Kralj Stefan Uroš Prvi Nemanjić (1243–1276)

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Kralj Stefan Uroš Prvi Nemanjić (1243–1276) Prof. dr Hivzo Gološ Doc. dr Ahmed Bihorac Spec. opšte med. dr Mirsada Gološ KRALJ STEFAN UROŠ PRVI NEMANJIĆ (1243–1276) Prof. dr Hivzo Gološ, doc. dr Ahmed Bihorac i spec. opšte med. dr Mirsada Gološ KRALJ STEFAN UROŠ PRVI NEMANJIĆ (1243–1276) Izdavač: Narodna biblioteka „Dositej Obradović”, Novi Pazar Za izdavača: Elijas Rebronja Recenzenti: Prof. dr Ana Stišović Milovanović, doc. dr Kemal Džemić i mr Esad Rahić Lektori: Adela Ljajić i Dragica Milanović Korektori: Valerija Stefanović i Milena Moračanin Kompjuterska obrada: Edin Nikšić CIP - Каталогизација у публикацији - Народна библиотека Србије, Београд ISBN 978-86-83251-74-2 COBISS.SR-ID 271397644 Prof. dr Hivzo Gološ Doc. dr Ahmed Bihorac Spec. opšte med. dr Mirsada Gološ KRALJ STEFAN UROŠ PRVI NEMANJIĆ (1243–1276) NOVI PAZAR 2018. „Danas ovde, a sutra onde, danas vladar, a sutra podanik, danas bogat, a sutra ništa, da- nas sudija, a sutra suđen“ – reči Jelene Anžujske sinu Dragutinu. Arhiepiskop Danilo 9 IZVODI IZ RECENZIJA KRALJ STEFAN UROŠ PRVI I NJEGOVO DOBA Proučavanje istorije je, za one koji znaju da je spoznaju na pravi način, plodosona i poučna delatnost. „Učiteljica života“ iznova dokazuje da se okolnosti mogu menjati, ali suština prošlih događaja se obnavlja i ponavlja, u vremenu koje živimo, ili će tek doći. Ako se istorijski događa- ji tumače na autentičan način, pouke su jasne; u dramatičnim vremenima i na uzburkanom prostoru Balkana, potrebno je mnogo snage i mudrosti, da bi se trajalo. U monografiji Kralj Stefan Uroš Prvi Nemanjić (1243–1276), auto- ra dr Hivze Gološa, dr Ahmeda Bihorca i dr Mirsade Gološ, sakupljeni su zanimljivi i raznorodni istorijski dokumenti, koji treba da osvetle i objasne tridesetogodišnju vladavinu kralja Uroša Prvog Nemanjića, sina jednog moć- nog i zahtevnog kralja, Stefana Prvovenčanog, i oca drugog kralja, Milutina1, ambicioznog i nestrpljivog. U istraživanju su korišćeni tekstovi autentičnih autoriteta u oblasti istorijske nauke, ali i „delovi neizdate građe, koja još leži u arhivima“, napo- minju autori, što ovoj monografiji daje vrednost. Istorijske činjenice su, često, skrivene u neistorijskoj građi ― knji- ževnim tekstovima, te su i srednjevekovna žitija, zbornici, zapisi i natpisi, iako često obojeni subjektivnim stavom autora, takođe uključeni u korpus istraženih tekstova. Književnost srednjega veka je pisana sa tendencijom, u religioznom ključu, no u njoj se uvek može naći jezgro istinitog i verodostoj- nog kazivanja o vremenu i ljudima. Autori su se najpre bavili istorijskim, a potom i istoriografskim as- pektom Uroševog doba. Ova metoda je legitimna, jer omogućava dvojako sagledavanje delikatnog, i za današnje doba paradigmatičnog vremena, omo- gućavajući modernom čitaocu lak i simplifikovan pregled perioda vladavine kralja Stefana Uroša Prvog Nemanjića. 1 Luka Mičeta: Kralj Milutin – Biografija svetog srpskog kralja, (Drugo izdanje), Laguna, Beograd 2017. str. 24–27. 10 Prof. dr Hivzo Gološ, doc. dr Ahmed Bihorac i spec. opšte med. dr Mirsada Gološ Monografija sadrži relevantne podatke o evropskoj istoriji, kao kontekstu u kome se kralj Uroš morao kretati i koji je bitno određivao način njegove vladavine. Detaljno su objašnjene i unutrašnje prilike u Srbiji Uro- ševog doba, a poseban deo monografije čini lična povest kraljevog života. Uz kraljevu biografiju, stoji i intrigantna priča o njegovoj supruzi, Jeleni Anžujskoj, jednoj od najzanimljivijih žena iz povesti Srbije i Evrope. Naslednik Nemanjićkog trona, sin Venecijanke Ane Dandolo i muž Francuskinje, Jelene Anžujske; svekar Vizantijke Ane, kćeri cara Mihaila VIII Paleologa, kralj Uroš Prvi je i u državničkom i u privatnom životu, morao tražiti i nalaziti ravnotežu između Istoka i Zapada, Srbije i Evrope. Često je bio pred teškim odlukama, ratnim ili porodičnim suko- bima. Obavezivalo ga je i pravo nasleđenog prestola, porekla i krvi, ali i srodničke veze sa moćnim dinastijama Evrope. Vladarska i lična sudbina Stefana Uroša Prvog, postaje tako paradigma za prostore Balkana, a njego- ve borbe i teške odluke, mogu biti i neka vrsta istorijskog zaveštanja. Intencija autora ove monografije je dvojaka. Najpre, podsećaju autori, istorijski period, kojim je obeležena vla- davina Uroša Prvog, bio je istovremeno i razdoblje dramatičnih promena na Balkanu, koje će uticati i na buduće događaje na ovim prostorima. U Srbiji, to je vreme ekonomskog i kulturnog napretka: razvija se ru- darstvo, kuje novac, grade se i živopišu monumentalni manastiri, pišu vredni književni tekstovi. U Evropi, velike sile se pozicioniraju i određuju sudbinu malih država. Zapad i Istok, u večitoj borbi prevlasti; Ugri i Mlečani, Vizan- tija i Osmansko carstvo. Kralj Stefan Uroš je, pamti istorija, radije pregovarao, no što je ra- tovao. Smatrao je da se upravo visokom politikom, stvaranjem trgovinskih, kulturnih, pa najposle i rodbinskih veza, može rešiti više nesporazuma i do- neti više dobra, nego sukobom na bojnom polju. To je, sa stanovišta autora, njegov istinski doprinos u istorijskom i civilizacijskom hodu jednog naroda, u odnosu sa drugim narodima. „Kada budu imali u rukama našu knjigu, poznavaoci ove tematike će primetiti koliko je truda uloženo njeno stvaranje. Monografija je namenjena KRALJ STEFAN UROŠ PRVI NEMANJIĆ (1243 – 1276) 11 širem krugu čitalaca, te znalci neće zameriti što je metodologija prilagođena upravo širem, a ne samo naučnom čitalačkom krugu“, kažu autori. Ako namera pisaca ove monografije bude plodonosna, a bez sumnje je iskrena, onda bi široka čitalačka publika imala pred sobom zanimljivu građu, koja obavezuje na promišljanje. Prof. dr Ana Stišović Milovanović 12 Prof. dr Hivzo Gološ, doc. dr Ahmed Bihorac i spec. opšte med. dr Mirsada Gološ ESTETIKA VLADANJA KRALJA UROŠA PRVOG I KRALJICE JELENE ANŽUJSKE Inteligentna tvrdnja engleskog filozofa Edmunda Burkea, da je histo- rija svojevrsni „savez između mrtvih, živih i onih još nerođenih“, bezbroj puta se pokazala tačnom u naučnohistoriografskom oblikovanju dokumen- tarne građe. Osim naučnih egzaktnih činjenica za kojima istraživač uporno traga, stvaralački proces sadrži i čovjekov nesalomivi tragalački praiskonski duh atavizma koji ponekad poprima mitsku ili arhetipsku dimenziju zane- senosti predačkom vrlinom. Ne možemo pronaći narod koji njeguje pisanu historiografsku tradiciju, a da ne pripada slavnim precima, koji su prošli kroz slavnu historiju, predvođeni vrlim nacionalnim prvacima. Ovaj često mitologizirani prikaz u historiografiji zamjetnut je u čo- vjekovoj potrebi da se svoji preci i njihova historija prikažu u nacionalroman- tičarskom patetičnom narativu, koji će potomstvu poslužiti kao dragocjena nacionalna odgojno-obrazovna lektira i uzor i obrazac egzistiranja u vreme- nu i prostoru, pobožno čuvajući uspomenu na slavnu predačku egzistenciju. Sretna okolnost je kada nesporno postoji reprezentativna historijska građa u kojoj autor bez subjektivnog i natruhlog konstrukcionizma raspolaže dokumentarnom građom, koju sa objektivnom lahkoćom uz pogodnu meto- dološku aparaturu pretače u naučni historiografski tekst. Značajna vremenska distanciranost od historijskih događaja i ličnosti zna biti dragocjena u pogledu zauzimanja što je moguće objektivnijeg nauč- nog stanovišta istraživača i autora određene historijske građe, što bi trebao biti osnovni cilj u konačnici teksta koji pretenduje da postane ozbiljna naučna građa. Kako bismo izbjegli sve moguće zamke potčinjavanja historijskih činjenica vlastitim i uskim vizurama mitologizirane obmane, koja će za po- sljedicu imati pogrešan pristup historiografskoj građi, valja uporno i oprezno tragati za nepobitnom, vidljivom i dokazivom činjenicom, koja će kao takva otkloniti svaku moguću skeptičnost, što je i jedna od bitnih dimenzija svakog ozbiljnog naučnog pristupa. Obilje i raskoš takve objektivne dokumentarne građe, autori mono- grafije „Kralj Stefan Uroš Prvi Nemanjić (1243–1276)“, prof. dr Hivzo Gološ, KRALJ STEFAN UROŠ PRVI NEMANJIĆ (1243 – 1276) 13 doc. dr Ahmet Bihorac i dr Mirsada Gološ, znalački pretaču u ozbiljan na- učni tekst s pretenzijom da se ličnost raškog kralja Uroša Prvog sagleda sa različitih naučnih i umjetničkih aspekata. Epoha srednjeg vijeka za južnoslavenske narode je početak jedne nove egzistencije u novim okolnostima u kojima Slaveni dobijaju prvo pismo, književni jezik, te pagansku vjeru mijenjaju za hrišćanstvo, što će ih pribli- žiti ostalim pismenim i kulturnim hrišćanskim evropskim narodima, ali i izložiti ih stalnim prijetnjama i hegemonističkim težnjama i istočno-vizantij- skog pravoslavnog, i zapadno-rimskog katoličkog svijeta. Vješto se koristeći spletom međunarodnih odnosa, te slabošću Bizanta i vaseljenskog patrijarha u Nikeji, Sava je uspio osamostaliti srpsku pravoslavnu crkvu 1219. godine, dok je, dvije godine ranije, 2017. njegov brat Stefan Prvovenčani dobio krunu prvog srpskog kralja direktno od pape. Time je u kontekstu Četvrtog križar- skog rata, koji je znatno izmijenio političku ravnotežu snaga u jugoistočnoj Evropi, Srbija uspjela postići svoju državnu i crkvenu samostalnost. U takvim društvenopolitičkim uslovima Srbi kao značajan južnosla- venski narod, vješto grade svoju poziciju, bivajući često primoravani na kom- promise i balansiranje između istočno-pravoslavnog Bizanta i zapadno-ri- mokatoličkog, vojno i politički moćnog svijeta. U takvim okolnostima Srbi baštine pravoslavlje i svetosavlje sa jedne strane, i uspostavljaju dobre poli- tičke veze sa zapadnim rimokatoličkim narodima, često se direktno vazalski stavljajući u njihovu službu, štiteći im interese i izvan srpske države. Stariji sin velikog raškog
Recommended publications
  • Processes of Byzantinisation and Serbian Archaeology Byzantine Heritage and Serbian Art I Byzantine Heritage and Serbian Art I–Iii
    I BYZANTINE HERITAGE AND SERBIAN ART I BYZANTINE HERITAGE AND SERBIAN ART AND SERBIAN BYZANTINE HERITAGE PROCESSES OF BYZANTINISATION AND SERBIAN ARCHAEOLOGY BYZANTINE HERITAGE AND SERBIAN ART I BYZANTINE HERITAGE AND SERBIAN ART I–III Editors-in-Chief LJUBOMIR MAKSIMOVIć JELENA TRIVAN Edited by DANICA POPOVić DraGAN VOJVODić Editorial Board VESNA BIKIć LIDIJA MERENIK DANICA POPOVić ZoraN raKIć MIODraG MARKOVić VlADIMIR SIMić IGOR BOROZAN DraGAN VOJVODić Editorial Secretaries MARka TOMić ĐURić MILOš ŽIVKOVIć Reviewed by VALENTINO PACE ElIZABETA DIMITROVA MARKO POPOVić MIROSLAV TIMOTIJEVIć VUJADIN IVANIšEVić The Serbian National Committee of Byzantine Studies P.E. Službeni glasnik Institute for Byzantine Studies, Serbian Academy of Sciences and Arts PROCESSES OF BYZANTINISATION AND SERBIAN ARCHAEOLOGY Editor VESNA BIKIć BELGRADE, 2016 PUBLished ON THE OCCasiON OF THE 23RD InternatiOnaL COngress OF Byzantine STUdies This book has been published with the support of the Ministry of Education, Science and Technological Development of the Republic of Serbia CONTENTS PREFACE 11 I. BYZANTINISATION IN THE ARCHAEOLOGICAL CONTEXT THE DYNAMICS OF BYZANTINE–SERBIAN POLITICAL RELATIONS 17 Srđan Pirivatrić THE ‘MEDIEVAL SERBIAN OECUMENE’ – FICTION OR REALITY? 37 Mihailo St. Popović BYZANTINE INFLUENCE ON ADMINISTRATION IN THE TIME OF THE NEMANJIĆ DYNASTY 45 Stanoje Bojanin Bojana Krsmanović FROM THE ROMAN CASTEL TO THE SERBIAN MEDIEVAL CITY 53 Marko Popović THE BYZANTINE MODEL OF A SERBIAN MONASTERY: CONSTRUCTION AND ORGANISATIONAL CONCEPT 67 Gordana
    [Show full text]
  • SVAKO-NEKA-VERUJE-En
    1 2 Conference EVERLASTING VALUE AND PERMANENT ACTUALITY OF THE EDICT OF MILAN On the Way to the Great Jubilee in 2013 Book 1 Everyone Should Believe as His Heart Wishes Belgrade, September 2011 Under the auspices of His Holiness Mr. Irinej, the Serbian Patriarch EVERLASTING VALUE AND PERMANENT ACTUALITY OF THE EDICT OF MILAN ON THE Way TO THE Great Jubilee IN 2013 Book 1 - Everyone Should Believe as HIS Heart Wishes Publisher Association of Nongovernmental Organizations in SEE – CIVIS Dositejeva 4/IV, 11000 Belgrade, Serbia Tel: +381 11 26 21 723, Fax: +381 11 26 26 332 www.civis-see.org For publisher Mirjana Prljević Chief Editor Mirjana Prljević Editor Bojana Popović Translators Marina Djordjević Bojana Popović Translator of the text “Edict of Milan” by Nebojša Ozimić Ivana Filipović Design & Prepress Marko ZAkovskI Printed by Graphic, Novi Sad Press run: 500 pcs ISBN 978-86-908103-2-1 The publishing of this book was supported by German Foundation Renovabis Content 5 INTRODUCTION 6 CONCLUSIONS FROM THE CONFERENCE Opening speeches 7 H.E. Bishop of Bačka, Dr Irinej 9 Miloš Simonović 9 Archpriest Vitalij Tarasjev 10 H.E. Mons. Orlando Antonini 11 Dr Johann Marte 12 Mirjana Prljević 13 Božidar Đelić 15 I sesSION 17 Dr. Christian Gastgeber Constantine the Great and His Bible Order 20 Erika Juhasz Constantine the Great and his Importance: Seen by the Historiography of the 7th Century 25 Dr. Sebastiano Panteghini Constantine the Great and the Renewal of His Image (14th century, Ecclesiastical History by Nike- phoros Xanthopulos) 30 Prof. Milutin Timotijević Emperor Constantine’s Aureole 37 Prof.
    [Show full text]
  • (2019), the Vardar River As a Border of Semiosphere – Paradox Of
    Geographia Polonica 2019, Volume 92, Issue 1, pp. 83-102 https://doi.org/10.7163/GPol.0138 INSTITUTE OF GEOGRAPHY AND SPATIAL ORGANIZATION POLISH ACADEMY OF SCIENCES www.igipz.pan.pl www.geographiapolonica.pl THE VARDAR RIVER AS A BORDER OF SEMIOSPHERE – PARADOX OF SKOPJE REGENERATION Armina Kapusta Urban Regeneration Laboratory Institute of Urban Geography and Tourism Studies Faculty of Geographical Sciences University of Łódź Kopcińskiego 31, 90-142 Łódź: Poland e-mail: [email protected] Abstract As suggested by its etymology, regeneration usually carries positive connotations while its negative aspects tend to be belittled. However, any renewal results in major morphological, physiognomic, functional or social changes, which imply changes in the meanings encoded in space. These transformations are not always welcome and they may lead to public discussions and conflicts. Skopje 2014 is a project within which such controversial transformations have been taking place. The area surrounding the Vardar River and its banks plays a major role here. On the river banks monumental buildings were erected, bridges over the river were modernised and new ones, decorated with monuments, were built for pedestrians. Bridges can be considered a valuable component of any urban infrastructure as they link different parts of a settlement unit (in the case of Skopje – left (northern) bank and the right (southern) bank; Albanian and Macedonian), improve transport, facilitate trade and cultural exchange. In this context, referring to Lotman’s semiosphere theory, they may become borders of semiotic space, which acts as a filter that facilitates the penetration of codes and cultural texts. Yet, in multicultural Skopje meanings attached to bridges seem to lead to social inequalities as they glorify what is Macedonian and degrade the Albanian element.
    [Show full text]
  • Simonida.Pdf (787.4Kb)
    ПРОБУЂЕНИ АРХИВ - Нова музичка едиција Радио Београд, који је напунио осамдесет година рада (2009), и Музиколошки институт Српске академије наука и уметности, који је обележио шездесетогодишњи јубилеј (2008), покренули су заједнички пројекат „Пробуђени архив“. Две институције су тако удружиле професионалне снаге, знања својих сарадника и бригу за представљање и популарисање музике домаћих аутора. Фоно-архив Радио Београда свакако је највећа и најзначајнија звучна збирка у земљи и међу највећима у региону. То је национално добро првог реда, упркос чињеници да су многобројни студијски снимци страдали у периоду великих друштвених промена и транзиције, под притиском немара или злонамерних „позајмица“ трајног карактера. Упркос томе, у Архиву су још увек сачувани многобројни, јединствени снимци, пре свега дела домаћих аутора и домаћих извођача. Сматрамо зато да би њихово објављивање представљало значајан допринос афирмацији како музичког стваралаштва, тако и континуираног развоја извођаштва у Србији. Приликом избора дела која ће ући у серију „Пробуђени архив“ узимају се у обзир сва снимљена дела, а селекција се врши на основу нивоа извођења и квалитета снимака. Верујемо да ће нова звучна едиција и домаћој и иностраној јавности открити богатство звучног архива Радио Београда, а кроз њега и велики број дела српских композитора, која су нажалост мало позната не само изван Србије, већ и нашој домаћој публици и широј културној јавности. Београд, мај 2009. Уредница 3 AWAKENED ARCHIVES - New music edition Radio Belgrade, which celebrated its 80th anniversary last year (2009), and the Institute of Musicology, which celebrated its 60th anniversary in 2008, have started a new collaborative project ‘Awakened Archives’. The two institutions have joined their professional forces in order to preserve and popularise music by Serbian composers.
    [Show full text]
  • Smilja Marjanović-Dušanić, L'écriture Et La Sainteté Dans La Serbie
    Cahiers de civilisation médiévale Xe-XIIe siècle 240 bis | 2017 Hors-série 2 Smilja MARJANOVIĆ-DUŠANIĆ, L’écriture et la sainteté dans la Serbie médiévale : étude d’hagiographie Marie-Céline Isaïa Édition électronique URL : http://journals.openedition.org/ccm/5533 DOI : 10.4000/ccm.5533 ISSN : 2119-1026 Éditeur Centre d'études supérieures de civilisation médiévale Édition imprimée Date de publication : 1 décembre 2017 Pagination : 509-511 ISBN : 978-2-490783-02-1 ISSN : 0007-9731 Référence électronique Marie-Céline Isaïa, « Smilja MARJANOVIĆ-DUŠANIĆ, L’écriture et la sainteté dans la Serbie médiévale : étude d’hagiographie », Cahiers de civilisation médiévale [En ligne], 240 bis | 2017, mis en ligne le 01 décembre 2019, consulté le 19 février 2021. URL : http://journals.openedition.org/ccm/5533 ; DOI : https:// doi.org/10.4000/ccm.5533 La revue Cahiers de civilisation médiévale est mise à disposition selon les termes de la Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International. 741190090_INT_CCM 240 bis.pdf - Novembre 27, 2019 - 16:27:55 - 63 sur 112 - 210 x 270 mm - BAT DILA ALFONSO MARINI (éd.) 509 Smilja Marjanović-Dušanić, L’écriture et la sainteté sa mort ; son≈fils saint Sava doit à l’excellence de dans la Serbie médiévale : étude d’hagiographie, ses relations avec Constantinople le privilège de Turnhout, Brepols (Bibliothèque de l’École des relever le monastère de Chilandar sur l’Athos selon hautes études. Sciences religieuses, 179), 2017. ses deux Vies ; de l’autre côté du spectre chrono- logique, Constantin le Philosophe ou de Kostenec, Smilja Marjanović-Dušanić a donné avec Свети formé dans le monastère bulgare de Bačkovo, donne Краљ.
    [Show full text]
  • Polemika Shqip
    POLEMIKA SHQIP Flori Bruqi POLEMIKA SHQIP RA1 Flori Bruqi Biblioteka FENIKSI Redaktor NEHAT S.HOXHA Recensent NAIM KELMENDI Ballina dhe thyrja teknike ÇAJUP KAJTAZI RA RUGOVA ART Prishtinë 2009 2 POLEMIKA SHQIP Flori Bruqi POLEMIKA SHQIP 3 Flori Bruqi 4 POLEMIKA SHQIP Fjala e recensentit Reagime dhe polemika që sfidojnë të pavërtetat serbe të kohës?!... Naim Kelmendi,shkrimtar-Prishtinë Në librin “Polemika shqip”, shkrimtari Flori Bruqi, spikat me sensin për të polemizuar,në të shumtën për të reaguar në shumë çështje, që për temë kishin atë,çështjen e të vërtetës historike shqiptare,por të shkruara dhe të thëna në kohë dhe hapësirë të caktuar nga emra akademikësh serbë dhe shkruesish serbë. Polemisti Flori Bruqi, në blogun e tij virtual:”Foart Press”, “Politika” etj. Polemizon dhe reagon shpejtë kundrejtë të pavërtetave të thëna nga akëcilët akademikë serbë, që me “të vërtetën” e tyre publike, ushqenin opinionin ven- dor e ndërkombëtar për akëcilën çështje a problematikë kundër çështjes shqiptare, qoftë politike,historike, etnike etj.Flori Bruqi polemizon intelek- tualisht dhe me kundërargumente kundrejtë shpifjes publike serbe,më mirë të thuhet, kundër rrenës serbe,që sipas thënies së njohur të Dobrica Qosiçit etj, është moral serb,për ta mendësuar opinionin me pseudoinformim, me pseudoshkencë,me pseoudoplitikë etj,por që këtyre, polemisti Flori ua heq maskën me kundërargumente.Pra, në këtë libër, që përmbledhë,në të shumtën polemikat e kohës së pasluftës për shumë çështje,sa të ndieshme, siç është e vërteta mbi masakrën e Reçakut, aty
    [Show full text]
  • Tome Xvi 1978. N° 1
    ACADÉMIE DES SCIENCES SOCIALES ET POLITIQUES INSTITUT D'ÉTUDES SUD-ESTEUROPtENNES . JA ir-u TOME XVI 1978. N° 1(janvierMars) Etudes byzantines Economie et société Thèmes et styles EDITURA ACADEME! REPUBLICII SOCIALISTE ROMANIA www.dacoromanica.ro Comité de rédaction M. BERZA membre correspondant de l'Académie de la République Socialistede Roumanle rédacteur en chef ; ALEXANDRU DUTU rédacteuren chef adjoint ;EM. CONDURACHI, A. ROSETTI, membres de l'Académie de la République Socialiste de Roumanie H. MIHAESCU, COSTIN MURGESCU, D. M. PIPPIDI, membres correspondants de l'Académie dela Répu- blique Socialiste de Roumanie ; Al. ELIAN, VALENTIN GEORGESCU, FR.PALL, MIHAI POP, EUGEN STANESCU La REVUE DES ETUDES SUD-EST EUROPEENNES parail 4fois par an.Toute commande de l'étranger (fascicules ou abonnement) sera adressée a, 70116, ILEXIM, Departamentul Export-Import Presa, P 0. Box 136-137, télex 11226, BucureFti, str. 13 Decembrie n° 3, Romania, ou a ses représentants a l'étranger La correspondance, les manuscrits et les publications (livres, revues, etc.) envoyés pour comptes rendus seront adressés à l'INSTITUT D'ETUDES SUD-EST EURO- PEENNES, Bucarest, sectorul 1, 71119, str.I.C. FRIMU,9, téléphone 50 75 25, pour la REVUE DES ETUDES SUD-EST EUROPEENNES Les articles seront remis dactylographiés en trois exemplaires. Les collaborateurs sont priés de ne pas dépasser les limites de 25-30 pages dactylo- graphiées pour les articles et de 5-8 pages pour les comptes rendus. EDITURA ACADEMIEI REPUBLICII SOCIALISTE ROMANIA 71021, Calea Victoriel, n° 125, teléphone 50 76 80, BucurwiRorninla www.dacoromanica.ro u_uI -i- ETUDES _. ______ 1111011 $1111ES TOME XVI 1978 Janvier Mars N° 1 SOMMAIRE Études b yzantines DIOR SEVCENKO (Dmnbarton Oaks), Agapetus East and West :the Fate of a Byzan- tine "Mirror of Princes" 3 MILAN SESAN, Les thèmes byzantins à l'époque des Comnènes et des Anges (1081-1204).
    [Show full text]
  • 6 X 10 Long.P65
    Cambridge University Press 978-0-521-81113-2 - The Cambridge History of Christianity, Volume 5: Eastern Christianity Edited by Michael Angold Excerpt More information part i ∗ THE ECUMENICAL PATRIARCHATE © Cambridge University Press www.cambridge.org Cambridge University Press 978-0-521-81113-2 - The Cambridge History of Christianity, Volume 5: Eastern Christianity Edited by Michael Angold Excerpt More information 1 The Byzantine Commonwealth 1000–1550 jonathan shepard Introduction That the rites and remains of the east Roman Empire made an impression on most of the peoples surrounding or settled among them is hardly surprising. Constantinople was purpose-built, a landmark not even the mightiest ‘barbar- ian’ warlord could hope to efface. With its numerous market places, massive walls and monuments such as the Golden Gate proclaiming a New Jerusalem and Christian triumph, the ‘God-protected city’ was a showcase for displays of wealth, social cohesion and military force. These material blessings were attributed by the palace ceremonies, art and orators to the piety of the emper- ors and their subjects – often termed simply ‘the Christians’ in the ceremonial acclamations – and to the empire’s central role in God’s plan for mankind. Constantinople itself was under the special protection of the Mother of God. In the medieval era Mary was venerated ever more dramatically in return for safeguarding her city,wonder-working icons such as the Hodegetria being paraded regularly through the streets in her honour. Even furthest-flung outsiders could make the connection between Byzan- tine prosperity, striking-power and religious devotions. From his Orkney van- tage point, Arnor the Earl’s Poet viewed God as ‘ready patron of the Greeks and Garð-folk’.1 These ‘Garð-folk’ – Rus – had collectively come under the care of the patriarch of Constantinople, when in or around 988 their ruler, Vladimir, received a Byzantine religious mission and was himself baptised.
    [Show full text]
  • NATIONAL MUSEUM CACAK MUSEUM GUIDE 2 Radivoje Bojovic
    NATIONAL MUSEUM CACAK MUSEUM GUIDE 2 Radivoje Bojovic CACAK REGION IN THE PAST Guide of National Museum Cacak Cacak, 2009 Radivoje Bojovic CACAK REGION IN THE PAST Guide of National Museum Cacak Editor in chief Delina Rajic Editorial Board Delina Rajic Milos Timotijevic Aleksandra Gojgic Translated into English Vesna Kovacevic Graphic Design by Sladjana Tutunovic Proofreader Zorana Bojovic Photography Sasa Savovic Published by National Museum, Cacak www.cacakmuzej.org.rs Pre-press by Design studio ‘Trigon’ Cacak Printing ‘Svetlost’, Cacak Printed in 1000 copis ISBN 978-86-84067-32-8 MASTER JOVAN KONAK Science and Art, work of Djordje Jovanovic MASTER JOVAN KONAK Permanent exhibition of the National museum COAT OF ARMS in Cacak is located in a picturesque building of Mater Jovan Konak. his building stands out as a Coat of Arms of General Jovan Obrenovic, residential object of the member of ruling dynasty commander of Morava- among few objects of the Balkan architecture Podrinje military preserved in Serbia with its painted coat of arms command is painted on the main façade. between two windows on the main façade. Two lions in the base with the grassy surface, the right one with a Prince crown and the let one with general kalpak, support the Coat of Arms of Principality of Serbia; shield with a white cross and four Serbian symbols with an open crown leant above them. Painting suggests unity of supreme and local authorities: Serbian Prince (a lion th Konak of Master Jovan Obrenovic, beginning of the 20 century with a Prince crown) and district Duke, i. e.
    [Show full text]
  • Papal Power, Local Communities And
    PAPAL POWER, LOCAL COMMUNITIES AND PRETENDERS: THE CHURCH OF CROATIA, DALMATIA AND SLAVONIA AND THE STRUGGLE FOR THE THRONE OF THE KINGDOM OF HUNGARY-CROATIA (1290-1301) Mišo Petrović Abstract. Previous research has mainly concentrated on whether or not the Apostolic See actively supported, obstructed or ignored the rise of the Angevins to the throne of Hungary between 1290 and 1301. Whatever papal stance historians supported coloured how they explained changes that occurred in this period in the Church organization of Croatia, Dalmatia and Slavonia, and what role these adjustments played in the subsequent arrival of Charles Robert to the throne of Hungary in 1301. Instead, I have analyzed local developments and how these were interconnected with the international situation and how each influenced one another. This included assessing the motivations behind the actions of three major players who brought Charles Robert to Hungary: the Apostolic See, the Angevin court in Naples and the local oligarchs, the Šubići. Although other explanations for the cooperation between these three parties can be supported, namely the cultural, economic and political factors, the focus of this paper is on changes in the local Church structures. I tracked how each of the involved parties contributed to these developments and used local Church reforms for their personal gain. This paper evaluates the inextricably related agendas of the Apostolic See, the Angevins and the Šubići at the close of the thirteenth century. THE RIVAL AND THE VASSAL OF CHARLES ROBERT OF ANJOU: KING VLADISLAV II NEMANJIĆ Aleksandar Krstić Abstract. Vladislav II (c. 1270–after 1326) was the son of Serbian King Stefan Dragutin (1276–1282, d.
    [Show full text]
  • "Kruna", Despotovac Media Center Despotovac Phone: +38164 5558581; +38161 6154768; [email protected]
    Telenet Hotels Network | Serbia Motel "Kruna", Despotovac Media Center Despotovac Phone: +38164 5558581; +38161 6154768; www.booking-hotels.biz [email protected] Motel "Kruna", Despotovac Motet "Kruna" is situated on the Despotovac - Svilajnac road, at the mere entrance to Despotovac. There are 24 double- bedded rooms in this motel, so the total number of beds is 24. There is a shower bath in every room. The rooms are very neat and tidy. The restaurant possesses 200 seats. Both traditional and international food are on the restaurant menu. There is a parking for visitors in front of the motel. PRICE LIST in Motel "Kruna", Despotovac page 1 / 9 Index Room Type Price Maximum Minimum From Date Up to Date Room Type (EUR) person days Code 1/1 Single Room - BB 23.97 1 46345 1/2 Double Room - BB 23.23 2 46346 1/3 Triple Room - BB 23.23 3 46347 * Prices in tabel presented in EUR, per person per night. OTHER SERVICE in Motel "Kruna", Despotovac Index Service Type Price (EUR) Service No FREE Parking 0.00 236 PPR Group visit Monestery 23.60 2703 PPR Group visit Resava Cave 23.60 4342 * Prices in tabel presented in EUR, per person per service. Despotovac Serbia Zica is a Serbian Orthodox monastery located near Despotovac, in Central Serbia. The monastery, and the Church of Saint Ascencion, was built by the first crowned king of Serbia, Stefan Prvovencani. It was destroyed by the end of 13th century, but was rebuilt by king Stefan Milutin at the beginning of the 14th century.
    [Show full text]
  • Puni Tekst: Hrvatski, Pdf (2
    Sulejmanagić: Rani bosanski novac - II. dio Num. vijesti, broj 62, Zagreb 2009. Amer Sulejmanagić (Sarajevo, Bosna i Hercegovina) UDK 737.1(497.6)”13/14” Izvorni znanstveni rad Primljeno: 15. 10. 2008. RANI BOSANSKI NOVAC - II. DIO Bosanski srednjovjekovni novac autor dijeli u tri razdoblja i raspravlja o novcu kovanom u prvo – rano doba. Analizirani su dosadašnji prevladavajući stavovi o novcima koje su kovali Šubići i Kotromanići - Stjepan II. i Tvrtko kao ban te provjereni u skladu s dosezima suvremene povijesne znanosti. S obzirom da je novac Pavla i Mladena I., te Pavla i Mlade- na II. numizmatička znanost zadovoljavajuće obradila, autor se ne bavi njime nego samo novcem bana Stjepana II. i Tvrtka. Novija povijesna znanost stoji na stajalištu da Šubići nisu vladali cijelom Bosnom, nego da su paralelno s njima u drugom dijelu zemlje vladali Kotromanići; slabi Stjepan I. i Stjepan II., koji postupno jača do preuzimanja potpune vla- sti u cijeloj zemlji. Tako autor i pojedine vrste novca bana Stjepana II. (motivi Sv. Vlaho i grb – odnosno kaciga s ukrasima) smješta u vrijeme paralelne vlasti, a najmanje od 1314. do 1322. godine. Naglašena je zajednička obrana Bosne i Crkve bosanske te Dubrovnika i Dubrovačke metropolije od ugarskoga državno-crkvenog ekspanzionizma, kao i važnost nekih događaja, primjerice situacije kada budući ban Stjepan s majkom, nakon očeve smrti, mora bježati u Dubrovnik, a ostala dva brata bježe u Medvedgrad Stjepanu Baboniću, mužu sestre svoga oca. Autor misli da su iznimni, gotovo simbiotski, odnosi Bosne s Dubrovnikom i Dubrovačkom metropolijom, stare dubrovačke kolonije, kult Sv. Vlahe dubrovačkog u Bosni i neki drugi činioci, koje samo pobraja, rezultirali time da je Bosna kovala novac s likom toga sveca i prije Dubrovnika.
    [Show full text]