Οδηγοσ Εκθεσησ Exhibition Guide
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
AL R U R T L Ανάδειξη U ενός κοινού C πολιτισμικού χώρου των Ευρωπαϊκών Αγροτικών Κοινωνιών Rural heritage ΕΚΘΕΣΗΣ and collective identity Building the sustainability of rural communities Πολιτιστική Κληρονομιά του Αγροτικού Χώρου & ΟΔΗΓΟΣ Promotion Συλλογική Ταυτότητα of a Cultural Area Common Οικοδομώντας την to European αειφόρο ανάπτυξη των Rural Communities αγροτικών κοινωνιών EXHIBITION GUIDE . ΛΑΟΓΡΑΦIΚΟ ΚΑI IΣΤΟΡIΚΟ ΜΟΥΣΕIΟ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ 10 IΑΝΟΥΑΡIΟΥ-10 ΜΑΡΤIΟΥ 2009 FOLKLORE AND HISTORICAL MUSEUM OF KOMOTINI 10 JANUARY-10 MARCH 2009 Η ΕΚΘΕΣΗ ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΘΗΚΕ ΑΠΟ: ■ Ευρωπαϊκή Ακαδημία για τη Βιώσιμη Αγροτική Ανάπτυξη (Εuracademy EXHIBITION CO-ORGANISERS Association) σε συνεργασία με το Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο ■ The European Academy for Sustainable Rural Development Κομοτηνής (Ελλάδα) (Euracademy Association) in cooperation with the Folklore and History ■ Μουσείο Kresow - Lubaczow (Πολωνία) Museum of Komotini (GR) ■ Εθνικό Ιστορικό Μουσείο (Βουλγαρία). ■ Muzeum Kresow - Lubaczow (PL) ■ PRISMA - Κέντρο Αναπτυξιακών Μελετών (Ελλάδα) ■ National Museum of History (BG) ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ■ PRISMA Centre for Development Studies (GR) Φούλη Παπαγεωργίου, Αρχιτέκτων Rural heritage OVERALL COORDINATION ΜΟΥΣΕΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ and Fouli Papageorgiou, Architect (GR) ■ Λουίζα Καραπιδάκη, Ιστορικός Τέχνης, Μουσειολόγος collective identity MUSEOLOGICAL STUDY ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ Louisa Karapidaki, Art Historian, Museologist (GR) ■ Χλόη Βαρελίδη, Αρχιτέκτων Building the EXHIBITION DESIGN ΚΕΙΜΕΝΑ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΔΗΓΟ ΤΗΕ ΕΚΘΕΣΗΣ sustainability ■ Chloe Varelidi, Architect (GR) Έφη Καρποδίνη-Δημητριάδη, Αρχαιολόγος, Δρ Λαογραφίας of rural communities TEXTS AND RESEARCH OF THE EXHIBITION GUIDE Janusz Mazur, Ιστορικός Τέχνης, Μουσειολόγος ΕΚΘΕΣΗ Effi e Karpodini-Dimitriadi, Archaeologist, Ph.D in Folklore (GR) Kiril Topalov, Καθηγητής Λογοτεχνίας και Λαογραφίας Πολιτιστική Janusz Mazur, Art Historian, Museologist (PL) Leonora Boneva-Trayanova, Ιστορικός, Δρ Μουσειολογίας Κληρονομιά του Kiril Topalov, Professor in Literature and Folklore (BG) ΣΕΝΑΡΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ Leonora Boneva-Trayanova, Historian, PhD in Museology (BG) Αγροτικού Χώρου και Λουίζα Καραπιδάκη, Ιστορικός Τέχνης, Μουσειολόγος Συλλογική Ταυτότητα TEXT OF THE SCENARIO Φούλη Παπαγεωργίου, Αρχιτέκτων ■ Louisa Karapidaki, Archaeologist, Museologist (GR) ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ Οικοδομώντας την ■ Fouli Papageorgiou, Architect (GR) ΟΔΗΓΟΣ Ability Integrated Communication, Αθήνα αειφόρο ανάπτυξη των GRAPHIC DESIGN Εκδόθηκε από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία για τη Βιώσιμη Αγροτική αγροτικών κοινωνιών ■ Concept and artwork: Ability Integrated Communication, Athens (GR) EXHIBITION Ανάπτυξη (Euracademy Association) εκ μέρους της κοινοπραξίας του Published by Euracademy Association, on behalf of the CULT RURAL Έργου CULT RURAL partnership Αθήνα, Ιανουάριος 2009 Athens, January 2009 ISBN 978-960-88634-2-2 ISBN 978-960-88634-2-2 Το παρόν Έργο χρηματοδοτήθηκε με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής This project has been funded with support from the European Commission, Επιτροπής, Πρόγραμμα Πλαίσιο «Πολιτισμός 2000». Framework Programme CULTURE 2000. This publication refl ects the Η έκδοση αυτή αντανακλά τις απόψεις μόνον των συγγραφέων και views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible η Επιτροπή δεν έχει ευθύνη για οποιαδήποτε χρήση της πληροφορίας for any use which may be made of the information contained therein. που περιλαμβάνεται εδώ. EXHIBITION GUIDE PREFACE ΕΙΣΑΓΩΓΗ 3 This exhibition forms part of CULT RURAL, an international project co-funded Each of the above themes has been elaborated by a group of partner Η παρούσα Έκθεση αποτελεί τμήμα του διακρατικού Έργου CULT RURAL, το οποίο συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή by the European Commission in the context of “Culture 2000”, the Framework organisations covering two to three countries. It provided the springboard and Επιτροπή, στο πλαίσιο του Προγράμματος Πλαισίου για την Στήριξη του Πολιτισμού «Πολιτισμός 2000». Το CULT RURAL Programme in Support of Culture. CULT RURAL brings together eight guiding concept for the conduct of ethnographic research and the mounting of an Βασίζεται στη συνεργασία 14 οργανισμών από 7 Ευρωπαϊκές χώρες, με στόχο τη δημιουργία ενός κοινού πολιτισμικού χώρου organisations from seven EU member states, aiming to create a Cultural Area exhibition, to show both the common roots of the European rural heritage and its για τις Ευρωπαϊκές αγροτικές κοινωνίες. Η προσπάθεια αυτή φιλοδοξεί να αναδείξει τα μηνύματα που μεταφέρει στις σύγχρονες Common to European Rural Communities, by distilling the messages conveyed impact on the sustainable development of present-day rural societies. The fi rst κοινωνίες η πολιτιστική παράδοση του Ευρωπαϊκού αγροτικού χώρου και ιδιαίτερα τα διδάγματα με πραγματική αξία για την to present day societies through the cultural heritage of Rural Europe, drawing theme is dealt with by partners in Greece and Italy; the second by partners in αειφόρο ανάπτυξη. lessons with a real value for sustainable development. Sweden, France and Hungary; and the third by partners in Greece, Poland and Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η αγροτική πολιτιστική κληρονομιά αποτελεί μια σημαντική πτυχή του Ευρωπαϊκού πολιτισμού και Bulgaria. There is no doubt that the rural heritage is an important aspect of European πρέπει να προστατευτεί και να διατηρηθεί. Επιπλέον, η αγροτική κληρονομιά προσφέρει πολλά διδάγματα στις σύγχρονες culture, which should be protected and preserved. Furthermore, rural heritage The exhibition presented here deals with the third theme, i.e. identity building κοινωνίες: οι παραδοσιακές μέθοδοι εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων και οι αντίστοιχες τεχνολογίες αποτελούν ένα παράδειγμα has a lot to teach contemporary societies: for example, the traditional methods through celebrations, rituals and customs that have survived through the ages in που προσφέρει πολλές ιδέες σήμερα για εξοικονόμηση ενέργειας. Ακόμη, η παρατηρούμενη ιστορική συνέχεια της πολιτιστικής of exploiting natural resources and related technologies may provide ample rural communities and are still used as a reference point in Greece, Poland and κληρονομιάς του αγροτικού χώρου και ο ρόλος που διαδραματίζει ως έναυσμα κοινωνικής ταυτότητας και συλλογικότητας μπορεί inspiration for energy saving today; or, the continuity of rural cultural heritage Bulgaria. να αποτελέσει αντίβαρο της παγκοσμιοποίησης του πολιτισμού. Το CULT RURAL αναδύεται σε μια προσπάθεια εξερεύνησης της σχέσης μεταξύ αγροτικής κληρονομιάς και αειφόρου ανάπτυξης με επίκεντρο τρία θεματικά σύνολα: and its role as a source of community identity and bonding, may challenge the The exhibition is organised along a sequence of four units, which build the globalisation of culture. CULT RURAL has set out to explore the links between scenario explained in section two of this Guide. Museum objects, pictures, fi lm Ι. Αγροτικό πολιτισμικό τοπίο: αλληλεπίδραση μεταξύ αγροτικών κοινωνιών και του φυσικού περιβάλλοντος τους. rural heritage and sustainable development around three themes: and sounds are brought together to create the atmosphere of a “performance” ΙΙ. Έμπνευση, καινοτομία και τεχνολογία: η οπτική του αγροτικού χώρου κάτω από την πίεση της παγκοσμιοποίησης. 3. I. Rural cultural landscapes: the interaction between rural communities and the in which rituals and celebrations are presented as they survive today, provoking ΙΙΙ. Πολιτιστική κληρονομιά του αγροτικού χώρου και συλλογική ταυτότητα: οικοδομώντας την αειφορία των αγροτικών κοινωνιών. natural environment. the visitor to become part of them, discover their meaning, associate with the performers and refl ect on the value of cultural memory and identity as a reserve Κάθε ένα από τα παραπάνω θεματικά σύνολα αναπτύχθηκε από ομάδα συμμετεχόντων φορέων, η οποία κάλυπτε δύο ή τρεις II. Inspiration, innovation and technology: the rural perspective and the global of “social capital” that can make our lives richer, improve our well being and χώρες. Οι θεματικές αυτές αποτέλεσαν το έναυσμα και την κεντρική ιδέα για την εθνογραφική έρευνα και την αντίστοιχη οργάνωση pressures regenerate the rural areas of Europe. έκθεσης, με σκοπό να διαφανούν οι κοινές ρίζες της Ευρωπαϊκής αγροτικής κληρονομιάς και η συνεισφορά της στη βιώσιμη III. Rural heritage and collective identity: building the sustainability of rural ανάπτυξη των σημερινών κοινωνιών. Το πρώτο θεματικό σύνολο αναπτύχθηκε από Έλληνες και Ιταλούς εταίρους, το δεύτερο από communities Σουηδούς, Γάλλους και Ούγγρους και το τρίτο από Έλληνες, Πολωνούς και Βούλγαρους. Η έκθεση που παρουσιάζεται στον Οδηγό αυτό πραγματεύεται το τρίτο θεματικό σύνολο, δηλαδή την οικοδόμηση ταυτότητας μέσα από εορτασμούς, λαϊκά δρώμενα και έθιμα που επέζησαν στη διάρκεια των αιώνων και αποτελούν ακόμη «σημεία αναφοράς» στην Ελλάδα, την Πολωνία και την Βουλγαρία. 1. Συμμετοχή των κατοίκων Η έκθεση αποτελείται από τέσσερις ενότητες, οι οποίες παρουσιάζουν το σενάριο που στο καρναβάλι του Σοχού 1. Full community participation in the carnival of αναπτύσσεται στο δεύτερο κεφάλαιο του Οδηγού. Μουσειακά αντικείμενα, εικόνες, φιλμ και ήχοι (φωτ. B. Βουτσάς) Sochos, Macedonia, Greece (phot. V. Voutsas) συνθέτουν μια ατμόσφαιρα θεατρικής παράστασης, μέσα στην οποία τα λαϊκά δρώμενα 2. Καλαντιστές «Draby» για την 2. New Year’s “Draby” carolling from και οι εορτασμοί αναβιώνουν στη σημερινή τους μορφή, προκαλώντας τον επισκέπτη να Πρωτοχρονιά από την Επαρχία Podkarpackie voivodship, Poland συμμετάσχει, να ανακαλύψει το νόημά τους, να ταυτιστεί με τους πρωταγωνιστές και να Podkarpackie, Πολωνία αναλογιστεί