altamente qualificati e poco qualificati

Attualmente, circa il 40 % delle persone lavora in un settore occupazionale di livello superiore, svolgendo ad esempio Πόλωση στην ανάπτυξη της απασχόλησης attività dirigenziali, professionali o tecniche. Si prevede che l’espansione delle occupazioni altamente e mediamente Ενώ αναμένεται να συνεχιστεί η επέκταση των επαγγελμάτων qualificate persista nel prossimo decennio. που αφορούν δεξιότητες υψηλού και μεσαίου επιπέδου κατά Un incremento è previsto anche per alcuni lavori che την επόμενη δεκαετία, προβλέπεται συγχρόνως να αυξηθούν richiedono un livello inferiore di competenze o nessuna οι θέσεις απασχόλησης σε φαινομενικά ανειδίκευτα επαγγέλ- competenza, come le occupazioni elementari, vale a dire le ματα. Το παράδοξο αυτό – αύξηση των απαιτήσεων σε δεξιό- occupazioni che prevedono semplici mansioni di routine, τητες αλλά όχι και αύξηση υψηλών θέσεων – σημαίνει ότι σε per le quali è richiesta un’istruzione di base. Per altro verso, vi saranno meno posti di lavoro per i lavoratori qualificati nel όλες τις θέσεις, συμπεριλαμβανομένων και των απλών εργα- settore agricolo, gli impiegati, gli artigiani e i lavoratori in σιών, αυξάνονται οι απαιτήσεις για δεξιότητες και γνώσεις. settori correlati.

Cionondimeno, in tutte le categorie occupazionali le perdite previste dei posti di lavoro sono più che compensate dalla prevista necessità di sostituire i lavoratori che lasciano il mercato del lavoro. Anche nei settori in cui è previsto un calo dell’occupazione, le stime della domanda di sostituzione per occupazione indicano chiaramente che vi saranno comunque numerosi posti vacanti e una domanda di persone adeguatamente qualificate.

Figura 2: Domanda per occupazione, gruppi ampi, cambiamenti Εικόνα 2: Ζήτηση ανά επάγγελμα, ευρείες ομάδες, προβλεπόμενη previsti nel periodo 2006-20, in milioni, nell’UE-25+ μεταβολή για το διάστημα 2006-20 σε εκατομμύρια, ΕΕ των 25+

Μη χειρωνακτικές θέσεις απασχόλησης που απαιτούν υψηλές δεξιότητες Μη χειρωνακτικές θέσεις απασχόλησης που απαιτούν δεξιότητες Χειρωνακτικές θέσεις απασχόλησης που απαιτούν δεξιότητες Βασικές θέσεις απασχόλησης

Ζήτηση επέκτασης Ζήτηση αντικατάστασης Συνολικές απαιτήσεις notizie 33 57 articoloάρθρο

Millions Milioni Η πρόγνωση του Cedefop επισημαίνει την αυξανόμενη τάση κατάληψης των βασικών θέσεων απασχόλησης (που δεν προ- High-skilled non-manual Occupazioni non manuali ϋποθέτουν ειδίκευση) από εργαζομένους με επαγγελματικά occupations altamente qualificate προσόντα κυρίως μεσαίου επιπέδου (Εικόνα 3). Κατά συνέ- Skilled non-manual Occupazioni non manuali πεια, οι προβλεπόμενες μεταβολές είναι πιο θεαματικές για τα occupations qualificate επίπεδα των επαγγελματικών προσόντων παρά για το ίδια τα Skilled manual occupations Occupazioni manuali επαγγέλματα. qualificate Elementary occupations Occupazioni elementari Εικόνα 3: Μεταβολές στη σύνθεση του επιπέδου των προσόντων Expansion demand Domanda di espansione σε βασικέςθέσεις απασχόλησης για το διάστημα 1996-2020, σε πο- Replacement demand Domanda di sostituzione σοστό %, ΕΕ των 25+ Total requirement Richiesta totale

Se le tendenze persistono, i cambiamenti condurranno non soltanto ad una crescita dell’occupazione al livello superiore, ma anche al livello più basso della gamma di opportunità professionali. I posti di lavoro di più basso livello offrono una bassa retribuzione, nonché termini e condizioni di lavoro meno favorevoli. Questo provoca una polarizzazione della Υψηλά προσόντα crescita dell’occupazione, in cui il settore occupazionale di Μεσαία προσόντα medio livello diventa più esiguo. Χαμηλά προσόντα Domanda di qualifiche di più alto livello

Le previsioni sono incentrate su tre livelli di qualifiche (alto, medio e basso). I risultati mettono in luce un aumento generale dei livelli delle qualifiche nella maggior parte dei posti di lavoro e in tutte le categorie occupazionali, comprese quelle appartenenti al gradino più basso della scala “occupazione-qualifiche”. Le previsioni indicano che i posti di lavoro elementari sono sempre più sovente occupati da lavoratori con qualifiche principalmente di medio livello . Di conseguenza, su un piano più generale, i cambiamenti previsti sono ancora più radicali per i livelli delle qualifiche che per le occupazioni.

Figura 3: Cambiamenti nella composizione dei livelli delle qualifiche delle occupazioni elementari nel periodo 1996-2020, in %, UE-25+

High qualification Qualifica di alto livello Medium qualification Qualifica di medio livello Low qualification Qualifica di basso livello 58 notizie 33 articoloάρθρο

In totale, l’incremento netto dell’occupazione in Europa di Το 2020, για το 31,5 % του συνόλου των θέσεων απασχόλησης oltre 20 milioni di posti di lavoro, nel periodo compreso tra il θα απαιτούνται προσόντα υψηλού επιπέδου και για το 50 % 2006 e il 2020, comprende incrementi di quasi 19,6 milioni di προσόντα μεσαίου επιπέδου. Η ζήτηση για προσόντα χαμη- posti di lavoro al livello più alto di qualifica (diplomi di laurea λού επιπέδου θα μειωθεί από το ένα τρίτο το 1996 στο 18,5 e post-laurea, compresi i diplomi professionali equivalenti) e % (Εικόνα 4). Η θέση των εργαζομένων που δεν διαθέτουν quasi 13,1 milioni di posti di lavoro al livello medio (diplomi τυπικά επαγγελματικά προσόντα θα γίνει συνεπώς ακόμη πιο di scuola superiore e post-secondaria, soprattutto a indirizzo δύσκολη. professionale). Questa situazione è compensata da un forte calo di quasi 12,5 milioni di posti di lavoro per chi possiede Εικόνα 4: Παλαιότερη και ενδεχόμενη μελλοντική δομή των qualifiche formali di basso livello o per chi non ne possiede προσόντων των θέσεων απασχόλησης για το διάστημα 1996-2020, affatto μερίδια σε ποσοστό %, ΕΕ των 25+

Figura 4: Struttura delle qualifiche dei posti di lavoro: evoluzioni nel passato ed evoluzioni previste per il futuro nel periodo 1996- 2020, valori in %, UE-25+ Υψηλά προσόντα

Μεσαία προσόντα

Χαμηλά προσόντα

Περίπου 55 εκατομμύρια, σχεδόν το 58 % των προβλεπόμε- νων συνολικά 105 εκατομμυρίων νέων θέσεων απασχόλησης θα είναι μεσαίου επιπέδου. Πολλές από τις θέσεις αυτές θα απαιτούν επαγγελματική κατάρτιση (Εικόνα 5). High qualification Qualifica di alto livello Εικόνα 5: Συνολικές απαιτήσεις ανά επίπεδο προσόντων, προβλε- Medium qualification Qualifica di medio livello πόμενημεταβολή για το διάστημα 2006-20, σε εκατομμύρια, ΕΕ Low qualification Qualifica di basso livello των 25+

Posti vacanti: necessità di competenze professionali e di medio livello Σύνολο προσόντων

Benché la maggior parte dei posti di lavoro aggiuntivi nel periodo 2006-2020 richiederà qualifiche di alto livello, la Ζήτηση επέκτασης maggior parte dei posti vacanti (nuovi posti di lavoro, più i Ζήτηση αντικατάστασης Συνολικές απαιτήσεις posti resi vacanti dalle persone che lasciano il mercato del Υψηλά προσόντα lavoro), secondo le previsioni, richiederà qualifiche di medio livello che tradizionalmente includono le qualifiche a indirizzo professionale Μεσαία προσόντα

Χαμηλά προσόντα

Εκατομμύρια

Τα στοιχεία μας δείχνουν ότι για να καλυφθεί η προβλεπόμενη ζήτηση θα πρέπει να αλλάξει η σύνθεση των επαγγελματικών προσόντων που διαθέτει το εργατικό δυναμικό, και μάλιστα μέσα στην επόμενη δεκαετία. Όμως ένα είναι βέβαιο: εάν συ- νεχιστούν οι σημερινές τάσεις, η νέα γενιά που θα μπει στην αγορά εργασίας κατά την επόμενη δεκαετία δεν θα μπορεί να ικανοποιήσει όλες τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Προς ποια κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθούν λοιπόν οι αρμόδιοι φορείς και οι κοινωνικοί εταίροι; notizie 33 59 articoloάρθρο

All qualifications Tutte le qualifiche Μέτρα για την εκπαίδευση και την κατάρτιση

High qualification Qualifica di alto livello Εφόσον γνωρίζουμε ότι οι ανειδίκευτοι θα συναντήσουν με- Medium qualification Qualifica di medio livello γάλες δυσκολίες στην αγορά του μέλλοντος, πρωταρχικός Low qualification Qualifica di basso livello στόχος είναι να μειωθεί το ποσοστό των ατόμων που εγκα- ταλείπουν πρόωρα το σχολείο, και να δοθούν περισσότερες Expansion demand Domanda di espansione δυνατότητες επανεκπαίδευσης στους ενήλικες, Επιπλέον, τα Replacement demand Domanda di sostituzione συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης πρέπει να γίνουν πιο Total requirement Richiesta totale ανοιχτά, προσεγγίζοντας τα άτομα που επιθυμούν να βελτι- Millions Milioni ώσουν τις δεξιότητές τους αλλά δυσκολεύονται να συμμετά- σχουν στην παραδοσιακή «σχολική» μάθηση.

Implicazioni politiche Ένας τρόπος να επιτευχθεί η αναβάθμιση των προσόντων και η μεγαλύτερη συμμετοχή στην εκπαίδευση είναι να αναγνω- Sulla base dei suddetti risultati, la domanda complessiva ρίζονται επισήμως οι δεξιότητες και γνώσεις που αποκτώνται di competenze continuerà probabilmente a crescere. La εκτός του θεσμικού εκπαιδευτικού συστήματος – στο χώρο giovane generazione che entra nel mercato del lavoro nel εργασίας, κατά τον ελεύθερο χρόνο – ώστε να αξιοποιούνται prossimo decennio non può soddisfare l’intero fabbisogno κατάλληλα. di competenze del mercato del lavoro. Affinché l’Europa possa rimanere competitiva, occorre predisporre politiche per assicurare che la forza lavoro possa adeguarsi a questi Η επικύρωση των γνώσεων, των δεξιοτήτων και των ικανοτή- requisiti. των των εργαζομένων, ανεξάρτητα από το πώς αποκτήθηκαν έχει ιδιαίτερη σημασία για ορισμένες ομάδες: τα άτομα με L’Europa necessita di una strategia per soddisfare le esigenze χαμηλά τυπικά προσόντα, τους μεγαλύτερους σε ηλικία, τους di un’economia basata sull’uso intensivo delle conoscenze μετανάστες, και όσους επιστρέφουν στην αγορά εργασίας e orientata ai servizi. Le persone devono essere in grado di μετά από μεγάλη διακοπή (π.χ. λόγω ανατροφής παιδιών). adeguare le loro competenze al continuo cambiamento del mercato del lavoro. Questo ha implicazioni per l’istruzione, la formazione e l’apprendimento lungo tutto l’arco della Στις εξελίξεις αυτές σημαντικό ρόλο παίζουν τα κοινά ευρω- vita. Occorre formulare una strategia coerente ed ambiziosa παϊκά εργαλεία που διαμορφώνονται τώρα, όπως το «Ευρω- che riduca il tasso di abbandono scolastico precoce e il παϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων», και άλλοι μη- numero di studenti che abbandonano gli studi, che istituisca χανισμοί που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος un programma completo relativo alle competenze per gli εργασίας «Εκπαίδευση και κατάρτιση 2010». adulti/l’apprendimento degli adulti e che aumenti l’offerta di persone qualificate nel campo delle scienze e delle tecnologie e in campi professionali. I sistemi dell’istruzione e della Ωστόσο, τα μέτρα εκπαίδευσης και κατάρτισης δεν μπορούν formazione devono essere anche equi, per poter raggiungere από μόνα τους να επιλύσουν το ενδεχόμενο μείζονος έλλει- chi ha bisogno di migliorare le proprie competenze e chi ψης δεξιοτήτων στην Ευρώπη. Χρειάζεται να μεγιστοποιήσει incontra sovente ostacoli nel partecipare all’apprendimento. η Ευρώπη τις δυνατότητες απασχόλησης του εργατικού δυ- ναμικού της. Le competenze acquisite al di fuori del sistema formale d’istruzione, sia sul luogo di lavoro che durante il tempo libero o all’estero, devono essere visibili e valutate in modo corretto. È importante convalidare e accreditare le conoscenze, Ο ρόλος της πολιτικής για την απασχόληση le abilità e le competenze, a prescindere da come esse siano state acquisite, in particolare per chi è in possesso di Δεδομένης της συρρίκνωσης του εργατικού δυναμικού σε qualifiche formali di basso livello, per i lavoratori più anziani, ολόκληρη την Ευρώπη, η διευρωπαϊκή κινητικότητα δεν per le persone con un passato di emigrazione e per coloro επαρκεί. Η μετανάστευση από χώρες εκτός ΕΕ έχει σημαντικό che si reinseriscono nel mercato del lavoro. Diversamente, ρόλο να διαδραματίσει και θα πρέπει να εξεταστεί με ιδιαίτε- sprecheremo le competenze e non riusciremo a fare il miglior uso possibile di quelle di cui disponiamo. Gli strumenti, ρη προσοχή. i principi e i meccanismi comuni europei, sviluppati nel programma di lavoro “Istruzione e formazione 2010” devono Επιπλέον, η προσέλκυση περισσότερων γυναικών στην αγορά diventare parte di queste strategie. εργασίας είναι ιδιαίτερα σημαντική για το μέλλον της Ευρώ- πης. Η πρόσφατη έρευνα του Cedefop για την προβλεπόμενη Ciononostante, le misure d’istruzione e formazione da sole προσφορά δεξιοτήτων κατέδειξε ότι οι γυναίκες κατακτούν non bastano per risolvere il potenziale problema di una πλέον υψηλότερο εκπαιδευτικό επίπεδο από τους άνδρες. Η considerevole carenza di competenze in Europa. χαμηλότερη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας Il cambiamento occupazionale previsto impone all’Europa αποτελεί δηλαδή απώλεια προσόντων και γνώσεων, που γίνε- di massimizzare il potenziale di occupazione della sua forza ται πλέον δυσβάστακτη για την ευρωπαϊκή οικονομία. lavoro. Questo ha implicazioni per l’occupazione, le imprese, la migrazione, la mobilità e le politiche sociali degli Stati Αβεβαιότητες εξακολουθούν να υπάρχουν για το πώς εξελίσ- membri. Le misure della politica sociale e dell’occupazione σεται η ζήτηση σε επαγγέλματα και προσόντα – π.χ. για τον devono essere più flessibili per fornire maggiore sostegno a chi deve cambiare lavoro. L’ingresso di un numero maggiore τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούν η προσφορά και η ζή- 60 notizie 33 articoloάρθρο

di donne nel mercato del lavoro e vite lavorative più lunghe τηση. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε εάν μια αναντιστοιχία sono d’importanza fondamentale per il futuro sostenibile προσφοράς και ζήτησης σε συγκεκριμένο τομέα είναι προσω- dell’Europa. Considerando l’assottigliarsi della forza lavoro ρινή ή μεταβατική (π.χ. βραχυπρόθεσμες τριβές στην αγορά nell’UE e le tendenze della domanda di forza lavoro, la mobilità εργασίας που εκλείπουν μετά από κάποιο διάστημα) ή μακρο- intraeuropea non sarà sufficiente. Il potenziale ruolo della migrazione dai paesi extracomunitari necessita di un attento πρόθεσμο φαινόμενο, που απαιτεί να αναλάβουμε δράση. esame. Αυτό ακριβώς είναι και το θέμα με το οποίο συνεχίζει το I risultati delle previsioni mettono in rilievo la necessità Cedefop το έργο του για την πρόγνωση των δεξιοτήτων. Κατά di adottare a tempo debito le misure politiche necessarie το δεύτερο εξάμηνο του 2009, το Κέντρο θα προβεί σε ανάλυ- per prevenire, o almeno alleviare, i rischi di una mancata ση ακριβώς των ανισορροπιών που διαφαίνονται μεταξύ της corrispondenza tra competenze offerte e richieste (carenze ed προσφοράς και ζήτησης. eccedenze). Vi è altresì la necessità di analizzare in modo più dettagliato le condizioni di lavoro, il fabbisogno di competenze e di qualifiche, e i profili dei mercati del lavoro precario e ad Οι ολοκληρωμένες μελέτες του Cedefop για την προβλεπόμε- alto impiego di conoscenze. Permangono alcune incertezze νη προσφορά και τη ζήτηση δεξιοτήτων διατίθενται δωρεάν sugli sviluppi specifici della domanda delle occupazioni e delle από τον ιστότοπο του Cedefop στο www.cedefop.europa.eu qualifiche, tra cui le modalità di interazione tra la domanda e l’offerta. Da un punto di vista politico, è importante sapere se una mancata corrispondenza tra le competenze offerte e richieste sia temporanea o transitoria (frizioni a breve termine del mercato del lavoro che scompaiono dopo un certo tempo) oppure un fenomeno a lungo termine che richiede un’azione mirata.

Per rispondere a questa domanda e ad altri interrogativi, l’Europa deve investire ulteriormente nella ricerca e nell’analisi per un’identificazione precoce del fabbisogno di competenze.

Il Cedefop sta sostenendo tale processo. Aggiornerà e migliorerà regolarmente i dati e i metodi di previsione della domanda e dell’offerta di competenze, lavorando a stretto contatto con esperti nazionali. Il Centro ha giá pubblicato una previsione della futura offerta di competenze e sta lavorando ad un’analisi dei possibili squilibri tra la domanda e l’offerta.

Il Centro europeo per lo sviluppo della formazione professionale (Cedefop) è il centro di riferimento dell’Unione europea per l’istruzione e la formazione professionale.

Esso fornisce informazioni e analisi sui sistemi, sulle politiche, sulla ricerca e sulla prassi legata all’istruzione e formazione professionale.

Fondato nel 1975 , il Cedefop è una delle agenzie europee di più vecchia data. Nel 1995 si è trasferito a Salonicco.

To Cedefop αποτελεί το κεντρικό σημείο αναφοράς, σε θέματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, για ολόκλη- ρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Από τους παλαιότερους αποκεντρωμένους οργανισμούς, το Cedefop ιδρύθηκε το 1975 και από το 1995 έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη. notizie 33 61 intecrvistaσυνέντευξη 62 notizie 33 rubrica legaleνομικά θέματα

Studio Legale BUKALOS - TZIVA Δικηγορικό Γραφείο Μπούκαλου - Τζίβα

Articolo dell’ Avv. Maria Mylona Άρθρο της Δικηγόρου Μαρίας Ι. Μυλωνά.

Egnatia 17-546 30 Thessaloniki Greece Tel. +30 2310 548691, 527813, Fax: +30 2310 548681 Εγνατία 17, 546 30 Θεσσαλονίκη Τηλ. 2310 548691, 527813, Fax: 2310 548681

e-mail:[email protected]

L’assicurazione di gruppo del H ομαδική ασφάλιση personale d’impresa του προσωπικού της επιχείρησης.

I. Introduzione. I. Εισαγωγή.

L’assicurazione collettiva dei lavoratori dipendenti è una Η ομαδική ασφάλιση εργαζομένων είναι μία σύγχρονη μορ- forma di assicurazione moderna, nata e cresciuta nell’ambito φή ιδιωτικής ασφάλισης, η οποία γεννήθηκε και αναπτύχθηκε di un’organizzazione più efficiente e di un funzionamento più στο πλαίσιο της αποτελεσματικότερης οργάνωσης και της αρ- armonioso dell’impresa. μονικότερης λειτουργίας των επιχειρήσεων. Per il semplice fatto che questo processo di transizione si trova Παρά το γεγονός ότι βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη και υπό δι- in piena evoluzione e modellazione, negli ultimi anni questa αμόρφωση, τα τελευταία χρόνια έχει αποκτήσει τεράστια οι- assicurazione ha acquisito enorme importanza economica κονομική και κοινωνική σημασία και έχει διαδοθεί σημαντικά e sociale, diffondendosi in modo rilevante tanto all’estero τόσο στο εξωτερικό όσο και στη χώρα μας, καλύπτοντας ένα quanto nel nostro paese, ricoprendo allo stesso tempo una εξαιρετικά ευρύ φάσμα ασφαλιστικών παροχών και υπηρεσι- vasta gamma di sussidi e servizi. ών. Il boom registrato dall’istituzionalizzazione dell’assicurazione Η ραγδαία ανάπτυξη του θεσμού της ομαδικής ασφάλισης στα collettiva nell’ambito delle imprese è dovuta, in primo luogo, πλαίσια των επιχειρήσεων οφείλεται, πρωτίστως, στις πολλα- ai numerosi benefici che questa apporta, non solo per i πλές ωφέλειες που αυτή παρέχει, όχι μόνο για τους εργαζόμε- lavoratori dipendenti, ma anche per le imprese e la società νους, των οποίων ενισχύει το αίσθημα ασφάλειας και σιγου- nel suo complesso. In particolar modo, l’istituzionalizzazione ριάς, αλλά και για τις επιχειρήσεις και για το κοινωνικό σύνολο dell’assicurazione collettiva dei lavoratori dipendenti ha la εν γένει. Ειδικότερα, ο θεσμός της ομαδικής ασφάλισης εργα- funzione, prima di tutto, di stimolo alla competizione tra le ζομένων λειτουργεί, καταρχάς, ως μέσο ανταγωνισμού μεταξύ aziende per potenziare il personale dipendente nel momento των επιχειρήσεων για την προσέλκυση εργατοϋπαλληλικού di assunzione. Allo stesso tempo, ci fa un quadro dei punti δυναμικού. Παράλληλα, αναδεικνύει την κοινωνική τους ευαι- deboli dell’ ambito sociale, rafforza la fiducia ed il legame degli σθησία, ενισχύει την πίστη και την αφοσίωση των εργαζομέ- impiegati ad esso, fornendo importanti incentivi fiscali. Tra le νων σε αυτές και τις εξοπλίζει με σημαντικά φορολογικά κίνη- altre però, le assicurazioni collettive dei lavoratori dipendenti τρα. Μεταξύ των άλλων όμως, η ιδιωτική ομαδική ασφάλιση del privato, operano in ambito sociale, e nel contempo non των εργαζομένων επιτελεί και κοινωνική λειτουργία, καθώς solo integrano ma perfezionano il sistema statale assicurativo συμπληρώνει αλλά και βελτιώνει το υπάρχον κρατικό σύστη- già esistente. L’ultima di queste manovre ha assunto un peso μα κοινωνικής ασφάλισης. Η τελευταία αυτή λειτουργία, την molto rilevante, in particolar modo riguardo al rigore di οποία επιτελεί η μορφή αυτή της ασφαλίσεως, έχει βαρύνου- giudizio che negli ultimi anni si è venuto a creare nell’ambito σα σημασία, ιδίως ενόψει της οξύτατης κρίσης την οποία δι- del sistema statale assicurativo. έρχεται τα τελευταία χρόνια το κρατικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης στη χώρα μας. II. Delimitazione concettuale II. Εννοιολογική οριοθέτηση. L’assicurazione collettiva dei lavoratori dipendenti è quella propria del settore privato, mediante la quale attraverso un Ομαδική ασφάλιση εργαζομένων είναι η ειδική μορφή ιδιω- notizie 33 63 rubrica legaleνομικά θέματα contratto assicurativo si costituiscono più di un rapporto τικής ασφάλισης, με την οποία με μια ασφαλιστική σύμβαση assicurativo, in modo che esisti solo un assicuratore (in ιδρύονται περισσότερες από μία ασφαλιστικές σχέσεις, έτσι genere un’azienda assicurativa), una controparte (di solito ώστε να υπάρχει ένας ασφαλιστής (συνήθως μία ασφαλιστι- una persona fisica o giuridica del datore di lavoro o la persona κή εταιρία), ένας αντισυμβαλλόμενος (συνήθως το φυσικό giuridica del sindacato dei lavoratori), che rappresenta ή νομικό πρόσωπο του εργοδότη ή το νομικό πρόσωπο του “l’anello di congiunzione” dove la maggior parte degli σωματείου των εργαζομένων), που είναι «ο λήπτης της ασφά- assicurati (i lavoratori, in genere insieme ai componenti delle λισης» και περισσότεροι ασφαλισμένοι (οι εργαζόμενοι, συ- loro famiglie), rappresentano i “beneficiari dell’assicurazione”, νήθως μαζί με τα μέλη των οικογενειών τους), που είναι «οι i quali sottostanno con le stesse premesse agli stessi pericoli. δικαιούχοι του ασφαλίσματος» και οι οποίοι κάτω από τις ίδιες προϋποθέσεις υπόκεινται στους ίδιους κινδύνους. ΙΙ. Contesto giuridico ΙΙΙ. Νομοθετικό πλαίσιο. Nel nostro diritto non vi è traccia giuridica riguardo all’assicurazione collettiva, eccezion fatta per la clausola Στο δίκαιό μας δεν υπάρχει ρητή νομοθετική πρόβλεψη για dell’articolo 29 par. 3 del Ν. 2496/1997 (Legge Assicurativa), την ομαδική ασφάλιση, με μόνη εξαίρεση τη διάταξη του la quale diventa esecutiva per il riscatto dell’assicurazione άρθρου 29 παρ. 3 τελ. εδ. του Ν. 2496/1997 (Ασφαλιστικού da parte di un’assicurazione vita. Con ciò, in accordo con Νόμου και στο εξής ΑσφΝ), όπου γίνεται λόγος για την εξαγο- la posizione concertata della teoria e del diritto, viene ρά της ασφάλισης επί ομαδικής ασφάλισης ζωής. Εντούτοις, reso ammissibile che l’assicurazione collettiva, in quanto σύμφωνα με ομόφωνη θέση της θεωρίας και της νομολογί- particolare forma di assicurazione vita nei confronti di terzi, è ας, γίνεται δεκτό ότι η ομαδική ασφάλιση, ως ειδική μορφή soprattutto un’assicurazione in denaro, visto che con questa ασφάλισης ζωής υπέρ τρίτων, είναι κυρίως ασφάλιση ποσού, riesce ad avere una copertura per danni personali, per cui si εφόσον με αυτήν καλύπτονται προσωπικοί κίνδυνοι, επομέ- adatta, in primo luogo, alla normativa racchiusa negli articoli νως διέπεται, καταρχήν, από τις διατάξεις των άρθρων 1-10 1-10 e 27-33. και 27-33 του ΑσφΝ. 64 notizie 33 rubrica legaleνομικά θέματα

Tra l’altro, visto che il contratto collettivo dei lavoratori è un Εξάλλου, αφού η σύμβαση ομαδικής ασφάλισης εργαζο- contratto assicurativo, si adatta, così come per tutti gli altri μένων είναι ασφαλιστική σύμβαση, διέπεται, όπως και κάθε contratti dello stesso genere, anche alla normativa della parte άλλη ασφαλιστική σύμβαση, και από τις διατάξεις του γενικού generale del diritto penale. Particolare enfasi dovrebbe essere μέρους του ενοχικού δικαίου. Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να prestata all’articolo 361 del CC, dal quale si evince che per δοθεί στο άρθρο 361 ΑΚ, από το οποίο συνάγεται ότι για κάθε qualunque modifica posteriore o detassazione del contratto μεταγενέστερη τροποποίηση ή κατάργηση της ομαδικής collettivo di assicurazione occorre, per norma, un accordo tra ασφαλιστικής σύμβασης απαιτείται, κατά κανόνα, συμφωνία la controparte e l’assicurato. μεταξύ του αντισυμβαλλόμενου και του ασφαλιστή. Tuttavia, è vero che il contesto giuridico, che regola le Ωστόσο, είναι γεγονός ότι το νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο assicurazioni di gruppo dei lavoratori, è molto più complesso διέπει τις ομαδικές ασφαλίσεις εργαζομένων, είναι πολύ πιο e peculiare del contesto giuridico, che regola i classici contratti σύνθετο και ιδιόμορφο από το νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο assicurativi, cosa che è dovuta al loro poliedrico carattere διέπει τις κλασσικές ασφαλιστικές συμβάσεις, πράγμα που legale e alle loro caratteristiche particolari. οφείλεται στον πολυφυή νομικό χαρακτήρα τους και στα ιδι- L’assicurazione di gruppo dei lavoratori, qunado viene αίτερα γνωρίσματα τους. stipulata tra il datore di lavoro e l’assicuratore, costituisce Η ομαδική ασφάλιση εργαζομένων, όταν συνάπτεται μεταξύ prestazione, che viene data nell’ambito della relazione di του εργοδότη και του ασφαλιστή, συνιστά παροχή, η οποία δί- lavoro. Il datore di lavoro stipula il contratto di assicurazione νεται στο πλαίσιο της εργασιακής σχέσης. Ο εργοδότης καταρ- di gruppo altre volte volontariamente e altre in virtù di un suo τίζει τη σύμβαση ομαδικής ασφάλισης άλλοτε οικειοθελώς και obbligo contrattuale, che deriva o da una clausola espressa o άλλοτε δυνάμει συμβατικής του υποχρέωσης, απορρεούσης tacita dei contratti di lavoro individuali del proprio personale είτε από ρητό ή σιωπηρό όρο των ατομικών συμβάσεων ερ- o da una condizione di regolamento del contratto collettivo di γασίας του προσωπικού του είτε από κανονιστικό όρο της οι- lavoro locale. Nella misura, quindi, che viene stipulato in virtù κείας συλλογικής σύμβασης εργασίας. Στο μέτρο, λοιπόν, που di un Contratto Collettivo di Lavoro o dei contratti di lavoro καταρτίζεται δυνάμει Σ.Σ.Ε. ή όρου των ατομικών συμβάσεων individuali dei lavoratori, il contratto di gruppo dei lavoratori εργασίας των εργαζομένων, η σύμβαση ομαδικής ασφάλισης viene regolato dalle disposizioni di questi contratti. E secondo εργαζομένων διέπεται και από τις ρυθμίσεις των συμβάσεων la costante interpretazione della Corte di Cassazione, quando αυτών. Σύμφωνα δε με την πάγια νομολογία του Αρείου Πά- l’assicurazione di gruppo costituisce clausola del contratto di γου, όταν η ομαδική ασφάλιση αποτελεί όρο της εργασιακής lavoro, si considera che ha carattere di prestazione retributiva σύμβασης, θεωρείται ότι έχει χαρακτήρα πρόσθετης μισθο- aggiuntiva, cioè di prestazione che il datore di lavoro paga, λογικής παροχής, ήτοι παροχής την οποία καταβάλλει ο ερ- come compenso per il lavoro che gli presta il dipendente. γοδότης, ως αντάλλαγμα της εργασίας που του παρέχει ο ερ- Invece, quando l’assicurazione di gruppo non costituisce γαζόμενος. Αντίθετα, όταν η ομαδική ασφάλιση δεν αποτελεί clausola dei contratti di lavoro individuali dei dipendenti, όρο των ατομικών συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων, nè condizione di regolamento del contratto collettivo di αλλά ούτε και κανονιστικό όρο της υφιστάμενης συλλογικής lavoro in vigore, allora viene ammesso in distinzione, che non σύμβασης εργασίας, τότε γίνεται δεκτό εξ αντιδιαστολής, ότι costituisce prestazione retributiva, ma prestazione volontaria, δεν αποτελεί μισθολογική παροχή, αλλά οικειοθελή παροχή, che, in qualsiasi momento, potrà essere revocata liberamente η οποία, ανά πάσα στιγμή, μπορεί να ανακληθεί ελευθέρα από dal datore di lavoro. τον εργοδότη. Oltre a ciò, in vista del carattere particolare del contratto Πέραν τούτου, ενόψει του ιδιαίτερου χαρακτήρα της σύμβα- di assicurazione di gruppo di lavoratori dipendenti come σης ομαδικής ασφάλισης εργαζομένων ως γνήσιας σύμβασης contratto autentico a favore di un terzo, è ammesso che si υπέρ τρίτου, γίνεται δεκτό ότι εφαρμόζονται επ’ αυτής και οι applicano in esso anche le disposizioni relative degli articoli σχετικές διατάξεις των άρθρων 410 επ. ΑΚ, μόνο όμως καθ’ 410 ep. Del CC, solo però se queste non sono modificate dalle όσο μέρος αυτές δεν τροποποιούνται από τις ειδικές ως άνω disposizioni speciali della predetta Legge Assicurativa. διατάξεις του ΑσφΝ.

IV. Stipula del contratto di assicurazione di gruppo IV. Σύναψη της σύμβασης ομαδικής ασφάλισης di lavoratori – Rilascio e consegna della polizza di εργαζομένων – Έκδοση και παράδοση του ασφα- assicurazione. λιστηρίου.

Il contratto relativo all’assicurazione di gruppo di lavoratori H σύμβαση ομαδικής ασφάλισης εργαζομένων καταρτίζεται viene stipulato sul nome della controparte dell’assicuratore, στο όνομα του αντισυμβαλλόμενου του ασφαλιστή, αλλά για ma per contro dei terzi lavoratori, come assicurati e beneficiari λογαριασμό των τρίτων εργαζόμενων, ως ασφαλισμένων dell’assicurazione. Il pagamento del premio assicurativo viene και δικαιούχων του ασφαλίσματος. Η καταβολή του ασφαλί- effettuato o per intero dalla controparte dell’assicuratore o, στρου γίνεται είτε εξ ολοκλήρου από τον αντισυμβαλλόμενο in seguito a relativo accordo, anche dal dipendente, per una του ασφαλιστή είτε, κατόπιν σχετική συμφωνίας, και από το piccola quota, dopodichè, in quest’ultimo caso, la percentuale μισθωτό, κατά ένα μικρό ποσοστό, οπότε, στην τελευταία del premio assicurativo a carico del lavoratore vine trattenuta αυτή περίπτωση, το ποσοστό του ασφαλίστρου που βαρύνει notizie 33 65 rubrica legaleνομικά θέματα

dal suo stipendio. In ogni caso, beneficiario dell’assicurazione si τον εργαζόμενο παρακρατείται από το μισθό του. Σε κάθε intende la controparte dell’assicuratore. E siccome i lavoratori περίπτωση, λήπτης της ασφάλισης θεωρείται ο αντισυμβαλ- terzi non partecipano direttamente o indirettamente alla λόμενος του ασφαλιστή. Και επειδή οι τρίτοι εργαζόμενοι δεν stipula del contratto assicurativo, non acquisiscono nemmeno μετέχουν άμεσα ή έμμεσα στη σύναψη της ασφαλιστικής σύμ- la qualità della parte contraente, qualità che acquisiscono solo βασης, δεν αποκτούν ούτε την ιδιότητα του συμβαλλόμενου l’assicuratore e la sua controparte. μέρους, ιδιότητα την οποία αποκτούν μόνον ο ασφαλιστής Per la valida compilazione del contratto di assicurazione και ο αντισυμβαλλόμενος του. di gruppo a favore dei lavoratori è necessario il consenso Για την έγκυρη κατάρτιση της ομαδικής ασφαλιστικής σύμβα- scritto dei lavoratori, dato che l’articolo 28, comma 2 della σης υπέρ των εργαζομένων απαιτείται η έγγραφη συναίνεση Legge Assicurativa non fà distinzione tra l’assicurazione των εργαζομένων, εφόσον το άρθρο 28 παρ. 2 του ΑσφΝ δε individuale o di gruppo di vita a favore di terzo. L’assenza di διακρίνει μεταξύ ατομικής ή ομαδικής ασφάλισης ζωής υπέρ questo consenso non rende nullo il contratto assicurativo, ma τρίτου. Η έλλειψη αυτής της συναίνεσης δεν καθιστά άκυρη annulla solo la relazione assicurativa che unisce la controparte την ασφαλιστική σύμβαση, αλλά ακυρώνει μόνο την ασφαλι- – beneficiario dell’assicurazione con il terzo – lavoratore che στική σχέση που συνδέει τον αντισυμβαλλόμενο – λήπτη της non acconsente per iscritto. ασφάλισης με τον τρίτο – εργαζόμενο που δε συναινεί εγγρά- Come predetto, l’assicurazione dei lavoratori è collettiva e φως. viene effettuata indipendentemente dalle attività e le loro Όπως προαναφέρθηκε, η ασφάλιση των εργαζομένων είναι caratteristiche particolari. E questo è il motivo per cui, per la συλλογική και γίνεται ανεξάρτητα από τις δραστηριότητες και stipula del contratto di assicurazione di gruppo viene rilasciata τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους γνωρίσματα. Αυτός είναι και una polizza, consegnata alla controparte - beneficiario ο λόγος, που για την κατάρτιση της ομαδικής ασφαλιστικής dell’assicurazione come documento probatorio del contratto σύμβασης εκδίδεται ένα ασφαλιστήριο, το οποίο παραδίδεται assicurativo stipulato. Per ogni lavoratore – assicurato viene στον αντισυμβαλλόμενο – λήπτη της ασφάλισης ως αποδει- 66 notizie 33 rubrica legaleνομικά θέματα

rilasciato un documento probatorio dell’assicurazione per la κτικό έγγραφο της ασφαλιστικής σύμβασης που έχει καταρ- salvaguardia della sua posizione legale. τισθεί. Για τον κάθε εργαζόμενο – ασφαλισμένο εκδίδεται Secondo un punto di vista, che trova appoggio legale αποδεικτικό ασφάλισης για την κατοχύρωση της νομικής του all’articolo 2, comma 2 della Legge Assicurativa, la controparte θέσης. dell’assicuratore non è obbligato a notificare o consegnare la Σύμφωνα με μία άποψη, η οποία βρίσκει νομικό έρεισμα στο polizza ai terzi lavoratori, visto che essi non hanno, in base άρθρο 2 παρ. 2 του ΑσφΝ, ο αντισυμβαλλόμενος του ασφαλι- a quanto predetto, la qualità della parte contraente. Ad στή δεν έχει υποχρέωση να κοινοποιήσει ή να παραδώσει το ogni modo, più corretto sembra il punto di vista, secondo ασφαλιστήριο στους τρίτους εργαζόμενους, δεδομένου ότι cui, anche se si consideri, in base alla disposizione predetta, αυτοί δε φέρουν, με βάση τα όσα προαναφέρθηκαν, την ιδιό- che non sussiste obbligo di consegna della polizza a terzi, τητα του συμβαλλόμενου μέρους. Ορθότερη, πάντως, φαίνε- la controparte dell’assicuratore deve, in base al principio ται η άποψη, κατά την οποία, ακόμη και αν θεωρηθεί, με βάση della buona fede, informare i terzi e offrir loro accesso per la την προαναφερθείσα διάταξη, ότι δεν υφίσταται υποχρέωση possibilità di conoscenza delle condizioni che gli riguardano, παράδοσης του ασφαλιστηρίου στους τρίτους, ο αντισυμ- dato che essi sono gli assicurati e beneficiari delle prestazioni βαλλόμενος του ασφαλιστή επιβάλλεται, με βάση την αρχή che derivano dal contratto di assicurazione di gruppo. της καλής πίστης, να πληροφορεί τους τρίτους και να τους παρέχει πρόσβαση για δυνατότητα γνώσης των όρων που VI. Risoluzione del contratto di assicurazione di τους αφορούν, δεδομένου ότι αυτοί είναι οι ασφαλισμένοι και gruppo di lavoratori. δικαιούχοι των παροχών που απορρέουν από την σύμβαση ομαδικής ασφάλισης. Il contratto di assicurazione di gruppo di lavoratori, come ogni contratto assicurativo, è un contratto di durata. La sua VI. Λύση της σύμβασης ομαδικής ασφάλισης ερ- caratteristica particolare è, comunemente, la sua lunga γαζομένων. durata. E questo è anche il motivo per cui nella maggioranza dei casi la sua stipula viene effettuata per un periodo di tempo Η σύμβαση ομαδικής ασφάλισης εργαζομένων, όπως κάθε indeterminato e non determinato. ασφαλιστική σύμβαση, είναι σύμβαση διαρκείας. Ιδιαίτερο Il contratto di assicurazione di gruppo di lavoratori a tempo χαρακτηριστικό της αποτελεί η μεγάλη, κατά κανόνα, διάρ- indeterminato è sciolto, in primo luogo, o con un accordo κεια της. Αυτός είναι και ο λόγος, που τις περισσότερες φορές tra le parti contraenti, ai sensi dell’articolo 361 del CC, e η σύναψη της γίνεται για αόριστο και όχι για ορισμένο χρονικό liquidazione economica dei crediti di entrambe le parti o con διάστημα. disdetta, che opera ex nunc, senza danneggiare i diritti e i Η σύμβαση ομαδικής ασφάλισης εργαζομένων αόριστης δι- crediti dei beneficiari acquisiti fino a quel momento. άρκειας λύεται, καταρχάς, είτε με συμφωνία των συμβαλλο- Precisamente, per il contratto assicurativo a tempo μένων μερών, κατ’ άρθρο 361 ΑΚ, και οικονομική εκκαθάριση indeterminato, la sua risoluzione è pervenuta con disdetta των εκατέρωθεν αξιώσεων είτε με καταγγελία, που ενεργεί ex ordinaria ingiustificata, ai sensi dell’articolo 8, comma nunc, χωρίς να θίγει τα δικαιώματα και τις απαιτήσεις των δι- 2 della Legge Assicurativa. L’esercizio del relativo diritto καιούχων που αποκτήθηκαν μέχρι εκείνη τη στιγμή. viene effettuato unilateralmente, con dichiarazione Ειδικότερα, στην ασφαλιστική σύμβαση αορίστου χρόνου, η dell’assicuratore o del beneficiario dell’assicurazione entro un λύση της επέρχεται με αναιτιώδη τακτική καταγγελία, σύμφω- termine determinato, che non può superare l’un (1) mese nè να με το άρθρο 8 παρ. 2 του ΑσφΝ. Η άσκηση του σχετικού essere inferiore a tre (3) mesi. Se la disdetta viene erercitata δικαιώματος γίνεται μονομερώς, με δήλωση του ασφαλιστή entro la scadenza legale dall’assicuratore, i suoi risultati non ή του λήπτη της ασφάλισης μέσα σε ορισμένη προθεσμία, η pervengono immediatamente con l’arrivo della dichiarazione οποία δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη του ενός (1) μηνός ούτε al beneficiario, ma come viene stabilito dall’articolo 8, comma μικρότερη των τριών (3) μηνών. Αν την καταγγελία την ασκή- 5 della Legge Assicurativa, non possono pervenire prima σει μέσα στη νόμιμη προθεσμία ο ασφαλιστής, τα αποτελέ- del passaggio di trenta (30) giorni dal momento in cui la σματα της δεν επέρχονται αμέσως με την περιέλευση της δή- dichiarazione di disdetta perviene al beneficiario. Viene inteso λωσης στο λήπτη, αλλά όπως ορίζεται στο άρθρο 8 παρ. 5 του che, se il caso assicurativo soppraviene nel termine di trenta ΑσφΝ, δεν μπορούν να επέλθουν πριν την πάροδο τριάντα giorni l’assicuratore continua ad avere la responsabilità. (30) ημερών από τότε που θα περιέλθει η δήλωση καταγγε- Invece, se la disdetta l’esercita il beneficiario, se non viene λίας στο λήπτη. Εννοείται πως, εάν η ασφαλιστική περίπτωση stabilito diversamente alla Legge, i risultati di questa, cioè επέλθει μέσα στην προθεσμία των τριάντα ημερών ο ασφαλι- la risoluzione del contratto assicurativo, sopravvengono στής εξακολουθεί να ευθύνεται. Αντίθετα, αν την καταγγελία dall’arrivo della dichiarazione di disdetta all’assicuratore. την ασκήσει ο λήπτης της ασφάλισης, εφόσον δεν ορίζεται notizie 33 67 rubrica legaleνομικά θέματα

Un altro modo di risoluzione del contratto assicurativo a άλλως στο νόμο, τα αποτελέσματα αυτής, ήτοι η λύση της tempo indeterminato e’ costituito dalla disdetta contrattuale. ασφαλιστικής σύμβασης, επέρχονται από την περιέλευση της Le parti contraenti hanno il diritto di mettersi d’accordo δήλωσης καταγγελίας στον ασφαλιστή. anche su altri motivi di disdetta del contratto assicurativo, che Άλλο τρόπο λύσης της ασφαλιστικής σύμβασης αόριστης dovranno essere riportati sulla polizza (8 comma 5 della Legge διάρκειας αποτελεί η συμβατική καταγγελία. Τα συμβαλλό- Assicurativa). Si sostiene, però, il punto di vista che il contratto μενα μέρη έχουν το δικαίωμα να συμφωνήσουν και άλλους assicurativo a tempo indeterminato può essere sciolto anche λόγους καταγγελίας της ασφαλιστικής σύμβασης, που πρέπει con disdetta straordinaria per motivo importante, anche se να αναφέρονται στο ασφαλιστήριο (8 παρ. 5 του ΑσφΝ). Υπο- non previsto dalla polizza. στηρίζεται, πάντως, η άποψη ότι η αορίστου χρόνου ασφαλι- Indipendentemente dai suddetti termini, il contratto di στική σύμβαση μπορεί να λυθεί και με έκτακτη καταγγελία για assicurazione di gruppo di lavoratori, come anche ogni σπουδαίο λόγο, έστω και αν δεν έχει υπάρχει σχετική πρόβλε- contratto assicurativo, può essere sciolto anche con disdetta ψη στο ασφαλιστήριο. legale, soprattutto nel caso di non versamento di rata scaduta Ανεξάρτητα από τα παραπάνω, η σύμβαση ομαδικής ασφά- del premio (articolo 6, comma 2 della Legge Assicurativa) o di λισης εργαζομένων, όπως και κάθε ασφαλιστική σύμβαση, fallimento dell’assicuratore o del beneficiario dell’assicurazione μπορεί να λυθεί και με νόμιμη καταγγελία, ιδίως σε περίπτωση (articolo 8, comma 4 della Legge Assicurativa). μη καταβολής ληξιπρόθεσμης δόσης ασφαλίστρου (άρθρο 6 Oltre all’accordo delle parti, ai sensi dell’articolo 361 CC, e παρ. 2 του ΑσφΝ) ή πτώχευσης του ασφαλιστή ή του λήπτη l’esercizio del diritto di disdetta, altri motivi di risoluzione del της ασφάλισης (άρθρο 8 παρ. 4 του ΑσφΝ). contratto di assicurazione di gruppo di lavoratori possono Εκτός από τη συμφωνία των μερών, κατ’ άρθρο 361 ΑΚ, και costituire l’estinzione o l’annullamento del rischio assicurato την άσκηση του δικαιώματος καταγγελίας, άλλους λόγους e l’esercizio del diritto di riscatto dell’assicurazione. λύσης της σύμβασης ομαδικής ασφάλισης εργαζομένων μπο- In particolare, estinzione o annullamento del rischio ρούν να αποτελέσουν η έκλειψη ή ματαίωση του ασφαλισμέ- 68 notizie 33 rubrica legaleνομικά θέματα

assicurato può avvenire p.e. nel caso di scioglimento della νου κινδύνου και η άσκηση του δικαιώματος εξαγοράς της società datrice di lavoro. In questo caso, il motivo generatore ασφάλισης. dell’assicurazione di gruppo cessa di esistere, fatto che potrà Ειδικότερα, έκλειψη ή ματαίωση του ασφαλισμένου κινδύνου portare all’estinzione o all’annullamento degli interessi μπορεί να συμβεί π.χ. σε περίπτωση λύσης της εργοδότριας economici o morali che hanno spinto la controparte alla sua εταιρίας. Στην περίπτωση αυτή, ο γενεσιουργός λόγος της stipula e per estensione, all’estinzione o annullamento di tutti ομαδικής ασφαλιστικής σύμβασης παύει να υφίσταται, γεγο- i rischi specializzati, che ha assunto l’assicuratore. νός που μπορεί να οδηγήσει στην έκλειψη ή ματαίωση των Il diritto di riscatto dell’assicurazione è anch’esso un modo οικονομικών ή ηθικών συμφερόντων που ώθησαν τον αντι- di scadenza anticipata del contratto assicurativo, regolato συμβαλλόμενο στην κατάρτιση της και κατ’ επέκταση, στην in modo specifico dall’articolo 29 §§ 3 e 4 della Legge έκλειψη ή ματαίωση όλων των εξειδικευμένων κινδύνων, τους Assicurativa e applicato solo per le assicurazioni di vita, οποίους είχε αναλάβει ο ασφαλιστής. individuali o di gruppo. Il diritto di riscatto equivale a disdetta Το δικαίωμα εξαγοράς της ασφάλισης είναι και αυτό ένας τρό- del contratto assicurativo e può esercitarsi solo dal beneficiario πος πρόωρης λήξης της ασφαλιστικής σύμβασης, που ρυθ- dell’assicurazione, dopo il passare di un determinato periodo μίζεται ειδικά στο άρθρο 29 §§ 3 και 4 του ΑσφΝ και εφαρ- di tempo, che nell’assicurazione individuale di vita non deve μόζεται μόνο στις ασφαλίσεις ζωής, ατομικές ή ομαδικές. Το essere concordato per più di tre anni. Per l’assicurazione δικαίωμα εξαγοράς ισοδυναμεί με καταγγελία της ασφαλιστι- di gruppo di vita, in vista del carattere remissivo della κής σύμβασης και δύναται να ασκηθεί μόνον από το λήπτη disposizione del comma 3 dell’articolo 28 della Legge της ασφάλισης, μετά την πάροδο ενός ορισμένου χρονικού Assicurativa, si potrà conordare qualcosa di diverso. Nel caso διαστήματος, το οποίο στην ατομική ασφάλιση ζωής δεν επι- di riscatto, la risoluzione del contratto assicurativo perviene τρέπεται να συμφωνηθεί μεγαλύτερο των τριών ετών. Στην ex nunc e cessano in futuro tutte le prestazioni di entrambe ομαδική ασφάλιση ζωής, ενόψει του ενδοτικού χαρακτήρα le parti. Il beneficiario dell’assicurazione viene svincolato της διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 28 του ΑσφΝ, μπορεί dal contratto, che viene sciolto in anticipo, e l’assicuratore να συμφωνηθεί κάτι διαφορετικό. Σε περίπτωση εξαγοράς, gli restituisce il valore di riscatto concordato con la polizza. η λύση της ασφαλιστικής σύμβασης επέρχεται ex nunc και Come base di calcolo del valore di riscatto vengono prese in παύουν στο εξής όλες οι παροχές και των δύο πλευρών. Ο λή- considerazione, ai sensi dell’articolo 29, comma 4 b΄ della πτης της ασφάλισης αποδεσμεύεται από τη σύμβαση, η οποία Legge Assicurativa, le spese dell’assicuratore che aggravano λύεται πρόωρα, και ο ασφαλιστής του αποδίδει την αξία questo contratto e i premi assicurativi di risparmio versati. In εξαγοράς που συμφωνήθηκε με το ασφαλιστήριο. Ως βάση ogni caso, l’importo del riscatto non può essere inferiore al υπολογισμού της αξίας εξαγοράς λαμβάνονται υπόψη, σύμ- totale dei premi assicurativi di risparmio versati e gli interessi di φωνα με το άρθρο 29 παρ. 4 εδ. β΄ του ΑσφΝ, τα έξοδα του questi. Sarà detratta però, una percentuale, che corrisponderà ασφαλιστή που βαρύνουν τη συγκεκριμένη σύμβαση και τα al profitto dell’assicuratore. Beneficiario dell’importo di καταβληθέντα ασφάλιστρα αποταμίευσης. Σε κάθε περίπτω- riscatto è l’assicurato come beneficiario dell’assicurazione ση, το ποσό της εξαγοράς δεν μπορεί να είναι μικρότερο από che avrebbe riscosso, se non fosse intervenuto il riscatto del το σύνολο των καταβληθέντων ασφαλίστρων αποταμίευσης contratto assicurativo. και τους τόκους αυτών. Θα αφαιρεθεί όμως, ένα ποσοστό, που Esattamente lo stesso obbligo, cioè quello della restituzione θα αντιστοιχεί στο κέρδος του ασφαλιστή. Δικαιούχος του πο- del valore di riscatto del contratto di assicurazione, aggrava σού της εξαγοράς είναι ο ασφαλισμένος ως δικαιούχος του l’assicuratore in ogni caso di scioglimento del contratto ασφαλίσματος που θα εισέπραττε, αν δεν είχε μεσολαβήσει η assicurativo di vita (articolo 29, comma 4 fin. ed.). εξαγορά της ασφαλιστικής σύμβασης. Η ίδια ακριβώς υποχρέωση, ήτοι αυτή της απόδοσης της αξί- ας εξαγοράς του ασφαλιστηρίου συμβολαίου, βαρύνει τον ασφαλιστή σε κάθε περίπτωση λύσης της ασφαλιστικής σύμ- βασης ζωής (άρθρο 29 παρ. 4 τελ. εδ.). notizie 33 69 intecrvistaσυνέντευξη 70 notizie 33 intecrvistaσυνέντευξη notizie 33 71 intecrvistaσυνέντευξη Το Ελληνο-Ιταλικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης...

ΕΛΛΗΝΟ-ΙΤΑΛΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ K. Kαραμανλή 47 - 546 39 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ τηλ: 2310/951.272, 947.744 fax: 2310/951.542

ΑΙΤΗΣΗ ΕΓΓΡΑΦΗΣ Ενδιαφερ...... για την ανάπτυξη των εμπορικών συναλλαγών με την Ιταλία, παρακαλ...... να μας εγγραψετε Μέλος του Επιμελητηρίου σας.

Επωνυμία επιχειρήσεως ...... Οδός ...... Αρ ...... Τ.Κ...... Πόλη ...... Τηλ...... Φαξ ...... E-mail ...... Αντικείμενο εργασιών ...... Διαχειρηστής / Διευθύνων Σύμβουλος ...... / ......

Χαρακτηρισμός επιχείρησης / Ετήσια συνδρομή:

( ) Ατομική 120.00 Euro ( ) Ο.Ε. ή Ε.Ε. 120,00 Euro ( ) Ε.Π.Ε. 160,00 Euro ( ) Α.Ε. 200,00 Euro ( ) Μέλη Στήριξης 300,00 Euro ( ) Οργανισμοί - Τράπεζες 300,00 Euro

Ημερομηνία: ...... Υπογραφή THESSALONIKI21X29FINALout.eps 18/5/2009 4:02:55 μμ

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K