Legjenda:
Data
Vendndodhja
Organizatorët
Simbolika
Përshkrimi
6 Prill
Ngritja e Flamurit në Deçiq/Festa e Hotit
Hot, Kastrat, Malësi e Madhe
Bashkia Malësi e Madhe dhe Njësia Administrative Kastrat
Aktivitete përkujtimore në nderim të Ngritjes së Flamurit në Kalanë e Deçiqit
Në Deçiq të Malësisë Madhe flamuri kuq e zi u ngrit më 6 Prill 1911, një vit e gjysëm para shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë në Vlorë . Në këtë ditë Bashkia e Malësise së Madhe organizon ngritjen e flamurit kuq e zi, në mënyrë simbolike. Në këtë aktivitet marrin pjesë jo vetëm banorët e zonës, por dhe bijtë e bijat e larguara nga ky vend, si dhe bashkëkombës nga vise të tjera që janë të lidhur me ngjarjet e rëndësishme kombëtare.
41
25 Prill
Shën Marku
Bajzë, Kastrat, Malësi e Madhe
Kisha katolike
Festë fetare në nder të Shën Markut
Për nder të martirit të shekullit I të kishës katolike, Shën Markut, Bajza e Kastratit kremton prej vitesh me meshë të shenjtë, e më pas më këngë e valle në atë që banorët vendas e quajnë Logu i festës.
51
E Diela e fundit e Prillit
Shën Gjergji
Grizhë, Reç, Malësi e Madhe
Banorët e fshatrave ku festohet
Festë tradicionale kushtuar ardhjes së pranverës
Festa simbolizon ardhjen e stinës së pranverës, prandaj pragjet e dyerve të shtëpive zbukurohen me gjethe të njoma. Tradite e festës është edhe vendosja e lisharësve për fëmijët e vegjel. Ushqimi tradicional I festës është peshku dhe sultiazhi.
65
E Mërkura e parë e Majit
Shën Gjergji
Koplik, Malësi e Madhe
Familjet e qytetit dhe të zonës përreth Koplikut
Festë shumëvjeçare për ardhjen e pranverës
Tradicionalisht gratë zbukurojnë shtëpitë, sidomos dyert dhe dritaret, me lule dhe degë të njoma pemësh, ndërsa ushqimet karakteristike të kësaj feste janë peshku dhe sultiaçi (orizi me qumësht).
83
E Enjtja e parë e Majit
Shën Gjergji
Grizhë, Reç, Malësi e Madhe
Banorët e fshatrave ku festohet
Festë kushtuar ardhjes së pranverës
Meqenëse festa simbolizon ardhjen e stinës së pranverës, në të gjitha shtëpitë, pragjet e dyerve mbulohen me gjethe të njoma. Tradite e festës është edhe vendosja e lisharësve për fëmijët. Ushqimi tradicional: peshku dhe sultiaçi.
85
9 Maj
Shën Nikolli i Pranverës
Shkrel, Malësi e Madhe
Kisha Shkrel dhe banorët
Festë shumëvjeçare në nder të shenjtit Nikollë
9 Maji, dita e zhvendosjes së eshtrave të Shën Nikollës në Bari të Italisë në shekullin XI, kremtohet masivisht edhe në Shqipëri. Në kohët më të vjetra, festa njihej si Shën Kolli i Pranverës, sepse përkonte me ditën kur malësorët dilnin me bagëti për të veruar në bjeshkë. Aktualisht, në Shkrel, festa shënohet me meshë në kishën katolike dhe pastaj me një koncert artistik nga fëmijët e zonës.
99
24 Maj
Zoja e Vuklit
Vukël, Kelmend, Malësi e Madhe
Kisha katolike
Festë fetare në nder të pajtores së fshatit, Zojës
Kjo festë fetare e ka origjinën që nga shekulli XVI dhe i kushtohet Virgjëreshës Mari. Në shumicën e fshatrave të Kelmendit, ajo kremtohet përmes meshës së shenjtë që mbahet në kishat e fshatrave, ku marrin pjesë banorët vendas, si dhe miqtë që vijnë për vizitë.
117
Në periudhën e nxjerrjes së Mjaltit
Dita e Mjaltit
Te Landi Shaqaj, Bajzë, Kastrat, Malësi e Madhe
Landi Shaqaj në bashkëpunim me OJF dhe pushtetin lokal
Festë lokale për promovimin e bletërritjes dhe nxjerrjes së mjaltit
Dita e Mjaltit është një festë lokale që pret të organizohet për herë të parë më 2019, në perudhën e njxerrjes së mjaltit. Bletërritësi Landi Shaqaj synon që përmes kësaj feste të promovohet kujdesi ndaj bletëve, si dhe tradita e nxjerrjes së mjaltit. Festës do t’i bashkëngjitet edhe një panair me prodhimet e tjera të bletëve, si dhe ushqime me përmbajtje mjalti.
125
Qershor
Dita e turizmit Malor
Razëm, Shkrel, Tamarë, Kelmend, Malësi e Madhe
Bashkia Malësi e Madhe dhe OJF
Hapja e sezonit turistik malor
Hapja e sezonit turistik në Malësinë e Madhe shënohet me një sërë aktivitetesh në disa prej qendrave malore më të mëdha të banuara të kësaj bashkie. Muzika folklorike përmes lahutës, çiftelisë ushton krahas muzikës popullore dhe asaj moderne në mjedise të hapura. Miqtë dhe vendasit mund të shijojnë prodhimet tradicionale të ofruara në panaire, ku mbizotërojnë lëngjet me fruta pylli, disa lloje djathi e likeresh, raki, verë etj.
155
13 Qershor
Dita e Shën Ndout
Tamarë, Kelmend, Malësi e Madhe
Rreth 5 vite më parë
Festë Fetare në nder të Shën Ndout
Njëri ndër shenjtit më popullorë në të gjithë botën, Shën Ndou (Shën Antoni i Padovas i shekullit XIII), është gjithashtu i dashur për besimtarët e krishterë në Shqipëri, e sidomos në mesin e katolikëve të veriut. Përvjetori i vdekjes së tij, 13 Qershori përkujtohet përmes një meshe të shenjtë edhe në kishën e fshatit Tamarë të Kelmendit, ku marrin pjesë të gjithë banorët.
159
23 Qershor
Kuvendi i Grecës
Selcë, Kelmend, Malësi e Madhe
Përkujtimore për Kryengritjen e Malësisë, 1911
Dita e Kuvendit të Grecës
23 Qershori shënon Kuvendin e Grecës, në Selcë të Kelmendit. Në të vërtetë, Kuvendi i zhvilloi punimet për 2 javë (nga 10 deri me 23 Qershor 1911), por data 23 është zgjedhur pasi përkon me shpalljen e 12 kërkesave të atij që tashmë njihet si Memorandumi i Grecës për autonomi, të cilat frymëzuan Kryengritjen e Malësisë kundër pushtimit turk. Aktualisht, kjo ngjarje përkujtohet përmes ceremonive zyrtare dhe aktiviteteve artistike.
169
28 Qershor
Shën Pjetri e Shën Pali
Bajzë, Kastrat, Malësi e Madhe
Kisha e Bajzës dhe banorët katolikë të fshatit
Festë e re në Bajzë, ka nisur rreth vitit 2010
Kjo festë fetare organizohet në ndërtim të dy prej apostujve të katolicizmit, Shën Pjetrit dhe Shën Palit. Në zonën e Bajzës së Kastratit, festimet për këtë ditë janë relativisht të reja, që nga viti 2010, dhe përveç meshës në kishë, për të pranishmit organizohet edhe një koncert artistik.
171
29 Qershor
Shën Pjetri
Kelmend, Malësi e Madhe
Kisha dhe banorët e fshatit
Festë e vjetër fetare e kremtuar kryesisht nga bjeshkatarët
Të gjitha çiftet e reja të martuara gjatë vitit , pra që nga Shën Pjetri i vitit të kaluar, pasi përshëndeten me njëri-tjetrin, pa juri, por me dashamirësi zgjedhin çiftin më të bukur. Pastaj zhvillohen lojëra popullore , si gara me kuaj, tërheqje litari, lojë me shpata për prerjen e arushës me tej të dhirtë (litar i punuar me lesh dhie), kapuça, gara vrapimi, mundje burrash etj. Në mesditë prifti mban meshën dhe pastaj lojërat vazhdojnë përsëri derisa përcaktohen fituesit.
177
29 Qershor
Dita e Shën Pjetrit
Qafë Predeleci, Kelmend, Malësi e Madhe
Bujtina Kelmendi dhe banorët e zonës
Festë fetare dhe shoqërore e nisur shekuj më parë
Kjo festë fetare e nisur shekuj më parë, por e ndërprerë në mesin e shekullit të XX, ka rinisur sponanisht duke përfshirë gjithnjë e më shumë banorët e zonës. Përveç meshës në kishë, banorët organizojnë lojëra popullore, log nusesh dhe djemsh, këngë maja krahu etj. Në festa të tilla ku lahuta dhe çiftelia dëgjohen deri në majat më të larta, fitues dhe humbës dinë ta respektojnë njëri-tjetrin.
179
20 Korrik
Shën Mëdhia
Reç, Shkrel, Malësi e Madhe
Kisha katolike
Festë fetare për nder të profetit Elia
Nderimi për njërin nga profetët e lashtë, që i përket shekullit IX para Krishtit, është motivi i festës së 20 Korrikut në disa fshatra të Malësisë së Madhe. Kështu, në kishën katolike të Reçit, për nder të Shën Mëdhias (Shën Elia), mbahet një meshë solemne.
201
26 Korrik
Shën Prenda
Shkrel, Malësi e Madhe
Kisha katolike
Festë festare, që quhet ndryshe edhe Festa e Bijave
Festa i kushtohet martires të kishës katolike Shën Prendes, që njihet si shëruese e syve. Ajo jetoi në shekullin II. Sa i takon traditës në Shkrel, festa kremtohet në kishat e fsahtit (Shkrel, Razëm etj), përmes meshës së shenjtë. Më pas, fëmijët dhe grupet artistike, japin shfaqje për të pranishmit. Kjo festë sjell mjaft vizitorë në këtë zonë.
207
2 Gusht
Niesa e Kastratit
Kastrat, Malësi e Madhe
Kisha katolike
Feste shumëvjeçare e besimtarëve katolikë
Me rastin e kësaj feste festare që përkon me ditën e shenjtit katolik Shën Euzebi i Verçelit, në kishën katolike të Kastratit në Malësinë e Madhe, mbahet një meshë e posaçme, gjatë së cilës jepen urata nga prifti. Vetë niesa është pjesë e uratës.
215
E Shtuna e dytë e Gushtit
Logu i Bjeshkëve
Qafë Predelec, Kelmend, Malësi e Madhe
Bashkia Malësi e Madhe dhe OJF
Festa më e vjetër lokale kushtuar bukurisë në Alpet Shqiptare
Logu i Bjeshkëve është ndër festat më të vjetra jofetare që kremtohet pa ndërprerje, që prej vitit 1999 në zemër të Malësisë së Madhe. Ajo synon evidentimin e veshjes unike të malësoreve - xhubletës, si dhe mbajtjen gjallë të traditës së kësaj veshjeje. Kjo arrihet përmes një konkursi të vashave të veshura me xhubleta, të cilat garojnë ëpr të zgjedhur më të bukurën e bjeshkëve. Mes një atmosfere të gjallë plot këngë e valle folklorike dhe panairit me ushqime të zonës, mysafirët gjithnjë e më të shumtë kalojnë një ditë të paharrueshme në Qafë Predelec.
221
16 Gusht
Dita e Emigrantit
Bogë, Shkrel, Malësi e Madhe
Kisha dhe emigrantët
Festë lokale kushtuar emigrantëve
Kjo është një festë lokale e financuar dhe organizuar nga emigrantët. Ajo përkon me shenjtin e shekujve XIII-XIV, Shën Rrokun, pasi edhe ai jetoi për një kohë të gjatë duke emigruar sa nga njëri vend në tjetrin. Festimet hapen me meshën në kishën katolike dhe pastaj vazhdon koncerti festiv me këngëtarë nga trevat e Malësisë.
223
16 Gusht
Shën Rroku
Bajzë, Kastrat, Malësi e Madhe
Kisha katolike dhe banorët e fshatit
Festë fetare në nder të Shën Rrokut
Festa kushtuar shenjtit shërues të kolerës, kremtohet përmes mbajtjes së meshës në kishën katolike të Bajzës së Kastratit, ndërsa pas mbarimit të saj, vijon një koncert me muzikë tradicionale dhe valle nga banorët e zonës.
227
E Premtja e tretë e Gushtit
Hana e Plotë
Tamarë, Kelmend, Malësi e Madhe
Albana Volaj, bizneset e zonës si dhe emigrantët
Festë rinore lokale që nga viti 2006
Me qëllimin për të ringjallur zonën përmes aktivizimit të rinisë, festa Hana e Plotë zhvillohet që prej vitit 2006 në qendër të fshatit Tamarë. Ndryshe nga festat e shumta tradicionale të zonës, të cilat festohen në familje, kjo festë mëton të jetë moderne, duke joshur rininë me produkte lokale, muzikë bashkëkohore, por edhe popullore, si dhe valle deri në orët e vona të natës.
237
29 Gusht
Shën Gjoni
Hot, Kastrat, Malësi e Madhe
Komuniteti dhe kisha kalotike e Hotit
Festë fetare në nder të Shën Gjonit
Malësorët mikpritës të Hotit, në Malësinë e Madhe e kremtojnë ditën e Shën Gjon Pagëzorit të shekullit I, pararendësit të Jezu Krishtit, duke u mbledhur të gjithë për të ndjekur meshën e shenjtë që mbahet në kishë. Më pas ata këndojnë dhe kërcejnë të gjithë bashkë.
241
E Diela e fundit e Gushtit
Festa e Reçit
Reç, Shkrel- Malësi e Madhe
Bashkia Malësi e Madhe, OJF dhe biznese të zonës
Festë lokale në nder të luftës së Reçit së vitit 1943
Festimet në nderim të Luftës së Reçit, të 30-31 Gushtit 1943, zgjasin tre ditë. Në dy ditët e para muzika popullore shoqëron mysafirët e shtruar në sofra me ushqime tradcionale të zonës. Dita e tretë nis me homazhet të Lapidari i Dëshmorëve të Luftës së Dytë Botërore, të cilët ranë në përpjekje me fashistët italianë. Në këtë vend mbahet ceremonia zyrtare, ndërsa më pas vijon një koncert artistik, ku marrin pjesë, përveç veteranëve dhe të afërmve të tyre, edhe shumë mysafirë të tjerë.
245
15-20 Shtator
Dita e Alpeve
Lëpushë, Kelmend, Malësi e Madhe
Banorët e fshatit në bashkëpunim me disa OJF
Festë lokale që nga 20 Shtator 2016, kushtuar Alpeve Shqiptare
Me synimin për të vlerësuar dhe bërë të njohur madhështinë e Alpeve të Kelmendit, në fshatin Lëpushë të Kelmendit, që prej vitit 2016 organizohet Dita e Alpeve, një festë në qendër të së cilës është panairi me prodhime të zonës, si dhe veshjet tradicionale malësore - xhubleta dhe çakçirët, këngët dhe vallet popullore etj.
267
29 Shtator
Shën Mëhilli
Bogë, Shkrel, Malësi e Madhe
Kisha Katolike
Festë fetare në nder të Shën Mëhillit
Shumica e festave fetare në Shqipëri i kanë rinisur kremtimet në fillim të viteve 1990, pas një periudhe gati tre dekada të ateizmit shtetëror. Me këtë rast, festa përfshin ndjekjen e meshës së shenjtë nga besimtarët e kishës katolike, e më pas një koncert artistik në logun e kishës, ku marrin pjesë banorët vendas si dhe mysafirët.
281
Shtator
Dita e Rrushit
Kantina Kopliku, Koplik, Malësi e Madhe
Kantina Kopliku
Nuk është zhvilluar akoma
Festave lokale të Malësisë së Madhe nuk mund t’i mungojë një festë për vjeljen e rrushit. Për këtë arsye, Kantina Kopliku ka menduar të organizojë për herë të parë në muajin Shtator të vitit 2019, një festë të veçantë ku miqtë do t’u bashkohen vendasve për të vjelur rrushin dhe për të shijuar lëngun e fresktët të tij, të shtrydhur aty për aty. Festa do të shoqërohet edhe me muzikë dhe ushqime të zonës.
287
E Diela e parë e Tetorit
Zoja e Trieshit
Triesh, Kelmend, Malësi e Madhe
Kisha katolike
Festë fetare e zonës
Zoja e Trieshit është një emër tjetër për festën e Zojës Ndihmëtare (Virgjëregjën Mari). Ndër arsyet se përsë kjo festë kremtohet në data të ndryshme në fshatra të ndryshëm të Malësisë është edhe se këto fshatra ndodheshin në distanca të largët nga njëri-tjetri. Zakonisht, festa shënohet përmes meshës se shenjtë, të mbajtur në kishë, e pastaj me këngë e valle nga banorët vendas.
291
7 Tetor
Shirqi
Kisha Lohe, Shkrel, Malësi e Madhe
Kisha katolike
Festë e vjetër fetare katolike
Në mjediset e kishës katolike të Lohes, në Shkrel të Malësisë së Madhe, mbahet mesha festive. Festa i kushtohet shenjtit katolik, Sergi (Shirqi), për nder të të cilit, në një zonë tjetër të Qarkut Shkodër, në breg të lumit Buna, është ngritur një kishë që në shekullin VI.
299
7 Tetor
Zoja Rruzare
Selcë, Kelmend, Malësi e Madhe
Famullia e fshatit Selcë
Festë fetare që kremtohet me miq
Kjo festë fetare e fshatit Selcë, në Kelmend të Malësisë së Madhe, Qarku Shkodër, lidhet me Zojën e Bekueme. Fillesat e kësaj feste në botë mendohet se shkojnë deri në fundin e shekullit XVI, por zyrtarizimi i saj u bë më 1913 nga Papa Piu X, me emërtimin Festa e Rruzares së Shenjtë.
301
8 Nëntor
Të Shëlbuemit
Rrjoll, Shkrel, Malësi e Madhe
Kisha katolike
Festë fetare për nder të Ngjitjes së Krishtit në Qiell
Një meshë e shenjtë solemne në nderim të Ngjitjes së Krishtit të Qiell shënon festën e të Shelbuemit në Rrjoll të Malësisë së Madhe. Pas meshës që mbahet në kishën katolike, besimtarët urojnë njëri-tjetrin, ndërsa në logun e kishës organizohet një festë e vogël.
319
6 Dhjetor
Shën Nikolli i Dimrit
Shkrel, Malësi e Madhe
Familjet katolike
Festë ketare katolike, vetëm familjare
Si shumica e festave të malësorëve të veriut, edhe kjo i kushtohet shenjtit katolik Nikolla, i cili jetoi në shekullin e IV dhe vdiq pikërisht me 6 Dhjetor. Tradicionalisht në këtë zonë, kjo festë ka karakter familjar, pasi secila familje e kremton atë brenda shtësisë së vet, dhe jo duke shkuar mik te dikush tjetër.
349
Dhjetor
Festa e Kaçimakut
Shkrel, Malësi e Madhe
Kisha Shkrel dhe VIS Albania
Festë e re lokale, që nga viti 2014
Festa e Kaçimakut ëshë një sipërmarrje e re lokale për promovimin e ushqimeve në rrezik zhdukjeje. Gjatë kësaj feste, fëmijët dhe të pranishmit zhvillojnë shumë lojëra, pikturojnë dhe krijojnë poezi me temë rreth ushqimit të mirë dhe të pastër, kërcejnë dhe këndojnë. Në fund, të gjithë marrin pjesë në gatimin e kaçimakut. Pasi ai gatuhet, fëmijët ndihmojnë për ta shpërndarë ushqimin te të gjithë të pranishmit për ta shijuar së bashku.
351