DOCSLIB.ORG

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Łapsze Wyżne Na Lata 2008-2016

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Łapsze Wyżne Na Lata 2008-2016 Załącznik nr 2 do Uchwały Nr III-8/10 Rady Gminy Łapsze Niżne z dn. 30 grudnia 2010 roku PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Łapsze Wyżne na lata 2008-2016 Łapsze Wyżne Opracowanie: Kraków, maj 2008 Koordynacja merytoryczna: dr Edyta Bieniek-Białas Prowadzenie sesji strategicznych: dr Edyta Bieniek-Białas mgr Wacław Klepacki Opracowanie dokumentu: Zespół IDE-Innowac ja dr Edyta Bieniek-Białas mgr Wacław Klepacki mgr Barbara Smagur Plan Odnowy Miejscowości Łapsze Wyżne - 2 z 42 – Dyrekcja oraz pracownicy Instytutu Doradztwa Europejskiego – Innowacja składają na ręce Wójta Gminy Łapsze Niżne serdeczne podziękowania dla Sołtysa i wszystkich mieszkańców miejscowości Łapsze Wyżne uczestniczących w przygotowaniu niniejszego Planu. Plan Odnowy Miejscowości Łapsze Wyżne - 3 z 42 – Spis treści Wstęp ........................................................................ 5 1. Charakterystyka miejscowości Łapsze Wyżne ............................ 7 2. Marketing miejsca ....................................................... 19 3. Analiza SWOT ........................................................... 25 4. Wizja i misja miejscowości Łapsze Wyżne .............................. 28 5. Cele strategiczne wsi Łapsze Wyżne .................................... 30 6. Zadania służące poprawie sytuacji we wsi Łapsze Wyżne – plan działania .............................................................................. 31 7. Opis planowanych przedsięwzięć ........................................ 33 8. Opis i charakterystyka obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, sprzyjających nawiązywaniu kontaktów społecznych, ze względu na ich położenie i cechy funkcjonalno-przestrzenne ............................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki. Załącznik nr 1. Lista obecności z sesji strategicznej z dnia 12 sierpnia 2007 roku ...................................................................... 4038 Załącznik nr 2. Protokół z posiedzenia rady sołeckiej i radnych z dnia 6 sierpnia 2007 roku. ......................................................... 42 Plan Odnowy Miejscowości Łapsze Wyżne - 4 z 42 – Wstęp Niniejszy Plan Rozwoju Miejscowości Łapsze Wyżne opracowany został w celu stworzenia spójnego dokumentu planistycznego, zbierającego potrzeby rozwoju miejscowości Łapsze Wyżne i wskazującego główne kierunki działań w najbliższych latach. Opracowany dokument stanowić będzie również wymagany załącznik do wniosku o dofinansowanie w ramach „Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013” (PROW), 5.3.3. OŚ 3 „Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej”, działanie „Odnowa i rozwój wsi”. Dokument powstał na podstawie dostępnych informacji o Gminie i planowanych projektach pochodzących z: Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Łapsze Niżne, Jan Budz : Zamagurze Spiskie (1999) Tadeusz M, Trajdos: Perła spiskiego rokoka (o kościele w Łapszach Wyżnych) Gazeta “Na Spiszu" Nr 3-4 (49- 50 ) rok 2003 Kapliczki polskiego i słowackiego Spisza (2007) Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego gminy Łapsze Niżne na lata 2000- 2015 (2000) oraz Na podstawie informacji zawartych na stronach internetowych www na podstawie analiz przeprowadzonych podczas sesji strategicznych w dniach 12 sierpnia 2007 r. z udziałem Sołtysa, Radnych i innych przedstawicieli miejscowości Łapsze Wyżne. Plan Odnowy Miejscowości Łapsze Wyżne - 5 z 42 – Uczestnicy sesji strategicznej z dnia 12 sierpnia 2007 roku: Antoni Sołtys Danuta Krzysik Helena Bylina Krystyna Kołodziej Jan Stańczak Danuta Stańczak Dominik Sołtys Leszek Szwarc Mateusz Gryglak Jan Gryglak Roman Stańczak Piotr Kuruc Maciej Piotrowski Grzegorz Bylina Tomasz Bylina Franciszek Sołtys Jan Krzysik Józef Mazurek Krzysztof Krzysik Józef Swoczyk Marek Gogola Małgorzata Gryglak Plan Odnowy Miejscowości Łapsze Wyżne - 6 z 42 – 1. Charakterystyka miejscowości Łapsze Wyżne Miejscowość Łapsze Wyżne jest jednym z dziewięciu sołectw Gminy Łapsze 2 Niżne. Cała gmina zajmuje powierzchnię 125 km – niemal cały obszar polskiego Spisza (Zamagurza Spiskiego). Pozostałe sołectwa to: Łapsze Niżne, Kacwin, Niedzica, Niedzica-Zamek, Falsztyn, Frydman, Trybsz i Łapszanka. Rysunek 1. Gmina Łapsze Niżne i jej sołectwa Źródło: www.lapszenizne.pl Historia i zabytki Wieś Łapsze Wyżne wybudowana została nad rzeką Łapszanką, przy drodze biegnącej z Nowego Targu przez Groń, Trybsz do granicy państwowej Niedzica- Lysa nad Dunajcem. Łapsze Wyżne leżą na terenie Zamagurza Spiskiego, którego granice określają: od południa grzbiet Magury Spiskiej, od zachodu koryto rzeki Białki, od północy - rzeki Dunajca, od południowego wschodu pasmo Pienin. Wieś powstała na Plan Odnowy Miejscowości Łapsze Wyżne - 7 z 42 – prawie niemieckim około połowy XV wieku (wzmianka 1463 r.) złożona przez Schwarzów, Berzewiczych. W roku 1589 swoją część wsi sprzedał Olbracht Łaski Györgyemu Horváthowi. Możliwe też, że przez pewien okres wieś zamieszkiwali Rusini. Pisze historyk Spisza, prof. Tadeusz M. Trajdos (1991): ,,(...) zjawili się masowo w XVI w ., zapewne z Osturni, pozostając tu ok. półtora stulecia. W środku wsi wznieśli oni drewnianą cerkiew. Późniejsze przekazy dowodzą, że ludność polska, rzymskokatolicka, nie dała się wchłonąć, tylko zastosowała model separacji - wokół własnego kościółka. (...) Najpóźniej po połowie XVII w. nastąpił masowy exodus Rusnaków...". Do 1918 roku wieś przynależała do monarchii Austro-Węgierskiej. Dzieci w szkole uczyły się po “madziarsku". Ludność wsi mówiła “po nasymu" tzn. gwarą polską. W kościele msze odprawiano po łacinie, a pieśni kościelne śpiewano po słowacku. Księża w księgach parafialnych zapisywali zaszłości w języku łacińskim, ale notatka z 26 lipca 1778 roku dotycząca granicy ogrodu plebani została zapisana językiem staro-czeskim, trudnym do zrozumienia przez współczesnych. Po l wojnie światowej, w ramach prac nad ustaleniem granicy na południu II Rzeczpospolitej Polskiej w roku 1920, Rada Ambasadorów w SPA przyznała odrodzonej po zaborach Polsce 14 wsi spiskich, w tym wieś Łapsze Wyżne. Skutkiem tego w szkołach, urzędach i kościołach zaczął obowiązywać język polski. Ludność łapszańska posługiwała się niezmiennie “nosom gwarom". Stan ten trwał do 1 września 1939 roku. Po wybuchu II wojny światowej i wkroczeniu do Polski (IX.1939r.) wojsk niemieckich, a potem słowackich, 14 wsi polskiego Spisza zostało włączonych do powstałego dzięki Niemcom w 1938 r. Państwa Słowackiego (Slovenski Śtat). W kościele, urzędach i w szkole wprowadzono obowiązkowy język słowacki. Taki stan trwał do końca II wojny światowej, tj. do maja 1945 roku. Wielu młodych mężczyzn zostało wysłanych z wojskiem słowackim do walki z Armią Czerwoną na froncie wschodnim. Plan Odnowy Miejscowości Łapsze Wyżne - 8 z 42 – W Łapszach Wyżnych w latach 1941 -1945 dwukrotnie szalał pożar. Pierwszy pożar wybuchł w skutek zabawy dzieci zapałkami, drugi spowodowali żołnierze niemieccy. Spłonęły drewniane domy i zabudowania gospodarskie, plebania, uszkodzona została wieża kościelna i dach kościoła. Spłonęły dwa sklepy. W sumie spaliła się zabudowa ponad połowy wsi. Parafia Łapsze Wyżne wyodrębniła się z parafii w Niedzicy przed rokiem 1655. W 1655 roku do parafii Łapsze Wyżne należały trzy wsie: Łapszanka, Rzepiska i Czarna Góra, a od roku 1700 Jurgów. Z uwagi na ogromny zasięg, parafia w Łapszach Wyżnych w początku XVIII wieku była najludniejsza na całym Zamagurzu . W roku 1760 na miejscu cerkwii wybudowano murowany kościół pod wezwaniem Świętych Piotra i Pawła wyposażając go w cudowny rokokowy wystrój. Rysunek 2. Kościół Św. Piotra i Pawła w Łapszach Wyżnych Źródło: http://www.jurgow.pl/index.php?id=lapsze_w Plan Odnowy Miejscowości Łapsze Wyżne - 9 z 42 – Rysunek 3. Wnętrze Kościoła Św. Piotra i Pawła w Łapszach Wyżnych Źródło: http://www.niedzica.pl/zabytki/lapsze_wyzne/wnetrze2.jpg Fundatorem wystroju kościoła, który wykonano w latach 1760 -1776 był dziedzic baron Janna Joanelli de Toluano. Całość rokokową wnętrza tworzą: ołtarz główny z obrazem apostołów Piotra i Pawła, licznymi rzeźbami i ornamentami, boczne ołtarze przy tęczy (Niepokalanego Poczęcia i św. Mikołaja) oraz boczny ołtarz na ścianie północnej - iluzjonistyczny (malowany) św. Józefa. Dochodzą do tego obrazy, feretrony, tęcza, ambona, chór muzyczny, konfesjonał - harmonijne zgranie kompozycyjnie, kolorystycznie, optycznie. Jest to przykład możliwości stylu rokoka w zakresie organizacji całego wnętrza kościoła. W kościele znajdują się: wspaniała, późnogotycka monstrancja, gotycka puszka, barokowe i rokokowe kielichy, pięknie haftowane barokowe ornaty. Obecnie na terytorium wsi oprócz kościoła okolonego kamiennym murem znajdują się dwie kaplice - św. Antoniego (na cmentarzu grzebalnym) oraz św. Floriana zbudowane w 1787 roku. W maju, w dzień strażaka odprawiana jest tutaj Msza Święta w intencji strażaków. Pozostałe kapliczki leżące w Łapszach Wyżnych: Plan Odnowy Miejscowości Łapsze Wyżne - 10 z 42 – • Kaplica Trzeciego Upadku Pana Jezusa – położona przy głównej ulicy, w środku wsi, • Kapliczka słupowa pod wezwaniem Matki Bożej Częstochowskiej – położona przy głównej drodze, na ul. Św. Floriana, została wykonana przez nieznanego fundatora w 1913 r., • Kaplica Świętej Trójcy (II połowa XIX w.) – położona za wsią, przy drodze w kierunku Łapszanki, • Kaplica Matki Bożej z Dzieciątkiem pod Furmańcem – stoi na granicy Łapsz Niżnych z Łapszami Wyżnymi, • Kapliczki Matki Bożej i „Przy Krzyżu” – wzniesione na Grandeusie – wzgórzu otaczającym wieś od północy, z którego roztacza się piękny widok na całą okolicę. Na terenie Łapsz Wyżnych znajduje się również pomnik
Load more

Recommended publications
  • GPR Gminy Łapsze Niżne Na Lata 2016-2023 Konsultacje 21.03.2017
    Gminny Program Rewitalizacji Gminy Łapsze Niżne na lata 2016 – 2023 Załącznik nr ________ do Uchwały nr _________ Rady Gminy Łapsze Niżne z dnia ____________ Gminny Program Rewitalizacji Gminy Łapsze Niżne na lata 2016 – 2023 Łapsze Niżne, marzec 2017 r. Gmina Łapsze Niżne, ul. Jana Pawła II 20, 34-442 Łapsze Niżne Strona | 1 Gminny Program Rewitalizacji Gminy Łapsze Niżne na lata 2016 – 2023 Spis treści 1. Wprowadzenie .................................................................................................................... 4 2. Słownik pojęć dotyczących rewitalizacji ............................................................................. 7 3. Powiązanie GPR z dokumentami strategicznymi ................................................................... 9 3.1. Powiązanie Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Łapsze Niżne z innymi dokumentami strategicznymi gminy ...................................................................................... 9 3.2. Powiązanie Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Łapsze Niżne z dokumentami strategicznymi powiatu nowotarskiego ............................................................................... 13 3.3. Powiązanie Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Łapsze Niżne z dokumentami strategicznymi województwa Małopolskiego ...................................................................... 13 3.4. Powiązanie Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Łapsze Niżne z innymi dokumentami strategicznymi rozwoju kraju .......................................................................
    [Show full text]
  • 2. Lake Czorsztyn
    2. LAKE CZORSZTYN The area around Lake Czorsztyn is one the most but the dam was not completed until 1997. It is the beautiful spots in Poland. It provides excellent largest earthfill dam in Poland. tourist accommodation and sports facilities. You Tips: can get here from Nowy Targ following VeloDuna- VeloDunajec runs along the southern shore of jec, or Szlak wokół Tatr - Trail around the Tatras (via Lake Czorsztyn, but we recommend taking a bike Nowa Biała), and then Pętla Spiska - Spisz Loop to trip round the whole reservoir. Its northern shore Dębno (Nowy Targ is on the railway network, rozk- – between Huba and Czorsztyn – offers another lad-pkp.pl). bicycle path which, for the most part, is separate Sights worth seeing: from vehicle traffic. You can complete the loop » Dunajec Castle in Niedzica (www.zamek-w- round the lake by taking boats or gondolas be- -niedzicy.pl) and the ruins of Czorsztyn Castle tween the castles (www.jezioroczorsztynskie. com, (www.zamekwczorsztynie.pl) www.zalewczorsztynski.com) or by riding over the » Białka Gorge - landscape park and nature reserve dam in Sromowce Wyżne and then following the » Hydroelectric power plant in Niedzica public road towards Czorsztyn. Between Huba and (www.zzw-niedzica.com.pl) Dębno you will have to ride on the road accessible Places for rest breaks on the route (Cyclist Service to all vehicles (about 500 m and a bridge over the Points): Dunajec). » Łopuszna, Harklowa, Dębno, Frydman, Niedzica Tourist information: Bicycle trails: Niedzica Tourist Information, 3 Widokowa Street, » Szlak wokół Tatr (Trail around the Tatras) 34-441 Niedzica, [email protected] - crosses historical lands with rich cultu- Maps: ral heritage lying on both sides of the Ta- » maps in electronic versions and for printing; tras: Podhale, Orava, Liptów and Spisz » gpx tracking including suggested detours around (www.szlakwokoltatr.
    [Show full text]
  • Lista Operacji Wybranych Do
    LISTA OPERACJI WYBRANYCH DO FINANSOWANIA W RAMACH DZIAŁANIA „WDRAŻANIE LOKALNYCH STRATEGII ROZWOJU” NA OPERACJE Z ZAKRESU MAŁYCH PROJKTÓW Lista wniosków wybranych do wysokości 120 % limitu dostępnych środków wskazanych w informacji o naborze, dotyczy naboru przeprowadzonego w terminie 03.12.2012 – 19.12.2012 za pośrednictwem LGD Stowarzyszenia Rozwoju Spisza i Okolicy Uzyskana Indywidualne Nr Informacja Numer Adres Wnioskowana liczba Lp. oznaczenie wniosku w Nazwa Wnioskodawcy identyfikacyjny z Tytuł operacji Miejsce realizacji operacji o zgodność uchwały Rady wnioskodawcy kwota pomocy punktów w LGD ARiMR z LSR decyzyjnej ocenie Zakup strojów Operacja STOWARZYSZENIE regionalnych dla zespołu Jurgów,34-532 Jurgów, Jurgów 1 36-MP/SRSiO/2012 34-532 Jurgów 1 063858586 23 456,00 zgodna z 67 XXXI/191/13 "STARA FARA" "Podhale" Grupa Spiska z 1 LSR Jurgowa Nagranie płyty z muzyka Operacja STOWARZYSZENIE Jurgów,34-532 Jurgów, Jurgów 37-MP/SRSiO/2012 34-532 Jurgów 1 063858586 spiską "Na Jurgowie 19 994,76 zgodna z 67 XXXI/192/13 "STARA FARA" 1 wesoło…" LSR Operacja STOWARZYSZENIE Zakup instrumentów Jurgów,34-532 Jurgów, Jurgów 38-MP/SRSiO/2012 34-532 Jurgów 1 063858586 18 960,00 zgodna z 67 XXXI/193/13 "STARA FARA" muzycznych 1 LSR Parafia Rzymsko- ul. Jana Pawła II "Z dziejów Łapsz. 700- Operacja Katolicka pw. św. 84 lecie przybycia Zakonu Łapsze Niżne, 34-442 Łapsze 2 6-MP/SRSiO/2012 058586163 24 126,00 zgodna z 65 XXXI/194/13 Kwiryna w Łapszach 34-442 Łapsze Bożogrobców na Niżne, ul. Jana Pawła II 84, LSR Niżnych Niżne Zamagurze Spiskie" Łapsze Niżne, 34-442 Łapsze Niżne, ul.
    [Show full text]
  • 1. an Outline of History Czesław Guzik, Jan Leśnicki
    PRACE GEOGRAFICZNE, zeszyt 112 Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ Kraków 2003 Czesław Guzik, Jan Leśnicki DEVELOPMENT OF RURAL SETTLEMENT IN PODHALE Abstract: In their paper the authors discussed the historical development of the settlement inthe Podhale Region, since the Middle Ages to the contemporary epoch, against the natural conditions and evolution of the political situation. Various functional types of rural settlement were shown, with the spatial patterns and traditional forms of farm architecture, observed in this part of Poland. Key words: Podhale, rural settlement, history, architecture, spatial pattern 1. An outline of history Natural conditions in the Podhale region were less favourable for the settlement than those in other parts of Poland. In the Middle Ages eve the discussed area was covered by forest, its flat zones were swampy and marshy, the severe climate and poor soils were also discouraging factors. Moreover, this peripheral region was dangerous and needed a military protection. The first settlers came from the Vistula river valley, along its tributaries. Thepermanent settlement has been developed here since the 13th c. Its proves are names of rivers and streams in documents, i.e. Biały and Czarny Dunajec, Wielki and Mały Rogoźnik, Piekielnik, Leśnica and Poroniec (Dobrowolski 1935). The above mentioned settlers originated from the regions of the early cities – those of Cracow, Bochnia and Sandomierz. There were three main routes of their migration – the Cracow route, along the Raba and Skawa valleys, the Sandomierz route (the earliest one) along the Dunajec river valley, and the Szczyrzyc route. The latter one started at Szczyrzyc monastery, the Cisterian one.
    [Show full text]
  • Zniesienie Pańszczyzny Na Spiszu W Latach 1931–1934
    Pobrane z czasopisma Studia Iuridica Lublinensia http://studiaiuridica.umcs.pl Data: 03/10/2021 01:00:23 Studia Iuridica Lublinensia vol. XXV, 3, 2016 Artykuły DOI: 10.17951/sil.2016.25.3.165 Józef Ciągwa Uniwersytet Śląski [email protected] Zniesienie pańszczyzny na Spiszu w latach 1931–1934 The Abolition of Corvée in Spisz in the Years 1931–1934 STRESZCZENIE Spisz (Spiš, Scepusium, Szepesség, Zips) należał do 1918 r., tak jak cała Słowacja, do Króle- stwa Węgierskiego (Magyar Királyság, Uhorské kráľovstvo). Na mocy decyzji Rady Ambasado- rów z dnia 28 lipca 1920 r. mała część (170 km²), czyli 4,64% żupy spiskiej (spišská župa, comi- tatus scepusiensis, szepes megye, zipser Komitat), została przyłączona do II Rzeczypospolitej. Na inkorporowanym przez Polskę terytorium znajdowało się 14 wsi, w których mieszkało około 9000 ludzi. W trzech wioskach polskiego Spisza – Falsztyn, Niżne Łapsze, Niedzica – stosunki pań- szczyźniane (zsellérség, želiarstvo, żelarstwo) przetrwały do 1934 r. Stało się tak dlatego, że dwie ustawy węgierskie (nr IX/1848 i nr XI/1848) znosiły powinności feudalne jedynie poddanych ur- barialnych (urbéri zsellérek, urbárialní želiari), nie likwidowały natomiast pańszczyzny i innych powinności feudalnych żelarzyUMCS umownych (egyezményi zsellérek, zmluvní želiari, kontraktuali- sti). Zniesienie pańszczyzny tej grupy żelarzy i ich uwłaszczenie nastąpiło dopiero na podstawie ustawy węgierskiej nr XXV/1896. Na podstawie art. 1 ustawy z dnia 26 października 1921 r. w przedmiocie przepisów prawnych, obowiązujących na obszarze Spisza i Orawy należących do Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U., nr 89, poz. 657), wspomniana ustawa obowiązywała również w Polsce. Polski ustawodawca zdecydował jednak, spełniając przedplebiscytowe obietnice, o wy- daniu polskiej ustawy znoszącej żelarstwo w Falsztynie, Niżnych Łapszach i Niedzicy.
    [Show full text]
  • And the First Recent Record of Pupilla Pratensis (Clessin, 1871) in Poland
    Vol. 20(1): 21–26 doi: 10.2478/v10125-012-0003-5 THE SECOND SITE OF PUPILLA ALPICOLA (CHARPENTIER, 1837) AND THE FIRST RECENT RECORD OF PUPILLA PRATENSIS (CLESSIN, 1871) IN POLAND MICHAL HORSÁK, VERONIKA SCHENKOVÁ, JAN MYŠÁK Department of Botany and Zoology, Masaryk University, Kotláøská 2, CZ-611 37 Brno, Czech Republic (email: [email protected]) ABSTRACT: The second site of Pupilla alpicola (Charpentier) was found in Poland in 2010. It is a treeless alkaline fen located close to the village of Czarny Dunajec (Nowy Targ region, S. Poland). The site is the north-western extension of the Western Carpathian distribution of the species, being more than 30 km away from the previ- ously known Polish site near Niedzica village and also from its known sites in Slovakia. The first recent record of Pupilla pratensis (Clessin) in Poland was found in the north-easternmost part of Poland close to the border with Lithuania, in the vicinity of the village of Rowele. It is an extension of the species’ distribution in NW. Europe and also the easternmost known record of this taxon. Both species are exclusive inhabitants of calcareous fens and fen meadows, highly endangered and mostly isolated, and deserve attention of nature conservation agen- cies. They seem to be very rare in Poland, because no further population was documented at 25 suitable alkaline fen sites sampled mainly in 2010 and 2011 across the southern and eastern part of Poland. KEY WORDS: calcareous fens, Pupilla alpicola, Pupilla pratensis, Poland, new records INTRODUCTION Pupilla alpicola (Charpentier, 1837) is a minute ter- 2009).
    [Show full text]
  • Study in Ppwsz
    Erasmus programme at PPWSZ in Nowy Targ Poland STUDY IN PPWSZ Erasmus Institutional Coordinator dr Małgorzata Muszyńska-Kurnik [email protected] www.ppwsz.edu.pl 2 2 The ERASMUS Programme – studying in Europe How ERASMUS works and more Higher education institutions which want to participate in ERASMUS RASMUS is the EU's flagship education and training programme ena- E activities must have an ERASMUS University Charter. The Charter aims to bling 200,000 students to study and work abroad each year. In addition, it guarantee the quality of the programme by setting certain fundamental princi- funds co-operation between higher education institutions across Europe. The ples. programme not only supports students, but also professors and business staff who want to teach abroad, as well as helping university staff to receive tra- ining. The European Commission is responsible for the overall programme imple- Many studies show that a period spent abroad not only enriches students' mentation; its Directorate-General for Education and Culture coordinates the lives in the academic and professional fields, but can also improve language different activities. learning, intercultural skills, self-reliance and self-awareness. Their experien- ces give students a better sense of what it means to be a European citizen. In addition, many employers highly value such a period abroad, which increases So called “decentralised actions” that promote individual mobility are run by the students' employability and job prospects. national agencies in the 33 participating countries. “Centralised” actions, such Staff exchanges have similar beneficial effects, both for the people participa- as networks, multilateral projects and the award of the ERASMUS University ting and for the home and host institutions.
    [Show full text]
  • Seismicity of Czorsztyn Lake Region: a Case of Reservoir Triggered Seismic Process?
    Acta Geophysica vol. 63, no. 4, Aug. 2015, pp. 1080-1089 DOI: 10.1515/acgeo-2015-0026 Seismicity of Czorsztyn Lake Region: A Case of Reservoir Triggered Seismic Process? Wojciech BIAO, Ewa ZARZYCKA, and Stanisaw LASOCKI Institute of Geophysics, Polish Academy of Sciences, Warszawa, Poland e-mails: [email protected] (corresponding author), [email protected], [email protected] Abstract Czorsztyn Lake is an artificial water reservoir backed up by the hy- dropower plant Niedzica earth dam on Dunajec River in south Poland. Its filling began in 1995 and ended in 1997. The reservoir of 234.5 million m3 capacity is shallow, between 20 to 50 m of water column, on average. Until 2011 the seismic activity in this region was sparse, some 1 event trimonthly. However, in November 2011 more than 60 events occurred. Such bursts of activity, separated by low activity periods, continue to ap- pear. Since August 2013 the area is monitored by a local seismic net- work. The setup allows to accurately locate the epicenters and to determine source mechanisms for stronger events. The events are clus- tered and aligned along NE-SW direction and their mechanisms are very similar, indicating N-S strike slip faulting. This and the irregular pattern of activity suggest that this seismicity is triggered by the reservoir im- poundment. Key words: triggered and induced seismicity, Pieniny Klippen Belt. 1. INTRODUCTION The system of two artificial lakes, Czorsztyn–Niedzica and Sromowce Wyne, locates in the edge of Nowy Targ Valley in close neighborhood of ________________________________________________ Ownership: Institute of Geophysics, Polish Academy of Sciences; © 2015 Biao et al.
    [Show full text]
  • Krajobraz Kulturowy Ziemi Nowotarskiej – Wybrane Zagadnienia Cultural Landscape of Nowy Targ Region – Selected Issues
    NAUKA SCIENCE Michał Krupa* Krajobraz kulturowy Ziemi Nowotarskiej – wybrane zagadnienia Cultural landscape of Nowy Targ region – selected issues Słowa kluczowe: Ziemia Nowotarska, Podhale, Key words: Nowy Targ region, Podhale, cultural krajobraz kulturowy, ochrona, rewaloryzacja landscape, protection, revalorisation WSTĘP INTRODUCTION Ziemia Nowotarska to teren dzisiejszego powiatu The Nowy Targ region is the present-day Nowy Targ nowotarskiego o powierzchni1474 km2, który jest jed- County covering the area of 1474 km2, which is one of nym z dziewiętnastu powiatów województwa małopol- the nineteen counties of the Lesser Poland Voivodeship. skiego. W jego granicach znajduje się trzynaście gmin: There are thirteen counties within its reaches: Czarny Czarny Dunajec, Czorsztyn, Jabłonka, Krościenko, Dunajec, Czorsztyn, Jabłonka, Krościenko, Lipnica Lipnica Wielka, Łapsze Niżne, Nowy Targ, Ochotnica Wielka, Łapsze Niżne, Nowy Targ, Ochotnica Dolna, Dolna, Raba Wyżna, Rabka Zdrój, Spytkowice, Szafl a- Raba Wyżna, Rabka Zdrój, Spytkowice, Szafl ary and ry oraz Szczawnica. Gminy Nowy Targ, Rabka Zdrój Szczawnica. The municipalities of Nowy Targ, Rabka i Szczawnica są gminami wiejsko-miejskimi. Teren ten Zdrój and Szczawnica are village-and-town communes. jest bogaty w wartościowe elementy krajobrazu kultu- The area abounds in valuable elements of cultural land- rowego tej części Podhala, o które należy dbać i chronić. scape of this part of Podhale, which should be taken Zasób zabytków architektury i urbanistyki Ziemi Nowo- care of and protected. The store of monuments of tarskiej jest stale monitorowany oraz rewaloryzowany. architecture and urban design of the Nowy Targ region is constantly monitored and revalorised. HISTORIA Ziemia Nowotarska, podobnie zresztą jak całe woje- HISTORY wództwo małopolskie, jest zróżnicowana pod względem The Nowy Targ region, like the whole Lesser Po- etnicznym.
    [Show full text]
  • By Bike Through the Pearls of the South
    Address: Grodzka 54 31-044 Kraków, Polska tel./fax: +48 12 633 65 56 tel.mob: +48 502 53 54 58 e-mail: [email protected] www: www.ernesto-travel.pl skype: ernesto-travel BY BIKE THROUGH THE PEARLS OF THE SOUTH. Day 1: Krakow and its surroundings. Arrival in Krakow. Meeting with the guide and start with a "warm-up" tour of Krakow by bike - we go to the center, then a trip to Tyniec along the Vistula River. The route runs along a specially prepared bicycle route, running along the Vistula flood embankments. An unquestionable advantage of this path is its attractive location. On one side, we are constantly accompanied by a beautiful view of the Wolski Forest and the Monastery of oo. Camaldolese and the Faculty of Polish Studies of the Jagiellonian University, on the other, you can see the towns of Bodzów and Kostrze near Krakow. Visit to the monastery. Return to Krakow for the night. Dinner at the hotel or in a traditional restaurant. Day 2 - Krakow - Ojców - Prądnik Valley - Pieskowa Skała and Kluczwody Valley - Krakow. Breakfast at the hotel. On this day, we will admire the beauty of the nature of Dolinki Podkrakowskie. These are very attractive areas for cyclists. On this day, we will get to know the Ojców National Park - the smallest National Park in Poland. The route has several steep climbs, but the beautiful views compensate for these difficulties in 100%. For the less advanced, I recommend only the upper section of the map, starting from the Prądnik Valley, then left along the yellow trail to Poręba, Sąspów (there we are a bit uphill), then a descent towards Pieskowa Skała, a view of the castle, Mace of Hercules and return to Ojców.
    [Show full text]
  • Rowerem Wokół Jeziora Czorsztyńskiego Na Szlaku Kultury Wołoskiej
    PODRÓŻUJ PO MAŁOPOLSCE w rytmie eko REGION PODHALAŃSKI Czym jest ekoturystyka? Ekoturystyka to kameralne odkrywanie i poznawanie wyjątkowych miejsc i ludzi, ich kultury, tradycji oraz zabytków. To co wyróżnia podróżowanie w stylu eko, to szacunek i wrażliwość na przyrodę i krajobraz, a także na potrzeby ludzi, którzy mieszkają w zakątkach, które odwiedzamy. Dzięki ekoturystyce jesteśmy bliżej nich i natury, mamy szansę doświadczyć, poczuć, poznać, zaprzyjaźnić się, zachwycić otaczającym światem. I zabrać ze sobą swój ślad węglowy oraz... wspaniałe wspomnienia. REGION PODHALAŃSKI Pośród tatrzańskich smerków i turni - ekowędrówki z góralską duszą Hej góry, doliny – góralskie ścieżki od Pienin po Gorce Eko-etno wędrówki z Babią Górą w tle Orawa – historie zaczarowane w drewnie Rowerem wokół Jeziora Czorsztyńskiego na Szlaku Kultury Wołoskiej Zembrzyce Skawa Maków Podhalański Lachowice SUCHA BESKIDZKA Stryszawa Siwcówka Skawica Bystra Jordanów Zawoja Skawa Sidzina Wysoka BABIA GÓRA RABKA ZDRÓJ Zubrzyca Górna Chabówka Podwilk Ochotnica Dolna NOWY Lipnica Lipnica Wielka Mała Orawka TARG Łopuszna Dębno aje Du Podhalańskie Jabłonka Dun c Harklowa najec y n Kluszkowce r Czarny a Krościenko Dunajec z nad Dynajcem C łka Czorsztyn ia Frydman B Krempachy Niedzica Białka Szczawnica Tatrzańska Dursztyn Biały Łapsze Łapsze Sromowce Dunajec Wyżne Niżne Wyżne c je Chochołów a n u D ły ia Bukowina B Tatrzańska Kościelisko ZAKOPANE oferta sezonowa / jednodniowa / weekendowa REGION PODHALAŃSKI Rowerem wokół Jeziora Czorsztyńskiego Dębno Podhalańskie Frydman | Falsztyn na Szlaku Kultury Wołoskiej Niedzica | Czorsztyn | Kluszkowce rowerem pieszo statkiem przyroda dziedzictwo produkty lokalne omiędzy Pieninami, Gorcami a Kotliną Orawsko-Nowotarską, na Szlaku Kultury Wołoskiej rozłożyło się Pmalownicze Jezioro Czorsztyńskie. Przytulone do Pienińskiego Parku Narodowego, powstało w wyniku zbudowania zapory na Dunajcu w Niedzicy.
    [Show full text]
  • Zamek Czorsztyn. Zabytkowa Ruina W Parku Narodowym
    ARCHITEKTURA Piotr M. St´pieƒ architekt Zamek Królewski na Wawelu ZAMEK CZORSZTYN ZABYTKOWA RUINA W PARKU NARODOWYM uiny zamku czorsztyƒskiego, po∏o˝one na inspiracjà dla dzie∏ literackich, muzycznych i plastycz- Rwzgórzu nad dolinà Dunajca, majà szczególne nych – wkroczy∏ do polskiej tradycji romantycznej. znaczenie historyczne i wysokà wartoÊç zabytkowà. Zmiany otoczenia zamku, spowodowane w koƒ- Dawna królewska warownia, strzegàca granicy paƒ- cu XX w. przez budow´ zespo∏u zbiorników wodnych stwa i drogi na W´gry, popad∏a w ruin´ wraz z utratà Czorsztyn – Niedzica, wymusi∏y podj´cie w nim sze- niepodleg∏oÊci przez Rzeczypospolità. Nadano temu roko zakrojonych dzia∏aƒ konserwatorskich. Nie symboliczne znaczenie, gdy w XIX w. ruiny zosta∏y zosta∏y one jeszcze zakoƒczone. Jednak znaczenie odkryte pod wzgl´dem krajoznawczym przez ku- obiektu oraz ranga problemu konserwacji zabytko- racjuszy i turystów. Dramatyczne dzieje zamku i ma- wych ruin w sferze ochrony zabytków w Polsce lownicze po∏o˝enie ruin idealnie odpowiada∏y wzor- sk∏aniajà do ich przedstawienia w obecnym stadium com romantyzmu. Zamek czorsztyƒski sta∏ si´ zaawansowania. 1. Widok zamku z pó∏wyspu Stylchen, gdzie znajduje si´ osada turystyczna. W tle pasmo Pienin Czorsztyƒskich. Fot. P. St´pieƒ, 2004 r. 1. View of the Castle from the Stylchen peninsula, the site of a tourist settlement. In the background: the Czorsztyƒskie Pieniny Mts. range. Photo: P. St´pieƒ, 2004. 5 2. Plan zamku czorsztyƒskiego w XIV w. na tle stanu obecnego 3. Plan zamku czorsztyƒskiego z koƒcem XV w. na tle stanu obecnego ruin: A – wie˝a-s∏up; B – mury obwodowe zamku górnego; ruin: A – wie˝a-s∏up; C – dziedziniec zamku górnego; D – gotycki C – dziedziniec zamku górnego; D – gotycki dom mieszkalny; dom mieszkalny; E –zamek Êredni; F – brama; G – przedbramie z za- E – mury obwodowe zamku Êredniego; F – brama.
    [Show full text]