Waterschap | Rijn En Ijssel
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
130/127 Waterschap | Rijn en IJssel WATERBEHEER: VEIEIC. EN OP MAAT 41844 Inhoudsopgave pagina hoofdstuk 5 Verantwoording Watervisie 6 1. Inleiding 6 1.1 Waar staat Waterschap Rijn en IJssel voor? 6 1.2 Voor welke opgaven zien we ons gesteld? 6 1.3 Wat is de Watervisie? 7 1.4 Leeswijzer 8 2. Uitgangspunten en Strategie 8 2.1 Inleiding 8 2.2 Uitgangspunten 8 2.3 Strategie 10 3. Met het oog op water in 2050 10 3.1 Inleiding 10 3.2 De streek van Rijn en IJssel in 2050 11 3.3 Water in 2050 11 3.3.1 Watersystemen in balans 11 3.3.2 Veiligheid en regionale wateroverlast 12 3.3.3 Water in het landschap 12 3.4 Grondgebruik in 2050 12 3.4.1 Landbouw 13 3.4.2 Wonen en werken 13 3.4.3 Drink-en industriewatervoorziening 14 3.4.4 Natuur 14 3.4.5 Recreatie 15 4. Water in 2015 15 4.1 Inleiding 15 4.2 Watersystemen in balans 15 4.2.1 Vitale watersystemen 17 4.2.2 Basis watersystemen 18 4.3 Veiligheid en regionale wateroverlast 18 4.3.1 Het probleem: wateraanbod en de grote rivieren 19 4.3.2 Het probleem: wateraanbod en het regionale watersysteem 19 4.3.3 De oplossing: vasthouden, bergen en afvoeren 22 4.4 Water in het landschap 24 5. Ruimtelijke inrichting op waterbasis in 2015 24 5.1 Inleiding 24 5.2 Basis voor ruimtelijke inrichting 25 5.3 Ontwikkelingen per deelgebied 27 5.4 Meervoudig ruimtegebruik 28 6. Hoofdpunten van de Watervisie Bijlagen: Kaart'Water in 2015' Kaart 'Ruimte in 2015' WATERVISIE • PAGI-. 4 Verantwoording Watervisie Statusvan de Watervisie De Watervisie geeft aan hoewi j als waterschap aankijken tegen de gewenste ruimtelijke inrichting vanon s beheersgebied om de wateropgaven waarvoor we staan duurzaam op te lossen. De visie geeft richting aanonz e eigen activiteiten, bijvoorbeeld als het gaat om het bestrijden vanverdrogin g en regionale wateroverlast, de inrichting van waterlopen en het saneren vanverontreinigd e waterbodems. De weerslag vand e Watervisie in gebiedsplannen vormt tevens het kader voor ons nieuwe waterbeheersplan. Met deze visie laten we tegelijkertijd aan anderen zien wat wij belangrijk vinden. De Watervisie vormt het vertrekpunt bij de manier waarop weme t onze partners detoekomstig e inrichting vanon sbeheersgebie d gestalte willen geven. De Watervisie is geen formeel (juridisch) document. Watervisie en Waterbeleid 21steEeuw In de startovereenkomst 'Waterbeleid voor de 21ste Eeuw' staat date r stroomgebiedplannen worden opgesteld. Hierin wordt op hoofdlijnen aangegeven hoe het regionale watersysteem hydrologisch moet worden afgestemd op de veranderende omstandigheden die worden gesignaleerd in 'Waterbeleid voor de 21ste Eeuw'. De Watervisie vormt een belangrijke bouwsteen voor ,in het opstellen van stroomgebiedplannen. gmaatschappij UPe^ waterbed Watervisie en Reconstructie 'ndUst'ie natuur , wonen land"0 De Watervisie vormt de basis voor de inzet vanhe t waterschap in de Reconstructie en voor het overleg V*~W recréai dat we voeren met betrokken gemeenten. Hierbij zijn vooral de in deze visie opgenomen adviezen en voorstellen over de toekomstige ruimtelijke inrichting van belang. In nevenstaande figuur is aangegeven hoe we als waterschap de Watervisie inhe t Reconstructieproces plaatsen. Op soortgelijke wijze Reconstructieplan zullen we de Watervisie gaan inzetten bij gebiedsprocessen in het algemeen. Streekcommissies ^^fi Uitwerking en uitvoering Watervisie in hetReconstructieproces ( ) 5 1 Inleiding Li Waar staat Waterschap Het waterschap Rijn en IJssel draagt zorg voor goed waterbeheer. Rijn en IJssel voor? Dat betekent: veilig en op maat. 'Veilig' wil zeggen dat we de mensen in ons gebied beschermen tegen overstromingen van Rijn of IJssel. Met waterbeheer 'op maat' bedoelen we dat we onze watersystemen en de wensen van de verschillende grondgebruiksvormen in ons gebied - zoals landbouw, natuur, wonen en werken - zo goed mogelijk op elkaar afstemmen. Dit geldt zowel voor de waterkwantiteit als voor de waterkwaliteit. 1.2 Voor welke opgaven zien we Om ervoor te zorgen dat het waterbeheer ook in de toekomst veilig en op ons gesteld? maat is, moeten we inspelen op een aantal ontwikkelingen. Als gevolg van de klimaatsverandering nemen de neerslaghoeveelheden toe. Als er geen maatregelen worden genomen, neemt daarmee ook de kans op wateroverlast en overstromingen toe. De druk op de beschikbare ruimte wordt steeds groter. Hierdoor komen grondgebruiksvormen met tegengestelde waterwensen (bijvoorbeeld landbouw, natuur en bebouwing) steeds dichter tegen elkaar aan te liggen en vindt onderlinge beïnvloeding plaats. Dit leidt onder meer tot verdroging van natuurgebieden, snellere afvoeren vanaf verharde gebieden en verontreinigingen door diffuse bronnen. Als waterschap koesteren we de kleinschalige verwevenheid in ons gebied. Deze structuur is oorspronkelijk ontstaan door de natuurlijke kenmerken van het watersysteem. Als we met elkaar deze verwevenheid duurzaam in stand willen houden, dan dient het watersysteem gebaseerd te blijven op deze kenmerken. Overigens betekent dit ook dat natuur naast landbouw en kleinschalige bebouwing mogelijk moet blijven. Ten slotte stellen de afzonderlijke grondgebruiksvormen steeds meer en hogere eisen aan het watersysteem. 1.3 Wat is de Watervisie? In de Watervisie dragen we oplossingen aan voor de opgaven waarvoor wij als waterschap worden gesteld. Het gaat erom dat er een betere afstemming moet worden gevonden tussen de waterwensen van de verschillende grondgebruiksvormen en het watersysteem zelf. Op basis van onze kennis van, en ervaring met water geven we adviezen over de toekomstige inrichting van ons beheersgebied. We vinden dat de streek van Rijn en IJssel nog veiliger, slimmer en aantrekkelijker kan worden ingericht, als er meer rekening wordt gehouden met de mogelijkheden van water. WATERVISIE PAGINA 6 We geven in de Watervisie aan waarom we kiezen voor ruimtelijke oplossingen. Daarbij geven we ons wensbeeld voor de toekomstige ruimtelijke inrichting van de streek van Rijn en IJssel. Met behulp van de Watervisie willen we met onze partners een goede invulling geven aan de toekomstige inrichting van de streek van Rijn en IJssel. 1.4 Leeswijzer Hoofdstuk 2 beschrijft de uitgangspunten en de strategie die ten grondslag liggen aan de oplossingen die we voorstellen en aan de verdere uitwerking daarvan. In hoofdstuk 3 kunt u lezen hoe het waterschap Rijn en IJssel denkt dat de streek van Rijn en IJssel er in 2050 uit ziet. We schetsen eerst een algemeen beeld van de streek. Dit beeld wordt vervolgens voor drie thema's verder uitgewerkt. Dat zijn: 'watersystemen in balans', 'veiligheid en regionale wateroverlast' en 'water in het landschap'. Tot slot geven we in dit hoofdstuk aan hoe landbouw, wonen en werken, drink- en industriewater, natuur en recreatie zich ons inziens in 2050 hebben ontwikkeld. In de hoofdstukken 4 en 5 wordt de toekomstvisie concreter uitgewerkt voor het jaar 2015. In hoofdstuk 4 gebeurt dit voor het aspect water. We zoomen hierbij nog verder in op de in hoofdstuk 3 besproken thema's. In hoofdstuk 5 gaan we in op de ruimtelijke inrichting in 2015. Onze belangrijkste wensen geven we nogmaals kort weer in het afsluitende hoofdstuk 6. ^ 2 Uitgangspunten en Strategie 2.1 Inleiding In hoofdstuk 1 hebben we aangegeven voor welke opgaven we de komende jaren staan om te zorgen dat het waterbeheer ook in de toekomst veilig en op maat is. In dit hoofdstuk stellen we vast welke uitgangspunten we hanteren en welke strategie we volgen om die opgaven vóór 2050 te volbrengen. 2.2 Uitgangspunten De uitgangspunten die worden gehanteerd, hebben te maken met de kosten van het waterbeheer op basis van onze formele taak en met onze maatschappelijke verantwoordelijkheden. De uitgangspunten zijn: 1.Doelmatig en duurzaam waterbeheer, tegen de laagst maatschappelijke kosten. 2.Integraal waterbeheer. 3.Een goede kwaliteit van de leefomgeving. 2.3 Strategie Hoe gaan we onze doelen realiseren? Met andere woorden: wat zijn in hoofdlijnen de principes en strategieën die we toepassen bij het oplossen van de opgaven waar we voor staan? 1.W e streven er naar het watersysteem in te richten door middel van ruimtelijke oplossingen. Vanzelfsprekend zullen ook technische middelen blijvend ingezet moeten worden. 2.Als waterschap plannen én kiezen we op het niveau van stroomgebieden. 3.We wentelen onze problemen niet af: we pakken problemen aan bij de bron en lossen ze daar op. Het principe 'eerst vasthouden, dan bergen en dan pas afvoeren' sluit hierbij aan. Ad 1. Omdat ruimtelijke oplossingen op langere termijn duurzamer zijn, krijgen deze van ons de voorkeur boven technische oplossingen. Het rapport 'Waterbeleid voor de 21ste eeuw' stelt dat in regionale systemen ruimtelijke maatregelen ongeveer anderhalf keer zo duur zijn als technische maatregelen, maar dat van ruimtelijke maatregelen grote economische en maatschappelijke baten te verwachten zijn. Bij het zoeken naar ruimtelijke oplossingen, houden we als ideaalbeeld een natuurlijk watersysteem voor ogen. Zo'n watersysteem heeft onder meer de mogelijkheid om (in geval van veel neerslag) voldoende water op te vangen en water (in geval van te zware belasting) voldoende te reinigen. Deze kenmerken zijn er in de laatste decennia steeds meer uitgehaald. Het is hierbij belangrijk te vermelden dat een natuurlijk watersysteem voor ons geen doel op zich is. We gebruiken het vooral als gids bij het beter, veiliger en duurzamer maken van het watersysteem en bij het beter afstemmen van het systeem op de diverse grondgebruiksvormen. WATERVISIE • PAGINA 8 Ad 2. We (onder)kennen de invloeden die water (grond- én oppervlakte water) over grotere afstanden kan hebben. Omdat die invloeden zich voor een groot deel manifesteren binnen stroomgebieden, gebruiken we die als grondslag voor ruimtelijke planning. Ad 3. Niet afwentelen betekent dat we benedenstrooms gelegen gebieden niet opzadelen met problemen van meer bovenstrooms gelegen gebieden. Dit geldt zowel voor waterrelaties in ons eigen beheersgebied, als voor de relaties die ons gebied heeft met meer benedenstrooms gelegen gebieden (IJssel en Nederrijn). We verwachten dezelfde houding van de beheerders van bovenstrooms gelegen gebieden, bijvoorbeeld de in Duitsland gelegen bovenlopen van Berkel en Oude IJssel.