Rapport Brand Strabrechtse Heide
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
RAPPORT BRAND STRABRECHTSE HEIDE Deel 1: De hoofdstructuur van de rampenbestrijding Inspectie Openbare Orde en Veiligheid Den Haag, februari 2011 2 Inhoudsopgave Voorwoord ……………………………………………………………………………………………………….4 Samenvatting ......................................................................................................................................... 6 1 Inleiding.............................................................................................................................. 6 2 Uitkomsten op hoofdlijnen ................................................................................................. 6 3 Samenvatting per proces................................................................................................... 8 1 Het onderzoek ............................................................................................................................. 15 1.1 De brand .......................................................................................................................... 15 1.2 Kamervragen en verzoek veiligheidsregio....................................................................... 16 1.3 Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost................................................................................... 17 1.4 Toetsingsnormen ............................................................................................................. 18 1.5 Centrale vraagstelling ...................................................................................................... 18 1.6 Uitvoering onderzoek....................................................................................................... 18 2 Hoofdstructuur rampenbestrijding ........................................................................................... 20 2.1 Inleiding............................................................................................................................ 20 2.2 Organisatie, melding en alarmering................................................................................. 21 2.2.1 Bevindingen................................................................................................................. 21 2.2.2 Analyse........................................................................................................................ 29 2.2.3 Aanbevelingen............................................................................................................. 33 2.3 Leiding en coördinatie...................................................................................................... 34 2.3.1 Meldkamer................................................................................................................... 34 2.3.2 Coördinatieteam plaats incident .................................................................................. 36 2.3.3 Commando plaats incident.......................................................................................... 38 2.3.4 Operationeel team....................................................................................................... 40 2.3.5 Gemeentelijk beleidsteam Heeze-Leende .................................................................. 42 2.3.6 Gemeentelijk actiecentrum Heeze-Leende ................................................................. 44 2.3.7 Gemeentelijk beleidsteam Geldrop-Mierlo .................................................................. 44 2.3.8 Gemeentelijk actiecentrum Geldrop-Mierlo................................................................. 45 2.3.9 Regionaal beleidsteam................................................................................................ 45 2.4 Informatiemanagement.................................................................................................... 47 2.4.1 Bevindingen................................................................................................................. 47 2.4.2 Analyse........................................................................................................................ 56 2.4.3 Aanbevelingen............................................................................................................. 58 2.5 Gemeentelijke rampbestrijdingsprocessen...................................................................... 59 2.5.1 Opvang en verzorging ................................................................................................. 59 2.5.2 CRIB ............................................................................................................................ 61 2.5.3 Voorlichting.................................................................................................................. 63 BIJLAGE I Verzoek Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost ..................................................................... 67 BIJLAGE II Overzicht geïnterviewde personen................................................................................... 68 BIJLAGE III Vorderingen van de Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost sinds ‘De Staat van de Rampenbestrijding’ ............................................................................................................ 70 BIJLAGE IV Gebruikte afkortingen....................................................................................................... 73 3 Voorwoord Naar aanleiding van de grote natuurbrand op de Strabrechtse Heide in juli 2010 heeft de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid een onderzoek ingesteld. Dit onderzoek betreft zowel het functioneren van de hoofdstructuur van de rampenbestrijding bij dit incident als de feitelijke bestrijding van het incident door, in de eerste plaats, de brandweer. Dit rapport bevat het resultaat van het onderzoek naar de hoofdstructuur. De betrokken Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost heeft de Inspectie OOV om dit onderzoek verzocht. De Inspectie OOV heeft haar onderzoek vlot kunnen uitvoeren door de medewerking van velen. Zij is allen die een bijdrage hebben geleverd aan het onderzoek erkentelijk voor hun medewerking. Dit betreft in het bijzonder de medewerkers van de veiligheidsregio die voor dit onderzoek als contactpersoon voor de Inspectie OOV hebben gefunctioneerd. Met het verzoek aan de Inspectie OOV om een onderzoek heeft de veiligheidsregio laten zien dat zij openstaat voor een kritische blik van buitenaf. De aanbevelingen in dit rapport zijn gericht aan deze veiligheidsregio en aan de betrokken gemeenten in deze regio. De Inspectie OOV gaat er van uit dat ook andere veiligheidsregio’s en andere gemeenten hun voordeel kunnen doen met de lessen die uit dit incident zijn te trekken. Het hoofd van de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid J.G. Bos 4 Vrijdag 2 juli, de brand op de Strabrechtse Heide. De avond begon met het missen van de WK- wedstrijd van Nederland tegen Brazilië. Maar wat ben je zo’n gemiste wedstrijd snel vergeten als je ziet hoe iedereen bij een dergelijk incident aan de slag gaat. Met hoeveel passie er in het veld wordt gewerkt. Hoe de ondersteunende en beleidsteams opereren. Ruim 3000 hulpverleners, van wie het grootste deel brandweerlieden, leverden een enorme prestatie door met man en macht het vuur neer te slaan en daarna het dagenlange nablussen op zich te nemen. Het was een genot om te zien hoe de brandweer uit Zuidoost-Brabant samenwerkte met andere brandweerregio’s, met de politie, de GHOR, Staatsbosbeheer en niet te vergeten Defensie. Het ministerie van Defensie gaf de civiel-militaire samenwerking groots vorm door met honderden militairen de hulpdiensten te ondersteunen. Ook de logistieke coördinatie werd daarmee een omvangrijke opdracht die met veel inzet en goed improviseren professioneel tot stand werd gebracht. Een voorbeeld van samenwerking op zijn best! Maanden later blijven de herinneringen aan deze brand en de bestrijding ervan scherp. Daarbij zijn vooral de aantallen ingezette professionals en de schaal waarop deze hebben samengewerkt zeer bijzondere aspecten. Wat heb ik respect voor al die harde werkers – rood, wit, blauw, groen en oranje – die alle zeilen moesten bijzetten om deze heidebrand van unieke omvang te bestrijden. Trots op de geleverde prestatie voert dan ook de boventoon. Bij deze brand werd opgeschaald naar GRIP-4; het hoogst mogelijke bestuurlijke coördinatieniveau in de regio. Een dergelijke opschaling waarbij de volledige hoofdstructuur van de rampenbestrijdingsorganisatie wordt opgetuigd is zeldzaam. Deze heidebrand vormt daarmee ook een unieke gelegenheid om de werking van deze GRIP-structuur te evalueren. Daarom heb ik dhr. Gertjan Bos, hoofd van de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid, gevraagd om een multidisciplinaire systeemcheck te laten verrichten. Het onderzoek startte in de zomer van 2010 en kwam in goede samenwerking met de IOOV tot stand. Ik dank de IOOV voor deze toetsing en voor de verbetermogelijkheden die het onderzoek opleverde. J.J. Rooijmans Directeur Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost 5 Samenvatting 1 Inleiding In de eerste week van juli 2010 woedt een grote brand in het natuurgebied de Strabrechtse Heide in Noord-Brabant. Dit gebied ligt in het verzorgingsgebied van de Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost. De media geven aan dit incident ruimschoots aandacht. Zo spreekt het Dagblad Trouw van ‘een verwoestende brand die moeilijk te blussen is’ en publiceert het Eindhovens Dagblad een artikel met de kop ‘Hel op de hei’. Kort na de brand spreken enkele Tweede Kamerleden door middel van Kamervragen hun twijfel uit over de vraag of Nederland wel voldoende is voorbereid op de bestrijding