GDAŃSKIE STUDIA AZJI WSCHODNIEJ 2013/4 3 Dr Hab
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Komitet redakcyjny prof. zw. dr hab. Waldemar Jan Dziak, prof. zw. dr hab. Edward Haliżak, prof. zw. dr hab. Ewa Oziewicz (przewodnicząca), prof. zw. dr hab. Jerzy Zajadło, dr hab. Tadeusz Dmochowski, prof. UG, dr hab. Krzysztof Gawlikowski, prof. SWPS, dr hab. Sylwia Pangsy-Kania, prof. UG, dr hab. Jakub Potulski, prof. UG, dr hab. Józef Arno Włodarski, prof. UG, prof. dr Wu Lan, dr hab. Kamil Zeidler, prof. UG (dyrektor CSAW UG), dr Marek Adam, dr Marceli Burdelski (wiceprzewodniczący), dr Adam Marszałek, Edward Kajdański Redaktor naczelny dr hab. Kamil Zeidler, prof. UG Sekretarz redakcji Joanna Kamień Adres redakcji Centrum Studiów Azji Wschodniej Uniwersytetu Gdańskiego ul. Armii Krajowej 110, 81-824 Sopot Redaktor Wydawnictwa Joanna Kamień Korekta streszczeń w języku angielskim Marta Dargas Skład i łamanie Michał Janczewski Projekt okładki i stron tytułowych Andrzej Taranek Na okładce obraz autorstwa Edwarda Kajdańskiego przygotowany przez Comex S.A. Publikacja sfinansowana przez Centrum Studiów Azji Wschodniej Uniwersytetu Gdańskiego © Copyright by Centrum Studiów Azji Wschodniej Uniwersytetu Gdańskiego © Copyright by Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego ISSN 2084-2902 Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego ul. Armii Krajowej 119/121, 81-824 Sopot tel./fax 58 523 11 37, tel. 725 991 206 wyd.ug.edu.pl, kiw.ug.edu.pl SPIS TREŚCI ARTYKUŁY Dr hab. Karol Karski, Uniwersytet Warszawski, mgr Dominika Świętońska, Warszawa Proces przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym dla Dalekiego Wschodu i jego miejsce w świadomości historycznej Japończyków .......................... 7 Mgr Mateusz Kubicki, Uniwersytet Gdański Zagłada floty lotniskowców jako przyczyna upadku Japonii ............ 50 Dr Jacek Splisgart, Uniwersytet Gdański, mgr Marta Jaworska, Uniwersytet Gdański Zmiany w kulcie zmarłych w Japonii na przykładzie święta bon .......... 72 Mgr Marek Sfugier, Uniwersytet Gdański W poszukiwaniu duchowości Dalekiego Wschodu – synkretyczna wizja filmuOnly God Forgives na tle twórczości Nicolasa Windinga Refna ......................... 87 Prof. dr Wu Lan, Uniwersytet Gdański Chińska herbata (中国茶) ....................................... 105 Mgr inż. Edward Kajdański, Uniwersytet Gdański Zawiłe dzieje „korzenia życia”: od cesarskiej alkowy do koncernów farmaceutycznych ................ 112 Prof. zw. dr hab. Marek Andrzejewski, Uniwersytet Gdański Zarys rozwoju metra na kontynencie azjatyckim ze szczególnym uwzględnieniem Chin na tle reszty świata .............. 126 Mgr Agnieszka Ploetzing, Uniwersytet Gdański Tożsamość Koreańczyków z północy – uwagi wstępne ................ 139 Dr hab. Eugeniusz Gostomski, prof. UG, Uniwersytet Gdański dr Tomasz Michałowski, Uniwersytet Gdański Transformacja sektora finansowego Wietnamu ...................... 151 GDAŃSKIE STUDIA AZJI WSCHODNIEJ 2013/4 3 Dr hab. Kamil Zeidler, prof. UG, Uniwersytet Gdański Azja Wschodnia na tzw. Liście UNESCO „Pamięć Świata” (komunikat) ..................................... 164 PRÓBY STUDENCKIE Dawid Jacek Michalski, Uniwersytet Gdański Przywództwo polityczne – przykład Chińskiej Republiki Ludowej ....... 168 Dominik Bób, Uniwersytet Gdański Chińska droga ku mocarstwowości – uwagi wstępne .................. 179 RECENZJE Jean-Pierre Cabestan, Polityka zagraniczna Chin. Między integracją a dążeniem do mocarstwowości, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 2013, ss. 409 (Jakub Urbański) .............................. 187 Jerzy Maroń, Koczownicy i rycerze. Najazd Mongołów na Polskę w 1241 roku na tle sztuki wojennej Europy XII i XIII wieku, seria: Nowe Średniowiecze, wyd. 2 poprawione i uzupełnione, Templum, Wodzisław Śląski 2011, ss. 156 (Szymon Radzimiński) .......... 189 SPRAWOZDANIA VII Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Azja w XXI wieku. Wyzwania, dylematy, perspektywy. Refleksje nad gospodarką, polityką, bezpieczeństwem, kulturą i edukacją współczesnej Azji”, Toruń, 16–17 maja 2013 r. (Marta Dargas) ............................. 199 Konferencja EuroSEAS, Lizbona, 2–5 lipca 2013 r. (Ewa Oziewicz) ........ 202 Wystawa prac Edwarda Kajdańskiego, Filharmonia Bałtycka, 21 kwietnia – 31 maja 2013 r., Biblioteka Główna Uniwersytetu Gdańskiego, 1 czerwca – 31 sierpnia 2013 r. (Magdalena Marcinkowska) ............... 204 Inauguracja kierunku sinologia na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, 4 października 2013 r. (Magdalena Marcinkowska) ............... 206 TABLE OF CONTENTS ARTICLES Dr Karol Karski, University of Warsaw, MSc Dominika Świętońska, Warsaw The Trial Before the International Military Tribunal for the Far East and Its Place in the Historical Consciousness of the Japanese .......... 7 MSc Mateusz Kubicki, University of Gdańsk The Destruction of the Aircraft Fleet as the Cause of the Collapse of Japan .............................. 50 Dr Jacek Splisgart, University of Gdańsk, MSc Marta Jaworska, University of Gdańsk The Changes in the Cult of the Dead in Japan on the Example of Bon Festival ................................... 72 MSc Marek Sfugier, University of Gdańsk In Search of the Far Eastern Spirituality. A Syncretic Vision of Only God Forgives in the Works of Nicolas Winding Refn . 87 Prof. Wu Lan, University of Gdańsk The Chinese Tea (中国茶) ....................................... 105 MEng Edward Kajdański, University of Gdańsk The Intricate History of the „Root of Life”: from Emperor’s Bedroom to the Pharmaceutical Companies ........... 112 Prof. Marek Andrzejewski, University of Gdańsk The Outline of the Development of the Underground in Asia, Particularlly China Against the Rest of the World .................... 126 MSc Agnieszka Ploetzing, University of Gdańsk The Identity the North Koreans in Sketch . 139 Prof. Eugeniusz Gostomski, University of Gdańsk dr Tomasz Michałowski, University of Gdańsk Financial Sector Transformation in Vietnam ........................ 151 GDAŃSKIE STUDIA AZJI WSCHODNIEJ 2013/4 5 Prof. Kamil Zeidler, University of Gdańsk East Asia on UNESCO Memory of the World Register (communique) ....................... 164 STUDENTS ATTEMPTS Dawid Jacek Michalski, University of Gdańsk Political Leadership: The Case of China ............................ 168 Dominik Bób, University of Gdańsk The Chinese Path to Being a Superpower ........................... 179 REVIEWS Jean-Pierre Cabestan, China’s Foreign and Security Policies. Between Integration and Will to Power (the original title: La politique internationale de la Chine. Entre intégration et volonté de puissance), Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 2013, pp. 409 (Jakub Urbański) . 187 Jerzy Maroń, The Nomads and Knights. The Mongol invasion of Poland in 1241 against the background of the art of war in 12th and 13th Europe, series: Nowe Średniowiecze, second edition, correct and implement, Templum, Wodzisław Śląski 2011, pp. 156 (Szymon Radzimiński) .......... 189 REPORTS 7th International Scientific Conference „Asia in the 21st century. Challenges, dilemmas, perspectives. Reflections on the economy, politics, security, culture and education of contemporary Asia”, Toruń, 16th–17th May, 2013 (Marta Dargas) ............................ 199 EuroSEAS Conference, Lisbon, 2th–5th July, 2013 (Ewa Oziewicz) ......... 202 Exhibition of works by Edward Kajdańskiego, Baltic Philharmony, April 21st – May 31st, 2013, the Library of the University of Gdańsk, June 1st – August 31st, 2013, (Magdalena Marcinkowska) .................. 202 Inauguration of Sinology at the Faculty of Philology, University of Gdańsk, Gdańsk, 4th Octobern 2013 (Magdalena Marcinkowska) .................. 206 Karol KARSKI, DOMINIKA ŚWIęTOŃSKA Proces PRZED MIędzynarodowym Trybunałem Wojskowym DLA DALEKIEGO WSCHODU I JEGO MIEJSCE W ŚWIADOMOŚCI historycznej JAPOŃCZYKÓW Wprowadzenie Wyroki wydane w Norymberdze i Tokio stały się głównymi symbolami pocią- gnięcia do odpowiedzialności za wywołanie II wojny światowej oraz okrucieństwa popełnione w jej trakcie. Postępowanie przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym (MTW, trybunałem norymberskim) toczyło się w dniach 20 listopa- da 1945 – 1 października 1946 r. Proces przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym dla Dalekiego Wschodu (MTWDW, trybunałem tokijskim) odbył się zaś w dniach 29 kwietnia 1946 – 12 listopada 1948 r. Oba były wydarzeniami przełomowymi dla ówczesnego świata. Po raz pierwszy jednostki stanęły przed międzynarodowymi organami sądowymi, odpowiadając za naruszenia prawa mię- dzynarodowego. Nie byli to przy tym oskarżeni niskiej rangi, a osoby mające realny i osobisty wpływ na dotychczasowe działania swoich państw. Do tej pory zasadą było, że jednostka nie pozostawała w jakiejkolwiek relacji z prawem międzynaro- dowym. Państwa tworzyły zobowiązania dla siebie i między sobą się z nich rozli- czały. Jeśli chciały postawić – z tytułu naruszenia tych reguł – w stan oskarżenia osoby fizyczne, to czyniły to przed sądami krajowymi i na podstawie prawa we- wnętrznego. Międzynarodowe prawo karne przestało być głoszonym, lecz niere- alizowanym postulatem doktryny i „miłujących” – często tylko werbalnie – pokój polityków. Stało się rzeczywistością1. 1 Na temat pojęcia oraz podstawowych zasad międzynarodowego prawa karnego, nazywa- nego wówczas prawem norymberskim, zob. np. M. Królikowski, Wprowadzenie do prawa karnego międzynarodowego, [w:] M. Królikowski, P. Wiliński, J. Izydorczyk, Podstawy prawa karnego między- narodowego, Warszawa 2008, s. 25–38. Jest ono częścią prawa międzynarodowego publicznego i pozostaje w ścisłym związku z innymi jego częściami składowymi. O relacjach zachodzących w trójkącie międzynarodowe prawo karne – międzynarodowe prawo ochrony