139 Arbaczewska-Matys, Ma³ek
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
ARBACZEWSKA-MATYS Katarzyna, MAŁEK Arkadiusz ANALIZA ISTNIEJ ĄCYCH I PROGNOZOWANIE PRZYSZŁO ŚCIOWYCH DESTYNACJI Z PORTU LOTNICZEGO LUBLIN Streszczenie Celem niniejszego artykułu jest analiza pierwszych trzech kwartałów funkcjonowania Portu Lotniczego Lublin (PLL) oraz próba wskazania kierunków dalszego rozwoju jego siatki poł ącze ń. Analizie poddano główne problemy, jakie pojawiły się pocz ątkowym okresie funkcjonowania lotniska. Czym były spowodowane zaistniałe opó źnienia? Czy ju Ŝ nast ąpiły modyfikacje w planach regularnych lotów komunikacyjnych? Jakie było obło Ŝenie tych lotów? Czy lotnisko obsługuje ju Ŝ prywatne loty biznesowe oraz czarterowe? Na te pytania i wiele innych zostan ą udzielone odpowiedzi w oparciu o dane z raportów miesi ęcznych publikowanych przez Port Lotniczy Lublin, własne obserwacje autorów, materiały z lokalnej prasy oraz autorskie badania ankietowe. W artykule przedstawiono mo Ŝliwo ści rozwoju siatki poł ącze ń lubelskiego lotniska. Jedynymi regularnymi poł ączeniami z lubelskiego lotniska w momencie jego uruchomienia były loty do Londynu Stansted, Londynu Luton, Oslo i Dublina. Destynacje te s ą zdeterminowane głównymi kierunkami emigracji zarobkowej mieszka ńców regionu. Zostanie poddane analizie, czy destynacje te zaspokajaj ą rzeczywiste oczekiwania i potrzeby. Jak do tej pory PLL nie doczekał si ę tak Ŝe poł ączenia z najwi ększym polskim portem lotniczym – Lotniskiem im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Zarz ąd PPL podj ął ju Ŝ pewne działania w kierunku rozwoju siatki poł ącze ń. Maj ą zosta ć do tego zastosowane m.in. socjologiczne narz ędzia badawcze w postaci ankiet prowadzonych przez lubelskie media i profil facebookowy Airport Lublin. Autorzy przeprowadzili równie Ŝ własne badania ankietowe w śród społeczno ści akademickiej Lublina. Zasada obowi ązku u Ŝyteczno ści publicznej (Public Service Obligation – PSO) mo Ŝe zosta ć wykorzystana jako element kreowania nowych destynacji ze wzgl ędu na cele priorytetowe regionu. Osobn ą spraw ą s ą potrzeby regionalnego biznesu, polegaj ące na potrzebie skomunikowania Lublina z innymi polskimi i europejskimi miastami. WST ĘP – PORT LOTNICZY LUBLIN Budow ę lotniska dla Lublina oficjalnie rozpocz ęto 10 listopada 2010 roku w Świdniku na terenach poło Ŝonych obok przyfabrycznego l ądowiska wykorzystywanego przez wytwórni ę śmigłowców Agusta-Westland Świdnik oraz trawiastego l ądowiska Aeroklubu Świdnik. Inwestycj ę uko ńczono ju Ŝ jesieni ą 2012 roku, jej koszt oszacowano na ok. 400 mln zł, z czego 144,5 mln zł zostało pozyskanych w ramach dotacji ze środków Unii Europejskiej [1]. Nale Ŝy podkre śli ć, gdy Ŝ zdarza si ę to niezmiernie rzadko, Ŝe budowa zako ńczona została przed terminem, a wszelkie niezb ędne pozwolenia udzielane były przez odpowiednie instancje w mo Ŝliwe najkrótszym czasie. Podobnie szybkie tempo prac przy inwestycji wynikało z ogromnej determinacji i sprawnego działania zarówno lokalnych władz, instytucji koordynuj ących prace oraz wykonawców, a takŜe dzi ęki poparciu miejscowej społeczno ści. Lotnisko posługuje si ę oznaczeniem EPLB jako kodem ICAO (International Civil Aviation Organization – Organizacja Mi ędzynarodowego Lotnictwa Cywilnego), natomiast TTS 1373 w nomenklaturze IATA (International Air Transport Assosiation – Mi ędzynarodowe Zrzeszenie Przewo źników Powietrznych) otrzymało kod LUZ. Długo ść drogi startowej wynosi 2520 m a szeroko ść 45 m, czyli droga przystosowana została do przyjmowania samolotów typu Boeing 737 czy Airbus A320 (takimi wła śnie samolotami operuj ą odpowiednio Ryanair i Wizzair), chocia Ŝ pod pewnymi warunkami mo Ŝe wyl ądowa ć na nim tak Ŝe wi ększy statek powietrzny. I tak np.: 14 lutego 2013 wyl ądował w Porcie Lotniczym Lublin Antonow 124 „Rusłan”. Na pokład tego wielkiego samolotu transportowego załadowane zostały śmigłowce PZL W-3 Sokół produkcji Agusta-Westland Świdnik w celu przetransportowania ich na Filipiny. Zalety architektoniczne nowego terminalu (widocznego na fotografii nr 2) Portu Lotniczego w Lublinie zostały docenione przez miło śników architektury i lokaln ą społeczno ść : w listopadzie 2012 r. PLL zdobył tytuł Ulubie ńca Polski w internetowym plebiscycie VII edycji konkursu „ śycie w architekturze” [6]. Dopełnieniem projektu było doprowadzenie i zelektryfikowanie linii kolejowej o długo ści 2,2 km, ł ącz ącej Port Lotniczy Lublin ze stacjami Świdnik Miasto i Lublin Główny [1]. Inwestycja (wraz z modernizacj ą stacji Lublin Północ i Świdnik Miasto) kosztowała 27,2 mln zł, z czego 85% środków pochodziło z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2007-2013. PLL jako drugi w Polsce (po Porcie Lotniczym im. Chopina w Warszawie) posiada własn ą stacj ę kolejow ą bezpo średnio przy terminalu (w pa ździerniku na wniosek zarz ądzaj ącego lotniskiem zmieniona została jej nazwa ze „ Świdnik Port Lotniczy” na „Lublin Airport” [8]). Jest to rozwi ązanie stosowane na najlepszych lotniskach świata, m. in. na najwi ększym lotnisku Tajlandii i zarazem jednym z najnowocze śniejszych i najruchliwszych w Południowo-Wschodniej Azji, Savurnabhumi Airport. Poł ączenie drogowe (droga wojewódzka nr 822) z lubelskim lotniskiem zostało uko ńczone pó źniej: oddano je oficjalnie do u Ŝytku dopiero 14 czerwca, prawie pół roku po otwarciu lotniska [7]. Wcze śniej pasa Ŝerowie, którzy wybrali samochód jako środek transportu do portu lotniczego, musieli przeje ŜdŜać przez centrum Świdnika lub przez Regionalny Park Technologiczny Świdnik. 1 grudnia, w czasie Dnia Otwartego w Porcie Lotniczym Lublin, kilkadziesi ąt tysi ęcy ludzi miało wyj ątkow ą sposobno ść obejrzenia tak Ŝe tej cz ęś ci lotniska, która zazwyczaj dost ępna jest wył ącznie podró Ŝuj ącym lub/ i personelowi obsługi. Tak wysoka frekwencja wr ęcz zaskoczyła organizatorów, niemniej impreza okazała si ę wielkim medialnym sukcesem portu. Oficjalne otwarcie Portu Lotniczego Lublin (PLL) nast ąpiło 17 grudnia 2012 roku. Dokonał go Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski. 1. ANALIZA ISTNIEJ ĄCYCH DESTYNACJI Z PLL Do ko ńca wrze śnia 2013 roku Port Lotniczy Lublin obsłu Ŝył dokładnie 151 630 pasa Ŝerów, wykonuj ąc 940 operacji lotniczych. Zarz ądzaj ący Portem Lotniczym Lublin pierwotnie zakładał obsłu Ŝenie w pierwszym roku działalno ści 300 tys. pasa Ŝerów, niemniej ju Ŝ w czerwcu zmienił prognozy i o świadczył, Ŝe wynik 200 tys. podró Ŝnych b ędzie zadowalaj ący i realny. Pierwotne prognozy zapowiadały tak Ŝe osi ągni ęcie 500 tysi ęcy pasa Ŝerów w 2015 roku [14]. Oznaczałoby to wi ęcej ni Ŝ podwojenie liczby pasa Ŝerów w 2 lata. Co prawda udało si ę to osi ągn ąć lotnisku Rzeszów Jasionka, ale odbywało si ę to w innych warunkach ekonomicznych i społecznych. We wschodniej cz ęś ci Polski do grudnia 2012 r. funkcjonowało jedynie ww. lotnisko Rzeszów Jasionka i jest to najbardziej praktyczny punkt odniesienia dla oceny funkcjonowania PLL. Liczba obsłu Ŝonych pasa Ŝerów od chwili uruchomienia portu lotniczego w 2005 roku została przedstawiona na rysunku 1. Dla porównania naniesiono na nim równie Ŝ liczb ę pasa Ŝerów obsłu Ŝonych w PLL. 1374 TTS 600000 500000 400000 erów Ŝ 300000 Lublin 200000 Rzeszów Liczba pasa 100000 0 2013 2011 2012 2009 2010 2007 2008 2005 2006 Rys. 1. Liczba obsłu Ŝonych pasa Ŝerów w Rzeszowie i Lublinie od pocz ątku działalno ści [12, 13, 14] Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z oficjalnych stron internetowych portów Rzeszów jak na kilkuset tysi ęczne miasto ma imponuj ącą siatk ę poł ącze ń; operuje z niego obecnie pi ęć linii lotniczych: LOT, Eurolot, Ryanair, Lufthansa i Lufthansa Cargo, prowadzi równie Ŝ rozmowy z Fly Emirates [11, 15]. Jako jedyny w Polsce oprócz Portu Lotniczego im. Chopina w Warszawie oferował poł ączenie interkontynentalne – do Nowego Jorku (JFK i Newark-Liberty International Airport), zawieszone w 2011 roku [12, 13]. Destynacja ta cieszyła si ę du Ŝą popularno ści ą z powodu emigracji zarobkowej lokalnej ludno ści. Równie Ŝ współpraca z lini ą Lufthansa, która umie ściła w ty, porcie swoj ą baz ę cargo, wpływa pozytywnie na rozwój lotniska i regionu: w Rzeszowie przybywa m.in. miejsc pracy, wysokiej klasy powierzchni biurowej, a lotnisku połącze ń z hubami w Niemczech. Z tego powodu Lublin nie mo Ŝe obecnie liczy ć na osi ągni ęcie pozycji głównego lotniska wschodniej Polski. PLL skupia si ę wi ęc na obsłudze ruchu pasa Ŝerów ze wschodniej Polski: województwa lubelskiego oraz zachodniej i południowo-zachodniej cz ęś ci województw świ ętokrzyskiego i mazowieckiego. Mieszka ńcom województwa podlaskiego zdecydowanie łatwiej jest dojecha ć do Warszawy (Modlina) ni Ŝ do Lublina, a oprócz tego warszawska siatka poł ącze ń oferuje o wiele wi ęcej mo Ŝliwo ści. Zadaniem Portu Lotniczego Lublin było z pewno ści ą poprawienie dost ępno ści infrastruktury transportu lotniczego w województwie lubelskim. Niemniej zbudowanie i otwarcie lotniska nie wystarczy: aby lotnisko rozwijało si ę i osi ągn ęło samowystarczalno ść finansow ą, atrakcyjna siatka destynacji równie Ŝ powinna zach ęcać mieszka ńców do zwi ększenia mobilno ści. Rozpoczynaj ąc działalno ść , Port Lotniczy Lublin miał zapewnione regularne poł ączenia z trzema europejskimi miastami: Londynem, Dublinem i Oslo. Przewozy na tych trasach oferowali dwaj low-costowi przewo źnicy: Ryanair (Londyn Stansted i Dublin) oraz Wizz Air (Oslo Torp i Londyn Luton). Otwarcie PLL zainaugurował samolot z Londynu Stansted. Jak zapewniał Ireneusz Dylczyk (commercial director w PLL) w rozmowie z autorami artykułu, posiadanie w ofercie portu lotniczego poł ącze ń z obiema tymi liniami w środowisku lotniczym uznano za