POWIAT DZIAŁDOWSKI

RAPORT Z WYKONANIA ZA OKRES 2017-2018 PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU DZIAŁDOWSKIEGO DO 2020 R.

Działdowo 2019 Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Wykonawca:

Zakład Analiz Środowiskowych Eko-precyzja 43-450 Ustroń ul. Sikorskiego 10 tel. +48 512 110 314; fax (33) 487 63 98 [email protected]

2

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Spis treści 1. Wstęp ...... 4 1.1. Podstawa prawna ...... 4 1.2. Okres sprawozdawczy ...... 4 1.3. Źródła danych ...... 4 1.4. Autorzy sprawozdania ...... 4 1.5. Zakres opracowania ...... 4 2. Charakterystyka powiatu ...... 5 2.1. Położenie ...... 5 2.2. Komunikacja...... 7 2.3. Demografia ...... 8 2.4. Energetyka, sieć gazowa, ciepłownicza ...... 12 2.5. Budowa geologiczna i zasoby kopalin ...... 13 2.6. Gleby...... 24 2.7. Klimat ...... 24 2.8. Wody powierzchniowe i podziemne ...... 25 2.9. Formy ochrony przyrody ...... 30 3. Zakres realizacji Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Działdowskiego ...... 44 4. Ocena realizacji Programu Ochrony Środowiska ...... 105 5. Ocena systemu monitoringu ...... 106 5.1. Ochrona powietrza ...... 111 5.2. Zasoby wodne ...... 113 5.3. Gospodarka wodno-ściekowa ...... 117 5.4. Gleby...... 118 5.5. Hałas ...... 121 5.6. Pola elektromagnetyczne ...... 122 5.7. Gospodarka odpadami ...... 123 6. Podsumowanie ...... 127 Spis tabel ...... 128 Spis rysunków ...... 128

3

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

1. Wstęp

1.1. Podstawa prawna

Zgodnie z art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. 2019.1396 z późn. zm.) organ wykonawczy województwa, powiatu i gminy sporządza co 2 lata raporty z wykonania programów, które przedstawia się odpowiednio sejmikowi województwa, radzie powiatu lub radzie gminy. Ostatni Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Działdowskiego został przyjęty Uchwałą Nr XXXII/250/17 Rady Powiatu Działdowskiego z dnia 28 grudnia 2017 r. Program Ochrony Środowiska ma na celu realizację Polityki Ekologicznej Państwa na poziomie powiatowym.

1.2. Okres sprawozdawczy

Niniejszy Raport z realizacji Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Działdowskiego do 2020 r. sporządzono na podstawie analizy realizacji zadań zawartych w Programie, określonych dla Powiatu Działdowskiego. Raport obejmuje okres od 01.01.2017 r. do 31.12.2018 r.

1.3. Źródła danych

Dane wykorzystane podczas sporządzania niniejszego raportu pochodzą ze Starostwa Powiatowego w Działdowie, Urzędów Miast i Gmin powiatu działdowskiego, Głównego Urzędu Statystycznego w Warszawie, Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Olsztynie, Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego, Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, Nadleśnictwa , Polskiej Spółki Gazownictwa, Rejonowego Związku Spółek Wodnych w Działdowie, Ekologicznego Związku Gmin „Działdowszczyzna” oraz przedsiębiorstw z terenu powiatu działdowskiego.

1.4. Autorzy sprawozdania

Autorami sprawozdania są pracownicy Zakładu Analiz Środowiskowych Eko-Precyzja, w składzie: mgr Paweł Czupryn oraz mgr Adam Gawron.

1.5. Zakres opracowania

W skład niniejszego Raportu wchodzą następujące składowe:

 Charakterystyka powiatu działdowskiego  Zakres realizacji Programu,  Ocena realizacji Programu,  Ocena systemu monitoringu,  Podsumowanie.

4

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

2. Charakterystyka powiatu

2.1. Położenie

Powiat działdowski położony jest w południowo-zachodniej części województwa warmińsko- mazurskiego. Powiat od zachodu graniczy z powiatem nowomiejskim, od północy z powiatami iławskim i ostródzkim, od strony wschodniej z powiatem nidzickim, od strony południowo-wschodniej z powiatem mławskim, od południa z powiatem żuromińskim (oba znajdujące się w województwie mazowieckim), natomiast od strony południowo- zachodniej z powiatem brodnickim położonym w granicach województwa kujawsko- pomorskiego.

źródło: administracja.mswia.gov.pl Rysunek 1. Powiat działdowski na tle województwa warmińsko-mazurskiego

Siedzibą powiatu jest miasto Działdowo, a w jego skład wchodzi 6 gmin. Powierzchnia powiatu wynosi 954 km2, a łączna liczba miejscowości 141, w tym 2 miasta oraz 105 sołectw.

5

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Działdowo (gm. miejska) 11 1

Działdowo (gm. wiejska) 273 36

Iłowo-Osada 104 17 Powierzchnia [km2]

Lidzbark 255 Ilość miejscowości 45

Płośnica 163 16

Rybno 148 26

0 50 100 150 200 250 300 źródło: GUS, opracowanie własne Rysunek 2. Gminy powiatu działdowskiego – powierzchnia i liczba miejscowości

miejska, gmina miejsko-wiejska, gmina wiejska źródło: administracja.mswia.gov.pl Rysunek 3. Położenie gmin na tle powiatu działdowskiego

6

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Zgodnie z podziałem fizyczno-geograficznym Polski wg Jerzego Kondrackiego powiat działdowski leży w obrębie:

1. Megaregion Pozaalpejska Europa Środkowa  Prowincja Nizina Środkowoeuropejska  Podprowincja Pojezierze Południowobałtyckie . Makroregion Pojezierze Chełmińsko-Dobrzyńskie  Mezoregion Garb Lubawski  Równina Urszulewska  Podprowincja Niziny Środkowopolskie . Makroregion Nizina Północnomazowiecka  Mezoregion Wzniesienia Mławskie

źródło: Centralna Baza Danych Geologicznych Rysunek 4. Podział fizyczno-geograficzny powiatu działdowskiego

2.2. Komunikacja

Powiat jest korzystnie położony pod względem komunikacyjnym. Przez jego teren przebiega kilka ważnych traktów samochodowych:

 droga wojewódzka nr 538 relacji Radzyń Chełmiński – Łasin – Nowe Miasto Lubawskie – – Rozdroże – Droga 7 /węzeł Nidzica Południe/,  droga wojewódzka nr 541 relacji Lubawa – Lidzbark – Żuromin – Bieżuń – Sierpc – Tłuchowo – Dobrzyń nad Wisłą,  droga wojewódzka nr 542 o przebiegu Rychnowo – Działdowo,  droga wojewódzka nr 544 relacji Brodnica – Lidzbark – Działdowo – Mława – Przasnysz – Krasnosielc – Ostrołęka,  droga wojewódzka nr 545 o przebiegu Działdowo – Nidzica – Jedwabno.

7

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Sieć drogową uzupełniają 44 drogi powiatowe o łącznej długości 315,827 km oraz drogi gminne.

źródło: Powiatowy Zarząd Dróg w Działdowie Rysunek 5. Sieć dróg wojewódzkich i powiatowych przebiegających przez powiat działdowski

2.3. Demografia

Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego na dzień 31.12.2018 r. powiat działdowski zamieszkiwały 65 442 osoby, z czego 32 229 stanowili mężczyźni, natomiast 33 213 kobiety. W miastach mieszkało 44,45% ogółu ludności. Powierzchnia powiatu działdowskiego wynosi 954 km2, co wraz z liczbą zamieszkujących go ludzi daje gęstość zaludnienia na poziomie 68,59 os./km2.

8

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Tabela 1. Dane demograficzne (stan na 31.12.2018 r.) Liczba Saldo migracji Saldo migracji Przyrost Przyrost Liczba Liczba Gęstość Saldo migracji Saldo migracji ludności wewnętrznych zagranicznych naturalny naturalny Gmina mężczyzn kobiet zaludnienia wewnętrznych zagranicznych (ogółem) na 1000 na 1000 ogółem na 1000 [osoba] [osoba] [osoba/km2] [osoba] [osoba] [osoba] ludności ludności [osoba] ludności

Powiat 65 442 32 229 33 213 68,59 -242 -3,68 12 0,18 -121 -1,84

Działdowo (gm. 21 275 10 225 11 050 1 934,09 -72 -3,37 2 0,09 -10 -0,46 miejska)

Działdowo (gm. 9 876 5 028 4 848 36,17 4 0,40 4 0,40 -12 -1,21 wiejska)

Iłowo-Osada 7 238 3 518 3 720 69,59 -42 -5,80 0 0 -24 -3,45

Lidzbark 14 176 7 017 7 159 55,59 -62 -4,35 6 0,42 -61 -4,28

Płośnica 5 654 2 832 2 822 34,68 -37 -6,51 -1 -0,17 -17 -2,99

Rybno 7 223 3 609 3 614 48,80 -33 -4,56 1 0,13 4 0,55 źródło: GUS

9

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Tabela 2. Liczba ludności powiatu działdowskiego w latach 2009-2018 Rok Mężczyźni Kobiety Ogółem

2009 31 901 33 287 65 188

2010 32 925 33 943 66 868

2011 32 840 33 896 66 736

2012 32 808 33 904 66 712

2013 32 663 33 822 66 485

2014 32 567 33 719 66 286

2015 32 503 33 610 66 113

2016 32 502 33 509 66 011

2017 32 369 33 403 65 772

2018 32 229 33 213 65 442

źródło: GUS

300 268 186 200 102 118 73 100 53 13 22 Saldo migracji -5 -20 -18 0 wewnętrznych 3 7 -2 1 0 2 12 9 Saldo migracji zagranicznych -100 -121 -182 Przyrost naturalny -200 -232 -241 -297 -240 -210 -239 -300 -246 -236 -242

-400 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

źródło: GUS, opracowanie własne Rysunek 6. Procesy demograficzne w powiecie działdowskim

10

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

70

60 63,7 64,3 64,2 64,1 63,8 63,5 63,4 63 62,5 50 w wieku 40 przedprodukcyjnym % w wieku produkcyjnym % 30 22,3 21,6 21,2 20,9 20,6 20,3 19,9 19,6 19,5 w wieku poprodukcyjnym 20 %

16,2 16,7 17,4 18 10 14 19,1 14,5 15 15,5

0 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

źródło: GUS, opracowanie własne Rysunek 7. Udział ludności wg ekonomicznych grup wieku w % ludności ogółem

Z powyższych zestawień wynika, że stan liczby ludności w ostatnich latach stopniowo maleje. Wpływ na to ma utrzymujące się na wysokim, ujemnym poziomie saldo migracji. Widocznie zauważalny jest zmniejszający się z każdym rokiem przyrost naturalny. Zaobserwować można również wystąpienie procesu starzenia się społeczeństwa, przejawiającego się w dynamicznie zmniejszającej się populacji osób w wieku przedprodukcyjnym oraz wzrastającej liczbie osób w wieku poprodukcyjnym. Utrzymanie się takiej sytuacja będzie prowadzić do coraz większego obciążenia ekonomicznego grupy w wieku produkcyjnym.

Informacje na temat wielkości bezrobocia na terenie powiatu działdowskiego zestawione zostały w poniższej tabeli.

Tabela 3. Bezrobocie (stan na 31.12.2018 r.) Wskaźnik Jednostka miary Wartość

Bezrobotni zarejestrowani wg płci

Ogółem osoba 3 665

Mężczyźni osoba 1 221

Kobiety osoba 2 444

Bezrobotni zarejestrowani wg wieku

Do 24. roku życia osoba 503

W wieku 25-54 lat osoba 2 616

Powyżej 54. roku życia osoba 546

Stopa bezrobocia rejestrowanego

Ogółem % 15,6 źródło: GUS

11

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

2.4. Energetyka, sieć gazowa, ciepłownicza

Informacje na temat systemu energetycznego obowiązującego na terenie powiatu działdowskiego zostały przedstawione w poniższej tabeli, w oparciu o dane Głównego Urzędu Statystycznego.

Tabela 4. Charakterystyka systemu energetycznego w powiecie działdowskim Wskaźnik Jednostka 2016 2017 2018

Energia elektryczna w gospodarstwach domowych

Odbiorcy energii elektrycznej szt. 10 657 11 142 11 149

Zużycie energii elektrycznej MWh 16 837,4 17 287,2 17 531,9

Sieć gazowa

Długość czynnej sieci ogółem km 225 035 225 347 226 232

Czynne przyłącza do budynków ogółem szt. 5 004 5 336 5 407 (mieszkalnych i niemieszkalnych)

Czynne przyłącza do budynków mieszkalnych szt. 4 743 5 061 5 115

Odbiorcy gazu gosp. 10 741 10 687 10 735

Odbiorcy gazu ogrzewający mieszkania gazem gosp. 4 126 4 069 4 161

Zużycie gazu ogółem MWh 71 425,0 71 019,2 69 097,2

Zużycie gazu na ogrzewanie mieszkań MWh 42 273,3 45 192,3 43 647,3

Ludność korzystająca z sieci gazowej os. 30 392 30 419 30 162

Korzystający z sieci gazowej w % ogółu ludności, % 46,0 46,2 46,1 ogółem

Korzystający z sieci gazowej w % ogółu ludności, % 91,0 91,0 90,4 w miastach

Korzystający z sieci gazowej w % ogółu ludności, % 10,1 10,4 10,7 na wsi

Sieć ciepłownicza

Długość sieci cieplnej przesyłowej km 9,5 12,3 b.d.

Długość sieci cieplnej przesyłowej w miastach km 8,1 11,3 b.d.

Długość sieci cieplnej przesyłowej na wsi km 1,4 1,0 b.d.

Długość sieci cieplnej przyłączy do budynków km 5,7 6,1 b.d.

Ilość kotłowni ogółem ob. 76 74 b.d.

Ilość kotłowni w mieście ob. 65 61 b.d.

Ilość kotłowni na wsi ob. 11 13 b.d.

Sprzedaż energii cieplnej ogółem GJ 131 523 137 138 b.d.

12

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Wskaźnik Jednostka 2016 2017 2018

Sprzedaż energii w budynkach mieszkalnych GJ 101 676 106 378 b.d.

Sprzedaż energii w urzędach i instytucjach GJ 29 847 30 760 b.d. źródło: GUS

2.5. Budowa geologiczna i zasoby kopalin

Powiat działdowski pod względem geologicznym zlokalizowany jest w obrębie jednostek strukturalnych takich jak Niecka Brzeźna oraz Platforma Wschodnioeuropejska. Jednostka wtórna to Wzniesienie Mazursko-Suwalskie. Wymienione jednostki zbudowane są przede wszystkim z utworów kredy oraz utworów trzeciorzędowych i czwartorzędowych.

Głównymi surowcami mineralnymi1 występującymi na terenie omawianej jednostki terytorialnej są kruszywa naturalne piaszczysto-żwirowe dzielące się na dwie podstawowe grupy: kruszywa drobne – piaszczyste oraz grube, obejmujące żwiry i pospółki (kruszywa piaszczysto-żwirowe). Istotny wpływ na jakość kopalin ma genetyczny typ złóż. W złożach czwartorzędowych występujących w Polsce północnej i centralnej najważniejsze są złoża o genezie lodowcowej, wolnolodowcowej oraz rzecznej. W północnej części tego obszaru są to złoża żwirowo-piaszczyste, zawierające głównie skały skandynawskie – utwory krystaliczne i wapienie z domieszką kwarcu i piaskowców. Kruszywa te są wykorzystywane w budownictwie mieszkalnym oraz drogownictwie.

W gminie Lidzbark zagospodarowane są złoża piasków kwarcowych, wykorzystywane do produkcji betonów komórkowych i wyrobu cegieł i kształtek wapienno-piaskowych, będące odpowiednio czystymi i drobnoziarnistymi czwartorzędowymi piaskami pochodzenia lodowcowego, wolnolodowcowego oraz rzecznego i eolicznego.

W gminie Rybno udokumentowane są trzy złoża kredy. Kreda jeziorna powstaje w wyniku biochemicznego wytrącania i gromadzenia się osadu węglanowego na dnie jezior. Ma zazwyczaj barwę białą, biało-żółtą lub szarą i jest silnie wilgotną, mazistą masą. Kreda znajduje zastosowanie m.in.: w przemyśle gumowym, papierniczym, chemicznym, farmaceutycznym, kosmetycznym, ceramicznym, cementowym, do produkcji farb i lakierów, tworzyw sztucznych, materiałów budowlanych. Kopaliną towarzyszącą złożu Gronowo jest torf rolniczy.

Wykaz udokumentowanych złóż surowców naturalnych w powiecie działdowskim został przedstawiony w poniższej tabeli.

1 Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce wg stanu na 31 XII 2018 r., Państwowy Instytut Geologiczny Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa 2019.

13

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Tabela 5. Surowce naturalne występujące na terenie powiatu działdowskiego (stan na 31.12.2018 r.) Powierzchnia Zasoby (tys. t) Stan Wydobycie Kod* Nazwa złoża Gmina Kopalina wg Nkz złoża geologiczne zagospodarowania przemysłowe (tys. t) [ha] bilansowe złoża mieszanek złoże żwirowo- KN Białuty Iłowo-Osada 8,72 990 757 63 zagospodarowane piaskowych (pospółki) złoża piasków złoże eksploatowane KN Białuty 2 Iłowo-Osada poza piaskami 39,58 5 371 4 905 - okresowo szklarskimi złoża mieszanek eksploatacja złoża żwirowo- KN Dźwierznia Iłowo-Osada 0,59 72 - - zaniechana piaskowych (pospółki) złoża mieszanek eksploatacja złoża żwirowo- KN Dźwierznia II Iłowo-Osada 0,76 65 - - zaniechana piaskowych (pospółki) złoża mieszanek eksploatacja złoża żwirowo- KN Dźwierznia III Iłowo-Osada 1,86 141 - - zaniechana piaskowych (pospółki) złoża mieszanek złoże eksploatowane żwirowo- KN Dźwierznia IV Iłowo-Osada 1,89 99 - - okresowo piaskowych (pospółki) złoża mieszanek złoże rozpoznane żwirowo- KN Dźwierznia V Iłowo-Osada 1,68 224 - - szczegółowo piaskowych (pospółki)

14

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Powierzchnia Zasoby (tys. t) Stan Wydobycie Kod* Nazwa złoża Gmina Kopalina wg Nkz złoża geologiczne zagospodarowania przemysłowe (tys. t) [ha] bilansowe złoża mieszanek złoże rozpoznane żwirowo- KN Działdowo 31,65 3 747 - - wstępnie piaskowych (pospółki) złoża mieszanek eksploatacja złoża żwirowo- KN Filice II Działdowo 7,11 604 - - zaniechana piaskowych (pospółki) złoża mieszanek eksploatacja złoża żwirowo- KN Filice IV Działdowo 6,60 233 - - zaniechana piaskowych (pospółki) złoża mieszanek eksploatacja złoża żwirowo- KN Gnojenko Działdowo 2,63 79 - - zaniechana piaskowych (pospółki) złoża mieszanek złoże rozpoznane żwirowo- KN Gnojenko III Działdowo 0,49 58 - - szczegółowo piaskowych (pospółki) złoża mieszanek eksploatacja złoża żwirowo- KN Gnojenko III-1 Działdowo 0,54 82 - - zaniechana piaskowych (pospółki) złoże KN Gnojenko IV Działdowo - 1,39 171 - 38 zagospodarowane złoża mieszanek KN Gnojno Działdowo złoże 1,87 177 - 29 żwirowo-

15

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Powierzchnia Zasoby (tys. t) Stan Wydobycie Kod* Nazwa złoża Gmina Kopalina wg Nkz złoża geologiczne zagospodarowania przemysłowe (tys. t) [ha] bilansowe zagospodarowane piaskowych (pospółki) złoża mieszanek złoże żwirowo- KN Gnojno I Działdowo 0,92 20 - 6 zagospodarowane piaskowych (pospółki) złoża mieszanek złoże żwirowo- KN Gnojno II Działdowo 1,92 139 - 10 zagospodarowane piaskowych (pospółki) złoża mieszanek Gnojno- eksploatacja złoża żwirowo- KN Działdowo 2,52 391 - - Petrykozy I zaniechana piaskowych (pospółki) złoża mieszanek Działdowo, Gnojno- złoże żwirowo- KN Kuczbork- 9,99 1 253 1 236 61 Petrykozy I 1 zagospodarowane piaskowych Osada (pospółki) złoża mieszanek Gnojno- eksploatacja złoża żwirowo- KN Działdowo 2,80 118 - - Petrykozy-p. W zaniechana piaskowych (pospółki) złoża mieszanek eksploatacja złoża żwirowo- KN Gralewo Płośnica 1,66 168 - - zaniechana piaskowych (pospółki) złoże eksploatowane złoża mieszanek KN Gralewo II Płośnica 10,54 38 - - okresowo żwirowo-

16

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Powierzchnia Zasoby (tys. t) Stan Wydobycie Kod* Nazwa złoża Gmina Kopalina wg Nkz złoża geologiczne zagospodarowania przemysłowe (tys. t) [ha] bilansowe piaskowych (pospółki) złoża mieszanek złoże żwirowo- KN Gralewo III Płośnica 1,79 150 - 5 zagospodarowane piaskowych (pospółki) złoże KN Gralewo IV Płośnica - 1,37 132 - 3 zagospodarowane złoża wapieni złoże rozpoznane KR Gronowo Rybno jeziornych (kredy 21,91 1 234 szczegółowo jeziornej itp.) złoże o zasobach TF Gronowo Rybno złoża torfu 20,91 - - - prognostycznych złoża mieszanek złoże rozpoznane żwirowo- KN Gruszka Płośnica 20,21 5 669 - - szczegółowo piaskowych (pospółki) złoża mieszanek eksploatacja złoża żwirowo- KN I Działdowo 17,81 606 - - zaniechana piaskowych (pospółki) złoża mieszanek eksploatacja złoża żwirowo- tylko KN Grzybiny II Działdowo 0,73 - - zaniechana piaskowych pozabilansowe (pospółki) eksploatacja złoża złoża mieszanek KN Grzybiny III Działdowo 13,59 558 - - zaniechana żwirowo-

17

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Powierzchnia Zasoby (tys. t) Stan Wydobycie Kod* Nazwa złoża Gmina Kopalina wg Nkz złoża geologiczne zagospodarowania przemysłowe (tys. t) [ha] bilansowe piaskowych (pospółki) złoża mieszanek eksploatacja złoża żwirowo- KN Grzybiny IV Działdowo 5,96 530 - - zaniechana piaskowych (pospółki) złoża mieszanek złoże eksploatowane żwirowo- KN Grzybiny V Działdowo 11,30 593 545 - okresowo piaskowych (pospółki) złoża mieszanek złoże żwirowo- KN Grzybiny VI Działdowo 24,16 213 212 748 zagospodarowane piaskowych (pospółki) złoża mieszanek złoże żwirowo- KN Grzybiny VII Działdowo 5,02 274 177 341 zagospodarowane piaskowych (pospółki) złoża mieszanek Grzybiny- Działdowo, eksploatacja złoża żwirowo- KN 82,56 2 051 - - Kalbornia Dąbrówno zaniechana piaskowych (pospółki) złoża mieszanek eksploatacja złoża żwirowo- KN Jankowice Działdowo 8,33 953 - - zaniechana piaskowych (pospółki) eksploatacja złoża złoża mieszanek KN Jankowice II Działdowo 8,69 451 - - zaniechana żwirowo-

18

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Powierzchnia Zasoby (tys. t) Stan Wydobycie Kod* Nazwa złoża Gmina Kopalina wg Nkz złoża geologiczne zagospodarowania przemysłowe (tys. t) [ha] bilansowe piaskowych (pospółki) złoże rozpoznane złoża piasków KN Jeglia Rybno 1,95 290 - - szczegółowo budowlanych złoża mieszanek Kalbornia- Działdowo, eksploatacja złoża żwirowo- KN 215,22 15 302 - - Mosznica Dąbrówno zaniechana piaskowych (pospółki) złoża mieszanek Działdowo, eksploatacja złoża żwirowo- KN Komorniki 24,55 1 985 - - m. Działdowo zaniechana piaskowych (pospółki) złoża piasków przem. eksploatacja złoża materiałów PC Lidzbark Welski Lidzbark 3,45 148,90 tys. m3 - - zaniechana wapienno- piaskowych (silikatowych) złoża piasków do złoże 3 077,32 tys. PB Lidzbark Welski Lidzbark betonu 42,60 901,09 tys. m3 55,88 tys. m3 zagospodarowane m3 komórkowego złoża piasków eksploatacja złoża KN Mławka Iłowo-Osada poza piaskami 0,58 56 - - zaniechana szklarskimi złoża mieszanek eksploatacja złoża żwirowo- KN Myślęta Działdowo 6,98 438 - - zaniechana piaskowych (pospółki)

19

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Powierzchnia Zasoby (tys. t) Stan Wydobycie Kod* Nazwa złoża Gmina Kopalina wg Nkz złoża geologiczne zagospodarowania przemysłowe (tys. t) [ha] bilansowe złoża mieszanek eksploatacja złoża żwirowo- KN Myślęta II Działdowo 22,64 525 - - zaniechana piaskowych (pospółki) złoża mieszanek eksploatacja złoża żwirowo- KN Niechłonin Płośnica 46,72 2 331 - - zaniechana piaskowych (pospółki) złoża mieszanek Płośnica, eksploatacja złoża żwirowo- KN Niechłonin II 2,46 155 - - Działdowo zaniechana piaskowych (pospółki) złoże rozpoznane złoża piasków KN Działdowo 3,31 431 - - szczegółowo budowlanych złoża mieszanek złoże żwirowo- KN Prioma Płośnica 9,12 1 528 1 474 28 zagospodarowane piaskowych (pospółki) złoża mieszanek złoże rozpoznane żwirowo- KN Prioma I Płośnica 1,98 - - - szczegółowo piaskowych (pospółki) złoża wapieni eksploatacja złoża KR Prusy Rybno jeziornych (kredy 54,23 1 322 - - zaniechana jeziornej itp.) eksploatacja złoża złoża wapieni KR Prusy Rybno 1,08 4 - - zaniechana jeziornych (kredy

20

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Powierzchnia Zasoby (tys. t) Stan Wydobycie Kod* Nazwa złoża Gmina Kopalina wg Nkz złoża geologiczne zagospodarowania przemysłowe (tys. t) [ha] bilansowe jeziornej itp.) złoża mieszanek złoże eksploatowane żwirowo- KN Rumian Rybno 1,91 165 - - okresowo piaskowych (pospółki) złoża mieszanek złoże rozpoznane żwirowo- KN Rybno Rybno 37,77 3 843 - - szczegółowo piaskowych (pospółki) złoża mieszanek eksploatacja złoża żwirowo- KN Rywociny I Działdowo 7,96 896 - - zaniechana piaskowych (pospółki) złoża mieszanek złoże eksploatowane żwirowo- KN Rywociny II Działdowo 1,04 126 - - okresowo piaskowych (pospółki) złoża mieszanek złoże rozpoznane żwirowo- KN Rywociny III Działdowo 7,62 875 - - szczegółowo piaskowych (pospółki) złoża mieszanek Działdowo, Rywociny- złoże rozpoznane żwirowo- KN Lipowiec 46,99 1 509 - - Kęczewo szczegółowo piaskowych Kościelny (pospółki) złoża mieszanek eksploatacja złoża tylko KN Wysoka I Działdowo żwirowo- 0,46 - - zaniechana pozabilansowe piaskowych

21

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Powierzchnia Zasoby (tys. t) Stan Wydobycie Kod* Nazwa złoża Gmina Kopalina wg Nkz złoża geologiczne zagospodarowania przemysłowe (tys. t) [ha] bilansowe (pospółki) złoża mieszanek eksploatacja złoża żwirowo- KN Wysoka II Działdowo 1,93 220 - - zaniechana piaskowych (pospółki) złoże KN Wysoka III Działdowo - 1,69 184 - 7 zagospodarowane złoże złoża piasków KN Wysoka IV Działdowo 5,14 574 513 26 zagospodarowane budowlanych złoża mieszanek Rybno, eksploatacja złoża żwirowo- KN Żabiny 68,80 5 386 - - Działdowo zaniechana piaskowych (pospółki) złoża mieszanek złoże eksploatowane żwirowo- KN Żabiny 1 Działdowo 21,72 726 570 - okresowo piaskowych (pospółki) złoża mieszanek eksploatacja złoża żwirowo- KN Żabiny 2 Rybno 5,65 699 - - zaniechana piaskowych (pospółki) złoża mieszanek złoże rozpoznane żwirowo- KN Żabiny I Rybno 28,49 3 250 - - szczegółowo piaskowych (pospółki) złoże rozpoznane złoża mieszanek KN Żabiny II Rybno 34,48 3 708 3 420 - szczegółowo żwirowo-

22

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Powierzchnia Zasoby (tys. t) Stan Wydobycie Kod* Nazwa złoża Gmina Kopalina wg Nkz złoża geologiczne zagospodarowania przemysłowe (tys. t) [ha] bilansowe piaskowych (pospółki) złoża mieszanek złoże rozpoznane żwirowo- KN Żabiny III Rybno 26,53 3 311 - - szczegółowo piaskowych (pospółki) złoże złoża piasków KN Żabiny IV Rybno 19,93 2 772 2 358 1 045 zagospodarowane budowlanych złoże rozpoznane KN Żabiny V Rybno - 16,43 2 456 - - szczegółowo źródło: Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce (wg stanu na 31.12.2018 r.), geoportal MIDAS PIG

*KN – kruszywa naturalne, KR – kredy, TF – Torfy, PC – Piaski kwarcowe do produkcji cegły wapienno-piaskowej, PB – Piaski kwarcowe do produkcji betonów komórkowych.

23

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

2.6. Gleby

Na terenie powiatu działdowskiego przeważają gleby brunatnoziemne i bielicoziemne. Na wartość produkcyjną gleb silny wpływ ma ich żyzność. Na obszarze powiatu dominują gleby średniej jakości (klasa bonitacyjna IV) i słabe (klasa V)2.

Użytki rolne zajmują 59 635 ha powierzchni, co stanowi 62,51% całego obszaru powiatu. Strukturę poszczególnych użytków rolnych prezentuje poniższy wykres.

92 348

1 512 3 563

7 720 Grunty orne Sady 74 Łąki trwałe Pastwiska trwałe Grunty rolne zabudowane Grunty pod stawami 46 326 Grunty pod rowami

źródło: GUS, opracowanie własne Rysunek 8. Struktura użytków rolnych na terenie powiatu działdowskiego [ha] (stan na rok 2014)

2.7. Klimat

Powiat działdowski tak jak cała Polska leży w strefie klimatu umiarkowanego ciepłego przejściowego. Na terenie kraju można wydzielić także regiony klimatyczne, które charakteryzują się określonym wpływem klimatu kontynentalnego lub oceanicznego. Powiat działdowski zgodnie z klasyfikacją wg W. Okołowicza, znajduje się w regionie mazurskim, z zaznaczającym się wpływem klimatycznym Morza Bałtyckiego i z cechami klimatu kontynentalnego nasilającymi się w kierunku wschodnim. Lata są krótkie i łagodne, zimy długie, śnieżne i chłodne.

Średnia roczna temperatura powietrza wynosi 7,2oC. Najwyższe temperatury odnotowuje się w lipcu, 17,8oC. Najzimniejszym miesiącem w roku jest natomiast styczeń ze średnią temperaturą -5,8oC. Roczna suma opadów wynosi 603 mm. Okres wegetacji wynosi 175-190 dni. Dominującymi wiatrami nad obszarem powiatu są wiatry zachodnie i południowo- zachodnie.

2 Program ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r., Działdowo 2017.

24

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

2.8. Wody powierzchniowe i podziemne

Wody powierzchniowe Powiat działdowski leży w obszarze Dorzecza Wisły, regionie wodnym Dolnej Wisły i Środkowej Wisły, zlewni Drwęcy i Wkry. Sieć hydrologiczna jest dobrze rozwinięta. Do najważniejszych cieków zaliczają się rzeki Wel oraz Wkra wraz z dopływami. Długość rzeki Wel na terenie raportowanego powiatu wynosi 57,1 km (od km 34+400 do km 91+500). Do jej najważniejszych dopływów zaliczają się Płośniczanka, Struga Koszelewy, Katlewka i Struga Rumian. Z kolei długość rzeki Wkry na terenie powiatu wynosi 35,5 km (od km 183 + 830 do km 219 + 370), a jej najważniejszymi dopływami są Mławka i Kanał Młyński. Oprócz wymienionych głównych rzek przez teren powiatu przepływa także kilka mniejszych cieków wodnych, m.in. Szkotówka i Dwukolanka.

Na terenie powiatu działdowskiego występują także liczne naturalne zbiorniki wodne, w tym 19 jezior o łącznej powierzchni ponad 1 000 ha. Największymi jeziorami są Rumian (305,8 ha), Tarczyńskie (163,8 ha), Lidzbarskie (121,8 ha) i Grądy (112,7 ha)3.

źródło: geoserwis.gdos.gov.pl Rysunek 9. Sieć hydrograficzna powiatu działdowskiego

Obszar powiatu działdowskiego leży w zlewniach 6 jeziornych oraz 25 rzecznych jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP), o łącznej długości ok. 554 km, które zostały przedstawione w tabeli poniżej.

3 Program ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r., Działdowo 2017.

25

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Tabela 6. Jednolite Części Wód Powierzchniowych znajdujące się na obszarze powiatu działdowskiego Ocena Status Stan/potencjał Stan Kod JCWP Nazwa JCWP stanu JCWP* ekologiczny chemiczny JCWP

LW20141 Rumian NAT - - -

LW20142 Zarybinek NAT - - -

LW20143 Tarczyńskie NAT - - -

LW20145 Grądy NAT - - -

LW20149 Lidzbarskie NAT - - -

LW20151 Hartowieckie NAT umiarkowany dobry zły

Orzyc od źródeł RW2000172658149 do Tamki NAT poniżej dobrego zły zły z Tamką

Szkotówka od źródeł RW200017268289 do Lipowskiej NAT poniżej dobrego dobry zły Strugi z jez. Kownackim

Dopływ spod RW200017268312 NAT poniżej dobrego dobry zły Petrykoz

Dopływ RW200017268332 NAT poniżej dobrego dobry zły z Marszewnicy

Dopływ spod poniżej RW200017268334 NAT poniżej dobrego zły Osówki dobrego

Mławka od źródeł poniżej RW200017268432 NAT umiarkowany zły do Krupionki dobrego z Krupionką

poniżej RW200017268489 Przylepnica NAT umiarkowany zły dobrego

Dopł. spod poniżej RW20001728669 NAT dobry zły Mroczna dobrego

Dopływ z jez. poniżej RW20001728672 NAT bardzo dobry zły Kiełpińskiego dobrego

poniżej RW20001728689 Wólka NAT dobry zły dobrego

Sugajnica z jez. poniżej RW2000172872 NAT poniżej dobrego zły Janówko dobrego

RW200017287469 Samionka z jez. NAT poniżej dobrego poniżej zły

26

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Ocena Status Stan/potencjał Stan Kod JCWP Nazwa JCWP stanu JCWP* ekologiczny chemiczny JCWP Samińskim dobrego

RW200018286569 Płośniczanka NAT dobry dobry zły

Dopł. poniżej poniżej RW200018286572 NAT poniżej dobrego zły Cibórza dobrego

Dopł. RW200018286574 NAT co najmniej dobry dobry dobry z Miłostajek

Kotlewska RW200018286769 Struga z jez. NAT dobry dobry zły Hartowieckim

Wkra od połączenia RW20001926839 ze Szkotówką NAT umiarkowany dobry zły do Mławki bez Mławki

Wel od Dopł. z Miłostajek dobry i powyżej RW20001928659 SZCW dobry dobry do Dopł. spod dobrego Mroczna

RW200023268321 Kanał Młyński NAT słaby dobry zły

Dopływ spod RW2000232683312 NAT poniżej dobrego dobry zły Rutkowic

poniżej RW20002328743 Brynica do Pisi NAT umiarkowany zły dobrego

Wkra od dopływu z Zagrzewa RW20002426819 NAT dobry dobry zły do połączenia ze Szkotówką bez Szkotówki

Szkotówka od Lipowskiej Strugi RW20002426829 NAT co najmniej dobry dobry zły do połączenia z Wkrą bez Wkry

Wel od wypływu z jez. Grądy RW200024286573 NAT co najmniej dobry dobry dobry do Dopł. z Miłostajek

RW20002528653 Wel do wypływu NAT dobry i powyżej dobry dobry

27

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Ocena Status Stan/potencjał Stan Kod JCWP Nazwa JCWP stanu JCWP* ekologiczny chemiczny JCWP z jez. Grądy dobrego źródło: PGW WP *NAT – naturalna, SZCW – silnie zmieniona część wód

Wody podziemne Powiat działdowski objęty jest zasięgiem Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GWZP) nr 214 Zbiornik Działdowo4. Poziom zbiornikowy, międzyglinowy o ciągłym rozprzestrzenieniu, jest wykształcony w plejstoceńskich utworach wodnolodowcowych zlodowaceń odry oraz warty i jest dość dobrze izolowany od powierzchni terenu. Wydajność studni ujmujących wody dochodzi do ok. 2 400 m3/d. Wody poziomu zbiornikowego cechują się dobrym stanem chemicznym. Wymagają jedynie prostego uzdatniania do celów pitnych, głównie ze względu na zwiększone stężenie żelaza i manganu. Nie zaobserwowano tendencji do pogarszania jakości wód w wyniku działalności człowieka.

źródło: epsh.pgi.gov.pl/epsh/ Rysunek 10. Powiat działdowski na tle Głównego Zbiornika Wód Podziemnych

Powiat działdowski znajduje się również w zasięgu następujących Jednolitych Części Wód Podziemnych (JCWPd)5:

4 Informator PSH Główne Zbiorniki Wód Podziemnych w Polsce, PIG-PIB, Warszawa 2017. 5 Hydrogeologia – Jednolite Części Wód Podziemnych (172) podział obowiązujący w latach 2016- 2021, PIG-PIB, Warszawa.

28

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

 JCWPd nr 39 – składa się z trzech pięter wodonośnych: czwartorzędowego, paleogeńsko-neogeńskiego i kredowego. Na ich litologię składają się piaski, piaski drobnoziarniste, piaskowce, margle, wapienie, gezy i opoki. Wody są zasilane przez infiltrację bezpośrednią, poprzez dopływ lateralny w dolinach rzek oraz poprzez utwory słaboprzepuszczalne pokrywające wysoczyznę morenową. Bazę drenażu stanowi system hydrograficzny.  JCWPd nr 48 – składa się z trzech pięter wodonośnych: czwartorzędowego, neogeńskiego i paleogeńsko-kredowego, na litologię których składają się piaski, wapienie i margle. Poziomy wodonośne zasilane są na drodze infiltracji opadów atmosferycznych lub, w przypadku poziomów głębszych, przez przesączanie się wód z nadległych poziomów wodonośnych. Główną bazę drenażu stanowi Wisła.  JCWPd nr 49 – składa się z dwóch pięter wodonośnych: czwartorzędowego i neogeńskiego o litologii piaskowej. Poziomy zasilane są pośrednio z poziomu przypowierzchniowego przez przesączanie wód infiltracyjnych przez osady półprzepuszczalne lub bezpośrednio przez opady atmosferyczne. Bazą drenażu jest rzeka Wkra.  JCWPd nr 50 – składa się z dwóch pięter wodonośnych: czwartorzędowego i paleogeńsko-neogeńskiego. Na ich litologie składają się piaski, żwiry i otoczaki. Zasilanie utworów czwartorzędu odbywa się poprzez infiltrację wód opadowych oraz na drodze przesączania wód przez utwory trudnoprzepuszczalne poziomu izolującego. Bazą drenażu jest Narew.

źródło: epsh.pgi.gov.pl/epsh/ Rysunek 11. Powiat działdowski na tle Jednolitych Części Wód Podziemnych

29

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

2.9. Formy ochrony przyrody

Na terenie powiatu działdowskiego występują następujące formy ochrony przyrody6:  Parki krajobrazowe,  Obszary Natura 2000,  Obszary chronionego krajobrazu,  Rezerwaty przyrody,  Zespół przyrodniczo-krajobrazowy,  Użytki ekologiczne,  Pomniki przyrody.

Welski Park Krajobrazowy Województwa: warmińsko-mazurskie Powiaty: działdowski, nowomiejski Gminy: Grodziczno, Lidzbark, Rybno, Płośnica Data utworzenia: 18.11.1995 Powierzchnia: 20 444,00 ha Akt prawny o utworzeniu: Rozporządzenie Nr 24/95 Wojewody Ciechanowskiego z dnia 18 grudnia 1995 roku w sprawie utworzenia Welskiego Parku Krajobrazowego. Rozporządzenie Nr 24/96 Wojewody Toruńskiego z dnia 8 sierpnia 1996 roku w sprawie utworzenia Welskiego Parku Krajobrazowego Obowiązujący akt prawny: Rozporządzenie Nr 34 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 27 września 2005 r. w sprawie Welskiego Parku Krajobrazowego

Celem ochrony parku jest zachowanie wartości przyrodniczych, historycznych i kulturowych oraz walorów krajobrazowych. Obszar wyróżnia się urozmaiconą, polodowcową rzeźbą terenu, z malowniczymi wzgórzami morenowymi pokrytymi lasami, polami i łąkami, pomiędzy którymi silnie meandruje rzeka Wel. W kompleksie leśnym dominują bory mieszane i lasy mieszane.

Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy Województwa: kujawsko-pomorskie, warmińsko-mazurskie, mazowieckie Powiaty: brodnicki, działdowski, żuromiński Gminy: Świedziebnia, Brzozie, Lidzbark, Bartniczka, Górzno, Lubowidz Data utworzenia: 14.11.1990 Powierzchnia: 27 764,30 ha Akt prawny o utworzeniu: Rozporządzenie nr 1/90 Wojewody Toruńskiego z dnia 11 września 1990 r. w sprawie: utworzenia Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego. Rozporządzenie Nr 9 Wojewody Ciechanowskiego z dnia 9 maja 1998 r. w sprawie utworzenia Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego Obowiązujący akt prawny: Rozporządzenie Nr 12 Wojewody Mazowieckiego z dnia 6 lipca 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego w części położonej w województwie mazowieckim

W części położonej na terenie województwa warmińsko-mazurskiego szczególnym celem ochrony parku jest ochrona krajobrazu młodoglacjalnego, siedlisk ze szczególnym uwzględnieniem naturalnych i półnaturalnych łąk, torfowisk i terenów podmokłych,

6 crfop.gdos.gov.pl/crfop

30

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r. naturalnego krajobrazu wiejskiego, mozaiki łąk i pól, ładu przestrzennego w enklawach i półenklawach leśnych oraz ochrona bioróżnorodności na pograniczu mezoregionów: Pojezierza Dobrzyńskiego, Garbu Lubawskiego oraz Równiny Urszulewskiej. Osobliwością parku w skali ponadregionalnej jest urozmaicenie rzeźby terenu, ponieważ na jego obszarze skumulowane są wszystkie charakterystyczne dla terenów polodowcowych jednostki geomorfologiczne tj. równiny morenowe, pagórki i wzgórza morenowe, kemy, drumliny, ozy, równiny sandrowe, rynny subglacjalne, doliny rzeczne, a także obniżenia wytopiskowe.

źródło: geoserwis.gdos.gov.pl Rysunek 12. Usytuowanie parków krajobrazowych na terenie powiatu działdowskiego

Obszar Natura 2000 „Przełomowa Dolina Rzeki Wel” Kod: PLH280015 Rodzaj: Dyrektywa siedliskowa Województwo: warmińsko-mazurskie Powiaty: działdowski, nowomiejski Gminy: Grodziczno, Lidzbark Data wyznaczenia: 06.03.2009 Powierzchnia: 1 259,68 ha Akt prawny o wyznaczeniu: Decyzja Komisji z dnia 12 grudnia 2008 r. przyjmująca na mocy dyrektywy Rady 92/43/EWG drugi zaktualizowany wykaz terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składających się na kontynentalny region biogeograficzny (notyfikowana jako dokument nr C(2008) 8039)(2009/93/WE)

Obszar obejmuje odcinek rzeki Wel o naturalnym charakterze od Lidzbarku do mostu na rzece pomiędzy Grodzicznem a Mroczenkiem. Dno jest piaszczysto-kamieniste, a koryto

31

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r. jest tu bardzo kręte i towarzyszą mu starorzecza. pobliżu doliny rozproszone są bagienka środleśne, z mszarem wysoko- i przejściowotorfowiskowym. Rosną tu lasy łęgowe, wilgotne łąki i torfowiska związane z potorfiami i naturalnymi jeziorkami w dolinie rzeki i zagłębieniami wytopiskowymi oraz kadłubowe zbiorowiska muraw kserotermicznych. Szczególne znaczenie w obszarze ma populacja głowacza białopłetwego. Łącznie w obszarze występuje 14 typów siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG, zajmujących ponad 14% powierzchni oraz 10 gatunków z Załącznika II Dyrektywy.

Obszar Natura 2000 „Ostoja Lidzbarska” Kod: PLH280012 Rodzaj: Dyrektywa siedliskowa Województwa: kujawsko-pomorskie, warmińsko-mazurskie, mazowieckie Powiaty: brodnicki, działdowski, żuromiński Gminy: Świedziebnia, Brzozie, Lidzbark, Bartniczka, Górzno, Lubowidz Data wyznaczenia: 06.03.2009 Powierzchnia: 8 866,93 ha Akt prawny o wyznaczeniu: Decyzja Komisji z dnia 12 grudnia 2008 r. przyjmująca na mocy dyrektywy Rady 92/43/EWG drugi zaktualizowany wykaz terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składających się na kontynentalny region biogeograficzny (notyfikowana jako dokument nr C(2008) 8039)(2009/93/WE)

Ostoja Lidzbarska obejmuje kompleks lasów, jezior i mokradeł we wschodniej części makroregionu Pojezierza Chełmińsko-Dobrzyńskiego. Jest to obszar bardzo zróżnicowany pod względem geomorfologii, uwarunkowań hydrologicznych, gleb, mikroklimatu, szaty roślinnej i fauny. W kompleksie leśnym w północnej części ostoi duże powierzchnie zajmują grądy, w tym naturalne lasy klonowo-lipowe i bogate gatunkowo, cieplolubne grądy miodownikowe. W żyznych obniżeniach terenu spotyka się lęgi olszowo-jesionowe i olsy. W środkowej i południowej części ostoi dominuje plaski lub pofalowany sandr, zajęty głównie przez bory mieszane, rzadziej bory sosnowe świeże.

Obszar Natura 2000 „Góra Dębowa koło Mławy” Kod: PLH280057 Rodzaj: Dyrektywa siedliskowa Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gmina: Iłowo-Osada Data wyznaczenia: 18.01.2014 Powierzchnia: 386,60 ha Akt prawny o wyznaczeniu: Decyzja Wykonawcza Komisji z dnia 7 listopada 2013 r. w sprawie przyjęcia siódmego zaktualizowanego wykazu terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składających się na kontynentalny region biogeograficzny (notyfikowana jako dokument nr C(2013) 7358)(2013/741/UE)

Dużą część obszaru stanowią starodrzewia na siedlisku grądu subkontynentalnego, który zajmuje ponad 80% tego terenu. Ponadto na szczególną uwagę zasługują występujące w miejscowych drzewostanach pojedyncze, stare dęby z których wiele osiąga wymiary kwalifikujące je na pomniki przyrody. Na obszarze występują jeszcze dwa inne siedliska przyrodnicze z I Załącznika Dyrektywy Siedliskowej, którymi są łęg jesionowy-olszowy

32

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r. oraz niżowe świeże łąki użytkowane ekstensywnie. Z gatunków wymienionych w II Załączniku Dyrektywy Siedliskowej występuje bóbr europejski oraz traszka grzebieniasta.

Obszar Natura 2000 „Ostoja Welska” Kod: PLH280014 Rodzaj: Dyrektywa siedliskowa Województwo: warmińsko-mazurskie Powiaty: działdowski, ostródzki Gminy: Dąbrówno, Działdowo, Lidzbark, Rybno, Płośnica Data wyznaczenia: 06.03.2009 Powierzchnia: 3 384,37 ha Akt prawny o wyznaczeniu: Decyzja Komisji z dnia 12 grudnia 2008 r. przyjmująca na mocy dyrektywy Rady 92/43/EWG drugi zaktualizowany wykaz terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składających się na kontynentalny region biogeograficzny (notyfikowana jako dokument nr C(2008) 8039)(2009/93/WE)

Ostoja obejmuje odcinek rzeki Wel i jej doliny, wraz z przyległymi do niej obszarami bagiennymi. Rzeka meandrując, płynie przez częściowo przesuszone torfowiska, w dużej części porośnięte lasem i zaroślami. Pośród lasów występują większe płaty podmokłych łąk oraz alkalicznych torfowisk niskich, mechowisk i szuwarów wielkoturzycowych. Łącznie stwierdzono 14 typów siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG oraz 14 gatunków z Załącznika II.

Obszar Natura 2000 „Doliny Wkry i Mławki” Kod: PLB140008 Rodzaj: Dyrektywa ptasia Województwa: warmińsko-mazurskie, mazowieckie Powiaty: działdowski, mławski, żuromiński Gminy: Szreńsk, Radzanów, Działdowo, Żuromin, Lidzbark, Lutocin, Siemiątkowo, Lipowiec Kościelny, Wiśniewo, Płośnica, Bieżuń, Lubowidz Data wyznaczenia: 13.10.2007 Powierzchnia: 28 751,54 ha Akt prawny o wyznaczeniu: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 05.09.2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000

W dolinach występują zazwyczaj niewielkie płaty łęgów olszowych, olszowo-jesionowych i łozowisk, a na krawędzi doliny – bory i nasadzenia sosnowe. W obszarze wykazano łącznie 22 gatunki lęgowe oraz 15 gatunków przelotnych i zalatujących wymienionych w Załączniku I Dyrektywy Rady. Dwa gatunki lęgowe przekroczyły próg kwalifikujący tę ostoję do sieci Natura 2000: derkacz i podróżniczek. Ponadto dwa gatunki wyróżniają się znacznym udziałem w populacji krajowej: kulik wielki (2%) i kszyk (1%).

33

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

źródło: geoserwis.gdos.gov.pl Rysunek 13. Usytuowanie Obszarów Natura 2000 na terenie powiatu działdowskiego

Obszar Chronionego Krajobrazu Zieluńsko-Rzęgnowski Województwa: warmińsko-mazurskie, mazowieckie Powiaty: działdowski, mławski, ciechanowski, żuromiński Gminy: Kuczbork-Osada, Szreńsk, Grudusk, Mława, Lipowiec Kościelny, Iłowo-Osada, Wiśniewo, Wieczfnia Kościelna, Szydłowo, Dzierzgowo, Lubowidz Data wyznaczenia: 01.01.1990 Powierzchnia: 38 495,40 ha Akt prawny o wyznaczeniu: Uchwała Nr 59/X/90 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Ciechanowie z dnia 23 kwietnia 1990 r. w sprawie wyznaczenia obszarów chronionego krajobrazu na terenie województwa ciechanowskiego Obowiązujący akt prawny: Uchwała Nr 162/18 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 16 października 2018 r. zmieniająca rozporządzenie Wojewody Mazowieckiego w sprawie Zieluńsko-Rzęgnowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu

Zieluńsko-Rzęgnowski Obszar Chronionego Krajobrazu graniczy od wschodu z Górznieńsko-Lidzbarskim Parkiem Krajobrazowym i obejmuje ochroną duży obszar Wysoczyzny Ciechanowskiej.

Obszar Chronionego Krajobrazu Okolice Rybna i Lidzbarka Województwa: warmińsko-mazurskie, mazowieckie Powiaty: działdowski, żuromiński Gminy: Lidzbark, Lubowidz Data wyznaczenia: 01.01.1990 Powierzchnia: 715,70 ha

34

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Akt prawny o wyznaczeniu: Uchwała Nr 59/X/90 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Ciechanowie z dnia 23 kwietnia 1990 r. w sprawie wyznaczenia obszarów chronionego krajobrazu na terenie województwa ciechanowskiego Obowiązujący akt prawny: Uchwała Nr 34/13 sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 18 lutego 2013 r. zmieniająca niektóre rozporządzenia Wojewody Mazowieckiego dotyczące obszarów chronionego krajobrazu

Obszar położony jest na wschodnim skraju makroregionu Pojezierze Chełmińsko- Dobrzyńskiego, w mezoregionie Garbu Lubawskiego. Graniczy z Górznieńsko-Lidzbarskim Parkiem Krajobrazowym oraz Welskim Parkiem Krajobrazowym, obejmuje ochroną kompleksy leśne i użytki rolne. Krajobraz jest typowo polodowcowy, z charakterystycznymi równinami sandrowymi, wysoczyznami morenowymi.

Obszar Chronionego Krajobrazu Dąbrówieński Województwo: warmińsko-mazurskie Powiaty: działdowski, ostródzki Gminy: Dąbrówno, Działdowo (wiejska) Data wyznaczenia: 01.01.1998 Powierzchnia: 5 565,00 ha Obowiązujący akt prawny: Rozporządzenie Nr 143 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 12 listopada 2008 r. w sprawie Dąbrówieńskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu

Obszar Chronionego Krajobrazu Dolina Górnej Wkry Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gminy: Lidzbark, Płośnica Data wyznaczenia: 01.01.1998 Powierzchnia: 4 097,50 ha Obowiązujący akt prawny: Rozporządzenie Nr 109 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 3 listopada 2008 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Górnej Wkry

Obszar Chronionego Krajobrazu Grzybiny Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gminy: Działdowo (wiejska), Rybno Data wyznaczenia: 01.01.1998 Powierzchnia: 2 084,80 ha Obowiązujący akt prawny: Rozporządzenie Nr 24 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Grzybiny

Obszar Chronionego Krajobrazu Hartowiecki Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gmina: Rybno Data wyznaczenia: 01.01.1998 Powierzchnia: 395,02 ha Obowiązujący akt prawny: Uchwała Nr Xxxiv/742/18 Sejmiku Województwa Warmińsko- Mazurskiego z dnia 19 lutego 2018 r. w sprawie Hartowieckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu

35

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Obszar ma typowo rolniczy charakter, cechuje go łagodnie pofalowane ukształtowanie i jednorodne pokrycie terenu – regularne pola orne z rozproszoną zabudową. Najatrakcyjniejszym miejscem pod względem krajobrazowym oraz turystycznym jest rynnowe Jezioro Hartowieckie o powierzchni ok. 69 ha i średniej głębokości 2,9 m. Zbiornik charakteryzuje się dobrym stanem ekologicznym wody oraz jest popularnym miejscem wypoczynku z dobrymi warunkami do wędkowania. Najczęściej występującymi gatunkami ryb są okonie, liny, płocie oraz leszcze. Ponadto nad jeziorem tym można spotkać takie ptaki jak bąk, błotniak stawowy, remiz czy wodnik.

Obszar Chronionego Krajobrazu Naguszewski Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gmina: Rybno Data wyznaczenia: 01.01.1998 Powierzchnia: 206,20 ha Obowiązujący akt prawny: Rozporządzenie Nr 41 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie Naguszewskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu

Obszar Chronionego Krajobrazu Otuliny Welskiego Parku Krajobrazowego – Dębień Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gmina: Rybno Data wyznaczenia: 01.01.1998 Powierzchnia: 1 757,30 ha Obowiązujący akt prawny: Rozporządzenie Nr 28 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Otuliny Welskiego Parku Krajobrazowego – Dębień

Obszar Chronionego Krajobrazu Otuliny Welskiego Parku Krajobrazowego – Słup Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gmina: Lidzbark Data wyznaczenia: 01.01.1998 Powierzchnia: 2 137,80 ha Obowiązujący akt prawny: Rozporządzenie nr 29 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Otuliny Welskiego Parku Krajobrazowego – Słup

36

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

źródło: geoserwis.gdos.gov.pl Rysunek 14. Usytuowanie Obszarów Chronionego Krajobrazu terenie powiatu działdowskiego

Rezerwat przyrody Klonowo Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gmina: Lidzbark Data uznania: 13.08.1958 Powierzchnia: 32,69 ha Akt prawny o uznaniu: Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 15 lipca 1958 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody Obowiązujący akt prawny: Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie z dnia 7 maja 2019 r. zmieniające zarządzenie w sprawie rezerwatu przyrody Klonowo

Celem ochrony rezerwatu leśnego jest zachowanie fragmentu lasu mieszanego, z pomnikowymi sosnami, do jego biologicznej śmierci.

Rezerwat przyrody Bagno Koziana Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gmina: Lidzbark Data uznania: 05.11.1991 Powierzchnia: 54,78 ha

37

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Akt prawny o uznaniu: Zarządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 9 października 1991 r. w sprawie uznania za rezerwaty przyrody Obowiązujący akt prawny: Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie z dnia 31 października 2017 r. w sprawie rezerwatu przyrody Bagno Koziana

Celem ochrony rezerwatu torfowiskowego jest zachowanie i ochrona kompleksu torfowisk przejściowych oraz torfowisk wysokich i niskich.

Rezerwat przyrody Góra Dębowa Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gmina: Iłowo-Osada Data uznania: 15.02.1994 Powierzchnia: 163,38 ha Akt prawny o uznaniu: Zarządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 31 grudnia 1993 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody Obowiązujący akt prawny: Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie z dnia 30 września 2016 r. zmieniające zarządzenie w sprawie rezerwatu przyrody Góra Dębowa

Celem ochrony rezerwatu leśnego jest zachowanie unikalnego w krajobrazie północnego Mazowsza pagórkowatego terenu leśnego pokrytego naturalnymi zbiorowiskami leśnymi, tj. grądem typowym i trzcinnikowym oraz łęgiem jesionowo-olszowym.

Rezerwat przyrody Ostrów Tarczyński Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gmina: Rybno Data uznania: 15.02.1994 Powierzchnia: 108,11 ha Akt prawny o uznaniu: Zarządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 31 grudnia 1993 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody Obowiązujący akt prawny: Obwieszczenie Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 3 kwietnia 2001 r. w sprawie ogłoszenia wykazu rezerwatów przyrody utworzonych do dnia 31 grudnia 1998 r.

Celem ochrony rezerwatu faunistycznego jest zachowanie ze względów naukowych, dydaktycznych i krajobrazowych urozmaiconego pod względem rzeźby terenu z mozaiką siedlisk i zespołów roślinnych oraz ostoi licznych gatunków ptaków.

Rezerwat przyrody Świńskie Bagno Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gmina: Iłowo-Osada Data uznania: 15.02.1994 Powierzchnia: 15,90 ha Akt prawny o uznaniu: Zarządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 31 grudnia 1993 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody

38

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Obowiązujący akt prawny: Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie z dnia 16 listopada 2017 r. w sprawie rezerwatu przyrody Świńskie Bagno

Celem ochrony rezerwatu torfowiskowego jest zachowanie i ochrona procesów ekologicznych w obszarze torfowiska.

Rezerwat przyrody Jar Brynicy Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gmina: Lidzbark Data uznania: 29.04.1955 Powierzchnia: 28,14 ha Akt prawny o uznaniu: Zarządzenie Ministra Leśnictwa z dnia 21 kwietnia 1955 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody Obowiązujący akt prawny: Zarządzenie Nr 4 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie z dnia 14 lutego 2014 r. w sprawie rezerwatu przyrody Jar Brynicy

Celem ochrony rezerwatu leśnego jest zachowanie i ochrona unikatowego krajobrazu rzeki Brynicy oraz utrzymanie naturalnych procesów w zbiorowiskach roślinnych.

Rezerwat przyrody Jezioro Neliwa Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gmina: Rybno Data uznania: 26.01.2007 Powierzchnia: 16,50 ha Akt prawny o uznaniu: Rozporządzenie Nr 57 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 29 grudnia 2006 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody Jezioro Neliwa

Celem ochrony rezerwatu wodnego jest zachowanie i ochrona zanikającego eutroficznego jeziora oraz siedlisk chronionych i rzadkich gatunków roślin i zwierząt.

39

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

źródło: geoserwis.gdos.gov.pl Rysunek 15. Usytuowanie rezerwatów przyrody na terenie powiatu działdowskiego

Zespół przyrodniczo-krajobrazowy Dolina rzeki Szkotówki Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gmina: Działdowo (wiejska) Data ustanowienia: 12.07.2017 Powierzchnia: 365,00 ha Akt prawny o ustanowieniu: Uchwała nr XXX/242/17 Rady Gminy Działdowo z dnia 18 maja 2017r. w sprawie ustanowienia Zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego Dolina rzeki Szkotówki Obowiązujący akt prawny: Rozstrzygnięcie Nadzorcze Nr Pn.4131.163.2017 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 22 czerwca 2017 r.

Szczególnym celem ochrony zespołu przyrodniczo-krajobrazowego jest ochrona doliny środkowego i dolnego odcinka rzeki Szkotówki wraz z fragmentami ekosystemów skraju doliny, wyróżniających się ze względu na walory krajobrazowe oraz różnorodność biologiczną i pełniących rolę korytarza ekologicznego.

40

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

źródło: geoserwis.gdos.gov.pl Rysunek 16. Usytuowanie zespołu przyrodniczo-krajobrazowego na terenie powiatu działdowskiego

Użytek ekologiczny Torfianki Działdowskie Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gminy: Działdowo (wiejska), Działdowo (miejska) Data ustanowienia: 03.12.2008 Powierzchnia: 270,00 ha Akt prawny o ustanowieniu: Rozporządzenie Nr 131 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 5 listopada 2008 w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego Torfianki Działdowskie Obowiązujący akt prawny: Uchwała Nr XLVI/343/10 Rady Gminy Działdowo z dnia 8 kwietnia 2010 w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego Torfianki Działdowskie

Celem użytku jest ochrona bardzo urozmaiconego i bogatego przyrodniczo fragmentu łozowisk, oczek wodnych i łąk stanowiących miejsca lęgowe ptaków wodno-błotnych.

Użytek ekologiczny Kurojady Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gmina: Lidzbark Data ustanowienia: 15.08.2009 Powierzchnia: 2,90 ha Akt prawny o ustanowieniu: Rozporządzenie Nr 89 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 30 lipca 2009 w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego Kurojady

41

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Zakrzaczone i zadrzewione zakole rzeki Wel. Celem ochrony jest zachowanie okresowo zalewanych łąk, z naturalną sukcesją drzew i krzewów. Obszar ten stanowi ważne siedlisko gatunków flory i fauny chronionej prawem krajowym i unijnym.

Użytek ekologiczny Bladowo Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gmina: Lidzbark Data ustanowienia: 15.08.2009 Powierzchnia: 139,04 ha Akt prawny o ustanowieniu: Rozporządzenie Nr 82 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 30 lipca 2009 w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego Bladowo

Celem użytku jest ochrona stosunkowo mało przekształconego kompleksu torfowiskowego o swoistych cechach krajobrazu oraz zachowania miejsc lęgowych ptactwa wodno-błotnego i ochrony ptaków wędrownych.

Użytek ekologiczny Studnia Nietoperzowa Zalesie Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gmina: Lidzbark Data ustanowienia: 29.10.2002 Powierzchnia: 0,01 ha Akt prawny o ustanowieniu: Rozporządzenie Nr 47 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 10 października 2002 w sprawie uznania za użytek ekologiczny

Celem użytku jest ochrona studni będącej miejscem zimowania nietoperzy.

Użytek ekologiczny Torfowisko Wąpierskie Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gmina: Lidzbark Data ustanowienia: 15.08.2009 Powierzchnia: 6,50 ha Akt prawny o ustanowieniu: Rozporządzenie Nr 90 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 30 lipca 2009 w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego Torfowisko Wąpierskie

Celem ochrony jest zachowanie torfowiska przejściowego będącego miejscem występowania gatunków chronionych roślin.

Użytek ekologiczny Chełsty Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gmina: Lidzbark Data ustanowienia: 15.08.2009 Powierzchnia: 14,22 ha Akt prawny o ustanowieniu: Rozporządzenie Nr 81 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 30 lipca 2009 w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego Chełsty

42

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Fragment doliny rzeki Wel z wilgotnymi lasami i łąkami z licznymi oczkami wodnymi i starorzeczami. Celem ochrony jest zachowanie cennego pod względem przyrodniczym obszaru stanowiącego ostoję ptaków wodno-błotnych oraz stworzenie naturalnej otuliny dla silnie meandrującej rzeki Wel.

Użytek ekologiczny Koszelewki Województwo: warmińsko-mazurskie Powiat: działdowski Gmina: Rybno, Płośnica Data ustanowienia: 15.08.2009 Powierzchnia: 636,17 ha Akt prawny o ustanowieniu: Rozporządzenie Nr 93 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 30 lipca 2009 w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego Koszelewki

Obszar łąk na zmeliorowanych torfowiskach niskich z licznymi potorfiami w różnym stopniu zarastania. Celem ochrony jest zachowanie wzajemnie się przenikających zbiorowisk roślinnych o charakterze torfowiskowym, licznie zasiedlanych przez ptaki.

źródło: geoserwis.gdos.gov.pl Rysunek 17. Usytuowanie użytków ekologicznych na terenie powiatu działdowskiego

Na terenie powiatu działdowskiego, wg danych GUS, znajduje się również 101 pomników przyrody.

43

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

3. Zakres realizacji Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Działdowskiego

Tabela 7. Realizacja zadań wyznaczonych w Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Działdowskiego, lata 2017-2018

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Ochrona klimatu i jakości powietrza

Środki Gmina Miasto Przedsiębiorstwa 2018 3 322 260,00 Modernizacja kotła w kotłowni centralnej. Działdowo Ciepłowniczego Sp. z o.o. w Działdowie

Gmina Miasto Zakup ekokotła dla świetlicy 2017 3 11 000,00 Środki własne Modernizacja lokalnych kotłowni Działdowo w Ruszkowie. 1. na obiekty niskoemisyjne Wymiana kotła w SPG ZOZ w Rybnie 13.09.2017 3 22 324,50 Środki własne na kocioł opalany ekogroszkiem o mocy 50 kW. Gmina Rybno Zakup instalacji CO świetlicy wiejskiej 2017 3 9 963,00 Środki własne w m. Rumian.

Środki Wymiana 23 sztuk regulatorów różnicy Budowa/rozbudowa i modernizacja Gmina Miasto Przedsiębiorstwa ciśnień i regulatorów przepływu. 2. 2018 3 70 351,00 sieci ciepłowniczej Działdowo Ciepłowniczego Sp. Wykonanie przyłącza o długości z o.o. w Działdowie 41 metrów.

Budowa gazociągów średniego i niskiego W ramach ciśnienia w m. Narzym, Działdowo, Iłowo 3 działalności Środki własne Osada, Jamielnik, Lidzbark o łącznej Rozbudowa sieci gazowej przesyłowej Polska Spółka statutowej 3. 2017-2018 i rozdzielczej Gazownictwa długości L=1 197 m.

3 W ramach Środki własne Budowa przyłączy średniego i niskiego działalności ciśnienia w m. Narzym, Działdowo, Iłowo

44

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

statutowej Osada, Jamielnik, Lidzbark, , , Komorniki, Kraszewo, Gródki, Malinowo, Płośnica o łącznej długości L=1 565 m i ilości 129 sztuk.

Udzielenie dotacji celowych z budżetu Gminy – Miasto Działdowo na zadania służące ochronie powietrza polegające na wymianie źródeł ciepła na korzystniejsze pod względem sprawności energetycznej. Zastąpiono komorowe kotły centralnego ogrzewania Gmina Miasto przestarzałej konstrukcji i piece kaflowe 2017 3 200 000,00 Środki własne Działdowo 37 automatycznymi, retortowymi kotłami opalanymi ekogroszkiem, 15 piecami Ograniczenie emisji niskiej na terenie 4. opalanymi gazem i 18 automatycznymi, powiatu retortowymi kotłami opalanymi granulatem drzewnym. Ponadto 10 mieszkań ogrzewanych piecami kaflowymi zostało podłączonych do sieci ciepłowniczej.

2017 3 64 662,75 Środki własne Dofinansowanie wymiany kotłów węglowych na proekologiczne w indywidualnych budynkach 2018 3 101 902,89 Środki własne jednorodzinnych.

W mieście Działdowo krzyżują się trzy Realizacja spójnych działań w zakresie drogi wojewódzkie: nr 542 Rychnowo – ograniczania emisji zanieczyszczeń W ramach Gmina Miasto Działdowo, nr 544 Brodnica Przasnysz 5. do atmosfery wynikających 2017-2018 2 działalności Środki własne Działdowo i nr 545 Działdowo – Jedwabno. z dokumentów strategicznych statutowej Na terenie Gminy – Miasto Działdowo na poziome województwa, powiatu jest 67 km dróg, z czego dróg

45

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

i gmin utwardzonych 56 km co stanowi 84 % ogólnej ilości dróg oraz 11 km dróg nieutwardzonych co stanowi 16% ogólnej ilości dróg. W 2018 roku utwardzono ulice Stefana Żeromskiego i Traugutta. Przebudowana została nawierzchnia ulicy Mikołaja Reja.

W ramach Gmina Rybno 2017-2018 2 działalności Środki własne Zadanie realizowane na bieżąco. statutowej

Świadczenie usługi publicznego W ramach transportu zbiorowego. Uruchomione Gmina Miasto 6. Rozwój transportu niskoemisyjnego 2018 3 działalności Środki własne zostały 4 linie autobusowe. W 2018 roku Działdowo statutowej przewieziono środkami tej komunikacji 24 730 pasażerów.

Przeprowadzenie przez Ekologiczny Związek Gmin Działdowszczyzna pogadanek w szkołach. W ramach Gmina Miasto 2017-2018 2 działalności Środki własne Przekazanie przez Urząd Miasta Działdowo statutowej Działdowo mieszkańcom miasta Kampanie edukacyjne w zakresie Działdowo ulotek dotyczących szkodliwości spalania odpadów, szkodliwości spalania odpadów 7. ekojazdy i prawidłowego spalania paliw w piecach domowych. stałych I Gminny Sejmik Samorządów Uczniowskich Gminy Działdowo pn. W ramach Gmina Działdowo 2017 3 działalności Środki własne „Alarm smogowy” – wykład „ statutowej Uregulowania prawne oraz podejmowane działania z ochroną powietrza” przeprowadzony w Publicznym

46

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Gimnazjum im. Kazimierza Górskiego w Burkacie.

W ramach Akcja „Kochasz dzieci nie pal śmieci” Gmina Rybno 2018 3 działalności Środki własne w szkole podstawowej w Koszelewach. statutowej

Wspieranie rozwoju energetyki odnawialnej z uwzględnieniem Gminy Powiatu 8. 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. wymogów ochrony przyrody Działdowskiego i krajobrazu

Montaż 2 lamp solarnych 2017 3 17 481,99 Środki własne w miejscowościach Drzazgi i Malinowo.

Gmina Działdowo Montaż 2 lamp solarnych w miejscowości 2018 3 22 448,84 Środki własne Wysoka, montaż 2 lamp hybrydowych w miejscowościach Malinowo i Uzdowo.

Środki własne, Regionalny Program Rozwój instalacji/ mikroisnstalacji OZE 768 784,93, w Budowa trzech mikroinstalacji: SUW Operacyjny w szczególności na terenach wiejskich tym Jabłonowo, SUW Płośnica, 9. Gmina Płośnica 2017-2018 3 Województwa (wykorzystujących biomasę, biogaz, dofinansowanie oczyszczalnia ścieków w Płośnicy. Każda Warmińsko- 516 790,00 wiatr, wodę i słońce) Mazurskiego 2014- instalacja posiada moc 39,93 kW. 2020

Środki własne, Zastosowanie odnawialnych źródeł Regionalny Program energii przez Zakład Gospodarki wrzesień- Operacyjny Komunalnej w Rybnie Sp. z o.o. Gmina Rybno listopad 3 249 690,00 Województwa Przedmiotem projektu był montaż 2018 Warmińsko- Mazurskiego 2014- instalacji fotowoltaicznej na budynku 2020 oczyszczalni ścieków ZGK w Rybnie.

47

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

W ramach Organizacja spotkań szkoleniowych, Gmina Rybno 2017-2018 2 działalności Środki własne organizacja spotkań informacyjnych Edukacja ekologiczna mieszkańców statutowej o projekcie „Czyste powietrze”. powiatu w zakresie odnawialnych 10. źródeł energii i pozyskania środków Edukacja ekologiczna mieszkańców na montaż instalacji OZE W ramach powiatu w zakresie odnawialnych źródeł Gmina Płośnica 2018 2 działalności Środki własne energii i pozyskania środków na montaż statutowej instalacji OZE.

Realizowana jest uchwała Rady Miasta Działdowo z dnia 28 czerwca 2016 r., Nr XIX/174/16, określająca zasady udzielania dotacji celowych z budżetu Gminy-Miasto Działdowo na zadania służące ochronie powietrza, polegające na wymianie źródeł ciepła W ramach Gmina Miasto Przygotowanie i realizacja planów 2017-2018 2 działalności Środki własne na korzystniejsze pod względem Działdowo gospodarki niskoemisyjnej, planów statutowej sprawności energetycznej 11. na rzecz zrównoważonej energii, oraz ekologicznym, planowane planów ograniczenia emisji niskiej do realizacji na terenie Gminy-Miasto Działdowo. Uchwała ta została podjęta na podstawie przyjętego przez Radę Miasta Działdowo Planu Gospodarki Niskoemisyjnej.

od Opracowywanie nowego Planu Gmina Rybno 1 9 000,00 Środki własne 24.02.2017 Gospodarki Niskoemisyjnej.

Akcje informacyjne uświadamiające Przeprowadzenie przez Ekologiczny W ramach mieszkańców o zagrożeniach jakie Gmina Miasto Związek Gmin Działdowszczyzna 12. 2017-2018 2 działalności Środki własne niesie za sobą zanieczyszczenie Działdowo pogadanek w szkołach. statutowej powietrza Przekazanie przez Urząd Miasta

48

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Działdowo mieszkańcom miasta Działdowo ulotek dotyczących szkodliwości spalania odpadów w piecach domowych.

W ramach Spotkania informacyjne dotyczące Gmina Lidzbark 2017-2018 2 działalności Środki własne świadomości na temat spalania węgla. statutowej

Świadczenie usługi publicznego Promowanie poprawnych zachowań W ramach transportu zbiorowego. Uruchomione społecznych np. korzystania Gmina Miasto 13. 2018 3 działalności Środki własne zostały 4 linie autobusowe. W 2018 roku z komunikacji miejskiej, ścieżek Działdowo statutowej przewieziono środkami tej komunikacji rowerowych lub akcji społecznych 24 730 pasażerów.

Opiniowanie projektu uchwały sejmiku 14. województwa w sprawie programu Starosta Działdowski 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. ochrony powietrza

Opiniowanie planów działań 15. krótkoterminowych w ochronie Starosta Działdowski 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. powietrza ustalonych przez marszałka

Wydanie 1 pozwolenia w 2017 r. i 4 pozwoleń w 2018 r. W raportowanym Wydawanie pozwoleń na okresie Starosta Działdowski nie wprowadzenie gazów i pyłów W ramach 16. Starosta Działdowski 2017-2018 2 działalności Starosta Działdowski wydawał decyzji o cofnięciu, do powietrza, orzekanie o ich cofaniu, statutowej ograniczeniu lub wygaszeniu pozwoleń wygaśnięciu lub ograniczeniu z zakresu emisji do powietrza. Więcej informacji w rozdz. 5.1.

Przyjmowanie zgłoszeń Przyjęcie 1 zgłoszenia w 2017 r. 17. od prowadzących instalacje, z których Starosta Działdowski 2017-2018 2 W ramach Starosta Działdowski działalności i 3 zgłoszeń w 2018 r. emisja nie wymaga pozwolenia

49

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

oraz określanie wymagań w zakresie statutowej ochrony środowiska dotyczących eksploatacji instalacji

Wydawanie decyzji administracyjnych na uczestnictwo w systemie handlu 18. Starosta Działdowski 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. emisjami dla przedsiębiorców, których instalacje są objęte tym systemem

Nakładanie obowiązku prowadzenia w określonym czasie pomiarów poziomów substancji lub energii 19. Starosta Działdowski 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. wprowadzanych do środowiska, w tym gdy nastąpiło przekroczenie standardów emisji.

Przenoszenie lub odmowa przeniesienia praw i obowiązków 20. wynikających z pozwoleń Starosta Działdowski 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. na zainteresowanego nabyciem instalacji.

Zobowiązywanie podmiotu prowadzącego instalację do sporządzenia i przedłożenia przeglądu ekologicznego, w razie 21. Starosta Działdowski 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. stwierdzenia okoliczności wskazujących na możliwość negatywnego oddziaływania na środowisko.

50

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Nakładanie obowiązku ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko 22. Starosta Działdowski 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. lub przywrócenia środowiska do stanu właściwego

Termomodernizacja obiektu Zespołu 3 19 685,00 Środki własne Szkół w Malinowie.

Termomodernizacja budynku Powiat Działdowski 2018 administracyjno-biurowego Powiatowego Zarządu Dróg w Działdowie przy ul. 3 390 046,21 Środki własne Lidzbarskiej 31 ( dokumentacja techniczna, nadzór, kosztorys, koszt fotowoltaiki, piec c.o.).

Gmina Miasto Wymiana stolarki wraz z dociepleniem 2018 3 575 126,00 Środki własne Działdowo ścian. Termomodernizacja budynków 23. użyteczności publicznej, Środki własne, jednorodzinnych i wielorodzinnych Urząd Marszałkowski Remont budynku remizy oraz garażu Gmina Iłowo-Osada 13.02.2018 3 231 788,24 Województwa Ochotniczej Straży Pożarnej w Narzymiu. Warmińsko- Mazurskiego

Regionalny Program Operacyjny Województwa Termomodernizacja szkoły podstawowej Gmina Lidzbark 2018 3 308 424,65 Warmińsko- w miejscowościach Kiełpiny i Słup. Mazurskiego 2014- 2020

Gmina Płośnica 2018 3 2 302 209,45, Środki własne, Termomodernizacja 5 budynków: w tym Regionalny Program świetlica w Turzy Małej, remizy OSP

51

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

dofinansowanie Operacyjny w Płośnicy, Wielkim Łęcku, Niechłoninie, 1 841 761,56 Województwa ośrodek zdrowia w Płośnicy. Warmińsko- Mazurskiego 2014- 2020

Realizacja zamierzeń inwestycyjnych. Gmina Rybno 2018 3 - - Zadanie opisane w tabeli 8, punkcie 6.

W ramach Wymienienie oświetlenia ulicznego Gmina Miasto 2017-2018 3 działalności Środki własne na energooszczędne systemy Działdowo statutowej oświetlenia na 55 ulicach.

2017 3 129 999,00 Środki własne Gmina Lidzbark Budowa oświetlenia hybrydowego. 2018 3 117 711,00 Środki własne

Budowa oświetlenia ulicznego – 10 lamp Gmina Płośnica 2017-2018 3 73 000,00 Środki własne solarnych.

Budowa/ rozbudowa i modernizacja 24. Budowa oświetlenia ulicznego systemów oświetlenia ulicznego 3 22 624,42 Środki własne w miejscowości Żabiny i w pasażu handlowym w Rybnie. 2017 Budowa lamp solarnych 3 14 760,00 Fundusz sołecki w miejscowościach Hartowiec i Grądy. Gmina Rybno Budowa oświetlenia ulicznego 3 96 902,44 Środki własne w miejscowościach Żabiny i Rybno 2018 (ul. Strumykowa, Jaśminowa, Topolowa).

3 12 883,40 Fundusz solecki Budowa lamp solarnych w miejscowościach Hartowiec

52

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

i Szczupliny.

W ramach Poprawa efektywności energetycznej Gmina Miasto Budowa i modernizacja dróg. 25. 2017-2018 2 działalności Środki własne w transporcie Działdowo Reorganizacja ruchu drogowego. statutowej

Opracowanie/ aktualizacja założeń Gminy Powiatu Brak realizacji zadania. Gmina Rybno 26. do planów zaopatrzenia w ciepło, 2017-2018 0 - - Działdowskiego opracuje aktualizację w 2019 r. energię elektryczną i paliwa gazowe

Powiat Działdowski, Promowanie zrównoważonej polityki Gminy Powiatu 27. 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. energetycznej Działdowskiego, przedsiębiorcy

Podnoszenie świadomości ekologicznej W ramach Gmina Miasto Zamieszczanie informacji w lokalnej 28. w zakresie potrzeb oszczędnego 2017 3 działalności Środki własne Działdowo prasie. i efektywnego wykorzystania energii statutowej

Promowanie właściwego gospodarowania na obszarach rolnych Gminy Powiatu 29. i dostosowanie produkcji rolnej 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Działdowskiego do zmieniających się warunków klimatycznych

Adaptacja rolnictwa, leśnictwa Gminy Powiatu 30. i rybactwa do zmian klimatu oraz ich 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Działdowskiego udział w przeciwdziałaniu tym zmianom

Edukacja i zwiększanie świadomości Gminy Powiatu 31. w zakresie zmian klimatu i sposobu 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Działdowskiego minimalizacji ich skutków

53

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Zagrożenia hałasem

Plan Zagospodarowania Przestrzennego przewiduje, że hałas nie może przenikać granic własności lub użytkowania (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku). Sposób użytkowania terenów, które przenikają granice własności lub użytkowania podlega zmianie w przypadku stwierdzenia przez właściwy organ inspekcji sanitarnej lub ochrony środowiska przekroczenia obowiązujących norm z wyłączeniem W ramach Uwzględnienie w planach Gmina Miasto dróg i ulic. W odniesieniu do ulic, 2017 2 działalności Środki własne zagospodarowania przestrzennego Działdowo dla których stwierdzone zostanie statutowej 32. ochrony przed hałasem poprzez przekroczenie dopuszczalnego poziomu np. właściwe kształtowanie przestrzeni hałasu, obowiązuje podjęcie działań urbanistycznej zmniejszających tą uciążliwość w stosunku do zabudowy mieszkaniowej i obiektów użyteczności publicznej. Obowiązek ten ciąży na zarządcy drogi. Obowiązek wykonania zabezpieczeń akustycznych przy budowie nowych ulic o zakładanym ponadnormatywnym natężeniu hałasu w stosunku do zabudowy istniejącej w momencie uprawomocnienia niniejszego planu ciąży odpowiednio na zarządcy drogi.

Gmina Działdowo 2018 2 W ramach Środki własne Uwzględnienie w planach działalności zagospodarowania przestrzennego

54

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

statutowej ochrony przed hałasem.

20 959,20, w tym Środki Powiatu Wykonanie ustawienia poręczy Powiat 10 479,60, 3 Działdowskiego, energochłonnych w m. Jabłonowo Gmina Płośnica Gminy Płośnica w ciągu drogi powiatowej nr 1294N. 10 479,60

40 386,74, w tym Środki Powiatu Przebudowa chodnika i zatoki Powiat 20 193,44, 3 Działdowskiego, autobusowej w m. Zalesie w ciągu drogi Gmina Płośnica Gminy Płośnica 20 193,30 powiatowej nr 1300N .

90 012,69, w tym Środki Powiatu Powiat 45 006,39, Przebudowa chodnika w m. Niechłonin 3 Działdowskiego, Gmina Płośnica w ciągu drogi powiatowej nr 1361N. Gminy Płośnica 45 006,30

12 873,92, w tym Środki Powiatu Powiat 6 436,96, Przebudowa chodnika w m. Rutkowice 33. 3 Działdowskiego, Budowa/ rozbudowa i modernizacja Powiatowy Zarząd Gmina Płośnica w ciągu drogi powiatowej nr 1288N. 2017 Gminy Płośnica dróg wraz z niezbędną infrastrukturą Dróg w Działdowie 6 436,96

19 883,26, w tym Środki Powiatu Powiat 9 941,66, Przebudowa chodnika w m. Wąpiersk 3 Działdowskiego, Gmina Lidzbark w ciągu drogi powiatowej nr 1280N. Gminy Lidzbark 9 941,60

53 679,59, w tym Środki Powiatu Powiat 26 839,89, Przebudowa chodnika w m. Adamowo 3 Działdowskiego, Gmina Lidzbark w ciągu drogi powiatowej nr 1298N. Gminy Lidzbark 26 839,70

25 659,42, w tym Środki Powiatu Przebudowa zatoki autobusowej Powiat 12 829,72, 3 Działdowskiego, i chodnika w m. Jamielnik w ciągu drogi Gmina Lidzbark Gminy Lidzbark 12 829,70 powiatowej nr 1353N.

55

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

48 138,73, w tym Środki Powiatu Powiat 24 069,43, Przebudowa chodnika w m. Bryńsk 3 Działdowskiego, Gmina Lidzbark w ciągu drogi powiatowej nr 1353N. Gminy Lidzbark 24 069,30

16 793,77, w tym Środki Powiatu Przebudowa parkingu w m. Dłutowo Powiat 8 396,97, 3 Działdowskiego, Nowe w ciągu drogi powiatowej Gmina Lidzbark Gminy Lidzbark 8 396,80 nr 1294N.

10 239,87, w tym Środki Powiatu Przebudowa chodnika – budowa Powiat 5 119,97, 3 Działdowskiego, peronów w miejscowości Bełk w ciągu Gmina Lidzbark Gminy Lidzbark drogi powiatowej nr 1292 N. 5 119,90

18 000,00, w tym Środki Powiatu Wykonanie dokumentacji technicznej Powiat 9 000,00, Budowa/ rozbudowa i modernizacja Powiatowy Zarząd 2017 3 Działdowskiego, na budowę chodnika w ciągu drogi Gmina Płośnica dróg wraz z niezbędną infrastrukturą Dróg w Działdowie Gminy Płośnica 9 000,00 powiatowej Nr 1363N w m. Księży Dwór.

Środki Starostwa 45 898,63, w tym Powiatowego Powiat 22 949,33, Przebudowa chodnika w m. Petrykozy 3 w Działdowie, Gmina Działdowo w ciągu drogi powiatowej nr 1363N . Urzędu Gminy 22 949,30 Działdowo

44 671,63, w tym Środki Powiatu Powiat 22 335,83, Przebudowa chodnika w m. Gnojno 3 Działdowskiego, Gmina Działdowo w ciągu drogi powiatowej nr 1304 N. Gminy Działdowo

22 335,80

191 404,42, Przebudowa chodnika i zatoki w tym Powiat 95 Środki Powiatu 3 702,22, Gmina Działdowskiego, autobusowej w m. Turza Wielka w ciągu Działdowo Gminy Działdowo drogi powiatowej nr 1373N. 95 702,20

56

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

40 400,95, w tym Środki Powiatu Przebudowa chodnika w m. Działdowo Powiat 20 200,55, Działdowskiego, ul. Księżodworska (od ul. Kajki 3 Miasto Działdowo Gminy Miasto do ul. Sienkiewicza) w ciągu drogi

20 200,40 Działdowo powiatowej nr 1363N.

Dokumentacja techniczna na

Środki Powiatu przebudowę mostu w ciągu drogi 3 25 215,00 Działdowskiego powiatowej nr 1304N na odcinku między Przełękiem a Jabłonowem.

2017 24 909,38, w tym Środki Powiatu Przebudowa chodnika i miejsc Powiat 12 454,78, 3 Działdowskiego, postojowych w m. w ciągu drogi Gmina Lidzbark Gminy Lidzbark 12 454,60 powiatowej nr 1335 N.

Przebudowa ulicy Jeleńskiej Środki Powiatu w miejscowości Lidzbark w ciągu drogi Budowa/ rozbudowa i modernizacja Powiatowy Zarząd 3 21 889,41 Działdowskiego powiatowej nr 1280 N Lidzbark – dróg wraz z niezbędną infrastrukturą Dróg w Działdowie Koszelewy.

Realizacja zamierzeń inwestycyjnych. 3 - - Zadania opisane w tabeli 8, punktach 10- 19.

423 859,97,

w tym Powiat Środki Powiatu Przebudowa drogi powiatowej Nr 1290 N 3 211 929,99, Działdowskiego, na odcinku od przejazdu kolejowego Gmina Płośnica Gminy Płośnica do miejscowości Prioma.

211 929,98

2018 988 450,34, Środki Powiatu Przebudowa drogi powiatowej nr 1353 N 3 w tym Powiat Działdowskiego, Lidzbark-Bryńsk. 528 450,34, Gminy Lidzbark Gmina Lidzbark

57

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

460 000,00

393 600,00, w tym Powiat Środki Powiatu Przebudowa mostu w ciągu drogi 82 160, Gmina Działdowskiego, powiatowej nr 1304 N na odcinku między 3 Płośnica Gminy Płośnica, Przełękiem a Jabłonowem, JNI 84 340,00, budżetu Państwa Państwo 01003837. 227 100,00

Wzmocnienie nawierzchni na długości

Środki Powiatu 44,00m na dojeździe do mostu nr JNI 3 38 500,00 Działdowskiego 01003837 w ciągu drogi powiatowej nr 1304 N.

426 897,60, Przebudowa dojazdów do mostu w ciągu w tym Powiat Środki Powiatu drogi powiatowej nr 1304 N na odcinku 3 311 293,73, Działdowskiego, między Przełękiem a Jabłonowem JNI Budowa/ rozbudowa i modernizacja Powiatowy Zarząd 2018 Gmina Płośnica Gminy Płośnica Dróg w Działdowie 01003837. dróg wraz z niezbędną infrastrukturą 115 603,87

Odnowa nawierzchni bitumicznych

Środki Powiatu na drodze powiatowej Nr 1294 N 3 431 600,96 Działdowskiego w m. Nick od km 6+059 do km 7+057

o dł. 0,998 km.

Odnowa nawierzchni bitumicznej

na drodze powiatowej nr 1294 N Środki Powiatu 3 98 683,39 w m. Dłutowo 200 mb od km 10+430 Działdowskiego do km 10+630 i w m. Jabłonowo od km

14+177 do km 14+264.

Środki Powiatu Pojedyncze powierzchniowe utrwalenie 3 858 675,33 Działdowskiego emulsją asfaltową i grysami wraz ze ścinką poboczy razem 18,136 km,

58

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

w tym droga Nr 1253 N Klęczkowo – Komorniki 3,545 km, dr. Nr 1255 N

Dąbrówno-Tuczki-Koszelewy 2,849 km, dr Nr 1294 N Cibórz-Dłutowo-Jabłonowo 6,517 km, dr. Nr 1304 N Jabłonowo-

Niechłonin-Narzym 5,225 km.

829 634,05,

w tym Powiat Środki Powiatu 414 817,05, Przebudowa drogi powiatowej Nr 1591 N 3 Działdowskiego, Gmina Iłowo- na odcinku Iłowo- Janowo. Gminy Iłowo-Osada Osada 414

817,00

106 804,93,

w tym Powiat Środki Powiatu Przebudowa drogi powiatowej Nr 1556 N 3 53 402,93, Gmina Działdowskiego, w m. Sochy. Iłowo-Osada Gminy Iłowo-Osada Budowa/ rozbudowa i modernizacja Powiatowy Zarząd 2018 53 402,00 Dróg w Działdowie dróg wraz z niezbędną infrastrukturą 235 390,64,

w tym Powiat Środki Powiatu Przebudowa drogi powiatowej Nr 1304 N 3 117 695,32, Działdowskiego, w m. Gnojno. Gmina Działdowo Gminy Działdowo 117 695,32

114 926,75, w tym Powiat Środki Powiatu Przebudowa chodnika w m. Płośnica 3 57 463,38, Gmina Działdowskiego, w ciągu drogi powiatowej Nr 1255 N. Płośnica Gminy Płośnica 57 463,37

185 462,43, Środki Powiatu Przebudowa chodnika w ciągu drogi 3 w tym Powiat Działdowskiego, Powiatowej Nr 1363 N w m. Księży Dwór. 88 187,39, Gmina Gminy Działdowo Działdowo

59

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

97 275,04 Budowa/ rozbudowa i modernizacja 89 824,88, w tym Środki Powiatu dróg wraz z niezbędną infrastrukturą Powiat 44 912,44, Przebudowa chodnika w m. Rywociny 3 Działdowskiego, Gmina Działdowo w ciągu drogi powiatowej Nr 1367 N. Powiatowy Zarząd Gminy Działdowo 44 912,44 Dróg w Działdowie

63 090,14, w tym Środki Powiatu Powiat 33 090,14, Przebudowa chodnika w m. Nick w ciągu 3 Działdowskiego, Gmina Lidzbark drogi powiatowej Nr 1294 N. Gminy Lidzbark 30 000,00

Środki Starostwa 59 453,33, w tym Powiatowego Powiat 29 726,67, Przebudowa chodnika w m. Jamielnik 3 w Działdowie, Gmina Lidzbark w ciągu drogi powiatowej Nr 1353 N. Urzędu Miasta 29 726,66 i Gminy Lidzbark

Środki Starostwa 2018 123 626,11, Powiatowego w tym Powiat Przebudowa chodnika w m. Groszki 3 w Działdowie, 61 813,06, Gmina w ciągu drogi powiatowej Nr 1256 N. Urzędu Gminy Rybno 61 813,05 Rybno

Środki Starostwa 32 549,61, w tym Powiatowego Przebudowa chodnika w m. Rybno Powiat 16 274,81, 3 w Działdowie, ul. Lubawska w ciągu drogi powiatowej Gmina Rybno Urzędu Gminy 16 274,80 Nr 1267 N. Rybno

Środki Starostwa 49 960,12, w tym Powiatowego Powiat 24 980,06, Przebudowa chodnika w m. Szczupliny 3 w Działdowie, Gmina Rybno w ciągu drogi powiatowej Nr 1255 N. Urzędu Gminy 24 980,06 Rybno

3 104 248,51, Środki Starostwa Przebudowa chodnika w miejscowości

60

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

w tym Powiat Powiatowego Brodowo w ciągu drogi powiatowej 67 407,09, Gmina w Działdowie, nr 1304 N. Budowa/ rozbudowa i modernizacja Iłowo-Osada Urzędu Gminy dróg wraz z niezbędną infrastrukturą 36 841,42 Iłowo-Osada

Środki Starostwa Dokumentacja techniczna na wykonanie 18 450,00, w tym Powiatowego odwodnienia wgłębnego wraz Powiat 9 225,00, 3 w Działdowie, ze zbiornikiem odparowującym w ciągu Gmina Lidzbark Urzędu Gminy 9 225,00 drogi powiatowej nr 1353N Lidzbark w miejscowości Bryńsk.

Środki Starostwa 55 001,89, w tym Powiatowego Powiat 37 501,89, Poszerzenie jezdni w miejscowości 3 w Działdowie, Gmina Lidzbark Bryńsk w ciągu drogi powiatowej 1353N. Urzędu Gminy 17 500,00 Lidzbark

Środki Starostwa Przebudowa drogi powiatowej Nr 1290 N 3 44 818,43 Powiatowego na odcinku od km 2+630 do km 2+715. w Działdowie

Środki Starostwa Przebudowa chodnika przy drodze 3 11 587,40 Powiatowego powiatowej nr 1267 N w miejscowości w Działdowie Rumian.

W ramach Gmina Miasto Budowa i modernizacja 4 330 metrów 2017-2018 3 działalności Środki własne Działdowo dróg. statutowej

Remonty dróg gminnych: droga Kisiny – Kurki, droga Kisiny, droga Kurki – Księży Dwór, droga Komorniki – Działdowo, Gmina Działdowo 2017 3 1 417 538,90 Środki własne droga Grzybiny, chodnik Sławkowo, chodnik Turza Wielka, chodnik Krasnołąka.

61

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Remonty dróg gminnych: droga Budowa/ rozbudowa i modernizacja Komorniki – Sarnowo, droga Gąsiorowo, dróg wraz z niezbędną infrastrukturą droga Księży Dwór, droga Uzdowo, 2018 3 904 570,96 Środki własne chodnik Turza Wielka, chodnik Grzybiny, chodnik Krasnołąka, chodnik Księży Dwór.

Realizacja zamierzeń inwestycyjnych. Gmina Iłowo-Osada 2017-2018 3 - - Zadanie opisane w tabeli 8, punkcie 31.

2017 3 873 894,08 Środki własne, Program Rozwoju Gmina Lidzbark Przebudowa dróg gminnych. Obszarów Wiejskich 2018 3 811 599,66 2014-2020

Środki własne, 740 201,09, Program Rozwoju Przebudowa drogi gminnej oraz w tym Gminnej przebudowa dróg na działkach nr 780, 3 dofinansowanie i Powiatowej 558 w celu osiągnięcia parametrów 370 100,00 Infrastruktury właściwych dla drogi publicznej gminnej 2017 Drogowej

229 346,14, Środki własne, Przebudowa drogi gminnej wewnętrznej w tym 3 Fundusz Ochrony dojazdowej do gruntów rolnych we wsi dofinansowanie Gruntów Rolnych Gmina Płośnica 80 000,00 Gruszka.

Środki własne, 918 335,25, Program Rozwoju Przebudowa drogi gminnej oraz w tym Gminnej 3 przebudowa dróg na działkach nr 179, dofinansowanie i Powiatowej 2018 459 167,00 Infrastruktury 189, 163, 128 w Małym Łęcku. Drogowej

3 330 009,87 w tym Środki własne, Przebudowa drogi gminnej wewnętrznej dofinansowanie Fundusz Ochrony

62

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

50 000,00 Gruntów Rolnych dojazdowej do gruntów rolnych we wsi Zalesie.

Realizacja zamierzeń inwestycyjnych. Gmina Rybno 2017-2018 3 - - Zadanie opisane w tabeli 8, punktach 34- 37.

W ramach Gmina Miasto Budowa 1 676 metrów ścieżek 2017 i 2019 3 działalności Środki własne Działdowo rowerowych. statutowej Ograniczenie hałasu w strefach gęstej 34. zabudowy i osiedlach mieszkalnych np. Regionalny Program Operacyjny poprzez budowę tras rowerowych. Województwa Urządzenie ścieżki rowerowej wokół Gmina Lidzbark 2018 3 642 517,46 Warmińsko- jeziora Lidzbarskiego. Mazurskiego 2014- 2020

Podjęcie Uchwały Nr XXXVII/297/18 Rady Powiatu Działdowskiego z dnia 30 Wprowadzenie ograniczeń emisji W ramach maja 2018 r. w sprawie zakazu używania 35. hałasu na obszarach i akwenach Powiat Działdowski 2018 3 działalności Środki własne jednostek pływających o napędzie cennych przyrodniczo statutowej spalinowym na jeziorze Lidzbarskim Zakaz obowiązuje w okresie całego roku.

Prowadzenie edukacji ekologicznej W ramach Promocja transportu zbiorowego promującej transport zbiorowy, Gmina Miasto 36. 2018 2 działalności Środki własne obowiązującego na terenie Gminy-Miasto rowerowy i ekologiczne korzystanie Działdowo statutowej Działdowo. z samochodu

Aktualizacja istniejących programów ochrony przed hałasem 37. Powiat Działdowski 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. oraz opracowanie nowych w miarę zaistniałej potrzeby

63

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Wydawanie decyzji o dopuszczalnym W ramach Wydanie po jednej decyzji w każdym 38. poziomie hałasu w przypadku Starosta Działdowski 2017-2018 2 działalności Starosta Działdowski roku. Decyzja z 2018 r. znajduje się stwierdzenia przekroczeń statutowej w odwołaniu.

Pola elektromagnetyczne

Aktualizacja planów zagospodarowania przestrzennego z uwzględnieniem ochrony przed polami Opracowanie i aktualizacja planów elektromagnetycznymi. zagospodarowania przestrzennego Gminy Powiatu 39. 2017-2018 2 - - Plan Zagospodarowania Przestrzennego z uwzględnieniem ochrony przed Działdowskiego miasta Działdowa nie uwzględnia polami elektromagnetycznymi zagrożenia promieniowaniem elektromagnetycznym, ponieważ na terenie Gminy Miasto Działdowo takie zagrożenie nie występuje.

Realizacja Państwowego Monitoringu Wojewódzki W ramach Zadanie realizowane na bieżąco. więcej 40. Środowiska w zakresie pomiarów pola Inspektorat Ochrony 2017-2018 2 działalności Środki własne informacji w rozdz. 5.6. elektromagnetycznego Środowiska statutowej

Przyjmowanie zgłoszeń instalacji które W ramach Przyjęcie 3 zgłoszeń w 2017 r. 41. Starosta Działdowski 2017-2018 2 działalności Starosta Działdowski emitują pole elektromagnetyczne i 4 zgłoszeń w 2018 r. statutowej

Gospodarowanie wodami

Funkcjonuje mechaniczno-biologiczna Ograniczenie dopływu do wód W ramach oczyszczalnia ścieków. Nie wystąpiły Gmina Miasto 42. zanieczyszczeń zawartych w ściekach 2017-2018 2 działalności Środki własne sytuacje wpływające na nieprawidłowe Działdowo komunalnych i przemysłowych statutowej funkcjonowanie procesu oczyszczania ścieków.

64

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Ograniczenie dopływu do wód zanieczyszczeń ze źródeł rozproszonych i obszarowych poprzez Gminy Powiatu 43. 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. m.in. wyposażenie jak największej Działdowskiego liczby gospodarstw w zbiorniki na gnojowice i płyty obornikowe

Wdrożenie działań zapisanych w planach gospodarowania wodami Powiat Działdowski, 44. Gminy Powiatu 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. na obszarach dorzeczy oraz Działdowskiego w programie wodno-środowiskowym

Rekultywacja zanieczyszczonych Gminy Powiatu 45. 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. zbiorników wodnych Działdowskiego

Zbiornik wód podziemnych nie wymaga szczególnej ochrony. Strefy ujęć wód podziemnych są zabezpieczone Środki Ochrona słabo izolowanych zbiorników W ramach i zapewniają ochronę wód podziemnych. Gmina Miasto przedsiębiorstwa 46. wód podziemnych i stref ujęć wód oraz 2017-2018 2 działalności Użytkowane są zgodnie Działdowo wodociągowo- statutowej ich właściwe użytkowanie kanalizacyjnego z obowiązującymi przepisami. Raz w roku przeprowadzana jest kontrola stanu technicznego zbiornika magazynowania wody.

Ograniczenie zużycia wody z ujęć Gminy Powiatu 47. podziemnych co celów przemysłowych Działdowskiego 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. i komunalnych przedsiębiorcy

Gminy Powiatu 48. Likwidacja nieczynnych ujęć wody 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Działdowskiego

65

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Konserwacja urządzeń melioracji Wdrożenie zasad proporcjonalnej Rejonowy Związek W ramach szczegółowych (rowów oraz drenów) 49. partycypacji w utrzymaniu urządzeń Spółek Wodnych 2017-2018 2 działalności Środki własne na terenie działania Gminnych Spółek wodnych Działdowo własnej Wodnych.

Wydawanie pozwoleń wg ustawy W ramach Wydanie 29 pozwoleń wodnoprawnych. 50. Starosta Działdowski 2017 2 działalności Starosta Działdowski Prawo wodne Więcej informacji w rozdz. 5.2. statutowej

Ochrona retencji naturalnej w zlewniach – wdrażanie zadań Gminy Powiatu 51. wynikających z Programów małej 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Działdowskiego retencji i Planów Przeciwdziałania skutkom suszy

Utrzymywanie/ powiększanie liczby Gminy Powiatu 52. oraz pojemności obiektów małej 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Działdowskiego retencji wodnej

Retencjonowanie wód opadowych odprowadzanych z powierzchni Gminy Powiatu 53. szczelnych i utwardzonych 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Działdowskiego oraz ograniczanie tworzenia nowych powierzchni uszczelnionych

Realizacja projektów mających na celu pokrycie zapotrzebowania na wodę Gminy Powiatu 54. 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. rolnictwa, leśnictwa rybactwa Działdowskiego i przemysłu

Uwzględnienie ograniczeń związanych Gminy Powiatu Brak realizacji zadania. Na terenie Gminy 55. z zaopatrzeniem w wodę w procesie 2017-2018 0 - - Działdowskiego Miasto Działdowo nie występują planowania przestrzennego ograniczenia w zaopatrzeniu w wodę.

66

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

W związku z tym miejscowy Plan zagospodarowania przestrzennego nie uwzględnia ograniczeń w zaopatrzeniu w wodę.

Wyznaczenie obszarów zalewowych Gminy Powiatu 56. 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. tam, gdzie nie zostały wyznaczone Działdowskiego

Uwzględnienie ustaleń planów zarządzania ryzykiem powodziowym, Brak realizacji zadania. Zagrożenie Gminy Powiatu 57. w tym map zagrożenia powodziowego 2017-2018 0 - - powodziowe na terenie Gminy Miasto Działdowskiego i map ryzyka powodziowego Działdowo nie występuje. w dokumentach planistycznych

Gospodarka wodno-ściekowa

Rozbudowa wodociągu 2017 3 259 549,13 Środki własne w miejscowościach Kurki, Kisiny, Komorniki, Turza Wielka, Księży Dwór.

Gmina Działdowo Rozbudowa wodociągu w miejscowościach Wysoka, Gnojno, 2018 3 224 503.68 Środki własne Zakrzewo, Komorniki, Turza Wielka, Rozbudowa i modernizacja sieci Kisiny, Gąsiorowo, Księży Dwór. 58. wodociągowej oraz stacji uzdatniania wody Budowa sieci wodociągowej Gmina Lidzbark 2016-2017 3 195 326,95 Środki własne do miejscowości Nowy Zieluń, Glinki i Rogal.

Budowa sieci wodociągowej Gmina Płośnica 2017 3 108 691,45 Środki własne z przyłączami w miejscowości Gródki w kierunku Przełęku.

67

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Modernizacja SUW w Rybnie – wymiana i przebudowa instalacji technologicznej uzdatniania wody wraz z rozbudową układu technologicznego o zbiorniki retencyjno-wyr6wnawcze z układem pompowym II-go stopnia w istniejącej Gmina Rybno 2018 1 12 300,00 Środki własne SUW w Rybnie. Wykonano studium wykonalności do wniosku o dofinansowanie projektu ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020.

Brak realizacji zadania. Istniejąca stacja Gmina Miasto uzdatniania wody na terenie Gminy 2017-2018 0 - - Działdowo Miasta Działdowo nie wymaga rozbudowy.

Pobrana woda jest uzdatniana przez Środki stację uzdatniania wody. Uzyskiwana W ramach Doskonalenie technologii produkcji Gmina Miasto przedsiębiorstwa podczas uzdatniania jakość wody spełnia 59. 2017-2018 2 działalności wody przeznaczonej do spożycia Działdowo wodociągowo- wymagania jakości wody do spożycia statutowej kanalizacyjnego przez ludzi. Nie ma potrzeby wprowadzania BAT.

Zakup oszczędnego w zużyciu wody Ograniczenie zużycia wody Gminy Powiatu W ramach sprzętu gospodarstwa domowego (pralki, 60. w gospodarstwach domowych Działdowskiego, 2017-2018 3 działalności Środki własne zmywarki) i sanitarnego (prysznice i przemyśle przedsiębiorcy statutowej zamiast wanny, zestawy kompaktowe WC ze spustem porcjowanym).

68

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Ograniczenie strat wody w sieciach Środki wodociągowych poprzez całodobowy W ramach Ograniczenie straty wody w sieciach Gmina Miasto przedsiębiorstwa monitoring rozbioru wody 61. 2017-2018 2 działalności wodociągowych Działdowo wodociągowo- oraz podejmowanie natychmiastowych statutowej kanalizacyjnego działań po otrzymaniu informacji o awariach instalacji wodociągowej.

Wdrożenie rozwiązań W ramach Instalacja zbiornika na deszczówkę przy 62. wykorzystujących wody opadowe Gmina Rybno 2018 3 działalności Środki własne Sali OSP Rybno. do lokalnego zaopatrzenia w wodę statutowej

Ustalanie w drodze decyzji strefy 63. ochrony bezpośredniej ujęcia wód Powiat Działdowski 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. podziemnych

Zamieszczenie na stronie internetowej Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej w Lidzbarku, w zakładce Prowadzenie działań edukacyjnych W ramach „dobre praktyki” informacji na temat:: „Jak 64. dotyczących potrzeby oszczędnego Gmina Lidzbark 2018 2 działalności Środki własne obniżyć rachunki za wodę”, „Jak gospodarowania wodami statutowej zaoszczędzić na podlewaniu”, „Od czego zależy jakość wody w kranie”, „Czy warto używać filtrów”.

Budowa 3,00 km sieci kanalizacji 2017-2018 3 783 800,00 sanitarnej. Rozbudowa/ budowa i modernizacja Środki sieci kanalizacji sanitarnej przedsiębiorstwa 65. Gmina Działdowo Modernizacja 0,4 km sieci kanalizacji ze szczególnym uwzględnieniem 2017 3 167 500,00 wodociągowo- sanitarnej. miejscowości położonych wokół jezior kanalizacyjnego

2017 3 62 200,00 Modernizacja oczyszczalni ścieków.

69

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Rozbudowa kanalizacji 2017 3 69 999,89 Środki własne w miejscowościach Księży Dwór, Uzdowo.

Gmina Działdowo Środki własne, Budowa sieci kanalizacji sanitarnej wraz Program Rozwoju z przepompownią i oczyszczalnią 2018 3 4 148 364,53 Obszarów Wiejskich ścieków w miejscowości Burkat, 2014-2020 rozbudowa kanalizacji Księży Dwór.

17.03.2017- Przebudowa kanalizacji sanitarnej, 3 215 699,87 Środki własne 19.07.2017 ul. Akacyjna i Lipowa w m. Iłowo-Osada.

Gmina Iłowo-Osada Rozbudowa kanalizacji sanitarnej 29.08.2016- 3 587 102,42 Środki własne w gminie Iłowo-Osada – miejscowość 17.07.2017 Wierzbowo.

386 232,61 Budowa sieci kanalizacyjnej Gmina Lidzbark 2017-2019 1 Środki własne (netto) w miejscowości Jeleń.

Budowa sieci kanalizacji sanitarnej z przykanalikami 2017 3 388 000,28 Środki własne i przepompownią w miejscowości Gródki – Etap IV. Gmina Płośnica 2 879 076,97, Środki własne, Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w tym Program Rozwoju 2018 3 z przykanalikami w miejscowości Wielki dofinansowanie Obszarów Wiejskich 1 410 440,00 2014-2020 Łęck.

W ramach Budowa 900 metrów kanalizacji Budowa i modernizacja kanalizacji Gmina Miasto 66. 2017 3 działalności Środki własne deszczowej z urządzeniami deszczowej z niezbędna infrastrukturą Działdowo statutowej podczyszczającymi.

70

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Budowa 1 748 metrów kanalizacji 2018 3 deszczowej z urządzeniami podczyszczającymi.

Realizacja KPOŚK w aglomeracji Działdowo poprzez budowę Realizacja zadań zapisanych Środki własne, W ramach środki i modernizację sieci kanalizacji w AKPOŚK (Aktualizacji Krajowego Gmina Miasto 67. 2017-2018 3 działalności przedsiębiorstwa sanitarnej, poprzez działania Programu Oczyszczania Ścieków Działdowo statutowej wodociągowo- inwestycyjne na oczyszczalni ścieków, Komunalnych) kanalizacyjnego poprzez budowę sieci kanalizacji deszczowej.

Brak realizacji zadania. Nie było potrzeby wprowadzenia poprawy technologii Poprawa technologii oczyszczania Gminy Powiatu oczyszczania ścieków w mieście 68. ścieków i podnoszenie sprawności 2017-2018 0 - - Działdowskiego Działdowo. Przyjęta technologia oczyszczalni oczyszczania nie wymagała wprowadzenia zmian, w tym BAT.

W ramach Kontrola podmiotów świadczących usługi Gmina Miasto Kontrola częstotliwości i sposobu 2017-2018 2 działalności Środki własne w zakresie opróżniania zbiorników Działdowo pozbywania się nieczystości płynnych statutowej bezodpływowych. 69. przez właścicieli nieruchomości oraz kontrola funkcjonowania W ramach Zadanie realizowane na bieżąco zależnie oczyszczalni przydomowych Gmina Lidzbark 2017-2018 2 działalności Środki własne od potrzeb. statutowej

Zasoby geologiczne

Zapobieganie nielegalnej eksploatacji Powiat Działdowski, 70. Gminy Powiatu 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. kopalin Działdowskiego

71

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Wydawanie pozwoleń w zakresie W ramach Wydanie 9 decyzji w 2017 r. i 13 decyzji 71. realizacji ustawy Prawa geologicznego Starosta Działdowski 2017-2018 2 działalności Środki własne w 2018 r. i górniczego statutowej

Racjonalizacja zaopatrzenia ludności oraz sektorów gospodarczych Gminy Powiatu 72. w kopaliny i wodę z zasobów Działdowskiego, 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. podziemnych z wykorzystaniem BAT przedsiębiorcy (Najlepszych Dostępnych Technik)

Uwzględnienie w procesie planowania Gmina Miasta W ramach W procesie planowania przestrzennego 73. przestrzennego ograniczeń związanych Działdowo, Gmina 2017-2018 2 działalności Środki własne uwzględniane są ograniczenia związane z ochroną przyrody w tym krajobrazu Działdowo statutowej z ochroną przyrody w tym krajobrazu.

Ograniczenie presji wywieranej na środowisko i ludność lokalną podczas prowadzenia prac Gminy Powiatu 74. Działdowskiego, 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. geologicznych, eksploatacji przedsiębiorcy i magazynowania kopalin, w tym z uwzględnianiem zmian klimatu

Działania edukacyjne promujące Gminy Powiatu 75. 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. racjonalne wykorzystanie kopalin Działdowskiego

W ramach Rekultywacja terenów H+H Sp. z o.o. 2017 3 działalności Środki własne poeksploatacyjnych na złożu Lidzbark gospodarczej Welski o powierzchni 11,9097 ha. Rekultywacja terenów 76. poeksploatacyjnych Rekultywacja terenów Olsztyńskie Kopalnie W ramach Surowców 2017 3 działalności Środki własne poeksploatacyjnych na złożu Grzybiny IV Mineralnych S.A. gospodarczej o powierzchni 16,2342 ha.

72

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

w Olsztynie Rekultywacja terenów 3 poeksploatacyjnych na złożu Żabiny 2 o powierzchni 45,5758 ha.

Rekultywacja terenów DIREX S.j. 2017 3 600 000,00 Środki własne poeksploatacyjnych na złożach Grzybiny V i Grzybiny VII o powierzchni 16,1262.

Gleby

Upowszechnienie zasad dobrej praktyki W ramach Organizacja na terenie gminy szkoleń 77. rolnej oraz doskonalenie doradztwa Gmina Rybno 2017-2018 2 działalności Środki własne Izby Rolniczej w Olsztynie oraz Ośrodka rolnego statutowej Doradztwa Rolniczego w Lidzbarku.

Przeciwdziałanie erozji gleb poprzez wprowadzenie trwałej pokrywy roślinnej Gminy Powiatu 78. 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. oraz stosowanie odpowiednich Działdowskiego zabiegów agrotechnicznych

Zapobieganie ruchom masowym ziemi Powiat Działdowski, 79. Gminy Powiatu 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. i ich skutkom Działdowskiego

Budowa infrastruktury ograniczającej Gminy Powiatu 80. erozję wodną, z uwzględnieniem 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Działdowskiego potrzeb ochrony przyrody

Stosowanie urządzeń Powiat Działdowski, 81. zabezpieczających glebę przed Gminy Powiatu 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. zanieczyszczeniem Działdowskiego

Gminy Powiatu 82. Przeciwdziałanie degradacji terenów 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. rolnych, łąkowych i wodno-błotnych Działdowskiego

73

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

przez czynniki antropogeniczne, w szczególności zapobieganie degradacji gleb hydrogenicznych

Waloryzacja terenów pod względem ich Gminy Powiatu 83. przydatności do produkcji żywności 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Działdowskiego wysokiej jakości

Promocja rolnictwa ekologicznego Gminy Powiatu 84. 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. i rolnictwa integrowanego Działdowskiego

Wydawanie decyzji o przeznaczeniu 85. Starosta Działdowski 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. gruntów rolnych do zalesienia

Wydawanie decyzji o środowiskowych 86. uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia Starosta Działdowski 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. scalania, wymiany lub podziału gruntu

Uzgodnienie dokumentacji 87. projektowych do wydania decyzji Starosta Działdowski 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. rekultywacji terenu

Wydanie decyzji uwzgledniającej Uznanie rekultywacji gruntów w kierunku kierunek rekultywacji o charakterze W ramach leśnym za zakończoną dz. nr 627, 628, 88. Starosta Działdowski 2017 3 działalności Starosta Działdowski zadrzewionym, leśnym lub 629, 630, 631, 644 i 645 obręb Cibórz, statutowej przeznaczonym pod zieleń publiczną gmina Lidzbark o pow. 11,9097 ha.

Określanie warunków rekultywacji W ramach Określenie terminu i kierunku rekultywacji 89. i zagospodarowania gruntów Starosta Działdowski 2018 3 działalności Starosta Działdowski gruntów dz. nr 31/3 i 31/5 obręb Gralewo, poprzemysłowych statutowej gmina Płośnica o pow. 2,0903 ha.

90. Usuwanie zanieczyszczeń gleb celem Powiat Działdowski, 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. ograniczenia ich negatywnego wpływu Gminy Powiatu

74

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

na zdrowie ludzi i środowisko Działdowskiego

Zwiększenie skali rekultywacji gleb zdegradowanych i zdewastowanych, Powiat Działdowski, 91. Gminy Powiatu 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. dla przywrócenia im funkcji Działdowskiego przyrodniczej, rekreacyjnej lub rolniczej

Gospodarka odpadami i zapobieganie powstawaniu odpadów

Zadanie realizowane na bieżąco. Utrzymanie tendencji oddzielania EZG Zgodnie z danymi GUS łączna dynamika wzrostu ilości wytworzonych odpadów Działdowszczyzna, wartości PKB w latach 2013-2018 92. 2017-2018 2 - - od wzrostu gospodarczego kraju Gminy Powiatu wyniosła 123,6, a ilość wytworzonych wyrażonego w PKB Działdowskiego odpadów pozostaje na podobnym poziomie.

EZG 93. Zapobieganie powstawaniu odpadów 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Działdowszczyzna

Realizacja zapisów ustawy o odpadach W ramach Wydanie 7 w 2017 r. i 4 w 2018 r. w tym wydawanie pozwoleń / Starosta Działdowski 2017-2018 2 działalności Starosta Działdowski pozwoleń/zezwoleń dla posiadaczy statutowej zezwoleń, prowadzenie odpowiednich odpadów. Więcej informacji w rozdz. 5.7. 94. rejestrów oraz realizacja ustawy o utrzymaniu porządku i czystości EZG W ramach Działdowszczyzna, 2017-2018 2 działalności Środki własne Zadanie realizowane na bieżąco. w gminie Gmina Działdowo statutowej

Zwiększanie świadomości społeczeństwa na temat zrównoważonej konsumpcji Zwiększanie świadomości ekologicznej W ramach EZG zapobiegania powstawaniu odpadów, 95. mieszkańców powiatu i zmiana 2017-2018 2 działalności Środki własne Działdowszczyzna selektywnej zbiórki i należytego ich zachowań statutowej gospodarowania odpadami komunalnymi. Organizowanie i prowadzenie działań edukacyjno-

75

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

informacyjnych a tym samym podnoszenie świadomości społeczeństwa w zakresie ograniczania wytwarzania odpadów u źródła, w tym odpadów ulegających biodegradacji. Kształtowanie właściwych wzorców konsumpcyjnych: oszczędne stosowanie papieru, korzystanie z elektronicznego obiegu dokumentów, dwustronne drukowanie, niekorzystanie z naczyń jednorazowego użytku. Promowanie produktów wytwarzanych z materiałów odpadowych.

Organizowane przez Ekologiczny Związek Gmin Działdowszczyzna pogadanki w szkołach na temat W ramach Gmina Miasto zrównoważonej konsumpcji, 2017-2018 2 działalności Środki własne Działdowo zapobiegania powstawaniu odpadów, statutowej selektywnej zbiórki i należytego gospodarowania odpadami komunalnymi.

Modernizacja instalacji mechaniczno- Zwiększanie udziału odzysku, w tym Środki własne, biologicznego przetwarzania odpadów w szczególności ponownego użycia, Wojewódzki w Działdowie m.in. w kierunku recyklingu o energii zawartej Fundusz Ochrony EZG zwiększenia efektywności doczyszczania 96. w odpadach – odzyskiwanie energii 2018-2019 3 12 100 000,00 Środowiska Działdowszczyzna frakcji odpadów zebranych selektywnie tj. powinno zostać ograniczone i Gospodarki Wodnej modernizacja części biologicznej do materiałów nienadających się w Olsztynie, środki (kompostowni odpadów ulegających do recyklingu Unii Europejskiej biodegradacji) w Zakrzewie.

W ramach 97. Dalszy rozwój systemu selektywnego EZG 2017-2018 2 Środki własne Rozwój systemów selektywnego działalności

76

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

zbierania odpadów, w tym odpadów Działdowszczyzna statutowej odbierania odpadów „u źródła”, w tym biodegradowalnych i odpadów szkła, papieru, tworzywa sztucznego, niebezpiecznych metalu, opakowań wielomateriałowych, odpadów niebezpiecznych, wielkogabarytowych, odpadów ZSEiE, odpadów ulegających biodegradacji, popiołu.

Zmniejszenie ilości kierowanych W ramach Odbiór odpadów zbieranych w sposób na składowisko odpadów – EZG 98. 2017-2018 2 działalności Środki własne selektywny oraz niesegregowanych składowanie powinno zostać Działdowszczyzna statutowej i przekazywanie do RIPOK w Działdowie. ograniczone do odpadów resztkowych

Rekultywacja składowiska odpadów 11.06.2018- Eko-Trans Sp. z o.o. 3 412 257,32 Środki własne komunalnych Zakrzewo kwatera II, gm. 30.09.2018 Działdowo. Remediacja terenów zanieczyszczonych oraz rekultywacja 99. Rekultywacja składowiska odpadów terenów zdegradowanych w tym komunalnych Ciechanówko, gm. nieczynnych składowisk odpadów EZG 2017-2018 0 - - Lidzbark planowana jest na lata 2020- Działdowszczyzna 2021. Koszt zadania wyniesie 2 000 000,00 zł.

Zasoby przyrodnicze

Obejmowanie prawną ochroną Gminy Powiatu 100. obszarów o wysokich walorach 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Działdowskiego przyrodniczych i krajobrazowych

Weryfikacja granic powołanych form Gminy Powiatu 101. 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. ochrony przyrody Działdowskiego

102. Aktualizacja dokumentów Gmina Miasto 2017-2018 2 W ramach Środki własne Aktualizowane dokumenty planistyczne

77

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

planistycznych gmin, z uwzględnieniem Działdowo działalności uwzględniają lokalizację krajobrazów lokalizacji krajobrazów priorytetowych statutowej priorytetowych oraz zasady ich i zasad ich zagospodarowania zagospodarowania.

Zapewnienie ochrony elementów przyrody ożywionej i nieożywionej W ramach Gmina Miasto 103. szczególnie wartości przyrodniczej, 2017-2018 2 działalności Środki własne Zadanie realizowane na bieżąco. Działdowo naukowej, kulturowej, historycznej statutowej lub krajobrazowej – pomników przyrody

Ochrona zagrożonych gatunków i siedlisk oraz zmniejszenie presji wynikającej z ruchu turystycznego na obszarach Środki własne, chronionych w rejonie jeziora Grądy Regionalny Program i Zarybinek w Gminie Rybno – 90 995,01, w tym Operacyjny 1 dofinansowanie Województwa Zagospodarowanie turystyczne nad 53 305,26 Warmińsko- jeziorem Grądy – OKNO NA JEZIORO – Mazurskiego 2014- zadanie I. 2020 Realizacja zadań wyznaczonych dla Zakres prac obejmuje budowę parkingu, zachowania lub poprawy stanu siedlisk muru oporowego, alejki, nawierzchni 104. przyrodniczych oraz cennych gatunków Gmina Rybno 2018-2019 pod wiatę, schodów – zejścia do jeziora. roślin, zwierząt i grzybów na obszarach chronionych Ochrona zagrożonych gatunków i siedlisk oraz zmniejszenie presji wynikającej Środki własne, z ruchu turystycznego na obszarach Regionalny Program 392 130,01, chronionych w rejonie jeziora Grady Operacyjny w tym i Zarybinek w Gminie Rybno – 1 Województwa dofinansowanie Zagospodarowanie plaży nad jeziorem Warmińsko- 292 117,81 Mazurskiego 2014- Zarybinek –w msc. Rybno – zadanie II. 2020 Zakres prac obejmuje rozbiórkę pomostów, grobli ziemnych, mola, odmulenie i pogłębienie stref

78

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

przybrzeżnych, wykarczowanie i oczyszczenie brzegów z zarośli, usypanie półwyspu, uporządkowanie linii brzegowej.

Opracowanie Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Działdowskiego Powiat Działdowski 2017 3 5 535,00 Środki własne do 2020r. wraz z Prognozą oddziaływania na środowisko.

Opracowanie Programu Ochrony Aktualizacja/opracowanie programu 105. Gmina Płośnica 2017 3 4 100,00 Środki własne Środowiska dla Gminy Płośnica do roku ochrony środowiska 2020.

Opracowanie Programu Ochrony W ramach Środowiska dla Gminy Rybno do roku Gmina Rybno 2017 3 działalności Środki własne 2020 i przyjęcie Uchwałą nr XLVI/88/17 statutowej Rady Gminy Rybno z dn. 19.12.2017.

Opracowanie Raportu z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Opracowanie raportów z programu 106. Powiat Działdowski 2017 3 2 583,00 Środki własne Powiatu Działdowskiego na lata 2011- ochrony środowiska 2014 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2015-2021 za okres 2015-2016.

Na podstawie zezwoleń Starosty na usunięcie drzew lub krzewów Realizacja zapisów ustawy o ochronie rosnących na działkach stanowiących przyrody w tym wydawanie pozwoleń / W ramach własność gmin powiatu działdowskiego 107. Starosta Działdowski 2017 2 działalności Starosta Działdowski 2 zezwoleń, prowadzenie odpowiednich usunięto 410 drzew i 43 m krzewów statutowej rejestrów oraz nasadzono 432 drzew w ramach kompensacji przyrodniczej. Do Rejestru zwierząt należących

79

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

do gatunków podlegających ograniczeniom na podstawie prawa UE zostało zarejestrowane 1 zwierzę gatunku pyton królewski.

Na podstawie zezwoleń Starosty na usunięcie drzew lub krzewów rosnących na działkach stanowiących własność gmin powiatu działdowskiego usunięto 266 drzew i 645 m2 krzewów oraz nasadzono 545 drzew i 45 m2 W ramach krzewów w ramach kompensacji 2018 2 działalności Starosta Działdowski przyrodniczej. statutowej Do Rejestru zwierząt należących do gatunków podlegających ograniczeniom na podstawie prawa UE zostały zarejestrowane 4 zwierzęta: 2 gatunku pyton królewski i 2 gatunku Ara (papuga).

Wydawanie zezwoleń na usuwanie drzew, krzewów, przyjmowanie zgłoszeń W ramach Gminy Powiatu Burmistrzowie zamiaru usunięcie drzew, podejmowanie 2017-2018 2 działalności Działdowskiego i Wójtowie Gmin na bieżąco uchwał w sprawie statutowej powoływania/pozbawiania statusu pomnika przyrody.

Realizacja zapisów ustawy o rybactwie Wydanie 247 kart wędkarskich W ramach i zarejestrowanie 60 jednostek 108. śródlądowym oraz rozporządzenia Starosta Działdowski 2017 2 działalności Starosta Działdowski pływających służących do amatorskiego w sprawie połowu ryb oraz warunków statutowej chowu, hodowli i połowu innych połowu ryb.

80

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

organizmów żyjących w wodzie w tym Wydanie 273 kart wędkarskich wydawanie pozwoleń / zezwoleń, W ramach i zarejestrowanie 51 jednostek prowadzenie odpowiednich rejestrów 2018 2 działalności Starosta Działdowski pływających służących do amatorskiego statutowej połowu ryb.

109. Wydawanie pozwoleń zintegrowanych Starosta Działdowski 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania.

Wyznaczanie, utrzymanie i właściwe W ramach Gmina Miasto Wyznaczone korytarze ekologiczne 110. zagospodarowanie korytarzy 2017-2018 2 działalności Środki własne Działdowo są właściwie zagospodarowane. ekologicznych na poziomie lokalnym statutowej

Budowa przejść dla zwierząt przez Gminy Powiatu 111. trasy komunikacyjne, w miejscach, 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Działdowskiego w których przecinają szlaki ich migracji

W ramach Utrzymanie i rozwijanie zielonej Gmina Miasto 2017-2018 2 działalności Środki własne Zadanie realizowane na bieżąco. infrastruktury na terenach nieleśnych, Działdowo w tym przyrodniczych alei i szpalerów statutowej 112. drzew oraz ochrona i renaturalizacja 28 954,45, w tym zbiorowisk roślinnych towarzyszących Środki własne, Budowa ekologicznych ścieżek środki własne Gmina Płośnica 2018 3 Lokalna Grupa dydaktycznych: Trasa miododajna, ciekom wodnym, otaczających zbiorniki 8 954.45, LGD Działania Nidzica wodne i obszary podmokłe 20 000,00 Wabimy motyle, Chronione gatunki.

Sporządzenie w 2017r. na zlecenie Powiatu Działdowskiego dokumentacji urządzeniowej dla lasów o pow. 1 416,14 Uzupełnienie i aktualizacja planów W ramach 113. urządzania lasów niebędących Powiat Działdowski 2017-2018 2 działalności Środki własne ha. w Zarządzie Lasów Państwowych statutowej Uwaga: na dzień 31.12.2017 r. oraz 31.12.2018 wszystkie lasy posiadają PUL.

114. Aktualizacja programów zwiększania Nadleśnictwo 2017-2018 2 W ramach Środki własne Zadanie realizowane na bieżąco zgodnie

81

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

i kontynuacja zalesień Lidzbark, działalności z obowiązującymi Planami Urządzania z uwzględnieniem potrzeb ochrony Nadleśnictwo statutowej Lasu, opracowywanymi co 10 lat. wartościowych siedlisk nieleśnych, Dwukoły Wyróżnienie drzewostanów kształtowania korytarzy ekologicznych do przebudowy, dla potrzeb regulacji i rekultywacji terenów zdegradowanych użytkowania głównego, realizacji długookresowych i średniookresowych celów hodowlanych, projektowanie pożądanej struktury gatunkowej, wiekowej i przestrzennej lasu oraz budowy piętrowej drzewostanów, kształtowanie wielkości i struktury zapasu produkcyjnego.

Zadanie realizowane na bieżąco zgodnie z obowiązującymi Planami Urządzania Lasu, opracowywanymi co 10 lat. Wyróżnienie drzewostanów Utrzymanie i powiększanie powierzchni do przebudowy, dla potrzeb regulacji Nadleśnictwo gruntów zadrzewionych W ramach użytkowania głównego, realizacji Lidzbark, 115. i zakrzaczonych w tym form 2017-2018 2 działalności Środki własne długookresowych i średniookresowych Nadleśnictwo statutowej zadrzewień nierozerwalnie związanych Dwukoły celów hodowlanych, projektowanie z przestrzenią krajobrazu kulturowego pożądanej struktury gatunkowej, wiekowej i przestrzennej lasu oraz budowy piętrowej drzewostanów, kształtowanie wielkości i struktury zapasu produkcyjnego.

Organizacja zajęć edukacyjnych dla Wzmacnianie i rozwijanie publicznych dzieci i młodzieży oraz dorosłych w Izbie funkcji lasów, w szczególności Nadleśnictwo 03.04.2017- edukacyjnej Nadleśnictwa Lidzbark 116. w zakresie edukacji i turystyki 3 39 500,00 Środki własne Lidzbark 27.10.2018 oraz w placówkach oświatowych z uwzględnieniem potrzeb ochrony (przedszkolach, szkołach). przyrody Organizacja stoisk promocyjno-

82

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

edukacyjnych o tematyce leśnej i ekologicznej. Utrzymanie obiektów edukacyjnych.

W ramach Wydanie 6 decyzji o zmianie lasu 2017 2 działalności Starosta Działdowski na użytek rolny (łącznie 1,88 ha). Realizacja zapisów ustawy o lasach, statutowej w tym wydawanie pozwoleń / 117. Starosta Działdowski zezwoleń, prowadzenie odpowiednich Wydanie 1 decyzji o zmianie lasu W ramach rejestrów na użytek rolny o pow. 0,04 ha. 2018 2 działalności Starosta Działdowski statutowej Wydanie 1 decyzji na zrąb zupełny lasu o pow. 0,05 ha.

Kontrola i przeciwdziałanie Zadanie realizowane na bieżąco zgodnie rozprzestrzenianiu się gatunków Nadleśnictwo z obowiązującymi Planami Urządzania W ramach obcych ze szczególnym Lidzbark, Lasu, opracowywanymi co 10 lat. 118. 2017-2018 2 działalności Środki własne uwzględnieniem gatunków inwazyjnych Nadleśnictwo Ochrona lasów przed czynnikami statutowej które zagrażają rodzimym gatunkom Dwukoły biotycznymi, czyli wpływem organizmów lub siedliskom przyrodniczym żywych na środowisko leśne.

Zrównoważone gospodarowanie gruntami, ochrona cennych siedlisk przyrodniczych i zagrożonych Właściciele Zadanie realizowane na bieżąco przez 119. i użytkownicy 2017-2018 2 - - gatunków różnorodności krajobrazowej rolników we własnym zakresie. gruntów rolnych w ramach programu rolno- środowiskowo -klimatycznego

Utrzymanie ekstensywnego utrzymania Właściciele Zadanie realizowane na bieżąco przez 120. i użytkownicy 2017-2018 2 - - cennych przyrodniczo łąk i pastwisk właścicieli gruntów we własnym zakresie. gruntów

Zadanie realizowane na bieżąco przez 121. Zachowanie i odtwarzanie śródpolnych Właściciele 2017-2018 2 - - remiz, zadrzewień, zakrzaczeń i użytkownicy właścicieli gruntów we własnym zakresie.

83

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

i małych zbiorników wodnych gruntów

Utrzymanie i powiększanie terenów zielonych na obszarach zurbanizowanych z dążeniem Gminy Powiatu 122. do zapewnienia łączności pomiędzy 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Działdowskiego tymi terenami oraz tworzenia zielonych pierścieni wokół miasta i większych miejscowości

Wspieranie inicjatyw społecznych, Gminy Powiatu Działdowskiego, 123. w tym wolontariatu na rzecz ochrony 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. organizacje przyrody pozarządowe

Organizacja konkursów i olimpiad, prowadzenie akcji, kampanii 124. informacyjnych, konkursy, wystawy, Powiat Działdowski 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. warsztaty, publikacje o charakterze edukacyjnym, ulotki, broszury

Budowa ścieżki edukacyjnej wokół jeziora Rybno. Opracowanie Gmina Rybno 2017 1 49 162,00 Środki własne dokumentacji i uzyskanie pozwolenia na realizację. Planowana realizacja do końca 2019 r.

125. Prowadzenie edukacji ekologicznej Organizacja przez Działdowskie Centrum Powiat Działdowski, Edukacji Ekologicznej „Warsztatów 11 365,21, w tym Działdowskie ekologicznych” dla uczniów szkół 2017 3 Powiat 8 773,21, Środki własne Centrum Edukacji podstawowych i gimnazjalnych, które DCEE 2 592,00 Ekologicznej miały za cel przybliżyć uczniom przyrodę, historię i kulturę regionu.

84

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Organizacja przez Działdowskie Centrum 10 467,36, w tym Edukacji Ekologicznej „Warsztatów 2018 3 Powiat 7 877,36, Środki własne przyrodniczo-historycznych w Iłowie- DCEE 2 590,00 Osadzie”.

Zagrożenia poważnymi awariami

Koordynacja działań z zakresu Gminy Powiatu 126. monitoringu zagrożeń dla zdrowia 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Działdowskiego mieszkańców

Propagowanie standardów prawidłowych zachowań społecznych w sytuacjach występowania zagrożeń Gminy Powiatu 127. środowiskowych z tytułu awarii Działdowskiego, 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. przemysłowych i wypadków z udziałem zarządcy dróg pojazdów przewożących towary niebezpieczne

Zakup 2 szt. hełmów strażackich 3 1 400,00 Środki własne dla OSP Hartowiec z okazji jubileuszu

95-lecia.

2017 Zakup 1 szt. hełmu dla OSP Płośnica Doposażenie wyspecjalizowanych 3 690,00 Środki własne z okazji jubileuszu 90-lecia. jednostek w sprzęt do wykrywania 128. Powiat Działdowski i lokalizacji awarii, likwidacji Zakup 1 szt. hełmu dla OSP Uzdowo oraz analizy skutków tych awarii 3 738,00 Środki własne z okazji jubileuszu 90-lecia.

Zakup motopompy pożarniczej

2018 3 35 547,00 Środki własne dla Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Działdowie.

85

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Zakup wyposażenia łodzi motorowej 3 1 245,00 Środki własne dla Społecznej Straży Rybackiej Powiatu Działdowskiego.

Zakup 2 szt. hełmów strażackich z okazji 3 1 400,00 Środki własne jubileuszu dla OSP Gralewo i OSP

Rybno.

Zakup 1 szt. hełmu dla OSP Dębień 3 700,00 Środki własne z okazji jubileuszu 60-lecia.

Zakup 1 szt. hełmu strażackiego dla OSP 3 700,00 Środki własne Kiełpiny.

3 745, 00, w tym Powiat Działdowski, Powiat 808,00, Zakup pilarki spalinowej i drabiny 3 Środki własne Doposażenie wyspecjalizowanych Gmina Lidzbark Gmina Lidzbark dla OSP Zalesie. jednostek w sprzęt do wykrywania 2 937,00 i lokalizacji awarii, likwidacji oraz analizy skutków tych awarii 4 640,79, w tym Powiat 1 386,21, Zakup motopompy szlamowej dla OSP 3 Środki własne Gmina Iłowo- Narzym. Osada 3 254,58

6 027,00, w tym Powiat Działdowski, Powiat 1 386,21, Zakup motopompy szlamowej dla OSP 3 Środki własne Gmina Iłowo-Osada Gmina Iłowo- Białuty. Osada 4 640,79

8 610,00, w tym Powiat 2 841,30, Zakup motopompy szlamowej dla OSP 3 Środki własne Gmina Iłowo- Iłowo. Osada 5 768,70

86

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

8 452,00, w tym Powiat 1 731,00, Zakup zintegrowanego systemu 3 Środki własne Gmina Płośnica alarmowania dla OSP Niechłonin. 6 721,00 Powiat Działdowski, Gmina Płośnica 6 000,00, w tym Powiat 2 000,00, Zakup pilarki ratowniczej dla OSP 3 Środki własne Gmina Płośnica Płośnica. 4 000,00

Powiat Działdowski, 2018 3 12 500,00 Środki własne Zakup agregatu hydraulicznego. Gmina Działdowo

40 620,00, w tym Zakup przyczepy do ratownictwa Powiat Działdowski, Powiat 9 250,00, Doposażenie wyspecjalizowanych 2018 3 Środki własne powodziowego wraz ze sprzętem Gmina Rybno Gmina Rybno jednostek w sprzęt do wykrywania 31 370,00 dla OSP w Rybnie. i lokalizacji awarii, likwidacji oraz analizy skutków tych awarii Zakup agregatu zasilającego do narzędzi 2018 3 12 500,00 Środki własne hydraulicznych dla OSP w Żabinach.

Zakup rozpieracza ramieniowego Gmina Rybno 2018 3 14 700,00 Środki własne z akcesoriami dla OSP w Żabinach.

Zakup hydraulicznych nożyc do cięcia 2018 3 10 200,00 Środki własne dla OSP w Żabinach.

Powiat Działdowski, Gmina Działdowo, Realizacja zamierzeń inwestycyjnych. Gmina Lidzbark, 2017-2018 3 - - Zadania opisane w tabeli 8, punktach 60- Gmina Płośnica, 76. Gmina Rybno

*Gdzie: 0 – brak realizacji zadania,

87

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

1 – zrealizowane częściowo, 2 – realizowane na bieżąco, 3 – zrealizowane całkowicie.

Tabela 8. Realizacja zamierzeń inwestycyjnych wyznaczonych w Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Działdowskiego, lata 2017-2018

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Ochrona klimatu i jakości powietrza

Termomodernizacja budynku remizy OSP Gmina Iłowo – 1. Narzym oraz budynku GOKiS 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Osada w miejscowości Białuty

Regionalny Program Termomodernizacja SP w miejscowości Operacyjny Termomodernizacja szkoły podstawowej 2. Kiełpiny i Słup oraz Przychodni Zdrowia Gmina Lidzbark 2018 3 308 424,65 Województwa w miejscowościach Kiełpiny i Słup. w Lidzbarku ul. Brzozowa 10 Warmińsko- Mazurskiego 2014-2020

3. Termomodernizacja garażu dla OSP Gmina Lidzbark 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania.

Środki własne, Zastosowanie odnawialnych źródeł energii Zastosowanie odnawialnych źródeł wrzesień- Regionalny przez Zakład Gospodarki Komunalnej 4. energii przez Zakład Gospodarki Gmina Rybno listopad 3 249 690,00 Program w Rybnie Sp. z o.o. Przedmiotem projektu Komunalnej w Rybnie Sp. z o.o. 2018 Operacyjny Województwa był montaż instalacji fotowoltaicznej Warmińsko- na budynku oczyszczalni ścieków ZGK

88

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Mazurskiego w Rybnie. 2014-2020

Wymiana kotła w SPG ZOZ w Rybnie 5. Wymiana kotła w SPG ZOZ w Rybnie Gmina Rybno 13.09.2017 3 22 324,50 Środki własne na kocioł opalany ekogroszkiem o mocy 50 kW.

Modernizacja energetyczna budynków

publicznych: Szkoła Podstawowa

w Koszelewach.

W ramach inwestycji wykonano Środki własne, docieplenie elewacji płytami 305 828,99, w tym dofinansowanie 2 3 dofinansowanie styropianowymi gr. 15 cm (518,19 m ), z Unii 156 176,08 docieplenie stropodachu z wełny Europejskiej 2 mineralnej gr 15 cm (440,00 m ), wymianę grzejników i termostatów (40 szt.),

wymianę oświetlenia na oprawy LED (109

szt.), instalację fotowoltaiczną z modułów fotowoltaicznych o mocy 9,88 kW. 6.

Modernizacja energetyczna budynków Modernizacja energetyczna budynków

publicznych i SP w Koszelewach, SP publicznych: Szkoła Podstawowa w Żabinach, SPG ZOZ w Rybnie, UG Gmina Rybno 2018 w Żabinach. Rybno, ZSW w Rybnie W ramach inwestycji wykonano Środki własne, 195 593,05, w tym dofinansowanie docieplenie elewacji płytami 3 dofinansowanie 2 z Unii styropianowymi gr. 15 cm (503,09 m ), 93 967,89 Europejskiej docieplenie stropu nad nieogrzewanym poddaszem z wełny mineralnej gr 15 cm (285,00 m2), wymianę termostatów

(38 szt.), wymianę opraw oświetleniowych na LED (97 szt.).

89

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Modernizacja energetyczna budynków publicznych: Urząd Gminy Rybno. W ramach inwestycji wykonano docieplenie elewacji płytami

Środki własne, styropianowymi gr. 15 cm (973,25 m2), 479 716,76, w tym dofinansowanie 3 dofinansowanie docieplenie stropodachu z wełny z Unii 2 216 910,94 mineralnej gr 15 cm (690,00 m ), wymianę Europejskiej grzejników (54 szt.) i termostatów (80 szt.), wymianę opraw oświetleniowych na LED

(169 szt.), instalację fotowoltaiczną

z modułów fotowoltaicznych o mocy 16,38 kW.

Modernizacja energetyczna budynków publicznych: SPG ZOZ w Rybnie. W ramach inwestycji wykonano docieplenie elewacji płytami Modernizacja energetyczna budynków Środki własne, styropianowymi gr. 15 cm (510,79 m2), publicznych i SP w Koszelewach, SP 213 264,41, w tym dofinansowanie 3 dofinansowanie docieplenie stropodachu z wełny w Żabinach, SPG ZOZ w Rybnie, UG z Unii 2018 132 542,81 mineralnej gr 15 cm z pokryciem papą Rybno, ZSW w Rybnie Gmina Rybno Europejskiej 2 termozgrzewalną (460,00 m ), wymianę grzejników (18 szt.) i termostatów (48 szt.), wymianę okien na PCV (6 szt.), wymianę oświetlenia – opraw oświetleniowych na LED (91 szt.).

Modernizacja energetyczna budynków Środki własne, 293 531,12 w tym publicznych: Zespół szkół w Rybnie. dofinansowanie 3 dofinansowanie z Unii W ramach inwestycji wykonano 202 674,67 Europejskiej docieplenie elewacji płytami styropianowymi gr. 15 cm (884,45 m2),

90

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

docieplenie stropodachu z wełny mineralnej gr 15 cm (400,00 m2), wymianę grzejników (53 szt.) i termostatów (61 szt.), wymianę opraw oświetleniowych na LED (257 szt.).

Zagrożenia hałasem

Przebudowa drogi powiatowej nr 1263N Powiatowy Zarząd 7. 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Gralewo – Turza Wielka – Filice (I etap) Dróg w Działdowie

Opracowanie projektu na przebudowę Powiatowy Zarząd 8. drogi powiatowej nr 1365N dr. Woj. 544 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Dróg w Działdowie Kurki – Petrykozy-gr. Woj. (Łążek)

Przebudowa drobi powiatowej nr 1288N Powiatowy Zarząd 9. Wielki Łęck – Płośnica – Skurpie – Burkat 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Dróg w Działdowie odc. Płośnica – Skurpie

Środki Powiatu 827 985,57, w tym Działdowskiego, Przebudowa drogi powiatowej nr 1274 N Powiat 45 123,57, Przebudowa drogi powiatowej nr 1274 N Gminy Rybno, granica powiatu Gronowo – Rybno – Powiatowy Zarząd Gmina Rybno granica powiatu Gronowo – Rybno – droga 10. 2017 3 Program Rozwoju droga wojewódzka 538 na odc. Gronowo Dróg w Działdowie 100 122,00, wojewódzka 538 na odc. Gronowo – Obszarów PROW – Rybno Wiejskich 2014- Rybno. 682,740,00 2020

1 993 013,53, Przebudowa drogi powiatowej Nr 1288 N Przebudowa drogi powiatowej nr 1288 N w tym Powiat Środki Powiatu Powiatowy Zarząd Działdowskiego, Wielki Łęck – Płośnica – Burkat 11. Wielki Łęck – Płośnica – Burkat na 2017 3 488 289,53, Dróg w Działdowie Gminy Płośnica, na odcinku Wielki Łęck – Płośnica od km odcinku Wielki Łęck – Płośnica Gmina Płośnica 508 218,00, budżetu Państwa 0+018,00 do km 5+483,00. Państwo

91

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

996 506,00

479 191,99 w tym Środki Powiatu Powiat Przebudowa drogi powiatowej Nr 1593N Powiatowy Zarząd Działdowskiego, 12. Przebudowa drogi powiatowej nr 1593 N 2017 3 239 596,99, na odcinku o długości 1 400 mb Dróg w Działdowie Gminy Iłowo- Gmina Iłowo- Osada do miejscowości Pruski. Osada 239 595,00

Dokumentacja techniczna 16 000,00, w tym Środki Powiatu Dokumentacja techniczna na przebudowę na przebudowę skrzyżowania drogi Powiatowy Zarząd Powiat 8 000,00, 13. 2017 3 Działdowskiego, skrzyżowania dróg powiatowych nr 1255N powiatowej nr 1255N i nr 1290N Dróg w Działdowie Gmina Płośnica Gminy Płośnica i nr 1290N w m. Płośnica. w m. Płośnica 8 000,00

Dokumentacja techniczna Dokumentacja techniczna na przebudowę na przebudowę drogi powiatowej 38 000,00, w tym Środki Powiatu drogi powiatowej nr 1349N od drogi nr 1349N od drogi wojewódzkiej nr 538 Powiatowy Zarząd Powiat 19 000,00, 14. 2017 3 Działdowskiego, wojewódzkiej nr 538 Jeglia-Gronowo Jeglia – Gronowo i drogi powiatowej Dróg w Działdowie Gmina Rybno Gminy Rybno i drogi powiatowej nr 1274 N od gr. nr 1274 N od granicy powiatu do m. 19 000,00 powiatu do m. Gronowo. Gronowo

77 454,95, w tym Przebudowa drogi powiatowej nr 1373N Środki Powiatu Przebudowa drogi powiatowej nr 1373N Powiatowy Zarząd Powiat 39 811,95, 15. na odcinku od skrzyżowania z drogą W- 2017 3 Działdowskiego, na odcinku od skrzyżowania z drogą W- Dróg w Działdowie Gmina Rybno Gminy Rybno 538 do wiaduktu kolejowego 37 643,00 538 do wiaduktu kolejowego.

37 157,32, w tym Środki Powiatu Powiatowy Zarząd Powiat 18 578,72, Przebudowa drogi powiatowej nr 1255N 16. Przebudowa drogi powiatowej nr 1255N 2017 3 Działdowskiego, Dróg w Działdowie Gmina Rybno w m. Prusy. Gminy Rybno 18 578,60

178 872,26, w tym Przebudowa drogi powiatowej nr 1365N Środki Powiatu Przebudowa drogi powiatowej nr 1365N Powiatowy Zarząd Powiat 90 419,96, 17. na odcinku od wiaduktu kolejowego 2017 3 Działdowskiego, na odcinku od wiaduktu kolejowego Dróg w Działdowie Gmina Działdowo Gminy Działdowo do skrzyżowania z drogą W544 88 452,30 do skrzyżowania z drogą W544.

92

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Wykonanie dokumentacji technicznej Przebudowa uszkodzonego przepustu Powiatowy Zarząd Środki Powiatu 18. na przebudowę drogi powiatowej 2018 3 57 929,27 drogowego ø 80 w ciągu drogi powiatowej Dróg w Działdowie Działdowskiego nr 1587N Malinowo-Działdowo Nr 1587 N Malinowo-Działdowo.

Przebudowa drogi powiatowej nr 1255N Powiatowy Zarząd Środki Powiatu Przebudowa drogi powiatowej Nr 1255N 19. 2017 3 11 233,59 w Koszelewach Dróg w Działdowie Działdowskiego w Koszelewach (skrzyżowanie).

Przebudowa drogi powiatowej nr 1263N Powiatowy Zarząd 20. 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Gralewo – Turza Wielka – Filice (II etap) Dróg w Działdowie

Opracowanie projektu przebudowy drogi Powiatowy Zarząd 21. powiatowej nr 1544 N Uzdowo – 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Dróg w Działdowie Kramarzewo – droga wojewódzka 542

Opracowanie projektu na przebudowę drogi powiatowej nr 1335 N Nowe Miasto Powiatowy Zarząd 22. 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Lubawskie – Mroczno – Słup – droga Dróg w Działdowie wojewódzka 544

Przebudowa drogi powiatowej nr 1365N Powiatowy Zarząd 23. droga wojewódzka 544 Kurki – Petrykozy 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Dróg w Działdowie – granica województwa (Łążek) I etap

Przebudowa drogi powiatowej nr 1365N Powiatowy Zarząd 24. droga wojewódzka 544 Kurki – Petrykozy 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Dróg w Działdowie – granica województwa (Łążek) II etap

Opracowanie projektu przebudowy drogi Powiatowy Zarząd 25. powiatowej nr 1294 N Cibórz – Dłutowo – 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Dróg w Działdowie Jabłonowo

Przebudowa drogi powiatowej nr 1544N 26. Powiatowy Zarząd 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Uzdowo- Karmarzewo – droga

93

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

wojewódzka 542 Dróg w Działdowie

Opracowanie projektu przebudowy drogi powiatowej nr 1304N drogi wojewódzkiej Powiatowy Zarząd 27. 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. 544 Jabłonowo – Niechłonin – Narzym – Dróg w Działdowie Wola

Przebudowa drogi powiatowej nr 1335 N Powiatowy Zarząd 28. Nowe Miasto Lubawskie – Mroczno – 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Dróg w Działdowie Słup – droga wojewódzka 544

Przebudowa drogi powiatowej nr 1294 N Powiatowy Zarząd 29. 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Cibórz – Dłutowo – Jabłonowo I Etap Dróg w Działdowie

Przebudowa drogi powiatowej nr 1294 N Powiatowy Zarząd 30. 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. Cibórz – Dłutowo – Jabłonowo II Etap Dróg w Działdowie

Przebudowa dróg na terenie gminy 07.04.2017- oraz remont cząstkowy: Część I. Droga 3 29 739,63 Środki własne 29.09.2017 gmina m. Iłowo-Wieś, ul. Stefczyka dz. 690.

Przebudowa dróg na terenie gminy 07.04.2017- 3 21 644,73 Środki własne oraz remont cząstkowy: Część II. Iłowo- 21.08.2017 Wieś, ul. Janowska dz. 135/3. 31. Przebudowa dróg na terenie gminy 07.04.2017- 3 24 399,76 Środki własne oraz remont cząstkowy: Część III. Iłowo- Przebudowa dróg lokalnych 29.09.2017 Gmina Iłowo- Wieś, ul. Wiejska dz. 739 i 141. Osada 85 552,92, w tym Środki własne, Przebudowa dróg na terenie gminy 07.04.2017- 3 dofinansowanie Fundusz Ochrony oraz remont cząstkowy: Część IV. 29.09.2017 40 000,00 Gruntów Rolnych Brodowo, dz. 239.

94

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Przebudowa dróg na terenie gminy 07.04.2017- 3 58 960,22 Środki własne oraz remont cząstkowy: Część V. 21.09.2017 Brodowo, dz. 159.

Przebudowa dróg na terenie gminy 07.04.2017- 3 38 083,62 Środki własne oraz remont cząstkowy: Część VII. 29.09.2017 Gajówki, dz. 80.

Przebudowa dróg na terenie gminy 07.04.2017- 3 115 513,29 Środki własne oraz remont cząstkowy: Część VIII. 21.09.2017 Gajówki, dz. 79, 82, 10; 5/7; 5/25.

Przebudowa dróg na terenie gminy 245 149,05 w tym Środki własne, oraz remont cząstkowy: Część IX. Remont 11.04.2017- 3 dofinansowanie Fundusz Ochrony dróg gminnych miejscowość Białuty – 04.09.2017 40 000,00 Gruntów Rolnych dz. 90, 119,146 – odcinek M-N łącznie ze skrzyżowaniem – kolor fioletowy L.

Środki własne, 1 499 360,62, Powiatu w tym Działdowskiego, dofinansowanie Przebudowa dróg gminnych nr 188019N Przebudowa dróg lokalnych Gmina Iłowo- Program Rozwoju 01.07.2017- Powiatu ulica Sportowa (do ulicy Kraszewskiej) Osada 3 Gminnej 05.12.2017 382 336,09, i nr 188021N ulica Kraszewska i Powiatowej Ministerstwa Infrastruktury w miejscowości Narzym. Infrastruktury Drogowej na lata 743 905,00 2016-2019

117 118,26 w tym Środki własne, 26.04.2018- Remont drogi gminnej w miejscowości 3 dofinansowanie Fundusz Ochrony 29.05.2018 Białuty –– odcinek K-L. 50 000,00 Gruntów Rolnych

1 004 935,53 08.03.2018- Środki własne, Przebudowa dróg gminnych nr 188078N 3 w tym 02.08.2018 Powiatu ulica Akacyjna i nr 188044N ulica Lipowa dofinansowanie

95

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

502 467,00 Działdowskiego w miejscowości Iłowo-Osada, etap I.

2017 3 873 894,08 Środki własne, Modernizacja dróg na nawierzchnie Program Rozwoju 32. Gmina Lidzbark Obszarów Przebudowa dróg gminnych. utwardzone 2018 3 811 599,66 Wiejskich 2014- 2020

Regionalny Program Budowa ścieżki rowerowej dookoła Operacyjny Urządzenie ścieżki rowerowej wokół 33. Gmina Lidzbark 2018 3 642 517,46 Województwa Jeziora Lidzbarskiego jeziora Lidzbarskiego. Warmińsko- Mazurskiego 2014-2020

Środki własne, Budowa drogi gminnej nr 185045N Budowa drogi gminnej nr 185045N 405 039,51, w tym Program Rozwoju 34. Gmina Rybno 2017 3 dofinasowanie Obszarów ul. Zarybińska w Rybnie o długości 1 427 ul. Zarybińska w Rybnie 250 772,00 Wiejskich 2014- m. 2020

Środki własne, Przebudowa drogi gminnej Nr 185042N 848 649,00, w tym Program Rozwoju Przebudowa drogi gminnej Nr 185042N 35. Gmina Rybno 2017-2018 3 dofinansowanie Obszarów ul. Ogrodowa, Rybno ul. Ogrodowa, Rybno o długości 1 670 m. 553 065,20 Wiejskich 2014- 2020

Środki własne, Przebudowa drogi gminnej nr 185010N 385 953,83, w tym Program Rozwoju Przebudowa drogi gminnej nr 185010N 36. Gmina Rybno 2017-2018 3 dofinansowanie Obszarów w Grądach w Grądach o długości 975 m. 258 104,00 Wiejskich 2014- 2020

96

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Środki własne, Przebudowa drogi gminnej nr 185067N 587 058,41, w tym Program Rozwoju Przebudowa drogi gminnej nr 185067N 37. Gmina Rybno 2017 3 dofinansowanie Obszarów w Koszelewach w Koszelewach o długości 670 m. 373 545,00 Wiejskich 2014- 2020

Gospodarowanie wodami

Środki własne, Rozbiórka istniejących powstańców, grobli, Regionalny Program odmulenie i pogłębienie stref Zagospodarowanie plaży na działce 01.09.2018- Operacyjny przybrzeżnych, usypanie półwyspu-plaża, 38. Gmina Rybno 3 747 773,11 nr 445 obręb Rybno 28.02.2019 Województwa budowa częściowo zadaszonego pomostu, Warmińsko- budowa molo do cumowania, slipu, Mazurskiego uporządkowanie linii brzegowej. 2014-2020

Środki własne, Regionalny Zagospodarowanie działki nr 166,91: Program parking, mur oporowy, ścieżki, alejki, Zagospodarowanie turystyczne terenu 01.09.2018- Operacyjny 39. Gmina Rybno 3 206 783,36 nawierzchnia pod wiatę, schody – zejście nad jeziorem Grady – Etap I 28.02.2019 Województwa Warmińsko- do jeziora, wiata drewniana, mała Mazurskiego architektura, zagospodarowanie zieleni. 2014-2020

Gospodarka wodno-ściekowa

Inwestycja polegająca na budowie 17.03.2017- Przebudowa kanalizacji sanitarnej, 3 215 699,87 Środki własne kanalizacji sanitarnej do miejscowości 19.07.2017 ul. Akacyjna i Lipowa w m. Iłowo-Osada. Gmina Iłowo – 40. Wierzbowo oraz przebudowa kanalizacji Osada sanitarnej w miejscowości Iłowo – Osada 29.08.2016- Rozbudowa kanalizacji sanitarnej w gminie 3 587 102,42 Środki własne ul. Akacyjna i Lipowa 17.07.2017 Iłowo-Osada – miejscowość Wierzbowo.

97

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Budowa sieci wodociągowej ok. 10 km Budowa sieci wodociągowej 41. do miejscowości Nowy Zieluń, Glinki Gmina Lidzbark 2016-2017 3 195 326,95 Środki własne do miejscowości Nowy Zieluń, Glinki i Rogal i Rogal.

Budowa sieci kanalizacyjnej Budowa sieci kanalizacyjnej 42. Gmina Lidzbark 2017-2019 1 386 232,61 (netto) Środki własne do miejscowości Jeleń i Jamielnik w miejscowości Jeleń.

Rozbudowa sieci wodociągowej 43. do miejscowości Grądy, Wery Gmina Rybno 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. i Kopaniarze

Rozbudowa kanalizacji sanitarnej 44. do m. Dębień i Hartowiec, modernizacja Gmina Rybno 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. kanalizacji sanitarnej w Rybnie

Budowa 20 przydomowych oczyszczalni 45. Gmina Rybno 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. ścieków w aglomeracji Rybno

Modernizacja SUW w Rybnie – wymiana i przebudowa instalacji technologicznej uzdatniania wody wraz z rozbudową układu technologicznego o zbiorniki retencyjno-wyr6wnawcze z układem Modernizacja SUW w Rybnie pompowym II-go stopnia w istniejącej 46. oraz hydroforni w Hartowcu Gmina Rybno 2018 1 12 300,00 Środki własne SUW w Rybnie. Wykonano studium i Koszelewach wykonalności do wniosku o dofinansowanie projektu ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020.

98

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Zasoby geologiczne

Rozpoczęcie wydobycia kopalin metodą 47. Gmina Rybno 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. odkrywkową przez prywatną firmę

Gospodarka odpadami i zapobieganie powstawaniu odpadów

Środki własne, 2017 3 52 857,36 Wojewódzki Fundusz Ochrony Dofinansowanie do usuwania wyrobów 48. Usuwanie wyrobów zawierających azbest Gmina Lidzbark Środowiska zawierających azbest. i Gospodarki 2018 3 46 814,59 Wodnej w Olsztynie

49. Likwidacja dzikich składowisk odpadów Gmina Lidzbark 2016-2017 0 - - Brak realizacji zadania.

Gmina Lidzbark, Zakup pojemników do selektywnej zbiórki 50. EZG 2016-2017 0 - - Brak realizacji zadania. odpadów Działdowszczyzna

51. Usuwanie wyrobów zawierających azbest Gmina Rybno 2016-2017 0 - - Brak realizacji zadania.

Wydawanie ulotek, folderów oraz szkolenie z zakresu selektywnej 52. Gmina Rybno 2016-2017 0 - - Brak realizacji zadania. zbiórki w siedzibie EGZ Działdowszczyzna

Zasoby przyrodnicze

53. Dofinansowanie zadania pn. „Warsztaty Powiat 2017 3 11 365,21, w tym Środki własne „Warsztaty ekologiczne” organizowane Powiat 8 773,21,

99

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Ekologiczne” Działdowski DCEE 2 592,00 przez Działdowskie Centrum Edukacji Ekologicznej dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych, które miały za cel przybliżyć uczniom przyrodę, historię i kulturę regionu.

Dotacja celowa 3 1 426,00 z budżetu Skarbu Wycinka 3 drzew. Państwa 2017 Dotacja celowa 3 360,00 z budżetu Skarbu Posadzenie 3 drzew. Wykonanie zabiegów pielęgnacyjnych Państwa Powiat 54. i wycinka drzew rosnących na działkach Działdowski Skarbu Państwa Dotacja celowa 3 2 450,00 z budżetu Skarbu Wycinka 2 drzew. Państwa 2018 Dotacja celowa 3 2 230,20 z budżetu Skarbu Wycinka 1 drzewa i przycinka 3 drzew. Państwa

Zwiększanie świadomości ekologicznej 55. mieszkańców poprzez publikacje Gmina Lidzbark 2016-2017 0 - - Brak realizacji zadania. biuletynów, strony internetowej

Wspieranie instytucji i organizacji pozarządowych zajmujących się ochroną 56. Gmina Lidzbark 2016-2017 0 - - Brak realizacji zadania. środowiska, edukacja ekologiczna dzieci i młodzieży w szkołach i przedszkolach

Zwiększenie świadomości ekologicznej 57. mieszkańców gminy poprzez festiwale, Gmina Lidzbark 2016-2017 0 - - Brak realizacji zadania. święta, akcje, festyny, happeningi, pokazy, olimpiady, targi, wystawy i dni

100

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

otwarte związane z ekologią, wycieczki turystyczne, ścieżki dydaktyczne i przyrodnicze

Publikacja ulotek i biuletynów, 58. Gmina Lidzbark 2016-2017 0 - - Brak realizacji zadania. organizowanie kampanii informacyjnych

Opracowanie dokumentacji i uzyskanie Budowa ścieżki edukacyjnej wokół jeziora 59. Gmina Rybno 2017 1 49 162,00 Środki własne pozwolenia na realizację. Planowana Rybno realizacja do końca 2019 r.

Zagrożenia poważnymi awariami

Powiat 2 700,00, w tym Zakup 2 szt. radiostacji nasobnych Powiat 623,00, Zakup 2 szt. radiostacji nasobnych 60. Działdowski, 2017 3 Środki własne dla OSP Wąpiersk Gmina Lidzbark dla OSP Wąpiersk. Gmina Lidzbark 2 077,00

Zakup i montaż bagażnika Powiat 4 920,00, w tym Zakup i montaż bagażnika Powiat 992,00, 61. samochodowego do drabiny pożarniczej Działdowski, 2017 3 Środki własne samochodowego do drabiny pożarniczej Gmina Lidzbark i węży ssawnych 110 dla OSP w Jeleniu Gmina Lidzbark 3 928,00 i węży ssawnych 110 dla OSP w Jeleniu.

Powiat 1 560,00, w tym Zakup ubrania specjalnego bojowego Powiat 1 500,00, Zakup ubrania specjalnego bojowego 62. Działdowski, 2017 3 Środki własne 1 kpl. dla OSP w Żabinach Gmina Rybno 1 kpl. dla OSP w Żabinach. Gmina Rybno 60,00

Zakup 6 kpl. hełmów strażackich Powiat 7 000,00, w tym Środki własne, Zakup 6 kpl. hełmów strażackich Powiat 2 333,00, 63. z uchwytami i latarkami dla OSP Wielki Działdowski, 2017 3 Zarząd Związku z uchwytami i latarkami dla OSP Wielki Gmina Płośnica Łęck Gmina Płośnica Ochotniczych Łęck. 4 667,00 Straży Pożarnych

101

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Rzeczypospolitej Polskiej

Zakup 28 szt. strojów ratowniczych Zakup 28 szt. strojów ratowniczych Powiat 64. dla Oddziału Miejsko-Powiatowego 2017 3 9 999,92 Środki własne dla Oddziału Miejsko-Powiatowego WOPR Działdowski WOPR w Działdowie zs. w Lidzbarku w Działdowie zs. w Lidzbarku.

Zakup liniowego aparatu ratowniczego Zakup liniowego aparatu ratowniczego Powiat 65. dla Komendy Powiatowej Państwowej 2017 3 6 150,00 Środki własne dla Komendy Powiatowej Państwowej Działdowski Straży Pożarnej w Działdowie Straży Pożarnej w Działdowie.

Zakup sprzętu specjalistycznego Zakup sprzętu specjalistycznego Powiat 66. dla Komendy Powiatowej Państwowej 2017 3 24 469,52 Środki własne dla Komendy Powiatowej Państwowej Działdowski Straży Pożarnej w Działdowie Straży Pożarnej w Działdowie.

Zakup kosiarki ciągnikowej na wysięgniku Zakup kosiarki ciągnikowej na wysięgniku Powiat 67. 2017 3 48 000,00 Środki własne dla Powiatowego Zarządu Dróg dla PZD w Działdowie Działdowski w Działdowie.

Powiat 3 600,00, w tym Zakup miernika wielogazowego dla OSP listopad Powiat 1 167,00, Zakup miernika wielogazowego dla OSP 68. Działdowski, 3 Środki własne w Żabinach 2017 Gmina Rybno w Żabinach. Gmina Rybno 2 433,00

Powiat 88 560,00, w tym Zakup lekkiego samochodu bojowego Powiat 16 153,00, Zakup lekkiego samochodu bojowego 69. Działdowski, 2017 3 Środki własne dla OSP w Nowym Dworze Gmina Lidzbark dla OSP w Nowym Dworze. Gmina Lidzbark 72 407,00

Powiat Zakup pompy do ratownictwa drogowego 24 700,00, w tym Zakup pompy do ratownictwa drogowego 70. Działdowski, 2017 3 Powiat 5 700,00, Środki własne dla OSP w Starym Dłutowie dla OSP w Starym Dłutowie. Gmina Lidzbark Gmina 19 000,00

71. Zakup i montaż najaśnicy (zestawu Powiat 2017 3 12 000,00, w tym Środki własne Zakup i montaż najaśnicy (zestawu Powiat 4 000,00,

102

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

oświetleniowego) do samochodu Działdowski, Gmina Działdowo oświetleniowego) do samochodu pożarniczego dla OSP Uzdowo Gmina Działdowo 8 000,00 pożarniczego dla OSP Uzdowo.

33 210,00, w tym Powiat 6 570,00, Środki własne, Gmina Płośnica Zarząd Związku Powiat 13 140,00, Zakup motopompy pożarniczej dla OSP Ochotniczych Zakup motopompy pożarniczej dla OSP 72. Działdowski, 2017 3 Związek OSP RP Płośnica Straży Pożarnych Płośnica. Warmińsko- Gmina Płośnica Rzeczypospolitej Mazurski Oddział Polskiej Wojewódzki 13 500,00

Środki własne, Powiat 8 000,00, w tym Zarząd Związku Zakup kamery termowizyjnej dla OSP Powiat 2 667,00, Ochotniczych Zakup kamery termowizyjnej dla OSP 73. Działdowski, 2017 3 Płośnica Gmina Płośnica Straży Pożarnych Płośnica. Gmina Płośnica 5 333,00 Rzeczypospolitej Polskiej

Zakup wyposażenia osobistego Gmina Iłowo- 74. 2016-2017 0 - - Brak realizacji zadania. strażaków Osada

2017 3 79 000,00 Środki własne, Wymiana wozu bojowego dla OSP Bryńsk. 75. Wymiana dwóch wozów bojowych Gmina Lidzbark Starostwo Powiatowe Wymiana wozu bojowego dla OSP 2018 3 60 000,00 w Działdowie Wąpiersk.

Powiat 23 321,00, w tym Doposażenie OSP (pompa ratunkowo – Powiat 5 381,77, Doposażenie OSP (pompa ratunkowo – 76. Działdowski, 2018 3 Środki własne techniczna, radiostacja) Gmina Lidzbark techniczna, radiostacja). Gmina Lidzbark 17 939,23

103

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Okres Ocena Koszty Źródła Lp. Nazwa zadania Realizatorzy realizacji realizacji poniesione Dodatkowe informacje finansowania zadań zadań* [brutto, zł]

Zakup ciężkiego, samochodu ratowniczo- 77. Gmina Rybno 2017-2018 0 - - Brak realizacji zadania. gaśniczego *Gdzie: 0 – brak realizacji zadania, 1 – zrealizowane częściowo, 2 – realizowane na bieżąco, 3 – zrealizowane całkowicie.

104

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

4. Ocena realizacji Programu Ochrony Środowiska

Jak wynika z tabeli nr 7 w okresie od 01.01.2017 r. do 31.12.2018 r. w ramach Programu Ochrony Środowiska wyznaczonych zostało 128 zadań. Z tych 128 zadań, podjęto się realizacji 73. Należy podkreślić, iż wiele zadań wpisuje się w realizację więcej niż jednego strategicznego celu długoterminowego. Większość niezrealizowanych zadań posiadała charakter administracyjny i nie było potrzeby ich realizacji. Wykonanie części zadań zostało wyznaczone na późniejsze lata.

Stopień realizacji zadań dla Powiatu Działdowskiego wynosi 57,81%.

Tabela 9. Ocena realizacji Programu Ochrony Środowiska Liczba zadań Liczba zadań zrealizowanych/ L.p. Obszar interwencji wyznaczonych realizowanych

Ochrona klimatu i jakości 1. 31 18 powietrza

2. Zagrożenia hałasem 7 6

3. Pola elektromagnetyczne 3 3

4. Gospodarowanie wodami 16 4

Gospodarka wodno- 5. 12 10 ściekowa

6. Zasoby geologiczne 7 3

7. Gleby 15 3

Gospodarka odpadami 8. i zapobieganie 8 7 powstawaniu odpadów

9. Zasoby przyrodnicze 26 19

Zagrożenia poważnymi 10. 3 1 awariami

Suma 128 74

Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Działdowskiego wyznaczył również zamierzenia inwestycyjne Powiatu Działdowskiego i gmin z terenu powiatu w zakresie ochrony środowiska. Zgodnie z tabelą nr 8 wyznaczono 77 zamierzeń, w raportowanym okresie podjęto się realizacji 47.

105

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

5. Ocena systemu monitoringu

W celu oceny wpływu realizacji zadań wyznaczonych w Programie Ochrony Środowiska na poprawę środowiska na terenie powiatu działdowskiego zestawiono wartości wskaźników monitoringu, porównując stan z 2016 roku (rok bazowy) ze stanem na lata 2017-2018.

106

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Tabela 10. Wskaźniki monitoringu

Zmiana L.p. Wskaźnik Jednostka 2016 2017 2018 wskaźnika*

Ochrona klimatu i jakości powietrza

Wyniki klasyfikacji strefy pod kątem ochrony zdrowia dla strefy warmińsko-mazurskiej**

1. Dwutlenek siarki (SO2) - A A A

2. Dwutlenek azotu (NO2) - A A A

3. pył zawieszony PM10 - A A C

4. pył zawieszony PM2,5 - A A A

5. Benzen (C6H6) - A A A

6. Tlenek węgla (CO) - A A A

7. Ołów (Pb) - A A A

8. Arsen (As) - A A A

9. Kadm (Cd) - A A A

10. Nikiel (Ni) - A A A

11. Benzo(a)piren (B(a)P) - C C C

107

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Zmiana L.p. Wskaźnik Jednostka 2016 2017 2018 wskaźnika*

12. Ozon (O3) - A A A

Emisja zanieczyszczeń gazowych z zakładów szczególnie 13. t/rok 26 713 50 011 45 797 uciążliwych

Zagrożenia hałasem

Liczba zakładów, w których stwierdzono przekroczenia 14. szt. 0 1 0 poziomu dopuszczalnego hałasu w trakcie kontroli WIOŚ

Pola elektromagnetyczne

Procent ogólnej liczby punktów pomiarowych w których 15. % 0 0 0 stwierdzono przekroczenia dopuszczalnego poziomu PEM

Gospodarka wodno-ściekowa

16. Długość sieci wodociągowej km 658,7 662,2 681,5

Zużycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności 17. dam3 6 450,7 6 403,7 6 413,3 ogółem

18. Zużyciu wody w przemyśle ogółem dam3 319 348 290

19. Długość sieci kanalizacyjnej ogółem km 316,1 324,2 337,1

20. Odsetek ludności korzystającej z oczyszczalni ścieków % 72,6 73,0 72,9

108

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Zmiana L.p. Wskaźnik Jednostka 2016 2017 2018 wskaźnika*

21. Wielkość oczyszczalni komunalnych w RLM os. 56 446 56 446 56 446

Ścieki przemysłowe i komunalne wymagające oczyszczenia 22. dam3 1 847,0 2 004,0 1 882,0 odprowadzane do wód lub do ziemi

Gospodarka odpadami i zapobieganie powstawaniu odpadów

brak 23. Masa odpadów zebranych w ciągu roku Mg/rok 16 704,82 18 493,68 danych

brak 24. Masa odpadów zebranych selektywnie w ciągu roku Mg/rok 8 717,64 10 036,89 danych

Zasoby przyrodnicze

25. Powierzchnia obszarów prawnie chronionych ha 36 452,61 36 500,43 36 920,40

26. Liczba pomników przyrody szt. 112 102 101

27. Poziom lesistość % 28,8 28,9 28,9

28. Całkowita powierzchnia lasów ha 27 517,85 27 525,63 27 590,92

29. Powierzchnia parków, zieleńców i terenów zieleni ogółem ha 56,70 56,70 60,80

109

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Zmiana L.p. Wskaźnik Jednostka 2016 2017 2018 wskaźnika*

Zagrożenia poważnymi awariami

Liczba występowania poważnych awarii (zgodnie z art. 3 pkt 30. szt. 0 0 0 23 ustawy Prawo Ochrony Środowiska)

źródło: GUS, WIOŚ w Olsztynie

*Gdzie: kolor zielony – poprawa lub brak zmian, kolor czerwony – pogorszenie wartości wskaźnika. **Gdzie: A – klasa oznaczająca brak przekroczeń wartości dopuszczalnych oraz poziomu docelowego, C – klasa oznaczająca przekroczenie wartości dopuszczalnych oraz poziomu docelowego.

Stan wskaźników monitoringu na terenie powiatu działdowskiego na przestrzeni analizowanego okresu czasu poprawił się lub nie uległ zmianie w 26 przypadkach, natomiast w 4 uległ pogorszeniu.

110

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

5.1. Ochrona powietrza

Emisję zanieczyszczeń do powietrza powodują zarówno źródła naturalne, jak i antropogeniczne. Do tych pierwszych zaliczamy zjawisko wietrzenia skał, pożary czy procesy biologiczne (rozkład materii organicznej, pylenie roślin). Zanieczyszczeniami związanymi z działalnością człowieka są natomiast: przemysł energetyczny, transportowy, sektor komunalno-bytowy. Zanieczyszczanie powietrza dzieli się na pyłowe i gazowe. Do zanieczyszczeń pyłowych zalicza się pyły zawieszone PM10 i PM2,5, które uważa się za najpoważniejsze zagrożenie zdrowia ludzi. Ma to związek ze zróżnicowaniem wielkości ich cząsteczek oraz składu chemicznego. Mogą zawierać metale ciężkie, pierwiastki promieniotwórcze i rakotwórcze oraz toksyczne związki organiczne, takie jak wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA). Ponadto pyły zawieszone mogą być nośnikiem bakterii i wirusów, które są przyczyną podrażnień układu oddechowego i alergii. Pyły mają również szkodliwy wpływ na rośliny, gdyż osadzając się na powierzchni liści pochłaniają światło i zatykają aparaty szparkowe, utrudniając proces fotosyntezy. Największy wpływ na wielkość ich emisji mają źródła bytowo-komunalne, określane jako źródła powierzchniowe tzw. niska emisja. Drugą istotną przyczyną tych zanieczyszczeń są emisje pochodzące z energetyki zawodowej i transportu.

Monitoring WIOŚ w Olsztynie7 Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 2 sierpnia 2012 r. w sprawie stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza (Dz.U. z 2012 r. poz. 914) dla wszystkich zanieczyszczeń uwzględnionych w ocenie strefę stanowi:

 aglomeracja o liczbie mieszkańców powyżej 250 tysięcy,  miasto nie będące aglomeracją o liczbie mieszkańców powyżej 100 tysięcy,  pozostały obszar województwa, niewchodzący w skład aglomeracji i miast powyżej 100 tys. mieszkańców.

Województwo warmińsko-mazurskie zostało podzielone na 3 strefy: miasto , miasto Elbląg oraz strefa warmińsko-mazurska w skład której wchodzi pozostała część województwa.

WIOŚ w Olsztynie prowadził monitoring jakości powietrza za pomocą 5 stacji pomiarowych automatycznych oraz 6 stacji manualnych w 2017 r. i 5 w 2018 r., umiejscowionych w 8 oraz 9 miejscowościach. Zakres prowadzonego monitoringu obejmował pomiary stężeń dwutlenku siarki (SO2), dwutlenku azotu (NO2), tlenku węgla (CO), benzenu (C6H6), ozonu

(O3) i pyłu zawieszonego PM2,5, które to prowadzone są metodą automatyczną (pomiary ciągłe) oraz, prowadzone metodą manualną (pobór prób w terenie i oznaczenia laboratoryjne), pomiary pyłu zawieszonego PM2,5 i PM10, a także ołowiu (Pb), arsenu (As), kadmu (Cd), niklu (Ni) i benzo(a)pirenu (B(a)P) zawartych w pyle PM10. W celu ochrony roślin prowadzi się monitoring metodą automatyczną stężeń dwutlenku siarki (SO2), tlenku azotu (NO) i ozonu (O3). Na terenie powiatu działdowskiego nie znajduje się żadna stacja pomiarowa.

7 Ocena roczna jakości powietrza w województwie warmińsko-mazurskim za rok 2017, WIOŚ, Olsztyn 2018. Roczna ocena jakości powietrza w województwie warmińsko-mazurskim. raport wojewódzki za rok 2018, GIOŚ, Olsztyn 2019.

111

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Ocenę jakości powietrza i obserwację zmian dokonano w ramach państwowego monitoringu środowiska w strefach, które sklasyfikowano na podstawie poziomów substancji w powietrzu oraz poziomów dopuszczalnych z dozwolonymi przypadkami przekroczeń, poziomów docelowych oraz poziomów celów długoterminowych ze względu na ochronę zdrowia ludzi oraz ochronę roślin, określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U.2012, poz. 1031). Zgodnie z definicjami zawartymi w dyrektywie 2008/50/WE:

 poziom dopuszczalny oznacza poziom substancji w powietrzu ustalony w celu unikania, zapobiegania lub ograniczania szkodliwego oddziaływania na zdrowie ludzkie lub środowisko jako całość, który powinien być osiągnięty w określonym terminie i po tym terminie nie powinien być przekraczany,  poziom docelowy oznacza poziom substancji w powietrzu ustalony w celu unikania, zapobiegania lub ograniczania szkodliwego oddziaływania na zdrowie ludzkie lub środowisko jako całość, który powinien być osiągnięty tam, gdzie to możliwe w określonym czasie,  poziom celu długoterminowego oznacza poziom substancji w powietrzu, który należy osiągnąć w dłuższej perspektywie w celu zapewnienia skutecznej ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska.

Strefę warmińsko-mazurską obejmującą powiat działdowski zaliczono do klasy C ze względu na przekroczenia poziomu docelowego benzo(a)pirenu oraz, tylko w 2018 r. pyłu zawieszonego PM10. Ze względu na przekroczenie poziomu celu długoterminowego ozonu strefę zakwalifikowano do klasy D2. Dla pozostałych substancji strefę zaliczono do klasy A, oznaczającej poziom stężenia nie przekraczający poziomów dopuszczalnych, poziomów docelowych i poziomów celów długoterminowych. Biorąc pod uwagę ochronę roślin strefę warmińsko-mazurską zaliczono do klasy D1 w 2017 r. z powodu nie przekroczenia poziomu celu długoterminowego ozonu, klasy D2 w 2018 r. z powodu nie dotrzymania poziomu celu długoterminowego ozonu oraz do klasy A oznaczającej brak przekroczeń wartości dopuszczalnych dla tlenków azotu i dwutlenku siarki oraz poziomu docelowego ozonu. Główną przyczyną wystąpienia przekroczeń była wzmożona emisja zanieczyszczeń ze źródeł komunalnych spowodowana niekorzystnymi warunkami klimatycznymi w okresie zimowym oraz spalaniem słabej jakości materiału grzewczego w mało wydajnych piecach. Wydawanie pozwoleń na wprowadzenie gazów i pyłów do powietrza Starostwo Powiatowe w Działdowie realizuje zadanie polegające na wydawaniu pozwoleń na wprowadzanie substancji do powietrza przedsiębiorcom posiadającym instalacje emitujące gazy lub pyły. Instalacje, z których emisja wymaga pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza są wyszczególnione na podstawie zbioru wykluczającego, zawartego w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie przypadków, w których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z instalacji nie wymaga pozwolenia (Dz. U. Nr 130, poz. 881). W raportowanym okresie wydano następujące pozwolenia:

 2017 r.  Pozwolenie z dnia 11.10.2017 r., znak Ro.6224.3.2017 na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza z instalacji do powlekania drewna i wyrobów drewnopochodnych, stanowiącej źródło emisji lotnych związków organicznych (LZO),

112

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

usytuowanej w zakładzie produkcji mebli przy ul. Wyzwolenia 90 w Rybnie: Firma Produkcyjno- Usługowo-Handlowa „EUROSTYL” Łukasz Witkowski z siedzibą ul. Wyzwolenia 90, 13-220 Rybno.  2018 r.  Pozwolenie z dnia 05.01.2018 r., znak Ro.6224.4.2017 na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza z instalacji do dekorowania szkła, funkcjonującej w DEKORGLASS DZIAŁDOWO S.A. przy ul. Grunwaldzkiej 35 w Działdowie: DEKORGLASS DZIAŁDOWO S.A. z siedzibą ul. Grunwaldzka 35, 13-200 Działdowo  Pozwolenie z dnia 14.05.2018 r., znak Ro.6224.2.2018 na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza z zakładu produkcji mebli przy ul. Grunwaldzkiej 27 w Działdowie; rodzaj instalacji: instalacja grzewcza usytuowana w budynku kotłowni zakładowej, wyposażona w kocioł wodny o mocy cieplnej 600 kW, opalana odpadami drewnopochodnymi o kodzie 03 01 05: Rafał Hoffer Firma Budowlana z siedzibą ul. Dożynkowa 2, 13-200 Działdowo,  Pozwolenie z dnia 29.06.2018 r., znak Ro.6224.3.2018 na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza z instalacji do zdobienia szkła w DEKOR PLASTICS Sp. z o.o. Zakład w Komornikach 16, gmina Działdowo: DEKOR PLASTICS Sp. z o.o. z siedzibą ul. Grunwaldzka 35, 13-200 Działdowo,  Pozwolenie z dnia 20.08.2018 r., znak Ro.6224.6.2018 na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza ze zbiorników materiałów sypkich, usytuowanych na terenie Gospodarstwa Rolnego (działka nr 9/1) w miejscowości Tuczki, gmina Rybno: Gospodarstwo Rolne Bożena Karpińska z siedzibą ul. Klasztorna 12, 12-100 Szczytno.

5.2. Zasoby wodne

Wody powierzchniowe8 Obowiązek badania i oceny jakości wód powierzchniowych w ramach PMŚ wynika z art. 155a ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne przy czym zgodnie z ust. 3 i ust. 4a tego artykułu badania jakości wód powierzchniowych w zakresie elementów fizykochemicznych, chemicznych i biologicznych oraz obserwacje elementów hydromorfologicznych na potrzeby oceny stanu ekologicznego należą do kompetencji Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska dokonuje także na mocy ust. 6a tego artykułu oceny stanu jednolitych części wód powierzchniowych dla obszaru województwa.

Zgodnie z ustawą – Prawo wodne, realizacja monitoringu wód powierzchniowych ma na celu m.in. pozyskanie informacji o stanie wód powierzchniowych na potrzeby planowania w gospodarowaniu wodami i oceny osiągnięcia celów środowiskowych przypisanych jednolitym częściom wód powierzchniowych, czyli oddzielnym i znaczącym elementom wód powierzchniowych, takich jak: jezioro lub inny naturalny zbiornik wodny, sztuczny zbiornik wodny, struga, strumień, potok, rzeka, kanał lub ich części, morskie wody wewnętrzne, wody przejściowe lub wody przybrzeżne.

8 8 Raport o stanie środowiska województwa warmińsko-mazurskiego w 2017 roku. WIOŚ w Olsztynie 2018.

113

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Monitoring rzek Sieć pomiarowa monitoringu obejmowała 75 punktów w 2017 r., w tym 2 zlokalizowane na terenie powiatu działdowskiego: Kanał Młyński – na drodze Gnojno-Prusinowo oraz Dopływ spod Petrykoz – Gnojno. Wyniki badań wykazały stan chemiczny poniżej dobrego oraz zły stan wód.

Monitoring jezior W 2017 r. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie przeprowadził badania 41 jezior województwa warmińsko-mazurskiego, w tym jednego położonego w powiecie działdowskim.

Jezioro Rumian położone jest na obszarze Garbu Lubawskiego, w dorzeczu rzeki Wel. Administracyjnie należy do gminy Rybno. Jest to akwen rynnowy, wydłużony z kierunku północno-zachodniego na południowy wschód. Jest zbiornikiem przepływowym, zasilanym przez rzeki Wel i Rumianicę. Brzegi jeziora są przeważnie wysokie i strome. Tylko w części północno-zachodniej brzegi są łagodnie nachylone oraz płaskie. Zlewnia całkowita o powierzchni 252,1 km2 jest obszarem głównie rolniczym. Lasy zajmują około 20% powierzchni zlewni. Znaczny jest udział jezior oraz terenów podmokłych. Zlewnia bezpośrednia użytkowana jest różnorodnie. Występują tutaj tereny zalesione, łąki i pastwiska, grunty orne, tereny podmokłe oraz tereny zabudowane i rekreacyjno- wypoczynkowe. Jezioro Rumian nie jest odbiornikiem ścieków ze źródeł punktowych. Na południowo-wschodnim brzegu jeziora znajduje sią Nowa Wieś Ostródzka i Szczupliny. Jezioro jest wykorzystywane rekreacyjnie. Wokół zbiornika znajduje się około 50 domków letniskowych. Domki wyposażone są głównie w zbiorniki bezodpływowe do gromadzenia ścieków bytowych, niektóre z nich – w oczyszczalnie przydomowe. W 2017 roku jezioro Rumian badane było w zakresie monitoringu operacyjnego. Stan ekologiczny jeziora Rumian określono jako słaby z uwagi na fitoplankton. Mała przezroczystość wód i ponadnormatywne stężenie fosforu całkowitego potwierdzały obniżoną jakość wód i zaklasyfikowanie w ocenie fizykochemicznej poniżej stanu dobrego. W 2017 roku nie prowadzono badań stanu chemicznego. Stan jednolitej części wód – jezioro Rumian – oceniono jako zły.

Wydawanie pozwoleń wodnoprawnych Starostwo Powiatowe w Działdowie realizowało zadanie polegające na wydawaniu pozwoleń wg ustawy Prawo wodne. Po 2017 r. obowiązek wydawania pozwoleń wodnoprawnych przejęło Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie. Wykaz wydanych pozwoleń przez Starostwo Powiatowe przedstawia się następująco:

1. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie studni chłonnej oraz odprowadzanie wód opadowych i roztopowych z terenu stacji paliw w Przełęku do ziemi na działce nr 1055 obręb Przełęk dla Mateusz Rehmus P.P.T.H.U. TANK-OIL, ul. Zieluńska 40/A/1, 13-230 Lidzbark. Pozwolenie ważne do 10.01.2027 r. 2. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzanie wód opadowych i roztopowych z terenu stacji paliw w Uzdowie do ziemi za pomocą zbiornika odparowująco- infiltracyjnego na działce nr 91/3 obręb Uzdowo dla KONPAL” Sp. z o.o. ul. Kwiatowa 31, 06- 560 Konopki Pozwolenie ważne do 16.01.2027 r. 3. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na likwidację, wykonanie i przebudowę urządzeń wodnych oraz odprowadzanie wód opadowych i roztopowych droga

114

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r. wojewódzka nr 544 odcinek Działdowo-Mława dla Zarząd Dróg Wojewódzkich w Olsztynie, ul. Pstrowskiego 28b, 10-602 Olsztyn. Pozwolenie ważne do 20.02.2027 r. 4. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie do rzeki Wel ścieków opadowych i roztopowych w miejscowości Tuczki oraz na wykonanie urządzeń wodnych na działce 511/3 obręb Tuczki dla Zarząd Dróg Wojewódzkich w Olsztynie, ul. Pstrowskiego 28b, 10-602 Olsztyn. Pozwolenie ważne do 24.03.2017r . 5. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na przebudowę odcinka rowu na działce nr 317 obręb Koszelewy oraz na odprowadzenie wód opadowych i roztopowych z działki nr 317 obręb Koszelewy do rowu odwadniającego na działce nr 317 dla Urząd Gminy Rybno, ul. Lubawska 15, 13-220 Rybno. Pozwolenie ważne do 12.06.2017 r. 6. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na likwidację, przebudowę i wykonanie urządzeń wodnych przy drogach powiatowych nr 1288N i 1286N w Płośnicy oraz wprowadzanie do ziemi wód opadowych i roztopowych z tych dróg dla Powiatowy Zarząd Dróg w Działdowie, ul. Lidzbarska 31, 13-200 Działdowo. Pozwolenie ważne do dnia 28.04.2027 r. 7. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie do miejskiej kanalizacji sanitarnej ścieków przemysłowych z myjni samochodowej przy ul. Męczenników 1 w Działdowie dla Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. ul. Chemików 7, 09-411 Płock. Pozwolenie ważne do 18.05.2021 r. 8. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na pobór wód podziemnych z ujęcia usytuowanego na terenie szpitala miejskiego w Działdowie dla Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Działdowie ul. Leśna 1, 13-200 Działdowo. Pozwolenie ważne do 10.05.2037 r. 9. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie ujęcia wód podziemnych na działce nr 4311 obręb Klonowo dla Nadleśnictwo Lidzbark 13-230 Lidzbark. 10. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie ujęcia wód podziemnych na działce nr 3119/11 obręb Bryńsk dla Nadleśnictwo Lidzbark 13-230 Lidzbark. 11. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie urządzenia wodnego na wysokości Placu 1-go Maja w Działdowie oraz odprowadzanie kanalizacją deszczową wód opadowych i roztopowych dla Urząd Miasta Działdowo, ul. Zamkowa 12,13-200 Działdowo. Pozwolenie ważne do 06.06.2027 r. 12. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie urządzenia wodnego na działkach 273/25 i 129 obręb 3 Miasto Lidzbark oraz na wprowadzenie do rzeki Wel wód opadowych i roztopowych z Placu Hallera i terenów przyległych dla Urząd Miasta i Gminy Lidzbark, ul. Sądowa 21,13-230 Lidzbark. 13. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie do Kanału Młyńskiego ścieków komunalnych z oczyszczalni ścieków w Działdowie dla Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Sp. z o.o. ul. Hallera 32, 13-200 Działdowo. Pozwolenie ważne do 06.06.2027 r. 14. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie ścieków przemysłowych do kanalizacji z terenu Zakładu DEKORGLASS przy ul. Grunwaldzkiej 35 w Działdowie dla DEKORGLASS DZIAŁDOWO S.A. ul. Grunwaldzka 35, 13-200 Działdowo. Pozwolenie ważne do 30.06.2021 r. 15. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie podziemnej instalacji rozsączającej na działce nr 268 obręb Miasto Działdowo oraz na wprowadzanie ścieków do ziemi z terenu Stacji Paliw przy ul. Rydygiera w Działdowie dla FELIPA Sp. z o.o. ul. Rydygiera 8, 13-200 Działdowo. Pozwolenie ważne do 05.07.2027 r.

115

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

16. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie podziemnej instalacji rozsączającej przy ul. Przemysłowej 65 na działce nr 3711/21 obręb Miasto Działdowo oraz na wprowadzanie ścieków do ziemi z dachów hal produkcyjno-magazynowych i placu manewrowego za pomocą instalacji rozsączającej dla HEINZ GLAS Działdowo Sp. z o.o. ul. Wł. Jagiełły 40, 13-200 Działdowo. Pozwolenie ważne do 31.08.2027 r. 17. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na pobór wód podziemnych z ujęcia na działce nr 143 obręb Nick dla „ARTRYB” Sp. z o.o. ul. Ogrodowa 19C/M5, 84/240 Reda. Pozwolenie ważne do 10.08.2037 r. 18. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie do miejskiej kanalizacji w Działdowie ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe powstających na terenie DEKORPLASTICS Sp. z o.o. Komorniki 16 dla DEKOR PLASTICS Sp. z o.o. ul. Grunwaldzka 35, 13-200 Działdowo. Pozwolenie ważne do 07.08.2021 r. 19. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie pomostu na jeziorze Hartowieckim – działka nr 352 obręb Hartowiec – wydano osobie fizycznej. 20. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie urządzeń wodnych oraz na prowadzenie robót na działce jeziora Rybno, w ramach przedsięwzięcia „Budowa ścieżki edukacyjnej wokół jeziora Rybno” dla Gmina Rybno ul. Lubawska 15, 13-220 Rybno. 21. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na przebudowę rowów drogowych przy drodze wojewódzkiej 538 na odcinku Dębień – Rybno dla Zarząd Dróg Wojewódzkich w Olsztynie. 22. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie podziemnej instalacji retencyjno-rozsączającej pod jezdnią ulicy Akacyjnej w Iłowie-Osadzie oraz na wprowadzanie ścieków do ziemi z ulicy Akacyjnej za pomocą instalacji retencyjno- rozsączającej dla Gmina Iłowo-Osada ul. Wyzwolenia 5, 13-240 Iłowo-Osada. Pozwolenie ważne do 05.09.2027 r. 23. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na pobór wód podziemnych z ujęcia na działce 3119/11 obręb Bryńsk dla Nadleśnictwo Lidzbark 13-230 Lidzbark. Pozwolenie ważne do 22.09.2037 r. 24. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie podziemnej instalacji rozsączającej na terenie DEKORGLASS Działdowo S.A Zakład w Komornikach 16 oraz na wprowadzanie ścieków do ziemi z dachu hali magazynowej i placu manewrowego dla DEKORGLASS Działdowo S.A. ul. Grunwaldzka 35, 13-200 Działdowo. Pozwolenie ważne do 12.10.2027 r. 25. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na pobór wód podziemnych z ujęcia na działce nr 4311 obręb Klonowo dla Nadleśnictwo Lidzbark 13-230 Lidzbark. Pozwolenie ważne do 12.10.2037 r. 26. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na przejście gazociągu PE 160 nad Kanałem Młyńskim w km 10-385 przy ulicy Wolności w Działdowie dla Polska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. ul. Marcina Kasprzaka 25, 01-224 Warszawa. 27. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie urządzeń wodnych – 14 szt. studni chłonnych w m. Gródki na działkach nr 534, 538 i 68/16 obręb Gródki oraz na wprowadzanie ścieków do ziemi dla Gmina Płośnica ul. Dworcowa 52, 13-206 Płośnica. Pozwolenie ważne do 26.10.2027 r. 28. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na przebudowę mostu na rzece Wkra pomiędzy miejscowościami Przełęk i Jabłonowo oraz na odprowadzanie ścieków z nawierzchni mostu do rzeki dla Powiatowy Zarząd Dróg ul. Lidzbarska 31, 13-200 Działdowo. Pozwolenie ważne do 16.11.2027 r.

116

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

29. Decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie podziemnej instalacji retencyjno-rozsączającej na działce nr 245 obręb Koszelewki oraz na wprowadzanie do ziemi ścieków z oczyszczalni w m. Koszelewki dla Gmina Rybno ul. Lubawska 15, 13-220 Rybno.

5.3. Gospodarka wodno-ściekowa9

Sieć wodociągowa Powiat działdowski posiada wodociągową sieć rozdzielczą o długości 681,5 km z 12 588 podłączeniami do budynków mieszkalnych oraz zbiorowego mieszkania. W porównaniu do 2016 r. zwiększyła się o 22,8 km oraz 227 przyłączy. W 2018 roku dostarczono 3 nią 2 132,6 dam wody. Zużycie wody w gospodarstwach domowych na 1 mieszkańca wyniosło 32,5 m3.

Tabela 11. Charakterystyka sieci wodociągowej na terenie powiatu działdowskiego (2018 r.) Przyłącza Korzystający prowadzące do Długość czynnej Zużycie wody z sieci budynków sieci w gospodarstwach wodociągowej Nazwa mieszkalnych rozdzielczej domowym na 1 w % ogółu i zbiorowego [km] mieszkańca [dam3] ludności [%] zamieszkania (2017 r.) [szt.]

Powiat 681,5 12 588 32,5 93,1 działdowski

Działdowo (gm. 67,3 2 875 27,9 99,0 miejska)

Działdowo (gm. 116,4 1 456 39,2 82,5 wiejska)

Iłowo-Osada 87,0 2 043 21,8 100,0

Lidzbark 196,7 3 292 32,2 89,4

Płośnica 100,4 1 233 56,1 92,1

Rybno 113,7 1 689 30,0 91,2 źródło: GUS

Sieć kanalizacyjna Powiat działdowski posiada sieć kanalizacyjną o długości 337,1 km z 7 013 podłączeniami do budynków mieszkalnych oraz mieszkania zbiorowego. W zestawieniu z 2016 r. nastąpił wzrost odpowiednio o 21,0 km i 113 przyłączy. W 2018 roku odprowadzono nią 1 454,3 dam3 ścieków.

9 Bank Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego.

117

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Tabela 12. Charakterystyka sieci kanalizacyjnej na terenie powiatu działdowskiego (2018 r.) Przyłącza Korzystający prowadzące Ścieki Długość czynnej z sieci do budynków odprowadzone sieci kanalizacyjnej Nazwa mieszkalnych siecią kanalizacyjnej w % ogółu i zbiorowego kanalizacyjną [km] ludności [%] zamieszkania [dam3] (2017 r.) [szt.]

Powiat 337,1 7 013 1 454,3 66,7 działdowski

Działdowo (gm. 58,8 2 520 644,5 96,7 miejska)

Działdowo (gm. 50,3 565 155,0 38,8 wiejska)

Iłowo-Osada 60,5 1 102 207,1 75,7

Lidzbark 64,7 1 279 251,9 52,1

Płośnica 63,3 611 73,4 41,7

Rybno 39,5 936 122,4 55,3 źródło: GUS

5.4. Gleby10

Gatunek gleby, który wynika z jej składu granulometrycznego, ma istotne znaczenie dla wielu fizycznych i chemicznych właściwości gleb, w tym odczynu, naturalnej zawartości zanieczyszczeń w glebie oraz pojemności sorpcyjnej gleb, wpływającej bezpośrednio na procesy migracji zanieczyszczeń w środowisku.

Program "Monitoring chemizmu gleb ornych Polski" stanowi element Państwowego Monitoringu Środowiska w zakresie jakości gleb i ziemi. Celem programu jest ocena stanu zanieczyszczenia i zmian właściwości gleb w wymiarze czasowym i przestrzennym. Realizowany jest od roku 1995. W 5-letnich odstępach czasowych pobierane są próbki glebowe z 216 stałych punktów pomiarowo-kontrolnych, zlokalizowanych na gruntach ornych charakterystycznych dla pokrywy glebowej kraju. Kolejna, piąta tura Monitoringu przypadła na lata 2015-2017 i podobnie jak w poprzednich latach była realizowana przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy, na zlecenie

10 Raport z III etapu realizacji zamówienia „Monitoring chemizmu gleb ornych w Polsce w latach 2015- 2017”, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy, Puławy 2017.

118

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Baza danych gromadzonych od 1995 r. w ramach programu pozwala na określenia stanu jakości gleb, ocenę kierunków jej zmian oraz identyfikację potencjalnych zagrożeń dla funkcji gleb użytkowanych rolniczo.

Na terenie powiatu działdowskiego znajduje się jeden punkt pomiarowy:

Punkt 75 Miejscowość: Przełęk Gmina: Płośnica Kompleks: 4 (żytni bardzo dobry (pszenno-żytni)), Typ: AP (gleby płowe), klasa bonitacyjna: IIIb Gatunek gleby wg normy BN-78/9180-11: piasek gliniasty mocny; wg Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego z 2008 r.: piasek gliniasty.

Tabela 13. Wyniki badań gleb w punkcie pomiarowym nr 75 w Przełęku Wskaźnik Jednostka 2005 r. 2010 r. 2015 r. Uziarnienie BN-78/9180-11: 1,0-0,1 mm udział w % 56 57 59 BN-78/9180-11: 0,1-0,02 mm udział w % 25 25 24 BN-78/9180-11: < 0.02 mm udział w % 19 18 17 PTG 2008: 2,0-0,05 mm udział w % n.o. 70 73 PTG 2008: 0,05-0,002 mm udział w % n.o. 25 24 PTG 2008: < 0.002 mm udział w % 5 5 3 Odczyn i węglany Odczyn "pH " w zawiesinie H2O pH 5,0 5,5 4,4 Odczyn "pH " w zawiesinie KCl pH 3,9 4,7 3,4

Węglany (CaCO3) % n.o. n.o. n.o. Substancja organiczna gleby Próchnica % 1,24 1,45 1,33 Węgiel organiczny % 0,72 0,84 0,77 Azot ogólny % 0,089 0,08 0,08 Stosunek C/N - 8,2 10,5 9,7 Właściwości sorpcyjne gleby Kwasowość hydrolityczna (Hh) cmol(+)*kg-1 3,9 3,75 4,24 Kwasowość wymienna (HW) cmol(+)*kg-1 0,77 0,93 1,16 Glin wymienny „Al.” cmol(+)*kg-1 0,56 0,72 0,86 Wapń wymienny (Ca2+) cmol(+)*kg-1 1,36 1,37 1,0 Magnez wymienny (Mg2+) cmol(+)*kg-1 0,23 0,26 0,27 Sód wymienny (Na+) cmol(+)*kg-1 0,03 0,06 0,02 Potas wymienny (K+) cmol(+)*kg-1 0,31 0,37 0,25 Suma kationów wymiennych (S) cmol(+)*kg-1 1,93 2,07 1,54 Pojemność sorpcyjna gleby (T) cmol(+)*kg-1 5,83 5,82 5,78

119

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Wskaźnik Jednostka 2005 r. 2010 r. 2015 r. Wysycenie kompleksu sorpcyjnego % 33,1 35,54 26,64 kationami zasadowymi (V) Zawartość pierwiastków przyswajalnych dla roślin Fosfor przyswajalny mg P2O5* 100g-1 8,4 8,0 8,5 Potas przyswajalny mg K2O*100g-1 11,0 12,8 10,3 Magnez przyswajalny mg Mg*100g-1 2,6 3,3 2,62 Siarka przyswajalna mg S-SO4*100g-1 0,88 0,65 0,25 -1 Azot amonowy NNH4 mg*kg n.o. n.o. 4,39 -1 Azot azotanowy NNO3 mg*kg n.o. n.o. 11,63 Całkowita zawartość makroelementów Fosfor % 0,05 0,053 0,05 Wapń % 0,07 0,08 0,05 Magnez % 0,1 0,09 0,07 Potas % 0,09 0,08 0,06 Sód % 0,007 0,003 0,003 Siarka % 0,017 0,011 0,014 Glin % 0,54 0,36 0,29 Żelazo % 0,65 0,64 0,5 Całkowita zawartość pierwiastków śladowych Mangan mg*kg-1 498 472 399 Kadm mg*kg-1 0,21 0,13 0,11 Miedź mg*kg-1 5,0 5,7 5,7 Chrom mg*kg-1 9,6 6,6 6,1 Nikiel mg*kg-1 4,6 4,7 4,5 Ołów mg*kg-1 11,6 11,6 8,9 Cynk mg*kg-1 33,6 32,1 24,0 Kobalt mg*kg-1 3,03 2,91 2,48 Wanad mg*kg-1 11,0 7,9 7,6 Lit mg*kg-1 4,3 3,2 3,0 Beryl mg*kg-1 0,17 0,23 0,18 Bar mg*kg-1 30,6 24,4 24,6 Stront mg*kg-1 7,9 3,0 3,4 Lantan mg*kg-1 7,5 8,1 6,4 Rtęć mg*kg-1 n.o. n.o. 0,01 Arsen mg*kg-1 n.o. n.o. 1,71 Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne Suma 13 WWA µg*kg-1 876,0 938,6 908,7 WWA - naftalen µg*kg-1 n.o. n.o. 3,3 WWA - fenantren µg*kg-1 n.o. n.o. 46,9 WWA - antracen µg*kg-1 n.o. n.o. 6,7 WWA - fluoranten µg*kg-1 n.o. n.o. 139,3 WWA - chryzen µg*kg-1 n.o. n.o. 84,8

120

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Wskaźnik Jednostka 2005 r. 2010 r. 2015 r. WWA - benzo(a)antracen µg*kg-1 n.o. n.o. 68,7 WWA - benzo(a)piren µg*kg-1 n.o. n.o. 88,2 WWA - benzo(a)fluoranten µg*kg-1 n.o. n.o. 15,2 WWA - benzo(ghi)perylen µg*kg-1 n.o. n.o. 70,3 WWA - fluoren µg*kg-1 n.o. n.o. 4,4 WWA - piren µg*kg-1 n.o. n.o. 121,9 WWA - benzo(b)fluoranten µg*kg-1 n.o. n.o. 136,3 WWA - benzo(k)fluoranten µg*kg-1 n.o. n.o. 46,5 WWA - dibenzo(a,h)antracen µg*kg-1 n.o. n.o. 15,3 WWA - indeno(1,2,3-cd)piren µg*kg-1 n.o. n.o. 79,3 Pozostałości pestycydów chloroorganicznych i związków nie chlorowych w glebach P. chloroograniczne – mg*kg-1 n.o. n.o. 0,03 DDT/DDE/DDD P. chloroograniczne – aldrin mg*kg-1 n.o. n.o. 0,001 P. chloroograniczne – dieldrin mg*kg-1 n.o. n.o. <0,001 P. chloroograniczne - endrin mg*kg-1 n.o. n.o. <0,001 P. chloroograniczne – alfa-HCH mg*kg-1 n.o. n.o. <0,001 P. chloroograniczne – beta-HCH mg*kg-1 n.o. n.o. <0,001 P. chloroograniczne- gamma-HCH mg*kg-1 n.o. n.o. <0,001 P. – związki nie chlorowe – carbaryl mg*kg-1 n.o. n.o. <0,001 P. – związki nie chlorowe – mg*kg-1 n.o. n.o. <0,001 carbofuran P. – związki nie chlorowe – maneb mg*kg-1 n.o. n.o. n.o. P. – związki nie chlorowe - atrazin mg*kg-1 n.o. n.o. <0,001 Pozostałe właściwości Radioaktywność Bq*kg-1 537 494 313 Przewodnictwo elektryczne właściwe mS*m-1 4,8 4,79 6,74 Zasolenie mg KCl*100g-1 12,7 12,64 17,79 źródło: IUNiG-PIB

Można stwierdzić, że w przypadku większości cech opisujących właściwości i jakość gleby nie doszło do istotnych zmian na przestrzeni ostatnich lat. Wartości mierzonych elementów mieściły się w dopuszczalnych zakresach.

5.5. Hałas11

Hałas jest zanieczyszczeniem środowiska, charakteryzującym się dużą ilością i różnorodnością źródeł oraz powszechnością występowania. Hałas jest uznawany za czynnik, który w największym stopniu wpływa na jakość warunków zamieszkania i wypoczynku ludzi. Nadmierny hałas może wywoływać niekorzystne zmiany w organizmie

11 Raport o stanie środowiska województwa warmińsko-mazurskiego w 2017 roku, WIOŚ w Olsztynie 2018.

121

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r. człowieka. Powoduje on między innymi zaburzenia snu i wypoczynku, wpływa niekorzystnie na układ nerwowy, utrudnia pracę i naukę, zwiększa podatność na choroby psychiczne.

Występujący w środowisku naturalnym hałas spowodowany działalnością człowieka można podzielić na komunikacyjny i przemysłowy (instalacyjny). Czynnikami wpływającymi na poziom hałasu komunikacyjnego są natężenie i płynność ruchu, procentowy udział pojazdów ciężarowych w strumieniu pojazdów, prędkość strumienia pojazdów, położenie drogi oraz rodzaj nawierzchni, ukształtowanie terenu, przez który przebiega trasa komunikacyjna, charakter obudowy trasy i rodzaj sąsiadującej z trasą zabudowy. Źródłami hałasu przemysłowego są dźwięki emitowane przez różnego rodzaju maszyny i urządzenia, a także wyposażenie zakładów przemysłowych, rzemieślniczych i usługowych oraz procesy technologiczne w nich zachodzące.

WIOŚ w Olsztynie w analizowanym okresie nie prowadził pomiarów hałasu drogowego i kolejowego na terenie powiatu działdowskiego.

W 2017 roku podjęto wobec zakładów przemysłowych działania kontrolne pod kątem przestrzegania norm akustycznych wraz z pomiarami hałasu. W supermarkecie Kredens w Działdowie stwierdzono przekroczenia dopuszczalnych wartości hałasu w porze nocy o 5 dB.

5.6. Pola elektromagnetyczne12

Promieniowanie elektromagnetyczne niejonizujące (PEM) występuje w postaci naturalnej (źródłami są Ziemia, Słońce, zjawiska atmosferyczne) oraz sztucznej (związane z powszechnym wykorzystywaniem energii elektrycznej oraz nowych technik radiowych). Pola elektromagnetyczne występują w otoczeniu wszystkich urządzeń elektrycznych.

Podstawowymi źródłami pól elektromagnetycznych są:

 stacje bazowe telefonii komórkowej,  stacje radiowe i telewizyjne,  stacje radiolokacyjne,  linie elektroenergetyczne wysokiego napięcia,  urządzenia powszechnego użytku, m.in. kuchenki mikrofalowe, aparaty komórkowe.

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie prowadzi w ramach jednego z podsystemów Państwowego Monitoringu Środowiska pomiary poziomów promieniowania elektromagnetycznego w środowisku w 135 punktach w trzyletnich cyklach pomiarowych, po 45 punktów dla każdego roku. W każdym z tych 45 punktów pomiary wykonuje się raz w roku kalendarzowym. Pomiarami objęto tereny miast powyżej 50 tys. mieszkańców, pozostałe miasta i tereny wiejskie, ustalając na każdym z wymienionych obszarów badawczych po 15 punktów pomiarowych, zlokalizowanych w miejscach dostępnych dla ludności.

12 Raport o stanie środowiska województwa warmińsko-mazurskiego w 2017 roku, WIOŚ w Olsztynie 2018.

122

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Na obszarze powiatu działdowskiego zlokalizowanych jest 6 punktów pomiarowych. Wyniki pomiarów w raportowanym okresie zestawiono w tabeli.

Tabela 14. Wyniki pomiarów pól elektromagnetycznych na terenie powiatu działdowskiego Adres punktu Miejscowość/gmina Wynik pomiaru [V/m] pomiarowego

Działdowo ul. Świerkowa/Leśna 0,26

Działdowo Ratusz Miejski 0,31

Działdowo ul. Polna 34 0,18

Gąsiorowo-Działdowo - 0,21 źródło: WIOŚ w Olsztynie

Przeprowadzone badania wykazały, że w żadnym punkcie kontrolno-pomiarowym w województwie nie stwierdzono przekroczeń poziomów dopuszczalnych promieniowania elektromagnetycznego wynoszących 7 V/m. Wartości natężeń były niższe niż 20% wartości dopuszczalnej dla miejsc dostępnych dla ludności.

5.7. Gospodarka odpadami

Infrastruktura gospodarowania odpadami komunalnymi13 Zgodnie z obowiązującymi przepisami odpady komunalne mogą być zagospodarowane jedynie w regionalnych instalacjach do przetwarzania odpadów (RIPOK) lub instalacjach do zastępczej obsługi regionów. Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Warmińsko- Mazurskiego na lata 2016-2022, wyznaczył pięć regionów gospodarki odpadami komunalnym: Północny, Zachodni, Centralny, Północno-Wschodni i Wschodni. Powiat działdowski wchodzi w skład Regionu Zachodniego liczącego wg danych za 2014 r. 368 252 mieszkańców i obejmującego 34 gminy. Na terenie regionu znajduje się 5 RIPOK obejmujących 4 instalacje mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych, 3 kompostownie odpadów zielonych i innych odpadów ulegających biodegradacji oraz 3 składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne. Jedna RIPOK znajduje się na terenie powiatu działdowskiego, która została scharakteryzowana w poniższej tabeli.

Tabela 15. Regionalna Instalacja do Przetwarzania Odpadów Komunalnych w powiecie działdowskim Data Właściciel/ Zdolność Lokalizacja Instalacja Charakterystyka rozpoczęcia przerobowa Zarządzający eksploatacji

13 Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2016-2022, Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2016.

123

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Data Właściciel/ Zdolność Lokalizacja Instalacja Charakterystyka rozpoczęcia przerobowa Zarządzający eksploatacji

30 000 Mg/rok (w tym Część Instalacja 21 850 Działdowo/ mechaniczna 2011 mechaniczno- Mg/rok dla Zakrzewo, Działdowo biologicznego zmieszanych gm. przetwarzania odpadów Działdowo Ekologiczny odpadów komunalnych Związek Gmin Część Działdowszczyzna 15 000 biologiczna 2002 ul. Przemysłowa Mg/rok 61 13-200 Zakrzewo Działdowo Kompostownia odpadów Kompostownia zielonych 2 000 Mg/rok 2002 Zakrzewo, pryzmowa gm. i innych Działdowo bioodpadów Składowisko Kwatera III 288 800 m3 2013 odpadów źródło: Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2016-2022

W 2017 r. zaprzestano przyjmowania odpadów na składowisku odpadów w Ciechanówku w gm. Lidzbark. Powierzchnia składowiska wynosiła 1,2 ha, a pojemność 92 000 m3.

Ilość odpadów komunalnych14 Za realizację zadań związanych z zagospodarowaniem odpadami komunalnymi odpowiada Ekologiczny Związek Gmin „Działdowszczyzna”. Firmami odpowiedzialnymi za odbiór odpadów komunalnych z posiadłości mieszkalnych z terenu gmin powiatu działdowskiego są Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Sp. z o.o. z siedzibą w Działdowie, Koma Usługi Komunalne Sp. z o.o. w Ełku i Koma Usługi Komunalne Jakub Maniak w Ełku. Liczba mieszkańców objętych systemem gospodarowania odpadami wg złożonych deklaracji wynosiła 52 611 w 2017 r. i 52 036 w 2018 r. Dane na temat zebranych odpadów komunalnych zostały zebrane w poniższej tabeli.

Tabela 16. Ilość odpadów komunalnych odebranych z terenu gmin powiatu działdowskiego Odpady segregowane Suma zebranych Odpady zmieszane [Mg] Gmina [Mg] odpadów [Mg] 2017 2018 2017 2018 2017 2018

Działdowo (gm. 3 623,92 3 793,48 3 502,58 3 451,18 7 126,50 7 244,66 miejska)

14 Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi za 2017 i 2018 rok, Ekologiczny Związek Gmin „Działdowszczyzna”, Działdowo 2018, 2019.

124

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Odpady segregowane Suma zebranych Odpady zmieszane [Mg] Gmina [Mg] odpadów [Mg] 2017 2018 2017 2018 2017 2018

Działdowo (gm. brak danych 1 075,22 brak danych 1 372,14 brak danych 2 447,36 wiejska)

Iłowo-Osada brak danych 623,36 brak danych 1 821,16 brak danych 2 444,52

Lidzbark 1 618,12 1 849,14 1 652,19 2 691,72 4 270,31 4 540,86

Płośnica brak danych 264,78 brak danych 882,78 brak danych 1 147,56

Rybno brak danych 519,68 brak danych 934,86 brak danych 1 454,54 źródło: Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi za 2017 i 2018 rok

Na terenie powiatu znajdują się dwa Punkty Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK): w Działdowie przy ul. Przemysłowej 61 oraz w Ciechanówku w gm. Lidzbark. Punkty te, w zamian za uiszczoną opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi świadczą usługi, polegające na przyjmowaniu bezpłatnie odpadów komunalnych od mieszkańców.

Realizacja zapisów ustawy o odpadach Starostwo Powiatowe w Działdowie realizuje wymienione zadanie poprzez wydawanie pozwoleń/zezwoleń na prowadzenie działalności posiadaczom odpadów. W poniższej tabeli zestawiono wykaz pozwoleń wydanych w latach 2017-2018.

Tabela 17. Wykaz decyzji odpadowych wg posiadaczy odpadów wydanych w latach 2017-2018

Nr decyzji i data Posiadacz Okres ważności Rodzaj działalności wydania

Usługi Transportowo- Handlowe Józefko Ro.6233.1.2017 do czasu utworzenia Jarosław Transport z dn. 20.03.2017r. rejestru Marszałka Gralewo Stacja 12a, 13-214 Uzdowo

Antoni Bonisławski „ABSerwis” Zakład Ro.6233.3.2017 do czasu utworzenia Mechaniki Pojazdowej Transport z dn. 28.03.2017r. rejestru Marszałka ul. Lidzbarska 63, 13-200 Działdowo

Siemens Wind Power Sp. z o.o. Ro.6233.4.2017 31.08.2020 r. Zbieranie ul. Żupnicza 11, z dn. 01.06.2017r. 03-821 Warszawa

Jan Sternicki STER- Ro.6233.5.2017 do czasu utworzenia Transport TRANS z dn. 07.07.2017r. rejestru Marszałka ul. Główny Dworzec

125

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Nr decyzji i data Posiadacz Okres ważności Rodzaj działalności wydania 9B, 13-230 Lidzbark

PureLite Dariusz Zalewski Ro.6233.6.2017 ul. Skarbka z Gór 11.09.2027 r. Zbieranie z dn. 03.10.2017r. 140a/17, 03-287 Warszawa

Firma Usługowo- Transportowa „PIOMAR” Piotr Ro.6233.9.2017 do czasu utworzenia Transport Tyburski z dn. 06.12.2017r. rejestru Marszałka Grabacz 4, 13-220 Rybno

VestaEco COMPOSITES Sp. Ro.6233.10.2017 z o.o. 03.06.2026 r. Zbieranie z dn. 26.01.2018r. Al. Jerozolimskie 180, 02-486 Warszawa

JH TRANS JARZĄBEK, HINCMAN Ro.6233.11.2017 do czasu utworzenia Transport ul. Klonowa 7, 13-200 z dn. 04.01.2018r. rejestru Marszałka Działdowo

AKERON Sp. z o.o. Ro.6233.1.2018 ul. Mazowiecka 11 lok. 07.02.2028 r. Zbieranie 49, z dn. 07.02.2018r. 00-052 Warszawa

Przedsiębiorstwo Gospodarki Ro.6233.25.2016 Komunalnej Sp. z o.o., 31.12.2020 r. Zbieranie z dn. 16.01.2017r. 13-230 Lidzbark ul. Zieluńska 26

HEINZ-PLASTICS Polska Sp. z o.o., Ro.6220.3.2018 05.07.2028 r. Wytwarzanie 13-200 Działdowo, z dn. 05.07.2018r. ul. Przemysłowa 57 źródło: Starostwo Powiatowe w Działdowie

126

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

6. Podsumowanie

Zadania wyznaczone w ramach Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Działdowskiego zostały w zdecydowanej większości zrealizowane zgodnie z zamierzeniami inwestycyjnymi.

W ramach realizacji Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Działdowskiego w latach 2017-2018 podjęto się realizacji 74 zadań wynikających z zapisów ww. Programu. Realizacja Programu kształtuje się na poziomie 57,81%, co jest dobrym wynikiem. Program wyznaczył również 77 zamierzeń inwestycyjnych, z których zrealizowano 47.

Władze powiatu i gmin należących do powiatu oraz inne podmioty odpowiedzialne za realizację Programu główne nakłady finansowe przeznaczały na działania inwestycyjne takie jak budowa i modernizacja dróg, sieci wodociągowej, kanalizacji sanitarnej, termomodernizację budynków czy instalacja odnawialnych źródeł energii. Gminy wybierają te inwestycje, które z punktu widzenia potrzeb omawianych jednostek samorządu terytorialnego są najważniejsze i najpilniejsze, w stosunku do jakości środowiska i zdrowia mieszkańców. Oprócz zadań inwestycyjnych, które angażowały największe nakłady finansowe, jednostki rozdysponowywały również środki na dotacje do wymiany źródeł ciepła, usuwania wyrobów azbestowych, doposażenie jednostek ratowniczych, pielęgnację zasobów przyrodniczych oraz edukację ekologiczną. Część zadań realizowanych w ramach poszczególnych obszarów miało charakter synergiczny. Realizacja zadań wyznaczonych w obrębie jednego obszaru, przyczynia się do zaspokojenia potrzeb, czy też poprawy stanu środowiska w obrębie innego komponentu. Zadania, których realizacji się nie podjęto, były głównie pozainwestycyjne i posiadały charakter organizacyjno-prawny. Nie było również potrzeby realizacji części tych zadań.

Podmioty wyznaczone do realizacji zadań zawartych w Programie pozyskiwały również środki finansowe ze źródeł zewnętrznych, głównie Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Programu Rozwoju Gminnej i Powiatowej Infrastruktury Drogowej, Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych oraz funduszy europejskich, takich jak Program Rozwoju Obszarów Wiejskich i Regionalny Program Operacyjny Województwa Warmińsko-Mazurskiego.

Ostatecznie realizację Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Działdowskiego za lata 2017-2018 ocenia się pozytywnie. Ocenę potwierdza przeprowadzona analiza wskaźnikowa realizacji Programu na terenie powiatu. Wskazuje ona, że zwiększyła się długość podstawowych sieci infrastrukturalnych, takich jak sieć wodociągowa, kanalizacyjna, a co za tym idzie, zwiększa się liczba mieszkańców mająca dostęp i korzystająca z infrastruktury zapewniającej poprawę jakości środowiska na terenie omawianego powiatu. Zwiększyła się również ilość odebranych odpadów komunalnych, w tym selektywnie zbieranych, oraz powierzchnia lasów.

127

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Uznaje się, że Program Ochrony Środowiska jest wdrażany zgodnie z przyjętymi założeniami. Zaleca się kontynuację realizacji wyznaczonych celów.

Spis tabel Tabela 1. Dane demograficzne (stan na 31.12.2018 r.) ...... 9 Tabela 2. Liczba ludności powiatu działdowskiego w latach 2009-2018 ...... 10 Tabela 3. Bezrobocie (stan na 31.12.2018 r.) ...... 11 Tabela 4. Charakterystyka systemu energetycznego w powiecie działdowskim ...... 12 Tabela 5. Surowce naturalne występujące na terenie powiatu działdowskiego (stan na 31.12.2018 r.) ...... 14 Tabela 6. Jednolite Części Wód Powierzchniowych znajdujące się na obszarze powiatu działdowskiego ...... 26 Tabela 7. Realizacja zadań wyznaczonych w Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Działdowskiego, lata 2017-2018 ...... 44 Tabela 8. Realizacja zamierzeń inwestycyjnych wyznaczonych w Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Działdowskiego, lata 2017-2018 ...... 88 Tabela 9. Ocena realizacji Programu Ochrony Środowiska ...... 105 Tabela 10. Wskaźniki monitoringu ...... 107 Tabela 11. Charakterystyka sieci wodociągowej na terenie powiatu działdowskiego (2018 r.) ...... 117 Tabela 12. Charakterystyka sieci kanalizacyjnej na terenie powiatu działdowskiego (2018 r.) ...... 118 Tabela 13. Wyniki badań gleb w punkcie pomiarowym nr 75 w Przełęku ...... 119 Tabela 14. Wyniki pomiarów pól elektromagnetycznych na terenie powiatu działdowskiego ...... 123 Tabela 15. Regionalna Instalacja do Przetwarzania Odpadów Komunalnych w powiecie działdowskim ...... 123 Tabela 16. Ilość odpadów komunalnych odebranych z terenu gmin powiatu działdowskiego ...... 124 Tabela 17. Wykaz decyzji odpadowych wg posiadaczy odpadów wydanych w latach 2017- 2018 ...... 125

Spis rysunków Rysunek 1. Powiat działdowski na tle województwa warmińsko-mazurskiego ...... 5 Rysunek 2. Gminy powiatu działdowskiego – powierzchnia i liczba miejscowości ...... 6 Rysunek 3. Położenie gmin na tle powiatu działdowskiego ...... 6 Rysunek 4. Podział fizyczno-geograficzny powiatu działdowskiego ...... 7 Rysunek 5. Sieć dróg wojewódzkich i powiatowych przebiegających przez powiat działdowski ...... 8 Rysunek 6. Procesy demograficzne w powiecie działdowskim ...... 10 Rysunek 7. Udział ludności wg ekonomicznych grup wieku w % ludności ogółem ...... 11 Rysunek 8. Struktura użytków rolnych na terenie powiatu działdowskiego [ha] (stan na rok 2014) ...... 24 Rysunek 9. Sieć hydrograficzna powiatu działdowskiego ...... 25 Rysunek 10. Powiat działdowski na tle Głównego Zbiornika Wód Podziemnych ...... 28

128

Raport z wykonania za okres 2017-2018 Programu ochrony środowiska dla powiatu działdowskiego do 2020 r.

Rysunek 11. Powiat działdowski na tle Jednolitych Części Wód Podziemnych ...... 29 Rysunek 12. Usytuowanie parków krajobrazowych na terenie powiatu działdowskiego ...... 31 Rysunek 13. Usytuowanie Obszarów Natura 2000 na terenie powiatu działdowskiego ...... 34 Rysunek 14. Usytuowanie Obszarów Chronionego Krajobrazu terenie powiatu działdowskiego ...... 37 Rysunek 15. Usytuowanie rezerwatów przyrody na terenie powiatu działdowskiego ...... 40 Rysunek 16. Usytuowanie zespołu przyrodniczo-krajobrazowego na terenie powiatu działdowskiego ...... 41 Rysunek 17. Usytuowanie użytków ekologicznych na terenie powiatu działdowskiego...... 43

129