Dorpsplan Kockengen 2011
Dorpsplan Kockengen – februari 2011
1
Dorpsplan Kockengen 2011
Inhoudsopgave
Inleiding 3
Ontstaansgeschiedenis 5
Kockengen in 2010 6
Voorzieningen 12
Openbare ruimte 16
Verkeer 21
Sociale leefbaarheid 25
Veiligheid 29
Samenvatting 32
2
Dorpsplan Kockengen 2011
Dorpsplan Kockengen – februari 2011
Inleiding Het Dorpsplan 2010 voor het dorp Kockengen bestaat uit een dorpsanalyse en een kort programma met uitvoeringsmaatregelen. De dorpsanalyse verschaft inzicht in de huidige situatie van Kockengen op het gebied van wonen en leven. Hierbij wordt gebruik gemaakt van objectieve cijfers en van de waardering van de inwoners van Kockengen, de subjectieve beleving. Het programma met uitvoeringsmaatregelen is vooral gericht op het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid.
Het Dorpsplan Kockengen is een onderdeel van wijkgericht werken in Breukelen. Vanaf 2006 is de wijkgerichte aanpak in Breukelen gericht op het activeren van burgers, de verbetering van de fysieke en sociale leefbaarheid en de verkleining van de afstand tussen burger en bestuur. De gemeente telt 3 wijken en 2 dorpen met elk een eigen wijkcomité (bestaande uit sleutelfiguren uit de wijk) en een eigen wijkbudget. Per wijk/dorp worden in 2009 en 2010 de plannen gemaakt, met als doel meer overzicht en structuur te bieden voor de wijkcomités, voor de betrokken instellingen en voor de inwoners van de wijk of dorp.
Ook vanuit integrale veiligheid is er behoefte aan een wijkgerichte analyse op het gebied van veiligheid, de zogenoemde wijkveiligheidsplannen. Om hier zo efficiënt mogelijk mee om te gaan is het onderdeel veiligheid geïntegreerd in de wijkplannen.
Belangrijke bronnen voor het dorpsplan zijn de gegevens uit de Woonvisie 2008-2012 gemeente Breukelen, de concept Woonvisie 2010-2014 gemeente Stichtse Vecht, het GGD volwassenenonderzoek 2008, de politiecijfers, de leefbaarheidmonitor 2008 en de resultaten van de inwonersenquête 2010. De inwonersenquête is in november 2010 gehouden in samenwerking met het wijkcomité Kockengen. De laatstgenoemde twee bronnen hangen nauw met elkaar samen. De leefbaarheidmonitor geeft een meer algemeen beeld van de leefbaarheid in het dorp, terwijl de inwonersenquête inzoomt op specifieke situaties in Kockengen. De respons is goed geweest: 117 ingevulde vragenlijsten zijn weer ingeleverd bij het wijkcomité, waarvan 15 zonder bladzijde 3. In dit Dorpsplan worden de respondenten aangeduid als “inwoners” en “mensen”, waarbij het goed mogelijk is dat er ook gesproken is namens hele huishoudens.
Het dorpsplan is tot stand gekomen in samenwerking met het wijkcomité Kockengen, vertegenwoordigers van organisaties die actief zijn in Kockengen en de beleidsmedewerker wijkgericht werken van de Gemeente Breukelen.
De foto’s in het Dorpsplan zijn aangeleverd door Jan van Wijk, jvw-fotografie te Kockengen (mobiel 06814811 85, website www.jvw-fotografie.nl, email [email protected]), waarvoor onze dank. We hebben één foto van Mathijs van Dijk gebruikt met scheve lantaarnpalen en borden en hebben gebruik gemaakt van een overzichtsfoto van Google Earth.
3
Dorpsplan Kockengen 2011
Leeswijzer, bronnen en afkortingen
Voor u ligt het dorpsplan. De dataverzameling en de verwerking van de resultaten van de inwonersenquête is gedaan, zodat er een goed en redelijk volledig beeld ontstaat over de toestand van Kockengen in 2010.
Na de bespreking met het wijkcomité is een aantal prioriteiten gemaakt van onderwerpen die het meest belangrijk zijn voor het dorp. Deze top 5 van prioriteiten is terug te vinden in de sterkte-zwakte analyse aan het eind van het dorpsplan. Tijdens de bespreking met de betrokken maatschappelijke partners in het dorp is de top 5 uitgebreid tot top7.
Het dorpsplan Kockengen 2010 gaat niet expliciet over de toekomst van het dorp, anders dan dat Kockengen echt dorp moet blijven, waar het fijn wonen en leven is. Het is niet de bedoeling dat het dorpsplan zoals het nu is opgesteld gebruikt gaat worden voor grote veranderingen in de toekomst. Het is wel een goed instrument om de kwaliteit van wonen en leven vast te houden en te verbeteren.
Gebruikte afkortingen
DIM : Dimensus Leefbaarheidonderzoek 2008 GGD : GGD Volwassenenonderzoek 2008 COM : Companen, De woningbehoefte van Stichtse Vecht. Onderzoek naar de huidige en toekomstige woningmarktpositie, 2010 BEE : Brons en Partners Landschapsarchitecten BV, Beeldkwaliteitplan Breukelen en Loenen, september 2008
Bronnen
Monitor leefbaarheid en veiligheid 2008 gem Breukelen, door Dimensus Veiligheidsanalyse gem Breukelen. Gezondheidsonderzoek volwassen, 2008, door GGD Midden Nederland Hoe gezond is en leeft de jeugd in Breukelen, mei 2008, door GGD Midden Nederland Senioren in Beeld, oktober 2006, door GGD Midden Nederland De woningbehoefte van Stichtse Vecht, onderzoek naar de huidige en toekomstige woningmarktpositie oktober 2010, door Companen Woonvisie 2008-2012 Gemeente Breukelen juni 2008, door SGBO Landschapsontwikkelingsplan Breukelen en Loenen september 2008, door Brons + partners landschapsarchitecten BV Beeldkwaliteitplan Breukelen en Loenen september 2008, door Brons + partners landschapsarchitecten BV Beeldkwaliteit- en inrichtingsplan het Vierde kwadrant, Kockengen, februari 2010, door BRO Amsterdam Watergebiedsplan Kamerik & Kockengen, oktober 2010, door Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden Prestatieplan Zorg en Welzijn 2008-2011 gem Breukelen december 2007 Nota Kunst en Cultuur gem Breukelen februari 2008 Website gemeente Breukelen www.breukelen.nl Website Kockengen www.kockengen.net Bewoners enquête in samenwerking wijkcomité Kockengen november 2010 Cijfers CBS Projectplan De Werf
4
Dorpsplan Kockengen 2011
Ontstaansgeschiedenis
Kockengen heeft alles te maken met het vroegere veenweidegebied West, dat is ontstaan door de grootschalige twaalfde- eeuwse ontginningen. De ontginningspatronen met boerderijstroken weerspiegelen de rationaliteit van landinrichting door de eeuwen heen. Het gebied maakt onderdeel uit van het grootste veenweidegebied van West-Europa. Het gebied rond Kockengen en Portengen kent een schaakbordachtig patroon van diverse ontginningsblokken. De eerste ontginningen bestonden uit het graven van de weteringen en sloten en het aanleggen van kades. De ontsluiting van het gebied verliep oorspronkelijk vooral over het water. Het dorp Kockengen heeft met haar ligging geprofiteerd van de hogere kleirug, die hier door het landschap loopt. Dankzij een centrale regie van de Utrechtse Bisschop zijn tussen de elfde en veertiende eeuw de veengebieden ontgonnen. De ontginningen in het plangebied behoren tot de West-Vechtse ontginningen. Om ontginners te lokken kregen de blokken exotische namen; Kortrijk, Demmerik (Denemarken), Portengen (Bretagne), Spengen (Spanje), en Kockengen (Pays de Cockange = Luilekkerland).
De rivier de Angstel vormde de eerste ontginning voor Oukoop, de oudste cope. Als achtergrens loopt de Demmerikse kade mee om een vaste achtergrens te krijgen. Recht door het gebied loopt de Oukooperdijk als ontginningsbasis. Ten zuiden van de Aa bij Breukelen werd vanaf de Vecht naar het westen vijf maal een ontginningsbasis met een vaste dieptemaat van 1250 meter herhaald. Dit waren de Otterspoorbroeksedijk, Kortrijkse dijk, Portengense dijk, Wagendijk en tot slot de Hollandse Kade. De laatste vormde de grens tussen Holland en het Sticht en fungeerde als buitenwaterkering. Spengen was een laatste restontginning. Hierbinnen werden strookpercelen met een breedte van 110 meter uitgezet. Op de kop van iedere perceel kwam een boerderij.
Door de ontwatering begon het veen door de eeuwen heen te klinken. Deze ontwatering bleef een voortdurende zorg. Molens moesten het water wegpompen. De boeren schakelden daardoor over van akkerbouw naar veeteelt. Hennep werd verbouwd voor de touwindustrie, eendenkooien achter op de kavels aangelegd voor extra inkomsten. In de vijftiende eeuw werd de Bijleveld aangelegd voor een betere afwatering. De nu gedeeltelijk gedempte Bijleveld vormde vroeger de belangrijkste vaarweg richting Amsterdam. Vanaf de 16e eeuw nam de vraag naar turf toe en werden sloten hiervoor uitgebaggerd en verbreed.
In 1915 is de ontsluiting van het gebied begonnen met een lokale spoorlijn tussen Nieuwersluis en Uithoorn. Ook werden daarna provinciale wegen gerealiseerd. In 1952 is de A2 aangelegd, die het gebied aan de oostzijde heeft doorsneden. Door de landbouwcrisis in 1880, hoge polderlasten en voortdurende wateroverlast zijn veel boeren weggetrokken. In 1960 werd ten zuiden van Kockengen over circa 3 kilometer zowel de Bijleveld als de Heicop gedempt. [Bron: BEE p.16]
5
Dorpsplan Kockengen 2011
Kockengen in 2010
Het dorp bestaat uit een aantal buurtschappen,Gieltjesdorp, Laagnieuwkoop, Portengen, Portengense Brug en Spengen en een oude kern, dat beschermd dorpsgezicht is. De westrand ervan is bijzonder fraai. Nieuwbouw is vooral aan de oostkant gerealiseerd, grotendeels in geschakelde bouwvorm (rijtjeswoningen en 2-onder-1 kapwoningen) en vrijstaande woningen. Kockengen maakt deel uit van de gemeente Breukelen en vanaf 01- 01-2011 de gemeente Stichtse Vecht.
Mensen en woningen
In 2010 wonen er 3276 mensen in Kockengen, gelijk verdeeld in aantal mannen en vrouwen. Het aantal huishoudens is 1246 met gemiddeld 2,6 mensen per huishouden. Het dorp heeft 1190 woningen, waarvan 326 sociale huurwoningen.
De mensen wonen voor ongeveer een derde in huurwoningen (35%), de rest in koopwoningen (65%).
De gemiddelde woningwaarde is Euro 350.000, wat aanzienlijk hoger is dan dat van de gemeente Breukelen (Euro 310.000). Ongeveer 40% van de huishoudens zijn gezinnen, de rest bestaat uit 1- en 2-persoons huishoudens [bron COM p.51]
Het is zeer prettig wonen
Meer nog dan in 2005 geven de inwoners van Kockengen aan zeer tevreden te zijn (43%) over het wonen in hun dorp en 55% is tevreden. Deze hoge tevredenheid wijkt niet noemenswaardig af van het gemiddelde van Breukelen. De inwoners van Kockengen geven een 8,6 voor hun woning [bron GGD] en een 7,9 als rapportcijfer voor hun dorp om aan te geven dat het erg prettig wonen is, wat iets hoger is dan het gemiddelde rapportcijfer van Breukelen. [bron DIM p.14]
Zeer grote binding met het dorp
De overgrote meerderheid is gehecht (66%) tot zeer gehecht (24%) aan Kockengen, wat toch 5% meer is dan het gemiddelde van Breukelen. [bron DIM p.17]
En een lange woonduur in Kockengen
Men woont relatief lang in Kockengen. Rond de 89% van de inwoners woont er 5 jaar of langer, wat aanzienlijk meer is dan de woonduur voor heel Breukelen (82%). [bron DIM p.11]
6
Dorpsplan Kockengen 2011
Woningbehoefte
Om iets te kunnen zeggen over de woningbehoefte in Kockengen de komende jaren is eerst de ontwikkeling van de bevolking en de huishoudensontwikkeling van belang. In de onderstaande tabel staat de prognose van de bevolkingsontwikkeling in Kockengen voor de periode 2010 – 2030. [bron COM p.51]
Zoals te zien is in de tabel groeit het aantal inwoners van Kockengen van 3280 in 2010 naar 3430 in 2030. Dat gebeurt echter niet in iedere leeftijdscategorie. De groep mensen van 35- 54 jaar neemt dramatisch af: van 1020 personen in 2010 tot 820 in 2025, ofwel met 200 mensen. De groepen van 65-74 en ouder dan 74 jaar groeien fors, het dorp kent in 2030 een verdubbeling van het aantal 75-jarigen (380). Het aantal kinderen (tot 15 jaar) neemt flink af.
7
Dorpsplan Kockengen 2011
Wat betekent deze prognose van de bevolkingsontwikkeling nu voor het aantal huishoudens in Kockengen in 2030? Hieronder wordt de huishoudensontwikkeling weer gegeven.
8
Dorpsplan Kockengen 2011
Het valt op dat met de groei van het aantal inwoners ook het aantal huishoudens toe neemt. Ook hier zien we dat de huishoudensontwikkeling niet voor alle leeftijdscategorieën hetzelfde is. De huishoudens in de leeftijdscategorie van 35-54 jaar neemt met 11% af in de periode 2010-2030. Die van 65-74 jaar en 75 jaar en ouder neemt flink toe, met 5% en 7% respectievelijk. Anders gezegd, het aantal gezinnen vermindert en het aantal 1- en 2-
9
Dorpsplan Kockengen 2011 persoons huishoudens groeit. Deels door – in de oudere leeftijdscategorieën – het wegvallen van de partner, deels door de meer algemene trend van individualisering, hetgeen resulteert in kleinere huishoudens in Kockengen.
Dat stelt aanvullende eisen aan de woningen en de woningmarkt. Meer gezinswoningen komen de komende 20 jaar beschikbaar, terwijl de vraag naar kleinere woningen voor 1 en 2 personen gaat toenemen.
De prognose is dat er tot 2030 in Kockengen een woningbehoefte is van 210 woningen [bron COM p.34]. De geplande woningbouw in het Vierde Kwadrant kan hiervoor ingezet worden. Het gaat dan om 30 geschakelde woningen, 8 2-onder-1 kapwoningen, 6 vrijstaande woningen en 40 appartementen. Ook zijn er 8 waterwoningen gepland. In deze eerste fase van de uitbreiding worden dan 92 woningen gerealiseerd, waarvan 32 sociale woningbouw en 60 in de vrije sector. Uiteindelijk verwacht men dat er 200 woningen in 2020 in het Vierde Kwadrant zijn toegevoegd. Niet iedereen is even blij met deze uitbreidingsplannen. Stichting Groene Hart, Stichting Behoud Veenweidegebied Kockengen en de Natuurgroep Kockengen zijn tegen de realisatie van woningen in een waardevol veenweidegebied.
Een ander belangrijke verschuiving is de behoefte aan woningen met zorg. Recent is het Woonzorgcentrum Overdorp gereed gekomen, met 13 appartementen voor ouderen met een AWBZ indicatie en 14 appartementen voor ouderen met een p.g. indicatie. Rondom het woonzorgcentrum staan 29 aanleunwoningen. Overdorp heeft ook een wijkfunctie (maaltijdservice), wat vooral in de nabije toekomst erg belangrijk gaat worden.
Samenvattend
Sterke kanten zijn In het dorp Kockengen is het zeer prettig wonen. De inwoners hebben een grote binding met het dorp. Kockenezen zijn honkvast, wat blijkt uit een lange woonduur.
Kansen voor de nabije toekomst zijn Versterken en uitbreiden van de centrale functie van het Overdorp met “zorg voor het dorp”. Aanbieden van woningen met zorg voor de toekomstige oudere inwoners, waarbij zowel rekening gehouden wordt met de meer kapitaal krachtige als met de minder draagkrachtige senioren. Versterken van aantrekkelijke woonmilieus voor (jonge) gezinnen, in nieuwbouw situaties als het Vierde Kwadrant en bestaande bouw in het dorp. Meer aandacht voor het aanwezige voorzieningenniveau voor het gebruik van en door meerdere doelgroepen (jong en oud). Meer over de kwaliteit van
10
Dorpsplan Kockengen 2011
en de tevredenheid over de voorzieningen in Kockengen volgt hierna in een apart hoofdstuk. Ook aandacht blijven houden voor kleine ondernemers in Kockengen.
Bedreigingen in de nabije toekomst Voorkomen dat door de demografische ontwikkelingen het dorp alleen aantrekkelijk is voor senioren. Ook in de nabije toekomst mogelijkheden bieden voor jonge starters op de woningmarkt, om te voorkomen dat zij het dorp uittrekken, danwel zich niet als starter (opnieuw) kunnen vestigen.
11
Dorpsplan Kockengen 2011
Voorzieningen
In de onderstaande tabel staan de voorzieningen van Kockengen.
Voorziening Soort voorziening Winkels 12 Winkels (Supermarkt, Bakker, Slager, Goed Werk Winkel, Bloemenwinkel, IJzerwaren & Gereedschappen- DHZ Winkel, Kantoor en kado winkel, kapsalon, Fietsenzaak, Landbouw mechanisatie winkel, 2 bezine pompen met shop). Een keer per week staan er een viskraam, groentekraam en een kaashandel in het dorp. Horeca, uitgaansgelegenheid Abrona Kunst en Koffie, brasserie “het Eiland in het Weiland”, zaal het Lokaal, Cafetaria de Voorstraat, Verenigingsgebouw Irene. Bank, post Rabobank Rijn en Veenstromen, servicepunt TNT in de Hoop, Regiobank Peuterspeelzalen Peuterspeelzaal 't Krieltje Kinderopvang / Buitenschoolse Vriendjes van Kockengen (voor 10 kindplaatsen) opvang Ondersteboven (voor 20 kindplaatsen) Basisscholen BO Van Doornschool (150 leerlingen) BO School met de bijbel de wegwijzer(190 leerlingen) BO Jenaplan 't Kockenest (100 leerlingen) Voortgezet onderwijs geen Sportverenigingen en Korfbal/badmintonvereniging/Jeu de boules ESDO, sportaccommodaties Tennisvereniging LTK, Voetbalvereniging VVK, Tafeltennisvereniging WIK, Volleybalvereniging Cratos, IJsclub Hoek van Spengen, IJsclub IJsvermaak, IJsclub De Volharding, Jeugd Schaatsclub Kockengen, Biljartvereniging 't Heycop, Biljartvereniging Portengen, Sporthal, Zwembad De Koet en Gymnastiekvereniging Vineo. Buurthuizen Verenigingsgebouw Irene Bibliotheek Regionale bibliotheek AVV Kerken R.K. Kerk, gereformeerde en hervormde kerk, VEG en HHK Jongerenvoorzieningen Jongerenvereniging Kockengen, Jongerencafe FreeStyle, CPJ Kockengen, Jongerenver. JOEL, Geref. Jeugdver. De Schakels, N.H. Jeugdver. Eben Haezer, Jeugdhonk “Het Spott” Ouderenvoorzieningen Woonzorgcentrum Overdorp met 13 appartementen voor ouderen met een AWBZ indicatie en 14 appartementen voor ouderen met een p.g. Indicatie. En 29 aanleunwoningen rondom het Overdorp. Nog verder uit te bouwen wijkfunctie (nu maaltijdservice) Medische voorzieningen Huisartsenpraktijk Kockengen incl. apotheek, Tandartsen praktijk, en fysiotherapie Culturele voorzieningen Abrona Koffie en Kunst, Koetstockfestival, Oranjevereniging, Jaarmarkt Kockengen, Kerstmarkt Kockengen, ESDO Rommelmarkt, Ouderen Soos Recreatievoorzieningen Zwem en recreatiepark De Koet, Minicamping met B&B boerderij Hazenveld, SRV camping de Panne Woningvoorziening Woningbouwvereniging en Abrona met 2 woonvoorzieningen Speelvoorzieningen Voldoende Groenvoorzieningen Voldoende Parkeervoorzieningen Voldoende, in oude dorpskern beperkt
12
Dorpsplan Kockengen 2011
Grote tevredenheid over voorzieningen
De tevredenheid van de inwoners van Kockengen over deze voorzieningen is groot. Over de winkels voor dagelijkse boodschappen is 79% tevreden. Het basisonderwijs scoort met 95% ook erg hoog, evenals de sportmogelijkheden (91%) en het verenigingsleven (90%). De tevredenheid over de gezondheidsvoorzieningen (91%) en de voorzieningen voor ouderen (72%) zijn hoger dan die van het gemiddelde van Breukelen.
Dat de inwoners tevreden zijn over hun voorzieningen blijkt ook uit de inwonersenquête. Vaak (34 keer) geeft men aan dat de voorzieningen in Kockengen als positief ervaren worden en dat er moeite gedaan moet worden om deze te behouden. Voor de onderstaande voorzieningen geldt dat zeker.
Voorziening Aantal keer genoemd Sportaccommodatie/voorzieningen 60 Winkels 59 Bibliotheek 36 Medische voorzieningen 25 Zorgvoorziening Overdorp 23 Postfiliaal/Bank 19 Gemeentewerf/Vuilstortplaats 12 Scholen 7 Openbaar vervoer 3 Jeugdhonk 2 Kerken 2 Wandelmogelijkheden 2 Fietspaden 1 Wijkcomité 1 Zondagsrust 1 Geen mening 21
Er zijn ook voorzieningen die gemist worden of op een of andere manier verbeterd kunnen worden. Het gaat dan om de volgende zaken:
Voorziening Aantal keer genoemd Groentewinkel 5 Sportschool/sauna 5 Loket burgerzaken 4 Viswinkel 4 Café/eethuis met terras 4 Verbetering OV 4 Kledingwinkel 2 Maaltijd bezorgen (pizza, chinees) 2 Groter assortiment supermarkt 2 Jeugdhonk 2 Skatebaan voor kinderen 2 Uitbreiden postfiliaal (openingstijden?) 2 Uitbreiden openingstijden 2 gemeentewerf Meer zitbankjes wandelroutes 2
De volgende onderwerpen zijn één keer genoemd: Politiepost, drogist, stomerij, hengelsportzaak, voetbalkooi, kermis, muziekschool, jongerenwerkers, buurthuis, dierenarts, hondenuitlaatveld, cursus project op locaties en kliko voor pastic afval. Verder hebben 64 mensen hierover geen mening of geen (aanvullende) voorziening ingevuld.
13
Dorpsplan Kockengen 2011
Het valt op dat door de inwoners wel veel suggesties voor voorzieningen gedaan zijn, maar niet dat er 1 of 2 voorzieningen in belangrijkheid uitspringen. Gecombineerd met de grote tevredenheid over het voorzieningenniveau kunnen we zeggen dat Kockengen een uitstekend voorzieningenniveau als dorp heeft.
Speelvoorzieningen
Een apart onderdeel betreft de speelvoorzieningen. Over de speelvoorzieningen voor kinderen (62%) en de voorzieningen voor jongeren (22%) zijn de inwoners minder tevreden dan de rest van Breukelen (met 69% en 29% respectievelijk), ook wat betreft het onderhoud ervan: 63% tevredenheid in Kockengen tegenover 68% gemiddeld in Breukelen. [bron DIM p.22-23 en p.25]
Wel voldoende speelvoorzieningen
De inwonersenquête geeft een iets ander beeld. De vraag of er voldoende speelvoorzieningen zijn is 49 keer niet ingevuld of er werd n.v.t. ingevuld (ofwel geen mening). Een mogelijke reden is dat het in dat geval gaat om oudere inwoners of jongere inwoners die (nog) geen kinderen hebben.
Volgens 60 inwoners zijn er genoeg speelmogelijkheden, 8 mensen vinden van niet. De speelvoorzieningen die dan gemist worden zijn: 2 x Skateplein 2 x (Meer) voetbalveldjes 1 x Speelplek voor kinderen in dorpskern 1 x Speelvoorziening Kerkweg/Lockhorstweg 1 x Voetbalveldje Purperreiger/Roerdomp verbeteren, voor gebruik hele jaar door, zitjes/hek
Onderhoud speelvoorzieningen kan beter
Over het onderhoud van de speelplekken zijn de inwoners duidelijker. 38 Inwoners vindt dat er voldoende onderhoud gedaan wordt, 5 mensen vinden dat niet en 15 mensen vinden dat het beter kan. Weer geven 59 aan geen mening te hebben. Het onderhoud kan op de volgende plekken beter: Er is op verschillende speelplekken wateroverlast (Wilhelminaplein, Drie Stammenplein, Watersnip, Roerdomp en speelplek Zwanebloem/Pijlkruid/Fonteinkruid). De Jeu de Boulesbaan en de tafeltennistafel bij de Purperreiger en Scholekster mogen een opknapbeurt hebben. Dat geldt ook voor het Basketbalveld Roerdomp De speelplek Drie Stammenplein heeft overlast door hondenpoep En voldoet de glijbaan op Watersnip wel aan veiligheidseisen?
En voldoende variatie in speelvoorzieningen
De inwoners van Kockengen vinden wel dat er voldoende variatie in speelvoorzieningen is (42 keer positief, 6 keer negatief, geen mening 69 keer). Als er meer variatie moet komen, dan zijn de onderstaande aanbevelingen gegeven: 2 x Skateplein met voorzieningen voor jongere skaters 1 x een grotere speeltuin met meer huisjes 2 x klimmogelijkheden 1 x een glijbaan op speelplek Drie Stammenplein
14
Dorpsplan Kockengen 2011
Beleidsvoornemen Realisatie Gebouw Volle Evangelische Gemeente (VEG) Kockengen
In januari 2009 heeft de gemeenteraad het besluit genomen dat realisatie van een eigen samenkomstgebouw op het terrein van de Gemeentewerf Kockengen aan de Sportweg een gewenste ontwikkeling is. Daarmee wordt het ook mogelijk om een oplossing te creëren voor de vraag naar Buiten Schoolse Opvang (BSO). De stedenbouwkundige verkenning laat ook zien dat de huidige functies van het terrein (brandweerpost, afvalbrengpunt en jeugdhonk) behouden kunnen worden, al dan niet door een nieuwe inpassing. De gemeenteraad heeft op 23 november 2010 een uitvoeringskrediet beschikbaar gesteld en binnenkort wordt er een voorlopige koopovereenkomst tussen gemeente Breukelen en de VEG gesloten. De verwachte planning van realisatie wordt echter wel herzien. Op basis van de huidige planning is start bouw medio 2012 te voorzien.
Samenvattend
Sterke kanten zijn Kockengen heeft als dorp een uitstekend voorzieningen niveau, dat ook in de toekomst behouden en versterkt mag gaan worden. Inwoners geven niet gezamenlijk aan dat er één of meer voorzieningen gemist worden of verbeterd moeten worden, maar noemen een grote verscheidenheid aan mogelijkheden. De hoeveelheid speelvoorzieningen en de variatie daarvan zijn voldoende.
Zwakke kant is Het onderhoud aan speelvoorzieningen kan beter.
15
Dorpsplan Kockengen 2011
Openbare ruimte
Kockengen is groener
De openbare ruimte in Kockengen wordt door de inwoners beter beoordeeld dan het gemiddelde van Breukelen. Over de hoeveelheid groen is 88% tevreden, wat 7% meer is dan de tevredenheid van de rest van de inwoners van Breukelen. Ook de variatie in groen(structuur) is met 80% tevredenheid toch 7% hoger dan gemiddeld in Breukelen. [bron DIM p.22]
Straatverlichting kan beter
Over de straatverlichting in het dorp zijn de inwoners minder tevreden dan gemiddeld in Breukelen, namelijk 72% tegenover 77% tevredenheid. Wel is er grote tevredenheid over de veiligheid van fietstunnels en fietspaden, met 71% scoort Kockengen hiermee het hoogst van alle wijken en dorpen. [bron DIM p.22 en 25]
Uit de resultaten van de inwonersenquête blijkt dat de straatverlichting op een aantal plekken beter kan. 60 Mensen zijn tevreden over de openbare verlichting, 17 niet en 28 hebben hier geen mening over. Men vindt dat er te weinig verlichting is op de volgende plekken: 1 x Sporthal 1 x Bibliotheek 1 x Lisdodde/Lockhorstweg 2 x Sportweg/ terrein 4 x Fietspad Portengen 2 x Fietsroute naar Breukelen 1 x Drie Stammenplein 1 x Portengen Noord t/o ijsbaan
16
Dorpsplan Kockengen 2011
Andere mogelijkheden voor verbetering en overige opmerkingen zijn: 3 x dat veel lantaarnpalen in Kockengen scheef staan 1 x dat de lantaarnpalen aan Beatrixstraat 8/9 te hoog staan 1 x dat de huidige lantaarnpalen fel licht geven, met verzoek om na 23.00 uur te dimmen 1 x dat je meer lichtinval krijgt door de groenstroken uit te dunnen 1 x dat de heg tussen de parallelweg en de Provinciale weg Breukelen/Kockengen verhoogd mag worden, nu treedt vaak verblinding door autolampen op 1 x dat de recreatieplekken slecht verlicht zijn
Parkeervoorzieningen
De tevredenheid over de parkeergelegenheid is groot in Kockengen, namelijk 60% tegenover 56% gemiddeld in Breukelen [bron DIM p.22]. Uit de inwonersenquête blijkt dat ook. Wel geven de inwoners aan dat verkeerd geparkeerde auto’s overlast geven. Zoals een inwoner het noemt “optreden/handhaven tegen ‘wild’ parkeerders”. Het gaat dan om: de Voorstraat/Nieuwstraat/Wagendijk en Watersnip (4 keer genoemd) en de Lisdodde, Kalmoes en Pijlkruid (1 keer genoemd) de Roerdomp is zelfs onveilig omdat geparkeerde auto’s de situatie onoverzichtelijk maken (2 keer genoemd) parkeren tijdens trainingsavonden en weekenden in de bocht van de Wagendijk is een probleem
Als mogelijke oplossingen brengen de inwoners aan dat er een parkeerverbod komt voor de Voorstraat/Nieuwstraat en het aanbrengen van een paal of bloembakken in de Wagendijk. Wat betreft onderhoud van de parkeervoorzieningen noemt een inwoner de wateroverlast op parkeerterrein Sportweg. Tenslotte komt uit de inwonersenquête naar voren dat er parkeeroverlast is bij de scholen vanwege het wegbrengen en ophalen van kinderen. Er wordt voorgesteld om manieren te vinden om (dwingend) het autogebruik dan te ontmoedigen.
Onderhoud blijft belangrijk
Inwoners van Kockengen zijn over het schoonhouden van winkels(centra) (86%) en straten en pleinen (82%) meer tevreden dan gemiddeld in Breukelen (respectievelijk 77% en 74%). Wat het onderhoud betreft zijn de inwoners minder tevreden. Onderhoud aan het groen scoort slecht (46%) en is het laagst van alle wijken en dorpen in Breukelen. De tevredenheid over het onderhoud aan trottoirs is ook laag (33%), waar het gemiddeld van Breukelen op 40% ligt. Het onderhoud van wegen en fietspaden wordt net als in de rest van Breukelen op een tevredenheid van 52% gewaardeerd [bron DIM p.25].
Resultaten uit de inwonersenquête november 2010 blijkt dat 39 mensen tevreden over groenvoorziening in Kockengen zijn, maar 48 juist niet (18 heeft geen mening).
Als men ontevreden is, dan geven 30 inwoners aan dat het over het onderhoud van het groen gaat, wat te beperkt, te weinig of slecht uitgevoerd wordt.
17
Dorpsplan Kockengen 2011
Specifieke plekken waar het groenonderhoud beter kan zijn: Voorstraat/Wagendijk: over de Voorstraat waar nog nieuwe aanplant van groen moet komen (6 keer genoemd) Spengen, waar dode en kale knotwilgen weggehaald moeten worden Purperreiger, waar het groen gesnoeid moet worden Verlengde Kerkweg/Heicop, ook hier gaat het om het snoeien van het groen Lockhorstweg, hier mogen de bomen beter onderhouden worden Kerkweg, waar de bermen beter onderhouden moeten worden Bij Roerdomp 90-100 kunnen de platanen gesnoeid worden Fuut, waar het groen beter onderhouden mag worden. Dat geldt ook voor het Henri Dunantpad en de flat Koningin Wilhelminaplein
Andere opmerkingen uit de inwonersenquête over de groenstructuur zijn: De rotonde Portengen is rommelig en mag opnieuw beplant worden Bij de nieuwbouw is de verkeerde boomsoort gekozen. De bomen worden te groot. Er mogen meer bankjes geplaatst worden Het gat bij de brug mag gedicht worden (onduidelijk welke brug)
Nog meer ontevredenheid is er over het onderhoud en beheer van pleinen, voetpaden, fietspaden, wegen en straatmeubilair. Hiervan vinden 68 inwoners dat het niet goed is, tegen 22 mensen die wel tevreden zijn (15 mensen hebben geen mening). Als men niet tevreden is dan geven 49 inwoners aan dat het onderhoud van vooral trottoirs en fietspaden slecht tot matig was. Met als redenen: overhangend groen dat niet gesnoeid wordt, losliggende en verzakte stoeptegels, teveel onkruid en ontoegankelijkheid van de trottoirs voor mensen met rollators en kinderwagens. De specifieke plekken die beter onderhoud vragen zijn: 1 x verzakkende tegels kerkweg 1 x verzakkende tegels halte lijn 127 t/o garage Verhoek 4 x losliggende tegels Roerdomp tussen 49-52 en 15-17 en 90-100 1 x tegels verzakt Godinweg/Kerkweg Het wijkcomité neemt deze onderhoudsklachten mee in haar overleg met de gemeente.
Ook werden er een aantal opmerkingen over wateroverlast gemaakt: Riolering schuren Purperreiger Riolering beschoeiing Nieuwstraat Afwatering achterpaden Pr. Bernhardweg/Kon.Julianaweg
De overige opmerkingen zijn veelsoortig: 1 x dat er in de herfst veel bladoverlast is en er weinig geruimd wordt 1 x dat het straatwerk overal te laag is 1 x dat de Wagendijk stuk gereden wordt/is door zwaar verkeer 1 x dat de Meentweg verbreed moet worden met asfaltstrook of dat er uitwijkplaatsen aangebracht mogen worden 1 x dat bij het fietspad richting Gieltjesdorp het overhangend groen gesnoeid mag worden 4 x dat de houten bruggen spiegelglad worden met nat weer - antislip aanbrengen 4 x dat de hondenpoep te weinig opgeruimd wordt 2 x dat het fietspad Portengen zuid slecht onderhouden is 1 x dat het onderhoud van de wegen in het buitengebied beter kan 1x dat er ernstige wateroverlast is bij Kerkweg 41, met als oplossing een kleine sloot aanbrengen en het probleem serieus nemen
18
Dorpsplan Kockengen 2011
Schoon, heel en netjes
Of Kockengen schoon, heel en netjes is kan opgemaakt worden door te kijken naar de cijfers over verloedering en vervuiling. Om de mate van verloedering en vervuiling te bepalen zijn vier voorvallen gekozen, die zich volgens de bewoners vaak, soms of niet voordoen in Breukelen. Ook hierbij staat een hogere indicatorwaarde voor een hoge mate van verloedering. De aspecten die hierbij zijn betrokken zijn: bekladding van muren of gebouwen/graffiti, rommel op straat en in de groenvoorziening, hondenpoep op straat, en vandalisme. Kockengen scoort hier in 2008 een 2,9 (was in 2005 een 2,2), maar voor heel Breukelen geldt een toename (van 2,5 naar 2,9). [bron DIM p.33]
Op de vraag of men het dorp schoon, heel en netjes vindt, geven 38 mensen aan daar tevreden over te zijn en 11 zijn redelijk tevreden. Ontevreden hierover zijn 18 mensen (38 geven hier geen mening over).
De inwoners zijn niet tevreden over de volgende zaken: 10 x over het onderhoud van groenvoorzieningen, wegen, fietspaden en trottoirs (zie hierboven) 5 x vraagt men zich al wanneer de groenvoorziening in de Voorstraat komt? (daarmee samenhangend) voor 4 mensen is de opknapbeurt van de Voorstraat geen verbetering 2 x met het verzoek om alle lantaarnpalen recht te zetten in Kockengen Verder wordt het grofvuil niet snel opgehaald met als gevolg het dumpen van afval, Is de Roerdomp een zooitje, Is het oude kaaspakhuis als monument in de huidige staat een schande, Komt er teveel nieuwbouw in het Vierde Kwadrant, Vraagt een inwoner om een sfeervolle inrichting die past bij het dorpse karakter (bruggen, hekjes, stijlvolle lantaarnpalen etc. i.p.v. al die parkeerplaatsen) En vindt een inwoner Kockengen teveel het stiefkindje van Breukelen.
Beleidsvoornemen Kockengen Waterproof
Er is een direct en duidelijk verband tussen de geconstateerde wateroverlast en het dalen van de veenbodem in Kockengen. De jaarlijkse daling van de veenbodem is tussen 1,9 en 3,7 centimeter, met als gevolg meer tot water op straat, schade aan de infrastructuur en riolering, een versnipperd waterbeheer en kans op eventueel droogval van houten paalfunderingen.
Gemeente Breukelen en Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden (HDSR) hebben samen het initiatief genomen om een onderzoek te starten naar de omvang van de bodemdaling in Kockengen en daarvan afgeleide effecten op grondwater, riolering en bebouwing. Ook de consequenties van lokale maatregelen voor de regio en de langere termijn moeten duidelijk worden.
Op dit moment zijn de volgende beleidsvoornemens bekend:
Wat betreft de ondergrondlaag wordt gedacht aan het aanpassen van de (grond)waterstand: Op langer termijn een drooglegging van minimaal 30cm realiseren Op langer termijn terug naar één peilgebied voor de kern Kockengen En het aanpassen van de bodemhoogte: Indien gewenst ophogen met materialen waarbij de bodem niet verzwaard wordt
Wat betreft de zogenaamde netwerklaag wordt gedacht aan het aanpassen van de riolering Op langer termijn riolering lekvrij en zettingsvrij maken (bijvoorbeeld door onderheien)
19
Dorpsplan Kockengen 2011
Op langer termijn drempelhoogtes aanpassen om instroming oppervlaktewater te voorkomen En het aanpassen van de infrastructuur door: Ophogen straten met materiaal waardoor het gewicht van de bovenlaag niet toeneemt en zettingen beperkt blijven (bijvoorbeeld wegen funderen op piepschuim)
Wat betreft de gebruikerslaag (occupatielaag) is men voornemens voor de huidige bebouwing: Droogstand van de houten paalkoppen te voorkomen En voor de toekomstige bebouwing: Er mag geen veen verdwijnen door oxidatie Door bouwrijp maken zakking van de ondergrond na aanlegfase geheel beperken tot pleistocene ondergrond daling
Samenvattend
Sterke kanten zijn De inwoners van Kockengen zijn meer tevreden over het groene karakter van hun dorp dan gemiddeld in Breukelen. Het schoonmaken van winkelgebied en andere voorzieningen is goed. Er is grote tevredenheid over de parkeermogelijkheden in het dorp.
Zwakke kanten zijn De straatverlichting kan beter. Er is veel commentaar over het onderhoud van de openbare ruimte (groen, straten en wegen, fietspaden en trottoirs), soms ook over de kwaliteit van de groenstructuur. Het valt ook op dat er klachten over het dagelijks beheer gemeld zijn in de inwonersenquête, terwijl er ook een gemeentelijke klachtenlijn is.
20
Dorpsplan Kockengen 2011
Verkeer
De verkeerssituatie wordt beoordeeld met een 7,5, wat een 7,8 in 2005 was. Toch komt dat precies overeen met het gemiddelde van Breukelen. Het rapportcijfer wordt samengesteld uit de volgende vijf onderwerpen: agressief verkeersgedrag, te hard rijden, aanrijdingen, geluidsoverlast door verkeer en stankoverlast door verkeer [bron DIM p.36]
Subjectieve verkeersveiligheid
Op de vraag of men tevreden is over de verkeersveiligheid in Kockengen antwoorden 53 inwoners dat zij dat niet zijn (tegenover 20 tevreden en 10 redelijk tevreden, 22 mensen hebben hier geen mening over).
De verkeersonveiligheid richt zich vooral op te hard rijden in het dorp, wat 22 keer genoemd wordt. Concrete locaties daarbij zijn: de Kerkweg (5 keer voor te hard rijden, 1 x als te smal en gevaarlijk) de Dreef (9 keer voor te hard rijden en ook een keer als te smal) de Wagendijk (7 keer genoemd) de flat Wilhelminaplein wordt 1 keer genoemd. Drie inwoners vinden dat er ook te hard gereden wordt door brommers en scooters.
Verkeersonveiligheid komt ook meer indirect terug bij de beoordeling van de kruising Dreef/Kerkweg. 15 Inwoners vinden dat de kruising onoverzichtelijk is door teveel begroeiing bij Brandpunt.
Andere opmerkingen over de verkeersveiligheid zijn: 2 x de inrit Sportweg die gevaarlijk is 2 x de Inrichting van Voorstraat is gevaarlijk (maar niet duidelijk op welke manier) 2 x dat Kockengen een 30-km dorp is en dat handhaving gemist wordt 2 x dat de kruising Schoenmakersweg/Lisdodde (ofwel de voetgangersbrug) gebruikt wordt als fietspad 1 x dat het met de fiets moeilijk is om vanaf groene Brug op fietspad te komen 1 x dat het fietspad Portengen tussen Kerkweg en Provinciale weg onveilig is 1 x dat het invoegen op de rijweg door fietsers na de wegversmalling Portengen gevaarlijk is (onduidelijk of dit voor fietsers of voor andere weggebruikers geldt) 1x dat het zebrapad Beatrixstraat/Dreef niet overzichtelijk is 1 x dat het helpt als er een spiegel geplaatst wordt voor beter zicht Voorstraat/Kerkweg 1 x dat op de kruising Kerkweg/Portengen onduidelijk is wie nu voorrang heeft 1 x dat de Nieuwstraat overbelast wordt door verkeer 1 x dat zwaar verkeer in centrum gevaarlijk is 1 x dat er teveel obstakels staan (Portengen, Kerkweg, Zwanebloem en Dreef) die het verkeersonveilig maken en agressief weggedrag oproepen 1 x dat de helft van de verkeersborden wel weg kunnen!
Als mogelijke oplossingen worden genoemd: 2 x Meer en hogere drempels Kerkweg 5 x Op de Dreef extra zebrapad en drempels (de start van deze werkzaamheden is nog in 2010) 4 x Handhaving en controle politie Bij de “Wegwijzer” is het erg krap, verbod voor auto's tussen 12.00 en 12.15 uur en 15.15 en 15.30 uur Invoegstrook voor fietsers Portengen langer maken Beperken/verwijderen van verkeersobstakels Fietspad aanleggen Portengen Nieuwstraat afsluiten
21
Dorpsplan Kockengen 2011
Fietsversperring Lisdodde/Lockhorstweg goed plaatsen 60 km borden plaatsen Wagendijk Kerkweg richting rotonde vanwege de slechte doorstroming opnieuw inrichten Obstakel Kerkweg/Zwanebloem vergroten Overgang Wagendijk/Voorstraat: oplossing zoeken voor rare bocht Bij Kerkweg (garage v.d. Bosch) bord rechtzetten, dan is duidelijk wie er voorrang heeft Zwaar verkeer weren uit centrum.
Objectieve verkeersveiligheid
In de periode 2000 – 2009 zijn er 17 ongevallen geweest in (en rond) Kockengen. Dat betreft de gemeentelijke wegen inclusief de N 401. Jammer genoeg is in 2009 een dodelijk slachtoffer gevallen bij Portengen, op de parallelweg.
Als er alleen gekeken wordt naar de gemeentelijke wegen, dus ook binnen het dorp, zijn er in die periode 7 ongevallen gebeurd waarbij de slachtoffers behandeling moesten hebben in het ziekenhuis. Eén van die ongevallen vond plaats in 2009.
Overzicht ongevallen gemeentelijke wegen periode 2000-2009 omschrijving totaal slachtoffer ernstige dodelijke ziekenhuis overige gew. UMS ongevallen ongevallen ongevallen ongevallen ongevallen ongevallen ongevallen dreef, 1 1 1 0 1 0 0 roerdomp gieltjesdorp 2 2 2 0 2 0 0 kerkweg 1 1 1 0 1 0 0 portengen 1 1 1 0 1 0 0 rodendijk 1 1 1 0 1 0 0 verlengde 1 1 1 0 1 0 0 kerkweg, wagendijk Totaal 7 7 7 0 7 0 0
Overzicht ongevallen inclusief N 401 periode 2000-2009 omschrijving totaal slachtoffer ernstige dodelijke ziekenhuis overige UMS ongevallen ongevallen ongevallen ongevallen ongevallen gew. ongevallen ongevallen 2000 1 1 1 0 1 0 0 2001 2 2 2 0 2 0 0 2002 2 2 2 0 2 0 0 2003 2 2 2 0 2 0 0 2004 2 2 2 0 2 0 0 2005 0 0 0 0 0 0 0 2006 3 3 3 0 3 0 0 2007 2 2 2 0 2 0 0 2008 1 1 1 0 1 0 0 2009 2 2 2 1 1 0 0 Totaal 17 17 17 1 16 0 0
22
Dorpsplan Kockengen 2011
Overzicht ongevallen zonder N 401 periode 2000-2009 omschrijving totaal slachtoffer ernstige dodelijke ziekenhuis overige UMS ongevallen ongevallen ongevallen ongevallen ongevallen gew. ongevallen ongevallen 2000 1 1 1 0 1 0 0 2001 1 1 1 0 1 0 0 2002 1 1 1 0 1 0 0 2003 1 1 1 0 1 0 0 2004 1 1 1 0 1 0 0 2005 0 0 0 0 0 0 0 2006 0 0 0 0 0 0 0 2007 1 1 1 0 1 0 0 2008 0 0 0 0 0 0 0 2009 1 1 1 0 1 0 0 Totaal 7 7 7 0 7 0 0
We constateren aan de hand van deze gegevens dat de objectieve verkeersveiligheid in het dorp Kockengen redelijk goed is. De grootste knelpunten – Gieltjesdorp en Portengen (?) – worden in 2010 aangepakt door middel van verkeersremmende maatregelen.
Doorstroming van verkeer in Kockengen
Van de ondervraagde inwoners zijn 57 tevreden over de doorstroming en 9 mensen redelijk tevreden (2 zijn ontevreden, 37 hebben hierover geen mening). Knelpunten in de doorstroming van verkeer zijn: het sluipverkeer in Portengen (2 keer genoemd) het verkeer op de Roerdomp/Pijlkruid het landbouwverkeer op de Kerkweg, en de opstoppingen bij de scholen door het met de auto brengen en halen van kinderen (zie bij parkeervoorzieningen)
Bereikbaarheid van Kockengen
Kockengen is volgens 59 inwoners goed bereikbaar (volgens 3 mensen redelijk en 7 mensen zijn ontevreden over de bereikbaarheid, 36 hebben hierover geen mening). Als men niet tevreden is, dan heeft dit te maken met het openbaar vervoer (OV), wat door 9 inwoners genoemd is.
Openbaar vervoer van en naar Kockengen
De tevredenheid over het openbaar vervoer van en naar het dorp is maar 35% (tegenover 59% als gemiddelde van Breukelen). [bron DIM p.22] Dat blijkt ook uit de inwonersenquête. 28 Inwoners zijn ontevreden, tegenover 15 mensen die tevreden zijn en 7 die redelijk tevreden zijn. Overigens geven 55 mensen aan geen mening te hebben, omdat zij geen gebruik maken van het OV.
Verbeteringen die worden aangedragen zijn: 3 x om de bussen meer laten rijden in de weekenden (zaterdagavond en zondag) 5 x dat het lastig is dat er na 20.00 uur geen OV meer is 13 x om de bussen vaker per uur te laten rijden 2 x om grotere bussen in te zetten tijdens de spits 6 x dat de rechtstreekse verbinding met Utrecht gemist wordt (die overigens 2 jaar geleden opgeheven is) 6 x dat de bustijden beter mogen aansluiten op de vertrektijden van de treinen 1x om het inzetten van een buurttaxi op afroep (wel betaalbaar) En een vraag “Hoe bereiken we straks het gemeentehuis Maarssen met openbaar vervoer?”
23
Dorpsplan Kockengen 2011
Samenvattend
Sterke kanten zijn De verkeerssituatie wordt met een 7,5 beoordeeld (maar zie ook hieronder) De objectieve verkeersveiligheid is goed. De doorstroming in Kockengen is goed. De bereikbaarheid van het dorp is ook goed.
Zwakke kanten zijn Volgens de inwoners is de verkeerssituatie onveilig in het dorp. Er wordt op diverse plaatsen in en rond Kockengen te hard gereden volgens de inwoners. De tevredenheid over het openbaar vervoer is laag, niet alleen de frequentie van het busvervoer, maar ook de beschikbaarheid van plaatsen. Ook wordt een directe aansluiting met Utrecht gemist.
24
Dorpsplan Kockengen 2011
Sociale leefbaarheid
Voor de leefbaarheid van een dorp is het niet alleen van belang dat de woningen goed zijn en de openbare ruimte aantrekkelijk, maar ook dat mensen elkaar in voldoende mate (kunnen leren) kennen. Herkenbaarheid, vertrouwen, onderlinge hulp en de beleving van veiligheid hangen nauw met elkaar samen. Een goede leefbaarheid draagt eraan bij dat mensen met plezier ergens wonen, en voorkomt dat mensen vereenzamen.
De sociale kwaliteit is een indicatie van de saamhorigheid in de wijk en de mate waarin mensen contact hebben met elkaar. Dit wordt door de bewoners van Kockengen gewaardeerd met een 6,7 (2008), terwijl dat in 2005 nog een 7,1 had. [bron DIM p.20]
Ook het zich medeverantwoordelijk voelen (participatie) voor de leefbaarheid en veiligheid in het dorp is in 2008 afgenomen in vergelijking met 2005. In 2008 was dit 84%, in 2005 90% [bron DIM p.21 ].
In de inwonersenquête wordt de sociale kwaliteit als volgt beoordeeld:
Heel goed 17 Goed 65 Voldoende 11 Slecht 7 Geen mening 17
In de enquête is ook gevraagd naar de bereidheid om een bijdrage te leveren aan leefbaarheid van Kockengen. Maar liefst 16 bewoners willen wel meedenken en/of doen met het wijkcomité. 25 bewoners geven aan dat zij al een bijdrage leverde aan de leefbaarheid van Kockengen door bijvoorbeeld de straat schoon te houden, groenvoorziening te onderhouden etc.
Hierbij horen de volgende opmerkingen, die positief en kritisch van aard zijn: Eigenlijk een prachtig dorp om in te wonen Fijn dat jullie als wijkcomité zoveel voor Kockengen doen en jullie tijd daar aan besteden Complimenten wijkcomité Fred Romijn Goed initiatief Ed Westrik Deze enquête goed initiatief van het wijkcomité Te weinig tijd maar bedankt en succes ! Ik wil meedenken maar ik ben denk ik te streng en dat waardeert niet iedereen Wijkcomité is voldoende bemand en doet goed werk hoop dat de gemeente ook serieus meedenkt en uitvoert wat nodig is Stimuleren wat we hebben en dat behouden en compliment voor diegene die zich voor de gemeenschap inzet Wijkcomité goed blijven communiceren naar bewoners vooral nu met de komst van de nieuwe gemeente Laten we met elkaar zorgen dat Kockengen een verzorgde aanblik blijft houden Leuk dat we mochten meedenken, succes
25
Dorpsplan Kockengen 2011
Activiteiten
Voor de sociale leefbaarheid is het van belang dat er voldoende activiteiten in het dorp zijn waar bewoners elkaar kunnen ontmoeten. Dit kunnen activiteiten op straat niveau zijn, maar ook activiteiten die voor het hele dorp zijn. In de enquête zijn hierover vragen gesteld.
Op de vraag of men behoefte had aan een grootschalige activiteit antwoorden de inwoners:
Nee 77 Ja 14 Geen mening 26
Deze vraag wordt verschillend geïnterpreteerd. Sommige mensen noemen activiteiten die al plaatsvinden, zoals de jaarmarkt, Koninginnedag etc. en vinden het prima activiteiten. Als mogelijke extra activiteiten werden genoemd Kinderfeestdag (2 keer), Kinderrommelmarkt (4 keer), Koninginnedag uitbreiden met muziek bands (2 keer), weekmarkt (3 keer), de jaarmarkt uitbreiden met een dorpsbbq en muziek van Ferry Forehand (1 keer genoemd)
De vraag over er behoefte is aan een kleinschalige activiteit geeft de volgende antwoorden:
Nee 51 Ja 18 Geen mening 27 Gebeurd al 21
Als men behoefte had aan een kleinschalige activiteit gaat het om de BBQ (10 keer), het schoon maken van de straat (5 keer) en het buurtonderhoud (1 keer genoemd). In 27 straten/buurten worden al activiteiten georganiseerd en 26 bewoners hadden daarover geen mening.
Activiteiten die genoemd worden, die in straten en buurten georganiseerd worden zijn: 18 x BBQ 1 x buurtavonden 2 x Burendag 4 x straatschoonmaakacties 3 x straatfeesten 1 x straten toernooi
Ook is de vraag gesteld of men vindt dat er activiteiten voor bepaalde groepen georganiseerd zouden moeten worden. De overgrote meerderheid (68 inwoners) geeft dan aan daaraan geen behoefte te hebben en 41 inwoners hebben geen mening. De 8 bewoners die daar wel behoefte aan hebben noemen de volgende activiteiten: café of kroeg voor jongeren (wel onder begeleiding) contactmiddagen voor ouderen activiteiten voor jonge vrouwen (creatief) meer activiteiten voor kinderen
26
Dorpsplan Kockengen 2011
en cursus voor gezinnen; hoe voed ik mijn kinderen op (deze bewoner ervaart overlast van kinderen)
Tenslotte zijn de volgende suggesties gedaan voor de sociale samenhang; Huisregels opstellen voor bewoners m.b.t. onderhoud van de tuin, de straat, het gedrag en deze rondsturen Iedereen doet iets vrijwilligs voor een van de vele clubs in het dorp of voor Overdorp Gewoon gedag zeggen en een praatje maken Bewoners mogen meer gebruik maken van Abrona Actiever gebruik maken van de website Minder “ik gericht” Buurthuis Kennismaken met mensen van buitenaf, bijvoorbeeld in een maatjesproject tussen jong en oud, en tussen import en ras Kockenezen Discussieavonden per straat Meer buurtgerichte activiteiten, waardoor bewoners elkaar gaan ontmoeten Activiteiten in de winter
Jongeren
Uit het GGD jongerenonderzoek 2008 zijn geen gegevens specifiek over de jongeren in Kockengen te halen. Voor de gehele gemeente Breukelen geldt dat veel jongeren lid zijn van een sportvereniging (hoger dan het regio gemiddelde). De cijfers over het drugsgebruik en alcoholgebruik zijn niet afwijkend van het regio gemiddelde. Wel kan opgemerkt worden dat het alcoholgebruik door jongeren in Breukelen hoog is.
Uit de resultaten van de inwonersenquête blijkt dat de aanwezigheid van het jeugdhonk positief is. Wel wordt door 39 inwoners aangegeven, dat ze overlast ervaren van jongeren, die te hard rondrijden op scooters en brommers. Plekken waar dit voorkomt zijn de Dreef (in de omgeving van de begraafplaats), de Kerkweg, Drie Stammenplein, de Snackbar, het schoolplein ‘t Kockenest, de Sportweg en het sportpark.
Ouderen
In 2006 is er een GGD seniorenonderzoek geweest voor de gemeente Breukelen. Ook hieruit zijn geen gegevens specifiek over de ouderen in Kockengen te halen. Uit dit onderzoek blijkt dat 77% van de 65-plussers hun gezondheid goed tot uitstekend beoordeeld. Eenzaamheidsgevoelens bestaan bij 37% van de ouderen in Breukelen. Sociale veiligheid en verkeersveiligheid worden als belangrijke punten aangegeven om de leefbaarheid in Breukelen te verbeteren.
In de inwonersenquête zijn geen persoonsgegevens gevraagd, daardoor zijn antwoorden ook niet terug te leiden naar leeftijdsgroepen. De aanwezigheid van het woonzorgcentrum Overdorp wordt als positief beoordeeld en ook een voorziening die behouden moet worden voor het dorp.
Onderwerpen waar het wijkcomité aandacht aan mag besteden
De laatste vragen van de inwonersenquête gaan over waar het wijkcomité meer aandacht aan zou moeten besteden. Aandacht voor de fysieke leefbaarheid scoort het hoogst (51 keer genoemd), gevolgd door aandacht voor veiligheid (29 keer). Door 16 bewoners is aangegeven, dat zij meer aandacht voor het voorzieningenniveau willen, en men doelt dan vooral op het behoud van de voorzieningen. Voor de sociale samenhang willen 14 bewoners meer aandacht. Geen mening hierover hebben 20 bewoners (Nb. men kon meer dan een aandachtspunt aangeven).
27
Dorpsplan Kockengen 2011
De inwonersenquête biedt ook ruimte voor andere onderwerpen dan in de vragen genoemd. Hierbij de ingevulde opmerkingen: Alles goed voor ons, tevreden Meer rekening houden met elkaar Door er te zijn met een positieve levenshouding, te participeren en te genieten Liever alles zo houden Heb oog voor de mensen om je heen Behoud van het mooie dorp met inzet van vrijwilligers
Samenvattend
Sterke kanten zijn De inwoners van Kockengen zijn tevreden over de goede saamhorigheid in het dorp. Er is niet veel behoefte aan nieuwe activiteiten voor ontmoeting, om het even of het gaat om meer grootschalige evenementen, kleinschalige activiteiten of voor specifieke doelgroepen. In Kockengen gebeurt eigenlijk al heel veel, wat waard is om te behouden.
Zwakke kanten zijn Jongeren worden vooral gezien als overlastgevend, bijvoorbeeld omdat zij op brommers en scooters rijden en “rondhangen”.
28
Dorpsplan Kockengen 2011
Veiligheid
Objectieve veiligheid in Kockengen
De objectieve feiten en cijfers voor het dorp Kockengen in de periode 2008-2009 zijn in de volgende twee tabellen gegeven. Er zijn in 2009 76 aangiften gedaan. Opvallend is het aantal aangiften van woninginbraken (13 keer) en het aantal fietsdiefstallen (ook 13 keer, maar veel meer dan in 2008). Ook valt op dat er in 2009 5 keer een aangifte is gedaan voor een zedenmisdrijf (waarschijnlijk van dezelfde dader) en dat er 4 overvallen gemeld zijn.
Aangiften Kockengen 2008 2009 Alle resultaatsgebieden 81 76 11. 1.1. Woninginbraken 8 13 12. 1.2. Bedrijfsinbraken 5 3 25. 2.5. Mishandeling 3 0 26. 2.6. Straatroof 0 0 24. 2.4. Bedreiging 5 0 21. 2.1. Zedenmisdrijf 0 5 27. 2.7. Overval 0 4 22. 2.2. Moord, doodslag 0 0 23. 2.3. Openlijk geweld 1 0 Totaal lich. Integriteit 9 9 31. 3.1. Diefstal vanaf/uit auto 18 14 33. 3.3. Vernieling 13 8 32. 3.2. Diefstal fiets 1 13 Totaal VVC 32 35 41. 4. Milieu 0 0 91. 9. Overige criminaliteit 27 16
Wat betreft het aantal meldingen van overlast zien we een meer constant beeld. Jongerenoverlast scoort nog steeds hoog (16 keer geconstateerd).
Meldingen overlast
Kockengen 2007 2008 2009 552 Overlast van/door dronkenschap 2 0 0 551 Overlast van/door voertuig 1 3 4 559 Overlast van/door dieren 4 2 2 754 Burenruzie 4 0 1 755 Relatieproblemen 1 0 1 480 Vuurwerk 0 0 0 481 Overlast vuurwerk 0 6 2 556 Overlast v/d verm.gestoorde/overspan 1 0 1 557 Overlast van/door weersinvloeden 0 0 0 561 Overlast van/door zendapparatuur 0 0 0 562 Overlast van/door jeugd 7 15 16 563 Overlast stank / rook 2 2 0 564 Overlast van / door geluid 6 8 4 569 Overige overlast 1 2 1
29
Dorpsplan Kockengen 2011
Subjectieve veiligheid in Kockengen
De subjectieve veiligheid is ook aan de orde gekomen in de inwonersenquête. Op de vraag of men zich onveilig voelt, antwoorden 108 mensen van niet (9 voelen zich wel onveilig). Ofwel, minder dan 1 op de tien inwoners voelt zich onveilig.
De plekken waar de inwoners zich onveilig voelen zijn dan: 3 x voelt men zich onveilig door inbraken en diefstal. Deze inwoners hebben wel aangegeven, dat ze zelf een inbraak of diefstal hebben meegemaakt. Het fietspad Portengen en het fietspad langs de Dreef, beide zijn erg donker. Het fietspad Portengen is slecht verlicht en het fietspad langs de Dreef is te donker doordat er teveel bomen staan. Het uitdunnen van de bomen werd dan ook als oplossing voorgesteld. Ook vermeldt een inwoner dat er minder straatverlichting in de dorpskern mag komen, want teveel licht maakt niet veiliger.
De subjectieve veiligheid wat betreft overlast is bevraagd in het leefbaarheidonderzoek 2008. Voor de mate waarin door de bewoners van Breukelen overlast wordt ervaren, is een indicator opgesteld. Deze is gebaseerd op vijf vormen van overlast: overlast van jongeren, overlast van omwonenden, overlast door horecagelegenheden, en geluidsoverlast en stankoverlast (niet door verkeer). Een hogere indicatorwaarde staat hierbij voor de minst gunstige situatie, ofwel voor - in verhouding - de meeste overlast. Kockengen scoort hier een 1,7 in 2008, tegenover een 1,4 in 2005. Deze score ligt hoger dan het gemiddelde van Breukelen, die beide jaren op 1,3 uitkomt. [bron DIM p.32]
Ook in de inwonersenquête wordt gevraagd naar de overlast in Kockengen. Er zijn 74 mensen die geen overlast ervaren, tegenover 43 die dat wel doen.
De locaties en situaties die overlast geven zijn de volgende: In totaal 39 mensen geven aan dat zij veelvuldig overlast hebben van jongeren op scooters. Het gaat dan om geluidsoverlast, te hard rijden en onbeschoft gedrag. De plekken waar de jongeren overlast is zijn de Dreef (in de omgeving van de begraafplaats), de Kerkweg, de Drie Stammenweg, de snackbar, de sportweg en het sportpark. Als mogelijke oplossingen hiervoor zijn: Aanspreken ouders en jongeren, meer toezicht en controle politie en het instellen van wijkagent, aanbrengen slingers versmallingen in de Kerkweg. 3 inwoners noemen overlast van honden/katten en hondenpoep, met als mogelijke oplossing het plaatsen van hondentoiletten. 3 x wordt het gebruik van vuurwerk (vooral onveilig gebruik) genoemd, maar niet op een specifieke plaats. Er is teveel zwaar verkeer (tractoren en landbouwwerktuigen) in de Voorstraat als overlast ervaren (dus weren van zwaar verkeer uit dorpskern). Geluidsoverlast van buren (onbekend waar) en lawaai van late stappers wordt ieder een keer genoemd als overlastgevend 2 x wordt de Nieuwstraat genoemd: deze straat is niet rollatorproef en er gaat teveel verkeer in de Nieuwstraat. Voorgesteld wordt om de straat opnieuw in te richten, inclusief voetgangerszone. Tenslotte noemt men verkeerd parkeren in de Voorstraat/Nieuwstraat/Wagendijk en Watersnip en op de Lisdodde, Kalmoes en Pijlkruid (zie bij parkeervoorzieningen)
30
Dorpsplan Kockengen 2011
Samenvattend
Sterke kant is dat Meer dan 90% van de inwoners voelt zich veilig in Kockengen.
Zwakke kanten zijn Veel inwoners geven aan overlast te ervaren van jongeren, een aantal maakt hier ook melding van bij de politie (zie hierboven). Ook de indicatorscore voor overlast is hoger in Kockengen dan gemiddeld in Breukelen.
31
Dorpsplan Kockengen 2011
Sterke kanten Zwakke kanten In het dorp Kockengen is het zeer prettig Het onderhoud aan speelvoorzieningen kan wonen. beter. De inwoners hebben een grote binding met De straatverlichting kan beter. het dorp. Er is veel commentaar over het onderhoud Kockenezen zijn honkvast, wat blijkt uit een van de openbare ruimte (groen, straten en lange woonduur. wegen, fietspaden en trottoirs), soms ook Kockengen heeft als dorp een uitstekend over de kwaliteit van de groenstructuur. voorzieningen niveau. Het valt ook op dat er klachten over het Er wordt niet één of twee belangrijke dagelijks beheer gemeld zijn in de voorzieningen gemist. inwonersenquête, terwijl er ook een De hoeveelheid speelvoorzieningen en de gemeentelijke klachtenlijn is. variatie daarvan zijn voldoende. Volgens de inwoners is de verkeersituatie De inwoners van Kockengen zijn meer onveilig in het dorp. tevreden over het groene karakter van hun Er wordt op diverse plaatsen in en rond dorp dan gemiddeld in Breukelen. Kockengen te hard gereden volgens de Het schoonmaken van winkelgebied en inwoners. andere voorzieningen is goed. De tevredenheid over het openbaar vervoer Er is grote tevredenheid over de is laag, niet alleen de frequentie van het parkeermogelijkheden in het dorp. busvervoer, maar ook de beschikbaarheid De verkeerssituatie wordt met een 7,5 van plaatsen. Ook wordt een directe beoordeeld (maar zie ook hiernaast) aansluiting met Utrecht gemist. De objectieve verkeersveiligheid is goed. Jongeren worden vooral gezien als De doorstroming in Kockengen is goed. overlastgevend, bijvoorbeeld omdat zij op De bereikbaarheid is ook goed. brommers en scooters rijden en De inwoners van Kockengen zijn tevreden “rondhangen”. over de goede saamhorigheid in het dorp. Veel inwoners geven aan overlast te Er is niet veel behoefte aan nieuwe ervaren van jongeren, een aantal maakt activiteiten voor ontmoeting, om het even of hier ook melding van bij de politie (zie het gaat om meer grootschalige hierboven). evenementen, kleinschalige activiteiten of Ook de indicatorscore voor overlast is voor specifieke doelgroepen. hoger in Kockengen dan gemiddeld in In Kockengen gebeurt eigenlijk al heel veel, Breukelen. wat waard is om te behouden. Meer dan 90% van de inwoners voelt zich veilig in Kockengen. Kansen Bedreigingen Versterken en uitbreiden van de centrale Voorkomen dat door de demografische maatschappelijke functie van het Overdorp ontwikkelingen het dorp alleen aantrekkelijk met “zorg voor het dorp”. is voor senioren. Aanbieden van woningen met zorg voor de Ook in de nabije toekomst mogelijkheden toekomstige oudere inwoners, waarbij bieden voor jonge starters op de zowel rekening gehouden wordt met de woningmarkt, om te voorkomen dat zij het meer kapitaal krachtige als met de minder dorp uittrekken, of zich niet als starter draagkrachtige senioren. (opnieuw) kunnen vestigen. Versterken van aantrekkelijke woonmilieus voor (jonge) gezinnen, in nieuwbouw situaties als het Vierde Kwadrant en in de bestaande bouw in het dorp. Meer aandacht voor het aanwezige voorzieningenniveau voor het gebruik van en door meerdere doelgroepen (jong en oud). Ook aandacht blijven houden voor kleine ondernemers in Kockengen.
32
Dorpsplan Kockengen 2011
Op basis van de bovenstaande SWOT-analyse en tijdens de bespreking met de betrokken maatschappelijke partners van het dorp heeft het wijkcomité de volgende zeven prioriteiten gekozen voor 2011 en 2012.
Top 7 van het wijkcomité
1. Het dorp Kockengen moet ook in de toekomst dorp blijven. Deze prioriteit is aangedragen tijdens de bijeenkomst met maatschappelijke partners en wordt ondersteund door het wijkcomité. Het wijkcomité maakt zich sterk om ook met de nieuwe gemeente Stichtse Vecht ervoor te zorgen dat met de belangen van het dorp goed rekening wordt gehouden.
2. Versterken van de groene en dorpse kwaliteit van Kockengen door beter en slimmer onderhoud van de openbare ruimte. Vanuit de Natuurgroep Kockengen zijn diverse voorstellen gedaan tijdens de bijeenkomst met maatschappelijke partners, die vooral aandacht vragen voor de flora en fauna van Kockengen als versterking van het groene en dorpse karakter. Bijvoorbeeld de gemeente te verzoeken de beplanting in het dorp meer te richten op streekeigen bomen/beplanting, hierover kan de natuurgroep advies geven Ook het organiseren van een boomfeestdag voor de leerlingen van de basisscholen in Kockengen (en Nieuwer ter Aa), samen met de gemeente. De Natuurgroep verzorgt al lange tijd samen met de gemeente het beheer en onderhoud van Polderreservaat en Rietlanden Kockengen (zie ook beheerplan Polderreservaat Kockengen 2010) Met betrekking van de verlichting vraagt de Natuurgroep de lantaarnverlichting van de N401 tussen de Dreef en Portengen te verminderen door alleen het fietspad te verlichten en de verlichting van het voetbalveld af te schermen ten behoeve van de omliggende natuur. Ook vraagt de Natuurgroep aandacht voor uitstapplaatsen voor watervogels in de beschoeiingen van Bijleveld en Heicop (ook hierbij kunnen zij adviseren). Vanuit de maatschappelijke partners komt ook het voorstel om samen met de scholen het groenonderhoud aanpakken, als leerobject. Er zijn hierover al wat verkennende gesprekken geweest tussen wijkcomité en de basisschool de Wegwijzer. Ook geven de maatschappelijke partners aan dat het mogelijk is om het onderhoud aan openbaar groen voor de deur en het schoonhouden van de straat door bewoners zelf te laten doen. Gemeente zorgt voor gereedschap Het wijkcomité gaat samen met de gemeente vast stellen welke kwaliteit in Kockengen verwacht mag worden. Knelpunten in het dagelijks beheer wordt beter aangepakt door de gemeente. Een mailadres opnemen in de klachtenlijn, zodat er een betere mogelijkheid komt om knelpunten te melden en er ook een terugkoppeling mogelijk is.
3. Ruimte bieden aan starters op de woningmarkt van Kockengen. Deze prioriteit is aangedragen tijdens de bijeenkomst met de maatschappelijk partners en ondersteund door het wijkcomité. Algemeen wordt voorgesteld om de woningen in het segment lage huur/koop (tot 150.000 euro) eerst 4 weken aan te bieden aan de starters van Kockengen Specifiek voor het Vierde Kwadrant wordt voorgesteld om niet in de 1e fase meteen 90 woningen te realiseren, maar het aantal woningen aan te passen en over meerdere jaren stapsgewijs te bouwen.
33
Dorpsplan Kockengen 2011
4. Aanpakken van de verkeersveiligheid op diverse plekken in het dorp, vooral daar waar te hard gereden wordt. Samen met de gemeente en de politie wordt een plan van aanpak opgesteld om hard rijden en de beleving van hard rijden terug te dringen.
5. Terugdringen van de overlast door jongeren op brommers en scooters. Samen met de politie en de omwonenden wordt actiever contact gezocht met de jongeren om de overlast te verminderen. Ouders bij overlast laten komen en erop aanspreken door wijkagent Instellen van een vast spreekuur voor jongeren (13-15 jaar) op voor hun vertrouwde plaatsen en met vertrouwde personen (voorstel van de directeur van de basisschool, die dit samen met zijn collega’s wil oppakken). Jongeren verantwoordelijk maken voor de aangewezen hangplaatsen (zoals rommel opruimen, geluid na 23.00 uur zacht etc.) Start een project waarbij ouderen en jongeren elkaar op een positieve wijze ontmoeten als voorbeeld werd het project Kunstkoppen genoemd, jongere schilderen het portret van een oudere en een oudere van jongere waardoor zij met elkaar in gesprek komen.
6. Verbeteren van de bereikbaarheid van Kockengen met het openbaar vervoer. Samen met de gemeente wordt het vervoersbedrijf benaderd om de knelpunten op te lossen.
7. Meer en beter communiceren in de driehoek Inwoners Kockengen – Wijkcomité – Gemeente Stichtse Vecht (nu nog Breukelen). Het dorp Kockengen ook het gevoel te geven erbij te horen (zie ook 1)
34