Ministerstwo Środowiska Państwowy Instytut

MINISTERSTWO ŚRODOWISKA Zleceniodawca

PAŃSTWOWY INSTYTUT GEOLOGICZNY Generalny Wykonawca Mapy Hydrogeologicznej Polski w skali 1 : 50 000

Państwowy Instytut Geologiczny, Oddział Geologii Morza 80–328 Gdańsk, ul. Kościerska 5

OBJAŚNIENIA DO MAPY HYDROGEOLOGICZNEJ POLSKI w skali 1: 50 000

Arkusz SWORNIGACIE (125)

Opracowała: DYREKTOR Państwowego Instytutu Geologicznego ...... mgr inż. Maria Kreczko upr. geol. Nr V-1191 Państwowy Instytut Geologiczny

Redaktor arkusza:

...... prof. dr hab. Andrzej Sadurski Państwowy Instytut Geologiczny

Sfinansowano ze środków NARODOWEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ Praca wykonana na zamówienie Ministra Środowiska Copyright by PIG & MŚ, Warszawa 2004 SPIS TREŚCI

I. WPROWADZENIE ...... 4 I.1. CHARAKTERYSTYKA TERENU ...... 5 I.2. ZAGOSPODAROWANIE TERENU ...... 6 I.3. WYKORZYSTANIE WÓD PODZIEMNYCH ...... 8 II. KLIMAT, WODY POWIERZCHNIOWE ...... 8

III. BUDOWA GEOLOGICZNA ...... 10

IV. WODY PODZIEMNE ...... 12 IV.1. UŻYTKOWE PIĘTRA WODONOŚNE ...... 12 IV.2. REGIONALIZACJA HYDROGEOLOGICZNA ...... 14 V. JAKOŚĆ WÓD PODZIEMNYCH ...... 18

VI. ZAGROŻENIE I OCHRONA WÓD PODZIEMNYCH ...... 23

VII. LITERATURA I WYKORZYSTANE MATERIAŁY ARCHIWALNE ...... 26

SPIS RYCIN ZAMIESZCZONYCH W TEKŚCIE Ryc. 1. Położenie arkusza mapy na tle jednostek fizycznogeograficznych i hydrogeologicznych Ryc. 2. Średnie roczne wskaźniki bilansu wodnego zlewni Brdy Ryc. 3. Średnie przepływy i odpływy charakterystyczne Brdy do wodowskazu w Swornychgaciach Ryc. 4. Symbole jednostek hydrogeologicznych na arkuszu Swornigacie i arkuszach sąsiednich Ryc. 5. Histogramy i wykresy częstości skumulowanej wybranych składników chemicznych wód podziemnych czwartorzędowego piętra wodonośnego Ryc. 6. Podstawowe wartości statystyczne wybranych składników chemicznych wód podziemnych piętra czwartorzędowego Ryc.7. Położenie arkusza na tle obszarów chronionych

SPIS ZAŁĄCZNIKÓW DOŁĄCZONYCH DO TEKSTU Załącznik 1.1 Przekrój hydrogeologiczny I-I Załącznik 1.2 Przekrój hydrogeologiczny II-II Załącznik 2 Mapa głębokości występowania głównego poziomu wodonośnego (w skali 1:100 000) Załącznik 3 Mapa miąższości i przewodności głównego poziomu wodonośnego (w skali 1:100 000)

SPIS TABEL DOŁĄCZONYCH DO TEKSTU Tabela 1a Reprezentatywne otwory studzienne (aneks „Materiały poufne”) Tabela 1d Inne reprezentatywne punkty dokumentacyjne umieszczone na planszy głównej (otwory bez opróbowania hydrogeologicznego) Tabela 2 Główne parametry jednostek hydrogeologicznych Tabela 3a Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych wykonanych dla mapy - reprezentatywne otwory studzienne Tabela 3d Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych wykonanych dla mapy – inne reprezentatywne punkty dokumentacyjne Tabela 4 Obiekty uciążliwe dla wód podziemnych Tabela A Otwory studzienne pominięte na planszy głównej (aneks „Materiały poufne”) Tabela B Inne punkty dokumentacyjne pominięte na planszy głównej (otwory bez opróbowania hydrogeologicznego) Tabela C1 Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych – materiały archiwalne – reprezentatywne otwory studzienne Tabela C5 Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych – materiały archiwalne – otwory studzienne pominięte na planszy głównej

SPIS MAP (wydruki ploterowe) Mapa hydrogeologiczna Polski - plansza główna w skali 1:50 000 Mapa dokumentacyjna w skali 1:50 000

WERSJA CYFROWA MAPY (GIS/Intergraph) Materiał archiwalny w Centralnym Archiwum Geologicznym PIG

3 I. WPROWADZENIE

Arkusz Swornigacie [nr 125] mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1:50 000, opracowany został w Państwowym Instytucie Geologicznym, w Oddziale Geologii Morza w Gdańsku. Mapę opracowano na zamówienie Ministerstwa Środowiska, sfinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Generalnym Wykonawcą mapy jest Państwowy Instytut Geologiczny. Warunki hydrogeologiczne z elementami ochrony środowiska opracowano w oparciu o materiały źródłowe i informacje uzyskane z:  Centralnego Archiwum Geologicznego Państwowego Instytutu Geologicznego  w Warszawie i Gdańsku,  Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku,  Starostwa w Chojnicach,  Urzędów Gmin: Lipnica, Konarzyny, Przechlewo, Chojnice,  Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Gdańsku. Uzupełnieniem zebranych materiałów archiwalnych był przegląd terenu przeprowadzony w 2003 r. Podczas rekonesansu dokonano kontrolnych pomiarów zwierciadła wody w studniach, pobrano próbki wody do badań laboratoryjnych. Zwrócono uwagę na stan środowiska, występowanie potencjalnych ognisk zanieczyszczeń, stanowiących zagrożenie dla wód. Zebrano informacje o otworach studziennych oraz obiektach uciążliwych dla środowiska wg stanu na koniec 2002 r, wyniki analiz chemicznych próbek wody dotyczą przede wszystkim lat 1990 – 2000. Analizie poddano materiały dokumentacyjne z 25 otworów hydrogeologicznych. Z tej liczby 15 otworów uznano za reprezentatywne dla charakteryzowanych poziomów (tab. 1a). Wyniki badań uzyskane w trakcie wykonywania otworów reprezentatywnych zestawiono w tabeli 1a, natomiast pozostałych, pominiętych na mapie głównej, w tabeli A. Ponadto uwzględniono informacje zestawione w Materiałach Archiwum Wierceń (1) oraz wyniki wierceń poszukiwawczych i badawczych (tab. 1d, B). Jakość wody użytkowych poziomów wodonośnych oceniono na podstawie wyników zawartych w analizach archiwalnych (tab. C1, C5) i wykonanych specjalnie dla MhP nr 125 (tab. 3a).

W tabelach zestawiono wyniki analiz fizyczno – chemicznych próbek wody pobranych w trakcie próbnych pompowań otworów studziennych po ich wykonaniu, po rekonstrukcji lub renowacji, a także w trakcie eksploatacji w latach 1990–2002. Dla potrzeb mapy wykonane zostały rozszerzone analizy chemiczne próbek wody, pobranych z 12 studni wierconych. Analizy wykonało Centralne Laboratorium Chemiczne Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie. Potencjalne ogniska zanieczyszczeń wód podziemnych przedstawiono na Mapie w skali 1:50 000, a ich charakterystykę podano w tabeli 4. Interpretację warunków występowania użytkowych poziomów wodonośnych, charakterystykę ilościową i jakościową, przedstawiono na arkuszu Mapy hydrogeologicznej Polski i załączonych do tekstu mapach głębokości występowania głównego poziomu użytkowego (zał. 2), mapach miąższości i przewodności (zał. 3) oraz przekrojach hydrogeologicznych (zał. 1.1 i 1.2). Na mapie dokumentacyjnej (zał. 4) zostały zlokalizowane wszystkie zinwentaryzowane otwory studzienne, otwory bez opróbowania hydrogeologicznego oraz zaznaczone zostały granice opracowań regionalnych i geofizycznych — geoelektrycznych. Całość obszaru arkusza obejmują dwie dokumentacje hydrogeologiczne: „Wody podziemne województwa słupskiego” oraz Dokumentacja zasobów dyspozycyjnych zlewni Brdy (2, 12). Pozostałe dokumentacje (8, 14, 15) dotyczą wyłącznie obszaru dawnego województwa słupskiego. Wykaz opracowań regionalnych, innych dokumentacji hydrogeologicznych oraz publikacji dotyczących obszaru mapy zamieszczono w rozdziale VII. W ramach prac nad mapą przeprowadzono weryfikację i uzupełnienie danych Regionalnego Banku Danych Hydrogeologicznych. Analizę statystyczną wyników analiz chemicznych próbek wody wykonano przy współpracy Krzysztofa Sokołowskiego. Wersja komputerowa arkusza mapy w systemie INTERGRAPH wykonana została przez Zbigniewa Kordalskiego i Krzysztofa Sokołowskiego.

I.1. CHARAKTERYSTYKA TERENU Położenie arkusza Swornigacie [układ 1942], w skali 1:50 000, określają współrzędne: 17015’—17030’ długości geograficznej wschodniej i 53050’—54000’ szerokości geograficznej północnej. Obszar arkusza, o powierzchni 305 km2, znajduje się w województwie pomorskim. Położony jest na styku trzech powiatów: bytowskiego (gmina Lipnica), człuchowskiego (gmina Przechlewo) i chojnickiego (gminy — Konarzyny, Chojnice i Brusy). 5 W regionalizacji geologicznej obszar arkusza położony jest w południowo-zachodniej części niecki brzeżnej (16). Według fizycznogeograficznego podziału Kondrackiego (6), znaczna część obszaru arkusza położona jest na Równinie Charzykowskiej (314.67). Tylko niewielki południowo– zachodni kraniec obszaru znajduje się na Pojezierzu Krajeńskim (314.69). Na Równinie Charzykowskiej dominującą formą geomorfologiczną są szeroko rozprzestrzeniające się pola sandrowe. Równina sandrowa jest zróżnicowana hipsometrycznie, od 185 m n.p.m. w pobliżu rynny jeziora Gwiazda – na północy do 130 m n.p.m. w części południowej, w rejonie Swornychgaci. Powierzchnia sandru porozcinana jest rynnami jeziornymi i licznymi formami wytopiskowymi. Rozległe zagłębienia wytopiskowe występują przede wszystkim w północnej i centralnej części obszaru (Bagno Pceń, Rosocha). Większość obniżeń jest wypełniona przez jeziorne osady organiczne (9). Na południowym zachodzie — w okolicy Nowej Wsi i Żychcego — pojawiają się niewielkie fragmenty wysoczyzny polodowcowej Pojezierza Krajeńskiego. Powierzchnia wysoczyzny położona jest na rzędnych od 140 do 150 m n.p.m. W regionalizacji hydrogeologicznej obszar objęty mapą znajduje się w regionie V— pomorskim. Odnawialność czwartorzędowego systemu wodonośnego wynosi około 100 m3/24h*km2 a trzeciorzędowego poniżej 5 m3/24h*km2. Położenie arkusza mapy na tle jednostek fizyczno-geograficznych i hydrogeologicznych przedstawiono na ryc. 1.

I.2. ZAGOSPODAROWANIE TERENU Arkusz Swornigacie obejmuje obszary o charakterze leśno-rolniczym. Jedynymi większymi ośrodkami na tym terenie jest Lipnica — wieś gminna oraz Swornegacie (d. Swornigacie) — wieś letniskowa, której zachodni skraj znajduje się na omawianym obszarze. Na pozostałym obszarze znajdują się wsie i osady wiejskie związane przede wszystkim z gospodarką leśną i rolną. Lasy zajmują około 80% powierzchni arkusza. Enklawy użytków rolnych znajdują się w części północnej, w rejonie Lipnicy i Borowego Młyna oraz na południu, od Nowej Wsi po Zieloną Hutę.

J.Gwiazda Lipnica J.Kiedrowickie a J.Trzebielsk o n dz ą r Kiedrowice

P Borowy Młyn

ca C ni h sz o su c O i na J.Księże 314.67 J.Śluza J.Lipczyno V Wielkie

C h oc

ina

c z

y 314.69 Swornegacie

k a Nowa Wieś J.Karsińskie Żychce a Chocin 0 1000 2000m J.Życheckie J.Długie

Ryc. 1. Położenie obszaru mapy na tle jednostek hydrogeologicznych i fizycznogeograficznych. Skala 1:200 000

Jednostki fizycznogeograficzne Regiony hydrogeologiczne wg J. Kondrackiego (6): wg B. Paczyńskiego (10):

granice mezoregionów V pomorski 314.67 Równina Charzykowska 314.69 Pojezierze Krajeńskie

Na tych terenach przeważa produkcja polowa prowadzona na słabych glebach (kompleks żytni słaby). W okolicach miejscowości Żychce znajduje się czynna ferma trzody chlewnej. Na obszarze arkusza, w północnej części, znajdują się złoża „Trzebielsk” i „Zapceń”. Złoże kruszywa naturalnego„Trzebielsk”, którego południowy kraniec znajduje się na obszarze arkusza Swornigacie jest eksploatowane w ramach obszaru górniczego „Ostrowite”. W Zapceniu (złoże „Zapceń”) wydobywana jest kreda jeziorna. Walory turystyczno-krajobrazowe: lasy i liczne jeziora, spowodowały, że na tych terenach, szczególnie wokół jezior, znajdują się liczne domy letniskowe. Skupione są one nad jeziorami: Gwiazda, Parszczenica i Śluza oraz Karsińskim. Sieć dróg jest słabo rozwinięta, jedynie z północy na południe przez cały obszar przebiega droga Bytów — Chojnice.

I.3. WYKORZYSTANIE WÓD PODZIEMNYCH Woda do gospodarstw domowych i zakładów dostarczana jest z ujęć wód podziemnych, zlokalizowanych we wsiach i większych osadach wiejskich. Również niektóre ośrodki wypoczynkowe oraz leśniczówki posiadają własne ujęcia. Są to małe ujęcia jedno i dwuotworowe. Największe ujęcie komunalne znajduje się w Lipnicy i Swornychgaciach. Zatwierdzone zasoby eksploatacyjne ujęć znajdujących się na obszarze mapy wynoszą 351,6 m3/h a pobór nie przekracza 5% zatwierdzonych zasobów. Zestawienie wielkości zasobów eksploatacyjnych poszczególnych ujęć znajduje się w tab. 1a i A.

II. KLIMAT, WODY POWIERZCHNIOWE

Obszar arkusza znajduje się w regionie klimatycznym Pojezierza Pomorskiego - w strefie klimatu atlantyckiego, ze średnimi opadami rocznymi w granicach od około 600 mm do 650 mm (13). Najwyższe z wielolecia sumy rocznych opadów obserwuje się w części północnej, w Borowym Młynie, gdzie wynosi 647 mm. Wielkość opadów zmniejsza się w kierunku południowym, do 566 mm w Chojnicach, poza obszarem arkusza. Równocześnie występuje tu duża zmienność rozkładu opadów w wieloleciu. Zakres wahań rocznych sum opadów zawierał się na stacji w Chojnicach w przedziale od 389 mm w 1982 r. do 758 mm w 1970 r.

8 Pora niskich opadów przypada na półrocze zimowe (około 55% opadów rocznych) a najbardziej intensywne opady występują w lipcu i sierpniu. Najobfitszym w opady miesiącem jest lipiec (około 90 mm), najuboższym — luty ( 40 mm) (7). Średnia roczna temperatura powietrza (na stacji w Chojnicach — poza terenem arkusza) wynosi około 7,60C (7). Średnie roczne parowanie terenowe obliczone metodą Konstantinowa wynosi 470 mm a parowanie w półroczu letnim (V - X) około 360 mm (13). Różnica mięzy wielkością opadów i parowaniem terenowym wynosi 130 mm. Wody z całego obszaru arkusza są odprowadzane do Wisły przez Brdę i jej lewobrzeżne dopływy: Chocinę, Lipczynkę i Zbrzycę. Obszar źródliskowy Chociny znajduje się w północno — zachodniej części obszaru arkusza, w rejonie osady Wierzchocina. Chocina płynie w kierunku południowo-wschodnim, w okolicach Bindugi przyjmuje wody lewobrzeżnego dopływu — Prądzony. W Swornychgaciach Chocina wpływa do jeziora Karsińskiego. Odwadnia środkową część obszaru. Chocina płynie po sandrze, od ujścia Prądzony do Zielonej Chociny — w szerokiej zatorfionej dolinie. Na obszar arkusza Lipczynka wpływa po opuszczeniu wód jeziora Lipczyno Wielkie. Prowadzi swe wody na południe i w okolicy Przechlewka wypływa z obszaru arkusza. Lipczynka odwadnia południowo–zachodnią część terenu: tj sandr Gwdy i wysoczyznę północnego skraju Pojezierza Krajeńskiego. Północno-wschodni skraj obszaru arkusza odwadniany jest przez Zbrzycę. Zbrzyca na obszarze arkusza przepływa przez ciąg jezior: Książe, Parszczenica, Śluza. Wskaźniki surowego bilansu wodnego zlewni Brdy i jej dopływów oraz wielkości przepływów charakterystycznych górnej Brdy podano na ryc. 2 i 3.

Rzeka Opad Odpływ Odpływ Współczynnik odpływu Deficyt całkowity podziemny całkowitego podziemnego odpływu [mm] % [mm] Chocina* 638 292 165 46 26 346 Lipczynka* 665 b.d. 92 b.d. 14 b.d. Górna Brda* 669 289 194 43 29 380 Brda** 530 397 b.d. 25 b.d. 133 *wg Dokumentacji (12) ** wg Szkutnickiej (13) Ryc. 2. Średnie roczne wskaźniki bilansu wodnego w zlewni Brdy

Rzeka Przepływ Moduł odpływu 3 [m /s] [dm3/s*km2] [m3/24h*km2] Brda SWQ 14,8 12,3 1060 SSQ 10,6 8,8 760 SNQ 6,8 5,7 490 NNQ 4,9 4,1 350

Ryc. 3. Średnie przepływy i odpływy charakterystyczne Brdy do wodowskazu Swornychgaciach (15) Na obszarze objętym arkuszem mapy znajdują się dość liczne jeziora: rynnowe wytopiskowe. Do największych jezior należą położone w północnej części obszaru: jezioro Gwiazda, o powierzchni 210 ha i maksymalnej głębokości dochodzącej do 44 m oraz Jezioro Kiedrowickie, zajmujące powierzchnię około 103 ha, ale o kilkumetrowej głębokości. W części wschodniej znajduje się zespół płytkich, lecz zajmujący znaczną powierzchnię jezior: Parszczenica, Śluza, Długie i Książe. Na obszarze arkusza znajduje się zachodni skraj Jeziora Karsińskiego.

III. BUDOWA GEOLOGICZNA

Najstarsze udokumentowane na omawianym obszarze utwory, to nawiercone w rejonie Wierzchociny iłowce starszego paleozoiku, które znajdują się na głębokości około 2000 m (otwór badawczy nr 101). Na nich zalega pokrywa osadów permomezozoicznych o miąższości około 1800 m. Osady kenozoiczne osadzone zostały na utworach kredowych, wykształconych w postaci opok i margli. Strop utworów kredy nawiercony został na głębokości od 261 do 290 m, na rzędnych około -130 m n.p.m. w otworach badawczych nr 104, 105. Miąższość utworów kredowych jest znaczna i wynosi około 1000 m. Trzeciorzęd reprezentowany jest przez osady eocenu, oligocenu oraz miocenu. Strop osadów trzeciorzędowych położony jest na rzędnych od 110 m n.p.m. w rejonie bagna Rosocha, do -20 m n.p.m. w rejonie Zapcenia, zwykle na rzędnych około 40 do 60 m n.p.m. Stropowe utwory trzeciorzędowe — eoceńskie i mioceńskie, wykształcone są w postaci piasków drobnoziarnistych, piasków mułkowatych, często z substancją organiczną.

Kompleks osadów plejstoceńskich pokrywa cały obszar arkusza (9). Ich miąższość jest zróżnicowana w zależności od ukształtowania powierzchni podczwartorzędowej i współczesnej powierzchni terenu. Najmniejszą miąższość (około 60 m) utworów czwartorzędowych stwierdzono w centralnej części obszaru, w rejonie Jarant i Rosochy. Największe miąższości (około 150 — 100 m) osiągają osady czwartorzędowe w obniżeniu podłoża, rozciągającym się z północnego - wschodu (Zapceń — tab. 1a, otwór nr 3), na południowy – zachód po Zieloną Chocinę. Osady czwartorzędowe reprezentowane są przez utwory zlodowaceń południowopolskich, interglacjału mazowieckiego, zlodowaceń środkowopolskich i zlodowacenia wisły. Wykształcone są w postaci kilku poziomów glin zwałowych, rozdzielonych osadami wodnolodowcowymi – piaskami i żwirami oraz osadami zastoiskowymi – iłami, mułkami i mułkami ilastymi (9). Utwory zlodowaceń południowopolskich reprezentowane są przez dwa poziomy glin zwałowych ze zlodowaceń nidy i sanu oraz rozdzielające je mułkowo – piaszczyste osady zastoiskowe. Osady zlodowaceń południowopolskich, znajdujące się na rzędnych od –40 n.p.m. do +20 m n.p.m., wypełniają szerokie obniżenie w utworach trzeciorzędowych, w rejonie Zapcenia. Na osadach zlodowaceń południowopolskich lub bezpośrednio na utworach trzeciorzędowych, w wymienionym już obniżeniu podłoża czwartorzędowego, występują zaburzone glacitektonicznie osady interglacjału mazowieckiego. Są to rzeczno – jeziorne piaski pyłowe, w spągu przeławicowane piaskami średnioziarnistymi. Na całym obszarze arkusza występują osady zlodowaceń środkowopolskich — dwa poziomy glin zwałowych (zlodowacenia odry i zlodowacenia warty) przedzielone osadami zastoiskowymi i wodnolodowcowym. Gliny zwałowe zlodowacenia odry występują na rzędnych 80 — 110 m n.p.m. W północnej części obszaru arkusza, gliny zlodowacenia odry, w wyniku procesów glacitektonicznych, zostały przefałdowane razem z osadami trzeciorzędowego podłoża (tab 1a, otwór nr 3, tab.1d, otwór nr 1). Na glinie zwałowej zlodowacenia odry lub bezpośrednio na utworach mioceńskich zalegają osady zastoiskowe (piaski drobnoziarniste, pyłowato – ilaste, mułki piaszczyste i iły mułkowate) lub piaski i żwiry wodnolodowcowe. Strop utworów zastoiskowych i wodnolodowcowych występuje na rzędnych około 110 – 120 m n.p.m. a miąższość ich waha się od 10 do 25 m. W północnej części obszaru osady zastoiskowe są zaburzone. Utwory zastoiskowe i wodnolodowcowe są przykryte glinami zwałowymi zlodowacenia warty.

11 Gliny zwałowe zlodowacenia warty występują pospolicie a ich strop znajduje się rzędnych 110 – 130 m n.p.m. Miąższość tych glin nie jest duża nie przekracza 15 m. W północnej części arkusza, w strefie zaburzeń glacitektonicznych gliny zlodowacenia warty są sfałdowane. Powyżej glin zwałowych zlodowacenia warty zalegają nie zaburzone glacitektonicznie utwory zlodowacenia wisły. Dolne piaski wodnolodowcowe zlodowacenia wisły występują na prawie całym obszarze. Zalegają one zwykle na glinie zwałowej lub bezpośrednio na utworach wodnolodowcowych zlodowacenia warty. Ich strop zalega na rzędnych około 140 m n.p.m. Natomiast w części północnej, w rejonie Osowa, Osusznicy i Zapcenia (tab.1a, otwory nr 3, 6, tab. 1d, otwór nr 1) w miejsce osadów fluwioglacjalnych osadzone zostały utwory zastoiskowe. Gliny zwałowe zlodowacenia wisły odsłaniają się na powierzchni terenu, na południowym zachodzie, na Pojezierzu Krajeńskim. Na pozostałym obszarze są przykryte piaskami, żwirami i mułkami wodnolodowcowymi. Miąższość najmłodszych utworów fluwioglacjalnych waha się od około 20 m w Lipnicy (tab.1a, otwór nr 1, tab.A, otwory 101 – 104) do kilku metrów. Lokalnie, w miejscach, gdzie gliny zwałowe są zniszczone utwory piaszczyste zlodowacenie warty i wisły łączą się ze sobą. Na powierzchni terenu obok utworów sandrowych i glacjalnych znajdują się osady holoceńskie. W obniżeniach terenu i w dolinach cieków występują holoceńskie utwory mineralne (mułki i kreda jeziorna) oraz osady organiczne: torfy i namuły torfiaste.

IV. WODY PODZIEMNE

IV.1. UŻYTKOWE PIĘTRA WODONOŚNE Na obszarze arkusza użytkowe poziomy wodonośne występują w utworach czwartorzędowych i trzeciorzędowych. Związane są z:  piaskami wodnolodowcowymi zlodowacenia wisły,  osadami wodnolodowcowymi zlodowaceń środkowopolskich,  piaskami neogenu. W wyniku analizy budowy geologicznej, warunków występowania wód podziemnych i schematyzacji hydrogeologicznej w obrębie utworów czwartorzędowych wydzielono następujące użytkowe poziomy wodonośne:

12  sandrowy poziom wodonośny występuje w osadach piaszczystych zlodowacenia wisły. Są to osady sandrowe i przewarstwienia wśród glin zwałowych. Warstwa wodonośna występuje zwykle na głębokości od 5 do 15 m, na rzędnych od 130 do 160 m n.p.m.). Wykazuje dużą zmienność w wykształceniu litologicznym. Warstwa wodonośna zbudowana jest z piasków średnioziarnistych o miąższości od 10 do 20 m. Współczynnik filtracji waha się w granicach od około 10 do 60 m/24h. Najlepsze warunki hydrogeologiczne stwierdzono w części północno – wschodniej obszaru arkusza, w rejonie Lipnicy. Zwierciadło wody jest swobodne. Poziom ten jest eksploatowany przez ujęcie wiejskie w Lipnicy i ujęcie lokalne w Kiedrowicach;  górny międzymorenowy poziom wodonośny związany jest stratygraficznie z piaskami i żwirami zlodowacenia warty. Lokalnie poziom ten jest bezpośrednio połączony z poziomem sandrowym. Stanowi on główny użytkowy poziom wodonośny na obszarze od Borowego Młyna na północnym – zachodzie, po Swornegacie na południowym – wschodzie. Warstwa wodonośna występuje zwykle na rzędnych od 80 do 160 m n.p.m., na głębokości od 10 do 52 m. Miąższość tego poziomu waha się w granicach od kilku metrów do około 40 m w Borowym Młynie (tab.1a, otwór nr 5). Zwierciadło wody jest zwykle swobodne lub pod niewielkim ciśnieniem. Poziom ten jest eksploatowany m.in. przez ujęcie wiejskie w Borowym Młynie, Swornychgaciach, w Kiełpinie, Nowej Wsi oraz ujęcie nadleśnictwa w Osusznicy;  dolny, międzymorenowy poziom wodonośny występuje w północno – wschodniej części obszaru mapy w rejonie Zapcenia. Związany jest z utworami zastoiskowymi zlodowacenia odry. Jego strop zalega na rzędnych około 40 – 60 m n.p.m. Warstwa wodonośna jest zbudowana jest z piasków drobnoziarnistych.

Trzeciorzędowe piętro wodonośne jest bardzo słabo rozpoznane. Zostało rozpoznane na obszarze arkusza w Zapceniu (tab.1a, otwór nr 3), otworami badawczymi oraz hydrogeologicznymi: na północny – zachód i wschód od granic obszaru mapy (Piaszczyna — MhP 85, Brusy — MhP 126). W obrębie piętra trzeciorzędowego wydzielony został poziom występujący w utworach neogenu (przede wszystkim miocenu). Warstwy piaszczyste piętra trzeciorzędowego mogą bezpośrednio łączyć się z warstwami piaszczystymi czwartorzędu. Połączony poziom czwartorzędowo – trzeciorzędowy jest rozpoznany i eksploatowany w południowo – wschodniej części arkusza Piaszczyna (MhP 85).

13 Poziomy wodonośne, w wyniku bezpośredniego kontaktu bądź przesączania się przez słabo przepuszczalne osady, stanowią jeden system wodonośny. System ten charakteryzuje się wspólnym zasilaniem, kierunkiem przepływu i drenażu. Poziomy wodonośne zasilane są przez opady bezpośrednio lub pośrednio, przez przesączanie się przez kompleksy słabo przepuszczalne. Wody podziemne spływają na południowy wschód ku Dolinie Wisły. Powierzchnia zwierciadła wody układa się na rzędnych od 160 do 120 m n.p.m.

Zasoby dyspozycyjne zlewni Brdy zostały zatwierdzone przez Ministra Środowiska w 2002 r. w wysokości 21 347 m3/h, w tym (3): . zlewnia Chociny — 271 m3/h, . zlewnia Zbrzycy — 527 m3/h . zlewnia Brdy bez Chociny i Zbrzycy — 20 549 m3/h Moduł zasobów dyspozycyjnych wynosi odpowiednio: . zlewnia Chociny — 24 m3/24h*km2, . zlewnia Zbrzycy — 28 m3/24h*km2. . zlewnia Brdy bez Chociny i Zbrzycy — 125 m3/24h*km2,

IV.2. REGIONALIZACJA HYDROGEOLOGICZNA Na opisywanym obszarze użytkowe poziomy wodonośne występują w utworach czwartorzędowych i trzeciorzędowych. Uwzględniając warunki występowania wód podziemnych, charakterystykę ilościową oraz stopień izolacji na obszarze arkusza wydzielono sześć jednostek hydrogeologicznych. Ich zasięg przedstawiono na planszy głównej a charakterystykę ilościową zawiera tabela 2. Zasobność wód podziemnych została wyrażona modułem zasobów odnawialnych i dyspozycyjnych. Przy szacowaniu zasobów odnawialnych uwzględniono wyniki podane w dokumentacjach regionalnych (2, 12, 15), publikacjach (10, 13) oraz wyniki obliczeń, wykonanych dla potrzeb mapy. Moduły zasobów dyspozycyjnych w obrębie poszczególnych jednostek zostały wyznaczone w wysokości od 50 % do 75 % modułu zasobów odnawialnych. Podstawowym kryterium wydzielenia jednostek hydrogeologicznych była wartość użytkowa poziomów wodonośnych. Uwzględniono warunki ich występowania, charakterystykę ilościową, stopień izolacji i jakość wód.

Zostały wyróżnione następujące jednostki, w których główny użytkowy poziom stanowią: aQ III  sandrowy poziom wodonośny — 4 , Q baQ II abQ II bQII  górny międzymorenowy poziom wodonośny — 2 , 3ab Q II, 6 , 5 Q - Tr Tr Q Tr  mioceński poziom wodonośny — 1 cTr I

Jednostka 1 c Tr I położona jest w północno-zachodniej części obszaru arkusza, w rejonie jeziora Gwiazda. Stanowi południowy fragment jednostki nr 11 z obszaru arkusza Tuchomie. Warunki występowania głównego poziomu wodonośnego i parametry hydrogeologiczne przedstawiono w oparciu o informacje z sąsiedniego obszaru. Główny użytkowy poziom wodonośny stanowią tu osady piaszczyste, które występują na głębokości około 100 metrów. Zwierciadło wody jest napięte i stabilizuje się na rzędnej ok. 160 m. n.p.m. Miąższość warstwy wodonośnej wynosi około 30 m, a średni współczynnik filtracji k= 9,0 m/24h, natomiast przewodnictwo wodne wynosi ok. 270 m2/24h. Moduł zasobów dyspozycyjnych przyjęto w wysokości 60 m3/24h*km2 i stanowi to 75% zasobów odnawialnych. Wody podziemne w tej jednostce nie są ujęte. baQ II Jednostka 2 występuje w północno – zachodniej części i podobnie jak jednostka 1 Q - Tr stanowi końcowy, południowy fragment jednostki nr 6, z obszaru arkusza Tuchomie. Użytkowany jest tu górny międzymorenowy poziom wodonośny. Strop utworów wodonośnych zalega na głębokości od 30 do 50 m, na rzędnych około 140 m n.p.m. Miąższość warstwy wodonośnej waha się w granicach od 10 do 20 m a przewodnictwo wodne od 100 do 200 m2/24h. Wody tego poziomu są napięte. Zwierciadło wody stabilizuje się na rzędnych około 160 m n.p.m. Główny użytkowy poziom wodonośny jest izolowany od powierzchni terenu serią glin zwałowych. Stopień zagrożenia jest niski, wody są średniej jakości (klasa IIb), a decyduje o tym zawartość żelaza i manganu. Podrzędne znaczenie w obrębie jednostki ma czwartorzędowo – trzeciorzędowy poziom wodonośny, występujący na głębokości około 90 m. Poziom ten jest szerzej rozprzestrzeniony na obszarze arkusza Tuchomie i Piaszczyna. Średni moduł zasobów dyspozycyjnych oszacowano w wysokości 150 m3/24h*km2, stanowi to 60% zasobów odnawialnych. 15 Na terenie wydzielonej jednostki wody podziemne nie są eksploatowane. Jednostka 3 ab Q II występuje na znacznej części obszaru, od Trzebielska na północy po Zieloną Hutę na południu. Głównym poziomem użytkowym jest górny międzymorenowy poziom wodonośny, lokalnie połączony bezpośrednio z poziomem sandrowym. Warstwa wodonośna występuje na głębokości od 5 do 15 m, a strop znajduje się najczęściej na rzędnych około 140 m n.p.m. Miąższość warstwy najczęściej zawiera się w przedziale od 10 do 25 metrów, średni współczynnik filtracji wynosi 15 m/24h, przewodnictwo wodne zawarte jest w przedziale od 100 do 500 m2/24h. Wydajność potencjalna studni jest bardzo zróżnicowana, najczęściej mieści się w granicach od 30 do 50 m3/h. Zwierciadło wody, najczęściej słabo napięte, układa się na rzędnych od 160 m n.p.m. do 120 m n.p.m.. Izolacja jest słaba, stopień zagrożenia zwykle średni. Wody są dobrej jakości (klasa IIa). Średni moduł zasobów dyspozycyjnych oszacowano w wysokości 150 m3/24h*km2, stanowi to 50% zasobów odnawialnych. Największe ujęcie na terenie jednostki znajduje się w Borowym Młynie. Zatwierdzone zasoby eksploatacyjne ujęć wynoszą 141m3/h, średni pobór wody w 2003 r. wynosił 90 m3/24h (około 4 m3/h). aQ III Jednostka 4 , zajmuje niewielki obszar położony w północno-wschodniej części Q obszaru, wyznaczony miejscowościami: Lipnica, Kiedrowice, Mielno. Głównym poziomem użytkowym jest sandrowy poziom wodonośny. Warstwa wodonośna występuje na głębokości od 15 do 20 m. Miąższość wynosi przeważnie w granicach od 10 do 20 m, przewodnictwo wodne — powyżej 500 m2/h. Wydajności potencjalne studzien wahają się od 10 do 50 m3/h. Swobodne lub słabo napięte zwierciadło wody stabilizuje się na rzędnych od 128 m do 155 m n.p.m. Warstwa wodonośna jest słabo izolowana, ale występuje przeważnie na obszarze leśnym. Z uwagi na powyższe stopień zagrożenia jest średni na znacznym obszarze, tylko w rejonie Lipnicy stopień zagrożenia wód podziemnych jest wysoki. Wody są średniej jakości (klasa II b) z uwagi na podwyższone zawartości manganu. Średni moduł zasobów dyspozycyjnych oszacowano w wysokości 205 m3/24h*km2, stanowi to 50 % modułu zasobów odnawialnych. Podrzędne znaczenie ma w obrębie jednostki górny międzymorenowy poziom wodonośny.

16 Na obszarze jednostki wody podziemne są eksploatowane przez ujęcie wiejskie w Lipnicy oraz ujęcie leśniczówki w Kiedrowicach. Średni pobór wody podziemnej wynosi około 4 m3/h, co stanowi 10% zatwierdzonych zasobów eksploatacyjnych ujęć jednostki. bQII Jednostka 5 znajduje się w północno-wschodniej części i obejmuje niewielki obszar Q Tr położony w rejonie Zapcenia. Za główny użytkowy poziom w tej jednostce uznano górny międzymorenowy poziom wodonośny. Jako użytkowe, ale podrzędne uznane zostały: dolny międzymorenowy poziom wodonośny i poziom trzeciorzędowy — mioceński. Główny użytkowy poziom wodonośny występuje na głębokości około 40 m. Miąższość warstwy wodonośnej wynosi około 6 m, przewodnictwo wodne nie przekracza 80 m2/24h. Wydajności potencjalne studzien zawierają się w granicach od 10 do 30 m3/h. Główny użytkowy poziom wodonośny jest izolowany od powierzchni serią glin zwałowych i mułków o miąższości około 20 m. Uznano, że stopień zagrożenia jest wysoki na obszarze górniczym złoża „Zapceń”, na pozostałym obszarze jednostki — średni. Moduł zasobów odnawialnych przyjęto w wysokości 260 m3/24h*km2, dyspozycyjnych 130 m3/24h*km2. Wody podziemne nie są na obszarze jednostki eksploatowane. abQ II Jednostka 6 , jest dwudzielna. Położona jest we wschodniej i zachodniej części Tr obszaru. Głównym poziomem użytkowym jest górny międzymorenowy poziom wodonośny. Została wydzielona z jednostki nr 3, z uwagi na występowanie jako podrzędnego mioceńskiego poziomu wodonośnego, szerzej rozprzestrzenionego i eksploatowanego na obszarze arkuszy Brusy i Przechlewo. Warstwa wodonośna występuje na głębokości do kilku metrów, w zależności od ukształtowania terenu. Miąższość jej waha się w najczęściej w granicach od 10 do 20 m a średni współczynnik filtracji wynosi 20 m/24h. Napięte zwierciadło wody, układa się na rzędnej od 140 m n.p.m., w strefie wododziałowej Chociny i Lipczynki do 120 m n.p.m. na północ od Swornychgaci. Poziom wodonośny jest izolowany od powierzchni terenu niewielką serią glin zwałowych lub utworów zastoiskowych, zwykle o miąższości poniżej 15 m. Wody podziemne wody są dobrej jakości i zwykle są zagrożone w stopniu średnim. .

17 Główny poziom użytkowy na tym terenie jest eksploatowany przez ujęcia wiejskie w Swornychgaciach, Miroszewie, Nowej Wsi, Garbku. Zatwierdzone zasoby eksploatacyjne ujęć wynoszą 149,9 m3/h, pobór wody wynosił w 2002 r. około 200 m3/24h (8 m3/h). Średni moduł zasobów dyspozycyjnych oszacowano w wysokości 160 m3/24h*km2, co stanowi ok. 50% modułu zasobów odnawialnych. Podrzędne znaczenie ma w obrębie jednostki poziom trzeciorzędowy, którego strop występuje na rzędnych około 10 m n.p.m. w rejonie Swornychgaci i 30 m n.p.m. w rejonie Nowej Wsi i Miroszewa. Na obszarze jednostki nie jest ujmowany.

Wyznaczone jednostki znajdują kontynuację na arkuszach sąsiednich a ich oznaczenia przedstawia ryc. 4. Arkusz Tuchomie Brusy Przechlewo Koczała Nr jednostki 1cTr I 11cTr 4cTr I baQ II baQ II baQ II 2 6 5 Q - Tr Q - Tr Q - Tr 3abQII 8aQIII 2abQII 8abQII aQ III aQ III 4 9 Q Q bQII bQII bQII 5 5 1 Q Q Q Tr Tr Tr abQ II abQ II abQ II abQ II 6 6 1 9 Tr Tr Tr Tr Ryc. 4. Symbole jednostek hydrogeologicznych na arkuszu Swornigacie i arkuszach sąsiednich

V. JAKOŚĆ WÓD PODZIEMNYCH

Jakość wód użytkowych poziomów wodonośnych scharakteryzowano w oparciu o archiwalne wyniki chemicznych analiz próbek wody oraz wyniki analiz wykonanych dla potrzeb mapy. Zestawiono je w tabelach 3a, C1, C5 i dokonano analizy statystycznej: określono podstawowe cechy statystyczne oraz tło hydrogeochemiczne. Charakterystykę jakościową przedstawiono w tabelach (ryc. 6) oraz na histogramach rozkładu częstości i wykresach częstości skumulowanej (ryc. 5). Podstawę analizy statystycznej stanowiły wyniki analiz wody z lat 1980 —2003.

Ocena jakości wód została przeprowadzona zgodnie z klasyfikacją jakości wód podziemnych zamieszczoną w załączniku z 4.09.2001 r. do Instrukcji opracowania i komputerowej edycji Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1:50 000:  klasa I – są to wody, które bez uzdatniania spełniają warunki stawiane wodom pitnym i na potrzeby gospodarstw domowych zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 19.11.2002 r.,  klasa II a – są to wody wymagające prostego uzdatniania, w których ilości żelaza i manganu zawarte są w granicach: 0,2

100 100 100

80 80 80

60 60 60 skumulowana (%) skumulowana (%) skumulowana

40 40 (%) skumulowana 40 ść ść ść sto sto sto ę ę 20 ę 20 Cz 20 Cz Cz

0 0 0

10 15 10

8 8 10 ść ść 6 ść 6

4 5 4 Liczebno Liczebno Liczebno 2 2 0 0 0 50-100 100-150 150-200 200-250 250-300 300-350 1.5-2.0 2.0-2.5 2.5-3.0 3.0-3.5 200-300 300-400 400-500 500-600

3 3 Przewodnictwo (S/cm) Twardość ogólna (mg CaCO3/dm ) Zasadowość ogólna (mval/dm )

100 100 100

80 80 80

60 60 60

skumulowana (%) skumulowana 40 skumulowana (%) skumulowana skumulowana (%) skumulowana 40 40 ść ść ść sto sto sto ę ę 20 ę

Cz 20 20 Cz Cz

0 0 0

20 15 8

15 6 10 ść ść ść 10 4

Liczebno 5 Liczebno 5 Liczebno 2

0 0 0 0-5 0-10 6.8-7.0 7.0-7.2 7.2-7.4 7.4-7.6 7.6-7.8 7.8-8.0 5-10 10-20 20-30 30-40 40-50 50-60 60-70 30-35 10-15 15-20 20-25 25-30 35-40 3 3 pH Cl (mg/dm ) SO4 (mg/dm )

Ryc. 5. Histogramy i wykresy części skumulowanej wybranych składników wód podziemnych czwartorzędowego piętra wodonośnego

100 100 100

80 80 80

60 60 60 skumulowana (%) skumulowana (%) skumulowana 40 40 skumulowana (%) 40 ść ść ść sto sto sto ę ę 20 20 ę 20 Cz Cz Cz

0 0 0

12 20 20

15 8 15 ść ść ść 10 10 4 Liczebno Liczebno

Liczebno 5 5 0 0 0 2.0-3.0 3.0-4.0 4.0-5.0 0.0-1.0 1.0-2.0 > 0.5 0.0-0.05 0.0-0.1 0.1-0.2 0.2-0.3 0.3-0.4 0.4-0.5 0.05-0.10 0.10-0.15 0.15-0.20 0.20-0.25 3 3 Utlenialność (mgO2/dm ) Fe (mg/dm ) Mn (mg/dm3)

100 100 100

80 80 80

60 60 60 skumulowana (%) 40 (%) skumulowana 40 (%) skumulowana 40 ść ść ść sto sto sto ę ę ę 20 20

Cz 20 Cz Cz

0 0 0

25 30 40

20 30 ść 15 20 ść ść 20 10 Liczebno 5 10 Liczebno 10 Liczebno

0 0 0 0.01 0.02 0.03 0.00- 0.01- 0.02- > 0.03 0.0-0.05 0.05-0.1 > 5 0-1 1-2 2-3 3-4 4-5 0.10-0.15 0.15-0.20 0.20-0.25 0.25-0.30

3 3 3 NNH4 (mg/dm ) NNO3 (mg/dm ) NNO2 (mg/dm )

Ryc. 5. Histogramy i wykresy części skumulowanej wybranych składników wód podziemnych czwartorzędowego piętra wodonośnego

Jony chlorkowe występują w stężeniach od 3 do 37 mg Cl/dm3. Najwyższe stężenie chlorków zanotowano w wodach ujęcia gospodarstwa rolnego w Żychce (tab. C1 otwór nr 15). Również podwyższone, w stosunku do tła hydrogeochemicznego, zawartości chlorków zanotowano w wodach z ujęć wiejskich: w Miroszewie, Garbku i Lipnicy (tab. C1 otwór nr 3 13, 14; tab. C5, otwór 101). Stężenie siarczanów waha się w granicach od 7 do 70 mg SO4/dm , 3 przy czym wartość powyżej 30 mg SO4/dm przekroczona jest w około 50% próbek (ryc. 2, 3). 3 Najwyższe zawartości, przekraczające 60 mgSO4/dm , stwierdzono w Kiedrowicach,

Miroszewie i Swornychgaciach (tab. C1 otwór nr 2, 12, 17). Stopień obciążenia związkami azotowymi jest różny. Zawartość amoniaku na całym 3 3 3 obszarze zmienia się od 0,01 do 0,3 mgN/dm (0,01 do 0,4 mgNH4/dm mgN/dm ) a więc nie przekracza dopuszczalnej wartości w wodach pitnych. Azotyny, w ponad 85% próbkach wody, 3 3 występują w ilości poniżej 0,01 mgN/dm (0,03 mgNO2/dm ). Zawartość azotanów zmienia się 3 3 w granicach od 0,1 do 12,3 mgN/dm (0,5 — 55 mgNO3/dm ), przy czym najczęściej notuje się 3 3 ilości od 0,1 do 2,0 mgN/dm (0,5 — 10 mgNO3/dm ). Podwyższone, w stosunku do tła hydrogeochemicznego, zawartości azotanów notowano w wodach ujęć wiejskich w Garbku (otwór nr 9), Lipnicy i Miroszewie oraz ujęcia gospodarstwa wiejskiego w Żychce (otwory nr 4, 5). W wodach większości ujęć zawartość azotanów nie przekracza 10,0 mgN/dm3, tylko w studni w Garbku przekracza tę ilość. Wyższe stężenia związków azotu, podwyższone w porównaniu do tła hydrogeochemicznego ilości chlorków i siarczanów, wskazują na zanieczyszczenia antropogeniczne, związane z nie uporządkowaną gospodarką wodno-ściekową. Wody podziemne poziomów użytkowych charakteryzują się zróżnicowanymi zawartościami żelaza. Zawartość tego jonu zmienia się od 0,01 do 1,2 mgFe/dm3. Ilość manganu najczęściej nie przekracza 0,1 mgMn/dm.3. Wartość dopuszczalna w wodach pitnych zarówno żelaza jak i manganu przekroczona jest w 55% próbek. W tabeli poniżej przedstawiono podstawowe wartości statystyczne wybranych wskaźników chemicznych wód podziemnych piętra czwartorzędowego.

Oznaczenie pH Przew. Utlenial- Twardość Zasado- Chlorki Siarcza- Żelazo Mangan Amoniak Azotany Cecha elektr. ność gólna** wość ny statystyczna ogólna 3 3 3 3 3 3 3 3 [1] μS/cm mg/dm mg/dm mval/dm mgCl/dm mgSO4/dm mgFe/dm mgMn/dm mgN/dm mgN/dm 3 Liczba oznaczeń 38 15 21 37 22 38 20 45 35 35 33 Wartość maksymalna 8,0 560 4,2 310 3,4 37 70 1,2 0,22 0,30 12,3 Wartość minimalna 7,0 231 1,0 90 1,7 3 7 0,01 0,01 0,01 0,1 Średnia -arytmet. 7,6 382 2,3 186 2,6 14 35 0,28 0,07 0,08 1,4 -geomet. 7,6 371 2,1 176 2,5 12 29 0,14 0,05 0,05 0,3 Odchylenie standard. 0,2 92 0,9 59 0,5 9 20 0,28 0,05 0,07 2,6 Współczyn- nik 3 24 38 32 19 62 56 101 75 95 189 zmienności* Zakres tła hydro- 7,4–7,8 300–450 1,5–3,0 100–250 2,0–3,5 5–20 10–30 0,01–0,5 0,01–0,1 0,01–0,1 0,1–1 geochemicz- nego Uwaga: * współczynnik zmienności w % 3 **twardośc ogólna w mgCaCO3/dm Ryc.6. Podstawowe wartości statystyczne wybranych składników chemicznych wód podziemnych piętra czwartorzędowego Przedstawiona wyżej charakterystyka składu chemicznego wód podziemnych, głównych użytkowych poziomów wodonośnych pozwala stwierdzić, że o jakości wód podziemnych występujących na obszarze mapy, decydują zawartości azotanów (wskazujących na zanieczyszczenia antropogeniczne) oraz żelaza, manganu — zanieczyszczenia geogeniczne. Na obszarze arkusza przeważają wody dobrej jakości (klasy II a), o zawartości żelaza poniżej 2 mgFe/dm3 oraz manganu poniżej 0,1 mgMn/dm3, wymagające prostego uzdatniania. W rejonie miejscowości Garbek wyznaczony został obszar, gdzie wody są złej jakości.

VI. ZAGROŻENIE I OCHRONA WÓD PODZIEMNYCH

Obszar arkusza, wykorzystywany jest przede wszystkim do celów rekreacyjnych i rolniczych. Nie ma na tym obszarze przemysłu a hodowla roślin i zwierząt prowadzona jest w ograniczonym zakresie. Woda do wszystkich wsi i osiedli wiejskich dostarczana jest z wodociągów lokalnych lub grupowych. Gospodarka ściekowa jest uporządkowana tylko częściowo. Grupowe oczyszczalnie ścieków znajdują się w Swornychgaciach (poza obszarem arkusza) i Osusznicy (tab. 4. poz. 4).

23 Odpady komunalne gromadzone są na składowiskach gminnych. Na obszarze mapy składowiska odpadów znajdują się w Kiedrowicach, Borowym Młynie, Swornychgaciach i Zielonej Hucie (tab. 4. poz. 2, 6, 5, 6). Potencjalne zagrożenie dla wód gruntowych i strefy aeracji stanowią zbiorniki paliw: znajdujące się na stacjach paliw (tab. 4, poz. 1). Zakład górniczy „Ostrowite” oraz zakład wydobycia kredy jeziornej w Zapceniu stanowią poważne zagrożenie zarówno dla wód podziemnych, jak i powierzchniowych.

Uwzględniając stopień izolacji warstwy wodonośnej i sposób zagospodarowania terenu wyróżniono obszary o różnym stopniu zagrożenia migracją zanieczyszczeń. 1. Bardzo wysoki stopień zagrożenia został wyznaczony na terenie o niskiej odporności poziomu użytkowego, gdzie wody podziemne są już zanieczyszczone (rejon Garbka); 2. Wysoki stopień zagrożenia wyznaczony został na terenach o niskiej odporności poziomu użytkowego (izolacja do 15 metrów) i z potencjalnymi ogniskami zanieczyszczeń. Są to następujące rejony:  okolice Lipnicy i Trzebielska — z zabudową wiejską (skupioną) oraz obszarem górniczym Ostrowite,  rejon Borowego Młyna — z zabudową wiejską, składowiskiem gminnym i gospodarstwami hodowli ryb,  wieś Swornegacie i okolice — z zabudową wiejską, przepompowniami ścieków, składowiskiem gminnym,  okolice Nowej Wsi, Garbka i Żychcego — z zabudową wiejska i gospodarstwem hodowli trzody chlewnej,  wokół jezior: Mielonek, Długie, Książe, jeziora Gwiazda, Parszczenica — obszary z liczną zabudową letniskową, 3. Średni stopień zagrożenia został wyznaczony na obszarach o średniej odporności głównego poziomu użytkowego z ogniskami zanieczyszczeń oraz o niskiej odporności bez ognisk zanieczyszczeń. Obszar o średnim stopniu zagrożenia obejmuje blisko 70% powierzchni. Decyduję o tym przede wszystkim niska odporność poziomu wodonośnego. Średni stopień zagrożenia wyznaczony został również na obszarach o izolacji przekraczającej 15 m, jednak z potencjalnymi ogniskami zanieczyszczeń: obszarem górniczym Zapceń, składowiskiem odpadów w Zielonej Hucie i Kiedrowicach oraz oczyszczalnią w Osusznicy;

24 J.Gwiazda Lipnica J.Kiedrowickie a J.Trzebielsk o n dz ą r Kiedrowice

P Borowy Młyn

ca C ni h sz o su c O i na J.Księże Fragment Borów Tucholskich J.Śluza J.Lipczyno Wielkie

C h oc

ina ZPK

c z

y Swornegacie

k a Nowa Wieś J.Karsińskie Żychce a Chocin 0 1000 2000m J.Życheckie J.Długie

Ryc. 7. Położenie arkusza na tle obszarów chronionych skala 1 : 200 000

Otulina Parku Narodowego “Bory Tucholskie”

ZPK Zaborski Park Krajobrazowy

Obszary chronionego krajobrazu

4. Niski stopień zagrożenia jest na obszarze, gdzie izolacja głównego użytkowego poziomu wodonośnego waha się w granicach od 15 do 50 metrów, zaś ogniska zanieczyszczeń są nieliczne. Taki stopień zagrożenia wyznaczony został:  w części północnej w okolicy Prądzony, Zapcenia i Osusznicy;  w części południowo-zachodniej, od Lipczynka i Przechlewka przez okolice Kiełpina i Nowej Karczmy po Żychce Osady i Zieloną Hutę;. 5. Bardzo niski stopień zagrożenia wyznaczony został na obszarze o wysokiej odporności poziomu głównego w okolicach Brzeźna Szlacheckiego, przy północno-zachodniej granicy omawianego terenu.

Na obszarze mapy nie ma zagrożenia ilości wód podziemnych. Stopień wykorzystania zatwierdzonych zasobów eksploatacyjnych wynosi około 5%. Na większości obszaru istnieją dość dobre warunki ochrony wód podziemnych, barierę ochronną stanowią tu przede wszystkim lasy. Istotną rolę w ograniczaniu zagrożeń wód powierzchniowych i podziemnych pełni również ochrona prawna. W części zachodniej i centralnej wyznaczony został Obszar Chronionego Krajobrazu — Fragment Borów Tucholskich. Na wschód od Parszczenicy, Dzięgla i Zielonej Huty rozprzestrzenia się Zaborski Park Krajobrazowy wraz z otuliną Parku Narodowego „Bory Tucholskie” (ryc. 7). Na obszarze arkusza nie jest prowadzona kontrola jakości wód podziemnych i powierzchniowych. Stany wody w jeziorze Karsińskim są obserwowane w Swornychgaciach, po stronie wschodniej jeziora, poza obszarem arkusza Swornigacie.

VII. LITERATURA I WYKORZYSTANE MATERIAŁY ARCHIWALNE

1. Adamiec – Chodkiewiczowa D. 1961— Materiały Archiwum Wierceń, t. XII, arkusz Bydgoszcz. Warszawa. 2. Balcer M., Pruszkowska E., Szelewicka A., 1980, 1990 — Dokumentacja hydrogeologiczna Wody podziemne województwa słupskiego. Maszynopis. Archiwum Przedsiębiorstwa Geologicznego „Polgeol” w Warszawie, Zakładu w Gdańsku. 3. Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce, 2003 — Państwowy Instytut Geologiczny. Warszawa

26 4. Instrukcja opracowania i komputerowej edycji Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1:50 000 ,1999 — Państwowy Instytut Geologiczny. Warszawa 5. Farbisz E., 1997 — Dokumentacja badań geoelektrycznych . Temat SMGP 1:50 000, ark. Swornigacie. Maszynopis. Przedsiębiorstwo Badań Geofizycznych Warszawa. Centralne Archiwum Geologiczne. 6. Kondracki J., 1998 — Geografia regionalna Polski. PWN. Warszawa 7. Kosiński St, Koziarski Z., Wiśniewska W., 1993 — Charakterystyka wybranych elementów hydrologiczno-meteorologicznych dla województwa: słupskiego, gdańskiego, elbląskiego, toruńskiego i bydgoskiego za okres 1991 – IV.1993. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej , Oddział w Słupsku. Maszynopis, archiwum Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku. 8. Kratiuk S., Kreczko M., Prussak E., Ozon – Gostkowska E.,1993 — Ocena stopnia zanieczyszczenia i zagrożenia wód podziemnych i powierzchniowych województwa słupskiego. Maszynopis. Archiwum Przedsiębiorstwa Geologicznego „Polgeol” w Warszawie, Zakładu w Gdańsku. 9. Nawrocka – Miklaszewska M., Wojciechowski A., 2003 — Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50000, arkusz Swornigacie. Państwowy Instytut Geologiczny. Warszawa. 10. Paczyński B., (red.), 1993 — Atlas hydrogeologiczny Polski 1:500 000. Państwowy Instytut Geologiczny. Warszawa. 11. Raport o stanie środowiska województwa pomorskiego. 2000, 2001 – Inspekcja Ochrony Środowiska. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Gdańsku. 12. Rodzoch A., Muter K., Treichel W., Lepianko A., Falba Z., Zadykowicz N., 2001 — Dokumentacja hydrogeologiczna zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych zlewni Brdy. Maszynopis. Archiwum Biura Poszukiwań i Ochrony Wód — HYDROEKO. Warszawa. 13. Stachy J. (red.), 1986 — Atlas hydrologiczny Polski Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Warszawa. 14. Stolz I., Sukowska K., 1997 — Dokumentacja hydrogeologiczna „Wody podziemne województwa słupskiego”. Inwentaryzacja ujęć wód podziemnych. Pracownia Modelowania Hydrogeologicznego. Gdańsk. Maszynopis. Archiwum Delegatury w Słupsku, pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku. 15. Stróżyk M., 1993 — Dokumentacja hydrogeologiczna zlewni Brdy (w granicach województwa słupskiego). Maszynopis. Archiwum Biura Studiów i Badań Geologicznych GEOS. Gdańsk.

27 16. Znosko J. (red.), 1998 — Atlas tektoniczny Polski. Państwowy Instytut Geologiczny. Warszawa

Załąc PAŃS INSTYTUT GEOLOGICZNY MAPA GŁĘBOKOŚ� GŁÓWNEGO POZI�

Oprac Maria Kreczko, 2004 r. ( N-33-83-B ) 125 - SWORNIGACIE

36 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 36 63 17� 17� 54� 54� 50-100 Tr 59 88 50-100 Q 5-15

59 88

86 <5

5-15 86

85 50-100

84 <5 84

82 5-15 81 15-50 5-15 81

77 <5 76

75 5-15 74 15-50

72 5-15 15-50

71 <5 <5 <5

59 71

59 70 15-50 53� 53� 17� 17� 3649 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 36 64

1000 m 0 1 2 3 4 km

<5, 5-15, 15-50, 50-100 Przedziały g�

Granica zasi� Tr Q Granica między dwoma głów

Q, Tr Główne pozi PAŃS Załąc INSTYTUT GEOLOGICZNY MAPA MIĄŻSZOŚC� GŁÓWNEGO POZI�

Oprac Maria Kreczko, 2004 r. ( N-33-83-B ) 125 - SWORNIGACIE

36 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 36 63 17� 17� 54� 54� 3 20-40 Tr 59 88 5-10Q 4 5-10 59 88

87 1 3

86 20-40 2 86 4 20-40 85 3 10-20 2 85 84 5-10 2 84

83 10-20 82 2

81 10-20

3 81

76 3 75

20-40 75 5-10 3 74 1

73 4

72 5-10

4 5-10 72 10-20 71 1 3 3 2 3 59 71 2 59 70 53� 53� 17� 17� 3649 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 36 64

1000 m 0 1 2 3 4 km

2 Przewodnoś 5-10, 10-20, 20-40 Przedziały m� 1 < 100

2 100 - 200 Granica zasi� 3 200 - 500

4 > 500 Tr Q Granica między dwoma głów

Granica zasię� Q, Tr Główne pozi Tabela 1a. Reprezentatywne otwory studzienne

Numer otworu Miejscowość Otwór Poziom wodonośny Filtr Pompowanie Współ- Przewodność Zatwierdzone Rok Uwagi Użytkownik pomiarowe czynnik poziomu zasoby zatwierdzenia (końcowy stopień) filtracji wodonośnego [m3/h] zasobów ------zgodny zgodny z Rok Głębokość Wysokość Straty- Strop Miąższość bez Głębokość Średnica [m/24h] [m2/24h] Depresja ------Wydajność z mapą bankiem wykona [m] [m n.p.m.] grafia przewarstwień zwierciadła [mm] 3 [m] ------Spąg ------[m /h] HYDRO lub - Stratygrafia [m] słabo prze- wody przelot ------innym nia puszczalnych [m] Depresja spągu od - do** [m] źródłem [m] [m] informacji* 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Ujęcie wielootworowe – otwory nr 1, 105, 101-104 zlikwi- Lipnica 40 19.1 508 60 38 dowane. Współczyn------1 1250023 1996 ------173 Q ------16.9 19.1 ------50.8 858 ------2002 nik filtracji podano Ujęcie Q 36 25 - 34 1.8 1.9 po weryfikacji. Głę- wiejskie bokość zwierciadła wody w lipcu 2003r. — 19.5 m***. Kiedrowice 29.2 4.4 – 7.5 Miąższość bez utwo- 2 1250014 ------1986 ------150 Q ------20.9 4.4 ------7 146 rów słaboprzepusz- czalnych. Współ- Leśniczówka Q 26.8 21.7 - 26.7 1.3 czynnik filtracji podano po weryfikacji. Zapceń 160 41.5 406 36 Otwór 3 1/Br ------2000 ------150 Q ------7 1.4 ------13 91 rozpoznawczy. Tr 48.5 41.5 - 48 7.4 Zapceń 160 90 356 45 3 1/Br ------2000 ------150 Q ------23 0.6 ------6.1 141 Tr 113 95 - 116 9.8 Zapceń 160 131 245 45 3 1/Br ------2000 ------150 Tr ------>29 1.2 ------2.8 >81 Tr >160 136 - 159 22.9 Brzeźno 42 30 5.6 5 Przebadany w 1999 4 35/99Sł ------180 Q ------>12 ------1999 roku. Leśniczówka Q >42 2.5 2.2 Borowy Młyn 49 8 406 72 58 Ujęcie dwuotworo- 5 1291PG ------1980 ------155.7 Q ------>38.5 8 ------14 >595 ------1981 we: otwór nr 5 i 107. Miąższość podano Uj. wiejskie Q >49 36.5 - 43.9 3.2 3 bez utworów słabo przepuszczalnych Osusznica 81.5 52 356 18.9 18.9 6 1250022 ------1996 ------150 Q ------25 7 ------7.7 193 ------1996 Osada leśna Q 77 67.8 - 77 2.9 2.9 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Lipczynek 43 28.4 299 10 14 Ujęcie dwuotworo- 7 1250012 ------1979 ------140 Q ------8.1 1.1 ------2.7 22 ------1990 we: otwór nr 7 i 108. Rzędną terenu po- Ośrodek dano po weryfikacji. Wypoczynko Q 36.5 29.3 - 35.8 17 17.8 Rekonstrukcja w wy 1989 roku, nr BH — 1250018. Lipczynek 40 32 508 18 Zasoby p. otwór nr 8 1250017 ------1989 ------138.2 Q ------6 1.1 ------3.3 20 7. Głębokość zwier- Ośrodek ciadła wody w lipcu Wypoczynko Q 38 32.5 - 37.5 24.7 2003 r.— 3.90 m.*** wy Kiełpin 38 24.5 407 18.4 25 9 1250020 ------1993 ------150 Q ------>13.5 9.5 ------23 >311 ------1993 Ujęcie Q >38 24.5 - 36 1.5 2.5 wiejskie Zielona Miąższość podano 29 4 299 15.5 9 Chocina bez utworów słabo 10 1250007 ------1971 ------135 Q ------>23 1.5 ------6.9 >159 ------1972 przepuszczalnych. Rzędną terenu Zlewnia Q >29 26.5 - 28.5 6.7 3.9 podano po leka m weryfikacji. Nowa Wieś 24 7 254 4.5 6.8 11 1250001 ------1962 ------140 Q ------16 7 ------48.2 771 ------1963 Ujęcie lokalne — Q 23 19 - 23 0.1 0.2 tartak Miroszewo 33 4 299 48 Ujęcie 12 1250009 ------1974 ------141.3 Q ------13.5 4 ------34.8 470 ------1977 dwuotworowe: Ujęcie Q 17.5 12 - 17 2.4 otwory nr 12 i 13. wiejskie Miroszewo 21.5 11 299 54 Ujęcie dwuotwo- 13 1250010 ------1976 ------138.1 Q ------8.5 1.1 ------61.5 523 rowe: otwory nr 12 i Ujęcie 13. Zasoby p. otwór Q 19.5 13.5 - 19.5 2.7 wiejskie nr 12. Garbek 27 11.2 299 18 15 14 1250008 ------1973 ------149.9 Q ------10.3 11.2 ------26.5 273 ------1974 Ujęcie Q 21.5 18 - 21.5 2.5 2 wiejskie Żychce 85 14 407 10.3 10 Ujęcie 15 1250016 ------1989 ------150 Q ------4 8.8 ------8.8 35 ------1989 wielootworowe: otwory 15, 16, 110. Gospodarstw Tr 18 14 - 17.9 4.7 4.6 Rzędną terenu po- o rolne dano po weryfikacji. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Żychce 22 12.5 407 20.4 16 1250003 ------1965 ------150 Q ------6.6 9.4 ------27 178 Zasoby p. otwór nr Gospodarstw 15. Q 19.1 14.7 - 18.7 2.9 o rolne Swornegacie 46 15.2 356 30 18.4 Miąższość podano 17 1250015 ------1987 ------138.8 Q ------>24.8 15.2 ------49.5 >594 ------1988 bez utworów słabo Zlewnia Q >46 36.5 - 42.5 1.3 0.7 przepuszczalnych. mleka Swornegacie 50 0.6 508 77.3 71 Ujęcie dwuotworo- 18 1250021 ------1994 ------122.5 Q ------>49.4 0.6 ------10.1 >313 ------1994 we: otwory 18 i 111. Rura międzyfiltrowa od 33.0 do 39.0 m. Ujęcie Q >50 25.8 - 49.5 5.8 5.3 Miąższość podano wiejskie bez utworów słabo przepuszczalnych. *) 1250023 — numer wg RBDH PG — numer wg Dokumentacji (2) Sł — numer archiwalny Delegatury w Słupsku, pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku. /Br — numer wg Dokumentacji (12). **) – istnieją odcinki rury międzyfiltrowej ***) – pomiar dla potrzeb mapy Tabela 1d. Inne reprezentatywne punkty dokumentacyjne umieszczone na planszy głównej (otwory bez opróbowania hydrogeologicznego, inne)

Numer punktu Miejscowość Punkt dokumentacyjny Poziom wodonośny Uwagi zgodny zgodny z bankiem Użytkownik Rodzaj Rok Głębokość Wysokość Straty- Strop Głębokość Wydajność z mapą HYDRO lub innym punktu wyko- [m] [m n.p.m.] grafia ______zwierciadła wody [m3/h] Spąg ______źródłem informacji* nania [m] [m] Depresja [m] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Osowo Zakończony w 1 1SG ------badawczy 2002 120 177.5 utworach trzeciorzędowych Karpno 2 146/Br ------studnia 1988 19 Ujęcie lokalne Parszczenica 3 Wizja lokalna ------studnia 14 Ujęcie lokalne Nierostowo Zakończony w 4 2SG ------badawczy 2002 139 90 utworach trzeciorzędowych Przechlewko 5 Wizja lokalna ------studnia 15 Ujęcie lokalne Nowa Wieś 24.5 18 6 MAW 38 ------1941 37.4 147 Q ------13 ------d.Stacja Kolejowa 37.4 4.5 Żychce Zakończony w 7 3SG ------badawczy 2002 150 100 utworach trzeciorzędowych Zielona Huta 8 289/Br ------studnia 1982 45 Ujęcie lokalne *) /Br — numer wg Dokumentacji (12). MAW — numer Materiałów Archiwum Wierceń, t. XII SG — otwór kartograficznego SzMGP, arkusz Swornigacie Tabela 2. Główne parametry jednostek hydrogeologicznych

Numer jednostki Symbol jednostki Piętro wodonośne Miąższość [m] Współczynnik Przewodność Moduł zasobów Powierzchnia jednostki Moduł zasobów hydrogeologicznej hydrogeologicznej filtracji poziomu wodonośnego odnawialnych hydrogeologicznej dyspozycyjnych [m] [m/24h] [m2/24h] [m3/24h*km2] [km2] [m3/24h*km2]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 cTr I Tr 30 9 270 80 1 60 Q IIba 2 Q 15 12 180 250 6 150 Tr-Q 3 abQII Q 20 15 300 300 223 150 Q IIIa 4 Q 16 35 560 410 16 205 Q QIIb 5 Q Q 6 13 80 210 8 105 Tr Q IIab 6 Q 15 20 310 300 51 150 Tr Tabela 3a. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych wykonanych dla mapy – reprezentatywne otwory studzienne

Numer Data Miejscowość Wiek piętra Przewodnictwo Sucha Zasadowość Utlenial- SO4 NO2 F SiO2 Ca Na Fe Zn Cu Sr Al Klasa

zgodny analizy ------wodonośnego ------pozostałość ogólna ność HCO3 ------jakości Uwagi

z mapą Użytkownik ------pH ------Cl NO3 HPO4 NH4 Mg K Mn Cr Pb Ba B wody Głębokość do Mineralizacja TOC stropu w-wy [S/cm] ogólna [m] [-] [mg/dm3] [mval/dm3] [mg/dm3] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 Lipnica Q 462 48.9 <0.003 <0.1 9.1 82.4 6.1 0.12 0.06 <0.005 0.099 <0.01 1 2003.07.22 ------3.1 ------189 ------IIa Ujęcie wiejskie 19.1 7.6 5.9 11.7 2.4 <1 <0.04 6.1 1 0.07 <0.005 <0.05 0.02 <0.05 Kiedrowice Q 429 62.7 <0.003 0.1 8.5 78.5 4.9 1.16 1.293 <0.005 0.108 <0.01 2 2003.07.22 ------2.8 ------171 ------IIa Leśniczówka 4.4 7.8 <1 12.5 <0.1 <1 0.12 5.3 <1 0.01 <0.005 <0.05 0.02 <0.05 Brzeźno Q 335 30.2 <0.003 <0.1 7.1 59.1 4 0.02 0.427 <0.005 0.071 0.01 4 2003.07.22 ------2.2 ------137 ------I Leśniczówka 30 7.8 2.7 6.3 2.9 <1 <0.04 4.1 <1 0.01 <0.005 <0.05 <0.01 <0.05 Borowy Młyn Q 290 6.9 <0.003 0.1 15.7 51.5 4.2 0.82 0.009 <0.005 0.099 <0.01 5 2003.07.22 ------2.6 ------160 ------IIb Ujęcie wiejskie 8 7.7 1.7 3.3 0.1 <1 0.19 4.5 <1 0.12 <0.005 <0.05 0.01 <0.05 Osusznica Q 368 18.4 0.01 <0.1 12.9 68 4.1 0.07 0.028 <0.005 0.133 <0.01 6 2003.07.22 ------3.3 ------199 ------IIb Osada leśna 17 7.7 1.8 7.2 <0.1 <1 0.24 4.6 2 0.18 <0.005 <0.05 0.03 <0.05 Lipczynek Q 232 10.7 <0.003 <0.1 11.6 39.2 3.5 0.13 0.051 <0.005 0.068 0.05 7 2003.07.22 ------2.1 ------129 ------IIa

Ośrodek Wypoczynkowy 28.4 7.8 <1 4 0.1 <1 <0.04 4 <1 0.06 <0.005 <0.05 <0.01 <0.05

Kiełpin Q 374 20.9 <0.003 0.24 13.1 64.2 9.1 0.75 0.02 0.098 <0.01 9 2003.07.29 ------3 ------183 ------IIb Ujęcie wiejskie 24.5 7.7 4.4 10.9 <0.1 <1 0.18 4.2 <1 0.22 <0.005 <0.05 0.02 <0.05 Miroszewo Q 385 62.8 <0.003 0.1 11.5 67.7 6 0.36 0.048 0.096 <0.01 13 2003.07.29 ------2.3 ------142 ------IIa Ujęcie wiejskie 4 7.7 1.4 8.3 <0.1 <1 0.11 5.6 <1 0.06 <0.005 <0.05 <0.01 <0.05 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 Garbek Q 460 57.8 0.024 0.12 10.9 74.6 6.9 <0.01 0.106 0.097 <0.01 14 2003.07.29 ------1.9 ------116 ------III Ujęcie wiejskie 11.2 7.7 12.3 16.7 12.3 <1 <0.04 7.3 <1 0.03 <0.005 <0.05 <0.01 <0.05 Swornegacie Q 231 19.7 <0.003 <0.1 11.7 45.1 4 0.03 0.023 <0.005 0.07 <0.01 18 2003.07.22 ------1.7 ------102 ------IIa Ujęcie wiejskie 17 7.8 2.2 5.6 0.6 <1 0.05 3.7 <1 0.06 <0.005 <0.05 <0.01 <0.05 Uwaga: związki azotu w mgN/dm3 Tabela 3d. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych wykonanych dla mapy – inne reprezentatywne punkty dokumentacyjne

Numer Data Miejscowość Wiek piętra Przewodnictwo Sucha Zasadowość Utlenial- SO4 NO2 F SiO2 Ca Na Fe Zn Cu Sr Al Klasa

zgodny analizy ------wodonośnego ------pozostałość ogólna ność HCO3 ------jakości Uwagi

Rodzaj uciążliwości Zanieczysz- Zagrożenie

Numer Źródło Obiekt Ścieki Emisja Materiały i odpady czenie wód wód Uwagi zgodny informacji ------Rodzaj Objętość Odbiornik Urządzenia pyłowa gazowa Urządzenia Rodzaj Sposób podziemnych podziemnych z mapą Miejscowość [m3/d] oczyszczające [Mg/r] [Mg/r] oczyszczające składowania + istnieje + istnieje

------+ istnieje - brak - brak

Stan na rok w roku w roku - brak 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Stacja paliw 4 zbiorniki, objętość 1 Wizja lokalna ------Paliwa płynne Zbiorniki - + całkowita —1000 dm3. Lipnica Składowisko odpadów Powierzchnia składowania 2 Urząd Gminy Lipnica ------Komunalne Napowierzchniowe - + — 0.5 ha. Brak zabezpieczeń. Kiedrowice Składowisko odpadów Powierzchnia składowania 3 Urząd Gminy Lipnica ------Komunalne Napowierzchniowe - + — 0.5 ha. Brak zabezpieczeń. Borowy Młyn Oczyszczalnia ścieków 10

Przepustowość teoretyczna 4 Urząd Gminy Lipnica ------komunalne ------Osusznica MB - + — 50 m3/24 h.

Osusznica 2002 Składowisko odpadów Powierzchnia składowania 5 Urząd Gminy Lipnica ------Komunalne Napowierzchniowe - + — 2 ha. Swornegacie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Składowisko odpadów

Powierzchnia składowania 8120m2. Uszczelnione 6 Urząd Gminy Konarzyny ------Komunalne Napowierzchniowe - + geomembraną, zbiornik na odcieki.

Zielona Huta Uwaga: MB — oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna. Tabela A. Otwory studzienne pominięte na planszy głównej

Numer otworu Miejscowość Otwór Poziom wodonośny Filtr Pompowanie Współ- Przewodność Zatwier- Rok zatwier- Uwagi Użytkownik pomiarowe czynnik poziomu dzone dzenia (końcowy filtracji wodonośnego zasoby zasobów stopień) [m/24h] [m2/24h] zgodny zgodny z Rok Głębokość Wysokość Straty- Strop Miąższość bez Głębokość Średnica [m3/h] ______z mapą bankiem wykona- [m] [m n.p.m.] grafia Spąg przewarstwień zwierciadła [mm] Wydajność Depresja dokum. HYDRO lub nia ______słaboprze- wody ______[m3/h] Stratygrafia [m] przelot ______[m] innym spągu puszczalnych [m] od - do Depresja źródłem [m] [m] [m] informacji* 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Lipnica 41 19 406 45 101 1250013 ------1983 ------174.4 Q ------17 19 ------59.8 1016 Otwór Ujęcie zlikwidowany. Q 36 28.2 - 34.2 1.3 wiejskie Lipnica 34 18 457 31.6 102 1250005 ------1971 ------173.4 Q ------>16 18 ------30.2 >483 Otwór Ujęcie zlikwidowany. Q >34 27 - 31 2.8 wiejskie Lipnica 39.5 19.9 508 60 103 1250019 ------1993 ------173.7 Q ------15.5 19.9 ------34 527 Otwór Ujęcie zlikwidowany. Q 35.4 28.6 - 35.4 2.2 wiejskie Lipnica 29 18 305 14.5 104 1250002 ------1964 ------165 Q ------>11 18 ------30.9 >340 Współczynnik Ujęcie filtracji podano po wiejskie weryfikacji. Otwór Q >29 25 - 27 1.1 (Agrono- zlikwidowany. mówka) Lipnica 38.7 17.5 508 45 Ujęcie wielootwo- 105 Urz.Gm. ------2001 ------171.5 Q ------17 17.5 ------16.8 286 rowe – otwory nr 1, 105, 101-104 Ujęcie Q 34.5 27.5 - 34.5 2.3 zlikwidowane. Za- wiejskie soby p. otwór nr 1. Borowy Młyn 29 8.2 299 15.5 12 106 1250006 ------1971 ------155.7 Q ------>20.8 8.2 ------22.3 >464 ------1972 Zlewnia Q >29 24.5 - 27 1.9 1.4 mleka 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Borowy Młyn 45 7.3 406 48 Ujęcie dwuotworo- 107 1292PG ------1980 ------155 Q ------>35.5 7.3 ------42 >1491 we: otwór nr 5 i 107. Miąższość podano bez Ujęcie utworów słabo Q >45 36.3 - 42.4 2.5 wiejskie przepuszczalnych. Zasoby p. otwór nr 5. Lipczynek 25 21.2 245 4 108 1250004 ------1967 ------140 Q ------3.2 8.3 ------9.1 29 Współczynnik Ośrodek filtracji podano po Wypoczynko Q 24.4 22 - 24 3.6 weryfikacji. wy Przechlewko 22.1 18.2 299 6 2.5 109 17/00Sł ------1983 ------140 Q ------1.8 6.2 ------18.2 33 ------2000 Osada leśna Q 20 18.5 - 20 3.7 2.8 Żychce 23 13 110 1727PG ------1977 ------150 Q ------3 9.5 Zasoby p. otwór nr Gospodarstwo 15. Q 16 rolne Swornegacie 45 15 457 46.4 Ujęcie dwuotworo- 111 1250011 ------1977 ------122.7 Q ------>28 0.8 ------27.5 >770 we: otwór nr 18 i 111. Zasoby p. otwór nr 18. Miąższość podano bez utworów słabo Ujęcie Q 45 34.1 - 42.5 2.1 przepuszczalnych. wiejskie Głębokość zwierciadła wody w lipcu 2003 roku — 0.60m. ** *) 1250013 — numer wg RBDH PG — numer wg Dokumentacji (2) Sł — numer archiwalny Delegatury w Słupsku, pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku. /Br — numer wg Dokumentacji (12). Urz.Gm — wg Urzędu Gminy w Lipnicy

**) – pomiar dla potrzeb mapy Tabela B. Inne punkty dokumentacyjne pominięte na planszy głównej (otwory bez opróbowania hydrogeologicznego, inne) Numer punktu Miejscowość Punkt dokumentacyjny Poziom wodonośny Uwagi Użytkownik zgodny z mapą zgodny z bankiem Rodzaj punktu Rok wykonania Głębokość Wysokość Straty- Strop Głębokość Wydajność HYDRO lub [m] [m n.p.m.] grafia ______zwierciadła wody [m3/h] Spąg ______innym źródłem [m] [m] Depresja informacji* [m] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Wierzchocina Zakończony w 101 IG115303 ------badawczy 1972 2003 162 utworach syluru

Parszczenica 102 197/Br ------studnia 1978 10 Ujęcie lokalne Parszczenica 103 198/Br ------studnia 1990 28 Ujęcie lokalne Lipczynek Zakończony w 104 1037/PG ------strukturalny 1969 2903 140 utworach ordowiku. Nowa Wieś Zakończony w 105 1038/PG ------poszukiwawczy 1969 2917 150 utworach ordowiku. Żychce 106 288/Br ------studnia 1979 46 Leśnictwo Swornegacie 107 MAW 61 ------16 135

Zielona Huta 108 338/Br ------studnia 38 Szkoła Zielona Huta 109 339/Brda ------studnia 50 Ujęcie lokalne *) IG — archiwum PIG, /PG — numer wg Dokumentacji (2), /Br — numer wg Dokumentacji (12), MAW — Materiały Archiwum Wierceń , t. XII (1). Tabela C1. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych –materiały archiwalne – reprezentatywne otwory studzienne

Numer Data Miejscowość Wiek piętra Przewodnictwo Sucha Zasadowość Utlenial- SO4 NO2 F SiO2 Ca Na Fe Zn Cu Sr Al

zgodny analizy ------wodonośnego ------pozostałość ogólna ność HCO3 ------Uwagi

Ośrodek Wypoczynkowy 28.4 7 11 0.06 7 0.07

Lipczynek Q 172 1 44 0.001 0.05 7 1989.07.18 ------2.5 ------

Ośrodek Wypoczynkowy 28.4 7.9 12.8 0.5 0.3 0.1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Lipczynek Q 0.003 0.15 7 1992.05.20 ------

Ośrodek Wypoczynkowy 28.4 8 8 0.1 <0.01 0.02

Lipczynek Q 86 4.2 0.001 0.1 8 1989.06.09 ------2.2 ------

Ośrodek Wypoczynkowy 32 8 10.1 0.02 0.12

Kiełpin Q 3 26.7 0.02 0.5 9 1993.11.29 ------Ujęcie wiejskie 24.5 7.5 17 <0.1 0.04 0.18 Zielona Chocina Q 3.3 0.2 10 1971.11.11 ------2.4 ------Zlewnia mleka 4 7.4 5 0.04 0.07 Zielona Chocina Q 2.5 0.004 0.18 10 1992.04.01 ------Zlewnia mleka 4 7.6 10 <0.1 <0.01 0.07 Nowa Wieś Q 686 2.7 0.003 0.3 11 1962.06.11 ------2.6 ------

Ujęcie lokalne — tartak 7 7.4 8 <0.1 0.04

Miroszewo Q 186 3.7 40 0.003 0.2 12 1974.10.29 ------2.8 ------Ujęcie wiejskie 4 7.2 18 2 0.04 0.06 Miroszewo Q 2 0.1 13 1976.11.22 ------Ujęcie wiejskie 11 7.6 8 0.02 Miroszewo Q 2.2 0.006 0.07 13 1992.10.07 ------Ujęcie wiejskie 11 7.6 28 4 0.08 0.02 Garbek Q 104 2.4 30 0.03 <0.01 14 1973.11.12 ------2 ------Ujęcie wiejskie 11.2 7.6 16 6 0.12 0.02 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Garbek Q 0.015 0.35 14 1992.10.07 ------Ujęcie wiejskie 11.2 7.6 30 0.2 0.04 <0.01 Zychce Q 386 1.9 59 0.005 88 0.4 15 1989.01.30 ------3.1 ------Gospodarstwo rolne 14 7.5 37 7 0.08 22 0.05 Zychce Q 264 2.3 34 0.1 16 1965.09.27 ------2.8 ------Gospodarstwo rolne 12.5 7.4 15 1 0.08 0.02 Swornegacie Q 1.5 70 0.4 17 1987.11.17 ------2.3 ------Zlewnia mleka 34 7.5 18.4 0.1 0.2 0.12 Swornegacie Q 3.6 0.3 18 1994.08.10 ------1 ------Ujęcie wiejskie 17 7.8 13 0.02 Uwaga: związki azotu w mgN/dm3 Tabela C5. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych –materiały archiwalne – otwory studzienne pominięte na planszy głównej

Numer Data Miejscowość Wiek piętra Przewodnictwo Sucha Zasadowość Utlenial- SO4 NO2 F SiO2 Ca Na Fe Zn Cu Sr Al

zgodny analizy ------wodonośnego ------pozostałość ogólna ność HCO3 ------Uwagi

z mapą Użytkownik ------pH ------Cl NO3 HPO4 NH4 Mg K Mn Cr Pb Ba B Głębokość do Mineralizacja TOC stropu w-wy [S/cm] ogólna [m] [-] [mg/dm3] [mval/dm3] [mg/dm3] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Lipnica Q 1 0.003 0.3 101 1983.08.15 ------Ujęcie wiejskie 19 7.8 20 <0.1 0.05 Lipnica Q 2.6 <0.001 0.28 101 1992.04.28 ------Ujęcie wiejskie 19 7.6 18 <0.1 <0.01 <0.01 Lipnica Q 560 240 1.6 38.4 0.005 0.37 73.7 0.07 0.14 0.011 101 1993.05.11 ------3.2 ------Ujęcie wiejskie 19 7.1 24.8 0.11 0.02 0.02 11.7 0.04 0.013 0.003 Lipnica Q 282 1.7 40 0.003 108 0.25 102 1971.08.07 ------3.2 ------Ujęcie wiejskie 18 7.6 12 0.1 0.02 15 0.05 Lipnica Q 1.6 0.016 0.1 0.205 0.025 103 1993.09.01 ------Ujęcie wiejskie 19.9 7.4 16.2 0.019 Lipnica Q 1.2 0.003 0.05 104 1971.08.07 ------3.2 ------Ujęcie wiejskie 18 7.5 16 2 0.02 0.05 (d. Agronomówka) Lipnica Q 389 1.3 0.014 0.1 0.012 0.001 105 2001.12.21 ------3.4 ------Ujęcie wiejskie 17.5 7.6 9.7 0.2 <0.01 0.08 <0.002 Borowy Młyn Q 3.8 106 1971.11.24 ------2.6 ------Zlewnia mleka 8.2 7.6 13 0.02 0.03 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Borowy Młyn Q <0.001 0.6 107 1980.--.------Ujęcie wiejskie 35 7.6 7 <0.1 0.02 0.1 Lipczynek Q 102 1.4 0.001 <0.01 108 1967.05.15 ------1.6 ------

Ośrodek Wypoczynkowy 21.2 7 4 <0.1 0.02 0.02

Przechlewko Q 3.6 <0.001 0.54 0.62 109 2000.03.15 ------Osada leśna 18.2 7.3 7.5 <0.1 0.06 0.1 Zychce Q 198 0.1 110 1976.12.21 ------Gospodarstwo rolne 13 7.4 0.04 Swornegacie Q 127 1.9 8 0.001 44 0.2 111 1977.10.27 ------1.7 ------Ujęcie wiejskie 15 7 6 0.02 11 0.05 Uwaga: związki azotu w mgN/dm3