“Rilindasi” Suplementi për kulturën Rrëzimi i monumentit Ismail Kadare kundër Anton Pashkut • Musa Fatmir Merkoçi: Pakti Ramadani: Pse kishte kundërshti mes tyre Berisha- Alia për Hoxhën
Faqe 13-20 Faqe 10-11
Na ndiqni edhe online www.shqiptarja.com LEKË 30 SHQIPTARJA.com + Suplementi RILINDASI VITI II - NR. 40 E diel, 19-02-2012 Reagimet nervoze të kryetarit të PS për nxjerrjen e informacioneve në media RAMA KERCENON DEPUTETET Replikat e ashpra dy netë më parë Lideri i socialistëve për deputetët jo-anëtarë kryesie: ‘Po folët për çfarë biseduam këtu do t’i bëj mbledhjet e hapura” Reagimet e Alfred Dalipit, Et’hem Rukës dhe Blendi Klosit në takimin me dyer të mbyllura në selinë e PS-së
INTERVISTA Faqe 3 Lajmi Editorial Kryetari i PS në mbled- Ambasadori hjen e zhvilluar me NGA EDI RAMA deputetët jo anëtarë holandez: Do të kryesie ka debatuar në lidhje me nxjer- ketë përmbytje rjen e informacioneve të mëdha për median, jashtë Shteti mbledhjes së grupit, duke paralajmëruar KAMERAT Faqe 12 se mund të bëhen të nën dëborë hapura. Deputetët Alfred Dalipi dhe Et- udo jashtë Shqipërisë ku tërbimi i hem Ruka kanë rep- Kmotit ka sjellë fatkeqësinë e izolimit likuar, duke u shpre- ndër zona të caktuara dhe ku shteti ka hur se À asin në grup, vështirësi në përballimin e situatës, ndërkohë që kryesia nuk po bën vaki nxjerr gjithçka. asgjë e ngjashme Në foto: me atë që ndodh ...ajo çka Edi Rama në vendin tonë nuk bën vaki TIRANE me antarët e me përjashtim Gjobat, policia kryesisë së të angazhimit të askund tjetër JAKIN MARENA rrugore: Si do PS-së opozitës politike, është çorodia shoqërisë civile, truktura e re e PS ngritur totale e shtetit strukturave të të ndëshkohen dy ditë më parë, do të dhe sulmet e solidaritetit social quhet Komiteti për shoferët S MBREME NATA E PARE e mediave për të çoroditura të Marrëdhëniet me Qytetarin. dhënë ndihmën e pushtetit ndaj Pjesë e kësaj strukture të re tyre. Në Rumani KORÇE Faqe 2 janë gjithë deputetët socialistë opozitës... për shembull, ku që s’janë të angazhuar në ka ca ngjashmëri- kryesi. Qëllimi është përçimi Big Brother 5, ja ra edhe pse të largëta me vështirësitë Prefekti Mano sa më i madh i mesazhit nga ¿ nanciare e logjistike të shtetit, njësoj qëndra drejt bazës, por edhe bllokohet në si këtu opozita e atjeshme socialiste marrja e opinionëve nga banorët dhe batutat ka mobilizuar të gjitha forcat e veta qytetarët e thjeshtë në mënyrë dy metra dëborë për t’u solidarizuar me komunitetet e të drejtëpërdrejtë. Por teksa Pro¿ let e konkurentëve për 100 milionë lekë. Hyn familjet në nevojë. Përveç mobilizimit në Lekas është... të njerëzve e mbledhjes së ndihmave Vijon në faqe 5 edhe 52-vjeçari që i mori 25 mijë euro Agron Llakajt në ushqime e ilaçe, nuk mungojnë TIRANE padyshim as kritikat ndaj qeverisë apo propozimet konkrete për qeverinë nga SUADA DACI ana e opozitës, në parlament e në mje- disin e debatit publik. ikthehet në ekranin e Top Ajo çka nuk bën vaki askund tjetër RChannel një nga spektaklet është çorodia totale e shtetit dhe sulmet më të ndjekura Big Brother e çoroditura të pushtetit ndaj opozitës. Pa Albania 5, i cili do të shfaqet llogaritur këtu shfaqjet banale të kryemin- për publikun ccdo të shtunë istrit në sytë e publikut mbi tema pa asnjë mbrëmje. Një grup njerëzish lidhje me realitetin e vështirë të vendit, nga Shqipëria, por edhe trevat me nevojat imediate të dhjetëra mijëra shqipfolëse... Faqe 12 familjeve apo... Vijon në faqe 3 2 E diel, 19 shkurt 2012 AKTUALITET
ak ditë më parë u mbajt në kreut të qeverisë shqiptare dha duarsh. Ose Clinton ka injoruar PMynih të Gjermanisë lajmin se Berisha ishte takuar me Berishën ose Reuters ka injoruar Mbledhja në Mynih, Konferenca e 48-te e Sigurisë. Në Hilary Clinton ku kishin folur për takimin kjo mbetet për tu vërtetuar. atë takim kishte udhëheqës nga mundësitë e bashkëpunimit mes dy Video flet vetë pas minutës së 1.29 gjithë vendet e Perëndimit mes tyre vendeve. Agjencia e lajmeve Reuters kur Klinton nuk ia jep dorën dalin pamjet ku Klinton dhe Sekretarja e Shtetit, Hilary në kronikën e vetë e jep me detaje kryeministrit shqiptar. Filmimi Clinton. Në atë takim ishte dhe momentin që është afër Berisha me mund të shihet në adresën ama- kryeministri shqiptar, Sali Berisha. Clinton por asnjë takim nuk ka mes neës.al/2012/02/hilary-clinton- nuk takoi berishën Pas konferencës zyra e shtypit të tyre thuajse as një shtrëngim injoron-berishen-ne-mynih-video.
Kryeministri deklaroi rrugët e hapura, Andrea Mano bllokohet në Lekas
Lajmi Prefekti i Korçës Prefekti i Berishës Andrea Mano u bllokua dje pasdite bashkë me disa gazetarë në malet e Korçës, ndërsa ishte për të parë nga afër peng në malet e Korçës ekipet e emergjencës në Lekas. Ai ishte në kohën kur Berisha në Korçës deklaroi Kryetari i komunës kërkoi ndihmë urgjente për banorët se gjithçka ishte nën kontroll mbrëmjes. Ekipi ishte nisur muniteti Mysliman dhe me një tur inspektimi nee jetesën e këtyre banorëve, në zonat e izoluara nga dëbora, këto ditë të vështira. Fshati i TIRANE see bashku me ministrin e fi- Lekas ndodhet në malësinë e nancave Ridvan Bode, i cili Korçës dhe është zona më e ryeministri Sali Ber u kthye mee herët nee Ko- thellë, ku prej gati 3 javësh ka isha foli dje nga Korça rçee. Shkak i bllokimit men- qenë i izoluar për shkak të Kduke thënë se ky qark dohet se ishte dalja nga rru- reshjeve të dëborës. është model për tu marrë për ga e një mjeti ushtarak, ne BERISHA mënyrën se si e ka menaxhuar Urën e Lekasit rreth 40 ki- Kryeministri berisha, gjatë situatën e krijuar nga reshjet lometra larg qytetit. vizitës dje në qytetin e Korçës e dëborës. Berisha foli për Që nga ora 13.00 ata e cilësoi si arritje faktin se nga akse të hapura, por pak më mbetën të bllokuar në aksin situata e bllokimit nga dëbo- vonë ndodhi diçka skandal- që lidh fshatin Lekas me qy- ra nuk ka asnjë të zhdukur. RREZIKU I ORTEQEVE oze. Prefekti i Korçës, Andrea Sali Berisha me prefektin e Korçës, Andrea Mano tetin e Korçës. Teksa ishin Lidhur me shtabin paralel me Mano, pati deklaruar në një duke ardhur drejt këtij qyte- atë shtetëror të Partisë Social- intervistë në Top Story se rru- mune nuk po ankohet për bashkë me disa gazetaree ti, një automjet i ushtrisë ësh- iste Kryeministri theksoi se, e ga drejt komunës Lekas në ndihmat e qeverisë. mbeteen tee bllokuar për të përmbysur duke bllokuar gjitha si parti është e çakord- Korçë, e izoluar prej tre jav- BLLOKIMI rreth 7 oree nee aksin Korçee- rrugën, në vendin e quajtur uar. "Ata mund të kishin ësh, më në fund ishte hapur. Prefekti i Korçës Andrea Lekas. Ka qenë ndërhyrja me Kulat e Gjergjevicës. Grupet e kërkuar interpelancë, por nuk Një ditë më pas në këtë rrugë Mano ishte së bashku me au- një traktor që ka mundësuar xhirimit ishin në fshatin Le- e kërkuan sepse e dinin që do nuk lëvizte asnjë mjet, por tomjetet ushtarake ne shër- kalimin e njerëzve nee anën e kas për të pasqyruar nga afër përballeshin me një listë të vetëm këmbësore për shkak të bim te emergjencave dhe ai liree tee rrugës nee orët e dhënien e ndihmave nga ko- gjerë e shumë të gjatë masash dëborës që bllokon cdo për përballimin e situatës, por lëvizje. donin të bënin konferenca të Të shtunën një autokolonë Topalli në Kukës gjata. Opozita serioze mund ti me mjete ushtarake me ndih- kërkonte Kryeministrit interpel- ma, e drejtuar nga vetë ancë, por kjo nuk u interesonte prefekti është nisur për në se do listoheshin gjithë përpjek- këtë komunë. Pas shumë Kukësi pa drita! Ndodh jet për përballimin e situatës. Evakuohen peripecish gjysma e au- Opozita është e çakorduar, as tokolonës ku ndodheshin programi i vetë nuk i funksion- 26 familje edhe gazetarët e disa media- on, le të vijë në sallë të kërkojnë ve, përfshi edhe Top Channel, edhe në Romë e Hungari llogari të ushtrojë kontroll", u në Dibër ngelën në mes të rrugës dhe shpreh Berisha. Sipas tij, dek- është kërkuar ndërhyrja me ryetarja e Kuvendit, Jozefina Topalli për banorët që janë më në vështirësi dhe laratat e opozitës se nuk po jë numër prej 26 traktorë për të nxjerrë nga Kishte në Kukës, ku në një takim me më në nevojë. Imagjinoni sikur të mos punohet për zhbllokimin e ven- N familjesh u evak- bllokimi mjetet e ushtarake. Shtabin e Emergjencës së këtij qarku dis- kishim bërë lidhjet e rrugëve, Has dit, i përgënjeshtron më mirë uuan nga vendbani- Ndërsa vetë prefekti me au- kutoi lidhur me masat urgjente që vijojnë Tropojë, por jo vetëm këto por edhe rrugë se kushdo sot situata në gjithë met e tyre në Dibër për tokolonën nuk ka mundur të të merren për përballimin e situatës së kr- të tjera. Kjo ka qenë një pjesë e rëndë- Shqipërinë, por Berisha thek- shkak të rrezikut nga kthehet të shtunën nga qen- ijuar në zonat e bllokuara nga dëbora. sishme që na ka bërë ne të mos humbim soi se opozita u kujtua se orteku. Lajmi u bë i di- dra e komunës Lekas, duke "Është një menaxhim i admirueshëm. komunikimin, të vazhdojmë të lëvizim me kishte rënë borë në Shqipëri tur nga shtabi i vendosur të kalojë natën aty Shteti është këtu në çdo automjete, me të gjit- vetëm 1 javë pasi Kryeminis- emergjencës që pohoi për të provuar rrugën e moment, në çdo çast, ha drejtimet". Kry- tri kishte mbledhur Shtabin e se rreziku i orteqeve kthimit sot. Në drejtim të 24 orë në 24 ashtu siç etarja e Kuvendit shp- Emergjencës. bëri të nevojshme që banorëve të zonës së izoluar punojnë edhe fadromat rehu mirënjohjen dhe Në vijim ai tha se dimri e gje- 26 familje nga fshati prej tre javësh janë nisur disa 24 orë në 24, edhe borë- vlerësoi angazhimin e ti Qeverinë dhe qytetarët të pa- Grykënokë të Dibrës të ndihma me ushqime dhe il- pastrueset, edhe mj- autoriteteve vendore, përgatitur psikologjikisht, por lënë shtëpitë e tyre. Si- açe, ndërkohë që vetë banorët ekët, edhe infermierët banorët si dhe të gji- materialisht të përgatitur. pas zyrtarëve, 16 famil- emergjencat shëndetësore po dhe ju në krye të kësaj tha autoritetet e tjera Ndër të tjera ai shtoi se para 6 je u strehuan në sh- i përballojnë duke udhëtuar pune" u shpreh Kry- që po vijojnë me të vitesh kishte vetëm 7 borëpas- tëpitë e tjera të fshatit në këmbë për orë të tëra. etarja e Kuvendit. Në gjitha mjetet të mu- truese, por vetëm në rrethin e ndërsa 10 u vendosën Trashësia e dëborës në këtë mënyrë të veçantë, Kry- ndësojnë përballimin Kukësit së fundmi kishte 30. në ambientet e sh- zonë ka shkuar mbi 2 metër etarja e Kuvendit vlerë- e kësaj situate. "Është Berisha theksoi se Qeveria kollës së zonës. Lajmi dhe në fshatrat e kësaj ko- soi punën pa ndërpre- gjë e rrallë që në kush- ishte e përgatitur pasi rrugët konfirmohet nga shta- mune ka mbi 1 mijë banorë. rje, për hapjen e rrugëve te të tilla të mos ketë kombëtare nuk u bllokuan as bi i Emergjencave ngri- Kryetari i komunës kishte nacionale, çka bën që të ndërprerje të energjisë në orët e vona, dhe garantoi tur në këtë qark i cili kërkuar ndihmë urgjente nga mos humbet komuniki- elektrike ndërkohë që qytetarët se ky shtet dhe ky tha se pas evakuimit, ana e Shtabit të Emergjencës mi si dhe lehtëson edhe po të ndiqni kryeqyte- vend nuk është kurrë i papër- helikopteri u ka dër- gatitur për tu përballur me për shkak se banorët ishin dërgimin më të shpejtë Jozefina Topalli dje në Kukës tet e botës në Romë, në guar banorëve ndihma duke humbur edhe komuni- të ndihmave ushqi- Hungari dhe në vende emergjenca dhe kjo kërkon ushqimore për të për- kimin telefonik dhe problemi more, medikamenteve të tjera ka ndërprerje të që në ditët e ardhshme fonde balluar situatën e kri- më i madh po bëheshin dhe shërbime të tjera për banorët. "Shu- energjisë elektrike për dhjetra e mijëra ban- për mirëmbajtjen e rrugëve, juar nga reshjet e emergjencat shëndetësore. mica e rrugëve që lidhin rrugët nacionale orë të këtyre vendeve. Ka krijim të kaoseve në mënyrë që kompanitë të dëborës. Ky fshat prej Berisha në të kundërt pati de- me komunat janë të hapura. Është të paparashikuara ndërsa këu rrugët nacio- kontraktojnë borëpastruese ditësh gjendej i klaruar se asnjë kryetar ko- shpërndarë një numër i madh ndihmash nale janë të hapura", tha Topalli. më të fuqishme. bllokuar nga bora. E diel, 19 shkurt 2012 3 AKTUALITET
AKZ: 6 TON NDIHMA FRANCA: 10 MIJË EURO Ne kuader te sensibizilimit me banoret e veriut Për të shprehur solidaritetin e Francës me qytetarët sh- dhe verilindjes te cilet prej ditesh ndodhen ne qiptarë të bllokuar nga rreshjet e borës, Ministri francez veshtiresi per shkak te kushteve te veshtira te kr- i Punëve të Jashtme dhe Evropiane i ka akorduar Am- ijuara nga rreshjet e shumta te debores qe kane basadës së Francës një shumë prej 10 000 eurosh për ta sjell bllokimin e disa zonave ne vend, Aleanca e përdorur për ndihmë urgjente. Eshtë bërë e mundur Gruas KuqeZi nen drejtimin e Znj.Florentia Xhe- grumbullimi i 8,5 ton ushqime si dhe barna, të cilat do ka ka organizuar shperndarjen e disa ndihmave të shpërndahen të dielën 19 shkurt për banorët e fsh- ne zonen e Bulqizes. trave të bllokuara në qarkun e Elbasanit.
Ambasadori holandez parashikon katastrofë Priten përmbytje qeveria asnjë veprim Dool: Sollëm vjet ekspertët holandezë TIRANE hedh edhe një mesazh alar- vendit tim - ndjenjat e ngroh- mant: "Duket se përmbytje të ta të simpatisë dhe solidari- mëdha do të jenë të pae- tetit me të gjithë individët enk van den Dool, vitueshme!". Van den Dool dhe familjet që vuajnë nga kryediplomati i M thotë se shqiptarët nuk duhet kushtet e pazakonta të këqi- H bretërisë së Vendeve të jenë objekt ping-pongu ja të motit. Mbështetja po të Ulëta, e nis intervistën me politik në këtë situatë drama- tregohet nga të gjitha anët. një mesazh të veçantë. Ai i tike. Përpara se t'iu Unë mendoj se është shumë shpreh simpatinë dhe soli- përgjigjem pyetjeve tuaja, më e rëndësishme që mbështet- daritetin banorëve të zonave lejoni të përfitoj nga ky rast ja të jepet në një mënyrë të të bllokuara nga bora, por për të përcjellë - në emër të Henk van den Dool koordinuar, në mënyrë që kjo fatkeqësi natyrore të mos bëhet pre e përfitimeve apo Editorial keqpërdorimeve politike. Sh- qiptarët që janë bllokuar në dëborë nuk e meritojnë të bëhen objekt i ping-pongut Shteti nën dëborë politik. Unë dëshiroj të shpreh shqetësimin tim për NGA EDI RAMA atë çka mund të ndodhë kur dëbora të fillojë të shkrijë, gjë e cila është e paevitueshme. ...thjesht me detyrën funksionale të tij e të Këshil- dhe që falë mediave të pavarura nga litarët e qever- të tjera edhe emergjencat si çdo sfidë tjetër, pavarë- Duket se përmbytje të mëdha lit të Ministrave. Askund tjetër nuk ka bërë vaki që isë e gjithë Shqipëria mund ta shohë me zë e me fig- sisht mundësive të pakrahasueshme me simotrat e do të jenë të paevitueshme. salla e Këshillit të Ministrave të jetë kthyer në një urë në çdo edicion lajmesh. E vërteta është se ky shtet veta të vendeve më të zhvilluara ku dëbora bie po një- teatër parodish të përjavshme me aktor protagonist i shkatërruar nga "reforma" strukturale të çoroditu- soj, po asnjë familje nuk zien kokrra misri në izolim Vitin e kaluar gjatë përm- kryeministrin, i cili nuk kuptohet nëse tallet me pop- ra, nga politizimi i tejskajshëm i administratës e për të plotë. Ja pse nuk ngurroj të them me plot gojën sot bytjeve që ndodhën në veri të ullin e me pasojë paaftësia skandaloze në drejtim e menaxhim, që nesër ne vërtet nuk do të kemi një qeveri që të mund Shqipërisë ne sollëm disa ek- detyrën apo vërtet ka probleme të funksionimit nga njësimi i plotë i makinerisë shtetërore me maki- të shmangë çdo përmbytje apo aq më tepër të ndal- spertë holandezë, të cilët të aparatit logjik kur flet me orë të tëra budallallëqe nerinë partiake të pushtetit, nuk ka fuqi të parash- ojë dëborën të bjerë në përmasa të frikshme si këto të konkluduan me një numër turpëruese jo vetëm për qeverinë e vendit po për vetë ikojë, parandalojë e planifikojë asgjë përballë fat- këtij viti, por ama do të kemi një qeveri që do të ndajë propozimesh për mënyrën se vendin. Por kjo e fundit është një temë më vete. keqësive si përmbytjet apo si kjo dëborë e rënë ma- qëllimet e punët e shtetit nga orekset elektorale e nga si mund të menaxhoheshin Akuzat vulgare të tij e të kanakarëve të tij ndaj sivisht. Kërkesë e ligjit kjo. punët e partisë dhe do të përballet me sfidat me din- këto probleme në periudhën opozitës në kushtet e emergjencës humanitare janë E vërteta është se të parashikosh do të thotë të kesh jitetin e një ekipi të zgjedhur për të menaxhuar si afatshkurtër, afatmesme dhe alarmante për faktin se dëshmojnë edhe njëherë në struktura të specializuara për këtë dhe shteti ynë nuk duhet fondet, burimet njerëzore e strukturat sh- afatgjatë. Është vërtet një fat- çfarë gjendje është mendja dhe morali i këtij pushteti i ka më as ato pak që ka pasur. Të parandalosh do të tetërore të këtij vendi. Pa ia hedhur fajin Zotit që ka keqësi që tani, më shumë se të paaftë e të korruptuar deri në thonj. Opozita po thotë të kesh struktura të afta për ta bërë një gjë të zgjedhur kohën e mandatit të qeverisë për të derdhur një vit më vonë dhe me prob- bën vetëm detyrën e saj duke thënë fjalët e duhura në tillë dhe shteti ynë nuk i ka më as ato pak që ka pa- shi e dëborë mbi Shqipëri siç nuk ka bërë prej një shek- leme që shfaqen në horizont, kushte si këto kur duhet shkundur qeveria dhe ngri- sur. Të planifikosh do të thotë të kesh struktura të ulli. Pa ia hedhur fajin opozitës pse bën detyrën e saj më duhet të dëshmoj se zor tur një rrjet solidariteti qytetar për të lehtësuar mirëpërgatitura për këtë dhe shteti ynë nuk i ka më duke kritikuar qeverinë për çka ajo mendon se nuk se është ndërmarrë ndonjë shpirtërisht po edhe materialisht, sadopak, gjendjen as ato pak që ka pasur. Të gjithë janë shkatërruar e shkon. Pa i quajtur njerëzit në hall që ankohen nëpër veprim konkret. e sa më shumë familjeve në nevojë. Kush i kërkon katandisur në miniatura pa asnjë peshë, në qoshera numra telefonash të mediave as provokatorë as pan- Si i komentoni përfun- opozitës të bëjë thjesht njërën apo tjetrën e jo të dyja pa asnjë dritë e në zyra punësimi pa asnjë qëllim tjetër iknxitës të paguar nga opozita. Pa i gënjyer sh- dimet e ekspertizës së bashkë gabon. përveç harxhimit të parave të publikut për të paguar qiptarët në televizor për operacione në terren apo an- FBI, në lidhje me ngjar- Opozita as mund të heshtë kur sheh të vërteta rrogëtarë të partive të qeverisë deri në turravrapin gazhim mjetesh që thjesht nuk ekzistojnë. Pa u mar- jet e 21 janarit? rrëqethëse siç është në këtë rast çorodia totale e sh- elektoral të radhës. rë me rishkrimin e historisë së Shqipërisë as kur Sh- tetit të degraduar në pikën që s'arrin dot të parash- Emergjencat janë sfidë e madhe për çdo shtet, po qipëria pret nga qeveria e saj të jetë 24 orë në këmbë E gjithë çështja e 21 jan- ikojë, parandalojë e planifikojë asgjë në situata si kjo, janë edhe teste të qarta që vënë në provë organizimin për të përballuar një emergjencë dhe as sa herë vë- arit dukshëm po zgjatet dhe as mund të mjaftohet vetëm duke thënë kështu e shtetit dhe kapacitetin menaxhues të qeverisë. mendja duhet spostuar nga një çështje e nxehtë pub- shumë. Kjo nuk është diçka e nuk shkon. Të thuash se me këtë rast opozita po Përsëritja e përvitshme e tyre kohët e fundit e ka nxjerrë like. Pa refuzuar propozimet racionale të opozitës kur mirë për drejtësinë, është keq kërkon të mbledhë vota në dëborë pikërisht sepse po cullak të vërtetën se organizimi ynë shtetëror ka rënë ato mund të jenë vlerë e shtuar në një përpjekje si kjo për imazhin e Shqipërisë dhe bën asgjë më pak se sa detyrën e saj, është njësoj si të në një pikë pas së cilës s'ka më asgjë. Ndërsa kapacite- e përballimit të emergjencës që ka nevojë për të gjithë. mbi të gjitha duhet të ketë kërkosh që opozita të heshtë teksa njerëzit në hall që ti menaxhues i qeverisë është katandisur në derexhenë E mbi të gjitha pa harruar në verë se pas verës vjen qenë jashtëzakonisht shumë telefonojnë nga zonat e bllokuara qeveria i quan pro- e propagandës antidemokratike ku ka rëndësi vetëm dimri dhe shteti duhet të jetë i përgatitur për të për- stresuese dhe e mërzitshme vokatorë e paniknxitës të mobilizuar nga opozita për çfarë thuhet e del në televizor apo gazetë, në formën e balluar çdo të papritur të dimrit. për të afërmit e katër vikti- të telefonuar nëpër media nga kafenetë e Tiranës. një çorbe sulmesh barbare ndaj opozitës e Të gjitha këto e më shumë akoma kjo qeveri nuk i mave. Ata më shumë se kush- Ose, është po njësoj si të thuash se opozita nuk duhet vetëlavdërimesh pacak për sukseset e paqena të qever- bën dot dhe qeveria jonë do t'i bëjë një për një. Kush do tjetër kanë të drejtën të të dalë në dëborë e të flasë me njerëzit të cilëve u çon isë. Matanë ekraneve e faqeve të para të shtypit të mendon se ky nuk është një dallim i qartë për të cilin kërkojnë drejtësi. Ata ende po ndihma aty ku s'ka shkelur këmbë shteti, pavarësisht përditshëm qeveria ka lënë Zotin të kujdeset për të vlen t'i lihet opozitës së sotme barra e provës përmes përpiqen të mësohen me fak- se ata mund të jenë në pikën e fundit të mundësive të gjithë dhe çdo shqiptar të gjejë dermanin për veten. votës kundër kësaj qeverie dhe rotacionit demokra- tin se baballarët e tyre, bash- mbijetesës. Sa herë flas apo shkruaj për çështjet e vendit e tik si e vetmja mënyrë për t'i ndihur ndryshimit të këshortët, bijtë e tyre nuk do Eshtë bërë modë që të shahet opozita apo të vihet në vendos veten në pozitën e atyre që përveç fjalës kanë domosdoshëm, le të vazhdojë të vendosë shenjën e të kthehen më asnjëherë në çdo rast shenja e barazimit mes saj e pushtetit dhe kjo edhe detyrën për t'i bërë konkretisht punët e këtij ven- barazimit mes qeverisë e opozitës e le ta ndajë çdo faj shtëpi. Ata nuk janë të intere- modë imponon një hipokrizi konstante të shumë gju- di, sepse nuk është në mendësinë e në kulturën time të qartë të qeverisë si një faj të të dyja palëve po një- suar në lojërat politike që rre- hëve që kanë akses në media, deri në pikën ku edhe kur të akuzoj apo kritikoj në hava për gjëra që realisht soj. Unë besoj se në zgjedhjet e ardhshme do të mbe- thojnë këtë episod të errët. Ata bëhet fjalë për një emergjencë kaq problematike sa kjo nuk bëhen vetëm me dëshirë po mund të bëhen vetëm tet sidoqoftë në pakicë, bashkë me këtë qeveri të dësh- thjesht kërkojnë përgjigje. e këtyre ditëve përsëri të mos mungojnë sulmet krejt pa sipas mundësive. Dhe sinqerisht mendoj e besoj se tuar që e ka katandisur shtetin në një makineri të vend për opozitën. Po edhe kjo është një temë tjetër. Shqipëria jo vetëm e meriton padyshim, por edhe prishur si ai traktori i vetëm që qeveria kishte lënë (Marrë me shkurtime nga E vërteta është ajo që përjetojnë zonat e bllokuara mund ta ketë një qeveri që t'i përballojë me standarde në Dibër për të pastruar rrugët nga dëbora. Revista Java) 4 E diel, 19 shkurt 2012 POLITIKE
everia e Republikës së Shqipërisë numrit të viktimave të shkaktuara nga vendet anëtare të Ligës Arabe, synon Qpërshëndeti Rezolutën për Sirinë, në regjimi i Bashar Al Asadit mbi popullsinë krijimin e një konsensusi ndërkombëtar MPJ: Po rezolutës Asamblenë e Përgjithshme të OKB. e pafajshme të vendit të tij. Kjo rezolutë për zgjidhjen e krizës në Siri. Kjo Shqipëria u rendit në listën e vendeve kërkon pushimin e menjëhershëm të rezolutë, e cila mori mbështetjen bashkësponsorizuese të kësaj rezolute. dhunës shtetërore mbi civilët, maksimale në votim, kërkon të sigurojë për Sirinë nga MPJ me anë të një deklarate për shtyp respektimin e të drejtave dhe lirive një transformim demokratik të thekson se, "me anën e kësaj rezolute, themelore të njeriut dhe mbrojtjen e shoqërisë e të sistemit shtetëror në Siri, komuniteti ndërkombëtar dënon me popullsisë". Sipas Ministrisë së nëpërmjet një procesi politik, në një forcë dhunën tashmë të përhapur në tërë Jashtme, votimi i kësaj rezolute, e cila mjedis të çliruar nga dhuna dhe Asambleja e OKB-së territorin e Sirisë, si dhe shtimin e bazohet mbi planin e propozuar nga ekstremizmi, përfundon deklarata e MPJ.
Sekretari i LSI: Po ndryshimeve në Qeveri, por pas analizës për performancën
TIRANE
JAKIN MARENA Rama: Meta në qeveri, një
ekretari i Përgjithshëm i LSI, Luan Rama në një intervistë për Sgazetën "Shqiptarja.com" është shprehur se një përfshirje e Metës në kontribut i rëndësishëm qeverinë 'Berisha' do të ishte një kon- tribut, jo vetëm për LSI por dhe për qeverisjen e vendit. Ndërkohë ai ësh- të deklaruar pro ndryshimeve në kab- Numri dy i LSI: Nëse PS propozon Nanon President, nderon veten inetin qeveritar, por pas analizave. Në të njejtën kohë, duke folur për kandi- cilat janë përmbushje e premtimeve shipi i asaj partie ka zgjedhur të hum- daturën e Fatos Nanos për President, tona elektorale. Por ato nuk janë bë. Ne nuk kemi asnjë arësye të ndë- numri dy i LSI tha se do të ishte në gjithçka. rhyjmë në zgjedhjen e tyre. nderin e PS nëse ajo do ta propozonte për këtë post. Thoni që roli i LSI ka qënë Në foto: Cili është komenti juaj për determinant...? Sekretari i ecurinë e hetimeve të ngjarjes Qeverisja e koalicionit me Sepse, nëse të gjithë e dinë se pa Përgjithshëm së 21 janarit, veçanërisht pas PD-në po afrohet në fundin e angazhimin e LSI-së në qeverisje i LSI-së, ekspertizës së ardhur nga FBI, vitit të tretë të mandatit të dytë shqiptarët nuk do të mund të lëvizi- Luan Rama ç'ka çoi në përfshirjen nën për të djathtën. Mendoni se me nin lirisht në hapësirën 'Shengen', hetim të komandantit të këtë kabinet qeverisës mund të po ashtu të gjithë presin që LSI të Gardës së Republikës dhe të tre maksimalizoni votën më 2013 vazhdojë të kontribuojë për përsh- deputetëve të PS-së? apo ka vend për përmirësime pejtimin e ritmeve të integrimit në Parimisht, duke qenë një çështje në në qeveri? BE, proces që nuk do të mund të hetim jo unë, po askush nuk ka të drejtë Vlerësimi, përkatësisht edhe gjyki- jetë i suksesshëm pa LSI-në. të komentojë. Aq më tepër që ngjarja e mi mbi gjithë sa ka bërë një qeveri 21 janarit të vitit 2011, për shkak të legjitime dhe demokratike nuk ka si Pra dhe më 2013 do jeni për- mënyrës se si u keqpërdor nga politika kriter kohëzgjatjen e është shndërruar në një çështje shumë mandatit qeverisës, sensitive. Ndërkaq, duke qenë se unë por produktin, atë "Angazhimi i Ilir Metës në qeveri nuk kam asnjë mundësi të di detaje që që ka bërë në të mirë do të ishte padyshim një kontribut lidhen me hetimin edhe konkretisht e të jetës së qytetarëve kam të pamundur të komentoj. Ajo që dhe të interesave të më shumë dhe madje i rëndësishëm mund të them së jashtmi është se heti- vendit. Parë nga kjo për LSI dhe për vetë qeverinë" mi duhet të jetë profesional, tërësor, pikëvështrimi, rigoroz, i pandikuar prej emocioneve mazhoranca qever- politike me të vetmin synim, zbardhjen isëse ka se çfarë të sjellë si argument caktues për qeverisjen e vendit? çdo personalitet politik i gjendur nën do të duhet të gjykojnë forumet drej- e të vërtetës dhe ndëshkimin ligjor të dhe që i jep asaj mundësinë të ketë Aktualisht LSI është përfshirë në një akuzë, me apo pa të drejtë, duhet të tuese të LSI-së. të gjithë fajtorëve. kurajon dhe legjitimitetin të bal- proces tërësor të riorganizimit dhe ri- ballafaqohet me drejtësinë dhe t'ia lërë lafaqohet me qytetarët me arritje të dimensionalizimit të rolit të saj, me asaj ta thotë fjalën e fundit. Prandaj Ilir Komisioni i reformës zgjed- Përtej bashkëpunimit me prekshme prej të gjithëve. A ka vend synimin dhe bindjen që në zgjedhjet e Meta nuk zgjodhi të fshihej pas proce- hore është në kulmin e punës së PD, në lidhje me zgjedhjen e për përmirësime? Padyshim që po, vitit 2013 të jemi fitues dhe padyshim, durave që formalisht janë zgjidhje lig- vet për ndryshimet përmirë- Presidentit gjë që është dek- dhe në vlerësimin tim, ndryshimet du- përcaktues për krijimin e mazhor- jore, po përmes një ballafaqimi me suese në Kodin Zgjedhor. Sa laruar dhe nga zoti Meta, men- hen projektuar në funksion të sfidave ancës. Pra, përveç synimit për të qenë shqyrtimin në themel, ai krijoi bashkëpunuese është PD me LSI- doni se LSI do mund ta votojë të së ardhmes që janë shumë më tepër fituese në zgjedhjet e 2013-ës, LSI ka mundësinë që edhe opinioni publik të në për të reflektuar edhe propo- ish-kreun e PS zotin Nano për se sfida të një mazhorance apo të një edhe përgjegjësinë të ruajë dhe të ridi- kuptonte që e vërteta ishte në anën e zimet tuaja? postin e Presidentit? qeverie. Por duhet të kuptoni një gjë. mensionoje edhe vlerat e të majtës tij. Duke qenë një fitore ligjore, kjo për Nuk ka asnjë diferencë për çështjet Gjithnjë e kam konsideruar të pa- Unë shpreh vetëm opinionin tim, pasi demokratike dhe europiane në Sh- LSI është edhe një fitore politike, thelbësore të reformës zgjedhore mes nevojshëm dhe jashtë kohe dis- referuar atributeve kushtetuese të qipëri, të braktisura e të harruara prej madje fitore e dyfishtë. Sepse sa ësh- PD e LSI. Duke qenë pjesë e këtij pro- kutimin për emrin e Presidentit, për Kryeministrit, është në të drejtën e tij partisë së vjetër, që gjithçka mund të të fitore e drejtësisë mbi manipulimin cesi LSI ka si prioritet transparencën e sa kohë nuk kemi mbërritur ende në të gjykojë dhe vlerësojë punën e kab- jetë, por vetëm socialiste jo. është dhe fitore mbi ata që mbi këtë garantimin e vlefshmërisë së çdo vote. kohën kur sipas Kushtetutës duhet të inetit qeveritar dhe të përcaktojë se manipulim ngritën e mbështetën Pavarësisht sistemit, LSI do të jetë fak- zgjidhet Kryetari i Shtetit dhe që çfarë duhet bërë. Si e komentoni afrimin e gjithë strategjinë e tyre politike. tor përcaktues, vlerë që asaj ia jep pe- përkon me mbarimin e mandatit të PDIU në qeverisje përmes sha e votës dhe e mbështetjes popu- Presientit aktual. Sakaq, zgjedhja e Po ndonjë propozim ko- posteve të zv.ministrave? Mendoni se zoti Meta mund të Kryetarit të Shtetit duhet të parapri- nkret...? Për ta plotësuar mendimin tuaj kontribuojë më shumë në për- het prej një procesi politik institucio- Nëse Kryeministrit do t'i lypej më lejoni të saktësoj se PDIU është bërje të qeverisë? "Ndryshimet duhen pro- nal dhe kushtetues, jo për të gjetur një këshilla ime, do t'i propozoja një anal- aleate e respektuar dhe e rëndë- Kontributet e zotit Meta nuk janë emer, po për të zgjedhur një përfaqë- izë të detajuar të punës së qeverisë, sishme e mazhorancës qeverisëse, të kushtëzuara domosdoshmërisht me jektuar në funksion të sues me integritet të plotë qytetar, por edhe të koalicionit qeverisës në dhe nëse do të ketë përfaqësues të saj praninë në qeveri, pasi duke qenë Kry- sfidave të së ardhmes që politik dhe intelektual që të garantojë tërësi, në mënyrë që analiza të krijojë në nivele më të larta të përfaqësimit etar i LSI-së ai është fator i rëndë- që institucioni i Presidentit të Repub- kushte për një pamje më reale të gjithë qeverisës, padyshim që do të kemi të sishëm qeverisës. E theksova edhe me janë shumë më tepër se likës të jetë jo vetëm mbi palët, por produktit qeverisës, por edhe për të bëjmë me më shumë hapësira për lart që, LSI është në një proces riorga- sfida të një mazhorance figurë referente e vlerave më të mira parë se çfarë duhet bërë më mirë dhe kontribute më të mëdha. nizimi dhe ridimensionimi tërësor, të shoqerisë shqiptare. ku duhet ndërhyrë për përmirësime përbërëse e të cilit është dhe analiza e apo të një qeverie" apo korrigjime. Ndërkaq, për LSI-në Zoti Meta ashtu sikundër e ka gjithë performancës tonë qeverisëse. LSI do ta votojë zotin Nano? maksimalizimi i votës është i lidhur mbrojtur me ngulm për një vit Në konkluzion të kësaj analizë ne do LSI respekton dhe vlerëson çdo më së shumti me punën që ne zhvil- me radhë pafajësinë e tij, tashmë të zhvillojmë edhe Konventën Ko- llore. Natyrisht ne synojmë që të mbër- kandidaturë që aspiron postin e Kry- lojmë me njerëzit, është i lidhur e ka të konfirmuar këtë pafajësi mbëtare Zgjedhore, dhe i gjithë ky rijmë në një përputhshmëri sa më të etarit të Shtetit, por qëndrimin e saj ngushtë me marrëdhëniet që kemi me edhe me vendim gjykate. Çfarë proces padyshim që drejtohet nga Kry- plotë të votës me mandatet e përfaqë- do ta shprehë pasi të kenë vendosur votuesit dhe qytetarët që gjejnë tek do të thotë kjo për partinë tuaj? etari i LSI. Personalisht mendoj se an- simit, pasi sistemi aktual krijon difer- forumet e saj drejtuese, kur kandi- LSI-ja zëdhënësen dhe mbrojtësen e Zoti Meta nuk ka mbrojtur me gazhimi i Ilir Metës në qeveri do të ishte enca diskriminuese. datura të administrohet zyrtarisht në interesave të tyre. Natyrisht që nuk lë ngulm dhe me shumë prova dhe argu- padyshim një kontribut më shumë dhe Kuvendin e Shqipërisë. Në vlerësimin mënjanë rezultatet që qeveria ia ka menta pafajësinë e vet, por, përmes një madje i rëndësishëm për LSI dhe për Ekziston mundësia e një koali- tim, nëse PS do ta propozonte Fatos dalë t'i mbërrije falë rolit dhe kon- beteje për drejtësinë ka mbrojtur të vetë qeverinë. Ky është gjykimi im, po cioni parazgjedhor me PS? Nanon për postin e Presindetit, do t'i tributit të madh të LSI në qeverisje, të vërtetën, duke krijuar precedentin që për të tilla vendime në kohën e duhur Për fatin e keq të socialistëve, lider- bënte nder Partisë Socialiste. E diel, 19 shkurt 2012 5 POLITIKE
ënkryetari i grupit parlamentar përsëri e përsëri", ka lëshuar alarmin publike-e ndalur. Mund të diskutohen në Nsocialist, Erjon Braçe ka akuzuar Braçe, duke nënvizuar se duhen të çdo rast, pa to nuk mund të ketë Braçe: Sali Berisha sërish Berishën se po përgatitet të vjedhë merren të gjitha masat për ta ndaluar në zgjedhje", është shprehur nënkryetari i zgjedhjet e radhës. Në rrjetin social këtë inciativë të tij. "Listat e zgjedhësve grupit të PS. Për të cilin është pikërisht facebook, numri dy i grupit të PS është reale, të ndershme, të kontrollueshme tani momenti kur PS të thotë ndal. "Pa kërkon të vjedhë shprehur se duhet të punohet me listat e dhe elektronike, kartat e identitetit të minimumin, pra pa kushtet e mësipërme të kontrollohen kartat, në mënyrë që të kontrollueshme elektronikisht, numërimi që garantojnë zgjedhje të lira e të drejta shmangen këto përpjekje të kreut të elektronik i çdo vote, transparent e nga pikëpamja teknike, nuk mund të ketë qeverisë për të manipuluar zgjedhjet e lehtësisht i verifikueshëm, reklama konsensus për asnjë çështje tjetër, ka apo përsëri, ta ndalim vitit 2013. "Sali Berisha kërkon të vjedhë qeveritare e financuar nga paratë nuk ka lidhje me zgjedhjet", thotë Braçe.
LAJME Kryetari i PS, debate me deputetët për nxjerrjen e informacioneve SHKURT
Ambasadori holandez: Meta TIRANE të rrijë larg "Unë e respektoj Z.Meta për "Mos flisni me median dorëheqjen e tij dhe JAKIN MARENA mbajtjen e një profili të ulët publik përgjatë gjithë ...zhvilluar takimi i de- çështjes. Unë mendoj se gjëja e duhur për t'u bërë putetëve jo-anëtarë kryesie dhe që do e mirëkuptoja me Ramën, s'kanë reshtur fare mirë është nëse ai do debatet, në lidhje me rrje- ose mbledhje të hapura" të vendoste të rrinte larg dhjen e informacionit nga prozhektorëve e vëmendjes mbledhjet e grupit parlamen- edhe pak më gjatë". Kjo ka tar. Ndërkohë që pritet të dis- qënë deklarata e kutohet dhe ideja që mbledh- Rama: Flisni këtu. Dalipi: Kryesia nxjerr gjithçka ambasadorit holandez, jet e grupit të PS të jenë të Henk van den Dool. Ai hapura, dhe të diskutohet nënvizoi se kishte dëgjuar vetëm për seancat parlamen- se Meta synon të përfshihet tare. Ndërkohë i pyetur nga aktivisht në punën e gazeta "Shqiptarja.com", sek- komisionit parlamentar për Blendi Klosi çështjet e integrimit dhe e retari i Organizimit në PS, Sekretari i Organizimit në Partinë konsideronte këtë si diçka Blendi Klosi e ka mohuar në Socialiste, Blendi Klosi e ka mohuar pozitive. "Ilir Meta ka një fakt në tillë, duke u shprehur faktin se Rama ka thënë se nëse eksperiencë të gjerë në se "unë jam anëtar kryesie, viohet me nxjerrjen e informacioneve çështjet e Politikës së por kjo që thoni ju nuk është sipas qejfit jashtë mbledhjeve të Jashtme, dhe mund të e vërtetë". Kreu socialist Edi Grupit, do të zhvillohen mbledhje të kontribuonte mjaft mbi Rama ka qënë i detyruar që të hapura, duke u shprehur se "unë jam cilësinë dhe shpejtësinë e reagojë në këtë mënyrë në anëtar kryesie, por kjo që thoni ju punës së Parlamentit", tha ai. lidhje me informacionet që nuk është e vërtetë". dalin jashtë mbledhjes së Braçe i bindet grupit parlamentar socialist Ramës, pranon të në media, jo vetëm për faktin llura. Mirëpo as Partia La- shkojë në Korçë se ato janë probleme organi- buriste nuk i bën të hapura Debati i në selinë rozë për zative dhe diskutohen me mbledhjet e grupit, por gjithç- formulën e re të delegimit të dyer të mbyllura por dhe për ka mbetet për t'u diskutuar. anëtarëve të kryesisë në arësyen e thjeshtë se ato da- Por ju më mirë hapuni në këtë qarqe, po shkon drejt eliminimit. Deputeti socialist lin në media të deformuara takim të përjavshëm, pasi mungojnë hapësirat ku të Erion Braçe duket se do t'i sipas dëshirave të deputetëve bindet kryesocialistit Edi që i nxjerrin. Pikërisht për shpreheni për problemet e Rama për delegimin e tij në këtë arësye, kryetari i PS ka partisë e si të përmirësohet qytetin e Korçës. Burime të kërkuar që të mos bëhen pub- puna". sigurta brenda PS bëjnë të like ato që diskutohen në Et'hem Ruka ka thënë se ditur se Braçe pritet të mbledhjet me dyer të mbyllu- "Unë nuk e kuptoj se çfarë konfirmojë zgjedhjen e ra, aq më tepër që dalin në janë këto thirrje: hapuni, Ramës për të marrë përsipër mënyrë lineare dhe të deta- grupit me dyer të mbyllura. nga mbledhjet e grupit par- mbledhjet e hapura të grupit hapuni. Ne kemi çdo javë Qarkun e Korçës. Kryesia e juara sipas tij. Për të, nëse vi- Më mirë të jenë të hapura". lamentar. Sa për mbledhjet e parlamentar, mendoj se nuk mbledhjen e grupit par- Partisë Socialiste, që do të jon kështu, më mirë mbledh- Alfred Dalipi ka thënëse grupit, për mua të bëhen të do të sillnin as dobi por as lamentar dhe i themi aty mblidhet ditën e martë, do të jet e grupit të PS, të zhvillo- "Nuk jam dakord me ato çfarë hapura ose të mbyllura, pasi dëm. Pasi në këto mbledhje të hapur dhe me sinqeritet të japë edhe përgjigjen për delegimin e Erjon Braçes në heshin të hapura për mediat. u thanë për daljen e informa- s'ka çfarë informacioni del, se hapura do ketë vetëkufizime gjitha mendimet dhe cioneve nga deputetët përtej për ligje dhe senacat par- në prani të medias, dhe si shqetësimet tona. Në grup këtë qark, pas një Pjesë nga debati në këtë kundërshtimi gati njëmujor. mbledhje po i japim në vijim. dyerve të mbledhjes së grupit lamentare të radhës bëhet mbledhje për punë do të kish- mund të flasim për probleme Ashtu siç kanë pranuar edhe Edi Rama mësohet të ketë parlamentar. Madje mund të fjalë". te pengesa për t'u shprehur, pa fund dhe s'kemi pasur deputetët e tjerë për të shkuar thënë se "është e domos- them se më shumë infoma- Edi Rama ka thënë se "unë pra do kufizohej debati. Por, kufizime e probleme se s'kemi në ato qytete që i kanë doshme që të flasim për të cione të detajuara dalin nga paraqita një shqetësim në do pengonte interpetimin si- ku të shprehemi. Por unë deleguar, edhe Braçe duke se gjitha shqetësimet tona në mbledhjet e kryesisë së PS, që këtë takim, nuk vura gishtin pas dëshirës të debateve siç s'jam kundër krijimit të këty- ka vendosur që t`i përgjigjet këtë tryezë, e cila do të jetë e janë një grup më i vogël se sa askund. Ndërsa në lidhje me bëhet me ato me dyer të mby- re tryezave". pozitivisht kërkesës të Ramës. përjavshme. Një organizim i tillë, me deputetët që s'janë anëtarë kryesie bëhet për vetë Kodit Penal faktin e krijimit të mundësive që gjithkush në PS të jetë i angazhuar në funksion të PS, Hysi: Të marrë fund pandëshkueshmëria mirëvajtjes së punës. Duke qenë se deputetët që janë anëtarë kryesie, kanë mundë- TIRANE korrupsion, dënimet e këtyre veprave mbrojtje në gjykatë me argumentin lig- si të flasin dhe në mbledhjet ose janë të ulta ose janë pezulluar çësh- jor, se akti ka qenë kolektiv dhe si i tillë e kryesisë, mendoj se këto snjë zyrtar i lartë i vënë nën hetim tjet, ose nuk kanë filluar ose dhe në rast të jetë i pandëshkueshëm. "Ka pan- takime me ju të shërbejnë si Ame akuzën e korrupsionit të mos i se kanë filluar, personi ka pasur një dëshkueshmëri për abuzime me fonde tribunë ku të diskutohen shmanget dënimit me burg për shkak dënim me burgim të pezulluar. Ne publike, kemi rastin e rrugës Durrës- hapur dhe me serizitet të të hapësirave ligjore. Ky është në thelb, kemi sugjeruar që, në rastet e veprave Kukës, pandëshkueshmëri për shumë gjitha shqetësimet dhe prob- një nga propozimet e PS në draftin, që penale në fushën e korrupsionit, për procese të tjera, kemi zvarritje të mëdha lemet e PS. Tani dhe një prob- kjo e fundit, ka hartuar për ndryshimet aq kohë që korrupsioni është problem në çështjen e Gërdecit, kemi probleme lem tjetër. Mendoj se në këto në Kodin Penal. Bazuar mbi statistikat shqetësues në Shqipëri, mos të përfi- të pandëshkueshmërisë për persona të takime të jeni të hapur dhe të e viteve të fundit, që PS ka analizuar, tohet nga pezullimi i dënimit me tjerë që akuzohen për tendrat, proku- diskutoni gjithçka, por duke rezulton se të gjithë zyrtarët e lartë të burgim, pra është një përjashtin nga rimet të ndryshme, dhënien e konçen- qënë probleme organizative vënë nën hetim, me akuzën e korrup- një rregull i përgjithshëm, që parash- sioneve etj. Sepse asnjë ministër apo s'ka pse të dalin jashtë në sionit, sqaron anëtarja socialiste e ko- ikohet në Kodin Penal", tha Hysi. PS kryeministër, s'mund të abuzojë. Të media, të interpretuara sipas misionit të Ligjeve, Vasilika Hysi kanë propozon gjithashtu përgjegjësi indi- gjitha dëmet e mëdha që raporton dëshirës. Ndaj them se këto përfituar për shkak të neneve të caktu- viduale për çdo vendim të marrë nga KLSH, kush i paguan? I paguajmë ne, gjëra duhet të eliminohen në ara në ligj, për të cilat, PS propozon ministrat apo Kryeministri. PS thotë taksapaguesit shqiptarë. Asnjë ministër të mirë të PS, pasi ç'kuptim ka heqjen e pezullimit të ekzekutimit me se për çdo vendimarrje, që rezulton të apo Kryeministër nuk ka mbajtur që të zhvillohen mbledhjet e burg. "Shumë nga veprat penale për jetë vepër penale, s'duhet të ketë përgjegjësi deri më sot", tha Hysi. 6 E diel, 19 shkurt 2012 EKONOMI
TARGAT MAQEDONASE RRITJA E ÇMIMEVE Targat e reja për automjetet, të cilat do të hyjnë Moti i ftohtë që ka përfshirë vendin, përveç në fuqi që nga e hëna, së pari në Shkup, e pastaj bllokimit të rrugëve, ka ndikuar edhe në rritjen në qytetet e tjera në Maqedoni, u prezantuan dje e ndjeshme të çmimeve të fruta-perimeve. Si- në prani të ministres së Punëve të Brendshme pas tregtarëve, i gjithë malli që shitet vjen nga Gordana Jankullovska. Targat e reja do të kenë importi dhe kjo ka bërë që të ketë një shtren- katër numra dhe dy grupe shkronjash, që mundë- jtim të perimeve me 20-30 lekë për kg. Një sit- sojnë rreth katër milionë kombinime, disa herë uatë e tillë pritet të vazhdojë për disa javë, deri më tepër se makinat aktuale në daljen në treg të prodhimit vendas
Ulen në 40 m3 ujë në sekondë prurjet e Fierzës Energjia, shqiptarët me sytë nga Serbia KESH merr 2 mld lekë, problem tranziti TIRANE Lajmi aturës. Edhe ditën e shtunë, prurjet në këtë liqen kanë qenë GENC KONDI Serbia njoftoi se nuk po kufizon tranzitimin e të njëjta me një ditë më parë. energjisë elektrike, të kontraktuar nga shtete të Aktualisht, sipas KESH-it, tjerë dhe që kalon përmes saj. Por, një situatë e orporata Elektroenerg niveli i ujit në basenin më të tillë nuk dihet se sa do të zgjatë. Prurjet në madh ujor energjetik është në jetike e Serbisa ka dek kaskadën e Drinit janë në pikat më të ulëta, pasi 257 metra mbi nivelin e detit, laruar dje, përmesë drej- rreshjet janë depozituar si dëborë dhe mund të K një kuotë kjo e pazakontë për tuesve të saj, se nuk po e kufi- shfrytëzohen vetëm kur të shkrijë zon kalimin në këtë vend të këtë periudhë të vitit, Po kësh- rrymës elektrike të kontraktu- tu, prurjet mesatare arrijnë në ar nga kompani të vendeve të kojnë gjithnjë e më keq për pro- bërë të ulen prurjet në liqenin 40 metër kub ujë në sekondë. Problemi që del aktualisht për LAJME tjera. "Serbia ka kufij shumë të dhimin shqiptar të energjisë. e Fierzës. Reshjet ishin në Ky nivel prurjesh ka vështirë- furnizimin e vendit me energji SHKURT gjatë e me shumë vende. Në Temperaturat e ulëta, që vi- formën e borës, e cila nuk i rrit suar prodhimin e energjisë elektrike është mosbllokimi i jojnë prej ditësh kryesisht në nivelet e baseneve, në rast se elektrike gjatë kësaj periudhe. linjave të interkonienksionit, secilin prej tyre kufi ka kalim Ferrari, rezultate zonën veriore të vendit, kanë nuk ndodh rritje e temper- Importi i energjisë vijon të jetë pasi një gjë e tillë do të zhvleftë- ndërkufitar të energjisë që nda- rekord në kohë krize het mes shteteve. Për shembull, i lartë, ndërkohë që Sipas një lajmi të bërë mes Kroacisë dhe Serbisë tani rezervat hidrike publik nga mediat, mësohet janë 500 megavat, 250 i IMPORTI janë pakësuar ndje- Serbia ka detyruar mbylljen se gjatë vitit të kaluar, takojnë Serbisë dhe 250 Kroa- shëm. KESH dhe e kompanive, që janë kompania e makinave të cisë, me Rumaninë kemi 750 CEZ gjatë gjithë kë- luksit Ferrari shënoi dy megavat, që ndahen, me Hun- Ende s'ka njoftim tyre ditëve kanë ar- konsumatoret më të mëdha arritje historike me një goditje të vetme, një xhiro garinë 800 megavat e kështu ritur të importojnë 12 milionë kilova- të energjisë. Aktualisht, mbi 2 miliardë euro dhe me radhë. Ne nuk prekim për blerjet e marsit 7.195 makina të shitura. megavatët që u takojnë shteteve torë energji në ditë janë mbyllur rreth 1.500 nergjia për muajin shkurt është e siguruar, "Merita është e një kulture të tjera. Tranziti është ende në për të plotësuar ndërkohë që për marsin ende nuk ka asnjë kon- subjekte të tilla inovative 360 gradë dhe e fuqi dhe ne kemi marrë pjesën E nevojat e konsuma- tratë përfundimtare. Në intervistën e dhënë për një pranie ndërkombëtare, që na takon. Kemi detyrime torëve, ndërsa pro- median, kreu i Korporatës Elektroenergjetike Sh- ku për momentin jemi të ndaj konsumatorëve tanë", tha dhimi vendas arrin pranishëm në 58 shtete të qiptare Engjëll Zeqo deklaroi se moti i keq ka ulur dje zëvendësdrejtori i Korpo- në 14 milionë kilovatorë. Sipas sonte çdo masë financiare të ndryshme", deklaroi prodhimin jo vetëm në Shqipëri, por edhe në ven- ratës së fuqishme Energjetike KESH-it, sasia e prurjeve me marrë nga qeveria për të për- presidenti Luca Cordero di det e rajonit nga ku importohet energji. Sipas tij, serbe EPS, Zoran Manasijeviç. 40 metër kub në sekondë kon- balluar situatën. KESH tashmë Montezemolo. Viti 2011 u KESH është duke punuar që të sigurojë energjinë Ndërkohë, energjinë që e prod- siderohet shumë e ulët në kra- ka arkëtuar 2 miliardë lekë të mbyll me një xhiro 17,3% në vijim, por nga ana tjetër, edhe çmimi i saj është hon vetë dhe atë që importon hasim me prurjet e stinës së reja, shifër që mundëson më të madhe dhe fitim neto i lartë. Për momentin Shqipëria është duke blerë 209 milionë euro në rritje për nevojat e saj, Serbia e ka të dimrit, dukshëm nën mesa- vijimin e importit edhe gjatë energji me çmimin 70-75 euro për megavatorë. Disa nga 2010-a. Këto rezultate ndaluar ta eksportojë, si masë taren shumëvjeçare të regjis- marsit, por linjat e huaja duhet muaj më parë, ky çmim ishte dy herë më i lirë. truar më parë në vendin tonë. të mbeten të lira. u arritën në një vit të ekstreme në një gjendje të jash- vështirë për industrinë tëzakonshme. automobilistike globale Fakti që Serbia mund të ulë Borxhi levën e tranzitit të energjisë ele- FMN mund t'i japë ktrike ka frikësuar shumicën e Greqisë 13 miliardë euro shteteve në rajon se mund të Nesër, ankandi i ri i 3 miliardë Fondi Monetar kalojnë në një krizë të paparë Ndërkombëtar parashikoi të energjetike. Deri tani, Serbia ka kontribuojë me një kredi marrë masa vetëm për tregun prej 13 miliardë eurosh në e vet, duke detyruar mbylljen e lekë obligacioneve 2-vjeçare kuadër të planit e ri për kompanive të ndryshme, që Greqinë, konfirmoi sot e janë konsumatoret më të TIRANE kërkesën për likuiditet kohët e fundit, përditshmja "Wall Street Journal". Sipas saj, shifra e mëdha të energjisë. Aktualisht, pas pagesës së 2 miliardë lekëve vetëm saktë nuk është vendosur janë mbyllur rreth 1.500 sub- ë hënën organizohet në Bankën e për blerje energjie nga importi, ndërko- ende. Fondi Monetar i jekte të tilla prodhuese. TShqipërisë ankandi i ri për letra me hë që probleme ka krijuar edhe zgjatja akordoi Greqisë në muajin SHTETET vlerë të qeverisë, ku do të dalin në treg e kohës së keqe në pjesën veriore dhe maj 2010 një kredi prej 30 "Ne e dimë se ku shkon en- obligacione me afat dyvjeçar maturimi lindore të vendit. miliardë eurosh, në kuadër ergjia tranzit, por nuk na in- me vlerë 3 miliardë lekë. -Norma e in- Kriza energjitike harxhoi 75% të fon- të një plani ndërkombëtar tereson adresa e fundit. Të vet- teresit që do të dalë nga ky ankand ësh- dit vjetor buxhetor të kontingjencës, prej 110 miliardë eurosh. men marrëveshje e kemi me të fikse dhe nuk do të ndryshojë gjatë ndërkohë që po shtohen zërat se qever- Kjo e fundit nuk ka mjaftuar Malin e Zi që është arritur kur dy vjetëve, ndërkohë që përfituesit do ia mund ta rishikojë buxhetin gjatë për rimëkëmbjen e shtetet kanë qenë bashkë, nuk të marrin interesin çdo gjashtë muaj. muajve në vijim. Këto shpenzime të pa- ekonomisë së vendit, që kemi marrëveshje direkt me Ministria e Financave synon një inter- parashikuara mund të përkeqësojnë është zhytur në një shtetet. Ai që e blen e shet ku es prej 8.40 përqindësh në vit, që ësh- treguesit fiskalë dhe të rrisin nivelin e recesion të rëndë. të dojë. Energjia shkon gjith- Ministrat e Financave të të një shifër shumë fitimprurëse, por borxhit publik. Në këto kushte, është e zonës euro do të mblidhen andej dhe sigurisht një pjesë kohët e fundit norma e interesit të parashikueshme shtimi i kërkesës qe- nesër në Bruksel për të shkon edhe në Shqipëri", tha bonove dhe obligacioneve ka ardhur në bonot e thesarit me maturim 12-mujor veritare për borxh të brendshëm, shqyrtuar nëse janë Manasijeviç për Top Channel. rritje, si pasojë e një oferte më të mad- njohu një rritje të ndjeshme të martën, nëpërmjet letrave me vlerë, dhe një plotësuar kushtet për PRODHIMI he nga qeveria në tregun e letrave me duke kaluar nga 7%, në 7.21 për qind. rritje e normës së interesit, sidomos për zbatimin e një plani të dytë Ndërkohë, punët po sh- vlerë. Kështu, norma e interesit për Financat publike kanë rritur ato me afat të gjatë maturimi. në mbështetje të Athinës. E diel, 19 shkurt 2012 7 EKONOMI
ë gjithë personat të cilët kanë përfituar kompetente shtetërore, fotokopje të statusin e invalidit ose të verbërit, si baba, Tstatusin e invalidit duhet të paraqesin noterizuar e kartës së identitetit të nënë, ose fëmijë, duhet që të depozitohet Subvencionet dokumentat pranë CEZ Shpërndarje personit me aftësi të kufizuar që gëzon edhe çertifikata familjare që provon brenda datës 15 mars 2012 për të përfituar statusin e invalidit të invaliditetit lidhjen. Kur personi që ka fituar statusin e subvencionin e energjisë elektrike ose në paraplegjik dhe tretaplegjik ose statusin e invalidit banon në një banesë më qera, për energji, afati i të kundërt nuk do të përfitojnë. Këta të verbërit, si dhe fotokopje të librezës së duhet që të paraqesë edhe kontratën. Nëse persona duhet të paraqesin si dokumenta energjisë elektrike. dokumentacioni i mësipërm nuk fotokopje të noterizuar të Librezës së Kur kontarata është në emër të një realizohet brenda afatit të përcaktuar, CEZ fundit 15 marsi Invaliditetit të lëshuar nga organet pjesëtari të familjes së personit që gëzon nuk do të aplikojë për subvencionin.
Parashikimet për treguesit makroekonomikë janë gjithnjë të fryrë 2012-ta, ekonomia edhe më keq Si ka ndryshuar vlerësimi dhe parashikimi qeveritar në tre dokumente bazë të planifikimit, Programet Ekonomike dhe Fiskale, tre vitet e fundit, për PBB dhe buxhetin Lajmi NDRYSHIMI I VLERËSIMEVE DHE PARASHIKIMEVE QEVERITARE PËR PRODHIMIN E BRENDSHËM BRUTO (PBB) NË TRE VITET E FUNDIT Të dhënat krye- sore makroekonomi- Viti 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 ke, duke filluar nga Programi 2010-2012 8% 3% 5.5% 6.5% 7.1% - - rritja e prodhimit të Programi 2011-2013 - 3.3% 4.1% 5.5% 6.1% 6.2% - brendshëm, shifra të borxhit, investimeve, Programi 2012-2014 - - 3.9% 3% 4.3% 5% 4.9% shpenzimeve e të ar- dhurave buxhetore NDRYSHIMI I VLERËSIMEVE DHE PARASHIKIMEVE QEVERITARE PËR TË janë korrigjuar çdo ARDHURAT BUXHETORE NË TRE VITET E FUNDIT NË RAPORT ME PBB-në vit në ulje nga qever- Viti 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 ia. Kjo del nga kraha- Programi 2010-2012 26.8% 26.4% 26.6% 26.8% 26.9% - - simi i programeve ekonomike e fiskale Programi 2011-2013 - 26.1% 26.6% 27.3% 26.5% 26.7% - trevjeçare, të hartu- Programi 2012-2014 - - 26.2% 25.1% 25.7% 25.7% 25.8% ara që nga viti 2010 deri më 2012 NDRYSHIMI I VLERËSIMEVE DHE PARASHIKIMEVE QEVERITARE PËR SHPENZIMET BUXHETORE NË TRE VITET E FUNDIT NË RAPORT ME PBB-në Viti 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 TIRANE Programi 2010-2012 32.4% 32.9% 30.6% 29.9% 29.9% - - Programi 2011-2013 - 33.2% 29.6% 27.3% 26.5% 26.7% - GENC KONDI Në foto: Ministria e Programi 2012-2014 - - 29.3% 28.6% 28.7% 28.6% 28.3% Financaveet everia shqiptare ka ar NDRYSHIMI I VLERËSIMEVE DHE PARASHIKIMEVE QEVERITARE PËR BILANCIN ritur për shpenzojë një E LLOGARISË KORRENTE NË TRE VITET E FUNDIT NË RAPORT ME PBB-në shifër sa një e treta e Q Viti 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 prodhimit të brendshëm bruto të vendit (PBB) vetëm në vitin FMN Programi 2010-2012 -14.9% -17.2% -13.1% -10.8% -10% - - 2009, ndërsa aktualisht kjo Programi 2011-2013 - -15.5% -10.4% -10.2% -9.4% -8% - është ulur në një të katërtën e Programi 2012-2014 -15.6% -15.1% -11.7% -12.5% -11.7% -10.9% -8.9% PBB-së. Kjo del nga krahasimi "Këtë vit, Shqipëria gati i tre programeve afatmesme, të hartuara vitet e fundit nga min- në stanjacion" 4.1 për qind, për të përfundu- 4.3 për qind, sipas parash- istria e Financave dhe të mirat- ar në një vlerësim 3.9 për qind "Rritjes dyshifrore" të ikimit që bëhet sivjet. uara nga qeveria. ritja ekonomike e Shqipërisë për vitin 2011 aktualisht. Viti 2011 ka edhe PBB-së nuk i duket LLOGARIA SHPENZIMET R pritet të jetë më e ulët se ajo e parashikuar korrigjimin më të lartë. Ishte Korrigjime të ngjashme Sipas tyre, del se më 2009 më parë, duke u ngadalësuar në 1.1 për qind, kra- parashikuar një rritje në nam e nishan në asnjë bëhen edhe sa i përket bilan- shpenzimet buxhetore kanë hasuar me parashikimin prej 2.5 për qind në pub- masën 6.5 për qind, por eufo- moment, që kur është cit të llogarisë korrente, apo qenë 33.2 për qind. Kryemi- likimin e shtatorit të 2011-s të WEO-së. Për më ria qeveritare nuk ka mjaftuar hyrjeve e daljeve të pagesave nistri Berisha dhe ministri tepër, rritja në vitin 2012 është parashikuar të për ta mbajtur në këtë nivel. përmendur nga me jashtë. Për vitin e kaluar, Bode më shumë se një herë ngadalësohet më tej në 0.5 për qind", ka deklaru- Një vit më pas, shifra për këtë kryeministri Berisha, ishte parashikuar një deficit në kanë theksuar se qeveria ësh- ar kohët e fundit drejtori për Shqipërinë pranë vit ulet në 5.5 për qind dhe siv- masën 10.8 për qind midis të ndër të paktat që mban një Fondit Monetar Ndërkombëtar, Gerwin Bell. Ky jet llogaritet që rritja vjet të në fund të 2007-ës hyrjeve e daljeve, por ky ritëm të tillë shpenzimesh, por është parashikimi më i keq që nga viti 1997, kur ketë qenë 3 për qind. Korri- vlerësim ka arritur në 12.5 ak- për vitin në vazhdim kjo shifër trazirat shkaktuan rënien e ekonomisë. gjime në të tilla përmasa tualisht. Për vitin aktual, shi- mendohet të jetë 28.6 për bëhen edhe për 2012-ën. Në fra fillestare ishte deficit 10 për qind, ndërsa vitin e ardhshëm nam e nishan në asnjë mo- fund të 2007-ës. Për 2010-ën, vitin 2010, kur ka hartuar pro- duhej të kishim një rritje 7.1 qind, por rivlerësimi ka ven- do të shkojë në 28.7 për qind ment, që kur është përmendur parashikimi fillestar ka qenë gramin e saj, ministria e Fi- për qind, kjo shifër u ul më pas dosur edhe këtu shifër të re: - të PBB-së. Për vitin e kaluar, nga kryeministri Berisha, në një rritje 5.5%, që ka kaluar në nancave mendonte se sivjet në 6.1%, për të përfunduar në 11.7 për qind. më 2012-ën parashikoheshin shpenzime 30 për qind, po ashtu sikurse edhe për 2012- Debatet ën, shifra që janë korrigjuar ndjeshëm një vit më pas. TË ARDHURAT Bashkia, kundër shkurtimeve nga ministria Përsa u përket të ardhurave buxhetore, shifrat për 2012-ën GJIROKASTËR bërimi, që nuk ekzistonte më parë, të ardhurave prej kufizimit të fon- janë korrigjuar, nga 26.6 për prej 600 lekësh për të gjitha familjet dit, akorduar nga ministria e Finan- qind e PBB-së, në 26.2 për uxheti i Bashkisë së Gjirokastrës dhe bizneset. cave gjithashtu me eleminimin e qind, ndërsa për 2011-ën rreg- Bështë diskutuar gjatë në Këshillin Më shumë do të paguajnë këtë vit taksave të përfituara nga ndërtimit ullimi është edhe më i madh, bashkiak të qytetit këtë vit, pasi qever- në arkën e Bashkisë mjetet taksi dhe prej 2% në vit taksa që nuk do të duke kaluar nga një parash- ia ka dhënë një grant të pakushtëzuar pronarët e hoteleve, për të cilët ësh- vilen më për shkak të pezullimit të ikim 27.3 për qind, në 25.1 për 15% më të ulët se parashikimi. Ajo çka të dyfishuar përkatësisht tarifa e lejeve të ndërtimit në shtator të qind. Parashikimi i sivjetshëm ka ngjallur debate në këshill ishte parkimit dhe taksa hoteliere. Njësitë 2011, deri në hartimin e planit për- për tre vitet në vijim është vlera e rritur e taksave vendore. Tak- e akomodimit do të paguajnë këtë fundimtar urbanistik. Buxheti prej gjithnjë poshtë nivelit 26%. sapaguesit do të paguajnë 10% më vit për të ardhurat lokale, jo më 2% 78 milionë lekësh të reja, nga 91 PBB-JA shumë për ndriçimin publik, po 10% të xhiros së tyre vjetore, por 4%. milionë të parashikuar, është mirat- Po kështu, "rritjes dyshi- më shumë për pastrimin, ndërsa Financierët e kanë justifikuar uar në këshill, edhe me votat e për- frore" të PBB-së nuk i duket bashkia kërkon edhe një tarifë gjel- këtë rritje taksash me reduktimin e faqësuesve të djathtë. 8 E diel, 19 shkurt 2012 AKTUALITET
rejtësia Greke, publikon datën 14 mars qëllim kthimin në atdhe të 8 milion dollarëve gjyq, në rast se do arijë të fitojë 8 milion dollarë, D2012 për të zhvilluar seacën e parë që gjatë viteve 1997 ju morën mijëra do marë 10 për qind të shumës financiare. Rikthimi i 8 milion gjyqësore lidhur me kërkesën e autoriteteve personave nga kompania "Silva" në formën e Shuma financiare e përmendur është shqiptare për rikthimin në shqipëri të 8 mashtrimit. Momentalisht mësohet se transferuar në Greqi nga Lefter Cenaj. Ky i milion dollarëve, para këto që janë depozituar qeveria shqiptare ka kontraktuar një studio fundit pak vite më parë u arrestua në shtetin USD, gjyqi në greqi në bankat greke nga administratori i ligjore në Athinë, e cila do përfaqësojë interesat grek, ku dhe u ekstradua për shkak se kompanisë "Silva" Lefter Cenaj. Ky i fundit e shqipërisë në procesin gjyqëosr që pritet të drejtësia shqiptare e kishte dënuar me 10 vite nëpërmjet një prokure ka autorizuar Shtetin hapet në 14 mars 2012. Nga sa mësohet studio burg për akuzën e "Mashtrimit me shuma të në 14 mars Shqiptar që të ndjekë të gjitha procedurat, me ligjore që përfaqëson autoritetet shqiptare në mëdha" më shumë se një herë.
LAJME Topalli:Kamerat-radar vendosin automatikisht gjobën SHKURT Sheri për një vajzë pranga Bledar Prengës Arrestohet nga policia e Tiranës gjimnazisti që plagosi maturantin e shkollës "Ismail Gjobat rrugore, tani Qemali" në kryeqytet dy ditë më parë. Policia ka njoftuar se ka vënë në pranga Lajmi shtetasin Bledar Prenga, i akuzuar se ka plagosur me Policia rrugore është armë gjimnazistin, Reli duke vënë një sistem të do vihen poshtë derës Qoshja. Ngjarja ndodhi të ri, për sa i përket gjo- premten në mesditë në një bitjes së drejtuesve të lokal pranë gjimnazit "Ismail mjeteve në rrugë. Dh- Qemali", ku mësonin dy gjimnazistët. Pas arrestimit, jetëra kamera po mon- Zbulimi i adrresës së banimit dhe procedura e pagesës mësohet se shtetasi Bledar tohen, të cilat janë në Prenga, ka pranuar në polici gjëndje të kapin shkel- autorësinë e ngjarjes, të cilën jet e shoferëvë. Gjobat TABELA E GJOBAVE e ka lidhur me disa grindje të që do vendosen, do mëparshme mes tyre. Sipas dërgohen me postë në policisë, plaga në njërën dorë derën e shtëpisë ku Parakalimet e gabuara të Qoshes nuk ka qenë kundravajtësi i kapur 4 mijë deri në 16 mijë lekë problematike dhe pas me shkelje banon. ndihmës së parë mjekësore Drejtimi i mjetit pa patentë 18-vjeçari ishte lejuar të 25 mijë deri në 100 000 lekë kthehej në banesë. Drejtim mjeti në gjëndje të dehur TIRANE Gurë kundër 2500 lekë deri në 7500 lekë policisë 4 persona në pranga ELTON QYNO Mos vënia e ripit të sigurimit Policia e Tiranës vë në 500 lekë deri në 1500 lekë pranga katër persona që goditën dhe fyen disa Mos respektimi i sinjalistikës punonjës policie, në zonën ë një të ardhme të 1 mijë lekë deri në 3 mijë lekë pranë Pallatit me Shigjeta në afërt, gjobat e policisë Tiranë. Katër të arrestuarit janë Ilir Lasku, 24 vjeç, rrugore ndaj kun- N Grand Frroku, 20 vjeç, Mark dravajtësve në rrugë do vijnë Frroku, 39-vjeç, si dhe 30- me zarf në shtëpi ose në punë. do i dërgohet me postë në do arrijnë në kohë rekord adresën e banimit ku banon ndëshkimin e personave që vjeçari Lekë Toma. Policia e Një sistem i ri kamerash ësh- kryeqytetit bëri me dije se të duke u montuar thuajse në personi. nuk respektojnë rregollat katër personat rreth orës të gjithë kryqëzimet e Tiranës ZBULIMI I ADRRESËS rrugore. Në rast se drejtuesit 03:00 të mëngjesit të si dhe në rrugët interurbane, Identifikimi i adrresës së e mjeteve nuk do i binden djeshëm ishin përfshirë në ku dhjetëra kamera që kanë Në foto: Vullnet Topalli kundravajtësve do bëhet pagimit të gjobës, atëherë një konflikt dhe kishin bërë një cilësi shumë të mirë nëpërmjet sistemit të të shuma financiare do I zhurmë në bulevardin rregjistrimi, do monitorojnë që lidhin qytetet njëri me e cila ka të programuara të dhënave të rregjistrimit të mbahet atyre kur të ndalo- "Bajram Curri", pranë Pallatit me imtësi të gjithë shoferët tjetrin. Topalli tregon se gjitha shkeljet dhe tarifat fi- makinave. Momentalisht hen nga punonjësit e patrul- me Shigjeta. Dy patrulla të policisë kanë shkuar në "fluturues". Projekti është në shumë shpejt një drejtues nanciare siç i parashikon kodi policia rrugore ka një sistem lave të përgjithshme. Kjo mjeti që filmohet me shkelje, rrugor. Kjo paisje sipas tij elektronik ku ka të rregjistru- praktike e re që pritet të hyjë vendngjarje dhe ndaj tyre pa fazën fillestare të tij, por asnjë lloj shkaku personat shumë shpejt Policia e Shtetit do gjobiten automatikisht në qëndron në qëndrën e moni- ara të gjitha automjetet, kar- në zbatim shumë shpejt në banzë të shkeljes rrugore që torimit të kamerave, ku dhe akteristikat fizike të tyre, em- një farë mënyre, shmang për- pranë lokalit "Makuba" kanë do fillojë aplikimin e gjobave nisur të shajnë, ofendojnë që vihen në mënyrë elektroni- ai konsumon. Kreu i policisë do printohen gjobat për kun- rin e personit që e posedon plasjen mes policëve rrugorë dhe godasin punonjësit e ke nga kamerat randar. Drej- rrugore thotë se gjoba nuk do dravajtësit. Më pas fatura e mjetin si dhe adrresën e ba- dhe drejtuesve të mjeteve, të policisë, që ishin në detyrë. tori i Përgjithshëm i Policisë vendoset nga punonjësit e gjobës, do vuloset nga punon- nimit të tij. Ky sistem në cilët gjithmonë kundërsh- Madje ata kanë dëmtuar me Rrugore Vullnet Topalli tregon policisë rrugore në teren, por jësit e monitorimit të kamer- bashkëpunim me sistemin e tojnë gjobat e vendosura nga gurë dhe mjete të forta një për gazetën "Shqiptarja.com" nga një aparaturë elektronike ave, nga ku do futet në zarf ku ri që është duke u montuar, efektivat e policisë rrugore. nga automjetet e policisë. se momentalisht projekti ësh- të në fazën përbyllëse ku një grup teknikësh janë duke kry- Sheri mes prokurorëve er montimet e fundit në sallën qëndrore, nga ku do të mblid- hen të gjitha të dhënat për drej- tuesit e mjeteve që shkelin sin- Këshilli, "vërejtje" për prokurorin Lita jalistikën rrugore. Topalli sh- ton se, personat që do kapen nga kamerat me shkelje do gjo- TIRANE prokurorit Shkëlzen Cena, me të ci- duke e ofenduar prokurorin Cena, që biten në mënyrë elektronike, lin bëri një sher në një nga lokalet e me urdhër të kryeprokurores Ina ku më pas detyrimi financiar ëshilli i Prokurorisë së Përgjiths qytetit të Kukësit. Lita ishte pezul- Rama i zori vendin Litës. Nga lokali do i dërgohet me zarf në shtëpi Khme i ka tërhequr vrejtje me luar në kohën e incidentit dhe tash- sheri i paprecedentë mes dy ose në vendin e punës. paralajmërim për largim nga detyra, më kthehet në detyrë si prokurori i prokurorëve përfundoi në dyert e GJOBA POSHTË prokurorit të Tropojës Xhevahir Lita, thjesht në Tropopjë. Shkak i këtij prokurorisë së Lezhës, ku Cena DERËS i cili pak muaj më parë u përplas fiz- konflikti në fakt ishte një vendim i kallëzoi penalisht kolegun e tij Xhe- Drejtuesi i Përgjithshëm i ikisht me kolegun e tij Shkëlzen kryeprokurores Ina Rama, e cila ur- vahir Lita. Çështja në ngarkim të tij Policisë Rrugore Vullnet To- Cena. Sheri mes prokurorit të dhëronte shkarkimin nga detyra e momentalisht është pushuar, për palli, tregon se kamera të një Tropojës dhe atij të Kukësit, ka për- drejtuesit të prokurorisë së Rrethit shkak se prokurori Shkëlzen Cena ka cilësie të lartë që janë në funduar në diskutim në tavolinën e Kukës, dhe komandimin e Xhevahir tërhequr kallëzimin penal. Ndërko- gjëndje të kapin qartë, targën Këshillit të Prokurorisë së Përgjiths- Litës si prokuror të thjeshtë në hë po dje Këshilli i Prokurorisë së e makinës, vendosjen e ripit hme, ku pas disa mbledhje rradhazi prokurorinë e Tropojës. Pas largim- Përgjithshme, ka caktuar masën di- të makinës nga ana e drej- është vendosur paralajmërimi për it të tij, vendin e drejtuesit të Kukësit siplinore "Vrejtje" për prokurorin e tuesit të saj, si dhe ndezjen shkarkim nga detyra të Xhevahir e ka zënë kolegu i Litës, prokurori Beratit Ferdinad Elezi, pasi ky i fun- ose jo të sinjaleve, janë duke Litës. Ky i fundit i ka shpëtuar sh- Shkëlzen Cena. Për shkak të xheloz- dit ishte kapur me disa shkelje gjatë u montuar në kryqëzimet e karkimit, pasi mësohet se u ka isë ndaj këtij të fundit, Xhevahir Lita një inspektimi të kryer në prokuror- rrugëve të Tiranës dhe rrugët kërkuar falje kolegëve të tij dhe e ka qëlluar disa herë me grushta inë e rrethit Berat. E diel, 19 shkurt 2012 9 AKTUALITET
jykata e Shkodrës caktoi masën e të lartë në Kallmet të Lezhës, të tjerë nga Lezha. Vënia e tritolit në Gsigurisë “arrest në burg”, për nëntë vepra këto të kryera në bashkëpunim. shtyllat e tensionit të lartë ka ndodhur Shkodër burg pa personat e ndaluar ditën e enjte, në Nëntë këta të dyshuar kanë dalë para pak ditë më parë, ku si rezultat i kësaj kuadër të operacionit të policisë të trupit gjykues, të akuzuar për disa kanë mbetur pa energji elektrike koduar me emrin “Grabitqari”. vjedhje të kryera në bashkëpunim, dhjetëra komuna të zonës. Ky nuk është afat 9 personave Personat akuzohen për disa vjedhje të ndërsa Mhill Thepi, Besmir e Xhevahir rasti e vetëm që në zonën e Lezhës dhe kryera në kohë e vende të ndryshme. Lugina, janë akuzuar edhe për Shkodrës arrestohen persona që Tre prej tyre edhe për vendosjen e vendosjen e lëndës plasëse, vepër kjo e rëzojnë me lëndë shpërthyese shtyllat e për grabitje lëndës plasëse në dy shtylla të tensionit kryer në bashkëpunim me tre persona tensionit të lartë.
LAJME Vrasja për 5 milionët e qirasë dënohet me 15 vjet burg autori SHKURT Shpërthen gjeneratori katër të plagosur Shpërthimi i një gjeneratori ka lënë dy persona të Kodra, me lekët e plagosur në Tiranë. Ngjarja ndodhi në zonën e Lundrës Lajmi në periferi dhe prane nje karburanti ndërsa nga të Shpallet fajtor dhe dhënat e para të plagosurit dënohet me 15 vjet janë në gjendje të rnëdë burg, Ylvi Kodra, qirasë luante bixhoz shëndetësore. Policia e qiraxhiu që ekzekutoi mbërritur në vendin e thuajse një vitë më ngjarjes dërgoi të plagosurit në spital ndërsa parë pronarin e ka nisur hetimet për të banesës. Vendimi ësh- Ylvi Kodra vrau me thikë pronarin Sejamit Kapellari zbardhur rrethanat e të dhënë nga gjyqtari shpërthimit. Dyshohet se Gerd Hoxha, i cili pasi dy personat kanë qenë ka dëgjuar dëshmi- duke punuar pranë tarët ka konstatuar im- gjeneratorit kur gjithçka ka plikimin e Kodrës në përfshirë në flakë. vrasje. Autori dhe vik- Zjarrfikëset kanë mbërritur tima Sejamit Kapellari në vendin e ngjarjes për të njiheshin me njëri- vënë nën kontroll flakët që tjetrin, por shak i sher- janë përhapur në objektet it mes tyre u bë një përreth. shumë financiare për qiranë e banesës. Grabitjet në Bathore autorët në pranga TIRANE Fatjon Alçani 20 vjeç dhe Nebi Selmani 20 vjeç që të dy me banim në Bathore ELTON QYNO Në foto: Vendi ku ndodhi vrasja janë vënë në pranga nga ana e efektivëve të policisë së Në foto: lagështirë dhe ajo vuan nga thënë se përse ma ke prerë ujin komisariatit numër 5 në jykata e Tiranës dënon Djali i astma. Gjithashtu, shtetasja si dhe i është lutur që t’i hapte kryeqytet pasi ishin shpallur me 15 vjet burg të pan në kërkim për vjedhje. Burime viktimës Dallandyshe Korra sqaron se, ujin. Sejamiti i ka thënë se kjo dehurin Ylvi Kodra, pasi zyrtare nga policia bëjnë me G Alban Ylviu nuk ishte mirë nga ana është shtëpia ime dhe këtu bëj ky i fundit në 16 maj 2011 ka dije për agjencinë e lajmeve Kapellari shëndetsore, kishte kohë që vu- si të dua unë. Në debat e sipër vrarë shtetasin Sejamit Kapel- nate nga “depresioni” dhe për Sejamiti ka qëlluar me grusht NOA.al, se shkak për ndalimin e tyre ishin akuzat lari. Ngjarja e rëndë ka këtë gjë ai mjekohej me ilaçe. Ylviun, të cilit i ka dalë gjak nga ndodhur si rezultat i një konf- që rëndonin mbi ta si autorë shtetasit Sejamit Kapellari dhe është konfliktuar me Se- DËSHMIA E YLVI hundët. Në këtë moment Ylviu të vjedhjes së banesës së liktimi, pasi autori i krimit nuk kishte paguar rreth 5 milion jamitin dhe me djemtë e tij. KODRËS ka nxjerrë nga xhepi një biçak një shtetasi banues në i jepte qiranë e shtëpisë vik- lekë të vjetra, duke llogaritur Deklaruesja sqaron se, ka de- Sipas deklarimeve të të pan- dhe e ka qëlluar Sejaminin dy Bathore të Tiranës. timës. Në fakt nga shqyrtimi që të qëndronte për një peri- gjuar Sejamitin ti thoshte Ylvi- dehurit rezulton se, më datë herë në drejtim të kokës pikër- gjyqësor ka rezultuar se Ylvi udhë 3 vjeçare. Rreth 1 muaj uit, “..të kam dhënë gjashtë- 16.05.2011 ai është ngritur nga isht, në pjesën e qafës dhe afër Kodra i kishte paguar një më parë Sejamiti i ka thënë qind mijë lekë dhe do të dalësh gjumi rreth orës 09:00 dhe pasi veshit nga ana e majtë. Ylviut “..çfarë na bërë more shumë prej 5 milion lekë të vje- Ylviut se duhet të dalësh nga nga shtëpia patjetër..” por, ajo ka shkuar në banjë ka parë se Nderkohë që, aty ka zbritur maskara më mirë të më kishe tra, për të qëndruar në banesë shtëpia, pasi të ka mbaruar di me saktesi se Ylviu do të çezma nuk kishte ujë. Nga dri- gruaja e Sejamitit, Lirija, e cila vrarë mua..”. Ylviu ka qëndru- deri në muajin Shtator 2011. afati. Por, Ylviu nuk ka pranu- qëndronte në këtë shtëpi me tarja ka parë në oborrin e i ka thënë Sejaminit ta linte ar në dhomën ku jetonte me Në deklarimin e Alban Kapel- ar duke i thënë Sejamitit se qëra deri në fundin e muajit banesën shtetasin Sejamin Ka- këtë punë dhe të dy janë ngji- qera deri në momentin që aty larit nga shuma fillestare që nuk dal nga shtëpia, pasi afati shtator. Kohët e fundit dek- pllari. Pas pak momentesh ai tur lart në katin e dytë. Pas pak kanë ardhur forcat e policisë, Ylviu kishte dhënë për qëranë, për të dalë nga shtepia ishte në laruesja ka jetuar në banesën është ngjitur lart dhe në mo- momentesh ajo ka zbritur sër- tek të cilët është dorëzuar, së babai i tij Sejamiti i kishte kthy- muaji Shtator. Në lidhje me e saj, pasi tek banesa që jeton- mentin që ka zbritur poshtë, isht poshtë dhe ka thyer bashku me thikën, me të cilën er një sasi lekësh, duke ia llog- këtë mosmarëveshje Ylviu te me qëra Ylviu kishte shumë Ylviu i ka dalë përpara dhe i ka xhamin e derës duke i thënë kishte kryer vrasjen. aritur që të dilte nga shtëpia në datën 16 maj 2011, ditën kur dhe ndodhi krimi. Por, bazuar Reagimi i avokatit në marrëveshjen e bërë me parë mes tyre Ylviu dhe Se- jamiti janë konfliktuar me njëri tjetrin për shkak se, Ylviu nuk Shteti po persekuton “Albanian Airlines” ka pranuar të dalë nga shtëpia. Si shkak për këtë konflikt i pan- dehuri kishte ngritur pretendi- TIRANE lemet financiare me kompanitë kon- lin paratë, për të paguar firmat e min se, nuk i kishte marrë le- traktore. Sipas Meçes, si rezultat i kontraktuara”-shprehet avokati i kët nga viktima. Sipas dek- ezullimi i të drejtës së ushtrimit këtyre veprimeve të kun- “Albania Airlines” Vladimir Meëi. laruesit Alban Kapellari rezul- Ptë aktivitetit nga Autoriteti i Avi- draligjshme, “Albania Airlines” s’ka Pritet që dy vendimet e Gjykatës së ton se, i pandehuri i ka marrë acionit Civil si dhe bllokimi i disa prej patur mundësi të përfitojë të ardhu- Shkallës së Parë ku urdhërojnë paratë në formën e huasë, me llogarive bankare nga ana e ra nga biletat e udhëtimit dhe për masën e sekuestros konservative pretendimin se ishte i semurë prokurorisë së Tiranës, kanë sjellë pasojë gjëndja financiare e saj ësh- ndaj llogarive bankare dhe katër dhe më pas i ka shpenzuar ato probleme financiare për kompaninë të dobësuar duke sjellë dhe mos avjonëve të kompanisë, të ankimo- duke luajtur bixhoz. “Albania Airlines” që administrohet shlyerjen në kohë të detyrimeve për het në Gjykatën e Apelit Tiranë. BASHKËJETUESJA E nga biznesmeni turk Ali Evsen. karburrant dhe lejen për qëndrim në Avokati Meëi, thotë se do kërkojë KODRËS Avokati i këtij të fundit, Vladimir airoport të avionëve të saj. “Kompa- prishjen e vendimit dhe lirimin Nga deklarimi i shtetases Meçi thotë se kompania ajrore po nia nuk mund të bëjë detyrime fi- avionëve që janë në pronësi të ko- Dallandyshe Korra ka rezultu- persekutohet nga ministria e Trans- nanciare në një kohë kur, shteti ia mpanisë së administratorit Ali ar se, ajo bashkëjeton që prej porteve, pasi për shkak të vendimit kishte ngrirë llogaritë bankare si Evsen. Ky i fundit pak kohë më 29 vjetësh me shtetasin Ylvi të paprecedentë të marë në 11 nën- dhe e ka ndaluar të ushtrojë aktivi- parë u shfaq në Azerbaxhan, për Kodra. Ajo sqaron se Ylviu tor 2011, ku “Albanian Airlines” i tetin e saj. Kur llogaritë janë të pa- krah kryeministrit të vendit Sali kishte 2 vjet e gjysëm, që ba- pezullohej liçensa e fluturimit për përdorshme, si dhe kur të ndalojnë Berisha, i cili ishte për vizitë zyr- nonte me qera në banesën e katër avjonë, kanë ardhur dhe prob- Në foto: Avokati Vladimir Meçe të punosh, atëherë nga mund të da- tare në këtë shtet. 10 E diel, 19 shkurt 2012 DOSSIER
DËSHMIA e Fatmir Merkoçit, të 21-vjetori plagosurit në sheshin “Skënderbej”, gjatë rrëzimit të monumentit të ish-dikatorit Në foto: Momenti i rrëzimit të shtatores së Berisha, pakt me Alinë Enver Hoxhës për mosrrëzimin e Hoxhës Një vit më parë refuzoi dekorimin “Pishtar i demokracisë”
TIRANE andej dhe u futëm te rruga e Li- ceut. Për herë të parë aty nxorra një flamur kombëtar pa yll, që e ARBEN RROZHANI mora nga shtëpia.
atmir Merkoçi sot është Ku e gjete flamurin? avokat. 21 vite më parë ishte Flamurin e kishte patur gjyshi Fnjë teknik që punonte në im, që kishte ngritur flamurin në ndërmarrjen e Bonifikimit. Një I Shijak, në 1912 dhe më parë kishte përndjekur nga rregjimi komunist, qenë pjesëmarrës në Kongresin e I cili I kishte mohuar të mirat ma- Manastirit. Në 1915 e vari haxhi teriale të klasës së mesme nga vinte, Qamili, siç ndodhi me të gjithë in- për të qenë I shpronësuar dhe I vua- telektualët e asaj kohe. Ku u plagosët? jtuar si shumica e shqiptarëve në Kur ne arritëm te godina e Në kokë. Këtu e kam akoma një komunizëm. 21 vite më parë, ishte RTVSH-së dolën disa makina që cifël të plumbit. Aty kujtuan se kam ndër perosnat e vetëm që u plagos nuk i kishim parë ndonjëherë, vdekur. Mirë që u plagosa, por dhe desh vdiq, në momentet kur ndërsa zjarrfikëset kishin ujë me policët më mbytën edhe me shkel- mbi 100 mijë sahqiptarë dolën në ngjyrë, ndoshta për të na dalluar ma, ndërsa njerëzit ishin shpërn- sheshin “Skënderbej” për të rrëzuar më pas. Na hodhën edhe gaz darë. Më vonë pashë nga filmimet monumentin e Enver Hoxhës, 17 lotsjellës. Te liceu kishin vënë një se si njerëzit më kishin marrë në metra të lartë të vendosur në 1988, postobllok tjetër dhe turmën nuk krahë. Më kanë marrë për të vde- për t ëmbajtur përjetë kultin I ish- e lejonin më të vinte te godina e kur dhe më pas turma ka shpërthy- dikatorit komunist. Në foto: Avokati Fatmir Merkoçi, protagonist në RTVSH-së, duke bllokuar nja 2000 er ndërsa paniku ka qenë nga të Sot 21 vite më vonë, Merkoçi demonstratën e 20 shkurtit 1991 në Tiranë vetë. Në atë kohë jemi përplasur dyja krahët. Koka ime rrinte e varur thotë me trishtim se ai monument me gardën që ishte te kryeminis- gjithë kohën dhe gjithë turma edhe pse është hequr si material, të mbetej aty, ajo grevë do të mby- jeta Ljarjan. Erdhi policia dhe tria. Pas debateve që bëmë, garda shpërtheu. është në kokat e politikës sh- llej. Kështu që në 20 shkurt në kërkoi ta mbyllte këtë foltore. Unë qëlloi me zjarr, por fatmirësisht qiptare, sepse ajo ende nuk ka gux- mëngjes erdhi gjithë populli i Ti- thashë se jo. Ata nxorrën armët dhe tytat e armëve ishin lart në ajër. Pra juve ju humbi momenti uar t’I heqë ish-diktatorit titullin ranës në Qytetin Studenti, duke iu tentuan t’i merrnin kameran Ilias. Ikëm nga INIMA për të dalë në bu- i rrëzimit të bustit? “Hero i Popullit”, ndërsa partia e përgjigjur Ndërhyra dhe u thashë se nuk do levard dhe kaluam te Skënderbeu, Po më ka humbur për punë parë opozitare, PD, në çdo përvje- thirrjes që bëri sindikata. ta merrnin kameran dhe pas një ku ishin makinat e blinduara. Kemi minutash. Sepse më çuan në spital tor të 20 shkurtit, ka sajuar per- debati me policin që mbante pis- dalë në krah të Bankës së Shqipërisë dhe atje më mori për kurim neu- sonazhet që nuk ishin atë ditë në Kishte ndonjë skenar për toletën në dorë, unë i thashë se do ku tentuam disa herë për të çarë rokirurgu Arjan Xhumari. Ai më shesh, por shpirtërisht të lidhur këtë lëvizje? të hidhesha nga ballkoni dhe do të kordonin e policisë. Në një moment shpëtoi. Pasi ndenja nja dy orë në pas Hoxhës, ashtu siç janë edhe Jo, gjithçka ishte spontane. thoshin se më hodhi policia. kemi qenë rreth 30 vetë që arritëm spital, kur u përmenda dëgjova in- sot. Skenari i vetëm ishte që ne do të -Po është miting i paligjshëm- të hipim në piedestalin e shtatores fermieren që kërkonte identitetet e qëndronim pranë studentëve, te tha ai. së Enver Hoxhës. Aty duke shpre- mia dhe Arjani po ia jepte. E ndje- Z.Merkoçi çfarë 20 shkurti qyteti studenti. Në njërën nga go- -Po të gjithë të paligjshëm jemi- hur urrejtje ne i gjuanim asaj me va që duhej të ikja. U çova, por 1991? dinat e studentëve në kat të katërt ia ktheva. grushta. rashë prapë. Pasi më bënë disa 20 shkurti nuk nisi dhe nuk u instalua një qendër zëri qe er- Unë mora mikrofonin dhe ia gjilpëra u çova. Infermieres i thashë mbaroi në 20 shkurt 1991. Në Ti- dhi nga kombinati i Autotrak- dhashë Mondës: Thuaji njerëzve të Pra arritët ta pushtonit? se do të shkoja në banjo. Dola nga ranë ka patur një lëvizje shumë torëve prej sindikalistëve dhe aty dalin në shesh!. Po në atë moment kam hapur spitali 2, te dera dhe aty pashë një qytetare. Në vitet 1989-1990 pati fliste gjithkush, pa doganë. Unë u Kur kam dalë te ballkoni për të edhe flamurin pa yll dhe policët u çun me motor të vogël. I thashë të lëvizje shumë të mira, nga rinia që ngjita në kat të katërt dhe i tako- parë njerëzit kam parë një skenë irrituan shumë. Njerëzit gjuanin me më çonte në qendër. Ai më dha ishte mjaft e kulturuar. Momenti i va të gjithë. Ilia Terpini, që ku njerëzit vërshonin si një lumë gurë policët dhe ata gjuajtën me lajmin se: “ka ra Enver Hoxha”. parë i revoltës ka qenë vendosja e punonte në Kinostudio si opera- i tërbuar dhe të gjithë drejto- armë. Aty jam plagosur dhe kam Kur? -e pyeta. -Ka nja një orë-më dinamitit te busti i Stalinit te Gale- tor xhironte me kamera. Brenda heshin nga qyteti Studenti drejt rënë nga krahu i Muzeut Historik. puërgjigj. Kjo ishte gjithë ajo ditë. ria e Arteve dhe ai ishte një akt që gjeta Rajmonda Bulkun me Mar- rrugës së Elbasanit. Shkuam Më pas shkova në qytetin studenti tronditi pjesën pushtetare të Ti- ranës. Por më e rëndësishmja ish- te demonstrata e heshtur që u mbajt në Tiranë, më e organizuara e paorganizuar. Me një thasheth- em që u hap në Tiranë, e gjithë rin- ia e Tiranës u grumbullua në shesh, megjithëse e dinim se do të na përgjonte Sigurimi i shtetit. Në atë demonstratë të heshtur u kërkua që të dilte dikush që të fliste. Vajtëm edhe te shtëpia e Ka- daresë, por nuk pranoi që të dilte në shesh. Pastaj ishte 2 korriku, aty ishte një rini mjaft aktive.
Ju si hytë në atë lëvizje? Pas krijimit të PD-së dhe theme- limit të sindikatës së pavarur, u bë Në foto: Demonstruesit thirrje që populli i Tiranës t’i bash- duke mbajtur në krahë kangjitej në 20 shkurt grevës së Merkoçin e plagosur urisë së studentëve, sepse nëse do E diel, 19 shkurt 2012 11 DOSSIER
Rrëfimi i dëshmitarit Plagosja e Fatmir Merkoçit dhe rrëzimi i Enver Hoxhës
uke dhënë dëshminë e tij për ngjarjet e 20 sh umenti i Skënderbeut, Fatmir Mekoçi me flamur Dkurtit 1991, Petro Luarasi, dëshmitar okular dukej tek banka, ndërsa unë me ndonja njëzet të tjerë thoshte pak vite më parë se atë ditë filloi një vër- u gjendëm tek shkallët e para të monumentit të dikta- shim masiv nga popullsia e Tiranës dhe tërë rrethet e torit duke brohoritur “Policët vëllezërit tanë!”. Ndërko- vendit. Një ndihmesë vendimtare dhanë sindikatat e hë filloi sulmi i dytë e më pas edhe i treti që ishte më i pavarura. “Njerëzit e entuziazmuar fuqishëm dhe policët arritën të na u nisën përmes rrugës së Elbasanit. zmbrapsnin deri prapa monumentit. Konfrontimi i parë u bë me zjar- Më i vendosuri ishte një polic që sh- rfikëset tek cepi verior i Ambasadës tinte me pushkë me fishekë Amerikane ku me dhjetëra njerëz u manovre. Ai plagosi Fatmir Mekoçin spërkatën me një kimikat të kuq e i cili kishte hipur në bazamentin e më pas u krye një përpjekje e vogël monumentit e guxoi të shpaloste fl- në krah të RadioTiranës. Në tur- amurin pa yll. Policët e tjerë e masak- më dallova dy flamuj pa yll që ruan. Rrahja e Fatmirit ishte aq bar- valëviteshin nga Artur Zadrima e bare sa ai ra në gjendje kome. (Më Fatmir Merkoçi. Kur turma u afrua vonë më tha se kishte shpëtuar në spi- në cepin lindor të Kryeministrisë, tal vetëm në saj të neurokirurgut të ndërhynë dhunshëm forcat e ren- shquar Arjan Xhumari). Të gjithë, dit. U përdorën edhe qentë, u dëg- popull e policë, menduan se vdiq. Pas juan edhe të shtëna armësh nga ndonja çerek ore pashë dy persona gardistët. Protestuesit u tërhoqën që po sillnin një kavo të gjatë dhe u prapa, kurse disa dhjetëra syresh, midis tyre edhe afruan pas monumentit. I çuditur u afrova. Ndërsa unë me disa shokë “polikumsa”, kaluam gardhin e dikush po qëllonte me një copë mermer për të prishur ku u bashkova me të tjerët. Në fund dhe më pas kur më hipën në mak- INIMA-s dhe dolëm tek bulevardi “Dëshmorët e Ko- lidhjen midis bazamentit prej betoni e fundit të këm- dua të them se ne nuk u nisëm për inë për të më çuar në spital. Isha mbit”. Atje filluam të protestojmë me thirrjet bëve(?!). Një djalë hipi mbi monument. Më pas dikush të rrëzuar shtatoren atë ditë. edhe në filmime. Këto filmime janë “Policët vëllezërit tanë”, “Për mëmëdhenë, eja solli një litar më të gjatë, i lidhën një kapërton biçiklete përdorur siç janë nga pjesa te mblidhuni këtu-këtu”. Meqë ishte e pamundur të e ia hodhën tek koka. Pas disa tërheqjesh, monumen- Si ishte klima pas rrëzimit kryeministria te filmi ‘Vdekja e çahej gardhi i policëve pasi edhe numri i protestu- ti u lëkund e më pas ra (ishte ora rreth 13, 55). Mo- të Enver Hoxhës? kalit”, me imazhet e trupit tim janë eve ishte relativisht i vogël, një pjesë u drejtua nga menti i rënies ishte madhështor. Tek u lëkund dhe ra, Politika nuk e priti mirë dhe kur në film. sheshi “Skënderbej” për të bashkuar popullin në pro- nga heshtja e beftë shpërtheu një klithmë fantastike them politika, i kam parasysh të testë. I gjithë bulevardi “Dëshmorët e Kombit” ishte nga ata dhjetëra mijëra frymë që qëndronin anem- gjithë. Si pozita edhe opozita. Unë Pse opozita nuk e donte rrë- i boshatisur. Vetëm përballë hotel “Dajtit” pranë tro- banë sheshit “Skënderbej”. U mahnita kur ndërkohë pata shumë reagime personale për zimin e shtatores së Hoxhës? tuarit të parkut Rinia, na filmoi një kameraman. Ar- pashë edhe disa policë tek përqafoheshin e hidhnin
atë akt, deri në mohim të aktit, sa Nuk ishte dakort asnjëri me atë tur Zadrima me flamur e dy-tre të tjerë hipi tek mon- kapelet përpjetë”. ○○○○○○○○○○ shumë prej tyre filluan të abuzonin. akt të popullit të Tiranës. ○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○ Pastaj në 1995, Ali Begeja, kamera- man në televizion, bëri një ek- Po pse? një organizatë shoqërore e udhëhequr shoqatën “Vullnetarët e spozitë për 20 shkurtin te Muzeu Nuk ishte dakort opozita, sepse Me çfarë motivi? PPSH-së? Enverit”. E të tjerë me radhë. Pas 20 Historik dhe më thotë dikush. Atje kishte një marrëveshje me Ramiz Motivin ta gjejnë ata. “RD” ato Nëse do t’i futemi kësaj historie vitesh presidenti i Republikës u pashë dy fotografitë e mia të mëdha Alinë. Ai në 17 janar 1991 nxorri një ditë, megjithëse ishte gazetë opozi- unë do të them vetëm kaq. Unë jam detyrua që të bëjë disa dekorime. Një në momentin kur më kanë ngritur dekret ku dënohej me ligj edhe tare e niste faqen e parë me shokun nga ata njerëz që jam quajtur para ishin bërë disa dekorime të disa radikalë. I përkas personave anonimë që nuk kishin një shtrese intelek- qenë fare, që kishim marrë tituj edhe tuale dhe me “Shqiponja e artë”. Pasi pati shumë ZHVILLIMET ekonomi një sh- reagime nga njerëz me kurajë, që tho- trese të mesme, një nin që i vetmi person që është vrarë Në foto: Ceremonia familje që ka atë ditë nuk dekorohet, presidenti më Diët para e inagurimit të dhënë shumë për dekoroi edhe mua. Mendova të mos memorialit për ish- vendin dhe nuk shkoj te presidenti, pstaj vendosa të rrëzimit të diktatorin Enver mund ta pranoja shkoj. Edhe aty pashë njerëz që nuk i Hoxha në 1988 këtë lloj zbutësie, njihja dhe më hipi një irritim akoma monumentit ashtu siç nuk dhe më i madh. Pasi dekoroi kamera- mund ta pranoja manë dhe gazetarë, presidenti më as krijimit të PD-së, stu kur u bë greva e thirri edhe mua: Pdentët do të ishin në krye përgjithshme dhe -”Zoti Merkoçi nderohet me Pish- të lëvizjes për demokratizim. rrëzimi i qeverisë tar i demokracisë”. Në Institutin Bujqësor të Ka- së Fatos Nanos në -Faleminderit ia ktheva.- Nuk mzës, studentët shtronin 1991. Ka patur kam asgjë personale me ty, por dy kërkesa ekonomike, ndërsa shumë përplasje, llafe do t’i them. Ne si popull jemi rektori dha dorëheqjen. ndërhyrje që të distancuar nga Enver Hoxha, ditën Më 7 shkurt filloi një pro- mos rrëzohej. Mua që kemi hedhur bustin, ndërsa poli- testë më e organizua nga stu- sot më vjen edhe tika nuk ka patur kurajon civile dhe dentët e Universitetit të Ti- zor kur njerëzit morale për të mos u distancuar. Për ranës, që ndër të tjera këmbën- pyesin se çfarë ësh- sa kohë që Enver Hoxha mban titul- gulnin që universitetit t’i hiqej të 20 shkurti, sepse lin “Hero i Popullit” nuk mund ta emri ‘Enver Hoxha” si dhe të harresa është gjëja marr këtë dekoratën. Kur ju si poli- shfuqizohej dekreti “Për mendimi tentimi për të hequr një Ramiz Alia, kështu që shtresa jonë e më e keqe. Tjetra: nuk mundesh ti tikë t’ia hiqni këtë titull Enver Hox- mbrojtjen e monumenteve e monument të Hoxhës. Në dhjetor të persekutuarve, që kishin vuajtur ta përdorësh 20 shkurtin, vetëm kur hës, unë mund ta marr këtë dekoratë. figurave historike”. Qeveria vërtet ishte krijuar PD-ja, por nuk padrejtësitë e 50 viteve nuk mund ta ti ke nevojë dhe me njerëz të paqenë. urdhëroi mbylljen e univer- pati ndonjë ndikim krijimi i pranonim që diktatura të qëndronte Sepse për 20 vjet kur janë bërë fes- Cili ishte reagimi i presiden- siteteve dhe policia zbrazi kon- opozitës. Gjithë ajo shtatore 17 me- në këtë lloj forme, zbutësie dhe zbut- timet e 20 shkurtit, kanë folur vetëm tit? viktet, ndërsa më pas një komi- tra e lartë ishte aty në mes të Ti- ja është si ai themeli që çedon dhe njerëz që nuk kanë qenë. I pari Sali Reagimi tij ishte shumë i ashpër sion studentor vendosi fillimin ranës në sytë e të gjithëve, siç qën- kur shkon në kat të dhjetë çedon me Berisha. ndaj politikës: “Z.Merkoçi ka të e një greve urie, që nisi mes- dronte Lenini, Stalini. E keqja kjo metra. E dini ju që e vetmja gazetë drejtë, sepse politika e bërrylave, ka ditën e 18 shkurtit kur mbi 700 ishte. Në 21 shkurt kur ne kërkuam që shkroi për plagosjen time ishte Ku ishte Sali berisha në 20 bërë që edhe projekti i Unazës së studentë e pedagogë me në të futeshim në Bllok, të gjitha ten- vetëm “Bashkimi” dhe as RD-ja. Kjo shkurt? Tiranës mban firmën e Adil Çarçan- krye studentin e anglishtes, tativat tona për tu futur në Bllok, besoj se i shpjegon të gjitha. Te zyra e vet it”. Të gjithë u morën me reagimin Shinasi Rama, puthën fla- dhe realisht duhet të ishim futur, e presidentit, por jo pse reagoi ai. murin e u futën në kinoklubin vjen neritan Ceka dhe na thotë që Po ju nuk kërkonit shpje- Cila zyrë? Politika edhe sot nuk është dakort “Studenti”.Dy ditë më pas, në të mos futemi. Tha se duhet të kthe- gime si demokratë dhe antiko- Zyra e PD-së. I dyti Tritan Shehu, që të hiqet titulli për Enver Hox- 20 shkurt ndodhi rrëzimi i hemi se e kishte dërguar doktor munistë se pse partia e parë i treti Genc Pollo, i katërti Ridvan hën. Për 20 vjet rresht 20 shkrtin monumentit të diktatorit. Berisha. opozitare, ishte shndërruar si Bode që ishte në Kamëz duke e festojnë edhe PD edhe PS. 12 E diel, 19 shkurt 2012 SPEKTAKEL
SURPRIZAT në BB5 kanë nisur me Gracianon konkurrentin e 5- të i cili, BigBrother 5 nuk e dintë që ishte përzgjedhur, dhe kamerat ishin instaluar në shtëpinë e tij në momentin kur iu komunikua që ai do të ishte pjesë e Big Brother
TIRANE Hyn 52-vjeçari, që fitoi SUADA DACI
ikthehet në ekranin e Top Channel një nga 25 mijë euro te Agron Llakaj Rspektaklet më të nd- jekura Big Brother Albania 5, i cili do të shfaqet për pub- likun çdo të shtunë mbrëmje. Një grup njerëzish nga Sh- Ja banorët e rinj dhe komentet e para në shtëpi qipëria, por edhe trevat sh- qipfolëse janë protagonistët e edicionit të pestë të këtij "re- ality show" që do të tregojë për publikun gjithçka ndodh brenda shtëpisë 24 orë në 24. Kanë qënë 16 konkurrentët që kanë hyrë në shtëpinë më të famshme në Shqipëri. E para që hyri ishte Gen- tiana nga Devolli, e cila do të thyejë mentalitetin e vendit ku ajo jeton. Ai që shkaktoi shumë komente edhe në rr- jetin social facebook ishte konkurrenti 52 vjecar Edgar Cani. Cani është fitues i çmimit prej 25 mijë euro i quiz show-it, "Kush do të bëhet Milioner," i Agron Llakaj. Protagonisti tjetër ka qënë ish misteri Ermal Merdani i shpallur mister Albania në vitin 2010. Merdani ka marr pjesë në në spektaklin e Vera Grabockës, dhe pas dy vitesh fitore të kurorës ka vendosur të marrë pjesë në një sfidë tjetër, siç është loja në "Big Brother 5". Një tjetër topmodel po këtë modelët më të mirë nga iu komunikua që ai do të ish- jza në Big Brother dhe Besar- herë nga Kosova është bërë "Unë Jam Top Model", në te pjesë e Big Brother. ta. Albulena ishte një tjetër pjesë e BB5. Meti Alshiqi nga RTV21, dhe pjesëmarrës në Konkurrentë të tjerë ka qënë kosovare që u bë pjesë e Big Prishtina, hyri sot do në reali- "Mister Kosova 2011". Elvisi, e Ariola që pëlqen Brother, pasuar nga konkur- ty-shoë-n më të ndjekur sh- Surprizat në BB5 kanë ni- shumë të vrapojë në kohë të renti i radhës që ishte Erioni. qiptar . Meti do të tregojë në sur me Gracianon konkurren- lirë. Surprizë ishte edhe rikthi- këtë shoë karakterin e tij, tin e 5- të i cili, nuk e dintë që Në BB5 hyri edhe Emirje- mi i gazetarit Arjan Konomi, dhe pse jo ambicien e mad- ishte përzgjedhur, dhe kam- ta nëna 29 vjecarja nga Sh- si opinionist pas një viti sh- he për tu bërë i famshëm. Në erat ishin instaluar në sh- kodra, Flori nga Baldushku i këputje nga ky spektakël ku ai Kosovë ai njihet si një nga tëpinë e tij në momentin kur cili do të njihet me shumë va- ka bërë analizën për disa vite. Në intervistat e dhëna një vit më parë Konomi është shpre- KOMENTET PËR BIG BROTHER hur se zgjedhjen e tij si opin- ionist e ka bërë më parë ital- ianja Grazia Placido e cila ka Pa filluar ende mirë reality show Big Brother qenë autore e 'Grande Fratel- Albania 5, kanë nisur edhe thashethemet e para. lo' 2 dhe 3 në Itali, me Komentet kritike ka pasur për moderatoren e këtij Abonohu! largimin e saj u largua edhe spektakli Arbana Osmani. Ka qënë pikërisht PërPër t'u abonuar ju lutemi kontaktoni me: ai. Por mesa duket Konomi ka kryeredaktorja e revistës Madame Mapo, Iva Tiço e To SSubscribe please contact: pranuar të jetë prapë pjesë e cila ka komentuar veshjen e Arbana Osmanit. reality show-it, Big Brother POSTAPOST SHQIPTARE Albania. Ai ka qënë pjesë e Në statusin e saj në facebook Tiço ka thënë se TTel:el: +355+3 4 2375598 BB2 dhe BB3. "fustani është shumë i bukur pa Arbanën brenda". Sipas ee-mail:-mail: [email protected] Dy javë pas natës së parë do të rikthehet edhe Fan Club Tiços Arbana ka zgjedhur modelin e gabuar të fustanit AADRIONDRION Ltd me të ftuar të eleminiuarit, sepse ka një trup pa shpatulla dhe pa qafë. Ajo shton më por edhe familjarë e gazetarë TTel:el: +355 4 2240018 tej se pa shije është zgjedhur edhe varësja që Osmani ku do të diskutohet gjithçka e-mail:e-mail: [email protected] ka vendosur në qafë. Kryeredaktorja e Madame Mapo rreth lojës. Prezantuese e Fan Iva Tiço vlerëson se Osmani është një prezantuese Club këtë vit do të jetë Alba- AgjensiaAgjensia e Abonimeve të Shtypit (TRENOVA) shumë e mirë, por duhet të dëgjojë këshillat e Tel:T na Osmani, ndryshe nga 4 +355 682047825 vite më parë drejtuues i të cil- profesionistëve dhe të mbulojë defektet e saj. e-mail: [email protected] ita ka qënë gazetari Eno Popi. Për ata që duan të ndjekin "Arbana është prezantuese mjaft e mirë, më e aventurat e konkurentëve pa mira që kemi. Nuk ka pse të jetë miss me trup humbur as edhe një minutë, perfekt. Thjesht nuk duhet t'i besojë shijes së saj dhe në Digitalb do të mund të duhet të dëgjojë këshillat e profesionistëve, që ti ndiqet gjithçka live 24 orë në 24 nëpërmjet kanaleve Big mbulojnë defektet dhe jo t'i shtojnë", ka thënë Tiço. Brother 1 dhe 2, pas javes së Kometi i Tiços duket se ka gjetur mbështetjen e parë të spektaklit nëpërmjet shumë kometueseve në rrjetin social në facebook. abonimit Gold. E diel, 19 shkurt 2012 13 SOCIALE
NDOTJA E TIRANËS NDËRPRERJA E STUDIMEVE Grimcat e imta, ozoni, dioksidi i azotit e benzeni Nëse një student do të ndërpresë studimet në mes, që banorët e Tiranës thithin bashkë me ajrin janë duhet që më parë të dorëzojë një kërkesë pranë tej normave të lejuara të BE-së. Nëse KE-ja e le- sekretarisë përkatëse. Në këtë kërkesë ai duhet të jon që ndotja të tejkalohet 35 ditë gjatë vitit, në përcaktojë kohën e ndërprerjes së studimeve, në Shqipëri ky kufi tejkalohet me 150 ditë. Pikërisht të kundrat nuk mund t'i rifillojë më ata dhe u dig- për të përmirësuar cilësinë e ajrit një grup pune jet cikli. Sipas rregullores së universiteteve, me me specialistë të ministrisë së Shëndetësisë, Mje- rifillimin e studimeve, ai duhet të shlyejë detyrimet disit e bashkisë po hartojnë një plan masash. e reja, nëse ka ndryshuar programi mësimor.
LAJME Në QSUT dhomat gjithë lagështirë, banjot s'ka as dyer SHKURT Kreditet 60 për çdo vit Studentët duhet të plotësojnë një numër të caktuar kreditosh për të Mjekët: Ushtaraku kaluar në vitin pasardhës. Ky numër është 60 për një vit Lajmi akademik, ndërkohë që 1 kredit i korrespondon 25 Në spitalet tona thuajse orëve mësimore. Sipas mungon çdo gjë. Madje rregullores së Universitetit në disa raste nuk in- Politeknik, leksionet janë të pa mjete pune lira, ndërsa frekuentimi i vestohet fare as në veglat e punës, të cilët i seminareve dhe ushtrimeve përdorin gjatë gjithë është i detyrueshëm në kohës mjekët mbi pa- masën jo më pak se 75% të Mjekët: Ja qelbsirllëqet me të cilat punojmë numrit të seancave të cientët. I tillë është ras- zhvilluara. Frekuentimi i ti i denoncuar nga vetë punëve laboratorike, punëve mjekët e spitalit Ushtar- Në foto: (Majtas) praktike dhe praktikave ak, ku duken se mjetet mësimore është plotësisht i e punës janë në një Materialet detyrueshëm në masën gjendje të mjerueshme. mjekësore me 100% për të dy ciklet e Ndërkohë që te kiru- të cilat studimit. Nëse nuk rgjia e përgjithshme në punohet te plotësojnë këto kritere, të QSUT, banjot janë pa Ushtaraku rinjtë nuk mund të kalojë në dyer fare (Djathtas) vitin pasardhës. Pamje nga tualetet e Reformat në arsim, TIRANE rikthehen protestat kirurgjisë së Lëvizja "Universiteti në përgjithshme Rrezik" do të protestojë ESMERALDA KETA në QSUT sërish përpara ministrisë së Arsimit dhe Shkencës, për istemi shëndetësor në Sh për çdo intervent te pacientët, ku ngado futet lagështira. Po reformat e ndërmarra nga kjo qipëri ka shumë të meta. DREJTORIA ka mbi 10 vite që nuk janë si të mos mjaftonte kjo, në këtë e fundit për arsimin e lartë. E shpeshherë në këtë, ndërruar, ndërkohë që sipas godinë nuk është investuar Ditën e mërkurë, me datë 22 S shkurt, të rinjtë e universitetit kontribuojnë edhe vetë standardeve të vendeve të për- prej kohësh duke bërë që edhe mjekët. Por, në jo pak raste, paruara, ata duhet të ndërro- banjot të jenë pa dyer. Siç edhe të Tiranës, do t'i kërkojnë "Nuk investojmë, do të MASH-it të mo0s aplikojë mjekët dorëzohen përpara sit- hen minimalisht çdo tre vite, duket qartë nga fotoja që sho- reformën e re financiare, uatave absurde, në të cilat u ndërtojmë godinë të re" pasi konsumohen shumë nga qëron këtë shkrim, asgjë në sipas të cilës, nga fondet duhet të punojnë çdo ditë. E përdorimi çdo ditë. këtë shërbim nuk të jep publike do të përfitojnë edhe tillë është situata edhe në spi- QSUT imazhin se jemi brenda një spi- universitetet private, të talin Ushtarak, ku veglat e ë fakt, godina ku është vendosur shërbi Por mungesa të theksuara tali. Në korridor, dëgjojmë lehtësojë nivelin e dhënies së punës me të cilat bluzat e N mi i kirurgjisë së përgjithshme në QSUT, ka edhe në Qendrën Spitalore bisedën e një mjeku me një provimit të TORFL-it dhe të bardha punojnë mbi pa- është një ndër godinat më të vjetra të Qendrës Universitare "Nënë Tereza". pacient, i cili këmbëngul të sh- heqë stazhin pa pagesë, pasi cientët, nuk janë ndërruar prej Universitare Spitalore "Nënë Tereza". Sipas Dhe këtu bëhet fjalë për ambi- trohet. "Më dëgjo mua, - i thotë sipas tyre, koha e stazhit vitesh. Ata janë në një gjendje drejtorisë së këtij spitali, ata e njohin situatën entet që u ofrohen pacientëve. mjeku, pacientit. - Ti nuk je një është periudhë pune dhe si e skandaloze. Vetë mjekët e këtij e vështirë në këtë shërbim, por shprehen se Megjithëse investimet që janë rast urgjent, kështu që rri tek tillë duhet të paguhet. "Ne do spitali, kanë publikuar një foto ata nuk mund të investojnë në këtë godinë, bërë vitet e fundit, një pjesë prej të afërmit e tu. Kur të kesh ta vazhdojmë luftën tonë të mjeteve të punës, të cilat du- pasi ajo është tejet e amortizuar. Sipas drej- shërbimeve të këtij spitali janë nevojë për ne, eja këtu. Se këtu kundër këtyre ligjeve e projektligjeve shkatërruese het t'i përdorin për procese të torisë së QSUT, këto shërbime do të vazhdojnë në gjendje të mjerueshme. E nuk është as ndonjë hotel i mirë, dhe për ta mbrojtur të rrinë për pak kohë në këtë gjendje, derisa ndryshme mbi të sëmurët. tillë është edhe godina 2- në të gjitha dhomat futet shiu, Universitetin Publik ju bëjmë Edhe nga fotoja duket qartë se të ndërtohet një spital i ri, që t'i mbledhë të katëshe ku është vendosur ndaj është më mirë që të rrish thirrje të bashkoheni në ata nga përdorimi i tepërt janë gjitha, pasi në këtë gjendje që është godina Kirurgjia e Përgjithshme. Ajo tek të afërmit", - e këshillon protestë para MASH-it", - ka konsumuar në mënyrë të atil- aktuale, nuk ia vlen të investosh për rikon- është një ndër ambientet më mjeku pacientin që këmbëngul qenë apeli i të rinjve të kësaj lë, saqë për t'i mbajtur 'në jetë' struksionin e saj. të amortizuara të këtij spitali, të shtrohet në spital. lëvizjeje studentore. janë ngjitur disa herë me izolantë apo u janë lidhur te- lat. Ndërsa në shënimin e Ndërhyrja e rrallë mjekëve, që shoqëron këtë foto, thuhet se nuk bëhet fjalë për medikamente, apo ilaçe. Ndërkohë që mjekët, të cilët QSUT, 64-vjeçari me aortë të re shpeshherë janë vënë në qendër të akuzave, se kanë sh- katërruar sistemin shëndetë- TIRANE arteriet që furnizojnë trurin e gjak je të aortës ku realizohet procedura e rgjisë Edvin Prifti. Kardiokirurgu Al- sor, nuk rrinë pa bërë ironi ndaj dhe procedura është tepër ko- zëvendësimit të gjithë aortës, duke fil- tin Veshti ka shpjeguar me anë të fo- edhe me faktin se "jemi në mplekse. U realizua për herë të parë luar që nga valvola e aortës, harku i tove të gjithë procedurën e kryer gjatë gim Kodra, 64-vjeçari nga Durrë gjendje fatkeqësie natyrore". në Shqipëri në një burrë 64- vjeç i cili aortës dhe aorta zbritëse e kraharor- 10 orëve operacion, dhe gjatë punës Asi, i është nënshtruar një ndërhyr- vjen në kushtet e emergjencës me çar- it", ka deklaruar shefi i kardiokiru- që u bë në harkun e aortës pacienti "Shikoni se me çfarë qelbë- jeje të rrallë në QSUT. Atij i është zëv- sirllëqe punohet në SUQU pati një periudhë prej 47 minutash pa endësuar komplet aorta, e cila i ishte qarkullim gjaku në tru, temperatura (Spitali Ushtarak Qendror çarë, operacion ky që realizohet për e pacientit u ul në 20 gradë gjatë kësaj Universitar). Nuk bëhet fjalë herë të parë në vendin tonë. Ekipi i procedure për të mbrojtur trurin. Më për të tjera, çarçafë, kompre- mjekëve kardiokirurgë të QSUT-së, të tej kirurgu Veshti ka shpjeguar se pa- sa. Apo larg qoftë ilaçe. Ah po, cilët kanë deklaruar se kjo ndërhyrje e cienti u zgjua pa probleme dhe se harrova, jemi në gjendje rendit vendin tonë, në listën e atyre ekokardiogramat e bëra pas opera- "Fatkeqësie natyrore'", - për- vendeve me mjekësi të zhvilluar që e cionit tregojnë funksion normal të fundon përshkrimi i mjekëve aplikojnë këtë procedurë. "Realizohet zemrës dhe të aortës. Pacienti Kodra të spitalit Ushtarak që sho- për herë të parë në vendin tonë një gjatë ditës së djeshme është vizituar qëron foton e mjeteve të tyre procedurë nga më madhoret kar- edhe nga ministri i Shëndetësisë, Pet- të punës. Ndërkohë që mjekët diokirurgjikale. Është një procedurë e Ministri i Shëndetësisë Petrit Vasili, rit Vasili, i cili ka deklaruar se minis- e këtij spitali na thonë se veglat cila realizohet në zëvendësimin e duke vizituar pacientin Agim Kodra, tria do të investojë që ndërhyrje të til- e tyre të punës, që përdoren harkut të aortës ku sikurse dihet janë 65 vjeç, i cili është operauar në aortë Shefi i kardiokirurgjisë Edvin Prifti la të jenë të përdishme. 14 E diel, 19 shkurt 2012 SOCIALE
UNIVERSITET, TË HËNËN ZGJEDHJET MËSUESIT, 3 KATEGORI Të hënën, me datë 20 shkurt, do të votohet për të Mësuesit, duke filluar nga ky vit do të kalojnë zgjedhur drejtuesit e rinj të universiteteve pub- nëpër tre kategori kualifikimi. E para do të jetë like. Të shoqëruar me debate dhe dyshime, këto ““Mësues i kualifikuar”, e dyta “Mësues spe- zgjedhje për dekanë dhe rektorë i akne përngjarë cialist” dhe e treta që është edhe kategoria më disi zgjedhjeve politike në vend. Megjithëse kan- e lartë, do të jetë “Mësues mjeshtër”. Sipas ligjit didatët kanë deklaruar se në këtë garë nuk ka të të ri të arsimit parauniversitar, kalimi në humbur, sërish përplasjet e forta mes tyre nuk secilën prej këtyre kategorive do të shoqërohet kanë munguar. me shtesë page.
MASH: Universitet i kishin bërë "copy paste", ua kthyem PYETJE ? PERGJIGJE Çfarë janë koeficientët? Koeficientët janë një Rrezikohet plotësimi lloj note, që universitetet i japin secilës lëndë që Lajmi maturantët kanë të Sipas rregullores, drejtë të zgjedhin. plotësimi i formularit A përbën një A1 dhe A1Z duhet të diferencë të i formularit A1 madhe ky nisë ditën e hënë, me datë 20 shkurt. Por vlerësim? duket se ky është një Po. Ta zëmë nëse mision i pamundur, maturanti zgjedh një Nuk janë gati koeficientët e lëndëve me zgjedhje lëndë që ka pasi koeficientët e koeficientin 1.0 dhe lëndëve me zgjedhje një tjetër që ka nuk janë ende gati. koeficientin 1.3, dhe Mësohet se ministria RREGULLAT E REJA nëse në të gjitha e Arsimit ua ka kthy- provimet marrin të er mbrapsht univer- njëjtët pikë, vetëm nga siteteve, pasi ata nuk Jo përmirësim note, për ky koeficient kanë një kishin pasqyruar diferencë prej 30 ndryshimet e reja. maturantët e para 2012 pikësh në renditjen përfundimtare. dryshimet e maturës shtetërore këtë vit nuk A kanë dalë do të lejojnë maturantët e viteve të mëparshme koeficientët? N Jo, ata nuk janë bërë TIRANE që të përmirësojnë notat e tyre. Ato do të kenë të gati. Kjo pasi, drejtë të plotësojnë formularët e nevojshëm për të universitete nuk kanë hyrë në garë vetëm me pikët që kanë marrë kur ESMERALDA KETA pasqyruar në këtë janë testuar. "Maturantët të cilët para vitit 2012 tabelë ndryshimet e kanë dhënë provime me zgjedhje të detyruara dhe reja, ndaj edhe MASH-i rezultojnë kalues nuk mund të japin dot provime ua ka kthyer mbrapsht ër të zgjedhur dy ose tre me zgjedhje, por dhe me ato rezultate që kanë, koeficientët që i kanë lëndët që do të japin si gjithashtu kanë të drejtën të plotësojnë formularin ardhur nga vetë Pprovim me zgjedhje, nga A2 dhe të jenë kandidatë potencialë për institucio- shkollat e larta. lista e gjatë prej 38 lëndësh që net e arsimit të lartë publik"- shpjegon Ndriçim Pse janë kaq të u ka vënë në dispozicion min- Mehmeti, specialist në MASH. rëndësishëm? istria e Arsimit, maturantëve Kjo pasi nuk mund të në formularin A1, ata duhet të plotësohet formulari A1 dinë më parë se çfarë rëndësie 20 shkurt deri me datë 10 rëndësishëm në nxjerrjen e pa dalë koeficientët, i i japin fakultetet, lëndës që ata mars 2012. fituesve, sipas kuotave të pra- cili duhet të nisë preferojnë. Në të kundërt ata LLOJI I SHKOLLËS nimit në fakultete. Ndërkohë plotësimin që nga data nuk mund të nisin plotësimin Lloji i shkollave të mesme që diferenca e koeficientët 1.0 20 shkurt deri me datë e formularit A1 dhe A1Z, i cili ka 5 koeficientë. Fakultetet do me atë 1.4 përbën një difer- 10 mars 2012. sipas rregullores duhet të nisë i japin koeficientin më të lartë, encë prej 400 pikësh, në tota- Për çfarë të plotësohet ditën e hënë. shimet e kurrikulës së re, ndaj cialistët e ministrisë së Arsimit atë 1.4, llojit të shkollës së mes- lin e pikëve të grumbulluar. shërben Mirëpo mësohet se minis- për këtë arsye, Ministria e Ar- që merren me maturën sh- me që kanë një ngjashmëri me Gjatë plotësimit të preferen- formulari A1? tria e Arsimit, ende nuk i ka gati simit, ua ktheu mbrapsht për tetërore. Ata gjithashtu shpje- profilin që ka ky fakultet dhe cave, pra formularit A2, mat- Formulari A1 është një kështu me rend zbritës 1.3, 1.2, urantët do të kenë mundësi që dokument i koeficientët e lëndëve me rishikim shkollave të larta. Ta gojnë se ashtu si një vit më rëndësishëm i maturës zgjedhje nga universitetet. zëmë, këtë vit të rinjtë, kanë parë, edhe këtë vit do të apliko- 1.1 dhe 1.0 për atë lloj shkolle të shohin më parë koeficien- shtetërore, që duhet ta Ose më saktë, ata kanë Fizikë dhe Fizikë të avancuar hen të njëjtët koeficientë si që nuk ka fare ngjashmëri me tet edhe sipas shkollave që të plotësojnë të gjithë ata mbërritur nga universitetet, në listën e lëndëve me edhe maturat e kaluara. Sipas profilin e fakultetit. Ndërkohë bëjnë dhe listimin e preferen- gjimnazistë që duan të por që në tabelën e koefi- zgjedhje dhe normalisht këto rregullores së maturës sh- që këta koeficientë, të shumë- cave aty ku do të kenë më shkojnë në shkollë të cientëve nuk janë pasqyruar dy kurrikula nuk mund të tetërore, plotësimi i formularit zuar me komponentët e tjerë shumë probabilitet për t'u lartë. ndryshimet që ka pësuar kur- kenë të njëjtin koeficient, pasi A1 dhe A1Z do të nisë me datë të maturës, do të luajnë rol të shpallur fitues. rikula e gjimnazistëve për këtë nuk kanë të njëjtin bagazh ai maturë. Si pasojë ministria e që ka bërë fizikë 5 orë në javë Arsimit është detyruar t'ua dhe ai që ka bërë 2 orë në javë. Pacientët e siguruar kthejë mbrapsht atyre për rish- Ndaj universitetet duhet t'i ikom koeficientët, ndaj duket rishikojnë me kujdes koefi- se shpresat që ata të jenë gati cientët, gjë që në fakt nuk e Ekzaminimet e shtrenjta falas
TIRANE kumentacion e kërkuar. Ekzaminimet e i kokës dhe i trupit (me dhe pa kontrast), Ta zëmë, këtë vit të rinjtë, kanë Fizikë dhe shtrenjta siç janë: Rezonanca magnetike mamografia, litotripsia, angiografia, ko- Fizikë të avancuar në listën e lëndëve me ë gjithë pacientët e siguruar mund të pa kantrast dhe ajo me kontrast, skaneri ronografia, fibrosteoscopia si dhe fibro- Tpërfitojnë pothuajse falas 11 colonoscopi kanë një kosto reale tepër të zgjedhje dhe normalisht këto dy kurrikula ekzaminimet më të shtrenjta që ofron Lajmi lartë duke filluar nga 3.800 lekë të reja nuk mund të kenë të njëjtin koeficient Qendra Universitare Spitalore "Nënë deri në 40 mijë lekë të reja. Por nëse një Tereza". Këto shërbime janë përfshirë në Nëse nuk respektoni sistemin pacient është i pajisur me librezë shën- skemën e rimbursimeve dhe të sëmurët e referimit dhe nuk jeni të pa- detësore ai përfiton nga skema e rimbur- paguajnë vetëm 10 % të kostos së tyre. jisur me librezë shëndetësore simit dhe paguan për këto ekzaminime më 20 shkurt, nuk janë të kanë bërë, pasi janë marrë Instituti i Sigurimit dhe Kujdesit Shën- do të paguani taksën e plotë të shtrenjta vetëm 10 për qind të kostos mëdha, pasi më 20 shkurt janë vetëm me fushatën elektorale. detësor (ISKSH) e mbulon në masën 100 për ekzaminimet e shtrenjta. reale të tyre. Dokumentacioni që duhet të edhe zgjedhjet për drejtuesit e Një ditë më parë, ata janë % këtë shërbim për invalidët e plotë, in- ISKSH ofron falas ekzamin- plotësojë një pacient që paraqitet ambula- imet e shtrenjta për disa kate- rinj të institucioneve të arsimit konsultuar edhe me zëv- validët e luftës, veteranët, fëmijët deri në torisht në QSUT është: dkumenti i identifikim- gori të caktuara: fëmijët nga 0 të lartë publik. endësministrin e Arsimit, në 1 vjeç si dhe ata që vuajnë nga TBC dhe deri në 12 muajsh, invalidët e it (pasaportë ose certificatë me fotografi), li- "Koeficientët e mbërritur mënyrë që t'i bëjnë gati sa më CA. Ata ofrohen për të gjithë pacientët plotë, invalidët e luftës, veter- breza e shëndetit, rekomandimin nga mjeku nga universitete ishin "copy shpejt, pasi ne duam të kapim ambulatorë në Qendrën Spitalore Uni- anët si dhe të sëmurët me tur- i përgjithshëm dhe ai i familjes, rekomandi- paste" të një viti më parë, dhe afatet e përcaktuara në rreg- versitare "Nënë Tereza", nëse ndjekin bekuloz (TBC) dhe CA. min nga mjeku i spitalit si dhe rekomandi- nuk ishin pasqyruar fare ndry- ullore", - na shpjegojnë spe- sistemin e referemit dhe plotësojnë do- min e firmosur nga shefi i klinikës. E diel, 19 shkurt 2012 15 ZBAVITJE
HOROSKOPI Duket se tranziti i yjeve në qiellin tuaj është i favorshëm, sidomos me Një udhëtim simbolik Një hajdut Kur e keqja vjen Merkurin, efekti i të cilit do të jetë konsistent në me… shishe aspak inteligjent andej nga s'e pret aspektin e punës dhe në Dashi sektorine parave. Mjaft ashkëshortët Fons Oerlemans dhe Margarita ot nuk thonë se nëse nuk di të fshehësh nuk ark Parker, një peshkatar nga në Linton, interesant erosi. BArens, një çift holandez të cilët janë edhe Kdi as të vjedhësh. E pikërisht një i tillë është Mnë Louisiana, u gëzua së tepërmi kur më anëtarë të një organizate mesa duket edhe i riu në fund peshkoi një alamet Edhe për ju që i përkisni kësaj shenja yjet janë pozi- humanitare, pak kohë më belg Krammer Dooten, trofte. Mirëpo ndërsa po i tivë në përgjithësi, por du- parë ndërmorrën një ini- nga Anversa, i cili, jo hapte gojën peshkut për t'i het të tregoni shumë ciative vërtet interesante shumë kohë më parë gje- nxjerrë grepin, befas u kujdes në planin ekonimik, dhe spektaklolare. Kështu ti mënyrën më aburde hodh përpjetë duk klithur pasi nuk arrini dot të kon- trolloni shpenzimet. Mirë të dy bashkëshortët ndër- për të transportuar ob- nga dhimbja. Fillimisht Demi shëndeti. tuan një mjet lundrues që, jektet që kishte vjedhur. koleget tij peshkatarë men- siç duket edhe në foto, ka Kështu, pa u menduar duan se mos ishte shpuar Me Merkurin në një orbitë formën e një shisheje gjatë ai mori një taxi dhe pa dashje nga grepi, por kur të poërshtatshme nga njëra anë dhe me Afërditën gjignte. Pikërisht me këtë pasi i tha shoferit që ta panë se nga goja e peshkut që vazhdon t'ju simulojë, shishe lundruese ata u priste, u kthye nga vendi doli një gjarpër i vogël e nuk do ta keni aspak të nisën nga Tenereife duke ku kishte grabitur me një kuptuan se si qëndronte vështirë të arrini rezultate përshkuar Oqeanin Atlan- thes plot me objekte bi- puna. Duket se pak para se Binjakët pozitive si në punë ashtu tik për të mbërritur në Neë York. Para se të zhuterie të vjedhura sidhe një videoregjistrator. të binte në grep, trofta kishte gelltitur gjarpërin. dhe në dashuri. niseshin, ata morën shumë letra nga fëmijët nga Natyrisht që nuk iu desh shumë taksisitit ta kup- E dërguar menjëherë në spital Parker-in dhe Paqëndrueshmëria juaj vendet e varfëra, për t'ia dorëzuar pastaj në tonte se kishte të bënte me një vjedhës ordiner bënë mirë, pasi aty mësuan se gjarpëri kishte sot do të vijë në rritje, për mënyrë simbolike Sekretarit të përgjithshëm të dhe pa i rënë shumë në sy atij e çoi drejt e në sta- qenë helmues e nëse nuk do të ishte dërguar te shkak të kontrasti në shen- OKB, Ban Ki Moon. cionin e parë të policisë… mjeku, mund të kishte pasur pasoja serioze. jë ndërmjet Saturnit dhe Uranit. Megjithatë, është një gjendje e përkohshme Gaforrja dhe shpejt do të gjeni një SUPER FJALEKRYQ ekulibër. Në përgjithësi të lindurit e 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 kësaj shenje janë të favor- izuar nga yjet, por kujdes, sepse mund të mjaftojë një 17 18 19 20 21 22 23 24 25 hap i pamenduar mirë për të prishur gjithçka. 26 27 28 29 30 31 32 Raporte disi të ndera me të Luani tjerët. 33 34 35 36 37 38 39 40 41 Pas një periudhe relativ- isht të qetë, duket se vejn 42 43 44 45 46 momenti për t'u përballur me një moment të vësh- 47 48 49 50 51 tirë, të cilin do ta kaloni me sukses edhe në sajë të ndihmës së dikujt. 52 53 54 55 56 Virgjëresha Mirë erosi.
57 58 59 60 61 62 63 64 Sot duhet të tregoni kujdes, sidomos në mar- rdhëniet me njerëzit e 65 66 67 68 69 70 71 72 afërt, për shkak të ndikim- it negative të dyshes 73 74 75 76 77 78 79 80 Afërditës-Hënë në shenjë. Mjaft aktivë në punë por Peshorja shepnzoni pa kriter. 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 Pritet një ditë mjaft inten- 91 92 93 94 sive (Marsi sot është nëj një pozicion interesant) dhe duket se sot nuk do të HORIZONTAL 67. Eshtë shtylla… vertikale. 92. Në hyrje të ambientit. 11. Mund të jetë kursimi. 34. Qe fallxhor i famshëm. kini kohë as të merrni 1. Harris aktor. 68. Njëmijenjë… romake. 93. Janë mjeshtra. 12. Në krye të masave. 36. Kanë dhoma për t'u zënë të tilla. frymë. Por sa sodisfaksion kur rezultatet ju japin të 3. Eshtë gjindja, mileti. 69. Mund të jenë edhe piktorë. 94. Janë veprime… në bursë. 14. Këndojnë Fernando. 37. Mbahet në mbledhje. Akrepi drejtë, apo jo?! 8. Përcaktohet nga mjeku. 72. I vocërr ai Migjenit. 15. John që këndonte Imagine. 39. Mund të jetë fetar. 11. Rodrigues që këndonte fado. 73. Një është edhe Horn. VERTIKAL 16. Kështu përfundon një civil. 40. Coco e modës. Jupiteri sot duket se do 17. Nevil, ish-futbollist. 74. Fise pa fe. 1. Ende pa ne. 17. Mbyllin një spital. 41. Holm aktor. te jete "ylli juaj i mirë" 19. Gëlonin nga gladiatorët. 75. Rrapo… pa çifte. 2. Danny aktor. 19. Robert aktor. 43.Larë në… ar. në shenjë, pas do t'ju 22. Fillojnë masivisht. 76. Fundi i një kursi. 3. Një shpend lagune. 21. Merret me studimin e njeriut. 44. Janë… ngasje. bjë të jeni shumë të 23. Një lopë e famshme e Walt Disney. 78. Janë insekte… spiunësh. 4. Duhen fituar me djersë. 22. Eshtë grykës. 46. Qe miku i Eneas. qartë në mendime dhe shumë të zellshem për të 26. Gjysma e vellos. 80. Parashtesë për dy. 5. Janë malet që ndajnë Europën nga Azia. 23. Ishulli i Kalorësve. 48. Një emision… punuar. Ambiciozë ju 27. Një zonë... policie dikur. 81. Chris këngëtar. 6. Një e zakonshme për vakanca. 25. Branduardi kantautor italian. edhe i qeverisë. Shigjetari bën Hëna. 28. Shkruhet i… pari. 83. Eshtë përfaqsuese e Lionel Messi-t. 7. I ka tek një lindor. 28. Ka një nivel që varet nga të.. ardhurat. 50. Bedrich, kompozitor. Sot janë të ghjitha gjasat 31. Një pjesë e ankesave. 87. Eshtë Shqipëria e madhe 8. Ka skeda… pacientësh. 29. Ishte ushqim perëndish. 53. Pyeten pa… zë. për një ditë shumë aktive 32. Boshatisen në kufij. 89. Gjysmë ironik. 9. Inicialet e Cocciante kantautor. 30. Institute Autonome Rajonale. 55. Eshtë ekipi Skënderbeut. e me shumë intensitet në 33. Janë temeperaturat më të ulëta. 91. Një sportist. 10. Falas pa kufij 33. Portokalli i… Stanley Kubrick. 56. Tatum pianist. planin profesional, por që 35. Regjistri i… gjendjes civile. 58. Një material ndërtimi. në sajë të rezultateve të PERGJIGJET E NUMRIT TE DJESHEM pritshme, do t'ju bëjnë të 38. Mund të jetë bankare. 60. Lumë në Francë. ndjeheni mirë edhe në atë 42.Tregon çmimin një e tillë. 63. Mehta dirigjent. Bricjapi sentimental. 43. Janë shtetet nën tutelë. H E G K R I S S E S I T A L L A K O N I K E 64. Eshtë gjuajtja personale. 45. Maureen që qe aktore. 66. Një thirrje me emra. Me një mori planetesh që E H A P U R A T R T R E V A A R R J E T A T R E T ju mbështesin sot është 47. Janë këngët… polifonike. S L A M O T T A V E R I A L U R I A T M O N O 68. Mund të jetë me sahat. vërtet më vështirë të hum- 48. Bëhen ulur me… sit in. 70. Janë skuta pa zë. basësh se të fitosh, por jo A P A R A T I G J E O M E T R I K E D G R O N D O 49. Rreh në… kyç. 71. Një fjalë si moral. gjithçka varet nga qielli. P A P A R E D I A T R I B A E M E J D A N I Hëna ju " hap gojë " por 51. Një guru i famshëm. 76. Një ambient… xhirimi. nga ana tjetër ju bën edhe 52. Konak pa ekstreme. P A D I K A R R I E R I S T E T P R E R J A K A 77. Pal diletante. Ujori magjepsës. 53. Eshtë si paudhësi. H U G O P O L I G A M E A I T V S N O O K E R 79. Marina këngëtare italiane. 54. Eshtë tregu kur është kapitaliste. Ç O K O L L A T A A L T E R E G O H I P N O Z A 82. Inicialet e Einstein. Edhe për ju, kuadri ujor duket se do të jetë e mirë, 57. Nisen të parat. B E S S A D I V T L G A R A N C I A E E H A 84. Inicialet e Steinbeck. me mbështetjen e Marsit 59. Markë e njohur celulari. 85. Tela pa çifte. O T E P S H I A S A N O N I M E P L A T I N I L dhe Merkurit, të cilët do të 61. Eshtë koha më e… mirë. 86. Fillojnë nazet. bëjnë që të jeni më të qetë N S T J E T N I K G E E S A E R R E N E 62. Janë edhe ato ultravjollcë. 88. Kufijyë e kujtesës. shpirtërsiht. Si gjithmonë, O R A H A R R I E R M M A R T E S A T A T A T A A T jeni shpenzues të pa- 65. Final pa ekstreme. 90. Kufiizojnë një oktet. Peshqit shërueshëm. Mirë erosi. 16 E diel, 19 shkurt 2012
LAJME NGA BOTA • Protesta për Greqinë në gjithë Evropën Në 20 qytete në mbarë Ev- ropën u zhvillua protesta “Ne Jemi grekë” në shenjë soli- dariteti me Greqiqë. Qytetarë nga Parisi, Roma, Londra, Ed- inburgu madje edhe nga Ber- lini i janë përgjigjur thirrjes së lëvizjes mbarëevropiane “Ne jemi grekë” për të protestuar kundër masave antikrizë dhe problemeve akute të shoqërisë greke. Në thirrjen e levizjes vi- het në dukje se Greqia «është përdorur si një laborator eks- perimenti, para se këto masa jo demokratike dhe të padrejta të përgjithësohen edhe në vende të tjera».
• Suedi, gjendet i gjallë pas 2 muajsh nën dëborë Një burrë është gjetur i gjallë brenda një makine të zhytur në borë, pas dy muajsh qëndrimi në temperatura ekstremisht të ulëta, në veri të Suedisë. Personi, i cili sipas mediave lokale është bllokuar më 19 dhjetor, ka mbijetuar brenda “thesit të gjumit” duke ngrë- në borë. Ai është gjetur në një rrugë pylli pranë Umeas, pasi ca kalimtarë kanë ngri- tur alarm. I mbijetuari aktual- isht po trajtohet në spitalin e Umeas dhe gjendja e tij është përshkruar si “e mirë, nën rre- thanat e tilla”. Temperaturat në veri të Suedisë kanë arritur në minus 30 gradë Celsius në javët e fundit. • OKB: Stop ord dhunës në Siri UDHËTONI ME ò në b Asambleja e Përgjithshme e asin OKB-së dënoi dhunën e regjim- C it sirian. 137 nga 166 shtetet e përfaqësuara në Nju Jork votu- “ADRIATICA Traghetti” an për rezolutën, e cila kërkon dhënien fund të dhunës. Një sinjal i qartë. Më shumë se dy të tretat e bashkësisë ndërkom- bëtare, të organizuar në OKB, kërkojnë nga regjimi i Asadit t’i japë menjëherë fund dhunës KUALITET dhe të demokratizojë hap pas hapi Sirinë. 137 nga 166 shtetet e pranishme në sallën plenare votuan me po, 12 me jo, 17 ab- KOMODITET stenuan.
• Itali, sekuestrohen 114 kg kokainë SIGURI Doganierët italianë kon¿ skuan dje 114 kilogramë kokainë të pastër, që gjendej në brendësi të një kontenieri, të shkarkuar Kruje nga një anije mallrash nga Panamaja në portin “Gioia Toro” në Kalabri, në jug të ven- Durres dit, njoftuan doganierët në një Tirane komunikatë. “Malli, me desti- Bari nacion ndoshta veriun e Italisë, mund të sillte nëpërmjet shitjes Albania me pakicë një ¿ tim prej rreth 20 Berat milionë eurosh’’, shtuan ata. Vlore • Irani, anije luftarake në Mesdhe Irani sërish tërheq vëmendjen me një veprim mjaft të rrallë. Te- Cdo dite, gjithe vitin nga Bari per ne Durres dhe anasjelltas herani ka dërguar anije luftarake në Mesdhe. Admirali Habibollah Kuzhina me e mire ne linjen Bari Durres • Restorant per 400 persona te ulur rehatshem Sadchari tha se ky ishte një me- dhe komoditet • E vetmja anije me kabina me krevat dopjo dhe suita per VIP sazh paqeje. Diçka e tillë ndodh për herë të dytë pas revolucionit Salle “casino” ne bord Sherbim BAR me muzike • Ne bord flitet gjuha shqipe • Salle VIP të vitit 1979. Dy anijet kaluan Kanalin e Suezit dhe u drejtuan www.adriaticatraghetti.com për në portin sirian Tartus, një pikë mbështetëse për Rusinë. Edhe vjet në shkurt dy anije iraniane hynë në Mesdhe. Iz- raeli e quajti një provokim. Ndër- kohë pak më herët, Sekretari i • Alba Malltezi • Anila Basha Politika: Jakin Marena Sociale: Esmeralda Keta Design: Altin Aliaj Drejtore Marketingu: Shpërndarja: Drejtore e Përgjithshme Drejtore e Shqiptarja.com Genti Manelli Julia Dhame Saimir Zenelaj Jashtëm britanik, Ëilliam Hague Ekonomia: Genc Kondi Kulturë: Admirina Peçi kishte deklaruar se ambiciet e Free and Fair Media Group • Arben Rrozhani Website: Suela Gera Cel: +355696060419 Cel: +355696060418 bërthamore të Iranit do e zhysin Kryeredaktor Kronika: Elton Qyno Antuen Hoxha [email protected] Lindjen e Mesme në një ‘Luftë të Redaksia: Rruga: “Dervish Hima” tre kullat, kulla e dytë-Tiranë. E-mail: [email protected] - Website: www.shqiptarja.com - Mobile: +355696060421 - Shtypur në shtypshkronjën: A.K shpk, Rruga 5 Maji, Tiranë Ftohtë të re’. SHKRIMTARI KOSOVAR: ANTIPROPAGANDEN ME TE MADHE KADARE IA KA BERE VETES
Suplementi i së dielës te SHQIPTARJA.com E-mail: [email protected] Na ndiqni edhe online RILINDASIRILINDASIRILINDASI www.shqiptarja.com Viti II - Nr:Nr:7 E diel, 19 shkurt 2012 Kryeredaktore: Admirina PEÇI ISMAIL KADARE VS ANTON PASHKU Musa Ramadani: Unë e di pse kishte kundërshti mes tyre usa Ramadani është një Po kush është Musa Ramadani. Për personalitet interesant, shkrimtarin, poetin, estetin, piktor- në fushën e poezisë, të Në foto: in dhe muzikantin, suplementi ynë M (Majtas) prozës, të pikturës dhe muzikës. do të sjellë për disa javë rresht pjesë- Është cilësuar më së shumti si Ismail za nga vepra e tij tejet e gjerë. avangardisti i viteve 70-të në Kadare Një fragment nga një bisedë më Kosovë. Një histori e gjallë e ak- (Djathtas) e gjatë për Kadarenë dhe sh- tiviteteve kulturore atje. Studi- Anton krimtarët e Kosvës uesi Agron Y. Gashi ka përgati- Pashku * * * tur së fundmi një libër në formë Agron Y. Gashi: E shihni Ka- bashkëbisedimi të gjatë më të, darenë si shkrimtar oportunist, me titullin “Rrëfimet e Maestros- apo që shkon më shumë kah disi- Dialog me avangardistin e viteve denca? ‘70të”, nga ku kemi shkëputur MuRai: As te njëra, as te tjetra. për botim një fragment mjaft E shoh si individ, i cili në ato rre- ngacmues, mbi gjykimet e tij thana, në atë situatë, e cila aq rreth veprës, personalitetit dhe shumë ka zgjatur, sepse ai s’ka dritë-hijet e shkrimtarit Ismail menduar se do të ndodhë një ndry- Kadare, të cilin e vlerëson mbi shim i madh në kuptimin e liberal- të gjitha për imagjinatë të pakra- Një portret për Musa Ramadanin, eruditi dhe pengu i moskuptimit izimit dhe demokratizmit, ose të hasueshme me asnjë shkrimtar pluralizmit qysh i kanë thënë në tjetër. “Kadareja ka ditur edhe epra e shkrimtarit Musa Ra personale, nacionale e universale. një tip censure nga sistemi poli- Shqipëri. E shoh si person, i cili me prej gjërave shumë të vogla të Vmadani (1944) është e gjerë Vepra i tij, përveç tjerash përfaqë- tik i asaj kohe, madje duke e cilë- shumë mençuri ka ditur t’i shfrytë- bëjë literaturë”, thotë ai ndër të dhe e shumanshme, në prozë, son më së miri golgotën shqiptare, suar autorin si shkrimtar që “nxit zojë njerëzit me ndikim, njëkohë- tjera. Në këtë rrëfim ai zbulon poezi, pikturë, kritikë teatri, muz- e njohur si periudha e aksionit të nacionalizmin shqiptar”. Shkrim- sisht për të ruajtur nivelin artistik edhe diçka ngacmuese për mar- ikë, gazetari.Shkrimtari Musa armëve dhe shpërnguljes së tyre tari, Musa Ramadani, ka shënu- në letërsi. Ajo është mjeshtri e mad- rëdhënien plot kundërshti mes Ramadani, në veprën e tij zgjedh për në Turqi. Vepra e tij, duke ar një novatorizëm dhe ka... he! Mbi të gjitha, ai edhe si njeri Kadaresë dhe Anton Pashkut. dhe trajton tema të guximshme, rrahur tema të tilla, u ndesh me faqe 15 ka pasur komplekse....
○○○○ vijon në faqen 14-15 ○○○○○○○○ Pavarësia e Milan Shuflaj, 81 Kosovës, tetë arsyet e vjet pas vrasjes, pakundërshtueshme ende i pazbuluar
Çështja e Kosovës dhe stabiliteti në rajon. Në AQSH janë sjellë nga Zagrebi, përkatësisht nga Cila është prehistoria e kësaj dite të madhe, Arkivi Shtetëror Kroat rreth 4500 faqe të më të madhes për shqiptarët kudo që janë, dorëshkrimeve origjinale të Shuflajt. Ç`përmbajnë që pas ditës së 28 nëntorit të vitit 1912... këto 13 DVD me dokumente të skanuara?
Prof.dr. Marenglen VERLI dorëve në Londër. Ato ven- Dr. Etleva Lala këto dokumente gjatë dime të marra në interes të gjithë shekujve dhe i jepte paqes evropiane, që gjithse- të drejtën historike këtij osova e shpalli pavar si nuk u sigurua, toleruan avarësia e shtetit sh kombi të kishte shtetin e Kësinë e shumëkërkuar ekspansionin e qarqeve Pqiptar u shpall në vitin tij. Pse ishte Milan Shu- e të shumëpritur më 17 sh- drejtuese monarkiste të 1912, por puna për botimin flaj kaq i motivuar për të kurt 2008, në orën 15, në Beogradit, Cetinës dhe e dokumenteve historike, të vënë themelet historike të një seancë plenare të jash- Athinës dhe përcaktuan e mbledhura nga arkiva të shtetit shqiptar? Cilat ish- tëzakonshme të Kuvendit diktuan copëtimin e tre- ndryshme e që datonin nga in interesat e këtij medi- të saj, me votimin unanim vave shqiptare. Jo thjesht periudhat më të hershme evisti kroat që punonte, të 96 deputetëve të pran- pohimi i drejtuesit të Kon- kishte filluar tashmë disa botonte dhe kishte një ishëm. Por cila është pre- ferencës, ministrit të Jash- Balil Gjini: Sa e vite më herët. Në këtë reputacion të jashtëza- historia e kësaj dite të mad- tëm britanik Sër Eduard kuadër, vëllimi i pare i do- konshëm në Perandorinë he, më të madhes për sh- Greit që natyrisht ishte i kumenteve arkivore për Austro-hungareze të lo- qiptarët kudo që janë, pas mirinformuar për realitetin bukur dukesh nën historinë e mesjetës së Sh- bonte për Shqipërinë dhe ditës së 28 nëntorit të vitit në Ballkan kur bënte dek- qipërisë, me titullin Acta et madje të jepte edhe jetën 1912? laratën e njohur, por edhe diplomata res Albaniae me- e tij për çështjen sh- Nëse nuk do të llogarisnim të gjithë treguesit përcak- zhguaj zhgënjimi... die aetate (Aktet dhe dip- qiptare? Këto pyetje do të momente më të hershme, tues, veçanërisht përbërja lomat e çështjeve të Sh- gjejnë përgjigje vetëm që i përkasin shek. XIX, të etnike dhe kompozimi qipërisë mesjetare) u botua atëherë kur të bëhet plotë- cilat dora-dorës krijuan dhe shpirtëror i shumicës dër- 12 poezi nga krijimtaria më e re poetike e Balil në vitin 1913, dhe vëllimi i sisht e njohur jeta e Mi- dimensionuan çështjen sh- dytë në vitin 1918 duke i rmuese të popullsisë së Ko- Gjinit. I lindur në Lazarat, ai është autor i: lan Shuflajt, por sidomos qiptare në përgjithësi, nuk sovës dhe shumë viseve të dhënë legjitimitet të plotë vepra e tij, që akoma mbe- ka dyshim se çështja e Ko- tjera që iu aneksuan Ser- “Perurim”, “Fantazma ëndrrash”, “Tre gisht shtetit shqiptar si për nga tet misterioze dhe e sovës lindi në vitin 1913 për lashtësia e popullit, ashtu bisë, Malit të Zi dhe Greqisë nder”, “Magjepsja e zuskave”, “Melusina”... pazbuluar duke qenë e shkak të vendimeve të Fu- më 1913, dëshmonin se ish- edhe përsa i përket terri- shpërndarë në arkiva, qive të Mëdha, të marra në te fjala për ... torit, gjuhës dhe kulturës biblioteka të... Konferencën e Ambasa- faqe 16 së veçantë që pasqyrohej në
faqe 18 Balil Gjini ○○○○ faqe 19 ○○○○ ○○○○ 2 SH... com PERBALLJE RILINDASI www.shqiptarja.com E diel, 19 shkurt 2012 SUPLEMENT JAVOR I
INTERVISTA AVANGARDISTI Pse kishte kundërshti mes Kadaresë dhe Anton Pashkut Rrëfimi i shkrimtarit kosovar Musa Ramadani, avangardistit të viteve ‘70
MuRai: E kam dëgjuar edhe unë, por gojëdhënat, porse kjo është shpre- thyer, OH-i nuk është më idioma- vijon nga faqja 13 nuk jam pajtuar dhe as nuk pajtohem hur në mënyra të ndryshme. P.sh. tike, as ma eliptike, sidomos nëse me këtë mendim! Imagjinatën që e ka deri te gjysmat e veprave të Ka- krahasohet në planin e ligjërimit me ...P.sh. te libri eseistik Ftesë në pasur Kadare dhe që akoma e ka, s’e daresë, nuk ke ndonjë leksik apo Kanunin, por edhe ky i fundit është studio, përveç të tjerave, flet edhe për kanë të tjerët. Kurrë! stil shumë të veçantë. Më vonë fil- përkthyer. kompleksin e babës. lojnë të gjitha... MuRai: Unë po them, në aspektin Sepse, babai i tij në kohën e Zogut Agron Y. Gashi: As Pashku? artistik.... ka qenë postier, postier në kohën e MuRai: Absolutisht! Veç Beqir Mus- Agron Y. Gashi: A nuk është gjetje E. Hoxhës....Nuk mund t’i ndërrosh liu ka mundur ta ketë, por s’e ka e mirë për ta trajtuar Luftën e Agron Y. Gashi: Fundja, përveç si pozicionet postierëve me ndërrimet shfrytëzuar sa duhet ose nuk ka dit- Dytë Botërore, përmes një leksiku, gjuhë edhe si roman eksperimental, e regjimeve. E ka një moment, të ci- të ta shfrytëzojë, sidomos në poezi. E përmes një stili, siç është realizuar si frymë në Evropë tashmë kishte lin më vonë mund ta ketë elaboru- për prozë është dashur një disiplinë Gjenerali i ushtrisë së vdekur? përfunduar. Mos të harrojmë, sot po ar nëpër intervista, kur ky edhe El- më e madhe gjuhësore, është dashur Ky roman nuk ka të bëjë me legjen- përkthehet edhe At Zef Pllumi. E ena (tash Helena), para se me mar- një njohje e sintaksës në mënyrë të dat. pranoj, Pashku është më i figur- rë vendim për të dalë jashtë shtetit. veçantë. Mbi të gjitha, është dashtë MuRai: Absolutisht! shëm, por idiomatika nuk mungon Mendojnë se ku mund të bisedojnë një vetëdije krijuese për strukturimin as te Pllumi, sepse ky ndërton liter- për një vend të sigurt, dhe e gjejnë e veprës. Agron Y. Gashi: Madje, ky roman aturë dokumentare. plazhin e Durrësit, diku në vjesh- Nuk shkon si në poezinë automatike i takon pjesës së parë të veprim- MuRai: Desha të them, imagjinatën tën e vonë. e surrealiste. Shkon një vjershë a një tarisë së Kadaresë, e që është një që e ka Kadareja, invencionin, nëse Aty e shoh gjithë frikën e tij si njeri, send i vogël, por jo një frazë e gjatë. ndër romanet e letërsisë shqipe më s’është realizuar në kuptimin e si individ, atëherë kur famën e ka Unë e di çfarë ka ndikuar te Antoni, i të përkthyera në gjuhë të huaja. frymës, edhe pse mua nuk më ka pasur në mbrojtje, por edhe si ob- cili e ka marrë këtë qëndrim, por s’bën Ndërsa, romani i Pashkut, i cili i pëlqyer shumë, sepse aty ka ndonjë jekt sulmi. Në disa momente që ta futesh këtu. Në fakt, unë e di takon “një stili të veçantë”, “përfill shkëndijë, shkreptimë inovative, nuk mbrojtje prej sundimtarit, por këta me të ndëgjueme të njerëzve që kanë idiomatikën popullore”, nuk është e kanë pasur as nuk e kanë të tjerët. çakejtë poshtë, megjithatë e Kadareja ka ditur edhe kanë sulmuar! Fama, në prej gjërave shumë të këtë rast, ka qenë shpatë vogla të bëjë literaturë. me dy tehe. Shpesh e kanë Thjesht, Kadareja në goditur ose prej mosdurim- këtë plan është i pakra- it të tij, ose shpesh duke ia hasueshëm. Megjithatë, Në foto: Musa Ramadani ndërruar tezat, në kuptimin e di çfarë është pika më se nuk e ka arritur që ta re- e dobët e Kadaresë, si kr- alizojë filan figurën sa dhe ijues dhe si njeri? Është terpretim vetvetes. si duhet. një inkonsekuencë, ësh- të një dozë ndrojtje, e cila Agron Y. Gashi: Megjithatë, ka Agron Y. Gashi: Konkre- tashmë duket se iu ka pasur edhe keqkuptime dhe keqin- tisht, për cilën vepër do t’ju bërë edhe pjesë e shpir- terpretime të veprës së tij, më faleshit Kadaresë? tit të tij, që gjithmonë shumë me qellim, sesa pa qëllim. MuRai: Për romanin Kron- lëviz majtas- djathtas: Madje, jo një herë e kanë cilësuar si ikë në gur dhe ndoshta për bën një veprim, pastaj shkrimtar të oborrit, shkrimtar Prillin e thyer, edhe pse për bën një tjetër për ta mbu- oportunist, konformist ndaj sistemit këtë të fundit kam thënë: luar të parin. Propagan- etj. Ca të tjerë, kanë provuar ta fusin Ishalla kurrë nuk përkthe- da, ose më saktë, antipro- në listën e shkrimtarëve disidentë. het në gjuhë të huaj! paganda më e madhe që Ca të tjerë kanë shkuar akoma më iu ka bërë Kadaresë si larg, kanë shkruar dhe dërguar Agron Y. Gashi: Është in- shkrimtar është bërë nga letra contra tij në adresë të Akade- teresant qëndrimi juaj: në vetë Kadareja. misë Suedeze, për të mos ia dhënë njërën anë keni qenë mik çmimin Nobël, duke e akuzuar si me Anton Pashkun, e keni Agron Y. Gashi: Pse e bashkëpunëtor të sistemit politik!! çmuar dhe e çmoni shumë, thoni këtë? Konkretisht, për këtë më shumë la- si person në jetë dhe në MuRai: Sepse pa e ftuar kohet emri Kasem Trebeshinës. letra. Në anën tjetër, e çmo- askush, pa e akuzuar Mbase, kjo është një ndër ni dhe e vlerësoni edhe Ka- askush deri në atë masë, shpjegimet e mundshme pse Kadare darenë! Siç e dini, Anton ai del me intervista, jo e ndjen nevojën për ‘interpretimin’ Pashku i përket një fryme, vetëm një herë edhe e veprës së tij. një teknike të shkrimit kre- thotë se vepra ime kësh- MuRai: Ajo pjesa e veprimeve të tij jt tjetër, e që shkon kah antiromani. qenë aty. përkthyer fare! tu, si filan romani kështu!! Kadaresë është diçka tjetër, me Trebeshinën, Edhe pse fare nuk është përkthyer, Duket se janë zënë për një prezan- MuRai: Nuk është përkthyer Pa- kurrë nuk i është shuar nevoja për me Bilal Xhaferrin, pastaj edhe qoftë për çështje të gjuhës, qoftë tim të letërsisë së Kosovës ne Francë, shku, se te Pashku është pengesë ta interpretuar veprën e vet, duke raportet me atë që e ka shkruar në edhe për shkakun se kjo formë e e që Kadare nuk e përmend fare Pa- idiomatika. S’ka njeri që atë filluar nga Dimri i vetmisë së mad- romanin Shkrimtari...i Myftiut. Ka- romanit në Evropë ishte kon- shkun. Kështu, pas vizitës së parë të frazeologji ta përkthejë në një gju- he, ku thotë se nuk e ka ngritur fig- dareja është tip filantrop në krijim- sumuar etj., përderisa Kadare deri Kadaresë në Kosovë, atëherë kur hë tjetër ashtu si duhet. Mundet urën e Enver Hoxhës, por veç ia ka tari, në jetë jo edhe aq. Nganjëherë më tani ka ndjekur “shkollën” e ro- edhe vizitoi Rilindjen,(në fillim të një fjali, mundet një replikë, por vënë, apo ia ka hequr maskën. Çka më lidhen do fjalë ose do sajesa, besa manit klasik, qoftë me tema të viteve 70të), Pashku nuk e ka pritur jo komplet një vepër... ka nevojë Kadareja të na interpre- edhe do ngatërresa, të cilat i ka nx- mëdha ose të vogla. Nuk më kujto- si duhet, por as Kadare nuk është tojë veprën e tij, kur ne veç ia kemi itur vetë. Më kujtohet, madje një het se ku e kam lexuar a dëgjuar, lodhur as për t’ia zgjatur dorën! Agron Y. Gashi: Këtu nuk pajto- dhënë kaherë çmimin Nobël ?! Po, ngatërresë, ose një mosmarrëveshje se Pashku, përderisa ka qenë duke Thjesht, e ka injoruar totalisht Anto- hem me ju. Kjo mund të jetë një për ne e meriton kaherë këtë punë. që e ka pasur edhe me Sabriun folur për letërsinë në Shqipëri, të nin... arsye e vogël, por jo deri në atë Këtu është ai gabimi i tij!. Pse Ka- (Hamitin). ketë thënë me ironi: Hajt bre se në Tjetër problem, mendoj se nuk ka pa- masë sa të cilësosh dhe ta konsid- dareja ka nevojë që të jep shpjegime Shqipni hala e lexojnë Agollin dhe sur. Se as Antoni nuk ka mundur të erosh kryevepër dhe për këtë sh- ose të bëjë postscriptume?! Thjesht, Agron Y. Gashi: Çfarë ka pasur me Kadarenë! Kjo nënkupton një refu- bëhet Kadare, as Kadare-Anton. kak të mos përkthehet. OH-i nuk ia kam zënë për të madhe. Shkurt e prof. Sabri Hamitin? zim të këtij tipi të literaturës dhe të Edhe pse të dytë e kanë lexuar e kanë është vepër më idiomatike se shqip, një shkrimtar i madh si ai, MuRai: Një polemikë përmes autorëve të saj, gjithsesi... shfrytëzuar folklorin, legjendat e Lahuta e Malcis, e cila është përk- nuk ka nevojë për t’i bërë edhe in- gazetave, e ka fyer Sabriun... RILINDASI PERBALLJE SH... com 3 SUPLEMENT JAVOR I E diel, 19 shkurt 2012 www.shqiptarja.com
PORTRET MUSA VEPRAT DHE RAMADANI ÇMIMET LETRARE usa Ramadani është dy Mherë laureat i çmimit Eruditi dhe pengu i moskuptimit pres¬tigjioz të Lidhjes së Sh- krimtarëve të Kosovës, çmimit “Hivzi Sylejmani”, më 1988 dhe 2000, si dhe i çmimit “Beqir Mus- Vepra e shkrimtarit Musa Ramadani (1944) është vetëdijshëm për problemet e komunikimit me lex- liu” më 2006. e gjerë dhe e shumanshme, në prozë, poezi, pik- uesin, është i vetëdijshëm për finesat e Ligjit të Në vitin 1988, Musa Ramadani turë, kritikë teatri, muzikë, gazetari. Qarkullimit Universal të Vlerave. Ai këtë vetëdije e u shpërblye për librin me tregime Shkrimtari Musa Ramadani, në veprën e tij zgjedh shpreh jo njëherë në veprat e tij letrare. “Satana ma vodhi gurin e urtisë”. dhe trajton tema të guximshme, personale, nacionale Në këtë kontekst, do përmendur se me rastin e Në vitin 2000, ai u shpërblye për e universale. Vepra i tij, përveç tjerash përfaqëson më vlerësimit të romanit “Antiprocesioni”, në konkurs- librin me minitregime “Inamor: së miri golgotën shqiptare, e njohur si periudha e ak- in për çmimin letrar të Lidhjes së Shkrimtarëve të 55”. Ndërsa në vitin 2006, juria e sionit të armëve dhe shpërnguljes së tyre për në Turqi. Kosovës në vitin 1997, juria e këtij konkursi del me çmimit letrar “Beqir Musliu” e Vepra e tij, duke rrahur tema të tilla, u ndesh me një arsyetimin se nuk e kanë kuptuar këtë libër, andaj shpërbleu atë për vepër jetësore, tip censure nga sistemi politik i asaj kohe, madje duke nuk e kanë marrë në shqyrtim për t’i dhënë çmimin me arsyetimin se ka ndikuar në e cilësuar autorin si shkrimtar që “nxit nacionalizmin ose jo, dhe sipas tyre, mbetet që brezat e ardhshëm mënyrë vendimtare në moderniz- shqiptar”. të merren me zbërthimin e kodeve të tij semantike/ imin e pothuajse të gjitha zhan- Shkrimtari, Musa Ramadani, ka shënuar një ligjërimore. reve me të cilat është marrë. novatorizëm dhe ka motivuar që letërsia bashkëko- Studiuesi Rexhep Qosja, në vitin 1969, duke shqyrtu- Musa Ramadani më 1970 hore shqipe të pasurohet me laramani formash, ar librin e parë me poezi të Musa Ramadanit, “Mëkatet e është bërë anëtar i Shoqatës së teknikash të rrëfimit, të shkrimit poetik e letrar. Adamit”, të botuar po në atë vit, vlerëson se ky krijues në Shkrimtarëve, ndërsa më 2004 i Kështu, vepra e tij paraqet një enciklopedi formash këtë përmbledhje ka dhënë shenjat e një sensibiliteti, çfarë PEN Qendrës së Koso¬vës. Ve- letrare, duke lëvizur nga dokumentariteti, te në ambientin tonë do të zhvillohet vetëm pas ca vitesh, prat e tij janë prezantuar në fkisonaliteti i thellë. apo ndonjë decenie, dhe për këtë shkak është e besueshme shumë antologji shqipe në Kos- Ajo është e hapur ndaj teksteve dhe mediumeve që përmbledhja e tij të hasë në vështirësi komunikative ovë, në Shqipëri, por edhe në të ndryshme, si: muzikës, pikturës, kinematografisë. me lexuesit e saj. vende të tjera (gjuhë të ndry- Në këtë mënyrë, Musa Ramadani krijoi një letërsi Sipas këtij studiuesi, prej poetëve tanë të shme) përmes përkthimeve. intermediale. pasluftës, asnjëri nuk ka startuar me pjekurinë ar- Që nga viti 1965 ai ka qenë Shkrimtari Musa Ramadani, me prozën e tij, tistike të Musa Ramadanit. Njëjtë, mund të thuhet reporter i lirë, recensent teatror qoftë ajo sipas skemës klasike, moderne e postmod- edhe për prozën e tij. Ndërsa, sa i përket moskup- dhe një kohë redaktor i Rubrikës erne, letërsisë shqipe i ka dhënë modele të veçanta timit të veprës së tij, për këtë është i vetëdijshëm së Kulturës në gazetën “Rilindja” dhe krejtësisht autentike. Vepra e tij letrare është edhe vetë krijuesi, duke e ndërfutur këtë dilemë në në Prishtinë. Agron Y. Gashi: Cilat ishin ato fjalë shumëdimensionale. Ajo është letërsi e erudicionit kuadër të tërësisë semantike të “Antiprocesionit”, të Aktualisht, Musa Ramadani fyese? të thellë me elemente të theksuara moderne dhe cilën do ta shohim në vijim. jeton me bashkëshorten Sebiha MuRai: Janë fjalë banale. postmoderne. Ndonëse për zhanrin e autobiografisë ekzistojnë Ramadani në Prishtinë, me pro- Me poezinë e tij personale e mitike, herë me shpjegime e definicione të shumta e të ndryshme, fesion është shkrimtar i lirë. Ai Agron Y. Gashi: E pse i tha ato? shenja autobiografike, herë me finesa filozofike, shenjat e këtij zhanri kur e kur hasen të gërshetu- është baba i një vajze dhe dy MuRai: I tha, sepse Kadare është shënjon një hap më tutje drejt një avancimi të gju- ara me zhanret e tjera në veprën e këtij krijuesi. djemve, Arbënores, Arbenit e hakmarrës! E hakmarrësit nuk i hës poetike. Në mënyrë të veçantë, duhet të thek- Në këtë kontekst, Autori/Narratori në veprat e tij Nderimit. pritet e nesërmja. Sot! Tash! Men- sohet sprova e tij e suksesshme për një poezi sin- letrare jep informacion/shpjegime për situatat person- Musa Ramadani deri më sot jëherë! Me Sabriun është zënë për jalistike, konkrete, intermediale. Kësisoj, Ra- ale jetësore, për interpretimin e librave të tij, kuptimin/ ka botuar gjithsej: shkak të një vepre, por reagimi ka madani është nismëtar dhe përfaqësues i poetikes moskuptimin etj. Mes tjerash, te “Antiprocesioni” gje- qenë në Botën e re, e në të gjitha vokovizuale, sinjalistike dhe intermediale në letërs- jmë këtë tekst: - Shtatë libra me poezi: gazetat. Madje, pasi vjen në Kosovë, inë shqipe. “PO: tash që jam në moshën e pjekur, me një “Mëkatet e Adamit”, 1969, tash vonë, dikush i shtroi pyetjen Shkrimtari Musa Ramadani, me shkrimet e tij përvojë jetësore relativisht të pasur edhe erotike, “Thirravaje”, 1971, “Neuro¬sis”, në lidhje me këtë që po flasim. Ai kritike dhe eseistike për teatrin dhe shfaqjet tea- disa vëllime në prozë e poezi, ku shumë nga varg- 1973, “Muzat nuk flenë”, 1976, nuk ishte korrekt, sepse e mohoi. trale, ka ndihmuar dhe ndikuar drejtpërdrejt në jet ende nuk janë zbërthyer nga kritikët tanë, sepse “Alfabeti i neu¬rozave”, 1982, Çuditërisht e mohoi pa fije sikleti! ngritjen e cilësisë artistike të dramaturgjisë shqipe kanë përmbajtje domethënie e porosi të shenjave - “Eugjenika e tri deteve”, 1986, në Kosovë dhe jashtë saj. centurie të Nostradamusit, mund të them se pro- “Nostalgji antike”, 1990 (përm- Agron Y. Gashi: Meqë jemi te Ka- Shkrimtari Musa Ramadani, me shkrimet e tij fetizimet e mia do të kuptohen pas shtatë vjetësh, bledhje poezish me zgjedhje e dare, jo rrallë herë është thënë: gazetareske, shënjon modelin më të mirë të gaze- me të përfunduar shekulli 20 dhe me të filluar ai parathënie të Ibrahim Rugovës), Letërsia e Shqipërisë, Kritika e Ko- tarit të devotshëm dhe profesionist, sidomos në pre- 21. Prandaj edhe unë edhe më tej nuk do ta pranoj “Mëkatet e E(ha)vës”, 2006; sovës... zantimin e vlerave artistike të kulturës shqiptare publikisht se jam siprofeti M., do të shkoj jetën e MuRai: Po e kanë thënë, jo pse nuk në përgjithësi. një vetmitari, ngapak asketi e më tepër mistiku, - Katër romane: ka pasur letërsi në Kosovë, por se Shkrimtari Musa Ramadani, me kompozimet derisa të zbulohen mesazhet profetike - çelësa të “Zezona”, 1978 (2003), “Liga- nuk e kanë lexuar, apo thjesht e muzikore, muzikës së lehtë shqipe i dha ton dhe poezisë sime dhe të shpallën përmes interpreti- tina”, 1983 (1989), “Vra¬puesja kanë injoruar. Se për ta interpretu- ngjyrim autokton. Madje, duke qenë i tillë ai është meve kritike - semiotike nga studiues me afinitete e Prizrenit”, 1995 (2005), “Anti- ar, kurrë s’kanë ditur! Prandaj, kri- edhe fitues i çmimeve profesionale në festivalet e profetike”... procesioni”, 1997; tika e Kosovës ka qenë më e spe- muzikës së lehtë shqiptare (Akordet e Kosovës), Duke i cilësuar shkrimet e tij profetike, në një cializuar. Nisja prej Rugove, Hami- gjithashtu edhe në konkurset e Radio Televizionit tekst letrar, dhe mesazhet e këtyre shkrimeve me- - Tri libra me tregime: ti e teposhtë. Po të mos kishte qenë të Kosovës. sazhe profetike, Autori/Narratori pret studiues me “Romani pa Kornizë”, 1975, Rugova edhe disa përkthime të Rex- Shkrimtari Musa Ramadani dhe veprimtaria e afinitete profetike, për të zbërthyer shkrimet e tij, “Fluroma”, 1978, “Satana ma hep Ismajlit, s’mund ta përjashtojë tij letrare ka ndikuar thellë në avancimin e kul- siç shprehet, përmes interpretimeve kritike - semi- vodhi gurin e urtisë”, 1987; edhe M. Raifin, më vonë, sidomos turës së shkrimit dhe zhvillimin e formave dhe otike. Kjo njësi tekstore është e rëndësishme së pari edhe Sabriu, meqë ky i fundit ishte modeleve letrare krah letërsisë evropiane. për kontekstin letrar, të pasurimit dhe plotësimit të - Një libër me minitregime: më i ri, këtu ndoshta ende do të Shkrimtari Musa Ramadani dhe veprimtaria e semantikës së personazhit me elemente të reja të “Inamor: 55”, 2000; vazhdonte ashtu, një lloj socrealizmi tij letrare është vlerësuar nga kritika akademike aspektit të shkrimit/receptimit të veprës letrare. Dhe si botëkuptim, jo vetëm ajo qasja dhe ajo mediatike. Madje, vepra e tij letrare qoftë së dyti, për kontekstin real/jetësor, dokumentimin e - Dy libra me kritika teatrore: tradicionale ndaj artit. Jam i bin- në prozë, qoftë në poezi është shndërruar në ob- një të dhëne historike, të ndodhure jetësore, përkatë- “Fjala në skenë”, 1980, “Pre- dur që kjo qasje do të vazhdonte, jekt studimi e kërkimi për shumë studiues të rinj. sisht pranimin/mospranimin dhe njohjen/mosnjohjen miera shqiptare”, 1994; sepse i ke pasur njerëzit e tillë, në Pengu i moskuptimit e veprës së autorit në universin e vlerave letrare në - Një dramë: fakultet, si: një Hasan Mekul, një Në tendencën e tij për të kultivuar “artin për letrat shqipe. “Moisiu në Unazën e Inflan- Isak Shemë, një Agim Vincë etj. (...) art” në letrat shqipe, Musa Ramadani është i A.Atashi& A.Gashi dit”, 1984. 4 SH... com POEZI RILINDASI www.shqiptarja.com E diel, 19 shkurt 2012 SUPLEMENT JAVOR I
Sa e bukur dukesh nën zhguaj zhgënjimi...
12 poezi nga krijimtaria më e re poetike e Balil Gjinit. I lindur në Lazarat të Gjirokastrës, ai është autor i këtyre librave: “Perurim”, “Fantazma endrrash”, “Tre gisht nder”, “Magjepsja e zuskave”, “Engjell i nëmur”, “Po e zi”, “Mulliri që bluante trëndafilë”, “Flatra të fluturta fjalësh”, “Melusina”...
Balil Gjini
Vdekja e sirenave Muri pas qepallave (ujku i verbër i brengës lëshoi ca pika të zeza ulëritjesh mbi dëllënjën e gjelbër që polli ca kokrra të kuqe)
Me shigjeta pasthirrmash ngulur tek trupi - Borit dhe Potit- mike, m’ ike, mike. hidhen shkëmbinjve. (Medet, o det, medet!) Sirenat: fyej të bërë me dhoga tabuti, Mbyll sytë. Tash granilin e ëndrrës poshtë mesit bodrum, lart oda gjithë qejf. Një mur me tulla fjalësh ma shoshin në sitë pas portës së kangjelave të qerpikëve. vetë perënditë. S’kish më Odise. Kishte shterrur kureshtja. Në shtrat të ligjërimit ta piknin zajet e fjalëve. Blanat e igrasisë: vulat e dështimeve të mia. (e humba davanë pa e gjetur devenë; devenë e bardhë Mes barërave të kalbura të ngastrave të heshtjes me duvanë e zezë përpara) përditë nga një vezë do bënte thëllëza e keqardhjes. Mu tek vatra e kujtimeve, (ndezur tek qoshja) m’ ike, mike, m’ ike. A shihej përvit Vjeshtë Penelopa me barrë vijnë e zhgryhen në hi: me shtiza shirash si do thurrte mes fushave?!... kotelja e zezë e mërzisë, Mërzi qe bota. Poshtë bashkës së dallgtë kotelja lara-lara e shpresës. Sa e bukur dukesh pelikanët do pastronin detin plak prej këpushave. Dhe ju, ëngjëj të vjedhur parajsës, Ndaj hidhen «bëlldum » . Dregëzat e trishtimit ikni hipur mbi galloshet e vjetra të premtimit. Sa e bukur dukesh do ngjiznin ishuj të rinj. (Me dert, o det, me dert!) nën zhguaj zhgënjimi S’kish më Odise. Po vdisnin me gjeste flijimi, Peshqit vezullues të mallit më rrëshqasin prej duarsh farë e egër me aromën e eshkës… të zgjoheshin mise TV-ësh pas mijra vjet... Zhgërryhet në hi në pragperëndimi 15 shtator -5 tetor 2011 palloi pendëlarmë i pendesës. Furrtare mërzie Mes luspash të thekurra, E vogël gëzhuta thekërre, E vogël Keni të drejtë furrtare të zeza mërzie: mbetur ke në ngastrat e majme të dertit. Mes rrënojave të gjumit ti ecën këmbëzbathur brenda meje janë djegur të gjitha llampat Ah! Vesën e vesit e gjerbin si vezë mes qelqe episodesh dhe gastare ndodhish. dhe në xëx ju lypni thërrimet kërminjtë me brirët e argjentë të seriozitetit… Këpucët me xhufka të premtimeve i ke flakur që mbetën mbrëmë mu në rërën e shkretëtirës të syve të mi prej bukës së norme të mosmarrëveshjes. Plakat e reve O qenie e vogël që tek shtegu i kujtesës Ju thashë pra: keni të drejtë. le veç një degë të thyer lajthie tek ike!... Plakat e reve po shtyhen mes vetit Si mund ta besoje se veç me varkën e seksit Tash jam një barrelë e përdorur spitali çitjanet me gajtanë vetëtimash përqark; mund t’ua dilje mbanë ujrave Apokaliptike? që mbart trupat e gjakosura të fjalëve përpëlitet miu grimurmë i qytetit plagosur në një aksident lumturie. në nofulla malesh si në një çark.
Bukuri artificiale Keni të drejtë furrtare të zeza mërzie: Të drejta fijet e shiut dhe bisedës… ah, si s’u gjet vallë një furkë për t’i tjerrë?. Nga honi i imagjinatës ky pëllumb psherëtime Bien zurna. Shtatë furka mban në duar shejtani kafaz i bukur ky qiell i gjerë. dhe realitetin e shoshitim të ngrijë brenda shtampave. Kur isha pemë Rropullitë ia heqin ylberit në krevate spitali Plakat e reve me shtëmba mbi supe pa narkozë, të bëhet karficë për flokët e vajzave. Deti i imagjinanës ka shkumëzuar gjithë natën Në duar : vetëtimat si kandila të artë. dhe leshterikë episodesh ka nxjerrë në rërën e lagur. Miu i qytetit mes ligjesh e lugjesh Dhe bukuria prrallore mund të dalë nga prralli Mbase të kujtohet kur isha një pemë Në nofulla malesh si në një çark. trupngjyer me shkumë kremrash, a bojra kllouni. me eshka malli në trungun e zgarbullës së kalbur. Ja ti! Pështyn tek cfaka kosheret e vërteta me hoje bukuri metaforash me helmin e ëmbël të thumbit Ti se ç’kishe. Krongjij akulli nga inati formoje E çara e mohimit mu si qirinj meshe në guvat e zemrës dhe vezët e psherëtimave në inkubatorin e çasteve E çara e mohimit: e kuqe e zjarrtë karpuzi E shtuna i fusje për të çelur... zogj, apo shpërgjër?! dhe kali i epshit me mamuze namuzi.
Në pamundësi të bëheshe pasqyrë kristali “Ah!”... Eshtra e zbardhur e kësaj pasthirrme paniku, E di. 6-ta është qenia me bishtin përpjetë. shigjetë drejt tigrit qimekërleshur të rrezikut. E bardha?!... ky zmalt mes dhëmbëve të dimrit. shkrive dhe mu para këmbëve m’u bëre një pellg. Pau!.. Rosa e habisë majmur me fjalë Në atë shkreti çapëleheshin strucat e ankthit dhe gjah i dëshpërimit isha çdo mëngjez. bie mes kallamave të moçalishtes së trishtimit. Në këtë kalbësirë kaltërsie rrënjët e dufit Farëra të zeza e fruta të kuqe triumfi. Me trajta rrëshqitëse mbi qelqe të largët Kujtesa: lëvozhgë bizeleje që tundet në erë ti je dhe uji dhe kulpra që deh me aroma. me kokrrat rënë në mitrën e një toke të mardhur... Deti i imagjinatës ka shkumëzuar gjithë natën Ujrat e fjetura të mëndjes dallëndyshe e mëkatit Ja tymi i oxhakut don të bëhet gjarpër, i përçik e turret drejt humnerës lara-lara të fatit… Por s’ka as luspat, as vrerin tek goja. dhe leshterikë episodesh ka nxjerrë në bregun e lagur
Po ajo bota dhe provinca!... me ujra hilesh 10 nëntor - 13 dhjetor 2011 Janë mbyllur të gjitha kova e kureshtjes mbushet në pusi memece. Shenja e hënës hahet në alfabetin e qiellit Një çurgë qumështi brengash, e zezë, fare pis, Dhe nga pikë fillon të bëhet presje. m’ike, mike, m’ike Mes shkazave të ëndrrave gjen rrugën ta çajë. Qeni lara-lara i rutinës gjuhëjashtë lomanis E shtuna është 6-ta. Druri i nostalgjisë Racionin me mbeturina kujtimesh në koritë të hajë. m’ ike, mike, m’ ike. rrëzon rrëzave po ato gjethe të heshtura. Pau!... rosa e habisë e zbrazur rropullish Qengjat e gëzimit tek thuprat e vathës së heshtjes Harabelat e rrumbullt të të qeshurave Pret të mbushet me pambuk dhe me lecka. Kruajnë turirin, blegërijnë dhe plandosen ems llumit. ma braktisën pezulin e buzëve Janë mbyllur të gjitha. Në drurët e kujtesës dhe fluturuan mbi drurin e tharrë të frikës. 11 mars 2011 Një qukapik malli jep në mors sinjalet e fundit. RILINDASI STUDIMI SH... com 5 SUPLEMENT JAVOR I E diel, 19 shkurt 2012 www.shqiptarja.com
KONTRIBUTI HISTORIA
Uk Lushi SHQIPTARO-AMERIKANET iç u prezantua në seksionin e mësipërm të historisë së gje Snealogjisë së shqiptarëve, ata nuk kanë qenë fëmijët e përkëdhe- Kur dhe si arritën ata në Amerikë? lur të historisë. Përkundër dashu- risë për tokat e tyre dhe luftës së vazhdueshme për t’i mbrojtur ato, shqiptarët shumë shpesh u shtrën- regjimin autokratik në atdhe. Të tr- guan të lëshonin shtëpitë e veta dhe ishtuar, këta burra vendosën të ikin të kërkonin shpëtim në vende tjera. për Amerikë përsëri, por kësaj here Thënë me fjalët e Vesilind-it: “His- ata me vete morën edhe familjet e toria e shqiptarëve ka qenë e tyre. Gratë dhe fëmijët shqiptarë ju mbushur me ikje dhe shprishje nga bashkëngjitën radhëve të valës së pushtimet, dëshpërimet, dhuna dhe parë të imigrantëve. Arritja e grave kaosi. Secila nga këto ikje ka marrë dhe fëmijëve rezultoi me ndryshime diçka jetike nga kombi”. dramatike në stilin e jetës dhe ati- Supozohet që në mbarë botën, tudën e shqiptaro-amerikanëve. sot, duhet të jenë së pakut 10 mil- Vala e dytë e imigracionit sh- ionë shqiptarë: përafërsisht 4 mil- qiptar në SHBA ndodhi prej vitit ionë në Republikën e Shqipërisë, 2 1945 deri me 1960. Pjesa dërmuese milionë në Kosovë, 1 milion në e këtyre imigrantëve ishin anti-ko- Maqedoni, Serbi jugore dhe Mal të munistë dhe ishin angazhuar në ak- Zi, 2 milionë (shumica e tyre të tivitete kundër komunistëve, edhe asimiluar) në Turqi, 0.75 milionë në në Republikën e Shqipërisë edhe në Greqi, 1 milion në Diasporën e territoret tjera shqiptare nën push- Evropës- Itali, Zvicër, Gjermani, timin jugosllav. Ky grup u bal- Austri. Belgjikë, Holandë, Francë, lafaqua me dilemat më të vështira Britani të Madhe dhe vendet skan- si imigrantë sepse ata qenë të bin- dinave si dhe minimum 0.75 milionë dur që komunizmi do pësonte dis- në SHBA, Kanada, Australi dhe Ze- fatë dhe asnjëherë nuk u stabilizuan landë të Re. Me fjalë tjera, emigri- në jetën e re duke shpresuar në mi i shqiptarëve është i vjetër sa kthim të shpejtë në vendlindje. Disa vetë historia e tyre. prej tyre shkuan edhe më larg dhe Sidoqoftë, gjatë gjithë kësaj his- qiptaro-amerikan Nagi deklaron më qiptarëve kishin punuar paraprak- e këtyre imigrantëve të parë, ose siç morën pjesë në stërvitje ushtarake torie të tyre, asnjë vend tjetër nuk tutje që imigranti i dytë ishte Koli isht ca kohë në vendet ku prisnin të e përshkruan Trix: “[rr]ugëtimi Sh- si dhe në aktivitete të fshehta ose u ka ofruar shqiptarëve çfarë u ka Kristofer, i cili ishte kah mesi i të hidheshin për Amerikë dhe zyrtarët qipëri-Amerikë dhe anasjelltas ish- të hapura dhe të dhunshme kundër ofruar SHBA-ja. Në Amerikë ata njëzetave kur arriti në vendin e e imigracionit të SHBA-së shpesh te shumë i zakonshëm ndër imi- qeverive komuniste. gjetën lirinë, përmbushjen e tyre si mundësive të pakufizueshme. Nagi nuk tregonin kujdesin e duhur t’i grantët e hershëm shqiptarë siç ish- Vala e tretë u zhvillua prej vitit njerëz dhe, ç’ është më me rëndësi, dëfton që ka një mospajtim lidhur pyesnin imigrantët nëse vendi nga te dhe ndërrimi i vendbanimeve nga 1960 deri kah fillimi i 1980-tave. mbështetjen dhe mbrojtjen më të me vitin e saktë kur Koli Kristofer vinin ishte atdheu i tyre origjinal”. një qytet në një tjetër në Midwest Imigrantët e këtij grupi më së sinqertë. Nuk është aspak e çudit- lëshoi atdheun e tij origjinal, porse Arsyet e mësipërme mund të të SHBA-së”. shumti vinin nga shqiptarët e shme që një numër i madh i sh- shumica e burimeve tregojnë që kjo shpjegojnë fort mirë edhe numrin Në agim të shekullit XX-të, sh- Maqedonisë dhe Malit të Zi dhe më qiptarëve janë të bindur që krijimi duhet të ketë qenë mes viteve 1884- e sotëm të papërcaktuar të imi- qiptarët në tokat e tyre nga e gjithë pak nga Kosova, regjione këto ku dhe ruajtja e Republikës së Sh- 1886. grantëve shqiptarë në Amerikë, si- bota po orvateshin të krijonin një ata po vuanin politikisht dhe qipërisë dhe Republikës së Kosovës Është me vlerë dhe më rëndësi domos kur merret në konsideratë atdhe të pavarur. Për shumë patri- ekonomikisht për shkak të poli- si dhe identitetit të tyre kombëtar të theksohet megjithatë që ndonëse shpërndarja e shqiptarëve në dy sh- otë SHBA simbolizonte strehë të tikave diskriminuese të komu- janë para së gjithash rezultat i për- Koli Kristofer mund të jetë i ardhu- tete formale- Jugosllavi dhe Greqi, sigurte për përparim dhe liri, pran- nistëve jugosllavë. pjekjeve dhe angazhimit të sh- ri i parë shqiptar në Amerikë, është pas mbetjes së tyre atje kur u shpall daj numri i atyre që ndiqeshin poli- Vala e katërt filloi në vitet 1990 qiptarëve të Amerikës dhe shumë e mundshme që shumë sh- pavarësia e Republikës së Sh- tikisht dhe që kërkonin terren të dhe vazhdoi deri me ardhjen e valës përkrahjes së Shteteve të Bash- qiptarë të tjerë të kenë arritur para qipërisë me 1912. Veç kësaj, shumë sigurt mbrojtjeje në Amerikë filloi së pestë, e cila nisi me 1999. Vala e kuara të Amerikës. tij në botën e re. Nagi shkruan për imigrantë shqiptarë në Amerikë të rritej. Meqenëse imigrantët e pestë u shënua nga arritja e 20, 000 Sipas autorit Dennis L. Nagi, stu- para se të parë ishin vendosur më së shumti refugjatëve shqiptarë të cilët kish- diues i shqiptaro-amerikanëve dhe niseshin për në Boston, ky qytet u bë qendra e in ikur nga agresorët serbë gjatë pjesëtar i gjeneratës së dytë të sh- në udhëtim imigrimit shqiptar në Amerikë. luftës së Kosovës. Nën përkujdes- qiptarëve të Amerikës, shqiptarët mbaheshin në Ndërsa Bostoni u shndërrua në en e qeverisë amerikane këta imi- filluan të imigronin për Amerikë Vala e parë e imigracionit shqiptar në vende të treta qendër të shqiptarëve të Amerikës, grantë u sollën në bazën ushtarake kah fundi i viteve 1800. Të inspiru- SHBA, që filloi me Koli Kristoferin derisa u lësho- organizimi i imigrantëve filloi të Fort Dix në New Jersey dhe prej ar nga rrëfenjat e pasurimit të le- heshin doku- merrte formë më të lartë. Në Bos- aty u shpërndanë nëpër gati të htë që mund të arrihej në tokën e kah fundi i viteve 1800 mentet legale. ton shqiptarët krijuan dhe ndërtu- gjitha shtetet e Amerikës. re, numri i tyre u rrit në fillim të Është shumë e an institucionet e tyre të para for- Statistikat mbi shqiptaro-ameri- viteve 1900. Një shkollare tjetër e arsyeshme të male. Me 12 qershor 1906, Sotir Peci kanët janë të dobëta dhe sot për sot shqiptaro-amerikanëve, Francis supozohet që botoi gazetën e parë javore të njo- ende nuk ka të dhëna zyrtare për num- Trix, shkruan që imigrantët e parë shembull, që, në njërën anë, sipas një numër i madh i imigrantëve nga hur të quajtur Kombi. Pasoi formi- rin e shqiptarëve në Amerikë, porse shqiptarë u vendosën kryesisht në një regjistrimi jozyrtar të sh- Greqia dhe republikat e Jugosllav- mi i organizatës së parë nacional- vlerësohet që ata duhet të jenë midis New England, disa zona të New qiptarëve të Massachusetts-it, i bërë isë siç ishin Mali i Zi, Maqedonia, iste Besa-Besën me 6 janar 1907 500,000 dhe 600,000 shqiptaro-ameri- York-ut dhe qytetet industriale të me 1907 nga redaktori i gazetës sh- Serbia dhe Kosova ishin dhe janë nga Fan Noli, i cili më vonë u bë kreu kanë. Gjysma e këtij numri jetojnë në rajonit të Midwest-it. Nagi konklu- qiptare Kombi Sotir Peci, në Boston shqiptarë, por për shkak të nënsh- i Kishës Ortodokse Autoqefale Sh- tre-shtetëshin New York, New Jersey don që imigrantët e hershëm që er- atëbotë jetonin 700 shqiptarë, në tetësive joshqiptare regjistrimet qiptare dhe Kryeministër i Sh- dhe Connecticut; 100,000 në Massachu- dhën në Amerikë- “vendi i trimave Worcester dhe Southbridge 400 dhe federale amerikane i kanë shkru- qipërisë më 1924. Me 15 shkurt setts; 70,000 në Michigan dhe të tjerët dhe njerëzve të lirë”- përbëheshin në Natick 200, porse, në anën tjetër, ar ata si grekë apo jugosllavë. 1909, organizata e Fan Nolit filloi në Illinois, Pennsylvania, Florida, Tex- nga dy grupe. Grupi i parë ishin imi- regjistrimi zyrtar federal i vitit 1910 Vala e parë e imigracionit sh- botimin e gazetës Dielli, e cila ishte as, California, Ohio, Wisconsin, New grantët të cilët besonin që Amerika nuk listonte më shumë se 625 sh- qiptar në SHBA, që filloi me Koli pasardhësja e Kombit dhe redaktori Hampshire, Missouri, Arizona, Tennes- do t’u përmirësonte situatën qiptarë në krejt shtetin e Massachu- Kristoferin kah fundi i viteve 1800, i të cilës qe Faik Konica, shkollar see, Georgia, Maine, Alaska dhe në ekonomike dhe grupi i dytë ishin setts-it. Nagi mendon që kjo mospër- duket që përfundon me fillimin e dhe patriot, i cili më vonë u bë një numra më pak relevant në shtete tjera ata që ishin aktivistë politikë dhe puthje mes këtyre dy burimeve Luftës së Dytë Botërore (1939- diplomat me finesë dhe një ndër fig- të Amerikës. ju desh të iknin nga shtypja e thun- mund të shpjegohet në dy mënyra. 1945). Shumica absolute e urat më të shquara të historisë sh- drës së okupatorëve otoman. Nagi Një- “[p]ara vitit 1912 Shqipëria ish- ardhacakëve të kësaj vale ishin imi- qiptare. (Origjinali i këtij punimi është pohon që edhe pse nuk ka informa- te e përfshirë brenda Perandorisë grantë meshkuj dhe pjesa më e mad- Edhe pse vala e parë përfshinte botuar në anglisht me titullin “Alba- cion të mjaftueshëm mbi imigran- Otomane; imigrantët e krishterë he e tyre shpresonin të ktheheshin kryesisht imigrantë meshkuj, kjo fil- nian-Americans Their Genealogy, tin e parë shqiptar në Amerikë, shënoheshin si grekë sepse popul- prapa me paratë që do të fitonin për loi të ndryshonte në vitet e 1920-ta. Who They Are And Who Shall They megjithatë është e ditur që ai arriti lata e krishterë ishte nën juridik- të rimëkëmbur ekonomitë tyre Shumë nga emigrantët e hershëm u Be” në gazetat Dielli dhe Illyria në nga Korça me 1876, por pas pak sionin e Patrikut Ortodoks Grek në familjare. Pavendosmëria dhe lëviz- rikthyen në Shqipëri vetëm për të New York në nëntor 2010. Përktheu shkoi në Argjentinë. Studiuesi sh- Stamboll” dhe dy- “shumica e sh- jet e shpeshta ishin karakteristikë përjetuar zhgënjim të thellë me nga anglishtja në shqip- Uk Lushi) 6 SH... com HISTORIA RILINDASI www.shqiptarja.com E diel, 19 shkurt 2012 SUPLEMENT JAVOR I
4-VJETORI ANALIZA
Prof.dr. Marenglen VERLI PAVARESIA E KOSOVES
osova e shpalli pavarësinë e shumëkërkuar e të Kshumëpritur më 17 shkurt 2008, në orën 15, në një seancë Tetë arsyet e pakundërshtueshme plenare të jashtëzakonshme të Kuv- endit të saj, me votimin unanim të 96 deputetëve të pranishëm. Por cila është prehistoria e kësaj Cila është prehistoria e kësaj dite të madhe, më të madhes për dite të madhe, më të madhes për shqiptarët kudo që janë, pas ditës së 28 nëntorit të vitit 1912... shqiptarët kudo që janë, pas ditës së 28 nëntorit të vitit 1912? Nëse nuk do të llogarisnim mo- mente më të hershme, që i përkasin kanë qenë popullsi shumicë. masakra, shpronësime, shpërngulje shek. XIX, të cilat dora-dorës krijuan Shqiptarët nuk kërkojnë t’u riku- me dhunë të kryera mbi shqiptarët dhe dimensionuan çështjen sh- perohen dëmet që pësuan në vitin dhe për kolonizim të viseve të tyre qiptare në përgjithësi, nuk ka dy- 1913. Ata madje janë të gatshëm të me elementë serbë, d.m.th. për një shim se çështja e Kosovës lindi në sakrifikojnë sërish duke pranuar politikë permamente spastrimi etnik vitin 1913 për shkak të vendimeve kufijtë që u vunë pa dëshirën dhe të organizuar nga shteti në vitet të Fuqive të Mëdha, të marra në kundër interesave të tyre më 1913 1878, 1912-1915, 1918-1941, 1945- Konferencën e Ambasadorëve në apo 1945. Vetëm në Federatën 1966, 1981-1999). Londër. Ato vendime të marra në Jugosllave ata u ndanë në 4 njësi, *** interes të paqes evropiane, që gjith- në Maqedoni, në Malin e Zi, në Kos- Së tretitreti, Kosova duhet të jetë e sesi nuk u sigurua, toleruan ekspan- ovë dhe në Serbinë “e ngushtë”, edhe pavarur sepse nën sundimin e Ser- sionin e qarqeve drejtuese monarki- pse banonin në mënyrë kompakte në bisë ajo është penguar të zhvillohet ste të Beogradit, Cetinës dhe Athinës një territor të pandërprerë normalisht. Pasojat e politikës së tra- dhe përcaktuan e diktuan copëtimin gjeografikisht. Por shqiptarët nuk jtimit kolonial, si para ashtu edhe pas e trevave shqiptare. Jo thjesht pohi- mund të lejojnë të copëtohen më tej Luftës së Dytë Botërore dhe, veçanër- mi i drejtuesit të Konferencës, min- me kufij të rinj, që shtojnë probleme isht, rrënimi i ekonomisë në vitet 90, istrit të Jashtëm britanik Sër Edu- në vend që të zgjidhnin ato ekzis- mund të riparohen vetëm në një Kos- ard Greit që natyrisht ishte i mirin- tueset, që sjellin dezintegrim në vend ovë të pavarur nga Serbia. Kujtojmë formuar për realitetin në Ballkan që të shpejtojnë integrimin e natyr- vetëm dëmet e ekonomisë se sh- kur bënte deklaratën e njohur, por Në foto: Nga festimet e Pavarësisë në Kosovë shëm. Ata nuk mund të lejojnë që, qiptarëve në Kosovë nga reforma edhe të gjithë treguesit përcaktues, posaçërisht kundër interesave të tyre agrare kolonizuese dhe shpërnguljet veçanërisht përbërja etnike dhe ko- të nëpërkëmbura gjatë gjithë në vitet 1918-1941, me pasoja të pal- mpozimi shpirtëror i shumicës dër- përgjithësisht dhe për elitën politike gut etnik shqiptar, të shkëputura më shek.XX, të zbatohen edhe këtej e logaritshme në të gjithë treguesit, si rmuese të popullsisë së Kosovës dhe shqiptare kudo qoftë, çështja në fjalë 1913, të ribashkoheshin me Shtetin tutje rregulla specifike loje. dhe deformimet e ekonomisë së Kos- shumë viseve të tjera që iu aneksu- (pra çështja e Kosovës) nuk mund të Shqiptar. Shqiptarët sot, të Shqiptarët pranojnë vendosjen ovës pas vitit 1945, si rezultat i sa- an Serbisë, Malit të Zi dhe Greqisë shmanget apo të neglizhohet. Ajo ka ndërgjegjshëm për vështirësitë që dhe respektimin e standardeve në sisë së pakët dhe orientimit të papër- më 1913, dëshmonin se ishte fjala lindur kundër vullnetit të sh- paraqet zgjidhja e problemit dhe me kufijtë ku i gjeti fundshekulli XX dhe shtatshëm të investimeve, pasojë e të për treva të mirëfillta shqiptare që qiptarëve, duke vënë nën sundimin besim se demokratizimi, integrimi bota mund të monitorojë hapat e tyre cilave ishte rënia e prodhimit dhe sakrifikoheshin arbitrarisht dhe pa- e huaj gjysmën e tyre dhe prandaj dhe plotësimi i shumë standardeve në rrugën e duhur dhe seriozitetin e GDP për banor nga 1:2 në vitin 1945, drejtësisht, të mbeteshin nën sundi- sa kohë ekziston një shtet shqiptar, në rajon, sipas parametrave të avan- deklaratave të tyre. Në këtë kuadër, krahasuar me mesataren jugosllave, min e huaj, në vend që të përfshi- por edhe në Kosovë e banuar nga cuara euro-amerikanë, do të kënaqte ata në përgjithësi, dhe veçanërisht në 1:4 në vitin 1990. heshin natyrshëm në shtetin e vet shqiptarë, çështja e Kosovës nuk pjesën më të madhe të kërkesave të kosovarët, kanë kërkuar gjithnjë dhe *** kombëtar të porsakrijuar. mund të mos ekzistojë. tyre, nuk kërkojnë atë që do të ishte kërkojnë me forcë edhe sot, që Koso- Së katërtikatërti, Kosova duhet të jetë e Shqiptarët nuk ishin në gjendje Kjo lidhje ka qenë e njohur mirë e natyrshme. Ata, edhe pse janë aku- va të jetë shtet i pavarur. Unë nuk pavarur sepse ajo është ndjerë dhe të pengonin më 1913 krijimin e çësh- si nga shqiptarët, ashtu edhe nga ata zuar shpesh se synojnë krijimin e besoj se ka ndonjë njohës, sado me- ndjehet gjithnjë shqiptare. Mjafton tjes së Kosovës dhe as patën rast, “Shqipërisë së diokër të çështjes së Kosovës, të his- të kujtohet reagimi masiv i popull- fuqi e aleatë që ta korrigjonin apo ta Madhe”, kanë torisë së Kosovës, që nuk i di arsyet sisë së saj në kundërshtim të vendi- zgjidhnin atë më vonë në mënyrë të deklaruar përse Kosova duhet të jetë e pavar- meve të Kongresit të Berlinit më drejtë. Kjo duhet bërë me mirëkup- shumë herë në ur. Me një renditje, që nuk ka të bëjë 1878, për copëtimin e trevave sh- tim në forumet ndërkombëtare, ku Njohja e saj e shpejtë ndërkombëtare mënyrë insti- gjithnjë me rëndësinë e argumentit, qiptare, i realizuar nën udhëheqjen bëjnë pjesë edhe shtetet që morën tucionale, si në mund të shënohet se: e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, pro- vendimin e gabuar dikur, duke u është e garantuar. Brenda 4 vjetëve këtë e Shqipëri dhe *** gramet kombëtare të elitës politike ngarkuar me përgjegjësinë e krijim- në Kosovë, se Së paripari, Kosova duhet të jetë e të Kosovës të organizuar në Komite- it të një precedenti të rrezikshëm për kanë bërë 86 shtete të botës, ndër të cilat nuk synojnë të pavarur nga Serbia sepse ajo nuk tin e Kosovës në periudhën midis dy stabilitetin në rajon deri në ditët shumica e vendeve të BE dhe SHBA. bashkojnë në është Serbi. Mitet serbe nuk mund luftërave botërore, vendimet e Kon- tona. Historia gati shekullore e kon- një shtet të as t’i sjellin serbët në Ballkan para ferencës së Bujanit dhe Lidhjes së fliktit midis shqiptarëve të dëmtuar vetëm Sh- shek. VI-VII, as ta vendosin shte- Dytë të Prizrenit gjatë Luftës së Dytë rëndë dhe atyre që përfituan pa- qipërinë dhe tin serb në Kosovë, për më shumë Botërore, lëvizja ilegale dhe legale në drejtësisht, për shkak të koniunk- Kosovën ose se në një periudhë të caktuar të periudhën 1945-1999, rezistenca e turave të kohës, është argument i pa- që e aneksuan Kosovën, përgjithë- treva të tjera ku popullsia shqiptare mesjetës paraosmane (kryesisht organizuar dhe spontane gjatë gjithë kundërshtueshëm për të shpjeguar sisht nga shtetet ballkanike, ashtu përbën shumicën e popullsisë. Ata fundi i shek. XII-XIV). Kosova, shek. XX kundër sundimit serb etj. situatën negative që u krijua dhe edhe nga Fuqitë e Mëdha me intere- mbajnë një qëndrim të tillë të matur edhe pse ka qenë disa herë nën *** agravoi me pasoja shumëdimensio- sa në rajon. Dhe gjithkush, sipas në interes të stabilitetit në rajon edhe sundimin serb, përfshi edhe peri- Së pestipesti, Kosova duhet të jetë e nale, të cilat u kushtuan shtrenjtë mundësive, në përputhje me synimet pse trevat shqiptare jashtë shtetit ko- udhën pas vitit 1913, mbeti gjith- pavarur sepse nën sundimin e Ser- të gjithëve. Unë besoj se të gjithë e strategjike që ka pasur, ka luajtur mbëtar janë rrudhur dukshëm gjatë një një tokë shqiptare. Gjatë shek- bisë ka qenë e penguar të integrohej kanë të qartë se për shqiptarët lojën e vet politike në vorbullën e ko- shek.XX, si rezultat i politikës së pre- ullit XX shqiptarët nuk përbënë natyrshëm në rajon e të kthehej në mbinacioneve lokale, rajonale e sionit e të spastrimit etnik që ndoqën kurrë më pak se 66% të popullsisë një element stabiliteti. Prerja e korri- ndërkombëtare, me ndërmarrje dy- qarqet drejtuese të shteteve që i sun- së Kosovës dhe në prag të shpër- doreve të komunikimit që ekzistonin palëshe e shumëpalëshe. duan. Këtu do të duhej sqaruar se bërjes së Federatës Jugosllave para 1913, me pasoja veçanërisht për Shqiptarët, në përgjithësi, në Ko- termi “Shqipëri e Madhe” është për- përbënin aty mbi 85% të popull- popullsinë shqiptare, politika sovë, Shqipëri e më gjerë, për arsye dorur gjithnjë në mënyrë abuzive, sisë kundrejt 8% të serbëve. ekonomike që imponoi integrim të të kuptueshme, kanë qenë të intere- dhe s’ka asgjë të përbashkët me ter- *** dhunshëm, diskriminues dhe vartësi suarit e parë që çështja e Kosovës të min “Serbi e Madhe” dhe ca terma Së dytidyti, Kosova duhet të jetë e nga Serbia dhe Federata, vendosja e zgjidhej sa më shpejt, sa më drejt dhe të tjerë të ngjashme në Ballkan, pavarur nga Serbia, sepse gjithnjë shqiptarëve në pozita inferioriteti na- në mënyrë përfundimtare. Natyr- sepse shqiptarët, edhe në të kalu- është dhunuar nën sundimin e saj. cional, moral dhe ekonomik, nxitja e isht, zgjidhja më reale, por edhe më arën, nuk kanë pretenduar kurrë më Një informacion mëse i plotë, i elementit serb kundër tyre dhe ndez- e vështira për t’u realizuar, ka qenë tepër se bashkimin në një shtet të servirur edhe në mënyrë institucio- ja e konflikteve nacionale në Kosovë, që Kosova dhe trevat e tjera të trun- vetëm të territoreve ku etnikisht nale në Jugosllavi, dëshmon për janë disa nga provat e shumta që tre- RILINDASI HISTORIA SH... com 7 SUPLEMENT JAVOR I E diel, 19 shkurt 2012 www.shqiptarja.com
Në foto: Kosova në hartën e rajonit
jetësh njerëzore, pengesa të rritjes së të serbëve për ngritjen e gjithan- natyrshme demografike, ngecje shme dhe integrimin e Serbisë në Argumentet ekonomike, probleme të mëdha so- Bashkimin Evropian. Në Serbi e Prof. Noel ciale, arsimore, kulturore, trauma kanë të qartë se Shqipëria dhe Ko- Malkolm, ndër të shpirtërore kolektive etj. Një politikë sova, qoftë veçmas qoftë të llogarit- tjerë, ka rreshtuar e tillë e zbatuar mbi shqiptarët, nuk ura së bashku, kanë një ekonomi argumente që mund të mos krijonte, sikurse edhe të vogël që ka nevojë për lidhje më provojnë se ka ndodhur, një hendek të thellë mi- të gjera me fqinjët dhe gjithë rajo- Kosova as dis shqiptarëve dhe serbëve, prob- nin, rrjedhimisht janë të intere- juridikisht nuk ka lematik për raportet e mëtejme mi- suara për zbatimin e marrëveshjes pengesa për të dis tyre, deri sa të ndërtohen raportet së asocim stabilizimit, orientim ky qenë e pavarur. Vlen të shihet në e reja që duhet të shërojnë plagët e i garantuar edhe nga interesat e këtë plan fakti se vjetra e të rivendosnin marrëdhënie Bashkimit Evropian dhe të ShBA. Jugosllavia e normale. Hapja e diskutimeve për Në Serbi nuk mund të mos e sho- viteve 1918-1944 statusin e Kosovës ku ende pozicio- him se shqiptarët i vlerësojnë dhe i nuk ishte juridikisht net e palëve janë krejt të kundërta, dëshirojnë lidhjet e hapura dhe Serbia e vitit 1913, gjithësesi është hapi i parë i duhur miqësore në rajon, sepse vetëm 60 të cilës iu dha që sjell, jo vetëm për shqiptarët por milion banorët e tij dhe jo gjithsej Kosova. Po kështu edhe për serbët, shansin e madh që 6-7 milion shqiptarët e veçuar, e as Federata e të hidhet pas shpine e kaluara dhe bëjnë rajonin, pra edhe trevat sh- Titos të ndërtohen raportet e reja, të cilat qiptare, pjesëtare të një tregu me padyshim, pritet të sjellin për të dy përmasa të pranueshme për inves- palët dhe për gjithë rajonin stabilitet, time serioze perëndimore. Unë be- zhvillim e integrim. Analistë të soj se duhet të jenë shtuar serbët, shumtë që kritikojnë trajtimin e që e kuptojnë se BE dhe ShBA, dhe pavëmendshëm, jorealist e ndoshta dihet pesha e tyre në zgjidhjen e eksperimental të çështjes së Kosovës problemeve në botë, duan që në gjatë shek.XX, kanë pranuar se duke Ballkan të kalohet nga faza e sta- serviur për shqiptarët e Kosovës një bilitetit në atë të zhvillimit rajonal. Çështja e Kosovës dhe stabiliteti në rajon lidhje varësie nga Serbia, qoftë edhe Pikërisht në këtë kuadër ShBA nën emrat autonomi e zgjeruar, re- vlerësojnë zgjidhjen e çështjes së gojnë përse u kthye Kosova në vatër varur, sepse me politikën genocidale jon potencialisht shumë i pasur, me publikë e tretë në Unionin e mbetur sovranitetit dhe zhvillimit të sh- tensioni në rajon. pa precedent të ndjekur ndaj sh- vlera për ekonominë e Serbisë, rreg- Serbi-Mal i Zi etj., ose duke reko- qiptarëve në Kosovë, padyshim *** qiptarëve të Kosovës në vitet 90, që ullator i tregut serb e jugosllav, ka manduar copëtim të Kosovës, krijim edhe të statusit dhe të standardeve Së gjashtigjashti, edhe juridikisht, sipas kulmoi veçanërisht në vitet 1998- qenë amortizator krizash e traz- enklavash etj., as në Kosovë, as në të duhura për pakicën serbe atje. specialistëve, Kosovës nuk i mun- 1999, qarqet drejtuese të Beogradit imesh sociale etj. Përsa i përket viset e tjera shqiptare e më gjerë, Rajoni si i tërë mund të ketë suk- gojnë argumentet për të qenë e pa- kanë humbur të drejtën të qeveri- miteve serbe, që e paraqesin Kosovën madje, as në Serbi, rrjedhimisht as ses për t’u drejtuar në BE vetëm varur nga Serbia. sin një territor që e kanë rrënuar si “djep të Serbisë”, ato kanë qenë dhe në rajon, nuk është e mundur të nëse lidhet mbi bazën e respektim- Prof. Noel Malkolm, ndër të tjerë, dhe një popullsi që kanë tentuar ta janë vetëm mjet justifikimi, që elitës prodhohet mjaftueshëm damokraci, it të të drejtave të natyrshme të ka rreshtuar argumente që provojnë zhdukin. Në vitet 1990-1999, Kos- serbe i ka shërbyer për të mbuluar paqe dhe prosperitet, në kuota që do gjithkujt, qoftë të kombeve e ko- se Kosova as juridikisht nuk ka ovës, nga fitimi i munguar dhe gra- synimet politike ekspansioniste për të ishin të pranueshme për standar- mbësive, qoftë të pakicave dhe të pengesa për të qenë e pavarur. Vlen bitjet e shkatërrimet i kanë hum- krijimin e “Serbisë së Madhe”, një det që kërkon Bashkimi Europian. shanseve të të gjithëve për zhvil- të shihet në këtë plan fakti se bur rreth 30 miliardë dollarë. Në propagandë komode për të përfituar Madje njëri nga variantet, përkatë- lim ekonomik kulturor etj. Në Ser- Jugosllavia e viteve 1918-1944 nuk vitet 1990-1996 u pushuan nga e shfrytëzuar opinionin e brendshëm sisht ai që e llogarit Kosovën me bi duhet jo vetëm ta kuptojnë, por ishte juridikisht Serbia e vitit 1913, puna rreth 150 mijë shqiptarë ose serb dhe atë ndërkombëtar. Plane e statusin e një republike të bash- edhe të guxojnë të hedhin hapat në të cilës iu dha Kosova. Po kështu as 75% e shqiptarëve në marrëdhënie këndvështrime të kësaj natyre i kanë kuar me Serbinë dhe Malin e Zi, drejtimin e duhur, se Pavarësia e Federata e Titos. Më tej, organe legji- pune me shtetin. Pas kësaj popu- penguar qarqet drejtuese të Serbisë, tashmë, me përcaktimin e kombit Kosovës dhe e Malit të Zi, tashmë time për Kosovën si Konferenca e llsia shqiptare prej 1.778.602 ban- por, për shkak të mentalitetit të kri- malazez, nëpërmjet referendumit e vendosur kjo me referendumin e Bujanit, më 1944, Kuvendi i Kaçan- orësh kishte punësuar vetëm në juar gjatë dy shekujve, edhe një pjesë të 21.05.2006, për të qenë shtet, datës 21.05.2006, do t’i vendosin ikut, Kushtetuta dhe Referendumi nivelin 2,39% dhe rreth 900 famil- të popullsisë serbe, që t’i shikojnë e konsiderohet krejtësisht i pareali- palët në raporte partneriteti dhe të viteve 1990-1992, morën vendime jarë shqiptarë mbetën pa mjete je- trajtojnë fqinjët e tyre shqiptarë si zueshëm. Përcaktimi i Malit të Zi, lidhjesh normale, që përfshijnë që s’ka pse të mos merren në konsid- tese. Në vitet 1998-1999, u vranë partnerë e jo si armiq, ose së paku, për t’u shkëputur nga Serbia, du- edhe lidhjet ekonomike. Vetëm eratë, madje ndonjëri kishte natyrë së paku, 10.000 shqiptarë dhe u si fajtorë për shumë probleme që ka het t’i heqë çdo dilemë edhe Serbisë kështu mund të shkohet drejt re- plebishitare, kurse vendimi i “Këshil- deportuan me dhunë rreth 800 pasur Serbia. Dokumentacioni i pub- edhe faktorit ndërkombëtar për zultatit të kërkuar nga të gjithë. lit Krahinor” të Kosovës i marrë në mijë deri 1 milion shqiptarë, ose likuar është i mjaftueshëm për të zgjidhjen e çështjes së Kosovës në BE dhe ShBA i kanë të gjitha in- Prizren (1945), për kthimin e Kos- gjysma e gjithë popullsisë sh- dëshmuar se synimi i Serbisë zyrtare mënyrën e duhur. strumentat që serbët të kuptojnë se ovës në një “obllast”, apo qark të Re- qiptare në Kosovë. e jozyrtare, i qarqeve drejtuese në pavarësia e Kosovës ndihmon edhe publikës së Serbisë, ishte një im- pozitë ose në opozitë, ka qenë asgjë- Pozicionet e vjetra Serbinë për t’u çliruar nga e shkuara ponim ilegjitim. Periudha gati një Pretendimet serbe simi i shqiptarëve në Kosovë e më Cilatdo të kenë qenë dikur mo- e për të ecur përpara. Ato i kanë shekullore, posaçërisht ajo e viteve Ndërsa për shqiptarët çështja e gjerë, në pamundësi të asimilimit, si tivet që, për shkak se siguronin mundësitë për të bindur edhe disa 1999-2006, konfirmon qëndrimin sigurimit të pavarësisë së plotë të edhe ricopëtimi, ose, së paku, dobë- avantazhe të ndryshme, e nxisnin fuqi të mëdha (si Rusia e Kina) që kolektiv deri institucional, pa përjas- Kosovës nga Serbia, përveçse një simi dhe nënshtrimi i Shtetit Sh- Serbinë të ndërtonte një politikë janë shprehur kundër pavarësisë së htuar edhe sakrificën kolektive të çështje e drejtë është një çështje je- qiptar. Për pasojë, shqiptarët në Ko- komplekse antishqiptare, sot vetëm Kosovës, se ky hap është në interes popullsisë shqiptare të Kosovës për tike, nuk mund të thuhet se ajo ësh- sovë dhe në viset e tjera shqiptare të një gjykim anakronik, ose llogari të gjithë botës së re demokratike. t’u vetëqeverisur dhe për të qenë e të e tillë edhe për kombin serb. Ser- përfshira në Serbi e Jugosllavi, politike që nuk synojnë perspek- Hapi i madh është hedhur. Koso- pavarur plotësisht nga Serbia. bët do të duhej të ishin pas sh- vetëm gjatë shek.XX, pavarësisht tivën, mund ta mbajë elitën politike va e re demokratike, shteti më i ri në *** qiptarëve më të interesuarit për nga ndonjë premtim demagogjik për serbe në pozicionet e vjetra. Europë po starton drejt së ardhmes Së shtatishtati, Kosova duhet të jetë e zgjidhjen e drejtë të çështjes së Kos- përfitime në momente të caktuara, Në Serbi elita politike nuk mund ndryshe, drejt së ardhmes europiane. pavarur sepse asnjë organizëm ovës, por ata deri sot, përgjithësisht, asnjëherë nuk u trajtuan normalisht të mos e kuptojë se dy shtete sh- Njohja e saj e shpejtë ndërkombëtare ndërkombëtar, nuk mund të marrë nuk kanë llogaritur interesat e sh- e aq më pak nuk u lejuan të vetëv- qiptare në Ballkan nuk prishin është e garantuar. Brenda 4 vjetëve përgjegjësinë t’i mohojë një popullsie qiptarëve. Në Kosovë jeton vetëm një endosin për të ardhmen e tyre. Ata u ekuilibrat dhe nuk dhunojnë paqen këtë e kanë bërë 86 shtete të botës, shumicë dërrmuese në një territor të minoritet serb, por kjo trevë ka bërë penguan në mënyra të ndryshme, pa e sigurinë rajonale. Mënyra si ve- ndër të cilat shumica e vendeve të BE përcaktuar qartë, të gatshme të vo- pjesë në gjeopolitikën e qarqeve drej- përjashtuar edhe përdorimin e prohet sot për zgjidhjen e proble- dhe SHBA. Ballkani, jo larg, do të tojë të monitoruar vullnetin e vet sa tuese serbe për ekspansion dhe do- dhunës së drejtpërdrejtë, të kenë më meve duke respektuar parametrat jetë një rajon po aq stabël i Europës herë t’i kërkohet, të drejtën e vetëv- minim në Ballkanin Perëndimor. Ajo shumë se disa deputetë në skupsh- demokratike në vendimmarrje në sa gjithë rajonet e tjera të saj. endosjes për të qenë e pavarur. Kos- ka qenë konsideruar rajon strategjik tinën (parlamentin) e paraluftës së politikat e brendshme e të jashtme, ova duhet të jetë e pavarur sepse Or- që lidhte Serbinë me Maqedoninë e Dytë Botërore, mandej, pas Luftës së nuk sjell asnjë rrezik për ndonjë ganizma ndërkombëtare universale lakmuar gjithnjë, ka qenë element Dytë Botërore, u penguan të kenë më reaksion zinxhir që do të ndizte si Kombet e Bashkuara, mandej plus që ka forcuar pozitat serbe në shumë se autonomi krahinore në zjarre aty ku ka minoritete, sikurse SHBA dhe BE, janë përcaktuar të një shtet ku përfshiheshin edhe RFSJ, stadin më të lartë të së cilës e paralajmërojnë pa argumente sigurojnë integritetin, stabilitetin kroatët e sllovenët, sikurse ka qenë sanksionoi Kushtetuta e vitit 1974, kundërshtarët e pavarësisë së Ko- dhe zhvillimin në rajon e më gjerë Jugosllavia Mbretëri dhe Jugoslla- kurse në vitet 90-të, me rastin e sovës. Në Serbi e dinë gjithashtu duke respektuar të drejtat njerëzore, via Republikë Socialiste Federative, shpërbërjes së Jugosllavisë, treva e se me format e vjetra të mbajtjes përfshi edhe ato kombëtare dhe vull- ka qenë llogaritur si territor i domos- tyre u kthye në një koloni të Serbisë. nën kontroll Kosova nuk ka vlera netin e shumicës. doshëm për të pretenduar një dalje Pasojat e kësaj politike konstante ekonomike për Serbinë, madje në *** në Adriatikun Jugor përmes Sh- antishqiptare, që zë fill nga viti 1913, atë situatë pengohet edhe çlirimi i Së tetiteti, Kosova duhet të jetë e pa- qipërisë Veriore, mandej ka qenë ra- janë humbje të konsiderueshme energjive mendore dhe ekonomike 8 SH... com ALBANOLOGU RILINDASI www.shqiptarja.com E diel, 19 shkurt 2012 SUPLEMENT JAVOR I
81-VJETORI I VRASJES
Dr. Etleva Lala avarësia e shtetit shqiptar u shpall në MILAN SHUFLAJ vitin 1912, por puna për botimin e do Pkumenteve historike, të mbledhura nga arkiva të ndryshme e që datonin nga periudhat më të hershme kishte filluar tashmë disa vite më herët. Në këtë kuadër, vëllimi i pare i do- kumenteve arkivore për historinë e mesjetës Krejt i pazbuluar edhe sot së Shqipërisë, me titullin Acta et diplomata res Albaniae medie aetate (Aktet dhe diplomat e çështjeve të Shqipërisë mesjetare) u botua në Në mbrëmjen e 18 shkurtit të viti 1931, aty rreth orës 20.15 minuta, në rrugën “Dalmatinska” vitin 1913, dhe vëllimi i dytë në vitin 1918 duke nr. 6 (Zagreb), dr. Milan Shuflaj goditet për vdekje nga policia sekrete serbe që i zënë pusi... i dhënë legjitimitet të plotë shtetit shqiptar si për nga lashtësia e popullit, ashtu edhe përsa i përket territorit, gjuhës dhe kulturës së janë të pasistemuara dhe të shpërndara si- veçantë që pasqyrohej në këto dokumente gjatë pas planit të Shuflajt për botimet e ardhs- gjithë shekujve dhe i jepte të drejtën historike hme. Në këto dokumente trajtohet historia këtij kombi të kishte shtetin e tij. Pse ishte e popullit shqiptar dhe e Shqipërisë, nga Milan Shuflaj kaq i motivuar për të vënë shek. XV deri në shek. XIX. Aty ndodhet themelet historike të shtetit shqiptar? Cilat ish- edhe pjesa e katërt e historisë së Shqipërisë in interesat e këtij medievisti kroat që punon- të cilën Shuflaj e kishte përgatitur për bot- te, botonte dhe kishte një reputacion të jash- im por që nuk arriti ta botonte. Për atë Shu- tëzakonshëm në Perandorinë Austro-hun- flaj kishte marrë mbështetje të kon- gareze të lobonte për Shqipërinë dhe madje të siderueshme financiare nga Mbretëria e Sh- jepte edhe jetën e tij për çështjen shqiptare? qipërisë. Ky dorëshkrim përbëhet prej 480 Këto pyetje do të gjejnë përgjigje vetëm atëherë faqesh dhe është autograf i Shuflajt me sh- kur të bëhet plotësisht e njohur jeta e Milan kronja të imta kryesisht në gjuhët gjermane, Shuflajt, por sidomos vepra e tij, që akoma hungareze, latine, greke dhe sllave. Ky mbetet misterioze dhe e pazbuluar duke qenë dorëshkrim është i pa tejkaluar edhe sot e e shpërndarë në arkiva, biblioteka të ndryshme kësaj dite, për nga pasuria dhe vlera që ai të Evropës, e madje edhe në ndonjë bodrum të ka. Botimi i tij do të ishte një kontribut i ndonjë stacioni policor që e mbante nën vëzh- Në foto:: çmuar për rishikimin dhe rishkrimin e his- gim. Vepra monumentale që krijoi themelet Milan torisë së popullit shqiptar, duke qenë se ai historike të popullit shqiptar, Acta et diploma- Suffay ne është bazuar në dokumente origjinale që ta res Albaniae medie aetate (Aktet dhe diplo- kabinetin kanë qenë dhe vazhdojnë të jenë të padis- mat e çështjeve të Shqipërisë mesjetare) që e punes, kutueshme për nga vërtetësia dhe auten- shkurt njihet edhe me emrin Acta Albaniae u Zagreb, ticiteti. Po në këto DVD që ndodhen në botua vetëm në dy vëllime, ndërkohë që vëlli- 13 dhjetor AQSH ndodhen edhe dokumente të peri- mi i tretë nuk u përgatit kurrë nga Milan Shu- 19330 udhës së Skënderbeut, që akoma janë të flaj, për shkakun se kjo punë e tij shkencore u pabotuara. Shuflaj i kishte nxjerrë ato nga konsiderua kaq e rrezikshme nga nacionalistët flaj, bën paraqitjen e shkurtër të çdo dokumenti tikanit, por të gjitha të dhënat i kishte në arkiva të ndryshme sidomos nga ato të serbë, saqë ata e panë më me vend që ta veç e veç duke shënuar edhe vendndodhjen e mënyrë indirekte nga kolegë të tij që punonin Mbretërisë së Aragonës, Lisbonës dhe Man- ekzekutonin fizikisht këtë studiues, sesa të secilit dokument, gjithnjë sipas informacion- atje. Është pothuajse i panjohur një fakt po tovës. Përgatitja për botim e veprave të Shu- merreshin pastaj me zhdukjen e veprës. Vëlli- eve që kishte ai në atë kohë, që më vonë, ne kaq i rëndësishëm që ka të bëjë po me veprën flajt nuk është një sipërmarrje e lehtë. Ai mi i tretë i Acta Albaniae, i cili në projekt-planet arritëm të vërtetojmë se shumë herë ishin të e Milan Shuflajt, se po në Arkivin Qendror Sh- përdor shumë gjuhë në veprat e tij, gjë që e Shuflajt do të trajtonte shekullin XV do të gabuara dhe jo të sakta. Ky regjistër përbëhet tetëror të Shqipërisë (shkurt AQSH), në Tiranë për lexuesin e sotëm do të ishte një kriter plotësonte përfundimisht këtë gur themeli të prej 796 zërash. Shënimet për dokumentet i janë sjellë nga Zagrebi, përkatësisht nga Arkivi pothuajse i papranueshëm për botim. shtetit shqiptar, sepse nëse më parë dokumen- grupon sipas arkivave dhe bibliotekave ku ato Shtetëror Kroat rreth 4500 faqe të dorëshkri- Përveç kësaj, përkthimi dhe madje edhe tet i kanë quajtur kryesisht shqiptarët me em- ndodheshin, si p.sh. në Arkivin e Venedikut meve origjinale të Shuflajt, të cilat ishin vetë të kuptuarit e veprave të Shuflajt ësh- rin me të cilin i njihnin të huajt Alban, tani do (450 dokumente nga vitet 1407-1451), Arkivin përzgjedhur dhe skanuar nën përkujdesjen e të shumë i vështirë për shkak të termi- t’i quanin ata me emrin që ata njihnin vetvet- e Vatikanit (113 dokumente nga vitet: 1405- një studiuesi shqiptar që punonte atje për llog- nologjisë që ai përdorte. Ai ishte njohës i en, d.m.th. shqiptar. Ndërprerja e një projekti 1451), Arkivin e Napolit (20 dokumente, nga ari të shtetit shqiptar dhe të cilat iu dhuruan thellë i gjuhëve që përdorte dhe përveç kësaj të tillë ishte një strategji që synonte ta minon- vitet 1402-1451), Arkivin e Barcelonës (12 do- AQSH nga drejtori i arkivit shtetëror kroat, një erudit i mirëfilltë në të gjitha fushat e te nga themelet shtetin e ri shqiptar. Është kumente nga vitet 1447-1451), Arkivin e prof. Josip Kolanovic më 26 nëntor të vitit 2002. shkencës që në kohën e tij kishin arritur bërë më shumë se një dekadë që kur kam fil- Ankonës (8 nga vitet 1412-1439), Museo Civi- Çfarë përmbajnë këto 13 DVD me dokumente kulmin e sofistikimit. Kështu ai shpeshherë luar të njihem me jetën dhe veprën e Milan co të Venedikut (2 nga viti 1420), etj. Është të skanuara? Cila është rëndësia e tyre, dhe përdorte fjalë të rralla të cilat është e vësh- Shuflajt, dhe gjatë gjithë kësaj kohe një nga interesant fakti, që në përmbajtjen e vëllimit çfarë ndikimi kanë ato në rishikimin dhe rish- tirë t’i gjesh edhe në fjalorët më të speciali- prioritet e kërkimit dhe hulumtimit tim sh- zuar. Duhen lexuar autorë të tillë si Hein- kencor ka qenë mbledhja e dorëshkrimeve dhe rich Mann, Albert Einstein, Elisabeth dokumentacionit të tij apo që kanë të bëjnë Broëing, Tomas Moor, Herman Hesse, me të. Sa më shumë që plotësohet mozaiku i E panjohura Rikard Coudenhove-Kalergia, Haeckel, punës dhe veprës së tij, aq më i qartë bëhet Në AQSH janë sjellë nga Zagrebi, përkatësisht nga Arkivi Shtetëror Kroat rreth Spengler, Bertrand Russel, Bergson, Semon, edhe qëllimi i punës së Shuflajt, dhe motivimi 4500 faqe të dorëshkrimeve origjinale të Shuflajt. Çfarë përmbajnë këto 13 DVD Ëeisermann, Ëallace, Fechner, Crooks, i tij për të qenë më shumë se mik i shqiptarëve. me dokumente të skanuara? Cila është rëndësia e tyre, dhe çfarë ndikimi kanë ato Lodge, Flammarion, Baldëin, Eddington, Megjithatë, shumë nga dorëshkrimet e tij janë në rishikimin dhe rishkrimin e historisë së popullit shqiptar, sidomos në këtë 100- Sigmund Freud etj. e gjithë teoritë e tyre akoma vetëm të identifikuara se ku gjenden, vjetor jubilar të shpalljes së pavarësisë së shtetit shqiptar me gjuhën e pasur për të cilën njihet fillim- por të painkorporuara në atë që lirisht mund shekulli XX, në mënyrë që të kuptohet në të quhej ‘arkivi Milan Shuflaj’. Një nga befa- kontekst terminologjia që ai përdorte. Ai sitë më të këndshme të punës hulumtuese në të tretë, M. Sufflay nuk kishte futur dokumen- krimin e historisë së popullit shqiptar, sido- njihte të gjitha botimet më në zë të kohës, veprat e Milan Shuflajt është padyshim fakti tet nga Arkivi i Barcelonës të cilat i kishin për- mos në këtë 100-vjetor jubilar të shpalljes së gjë që është shumë e dukshme në recensio- se në Arkivin Qendror Shtetëror të Shqipërisë, shkruar për llogari të tij disa scribes spanjollë, pavarësisë së shtetit shqiptar? net e shumta që botonte (çdo javë botonte në Tiranë, kam zbuluar në vitin 2002 se ekzis- por ky ia kishte huazuar akademikut serb në Fillimisht duhet theksuar se të gjitha do- pesë recensione për pesë tituj të rinj që lex- ton një numër i konsiderueshëm i dokument- Beograd, Jovan Radoniqit, për konsultim. Ky kumentet janë në dorëshkrim dhe të pabo- onte brenda javës), përveç literaturës pro- acionit origjinal, si dorëshkrime të Milan Shu- i fundit i botoi ato në vitin 1942, pas vdekjes tuara. Ato janë të shkruara në latinisht, gre- fesionale me të cilën punonte çdo ditë. Si- flajt, letërkëmbim por edhe dokumente të mirë- së Shuflajt. Shuflaj i kishte kërkuar me këm- qisht, hungarisht, spanjisht, italisht, pas informacioneve që kemi, përkatësisht fillta mesjetare të cilat ishin të pastudiuara bëngulje që Radoniqi t’ia kthente dokumentet frëngjisht, sllavisht. Këto dokumente janë bibliografisë së përgatitur për botim, ai nga askush më pare. Me këtë rast do të dëshi- nga arkivi i Barcelonës, e megjithatë ai i kish- të nxjerra nga arkiva dhe biblioteka të ndry- kishte shkruar më shumë se 3250 zëra bib- roja të theksoja se në këtë arkiv, pra në AQSH te mbajtur ato. Pjesa e sinopsit për dokumen- shme të Evropës. Shumë prej tyre, në fakt, liografikë, duke filluar nga vepra kapitale për herë të parë zbulova origjinalin e regestit tet që ruhen në Arkivin Sekret të Vatikanit, e janë të përshkruara në bazë të origjinaleve disa-vëllimëshe deri te recensione disa- për përmbajtjen e vëllimit të tretë të Acta Al- përgatitur nga Shuflaj përbëhet nga 5 faqe të që ndodheshin në këto arkiva, duke qenë faqëshe që botonte nëpër gazeta. Bibliote- baniae, që i ishte dorëzuar dorazi mbretit Zog daktilografuara dhe përbëhet nga 113 zëra. Kjo se në kohën e Shuflajt nuk kishte mundësi ka e tij ishte shumë e pasur dhe kishte më me rastin e ardhjes së Shuflajt në Shqipëri, në pjesë ka pasaktësi dhe gabime të shumta, për tjetër riprodhimi. Një pjesë e tyre janë të shumë se 12 000 titujve. Në të kishte bënin janar të vitit 1931. Dorëshkrimi, i cili në fakt shkak se ai vetë nuk kishte arritur të punonte përgatitura për botim, me gjithë aparaturën pjesë jo vetëm librat më të fundit të botuar, është i daktiloshkruar ka 43 faqe. Në të Shu- asnjëherë në Arkivin apo në Bibliotekën e Va- përkatëse përcjellëse, ndërsa pjesa tjetër por edhe inkunabula dhe libra të rrallë.