STRATEGIA ROZWOJU GMINY STEPNICA Do Roku 2025
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Załącznik do Uchwały nr XXX/327/14 Rady Miejskiej w Stepnicy z dnia 29 maja 2014 r. STRATEGIA ROZWOJU GMINY STEPNICA do roku 2025 Instytut Rozwoju Regionalnego Szczecin 2014 STRATEGIA ROZWOJU GMINY STEPNICA do roku 2025 Strona 2 z 137 STRATEGIA ROZWOJU GMINY STEPNICA do roku 2025 SPIS TREŚCI Strona 1. Podstawa, zakres, przebieg i tryb pracy nad Strategią 5 2. Diagnoza prospektywna sytuacji społeczno-gospodarczej 8 2.1. Warunki naturalne 8 2.1.1 Dolina Dolnej Odry – zachodnia i północno-zachodnia część gminy Stepnica 8 2.1.2 Równina Goleniowska – południowa i wschodnia część gminy Stepnica 11 2.1.3 Równina Gryficka – północno-wschodnia część gminy Stepnica 13 2.1.4 Inne zasoby naturalne 14 2.2. Demografia 16 2.3. Kapitał społeczny 20 2.4. Samorząd 25 2.5. Ochrona zdrowia 27 2.6. Kultura 30 2.6.1 Kultura masowa 30 2.6.2 Dziedzictwo kultury 35 2.7. Edukacja 39 2.7.1 Wychowanie przedszkolne 39 2.7.2 Edukacja w szkołach podstawowych i gimnazjum 39 2.7.3 Wydatki na oświatę 42 2.7.4 Kadra nauczycielska 45 2.7.5 Efekty edukacji – wyniki osiągane przez uczniów 46 2.8. Rynek pracy, zatrudnienie i bezrobocie 51 2.8.1 Liczba bezrobotnych, wskaźnik bezrobocia 51 2.8.2 Kategorie bezrobotnych – wiek, wykształcenie, długotrwałość bezrobocia 51 2.9. Gospodarka 55 2.9.1. Liczebność podmiotów, struktura własności i wielkości zatrudnienia 55 2.9.2. Struktura branżowa – rodzaj działalności wg. PKD 58 2.9.3. Przemysł 60 2.9.4. Handel i usługi 61 2.9.5. Budownictwo 64 2.9.6. Rolnictwo 66 2.9.7. Leśnictwo 69 2.9.8. Turystyka 70 2.9.9. Gospodarka morska 77 2.10. Innowacyjność 78 2.11. Nauka 79 2.12. Infrastruktura telekomunikacyjna 80 2.13. Transport 84 2.13.1. Infrastruktura drogowa 84 2.13.2. Komunikacja lotnicza 87 2.13.3. Komunikacja wodna 87 2.14. Energia 90 2.14.1. Wytwarzanie energii elektrycznej i cieplnej 90 2.14.2. Sieć gazowa 91 2.14.3. Odnawialne źródła energii 92 2.15. Stan i ochrona środowiska 94 2.15.1. Wody powierzchniowe 94 2.15.2. Powietrze/Atmosfera 95 2.15.3. Odpady 96 2.16. Gospodarka komunalna 98 2.16.1. Zaopatrzenie w wodę 98 2.16.2. Odprowadzanie ścieków 100 2.16.3. Gospodarka odpadami 102 2.17. Planowanie przestrzenne i urbanizacja 103 2.18. Mieszkalnictwo 104 2.19. Sytuacja ekonomiczna gminy 108 2.19.1. Dochody bieżące 108 Strona 3 z 137 STRATEGIA ROZWOJU GMINY STEPNICA do roku 2025 2.19.2. Dochody majątkowe 111 2.19.3. Wydatki bieżące 112 2.19.4. Wydatki majątkowe 115 3. Wizja i misja Gminy Stepnica 118 4. Cele strategiczne 122 4.1. Cel Strategiczny I – rozwój gminnej gospodarki opartej na turystyce 123 4.2. Cel Strategiczny II – jakość życia mieszkańców gminy 125 4.3. Cel Strategiczny III – dobrobyt środowiska naturalnego 127 Załącznik 1 Analiza SWOT 129 Załącznik 2 Protokół z Konsultacji Społecznych 134 Strona 4 z 137 STRATEGIA ROZWOJU GMINY STEPNICA do roku 2025 1. PODSTAWA, ZAKRES, PRZEBIEG I TRYB PRACY NAD STRATEGIĄ Samorząd gminny jest odpowiedzialny za całokształt polityki rozwoju gminy - sektorowej i zintegrowanej. Przyjmuje ona postać dokumentów planistycznych - planów, programów i strategii sektorowych, sporządzanych dla określonego horyzontu planistycznego. Plany Rozwoju czy Strategie Rozwoju zaczęły powstawać w gminach w związku z wymaganiami dotyczącymi możliwości uzyskania bezzwrotnej pomocy z funduszy strukturalnych w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego na lata 2004-2006. W Gminie Stepnica powstały takie dokumenty planistyczne, jak: * Plan Rozwoju Lokalnego dla Gminy Stepnica na lata 2004-2006 (2004) * Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Stepnica (2007) * Lokalna Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich (2010) * Strategia Rozwoju Turystyki Gminy Stepnica (2011) * Plany Odnowy Miejscowości dla miejscowości : Stepnica, Gąsierzyno, Budzień, Bogusławie, Czarnocin, Jarszewko, Kopice, Łąka, Miłowo, Racimierz, Stepniczka, Widzieńsko, Zielonczyn, Żarnowo i Żarnówko; * Gminny Program Opieki Nad Zabytkami na lata 2013-2016 * Wieloletni program gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy Stepnica na lata 2010- 2015 * Program Ochrony Zdrowia Psychicznego dla Gminy Stepnica na lata 2012-2015 * miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Zintegrowanym dokumentem planowania są Strategie Rozwoju. W związku z nowym okresem programowania funduszy strukturalnych, pojawiła się potrzeba sformułowania takiego zintegrowanego dokumentu, obejmującego wszystkie podziały sektorowe jak i polityki horyzontalne, opartego na aktualnej diagnozie społeczno-gospodarczej. Strategie Rozwoju - czy to województwa czy gminy, z definicji są ukierunkowane na wyznaczenie celów rozwojowych, zdefiniowanie metod ich realizowania oraz wskazanie środków niezbędnych, by zdefiniowane metody zostały zastosowane, a przez to - wyznaczone cele - osiągnięte w założonym horyzontem planistycznym. Opracowanie aktualnej, długookresowej Strategii Rozwoju Gminy Stepnica, ma - jako dokument - zarazem pełnić cztery zdefiniowane funkcje: Funkcja informacyjna: rozbudowana część p.t. „Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej” ma dostarczyć informacji wszystkim interesariuszom; diagnoza ma charakter prospektywny; Funkcja oceniająca (aksjologiczna): analiza słabych i mocnych stron gminy, oraz szans i zagrożeń jest - wraz ze zdefiniowanymi w diagnozie wyzwaniami - punktem wyjścia dla sformułowania celów strategicznych; Strona 5 z 137 STRATEGIA ROZWOJU GMINY STEPNICA do roku 2025 Funkcja planistyczna: zaplanowanie kierunków działania, poprzez wyznaczenie konkretnych celów strategicznych, jakie gmina zamierza zrealizować w zdefiniowanych obszarach tematycznych, w szczególności poprzez kierowanie tam nakładów inwestycyjnych; Funkcja eksplanacyjna (wyjaśniająca): Strategia wyjaśnia związki przyczynowo - skutkowe pomiędzy poszczególnymi celami strategicznymi, i ich komplementarność, jak też uzasadnia przypisanie im określonych metod osiągania celów. Jest bowiem ważne, żeby interesariusze dostrzegali kontekstowo te związki. Przyjęta Strategia Rozwoju powinna posłużyć, jako wytyczna do opracowania tematycznych, bardziej szczegółowych programów, wpisujących się - z zasady - w określony cel lub zestaw celów strategicznych. Kolejność ich przyjmowania będzie się wiązała z możliwościami gminy do finansowania inwestycji ujętych - w roli instrumentalnej - w poszczególnych programach tematycznych. Strategia Rozwoju i wyznaczone w niej cele strategiczne znajdą tez swoje odbicie w corocznie uchwalanej Wieloletniej Prognozie Finansowej, w której wyznacza się priorytetowe zadania inwestycyjne na kolejne lata. W budowie Strategii wzięli udział przedstawiciele szerokiego spektrum interesariuszy - przedsiębiorców, organizacji pozarządowych, animatorów kultury i sportu, instytucji administracji państwowej, operatorów istniejącej w gminie infrastruktury, jak też reprezentantów administracji samorządowej i członków organu stanowiącego. Przyjęto, wolą Rady Miejskiej w Stepnicy, że konstruowanie Strategii odbędzie się w trybie dialogu pomiędzy ekspertami, kompetentnymi urzędnikami samorządowymi, oraz radnymi - tak, by powstały dokument odpowiadał zarówno obiektywnym uwarunkowaniom, jak i realnemu zapotrzebowaniu społecznemu. Praca nad Strategią przebiegała w czterech etapach: Etap I - zbieranie danych faktograficznych z zasobów: Urzędu Gminy Stepnica, Starostwa Powiatowego w Goleniowie, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego w Szczecinie, Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Szczecinie i Powiatowego Urzędu Pracy w Goleniowie, Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Goleniowie, Ośrodka Pomocy Społecznej w Stepnicy, Komendy Powiatowej Policji w Goleniowie, Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Goleniowie, Terenowego Banku Danych, Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego w Szczecinie, Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Szczecinie, Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie, Regionalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, Oddział Szczecin, Urzędu Miasta Szczecin, Urzędu Morskiego w Szczecinie, PKP, Polskich Linii Kolejowych, Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie, Regionalnej Izby Obrachunkowej w Szczecinie i Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego. Strona 6 z 137 STRATEGIA ROZWOJU GMINY STEPNICA do roku 2025 Etap II - konsultacje społeczne Od września 2013 r. odbywały się indywidualne rozmowy (w rozumieniu - spotkania grupowe, lecz zarazem tematyczne) o charakterze konsultacyjnym, a główne Konsultacje Społeczne odbyły się w dniach 6 i 17 grudnia 2013 r. W Załączniku Nr 2 zamieszczono protokół z reprezentatywnego spotkania. Spotkania tematyczne z założenia miały bardzo duże znaczenie dla prac nad strategią, prezentowane bowiem opinie, informacje i postulaty wypowiadane były przez przedstawicieli różnych środowisk. Dla zespołu eksperckiego ważne było to, iż wokół poruszanych problemów tworzył się klimat konstruktywnej współpracy. Niezależnie od spotkań konsultacyjnych z udziałem ekspertów w danych dziedzinach życia społeczno- gospodarczego, mieszkańcy gminy mieli możliwość udzielenia odpowiedzi na pytania ankiety specjalnie do nich skierowanej. Pytania dotyczyły oceny sytuacji w gminie pod względem gospodarczym i społecznym, sposobów zarządzania sprawami gminnymi, pożądanych kierunków rozwoju gminy w najbliższej przyszłości, wskazania najważniejszych celów i zadań stojących przed władzami i społecznością gminną. Wyniki ankiety zostały uwzględnione na dalszych etapach pracy nad Strategią Rozwoju Gminy Stepnica. Etap III - identyfikacja podstaw do formułowania celów strategicznych praca własna zespołu głównie nad identyfikacją okoliczności podlegających analizie SWOT, oraz definiowania