200 År Med Grunnlova Juni 2014 Andakt
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
nr.4 Kyrkjeblad for Gloppen juni 2014 Årgang 44 200 år med Grunnlova Juni 2014 Andakt FRAMSIDA Anders Osmundnes Temanummer om 200 år med GRUNNLOVA set visse krav til Innhald biletet som skal pryde framsida. Det er nasjonaldagen 17. mai som er den årlege festdagen for Grunnlova, så eit skikkeleg gammalt foto til dømes frå 17. mai-feiringa 1914 var det vi ønskte oss. Du kan lese om då glopparane feira 100-årsdagen for Grunnlova på side 26 og 27. Men det var ingen som fann foto frå den For tanke og tru dagen. Det er Helge 3 Andakt v/Anders Osmundnes Lyslo som har leita 5 Leiarartikkel v/Harald Aske fram dette biletet, 11 Asbjørgs klipp som syner toget på 37 Helg. Dikt av Martin Ø. Ommedal Sandane, truleg i 45 Min salme v/Elin Gro Skaaden 1897. Fotografen har stått på Hotel Gloppen og fotografert austover mot Tema: 200 år med Grunnlova Flølokrysset. Huset i venstre bilet- kant er Hansen-huset. Bakanfor ser 6 Temagudsteneste om 1814 v/Harald Aske vi Firdaheimen. Bakerst er Fagerlund 9 Tre glopparar samtalar om Grunnlova (Tystad). Huset med brote hjørne er 12 Mirakelåret 1814 v/Olav Søreide Skarsteinhuset, og over taket ser vi 17 Biskopar på visitas på 1800-talet v/Ove Eide Nyhagen sitt hus. Toget svingar til 20 Valkyrkja i Gloppen v/Harald Aske Kom i hug at Gud er attåt! venstre ned Skarsteinbakken. Vi veit 22 Livet i Gloppen rundt 1814 v/Aase Ryssdal Sæther at det var hornmusikk på Sandane på 24 Kristenliv i Gloppen rundt 1814 v/Berta Kleppenes desse tider, og dei går kanskje så langt 26 Grunnlovsjubileet i 1914 v/Oddvar Almenning framme i toget at dei ikkje er synlege 30 Frigjeringsdagar 1945 år er det 200 år sidan 112 utvalde menn kom sa- Noreg fekk si grunnlov i 1814, og det var tydeleg at her. Det kan sjå ut som toget har 32 Prolog frå 1945 v/Marta Heimsæter man på Eidsvoll for å gje Noreg ei grunnlov. Reisa mange av utsendingane tok Gud med i arbeidet. Noregs stansa på grunn av fotografen. Men 33 Minnesteinen på Gimmestad I var nok strabasiøs for mange av utsendingane, men sjølvstende og fridom har vore sett på prøve mange flagga er det fart i! Vi kan og legge 34 Minnesteinar ved Breimskyrkja fram kom dei. Ein skysskar på Romerike gav Georg Sver- gonger sidan Grunnlova vart underskriven, men vi som merke til at gutar går for seg og jenter drup ei viktig melding med på ferda: ”Kva de enn gjer, så er fødde etter andre verdskrig, har fått oppleve eit land i Dette var vi med på for seg. Kanskje storskulen på Sandane kom i hug at Gud er attåt.” stadig utvikling. Samstundes har vi fått det så godt at vi var delt i guteklasser og jenteklasser? 36 Jubileum for Den vesle hjelparen v/Kari Jordanger lett gløymer korleis forfedrane våre streva for fridom og 37 Gospelkonsert i Breimskyrkja v/Oddvar Almenning At Gud har minst ein finger med i alt som skjer, kan meir materiell velstand. Dei fann trøyst i Guds ord, og Så kan vi tenkje på at dette skjer før 40 Dugnad på Breim kyrkjegard vi ikkje unngå å legge merke til no om våren. Vi syng skysskaren frå Romerike gav nok uttrykk for det mange 1905 og at vi framleis er i union med 42 Takk og avskjed med familien Susort v/H. Aske om ”nytt liv av daude gror”. Mykje såg livlaust ut, men meinte - Gud må vere med. Har vi fått det så godt at vi Sverige. Kanskje vi kan skimte unions- 44 Soul Children Gathering v/Marius Økland plutseleg spirer og gror det rundt oss. I Bergpreika talar ikkje treng Gud? Mykje tyder på det. Sterke krefter gjer merket i nokre av dei uskarpe flagga? 47 Vakker korsong i Vereide kyrkje v/Anders Rinde Jesus om liljene på marka. ”Sjå liljene på marka, korleis det dei kan for å fjerne Jesu namn og Guds ord frå det 48 Rapport frå Okhaldhunga v/Jan Magne Moi dei veks! Dei strevar ikkje og spinn ikkje, men eg seier offentlege rom. dykk: Ikkje eingong Salomo i all sin herlegdom var kledd Ting skal skje TÅRNMUSIKK som ei av dei” (Matt 6,28-29). Noko tilsvarande finn vi Kuttar vi ut Gud, kan det gå oss ille. Eitt av versa i fedre- Då Vereide kyrkje hadde jubileum, 41 Alphakurs i Breim v/Aksel Rygg i Salme 8,4-5: ”Når eg ser din himmel, eit verk av dine landssalmen peikar på det. Vi maktar så lite viss vi ser skreiv Otto Ose ”Tårnmusikk” for 46 Sommarleirar fingrar, månen og stjernene som du har sett der, kva er då bort frå vår kjærlege Far. messingkvartett til jubileumsgudste- 49 Seljumannamesse eit menneske - at du hugsar på det, eit menneskebarn - at nesta. 17. mai i år blei musikken brukt Møte med menneske du tek deg av det?” Vil Gud ikkje vera bygningsmann, for å skape fest i Bergen Domkirke. 50 Sørstrandsamerikanaren v/Kari Jordanger Ein svært habil messingkvintett spelte Vi er i tida for feiring av Grunnlova, Kristi himmelfarts- Me fåfengt på huset byggja. ein av satsane som preludium og ein Om, ved og for barn dag og pinsehelga. Fridom og Guds omsorg for oss men- Vil Gud ikkje verja by og land, annan som postludium på nynorsk neske er sentrale omgrep i eit menneskeliv. Det er viktig 30 Barnesider v/Aslaug Heimset Larsen festgudsteneste i domen kl. 9.00. for oss å vere omslutta av menneske som bryr seg om kan vaktmann oss ikkje tryggja. 39 Tårnagentar i Hyen v/Berit Selle Musikarane var Helge Haukaas og oss, men det er òg særs viktig å kunne gå til vår Herre og 36 Den vesle hjelparen v/Kari Jordanger Så vakta oss, Gud, så me kan bu Hans Marius Andersen (trompet), Frelsar med både gleder og sorger. Han har nok av tid og Grethe Tonheim og Viggo Vea (trom- omtanke for oss. i heimen med fred og hyggja! bone). 2 Kyrkjeblad for Gloppen nr. 4, 2014 nr. 4, 2014 Kyrkjeblad for Gloppen 3 Frå redaksjonen Redaktøren helsar lesarane: Grunnlova Leiar Løysing på Tekst: Harald Aske påskenøttene Tema: 200 år med Grunnlova Vi har fått fleire hyggjelege tilbake- meldingar om at lesarane sette pris på påskenøttene våre. Mange hadde forstått et var naturleg å velje dette som tema Takk for pengar at frammøtestaden ESSMATLAGINGA for eitt av nummera av Kyrkjebladet Det er ei glede å sjå kor mange som betaler måtte vere Glasmagasinet, og vi takkar D i eit årstal som endar på 14. Viss for Kyrkjebladet. Det har strøymt inn jamt alle for deltakinga! Så var det løysingane: redaksjonen på slutten av 2013 hadde sett sidan vi sende ut blanketten. Når dette blir klårt for seg kor mykje kommentarstoff som skrive, er det om lag 550 som har betalt, og Enkel: skulle kome i riksdekkande media, kan det vi er komne over 140 000 kroner. Vi trur det Hytta hadde innlagt straum, så det var hende vi ikkje hadde sett opp dette temaet bør vere fleire som betaler, og det blir det berre å skru på kokeplate og varmeomn. likevel. Men då sa vi A, og no har vi sagt B. nok. Skulle du vere ein ”ettersleng” som enno Korleis stod det til i Gloppen i 1814? Korleis ikkje har ordna det, er det ikkje for seint. Fri til å Litt verre: var kvardagen og økonomien, helsa og leve- På annonsesidene er det snart fullt i rutene, Her var det tre generasjonar som var ute måten, og kva tenkte og trudde glopparar for sjølv om vi kanskje synest det gjekk litt tregt på tur – ei jente med mor og mormor. to hundre år sidan? Kva var det som hende å få fylt opp. tale, tru Dermed var dei to mødrer og to døtrer, i våre bygder i samband med grunnlovsfø- men greidde seg fint med dei tre bilbelta rebuingane? Kven var personane som tok Takk for minnegåve i baksetet. del? Desse spørsmåla var det vi tok fatt i då Også denne gongen kan vi takke for ei fin og tene arbeidet starta, og vi prøvde å sette to krav: gåve i samband med gravferd. Til Anny Møleg Det vi skriv må vere lokalt, og synsvinkelen Vereide sitt minne er det kome ei gåve på kr. - Tove kan stable 2 einingar i timen, og bør vere kyrkjeleg/ kristeleg. I tillegg tenkte 6750,- Mange takk! Finn klarer 1 eining. Sidan Tove kunne vi å sjå litt på tida mellom 1814 og 2014. Vi tek alle kronene som eit teikn på at folk vore ferdig på 4 timar forstår vi at det er set pris på det vi driv på med, og prøver å totalt 8 einingar som skal stablast. Men Vi takkar for god hjelp med billedstoff, både lage eit stadig betre produkt heile tida. Kongemakt og kristentru. Kongane stod for innføringa vere med og peike på det ansvaret ein har for å tale og handle sidan det er Finn som har arbeidd i 2 av fotografi og måleri. Det er eit mål for oss å ha av kristendomen kring år 1000. Fleire av kongane på den der fridom og menneskerettar vert trua. Dette har aktualisert dei 4 timane, må det vere 2 einingar att gode billedtekster, men vi innser at også det Takk for gode ord tid hadde vore ute i viking og lært kristendomen å kjenne. seg ved at fredsprisvinnaren Dalai Lama ikkje vart møtt av når faren seier dette. Etter at Finn har kan bli betre i framtida. Sjølvsagt er det alltid Det er godt med gode ord og klapp på Vel heime ville dei at folket skulle ta denne trua.