Wystąpienie Przewodniczącego Parlamentu Europejskiego Jerzego Buzka Debata Na Temat Polityki Rozwoju Kraju Uroczysty Koncert Z Okazji Roku Fryderyka Chopina

KANCELARIA SEJMU / NR 52 (688) / VI KADENCJA / DWUTYGODNIK / 31 STYCZNIA 2010 R.

WYSTĄPIENIE PRZEWODNICZĄCEGO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO JERZEGO BUZKA DEBATA NA TEMAT POLITYKI ROZWOJU KRAJU UROCZYSTY KONCERT Z OKAZJI ROKU FRYDERYKA CHOPINA

5 9 POSIEDZENIE SEJMU

WYSTĄPIENIE PRZEWODNICZĄCEGO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

z tej strony, przedtem wchodziłem z pra- wej. Prawica i lewica w polskim Sejmie w najważniejszych dla Polski sprawach przez 20 lat zmierzały w tym samym kierunku. Było wiele napięć między nami, w wielu ważnych sprawach dla Polski często dzieliły nas poglądy, ale w tej najważniejszej: gdzie Polska ma swoje miejsce, nie różniliśmy się. (…) Zanim przejdę do paru punktów, które chciałbym z państwem poruszyć, powiem, iż przewodniczę Parlamento- wi Europejskiemu, dlatego że w Polsce w ciągu ostatnich 20 lat tak wiele się zmieniło. Te zmiany to wysiłek wielu mi- lionów Polaków. Od tego zaczynam, bo chcę państwu powiedzieć, że czuję się i jestem tam wysłannikiem wielu milio- nów Polaków. Nie tylko tych Polaków, którzy bezpośrednio na mnie głosowali w ostatnich wyborach, ale także tych wszystkich, którzy tworzyli polską rze- czywistość przez ostatnie 20 lat.(…) W ciągu ostatnich pięciu miesięcy, od września, odwiedziłem już dziesięć parlamentów unijnych krajów europejskich. We wszystkich miałem bez- pośrednie spotkania. Mówiłem o tym, jak Europa będzie wyglądała po wpro- wadzeniu traktatu lizbońskiego, jakie mamy szanse, w jakim kierunku pój- dziemy. Naszych obywateli interesuje, Przewodniczący Parlamentu Europejskiego Jerzy Buzek jak odpowiemy na ich oczekiwania i na wyzwania, które stoją przed Unią Eu- ropejską, przed nimi samymi, w każdej rodzinie, w każdym europejskim domu. W dniu 22 stycznia 2010 r. marszałek dobrze, Polska była wtedy zupełnie in- Żeby od razu państwu odpowiedzieć, jak Bronisław Komorowski powitał w Sej- nym krajem. Byliśmy dopiero 8 lat po czuję i jak widzę dzisiaj moje obowiązki, mie przewodniczącego Parlamentu Eu- odzyskaniu niepodległości. Nie byliśmy moją odpowiedzialność, powiem, że to, ropejskiego Jerzego Buzka podkreśla- ani w NATO, ani w Unii Europejskiej. iż jestem przewodniczącym Parlamentu jąc, że jego wybór na tak ważną funkcję Ogromnie się cieszę, że widzę na sali Europejskiego jest dla mnie ogromną w strukturach unijnych stanowi dowód bardzo wiele osób, które także wtedy odpowiedzialnością wobec wszystkich potwierdzający rolę odgrywaną przez były w polskim Sejmie. To znaczy, że za- Europejczyków, w szczególności tych Europę Środkowo-Wschodnią w pro- pewniamy daleko idącą ciągłość również z Europy Środkowo-Wschodniej, zaś cesie pogłębiania integracji. Następnie naszym poczynaniom, że nasze opinie najbardziej tych, którzy mieszkają nad marszałek poprosił przewodniczącego i działania w ciągu 20 lat się nie zmieniły. Odrą i Wisłą. (…) Parlamentu Europejskiego o zabranie W sprawach dla Polski podstawowych W połowie grudnia odbyło się bar- głosu z tej samej sejmowej mównicy, zawsze mogliśmy się porozumieć. Wte- dzo ważne spotkanie w Sztokholmie, z której jeszcze niedawno przemawiał dy poszukiwaliśmy miejsca we wspól- w którym uczestniczyli przewodniczący jako premier polskiego rządu. nocie narodów, teraz musimy znaleźć wszystkich parlamentów Unii Europej- Przewodniczący PE Jerzy Buzek w niej trwałe miejsce jako jeden z lide- skiej. Spotkaliśmy się, żeby przyjrzeć w swoim wystąpieniu powiedział m.in.: rów. To są nasze ambicje, które są ab- się temu, co stało się w ostatnim czasie Rzeczywiście czas szybko płynie. Choć solutnie do osiągnięcia. To, co 25-30 lat i co nowego będzie w zarządzaniu Unią, wydaje się, że było to tak dawno, to po temu wydawało się niemożliwe, stało jakie będą nasze możliwości po wpro- raz pierwszy w tym miejscu na mównicę się faktem. Powiem państwu, że po raz wadzeniu Traktatu z Lizbony. Jestem wszedłem 13 lat temu. Jak pamiętamy pierwszy w życiu wszedłem na mównicę bardzo wdzięczny, że byli również nasi

1 5 9 POSIEDZENIE SEJMU

marszałkowie, pan marszałek Komo- Dzięki Traktatowi z Lizbony parla- z pewnością nie byłem tak przewidu- rowski, pan marszałek Borusewicz, któ- menty krajowe mogą zapobiegać roz- jący, żeby wiedzieć, że kiedyś zostanę rzy bardzo aktywnie działają w struktu- wiązaniom, które godziłyby w tę zasa- jego przewodniczącym, ale takie słowa rach europejskich. dę. To nowa siła dana parlamentom wtedy rzeczywiście padły. Polski parlament jest pierwszym, narodowym, ale też nowa, ogromna od- Dziś jesteśmy w parlamentach euro- do którego przyjechałem po spotkaniu powiedzialność. Państwo w ten sposób pejskim i narodowych odpowiedzialni sztokholmskim. Wydawało mi się natu- stajecie się współautorami unijnego za nowy kształt Unii, ale nie za byt abs- ralne, że najpierw powinienem być tu- prawa. Państwo również odpowiadacie trakcyjny, tylko za los jej mieszkańców. taj, żeby po ustaleniach w Sztokholmie za regulacje unijne. (…) W Parlamencie Europejskim pracujemy złożyć państwu sprawozdanie na ten Ten Traktat nie jest przełomem na nad nowymi mechanizmami kontaktu temat, tak jak będę to robił w wielu in- miarę rozszerzenia z 2004 r., które z parlamentami narodowymi, nie chce- nych europejskich parlamentach. szczególnie krajom Europy Środkowo- my jednak tworzyć nowych struktur, nie Wraz z Traktatem zmienił się układ -Wschodniej dało tak wiele uprawnień. chcemy uruchamiać nowej administra- sił w Unii Europejskiej. Parlament Eu- Byłem niedawno na Ukrainie i mogę cji, nowych komórek do porozumiewania ropejski zyskał na znaczeniu, został państwu powiedzieć, że jest to wizyta się. Chcemy bezpośredniej współpracy, równorzędnym partnerem Rady Euro- dla każdego Polaka pouczająca. Do- na szczeblu komisji, a więc tam, gdzie pejskiej, w której reprezentowane są piero, jeśli porówna się 20 lat życia są eksperci Parlamentu Europejskiego rządy unijne. De facto w Unii powstał niepodległej Ukrainy i 20 lat niepodle- i parlamentów narodowych, z użyciem swoisty dwuizbowy system parlamen- głej Polski, to widać, jak wiele nam się internetu, wideokonferencji. (…). Cho- tarny. Głosy europosłów w Parlamen- udało dzięki wielkiej pracy, dzięki de- dzi o to, aby powstające przepisy fak- cie Europejskim są dzisiaj właściwie terminacji, dzięki porozumieniu. Traktat tycznie pomagały obywatelom, wspiera- tak samo ważne, jak głosy członków z Lizbony jest czymś w rodzaju skrzyn- ły przedsiębiorców, chroniły konsumen- rad ministrów poszczególnych krajów ki z narzędziami. Dobrze wykorzystane tów, a nie piętrzyły niespodziewanych europejskich, czyli członkowie rządu narzędzia Traktatu pomogą zapewnić trudności. Wasza rola w tym procesie, i parlamentarzyści europejscy zosta- solidarność, spójność, dobrobyt i bez- panie posłanki i panowie posłowie, jest li zrównani w swoich uprawnieniach pieczeństwo ludzi w Europie. kluczowa. Silne parlamenty to bardziej wobec Unii Europejskiej. To jest ważna Wrócę do pewnych spraw z prze- demokratyczna Europa. (…) zmiana. O tym Traktacie można powie- szłości, bo historia czasem zatacza Moja rola w tym procesie jest dość dzieć, że jest traktatem parlamentów koło. Dokładnie 9 lat temu, mówiąc na szczególna. Jako przewodniczący Par- – nie tyko Parlamentu Europejskiego, tej sali o drodze Polski do Unii Euro- lamentu Europejskiego odpowiadam za także parlamentów narodowych.. Wpi- pejskiej, zaapelowałem, by akcesji nie to, aby nasze kontakty były jak najbar- sano w niego bardzo mocno zasadę traktować jako celu samego w sobie, dziej skuteczne. pomocniczości. W kraju, w regionie, ale jako dźwignię rozwoju Polski. Wte- Użyłem przed chwilą słowa „solidar- w gminie wiele spraw potrafimy zała- dy, w grudniu 2000 r., apelowałem też ność”. Chciałbym państwu powiedzieć, twić lepiej, skuteczniej, i tak powinno o wzmocnienie roli Parlamentu Euro- że w moich wystąpieniach w Unii i poza się je rozwiązywać. pejskiego. Mogę państwa zapewnić, że Unią zawsze z dumą powracam do tego

2 5 9 POSIEDZENIE SEJMU

słowa. Bo to my, Polacy, wprowadziliśmy nam Euroatom. Wspólnota ta od ponad Nie ma oczywiście budżetu Unii bez to słowo w takim zakresie do europej- pół wieku dba o współpracę na polu współpracy i zgody Parlamentu Euro- skiego i światowego obiegu. Możemy być energetyki jądrowej w Europie. Takiej pejskiego, dlatego moim drugim celem z tego dumni. Solidarność, zasada soli- współpracy życzylibyśmy sobie w całej jest zadbanie o to, aby tym razem Par- darności to nasz wkład w dzieło europej- energetyce, dotyczy to także współpra- lament Europejski zniósł wartość do- skiej integracji, uznawany dzisiaj przez cy w zakresie bezemisyjnego, bezpiecz- daną do nowych planów finansowych, wszystkich. Żadna inicjatywa unijna nie nego wykorzystania węgla. Staje się to w przenośni i dosłownie. może być skutecznie przeprowadzona dzisiaj, także dzięki naszym staraniom, Trzecia sprawa: polityka zagraniczna bez odniesienia do idei solidarności. jednym z najważniejszych priorytetów Unii. Żadnej sprawy, która jest ważna Chciałbym teraz powrócić do informa- w Unii Europejskiej. (…) dla mieszkańców naszego kraju, która cji, które zobowiązany jestem państwu Wielkim przedsięwzięciem, i to jest jest ważna dla Europejczyków, nie jeste- przekazać. Oprócz tych naturalnych druga sprawa, o której chciałbym po- śmy w stanie rozwiązać ani wewnątrz i oczywistych obowiązków wynikających wiedzieć, jest budżet godny rozsze- Polski, ani wewnątrz Unii Europejskiej. z kierowania Parlamentem Europejskim, rzonej Unii Europejskiej, budżet na na- Kryzys zaimportowaliśmy z zewnątrz. jego całą strukturą, działalnością bieżą- stępne 7 lat, od roku 2014. Zasadnicze Sprawy klimatu to problem międzynaro- cą, są także kontakty z Komisją Euro- pytanie związane z tym budżetem, to dowy, światowy. Dostawy energii, o tym pejską, z Radą Europejską, oczywiście w jaki sposób wyrównać szanse tych mówi się wyłącznie w kontekście dostaw z parlamentami narodowymi. Mamy słabszych regionów, krajów europej- spoza Unii Europejskiej. Sprawy migracji obecnie przesłuchania komisarzy i two- skich, a równocześnie nie zaprzepaścić czy sprawy demografii to sprawy, które rzymy Komisję Europejską, jesteśmy szansy wielkiej konkurencyjności Euro- nękają wszystkich na świecie. Problem za to odpowiedzialni. Chcemy to zrobić py w skali świata. terroryzmu, piractwo, zagrożenie bronią w sposób przejrzysty, tak aby Europej- Chciałbym państwu powiedzieć, że nuklearną to problemy globalne. (…) czycy byli poinformowani o stanie prze- jestem absolutnie przekonany, że taki Dlatego polityka zagraniczna staje się słuchań, jak one wyglądają, żeby zda- kraj jak Polska zasługuje na uzyskanie kluczową sprawą, prowadzoną, by roz- wali sobie sprawę, kto będzie kierował i kto będzie odpowiedzialny za europejski rząd, za Komisję Europejską. Są także sprawy, które wyjątkowo leżą mi na sercu. Zapowiedziałem je w swoim wystąpieniu 16 września. Chciałbym krótko zaznaczyć tutaj cztery punkty. Po pierwsze, polityka energetyczna Unii. 16 września podkreśliłem to mocno, zapowiedziałem podjęcie starań o budowę Europejskiej Wspólnoty Ener- getycznej. Idea wspólnoty jest tak stara, jak idea Unii Europejskiej. Prawie 60 lat temu, 9 maja 1950 r., padła deklaracja Schumana, którą uważa się za początek Wspólnoty, najpierw Wspólno- ty Węgla i Stali. Wtedy węgiel był naj- ważniejszym surowcem energetycznym, od niego zależało wszystko. Dzisiaj do węgla dołączyły ropa, gaz, dołączyły dostawy energii elektrycznej jako kluczo- wego towaru, bez którego nie istnieje możliwość rozwoju. (…) Dlatego zaproponowałem i promuję ideę powstania Europejskiej Wspólno- ty Energetycznej. W Unii żaden kraj nie może pozostać sam, kiedy zabraknie mu gazu, ropy czy prądu. Traktat lizboński wsparcia dla swoich regionów, które wiązywać problemy naszych obywateli, sprzyja tym rozwiązaniom. Zawarliśmy wciąż są poniżej średniej europejskiej, nie po to, żebyśmy w abstrakcyjny spo- w nim zapisy o solidarności energetycz- ale stać nas na to, aby wykorzystać sób zaistnieli na mapie świata. nej. W Parlamencie Europejskim właśnie unijne możliwości, unijne fundusze, by Unia Europejska musi być silna i dzia- jest prowadzona debata nad nowym roz- zbudować prawdziwie konkurencyjną łać sprawnie poza swoimi granicami. porządzeniem w tej sprawie. Ale jestem gospodarkę. Kluczowym partnerem w dalszym cią- przekonany, że musimy iść dalej. Przede Bierzemy dzisiaj udział w podwójnym gu powinny być Stany Zjednoczone. wszystkim Unia jako całość powinna być wyścigu. Wyrównujemy szanse tych naj- W kwietniu będę w USA, a zaraz potem partnerem w zakupie gazu i ropy od za- słabszych, wykorzystując fundusze unij- w Rosji i Chinach. (…) granicznych dostawców. Musimy mieć ne, a równocześnie chcemy wziąć udział Kolejna sprawa i ostatnia dotyczy odpowiednie połączenia transgraniczne, w wyścigu światowym. To jest nasze wy- wolności, demokracji, praw człowieka. dzięki którym będziemy mogli ratować zwanie. Dobrze, że kluczową rolę w bu- W historii naszego kraju w ostatnich każdy kraj, jeśli zabraknie mu prądu czy dowie budżetu Unii Europejskiej odegra stuleciach brakowało tych wartości. gazu. Niech za dobry przykład posłuży nowy polski komisarz europejski. Teraz dla nas, Polaków, są one czymś

3 5 9 POSIEDZENIE SEJMU

oczywistym, ale ja jestem także prze- ale jesteśmy zobowiązani wobec resz- wonych wskaźników wywindował nas konany, że zawsze tak było. Właśnie ty świata, aby upominać się, krzycząc, na kluczową pozycję w Europie. Dzisiaj dlatego udało nam się wybić na nie- o prawa człowieka w miejscu, gdzie naj- wszyscy mówią o nas jako o najlep- podległość. Dlatego dokonaliśmy takie- bardziej w historii były one pogrzebane. szych w tej części świata, jedynych, go wielkiego skoku w ciągu ostatnich Powołam tam europejskie forum pro którzy skutecznie oparli się kryzysowi. 20 lat. (…) Szczególnie cenimy sobie publico bono „Obywatele dla solidar- Wykorzystajmy i utrwalmy ten sukces, wolność słowa. Chciałbym, by laureaci ności europejskiej”. Uczynię to właśnie bo jak powiedział Oscar Wilde, sukces nagrody Parlamentu Europejskiego im. tam w czasie obchodów. Chciałbym jest jak nauka, gdy ma się narzędzia, są Sacharowa za wolność przekonań po- przy tej okazji wykorzystać doświadcze- też rezultaty. Narzędzi, jak widać, nam mogli w jej promowaniu. W ubiegłym nie byłych przewodniczących Parlamen- nie brak, reszta jest w naszych rękach. roku za wieloletnią, odważną działal- tu Europejskiego. Jest ich 12. Pierwszą Marszałek Sejmu Bronisław Ko- ność tę nagrodę przyznaliśmy w Par- przewodniczącą była Simone Weil, któ- morowski serdecznie podziękował lamencie Europejskim rosyjskiej orga- ra przyjeżdża także do Oświęcimia, do przewodniczącemu Parlamentu Euro- nizacji „Memoriał”. Gdy aresztowano Auschwitz. Tam wspólnie zawiążemy pejskiego Jerzemu Buzkowi za wizytę w okresie noworocznym jedną z głów- forum – forum byłych przewodniczą- w Sejmie i jego wystąpienie, stanowią- nych organizatorek wspaniałej akcji cych Parlamentu Europejskiego. ce, jak powiedział, część żywej debaty memoriałowej, natychmiast zaprote- Dodam jeszcze parę słów na zakoń- o miejscu i roli Polski w Unii Europej- stowałem. Zainicjowałem też tworze- czenie. Europa i świat zmieniają się na skiej i wszystkich aspektach procesu nie sieci Sacharowa. Jest to sieć po- naszych oczach. Dziś to od nas zależy, integracji europejskiej. wiązań pomiędzy laureatami, których jakim uczestnikiem przemian będzie mamy prawie 30 w różnych częściach Polska. Ostatnie 5,5 roku to dowód, że * * * świata: na Kubie, w Rosji, na Białorusi, potrafimy odnaleźć się w Unii Europej- w Chinach, w Sudanie. Chodzi o to, aby skiej. Przyszedł czas, by zacząć ją tak- Podczas pobytu w Sejmie przewodni- ci ludzie, wypromowani przez Parlament że kształtować, nie tylko odnajdywać czący Parlamentu Europejskiego spo- Europejski jako obrońcy praw człowieka, się. Przyszłoroczna polska prezydencja tkał się także z Konwentem Seniorów wolnego słowa, często siedzący nadal będzie dużym wyzwaniem, testem dla i przewodniczącymi komisji do Spraw w więzieniu, mieli prawo wypowiadać nas, polityków, i dla polskiej admini- Unii Europejskiej i Spraw Zagranicz- się wspólnie na temat obrony praw czło- stracji. (…) Europa musi wiedzieć, że nych. Następnie J. Buzek złożył wiązan- wieka na całym świecie. (…) Polska jest konstruktywnym i aktyw- kę kwiatów pod tablicą upamiętniającą Nawiążę jeszcze do tego, że za pięć nym partnerem. Powinniśmy dzielić się posłów na Sejm II Rzeczypospolitej dni są obchody w Auschwitz. Jest to naszą myślą polityczną, zgłaszać nasze – ofiar wojny i okupacji 1939-1945. bardzo ważne. Dramat okupacji hitle- propozycje rozwiązań europejskich. Na zakończenie wizyty w Sejmie rowskiej, wielkiej i straszliwej wojny Jesteśmy jednym z największych eu- przewodniczący PE, w towarzystwie rozegrał się na naszych ziemiach. Nie ropejskich państw i narodów. Ostatni marszałka Sejmu, odpowiadał na pyta- ponosimy za niego odpowiedzialności, sukces zielonej wyspy na morzu czer- nia dziennikarzy.

4 5 9 POSIEDZENIE SEJMU

SEJM UCHWALIŁ

OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ BĘDĄ MOGŁY PRZYZNAWAĆ STYPENDIA SOCJALNE

kresu pomocy materialnej dla uczniów. Niestety, w wyniku nadzoru wojewodów uchylano uchwały podejmowane w tym trybie przez samorządy gmin, uznając, że w ustawie o systemie oświaty nie ma stosownego odesłania. Powstała wąt- pliwość, czy w pojęciu „tryb i sposób” mieści się powierzenie kierownikowi gminnego ośrodka pomocy społecznej możliwości wydawania decyzji w zakresie pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów. Odpowiadając na postulaty samorzą- dów o dokonanie zmiany obowiązujących przepisów w tym zakresie, Komisja Nad- zwyczajna „Przyjazne Państwo” do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji wniosła do laski marszałkowskiej projekt nowelizacji ustawy o systemie oświaty Posłanka sprawozdawczyni Domicela Kopaczewska (PO) doprecyzowujący omawiane regulacje. Sprawozdanie Komisji Edukacji, Na- uki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o przedłożeniu przedstawiła Izbie po- Kwestia pomocy materialnej dla daleko posuniętą ingerencję w kwestię słanka Domicela Kopaczewska (PO). uczniów jest uregulowana w ustawie wewnętrznej organizacji funkcjonowa- Wyjaśniła, że nowelizacja nadaje radzie o systemie oświaty. Może mieć ona nia gminy. Zdaniem samorządowców, gminy kompetencje do upoważnienia charakter socjalny albo motywacyjny. było ono także sprzeczne ze zdrowym ośrodka pomocy społecznej do załatwia- Świadczeniami pomocy materialnej rozsądkiem, ponieważ podmiotem po- nia indywidualnych spraw z zakresu po- o charakterze socjalnym są: stypendia siadającym najpełniejszą informację mocy materialnej o charakterze socjal- szkolne oraz zasiłki szkolne. Pomoc ta o sytuacji materialnej uczniów jest wła- nym dla uczniów. jest udzielana uczniom w celu zmniej- śnie ośrodek pomocy społecznej i rzeczą Posłanka sprawozdawczyni poin- szenia różnic w dostępie do edukacji, naturalną jest, aby to on wykonywał za- formowała, że komisje zrezygnowały umożliwienia pokonywania barier w do- dania wynikające z ustawy. W 2008 r. z przepisu, iż rada gminy powinna w re- stępie do edukacji wynikających z trud- przepis ten został wykreślony. gulaminie przyznawania świadczeń so- nej sytuacji materialnej ucznia, a także Obecne brzmienie przepisów nie cjalnych upoważnić kierownika ośrodka wspierania edukacji uczniów zdolnych. rozwiązuje jednak wszystkich proble- pomocy społecznej do udzielania pomo- Organem właściwym do przyznawania mów. Zgodnie z nimi pomoc materialna cy. Posłowie uznali, że nie będą w tym tego rodzaju pomocy jest wójt (bur- o charakterze socjalnym udzielana jest zakresie ograniczać samorządów. Gmi- mistrz, prezydent miasta). na podstawie regulaminu uchwalone- ny będą miały więc swobodę wyboru, Przepisy obowiązujące od 1 stycznia go przez radę gminy. W regulaminie czy upoważnienie to zostanie zapisane 2005 r. przewidywały, że do załatwiania określany jest „szczególny tryb i sposób w oddzielnej uchwale, czy też w uchwale indywidualnych spraw z zakresu po- udzielania stypendium szkolnego”. Nie- zatwierdzającej regulamin. mocy materialnej o charakterze socjal- które samorządy lokalne na podstawie Sejm jednogłośnie uchwalił ustawę nym dla uczniów, rada gminy nie może ustawy o samorządzie gminnym upoważ- o zmianie ustawy o systemie oświaty upoważnić ośrodka pomocy społecznej. niały w związku z tym kierownika gmin- w brzmieniu zaproponowanym przez Takie rozwiązanie było powszechnie nego ośrodka pomocy społecznej do roz- komisje. Ma ona wejść w życie po 14 krytykowane, jako wprowadzające zbyt patrywania indywidualnych spraw z za- dniach od ogłoszenia.

5 5 9 POSIEDZENIE SEJMU

SEJM UCHWALIŁ

ZMIANY W PRZEPISACH O ZWROCIE NIEKTÓRYCH WYDATKÓW NA BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE

niowym podkreśliła, że posłowie w toku prac nad przedłożeniem zaproponowali, na zasadzie kompromisu, skrócenie do 4 miesięcy terminu zwrotu VAT. Wpływ na taką decyzję miało stanowisko rządu, który uzasadniał, że w sytuacji zwrotu części podatku zawartego w cenie zaku- pionych materiałów budowlanych (chodzi o zwrot różnicy między 22-procen- tową a 7-procentową stawką podatku VAT) urzędy podatkowe muszą mieć pół roku na weryfikację wniosku w tej sprawie, natomiast zwrot podatku VAT może być dokonany w terminie 60 dni. Urzędy mają aż 5 lat na skontrolowanie podat- nika. Komisje postulują też, aby nowa regulacja miała zastosowanie tylko do wniosków złożonych do urzędów skar- bowych po dniu wejścia w życie ustawy. Sejm zgodził się z tymi propozycja- mi. Zgodnie z uchwaloną przez Sejm nowelizacją osoby, które budują dom lub przeprowadzają remont mieszkania otrzymają zwrot części podatku VAT w okresie czterech miesięcy. Organy podatkowe będą musiały zweryfikować w tym czasie wiarygodność przedsta- Posłanka sprawozdawczyni Krystyna Skowrońska (PO) wianych dokumentów i stwierdzić czy zwrot jest należny. Postanowiono jed- nocześnie, że nowy termin zwrotu podatku będzie miał zastosowanie tylko do wniosków, które zostaną złożone po W aktualnym porządku prawnym (po Finansów Publicznych oraz Komisji In- wejściu w życie znowelizowanych prze- znowelizowaniu w 2008 r. ustawy o po- frastruktury o komisyjnym projekcie pisów. datku od towarów i usług) okres zwrotu ustawy o zmianie ustawy o zwrocie Jednogłośnie uchwalona przez Sejm podatku VAT wynosi 60 dni. Natomiast osobom fizycznym niektórych wydatków ustawa ma wejść w życie z dniem ogło- w ustawie z dnia 28 sierpnia 2005 r. związanych z budownictwem mieszka- szenia. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym – nadal zapisany jest półroczny termin zwrotu części VAT zawartego w cenie materiałów budowlanych. Ta niespójność w przepisach stanowi istotne utrudnienie dla inwestorów, w postaci m.in. zamrożenia środków niezbędnych na dokończenie budowy czy remontu mieszkania. Dlatego Komisja Nadzwyczajna „Przyjazne Państwo” do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji postulowała zmianę przepisów i wprowadzenie bardziej przejrzystych rozwiązań polegających, podobnie jak w ustawie o VAT, na zastosowaniu 60- -dniowego terminu zwrotu podatku VAT. Posłanka Krystyna Skowrońska (PO) przedstawiając sprawozdanie Komisji

6 5 9 POSIEDZENIE SEJMU

SEJM UCHWALIŁ

NOWELIZACJĘ USTAWY O OBROCIE INSTRUMENTAMI FINANSOWYMI

Poseł sprawozdawca Jan Łopata (PSL)

W ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. sytuacji, w której za czyny popełnione wtedy, gdy przepisy te są korzystniejsze o obrocie instrumentami finansowymi w stanie prawnym obowiązującym dla sprawcy. W praktyce oznacza to, że znalazł się przepis przejściowy (art. 220 przed dniem wejścia w życie ustawy w odniesieniu do maklerów i doradców ust. 1), który Trybunał Konstytucyjny, o obrocie instrumentami finansowymi finansowych, wobec których toczyło się w wyroku z 12 maja 2009 r., uznał za grozi odpowiedzialność przewidziana postępowanie dyscyplinarne wszczęte niezgodny z Konstytucją RP, gdyż naru- w przepisach tej ustawy. Trybunał przed wejściem w życie ustawy o obro- szył zasadę niedziałania prawa wstecz. wskazał, że takie rozwiązanie jest moż- cie instrumentami finansowymi z 2005 r. Dlatego rząd zaproponował odpowied- liwe w sytuacji, gdy objęcie nową re- powinny być stosowane wcześniej obo- nią nowelizację ustawy. Pierwsze czy- gulacją przeszłych stanów faktycznych wiązujące przepisy, chyba że nowe są tanie tego przedłożenia odbyło się na jest konieczne do realizacji innych waż- łagodniejsze. posiedzeniu Komisji Finansów Publicz- niejszych i konkretnie wskazanych war- Przedstawiciele wszystkich klubów nych. Jej sprawozdanie przedstawił tości. Jednak w tym przypadku Trybu- poselskich poparli w debacie wniosek Izbie poseł Jan Łopata (PSL). Przypo- nał takich zależności się nie dopatrzył. Komisji o przyjęcie ustawy. W dyskusji mniał, że postulowana zmiana dotyczy W związku z tym w projekcie do zakwe- nie zgłoszono poprawek. regulacji przewidującej, iż do spraw stionowanego przez TK artykułu dodano Sejm jednogłośnie uchwalił ustawę wszczętych i niezakończonych przed zastrzeżenie, że czyny popełnione przed o zmianie ustawy o obrocie instrumen- dniem wejścia w życie ustawy stosuje dniem wejścia w życie obowiązującej tami finansowymi. Ma ona wejść w ży- się przepisy tej ustawy. Prowadzi to do ustawy podlegają jej przepisom tylko cie po 14 dniach od ogłoszenia.

7 5 9 POSIEDZENIE SEJMU

SEJM UCHWALIŁ

ZMIANY W PRZEPISACH PODATKOWYCH

Opłaty od czynności cywilnoprawnych to forma podatku pobierana w przypadku przenoszenia własności, głównie od umów kupna-sprzedaży. Dochody z tego tytułu trafiają do budżetów gmin. Do laski marszałkowskiej wpłynęły niezależnie od siebie dwa projekty ustaw zmierzające do zmiany zasad pobierania tych opłat. Autorem pierwszego była Komisja Nadzwyczajna „Przy- jazne Państwo” do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji, a drugiego grupa posłów Platformy Obywatelskiej. Oba przedłożenia zostały skierowane do Komisji Finansów Publicznych. Jej sprawozdanie przedstawiła posłanka Maria Zuba (PiS), informując m.in., że w trakcie prac skorygowano część pro- ponowanych przepisów, dzięki czemu stały się bardziej precyzyjne. Sejm przyjął ustawę w brzmieniu Posłanka sprawozdawczyni Maria Zuba (PiS) zaproponowanym w sprawozdaniu. Po pierwsze, likwiduje ona dotychczasowe zróżnicowanie zasad naliczania opłat ponoszonych przez tzw. rezydentów oraz podmioty nieposiadające tego statusu Instytucja zezwoleń jest już dzisiaj w przypadku umów zawieranych do- (w obu przypadkach dotyczy to spółek niestosowana. W przepisach powstała tychczas przez rezydentów. zagranicznych). Przed nowelizacją ta zatem luka, która utrudnia transakcje Po drugie, w nowelizacji znalazły druga grupa objęta była regulacjami z udziałem nierezydentów. Ustawa lik- się przepisy zwalniające od opłat od przewidującymi, że podstawą opodat- widuje ją, przewidując, że w takich przy- czynności cywilnoprawnych umowy kowania jest równowartość w złotych padkach podstawą obliczenia wysokości sprzedaży praw majątkowych będących kwoty obcych środków płatniczych, opłaty jest rynkowa wartość rzeczy lub instrumentami finansowymi dokonywa- określonej w zezwoleniu dewizowym. prawa majątkowego, czyli podobnie jak nej w ramach rozliczeń między zagra- nicznymi firmami inwestycyjnymi, które nabywają je na naszym rynku w obrocie zorganizowanym w celu ich dalszego zbycia. Te transakcje dokonywane są, z reguły, poza Polską, co i tak czyni z opłat obciążenie iluzoryczne i pieniądze z tego tytułu nie trafiają do budżetu naszych gmin. W tej sytuacji Sejm odniósł do spółek zagranicznych zasady stosowane wobec podmiotów krajowych (objęte są one zwolnieniami), co – jak podkreślali autorzy poselskiej inicjatywy – jest zgodne z zasadą swobodnego przepływu kapitału. Uchwalona jednogłośnie przez Sejm nowelizacja ustawy o podatku od czyn- ności cywilnoprawnych ma wejść w życie po upływie 30 dni od opublikowania.

8 5 9 POSIEDZENIE SEJMU

SEJM UCHWALIŁ

PRZEPISY DOTYCZĄCE POLSKIEJ REPREZENTACJI W PARLAMENCIE EUROPEJSKIM

Dotychczas Polsce przysługiwało 50 mandatów w Parlamencie Europej- skim. Sytuacja jednak uległa zmianie po wejściu w życie Traktatu z Lizbony, co stało się w grudniu ubiegłego roku, a więc już po ostatnich wyborach euro- parlamentarzystów. Według nowych zasad deputowanych ma być więcej – 751, a nie – jak poprzednio – 736. Zmiana ta wpłynęła również na wielkość polskiej reprezentacji, powodując przyznanie jednego, dodatkowego fotela poselskiego w PE. Pojawiła się zatem konieczność ustalenia, w jakim trybie ma być on obsadzo- ny, gdyż ordynacja wyborcza do PE tego nie rozstrzyga (problem nie był znany w momencie jej przyjmowania). Zgodnie z ustaleniami politycznymi, poczyniony- mi przed kilkoma miesiącami na posiedzeniu Rady Europejskiej, uzupełnienie składu mogłoby nastąpić przy wykorzystaniu jednego z trzech sposobów: na podstawie wyników wyborów z czerwca 2009 r.; w drodze wyborów uzupełnia- jących albo dzięki decyzji parlamentów narodowych. Chcąc rozstrzygnąć ten problem, Poseł sprawozdawca Stanisław Rakoczy (PSL) grupa posłów Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego wy- szła z inicjatywą uchwalenia specjalnej ustawy wskazującej zasady obsadzania dodatkowego mandatu. Projekt został rakterze legislacyjnym. Przyjmuje się, czenie w Dzienniku Ustaw RP zawierające skierowany do Komisji do Spraw Unii że dodatkowy polski mandat w kadencji dane dotyczące nowego eurodeputowa- Europejskiej, w której odbyło się jego PE obejmującej lata 2009-2014 obsa- nego. Najpóźniej 7 dni po jego ukazaniu pierwsze czytanie. Jej sprawozdanie dzany jest na podstawie wyników wybo- się PKW wręcza również osobie uzysku- przedstawił Sejmowi poseł Stanisław rów przeprowadzonych w Polsce w dniu jącej mandat odpowiednie zaświadczenie, Rakoczy (PSL), podkreślając m.in., że 7 czerwca ubiegłego roku. Oznacza to, że które niezwłocznie Marszałek Sejmu RP w trakcie prac zgodzono się ze zdaniem nowym eurodeputowanym zostanie oso- przesyła, wraz z innymi wymaganymi do- wnioskodawców, iż proponowana przez ba, która stałaby się nim, gdyby w trakcie kumentami, Przewodniczącemu PE. nich metoda stanowi rozwiązanie naj- ówczesnego głosowania wyłaniano 51, Jednogłośnie uchwalona przez Sejm lepsze, gdyż jest najbliższe wyrażonej a nie 50 posłów (uzyskane wtedy wyniki ustawa o zasadach obsadzania w ka- niedawno woli wyborców. wskazują, że będzie to reprezentant PSL dencji trwającej w latach 2009-2014 Sejm przyjął ustawę w brzmieniu re- z okręgu lubelskiego). Przedmiotową ana- dodatkowego mandatu posła do Parla- komendowanym w sprawozdaniu, wpro- lizę przeprowadza Państwowa Komisja mentu Europejskiego ma wejść w życie wadzając wcześniej dwie poprawki o cha- Wyborcza, publikując następnie obwiesz- z dniem ogłoszenia.

Uchwalone przez Sejm ustawy trafią teraz do Senatu, ponownie do Sejmu, a potem do Prezydenta RP. Obowiązującym prawem staną się po opublikowaniu w Dzienniku Ustaw.

9 5 9 POSIEDZENIE SEJMU

W PIERWSZYM CZYTANIU

REGULACJE DOTYCZĄCE PODNOSZENIA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH

te, wzorowane na dotychczasowym rozporządzeniu, definiują podnoszenie kwalifikacji pracowniczych jako „zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności pozostających w związku z wykonywaną pracą, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą”. Przewidują, że z tego tytułu zatrudnionemu przysłu- giwałyby urlop szkoleniowy i zwolnienie z całości lub części dnia pracy z zacho- waniem prawa do wynagrodzenia. Wy- miar urlopu byłby zróżnicowany. Sześć dni przysługiwałoby przystępującym do egzaminu eksternistycznego, matural- nego lub potwierdzającego kwalifikacje profesjonalne, a dziesięć w ostatnim roku studiów wyższych, na napisanie pracy dyplomowej i przystąpienie do Projekt przedstawiła senator Grażyna Sztark (PO) związanego z nią egzaminu. Przedło- żenie pozwala pracodawcy na pokrycie danej osobie kosztów nauki oraz przewiduje, że urlop ma obejmować dni wolne od pracy. Jednocześnie nakłada na be- Do wejścia w życie Konstytucji RP obligując Sejm do wprowadzenia w k.p. neficjenta obowiązek zwrotu przedmio- z 1997 r. brak było u nas unormowań zo- zmian uwzględniających wytyczne wyni- towych nakładów poniesionych przez bowiązujących ustawodawcę do precy- kające z przedmiotowego wyroku. przedsiębiorcę, m.in. w przypadku nie- zyjnego określania zakresu przedmioto- Dążąc do jego realizacji, Senat RP uzasadnionego przerwania przez pra- wego przyszłych aktów wykonawczych. skierował do laski marszałkowskiej cownika szkolenia. Mogłoby to również W rezultacie tzw. delegacje ustawowe projekt nowelizacji Kodeksu pracy. nastąpić, jeśli rozwiąże on stosunek miały charakter blankietowy, nie za- W uzasadnieniu, które przedstawiła pracy za wypowiedzeniem w ciągu 3 lat wierając wytycznych dotyczących treści Sejmowi senator Grażyna Sztark (PO), od zakończenia nauki, albo w tym okre- przyszłych rozporządzeń. podkreślono, że w przedłożeniu znalazły sie zostanie zwolniony dyscyplinarnie. Do takich przepisów należy art. 103 się wytyczne dotyczące treści przyszłe- Z kolei w przepisach podatkowych pro- Kodeksu pracy upoważniający mini- go aktu wykonawczego, w tym także ponuje się zwolnienie z tych obciążeń strów – Edukacji Narodowej oraz Pracy zakresu spraw przekazanych do uregu- wartości świadczeń przyznanych zatrud- i Polityki Socjalnej do określenia zakresu lowania właściwym ministrom. Autorzy nionemu w związku z nauką i kształce- i warunków, na jakich przedsiębiorcy inicjatywy nawiązali do ratyfikowanych niem zawodowym. W tej sytuacji utrzy- mają ułatwiać zatrudnionym przez siebie przez Polskę umów międzynarodowych, mana delegacja ustawowa dla szefów osobom podnoszenie kwalifikacji zawo- w których zobowiązaliśmy się do za- przedmiotowych resortów dotyczy tylko dowych. Nie towarzyszy temu żadne do- pewnienia zatrudnionym prawa do pod- kwestii technicznych. datkowe sformułowanie wiążące szefów noszenia kwalifikacji zawodowych. Projekt nowelizacji ustaw – Kodeks tych resortów przy konstruowaniu treści Senat zaproponował wprowadzenie pracy i o podatku dochodowym od osób regulacji rangi podustawowej. Dlatego do k.p. kilku nowych artykułów oraz fizycznych, przy braku sprzeciwu, został Trybunał Konstytucyjny 31 marca ubie- skorygowanie ustawy o podatku docho- skierowany do Komisji Nadzwyczajnej głego roku zakwestionował tę regulację, dowym od osób fizycznych. Regulacje do spraw zmian w kodyfikacjach.

10 5 9 POSIEDZENIE SEJMU

W PIERWSZYM CZYTANIU

SENACKIE PROPOZYCJE ZMIAN DOTYCZĄCYCH SYTUACJI SKAZANYCH

w przedmiotowych przypadkach od- stępstwo od zakazu reformationis in peius jest możliwe, ale przewidujące je przepisy mają zbyt szeroki zakres, co narusza zawarte w ustawie zasadni- czej zasady dopuszczające ograniczanie praw obywatelskich. Dążąc do wykonania tego orzeczenia, Senat RP wystąpił z inicjatywą dostosowania wadliwych unormowań do wytycznych Trybunału. W uzasadnieniu projektu, które przedstawił posłom senator Piotr Zientarski (PO), podkreśla się, że odstępstwa od zakazu pogarszania sytuacji oskarżonego nie mogą mieć miejsca szczególnie wtedy, gdy to nie on, ale sąd niższej instancji spowodował potrzebę uchylenia konsensualnego orzeczenia. Dalsze utrzymywanie pozwalających na to przepisów jest więc nie do pogodze- nia z zasadą proporcjonalności oraz kon- stytucyjnym prawem do obrony. Zgodnie z tymi zaleceniami, Senat zaproponował, aby w art. 434 par. 3 wyraźnie zaznaczyć, że sąd wyższej instancji może orzec na niekorzyść oskar- żonego jeśli odwołanie zostało wniesio- Projekt przedstawił senator Piotr Zientarski (PO) ne na jego rzecz. Dotyczyłoby to sytuacji, w której zaskarżono wcześniejsze rozstrzygnięcie co do winy, sankcji lub środków karnych (np. odebranie prawa jazdy), objętych zakresem uprzedniego Jedną z naczelnych zasad procesu 434 par. 3 oraz art. 443), m.in. wtedy, porozumienia. Dodajmy, że przy takim karnego jest tzw. zakaz reformationis in gdy odwołanie zostało złożone od tzw. brzmieniu przedmiotowej regulacji zakaz peius (z łac. zmiany na gorsze). Oznacza wyroku konsensualnego, czyli zapa- reformationis in peius stosowany byłby to, że sąd apelacyjny lub kasacyjny nie dłego na wniosek oskarżonego, który w przypadkach podważania wyroku może wydać wyroku surowszego dla uzgodnił z sądem wysokość sankcji bez w oparciu o naruszenie prawa proceso- oskarżonego, gdy zaskarżenie orzecze- przeprowadzania postępowania dowo- wego lub materialnego zawinione przez nia pierwszej instancji nastąpiło na jego dowego (tzw. dobrowolne poddanie się sąd. Reguła ta stosowana byłaby rów- korzyść. Przykładowo, jeśli wymierzono karze). Ustawodawca pozwolił na to, nież w razie przekazania sprawy do po- mu 5 lat więzienia, to na dalszych eta- wychodząc z założenia, że nie należy nownego rozpoznania (art. 443 k.p.k.). pach karę tę można obniżyć lub utrzy- szczególnie chronić osoby zrywającej Senacki projekt nowelizacji ustawy mać jej wcześniejszy wymiar. wcześniejsze porozumienie. Regulacje – Kodeks postępowania karnego został Od reguły tej jest jednak kilka wy- te zostały zaskarżone do Trybunału skierowany, przy braku sprzeciwu, do jątków. Na orzeczenie surowszej kary Konstytucyjnego. W wyroku z kwietnia Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian pozwalają dwa przepisy k.p.k. (art. 2009 r. TK stwierdził, że wprawdzie w kodyfikacjach.

11 5 9 POSIEDZENIE SEJMU

W PIERWSZYM CZYTANIU

DWIE PROPOZYCJE ZMIAN W USTAWIE O PODATKU DOCHODOWYM OD OSÓB FIZYCZNYCH

Do laski marszałkowskiej wpłynę- ły dwa projekty ustaw, przygotowany przez Prezydenta RP oraz poselski, dotyczące tego samego zagadnienia. Proponuje się w nich objęcie zwolnieniem od podatku dochodowego od osób fizycznych wartości bonów, talonów i innych znaków uprawniających do ich wymiany na towary lub usługi, otrzymanych przez pracownika w ramach świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszu związków zawodowych. Uzasadnienie pierwszego z nich przedstawił podsekretarz stanu w Kan- celarii Prezydenta RP Andrzej Duda. Wyjasnił, że propozycja ta wiąże się z wejściem w życie ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która zwolniła z podatku, poza świadczeniami rzeczowymi, które zostały objęte takim zwolnieniem już wcześniej, także otrzymane przez pracownika świadczenia Projekt przedstawił podsekretarz stanu w Kancelarii pieniężne (do wysokości 380 zł) sfi- Prezydenta RP Andrzej Duda nansowane w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszu związków zawodowych. Jednak nie dotyczyło to świadczeń udzielanych w formie bonów, talonów i innych znaków uprawniających do ich wymiany na towary lub usługi. Zasadność zaproponowanego w projekcie objęcia ich zwolnieniem wiceminister A. Duda uzasadnił następującymi argumentami. Po pierwsze, zwolnienie od podatku dochodowego świadczeń w formie bonów i talonów przewidywały ustalenia przyjęte w Komisji Trójstron- nej w czasie prac nad pakietem antykry- zysowym. Po drugie, aktualna regulacja dyskryminuje, w świetle prawa podatkowego, możliwość korzystania przez pracowników ze świadczeń socjalnych w formie np. bonów towarowych, a pre- feruje świadczenia pieniężne. Brak jest uzasadnienia dla takiego rozwiązania, gdyż obie formy świadczeń pełnią tożsamą funkcję w dystrybucji form pomocy społecznej. Po trzecie, w obecnej sytuacji występuje problem z zachowa- niem wymogów ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, gdzie zapisano, że kryterium decydującym Projekt poselski przedstawił poseł Stanisław Stec (Lewica) o możliwości korzystania ze świadczeń socjalnych jest sytuacja życiowa osoby

12 5 9 POSIEDZENIE SEJMU uprawnionej. Tymczasem pracownicy Uzasadnienie poselskiego projektu więc konkretnych dostawców ani usług, znajdujący się w porównywalnej sytu- ustawy o zmianie ustawy o podatku do- pozostawiając pracownikowi prawo acji traktowani są obecnie odmiennie chodowym od osób fizycznych przedstawił wyboru miejsca wydania otrzymanych w świetle prawa podatkowego, po- poseł Stanisław Stec (Lewica). Stwier- środków pieniężnych. Przypomniano, że nieważ w przypadku uzyskania świad- dził, że przedłożenie to jest w zasa- pięć lat temu Sejm zrezygnował ze zwol- czenia pieniężnego zwolnieni są od dzie tożsame z projektem omawianym nienia z podatku dochodowego bonów, podatku dochodowego, a w przypadku wcześniej przez przedstawiciela Prezy- talonów i innych znaków towarowych, otrzymania np. bonu towarowego lub denta RP. Podkreślił, że proponowana m.in. z uwagi na opinie, że system ten biletu do kina czy karnetu na basen ta- zmiana daje szansę zakładowym komisjom sprzyja dużym sieciom handlowym, kie zwolnienie im nie przysługuje. socjalnym na dokonanie wyboru sposobu które specjalizują się w emisji bonów, Po czwarte, proponowane przez realizacji pomocy dla pracowników, rea- czego nie są w stanie dokonać małe Prezydenta RP rozwiązanie nie wpłynie lizuje postulaty organizacji reprezen- detaliczne sklepy. Podobne stanowisko na dochody osiągane przez budżet tujących małe i średnie przedsiębiorstwa wyraził przedstawiciel rządu. państwa, nie zwiększy też wartości zainteresowane rozprowadzaniem i rea- W dyskusji propozycja przedsta- zwolnienia, która pozostanie na po- lizacją bonów, a ponadto nie powoduje wiona w obu projektach ustaw uzyskała ziomie 380 zł, a jedynie rozszerzy prze- dodatkowych skutków dla budżetu. poparcie posłów PiS i Lewicy. Przed- widziany ustawą katalog rzeczowych Posłowie PO uznali obowiązujące stawiciel PSL stwierdził, że wymaga świadczeń i umożliwi pracownikom do- obecnie rozwiązania za najbardziej ona przemyślenia w komisji. konywanie ich wyboru: zakup produktu racjonalne z punktu widzenia pracowni- Przy braku sprzeciwu, Sejm skierował za otrzymane świadczenie pieniężne ków, gdyż nie ograniczają ich w wyborze oba projekty ustaw o zmianie ustawy lub wymiana znaku legitymacyjnego na usługodawcy, jak to się dzieje w przy- o podatku dochodowym od osób fizycz- wybrany produkt. padku bonów czy talonów, nie promują nych do Komisji Finansów Publicznych.

RZĄD INFORMUJE

O POLITYCE ROZWOJU

„Właściwe określenie celów rozwojo- jące dokumenty strategiczne. Również wych, zapewnienie możliwości ich reali- przyjęto lub znowelizowano komplekso- zacji nie jest warunkowane jedynie dowe ustawy tworzące ramy prawne dla stępnymi środkami finansowymi. Szcze- zaproponowanych rozwiązań systemo- gólnie ważnym czynnikiem jest również wych” – powiedziała minister rozwoju funkcjonowanie systemu zarządzania regionalnego Elżbieta Bieńkowska, w sektorze publicznym. Sposób i jakość przedstawiając Izbie „Informację rządu funkcjonowania tego systemu w cało- na temat polityki rozwoju”. ści oraz na poszczególnych szczeblach Podstawowym dla tej problematyki ściwego przygotowania krajowych i re- zarządzania w dużej mierze decydują aktem prawnym jest ustawa o zasa- gionalnych dokumentów programowych o zdolności do odpowiedniego reago- dach prowadzenia polityki rozwoju. niezbędnych do pozyskiwania funduszy wania zarówno państwa, jaki i regionu Określa ona podmioty realizujące tę po- europejskich oraz określenie systemu na strategiczne wyzwania i potrzeby litykę, tryb współpracy między nimi oraz i reguł sprawnego ich wykorzystywania. rozwojowe. Rząd podjął w ciągu ostat- podstawowe instrumenty, za pomocą Zgodnie z przepisami ustawy, politykę nich dwóch lat wiele inicjatyw na rzecz których jest ona prowadzona. Przepro- rozwoju prowadzą: Rada Ministrów, poprawy programowania strategiczne- wadzona w 2008 r. nowelizacja tej usta- samorząd województwa oraz samorząd go w Polsce oraz stworzenia komplek- wy, wynikająca z doświadczeń z prawie powiatowy i gminny. sowego systemu zarządzania rozwojem. dwuletniego okresu jej obowiązywania, W 2009 r. Rada Ministrów przyjęła Przygotowano szereg propozycji rozwią- miała m.in. na celu: umożliwienie bar- dokument „Założenia systemu zarzą- zań systemowych, koordynując i konty- dziej efektywnego zarządzania polity- dzania rozwojem Polski”, służący zwięk- nuując opracowanie najważniejszych ką rozwoju w skali kraju i koordynację szeniu skuteczności programowania dokumentów strategicznych określa- krajowych instrumentów realizacyjnych i wdrażania polityki rozwoju oraz pod- jących średnio- i długookresową wizję (strategii oraz programów); włączenie niesienia jakości funkcjonowania insty- rozwoju kraju, a także przede wszystkim elementów przestrzennych do strategii tucji publicznych. Potrzeba opracowania porządkujących dotychczas obowiązu- i programów rozwoju; zapewnienie wła- tego dokumentu wynikała ze słabości

13 5 9 POSIEDZENIE SEJMU

funkcjonowania dotychczasowego systemu programowania strategicznego w Polsce (nie został wypracowany nowy model po okresie transformacji systemowej) oraz braku kompleksowego systemu zarządzania rozwojem. Przygotowany w ubiegłym roku „Ra- port Polska 2030. Wyzwania rozwojowe” wyróżnia i szczegółowo diagnozu- je 10 wyzwań stojących przed Polską w perspektywie kolejnego pokolenia. Są to: wzrost i konkurencyjność; sytuacja demograficzna; wysoka aktywność za- wodowa oraz adaptacyjność zasobów pracy; odpowiedni potencjał infrastruktury; bezpieczeństwo energetyczno-klimatyczne; gospodarka oparta na wiedzy oraz rozwój kapitału intelektualnego; solidarność i spójność regionalna; poprawa spójności społecznej; sprawne państwo; wzrost kapitału społecznego. Minister wyjaśniła, że „raport jest na- rzędziem służącym do wypracowania strategicznej orientacji w rządzeniu pań- stwem przez identyfikację wspomnia- nych dziesięciu kluczowych wyzwań oraz towarzyszących im dylematów, szans Informację przedstawiła minister rozwoju regionalnego i zagrożeń, jakie stoją przed Polską Elżbieta Bieńkowska w perspektywie do roku 2030. Przed- stawia wielopłaszczyznową diagnozę pozwalającą określić, w którym miejscu po dwudziestu latach transformacji się znajdujemy. Wytycza pewną ścieżkę rozwoju według modelu polaryzacyjno- oparte na zasadzie międzypokolenio- jących 42 dokumentów tego typu – do -dyfuzyjnego i rekomenduje kierunki wej i międzyregionalnej solidarności” 9 nowych strategii, realizujących śred- prowadzenia polityki państwa”. – podkreśliła minister E. Bieńkowska. nio- i długookresową strategię rozwo- Model polaryzacyjno-dyfuzyjny za- Jednym z głównych elementów poli- ju kraju. Są to następujące strategie: kłada wspieranie „biegunów wzrostu”, tyki rozwoju jest polityka przestrzenna „Strategia innowacyjności i efektyw- jakimi są dzisiaj w Polsce metropolie, państwa, która łączy i koordynuje dzia- ności gospodarki”; „Strategia rozwoju oraz usuwanie przeszkód w rozwoju łania sektorowe państwa z realizowany- zasobów ludzkich”; „Strategia rozwoju pozostałych regionów. Procesy dyfuzyj- mi na poziomie regionalnym i lokalnym. transportu”; „Bezpieczeństwo ener- ne będą przeciwdziałać marginalizacji Najważniejszym krajowym dokumentem getyczne i środowisko”; „Sprawne i umożliwią zwiększenie spójności tery- strategicznym dotyczącym planowania państwo”; „Strategia rozwoju kapitału torialnej Polski. przestrzennego, stanowiącym podstawę społecznego”; „Krajowa strategia roz- Raport wymienia też pięć kluczowych do prowadzenia krajowej polityki prze- woju regionalnego 2010-2020. Regiony, czynników, które pomogą sprostać zi- strzennej jest „Koncepcja przestrzen- miasta, obszary wiejskie”; „Strategia dentyfikowanym wyzwaniom. Są to: nego zagospodarowania kraju” (KPZK). bezpieczeństwa Narodowego Rzeczy- stworzenie warunków do szybkiego Dokument, który obecnie obowiązuje, pospolitej Polskiej”; „Strategia zrówno- wzrostu inwestycji, wzrost aktywności jest przestarzały i nie uwzględnia zaist- ważonego rozwoju wsi i rolnictwa”. zawodowej i mobilności Polaków, roz- niałych zmian warunków i sytuacji geo- „Ograniczenie liczby dokumentów wój produktywności i innowacyjności, politycznej, związanych głównie z przy- strategicznych przyjmowanych przez efektywna dyfuzja w wymiarze regio- stąpieniem Polski do Unii Europejskiej. Radę Ministrów pozwoli na znacznie nalnym i społecznym oraz wzmocnie- Obecnie kończą się prace nad „Koncep- większą przejrzystość procesu progra- nie kapitału społecznego i sprawności cją przestrzennego zagospodarowania mowania strategicznego, bardziej efek- państwa. Dokument ten stanowi pod- kraju 2030”. „Głównym celem KPZK jest tywne wydatkowanie środków z budżetu stawę do opracowania długookresowej poprawa spójności terytorialnej kraju państwa, a w konsekwencji – skutecz- Strategii Rozwoju Kraju. „Wdrożenie w wymiarze krajowym i europejskim przy niejszą realizację celów rozwojowych rekomendacji zawartych w raporcie po- jednoczesnym wchodzeniu na ścieżkę kraju” – wyjaśniła E. Bieńkowska. Po- zwoli w ciągu najbliższych lat nie tylko trwałego i zrównoważonego ekologicz- informowała, że Ministerstwo Rozwoju uniknąć ryzyka znacznego spowolnienia nie rozwoju” – wskazała minister. Regionalnego odpowiedzialne jest za wzrostu gospodarczego i odrabiania W listopadzie ubiegłego roku rząd „Krajową strategię rozwoju regionalne- wieloletnich zapóźnień cywilizacyjnych, przyjął „Plan uporządkowania strategii go 2010-2020. Regiony, miasta, obszary ale przede wszystkim uzyskać nowe rozwoju”. W dokumencie tym zapropo- wiejskie”. „Zakłada się dalszą decentra- przewagi konkurencyjne i zbudować nowano ograniczenie liczby strategii lizację zarządzania różnymi środkami podstawy trwałej spójności społecznej rozwoju i polityk – z obecnie obowiązu- przeznaczonymi na rozwój. W założeniu

14 5 9 POSIEDZENIE SEJMU

ma to umożliwić ograniczenie sektorowe- że rządowy plan na ubiegły rok, który zrównoważonego rozwoju oraz społecz- go sposobu uprawiania polityki rozwoju, zakładał wydatkowanie z unijnych pro- ną gospodarką rynkową” – oświadczyła zwiększenie możliwości koordynacji gramów 16,8 mld zł, został wykonany przedstawicielka Klubu PiS. działań oraz uelastycznienie samodziel- w 101%. Dodała, że w tym roku planowa- Z kolei przedstawiciel Klubu Lewi- nych decyzji samorządów terytorialnych” nych jest wydatkowanie 27 mld zł. Pod- ca stwierdził, że „spod lawiny faktów, – powiedziała szefowa resortu. kreśliła, że polityka spójności potrzebuje okrągłych zdań i modnych stwierdzeń Wpływ na prowadzoną politykę roz- reformy. Zamiast być postrzegana jako wyłania się obraz, który może i powi- woju mają również dokumenty takie narzędzie likwidacji barier utrudniają- nien przerażać – archaiczne myślenie jak: „Krajowy program reform na lata cych rozwój, powinna być szansą na dofi- rodem z drapieżnego XIX-wiecznego 2008-2011”; „Program konwergencji. nansowanie mocnych stron regionów. kapitalizmu”. „Siłą napędową rozwo- Aktualizacja 2008” oraz „Plan stabilno- W zakresie wspierania obszarów ju Polski według autorów raportu ma ści i rozwoju – wzmocnienie gospodarki wiejskich w Polsce przygotowane zo- być model polaryzacyjno-dyfuzyjny. Polski wobec światowego kryzysu fi- stały dwa dokumenty: „Krajowy Plan W założeniu wspieranie najbogatszych nansowego”. Strategiczny Rozwoju Obszarów Wiej- miast, regionów i grup społecznych ma „Krajowy program reform na lata skich na lata 2007-2013” (KPS) oraz spowodować, że zaczną one ciągnąć 2008-2011” (KPR) jest podstawowym „Program Rozwoju Obszarów Wiejskich w górę pozostałe regiony i grupy spo- instrumentem realizacji w Polsce od- 2007-2013” (PROW). Łączna kwota do- łeczne, te, które pomocy zostały pozba- nowionej Strategii Lizbońskiej. Reformy finansowania ze środków publicznych wione. Realizacji tej liberalnej mrzonki w ramach KPR realizowane są w trzech w ramach PROW to ok. 17,2 mld euro. nikt jednak nigdy w działaniu na żywo obszarach priorytetowych: aktywne spo- Do 30 czerwca 2009 r. zrealizowano nie widział. (...) Nawet najbogatsza łeczeństwo, innowacyjna gospodarka płatności na łączną kwotę 8,3 mld zł. Warszawa, Gdańsk czy Wrocław nie i sprawne instytucje. W dokumencie Zdaniem minister E. Bieńkowskiej, zmienią jakości życia Polaków w Mielcu, „Program Konwergencji. Aktualizacja „kluczowe znaczenie dla potencjału roz- w Kolbuszowej czy w Przemyślu. Pań- 2008”, który obejmuje lata 2009-2011, wojowego gospodarki polskiej i kształ- stwo musi mieć ofertę dla wszystkich jako priorytet średniookresowej stra- towania podstawowych parametrów obywateli” – podkreślił poseł Lewicy. tegii rządu określono spełnienie wa- makroekonomicznych w latach 2011- Przedstawiciel PSL zauważył, że runków niezbędnych do przyjęcia euro. -2015 będzie mieć umiejętne przeorien- w Polsce wciąż brakuje dwóch ważnych Natomiast „Plan stabilności i rozwoju towanie priorytetów polityki gospo- z punktu widzenia rozwoju dokumentów – wzmocnienie gospodarki Polski wo- darczej na optymalne wykorzystanie – koncepcji zagospodarowania prze- bec światowego kryzysu finansowego” potencjału endogenicznego (wewnętrz- strzennego kraju i krajowej strategii przedstawia działania ukierunkowane nego) kraju w połączeniu z jak najbar- rozwoju. Stwierdził, że Klub dostrzega na minimalizację negatywnych skut- dziej efektywną absorpcją środków zagrożenia wynikające z przyjęcia mo- ków kryzysu dla gospodarki polskiej, unijnych. Powinno to być powiązane delu dyfuzyjno-polaryzacyjnego. Jednak, w tym wzmacniające stabilność syste- z efektywnym przyciąganiem bezpośred- zdaniem posła, do tego problemu trzeba mu finansowego oraz wzrost gospodar- nich inwestycji zagranicznych oraz ze podejść spokojnie, bez emocji. Przedsta- czy. Obejmują one instrumenty mające sterowaniem ich napływem w kierunku wiciel Stronnictwa podziękował rządowi na celu zwiększenie zaufania na rynku nowoczesnych sektorów gospodarki”. za pracę włożoną w ujednolicenie licz- międzybankowym i obniżenie kosz- „Dzięki profesjonalnej pracy Mini- nych strategii i ograniczenie ich liczby. tu pozyskania pieniądza, jak również sterstwa Rozwoju Regionalnego z panią Dzięki temu pieniądze z unijnych progra- wprowadzenie mechanizmów służących minister Elżbietą Bieńkowską na czele mów będą wydawane efektywniej. zwiększeniu inwestycji finansowanych i jej współpracownikami, pana ministra Szef Zespołu Doradców Strategicz- zarówno ze środków publicznych, jak Michała Boniego i jego zespołu, a także nych Prezesa Rady Ministrów Michał i prywatnych. wielu ekspertów rządowych tworzących Boni poinformował, że Komitet Koor- Polska, wraz z wstąpieniem do Unii projekty nowoczesnego modelu zarzą- dynacyjny do spraw Polityki Rozwoju, Europejskiej, włączyła się w realizację dzania rozwojem, możemy stwierdzić, że któremu przewodniczy, brał czynny wspólnotowej polityki spójności, której rząd pana premiera Donalda Tuska stał udział w uporządkowaniu strategii roz- celem jest promowanie harmonijnego się gwarantem realizacji polityki rozwoju woju. „W efekcie tego uporządkowania rozwoju całego terytorium UE poprzez kraju na miarę wyzwań współczesnego mamy dziewięć zintegrowanych stra- działania prowadzące do zmniejszania świata” – powiedziała przedstawiciel- tegii i obszarów strategicznych, nad dysproporcji w poziomach rozwoju jej ka Platformy Obywatelskiej, zabierając którymi zespoły koordynowane przez regionów, a tym samym do wzmocnie- głos w dyskusji w imieniu Klubu. poszczególnych ministrów rozpoczęły nia spójności gospodarczej, społecznej Krytycznie do planowanych działań prace pod koniec grudnia i w styczniu” i terytorialnej Wspólnoty. „Przedsię- odnieśli się posłowie opozycji. „Klub – powiedział. „Jeśli dzisiaj nie dokona- wzięcia współfinansowane ze środków Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość my przeglądu strategicznego polskich unijnych stanowią znaczną część inwe- może przyjąć informację rządu na temat potrzeb rozwojowych, to nasze ocze- stycji prorozwojowych realizowanych polityki rozwoju jedynie jako prezentację kiwania dotyczące następnego okresu w kraju. Szacujemy, że prawie 35% prac rządu związaną z przygotowaniem programowania w Unii Europejskiej wydatków strukturalnych sektora pu- dokumentów strategicznych i ich sys- i środków pozyskiwanych z Unii Euro- blicznego w Polsce stanowią wydatki tematyką zgodną z ustawą o zasadach pejskiej mogą spowodować, że będzie- w ramach polityki spójności. Oceniając prowadzenia polityki rozwoju. Natomiast my jako rząd dyskutowali na ten temat dotychczasowe wdrażanie tej polityki, absolutnie nie zgadzamy się na zawar- w roku 2011 czy 2012, czyli za późno, żeby należy podkreślić, że Polska w pełni, tość merytoryczną prezentowanych do- dla polskiego rozwoju pozyskać jak naj- a nawet z naddatkiem wykorzystała kumentów, uznając je w świetle przed- więcej pieniędzy” – stwierdził minister. fundusze unijne z okresu 2004-2006” – stawionych argumentów za niezgodne Sejm, wobec braku sprzeciwu przyjął poinformowała minister. Przypomniała, z konstytucją, czyli zasadą i koncepcją informację do wiadomości.

15 5 9 POSIEDZENIE SEJMU

RZĄD INFORMUJE

O REALIZACJI STRATEGII ROZWOJU KRAJU

Przepisy ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju nakładają na Prezesa Rady Ministrów obowiązek przekazania Sejmowi i Senatowi, do dnia 31 lipca każdego roku, informacji o realizacji strategii rozwoju kraju w roku poprzednim. Przypomniała o tym sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego Hanna Jahns, przedsta- wiając Izbie informacje rządu o realizacji „Strategii Rozwoju Kraju 2007-2015” w latach 2007 i 2008. Dokument ten zo- stał przyjęty 29 listopada 2006 r., informacja dotyczy więc pierwszego i drugiego roku realizacji SRK. Omówienie wymiernych efektów realizacji średniookresowej strategii po pierwszym roku funkcjonowania jest utrudnione, dlatego też sprawozdanie pisemne dotyczące roku 2007 przedstawia głównie założenia dokumen- tów strategicznych realizujących SRK oraz wykaz działań rozpoczętych przez poszczególne ministerstwa i urzędy centralne, które będą kontynuowane Informacje przedstawiła sekretarz stanu w Ministerstwie w kolejnych latach. Natomiast informa- Rozwoju Regionalnego Hanna Jahns cja dotycząca 2008 r została rozszerzo- na o działania związane z wdrażaniem kompleksowego systemu zarządzania rozwojem kraju i z realizacją progra- mów – najważniejszych dla funkcjono- planistycznym określającym podsta- macji gospodarki polskiej. Założenia wania gospodarki i usprawniania syste- wowe uwarunkowania, cele i kierunki programowe zawarte w nich zostały mu regulacyjnego. rozwoju kraju w wymiarze społecznym, zrealizowane, bądź też zastąpione lub W świetle obecnie obowiązującej gospodarczym i terytorialnym. Ustawa uszczegółowione dokumentami progra- ustawy z 2006 r. o zasadach prowadze- przyznaje SRK nadrzędną rolę w sys- mowymi realizowanymi w późniejszym nia polityki rozwoju „Strategia Rozwo- temie programowania strategicznego, okresie. Proces aktualizacji i dostoso- ju Kraju 2007-2015” jest dokumentem wprowadza m.in. obowiązek zgodności wywania tych dokumentów nie został poszczególnych strategii sektorowych jeszcze zakończony. Na koniec 2008 r. ze strategią rozwoju kraju. SRK powin- obowiązywało 210 dokumentów, z cze- na stanowić bazę odniesienia zarówno go m.in. 40 dokumentów to strategie dla innych strategii i programów rządo- rozwoju (odnoszące się do rozwoju re- wych, a w pewnym stopniu także opra- gionów, rozwoju przestrzennego, sek- cowywanych przez jednostki samorządu torów lub dziedzin). terytorialnego. W 2008 r. Rada Ministrów podjęła de- W 2007 r. prowadzone były prace cyzję o aktualizacji SRK. Podjęto jedno- mające na celu uporządkowanie obo- cześnie decyzję o zmianie jej horyzontu wiązujących i opracowywanych doku- czasowego. Zaktualizowany dokument mentów strategicznych, przygotowują- będzie obejmował lata 2011-2020. Zmia- ce warunki do efektywnej realizacji SRK na ta wynika z kilku czynników. Znaczna w kolejnych latach. Na koniec 2006 r. część okresu objętego SRK przypada na obowiązywało 406 takich dokumentów. lata światowego kryzysu gospodarcze- Przeprowadzono m.in. proces uznania go i dlatego działania rozwojowe kraju za nieobowiązujące (uchwałami Rady będą realizowane w trudnych warun- Ministrów) 130 dokumentów, które się kach, co w znacznym stopniu warunkuje zdezaktualizowały bądź nie były realizo- ich powodzenie. W tym kontekście, krót- wane. Dokumenty te były w większości ki horyzont czasowy stwarza znaczne przyjmowane w latach dziewięćdzie- trudności w sprecyzowaniu i wdrażaniu siątych, w pierwszym okresie transfor- nowoczesnej koncepcji rozwoju kraju.

16 5 9 POSIEDZENIE SEJMU

Tymczasem średniookresowe cele roz- działań rozwojowych a planowaniem finansowej 2007-2013 przyznała Polsce wojowe powinny wynikać z wizji rozwo- wydatków budżetowych, a poprzez to 67,28 mld euro. Na krajowe Programy ju kraju w dłuższej perspektywie. Taką zwiększyć efektywność wykorzystania Operacyjne przeznaczono ponad 48,67 perspektywę stanowią Długookresowa środków publicznych. mld euro, natomiast na Regionalny Strategia Rozwoju Kraju oraz Koncep- Wiceminister poinformowała, że re- Program Operacyjny ponad 16,55 mld cja Przestrzennego Zagospodarowania alizacja SRK finansowana jest zarówno euro. W 2008 r. Komisja przekazała Kraju, nad którymi trwają prace. Ko- ze środków krajowych, jak i zagranicz- Polsce środki w ramach płatności za- nieczne jest zachowanie spójności po- nych. Spośród publicznych środków liczkowych w wysokości 2 206,9 mln między tymi dokumentami. Wydłużony krajowych najistotniejszym źródłem euro. Tym samym suma środków prze- horyzont SRK będzie obejmował również finansowania jest budżet państwa, bu- kazanych przez KE od początku okresu nową perspektywę finansową UE na lata dżety jednostek samorządu terytorial- programowania (tj. od 2007 r.) sięgnęła 2014-2020. nego oraz innych podmiotów sektora kwoty 3 610,9 mln euro. Wiceminister przypomniała, że usta- finansów publicznych. Rosnącą rolę Stanowisko Komisji Gospodarki, wa o zasadach prowadzenia polityki w finansowaniu szeroko rozumianego Komisji Infrastruktury oraz Komisji rozwoju wprowadziła obowiązek okre- rozwoju kraju, poprzez inwestycje wła- Samorządu Terytorialnego i Polityki sowej aktualizacji SRK (co najmniej raz sne, odgrywają też prywatne podmioty Regionalnej w sprawie rządowych do- na cztery lata). SRK została przyjęta gospodarcze. „Na koniec roku 2008 środ- kumentów przedstawił poseł Zbigniew w listopadzie 2006 r., tak więc jej okreso- ki finansowe przeznaczone na realizację Rynasiewicz (PO). W imieniu połączo- wa aktualizacja przypada na rok 2010. zadań związanych z SRK stanowią 44% nych komisji rekomendował Izbie przy- „Istotny element modyfikacji sys- wydatków z budżetu państwa. Jest to jęcie zaprezentowanych informacji. temowych stanowią zmiany związane ponad 112 mld zł” – wskazała H. Jahns. W dyskusji posłowie podkreślali, że z wieloletnim planowaniem finansowym Ważnym źródłem finansowania SRK informacja jest wyczerpująca a rząd, w sferze budżetu państwa, które zosta- są również środki pozyskiwane z bu- likwidując wszystkie niepotrzebne do- ły wprowadzone znowelizowaną ustawą dżetu Unii Europejskiej, zarówno w ra- kumenty strategiczne, wykonał dużą o finansach publicznych” – podkreśliła mach Narodowego Planu Rozwoju, jak i sensowną pracę. H. Jahns. Rozwiązania te mają zapew- i Narodowej Strategii Spójności. Komi- Sejm, wobec braku sprzeciwu, przy- nić spójność między programowaniem sja Europejska w ramach perspektywy jął informacje do wiadomości.

RZĄD INFORMUJE

O GŁÓWNYCH KIERUNKACH POLITYKI KULTURALNEJ PAŃSTWA

Minister kultury i dziedzictwa naro- powiedzieć: cała olbrzymia sfera kultu- Łącznie z kosztami Roku Chopinowskie- dowego Bogdan Zdrojewski, przedsta- ry, pojętej jako twórczość społeczna, go budżet jest większy niż zeszłoroczny wiając Izbie informację o realizowanych przestrzeń komunikowania się oraz in- o 5,6% i wynosi 2,3 mld zł (wraz ze środ- zadaniach resortu i głównych kierunkach tegracji ma rosnący i odczuwalny wpływ kami europejskimi do wykorzystania polityki kulturalnej państwa zaznaczył, że na kreowanie miejsc pracy, na poziom jest ponad 3 mld zł). Minister zwrócił polska kultura po ponad 20 latach wol- i jakość życia” – podkreślił minister. uwagę, że „działalności państwa w za- ności nie jest już taka sama, jak ta zza W latach 1989-1990 państwo finan- kresie edukacji kulturalnej i artystycz- żelaznej kurtyny. Zostaliśmy postawieni sowało 90% nakładów na kulturę, obecnej oraz odpowiedzialności za ochronę wobec nowych wyzwań, m.in. należy do nie – tylko 25%. Połowę tych wydatków dziedzictwa narodowego nie zastąpią nich odpowiednie finansowanie kultury. pokrywają samorządy terytorialne. Ze ani organizacje pozarządowe, ani pod- Pod tym względem RP zajmuje jedno wzrostem znaczenia kultury dla ekono- mioty prywatne. Natomiast w pozosta- z ostatnich miejsc w Europie. „Świadoma micznego rozwoju kraju wiążą się po- łych obszarach będą w stanie zastępo- długookresowa polityka ekonomiczna stulaty poszukiwania nowych, dodatko- wać instytucje publiczne, ponieważ są w tej dziedzinie, uwzględniająca również wych źródeł jej dotowania. W ostatniej tańsze, skuteczniejsze, sprawniejsze”. wieloletni podział funduszy europej- dekadzie szczególne wsparcie uzyskały Resort przygotowuje pakiet deregula- skich, jest teraz niezbędna i niezwykle dwa obszary: centra kultury i sztuki cyjny (roboczo zwany nową konstytucją ważna. Wszystkim tym, którzy nadal są- oraz ochrona zabytków i opieka nad kultury), który będzie m.in. obejmował dzą, że finansowanie kultury jest swego zabytkami. Rok 2010 będzie rekordowy nową ustawę o prowadzeniu działalno- rodzaju luksusem lub ornamentem chcę pod względem inwestowania w kulturę. ści kulturalnej, wzmocnienie mecenatu

17 5 9 POSIEDZENIE SEJMU

państwa i wprowadzenie na kluczowe stanowiska w kulturze kontraktów na okresy od 3 do 7 lat (m.in. od przyszłego roku mają być wprowadzone konkursy oraz kontrakty na dyrektorów muze- ów i teatrów). Niebawem będą złożone w Sejmie projekty ustaw: Prawa praso- wego, Prawa audiowizualnego, o Insty- tucie „Kultura Polska” oraz o Narodowym Instytucie Audiowizualnym. Minister podkreślił, że polityka inwestycyjna resortu będzie przede wszystkim polegała na finalizowaniu rozpoczętych przedsię- wzięć oraz na zapewnieniu środków na utrzymanie obiektów już wyremontowa- nych, takich jak np. Arkady Kubickiego, czy Sukiennice. Dodał, że na pierwszym miejscu, jeśli chodzi o wysokość nakła- dów, znajduje się ochrona dziedzictwa narodowego. Na drugim – są centra kultury i sztuki, na trzecim – biblioteki, wymagające inwestycji i przekształ- ceń umożliwiających poszerzenie krę- gu ewentualnych czytelników. Minister stwierdził, że sytuacja muzeów w Polsce po 1989 r. była katastrofalna. Obecnie, znaczna ich część, dzięki własnej aktyw- ności, wychodzi z trudnej sytuacji, ale Informację przedstawił minister kultury i dziedzictwa narodowego „wyniki są niesatysfakcjonujące”. Bogdan Zdrojewski Podjęta została już decyzja o digitali- zacji i upowszechnianiu w formie cyfrowej zbiorów kultury, który to program mają realizować: Narodowy Instytut wej jest głównym organem państwowe- komicie. Jednak Kongres to mimo Audiowizualny, Biblioteka Narodowa, go mecenatu w sztuce filmowej. Regres wszystko tylko słowa i nawet te najmi- Krajowy Ośrodek Badań i Dokumenta- nastąpił natomiast jeśli chodzi o instytu- lej brzmiące nie zastąpią czynów”. cji Zabytków. Powodem do dumy może cje teatralne – w ciągu ostatnich 20 lat Posłanka Lena Dąbkowska-Cichocka być, w ocenie ministra, postęp w digi- nastąpił 3-milionowy odpływ publiczno- (PiS) przypomniała, że nadal nie ma usta- talizacji zasobów polskich bibliotek. ści (w 1989 r. teatry miały ponad 9 mln leń w sprawie podporządkowania służb „Dwa lata temu na konferencji we Fran- widzów) i ta dziedzina wymaga najwięk- konserwatorskich Generalnemu Konser- cji musiałem się wstydzić, gdy okazało szych zmian. Na szczęście widzowie do watorowi, a nie wojewodom. Wskazała się, że Polska jest na ostatnim miejscu teatrów wracają; w 2008 – było ich ok. na spadek przychodów z abonamentu w Europie, jeżeli chodzi o digitalizację 8 mln. Liczba teatrów wzrosła o 25%; RTV, co negatywnie odbija się na funk- bibliotecznych zbiorów. Teraz w tym w tym państwowych ze 111 placówek cjonowaniu mediów publicznych. Skryty- rankingu jesteśmy na trzecim miejscu” do 142, a prywatnych – o ponad 40. kowała zmniejszenie o ok. 2/3 budżetu – powiedział B. Zdrojewski. Wszystkie kluby pozytywnie od- na zakup nowych książek przez biblioteki Odnosząc się do ochrony dziedzictwa niosły się do treści przedstawionych oraz o 1/2 na ochronę zabytków. narodowego minister zwrócił uwagę, że w informacji przekazanej posłom przez Poseł Tadeusz Sławecki (PSL) z satys- poprzedni system „odszedł do lamusa, ministra Bogdana Zdrojewskiego. Prze- fakcją przyjął plany resortu dotyczące a nowy wciąż nie został skonstruowa- wodnicząca Komisji Kultury i Środków decentralizacji animacji kultury, mówiąc, ny”. Dawniej dominowała państwowa Przekazu posłanka Iwona Śledzińska- że „prawdziwa kultura rodzi się na pro- własność zabytków, dziś istnieje pry- -Katarasińska (PO), powiedziała m.in.: wincji”. Zaapelował o podjęcie ofensywy watna. Odpowiedzialność za zacho- „Jesteśmy uczestnikami debaty przeło- w celu ocalenia polskiego dziedzictwa wanie zasobu zabytkowego należała mowej nie tylko dlatego, że o kulturze narodowego na Wschodzie. niegdyś wyłącznie do państwa, teraz na tej sali zbyt często się nie dyskutuje, Poseł Jerzy Wenderlich (Lewica) podzielona jest na wiele instytucji pu- ale i dlatego, że symboliczne znacze- stwierdził, że „pan minister przy całej blicznych i osoby prywatne, zmieniła się nie ma zarówno formuła przywrócenia swej kompetencji i skromności podkre- też klasyfikacja zabytków. „Edukacja w szkołach lekcji muzyki i plastyki, jak ślał pewną ciągłość i dorobek innych. kulturalna w obecnym kształcie orga- i zupełnie nowe formy organizowania (..) To wina ministra Zdrojewskiego, że nizacyjnym nie tylko nie spełnia swych i animacji kultury”. Odnosząc się do nie daje powodów, aby o jego działalno- zdań, ale jest nieskuteczna. Zmieniamy przebiegu Kongresu Kultury Polskiej ści mówić gorzej”. ten system” – podkreślił minister. Po- dodała, że „był pierwszą poważną pró- Wobec braku sprzeciwu, Sejm przyjął zytywnie ocenił zmiany w kinematogra- bą określenia wyzwań stojących dziś informację Ministra Kultury i Dziedzictwa fii, rozpoczęte ustawą o kinematografii przed środowiskami twórczymi i władzą Narodowego o realizowanych zadaniach z 2005 r. Utworzony na podstawie jej publiczną. (…) Jeśli potraktować go resortu i głównych kierunkach polityki przepisów Polski Instytut Sztuki Filmo- w kategoriach egzaminu, wypadł zna- kulturalnej państwa do wiadomości.

18 5 9 POSIEDZENIE SEJMU

RZĄD NA BIEŻĄCO INFORMUJE SEJM

O SYTUACJI W ZAKŁADACH OPIEKI ZDROWOTNEJ

Przedstawicielka wnioskodawców Minister zdrowia Ewa Kopacz posłanka Elżbieta Streker-Dembińska (Lewica)

W imieniu Klubu Lewica, posłanka Elżbieta Streker- -Dembińska zwróciła się do Prezesa Rady Ministrów z prośbą o przedstawienie informacji w sprawie sytuacji w zakładach opieki zdrowotnej w świetle wdrożenia rozpo- rządzeń „koszyka świadczeń zdrowotnych”, przyjęcia nowego algorytmu podziału środków i zaawansowania kon- traktowania świadczeń z Narodowym Funduszem Zdrowia na 2010 r. W odpowiedzi, sekretarz stanu w Ministerstwie Zdro- wia Jakub Szulc zakomunikował, że w zakresie lecznic- twa szpitalnego, jak nigdy poprzednio o tej porze roku, odnotowano bardzo wysoki odsetek zakontraktowa- nych umów ze szpitalami. Przed końcem stycznia umowy podpisały wszystkie szpitale w 13 województwach. W trzech województwach (lubelskie, warmińsko-ma- zurskie, podkarpackie) kontrakty są częściowo niepod- pisane; w 12 szpitalach w woj. warmińsko-mazurskim, 11 w woj. lubelskim i zdecydowanej większości szpitali w woj. podkarpackim. Wskazał, że na 56 szpitali w woj. lubelskim 11 nie podpisało umów i negocjacje potrwają do końca lutego. Trudności z wypłatami pieniędzy za świadczenia wykonane ponad zaplanowany kontrakt występują w tych trzech wymienionych województwach oraz w woj. świę- tokrzyskim. Wiceminister przypomniał, że tzw. nadwyko- nania zawsze były realizowane zgodnie z możliwościami Odpowiedzi udzielił sekretarz stanu finansowymi oddziałów wojewódzkich NFZ, przy stoso- w Ministerstwie Zdrowia Jakub Szulc waniu kryterium, że świadczenie wykonane ponad kontrakt dotyczyć musi stanu nagłego.

19 5 9 POSIEDZENIE SEJMU

Zdaniem J. Szulca, algorytm wpro- wy Narodowego Funduszu Zdrowia na Odnosząc się do tego problemu minister wadzony przez poprzedni rząd spo- rok 2010 jest niższy – zakłada o ok. 1,3 zdrowia Ewa Kopacz powiedziała m.in.: wodował nierówny podział środków mld zł mniej środków od rzeczywiste- „Nikt nie mówił, że rozwiązanie to będzie i w efekcie niedofinansowanie placó- go wykonania planu finansowego NFZ idealne, ale zrobiliśmy dobry początek, wek ze wschodniej Polski i większe ich w 2009 r., czyli o ok. 2%. Zaznaczył, że będący wstępem do wprowadzenia na kłopoty z realizacją zapłaty za nadwyko- pacjenci z tego powodu nie doznają rynek rzetelnych, dodatkowych, dobrowol- nania. Rozwiązaniem tego problemu jest uszczerbku, ponieważ w 2010 r. prezes nych ubezpieczeń”. Nawiązując do sytuacji przyjęta przez Sejm we wrześniu 2009 r. NFZ uruchomi zgromadzony w latach w zakresie ochrony zdrowia stwierdziła: nowelizacja ustawy o świadczeniach me- ubiegłych fundusz zapasowy i przezna- „Przede wszystkim interesują mnie dwie dycznych, której skutki staną się odczu- czy z niego na świadczenia medyczne 2,2 grupy obywateli, które powinnam chronić walne w miarę pojawiania się środków mld zł. W opinii J. Szulca wprowadzenie jako Minister Zdrowia: pacjentów i podatni- w NFZ. „W najbliższych latach różnice koszyka świadczeń gwarantowanych ków. One przenikają się nawzajem, ponie- między województwami warmińsko-ma- „to ważny krok w dobrym kierunku”. Jed- waż pacjent jest jednocześnie podatnikiem. zurskim, podkarpackim, świętokrzyskim, nak, jak dodał, na oceny jest jeszcze za Wokół nich powinno się budować system”. lubelskim, w części podlaskim a resztą wcześnie, ponieważ dopiero został uru- Zauważyła ponadto, że przez ostatnie Polski zostaną wyrównane” – zapowie- chomiony proces korzystnych przemian, dwa lata nie powiększyło się zadłużenie dział przedstawiciel resortu zdrowia. a jego skutki będzie można ocenić po szpitali. Dodała, że w tym okresie nakłady Przyznał jednocześnie, że plan finanso- upływie przynajmniej 10 lat. na służbę zdrowia wzrosły o 14 mld zł.

NA 59. POSIEDZENIU W DNIACH 20-22 STYCZNIA 2010 R. SEJM PONADTO:

UCHWALIŁ USTAWĘ o ratyfikacji Konwencji o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych o jurysdykcji, prawie właściwym, uznawaniu, wykonywaniu ustaw; i współpracy w zakresie odpowiedzialności rodzicielskiej budżetowej na rok 2010; oraz środków ochrony dzieci, sporządzonej w Hadze dnia o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udziela- 19 października 1996 r. nych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne oraz ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji; o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy ROZPATRZYŁ STANOWISKA SENATU o samorządzie województwa oraz ustawy o samorządzie powiatowym. W SPRAWIE USTAW o zmianie ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli; o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego SKIEROWAŁ PONOWNIE DO KOMISJI i o wolontariacie oraz niektórych innych ustaw; rządowy projekt ustawy o szczególnych uprawnieniach ministra o zmianie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczy- właściwego do spraw Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu pospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw; w niektórych spółkach kapitałowych lub grupach kapitałowych prowadzących działalność w sektorach energii elektrycznej, ropy naftowej oraz paliw gazowych.

ROZPATRZYŁ W DRUGIM CZYTANIU poprawione sprawozdanie Komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Stanu.

POWOŁANI PRZEZ SEJM na członków Rady Polityki Pieniężnej Elżbieta Chojna-Duch i Andrzej Bratkowski złożyli przysięgę.

20 Z PRAC KOMISJI

BILANS PREZYDENCJI SZWEDZKIEJ PROGRAM PREZYDENCJI HISZPAŃSKIEJ

Komisje: do Spraw Unii Euro- zgodnie z Traktatem z Lizbony Hiszpania ci i współpracy państw członkowskich. pejskiej oraz Spraw Zagranicznych rozpoczyna swoją prezydencję w ścisłym W opinii ambasadora, istotnym elemen- na posiedzeniu w dniu 20 stycznia br. współdziałaniu z dwoma państwami, tem programu prezydencji jest dążenie zapoznały się z bilansem prezydencji które w dalszej kolejności przejmą prze- do zapewnia osiągnięcia wzrostu przez szwedzkiej w Unii Europejskiej oraz wodnictwo. Oznacza to, że Hiszpania gospodarkę europejską. Ma temu służyć programem prezydencji hiszpańskiej. wraz z Belgią i Węgrami przez okres wypracowanie unijnej strategii gospodar- Ambasador Szwecji w Polsce Dag Fi- 18 miesięcy będą sprawowały przewod- czej do 2020 r. Ważnym punktem będzie lip Hartelius zaznaczył, że prezydencja nictwo na podstawie wspólnego progra- też wzmocnienie pozycji Unii Europejskiej szwedzka zrealizowała swój program. mu i udzielą sobie wsparcia. jako partnera globalnego. W sferze sto- Przypomniał jej priorytety: działania na Wśród priorytetów rozpoczynającej sunków zewnętrznych UE Hiszpania przy- rzecz przezwyciężenia kryzysu gospo- się 1 stycznia br. prezydencji ambasa- kłada szczególną wagę do rozwoju relacji darczego i wzrostu zatrudnienia, prze- dor wymienił pełne i efektywne wpro- euro-śródziemnomorskich i euro-ame- ciwdziałanie globalnym zmianom klima- wadzenie w życie Traktatu z Lizbony, rykańskich. Prezydencja będzie koncen- tu oraz rozwój współpracy w obszarze czyli wdrożenie uzgodnionych przepisów trowała się na rozwoju praw i wolności sprawiedliwości i spraw wewnętrznych wykonawczych oraz koordynację prac obywateli UE. Będzie również działać na (tzw. Program Sztokholmski). Prezyden- koncepcyjnych prowadzących do utwo- rzecz wdrożenia koncepcji inicjatywy oby- cja przyjęła również Strategię dla Morza rzenia Europejskiej Służby Działań Ze- watelskiej oraz rozpoczęcia procesu przy- Bałtyckiego, która zakładała zwiększenie wnętrznych, czyli unijnego ministerstwa stąpienia UE do Europejskiej Konwencji konkurencyjności i ochrony środowiska spraw zagranicznych. Prezydencja hisz- Praw Człowieka. regionu. Ambasador wskazał również pańska zamierza blisko współpracować W dyskusji poruszono m.in. kwestie na realizowane działania na rzecz po- z nową Komisją Europejską i Parlamen- nowej strategii gospodarczej UE na koju, demokracji, ochrony praw czło- tem Europejskim oraz doprowadzić do lata 2010-2020 (która zastąpi Strategię wieka i rozwoju gospodarczego, a także jak najszybszego uzupełnienia składu PE Lizbońską) oraz polityki klimatycznej kontynuację procesu rozszerzenia UE o dodatkowych deputowanych. Ponad- i energetycznej, a także wspólnej po- oraz wdrażanie inicjatywy Partnerstwa to planuje wspieranie prac Wysokiego lityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Wschodniego. Przedstawiciela i KE nad propozycja- Mówiono również o sprawach społecz- Z kolei ambasador Hiszpanii Franci- mi legislacyjnymi wdrażającymi do po- nych, podkreślając konieczność popra- sco Fernández Fábregas podkreślił, iż rządku prawnego klauzulę solidarnoś- wy sytuacji w zakresie zatrudnienia.

21 Z PRAC KOMISJI

RAPORT DOTYCZĄCY POPRAWY SYTUACJI DZIECI W POLSCE

Komisja Polityki Społecznej i Rodzi- jącą z przeludnienia polskich mieszkań. (w 2008 r. wynosił on 1,39 – przy śred- ny na posiedzeniu w dniu 20 stycznia br. Według OECD przeludnienie występuje niej wynoszącej 1,71). Jego zdaniem, zapoznała się z raportem OECD „Popra- wówczas, gdy liczba osób w gospodar- polski system pomocy rodzinom mógł- wa sytuacji dzieci – wnioski dla Polski”. stwie domowym jest większa niż liczba by obecnie działać lepiej, dzięki czemu Dr Simon Chapple z Wydziału Polityki pokoi. Natomiast jeśli chodzi o eduka- wzrosłaby liczba urodzeń. Społecznej Organizacji Współpracy Go- cję, Polska plasuje się na średnim po- Przedstawiciel OECD zaprezentował spodarczej i Rozwoju (OECD) przedsta- ziomie. również wybrane polityki w zakresie wił informacje zawarte w opublikowa- Raport zawiera również informacje wspierania rozwoju dzieci i poprawy ich nym w ubiegłym roku dokumencie „Do- na temat wydatków z budżetów pol- warunków bytowych. Zwrócił uwagę ing Better for Children”, poświęconym skich rodzin przeznaczonych na dzieci. m.in. na świadczenia prenatalne, cią- sytuacji dzieci w wybranych państwach Wynika z nich, że ich poziom jest niski. żowe bony żywnościowe, urlopy macie- członkowskich. W naszym kraju wydaje się średnio 43,7 rzyńskie i urlopy ojcowskie, kampanie Z raportu wynika, że przeciętny do- tys. dolarów na dziecko w ciągu całego informacyjne skierowane do rodziców, chód rodziny w Polsce należy do naj- dzieciństwa. W Norwegii, która przodu- zapomogi po urodzeniu dziecka, dostęp niższych wśród krajów OECD. Wśród je pod tym względem, przeznacza się do świadczeń medycznych i świadczeń populacji polskich dzieci występuje wy- 204,2 tys. dolarów. Polska wydaje też rodzinnych oraz wczesną edukację. soki poziom ubóstwa. 21% dzieci w na- znacznie niej niż inne kraje OECD na Podczas dyskusji wskazywano na szym kraju żyje poniżej granicy ubóstwa dzieci od 5. roku życia. rozwiązania prorodzinne stosowane (przy średniej wynoszącej ok. 12%). Simon Chapple wskazał na dość niski w innych krajach. Mówiono też o wpły- Dr Simon Chapple zwrócił też uwagę poziom dzietności w naszym kraju, któ- wie niepełnosprawności dziecka na sy- na złą sytuację mieszkaniową wynika- ry w ostatnich latach nie uległ poprawie tuację w rodzinie.

Skrócone informacje o pracach wszystkich komisji oraz biuletyny z ich posiedzeń dostępne są na stronie internetowej Sejmu.

22 G OŚCIE ZE ŚWIATA

WIZYTA PRZEWODNICZĄCEJ NATIONALRATU W SEJMIE

powrotu do tradycji zwoływania Forum Parlamentarnego Polska-Austria. Ponadto przewodnicząca spotkała się z przedstawicielami Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji do Spraw Unii Europejskiej Sejmu RP oraz odbyła rozmowy z marszałkiem Senatu Bogdanem Borusewiczem, a także z wicepremie- rem, ministrem gospodarki Waldema- rem Pawlakiem. Barbara Prammer, która po raz pierwszy składała wizytę w Polsce, była szczególnie zaintereso- wana zarówno historią polskiego parla- mentaryzmu, jak i obecną pozycją parlamentu w życiu politycznym kraju oraz świadomości społecznej. Przewodnicząca Rady Narodowej uczciła pamięć posłów na Sejm II Rze- czypospolitej – ofiar II Wojny Świato- wej, składając wieniec pod tablicą pa- miątkową w holu głównym Izby. Złożyła również wieniec na Grobie Nieznanego Żołnierza.

W dniu 27 stycznia br. delegacja uda- W dniach 25-28 stycznia br. na za- wprowadzania w życie polityki bezpie- ła się do Oświęcimia, gdzie na terenie proszenie marszałka Sejmu Bronisława czeństwa energetycznego UE, w tym obozu Auschwitz I oddała hołd ofiarom Komorowskiego przebywała z wizytą sprawy budowy Gazociągu Północnego. zagłady, składając wieniec pod Ścianą w Polsce przewodnicząca Rady Naro- Podczas spotkania delegacji z człon- Straceń. Zwiedziła również austriacką dowej Republiki Austrii Barbara Pram- kami Polsko-Austriackiej Grupy Parla- ekspozycję w byłym obozie. Następnie mer wraz z delegacją, w której skład mentarnej określono płaszczyzny współ- udała się do Auschwitz II-Birkenau, wchodzili: przewodniczący Austriacko- pracy między grupami bilateralnymi, gdzie uczestniczyła w oficjalnych obcho- -Polskiej Grupy Parlamentarnej depu- w tym zwrócono uwagę na możliwość dach 65. rocznicy wyzwolenia obozu. towany Karl Donabauer oraz sekretarz generalny Powszechnego Funduszu Odszkodowań dla Ofiar Narodowego Socjalizmu w Austrii Hannah Lessing. Podczas spotkania z marszałkiem Sejmu Bronisławem Komorowskim mówiono o problemach związanych z wdrażaniem Traktatu z Lizbony i zwięk- szeniem roli parlamentów narodowych w procesie stanowienia prawa unijnego. Barbara Prammer poinformowała o przyjętych w jej kraju regulacjach w tym zakresie. Przypomniała, że zgodnie z dotychczasowymi rozwiązaniami parlament mógł zobowiązać członków rządu do blokowania decyzji z Brukseli, ale po wejściu Austrii do UE skorzy- stano z tego uprawnienia tylko jeden raz. Rozmowa dotyczyła także stanowisk zajmowanych przez Polskę i Austrię w niektórych kwestiach polityki między- narodowej, w szczególności w sprawie

23 G OŚCIE ZE ŚWIATA

SPOTKANIE MARSZAŁKA SEJMU Z PREMIEREM MAROKA

W dniu 28 stycznia br. marszałek Sejmu Bro- rok, to jednak wciąż jest poniżej oczekiwań. Abbas nisław Komorowski spotkał się z przebywającym El Fassi wyraził zadowolenie z deklaracji premiera z oficjalną wizytą w Polsce premierem Królestwa Donalda Tuska zapowiadającej zintensyfikowanie Maroka Abbasem El Fassim wraz z delegacją. kontaktów Polski z Marokiem. Rozmowa dotyczyła głównie stosunków dwu- Marszałek Sejmu oświadczył, że również jest stronnych Królestwa z Polską oraz relacji Unii zwolennikiem dynamizacji tych kontaktów. Za- Europejskiej z Marokiem. Premier Abbas El Fassi uważył, że parlamenty obu krajów mają do ode- podkreślił, że Maroko jest jedynym państwem, grania znaczącą rolę w tym procesie i zapowie- który posiada status kraju zaawansowanego dział, że zaprosi do Polski przewodniczącego Izby (statut avancé) w stosunkach z Unią Europejską, Reprezentantów Królestwa Maroka Mustaphę co oznacza ściślejszą współpracę polityczną oraz Mansouriego. sektorową. Gość przypomniał, że w 2009 roku Bronisław Komorowski podkreślił, że dla Pol- obchodzone było 50-lecie nawiązania stosunków ski Maroko jest modelowym przykładem łączenia dyplomatycznych między Marokiem a Polską. tradycji i kultury państwa islamskiego z demokra- Zauważył, że Warszawa była jedną z pierwszych tycznym i stabilnym systemem polityczno-spo- stolic europejskich, w których otwarta została łecznym. Marszałek zaznaczył, że Europa uważa ambasada Królestwa. Maroko za czynnik stabilizujący w regionie, a „ma- Rozmówcy zgodzili się, że w ciągu 50 lat stosun- rokańska droga” może być dobrym wzorcem dla ków dyplomatycznych między Polską a Marokiem innych krajów Afryki. nigdy nie było żadnych spornych kwestii, a oba kraje Premier Królestwa Maroka wraz z delegacją łączą dobre i przyjazne relacje oraz wspólny punkt spotkał się także z marszałkiem Senatu Bogda- widzenia na sytuację międzynarodową. Uznano, że nem Borusewiczem, członkami Polsko-Marokań- choć dwustronna współpraca gospodarcza oraz skiej Grupy Parlamentarnej oraz sejmowej i se- wymiana handlowa i kulturalna wzrasta z roku na nackiej komisji spraw zagranicznych.

24 G OŚCIE ZE ŚWIATA

WIZYTA DELEGACJI BELGIJSKO-POLSKIEJ PARLAMENTARNEJ GRUPY PRZYJAŹNI

W dniach 17-19 stycznia br. na za- Marszałek Sejmu wyraził zadowolenie Traktatu z Lizbony, przygotowaniami do proszenie przewodniczącego Polsko- z rozwoju współpracy polsko-belgijskiej prezydencji belgijskiej w UE, przypadają- -Belgijskiej Grupy Parlamentarnej posła zarówno na szczeblu grup parlamentar- cej w drugiej połowie 2010 r. i polskiej Włodzimierza Karpińskiego przebywała nych, jak i przewodniczących parlamen- – przypadającej na II połowę 2011 r., w Polsce delegacja Belgijsko-Polskiej tów. Podkreślił wagę tej współpracy na priorytetami obu prezydencji, nową Parlamentarnej Grupy Przyjaźni z jej forum instytucji europejskich. Zwrócił strategią gospodarczą UE na lata 2010- przewodniczącym Stefaanem Verca- uwagę na znaczenie współdziałania -2020, perspektywą finansową UE i wy- merem na czele. W jej skład wchodzili między najważniejszymi osobami w Unii korzystaniem funduszy strukturalnych. deputowani Izby Reprezentantów Króle- Europejskiej – przewodniczącym Rady Mówiono również o potrzebie solidar- stwa Belgii. Europejskiej, którym został Belg Herman ności energetycznej w ramach Unii oraz Członkowie delegacji odbyli w Sej- van Rompuy oraz przewodniczącym Par- europejskiej polityce bezpieczeństwa mie rozmowy z marszałkiem Bronisła- lamentu Europejskiego Jerzym Buzkiem. i obrony. Dyskutowano m.in. o problemie wem Komorowskim, przewodniczącym W związku z obchodami dwusetnej rocz- dywersyfikacji źródeł energii, w tym wy- Komisji Spraw Zagranicznych posłem nicy urodzin Fryderyka Chopina w 2010 r. korzystaniu i promocji odnawialnych źró- Andrzejem Halickim i przewodniczącym marszałek Sejmu wręczył gościom płyty deł energii. Belgijscy parlamentarzyści Komisji do Spraw Unii Europejskiej po- z muzyką kompozytora, a także reprint interesowali się reformą służby zdrowia słem Stanisławem Rakoczym, zastępcą „Konstytucji dla Europy” autorstwa Woj- oraz ubezpieczeń społecznych w Polsce. przewodniczącego Komisji Gospodar- ciecha Jastrzębowskiego z 1831 r. Obie strony podkreślały, że wobec ki i przewodniczącym jej podkomisji Program wizyty obejmował również zbliżającej się prezydencji belgijskiej ds. energetyki, posłem Andrzejem rozmowy z minister rozwoju regional- i polskiej, kontakty między obu państwa- Czerwińskim oraz członkami Polsko- nego Elżbietą Bieńkowską i sekretarzem mi powinny ulec intensyfikacji. Wyrażo- -Belgijskiej Grupy Parlamentarnej. stanu do spraw europejskich w Mini- no wolę poszukiwania nowych możliwo- Z belgijską delegacją spotkał się rów- sterstwie Spraw Zagranicznych Mikoła- ści współpracy dwustronnej. nież wicemarszałek Senatu Marek Ziół- jem Dowgielewiczem. Tematem rozmów Delegacja zwiedziła Muzeum Powsta- kowski. były kwestie związane z implementacją nia Warszawskiego.

25 G OŚCIE ZE ŚWIATA

WICEPRZEWODNICZĄCA FRANCUSKIEGO ZGROMADZENIA NARODOWEGO W SEJMIE

W dniu 20 stycznia 2010 r. wicemarsza- na szczeblu parlamentarnym. J. Szmajdziń- łek Sejmu Jerzy Szmajdziński spotkał się ski zwrócił uwagę na konieczność szersze- z wiceprzewodniczącą Zgromadzenia Na- go włączenia się parlamentów narodowych rodowego Republiki Francuskiej Cathe- w proces legislacyjny w UE. C. Vautrin za- rine Vautrin, która reprezentowała prze- znaczyła, że sprawą niezwykle istotną jest wodniczącego Bernarda Accoyera pod- zapewnienie obywatelom Unii Europejskiej czas uroczystego koncertu w Sejmie RP poczucia realnego wpływu na to co dzieje z okazji ustanowienia roku 2010 – Rokiem się w Unii. Dzięki temu będą mogli dostrzec Fryderyka Chopina. Mówiono o obchodach sens integracji europejskiej. w Polsce i Francji dwusetnej rocznicy uro- Wiceprzewodnicząca powiedziała rów- dzin kompozytora, które powinny przypo- nież, że Francja z uznaniem śledzi rozwój pol- mnieć o znaczeniu twórczości F. Chopina skiej gospodarki, a zwłaszcza jej dobre wyni- dla światowej kultury. ki osiągane w dobie kryzysu finansowego. Przedmiotem rozmowy były także kwe- Podczas rozmowy poruszono także stie dotyczące stanu polsko-francuskich kwestie dotyczące funkcjonowania samo- stosunków, w tym współdziałania w ramach rządu terytorialnego oraz administracji Trójkąta Weimarskiego oraz współpracy państwowej. J. Szmajdziński podkreślił, iż w procesie stanowienia prawa w Unii Euro- francuski model funkcjonowania szkolenia pejskiej. Wskazywano na potrzebę dalsze- kadr administracji może stanowić wzór go rozwijania wzajemnych kontaktów, także dla innych krajów.

26 G OŚCIE ZE ŚWIATA

ROZMOWY Z WICEPRZEWODNICZĄCĄ KNESETU

W dniach 26-28 stycznia 2010 r., w związku z obchodami 65. rocznicy wyzwolenia byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz- -Birkenau przebywała w Polsce wice- przewodnicząca parlamentu Państwa Izrael (Knesetu) Yuli Tamir wraz z de- legacją, w której skład wchodzili deputowani oraz wysocy urzędnicy Knesetu, z Sekretarzem Generalnym na czele. W dniu 26 stycznia 2010 r. goście z Izraela uczestniczyli w III konferencji parlamentarzystów zorganizowanej w Krakowie przez Europejskich Przyja- ciół Izraela (EFI) pod hasłem „Pamię- tając o przyszłości, dbajmy o pokojo- wą przyszłość – zjednoczona Europa przeciwko antysemityzmowi, rasizmowi i ksenofobii”. W konferencji wzięli udział przewodniczący i wiceprzewodniczący europejskich parlamentów narodowych, deputowani, posłowie, senatorowie oraz europarlamentarzyści. mów edukacyjnych służących poznaniu Yuli Tamir, jako była minister edu- Wraz z innymi zaproszonymi z za- wielowiekowej historii stosunków pol- kacji, podkreśliła, że w coraz większym granicy gośćmi Yuli Tamir wzięła udział sko-żydowskich. Y. Tamir podziękowa- zakresie wizyty młodzieży izraelskiej w oficjalnych obchodach 65. rocz- ła za umożliwienie realizacji wyjazdów w Polsce wzbogacane są o spotkania nicy wyzwolenia obozów Auschwitz studyjnych młodzieży izraelskiej do z polskimi uczniami oraz o ukazywanie i Birkenau. Polski. Wicemarszałek E. Kierzkowska historii i dorobku współczesnej Polski Na zakończenie wizyty w Polsce, wi- wyraziła satysfakcję z tego, że program jako nowoczesnego państwa demokra- ceprzewodnicząca Knesetu spotkała się tych wizyt coraz częściej nie ogranicza tycznego. Zaznaczyła, że należy wspie- z wicemarszałek Sejmu Ewą Kierzkow- się do odwiedzania miejsc związanych rać pozytywne inicjatywy, takie jak bu- ską. Tematem rozmowy było propago- z zagładą Żydów – obozów koncentra- dowa muzeum-domu Janusza Korczaka wanie tolerancji oraz realizacja progra- cyjnych i terenów dawnych gett. – bohatera zarówno polskiej, jak i ży- dowskiej społeczności. Ewa Kierzkowska wskazała na szereg działań przybliżających wszystko to, co łączyło oba narody w długiej wspól- nej historii. Przypomniała też o licz- nych przedstawicielach społeczności żydowskiej zasiadających w Sejmie RP w okresie międzywojennym. Po spotkaniu, wiceprzewodnicząca Knesetu złożyła wiązankę kwiatów pod tablicą upamiętniającą posłów na Sejm II Rzeczypospolitej – ofiar wojny i okupacji 1939-1945. W czasie swojego pobytu w War- szawie Yuli Tamir spotkała się również z przewodniczącym Komisji Spraw Za- granicznych posłem Andrzejem Halic- kim, odbyła rozmowę o realizacji projektu budowy w Warszawie Muzeum Historii Żydów Polskich z jego dyrekto- rem Jerzym Halbersztatem oraz zwie- dziła Starówkę i Muzeum Powstania Warszawskiego.

27 G OŚCIE ZE ŚWIATA

WIZYTA MINISTRA SPRAW ZAGRANICZNYCH ESTONII W SEJMIE

W dniu 20 stycznia 2010 r. wicemarszałek Sejmu Jerzy Szmajdziński przyjął ministra spraw zagranicznych Republiki Estońskiej Urmasa Paeta wraz z delegacją. Rozmówcy wyrazili zadowolenie z intensywnej współpracy między Polską a Estonią, zarówno na forum Unii Europejskiej i NATO, jak i w ramach Partnerstwa Wschodniego i Strategii UE dla regionu Morza Bałtyckiego, a także operacji Sojuszu Północnoatlantyckiego w Afganistanie. Minister wyraził zainteresowanie poparciem Polski dla koncepcji umiejs- cowienia w Tallinie siedziby Agencji Technologii Informatycznej. Z uznaniem odniósł się do zaangażowania naszego kraju, już po raz trzeci, w misję patro- lowania przestrzeni powietrznej krajów bałtyckich. Rozmowy dotyczyły ponadto procesu włączenia Estonii do strefy euro, co ma nastąpić 1 stycznia 2011 r. Gość podkreślił, że większość estońskiego społeczeństwa opowiada się za przyjęciem wspólnej europejskiej waluty. Podczas spotkania omówiono także stan stosunków parlamentarnych. Mi- nister wyraził nadzieję, że ulegną one zacieśnieniu, gdy dojdzie do wizyty marszałka Bronisława Komorowskiego oraz pozostałych członków Prezy- dium Sejmu w Parlamencie Estonii (Riigikogu) oraz po powołaniu w Sejmie RP polsko-estońskiej grupy parlamentarnej. Wicemarszałek zadeklarował, że będzie zachęcał posłów do większej aktywności w kwestii zacieśniania kontaktów parlamentarnych z Estonią.

28 W YDARZENIA

UROCZYSTY KONCERT W SEJMIE Z OKAZJI ROKU CHOPINOWSKIEGO

W dniu 20 stycznia 2010 r., w holu cuskiej Catherine Vautrin wraz z amba- W swoim wystąpieniu przed koncer- głównym Sejmu, z udziałem licznie zgro- sadorem Francji w Polsce Francoisem tem marszałek Sejmu Bronisław Komo- madzonych posłów i senatorów odbył się Barrym Delongchampsem. Na koncert rowski podkreślił, że bogata twórczość uroczysty koncert z okazji ustanowienia przybyli także m.in.: minister kultury Fryderyka Chopina jest odzwierciedle- roku 2010 – Rokiem Fryderyka Chopi- i dziedzictwa narodowego Bogdan Zdro- niem jego umiłowania ojczyzny, tradycji na. Obecni byli m.in. prezydent RP Lech jewski, metropolita warszawski abp i wolności. Marszałek nawiązał do słów Kaczyński, wiceprzewodnicząca Zgro- Kazimierz Nycz i naczelny rabin Polski niemieckiego kompozytora Roberta madzenia Narodowego Republiki Fran- Michael Schudrich. Schumanna, który o muzyce F. Chopina napisał, że przypomina „armaty ukryte w kwiatach”. „Owe armaty były nie tylko siłą oddziaływania muzyki Fryderyka Chopina, nie tylko jej pięknem ukrytym w dźwiękach, ale również zrozumieniem faktu, że polska kultura w XIX wieku była częścią polskiej narodowej walki o wolność i niepodległość. Tymi kwia- tami były i są utwory wywodzące się z polskiej tradycji – polonezy, mazur- ki, kujawiaki” – powiedział B. Komo- rowski. Wskazał, że utwory Fryderyka Chopina należą do najważniejszych arcydzieł, jakie nasz kraj wniósł do dziedzictwa kulturalnego Europy. Do- dał, że postać kompozytora zajmuje nie tylko należne jej miejsce w polskim panteonie narodowym, ale ucie- leśnia również ścisły związek Polski z Europą Zachodnią, w tym zwłaszcza z Francją.

29 W YDARZENIA

Zebrani wysłuchali Koncertu fortepia- nowego e-moll w wykonaniu światowej sławy pianisty Piotra Palecznego oraz Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Na- rodowej pod dyrekcją Antoniego Wita. Pierwszy raz koncert ten wykonano 11 października 1830 r. w Warszawie, a paryskie prawykonanie odbyło się w 1832 roku. Koncertowi towarzyszyła wystawa przygotowana staraniem Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina, na której zaprezentowane zostały m.in. rękopisy kompozytora, w tym jedyny zachowa- ny autograf Mazurka E-dur op. 6 nr 3. Rękopis, opatrzony przez F. Chopina ty- tułem Mazur, zapisany został na dwóch kartach wyrwanych ze sztambucha nie- znanej osoby, do którego wpisu kompo- zytor dokonał w 1830 roku w Wiedniu. Podczas otwarcia wystawy przypomniano, że dla uczczenia mijającej w tym roku 200. rocznicy urodzin kom- podkreślili w tym dokumencie, że u źró- ludowej” oraz, że „Fryderyk Chopin to pozytora, Sejm przyjął dwa lata temu deł twórczości F. Chopina „leży wielka twórca, który odegrał wyjątkową rolę uchwałę o ustanowieniu roku 2010 wrażliwość artystyczna i umiejętność w kształtowaniu świadomości narodo- – Rokiem Fryderyka Chopina. Posłowie czerpania wzorców z polskiej muzyki wej”.

30 W YDARZENIA

ROZSTRZYGNIĘCIE KONKURSU „POLSKA BEZ BARIER 2009”

W dniu 19 stycznia br. w Sejmie od- była się uroczystość ogłoszenia wyni- ków konkursu „Polska bez barier 2009”, zorganizowanego przez Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji i Kancelarię Sejmu, pod honorowym patronatem Marszałka Sejmu. Konkurs trwał od 26 sierpnia do 15 grudnia 2009 r., a jego celem było promowanie obiektów użyteczności publicznej i miast najlepiej przystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych. „Stosunek społeczeństwa, polityków, rządu do ludzi starszych czy słabszych z różnych powodów jest miarą kultury, cywilizacji i postępu. To działanie na rzecz normalnej sytuacji, w której osoba niepełnosprawna jest włączona do spo- łeczeństwa, a nie – udawanie, że jej nie ma” – podkreślił wicemarszałek Sejmu Stefan Niesiołowski witając uczestni- ków spotkania. „Taka inicjatywa pokazuje zmiany, nową jakość” – mówił larii Sejmu Lecha Czapli nagrodę głów- została Hala Sportowo-Widowiskowa Jarosław Duda, Pełnomocnik Rządu ds. ną otrzymał Urząd Miejski w Dąbrowie w Gdyni – obiekt posiadający na widowni Osób Niepełnosprawnych. „Pokazuje, Górniczej, który obecnie jest w pełni 20 miejsc dla osób z niepełnosprawno- że budujemy wspólnie przyjazną prze- dostępny z zewnątrz i wewnątrz i gdzie ścią oraz dodatkowe, bezpośrednio na strzeń publiczną, takie otoczenie, gdzie znajdują się specjalne stanowiska do płycie boiska. Kolejka Linowa Kasprowy osoby z niepełnosprawnością mogą obsługi osób z niepełnosprawnością. Wierch otrzymała najwięcej punktów czuć się bezpieczne i potrzebne”. W kategorii Kultura i sztuka zwyciężyła w kategorii Transport i przestrzeń pu- Opera Wrocławska, bliczna, a Szpital Powiatowy im. Siostry która jednocześnie Faustyny Kowalskiej w Łęcznej w ka- otrzymała nagrodę tegorii Służba zdrowia i rehabilitacja. Grand Prix wręczoną W konkursie zostały również nagrodzone przez wicemarszał- najbardziej przyjazne i dostępne archi- ka Sejmu Stefana tektonicznie miasta – nagrodę główną Niesiołowskiego. zdobyła Gdynia, a wyróżnienia Dąbrowa Jury doceniło w tym Górnicza, Koszalin i Zielona Góra. przypadku komplek- „Pierwsza edycja konkursu »Polska sowe dostosowanie bez barier 2009« jest dla nas źródłem do potrzeb osób cennych informacji na temat poziomu niepełnosprawnych dostępności miast w Polsce oraz stanu najstarszego w Pol- dostosowania obiektów i przestrzeni sce budynku opero- w poszczególnych kategoriach. Z oceny wego, pochodzącego wszystkich zgłoszeń wynika, że najle- z 1841 roku. W ka- piej przystosowane są obiekty z kate- tegorii Edukacja naj- gorii kultura i sztuka oraz edukacja. Na- lepiej dostosowana tomiast największe zaniedbania w za- okazała się Koszaliń- kresie dostępności dotyczą obiektów Do konkursu zgłoszono 164 obiekty ska Biblioteka Publiczna im. Joachima mieszkalnych oraz szpitali i przychod- i przestrzenie w 8 kategoriach: Edu- Lelewela. Obiekt – poza dostępnością ni. Mam nadzieję, że konkurs przyczyni kacja; Administracja centralna i samo- architektoniczną – może się pochwalić się do promocji obiektów wzorcowo rządowa; Służba zdrowia i rehabilita- również m.in.: dostępną salą kinową, fo- przystosowanych oraz będzie stanowił cja; Sport i rekreacja; Kultura i sztu- noteką (z książkami mówionymi), wpro- dobrą motywację dla tych, którzy mają ka; Transport i przestrzeń publiczna; wadzeniem usługi dowożenia książek jeszcze wiele do zrobienia” – powiedział Obiekty mieszkalne; Handel i usługi. do osób z niepełnosprawnością i orga- Piotr Pawłowski, prezes Stowarzyszenia W kategorii Administracja centralna i nizowaniem warsztatów integracyjnych. Przyjaciół Integracji i jednocześnie prze- samorządowa z rąk p.o. Szefa Kance- Zwycięzcą w kategorii Sport i rekreacja wodniczący jury konkursu.

31 K ONFERENCJA

„MEDIA PUBLICZNE: PRZESZŁOŚĆ CZY PRZYSZŁOŚĆ”

W dniu 23 stycznia br. w Sejmie od- – powiedział na początku konferencji Europy Jan Malinowski przekonywał, że była się międzynarodowa konferencja przewodniczący sejmowej Komisji Spra- słabe media publiczne oznaczają deficyt „Media publiczne: przeszłość czy przy- wiedliwości i Praw Człowieka poseł Ry- demokracji. szłość” poświęcona tematyce modeli szard Kalisz. Posłanka Iwona Śledzińska-Kata- mediów publicznych. Zorganizowało ją Uczestnicy konferencji mówiąc o przy- rasińska, komentując uwagi na temat Stowarzyszenie Wolnego Słowa, Funda- szłości publicznych nadawców w Euro- politycznego układu wpływającego nie- cja im. Friedricha Eberta, Open Society pie zaznaczali, że podstawy ich funk- korzystnie na funkcjonowanie polskich Institute i Fundacja Roberta Boscha cjonowania można budować bazując mediów publicznych, zwróciła uwagę, przy udziale przewodniczącej Komisji na stabilnym finansowaniu, zaufaniu że wszędzie w państwach europejskich Kultury i Środków Przekazu posłanki i przyciągnięciu uwagi młodych odbior- politycy mają wpływ na zarządy mediów, Iwony Śledzińskiej-Katarasińskiej, prze- ców. Wiceprezydent Europejskiej Unii i że należy starać się, aby desygnowali wodniczącego Komisji Sprawiedliwości Nadawców Claudio Cappon wskazując do nich osoby kompetentne. Stwierdzi- i Praw Człowieka posła Ryszarda Kalisza na główne problemy mediów – ingeren- ła, że „nasze media są bardzo źle zorga- oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa cje polityczne, niedostatki finansowe nizowane i bardzo źle zarządzane. Do- Narodowego. Wzięli w niej udział przede i chaotyczne zarządzanie, odwołując póki my się z tym nie uporamy, to żadne wszystkim medioznawcy i przedstawi- się do przykładu silnej pozycji BBC, pieniądze ich nie uratują. O to toczy się ciele instytucji zajmujących się elektro- zwrócił uwagę na potrzebę budowania w Polsce spór: czy wrzucać do tego nicznymi środkami masowego przekazu. społecznego zaufania do publicznych worka bez dna, czy zmusić do bardzo Otwierając konferencję posłanka nadawców. Dyrektor programów me- poważnej restrukturyzacji i zastanowić I. Śledzińska-Katarasińska podkreśli- dialnych Open Society Institute Mark się nad modelem: czy muszą być aż tak ła znaczenie mediów elektronicznych Thompson przytoczył wyniki badań ogromne, czy po prostu dobre”. dla realizacji prawa do wolności słowa, z 2008 r. nad mediami publicznymi Stowarzyszenie Wolnego Słowa, dzia- dostępu do informacji i funkcjonowania w Europie, z których wynikało, że na łające m.in. na rzecz wolności słowa społeczeństwa obywatelskiego. Zwróciła Słowenii, Węgrzech i w Polsce ściągal- i rozwijania wiedzy obywateli o proble- uwagę na to, jak wysoka – ze względów ność i wpływy z abonamentu mają coraz matyce wolności słowa w Polsce oraz politycznych i publicznych – jest w Polsce niższy poziom. Dyrektor Departamentu realizowania prawa do informacji, temperatura sporu o media publiczne. Strategii i Analiz w Ministerstwie Kul- przedstawiło uczestnikom konferencji „Media publiczne są niezbędne. Me- tury i Dziedzictwa Narodowego Juliusz „Koncepcję ram prawnych nowego ładu dia, które w sposób wolny przedsta- Braun podkreślił, że mimo konkurencji mediów elektronicznych”, zawierającą wiają to wszystko, co istotnego dotyczy ze strony internetu, oglądalność tele- projekt gruntownych zmian w ustawie obywateli i w sposób nieskrępowany wizji jest nadal na bardzo wysokim po- o radiofonii i telewizji z 1992 r. i propo- przedstawiają wszystko, co dotyczy wła- ziomie. Dyrektor Działu Mediów i Spo- zycje rozwiązań wspierających polską dzy – zarówno dobre jak i złe rzeczy” łeczeństwa Informacyjnego w Radzie produkcję audiowizualną.

PAMIĘCI VANO KHUKHUNAISHVILI

W dniu 26 stycznia br., w wieku 46 lat, zmarł nagle gru- a jego myśl sięgała daleko poza ziński parlamentarzysta Vano Khukhunaishvili, przewod- granice Gruzji. Jako człowiek – cie- niczący Gruzińsko-Polskiej Parlamentarnej Grupy Przyjaźni, pły, bezpośredni i otwarty, z każdym szef Komisji ds. Samorządów Lokalnych i Regionów potrafił znaleźć wspólny język. Wysokogórskich Parlamentu Gruzji, a także przewodniczą- Wiadomość o jego przedwczesnej cy Zgromadzenia Parlamentarnego GUAM (Gruzji, Ukrainy, śmierci głęboko poruszyła wszystkich, którzy mieli okazję go Azerbejdżanu i Mołdawii). poznać. Prezydent RP Lech Kaczyński pośmiertnie odznaczył Był wielkim gruzińskim patriotą, opozycjonistą i reformato- go Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi RP. rem, niestrudzenie zabiegającym o umocnienie pozycji Gruzji Z żalem żegnamy naszego drogiego przyjaciela Vano – na na całym świecie. Był człowiekiem bezgranicznie oddanym zawsze pozostanie w naszej pamięci. swojej misji. Jednym z jego priorytetów było zacieśnienie Mamy nadzieję, że promowana przez niego idea szczegól- współpracy z Polską, którą rozwinął na wszystkich szcze- nego braterstwa Polski i Gruzji będzie nadal realizowana. blach – parlamentarnym, rządowym i samorządowym. Vano Khukhunaishvili był prawdziwym przyjacielem Polski i częstym W imieniu swoim i Polsko-Gruzińskiej Grupy Parlamentarnej gościem w Sejmie RP. Jako polityk był niezwykle aktywny, Jan Ołdakowski, przewodniczący Grupy

32 Z P R A C K LUBÓW

KLUB PARLAMENTARNY PO

KONFERENCJA NA TEMAT SUBWENCJI DLA PARTII

W dniu 21 stycznia br. w Sejmie od- wencji, w projekcie znalazł się prze- tualne, czyli np. partyjne think-tanki. była się konferencja prasowa na temat pis, że powinno być to, co najmniej na „Ważne jest, aby ludzie wiedzieli, że te ograniczenia subwencji dla partii w la- poziomie 15%. Platforma chce zapisać pieniądze są wydawane na programy, tach 2010-2011, w której udział wzięli: w ustawie, że partie z subwencji będą a nie na czystą walkę polityczną” – prze- wiceprzewodniczący Klubu PO Waldy mogły dotować swoje zaplecze intelek- konywał W. Dzikowski. Dzikowski oraz posłowie: Jerzy Koz- droń i Andrzej Halicki. Poseł W. Dzikowski zapowiedział, że Platforma Obywatelska będzie dążyła do znowelizowania ustawy ogranicza- jącej finansowanie partii politycznych z budżetu państwa. „Będziemy starali się tak pracować w procesie legislacyjnym, aby już przez trzy kwartały 2010 roku obowiązywało ograniczenie pobierania subwencji. Wszystko wskazuje również na to, że podejmiemy taką samą decyzję odnośnie roku 2011. Cho- dzi o ograniczenie finansowania o około 50% największych partii politycznych i o około 10% mniejszych” – oświadczył wiceprzewodniczący KP PO. Stwierdził również, że ustawa ogra- niczająca subwencję będzie służyła wyrównaniu szans ugrupowań politycznych w nadchodzących kampaniach wyborczych, ponieważ – jak podkreślił – największe ograniczenia w dopływie środków budżetowych dotkną duże partie, a dla małych partii cięcia te będą niższe. Przypomniał, że nowelizacja, oprócz czasowego obniżenia subwencji budżetowej, ogranicza m.in. możliwość korzystania przez partie z billboardów, gdyż zapisano w niej, że środki z subwencji nie będą mogły być wykorzysty- wane na upowszechnianie działań i ce- lów programowych partii na plakatach o powierzchni przekraczającej 2 m2. Postulowane zmiany w ustawie zwiększą też kwotę przekazywaną z subwencji dla partii na ich fundusz Poseł Waldy Dzikowski ekspercki. Dotychczas przekazywały one na ten fundusz od 5% do 15% sub-

33 Z P R A C K LUBÓW

KLUB PARLAMENTARNY PiS

INTERNET TO NIE LUKSUS – KAŻDY POWINIEN GO MIEĆ

Klub Parlamentarny PiS przygotował obowiązek wykonania infrastruktu- zapewnienie dostępu „Ostatniej Mili” pakiet propozycji przeciwdziałających ry umożliwiającej położenie świa- w następnej perspektywie finanso- zjawisku e-wykluczenia oraz mających tłowodu przy realizacji dowolnych wej; na celu powszechne ułatwienie dostę- inwestycji liniowych (budowie dróg, zielone światło dla inwestycji za- pu do internetu i komputera. Został on torów kolejowych, linii energetycz- pewniających łącza światłowodowe zaprezentowany przez posłankę Joan- nych, wodociągów, gazociągów, ka- i ekwiwalentne na „Ostatniej Mili”. nę Kluzik-Rostkowską na konferencji nalizacji, itp.); Projekt „Ostatnia Mila” jest działa- prasowej w Sejmie. traktowanie uzbrojenia nowych bu- niem na rzecz zapewnienia szeroko- „Przyczyną słabej dostępności do in- dynków w sieć światłowodową na pasmowego dostępu do internetu za- ternetu są wysokie koszty sprzętu i za- równi z uzbrojeniem w podstawowe równo na obszarach, gdzie jest to eko- niedbania administracyjne. Brakuje jed- media, takie jak energia elektryczna nomicznie nieopłacalne, jak również tam, nolitej i nowoczesnej strategii rozwoju czy woda; gdzie tego rodzaju inwestycja może być w tym zakresie, znaczna część środków przyjęcie ustawy o prawie dostępu rentowna. Jest to możliwe dzięki wspar- budżetowych i unijnych jest przeznacza- do internetu (np. na wzór ustawy ciu ze środków Unii Europejskiej w ra- na na administrację lub e-administrację. o zaopatrzeniu w wodę lub Prawa mach programu Innowacyjna Gospodar- Zbyt wiele programów realizowanych energetycznego); ka – Społeczeństwo Informacyjne. przez administrację koncentruje się wy- łącznie wokół samych instytucji. Dlatego też PiS proponuje ustawowe wsparcie rozwoju internetu w Polsce. Dzięki postulowanym zmianom przyspieszy- my rozwój cywilizacyjny Polski i damy wszystkim obywatelom równe szanse w dostępie do dobrodziejstw cyfrowej rewolucji. Internet szerokopasmowy musi znaleźć się w centrum zaintere- sowania” – apelowała na konferencji prasowej J. Kluzik-Rostkowska. KP PiS proponuje przyjęcie następu- jących rozwiązań: program „komputer za drożdżów- kę” – pożyczka na zakup komputera gwarantowana przez rząd z okresem spłaty 18-36 miesięcy; kupon rabatowy na zakup komputera dla gospodarstw domowych z dzieć- mi kończącymi 7 lat; ulga podatkowa na zakup pierwszego komputera w wysokości 18% jego wartości, ale nie przekraczająca 500 Posłanka Joanna Kluzik-Rostkowska złotych;

34 Z P R A C K LUBÓW

KLUB POSELSKI PSL

SPOTKANIE Z ORŁAMI AGROBIZNESU

W dniu 19 stycznia 2010 r. wicemar- szałek Sejmu Ewa Kierzkowska spotkała się z laureatami i promotorami nagrody „Orzeł Agrobiznesu”. Przyznawana jest ona od 2001 roku przez Agencję Promo- cyjno-Wydawniczą EMS. Otrzymują ją firmy z branży rolno-spożywczej posia- dające udokumentowany sukces ryn- kowy, potwierdzony wynikami badań ankietowych prowadzonych w wybranych miastach. Przy ocenie brana jest pod uwagę skuteczność wchodzenia z nowymi produktami na rynek, umie- jętność prowadzenia negocjacji handlo- wych, sposób promocji, tworzenie wi- zerunku firmy przyjaznej konsumentowi i użytkownikowi, dobra współpraca z władzami samorządowymi. Honorowy patronat nad przyznawa- był Jarosław Kalinowski, obecnie poseł rami, przedstawili aktualne problemy niem nagrody „Orzeł Agrobiznesu” od do Parlamentu Europejskiego i wice- związane z rozwojem przedsiębior- września 2009 roku sprawuje wicemar- przewodniczący kapituły nagrody. czości i funkcjonowaniem samorządu. szałek Sejmu Ewa Kierzkowska. W la- Podczas spotkania laureaci nagrody Ustalono, że takie spotkania odbywać tach 2003-2009 honorowym patronem i samorządowcy, którzy są promoto- się będą częściej.

POSEŁ EDWARD WOJTAS CORAZ BLIŻEJ BRUKSELI

W dniu 22 stycznia 2010 r. Sejm w kadencji trwającej w latach 2009- Parlamentu Europejskiego. Za przyję- przyjął ustawę o zasadach obsadzenia -2014 dodatkowego mandatu posła do ciem ustawy głosowali wszyscy posło- wie obecni na sali obrad (416). Proce- dura obsadzenia 51. mandatu rozpocznie się niezwłocznie po decyzji Rady Europejskiej, która wydana zostanie na podstawie art. 14 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z wynikami wyborów do Par- lamentu Europejskiego przeprowadzo- nymi w Polsce 7 maja 2009 r., mandat ma uzyskać Edward Wojtas z Komitetu Wyborczego Polskie Stronnictwo Ludo- we. Można więc powiedzieć, że poseł E. Wojtas jest coraz bliżej Brukseli. Pol- skie Stronnictwo Ludowe będzie miało czterech europosłów. Wzmocni się też frakcja EPP w Parlamencie Europej- skim.

W rubryce Z PRAC KLUBÓW redakcja publikuje materiały przygotowane przez kluby.

35 Z D Z I A Ł ALNO Ś CI RADY OCHRONY PRACY

DYSKRYMINACJA W ZATRUDNIENIU

Rada Ochrony Pracy na posiedzeniu w dniu 19 stycznia br. zapoznała się z oceną zjawiska dyskryminacji w zatrudnieniu ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, wyznawaną reli- gię, narodowość, przekonania polityczne i przynależność związkową. Prokurator E. Kozakiewicz z Pro- kuratury Krajowej poinformowała, że w okresie od stycznia 2008 r. do 30 wrze- śnia 2009 r. zostało zarejestrowanych 50 spraw z tej kategorii, ale tylko jedna z nich zakończyła się skierowaniem do sądu aktu oskarżenia. W pozostałych przypadkach prokuratura umorzyła lub odmówiła wszczęcia postępowania. W doniesieniach o przestępstwach, do najczęstszych zarzutów należy zaliczyć: zaniżanie wynagrodzenia, poniżające traktowanie pracownika przez praco- dawcę, wypłacanie najniższej premii W dyskusji wskazywano również, że jących możliwość sfinansowania działań z powodu przynależności do organizacji dyskryminacja w stosunkach pracy ma wspomagających zatrudnianie osób nie- związkowej, nakłanianie do rezygnacji szerszy zasięg niż wynika to z przedło- pełnosprawnych. z przynależności do związku zawodowe- żonych informacji. Pracownicy często Dyrektor Departamentu Warunków go, brak podwyżek wynagrodzeń dla pra- nie zgłaszają takich przypadków, ponie- Pracy w Głównym Inspektoracie Pracy cowników należących do związku. E. Ko- waż nie wierzą w skuteczność działania Leszek Zając omawiając wyniki kontroli zakiewicz zaznaczyła, że specyfika tego prokuratury. Stanowisko w tej sprawie warunków zatrudnienia osób niepeł- rodzaju spraw często wynika z trudności Rada przyjmie na następnym posiedze- nosprawnych zwrócił uwagę m.in. na dowodowych, takich jak brak świadków niu. potrzebę opracowania jednolitych prze- czy złożoność interpretacji czynu zabro- Następnie Rada zapoznała się z kwe- pisów, w których zostałyby określone nionego, np. złośliwego i uporczywego stią zatrudnienia i warunkami pracy podstawowe wymogi, jakie powinny zo- naruszania praw pracowników. Zwróciła osób niepełnosprawnych. Podsekretarz stać spełnione przez pracodawców za- jednak uwagę, że nie można tych spraw stanu w Ministerstwie Pracy i Polity- trudniających osoby niepełnosprawne. uznać za definitywnie zakończone. Postę- ki Społecznej, Pełnomocnik Rządu ds. Stanowisko w tej sprawie Rada przyj- powanie może być wznowione po ujaw- Osób Niepełnosprawnych Jarosław mie na następnym posiedzeniu. nieniu nowych okoliczności i dowodów, Duda zwrócił uwagę na wzrost liczby Rada przyjęła stanowisko w sprawie m.in. na wniosek Państwowej Inspekcji zatrudnionych osób niepełnospraw- oceny bezpieczeństwa i higieny pracy Pracy, która współpracuje z prokuraturą nych w 2009 r. zarówno na otwartym, w 2008 r. Rada Ochrony Pracy wyrazi- w tym zakresie. jak i chronionym rynku pracy. Jednak ła zaniepokojenie pogorszeniem stanu Zastępca Głównego Inspektora Pra- większe tempo wzrostu odnotowano na bhp w 2008 r. oraz podkreśliła m.in. cy Anna Tomczyk zwróciła m.in. uwagę, otwartym rynku pracy. Na koniec listo- konieczność uwzględnienia w polskim że pracownicy oczekują od inspektorów pada 2009 r. zarejestrowano 244,1 tys. prawie wszystkich dyrektyw UE w dzie- pracy udowodnienia stosowania przez pracowników niepełnosprawnych, co dzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, pracodawcę praktyk dyskryminacyj- wskazuje na wyraźną poprawę sytuacji intensyfikacji działalności kontrolnej po- nych, co w wielu przypadkach jest nie- tych osób na rynku pracy. Jak podkreślił łączonej z poradnictwem, doskonaleniu możliwe do spełnienia. Działalność kon- J. Duda, pracownik niepełnosprawny funkcjonowania systemu zróżnicowanej trolna Państwowej Inspekcji Pracy ma stał się szczególnie atrakcyjny w okre- składki na ubezpieczenie wypadkowe. na celu dokonanie oceny, czy faktycznie sie kryzysu finansowego, ponieważ jego Zwróciła również uwagę na potrzebę w konkretnym przypadku doszło do sto- zatrudnienie jest dotowane ze środków opracowania nowoczesnej strategii sowania praktyk dyskryminacyjnych. publicznych (PFRON), co znacząco redu- bezpieczeństwa i higieny pracy. A. Tomczyk zaznaczyła, że ze względu na kuje koszty pracy po stronie pracodaw- Rada przyjęła sprawozdanie z dzia- charakter badanej materii nie zawsze ców. Jednak utrzymanie dotychczaso- łalności w 2009 r. oraz plan pracy na jest to możliwe. Podkreśliła znaczenie wego poziomu wsparcia może okazać 2010 r., a także zapoznała się z infor- prewencyjnej działalności i poradnictwa się trudne ze względów finansowych. macją Głównego Inspektora Pracy na PIP w tym zakresie. Zwróciła też uwa- Konieczne jest więc podjęcie dyskusji temat przyczyn i okoliczności wypad- gę na rolę organizacji pozarządowych nad zmianami systemowymi zapewnia- ku na budowie Stadionu Narodowego i związków zawodowych w przeciwdzia- jącymi utrzymanie korzystnych tenden- w dniu 1 grudnia 2009 r., w którym łaniu temu zjawisku. cji na rynku pracy, a zarazem zapewnia- śmierć poniosło dwóch pracowników.

36 W PARLAMENCIE EUROPEJSKIM

PRZESŁUCHANIA KOLEJNYCH KANDYDATÓW NA KOMISARZY

Máire Geoghegan-Quinn – irlandz- Podkreśliła, że zamierza stworzyć kli- w tym między innymi w programy rozwi- ka kandydatka na komisarza do spraw mat, który zachęci naukowców do włą- jania społeczeństwa opartego na wie- badań, innowacji i nauki. Podczas prze- czenia się do tworzonego systemu. dzy, niwelowania negatywnych skutków słuchania przekonywała deputowa- Janez Potočnik – kandydat Słowe- zmian klimatu oraz wyrównywania szans nych, że innowacyjność przenika każdą nii, polityk i ekonomista. Był ministrem rozwojowych. Jednym z priorytetów dziedzinę życia społeczno-gospodarcze- i komisarzem Unii Europejskiej do J. Hahna będzie też wpieranie rozwoju go UE. Dlatego Unia musi, jej zdaniem, spraw badań i rozwoju. Obecnie desy- miast i obszarów zurbanizowanych. Za- stać się prawdziwą wspólnotą innowa- gnowany został na urząd komisarza do sygnalizował także konieczność lepszej cji. Wśród wymienionych priorytetów, spraw ochrony środowiska. Najczęściej koordynacji działań wobec obszarów które chciałaby realizować podczas zadawane przez parlamentarzystów wiejskich. Zadeklarował ponadto ra- swej pięcioletniej kadencji znalazły się: pytania dotyczyły gospodarki wod- dykalne zwalczanie nieprawidłowości dokończenie budowy Europejskiej Prze- nej, wejścia w życie dyrektywy REACH w wykorzystaniu funduszy europejskich. strzeni Badawczej, konfrontacja z taki- o bezpiecznym stosowaniu chemikaliów, Connie Hedegaard – Dunka, polityk mi problemami jak zmiany klimatyczne nanotechnologii, dyrektyw o ochro- i intelektualistka, pełniła funkcję Mini- oraz tworzenie kultury innowacyjności nie gleby oraz programu Natura 2000. stra Klimatu i Energii Królestwa Danii, badań. Przyszłej komisarz dobrze są W swoim wystąpieniu J. Potočnik po- a wcześniej Ministra Środowiska – ma znane problemy finansowe Unii, gdyż wiedział, że jego ambicją jest ulokowa- być odpowiedzialna za politykę zmian wcześniej zasiadała w najwyższej in- nie ochrony środowiska na wyższej po- klimatu. Podczas jej przesłuchania po- stytucji kontrolnej Wspólnoty, czyli Eu- zycji w programie politycznym UE. Chce ruszono kilka spraw szczególnie intere- ropejskim Trybunale Obrachunkowym. doprowadzić do tego, by gospodarka sujących Polskę. Pytano m.in. o budowę Dlatego dostrzega ona potencjał tkwią- szła w parze z ochroną środowiska. Gazociągu Północnego i ewentualny cy w urynkowieniu nauki. Liczy również Jego zdaniem, istnieje dużo dobrych negatywny wpływ tej inwestycji na śro- na fundusze z siódmego programu ra- i potrzebnych przepisów, które należy dowisko. Przyszła komisarz odpowie- mowego, który będzie wspierał różnego jedynie wdrożyć w życie. W ocenie sło- działa, że jeśli normy środowiskowe nie rodzaju badania. Kolejnym priorytetem weńskiego kandydata, proces wdraża- zostaną spełnione, Unia nie powinna będzie uproszczenie procedur biuro- nia w życie dyrektywy regulującej reje- się zgodzić na jego budowę. kratycznych dla firm prywatnych, które strację chemikaliów REACH nie będzie Dunka zajęła zdecydowanie negatyw- chcą wziąć udział w tym programie. oznaczał jej renegocjacji. ne stanowisko w sprawie stosowania Johannes Hahn – minister nauki węgla w energetyce. Stwierdziła, że Austrii, desygnowany na komisarza do w dłuższej perspektywie Unia Europej- spraw regionalnych. Kandydat zapowie- ska musi zrezygnować z węgla, jako dział kontynuację działań swej poprzed- surowca energetycznego. Sceptycznie niczki – Danuty Hübner. Zapewnił, że odniosła się do tak zwanych czystych będzie domagał się utrzymania wyso- technologii węglowych, z którymi Polska kich nakładów na wsparcie regionów. wiąże duże nadzieje. Uważa, że w przy- Jest to ważna deklaracja, ponieważ szłości powinniśmy uniezależnić się od z hojności tej polityki obecnie najbardziej paliw kopalnych. Przyznała jednak, że nie korzysta Polska. Jan Olbrycht, koordy- nastąpi to szybko, ale Unia już powinna nator w Komisji Rozwoju Regionalnego zacząć kierować się wizją gospodarki w Parlamencie Europejskim, powiedział, bez węgla. C. Hedegaard zapowiedziała, że prócz kompetencji J. Hahna, zwraca że mimo fiaska konferencji klimatycznej uwagę jego znajomość nie tylko euro- w Kopenhadze walka z globalnym ocie- pejskich regionów w krajach najbardziej pleniem będzie w centrum polityki Unii rozwiniętych, ale także potrzeb regionów Europejskiej przez kolejne pięć lat. Jej z nowych państw członkowskich. Uważa, zdaniem, inwestycje w „zielone” tech- że jest to dobry sygnał dla Polski. Pod- nologie zapewnią wzrost gospodarczy czas przesłuchania Austriak podkreślił, i nowe miejsca pracy, co jest jednym że polityka spójności jest przykładem z głównych założeń nowej unijnej strate- szczególnie korzystnych działań Unii Eu- gii gospodarczej do roku 2020. Deputo- ropejskiej. Powinna, jego zdaniem, pozo- wany Bogusław Sonik wyraził nadzieję, stać w dalszym ciągu jednym z głównych że w swojej pracy komisarz uwzględni zadań wspólnotowych. We wskazanych specyfikę gospodarek krajów takich jak przez niego priorytetach znalazło się Polska, gdzie produkcja energii w ponad włączenie tej polityki w realizację stra- 90% opiera się na węglu oraz weźmie tegicznych celów Unii do 2020 roku – pod uwagę, że koszty walki z global-

37 W PARLAMENCIE EUROPEJSKIM

PRZESŁUCHANIA KOLEJNYCH KANDYDATÓW NA KOMISARZY

nym ociepleniem winny być rozłożone nowym systemem dystrybucji dopłat i że Północnego. Takie umowy są, jego zda- sprawiedliwie. Zdaniem polskiego euro- powinien on zapewnić bardziej sprawie- niem, zawierane ze szkodą dla jednolitej parlamentarzysty, C. Hedegaard będzie dliwe kryteria rozdziału unijnej pomocy polityki energetycznej. Uznał, że należy rzecznikiem silnej Unii przewodzącej między kraje członkowskie. Ku zadowo- z tym walczyć. Jednak już nie potrafił w międzynarodowych działaniach mają- leniu deputowanych z ludowych partii odpowiedzieć, w jaki sposób. Jacek Sa- cych na celu walkę ze zmianami klima- politycznych D. Ciolos zasugerował tak- ryusz-Wolski uważa, że Niemiec mówił tycznymi. że stworzenie mechanizmu, na przykład bardzo ogólnie i w jego wystąpieniu było Dacian Ciolos – kandydat Rumunii, funduszu, który gwarantowałby stabil- za mało konkretów. Konrad Szymański z wykształcenia agronom. Był ministrem ność dochodów rolników, w tym także docenił zrozumienie wyrażane przez rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich. w sektorze owoców i warzyw. Mówiąc kandydata dla zróżnicowania dostaw W nowej komisji ma zostać komisarzem o uprawach genetycznie modyfikowa- surowców energetycznych, ale skry- do spraw rolnictwa. Podczas przesłu- nych wyraził przekonanie, że decyzja tykował jednoczesne przyzwolenie na chania zadeklarował, że w kwestii do- w tej sprawie powinna należeć do rolni- ekspansję Gazpromu na unijnym rynku. płat będzie bronił równego traktowania ków i konsumentów. Po przesłuchaniu, Günther H. Oettinger zaprzeczył wysu- rolników z nowej i starej Wspólnoty wiceprzewodniczący Komisji Rolnictwa, wanym pod jego adresem podejrzeniom po 2013 roku. Pojawiają się bowiem deputowany Janusz Wojciechowski, o antysemityzm. Zapewnił też, że pozo- pomysły, by ponownie zróżnicować wy- powiedział, że jego nadzieje, związane stanie odporny na wpływy niemieckich sokość dotacji. To ważna deklaracja, z nominacją D. Ciolosa, po przesłucha- grup energetycznych, choć przyznał, że wobec odzywających się coraz częściej niu zostały podtrzymane. Kandydat za- ma z nimi bliskie kontakty. głosów, żeby Wspólną Politykę Rolną prezentował się jako dojrzały polityk, Maroš Šefčovič – Słowak desygno- zlikwidować bądź ograniczyć. Komisarz rozumiejący znaczenie rolnictwa we wany na komisarza do spraw instytucjo- zaprezentował się jako stanowczy jej współczesnym świecie. nalnych i administracji, już teraz zasiada obrońca. Jeden z niemieckich eurode- Günther H. Oettinger – były premier w Komisji Europejskiej, gdzie jesienią putowanych, zadając pytanie przyszłe- Badenii-Wirtembergii, niemiecki kan- ubiegłego roku zastąpił Jana Figla na mu komisarzowi stwierdził, że dopłaty dydat na komisarza do spraw energii. stanowisku komisarza do spraw eduka- dla rolników są nieracjonalne i powinno Podczas przesłuchania wyraził przeko- cji i kultury. się od nich odejść. D. Ciolos stanowczo nanie, że nie należy blokować budowy Przed komisją spraw konstytucyjnych zaprotestował i argumentował, że do- Gazociągu Północnego, choć przyznał, że potwierdził, iż głównym zadaniem jego kadencji będzie wprowadzenie w życie postanowień Traktatu z Lizbony. Szcze- gólną uwagę chce poświęcić inicjatywie obywatelskiej. Zgodnie z zapisami Trak- tatu milion obywateli Unii może wystąpić o zmianę w unijnym prawie. Kandydat na komisarza uważa, że już w grudniu Eu- ropejczycy mogliby skorzystać z takiej szansy. Podczas przesłuchania, kandydat ze Słowacji tłumaczył się również ze swojej wypowiedzi z 2005 roku, kiedy to miał stwierdzić, iż Romowie wyzyskują słowacki system socjalny. Dodał, że od tego czasu wiele zrobił dla społeczności romskiej i dla organizacji pozarządo- wych. Zadeklarował, że w Parlamencie Europejskim będzie walczył o poprawę sytuacji Romów w Unii. płaty są nie tylko dla rolników, lecz słu- jest to projekt mało solidarny. Na spo- Cecilia Malmström – kandydatka żą także zapewnieniu bezpieczeństwa tkaniu z europosłami przyszły komisarz Szwecji, obecnie pełniąca funkcję Mini- żywnościowego Europy i w związku starał się wszystkich zadowolić i czasem stra do spraw Unii Europejskiej w rzą- z tym powinny być utrzymane. Opowie- wysyłał sprzeczne sygnały kilka razy dzie szwedzkim, jest desygnowana do dział się też przeciwko tak zwanej re- mówiąc o europejskiej solidarności. Wy- objęcia funkcji unijnej komisarz do spraw nacjonalizacji Wspólnej Polityki Rolnej, powiedział się przeciwko dwustronnym wewnętrznych. Podczas przesłuchania czyli przeniesienia jej do narodowych umowom energetycznym, które unij- zapowiedziała sprawdzenie istniejących budżetów państw członkowskich. Kan- ne kraje podpisują z państwami spoza zbiorów danych znajdujących się w we- dydat zapewnił, że podejmie pracę nad Wspólnoty, co dotyczy akurat Gazociągu wnętrznych unijnych zasobach, takich

38 W PARLAMENCIE EUROPEJSKIM

PRZESŁUCHANIA KOLEJNYCH KANDYDATÓW NA KOMISARZY

jak System Informacji Schengen (SIS), przedsiębiorców i ich zmagania z nieży- znaczenie walki z piractwem. Unia, jej a także zbieranych bądź wymienianych ciowymi przepisami. Zapewnił, że podej- zdaniem, musi zadbać o to, by jej stat- na podstawie porozumień z krajami mie ostrą walkę z biurokracją. Mówiąc ki mogły łowić bezpiecznie, zwłaszcza trzecimi. Należą do nich m.in. informacje o związkach przemysłu i ochrony środo- u wybrzeży Somalii. Zadając pytanie Gre- o pasażerach samolotów. Szwedka przy- wiska, kandydat przekonywał do rozwią- czynce poseł Marek Gróbarczyk stwier- jęła strategię preferowaną przez przy- zań, które zadowolą obie strony i zapew- dził, że system kwotowy, funkcjonujący szłą komisarz do spraw sprawiedliwości nią bardziej zrównoważony rozwój. w ramach dotychczasowej Wspólnej i praw podstawowych Viviane Reding. Podkreśliła, że imigracja jest potrzebna Unii, zaś migrujący pracownicy muszą wiedzieć, że podczas pobytu w Europie mają określone prawa. Wspomniała też o obowiązkach, jakie imigranci mają wobec europejskich społeczeństw. Jako jeden z priorytetów przyszłego urzędu wymieniła walkę z terroryzmem. Zapo- wiedziała, że chciałaby dokonać przeglą- du wszystkich narzędzi i mechanizmów stosowanych w tej walce. Uważa jednak, że równocześnie trzeba dążyć do poszanowania zasad proporcjonalności i praw Maria Damanaki – Greczynka, zwią- Polityki Rybołówstwa, został skompro- człowieka. Szwedzka minister podkreśli- zana z socjaldemokratyczną partią mitowany. Pytał, czy przyszła komisarz ła, iż wykaże pełną determinację, by uzy- PASOK. W latach 70. prześladowana zamierza od niego odchodzić na rzecz skać korzystne porozumienie w sprawie i więziona w okresie junty Czarnych skuteczniejszych instrumentów, takich transferu danych SWIFT. Mówiąc o prze- Pułkowników. Znana z konsekwencji jak zarządzanie nakładem połowowym. stępczości zorganizowanej, a szczególnie w walce o prawa człowieka. Odpowia- Odpowiadając M. Damanaki powiedzia- o przestępstwach popełnianych przez dać będzie za rybołówstwo. Jak sama ła, że ograniczenie systemu kwotowe- organizacje mafijne, podkreśliła wolę przyznała, nie jest specjalistką w tej go jest wskazane i należy go stosować współpracy z komisarz do spraw spra- dziedzinie i nie ma w tym zakresie do- w powiązaniu z innymi instrumentami. wiedliwości Viviane Reding. Szwedka po- świadczenia. Zdaniem wielu deputowa- Wyraziła także przekonanie, że system wiedziała, że mafia to nie tylko problem nych, była jednak dobrze przygotowana ten sprawdza się w przypadku połowów włoski, ale ogólnoeuropejski. do dyskusji i zrobiła dobre wrażenie. pojedynczych gatunków. M. Gróbarczyk Antonio Tajani – włoski polityk, od Podczas przesłuchania oświadczyła, będący koordynatorem w Komisji Ry- 2008 roku wiceprzewodniczący Komi- że obecnie mamy do czynienia z dra- bołówstwa uważa, że wbrew pozorom, sji Europejskiej i komisarz do spraw stycznym „przełowieniem”. Chcąc je brak doświadczenia kandydatki daje transportu. Był prezenterem programu zmniejszyć, nie uderzając równocześnie sporą nadzieję na pozytywne zmiany. informacyjnego we włoskiej telewizji, w rybaków, należy jej zdaniem, zmo- Wiąże się to z jej niezależnością od szko- pełnił również funkcję rzecznika pra- dernizować metody połowów. Jednym dzących rybakom grup wpływu. sowego Silvio Berlusconiego. Obecnie z rozwiązań byłoby wyposażenie statków Neelie Kroes – Holenderka, obecnie jest kandydatem do objęcia teki komi- w selektywne narzędzia połowowe, któ- komisarz do spraw konkurencji, jedna sarza odpowiedzialnego za przemysł re pomagają eliminować tzw. przyłów. z najbardziej znanych postaci w odcho- i przedsiębiorczość. Uważa, że powrót M. Damanaki z zadowoleniem przyjęła dzącej Komisji Europejskiej. Odniosła europejskiego przemysłu do kondycji fakt, że na mocy Traktatu z Lizbony, ry- kilka spektakularnych sukcesów, m.in. sprzed kryzysu powinien odbywać się bołówstwo będzie podlegać zwykłej pro- ukarała Microsoft za nieuczciwe działa- w ramach „Strategii 2020” Komisji Euro- cedurze legislacyjnej, co zwiększy rolę nia wobec konkurencji. Kandydatka do pejskiej, której celem jest zapewnienie Parlamentu Europejskiego. Stwierdziła, objęcia teki do spraw społeczeństwa wzrostu gospodarczego i zwiększenie że trwająca reforma wspólnej polityki informacyjnego (internet, telekomu- zatrudnienia. A. Tajani podkreślił, że rybołówstwa będzie zmierzała do sku- nikacja) chce usunąć bariery w usłu- jako komisarz zamierza doprowadzić do teczniejszego zbilansowania interesów gach on-line. Poparła koncern Google wdrożenia pakietu pomocowego dla ma- konsumentów, rybaków, przemysłu w walce z chińskimi władzami, które łych i średnich przedsiębiorstw. Chce, by i turystyki. Przyszła komisarz zadeklaro- chciały cenzurować jego przeglądarkę. 30 mld euro wyasygnowanych przez Eu- wała wsparcie dla intensywnego rozwo- Odpowiadając na pytania europosłów ropejski Bank Inwestycyjny rzeczywiście ju akwakultury, zważywszy, że obecnie w tej sprawie, N. Kroes stwierdziła, że trafiło do tych firm. Włoch przedstawił Unia Europejska importuje więcej ryb, należy zagwarantować wolność słowa się jako osoba, która rozumie problemy niż sama produkuje. Podkreśliła też i mieć możliwość umieszczania w sieci

39 W PARLAMENCIE EUROPEJSKIM

PRZESŁUCHANIA KOLEJNYCH KANDYDATÓW NA KOMISARZY

tego, co chcemy. Powiedziała też, że kandydat opowiedział się za prostym oceny sporządzone przez 25 komisji zależy jej na stworzeniu prawdziwe- i czytelnym systemem informacji na ety- parlamentarnych, które przesłuchały go, a nie udawanego rynku e-usług. kietach, który zapewni konsumentom in- desygnowanych komisarzy. Wszyscy Z badań Komisji wynika, że spośród formację potrzebną do podjęcia świado- kandydaci otrzymali oceny pozytywne wszystkich konsumentów mających do- mej decyzji o wyborze produktu. Zwracał i zostali zaakceptowani przez branżo- stęp do internetu tylko 7% robi zakupy uwagę na potrzebę wzmocnienia pre- we komisje. Teraz decyzję o tym, jak w zagranicznych e-sklepach. Chcieliby wencji, prowadzenie dalszych prac nad głosować nad kandydaturami, muszą kupować częściej, ale jest to utrudnio- przepisami regulującymi transgraniczną podjąć poszczególne frakcje polityczne. ne – nierzadko ze względu na przesta- opiekę zdrowotną oraz skuteczniejsze Głosowanie nad całym składem komisji rzałe i mało racjonalne regulacje praw przeciwdziałanie alkoholizmowi, paleniu ma odbyć się 9 lutego, podczas plenar- autorskich, ponadto, w każdym pań- tytoniu i otyłości. Dodał, że widzi swoją nej sesji w Strasburgu. Jeśli Parlament stwie inne. Jej zdaniem, nasz europej- rolę, jako strażnika praw konsumentów wyrazi aprobatę, Komisja rozpocznie ski rynek on-line jest mozaiką rynków w kolegium komisarzy. Mówiąc o przygo- pracę w nowym składzie. narodowych. Zapewniła, że usunięcie towywanym pakiecie farmaceutycznym, Po wycofaniu się desygnowanej na istniejących tam barier będzie należało podkreślił, iż chciałby lepiej uwzględnić komisarza do spraw pomocy humani- do jej zadań priorytetowych. punkt widzenia pacjentów w projekcie tarnej Bułgarki Rumiany Żelewej, wobec John Dalli – kandydat Malty, były nowego prawa. której deputowani zgłosili wiele zastrze- minister finansów, gospodarki i spraw żeń, rząd w Sofii zgłosił inną kandydat- zagranicznych, ma objąć w Komisji tekę Przewodniczący Parlamentu Euro- kę, Kristalinę Georgievą – wiceprezes zdrowia i ochrony konsumentów. W za- pejskiego Jerzy Buzek z zadowoleniem Banku Światowego. Jej przesłuchanie kresie polityki ochrony konsumentów poinformował, że wpłynęły do niego odbędzie się na początku lutego.

NIKIFOROS DIAMANDOUROS PONOWNIE WYBRANY RZECZNIKIEM PRAW OBYWATELSKICH UNII

Wybory Rzecznika nie dostarczyły większych emocji, ponieważ już w pierwszej turze grecki kandydat uzyskał bezwzględną większość gło- sów. Zdecydowanie zwyciężył z kontrkandydatami – Włochem Vittorio Bottolim i Belgiem Pierre-Yves’em Monette. Po wyborze Nikiforos Dia- mandouros powiedział, że priorytetem jego kolejnej pięcioletniej kadencji będzie zapewnienie możliwości pełnego korzystania przez obywateli z praw, jakie daje im Traktat z Lizbony i Karta Praw Podstawowych Unii. Zadeklarował, iż uczyni wszystko, by poprawić kontakty obywateli z unijną administracją oraz usprawnić funkcjonowanie swojego urzędu, co zaowo- cować powinno przyspieszeniem postępowań. Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich rozpatruje skargi obywateli na nieprawidłowości i złe decyzje administracyjne podejmowane przez unijne instytucje. Dotyczą one głównie przejrzystości procedur, odmowy dostępu do informacji lub dokumentów. W 2008 roku najwięcej skarg skierowali Niemcy – 546 oraz Hiszpanie – 352. Z Polski wpłynęło ich 270. Eurodeputowana Lena Kolarska-Bobińska po wyborach powiedziała, że Nikiforos Diamandouros bardzo dobrze sprawdził się w roli Rzecznika. Nie tylko przestrzegał standardów w stosunkach instytucji europejskich z oby- watelami, ale też działał na rzecz wzrostu kultury prawnej. Przyczynił się do rozpowszechnienia w poszczególnych krajach informacji o stosowaniu prawa unijnego. Podkreśliła, że swoimi kwalifikacjami i działaniami zyskał zaufanie osób z różnych krajów oraz ugrupowań politycznych.

40 W PARLAMENCIE EUROPEJSKIM

PRZEWODNICZĄCY PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO NA TWITTERZE

Przewodniczący PE Jerzy Buzek zdecydował się aktywnie korzystać z nowoczesnych sposobów komunikacji. Założył konto na Twitterze (http://twitter.com/jerzybuzek), czyli darmowym serwisie społecznoś- ciowym, który umożliwia użytkownikom wysyłanie i otrzymywanie krót- kich informacji, tzw. tweetów. J. Buzek jest pierwszym przewodniczącym Parlamentu Europejskiego, który korzysta z tego serwisu. Dotychczas ma już aktywne konto na Facebooku, zaś Twitter będzie jego kolejnym narzę- dziem internetowej komunikacji. Przewodniczący powiedział, że korzystanie z nowoczesnych form komunikowania się, to zarazem przyjemność i konieczność. Parlament Eu- ropejski jest, jego zdaniem, coraz bardziej wpływowy i musi być coraz lepiej widoczny. Nowoczesne technologie, w tym media społecznościowe, umożliwiają ludziom nawiązywanie kontaktów i zabieranie głosu. Dodał, że jego konto na Facebooku jest na tyle popularne, że zdecydował się na założenie konta na Twitterze, stanowiącym inne narzędzie komunikacji.

JERZY BUZEK O SYTUACJI DOMU POLSKIEGO W IWIEŃCU

Przewodniczący Parlamentu Eu- wysyłają przez ostatnie kilka miesięcy wania Polaków był brany pod uwagę ropejskiego Jerzy Buzek zabrał głos do Unii Europejskiej. Współpraca taka jako wskaźnik respektowania przez w sprawie Domu Polskiego w Iwieńcu – bez poszanowania praw człowieka, białoruskie władze zasad demokracji na Białorusi: w tym mniejszości narodowych – nie i praw człowieka. Podkreślili, że ostat- „Z Białorusi dochodzącą bardzo będzie możliwa. Jeśli ocieplenie we nie wydarzenia wyraźnie wskazują, iż niepokojące wieści. Ostatnie szykany wzajemnych stosunkach ma być trwałe pomimo składanych deklaracji, podsta- w stosunku do Polaków i próba przeję- i wiarygodne, to inne musi być trakto- wowe prawa człowieka nie są w tym cia Domu Polskiego są niedopuszczal- wanie polskiej mniejszości. Ze strony kraju wypełniane. ne. Przypomina to niestety skandaliczną Unii Europejskiej nie ma zgody na to co Deputowani proszą Komitet Mini- sytuację z 2005 roku, gdy podobne dzia- się teraz dzieje”. strów by podjął kroki mające na celu łania były podjęte przez władze w Grod- Również 33 eurodeputowanych Zgro- wyjaśnienie okoliczności przejęcia Domu nie. Działania te są również bezpośred- madzenia Parlamentarnego złożyło pi- Polskiego i przekazał swoje stanowisko nio wymierzone w Związek Polaków na semną deklarację w sprawie represji władzom w Mińsku. Białorusi. Jest to jedna z największych władz białoruskich wobec mniejszości Białoruś to jedyny europejski kraj, organizacji pozarządowych w tym kra- polskiej. Proszą o reakcję w tej sprawie. który nie jest członkiem Rady Europy. ju. Jako taka wymaga naszego silnego Poinformowali Komitet Ministrów Rady Mińsk został pozbawiony statusu gościa wsparcia. Europy o wzmożeniu szykan przeciwko specjalnego na początku 1997 roku, po Moje szczególne zaniepokojenie wy- Polakom. Jako przykład podali ostat- negatywnej ocenie przez Radę Europy wołuje także ryzyko likwidacji polskiej nią akcję białoruskiej policji przeciwko ogólnonarodowego referendum w spra- szkoły w Grodnie. Znacząco ograniczy- osobom, które zamierzały wziąć udział wie zmian w konstytucji z listopada 1996 łoby to zasięg polskiego szkolnictwa na w zebraniu Stowarzyszenia Polaków na roku. Przyjęte zmiany dotyczyły utworze- Białorusi. Białorusi w Iwieńcu oraz akcji przeję- nia drugiej izby parlamentu, której część Apeluję do władz w Mińsku o opamię- cia przez policję budynku należącego składu mianuje prezydent oraz wydłuże- tanie i aby poważnie potraktowały sy- do Stowarzyszenia. Zwrócili się do Ko- nia kadencji szefa państwa z pięciu do gnały o gotowości do współpracy, które mitetu Ministrów, by sposób trakto- siedmiu lat.

Relacje z sesji Parlamentu Europejskiego w Strasburgu w dniach 18-21 stycznia 2010 r. dla „Kroniki Sejmowej” nadesłał red. Andrzej Geber

41 W PARLAMEN TACH EUROPY

CZECHY

Posłowie prawicy przyjęli oświadczenie prezydenta z zadowo- PREZYDENT NIE ZGADZA SIĘ leniem, ale obawiają się, że socjaldemokraci, komuniści i po- NA ZWIĘKSZENIE DEFICYTU słowie niezrzeszeni przegłosują ewentualne weta prezydenta. Potrzebują na to 101 głosów. Prezydent Vaclav Klaus po noworocznym obiedzie z pre- Prezydent Vaclav Klaus oznajmił, że planuje ogłoszenie mierem Janem Fischerem zapowiedział, że biorąc po uwagę daty wyborów do parlamentu na 28 i 29 maja 2010 r., ale bra- wysokość planowanego deficytu budżetowego na rok 2010, ny jest także pod uwagę termin wcześniejszy 14 i 15 maja. nie podpisze żadnej ustawy, która by go zwiększyła. „Oświad- czam, że nie podpiszę żadnej ustawy, która zwiększałaby deficyt budżetowy na rok 2010. Planowany deficyt 5,7% PKB jest katastrofalny i nie można go posunąć ani o milimetr” – powie- NAPIĘCIE PRZEDWYBORCZE dział prezydent. Szef prawicowej ODS, były premier Mirek Topolanek uwa- Tymczasem zwiększenie deficytu planują socjaldemokraci, ża, że każdy dzień, w którym Izba nie uchwali do wyborów którzy chcą przegłosować w Izbie wiele socjalnych ustaw. żadnej ustawy, będzie dobrym dniem. Jest to odpowiedź posłów prawicy na program partii lewicowych, które już na styczniowym posiedzeniu planują przestawić projekty: trzy- nastej emerytury, wypłacania zasiłku chorobowego za pierwsze trzy dni zwolnienia chorobowego, podwyższenia zasiłku matkom na urlopie macierzyńskim, zniesienia opłat u lekarza. Ludowcy i Zieloni nie wykluczają, że niektóre projekty lewicy uzyskają ich akceptację.

SENAT MA NIECHCIANE WAKACJE Czescy senatorowie są chwilowo bez pracy. Po raz pierwszy w tym roku spotkają się dopiero w marcu. „Nie mamy nad czym pracować, z Izby Poselskiej nie wpłynęły żadne nowe projekty”. Zamiast przygotowywać ustawy, posłowie w grudniu dyskutowali o sprawach mało istotnych, wskazał marsza- łek Senatu Přemysl Sobotka. „Nasza praca uzależniona jest od posłów, a ponieważ oni pod koniec roku nie zdecydowali o niczym, nie mamy nad czym pracować” – dodał marszałek. Wszystkie akty prawne, jakie do Senatu zostały skierowane, z międzynarodowymi umowami włącznie, senatorowie rozpa- trzyli już przed końcem ubiegłego roku. Większość senatorów nie zamierza jednak leniuchować. „Wykorzystamy ten czas na przygotowanie własnych projektów i inicjatyw” – zapewniła wicemarszałek Senatu Alena Gajduszkova.

Relacje z Pragi dla „Kroniki Sejmowej” nadesłała red. Barbara Sierszuła

42 W PARLAMENTACH EUROP Y

LITWA

SEJM POPIERA OBECNOŚĆ KRZYŻY W SZKOŁACH Sejmowa Komisja Spraw Zagranicznych wyraziła polityczne poparcie dla Włoch, które zamierzają odwołać się od orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasbur- gu, który uznał, że krzyż wiszący w szkole publicznej narusza prawo. Litewscy posłowie w wydanym oświadczeniu wyrazili ubo- lewanie z powodu orzeczenia Trybunału. Według nich, „uży- wanie w miejscach publicznych symbolu krzyża nie zmusza nikogo do wyznawania konkretnej religii”. „Jest on przede wszystkim wyrazem przynależności Europy o chrześcijańskich tradycjach i historii, co nie ogranicza uczniom i ich rodzicom wolności wyboru religii i przekonań” – podkreślili. Sejmowa Komisja Spraw Zagranicznych rozpatrywała kwestię obecności krzyży w szkołach włoskich na prośbę litewskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Z kolei MSZ prośbę o rozpatrzenie tej kwestii na szczeblu parlamentarnym otrzymał z Włoch i Watykanu. Kwestia pisowni nazwisk polskich na Litwie jest od lat jednym z najbardziej drażliwych problemów w stosunkach polsko-litewskich. Wprowadzenie pisowni nazwisk polskich na NOWY PROJEKT USTAWY Litwie i litewskich w Polsce z użyciem wszystkich znaków dia- O PISOWNI NAZWISK krytycznych przewiduje traktat polsko-litewski z 1994 roku. Rząd litewski przygotował nowy projekt ustawy o pisowni nazwisk, w którym proponuje, by już od przyszłego roku w paszportach obywateli figurowały zapisy imienia i nazwi- RADYKAŁOWIE SPRZECIWIAJĄ ska nie tylko w języku litewskim, lecz także w innych językach opartych na alfabecie łacińskim, m.in. po polsku. SIĘ PISANIU NAZWISK PO POLSKU Premier Andrius Kubilius podkreśla, że przyjęcie takiej Radykalne skrzydło współrządzącej na Litwie partii kon- ustawy jest zgodne z realiami dnia dzisiejszego. „Powinniśmy serwatywnej określa mianem zdrady rządowy projekt ustawy zrobić ten krok. Wymagają tego od nas realia. Powinniśmy o pisowni nazwisk, który m.in. przewiduje oryginalny zapis traktować imię i nazwisko nie jako część składową języka, ale nazwiska polskiego w paszporcie, i apeluje o jego odrzucenie. prywatną własność człowieka” – powiedział. „To jest zdrada, burzenie systemu języka litewskiego, asymi- Rząd proponuje, by po przyjęciu w parlamencie ustawy lacja” – oznajmił Gintaras Songaila, poseł Związku Ojczyzny o pisowni nazwisk raz jeszcze zwrócić się w tej sprawie do – Litewskich Chrześcijańskich Demokratów (TS-LKD). Sądu Konstytucyjnego. Z kolei przewodniczący Litewskiej Partii Centrum, sygna- W 1999 roku Sąd Konstytucyjny postanowił, że imię i na- tariusz Aktu Niepodległości Litwy z 11 marca 1990 roku, Ro- zwisko obywatela Litwy powinny być zapisane w paszporcie mualdas Ozolas zaznaczył, że mniejszości narodowe, przede w języku państwowym. Jednak przed kilkoma miesiącami wszystkim Polacy, domagając się zapisu oryginalnej formy orzekł, że obywatele Litwy narodowości nielitewskiej, w tym swego nazwiska w paszporcie, „działają przeciwko językowi Polacy, w paszportach mogą mieć zapis swego nazwiska litewskiemu, są niczym piąta kolumna”. Jego zdaniem, przy- w formie oryginalnej, ale nie na pierwszej stronie dokumen- jęcie rządowego projektu o pisowni nazwisk to dezintegracja tu, tylko na dalszych stronach, jako zapis pomocniczy. Za- kraju. Zaznacza, że po spełnieniu żądań w sprawie pisowni pis nazwiska nielitewskiego w formie litewskiej pozostaje nazwisk nastąpią kolejne: żądanie dwujęzycznych nazw ulic nadal oficjalną formą potwierdzającą tożsamość obywatela i miejscowości oraz wprowadzenie polskiego, jako drugiego Litwy. języka państwowego. Według ministra sprawiedliwości Remigijusa Šimašiusa Posłowie G. Songaila i R. Kupčinskas z TS-LKD przygotowali obecnie „wszystkie argumenty przemawiają za tym, że jeżeli alternatywny projekt ustawy o pisowni nazwisk. Jak twierdzą, Sąd Konstytucyjny od nowa rozpatrywałby tę kwestię, mógłby jest on zgodny z konstytucją. Wyrażają nadzieję, że ich projekt poddać korekcie swą wykładnię w stosunku do pisowni na- poprze rządząca koalicja, „a także frakcje opozycyjne, które zwisk i tego właśnie rząd oczekuje”. szanują język litewski i konstytucję kraju”.

43 W PARLAMENTACH EUROPY

LITWA

WYGASŁA USTAWA POSŁOWIE W OBRONIE O MNIEJSZOŚCIACH EURODEPUTOWANEGO NARODOWYCH W. TOMASZEWSKIEGO Obowiązująca dotychczas na Litwie ustawa o mniejszo- 15 litewskich posłów wystosowało list do przewodniczącej ściach narodowych wygasła z dniem 1 stycznia br. Projekt Sejmu Ireny Diegutienė, stając w obronie eurodeputowane- nowej ustawy nie został na razie przyjęty i nie wiadomo, czy go Waldemara Tomaszewskiego przed działaniami litewskiej w ogóle zostanie zatwierdzony. Do tej pory obowiązywała Głównej Komisji Etyki Służbowej (GKES). ustawa przyjęta jeszcze w 1989 roku, gdy Litwa była republiką GKES badała zgodność wypowiedzi W. Tomaszewskiego radziecką. W 1991 roku przeprowadzono jej nowelizację, po- w Parlamencie Europejskim w sprawie dyskryminacji polskiej legającą głównie na zamianie zapisu Litewska Socjalistyczna mniejszości na Litwie z zasadami litewskiego Kodeksu Zacho- Republika Radziecka na zapis Republika Litewska. Następnie wania Polityka i orzekła, że „publiczne zachowanie polityka, obowiązywanie ustawy było kilkakrotnie przedłużane, aż jej przewodniczącego partii Akcja Wyborcza Polaków na Litwie ważność wygasła wraz z końcem ubiegłego roku. (AWPL), obywatela Republiki Litewskiej W. Tomaszewskiego, „To, że Sejm nie przedłużył ważności tej ustawy do czasu, aż a także obrana przez niego forma działalności nie przynoszą zostanie przyjęta nowa, świadczy o stosunku państwa litew- honoru człowiekowi, państwu i prawu, nie wzmacniają zaufa- skiego do mniejszości narodowych” – ocenił poseł Akcji Wy- nia wobec państwa i jego instytucji”. borczej Polaków na Litwie Jarosław Narkiewicz. Przypomniał, Jednocześnie w dokumencie zaznaczono, że prawo że od kilku lat w Sejmie znajduje się projekt nowej ustawy, W. Tomaszewskiego do swobodnego wyrażania opinii który jednak nie zadowala litewskich Polaków. „Proponowany i obrony praw mniejszości narodowych nie jest kwestiono- projekt, w naszej ocenie, jest gorszy od obowiązującej dotych- wane. czas ustawy. W dużej mierze pomniejsza on nasze dotychcza- W liście parlamentarzystów, który jako pierwszy podpisał sowe prawa” – oświadczył poseł. lider opozycji, poseł partii Porządek i Sprawiedliwość Valen- W drodze kompromisu prace nad projektem nowej ustawy tinas Mazuronis, stwierdza się, że działania Komisji są bez- o mniejszościach narodowych zostały wstrzymane do czasu, podstawne i są próbą wywarcia presji na członka Parlamen- aż postulaty polskiej mniejszości narodowej, dotyczące m.in. tu Europejskiego. Są także sprzeczne z europejskimi trakta- oświaty, pisowni nazwisk czy używania języka ojczystego, zo- tami, ze statusem europarlamentarzysty i zasadami pracy staną uwzględnione w innych ustawach. w PE. Ponadto, w artykule 3 litewskiego Kodeksu Zachowa- Z kolei w ocenie dyrektora litewskiego Instytutu Monitorin- nia Polityka wyraźnie zapisano, że Kodeks ten nie obowiązu- gu Praw Człowieka Henryka Mickiewicza, nie ma żadnej trage- je prezydenta kraju i członków PE. „Prawnie nieuzasadnione, dii w tym, że ustawa o mniejszościach narodowych na Litwie niekompetentne działania Głównej Komisji Etyki Służbowej przestała obowiązywać. „Mniejszości narodowe są chronione przedstawiają w złym świetle Sejm Republiki Litewskiej, któ- przez inne ważniejsze akty prawne, m.in. konstytucję i ratyfi- remu podlega Komisja, a także Litwę, której urzędnicy nie kowane przez Litwę Europejską Konwencję Praw Człowieka znają prawa litewskiego i europejskiego” – czytamy w liście i Konwencję Ramową Rady Europy o Ochronie Mniejszości Na- litewskich posłów. rodowych” – powiedział H. Mickiewicz. Jego zdaniem, z poli- Natomiast w ocenie W. Tomaszewskiego oświadczenie tycznego punktu widzenia dla Litwy korzystniejsze jest jednak GKES to wybieg formalny. „Zgodnie z prawem, Komisja mu- posiadanie ustawy o mniejszościach narodowych. Świadczy to siała przyjąć decyzję, czy Kodeks został naruszony, czy też o tym, że państwo dba o mniejszości. Przypomniał, że obo- nie. Dochodzenie Komisji wobec mnie było bezprawne, dla- wiązująca do 1 stycznia br. ustawa m.in. zezwalała, aby na tego też, chcąc wyjść z twarzą z zaistniałej sytuacji, przyjęła terenach zwarcie zamieszkanych przez mniejszości narodowe ona jakąś pośrednią formę – oświadczenie. Komisja nie jest umieszczano napisy informacyjne w ich języku, a sąd mimo to, od wydawania oświadczeń” – pokreślił W. Tomaszewski. Po- na podstawie ustawy o języku państwowym, nakazał na Wi- wtórzył raz jeszcze, że działania Komisji są prowokacją i że leńszczyźnie zdjęcie tablic z nazwami ulic w języku polskim. się nie podda.

Relacje z Wilna dla „Kroniki Sejmowej” nadesłała Aleksandra Akińczo, redaktor radia Znad Wilii i korespondent Polskiej Agencji Prasowej

44 5 9 TH SITTING OF THE SEJM

20-22 JANUARY 2010

THE SEJM WAS PRESENTED with a pronounce- THE SEJM CONSIDERED THE SENATE’S ment by the President of the European Parliament Jerzy RESOLUTIONS CONCERNING THE ACTS Buzek. amending the act on the Supreme Chamber of Control; amending the act on public benefit and volunteer work and some related acts; THE SEJM PASSED THE ACTS amending the act on quartering of the Armed Forces of amending the act on the system of education; the Republic of Poland and some related acts; amending the act on reimbursing natural persons for par- amending the waste management act and some related ticular expenses related to housing construction; acts; amending the act on the turnover of financial instru- the Budgetary Statute for 2010; ments; amending the act on warranties and guarantees granted amending the act on tax on civil law transactions; by the State Treasury and particular legal persons and on the principles of filling in the term 2009–2014 of the the act on commercialisation and privatisation; additional mandate of the European Parliament Deputy; amending the act on the commune government, the act ratifying the Convention on Jurisdiction, Applicable Law, on the voivodship government and the act on the district Recognition, Enforcement and Co-operation in Respect of government. Parental Responsibility and Measures for the Protection of Children concluded in the Hague on 19 October 1996. THE SEJM REFERRED TO COMMITTEES the President of the Republic’s bill amending the act on personal income tax; Deputies’ bill amending the act on the personal income tax; Senate’s bill amending the Code of Penal Procedure; Senate’s bill amending the Labour Code and the act on personal income tax.

THE SEJM RETURNED TO COMMITTEES the Government bill on particular entitlements of the minister in charge of the State Treasury and on their execution in particular capital associations or groups of companies perform- ing activities in the sectors of electric energy, petroleum and fuel gas.

THE SEJM CONSIDERED IN THE SECOND READING the corrected Committee report on the bill amending the act on the Tribunal of State.

THE SEJM ACCEPTED Government information on development policy; reports on realisation of the National Development Strat- egy 2007–2015 in the years 2007 and 2008; information of the Minister of Culture and National Heri- tage on the tasks of the Ministry currently being fulfilled and the main directions of the cultural policy of the State.

Elżbieta Chojna-Duch and Andrzej Bratkowski appointed by the Sejm as members of the Monetary Policy Council took the oath. SEJM W OBIEKTYWIE

Wydawca: Kancelaria Sejmu, Wydawnictwo Sejmowe, 00-902 Warszawa, ul. Wiejska 4/6/8, tel. (0-22) 694-14-17, fax (0-22) 625-77-93; http://sejm.gov.pl/wydarzenia/kronika/kronika.htm, adres e-mail: [email protected] Redaguje zespół: Maciej Kossow (red. naczelny), Justyn Opara Skład komputerowy: Małgorzata Grabowska Foto: Krzysztof Białoskórski – www.fotosejm.pl, Łukasz Kamiński, Photo European Parliament, O. Posashkowa Montaż i łamanie: Aleksandra Moraczewska Druk: Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi w Laskach NR REJ. PR 895, ISSN 0867-5414