Mezarlıklar Sakinleri Olarak Düşünürüz
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
DÜŞÜNEN ŞEHİR MART 2018 SAYI: 5 Ücretsizdir Yerel Süreli Yayın ISSN: 2564-6354 E-ISSN: 2564-7121 İMTİYAZ SAHİBİ HAKEM VE DANIŞMA KURULU Kayseri Büyükşehir Belediyesi adına Prof. Dr. Muharrem Akoğlu Fikret Karakaya Kayseri Büyükşehir Belediyesi Genel Prof. Dr. Köksal Alver Aydın Karakimseli Sekreteri Hüseyin Beyhan Prof. Dr. Yunus Apaydın Prof. Dr. Atabey Kılıç Prof. Dr. Hakkı Büyükbaş Prof Dr. Turan Koç GENEL KOORDİNATÖR VE Yard. Doç. Dr. Aynur Erdoğan Coşkun Prof. Dr. Yurdagül Mehmedoğlu SORUMLU YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ Mehmet Çayırdağ Ayşe Önder Yusuf Yerli Prof. Dr. Celalettin Çelik Prof. Dr. İlhan Özkeçeci Dursun Çiçek Prof. Dr. Selahattin Polat GENEL YAYIN YÖNETMENİ Dr. Abdulkadir Dağlar Mehmet Sarıçiçek Dursun Çiçek Can Deveci Prof. Dr. Şefaettin Severcan Prof Dr. Muhittin Eliaçık Prof. Dr. İhsan Toker YAYIN KURULU Doç. Dr. Alev Erkilet Prof. Dr. Nur Urfalıoğlu Prof. Dr. Köksal Alver Yard. Doç. Dr. Fatih Ertugay Osman Yalçın Prof. Dr. Celalettin Çelik Yard. Doç. Dr. Yonca Gençoğlu Yusuf Yerli Dursun Çiçek Fatih Gökdağ Hasan Ali Yıldırım Yard. Doç. Dr. M. Fazıl Himmetoğlu Yard. Doç. Dr. M. Fazıl Himmetoğlu Yard. Doç. Dr. Ali Yıldız Yard. Doç. Dr. Faruk Karaaslan Leyla İpekçi Prof. Dr. Atabey Kılıç Semih Kaplanoğlu Salih Özgöncü Yard. Doç. Dr. Faruk Karaaslan Osman Yalçın Yusuf Yerli YAPIM REDAKSİYON BASKI Mustafa İbakorkmaz EXPRESS DİJİTAL BASKI MERKEZİ Rümeysa Ersözlü Serçeönü Mah. Ahmetpaşa Cad. Uğur Plaza No:28 / B Barbaros Mahallesi Oymak Caddesi Kocasinan / KAYSERİ Sümer Hukuk Plaza A Blok Kat: 10 D: 55 FOTOĞRAF KURULU [email protected] Kocasinan - KAYSERİ Dursun ÇİÇEK T.: ( 0352 ) 222 28 78 t: +90 352 221 16 16 Ali SARAÇOĞLU bilgi@bilgegrafik. com Abdullah KOÇ KAPAK GRAVÜRÜ Faik ÇİFTÇİ JO. Barrows Fatih ÇOLAK Kayseri | 1884 Düşünen Şehir Kayseri Büyükşehir Belediyesi'nin üç ayda bir yayımlanan hakemli dergisidir. Bu dergide yer alan yazı, makale, fotoğraf ve illüstrasyonların elektronik ortamlar da dahil olmak üzere çoğaltılma hakları yalnızca Kayseri Büyük- şehir Belediyesi’ne aittir. Yazılı izin olmadıkça makul alıntılar dışında bir kısmının ya da tamamının çoğaltılması yasaktır. Yayımlanan yazıların hukuki sorumluluğu yazarlarına aittir. BAŞKAN'DAN ıllar önce okuduğum bir yazı “mezarlıklar sakinleri olarak düşünürüz. Onlar bu dünya için ölüler Y Şehrin nesi olurlar” baŞlığını taŞıyordu. belki olsalar da bize öte dünyanın nefesini taşıdıkları için biliriz hayatın içinden gibi görünmeyen ama bizatihi hayatın tam ve hissederiz. Bu his ve bilgi bile mezarların şehrin toplum- ortasından bir soruydu bu? Şehirleri sadece hâlihazırda sal hayatındaki önemini, şehrin mekânının manasını ve yaşayan bir mekân olarak algılayan muhayyile için elbette ruhunu yansıtması bakımından önemlidir. bir anlamı olmayabilirdi bu sorunun. Ancak şehirleri Mezarlar mekânlarımızın, suretlerimizin, varlıklarımızın, ölüleri ile birlikte yaşayan ve yaşatan insanlar için derin hâsılı bu dünyanın geçiciliğinin de göstergesidir. Dolayı- anlamlara sahipti. sıyla mezarlar bizi bireysel olarak da toplumsal olarak da Çocukluğumuzdan beri kaç kez mezarlık ziyaretinde dengeler, insan kalmamızı sağlar. bulundum bilmiyorum. Ama bildiğim bir şey var ki günümüz gençleri ve insanları mezar ziyaretlerini adeta unuttular. Mezar, ziyaret edilen yer ise şehirlerimiz açısından da Mezarların ve mezarlıkların insan ve toplum için ne anlama mezarlarımızın bu bilince uygun yerler olması gerekir. geldiğini yeterince bilmiyorlar ya da biz onlara anlatmayı Çünkü mezar ölülerin yattığı mekânlardır ama hayatın ve ihmal ediyoruz. İnsanı tüketim ekseninde buluşturan dirilerin yaşadığı şehrin de göstergesidir. Bir şehri anlamak modern yaşama biçimi bize pek çok günü ve zamanı sem- için belki de mezarlıklarına bakmak gerekir. bolleştirerek hatırlattı, hatta bunları tüketimin ana unsuru Modern süreçle birlikte ölüyü yok sayan ve mezarları yaptı ama ne ölüm gününü, ne de ölümü hatırlamadı bile. şehrin dışına atan yaşama biçimine karşılık tecrübe ettiğimiz Aksine unutturmak için özel bir çaba sarfetti.. gelenek bize mezarlarla iç içe yaşamanın medeniyet boyutunu Gerek geleneğimizden devraldığımız anlayıştan ve da öğretir. Bazen bir caminin haziresinde, bazen bir evin gerekse içinde yaşadığımız tecrübeden hareketle söyle- bahçesinin köşesinde, bazen bir dağın yamacında, bazen yecek olursak: biz ölülerimizle ve mezarlarımızla birlikte mahallenin en güzel ve en yeşil köşesinde mezarlarımızla yaşarız. Mezarlar bizim sadece ziyaret alanlarımız değil, birlikte yaşarız. Bu yaşama şuurudur ki bizim zamanımızı çocukluğumuzda oyunlarımızı oynadığımız alanlardır. ve mekânımızı anlamlı kılar. Evimize giderken içinden geçtiğimiz, orada yatanlara bize İşte bu şuurla dergimizin bu sayısını Şehir ve Mezar ana ait olanlar duygusu ile sahip çıktığımız ve kendi aidiyetimizi başlığı ile çıkardık. Birbirinden güzel ve önemli yazılarıyla her dem taze olarak yaşadığımız mekânlarımızdır. Bunun içindir ki mezarlarımız bizim geçmişimizin, hafızamızın, yazarlarımız, içinde yaşadığımız kaotik zamana ötelerden bir kültürümüzün ve geleneğimizin taşıyıcı unsurlardır. nefes aldırmaya çalıştı. Düşünce ve Akademi bölümümüzde Şairlerimizin şiirinde, annelerimizin ağıdında, ozanla- beğeneceğinizi umduğumuz yazıları ile yazarlarımız bize rımızın türküsünde yaşatırız biz mezarlarımızı ve ölüleri- yeni tatlar tattırıyor, farklı bakışlar teklif ediyorlar. mizi. Kabristanları şehrimizin bir mahallesi, içinde ebedi Akif Emre Özel Sayısı olarak planladığımız bir sonraki istirahatgahlarına uğurladığımız insanlarımızı şehrimizin sayımızda buluşmak dileğiyle…✒ | | Mustafa ÇELİK Kayseri BüyükŞehir Belediye BaŞkanı DÜŞÜNEN ŞEHİR 5 ▲ Döner Kümbet-Kayseri | Halil Çavuşoğlu Ölüm Ölüm dikkati hayata dinamizm ölümler yaşanıyor. İlkin ambargonun sevicilik ise her şeyi ölüme götüren bir katar. Hayata anlam katan en önemli yavaş yavaş etkisiyle çocuklar, hastalar reddiye, umutsuzluk ve nihilizm içerir. işaret taşlarıdır her bir ölüm. İslam başta olmak üzere insanlar sinsi bir İslam toplumlarını ayakta tutan, dünya toplumlarında ölüm hayatın içinde- ölüm tarlasına çekildiler. Gıdasızlık, taparlıktan koruyup kendi medeniyetini Dikkati dir. Hayatla barışık ölüm duygusu, ilaçsızlık binlercesini yok etti. Parça- inşa imkânı veren ölüm dikkatinden yaşanmışlıkların anlamını yerli yerine lanan ve birbirine hasım edilen sekter eser yok bugün. Ya Batı’nın öteyi yok oturtur. Mezarlıkların şehirlerde olması ve etnik grupların şiddet ve saldırıları sayan, ölümü unutturan seküler anla- AKIF EMRE hayata küsmenin değil hayata anlam çoktan Amerika’nın katliamlarını yışı yahut nihilist bir reddiyecilikle ölü katan fanilik duygusunun ebedi olana unutturdu. Bu coğrafyanın tarihine, seviciliğe kucak açan hayata küskün- işaret ederken insanı dünya taparlıktan kültürüne yabancı sekter çatışmaları lükler söz konusu. uzaklaştırır. Hayatın olanca çelişkile- körükleyecek politikalar bilinçli olarak Kendisinden başka her anlayışı Ölüm yoksa hayat da yoktur. rine, yaşanan travmalarına, elemlerine kışkırtıldı. Batılıların sömürgeci müda- din çerçevesinden uzaklaştıran ve bu Ölümle irtibatlı değilseniz karşın yaşama sevincine anlam katar. haleleri, İslam’ın modern dünyaya nedenle de gerektiğinde kendisiyle hayattan da kopuksunuz Srebrenitsa katliamının 21. yıldönü- vadettiklerini dillendirme imkânını beraber herkesi katletmeyi göze alan bir demektir. Ölümle barışık münde kimliği tespit edilen 127 beden elinden alarak sesini kan ve vahşetle harici anlayışla; bunu besleyen kültürle değilseniz hayatı anlamlan- daha toprağa verildi. 7 binden fazla bastırma ameliyesine dönüştü. Din yüzleşmek zorunda İslam âlemi. Bir Müslüman Boşnak erkek ve çocuğun adına nihilist tepkiler alabildiğine yanda etnik diğer tarafta sekter öfke dırmazsınız demektir. Sanıla- uygar dünyanın ölümden korkan BM medyatikleştirildi. Ortadoğu’ya dair coğrafyamızı ölüm tarlalarına çevirir- nın aksine hayatla da barışık askerlerinin gözü önünde katledilişini ürkütücü bir uygarlık havzası imajı ken yükselen öfke hakikati, İslam’ın değildir ölüm düşüncesine hüzünle, öfkeyle ve de çaresizliğin itina ile kurgulandı. muştusunu bastırıyor, kin tohumları barışık olmayanlar, ölüme ha- verdiği utançla anıyor insanlık. Bos- Kukladan önce kuklacıyla hesaplaş- ekiyor. İslam’ın insanlığa sunduğu zırlıklı olmayanlar. na’da yaşanan katliamların BM güvenli mayı unutan, medyatikleştikçe hafıza- muştu her tür stratejik ve siyasi hesabın Ölüm dikkati bizi hayat, bölgesinde gerçekleşmiş olmasının, sızlaşan modern dünyanın enformatik üstündedir. Reel politik konumlanışlar, varlık, ebediyet, yokluk gibi ölüm korkusuyla binlerce masumun cehaletle malûl insanı için “neden, mezhebi ve ırk kökenli kaygılar, ulusçu ölüme atılmasına göz yuman, ölüm şimdi ve burada” sorusunun anlamı ideolojik yönelişler bu coğrafyaya barış temel sarsıcı sorular karşı- dikkatini terk etmiş (Batı) kültürün kalmıyor artık. ve huzur değil; yeni parçalanmışlıklar, sında diri ve anlamlı kılan sonucu olması tesadüf değil. Amerika’nın küresel rekabet ve yeni kan davaları getirecektir. yegâne bilinç aşaması. Ölüm Her yıl olduğu gibi Bosna’daki yaşa- gelecek yılların stratejik planlamaları Yaşanmakta olan ölümcül stratejilerle dikkatinin yok olduğu, haya- nan soykırımın suçlusu olarak Sırpları, için yangın yerine çevrilmesinde sakınca hesaplaşmanın yolu, Haçlı ruhunun tımızdan çekildiği modern işbirlikçisi Hollanda askerlerini ve tüm görmediği Ortadoğu’da bu manzaranın küresel stratejileriyle örtüşen harici zamanlar hayatın da ölüm bunlara seyirci kalan hatta gizli teşvik tek sorumlusunun Batılılar olduğunu zihniyetinin modern versiyonunu düşüncesi