DOCSLIB.ORG

Plodnost Oranica Ratarskih Proizvodnih Lokaliteta Grada Kragujevca U

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Plodnost Oranica Ratarskih Proizvodnih Lokaliteta Grada Kragujevca U 195 Fertility of Plowland in Kragujevac, Serbia original scientific paper / originalni naučni članak Ratar. Povrt. 49:2 (2012) 195-201 Plodnost oranica ratarskih proizvodnih lokaliteta www.nsseme.com/journal.html grada Kragujevca u privatnom vlasništvu +FMFOB.JMJWPKFWJʂr7FSBȫFLJʂr.JPESBH+FMJʂ received: 20 April 2012, accepted: 5 July 2012 © 2012 IFVC doi:10.5937/ratpov49-1850 Izvod: U radu su prikazani rezultati analize plodnosti zemljišta na proizvodnim parcelama teritorije grada Kragujevca. Analizom je obuhvaćeno 467 uzoraka koji pripadaju oraničnom načinu korišćenja. Kisela reakcija zemljišta, kojoj pripadaju prve tri klase u primenjenoj klasifikaciji, zastupljena je u 86,56% analiziranih uzoraka. Neutralna reakcija zemljišta, zastupljena je u manjem procentu i iznosi samo 15,63% od ispitivanih uzoraka. Rezultati ispitivanja obezbeđenosti zemljišta humusom pokazuju da je 59,54% dobro snabdeveno humusom, dok 35,77% uzoraka spadaju u klasu slabo humoznih zemljišta. Analiza sadržaja lakopristupačnog fosfora pokazuje da je optimalna obezbeđenost zemljišta fosforom prisutna samo kod 6,34% uzoraka. Zabrinjavajuće je da znatan deo uzoraka spada u vrlo siromašnu (57,12%) i siromašnu klasu (19,28%), dok oko 10% pripada klasama sa štetnim i toksičnim sadržajem ovog makrohraniva. Sadržaj lakopristupačnog kalijuma u najvećem broju ispitivanih lokaliteta nalazi se u klasama optimalne i visoke obezbeđenosti, čija se suma kreće u intervalu od 54,54% do 97,73%. Ključne reči: fosfor, hemijska svojstva, humus, kalijum, oranice, plodnost zemljišta, pH zemljišta Uvod retencija vode, stabilna struktura i visoka biološka aktivnost. Zemljište predstavlja jedan od najvećih i U zaštiti zemljišta od degradacije najznačajnije su najznačajnijih prirodnih resursa celokupnog preventivne mere, uočavanje opasnosti i iznalaženje čovečanstva. Preteranim ili neodgovornim odgovarajućih rešenja za njihovo prevazilaženje. U korišćenjem zemljišta dolazi do pada produktivnosti tom cilju se predlaže sistematska kontrola plodnosti i konačno njegove destrukcije. Kako zemljište i sadržaja opasnih i štetnih materija, tj. monitoring predstavlja složen i dinamičan sistem, pod kvaliteta zemljišta (Sekulić i sar. 2005). uticajem poljoprivredne proizvodnje dolazi do Na području Grada Kragujevca i okoline u bližoj promena njegovih bioloških, hemijskih i fizičkih i daljoj prošlosti poznati su brojni negativni primeri, svojstava. Uopšte govoreći, prihvaćen je stav da kako na globalnom tako i na lokalnom planu, koji intenzivna poljoprivredna proizvodnja dovodi do su doprineli delimično potvrđenim degradacionim opadanja kvaliteta zemljišta. Nasuprot, poznato je procesima u zemljištu. da se pravilnim upravljanjem zemljištem, dobrom Sistem kontrole plodnosti zemljišta i upotrebe poljoprivrednom praksom (koja podrazumeva đubriva sa naučnog aspekta razmatran je i predložen redovnu kontrolu plodnosti zemljišta i sprovođenje na VI Kongresu Jugoslovenskog društva za osnovnih principa đubrenja i agrotehnike) može proučavanje zemljišta (JDPZ 1980). Utvrđivanje održati proizvodna sposobnost zemljišta uz plodnosti poljoprivrednog zemljišta i njenog minimalne uticaje na životnu okolinu. Zemljišta očuvanja treba da bude jedno od prioritetnih visokog kvaliteta karakteriše visok sadržaj zadataka u narednom periodu, pristupačnih hraniva, dobra aeracija, infiltracija i U cilju povećanja produktivnosti kod gajenih visokorodnih sorti i hibrida, potrebno je primeniti racionalnu i pravilnu ishranu biljaka mineralnim +.JMJWPKFWJʂ r7ȫFLJʂ hranivima. Razlog toga je činjenica što varijabilnost Center for Small Grains, Save Kovačevića 31, 34000 Kragujevac, Ser- klimatskih uslova, kao i nepotpuna agrotehnika bia e-mail: [email protected] usled nedovoljne primene đubriva, u značajnoj M. Jelić University in Priština, Faculty of Agriculture Lešak, Kopaonička bb, Supported by Ministry of Education and Science of the Republic of 38219 Lešak, Kosovo, Serbia Serbia, Project No. 31054 Ratar. Povrt. 49:2 (2012) 195-201 196 Milivojević J et al. meri utiču na pristupačnost azota u zemljištu i proizvodnja. Proizvođači su uzorkovali zemljište sa često smanjuju pristupačnost hraniva za biljke dubine od 0 cm do 30 cm po principima kontrole (Bogdanović 2009). plodnosti. Primenjene metode ispitivanja zemljišta Prema važećem zakonu Republike Srbije o su usvojene od strane Jugoslovenskog društva za poljoprivrednom zemljištu, član 64, paragraf proučavanje zemljišta (JDPZ 1966). 3 (Sl. gl. RS br. 62/06, 65/08 i 41/09), radi U laboratoriji su analizirani sledeći parametri zaštite i očuvanja hemijskih i bioloških svojstava plodnosti zemljišta: pH vrednost u suspenziji poljoprivrednog zemljišta od I do V katastarske zemljišta sa 1N kalijum hloridom, sadržaj humusa- klase zemljišta i obezbeđenja pravilne upotrebe metodom Kotzmann-a , lakopristupačni fosfor-Al mineralnih i organskih đubriva i pesticida, vlasnik metodom, lakopristupačni kalijum-Al metodom. U odnosno korisnik obradivog poljoprivrednog radu su prikazane srednje, minimalne i maksimalne zemljišta, obavezan je da vrši kontrolu plodnosti vrednosti osnovnih parametara plodnosti zemljišta obradivog poljoprivrednog zemljišta i evidenciju i njihova procentualna zastupljenost u odnosu na količine unetog mineralnog đubriva i pesticida. klase obezbeđenosti zemljišta za svaki pojedinačni Kontrola se vrši po potrebi, a najmanje svake pete parametar. godine. Unapređenje poljoprivredne proizvodnje Rezultati i diskusija na zemljištima u privatnom vlasništvu, npr. racionalizacijom đubrenja primenom kontrole Prirodne karakteristike grada Kragujevca plodnosti, predstavlja veliki potencijal razvoja (klima, reljef, geološki i pedološki sastav zemljišta) poljoprivrede uopšte, jer učešće privatnog sektora utiču na razvoj poljoprivredne proizvodnje. u vlasništvu oranica i bašta na području grada Od ukupne površine teritorije Grada (83.500 Kragujevca iznosi 99% (RZS 2008). Prema ha), poljoprivredno zemljište čini 63,88%. Manojloviću (1986), donja granica optimalne Poljoprivredne površine na teritoriji Grada su obezbeđenosti zemljišta lakopristupačnim isključivo u posedu individualnih poljoprivrednih oblicima fosfora i kalijuma za potrebe ratarskih proizvođača (preko 99%). Prema načinu korišćenja kultura iznosi 15 mg 100g-1 zemljišta. Upravo zemljišta, teritorija Grada Kragujevca pretežno ova vrednost predstavlja donju granicu do koje predstavlja ratarsku oblast budući da bašte i oranice izostavljanje đubriva ne bi trebalo da ima negativan zauzimaju 60,60% obradivog zemljišta (Sl. 1). uticaj na prinos. Značajno mesto zauzimaju i zasadi voća uglavnom Cilj rada je da se ukaže na značaj sistema kontrole šljiva (14%) uglavnom u pobrđu gde postoje plodnosti zemljišta i istovremeno sagleda kakvo je idealni uslovi za razvoj ove grane poljoprivredne stanje plodnosti zemljišta u najvažnijim biogenim proizvodnje (RZS 2008). elementima na pojedinim lokalitetima grada Proizvodni lokaliteti na području Grada Kragujevca. Kragujevca Ako posmatramo teritoriju Grada u širim Materijal i metod rada okvirima možemo slobodno reći da ona predstavlja heterogeno agroekološko područje. Geološki U želji da se analiziranje zemljišta, kao jedan sastav podloge je veoma raznovrstan, što je imalo od glavnih elemenata kontrole plodnosti, uvede uticaja na strukturu i tipove zemljišta. u praksu, Skupština Grada Kragujevca i Centar Prema zastupljenosti pojedinih tipova zemljišta, za strna žita realizovali su akciju besplatnog oko 33,5% teritorije Grada čine vertisoli (smonice) analiziranja zemljišta i davanja preporuka đubrenja sa različitim stepenom degradacije. Spadaju u za zemljišne parcele u privatnom vlasništvu grupu zemljišta težeg mehaničkog sastava sa na teritoriji Grada Kragujevca. Analizom je veoma nepovoljnim fizičko-hemijskim svojstvima obuhvaćeno sedam lokaliteta (Petrovac, Lužnice, (Antić i sar. 1982). Zatim slede kvalitetniji tipovi Gornje Jarušive, Desimirovac, Gornje Komarice, zemljišta sa značajnim prostornim učešćem, kao Donje Komarice i Čumić). što su gajnjače sa varijetetima (26,6%) i aluvijalno Ispitivani uzorci su analizirani u Agrohemijskoj zemljište (4,2%). Pseudoglejna (epiglejna) (24,5%) laboratoriji Centra za strna žita u Kragujevcu. zemljišta su lošija zemljišta kako sa aspekta fizičkih, Tokom 2008. i 2009. ukupno je prikupljeno i tako i hemijskih osobina. To su znatno zakišeljena analizirano 467 uzoraka zemljišta koji pripadaju zemljišta, osiromašena hranljivim elementima i oraničnom načinu korišćenja. Uzorkovanjem su češće siromašna u humusu. Usled povećane kiselosti pokriveni najzastupljeniji tipovi zemljišta (vertisoli, i smanjenog sadržaja humusa i drugih hranljivih aluvijalna zemljišta, pseudoglejna zemljišta) kao i elemenata za biljke, niskog su nivoa plodnosti i lokacije koje karakteriše najintenzivnija ratarska smanjenih proizvodnih sposobnosti. Ratar. Povrt. 49:2 (2012) 195-201 Fertility of Plowland in Kragujevac, Serbia 197 Oranice i bašte 12% Voćnjaci i vinogradi 13% 61% Livade 14% Pašnjaci Slika 1. Zastupljenost pojedinih načina korišćenja zemljišta na području Grada Kragujevca (%) (RZS 2008) Figure 1. Percentage of different types of land use contribution in the City of Kragujevac, Serbia (%), (source Statistical Office of the Republic of Serbia, 2008) Reljef igra veoma značajnu ulogu u rasporedu reakcijom (pH 4,0-4,5) sa 17%, srednje kiselom tipova zemljišta. Na području Grada Kragujevca u (pH 4,5-5,5) sa oko 30%, slabo kiselom (pH 5,5- pogledu reljefa razlikuju se tri dela: viši planinski, 6,5) sa 22% i neutralnom i alkalnom reakcijom srednji pobrđe, i niski ravničarski deo.
Load more

Recommended publications
  • Zapis1 in the Vicinity of Kragujevac and Its Significance
    107 Kragujevac J. Sci. 29 (2007) 107-120. UDC 394.46:582.091(497.11) ZAPISI1 IN THE VICINITY OF KRAGUJEVAC (CENTRAL SERBIA) AND THEIR SIGNIFICANCE Marija Cvetković, Snežana Branković and Aca Marković Faculty of Science, University of Kragujevac, R. Domanovića 12, 34000 Kragujevac, Serbia e-mail: [email protected] (Received March 30, 2007) ABSTRACT. The significance of “Zapis” is emphasized within this work. “Zapis” is holy, sacred tree, named by the xylographic cross in its bark. “Zapis” represents the peak of tree cult in the traditional religion; it mustn’t have been cut, burnt or used in any purpose by people. Today, as witnesses of uncontrolled forests that existed in the past, sporadic trees have remained. They have great cultural, historical and religious value, as well as extraordinary biological quality (those trees are still branched, healthy, vital and fruitful). “Zapisi”, several thousand years old monumental trees, represent cultural and biological monument, as well as a resource of biological and genetic material. There are 15 sacred trees in Kragu- jevac vicinity (Central Serbia) with all available details (species, location, old age, morphometric data, photographs) listed in this work. Key words: zapis (serb. = holy, sacred tree), Kragujevac vicinity, Central Serbia INTRODUCTION In Serbian tradition, the tree cult was preserved since the pagan time until today. Constantine Porfirogenit, Byzantium emperor and a historian, in X century wrote about Slavs who took over the island of St. George and immolated by the great oak tree. Serbian people performed numerous ceremonies in order to prevent and cure illnesses. In their basis was the pagan tree cult, later accepted by the Orthodox Church as symbols, such as Yule block, basil2 and wooden branches in the worship.
    [Show full text]
  • 16 Autobus Vreme Planiranih Dolazaka, I Mapa Trasa Linije
    16 autobus vreme planiranih dolazaka i mapa linije 16 Desimirovac (Vikend Naselje) Pogledaj U Režimu Web Sajta Linija 16 autobus line (Desimirovac (Vikend Naselje)) ima 4 trasa. Za redovne radne dane, linija saobraća između: (1) Desimirovac (Vikend Naselje): 7:30 - 18:15 (2) Desimirovac /Selo/: 4:55 - 22:15 (3) Veliko Polje: 4:50 - 23:05 (4) Veliko Polje (Iz Vikend Naselja): 8:30 - 19:00 Koristi Moovit aplikaciju da pronađeš sebi najbližu 16 autobus stanicu i da pogledaš kada sledeća 16 autobus linija dolazi. Smer: Desimirovac (Vikend Naselje) 16 autobus vreme planiranog reda vožnje 26 stajališta Desimirovac (Vikend Naselje) red vožnje trase: POGLEDAJ PLANIRANI RED VOŽNJE LINIJE ponedeljak 7:30 - 18:15 utorak 7:30 - 18:15 Veliko Polje sreda 7:30 - 18:15 Prodavnica Ружице Васикић, Kragujevac četvrtak 7:30 - 18:15 Škola (Kućni Br.26) petak 7:30 - 18:15 subota 9:00 - 19:00 Kapija Vojna nedelja 10:30 - 18:00 Grošnica Ž. Stanica Stanovo Zvezda (Čvor) 16 autobus informacije Smernice: Desimirovac (Vikend Naselje) Arsenal Stajališta: 26 Trajanje trase: 41 min. Rezime linije: Veliko Polje, Prodavnica, Škola (Kućni Šest Topola Br.26), Kapija Vojna, Grošnica Ž. Stanica, Stanovo, Zvezda (Čvor), Arsenal, Šest Topola, Mala Vaga, Mala Vaga Pijac, Ured 2, Dom Sindikata, Mali Pijac, Bolnica, Grudno, Elvod, Jabučar, Milicijska Stanovi, Petrovac, Pijac Rosići, Šumski Raj 1, Šumski Raj 2, Ruski Spomenik, Opornica, Vikend Naselje - Desimirovac Ured 2 Dom Sindikata Mali Pijac Светозара Марковића, Kragujevac Bolnica Grudno Elvod Београдска, Kragujevac Jabučar Milicijska Stanovi Petrovac Rosići Šumski Raj 1 Šumski Raj 2 Ruski Spomenik Opornica Vikend Naselje - Desimirovac Smer: Desimirovac /Selo/ 16 autobus vreme planiranog reda vožnje 32 stajališta Desimirovac /Selo/ red vožnje trase: POGLEDAJ PLANIRANI RED VOŽNJE LINIJE ponedeljak 4:55 - 22:15 utorak 4:55 - 22:15 Veliko Polje sreda 4:55 - 22:15 Prodavnica Ружице Васикић, Kragujevac četvrtak 4:55 - 22:15 Škola (Kućni Br.26) petak 4:55 - 22:15 subota 5:20 - 21:00 Kapija Vojna nedelja 5:30 - 20:30 Grošnica Ž.
    [Show full text]
  • Economic Situation in the City of Kragujevac
    DOI 10.5644/PI2013-153-13 ECONOMIC SITUATION IN THE CITY OF KRAGUJEVAC Petar Veselinović* Jasmina Dimitrijević** Abstract Kragujevac economy is mainly based on metal-processing complex, and within it, the pro- duction of transport equipment and weapons. Loss of markets and cooperative relationship following the dissolution of the former SFRY in 1991 and the UN embargo in 1992, and the bombing of significant facilities in the business system “Zastava” in 1999, caused a negative impact on the socio-economic development of the city. In addition to the technological lag behind developed countries, the city was faced with the prob- lem of unemployment, so that in June 2004 it was named one of 13 devastated areas in Serbia. After that, the city is making significant progress in economic development through the creation of a favourable business environment (adopted Local Economic Development Strategy 2007– 2012, based on modern standards and defined set of stimulus measures for investors in produc- tive activities; infrastructure supplied to industrial zone, support for self-employment and other), which resulted in bringing significant companies (“Fiat”, “Sigit”, “HTL”, “Promo Magnieti”, “Johnson Controls”, “TPV”, “Metro”, “Mercator”, “Idea”, “DIS”, “Plaza”, “Supernova”, “TUŠ” and others) and promoting economic activity in the city. The creation of the joint venture “Fiat Automobiles Serbia” created the opportunity, together with local cooperation, to gradu- ally start the engine of development, not only of the city but of the whole of Serbia. These results influenced the fact that in 2007, before the arrival of “Fiat”, Kragujevac gained recognition of Club of Business Journalists: “City of the Future” Silver Cup.
    [Show full text]
  • Bođani Bač AS
    B 37-207 Babušnica AS - Bela Palanka AS Babušnica AS - Pirot AS Babušnica AS - Vlasotince AS Ba č AS - Bo đani Ba č AS - Deronje - Odžaci AS Ba č AS - Obrovac - Ba čka Palanka AS Ba čevci - Vrh polje - Ljubovija AS Ba čina čki put - Dobri Do - raskrsnica - Smederevska Palanka AS Ba čina čki put - Mihajlovac - Ralja Ba čina čki put - Selevac AS Ba čka Palanka AS - Mladenovo - Centar Ba čka Palanka AS - Novi Sad MAS Ba čka Palanka AS - Obrovac - Ba č AS Ba čka Palanka AS - Silbaš - Despotovo Ba čka Topola AS - Feketi ć - Vrbas AS Ba čka Topola AS - Mali I đoš - Srbobran AS Ba čka Topola AS - Mileševo - Be čej AS Ba čka Topola AS - Pa čir - Bajmok - centar Ba čka Topola AS - Stari Žednik - Subotica AS Ba čka Topola AS - Tornjoš I Ba čki Petrovac AS - Novi Sad MAS Ba čki Petrovac AS - Ravno Selo - Despotovo - Centar Ba čki Vinogradi - Horgoš - Kanjiža Ba čki Vinogradi - Male Pijace Ba čki Vinogradi - Subotica AS Ba ćica - Delime đe - Novi Pazar AS Badovinci - centar - Bogati ć AS Badovinci - centar - Crnobarski salaš Badovinci centar - Prnjavor Bagrdan - Bato čina AS Bagrdan - Donje Komarice Bagrdan - Jagodina AS Bajina Bašta AS - Kostojevi ći - Užice AS Bajina Bašta AS - Ljubovija AS Bajina Bašta AS - Pilica - Nikolica brdo - Užice AS Bajina Bašta AS - Roga čica - Valjevo AS Bajina Bašta AS - Tara - hotel Omorika Bajina Bašta AS - Valjevo AS Bajmok - centar - Miši ćevo - Subotica AS Bajmok - centar - Pa čir - Ba čka Topola AS Bajmok - Svetozar Mileti ć - Sombor AS Banatski Karlovac - Uljma - Straža Banatsko Kara đor đevo - Banatski Dvor - Žitište Banatsko Kara đor đevo - Nova Crnja - Radojevo Banatsko Kara đor đevo - Torda - Bašaid Banovo polje - Crna Bara - Bogati ć AS Banja Vrujci - Mionica Banjani - Obrenovac AS Bašaid - Kikinda AS Bašaid - Torda - Banatsko Kara đor đevo Bašaid centar - Melenci - Zrenjanin AS Batajnica - centar - Beograd AS Batajnica - centar - Beograd Lasta Batajnica - centar - Nova Pazova - El.
    [Show full text]
  • On Meadows in the Kragujevac Basin
    Acta entomologica serbica, 1999, 4 (1/2): 35-47 UDC 595.768 (497.11) BIODIVERSITY OF WEEVILS (CURCULIONOIDEA) ON MEADOWS IN THE KRAGUJEVAC BASIN S. PE{I} Faculty of Science, P.O. Box 60, YU-34000 Kragujevac Adult weevils were collected in the Kragujevac basin on valley meadows, damp meadows, swampy meadows, upland meadows, artificial meadows, meadows with shrubs, uncultivated land, and ruderal vegetation over several years of work (primarily during the period 1987- 1995). There were 1453 weevil finds in 180 registrations. Altogether 3061 specimens (includ- ing 1457 males) were collected, and 278 species of the families Attelabidae, Apionidae, and Curculionidae were identified. After detailed comparison, weevils found in the indicated meadow biotopes were separat- ed into assemblies linked with the biotopes. In addition to a comparative survey of quantitative indices (number of registrations con- sidered, number of finds, number of recorded species, number of specimens by sex and over- all), diversity was also analyzed on the basis of life forms and the spectrum of nutrition. The Shannon biodiversity index was used as the indicator of assembly stability. Assemblies adhered to the following order: valley meadows, damp meadows, uncultivated land, ruderal vegetation, meadows with shrubs, artificial meadows, upland meadows, swampy meadows. The order of assemblies with respect to biodiversity as expressed through the Simpson index was a little different: uncultivated land, valley meadows, meadows with shrubs, damp meadows, artificial meadows, upland meadows, ruderal vegetation, swampy meadows. KEY WORDS: Curculionoidea, biodiversity, meadows, Kragujevac, Serbia. INTRODUCTION The enormous diversity of forms of weevils (it is freely estimated that more than 60,000 species have been described to date) enables them to exist in nearly all of our planet's ecosystems where plants live (except the oceans) (BURRINI et al., 1988; ZIMMERMAN, 1991-1993; CALDARA & O’BRIEN, 1995).
    [Show full text]
  • Spisak Gradova U Republici Srbiji
    Redni broj Naseljeno mesto Katastarska opština 123 1. Valjevo Babina Luka Babina Luka Balinoviæ Balinoviæ Baèevci Baèevci Beliæ Beliæ Beloševac Beloševac Beomueviæ Beomueviæ Blizonje Blizonje Bobova Bobova Bogatiæ Bogatiæ Brangoviæ Brangoviæ Brankovina Brankovina Brezovica Brezovica Bujaèiæ Bujaèiæ Valjevo Valjevo Veselinovac Veselinovac Vlašèiæ Vlašèiæ Vragoèanica Vragoèanica Vujinovaèa Vujinovaèa Gola Glava Gola Glava Gornja Bukovica Gornja Bukovica Gornja Grabovica Grabovica Grabovica Gornje Leskovice Gornje Leskovice Deguriæ Deguriæ Divci Divci Divèibare Divèibare Donja Bukovica Donja Bukovica Donje Leskovice Donje Leskovice Draèiæ Draèiæ Dupljaj Dupljaj abari abari Zabrdica Zabrdica Zarube Zarube Zlatariæ Zlatariæ Jovanja Jasenica Jasenica Joševa Joševa Kamenica Kamenica Klanica Klanica Klinci Klinci Kovaèice Kovaèice Kozlièiæ Kozlièiæ Jazovik Kotešica Kotešica Kunice Kunice Leliæ Leliæ Redni broj Naseljeno mesto Katastarska opština 123 Loznica Loznica Lukavac Lukavac Majinoviæ Majinoviæ Milièinica Milièinica Mrèiæ Mrèiæ Oglaðenovac Oglaðenovac Osladiæ Osladiæ Paklje Paklje Paune Paune Petnica Petnica Popuèke Popuèke Goriæ Prijezdiæ Prijezdiæ Prièeviæ Prièeviæ Rabas Rabas Ravnje Ravnje Raðevo Selo Raðevo Selo Rebelj Rebelj Mijaèi Rovni Rovni Sandalj Sandalj Sedlari Sedlari Sitarice Sitarice Sovaè Sovaè Stanina Reka Stanina Reka Stapar Stapar Strmna Gora Strmna Gora Stubo Stubo Suvodanje Suvodanje Sušica Sušica Taor Taor Tubraviæ Tubraviæ Tupanci Tupanci 2. Vranje Aleksandrovac Aleksandrovac Babina Poljana Babina Poljana Barbarušnice
    [Show full text]
  • Zoogeographic Analysis of Weevils' Fauna
    105 Kragujevac J. Sci. 24 (2002) 105-110. ZOOGEOGRAPHIC ANALYSIS OF WEEVIL FAUNA (COLEOPTERA, CURCULIONOIDEA: RHYNCHITIDAE, APIONIDAE, NANOPHYIDAE, CURCULIONIDAE, RHYNCHOPHORIDAE) IN KRAGUJEVAC BASIN (SERBIA) Snežana Pešić Faculty of Science, University of Kragujevac, P.O.Box 60, 34000 Kragujevac, Yugoslavia (Received March 5, 2001) ABSTRACT. Zoogeographic analysis of 355 weevil species registered in Kragujevac basin from 1987 to 1995 was carried out. The examined fauna mostly is European-Asian-Mediterranean mixture that fully correspondens to the floristic situation. According to the data available so far, the overal zoogeographic picture of the weevil fauna in Kragujevac basin differs significantly from the Central European fauna - the Slovak fauna, for example - where Holarctic and Palaearctic forms predominate, or from Italian fauna, where every fourth species is an endemic. It most closely resembles the Bulgarian fauna, in which European species are numerically dominant, followed by Mediterranean and Eurosiberian species. The only one cosmopolitan species was registered Sitophilus granarius (Linnaeus, 1758), well known pest in grain storehouses. For the interesting blind species Ubychia holdhausi Ganglabauer, 1903 the new data of distribution are given. INTRODUCTION Curculionoidea superfamily includes the largest animal’s family Curculionidae represented by 500.000 species in the world (only 50.000 have been described) (LYAL and KING, 1996). The number of the described weevils species is greater when we include other related families (Rhynchitidae, Apionidae, Nanophyidae etc.). For the people especially interesting are the forest and agricultural weevil pests. This phitophagous insects have been incompletely and only periodically investigated in Yugoslavia. The first larger study of Serbian insects (included weevils) was conducted on the Majdanpek (East Serbia) forest reserve (ŽIVOJINOVIĆ, 1950).
    [Show full text]
  • Konkursna Dokumentacija
    Конкурсна документација П/4-2019 Република Србија МИНИСТАРСТВО ДРЖАВНЕ УПРАВЕ И ЛОКАЛНЕ САМОУПРАВЕ Београд, Бирчанинова 6 Број: 404-02-232/2019-02/3 Датум: 25. новембар 2019. године КОНКУРСНА ДОКУМЕНТАЦИЈА ОДРЖАВАЊЕ И УНАПРЕЂЕЊЕ РЕГИСТРА МАТИЧНИХ КЊИГА Редни број јавне набавке: П/4-2019 Рок за подношење понуда 4. децембар 2019. године до 10:30 часова Јавно отварање понуда 4. децембар 2019. године у 11:00 часова новембар 2019. године 1 Конкурсна документација П/4-2019 На основу чл. 36. став 1. тачка 2) и чл. 61. Закона о јавним набавкама („Сл. гласник РС”, бр. 124/2012, 14/2015 и 68/2015, у даљем тексту: Закон), члана 5. Правилника о обавезним елементима конкурсне документације у поступцима јавних набавки и начину доказивања испуњености услова („Службени гласник РС”, бр. 86/2015), Мишљења Управе за јавне набавке број 404-02-4898/18 од 4. новембра 2019. године, Одлуке о покретању преговарачког поступка број: 404-02-232/2019-02 од 20. новембра 2019. године, Комисија за јавну набавку образована Решењем о образовању комисије за јавну набавку број 404-02-232/2019-02/1 од 20. новембра 2019. године, припремила је: КОНКУРСНУ ДОКУМЕНТАЦИЈУ у преговарачком поступку без објављивања позива за подношење понуда – Одржавање и унапређење Регистра матичних књига Редни број јавне набавке П/4-2019 Садржај: Општи подаци о јавној набавци Техничка спецификација Услови за учешће у поступку јавне набавке из чл. 75. и 76. Закона и упутство како се доказује испуњеност тих услова Упутство понуђачима како да сачине понуду Образац понуде Образац трошкова припреме понуде Образац изјаве о независној понуди Образац изјаве понуђача о испуњавању услова из чл.
    [Show full text]
  • Žrtve Rata 1941-1945 ALEKSANDROVAC
    Sadržaj Žrtve rata 1941-1945 ALEKSANDROVAC........................................................... 1 Draževac........................................................................... 11 Aleksandrovac................................................................... 1 Glogovica.......................................................................... 11 Bobote............................................................................... 1 Golešnica.......................................................................... 11 Boturići.............................................................................. 1 Gornja Peščanica.............................................................. 11 Bratići................................................................................ 1 Gornje Suhotno................................................................. 11 Bzenica............................................................................. 1 Gornji Adrovac................................................................... 12 Dašnica............................................................................. 1 Gornji Krupac.................................................................... 12 Dobroljupci........................................................................ 1 Gornji Ljubeš..................................................................... 12 Donja Zleginja................................................................... 1 Gredetin...........................................................................
    [Show full text]
  • Indeks Rasta Broja Stanovnika Po Naseljenim Mestima 2002-2011
    Indeks rasta broja stanovnika po naseljenim mestima 2002-2011. godine KELEBIJA ĐALA HORGOŠ BAČKI VINOGRADI SUBOTICA PALIĆ MARTONOŠ RABE SRPSKI KRSTUR HAJDUKOVO LJUTOVO LEGENDA MAJDAN MALI PESAK ŠUPLJAK SIGET MALE KANJIŽA PIJACE FILIĆ DONJI TAVANKUT MALA GORNJI BANATSKO ARANĐELOVO BOSNA TAVANKUT ZIMONIĆ NOVI KNEŽEVAC NOVO PODLOKANJ SELO BIKOVO VELEBIT VRBICA MIŠIĆEVO ADORJAN pad broja stanovnika RIĐICA OROM BAJMOK SANAD CRNA TREŠNJEVAC BARA RASTINA ĐURĐIN TOTOVO ALEKSA VIŠNJEVAC SELO BANATSKI ŠANTIĆ MONOŠTOR STANIŠIĆ STARI NOVI DOLINE ŽEDNIK ŽEDNIK ČOKA BAČKI BREG GAKOVO ČANTAVIR SENTA PAČIR MOKRIN BOGARAŠ BAČKO DUŠANOVO porast broja stranovnika KOLUT JAZOVO MALI BEOGRAD TORNJOŠ SVETOZAR MILETIĆ OSTOJIĆEVO GORNJI BREG NAKOVO STARA MORAVICA BAČKI SOKOLAC KARAĐORĐEVO ZOBNATICA BEZDAN ČONOPLJA SAJAN KEVI NOVO TOMISLAVCI MIĆUNOVO ORAHOVO PADEJ BANATSKO KRIVAJA GORNJA VELIKO SELO ROGATICA SVETIĆEVO STERIJINO KIKINDA IĐOŠ UTRINE BAČKI ADA BAČKA TOPOLA KAVILO stagnacija broja stanovnika MONOŠTOR SOMBOR KLJAJIĆEVO POBEDA TELEČKA OBORNJAČA BAJŠA NJEGOŠEVO BOGARAŠ OBORNJAČA SREDNJI SALAŠ NOVI GUNAROŠ BOČAR KOZARCI MOL PANONIJA BAGREMOVO KUPUSINA BAČKO PETROVO SELO RUSKO SRPSKA SELO CRNJA LIPAR MALI IĐOŠ RADOJEVO SIVAC MILEŠEVO NOVO MILOŠEVO bez stanovnika NOVA CRVENKA BANATSKA TOPOLA LOVĆENAC PRIGREVICA TOBA STAPAR VOJVODA STEPA CRVENKA HETIN SVILOJEVO FEKETIĆ APATIN NOVA BEČEJ CRNJA BAŠAID NOVI BEČEJ ALEKSANDROVO KRUŠČIĆ KULA BAČKI BRESTOVAC nepopisano područje Kosova i Metohije DOROSLOVO SRBOBRAN SONTA TORDA RADIČEVIĆ VRBAS SRPSKI ITEBEJ BAČKI
    [Show full text]
  • Kvalitet Vodosnabdevanja Grada Kragujevca* - Alternativni Izvori Vodosnabdevanja
    KVALITET VODOSNABDEVANJA GRADA KRAGUJEVCA* - ALTERNATIVNI IZVORI VODOSNABDEVANJA - QUALITY OF WATER SUPPLY OF KRAGUJEVAC -ALTERNATIVE WATER SOURCES – dr Ljiljana Čomić 1) dr Jelka Ranković,2), dr Aleksandar Ostojić 3), dr Svetlana Ćurčić4) Rezime: Stanovništvo Kragujevca se snabdeva vodom za piće iz sledećih izvorišta: vodovodni sistem Gruža, vodovodni sistem Grošnica, Moravski vodovodni sistem i alternativni izvori za vodosnabdevanje. Alternativne izvore vodosnabdevanja, koje koristi16,46% stanovništva, čine: 301 lokalni vodovod, 3100 bunara, 230 izvora i 44 javne česme. Utvrdjeno je da se većina alternativnih izvorišta nalazi van sistema kontrole kvaliteta vode, a veliki deo onih izvorišta čija se voda kontroliše ne ispunjava potrebne kriterijume higijenske ispravnosti. U cilju unapredjenja kvaliteta vodosnabdevanja neophodno je kreirati i realizovati monitoring sistem za alternativna izvorišta, definisati i realizovati program zaštite i revitalizacije objekata, razviti program edukacije i savetodavni servis za rad sa lokalnim stanovništvom. Ključne reči: vodosnabdevanje, alternativni izvori, kvalitet vode Abstract: The population of Kragujevac is supplied with dinking water from the following sources: water supply sistem Gruža, water supply sistem Grošnica, water supply sistem Morava and from alternative water sources. Alternative water supply sources, which are used by 16.46% of the population, include: 301local water supplies systems , 3100 wells,230 springs and 44 public . Most alternative water supply sources are not included into monitoring of water quality, and most of those included have low hygienic state. In order to improve the quality of water suplly it is necessary to create andrealize monitoring system for alternative sources, to define and realize programme for protection and revitalization of these objecta, to develop education programmeand advice servise for local inhabitants.
    [Show full text]
  • Region Opština Mesto Broj Goveda (Živih) BEOGRAD BARAJEVO
    Region Opština Mesto Broj goveda (živih) BEOGRAD BARAJEVO ARNAJEVO 307 BACEVAC 101 BARAJEVO 281 BELJINA 268 BOŽDAREVAC 226 GUNCATI 133 LISOVIĆ 111 MANIC 71 MELJAK 48 ROŽANCI 301 VELIKI BORAK 282 VRANIĆ 267 ŠILJAKOVAC 36 BEOGRAD-SURČIN BEČMEN 36 BOLJEVCI 111 DOBANOVCI 507 JAKOVO 193 PETROVČIĆ 257 PROGAR 79 SURČIN 51 GROCKA BEGALJICA 40 BOLEČ 5 BRESTOVIK 4 DRAŽANJ 128 GROCKA 4 KALUĐERICA 11 KAMENDOL 28 LEŠTANE 1 PUDARCI 87 UMČARI 488 VRCIN 88 ZAKLOPACA 5 ŽIVKOVAC 7 LAZAREVAC ARAPOVAC 89 BAROŠEVAC 34 BARZILOVICA 102 BISTRICA 150 BRAJKOVAC 184 BUROVO 12 CVETOVAC 64 DREN 128 DUDOVICA 247 JUNKOVAC 46 KRUŠEVICA 34 LAZAREVAC 20 LESKOVAC 146 LUKAVICA 54 MALI CRLJENI 35 MEDOŠEVAC 9 MIROSALJCI 236 PETKA 46 PRKOSAVA 7 Region Opština Mesto Broj goveda (živih) BEOGRAD LAZAREVAC RUDOVCI 26 SOKOLOVO 94 STEPOJEVAC 107 STRMOVO 52 STUBICA 33 TRBUŠNICA 286 VELIKI CRLJENI 165 VRBOVNO 114 VREOCI 26 ZEOKE 11 ČIBUTKOVICA 100 ŠOPIĆ 91 ŠUŠNJAR 39 ŽUPANJAC 35 MLADENOVAC AMERIC 183 BELJEVAC 91 CRKVINE 108 DUBONA 62 GRANICE 26 JAGNJILO 914 KORAĆICA 555 KOVAČEVAC 595 MALA VRBICA 46 MARKOVAC 161 MEĐULUŽJE 336 MLADENOVAC (SELO) 109 MLADENOVAC (VAROŠ) 128 PRUŽATOVAC 482 RABROVAC 1,109 RAJKOVAC 93 SENAJA 8 VELIKA IVANČA 960 VELIKA KRSNA 918 VLAŠKA 350 ŠEPŠIN 77 NOVI BEOGRAD NOVI BEOGRAD 22 OBRENOVAC BALJEVAC 117 BARIČ 28 BELO POLJE 64 BROVIĆ 354 DRAŽEVAC 434 DREN 389 GRABOVAC 1,109 JASENAK 316 KONATICE 93 KRTINSKA 915 LJUBINIC 436 MALA MOŠTANICA 38 MISLODIN 135 OBRENOVAC 19 ORAŠAC 573 PIROMAN 292 Region Opština Mesto Broj goveda (živih) BEOGRAD OBRENOVAC POLJANE 220 RATARI
    [Show full text]