Rhifyn 261 - 50c www.clonc.co.uk Enillydd Gwobr Menter Cymunedol Gwobrau Busnes 2007 Mawrth 2008

Papur Bro ardal plwyfi: Cellan, Llanbedr Pont Steffan, Llanbedr Wledig, , Llangybi, Llanllwni, , Llanwnnen, Llanybydder, Llanycrwys ac Uwch Gaeo a Phencarreg

Agor Cadwyn Gwefan Neuadd arall o Newydd Newydd Tudalen 20 gyfrinachau Tudalen 10 Clonc Tudalen 2 Eisteddfod Yr Ysgol Gyfun

Aelodau Tŷ Teifi yn dathlu buddugoliaeth yn Eisteddfod yr Ysgol (uchod), Owen Thomas (chwith) yn ennill y goron gyda Natalie Moore 3ydd ac Angharad Guy 2ail, a Siwan Davies (dde) yn ennill y gadair gyda Luned Mair yn ail a thrydydd. www.clonc.co.uk

Gwefan newydd Papur Bro Clonc Clonc. cynyddu ymwybyddiaeth pobl o’r wefan Ddiwedd Ionawr eleni sefydlwyd gwefan Yn aml, mae pobl ifanc yn cael eu hannog i ymhellach. newydd i bapur bro Clonc. Dyma ffenest siop gadw copïau o Clonc er mwyn cyfeirio atynt Pan fyddwch yn defnyddio’r we nesaf, Clonc nawr i’r byd a’r betws: www.clonc. wrth ysgrifennu traethawd neu brosiect, ond gwnewch yn siŵr eich bod yn ymweld â www. co.uk Gall pobl o bell ac agos gadw cysylltiad â bellach gellir troi at y wefan hon er mwyn edrych clonc.co.uk a dweud wrth eraill amdani hefyd. newyddion yr ardal drwy gyfrwng y Gymraeg. ar hen rifynnau. Gellir gweld chwe rhifyn a Mae Clonc yn un o bedwar papur bro sydd Mae’r wefan yn dathlu llwyddiant Clonc gyhoeddwyd y llynedd ar fersiwn pdf. Y gobaith â gwefan. Fe welwch mai’r Dinesydd, Tafod fel papur bro ac yn dangos y datblygiadau yw ychwanegu at hynny o flwyddyn i flwyddyn. Elai a Glo Mân yw’r papurau bro eraill sydd â diweddaraf. Yn ogystal â hynny, mae’n Gellir danfon ymholiad at Clonc yn ogystal â phresenoldeb ar y we os ewch chi i ddefnyddio ffynhonnell wybodaeth ddefnyddiol. Cyflwyna gadael sylwadau yn y Llyfr Gwesteion ar lein. porwyr fel Gwgl neu Yahoo. Papur Bro Clonc: fanylion y rhifyn diweddaraf a rhestr o’r siopau Mae croeso i ddarllenwyr Clonc wneud hynny. www.clonc.co.uk Papur Bro Glo Mân: http:// sy’n gwerthu Clonc. Gallwch lawr lwytho Mae’n hawdd ysgrifennu’r neges a’i danfon gloman.blogspot.com Papur Bro Tafod Elai: www. ffurflen danysgrifio a ffurflen ymuno â Chlwb ar wasgiad botwm. Fe gyhoeddir y sylwadau tafelai.net Papur Bro Y Dinesydd: www.dinesydd. Clonc yn ôl eich dewis. Ceir manylion am brisau gyda’ch enw maes o law, wedi i’r gweinyddwr roi com hysbysebu a’r dyddiadau allweddol i gyflwyno sêl bendith arnynt. Dylan Lewis, Cadeirydd Clonc yw newyddion. Mae yna dudalen o gysylltiadau gwe perthnasol Gweinyddwr y Wefan, a darperir y Mae’n wefan sy’n llawn lluniau hefyd yn hefyd. Gellir ychwanegu cysylltiadau eraill, dim gwasanaeth gyda chydweithrediad cwmnïoedd dangos y broses o gynhyrchu Clonc gan gynnwys ond i chi hysbysu Clonc. Byddai’n braf hefyd Recipero a BT. Maent yn darparu gwefannau yr argraffu a’r plygu yn ogystal â’r gwerthu. Ceir gweld cysylltiad â gwefan Clonc ar wefannau yn rhad ac am ddim i grwpiau cymunedol lluniau o siopau’r ardal a’r siopwyr sy’n gwerthu eraill. Os gallwch chi drefnu hynny, byddai’n www.communitykit.co.uk

Eisteddfod Papurau Bro

Mae Clonc yn chwilio am ddarllenwyr i gystadlu yn yr eisteddfod isod. A fyddai’n bosib i chi roi cynnig ar y cystadlaethau llenyddol a’u danfon i Swyddfa Antur Teifi, Llambed os gwelwch yn dda. Bydd bws yn gadael Llambed tua 6.15 ar y nos Iau 20fed Mawrth i fynd i’r eisteddfod. Ni chodir tâl bws na thâl mynediad. Noson o hwyl fydd hi a chyfle i ennill gwobrau i Clonc. Cysylltwch ag un o swyddogion Clonc i fynegi diddordeb, neu ffoniwch 01570 422349.

Arweinydd Bnr. Ifan Gruffydd, Llefaru Eisteddfod Darllen darn heb ei atalnodi Beirniad Papurau Bro Bnr. Dewi ‘Pws’ Morris, Adroddiad Digri Ceredigion Agored

a Sir Benfro Stori Gelwydd Llenyddiaeth Agored

Diarhebion Dynwared Paratoi 5 dihareb gyfoes Unrhyw wleidydd amlwg o Gymru a’r Byd Slogan hysbysebu Agored Rheolau Gorffen Limrig Aeth Arthur i’r Co-op gyda whilber Dyfarnir marciau ymhob cystadleuaeth o 5 i’r I chwilio am rywbeth i swper enillydd, 3 i’r sawl ddaw yn ail, ac 1 i’r trydydd. , Cyflwynir gwobr i’r papur bro sydd â’r cyfan- , . swm uchaf o farciau ar ddiwedd y cystadlu. Deunydd Adran Lenyddiaeth i gyrraedd Llunio Brawddeg swyddfa Antur Teifi, 23 Stryd Fawr, Llanbedr Pont Gyda’r geiriau yn eu tro yn cychwyn Steffan erbyn Hanner Dydd, Mawrth 7fed. fed gyda’r llythrennau P-A-P-U-R-A-U B-R-O 20 o Fawrth Cystadlaethau llwyfan i gychwyn yn brydlon am 2008 7 o’r gloch, Mawrth 20fed. Gwobrau drwy garedigrwydd: Gwesty Llanina, Llanarth

Eisteddfod Prosiect Papurau Bro p PA U rau Ceredigion Bro Ceredigion a Sir Benfro a Sir Benfro

 Mawrth 2008 www.clonc.co.uk Pwy yw pwy? Beth yw beth?

Golygydd: Ysgrifenyddes Mary Davies, Maesglas, Drefach 480015 Mawrth Elaine Davies, Penynant, Alltyblaca 480526 Trysorydd Nia Davies, Maesglas, Drefach 480015 e-bost: [email protected] e-bost: [email protected] Ebrill Rhian Jones, Pan-têg, Pentrebach 422546 Swyddog Dosbarthu Eifion Davies, Afallon, Drefach 480590 Dylunydd: Dylan Lewis, Tŷ Cerrig, 422349 e-bost: [email protected] Tîm Golygyddol: Eifion ac Yvonne Davies, Elaine Davies, Teipyddion Nia Wyn, Maesglas 480015 Rhian Jones, Dylan Lewis a Marian Morgan Joy Lake, Llanbed

Gohebwyr Lleol: Ceidwad y Camera Janet Evans, Haulfryn, Llambed 422856 Cellan Meinir Evans, Rhydfechan 421359 Ffotograffydd Tim Jones, Llainwen 422644 Cwmann Gwyneth Morgan, Llety’r Dderwen 422922 Argraffwyr Gwasg Aeron, 01545 570573 Cwmsychbant Mary Davies, Maesglas, Drefach 480015 Llanwenog/Drefach Mary Davies neu Eifion Davies Gwerthfawrogir gwaith pob gwirfoddolwr a sicrhaodd ymddangosiad y rhifyn hwn o Clonc. Os hoffai eraill ymuno â’r tîm, cysylltwch ag aelod o’r bwrdd busnes. Mae cyfraniad pob un Ffaldybrenin/Ffarmers Elfyn Davies, Troed y bryn, Ffarmers 01558 650507 yn bwysig. Eiddwen Hatcher, Tafarn Cefnhafod 434238 • Dyma gyfeiriad gwefan newydd Clonc: www.clonc.co.uk os am fwy o wybodaeth. Llambed Janet Evans, Haulfryn 422856 • Sicrhewch newyddion eich ardal chi yn Clonc. Peidiwch â meddwl y bydd rhywun arall yn Llanfair Dan ac Aerwen Griffiths, Pengarn 493407 gwneud. Mae’n rhy hwyr i feio neb os nad yw rhywbeth yn ymddangos yn CLONC. Llangybi a Betws Iorwerth Evans, Greenwell 493484 • Ewch â’ch newyddion at eich gohebydd lleol. Llanllwni Dewi Davies, Glanafon 480218 • Gellir gadael newyddion tu ôl y cownter yn siop bapurau Caxton Hall, Llambed. Llanwnnen Meinir Ebbsworth, Brynamlwg 480453 • Gellir e-bostio newyddion at y golygydd yn syth: [email protected] • E-bostiwch eich eitemau ar gyfer y dyddiadur i [email protected] Llanybydder Menna Jones, Ceginau Lifestyle 480257 • Mae croeso i chi ddefnyddio eich camera eich hun. Defnyddiwn luniau o gamera cyffredin Pencarreg Linda Thomas, Dolgwm Uchaf 422270 lliw, a du a gwyn. Ni fyddwn yn dychwelyd lluniau os na fyddwch wedi gwneud cais am hyn ar gefn y llun. Bwrdd Busnes: • Croesawn luniau digidol ar CD, cofbin USB, ac e-bost i [email protected] . Cadeirydd Dylan Lewis, Tŷ Cerrig, Cwmann 422349 • Gofynnwn am dâl o £5.00 am roi “Diolch” yn y papur. e-bost: [email protected] • Gellir tanysgrifio i Clonc am £12 yn unig y flwyddyn. Is-Gadeirydd Twynog Davies, Frondolau, Llambed 422880 • Nid yw’r golygydd o reidrwydd yn cytuno ag unrhyw farn yn y papur hwn. Siprys Dyddiadur

Ddim yn blês â Swyddfa’r Post nodyn o’r prisiau – tun yn costio MAWRTH Cyfeirio at yr un yn Llambed ydw bron 80 ceiniog mewn archfarchnad 5 Eisteddfod Rhanbarth Dawns ac Aelwydydd yn Neuadd Fawr. i. Peidiwch â gofidio, cefnogwch yng Nghaerfyrddin ac 20 ceiniog yn 8 Eisteddfod Rhanbarth Cynradd ym Mhafiliwn . yr ychydig swyddfeydd rhagorol rhatach mewn siop yn y wlad. Maent 12 Darlith gan Dr Rhiannon Ifans ar y testun ‘Awstralia, Gwlad yr Aur: sydd gennym ar ôl yng ngefn gwlad. yn gwneud sioe fawr o hysbysebu yn Narlithfa Tucker, Prifysgol Cymru Llanbedr Pont Steffan 5 y.p. Cewch wasanaeth personol a chyfle dyrnaid o nwyddau yn rhad ac yn 14 Eisteddfod Rhanbarth Uwchradd yn Ysgol Gyfun Penglais. i gael eich copi o Clonc yn y rhan gwthio prisiau nwyddau eraill yn 14 Ocsiwn Addewidion gan C.Ff.I. yn Nhafarn Bach, Pontsian. fwyaf ohonynt. Mae’r gwasanaeth uwch. Cofiwn y dywediad “Nid oes 16 Oedfa’r Ifanc yn Noddfa am 3.30y.p. yn treio’n galed i’n cael ni i dim byd am ddim”. 20 Eisteddfod Papurau Bro yng Ngwesty Llanina, Llanarth. ddefnyddio’r we ar gyfer talu biliau. 23 Rihyrsal Cymanfa Ganu’r Undodiaid yng Nghapel y Bryn am 3 a 4 y.p. Bil ffôn yn cynnig gostyngiad o dros Yr oen cyntaf? Gweld llun ar 23 Cymanfa Ganu yng Nghapel y Groes, Llanwnnen am 7y.h. £4.00 am dalu dros y we. Fedr llawer dudalen flaen yn dangos rhywrai Elw tuag Eisteddfod yr Urdd 2010. ddim gwneud hynny ac mae rhai yn ymffrostio eu bod wedi cael yr 26 Eisteddfod Capel-y-Groes, Llanwnnen. ohonom yn dal yn hoffi bod yn hen ŵyn cyntaf eleni. Rwy’n sicr nad 28-29 Penwythnos Cymraeg C.Ff.I. Cymru yn Theatr Felinfach. – ffasiwn. Mwyaf tebyg nad fi yw’r yw hynny’n hollol gywir gan fod unig un. ffermwyr heddiw yn cael ŵyn trwy EBRILL gydol y flwyddyn. Ond efallai mai 6 Rihyrsal Cymanfa Ganu’r Undodiaid yng Nghapel y Graig, . Mae’r pwysau gwaed yn dal i godi. peidio â gweud gwell wrthynt sydd 8 Cyfarfod Pwyllgor Apêl Llambed a’r Cylch Eisteddfod 2010 yn Do, cefais lawfeddygaeth ar fy galla’. Festri Brondeifi am 7.30. nghalon, ac ody mae’r pwysau Mae hyn yn fy atgoffa am wncwl o 10 Bara Caws yn cyflwyno ‘Y Gobaith a’r Angor’ yn Theatr Felinfach. gwaed ganwaith yn well hyd nes y Sais wedi cael cwningen i ginio adeg 12 Cwmni Cudyll Coch yn perfformio dau gomedi yn Neuadd Bro bydda i’n deialu ambell i rif ffôn y rhyfel ac yn troi at fy mam a dwud Fana, Ffarmers. a chlywed y neges Saesneg, “The mai dyma’r ffowlyn gore yr oedd 13 Rihyrsal Cymanfa Ganu’r Undodiaid yng Nghapel Rhydygwin. person you are calling knows you wedi’i flasu erioed. Modryb yn troi 13 Cyngerdd gan Gôr Cardi-Gân yng Nghapel Pantydefaid, Prengwyn. are waiting.” Faint callach ydw i o at mam ac yn dweud “paid â gweud 13 Rihyrsal Cymanfa Ganu Bedyddwyr Cylch Caio a Llambed ym wybod hynny – pam yn y byd na gwell wrtho fe”. Does dim byd drwg Methel Silian am 2.00 o’r gloch. chawn ni glywed y nodyn engaged? mewn celwydd bach diniwed weithie. 19 Sioe Meirch Llambed ar gaeau Llanllŷr, , Llambed. Beth yw pwrpas y dwli hyn – modd 20 Rihyrsal Cymanfa Ganu’r Undodiaid yng Nghapel Bwlch-y-Fadfa. i BT wneud rhagor o arian trwy’n Enwau llefydd. Cefais sawl 27 Cymanfa Ganu’r Undodiaid yng Nghapel Bwlchyfadfa, twyllo i obeithio y bydd y person ymateb i’r esboniad am yr hen am 2:00y.p. a 5:30y.h. ben draw’r ffôn yn cymryd trueni ac enw Werngabwd yn Clonc y mis MAI yn rhoi cyfle i ni ddod trwyddo. diwethaf. Yna, wrth bori yn y gyfrol 3 Eisteddfod Capel y Fadfa Talgarreg am 2 o’r gloch. Rhaglenni gan Geiriau Ryan sy’n dod i’m “The Place Names of Cardiganshire” Emyr ar 01545 590383 neu Janice ar 01545 598318. meddwl “never in Europe”. Dyma’r gan Iwan Wmffre, cael cyfle i 10 Bwyd ac Adloniant -gyda Glan Davies a Paul Dazeley ym Mhabell ail waith i fi sôn am hyn – y tro anghytuno ag un esboniad. Ei Pantdefaid, Pontsian. Elw’r noson tuag at Ymchwil Cystic Fibrosis diwethaf fe gafodd perthynas i mi esboniad am ‘Pwll-y-bilwg’ yw ac Ymchwil Cancr. Ffoniwch Janet 01545 590280. wared ar y neges! Tybed a fydd yr un mai ‘billhook’ yw’r bilwg. Ond yr 11 Rihyrsal Bedyddwyr cylch Caio a Llambed yn Noddfa am 2.00y.p. llwyddiant y tro yma? esboniad a gefais i oedd mai tarddiad 18 Cymanfa Ganu Bedyddwyr cylch Caio a Llambed ym Methel Cwm ‘bilwg’ yw ‘bulwg’ sef y blodyn a Pedol am 2.30y.p. a 6.00y.h. Ble mae’r fargen? Rydym i gyd adweinir yn Saesneg fel y ‘Corn 23 Noson Caws a Gwin yn Neuadd Bro Fana, Ffarmers am 8y.h. yn meddwl fod yr archfarchnadoedd cockle’- yn ôl Geiriadur yr Academi, â phrisiau llawer is na’n siopau bach pabi’r gwenith neu’r bulwg. Dal i MEHEFIN – gwledig neu drefol. Peidiwch â fod yn ddiddorol! 7 Rali C.Ff.I. Ceredigion Pontsian ar fferm Pantydefaid, Prengwyn. chymryd hynny’n ganiataol, gwnech CLONCYN 8 Cymanfa Ganu Rali.

www.clonc.co.uk Mawrth 2008  Cwmsychpant Drefach a Llanwenog Y Gymdeithas Hŷn ar farwolaeth Croesawyd pawb yn gynnes i tad Dilwyn ym Festri Capel y Groes, ar y 13eg Mhrengwyn yn o’r mis gan Dilwen George, y ddiweddar. Cadeirydd, a braf oedd gweld y lle yn llawn. Dywedodd mor falch oedd Babi Newydd yr aelodau o weld Mrs Beaumont Llongyfarchiadau nôl gyda ni; dymunodd yn dda i Jean i deulu’r Glyn ar Evans, Llwynygog sydd wedi torri ei enedigaeth merch braich, ac roedd pawb eto yn anfon fach yn ystod y mis, eu cofion at Glyn. Cydymdeimlwyd chwaer i Dewi. â theulu’r diweddar Mary Harries, Gelli – un a fu mor weithgar gyda’r Eglwys Santes Gymdeithas am amser maith. Gwenog. Darllenwyd cofnodion cyfarfod Clwb 100 Ionawr. mis Ionawr gan Yvonne Davies a 1. Margaret Elin Mai Davies, Cwmsychbant chynigwyd eu bod yn gywir gan Roberts, Madryn. 2. Plant Ysgol Llanwenog yn coginio crempogau yn ennill y cwpan am yr unawd dan Mair Williams, ac fe’i heiliwyd gan Jonathan Goodall, 3. 6 oed ac hefyd yn dod yn ail yn y Eva Davies. Meryl Lloyd. ni’r wobr am y cynhyrchydd gorau llefaru yn Eisteddfod Dihewyd. Pleser y Cadeirydd oedd cael Clwb 100 Chwefror. 1. Wendy hefyd. Llongyfarchiadau mawr i croesawu a chyflwyno Eric Mellor, 2. Peter Fillery, 3. Catherine bawb a gymerodd ran ac yn arbennig Genedigaeth Williams, Y Fedw, Cwmann, atom. Bone. i Linda Jones y prif gynhyrchydd, Llongyfarchiadau i Marian Taith y Côr i Batagonia yn 2007 Cydymdeimlwn â phawb sydd ac, wrth gwrs diolch yn fawr iawn ac Emyr Rees, Caeronnen ar oedd gan Eric, ond dechreuodd wedi colli anwyliaid yn ddiweddar a i bob un arall a wnaeth ein helpu. enedigaeth merch fach – Lowri, yr hanes gyda Michael D. Jones o dymunwn wellad buan i’r rhai sy’n Wedi wythnos neu ddwy o hoe chwaer fach i Lleucu. Wyres fach Lanuwchlyn, Sylfaenydd y Wladfa mynd drwy gyfnod o anhwylder. haeddiannol, mi aeth rhai o aelodau arall i Roy Rees, Pantronnen. yn Ne America. Trwy gyfrwng iau y clwb i Neuadd Pontsian er lluniau ar y sgrîn, gwelwyd ble Llwyddiant. mwyn cymryd rhan yng nghwis y sir. Diolch glaniodd llong ‘Y Mimosa’ ym Hyfryd yw clywed am lwyddiant Wedi llawer o grafu pen a phenbleth, Dymuna Emyr a Marian, Mhorth Madryn, a’r tir diffaith y Rhian Wyn Thomas, Llechwedd, atebwyd y cwestiynau i gyd, ac Caeronnen ddiolch yn fawr i bu’n rhaid i’r ymfudwyr ei wynebu. Llanwenog ym myd golff. rydym yn croesi’n bysedd yn dynn bawb am y cardiau rhoddion, Teithio 400 milltir eto cyn dod o Mewn cystadleuaeth yn Hacienda yn aros am y canlyniad. galwadau ffôn a’r dymuniadau da hyd i dir brasach, a galwyd hwnnw del Alamo yng nghyrchfan gwyliau a dderbyniwyd yn ystod salwch yn ‘Gwm Hyfryd’ a dyna yw ei enw pum seren Murcia yn Sbaen, Ysgol Llanwenog Lleucu yn ddiweddar. hyd heddiw. llwyddodd Rhian i fynd o amgylch y Treuliodd disgyblion yr Adran Mae’n parhau i wella’n dda ac yn Hanes taith y Côr wedyn a chyfle i cwrs gyda sgôr o 75 a 72; 4 dros par. Iau gyfnod yn Ysgol Cwrtnewydd cryfhau bob dydd. glywed am y mannau y bu’r aelodau Roedd hyn yn ddigon iddi sicrhau yn gwylio dramau byrion yn cael eu yn ymweld â nhw ac yn cynnal buddugoliaeth. perfformio gan Gwmni Arad Goch. Dyweddïad cyngherddau, Cymanfaoedd Canu Roedd y gystadleuaeth yn agored Mwynhaodd disgyblion Blwyddyn Llongyfarchiadau calonnog i a chymryd rhan mewn eisteddfod i ferched amatur a phroffesiynol. Yn 1 a 2 hefyd brynhawn yn Ysgol Edward Davies, Maesnewydd ar hefyd. anffodus, nid yw’n medru cystadlu Cwrtnewydd yn gwrando ar Cath achlysur ei ddyweddïad ar ddydd Diolchwyd yn gynnes i Eric am yn y gystadleuaeth agored i ferched Aran o Gwmni Theatr Arad Goch, Sant Ffolant â Lowri Wilkins o brynhawn difyr a diddorol dros ben yn Sbaen gan fod rhaid bod heb yn cyflwyno nifer o straeon difyr. Lambed. Pob dymuniad da i chi i’r gan Mair Evans, Dolydd, ac wedi handicap i wneud hynny. +2 yw Roedd yn brofiad bythgofiadwy, a dyfodol. mwynhau cwpanaid a llond bola o handicap Rhian ar hyn o bryd. Nid gobeithiwn y bydd yn symbyliad bice bach diolchodd Mair Williams oes angen proffwyd i ragweld y bydd i’r plant i greu ac adrodd storiau Adref o’r ysbyty yn ddiffuant i wragedd Capel y hwnnw’n diflannu’n fuan. Pob hwyl hwyliog eu hunain! Diolch i Cath am Bu Mrs Sally Davies, Groes ac i Aneurin am helpu. i ti Rhian a chofia fod darllenwyr ein tywys drwy ei storiau cyffrous, Maesnewydd yn treulio peth amser Cyfrannodd y Gymdeithas £20 at Clonc i gyd yn dymuno’n dda i ti. ac i staff Ysgol Cwrtnewydd am ein yn Ysbyty Glangwili yn ystod y gronfa LATCH. croesawu’n dwymgalon yn ystod y mis ond erbyn hyn mae adref yn Bydd y cyfarfod nesaf yn Eglwys CFfI Llanwenog ddau sesiwn yma. Maesnewydd yn derbyn gofal y Llanwenog, ar Fawrth 12fed, pan Wedi’r holl ymarfer caled, I ddathlu Dydd Mawrth Ynyd teulu. fydd plant Ysgol Llanwenog yn dod cafodd y clwb lwyddiant mawr eleni, bu’r plant hŷn yn coginio i roi adloniant, a thipyn o naws Gŵyl yng nghystadlaethau hanner awr crempogau i’r Ysgol Gyfan, a Cydymdeimlo Ddewi. adloniant y sir yn Felinfach. chawsom wledd i gofio! Cydymdeimlir yn ddwys â Brian Braf yw nodi fod dau Glwb ar a Mair Potter a’r teulu yn Rhoslwyn Ŵyr newydd ôl ysgol yn parhau i fynd o nerth ar farwolaeth tad Brian a oedd yn Llongyfarchiadau i Nans Evans, i nerth, sef Clwb Technoleg byw yn Efrog a fu farw yn ystod y Dôl-hardd ar ddod yn fam-gu Gwybodaeth o dan arweiniad Mrs. mis. unwaith eto, gyda mab bach o’r Lorraine Davies a Chlwb Chwaraeon Hefyd, cydymdeimlwn â David, enw Llyr, i Meryl a John yn Ferry o dan ofalaeth Miss Heddwen Wendy, Carwyn a Meinir Davies, Side a brawd bach i Owain. Hefyd, Davies. Diolch i Mr Bryn Evans, Caerwenog ar golli tad a thadcu llongyfrachiadau i Mrs Nancy Swyddog Datblygu Campau’r annwyl, sef Glasfryn Davies o Evans, Hazeldene ar ddod yn hen Ddraig am gynnal y sesiwn cyntaf Brengwyn. fam-gu. oll. Carwn nodi hefyd o Fawrth y 4ydd ymlaen y bydd Adran yr Urdd Cydymdeimlo yn ail gychwyn i bawb, gan fod yr Cydymdeimlir yn ddwys â aelodau hŷn wedi cymryd y sesiynau Os hoffech gynorthwyo’r theuluoedd Bwlchmawr, Bryndolau hyd yma yn paratoi gogyfer âg a Ger-y-Nant yn dilyn marwolaeth Eisteddfod yr Urdd. gwirfoddolwyr gyda’r Edrychwn ymlaen at ddiddanu gwaith o gynhyrchu’r papur modryb a hen fodryb, sef Megan Davies o Lambed a fu farw yn ystod Henoed y Plwyf yn Eglwys Gwenog, hwn, croeso i chi gysylltu y mis. Llwyddon ni i ddod yn bumed allan Llanwenog ar brynhawn Dydd ag un o’r bwrdd busnes. Cydymdeimlwn hefyd â Dilwyn o 14 o glybiau oedd â safon uchel Mercher, y 12fed o Fawrth am 2.00 a Helen, Tegfryn, Brynawelon iawn ac i goroni’r cyfan, mi enillon o’r gloch.

 Mawrth 2008 www.clonc.co.uk Clwb Clonc Cwmann Mawrth 2008 £25 rhif 79: Mrs Rosie Davies, Croesmaen, Llanfihangel-ar-Arth £20 rhif 25: Twynog Davies, Frondolau, Pentrebach, Llambed. £15 rhif 378: Roy Roach, 5 Bro Llan, Llanwnnen. £10 rhif 263: Mrs Lynda Jones, Penlôn, Gorsgoch. £10 rhif 286: Esyllt a Mared Jones, Cefngwrthafarn Uchaf, Pennant. £10 rhif 345: Huw Morgan, Glasfan, Drefach.

Mae CLONC ar werth Llongyfarchiadau mawr i dîm pêl-rwyd Carreg Hirfaen a enillodd gystadleuaeth cylch Llanbed a dod yn drydydd yn y siopau canlynol: hefyd yn y gystadleuaeth ranbarthol ddechrau mis Chwefror yn . Caxton, Llambed Compton, Llanybydder Côr Côrisma Eleri Hughes a Helen McNulty Jones. buan i Danny Davies, Brynteifi, Eryl Jones, Llambed Etholwyd trysorydd newydd sef Cyflwynodd Gwen, y Llywydd, Sally Davies, Four winds, ac Garej Checkpoint, Harford Luned Thomas, a diolchwyd i Tina ein panelwyr am y noson a Irene Price, Gelliwrol yn dilyn eu Garej LSS, Llandeilo Saunders am ei gwaith fel trysorydd threuliwyd orig bleserus iawn yn eu llawdriniaethau yn ddiweddar mewn Glennydd, Cwrtnewydd ers sefydlu’r côr. Etholwyd Helen cwmni. Roeddent yn siarad am eu ysbytai gwahanol. Gwasg Gomer, Llandysul Roberts yn Swyddog y Wasg. hoff drysorau. Roedd Jenny Brachet Inc, Mae’r côr wrthi’n paratoi ar gyfer yn sôn am ei theulu a’i chefndir Cydymdeimlo J H Williams, Llambed cyngerdd yn Eglwys ar - yn enedigol o Gribyn, symud i Gyda siom a thristwch y clywyd Lomax, Llambed y 13eg Ebrill ac yn Neuadd Gynull fyw i Felinfach ac yna gweithio am farwolaeth Eirian Evans, Medical Hall, Tregaron Llanymddyfri ar y 25ain Ebrill. Croeso gyda J.D Lloyd, Aberaeron cyn Heol Gynhebog, gynt o Cae Ram. Siop y Bont, Llanybydder cynnes i unrhyw aelodau newydd. mynd i weithio fel gweinyddwraig Rhoddwn ein cydymdeimlad dwysaf Vanilla Bay, Aberaeron Sefydlwyd gwefan newydd i’r côr yn Llyfrgell y Coleg am 45 o i Denzil, Ffion a’r perthnasau i gyd. Siop Talgarreg sef: www.corisma.btik.com Gwahoddir flynyddoedd nes ymddeol. Ei thrysor Hefyd, cydymdeimlwn â theulu Siop y Cennen, Rhydaman pawb i ymweld â’r wefan a gadael gorau hi oedd ei rhieni a’r teimlad Gwyndaf Harris, Rhydaman (gynt o Spar, Llanybydder sylwadau yn y Llyfr Gwesteion. o agosatrwydd sydd mor bwysig Kingspark) a fu farw yn ddiweddar. Swyddfa Bost, Cwmann iddi. Yna, bu John B. Williams o Blin oedd clywed am farwolaeth Swyddfa Bost, Felinfach Diolch Lanwnnen yn sôn am ei dad a’i Mrs. Margaret Jenkins, Aberaeron Swyddfa Bost, Llanllwni Dymuna Irene Price, Gelliwrol dad-cu pan oeddent ar y môr a’i (Tycerrig gynt) a hithau yn 97 oed. Swyddfa Bost, Llanwnnen ddiolch o galon i’r teulu, cymdogion drysorau yntau oedd Llyfr Siart o Roedd wedi bod yn aelod ffyddlon Swyddfa Bost, Pontsian a ffrindiau am y blodau, cardiau a’r foroedd y byd a chloc wedi cael ei a gweithgar o Sefydliad y Merched Tafarn Cefnhafod, Gorsgoch anrhegion dderbyniodd yn dilyn fframio mewn pren a gyflwynwyd Coedmor ac Eglwys St. Iago. Tu-hwnt, Caerfyrddin ei llawdriniaeth yn yr ysbyty yn yn rhodd arbennig i’w dad a oedd Cydymdeimlwn â’i merch, Olwen. W D Lewis a’i Fab Pumsaint ddiweddar. Gwerthfawrogwyd y yn gapten llong gyda thystysgrif caredigrwydd yn fawr iawn. yn 1923. A’r trydydd oedd Philip Diolch Lodwick. Cerdded yw ei ddiddordeb Dymuna Danny, Brynteify ddiolch Sicrhewch eich newyddion yn y Sefydliad y Merched yntau a’i hoff drysor wrth gwrs oedd o galon am y cardiau, anrhegion, papur hwn. Peidiwch â disgwyl Nos Lun, Chwefror 4 croesawodd pâr o esgidiau cyfforddus. Rydym yn galwadau ffon a’r ymweliadau a Ann, yr is-lywydd, yr aelodau i rywun arall ei gynnwys ar eich gwybod am y gwaith da y mae’n ei dderbyniod ar ôl ei driniaeth yn ynghyd a chymerodd at y cyfarfod. gyflawni gyda Cherddwyr Llanbed Ysbyty Tywysog Phillip, Llanelli yn rhan. Mae’n rhy hwyr i achwyn Cydymdeimlodd ag Elma gan drwy’r flwyddyn. Diolchodd Llinos diweddar. Diolch yn fawr i bawb. ar ôl i CLONC ymddangos. ddweud ei bod yn falch i’w gweld yn gynnes iawn i’r tri am noson yn ôl yn ein plith. Rhoddodd fendigedig ac am roi o’u hamser i Clwb 170 HYSBYSEBU YN CLONC longyfarchiadau i Iona ar ddathlu ddod atom. I orffen y noson cafwyd 1. Mrs Shaw, Bryngwyn, Gorsgoch, pen-blwydd arbennig ac i Lena ar cwpanaid o de gan Llinos a Iona ac 34, 2. Mrs. Ceinwen Evans, “Mae mwy a mwy yn gweld gwerth ddod yn hen fam-gu. Dymunodd enillwyd yr raffl fisol gan Llinos. Felinfach, Cwmann, 30, 3. Mrs Jean mewn hysbysebu yn y Papur Bro.” wellhad buan i Irene yn dilyn ei Thomos, 4 Cwrt-Peri, Cwmann, 51, Amcangyfrifir bod tua 3,000 o bobl llawdriniaeth. Diolch 4. Mrs Helen Davies, Lan yr Esgair, yn darllen CLONC. Penderfynwyd danfon cyfraniad Dymuna Rhian Jones, Hafod Cwmann, 38, 5. Miss Kelly James, i’r swyddfa yng Nghaerfyrddin. Cottage, ddiolch yn gynnes i’w 15 Bro Llan, Llanwnnen, 27, 6. Mrs £10.00 am floc bach. Mae naw aelod am fynd i chwarae pherthnasau, ffrindiau a’r cymdogion James, Cartref, Bryn Rd, Llanbed, £25.00 am chwarter tudalen. Dominos yn Llandeilo ar Chwefror am y blodau, cardiau, galwadau ffôn, 101, 7. Mr Johnny Williams, Bayliau, £50.00 am flwyddyn o flociau bach. 25 - pob lwc. Bydd cyfarfod yr anrhegion a’r bwyd o bob math Bridge St, Llanbed, 48, 8. Mr. Danny Cysylltwch ag Ysgrifenyddes CLONC rhanbarth cylch Teifi yn cael ei a dderbyniodd ar ôl dod adref o’r Davies, Brynteify, Cwmann, 72, 9. am ragor o wybodaeth: gynnal yn y Ganolfan Gymuned ar ysbyty. Diolch yn fawr. Miss Mary James, Brynllyn, Bryn 01570 480015 nos Wener, 14 o Fawrth am 7.30. Rd, Llanbed, 97, 10. Miss Angharad [email protected] Gwnaed trefniadau ynglŷn â’r bwyd. Dymuniadau gorau Price, Dresden House, Llanbed, 33. Noson o goginio fydd hon yn ngofal Dymuniadau gorau am wellhad www.clonc.co.uk Mawrth 2008  Llanbedr Pont Steffan

Noddfa i unigolion ac i gynrychiolaeth o’r Gadeirydd Corff Llywodraethol yr bwydydd anifeiliaid anwes. Cynhelir oedfa arbennig yn mudiadau, yr eglwysi a’r ysgolion Ysgol Uwchradd yn Nhregaron. Ei Noson i brocio cof oedd hon, Noddfa ar Sul 16 Mawrth am 3.30 lleol. Dewch yn llu – gwerthfawrogir fwriad yw diogelu a gweithio dros a’r gobaith yw cael adborth gan yr o’r gloch i ddathlu’r Pasg yng ngofal eich cefnogaeth. bopeth sy’n adeiladol i’r diwylliant aelodau er mwyn cadw ar gof beth y plant a’r bobl ifanc. Estynnir Cymraeg ac economi ardal Tregaron sydd wedi bod yma o’n blaenau. Os croeso cynnes i bawb. Cylch Cinio a’r fro. Cyfaill agos a gŵr busnes oes gan unrhyw ddarllenydd damed Hyfryd oedd clywed geiriau o Cynhaliwyd Cylch Cinio Llanbed arall yn Nhregaorn, Gary Jones, o stori neu hanesyn, byddem yn waith Beryl Davies o Landdewi yng Ngwesty Glynhebog nos Iau a fu’n talu’r diolchiadau a hynny falch o’u clywed. Brefi, un o aelodau dawnus Noddfa Chwefror 7fed a hynny mewn yn gryno a ddiffuant. Bydd y Bydd y cyfarfod nesaf, ar yr 18fed yn cael eu canu ar raglen Caniadaeth awyrgylch cartrefol hyfryd, y bwyd Cylch Cinio yn cyfarfod nesaf yng o fis Mawrth, pan fydd Tom Lloyd, y Cysegr yn ddiweddar. Côr yn arbennig a’r siaradwr gwadd Nghlynhebog ar Fawrth 6ed – hon awdur ‘The Lost Houses of ’ Cwmann oedd yn canu’r emyn ar yn cyflwyno ei hanes yn naturiol fydd Nosos y Gwragedd. Tîm y yn dod i’n hannerch. Croeso cynnes y dôn Cwm Pedol a gyfansoddwyd a diddorol dros ben. Agorwyd y Taeogion fydd yno’n diddori. Mae i bawb. gan Fedyddiwr arall ac aelod o’r côr, noson gyda’r Llywydd Owen Jones Alan Morgan, y Trysorydd, yn sef Elfyn Davies o Ffarmers sydd yn yn talu teyrnged o goffadwriaeth awyddus i gael yr enwau a’r arian Merched Y Wawr organydd yng Nghapel Bethel Cwm i’r diweddar Goronwy Phillips. mewn da bryd. Dim ond lle i 60 o Cynhaliwyd cyfarfod Cangen Pedol. Mae Beryl wedi ennill nifer Yn ystod y blynyddoedd olaf bobl sydd yna yn yr ystafell fwyta. Llanbedr Pont Steffan o Ferched Y o wobrau mewn eisteddfodau ar hyd ni fu Goronwy yn mwynhau’r Felly y cyntaf i’r felin ... Wawr yn Festri Shiloh. Croesawyd a lled y wlad am eu hemynau – pob iechyd gorau a threuliodd dymor pawb gan Eryl, gan gyfeirio yn lwc iddi eto i’r dyfodol. Daliwch hir yn yr ysbyty. Bu’n ffyddlon a Newid Aelwyd arbennig at Elma ar ôl cyfnod anodd ymlaen â’r gwaith rhagorol. theyrngar ar hyd y blynyddoedd. Ef Dymuniadau gorau i Alan a iawn yn ei bywyd. Darllenwyd oedd swyddog y wasg ac roedd ei Ceinwen Jenkins, Tyllwyd sydd wedi llythyr o ddiolch i’r aelodau oddi Cydymdeimlad adroddiadau manwl o’r nosweithiau symud i’w cartref newydd - Ceulan wrth Elma. Cyfeiriodd hefyd Cydymdeimlir yn ddwys â’r yn werth eu darllen. Etholwyd ac i Iwan, Sian, Steffan a Ffion sydd at Mair Lewis sydd wedi cael teuluoedd i gyd sydd wedi colli Goronwy yn Llywydd rhyw wedi symud i Tyllwyd. Gobeithio y llawdriniaeth yn ddiweddar gan anwyliad yn ystod y mis. ddwy flynedd yn ôl ond ar y pryd, cewch chi gyd flynyddoedd hapus ar ddymuno gwellhad iddi; dymunodd oherwydd salwch, ni fedrai dderbyn, eich aelwydydd. yn dda hefyd i Islwyn, gŵr Anita, Aelwyd yr Urdd felly etholwyd ef yn Is Lywydd tan y a gafodd ei daro yn wael yn Seland Cynhaliwyd cyfarfod Aelwyd yr byddai mewn iechyd gwell i dderbyn 80 oed Newydd gan obeithio y byddant yn Urdd yn Ysgol Ffynnonbedr nos y Gadeiryddiaeth. Yn anffodus nid Dathlodd Gwilym Davies, cael siwrne dda wrth ddychwelyd Fawrth 19 Chwefror a braf oedd felly y bu. Mewn munud dawel Gernant, Ffordd Llanwnnen ei adref. gweld 37 o’r aelodau yn bresennol. cofiwyd amdano a’i gyfraniad i’r ben-blwydd yn 80 oed yn ystod y Diolchodd Eryl i Nel Williams Cyfeiriodd Janet at y gystadleuaeth Cylch a chofio hefyd am ei briod mis. Gobeithio eich bod wedi cael ac Olwen Lewis am ymweld Aquathlon sef ras nofio a rhedeg Elma a’r teulu. Rhoddodd Owen diwrnod wrth eich bodd. â thrigolion Hafan Deg. a gynhelir yn Aberystwyth ar Jones groeso nôl i Ivor Watkins ar ôl Llongyfarchodd Gwyneth, Mary Sadwrn 21 Mehefin. Treuliwyd orig salwch hir a dymuno hefyd adferiad Cymdeiths Hanes Llambed a Dilwen am ddod yn gyfartal ddiddorol a difyr dros ben mewn llwyr a buan i Islwyn Williams a Daeth cynulliad da i’r Hen drydydd wrth chwarae dartiau ar gweithdy drama yng ngofal Sian gafodd ei gymryd yn wael yn Seland Neuadd ar y 19eg o fis Chwefror, a ein rhan yn y Noson Chwaraeon Jones, Croesor, Cwmann. Cafwyd Newydd. chroesawyd pawb gan y Cadeirydd, a gynhaliwyd yn y Llew Du yn llawer o hwyl a sbri yn cymryd rhan Gŵr o Dregaron yw Huw Evans Selwyn Walters. ddiweddar. Diolchodd hefyd i Pat, mewn tasgau gwahanol yn cynnwys y siaradwr gwadd. Derbyniodd ei Yvonne Davies, un o’r aelodau Avril a Noleen am ymuno â hi i portreadu sefyllfaoedd amrywiol addysg yn y ddwy ysgol leol cyn oedd â gofal y noson, ac am yr ail wneud tîm dominos a dymunodd yn drwy gyfrwng mynegiant wyneb yn mynd i Goleg Prifysgol Lerpwl a dro aeth â’r aelodau, drwy gyfrwng dda i Morfydd a Ray a fydd yn ein unig a hefyd rwy gyfrwng geiriau. graddio mewn Fferylliaeth. Yna lluniau, am dro ar hyd y Stryd Fawr. cynrychioli mewn Gyrfa Chwist yn Roedd pawb wedi mwynhau’n fawr bu’n gweithio am gyfnod yn Ysbyty Ochr ogleddol y stryd oedd dan fuan. iawn. Diolchodd Dewi Uridge i St. Mary’s Paddington. Yn gwbl sylw y tro hwn, neu wrth ddechrau Ein gwraig wadd y tro hwn Sian am noson arbennig a hefyd i annisgwyl yn 1984 bu fawr ei dad ar Sgwâr Harford, ochr dde’r stryd oedd Gwyneth Richards, merch Helen, Roasaline a Janet am gadw ac yng ngeiriau Huw, fe gollodd ‘ei wrth fynd tuag at Neuadd y Dre. adnabyddus iawn o ardal Pumsaint trefn! Erbyn i Clonc ddod o’r wasg ffrind gorau’. Yna, dychwelodd adref Trwy gymharu hen luniau â’r a phawb yn ei hadnabod fel bydd yr aelodau wedi cymryd rhan i Dregaron i gymryd y fusnes. Roedd adeiladau heddiw, mae’n syndod cyn Ffisiotherapydd yn y feddygfa yn mewn Eisteddfod Ddwl sef un o ei dad yn cynrychioli’r bedwaredd lleied y mae’r Stryd wedi newid, yn Llanbed. Cawsom noson ddiddorol uchafbwyntiau’r flwyddyn ac ar genhedlaeth o gigyddion yn y dref. enwedig uwchben lefel ffenestri’r yn ei chwmni pan fu’n arddangos 18 Mawrth cynhelir noson o hwyl Ym mis Medi 1989 agorodd Huw siopau. Mae nifer o dafarnau wedi techneg “Acupuncture” ar fraich yng ngofal y swyddogion. Pob ladd-dy at wasanaeth ffermwyr yr diflannu, megis Y Swan, Y Plough, Glesni, a oedd wedi ei thrin yn lwc i bawb sydd yn cystadlu yn ardal. Yn 1989 priododd â Morag ac Y Cambrian, Y Globe, Y George llwyddiannus iawn gan Gwyneth Eisteddfodau’r Urdd. ymsefydlodd y ddau yn Nhregaron. a’r Derry Arms, y rhain i gyd ar un ar ôl llawdriniaeth ddiweddar. Mae ganddynt bedwar o blant ochr y stryd. Roedd yna nifer fawr Cawsom gwis addysgiadol ac fe Eisteddfod 2010 - Rhys, Anwen, Carys a Kristin. o gryddion yn y dre ers talwm: John gafodd Gwyneth gymorth gan ei Mae pwyllgor apêl Llanbedr Pont Erbyn hyn mae siop y Cigydd wedi Jones, (Jaci Bardcer) yn cyflogi 34 o merch Sulwen a’i ffrind Kirsty wrth Steffan a’r cylch wedi ei ffurfio ar ei gwerthu ac mae Huw a’i briod yn fechgyn yn ei ffatri ’sgidie gyferbyn gyflwyno’r cwis. Enillydd y cwis gyfer Eisteddfod Genedlaethol yr rhedeg y Fferyllfa leol. Mae ganodd â lle saif gorsaf yr heddlu heddiw. oedd Elma. Urdd Ceredigion 2010. Etholwyd gariad mawr at geffylau ac mae Bu John Jones farw yn 1879, a Cafwyd cwpanaid o de cyn y swyddogion canlynol: Cadeirydd hynny wedi cydio yn y plant hefyd. symudodd ei fab, William, y fusnes gorffen wedi ei baratoi gan Morfydd, Dorian Jones; Is-Gadeirydd Yn ei eiriau ef – gwell ganddo weld yn uwch i fyny’r stryd, i lle mae Rhiannon a Llinos. Talwyd y Y Cynghorydd Chris Thomas, y plant yn clymu wrth geffylau na siop Creative Cove a’r Pantri nawr. diolchiadau gan Irene. Y tro nesaf Maer y Dref; Trysorydd Rhys chyffuriau. Mae Huw yn Gadeirydd Roedd ef hefyd yn cyflogi 30 o disgwyliwn y Parch Kevin Davies Bebb Jones; ysgrifenyddion Sian Pwyllgor Rasus Tregaron ers weithwyr yn Ffatri’r Cambrian. i arddangos blodau i ni pan fydd Jones ac Elin Williams; Swyddog pymtheg mlynedd. Mae’n achlysur Bu Swyddfa’r Post mewn tri safle aelodau o Gymdeithasau’r Capeli yn Cyhoeddusrwydd a Gohebydd y deuddydd bellach ac yn enwog trwy gwahanol yn y stryd rhwng 1830 ymuno â ni ynghyd â Mary Price ein Wasg Janet Evans. Mae yna nifer o Brydain a’r tu hwnt. Bridwyd a a 1934. Yn gyntaf, lle mae’r siop Llywydd Cenedlaethol. Fe fyddwn syniadau amrywiol wedi eu cynnig magwyd gan Huw a’r teulu Scoot gardiau bron iawn ar Sgwâr Harford; yn dathlu Gŵyl Ddewi yr un pryd ar gyfer codi arian. Cynhelir y Around, y ceffyl gorau yn y wlad. symud wedyn i safle Siop y Smotyn drwy gael lluniaeth ysgafn wedi ei cyfarfod nesaf ar yr wythfed o Ebrill Fel ei dad, mae’n cefnogi economi Du, ac yna i’r Priordy, a ddaeth yn baratoi gan y Pwyllgor. Enillwyd y yn Festri Brondeifi am 7.30 o’r cefn gwlad. Bu’n Gadeirydd hwyrach yn Bon Marche, ac erbyn raffl gan Mair Lewis. gloch. Estynnir gwahoddiad cynnes menter leol Curiad Caron. Mae’n hyn yn siop Tenovus ac yn siop

 Mawrth 2008 www.clonc.co.uk Llanbedr Pont Steffan Diolch ragorol ar ôl y cinio. gymerodd ran fel clo i’r ddwy adran. Mae prynu nwyddau Masnach Deg Dymuna Mair Lewis, 10 Bryn yr Ar nos Wener hefyd cynhaliwyd Yn y bore tro’r plant lleiaf oedd hi yn ffordd i ni gyd helpu pobl yn y Eglwys, ddiolch yn gynnes i bawb twmpath i’r teulu lle y bu Kaedz, a chyflwynwyd eu gwaith â graen a byd sy’n datblygu i wella eu safonau am yr holl gardiau, yr anrhegion, y grŵp o gerddorion lleol, yn ein mwynhad. Bu rhai’n canu ac eraill byw. Mae’r nod Fairtrade yn sicrhau: galwadau ffôn a’r ymweliadau tra yn diddanu a chodwyd arian at elusen. yn adrodd a’r rhieni’n mwynhau pris teg a sefydlog i gynhyrchwyr Ysbyty Glangwili ac ar ôl dod adref. Cynhaliwyd gŵyl drwy’r dydd pob munud! Wedi’r holl gystadlu mewn gwledydd sy’n datblygu Gwerthfawrogir hefyd gymorth y Sadwrn yn Undeb y Myfyrwyr a daethpwyd at seremoni’r cadeirio – digon i dalu cyflog i fyw arno, nyrsys lleol. Diolch o waelod calon chafwyd amrywiaeth da o fandiau a’r plant buddugol oedd Grace Page dim llafur gan blant, amodau gwaith i chi gyd. gwerin, roc a blŵs, gan gynnwys trwy gyfrwng y Gymraeg a Laura diogel, amddiffyn yr amgylchedd, Amheus, Gruff Owen, Meibion Arthur drwy’r Saesneg. Daeth hawliau i ferched a phremiwm Gyrfa Chwist – Cartref Hafan Deg. Ffred, Yr Ods a Mattoidz. Gyda’r Iestyn Evans a Anis Rahman yn ail a cymdeithasol. Nos Fercher, 6ed o Chwefror, hwyr bu Pibau’r Planed, Frizbee (un Aoife Wooding a Sam Brammeld yn Ar ben hynny, mae premiwm cynhaliwyd Gyrfa Chwist yng o brif fandiau pop Cymraeg ar hyn drydydd. Masnach Deg yn mynd i’r gymuned Nghartref Hafan Deg gyda Mr. o bryd) a Buena Risca Social Club Y tŷ buddugol am waith y bore er mwyn iddi fedru codi ysgolion Iorwerth Evans, Llangybi yn arwain. (band o Gaerdydd) yn ein diddanu. oedd Pedr a derbyniwyd y darian neu ddarparu gofal iechyd sylfaenol. Dynion - Cydradd Cyntaf rhwng: Am ragor o wybodaeth am Adran gan Osian Jones ar ran y tŷ. Mae prynu nwyddau Masnach Mary Davies, Cwmsychpant a Dan y Gymraeg ffoniwch Linda Jones Aed ati unwaith yn rhagor yn Deg yn gwneud byd o wahaniaeth Jones, Aberaeronn. 2il: Catrina (01570 424754) neu ewch ar y we: y prynhawn gyda’r adran iau a i gynhyrchwyr ac yn creu dyfodol Davies, Aberaeron. Sgôr Isaf http://cymraeg.lamp.ac.uk mawr oedd eu brwdfrydedd a’u gwell i’w teuluoedd. - Dynion: Tom Davies, Pen y Bryn, hymroddiad. Wedi cryn newid o Mae bod yn dref Masnach Deg Llambed. Menywod: Mary Evans, safbwynt pwy oedd ar y blaen tŷ yn golygu fod cynnyrch Masnach Llanwnnen Dewi aeth â hi yn y diwedd. Deg ar gael mewn siopau a chaffis, Bwrw Allan – Enillwyr: Peter Enillwyr y cadeirio oedd Jac bod y cyngor a mudiadau lleol yn Jones, Llambed a Nancy Davies, Evans a Shannon Evans gyda’r cefnogi egwyddorion Masnach Deg Llambed. Ail: Catrina Davies, stori Gymraeg a Rosalind Gibbons a bod grŵp yn y gymuned sy’n hybu Aberaeron a Dan Jones, Aberaeron. a Rebecca Messer gyda’r stori nwyddau Masnach Deg ac yn codi Nos Fercher, 20 o Chwerfror, Saesneg. Daeth Meirion Thomas, ymwybyddiaeth. Erbyn hyn mae cynhaliwyd Gyrfa Chwist yng Melissa Davies, Gabriel Davis a dewis eang o gynnyrch Masnach Nghartref Hafan Deg gyda Mr. Caleb Davis yn ail a Rhian Harries, Deg ar gael yn ardal Llambed gan Iorwerth Evans, Llangybi yn arwain. Lowri Jones, Imogen Auckland a gynnwys te, coffi, siwgr, siocled, Dynion – 1af: Peter Jones, Sam Biden yn drydydd. Canmolwyd sudd oren, grawnffrwythau, bananas, Llambed. 2il: Edward Lockyer, y gwaith llenyddol gan y beirniaid. gwin, mêl, ffrwythau sych, a llawer Hafan Deg. 3ydd: Peggy Davies, mwy. Felinfach. Merched – 1af: Nancy Masnach Deg Davies, Heol y Goedwig, Llambed, Mae’n 2il: Efan Jones, , 3ydd: Bythefnos Miriam Jones, Aberaeron. Sgôr Isaf Lowri Elen Jones Llanbed yn Masnach Deg – Dynion: Dai Davies, Pensinrug, ennill y llefaru 10 – 12 oed yn rhwng 25ain Cellan. Merched: June Mason, Eisteddfod Dihewyd Chwefror a Harford Row, Llambed. Bwrw Allan 9fed Mawrth – Enillwyr: Gerwyn Jones, Cellan Ysgol Ffynnonbedr a bydd nifer o a Catrina Davies, Aberaeron. Ail: Noson Ryngwladol – Cynhaliwyd ddigwyddiadau Edward Lockyer, Hafan Deg a Ifan Noson Ryngwladol yn yr ysgol yn yr ardal i Jones, Aberarth. yn ddiweddar lle bu pymtheg o godi proffeil Bydd Gyrfaoedd Chwist mis wahanol wledydd yn cymryd rhan. Masnach Deg a Mawrth yn cael eu cynnal ar Nos Cafwyd cyflwyniad powerpoint gan hybu cynnyrch Fercher, 5ed a’r 19eg. Croeso cynnes rai, bu plant o Malaysia yn canu a Masnach Deg. Mae Llambed yn Cofiwch ofyn am nwyddau i bawb. chafwyd unawd gan fachgen oedd Dref Masnach Deg ers 2005 ac Masnach Deg y tro nesaf yr ewch chi newydd ein cyrraedd o Tanzania. yn awr mae ymgyrch ar y gweill i i siopa er mwyn cyfrannau at wneud Clecs o’r Coleg Trwy edrych ar y cyflwyniadau fe wneud Cymru yn wlad Masnach Deg Cymru’n Wlad Masnach Deg! Yr hen enw ar Brifysgol Cymru, ddysgwyd llawer am y gwledydd - Gwlad Masnach Deg gyntaf y byd! Am fwy o fanylion am Fasnach Llanbedr Pont Steffan yw Coleg gwahanol a gwnaethpwyd hyn i Y prif ddigwyddiad yw ymweliad Deg, i gael posteri, taflenni neu Dewi Sant ac mae’n gwbl briodol gyd mewn awyrgylch hyfryd, a Mayingele Doctor Sibuye, os hoffech chi werthu nwyddau felly fod y coleg yn arddel y hefyd cafwyd cyfle i flasu gwahanol cynhyrchwr grawnffrwythau Masnach Deg cysylltwch â Rob cysylltiad hwnnw o ddifrif o hyd. fwydydd. Bu yn noson lwyddiannus Masnach Deg o Dde Affrica. Bydd Phillips, Enfys Barley Mow, I gychwyn dathliadau dydd Gŵyl iawn a dweud y gwir dyma’r noson ‘Doc’ yn siarad am ei fywyd ac Llanbedr Pont Steffan, Ffôn (01570) Dewi eleni cynhaliwyd bore coffi fwyaf llwyddiannus a drefnwyd i effaith Masnach Deg ar ei deulu a’i 422992 neu [email protected]. fore dydd Mercher, 27 Chwefror rieni gan yr ysgol. Mae’n diolch yn gymuned yn Eglwys Sant Tomos am Mae mwy o wybodaeth ar gael ar yn Adran y Gymraeg a daeth staff fawr iawn felly i’r rhieni a’r plant 2 o’r gloch ddydd Sadwrn Mawrth www.fairtradewales.com a myfyrwyr ynghyd i goffáu ein am baratoi a chyflwyno a hefyd nawddsant. Yn ystod y coffi cafwyd i Miss Wenna Davies a Miss Nia Mwynhau darllen Clonc? darlleniadau o waith Waldo ac Davies a staff y gegin am drefnu’r Beth am ddarllen y Emrys ap Iwan. noson ac am y bwyd blasus. cyhoeddiadau Cymraeg eraill: Ar nos Wener (29 Chwefror) Unwaith yn rhagor cynhaliwyd GOLWG – Cylchgrawn cynhaliwyd gwasanaeth yng eisteddfod hynod lwyddiannus yn Cymraeg Cenedlaethol Nghapel y Coleg gan y Caplan ein hysgol mewn awyrgylch hwylus wythnosol, a gynhyrchir yn newydd, y Tad Matthew Hill, ac braf. Ein beirniaid oedd Mr a Mrs Llambed, sydd yn y siopau bob fe’i dilynwyd gan seremoni urddo’r Arthur Roderick oedd yn hollol dydd Iau. Ffoniwch: 01570 Cymrodor er Anrhydedd yn yr Hen adnabyddus a chartrefol gyda ni 423529. Neuadd. Y Cymrodor er Anrhydedd yn enwedig o gofio bod ei mab 8fed. Bydd y mynediad am ddim ac Y CYMRO – Papur Newydd a urddwyd eleni oedd Gwerfyl Heulyn yn ddirprwy yma. Mawr mae croeso mawr i bawb. Mae ei Pierce Jones, cyn-aelod o staff yw diolch yr ysgol i’r ddau am eu ymweliad yn rhan o daith o gwmpas Cymraeg Cenedlaethol Adran y Gymraeg, sydd bellach gwaith yn ystod y dydd ond hefyd Cymru i siarad â chymunedau ac wythnosol sydd yn y siopau yn Gyfarwyddwr Cyngor Llyfrau am feirniadu’r celf a hefyd y storïau esbonio’r gwahaniaeth y mae ein bob dydd Gwener. Ffoniwch: Cymru, a thraddododd hi araith a fu’n sail y seremonïau cadeirio a penderfyniadau prynu yn eu gwneud. 01766 515514.

www.clonc.co.uk Mawrth 2008  Ysgol Gyfun Llanbedr Pont Steffan Unwaith eto eleni, amlygwyd swyddogion – Aled Thomas a Siwan Dyma’r gerdd fuddugol yng Dyma’r gerdd a ddaeth yn drydydd. talentau disglair disgyblion Ysgol Davies, Richard Milcoy ac Angharad nghystadleuaeth y Gadair: Gyfun Llanbed yn yr Eisteddfod Lewis - am eu cyflwyniadau graenus LLAWENYDD flynyddol a gynhaliwyd ar y 5ed a’r ac am eu gwaith caled yn ystod LLAWENYDD 6ed o Chwefror. yr holl flwyddyn ac i Miss Mattie Gwelaf hi Y ffôn bach yn crynu yn ei phoced. Gwelwyd cystadlu brwd rhwng Evans a bois y sain a’r llwyfan am tu flaen fy llygaid llawn Ei ateb. y tri thŷ sef Creuddyn, Dulas a eu gwaith caled a phroffesiynol. ond ni wêl hi fi, Gwenu. Teifi. Y beirniaid eleni oedd Y fon. Yn wir, diolch i bawb a sicrhaodd gan fod ei llygaid llawen Llais ei gŵr yn atsain. Mari Grug (Cerdd), Y fon. Haf Eisteddfod lwyddiannus arall a erys ar gau. Y gwn yn tanio, Jones (Llefaru a’r Gadair), gyda Y yn y cof am amser hir. yn taranu trwy’r goedwig fon. Elaine Edwards yn beirniadu Dyma ganlyniadau cystadlaethau’r Gwelaf ei modrwy briodas a’r coed yn siffrwd eu cymeradwyaeth. cystadleuaeth y Goron. llwyfan: Grŵp Pop - Creuddyn, yn cynnal cwlwm calonnau dau, Yn ystod y diwrnod a hanner Stori a Sain - Elliw Dafydd a Luned yn gylch di-ddiwedd o gariad, Corff y ferch yn tynhau, o gystadlu, cyfeiriodd y tair Mair (D), Dawnsio Disgo – Dulas, yn glaf ac yn iach. Crynu, ohonynt at safon eithriadol o Sgets – Dulas, Meimio – Creuddyn, Gwelaf ei horiawr Cwympo. uchel y cystadlaethau llwyfan a’r Unawd Offerynnol Ieuaf - Gareth yn tician yn gyson lawen Gwena, cynhyrchion a ddaeth i law yng Davies (C), Unawd Offerynnol i geisio cynnal ei modfedd o fyd, Wrth i wenwyn ei llawenydd nghystadlaethau’r Goron a’r Gadair. Hynaf - Emily Johnston(C), Llefaru ond llonydd yw’r llawenydd daenu trwy ei chorff, Roedd cystadleuaeth y Gadair Cymraeg Ieuaf - Aron Dafydd (T), yng nghalon mam. yn lladd pob gronyn o gariad yn un arbennig iawn eleni, gan Llefaru Cymraeg Hynaf - Daeth bywyd byrlymus i ben yn afon werdd, filain. y rhoddwyd hi gan Elin a Gary (D), Unawd Merched Ieuaf - Gwawr gan gosb cyffur creulon. Watkins, er cof am eu merch, Siân. Hatcher (D), Unawd Merched Hynaf Bywydau eraill Teimla’i chorff yn ysgafnhau, Brwydrodd yn ddewr â Cystic - Nerys Evans (T), Unawd Bechgyn ar wib drwy’r nodau, a’r drwg yn enw ei theulu Fibrosis ar hyd ei hoes, cyn colli’r Ieuaf - Aron Dafydd (T), Unawd ond arafu wnaeth fy myd i, yn cael ei olchi ffwrdd gan staen y frwydr honno, noson yr Eisteddfod Bechgyn Hynaf - Aled Wyn Thomas i gywair lleddf y gân llonydd. gwaed ar y dail. llynedd. Diolch i flwyddyn 12 a 13 (C), Deuawd - Sophie a Lauren Gwaed y ferch. dan arweiniad ein Prif Swyddogion Jones (C), Areithio - Elin Jones (D), Caeodd cancr y llen Gwaed ei merch. am godi £1,007 tuag at gronfa Cystic Parti Merched – Creuddyn, Parti ar y lleuad oer Fibrosis, yn eu ‘Snowball’ adeg Bechgyn – Teifi, Côr – Dulas. gan adael llawenydd cariad Chwardda wrth wasgu’r botwm, Nadolig. i mi a gosod y ffôn yn ei grud yn erbyn ei Bwrodd 22 o feirdd ati eleni i Cynhaliwyd Noson Drosglwyddo wrth Mam. choes. ymgeisio am y Gadair ar y testun i ddisgyblion blynyddoedd 9 ac 11 Gan feddwl am gladdu ei chig a’i ‘Llawenydd’. Enillwyd y Gadair yn yr ysgol ar nos Fawrth, yr 26ain o Siwan Davies Bl 12 gwaed, gan Siwan Davies o dŷ Creuddyn Chwefror. Dyma gyfle gwerthfawr ( Hicin a Siencyn a Siac– Creuddyn) Pren iach ar goeden ei theulu, am gerdd yn ymdrin â cholli mam. i staff, disgyblion a rhieni drafod mewn bedd o hen atgofion gwag, Cipiodd Luned Mair yr ail a’r dewisiadau ar gyfer CA4 ac ôl-16. Dyma’r gerdd a gipiodd yr ail safle ac anrhydedd ei lladd. drydydd safle, disgybl ym mlwyddyn Cafwyd cyfres o gyflwyniadau gan 12 ac o dŷ Teifi. athrawon ar gynnwys y gwahanol LLAWENYDD Luned Mair Bl 12 ‘Change’ oedd thema gyrsiau. ( Mr Jones – Teifi) cystadleuaeth y Goron. Owen Bu dau ddisgybl o flwyddyn Taenai’r ffrog wen yn dynn dros ei Thomas o dŷ Teifi oedd yn 12, Luned Mair a Fiona Williams chluniau, fuddugol, tra dyfarnwyd yr ail wobr ynghyd â’r dirprwy Mari Dalis Gan adael i’r defnydd ddawnsio ac i Angharad Guy o dŷ Teifi ac yn ar daith i Salamanca yn Sbaen ewynnu’n bwdel i’r llawr. drydydd oedd Natalie Moore, hefyd dros hanner tymor. Ymunodd y Teimlai oerni ei law e, o Teifi. dair â chriw o ddisgyblion o Ysgol Yn ei un hi yn mwytho’i hapusrwydd. Braf oedd gweld capteiniaid y Bro Myrddin, Caerfyrddin. Nod Edrychai ar y fodrwy aur ar ei tri thŷ sef, Carys Thomas a Russell yr wythnos oedd i wella sgiliau phedwerydd bys. Pink(Creuddyn); Elin Jones a ieithyddol y disgyblion a buont yn Y garreg yn pefrio, Rhydian Watkins(Dulas); Hedydd mynychu gwersi Sbaeneg yn ystod A’r golau’n neidio allan ohoni’n Davies a Guto Jones(Teifi) ynghyd y boreau ac ar ymweliadau yn y wreichion bob lliw, â’u his-gapteiniaid a chefnogwyr, prynhawn. Cafwyd amser pleserus a Yn addunedau o lawenydd a gobaith yn cydweithio’n hwylus dros ben yn buddiol tu hwnt, a bu hefyd yn gyfle wedi eu gwasgu i un garreg fach. ystod cyfnod y paratoi a’r Eisteddfod i wneud ffrindiau newydd. Diolch i ei hun er mwyn sicrhau eitemau Mererid Hopwood am drefnu’r daith. Troellai e ei fodrwy o gwmpas ei fys. safonol ac amrywiol. Dechreuwyd ar y gwaith Y fodrwy sy’n clymu dau fywyd, Ar ddiwedd y cystadlu, Teifi adeiladu ar gyfer y bloc newydd ar Yn gwlwm sownd. ddaeth i’r brig gyda 566 o bwyntiau, safle’r berllan. Bwriedir darparu Dulas yn ail gyda 493 a Chreuddyn ystafelloedd dysgu newydd, Mae pawb yn gwenu arni, yn drydydd gyda 470 o bwyntiau. ystafell gyfrifiaduron, ac ystafell Yn selio’i hapusrwydd â’u geiriau. Nos Iau, 7fed o Chwefror, i’r Chweched. Fe fydd y gwaith cynhaliwyd cyngerdd ‘Pigion yr yn parhau am nifer o fisoedd, a Ond mewn awr, mi fydd ei gŵr gydag Ŵyl’, gyda’r neuadd yn llawn i weld gobeithiwn y bydd yn barod ar gyfer un arall, gwledd amrywiol a difyr o eitemau, Medi 2008. A’u cyrff yn gwlwm. megis yr unawdau, deuawdau, Llongyfarchiadau i’r canlynol Tra bydd hi yn sefyll yn ei ffrog wen, meimiau, sgetsys, darnau offerynnol, a fu’n rhedeg yn Rasys Traws ei gwên yn parhau, grŵp pop a’r dawnsio disgo Gwlad Ceredigion a gynhaliwyd yn Yn berwi o lawenydd, – rhywbeth at ddant pawb! Llangrannog: Blwyddyn 7: Rhian Di-arwybod, Talodd y prifathro, Dylan Wyn Jones (2ail), Rhiannon Coleman Naïf. deyrnged uchel iawn i’r disgyblion (13eg), Steffan Roberts (11eg), i gyd a fu wrthi’n drylwyr ac Blwyddyn 8/9: Christine Lewis Gyda’i wên a’i weithred, yn frwdfrydig yn paratoi at yr (4ydd), Sioned Douglas (13eg), Joseph Chwala’r cariad, Eisteddfod, hefyd, diolchodd yn Fisher (8fed), Blwyddyn 10/11: Rhian Rhwyga’r gobaith, ddiffuant i’r staff, yn arbennig Davies (7fed), Aisha Aroussi (13eg), Torra’r llawenydd. Mrs Gillian Hearne a Mrs Delor Aaron Beddoe (12fed), Daniel Davies James am drefnu a goruchwylio’r (13eg), Merched Hŷn: Katie Parkes, Luned Mair Bl 12 cyfan, i arweinwyr y noson, ein prif Ffion Davies. (Y Boi’n y Bac - Teifi)

 Mawrth 2008 www.clonc.co.uk Llanfair Clydogau Cwrtnewydd Cydymdeimlad Bingo Clwb Ffrindiau Ysgol Cwtnewydd Wyresau Newydd Daeth tristwch dros yr holl Cafwyd noswaith o hwyl a Mis Chwefror 2008: £10.00 James Yn ystod y mis ganwyd wyres gymdogaeth wrth glywed am chyfeillgarwch pan ddaeth tua ugain Thomas, Hengoed, Bryngranod, fach newydd i Jean a Peter Griffiths, farwolaeth Mrs Eiry Thomas, o bobol ynghyd i chwarae bingo yn Cwrtnewydd, £5.00 Lloyd Thomas, Fronddu, Swyn, merch fach i Maesisaf (Y Felin), Heol Llanfair yn y neuadd dan ofal Harold Tŷ Hywel. Milford, Cwrtnewydd, £2.50 Eirian Heiddwen a Siôn Thomas ym 61 oed. Merch fferm Pantyberllan, Diolch iddo ac i Gwyneth am fod yn Jones, Hollis, Heol Y Gogledd, Mhencarreg. Capel Isaac, Llandeilo oedd Eiry, gyfrifol am werthu tocynnau raffl ac Llanbedr Pont Steffan, £2.50 Geraint Hefyd, llongyfarchiadau i Hefin wedi symud yn ferch ifanc i ffermio i bawb a gyfrannodd tuag at noson Hatcher, Cefn Hafod, Gorsgoch. a Mary Jenkins, Cathal ar ddod gyda Ieuan yn y Felin. Symudodd y hwylus. yn ddad-cu a mam-gu unwaith ddau yno yn 1964 a chodi teulu, sef Aelwyd Newydd yn rhagor, merch fach i Sulwyn a dau fachgen, Lyn ac Emyr. Rhoddwn Croeso Croeso cynnes i berchnogion Nicola yn Sarnicol. ein cydymdeimlad dwysaf i Ieuan, Croeso ‘nôl i’r pentre i David newydd Tegfryn a gyrhaeddodd yn Dymuniadau gorau i chi gyd. ac i Lyn ac Emyr, Alex a Caryl ac (Nantymedd), Jill, Charlotte a ystod y mis. i’r wyrion bach Brynmor, Llinos, Vaughan, gynt Riverside Cottage, Rhian, Tomos ac Owen. Rydym yn sydd newydd symud i fyw i Heol Ysgol Cwrtnewydd meddwl amdanynt yn eu tristwch. Llanfair. Enw’r tŷ yw ‘Y Ddôl’. Fe fu’r dosbarth hynaf yn Claddwyd Eiry ym mynwent dathlu’r flwyddyn Newydd Eglwys Santes Fair ddydd Mawrth Tsieineaidd yn y Brifysgol Chwefror 5ed gyda gwasanaeth yn Llanbedr Pont Steffan. preifat yn y tŷ ac yn gyhoeddus yn Cellan Cafwyd llawer o hwyl a yr eglwys, lle daeth llu niferus iawn phrofiadau amrywiol wrth i o deulu, ffrindiau a chymdogion i Croeso ni flasu gwahanol fwydydd, ddangos eu parch iddi. Croeso cynnes i’r pentref i deulu’r gwrando ar gerddoriaeth Wilkins. Rydym yn dymuno pob o Tsieina, ysgrifennu ein Bedydd llwyddiant i chi yn Nhafarn y Fishers henwau mewn Tsieineeg a Roedd yn bleser mawr gweld ac yn gobeithio y byddwch yn hapus dawnsio gyda’r ddraig. Capel Mair yn gysurus lawn ddydd iawn yn ein plith. Daeth Cwmni Theatr Sul Chwefror 3ydd pan ddaeth Arad Goch i’r ysgol i’n diddanu gyda pherfformiadau a dehongliadau teulu Pentre a llawer o ffrindiau Bowlio o wahanol storïau i blant. Wedi’r gwylio daeth cyfle i gael actio gyda’r ynghyd i ddathlu bedydd Sara a Llongyfarchiadau i Anwen perfformwyr mewn gweithdy drama. Beca, plant Helen a Paul John o Butten am ennill medalau arian ac Cyn bo hir fe fydd y storiwraig Cath Gaerdydd. Roedd y gwasanaeth yng efydd wrth gynrychioli Cymru ym Aran yn ymweld â’r ysgol i ddarllen ngofal y Parch Goronwy Evans, Mhencampwriaeth Bowlio’r Byd yn storïau i blant dosbarth Miss Jones. gydag Aerwen Griffiths wrth yr Seland Newydd. Mae’n braf cael Mae’r trefniadau ar y gweill i organ. Mamau a thad bedydd Sara pencampwraig fel hyn yn byw yn y gychwyn Cylch Ti a Fi newydd yn yr oedd Deina a Jason Hockenhull pentref sy’n dod a chlod i Gymru a’i ysgol. Byddwn yn cynnal y cylch ar a Sophie James, a rhai Beca oedd theulu. brynhawn Mawrth yn neuadd yr ysgol. Pip a Huw Laughrne a Jodie Mae croeso cynnes i bawb. Fe fydd James. Gwahoddwyd pawb i gael rhagor o wybodaeth yn dilyn cyn hir. lluniaeth wych yn y neuadd ar ôl y Mae’r parc antur ar gyrraedd. gwasanaeth. Pentrebach Diolch i CRhA yr ysgol am brynu’r offer chwarae newydd i’r ysgol. Fe Diolch Genedigaeth fydd y parc yn cyrraedd yn ystod yr Hoffai Geoff a Linda Williams, Llongyfarchiadau i Heiddwen wythnosau nesaf ac yn cael ei osod ar Tynlon ddiolch o waelod calon am a Siôn Thomas, Dôl-Mebyd, y cae wrth y glwyd. Rwy’n gwybod yr anrheg o lun y pentref, wedi ei Llanybydder ar enedigaeth merch y bydd y plant wrth eu boddau gyda’r baentio gan Aerwen Griffiths, a ‘r fach, Swyn Efa, chwaer fach newydd offer newydd. arian a dderbyniwyd ganddynt oddi i Gruffudd a wyres fach newydd Ymddiheurwn am unrhyw drafferthion a achosir yn ystod yr amser y bydd wrth y plant, y rhieni, yr athrawon, i Gwyndaf a Lynda yn Nolgwm y parc yn cael ei osod. a llywodraethwyr Ysgol y Dderi. Uchaf. Maent yn gwerthfawrogi yn fawr iawn y caredigrwydd a ddangoswyd tuag atynt.Byddant yn symud o Lanfair i Ddinbych Y Pysgod yn Gorsgoch Colofn yr Urdd ystod mis Mawrth, a maent yn Rhanbarth Ceredigion edrych ymlaen at weled llawer o Gwellhad Buan Swyddog Datblygu – Anwen Eleri, [email protected] neu 01239 652150 wynebau ’nabyddus yn galw i’w Dymwnwn wellhad buan i Mrs gweld yno. Bydd croeso cynnes yn Jean Evans, Llwyn-y-gôg yn dilyn Eisteddfod Ceredigion 2010 Cyngerdd Corau Meibion Unedig eich disgwyl bob amser. anffawd yn ystod y mis. Ydi, mae 2010 yn agosáu erbyn hyn Ceredigion ac mae paratoadau’r pwyllgorau wedi 18 Hydref ym Mhafiliwn Gêmau “Oddi mewn mae’n debyg mai dyma’r

amgueddfa harddaf ym Mhrydain” cychwyn ers dros flwyddyn bellach. Pontrhydfendigaid. Elw tuag at y Cynhaliwyd noswaith gêmau yn Pwyllgor Cerdd. y neuadd am y tro cyntaf i weld AMGUEDDFA Cymanfa Ganu beth fyddai’r ymateb. Bu yn noson yng Nghapel y Groes, Llanwnnen Eisteddfod Rhanbarth Dawns ac hollol lwyddianus gyda nifer fawr ac ORIEL CELF Nos Sul, Mawrth 23ain am 7:00y.h. Aelwydydd o bobol wedi dod ynghyd. Diolch Amgueddfa Ceredigion, Coliseum, Arweinydd: Carys Griffiths ar ddydd Mercher, 5ed o Fawrth i’r rhai a ddaeth â’r gêmau ac i Ffordd y Môr, Aberystwyth Organydd: Ceinwen Roach yn y Neuadd Fawr, Aberystwyth. Linda a Laurence a fu yn gyfrifol Llywydd: James Lloyd, Abertawe am drefnu’r noson, i Linda, Jan a Dydd Llun - Dydd Sadwrn 10 - 5 Artistiaid: Disgyblion Ysgolion Eisteddfod Rhanbarth Cynradd Lesley am ddod â’r bwyd ac i Lesley Arddangosfeydd sefydlog a dros dro Cwrtnewydd, Llanwenog a Llanwnnen ym Mhafiliwn Pontrhydfendigaid ar am y gerddoriaeth. Bydd y noson sydd o ddiddordeb i blant ac oedolion Mynediad trwy raglen: Oedolion ddydd Sadwrn, 8fed i Fawrth am 9y.b. gêmau nesaf yn cael ei chynnal nos 01970 633088 £3.00, Plant Uwchradd £1.50 Sadwrn Mawrth 8fed gyda thâl o £1 [email protected] Elw tuag at Apêl Plwyfi Llanwenog Eisteddfod Rhanbarth Uwchradd i oedolion a 50c i blant.Pawb i ddod http://amgueddfa.ceredigion.gov.uk a Llanwnnen ar ddydd Gwener, 14eg o Fawrth yn â’u hoff gêmau. Ysgol Gyfun Penglais, Aberystwyth.

www.clonc.co.uk Mawrth 2008  Cadwyn Cyfrinachau I blant dan 8 oed

Dyma golofn newydd, lle mae Beth yw dy hoff arogl? Clonc yn holi nifer o gwestiynau Petrol. i bobl ifanc yn eu hugeiniau sy’n byw ac yn gweithio yn yr ardal. Sut wyt ti’n ymlacio? Os oes gennych chi gwestiwn Gwylio chwaraeon ar y teledu. diddorol i’w holi cysylltwch â’r golygydd - [email protected] Pa wefan wyt ti’n ymweld â hi Os y gwyddoch am berson ifanc a fwyaf aml? allai fod yn destun y golofn hon, www.bbc.co.uk/sport cysylltwch yn yr un modd. Pa un peth fyddet ti’n ei newid am Enw: Gary Davies dy hunan? Oed: 23 Fy mhigyrnau, sdim gyda fi, ma’ Pentref: Nebo, (newydd nhw fel boncyffion. symud) Gwaith: Cyd-drefnydd Beth fyddet ti’n achub petai’r tŷ’n Trafnidiaeth, LAS Llambed llosgi’n ulw? Partner: Buddug Lloyd Y wejen. Teulu: Noel Davies (Dad), Linda ‘Quiche’ Davies (Mam) a Helen Oes yna rywbeth na elli di ei Marie Davies (Chwaer). wneud y byddet ti’n hoffi ei gyflawni’n dda? Hoff raglen deledu pan yn blentyn. Deall merched. Teenage Mutant Ninja Turtles Pa gerddoriaeth yr hoffet ti yn dy Yr embaras mwyaf. angladd? Rhedeg o gwmpas Caerfyrddin, dim NWA – Express Yourself. ond yn gwisgo hosan. Oes bywyd ar ôl marwolaeth? Y CD cyntaf a brynest di erioed? Ddim yn credu ’ny. Oasis – Be Here Now. Beth fyddet yn ei wneud pe na Pryd a ble wyt ti fwyaf hapus? byddet yn gwneud y gwaith hwn? Gatre yn y gwely. Sut fyddet ti’n gwario £10,000 Beth yw’r cyngor gorau a Chwilo am waith arall. Beth yw dy lysenw? mewn awr? roddwyd i ti? Pa beth wyt ti’n ei drysori fwyaf? Big G. Rhoi’r cwbwl lawr ar bet fod Clwb Paid cael dy ddala gyda dy bants i Rygbi Llambed yn mynd i guro lawr. Y gwely. Pwy yw dy arwyr? Clwb Rygbi Llanybydder eto! Pwy sy’n ddylanwad arnat ti? David Brent. Yr eiliad a newidiodd dy fywyd. Beth sy’n codi ofn arnat? Cael fy nala gyda fy mhants i lawr! Fy hunan. Y peth gorau am yr ardal hon? Pobol fach. Y gwyliau gorau? Y streiten yn Pentrebach, car yn Disgrifia dy hun mewn tri gair. Stag Aled Thomas i Blackpool. gallu hedfan lawr ’na! Unrhyw ofergoelion? Tal, gwd boi. ‘High five’ cyn gêm rygbi. Arferion gwael? Y peth gwaethaf am yr ardal hon? Gyda phwy fyddet ti’n hoffi bod Dwgyd ffôn symudol fy ffrindiau a Treial ffeindio lifft adre ar ôl Beth yw dy gyfrinach i gadw’n yn sownd ar ynys anghysbell? tecsto pethau gwirion i bobol eraill. noswaith ar y cwrw. bert? Jessica Alba Mae’n dod yn naturiol. Ble fyddi di mewn deng mlynedd? Pa fath o berson sy’n mynd o dan Beth yw’r cludfwyd o’th ddewis? Dal i fyw gobeithio. dy groen? Beth yw dy gyfrinach i gadw’n Sosej, mash, pys a grefi. Pobol sy’n methu taclo mewn gêm heini? Testun cyfrinachau y rhifyn nesaf: rygbi. (Geraint Thomas, Llanllwni). Nofio ac Ymarfer Rygbi. Beth wyt ti’n ei ddarllen? Wales On Sunday. Laura Davies, Pentre Bach

Adolygiad Shaun Ablett, Llanybydder o’r ffilm ‘St Trinian’s’ (12A) Er nad yw Annabel yn cael amser da ar y dechrau mae’n dod yn un Bywyd newydd i hen ysgol. Hyd: 101 munud. ohonyn nhw cyn y diwedd ac yn ymuno â chynllwyn y merched gyda help Flash Harry (Russell Brand) i ddifetha cynlluniau gweinidog addysg y Y Sêr: Rupert Everett, Colin Firth, Russell Brand, Gemma Llywodraeth, Geoffrey Thwaites (Colin Firth), i gau’r lle. Arterton, Talulah Riley. Cyfarwyddwyr: Oliver Parker, Barnaby Thompson. Mwynheais y ffilm hon er nad oeddwn yn edrych ymlaen rhyw lawer at ei Ysgrifenwyr: Piers Ashworth, Nick Moorcroft. gweld - ond yr oedd llawer o olygfeydd doniol a difyr iawn a’r cyfarwyddwr yn llwyddo i drosglwyddo’r ysgol a’i merched rhyfeddol i ganrif newydd. Dyma’r chweched ffilm am ysgol ferched St Trinian’s. Gwnaed y ffilmiau Cafwyd perfformiadau da iawn gan y prif gymeriadau i gyd, gan gynnwys cyntaf nôl yn y pump a’r chwedegau ac yn y ffilm ddiweddaraf hon rhaid i’r Gemma Arterton, ond heb os, Russell Brand sydd orau a’r mwyaf naturiol yn merched i gyd godi arian i arbed yr ysgol rhag cael ei chau am byth. chwarae rhan Flash Harry. Mae’r ffilm yn dechrau gyda merch newydd, Annabel Fritton (Talulah Mae hon yn ffilm y bydd pawb dros 14 oed yn ei mwynhau gan ei bod yn Riley) yn cyrraedd yr ysgol gyda’i thad, Carnaby Fritton (Rupert Everett), cynnwys nifer o themâu a phroblemau y gall pawb uniaethu â hwy. Ffilm brawd y brifathrawes, Camilla Fritton (Rupert Everett eto). ddoniol iawn. Arweinir Annabel o gwmpas yr ysgol gan y brif ferch, Kelly (Gemma Arterton), sy’n ei chyflwyno i’r gwahanol grwpiau o ferched sydd yno gan Darparwyd yr erthygl hon yn rhan o gynllun Cyfrannu ar y Cyd rhwng BBC gynnwys Emos, Posh Totty, Geeks a’r flwyddyn gyntaf. Cymru’r Byd ac Antur Teifi. Daeth y cynllun hwn i ben ar 31 Ionawr 2008.

10 Mawrth 2008 www.clonc.co.uk Llanwnnen Gwellhad Buan Dymunwn wellhad buan i Mr Gomer Lewis, Hafan, sydd wedi derbyn triniaeth yn yr ysbty yn ddiweddar.

Llongyfarchiadau Pen-blwydd hapus i Mrs Megan Evans, Bro Grannell sydd newydd ddathlu ei phen-blwydd yn 80 oed Pen-blwydd hapus hefyd i Stephanie James, Bro Cadarn a ddathlodd ei phen-blwydd yn 18 oed ddiwedd Ionawr.

Babi newydd Pob dymuniad da i Kim a Geraint Williams, Tynllyn, ar enedigaeth Nia, chwaer fach i Rhys.

Newid aelwyd Pob hwyl i Iwan, Sian , Steffan a Ffion Jenkins sydd bellach wedi symud o Fro Grannell i Tyllwyd. Gobeithio y byddwch chi’n hapus Plant Ysgol Llanwnnen yn dathlu’r Flwyddyn Newydd Tseineaidd yn iawn yno. Pob dymuniad da hefyd Llanbed. i Ceinwen ac Alan yn y byngalo newydd. salwch. Diolch yn fawr iawn. yn Ysgol Gyfun Llambed. Bydd Llanybydder canlyniadau yn y rhifyn nesaf o Prawf Gyrru Clonc. Llongyfarchiadau Llwyddiant Llongyfarchiadau i’r canlynol am Llongyfarchiadau i Luned Mair, Llongyfarchiadau i Angharad James, Castell Du ar basio ei Canmlwyddiant yr ysgol basio arholiadau cerdd amser y Nadolig. Penynant am ddod yn ail ac yn Ysgrifenedig – Gradd 1 gydag drydedd yng nghystadleuaeth phrawf gyrru. Cymer ofal o hyn Yn ystod yr haf eleni mae allan! yna rai digwyddiadau wedi eu anrhydedd Ruth Davies, Llwyncelyn. y Gadair yn Eisteddfod Ysgol Gradd 5 Wendy Davies, Isfryn. Uwchradd Llambed. Go lew ti! trefnu i nodi’r achlysur bod Ysgol Llanwnnen Ysgol Llanwnnen yn dathlu Gradd 1 Piano gyda theilyngdod, Croeso nôl i Joshua Newton- ei Chanmlwyddiant. Dyma’r Sioned Fflur Evans, Glantren Fach. Sefydliad y Merched Gradd 3 Meleri Davies, Tyngrug Isaf Cynhaliwyd cyfarfod misol y Jones atom i’r ysgol a hefyd digwyddiadau: croesawn Hayley Thomas sydd Nos Sadwrn, 5ed o Orffennaf a Sioned Davies, Y Cartws. Gradd mudiad ar nos Lun 4yd Chwefror 5 Piano a Gradd 3 sacsaffôn – gyda yng ngwesty’r Grannell. Un wedi dechrau gennym am ddau – Cyngerdd y Dathlu yn Theatr ddiwrnod yr wythnos fel rhan o’i Felinfach, Dydd Gwener, 19eg o theilyngdod, Gareth Davies, Llys o’r aelodau oedd y siaradwraig Enwyn. Da iawn chi i gyd. wadd, sef Mrs Joyce Flaxman, chwrs coleg. Fedi – Te Parti i’r plant presennol Caeglas. Cwiltio yw un o’i phrif Bu llawer o blant yr ysgol yn yr ysgol, Dydd Sadwrn, yn brysur iawn yn cystadlu yng 20fed o Fedi – Lansio’r llyfr, Merched y Wawr ddiddordebau ac mae wedi ennill Cynhaliwyd cyfarfod o gangen tystysgrif ‘City and Guilds’ nghystadlaethau Celf a Chrefft yr dadorchuddio plac ac arddangosfa Urdd yn Llangrannog ar ddydd luniau yn yr ysgol rhwng 2y.p. a Merched y Wawr nos Lun 25ain o yn ei chrefft. Cafwyd tipyn o Chwefror gyda Linda Davies yn hanes cynnar y grefft ganddi Mercher, 20fed o Chwefror. 5y.p. Nos Sadwrn, 20fed o Fedi Dyma’r canlyniadau: – Cinio’r Dathlu yng Ngwesty’r llywyddu. Croesawodd yr aelodau o’i gychwyn yn yr Aifft cyn a hefyd cydymdeimlodd a Mair ymledu i’r America, lle mae yn Gwaith Creadigol Bl. 3 a 4 Grannell, Llanwnnen. Nos Sul, – Ryan Holmes, 2il, Pyped Bl. 3 21ain o Fedi – Cymanfa Ganu yng Potter ar golli ei thad yng nghyfraith boblogaidd iawn. Roedd yn amlwg yn ddiweddar. Dywedodd ein bod fod gan Joyce ddawn arbennig a a 4 – Sophie Herron 2il, Cywaith Nghapel y Groes, Llanwnnen. Gwehyddu Bl. 3 a 4 – Ysgol Mae yna bobl wedi eu penodi wedi codi £139 yn y gwasanaeth a gwelwyd hyn yn yr enghreifftiau gynhaliwyd yn yr Eglwys adeg y o’i gwaith oedd ganddi i ddangos Llanwnnen 1af a 3ydd, Print lliw i fod yn gyfrifol am wahanol Bl. 3 a 4 – Ffion Jenkins 2il, Print ddegawdau, felly os ydych chi Nadolig. Aeth ymlaen i groesawu inni. Diolchodd Mrs Mary Davies ein siaradwr gwadd, sef y Parch iddi am noson ddiddorol iawn. du a gwyn: Gwenllian Jenkins 1af, am fod yn rhan o’r gyngerdd a Gemwaith Bl. 3 a 4: Ellen Jones a fyddech mor garedig a chysylltu Eirian Wyn Lewis sydd yn enedigol Enillwyd y gystadleuaeth o Lanybydder ond sydd wedi bod gan Miss Elsa Thomas. Bydd Sophie Herron 2il. gydag un o’r rhain: Mae’r ysgol wedi bod yn 1930/40 – Picton Jones; 1950 yn weinidog yn Mynachlog Ddu ar y cyfarfod nesaf yn y Pantri, cyffiniau ers bron i ddeg mlynedd Llanbed pan fyddwn yn dathlu llwyddiannus am yr ail waith – John Jones, 1960 – Megan drwy dderbyn y Marc Safon o dan Jones, 1970 – Emyr Lloyd, 1980 ar hugain. Testun ei sgwrs oedd Gŵyl Dewi gyda’n cawl Trampan. Bu yn son am ei deithiau blynyddol. yr Asiantaeth Sgiliau Sylfaenol. – Bethan Evans (Mills) a 1990 Bu dosbarth y babanod draw – Elin Thomas. i’r Amerig, Canada ac i Batagonia. Roedd wedi dod â nifer o bethau Cydnabyddiaeth yng Nghwrtnewydd i weld drama gan Arad Goch ar brynhawn gydag ef i’w dangos a chawsom Dymuna Gethin, Gwyneth a i gyd flasu te Mate, diod sydd Gareth a’u teuluoedd ddiolch ddydd Mawrth, 26ain o Chwefror. Rydym fel Adran yr Urdd wedi yn boblogaidd iawn gan bobol yn ddiffuant am bob arwydd o www.clonc.co.uk Patagonia. Diolchwyd iddo gan Jean gydymdeimlad a chefnogaeth cwrdd sawl gwaith yn ystod y tymor yma drwy gynnal gwahanol Gwefan Newydd Davies, a hi hefyd a roddodd gwobr a dderbyniwyd ar golli mam a y raffl a enillwyd gan Catrin James. mam-gu annwyl iawn sef Mrs weithgareddau ar ôl ysgol. Papur Bro Clonc, Rydym ar hyn o bryd wedi Anne Milcoy a Bet Davies oedd Myfanwy Jones, Blaenwaun- yn llawn lluniau a yng ngofal y te. Bydd yr aelodau yn ganol, Llanwnnen ar ddiwedd bod yn brysur iawn yn ymarfer gwybodaeth, tuag at Eisteddfod yr Urdd ymuno ag aelodau cangen Pencader Ionawr. Gwerthfawrogwyd hefyd cyfle i chi gyfrannu, ym mis Mawrth. Yr aelodau i y caredigrwydd a’r consyrn a Cylch Llambed a gynhaliwyd ar ddydd Iau, Chwefror 28ain a chyn rifynnau Clonc. gyfarfod ar y sgwâr isaf am ugain ddangoswyd iddi yn ystod ei munud wedi saith.

www.clonc.co.uk Mawrth 2008 11 Gohebiaeth Clonc GLYN

Arholwyr cyfrwng - Cymraeg - cyfleoedd gwaith Mae ysgolion uwchradd cyfrwng-Cymraeg yn dysgu amryw o bynciau. Mae eisiau mwy o arholwyr â phrofiad PHILLIPS priodol a all arholi gwaith cwrs a phapurau arholi ymgeiswyr trwy gyfrwng y Gymraeg. Saer Coed ac Asiedydd Ar ran y cyrff dyfarnu, mae’r Adran Plant, Addysg, Dysgu Gydol Oes a Sgiliau yn Llywodraeth Cynulliad Cymru yn chwilio am bobl fyddai’n gweithio ar eu liwt eu hunain i asesu arholiadau TGAU a Safon Uwch yn y pynciau canlynol: Astudiaethau Hamdden, Meddwl yn Feirniadol, Cymdeithaseg, Seicoleg, Dawns, Technoleg Cerddoriaeth, Llywodraeth a Gwleidyddiaeth. Caiff arholwyr eu hyfforddi a’u talu gan y cyrff dyfarnu. Yn ogystal â marcio papurau arholi, am rai pynciau bydd Ffôn: 01570 470176 eisiau ymweld ag ysgolion er mwyn asesu arholiadau ymarferol. Fel rheol, byddai’n rhaid i arholwyr wneud peth asesu trwy gyfrwng y Saesneg, fel y gallai’r cyrff dyfarnu sicrhau cysondeb yn y marcio. Symudol: 07775 694243 Rhaid wrth Gymraeg rhugl a phrofiad addysgu perthnasol. Croesawir ymholiadau am gyfleoedd mewn pynciau eraill hefyd, gan fod galw cyson am arholwyr cyfrwng- Cymraeg. Am fwy o fanylion, cysylltwch â’r Dr Miranda Morton ar 029-2037 5433 neu [email protected].

Annwyl ddarllenwyr HOFF EMYN PANTYCELYN Eleni, mae’r gyfres Dechrau Canu Dechrau Canmol am ddarganfod beth yw hoff emyn y Cymry gan y pêr- ganiedydd William Williams, Pantycelyn. Dewiswyd rhestr fer o 12 emyn gan reithgor yn cynnwys Yr Athro Derec Llwyd Morgan, Dr Kathrine Jenkins, Trystan Lewis, Robert Nicholls a Delyth Morgans. Mae modd i chi bleidleisio dros eich hoff emyn drwy ffonio 01443 688500 neu drwy ymweld â safwe Dechrau Canu Dechrau Canmol ar www.s4c.co.uk/dechraucanu Bydd yr emyn sy’n dod i frig y rhestr yn cael ei ddatgelu mewn rhaglen arbennig o Lido Afan, Port Talbot ar nos Sul, Mawrth 9fed Dyma’r rhestr o emynau:

EMYN TÔN EMYN TÔN 1. Iesu, difyrrwch f’enaid drud Grafenberg 7. Mi dafla’ ’maich oddi ar fy ngwar Tŷ Ddewi 2. O nefol addfwyn Oen Rhosymedre 8. Yn Eden, cofiaf hynny byth Buddugoliaeth 3. Enynaist ynof dân, perffeithiaf dân y nef Y Faenol 9. Pererin ’wyf mewn anial dir Amazing Grace 4. O tyred, Iôr tragwyddol Whitford 10. Dal fi, fy Nuw, dal fi i’r lan Arizona 5. Iesu, Iesu, ’rwyt ti’n ddigon Llwynbedw 11. Cudd fy meiau rhag y werin Tyddyn Llwyn 6. O llefara, addfwyn Iesu Hyfrydol 12. Tyred, Iesu, i’r anialwch Blaenwern

Yn gywir Rob Nicholls - Golygydd Cynnwys Diwylliant S4C

Hoffech chi Deithio Tramor a Gweld y Byd? Hoffech chi deithio’r byd a dysgu rhagor am amaethyddiaeth mewn gwledydd eraill? Efallai mai dyma’r cyfle. Mae Ysgoloriaeth Goffa Gareth Raw Rees, gyda chymorth Ymddiriedolaeth Elusennol NFU Mutual yn cynnig gwobr o £2,500 i amaethwyr ifanc ddysgu am y diwydiant wrth deithio. Mae’r ysgoloriaeth, sydd wedi ei ail-enwi eleni yn sgil cefnogaeth o £1,000 gan Ymddiriedolaeth Elusennol NFU Mutual ar agor i ymgeiswyr sy’n ystyried teithio o fewn y DU, Ewrop neu hyd yn oed ymhellach oddi cartref. Os ydych chi o dan 30- mlwydd oed ac angen cymorth ariannol i deithio, cysylltwch â NFU Cymru am ffurflen gais 07867 945174 - hyd yn oed os ydych wedi derbyn cymorth drwy ysgoloriaeth neu gronfa arall. Dywedodd Dylan Morgan, Cynghorwr Polisi NFU Cymru, “Lansiwyd yr ysgoloriaeth ym 1984 er cof am Gareth Raw Rees MBE, o Geredigion, bu’n hynod weithgar yn hyrwyddo buddiannau pobl ifanc mewn ffermio a chefn gwlad. Roedd yn credu’n gryf fod teithio tramor, a thrwy hynny, profi bywyd gweithiol a diwylliant newydd yn ehangu gorwelion addysgiadol. “Mae’r Ysgoloriaeth yn cynnig cyfle gwych i bobl ifanc deithio a dysgu am ddulliau ffermio mewn rhannau eraill o’r byd,” meddai Peredur Hughes, Cadeirydd NFU Mutual yng Nghymru. “Gyda’r holl newidiadau o fewn y diwydiant amaethyddol, mae’n hanfodol fod gan ein ffermwyr ifanc ddealltwriaeth eang o’r farchnad er mwyn galluogi iddynt ffermio’n llwyddiannus. Dyma’n union pam fod NFU Mutual mor frwdfrydig yn eu cefnogaeth o’r ysgoloriaeth.” Caiff yr ysgoloriaeth ei reoli gan deulu Gareth Raw Rees, NFU Cymru, NFU Mutual, CFfI Cymru, Sefydliad y Gwyddorau Gwledig a Future Farmers of Wales. Os hoffech chi dderbyn ffurflen gais, cysylltwch â Dylan Morgan, Cynghorwr Polisi NFU Cymru ar 01982 554200 neu e-bost [email protected] Y dyddiad cau ar gyfer ceisiadau yw 1 Mai 2008. Cyhoeddir enw’r enillydd yn Sioe Frenhinol Cymru. Ruth Lewis NFU Cymru Tel: 01982 554200, Ffacs:01982 554201, www.nfu-cymru.org.uk

Theatr Bara Caws yn cyflwyno Y GOBAITH A’R ANGOR Gosodir drama nesaf Bara Caws mewn tafarn mewn tref fach ddi-nod yn y gogledd. Yn ‘Y Gobaith a’r Angor’ mae Dylan Rees, sy’n ’sgwennu i’r cwmni am y tro cyntaf, yn cyflwyno criw o gymeriadau trist a ffraegar wrth iddynt rygnu bod o ddydd i ddydd o dan gysgod anobaith a phwysau beunyddiol byw mewn byd sy’n gwegian. Fel pysgod mewn powlen ’dydyn nhw ddim yn ymwybodol eu bod yn mynd o gwmpas mewn cylchoedd yn ail adrodd yr un straeon a’r un sefyllfaoedd nac yn gweld ’chwaith fod pob tro o gwmpas y bowlen yn dro nes i’r gwaelod. Mae’r ddeialog yn fyw ac yn tincial fel y gwydrau sy’n prysur wagio a phob un o’r cymeriadau yn chwilio am ateb gwahanol yn ewyn chwerw gweddillion eu breuddwydion. Yn llawn hiwmor tywyll, deialog sy’n diferu o fwg y snyg a phigiadau miniog y darts, mae’n addo noson yng nghwmni cymeriadau sy’n gyfarwydd i ni gyd, fydd yn aros yn hir yn y cof. Yr actorion yw Gwenno Elis Hodgkins, Dyfrig Wyn Evans, John Glyn Owen, Huw Llŷr a Gwyn Vaughan a bydd Maldwyn John sydd â chysylltiadau clos â’r cwmni ers blynyddoedd yn cymryd y llyw fel cyfarwyddwr. Nos Fercher, 9fed o Ebrill yng Nghanolfan y Celfyddydau Aberystwyth a Nos Iau, 10fed o Ebrill yn Theatr Felinfach.

12 Mawrth 2008 www.clonc.co.uk Dyfarniad y Darllenydd

Y Blynyddoedd Rhyfeddol mlynedd gyda mwy na 3,000 o deuluoedd. Wedi ei addasu i’r Gymraeg, dyma’r llyfr cyntaf o’i fath sy’n Meddwl cael babi? Wrthi’n magu rhoi cyngor yn yr iaith Gymraeg i rieni. plant? Gweithio gyda phlant? Mae Mae’n llyfr sy’n hawdd iawn ei ddilyn, a gellir mater ymddygiad plentyn yn siŵr o neidio’n syth at adran o ddiddordeb. Rhoddir boeni rhai. Ar y llaw arall, gwelwn sefyllfaoedd posib a dangosir sut i ymateb iddynt. fod ymddygiad plant yr ardal hon yn Defnyddir tafodiaith y gogledd mewn deialog, ond nid arbennig o dda ar y cyfan. yw hynny yn amharu ar y cyngor a roddir. Ond y gwir yw bod pob plentyn yn Mae’n gwneud darllen difyr iawn - peth ohono’n camymddwyn. Gwnânt hynny am amryw o resymau synnwyr cyffredin ond llawer ohono’n syniadau ac yn - weithiau yn syml er mwyn gweld pa mor bell y gallant strategaethau ymarferol a defnyddiol. Mae’r adrannau fentro, neu oherwydd awydd i ddenu sylw. Mae plant ‘Dygymod â Phroblemau Cyfoedion’ ac ‘Ymgiprys eraill, oherwydd eu hanian, yn anoddach i’w magu. rhwng Brodyr a Chwiorydd’ yn arbennig o ddiddorol. Ruth Thomas Newydd ei gyhoeddi mae llyfr sy’n rhoi cyngor Mae’n trafod y busnes o chwarae yn y cartref; datrys blaengar i rieni ar wella sgiliau cymdeithasol ac problemau gwrthdaro; rheoli dicter; osgoi ffafriaeth, a’i Chwmni emosiynol eu plant, ac yn cynnig ffyrdd i helpu plant ac osgoi gor-amddiffyn plentyn iau a rhoi gormod o i fod yn fwy llwyddiannus yn yr ysgol. Arweinlyfr gyfrifoldeb ar blant hŷn. Cyfreithwyr datrys problemau i rieni sydd â phlant 2-8 oed yw Y Dyma ddarllen hanfodol i’r rhai sy’n credu fod 19 Stryd y Coleg, Llambed Blynyddoedd Rhyfeddol a gyhoeddir gan Wasg Gomer. blynyddoedd cynnar plentyn yn ddylanwad mawr ar ei Ffon: 423300 Ffacs: 423223 Mynd i’r afael â phroblemau plant yn ifanc iawn yw ymddygiad yn ystod gweddill ei fywyd - yn ddylanwad [email protected] cefndir y llyfr hwn, y cyntaf o’i fath ar ei berfformiad yn yr ysgol, yn yn y Gymraeg. y gwaith, mewn perthynas ac yn yn cynnig pob Yn yr arweinlyfr mae canllawiau gymdeithasol. Wedi’r cwbl, mae gwasanaeth cyfreithiol ar gyfer atal problemau ymddygiad pawb yn ymddwyn yn wahanol iawn Apwyntiadau hwyr neu plant, a strategaethau a fydd - yn blant bach ac yn blant mawr. yn helpu rhieni i wella sgiliau Ond mae’r ffordd y mae plant bach yn eich cartref cymdeithasol, emosiynol ac yn cael eu magu yn dylanwadu ar eu academaidd eu plant. hymddygiad wrth iddyn nhw dyfu’n Awdur y gyfrol yw Dr Carolyn oedolion. Mae pawb yn gorfod dysgu Webster-Stratton, seicolegydd sut i ymddwyn a delio ag ymddygiad. clinigol ym Mhrifysgol Washington. Seiliodd y llyfr hwn Y Blynyddoedd Rhyfeddol, Gwasg ar ei hymchwil dros gyfnod o 25 Gomer £16.00

O’r Cynulliad gan Elin Jones AC

Yn fy erthygl ddiwethaf, soniais am ymweliad y Gweinidog Iechyd Edwina Hart AC ag Ysbyty Tregaron. Fis yn ddiweddarach, roedd yn fraint cael croesawu’r Gweinidog yn ôl i Geredigion wrth iddi ymweld ag Ysbyty Bronglais. Yn dilyn ymweliad Edwina Hart AC â’r ysbyty, ymunais â hi wrth iddi ymweld â phencadlys yr elusen Ffagl Gobaith. Mae Elizabeth Murphy a’i thîm yn darparu gwasanaeth hosbis gofal lliniarol ar draws Ceredigion ac rwy’n falch iawn bod y Gweinidog wedi cydnabod gwaith pwysig yr elusen hon. Ddechrau mis Chwefror, derbyniais wahoddiad i ymweld â’r Organic Fresh Food Company yn Llanbedr Pont Steffan. Ychydig dros ddwy flynedd wedi i’r ffatri Organic Farm Foods gau yn y dref, roedd hi’n braf cael dychwelyd i’r un lleoliad a gweld cwmni newydd wedi ei sefydlu yno. Yn ogystal â darparu llysiau organig i fusnesau a sefydliadau ar draws Cymru, maent hefyd yn gwerthu llysiau a bwydydd organig i’r cyhoedd yn gyffredinol drwy’r siop ar y safle. Mae’r modd y sefydlwyd y busnes wrth i nifer o ffermwyr llysiau organig lleol ddod at ei gilydd wedi i’r ffatri wreiddiol yno gau yn galonogol iawn ac rwy’n gobeithio y bydd y cwmni yn mynd o nerth i nerth dros y blynyddoedd nesaf. Yn ne’r Sir, cefais fy ngwahodd yn ddiweddar i annerch cyfarfod o Glwb Rotari Aberteifi am fy ngwaith fel Aelod Cynulliad. Rwyf wastad yn falch iawn cael derbyn gwahoddiadau o’r fath ac esbonio i drigolion lleol am fy ngwaith ym Mae Caerdydd. Ymwelais â Howies yn Aberteifi hefyd yn ystod mis Chwefror. Maent hwythau wedi sefydlu busnes llewyrchus iawn ar hen leoliad ffatri Dewhurst yn y dref, ac rwy’n falch eu bod hefyd wedi ymrwymo i ddatblygu eu busnes yng Ngorllewin Cymru. Fel y Gweinidog dros Faterion Gwledig, roeddwn yn falch iawn i gyhoeddi y bydd Llywodraeth Cymru’n Un yn darparu pecyn iawndal gwerth £8.8 miliwn i ffermwyr defaid yng Nghymru yn dilyn achosion o Glwyf y Traed a’r Genau yn Lloegr y llynedd. Bydd yr arian yma’n cael ei rannu ymysg ffermwyr defaid yn ardaloedd llai ffafriol Cymru, ac fe fydd y rhan fwyaf o ffermwyr defaid Ceredigion yn cael budd o’r pecyn iawndal yma. Mae’r diwydiant ffermio yng Ngheredigion wedi dioddef yn fawr yn sgil y Clwyf ac rwy’n gobeithio y bydd yr arian yma yn rhoi ychydig o gymorth mewn cyfnod sy’n anodd iawn iddynt.

www.clonc.co.uk Mawrth 2008 13 Llanllwni Colled enfawr dechrau ym mis Mawrth. Yn ogystal Llongyfarchiadau Daeth y newyddion trist am â’r gweithgareddau yma, mae nifer Llongyfarchiadau i Lewis a farwolaeth Mike Edwards, Siop y o bobl wedi dangos diddordeb i Betty Davies, Beilibach ar ddod yn Pentref a’r Swyddfa Bost. Roedd fynychu cyrsiau yn y neuadd ar hen dad-cu a mam-gu i efeilliaid yn ifanc a gwelir ei eisiau yn fawr ymarfer corff, tylino babanod, sef Ariana May a Gethin Mark a iawn gan holl gwsmeriaid y siop. gwaith crefft a nifer yn dangos anwyd i Elfryn a Tami yn yr Unol Cydymdeimlir yn ddwys iawn â’i diddordeb mawr mewn cyrsiau Daleithiau. wraig a’r teulu oll yn eu profedigaeth cyfrifiadurol. Y bwriad yw trefnu lem. cyrsiau os oes digon o ddiddordeb, Cyngor Bro Llanllwni felly os ydych am ddod i gwrs neu Cyfarfod yn Festri Nonni gydag Ysgol Llanllwni logi’r neuadd cysylltwch â Meinir wyth o aelodau yn bresennol ynghyd Gorffennodd Mrs. Moira Jones fel Evans ar 01559 395 699 neu Mike â Fioled Jones, Cynghorydd Sir. glanheuwraig yr ysgol cyn hanner Harrington 01559 395 342. Llwybrau Cyhoeddus - Mae tymor. Mrs. Diane Davies yw ein gwaith wedi ei wneud yn ddiweddar glanheuwraig newydd. Gorffennodd Cydymdeimlo ar rai o’r llwybrau yn enwedig Miss. Nia Griffiths gyda’r Clwb Cydymdeimlwn yn ddwys gyda Goytre allan i’r Mynydd a hefyd Brecwast ac mae Mrs. Sian Harries Raymond Thomas, Manordeify ar Felinfach - Bryn. Gobeithio cael wedi cymryd ei lle. Pob lwc i chi yn ôl marwolaeth ei briod Doris yn cymhorthdal o’r Cyngor Sir. eich swyddi newydd. ddiweddar. Y mae cyfarfod arbennig wedi ei Cerddodd plant yr ysgol lawr Hefyd, gyda’r teulu y diweddar drefnu gyda’r Cyngor Sir i geisio i Gapel Nonni brynhawn Llun, Jane Thomas, 23 Bryndulais cael goleuadau arafu y tu allan i’r 28ain o Chwefror i gwrdd â’r (Gwarbrest) gynt, yn enwedig ysgol. Parch. Rheinallt Davies. Cafodd Marina a Cyril a Geraint a Bethan. Cadarnhawyd fod cysgodfan y plant gyfle i ofyn cwestiynau i’r Yr oedd yn ei 98 blwyddyn a hi bysys wedi ei adeiladu gyferbyn gweinidog a chael tipyn o hanes y oedd y person hynaf ym mhlwyf â Thafarn Talardd ger y blwch capel. Llanllwni. Teleffon. Aeth plant blwyddyn 5 a 6 i weld Penderfynwyd gofyn i’r Cyngor perfformiad o “Llyncu Geiriau” gan Diolch Sir am grant o £9,000 tuag at y gwmni Arad Goch yn Ysgol Cae’r Dymuna John, 13 Bryndulais flwyddyn ariannol 2008/09 – yr un Felin, Pencader brynhawn dydd ddiolch am y cardiau a’r anrhegion fath a llynedd. Mawrth Chwefror 19. ar achlysur ei ben-blwydd yn 65 oed. Cynllunio - 3 tŷ ar dir Gerynant Dyma enillwyr Clwb Cefnogwyr Hefyd, dymuna Lorraine Edwards, wedi cael caniatâd. Tŷ ger Cefncoed yr ysgol am fis Chwefror: Swyddfa’r Post estyn ei diolch Uchaf, wedi ei wrthod. Gofynnwyd £10 – 70 – Mary Evans, Llanerch, gwresocaf am bob cymorth a am ganiatâd i roi main car sgwâr Maesycreigiau. £5 – 44 – Geraint chefnogaeth yn ystod gwaeledd Penrheolnewydd - gofynnwyd Jones, Highview, Llanllwni. £2.50 Michael ei gŵr yn Ysbyty Treforys i’r Cyngor Sir a oedd angen – 102 – Betsan Jones, Highview, ac yna yn hwyrach dangoswyd caniatâd cyn rhoi ateb. Nid oedd Llanllwni. £2.50 – 34 – Diane cariad anhygoel pan gollodd Cynghorwyr yn teimlo bod angen Davies, 53 Trewern, Saron. £2.50 Michael ei fywyd mor ifanc, ac ni i’r Cyngor Bro gyfrannu. - 161 – Daniel Thomas, Bryn, fedrai unrhyw eiriau fyth fod yn Unwaith eto mynegwyd pryder Llanllwni. ddigonol i ddatgan ein diolchgarwch. fod llifogydd wedi bod yn Mae’r wythnosau olaf wedi gwir Glynrhiced / Penrheolnewydd, Agoriad Swyddogol ddangos haelioni a charedigrwydd Abergiar a ger y Swyddfa Bost Braf oedd gweld dros 200 o bobl y gymuned gyfan, felly boed i chwi – rhaid cysylltu ar frys â’r Cyngor wedi dod ynghyd i ddathlu agoriad i gyd dderbyn ein diolch, a hynny Sir. swyddogol Neuadd Gymunedol o waelod calon. Er mae cyfnod Caniatawyd y rhoddion canlynol Eglwys Llanllwni a’i gweld ar ei byr y buom yng ngofal y Swyddfa – Y Groes Goch - £25, Cruse newydd wedd ar yr 16eg o Chwefror. Bost a’r Siop y Pentref, rydym Cymru - £25, Bopath Cymru - £25 a Cafodd y plant lawer o sbort mewn wedi gwerthfawrogi yn fawr eich Marie Curie - £100. sesiwn ymarfer corff gyda ‘J’s cwstwm, ond yn arbennig eich Cafwyd cyfarfod arbennig i Workout’. Bu yna ddiddordeb mawr cyfeillgarwch. drafod cais i godi byngalo ar dir yn arddangosfa Llyfr y Degwm a Glynrhiced Fawr. Yr oedd yr hanes yr ardal. Gwnaeth nifer o bobl Genedigaeth aelodau yn unfrydol dros y cais gymryd rhan yn y gweithgareddau Llongyfarchiadau i Eirlys a Gary, gan fod yr angen i gadw bechgyn a chael tipyn o hwyl wrth greu Cwmderi ar enedigaeth eu merch ifanc i weithio yn yr ardal – y cardiau ac arddangosfeydd blodau. fach Alwena Mair. Pob dymuniad da mae’r ceisiwr wedi bod yn gweithio ’Roedd yn fraint gwahodd yn ôl iddynt fel teulu heb anghofio tad-cu yn lleol am dros 15 mlynedd ac berson adnabyddus i bawb, sef Mrs a mam-gu yn Abercwm. ni fyddai angen unrhyw agoriad Nancy Jones, Brynheulwen, Llanbed ychwanegol allan i’r ffordd. i agor y neuadd. Cafwyd te parti Colli tinc y botel laeth ysblennydd i ddathlu a diolch yn Ar ôl blynyddoedd o wasanaeth fawr iawn i bawb a wnaeth baratoi’r o ddod a’r llaeth i’r drws bob bore, Cylch Meithrin Llanllwni Cylch Meithrin a Ti a Fi wledd. Cafwyd arian ar gyfer yr y mae Derek ac Anita, Frongelli Dydd Llun Dydd Mawrth agoriad swyddogol gan gynllun yn gorffen ar Fawrth 1af – yn ardal a Dydd Mercher Llanllwni PACT Cyngor Sir Gâr, a chynllun Llanllwni a Maesycrugiau. Hoffai 8.40 – 12.00 Yn Eisiau – Cynorthwy-ydd Milltir Sgwâr. pawb ddiolch am wasanaeth diflino a Cylch Ti a Fi Cyflog – i’w drafod Gyda’r gwaith o drawsnewid y dymuno pob dymuniad da iddynt. Oriau - Bore Llun, Sesiwn i famau, babanod neuadd wedi ei gwblhau, mae yna Bore Mawrth a Bore Mercher a phlant bach dipyn o ddefnydd yn cael ei wneud Cydymdeimlo Dydd Llun 10.30 – 11.30 Cymwysterau: NVQ Lefel 2 ym Maes ohoni. Mae Clwb Ffermwyr Ifanc Cydymdeimlir â Dilwyn Davies, Gofal ac Addysg Blynyddoedd Cynnar. Llanllwni yn cwrdd yno bob nos Blaencarneuadd a John ei frawd ar yn Ysgol Gynradd Llanllwni (Neu yn gweithio tuag at hyn neu â Fawrth, Ysgol Sul Llanllwni yn farwolaeth brawd arall, sef Glasfryn Arweinydd: diddordeb i weithio tuag at hyn.) cwrdd yno ar y Sul ac Undeb y Davies, Prengwyn. Cofiwn am y Janet Jones 01570 480294 Cysylltwch â Janet Jones (Arweinydd) Mamau yn cwrdd yn fisol. Mae cwrs teulu cyfan yn eu colled. Cadeirydd: 01570 480294, neu Meinir Davies cyfrifiadurol Cyswllt Ffermio yn Meinir Davies 07814006278 (Cadeirydd) 07814 006278

14 Mawrth 2008 www.clonc.co.uk Ffarmers Llangybi Pen-blwydd hapus Ail-gylchu Ysgol y Dderi Pleser dechrau newyddion yr Os oes gennych hen getris inc ardal wrth ddymuno pen-blwydd o’ch argraffydd, gallwch fynd â hapus iawn i Mrs Eirwen Lewis, hwy i’r Swyddfa Bost yn Ffarmers Ty’nddol ar ddathlu ei phen-blwydd a’u gadael mewn blwch ail-gylchu yn ddeg a phedwar ugain mlwydd arbennig. Bydd y blwch yn oed. Estynnwn ein cyfarchion gorau cael ei wacáu yn rheolaidd ac fe iddi ar ddathlu pen-blwydd arbennig fydd y Neuadd yn derbyn tâl yn iawn. Pob hwyl i chi. gydnabyddiaeth am ail-gylchu.

Ambiwlans Awyr Cymru Archif gymunedol o hen luniau Ymwelodd Mrs Ann Edwards Cafwyd penwythnos prysur dros o Dregaron â Ffarmers ar y 12fed ben o’r 22ain i’r 24ain o Chwefror pan o Chwefror i dderbyn siec o ddaeth llu o drigolion yr ardal, ynghyd £540 tuag at Ambiwlans Awyr â chyfeillion â chysylltiad agos â’r Cymru. Codwyd yr arian yma yn fro, â thoreth o hen luniau ganddynt y Gwasanaeth Carolau blynyddol i’r Neuadd ar gyfer eu sganio a’u a drefnir yn Neuadd Bro Fana ar y cadw ar gyfrifiadur. Y bwriad yw Sul cyn y Nadolig, ac roeddem yn creu archif gymunedol o luniau sydd Plant Ysgol y Dderi yn dathlu’r Flwyddyn Newydd Tseineaidd drwy ffodus i gael cefnogaeth barod Lowri yn rhoi darlun o fywyd ym mhlwyfi ddysgu ysgrifennu Tsieinëeg. Davies o Fanc Barclays a noddodd y Cynwyl Gaeo a Llanycrwys dros y Mae hi wedi bod yn amser trist yn Y Dderi gan ein bod wedi gorfod ffarwelio noson gyda’r cynllun £1 am £1. Yn ganrif ddiwethaf. Mae’r casgliad hyd â dau aelod o staff. Mae Geoff ein gofalwr a Linda ein cogyddes wedi bod yn ei haraith, diolchodd Mrs Edwards i yma yn cynnwys dros 1,000 o luniau aelodau gwerthfawr iawn o’r tîm ers blynyddoedd, ac roedd y ddau ohonynt bawb am eu cefnogaeth barod, gan yn ymwneud â bywyd cymdeithasol, bob amser yn barod i’n helpu. Dymuniadau gorau iddynt yn y fenter newydd ddweud fod y gwasanaeth arbennig addysg, crefydd, a gwaith yn yr ardal, yn Ninbych Y Pysgod. Croeso cynnes i Siw Owens ein cogyddes newydd ac i yma yn hollol ddibynnol ar y math ynghyd â golygfeydd o’r pentrefi a’r Heulwen Jones a fydd yn ei chynorthwyo ac hefyd i Roger Hartwell ein gofalwr yma o gefnogaeth ariannol. wlad oddi amgylch, a cheir ynddynt newydd. Gobeithio y byddwch yn hapus iawn gyda ni. ddarlun ardderchog o fywyd bro yn Llongyfarchiadau i Nathan Parks a Tanith Graham am ennill gwobrau Lloffa ymestyn yn ôl dros ganrif, a diddorol mewn cystadleuaeth i greu lantern Tsieineaidd. Trefnwyd y gystadleuaeth Daeth Yr Athro David Thorne yw nodi i ba raddau y mae bywyd y yn rhan o ddathliadau’r flwyddyn Tsieineaidd newydd. Bu plant blwyddyn 3 o Goleg Dewi Sant i’r Neuadd ar trigolion wedi newid dros y cyfnod a 4 yn mwynhau amrywiaeth o weithgareddau ac yn dathlu mewn steil yn y nos Fawrth yr 11eg o Chwefror a yma. Daeth dros hanner cant o bobl i’r Brifysgol yn Llanbed. chafwyd noson ddifyr yn ‘lloffa sesiynau sganio, a braf oedd nodi fod Croesawyd cwmni theatr Arad Goch atom i gyflwyno sioe ‘Llyncu ym myd enwau lleoedd lleol’. manylion am nifer o’r lluniau hynaf Geiriau’. Cafwyd perfformiad gwych a gweithdy pwrpasol iawn. Roedd yn gyfle gwych i ddysgu am wedi eu hysgrifennu ar gefn y llun Llongyfarchiadau i Mrs Mair Spate am ennill gwobr y ‘Cambrian News’ darddiad enwau rhai o’r lleoedd gyda’r dyddiad, manylion yr achlysur am fod yn weithgar yn ei chymuned. Mae’n llwyr haeddu’r wobr. o gwmpas yr ardal yma, nifer ac enwau’r unigolion, ac yn y blaen. ohonynt yn dyddio ’nôl ganrifoedd Yn ogystal â chreu archif, profodd lawer. Rydym yn ddiolchgar dros y pen wythnos yn gyfle gwych i Ydych chi erioed wedi meddwl am ben i’r cynllun ‘Milltir Sgwâr’ am gymdeithasu gyda sawl clonc ddifyr noddi’r noson. Mae’r cynllun yma yn cymryd lle dros baned o de. Diolch agor garej, cael busnes DIY eich wedi cefnogi nifer o nosweithiau i bawb a aeth i’r drafferth i chwilio am addysgiadol yn Neuadd Bro Fana luniau a dod â hwy i’r Neuadd ac i’r hun, neu gynnig gwasanaeth? dros y ddwy flynedd ddiwethaf, criw a fu’n brysur yn sganio, cofnodi ac wedi ein galluogi i wahodd manylion a pharatoi lluniaeth. Rydym Oes gennych chi syniad, siaradwyr o safon i ddarlithio i ni. hefyd yn gwerthfawrogi cymorth ond ddim yn siwr beth Cafwyd gwasanaeth cyfieithu ar y ariannol gan Gronfa Milltir Sgwâr i ‘w wneud amdano? pryd hefyd ar gyfer y rhai nad ydynt ar gyfer y prosiect. Y gobaith yw yn deall Cymraeg. trefnu arddangosfa o’r hen luniau yn Oes angen cymorth y Neuadd yn ystod misoedd y gaeaf arnoch i ddatblygu Trwydded Cludo Anifeiliaid nesaf. Os oes gan unrhyw un luniau Yn Neuadd Bro Fana ddechrau’r diddorol, ond wedi methu â dod i’r eich syniadau? mis manteisiodd tua wyth deg sesiynau, cysylltwch ag aelodau Rydym yn cynnig: o ffermwyr ar y cyfle i dderbyn Cyngor y Neuadd, a gellir gwneud Gwybodaeth am hyfforddiant a chyllido hyfforddiant a sefyll prawf ar trefniadau i’w sganio rhyw noson. Trafodaethau un-i-un a chyrsiau di-dâl gyfer cael trwydded i gludo Cymorth gyda chostau gofal plant anifeiliad. Roedd yna ffermwyr Noson o Gaws a Gwin o Dregaron i Lanfynydd, ac o Cynhelir Noson Caws a Gwin yn Gwasanaeth sy’n cwrdd ag anghenion yr unigolyn Lanwnnen i Lanymddyfri, y rhan y Neuadd ar nos Wener y 23ain o Cefnogaeth i ddatblygu hunangyflogaeth fwyaf ohonynt yn cymyd y prawf Fai am 8.00 o’r gloch. Yn ogystal â a’ch syniadau busnes chi ar liniadur. Darparwyd y cwrs chael mwynhau gwydred neu ddau Cymorth i ddatblygu cynllun gwaith i gan ‘Ganolfan Asesu Canolbarth o win, bydd yna hefyd gyfle i flasu gyrraedd eich nodau Cymru a’r Gororau.’ Diolch i John amrywiaeth o gaws ac mi fydd Mr. Canllawiau ar gydbwysedd gwaith a bywyd Mercer a Rhys Davies am wneud y Maugan Trethowan o gwmni ‘Caws Awyrgylch gyfeillgar ac anffurfiol trefniadau. Gorwydd’ yn ymuno Cynigir gwasanaeth cefnogi a gwybodaeth cyn-busnes di-dâl â ni i sôn am y broses o wneud caws. Cefnogaeth ariannol Mae’r cwmni yma yn cynhyrchu a gaiff ei ddarparu i gwrdd ag anghenion y cleient. Dymuna Cyngor Rheolaeth Caws Caerffili sydd yn hynod Neuadd Bro Fana ddiolch o boblogaidd ac yn cael ei ddosbarthu’n Am fwy o fanylion cysylltwch â galon i’r Cynghorydd Eirwyn eang a’i allforio. Bydd yna hefyd Jane Pugh, Antur Teifi 01239 621828 Williams am sicrhau £800 o Gronfa arbenigwr ar winoedd yn ymuno â ni Prosiectau Lleol y Cyngor Sir. i rannu rhai o gyfrinachau’r diwydiant Mae’r arian yma i’w ddosbarthu gwin. Dyma gyfle i chi fwynhau a gan gynghorwyr i fudiadau dysgu yr un pryd. Mae croeso i chi gwirfoddol yn eu hetholaethau. ymuno â ni.

www.clonc.co.uk Mawrth 2008 15 Yn y Gegin gyda Gareth MiS y PaPUr NeWYDD

‘Paratoi at y Pasg’ Colofn Dylan Iorwerth Mae bob amser yn hyfryd cael y teulu ynghyd dros gyfnod y Pasg. Golyga hyn fod rhaid meddwl am brydiau pwrpasol i fwydo pawb. Y byd yn troi – yn Nyffryn Teifi a China Mae yna gymaint o fwydydd sy’n dod i’w tymor yr adeg yma. Gobeithio y cewch flas ar y rysetiau yma wrth fwynhau dathliadau’r Pasg. Rhyw ddwywaith y flwyddyn mi fydd hen fan yn aros y tu allan i swyddfa Pasg blasus ac hapus, Golwg yn Llanbed, ac mi fydda’ i’n gwybod yn syth pwy sydd yno. Gareth. Petaech chi’n edrych i mewn, mi allech weld fod hon yn fwy na fan i yrru o le i le. Mi fyddech chi’n gweld fod gwely yno hefyd a chamera neu ddau Brecwast Bore’r Pasg - Ŵy Pasg a pherlysiau. ynghanol y trugareddau. Ymhen ychydig funudau, mi fydd Rhodri Jones yno, gyda’i wên braf a’i Cynhwysion ysgwyd llaw cadarn, a disg CD o’i luniau diweddara’. Rhif car o’r Eidal sydd • 4 ŵy organig mawr ar y fan, ond dyn o Ddyffryn Ogwen yw hwn ac mae’n ffotograffydd sy’n • 2 lond llwy fwrdd o hufen cael sylw rhyngwladol. • 1 llond llwy bwdin o berlysiau ffres Un o’i ffans ydi’r DJ di-amser, Richard Rees, sydd wedi gwirioni ar y • Ychydig o fenyn lluniau a dynnodd o ar gyfer llyfryn i fynd gyda CD ddiweddara’ y canwr Dull Steve Eaves, Moelyci. 1. Torrwch dop yr ŵy ac yn ofalus arllwyswch y cynnwys i fasn. Golchwch Mae gan Rhodri Jones o leia’ ddau lyfr i’w enw, ac un arall ar y ffordd cyn tu mewn y plisgyn yn ofalus gyda dŵr a sebon. Rhowch dan y tap a bo hir. Un, o’r enw Dod yn ôl, yn lluniau o Gymru, a’r ddau arall yn lluniau gadewch i sychu. o China – yno, meddai o, y mae stori fawr y byd yn ein dyddiau ni. 2. Curwch yr wyau gyda’r hufen a’r perlysiau. Ychwanegwch ychydig “Dim diddordeb i Lanbed,” meddech chithau, nes i chi weld y ffotograffau, halen i’w flasu. Cynheswch ychydig fenyn mewn padell ffrio. Ychwanegwch sy’n benna’ mewn du a gwyn. Ar lefel arall, mae ein stori ninnau ynddyn y gymysgedd wyau a ffreiwch nes bod y gymysgedd yn barod. nhw, a stori cefn gwlad trwy’r byd. 3. Llenwch y plisgyn ŵy a gweinwch. Rhywdro yn ystod y misoedd diwetha’ y digwyddodd newid anferth. Mi symudodd rhyw berson yn rhywle o’r wlad i’r dre’ ac, am y tro cynta’ yn Cacennau Simnel Syml hanes y byd, roedd mwyafrif pobol y blaned yn byw mewn ardaloedd trefol. Dyna’r stori sydd yn lluniau diweddara’ Rhodri Jones – yn China, mae o’n Cynhwysion credu fod 200 miliwn o bobol eisoes wedi symud o’r wlad, a bod 200 miliwn • 175 gram o fenyn wedi’i feddalu arall ar y ffordd. Mi fydd un neu ddau yn llwyddo ac yn gwneud ffortiwn; mi • 175 gram o siwgwr caster fydd llawer rhagor yn diweddu mewn trefi shanti, neu yn crafangu byw. Yn y • 225 gram o fflŵr plaen wlad, mi fydd pentrefi’n marw. • 1 llond llwy de o bowdwr codi Stori arall Rhodri Jones yw honno am leiafrifoedd. I ni, mae poblogaeth • 1 llond llwy de o sbeis cymysg y wlad anferth honno yn ymddangos yn un; mewn gwirionedd, mae yna • 300 gram o ffrwythau sych cymysg gannoedd o ddiwylliannau bach. • 100 gram o almwn wedi’u darnio Mewn sawl rhan, mae’r rheiny’n cael eu dinistrio; gan gynlluniau anferth • 3 ŵy i foddi a chreu cronfeydd dŵr neu gan ymgais fwriadol y Llywodraeth i • Sest a sudd un oren symud Chineaid ‘go iawn’ i mewn i’w hardaloedd nhw. • 100 gram o farsipan Yno, mae peth o’r symud mawr a’r newid yn digwydd yn hollol fwriadol; • 2 llond llwy fwrdd o jam bricyll / ychydig o wyau siocled. yng Nghymru, ac yn ardal Llanbed, mae’n digwydd oherwydd grym Dull economaidd ac, yn rhannol, trwy bolisi. 1. Trowch y ffwrn i 160°C; 325°F; Nwy 3. Irwch 12 tun muffin. Yn China, mae pobol cefn gwlad, a’r lleiafrifoedd, fel y creaduriaid bach 2. Curwch y menyn, siwgwr, wyau a’r blawd ac wedyn hynny yn y môr sy’n glynu’n dynn ar graig wrth i’r llanw eu tynnu a’u taflu ychwanegwch y sbeis a’r blawd codi. yn ôl ac ymlaen. Beth amdanon ni? 3. Plygwch y ffrwythau a’r cnau i’r gymysgedd. Rhennwch rhwng y 12 tun, a rhowch yn y ffwrn am 40 munud. Gadewch i oeri. Pa fath o fyd? 4. Torrwch 12 cylch o bast almwn ac yna gwasgarwch ychydig o jam ar wyneb y cacennau i lynu’r past almwn a’r addurn o wyau’r Pasg. Roedd hi’n naturiol fod amryw o bobol yn siomedig am na fydd papur dyddiol Cymraeg. Mae’n freuddwyd sydd wedi rhygnu yn ei blaen ers Pwdin y Grôg. blynyddoedd ac, am y tro cynta’, roedd rhywrai wedi gwneud mwy na siarad. Er hynny, doedd yr arwyddion erioed yn rhy obeithiol i Y Byd. Dim ond un Cynhwysion neu ddau o bapurau dyddiol gwirioneddol lwyddiannus sydd wedi eu sefydlu • 6 bynen y Pasg yn Saesneg yn ystod y ganrif ddiwetha’, felly roedd y dasg yn un anferth. • Menyn Yn ôl yn 1924, mi ddywedodd un o newyddiadurwyr mawr ei ddydd, • Cwrd lemon E. Morgan Humphreys, fod y cyfle i greu papur newydd dyddiol Cymraeg • 1 peint o laeth eisoes wedi ei golli. Ond mi ddywedodd dro arall fod gwasg fywiog yn • 3 ŵy hanfodol i unrhyw genedl. • 3 llond llwy fwrdd o siwgwr. Cadw allan o’r ddadl a wnaeth Golwg mewn gwirionedd. I ni, roedd hi’n Dull bwysig cynnal yr hyn sydd wedi ei greu yn Llanbed – rhag rhoi’r wyau i gyd 1. Hanerwch y byns a thaenwch y menyn a’r cwrd lemon drostynt. yn un fasged petai’r Byd yn methu, ac er mwyn amrywiaeth petai’n llwyddo. Gwnewch yn frechdan. Ein bwriad bellach ydi trio creu fersiwn y dyfodol o bapur dyddiol 2. Gosodwch mewn dysgl wedi’i hiro. Cymysgwch y llaeth, wyau a’r – gwasanaeth newyddion ar-lein a fydd yn bwydo i mewn i’r cylchgrawn siwgwr ac arllwyswch dros y byns. Gadewch i aros am 30 munud. papur. Os llwyddwn ni, siawns na fydd rhagor o swyddi yn dod i Lanbed. 3. Pobwch am 25 munud ar wres o 180° C; 350°F; Nwy 4. A wnawn ni lwyddo? Fel y dywed gohebwyr Radio Cymru, “Amser yn 4. Sgeintiwch â siwgwr eisin a gweinwch gyda hufen. unig a ddengys”. Amser ... a bach o arian a lwc a brwdfrydedd.

Annwyl Gyfaill, Gweler isod fanylion ynglyn a deiseb sy’n galw am fwy o arian gan Lywodraeth y Cynulliad i sefydlu Papur Dyddiol Cymraeg. A fyddai modd i chi gynnwys y manylion yn eich rhifyn nesaf o’r Papur Bro? Cofion, Hedd Gwynfor - Cymdeithas yr Iaith Gymraeg Galwn ar Lywodraeth Cymru i wireddu ar frys yr addewid clir i sefydlu papur dyddiol Cymraeg a gyhoeddwyd yn Cymru’n Un: http://deiseb.cymdeithas.org/

16 Mawrth 2008 www.clonc.co.uk I blant dan 8 oed Cega ! ! ! gan Llinos Dafydd

Shwmai bobol? Mae’r gwanwyn fi fydd y cynta’ na’r ola’. Mae safon y mileniwm newydd - newyddion ‘Actores Orau’ yn y Golden Globes wedi dod o’r diwedd, sy’n golygu y gerddoriaeth a ddaeth yr adeg 24 awr, myspace, facebook, bwyd eleni) yn gwneud i Cruella De Ville bod tymor yr haf yn nesáu. Hwre… hynny yn wych a mae gynnoch chi organig, y ffôn symudol, cemegion ymddangos fel tedi bêr bach del, haul, haul a mwy o haul. Anghofiwn ganeuon anhygoel ac ma’n grêt eu peryg a brand names byd-enwog. wedi symud i nosweithiau Llun am ni am yr arholiadau sydd ar y bod nhw’n cael eu hailddarganfod “Rydan ni gyd wedi ein swyno a 10.35pm - a gyda phob pennod bron gorwel! unwaith eto a’u cyflwyno i does dim modd cuddio rhag yr oes yn awr o hyd, mae hi braidd yn hwyr gynulleidfaoedd newydd trwy dechnolegol a’r byd hysbysebu,” er mwyn codi cyn cŵn Caer(dydd) Y rhod yn troi gasgliadau fel y Welsh Rarebeat gan meddai. drannoeth. Os ei di i dwrio yng nghwpwrdd Finders Keepers ac yn y blaen.” Dydi diddordeb MC Pam na ffeindian nhw slot gall 9 dy fam a dy dad, falle ddoi di ar Prif bwrpas y daith, meddai, oedd SAIZMUNDO yng ngherddoriaeth o’r gloch iddi ar BBC2 neu BBC draws ambell i finyl – cd’s eu hoes olrhain camau’r bardd o Ryd-ddu, y 70au ddim yn gorffen gyda ‘Dŵr Four hyd yn oed? nhw nôl yn y 70au! T.H. Parry Williams pan fu’n teithio Dau’ gan ei fod wedi dechrau ar Mae’r bumed sianel, sydd fel arfer Daeth diwedd cyhoeddi o gwmpas Canol a De America ym brosiect newydd yn barod - ‘y yn destun clod (CSI newydd sbon cerddoriaeth ar finyl yn 1988 i label 1925. Aeth y daith â fe i Giwba, Docfeistr’. Prosiect sy’n son am a gwaredwyr mawr Neighbours o’r Sain, felly pwy feddyliai y byddai’r Panama, Periw, Chile, Yr Ariannin gymeriad chwedlonol a sinister o’r Bîb), yn fwy euog byth am focha cwmni’n rhyddhau fersiwn newydd a Brasil ac mae Ffilmiau’r Nant môr sy’n dilyn ysbryd operâu roc o gwmpas gyda’r mewnforion o’r gân ‘Dŵr’ (sef y gân enwog wedi cofnodi’r cwbl ar ffurf rhaglen y gorffennol fel Nia Ben Aur. Mae Americanaidd. honno gan Huw Jones a lawnsiodd arbennig fydd yn cael ei ddarlledu ar nifer o artistiaid cyfoes megis Gruff 30 Rock ydi’r rhaglen gomedi y label yn 1969), gan y rapiwr o S4C yn fuan. Rhys, Mr Huw, Endaf Presli, Pwsi ddoniolaf dwi wedi’i gweld ers Lanuwchllyn, MC Saizmundo, Ond daeth ysbrydoliaeth i eiriau’r Meri Mew, MC Mabon a’r Llongau hydoedd, wedi ei gosod mewn ar finyl, bron i ugain mlynedd yn gân ‘Dŵr Dau’ o’i ardal enedigol, wedi cyfrannu i’r prosiect hefyd. stiwdio deledu yn adeilad enwog 30 ddiweddarach?! meddai, a’r ffactorau gwleidyddol, Bydd yr albym allan cyn bo hir. Rockerfeller Plaza, Efrog Newydd economaidd ac amgylcheddol sy’n (eto!) ac sy’n dilyn hynt a helynt Liz fygythiad iddi. Lemon (Tina Fey), prif sgwennwr “Pan o’n i’n gyrru heibio Llyn sioe gomedi, i gael trefn o’r anhrefn Celyn yn ddiweddar, nes i feddwl, llwyr yn ei bywyd proffesiynol a efo’r newid hinsawdd a ballu mae’r chymdeithasol. rhagolygon yn awgrymu y bydd Rhwng pawb a phopeth, gan Lloegr yn sychu fyny yn grimp a gynnwys prif weithredwr ecsentrig Chymru yn cael mwy o law. y rhwydwaith, Jack Donaghy “A be fydd canlyniadau hynny (Alec Baldwin pesgedig!), mae tybed? Wrth i ddiwydiant ddiodde’, ganddi fynydd Hiraethog o dasg o’i fydde yna alw am ddŵr ac o bosib blaen. Mae’n amlwg fod y ffigurau os na fyddwn ni’n ofalus mi fydd gwylio’n go giami, gan fod Five Llywodraeth Llundain/Lloegr a Llygaid sgwâr…a blinedig - rant wedi’i symud o 10.40 i 11.05pm Daeth yr ysbrydoliaeth ar gyfer diwydiant yn gyffredinol yn mynnu Dylan Wyn Williams a’i thynghedu i bydru nes cael ei y fersiwn newydd o nifer o lefydd bod angen boddi dyffrynnoedd i Dw i’n filain gyda BBC One gwaredu’n llwyr. Damia, damia, amrywiol, meddai MC Saizmundo, gyflenwi’r angen. a Channel Five. Dyma lle rydw damia nhw. ac mae’n cydnabod y bu taith Ai Cymru fydd dan fygythiad ella? i’n dilyn dwy raglen newydd ddiweddar yn Ne America yn gyfle A dyna pam nes i alw hi’n Dŵr Dau, Americanaidd yn slafaidd am y da i gydweithio a rhannu syniadau cyfuno geiriau newydd â hen gân. tro cyntaf ers Heroes, a beth sy’n gyda rapwyr o wahanol gefndiroedd. “Ma’ dŵr wedi bod yn hen digwydd? Mae’r pen bandits yn “Ma’ rapwyr, ble bynnag maen broblem yng Nghymru erioed ond penderfynu potsian a’u symud i nhw, wastad wedi bod yn samplo mae’n dal yn berthnasol heddiw. slotiau gefn liw nos. hen gerddoriaeth a chreu re-mix Ai Dŵr fydd yr olew newydd yn y Ar y Bîb, mae’r gyfres orwych fresh a gwahanol. A dyna pam nes i dyfodol? A dyna le ges i’r syniad.” am hen gnawes galed o dwrnai feddwl am samplo hen gerddoriaeth Mae’r ail drac, ‘Dyma’r Agenda’, yn Efrog Newydd, Damages, lle bop Gymraeg o’r chwedegau, ddim yn gân sinigaidd sy’n son am ffads mae Glenn Close (a enillodd deitl Dyma atebion rhifyn Rhagfyr:

Mae rhannau o’r rhifyn hwn o CLONC ar safwe Cymru’r Byd y BBC: www.bbc.co.uk/cymru/canolbarth/papurau_bro/clonc

Rhifyn mis Ebrill Yn y Siopau Ebrill 3ydd Erthyglau i law erbyn Mawrth 20fed Newyddion i law erbyn Mawrth 25ain

www.clonc.co.uk Mawrth 2008 17 Cornel y Plant II blant blant dan dan 8 8 oed oed

Dôl-Mebyd, Pencarreg, Llanybydder.

Annwyl Blant, Sut ydych chi? Gobeithio eich bod chi gyd yn o lew ac yn barod i liwio llun y mis hwn. Ar hyn o bryd rwy’n teimlo’n sâl, wedi bwyta gormod o wyau Pasg! Mae’r gragen fach yn gwasgu’n ofnadwy rownd fy mola. Gobeithio eich bod chi’n gallach na fi y Pasg hwn. Wel, mae’r gwaith lliwio wedi bod yn arbennig y mis hwn gyda chlod arbennig i Lewis Thomas, o Lanllwni, Sioned Fflur a Nia Haf o Lanybydder, Catrin Jones o Lanwnnen a Miriam Butcher o Gaerdydd. Ond yn dod i’r brig y mis hwn mae Cari Seren Davies, Lake View, Abergwili, Caerfyrddin. Llongyfarchiadau a da iawn chi gyd. Cofiwch fynd ati i liwio llun y mis hwn a’i ddanfon ataf erbyn 20fed Mawrth.

Enw: Cyfeiriad: Cari Enillydd Seren Davies y mis!

Mae Toriad Taclus Wedi newid siop Mae ar Heol Caerfyrddin Ger y Sgwâr Top

18 Mawrth 2008 www.clonc.co.uk Taith Gerdded Cymdeithas Edward Llwyd

Fore Sadwrn yr ail o Chwefror roedd 33 o aelodau Cymdeithas Edward Llwyd wedi ymgynnull wrth fynedfa coedwig Allt Maes-troyddyn ger Hafod y Maidd, Harford, gyda chynrychiolaeth gref yn dod o dalgylch Clonc a dwy wedi dod o ardal Caerdydd! Roedd y tywydd yn braf a chlir ar waetha’r arbenigwyr tywydd a oedd wedi darogan eira mawr ychydig ddyddiau ynghynt. Ieuan Roberts oedd yr arweinydd am y dydd ac ar ôl rhoi croeso i bawb awgrymodd mai taith i naturiaetha fyddai hon gan ddwyn sylw arbennig at y mwsoglau a’r cen gan fod rhain yn dipyn mwy amlwg yn y Gaeaf. Ar y pryd gwelwyd twmpath mawr o frigau yn uchel yn un o’r coed llarwydd – ysgubell y wrach y llarwydd oedd hwn a achosir, fel ysgubell y wrach y fedwen, gan ffwng yn sefydlu ei hun ar un blagur a hwnnw’n peri i’r blagur dyfu’n ddireolaeth. Dechreuwyd cerdded ar hyd yr heol i gyfeiriad Maestroyddyn Fawr gan sylwi ar y pluddailfwsogl yn gorchuddio rhisgl y coed a’r ffwng clust yr Iddew yn tyfu ar goeden ysgawen. Ar y groesffordd, troi i’r chwith a cherdded hyd y llwybr ceffyl heibio Maesdu cyn dod at y clawdd o goed ffawydd ble roedd sawl math o gen diddorol yn cynnwys clustiau’r ddaear, cen cwpan doli a chen rheilffordd. Caiff yr enw hwnnw gan ei fod yn tyfu ar ffurf llwyn yn debyg iawn i goed bach ac fe’i defnyddir ar ôl ei sychu i gynrychioli coed mewn modelau o reilffordd! Ymhen tua chwarter milltir roeddem wedi cerdded ymhell iawn gan ein bod yn edrych i lawr ar fferm Llundain ac ardal Esgairdawe yn gefndir iddo. Uwch fferm Pyllau, troi i’r chwith ar y llwybr troed heibio Keeper’s Lodge ac yna cadw i gyfeiriad Cwm Einon Fawr. Ar y ffordd, gweld y mwsogl cyffredin iawn sef mwsogl rhedynaidd y coed ac yna lwmpyn crwn caled a achosodd gryn benbleth i rai cyn i’r milfeddyg ddatgelu mai pen bwlyn cymal y glun oedd unwaith yn perthyn i eidion oedd hwn. Arhoswyd i gael cinio ger coeden dderw fawr a sylwi ar y fforchfwsogl yn tyfu arni a chael llun da o’r criw i gyd. Wrth groesi’r afon ger Cwm Einon Fawr gwelsom y ffwng, cwpan robin goch gyda’i gwpanau coch lliwgar. A oedd hwn tybed yn argoel o ganlyniad da yn y rygbi yn nes ymlaen? Yng Nghwm Einon Fawr cymerwyd y llwybr i gyfeiriad Coed y Gôf ac yna Pistyll Gwyn Bach. Ar risgl coed celyn ar y llwybr i’r Berllan Dywyll gwelwyd sawl engrhaifft dda o’r cen ysgrifen y bwgan a chen cefnwyn y coed ar frigau coed derw. Wrth gerdded hyd y ffordd yn ôl i’r ceir buom yn cymharu llawredyn y fagwyr a gwib redyn a oedd yn tyfu yn y clawdd. Cyrraedd yn ôl i’r ceir cyn i’r glaw ddechrau, taith o bedair milltir a thri chwarter, am hanner awr wedi dau a rhoi cyfle i bawb gyrraedd adref i weld Cymru yn trechu Lloegr ac felly gwireddu argoelion y cwpan robin goch! Ieuan H Roberts Cerddorfa Siambr Llanbedr Pont Steffan

Cerddorfa Siambr Llambed yn perfformio yn Neuadd Bro Fana Ffarmers ar y 27ain o Ionawr.

www.clonc.co.uk Mawrth 2008 19 O geiniog i geiniog... Neuadd Eglwys Llanllwni

£540 o siec gan Neuadd Bro Fana, Ffarmers i Ambiwlans Awyr - Irwel Agoriad Swyddogol Neuadd Cymunedol Eglwys Llanllwni - Y Parchedig Jones, Trysorydd, Lowri Davies Banc Barclays, Ann Edwards Ambiwlans Bill Fillery, Mrs Nancy Jones gyda Siriol Howells, Alwyn Evans, Sioned Awyr ac Eirian Morgan, Cadeirydd. Howells a Gwion Evans.

Cyflwynwyd siec am £500, elw’r Gystadleuaeth Gneifio Ryngwladol yn Cadeirydd Cyngor Sir Gâr y Astudio Llyfr y Degwm ar Fferm Capeli, i John Whitworth, Rheolwr Pwll Nofio Llambed gan Iwan Cyng. Dewi Enoch yn edrych ar yr ddiwrnod yr agoriad swyddogol. Jenkins, Tyllwyd a John Williams, Capeli, a Ffion Jenkins yn y Cerddwr Dŵr. arddangosfeydd.

Y Cynghorydd Eirwyn Williams yn cyflwyno siec am £800 i Gadeirydd a Creu cardiau gyda’r plant yn Plant yn ymarfer corff yn Neuadd Thrysorydd Neuadd Bro Fana o Gronfa Prosiectau Lleol y Cyngor Sir. Neuadd yr Eglwys Llanllwni. yr Eglwys Llanllwni.

Cyflwynodd Bob a Mary Jones, Derwen Fawr, Llambed £500 i Joy Waters, Owen Davies Brynmerau yn cyflwyno siec o £600 i aelodau’r gangen leol Cynorthwy-ydd Codi Arian Cymorth Cancr Macmillan. Dymuna Mr a Mrs o Ymchwil y Cancr, arian a dderbyniodd yn lle anrhegion ar ei ben-blwydd Jones ddiolch i bawb am eu haelioni adeg eu priodas ddiamwnt. yn 70 oed yn ddiweddar.

20 Mawrth 2008 www.clonc.co.uk