Verruiming Vaargeul Eemshaven-Noordzee

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Verruiming Vaargeul Eemshaven-Noordzee Verruiming Vaargeul Eemshaven-Noordzee Passende Beoordeling Verruiming Vaargeul Eemshaven-Noordzee Passende Beoordeling 's-Gravenhage, mei 2009 Documenttitel Verruiming Vaargeul Eemshaven-Noordzee: Passende Beoordeling Status Definitief rapport Datum Mei 2009 Projectnummer 9S4530.A0 Opdrachtgever Rijkswaterstaat Noord-Nederland Referentie 9S4530.A0/R0012/LVNI/Gron INHOUDSOPGAVE Blz. 1 INITIATIEF EN BIJBEHORENDE PROCEDURE 1 1.1 Inleiding 1 1.2 Procedures 2 1.2.1 Natuurbeschermingswetvergunning 2 1.2.2 Tracé MER procedures 4 1.2.3 Grensoverschrijdend karakter 5 1.3 Samenhang projecten 6 1.4 Leeswijzer 7 2 VOORGENOMEN ACTIVITEIT 9 2.1 Inleiding 9 2.2 Beschrijving van de activiteit 9 2.3 Te baggeren hoeveelheden 11 2.4 Verspreidingslocaties 11 2.5 Baggertechniek 13 2.6 Gebruik en onderhoud 16 3 WETTELIJK KADER EN BEOORDELINGSKADER 19 3.1 Eems-Dollard verdrag 19 3.2 Wettelijk en beleidskader 20 3.2.1 Natuurbeschermingswet 1998 (gebiedsbescherming) 20 3.2.2 Flora en Faunawet (soortenbescherming) 21 3.2.3 Gesetz über den Nationalpark ‘Niedersächsisches Wattenmeer’ (NWattNPG) 22 3.2.4 Niedersächsischen Naturschutzgesetzes (NNatG) 22 3.3 Beoordelingskader 23 3.3.1 Afbakening 23 3.3.2 Beoordeling van de effecten 27 4 BESCHRIJVING VAN HET PLANGEBIED 29 4.1 Projectgebied en studiegebied 29 4.2 Deelgebieden 29 4.3 Ligging Natura 2000-gebieden 31 5 BESTAANDE SITUATIE EN AUTONOME ONTWIKKELING 35 5.1 Inleiding 35 5.2 Habitattypen 36 5.3 Macroalgen 39 5.4 Zeegras 40 5.5 Fytoplankton, fytobenthos en zoöplankton 41 5.6 Benthos 44 5.7 Gastropoda 48 5.8 Vissen 49 5.9 Vogels 53 5.10 Zoogdieren 59 Verruiming Vaargeul Eemshaven-Noordzee: Passende Beoordeling 9S4530.A0/R0012/LVNI/Gron Definitief rapport - i - Mei 2009 6 EFFECTEN OP BESCHERMDE HABITATS EN HABITATRICHTLIJNSOORTEN 64 6.1 Effecten 64 6.1.1 Extra vertroebeling en zwevend stof 66 6.1.2 Verandering sedimentsamenstelling 69 6.1.3 Geomorfologische veranderingen 70 6.1.4 Verstoring door geluid 70 6.1.5 Verstoring door aanwezigheid 70 6.1.6 Calamiteiten 71 6.1.7 Habitatverlies 71 6.1.8 Luchtemissie 71 6.2 Effecten op beschermde habitattypen 72 6.2.1 Methode 72 6.2.2 Permanent met zeewater overstroomde zandbanken 72 6.2.3 Estuaria 82 6.2.4 Bij eb droogvallende slikwadden en zandplaten 83 6.2.5 Duinhabitats 84 6.2.6 Samenvatting effecten op de habitattypen 87 6.3 Habitatrichtlijnsoorten 88 6.3.1 Rivierprik 89 6.3.2 Zeeprik 90 6.3.3 Fint 90 6.3.4 Groenknolorchis 91 6.3.5 Nauwe korfslak 92 6.3.6 Gewone zeehond 92 6.3.7 Grijze zeehond 97 6.3.8 Bruinvis 99 6.4 Samenvatting effecten Habitatrichtlijnsoorten 101 7 EFFECTEN OP BESCHERMDE VOGELS 103 7.1 Methode en verstoringsafstanden 103 7.2 Verstoring van vogels 105 7.2.1 Verstoring van foeragerende vogels op wadplaten als gevolg van baggerwerkzaamheden 105 7.2.2 Verstoring van rustende vogels op hoogwatervluchtplaatsen als gevolg van baggerwerkzaamheden 107 7.2.3 Verstoring van broedvogels als gevolg van baggerwerkzaamheden 107 7.2.4 Verstoring van watervogels als gevolg van baggerwerkzaamheden 107 7.2.5 Beïnvloeding foerageersucces zichtjagers als gevolg van baggerwerkzaamheden 110 7.2.6 Verstoring door de toename van de scheepvaart 110 7.2.7 Samenvatting effecten 111 8 BEOORDELING EFFECTEN 113 8.1 Effectbeoordeling habitattypes 113 8.2 Effectbeoordeling Habitatrichtlijnsoorten 117 8.3 Effectbeoordeling Vogels 120 8.4 Samenvatting 122 9S4530.A0/R0012/LVNI/Gron Verruiming Vaargeul Eemshaven-Noordzee Mei 2009 - ii - Definitief rapport 9 EFFECTEN OP BESCHERMDE WAARDEN 125 9.1 Inleiding 125 9.2 Beschermde natuurmonumenten 125 9.2.1 Dollard 125 9.2.2 Kwelders langs de Noordkust van Groningen 125 9.2.3 Waddenzee I en II 125 9.3 Conclusie 126 10 LEEMTEN IN KENNIS, MITIGATIE EN MONITORING 127 10.1 Leemten in kennis 127 10.2 Monitoring en verder onderzoek 129 10.2.1 Zeehonden 129 10.2.2 Monitoring overige soortgroepen 130 10.3 Mitigerende maatregelen 130 11 CUMULATIE 131 11.1 Inleiding 131 11.2 Habitattypen 132 11.3 Primaire productie 135 11.4 Benthos 137 11.5 Vissen 139 11.6 Zeezoogdieren 141 11.7 Vogels 144 12 CONCLUSIES 147 13 LITERATUURLIJST 149 BIJLAGEN 1. Instandhoudingsdoelen van de relevante Nederlandse Natura 2000-gebieden 2. Doelen Ruhezone Nationalpark Niedersächsisches Wattenmeer 3. Beschermde soorten Flora- en Faunawet 4. Kenmerkende waarden voormalige beschermde natuurmonumenten en staatsnatuurmonumenten 5. Compilatie van vogeltellingen 6. Atmosferische depositie en effecten daarvan door scheepvaarttoename in verruimde vaargeul Eemshaven-Noordzee 7. Hoeveelheden baggerspecie en verspreidingsstrategie in het kader van de verruiming van de vaarweg Eemshaven-Noordzee en de uitbreiding en verdieping van de Eemshaven 8. De ligging van de vaargeul ten opzichte van het Vogelrichtlijngebied – close up Verruiming Vaargeul Eemshaven-Noordzee: Passende Beoordeling 9S4530.A0/R0012/LVNI/Gron Definitief rapport - iii - Mei 2009 1 INITIATIEF EN BIJBEHORENDE PROCEDURE 1.1 Inleiding Het Rijksbeleid is gericht op het versterken van de meerwaarde die de zeehavens de Nederlandse economie kan bieden. Daarvoor moet de concurrentiepositie van de Nederlandse zeehavens verbeteren, maar wel binnen randvoorwaarden die in de Nota Zeehavens [2004] en Derde Nota Waddenzee [Ministerie van VROM, 2006] zijn aangegeven. Dit beleid geeft aan dat voor de zeehavens in Groningen en dus ook de Eemshaven geldt dat er concrete interesse dient te zijn van marktpartijen, voordat het Rijk projecten in overweging neemt. Deze interesse doet zich nu voor: drie energiebedrijven willen zich graag in de Eemshaven vestigen. De investeringen van deze bedrijven zijn echter alleen rendabel, als grote schepen kunnen worden ingezet. De afmetingen van deze schepen zijn echter zodanig dat de huidige breedte en diepte van de vaargeul op het traject Eemshaven-Noordzee onvoldoende zijn voor een veilige en vlotte doorvaart naar de Eemshaven. De Minister van Verkeer en Waterstaat wil daarom de verruiming van de vaargeul Eemshaven-Noordzee binnen de mogelijkheden van de wet- en regelgeving faciliteren, maar stelt wel randvoorwaarden aan de mate van verruiming. De vaargeul wordt aangepast voor het gebruik van schepen van het type Panamax-bulk met een maximale diepgang van 14 m en het type Qmax met een maximale breedte van 55 meter. Daarmee is het doel van de verruiming van de vaargeul Eemshaven- Noordzee het verbeteren van de bereikbaarheid van de Eemshaven voor Panamax bulkschepen (met een maximale diepgang van 14 meter) en LNG-schepen (van het type Qmax). In figuur 1.1 is de ligging van de vaargeul Eemshaven-Noordzee weergegeven. Uitbreiding en verdieping Eemshaven De vaargeulverruiming staat in nauwe relatie met het voornemen van Groningen Seaports om de Eemshaven uit te breiden en te verdiepen. Voor de Eemshaven zelf loopt een m.e.r.-procedure voor het bevaarbaar maken van de haven voor schepen met eveneens deze grotere afmetingen (14 meter). Naast de besluitvormingsprocedures voor de Eemshaven en de vaargeul lopen aparte besluitvormingsprocedures voor de vestiging van energiebedrijven in de Eemshaven. Het voornemen en de omgeving De vaargeul Eemshaven-Noordzee doorsnijdt het Eems-Dollard estuarium, dat onderdeel is van het waardevolle natuurgebied de Waddenzee. De natuurfunctie van het estuariumgebied en de Waddenzee is gebaseerd op een groot aantal factoren. Morfologische en hydrologische processen spelen hierbij een belangrijke rol. De benodigde vaargeulverruiming wordt gerealiseerd door daar waar noodzakelijk baggerwerkzaamheden uit te voeren en het vrijkomende bodemmateriaal op een beperkt aantal locaties in het omliggende gebied te verspreiden. De effecten hiervan worden beschreven in het Milieu Effectrapport (vanaf nu MER) [Royal Haskoning, 2009]. De effecten van het aanpassen van de Eemshaven zelf zijn beschreven in een aparte MER [Arcadis, 2007]. Er bestaat een nauwe samenhang tussen beide rapporten. Verruiming Vaargeul Eemshaven-Noordzee: Passende Beoordeling 9S4530.A0/R0012/LVNI/Gron Definitief rapport - 1 - Mei 2009 Figuur 1.1 Vaarweg Eemshaven-Noordzee De verwachte effecten van de vaargeulverruiming op de aanwezige milieu- en natuurkwaliteiten worden in de voorliggende Passende Beoordeling beschreven. De ingreep vindt deels plaats in betwist gebied en op onbetwist Duits grondgebied. De effecten van de werkzaamheden zijn daarom grensoverschrijdend. Hier wordt verder in paragraaf 1.2.3 op ingegaan. 1.2 Procedures Ten behoeve van een vergunningsaanvraag voor de Natuurbeschermingswet is een Passende Beoordeling vereist. In paragraaf 1.2.1 wordt dit proces verder uitgewerkt. De Passende Beoordeling is een verplicht onderdeel van het MER. Daarom wordt in paragraaf 1.2.2 ingegaan op de m.e.r. procedure. 1.2.1 Natuurbeschermingswetvergunning In het kader van de Natuurbeschermingswet 1998 moet bij elk voorgenomen plan of project een voortoets uitgevoerd worden. In de voortoets wordt de vraag gesteld of er mogelijk sprake zou kunnen zijn van significante effecten en of een Passende Beoordeling (hierna PB) vereist is. Indien blijkt dat niet is uit te sluiten dat er als gevolg van het voorgenomen plan of project significante effecten zullen optreden, wordt een uitgebreide analyse van deze (mogelijk) significante effecten op elk van de afzonderlijke relevante soorten en/of habitattypen en een uiteindelijke beoordeling van het (mogelijke) significantie van elk van de geïdentificeerde effecten gemaakt. Dit gebeurt in een PB. Er werd beoordeeld dat de baggerwerkzaamheden in de vaargeul mogelijk effect hebben op de instandhoudingsdoelen van de Natura 2000-gebieden. In de oriëntatiefase is dan 9S4530.A0/R0012/LVNI/Gron Verruiming Vaargeul Eemshaven-Noordzee Mei 2009 - 2 - Definitief rapport ook door het Ministerie van LNV bepaald dat voor het verkrijgen van een vergunning in het kader van de Natuurbeschermingswet een PB is vereist. Gezien de overeenkomst tussen het MER en de PB adviseerde de commissie m.e.r. om deze twee rapportages te integreren [Commissie m.e.r., 2006]. Aan dit verzoek is niet voldaan omdat het Ministerie van LNV een voorkeur heeft uitgesproken voor een PB die losstaat van het MER. Passende Beoordeling Een PB is noodzakelijk voor het verkrijgen van een vergunning in het kader van de Natuurbeschermingswet 1998 (hierna Nb-wet) en wordt als bijlage bij de vergunningsaanvraag toegevoegd.
Recommended publications
  • Bilag 6 UNESCO Verdensarv Vadehavets Design Værktøjskasse
    Verdensarv Vadehavet Værktøjskasse til interessenter om formidling og markedsføring Start Om værktøjskassen .................................... 3 Brandingbeskeder ....................................................... 18 Brandingstatement ................................... 20 Hvem er værkstøjskassen 4 Hovedpunkter................................................... 21 henvendt til? ....................................................... Fakta-ark .............................................................. 22 Information om brandet Fotobibliotek ..................................................... 25 Verdensarv Vadehavet ............................ 6 Brandingmanual ............................ 7 Brug af logo ........................................................................ 26 Brandingfakta-ark ......................... 7 Kommerciel brug - varemærkelicensaftale .............................. 28 Præsentationsslides ..................... 7 Ikke-kommerciel brug ............................... 28 Markedsføringsmateriale ..................... 8 Redaktionelt indhold ................. 28 Plakater .................................................... 9 In-side logo ........................................ 28 Brochure ................................................. 10 ............................................ 29 Annonce .................................................. 12 Merchandise med logo Video ......................................................... 13 Online Banner .................................... 14 Udstillingspaneler
    [Show full text]
  • Natur- Und Umweltschutz Zeitschrift Der Naturschuĵ - Und Forschungsgemeinschaft Der Mellumrat E.V
    Natur- und Umweltschutz Zeitschrift der Naturschuĵ - und Forschungsgemeinschaft Der Mellumrat e.V. Band 19 – Heft 1 – 2020 Der Mellumrat e.V. - Natur- und Umweltschuĵ Band 19 – Heft 1 – 2020 Inhaltsverzeichnis Editorial ..................................................................................................................................... 3 Aus dem Verein A. Tuinmann 155. Mitgliederversammlung des Mellumrats e.V. ..................................................... 4 Aus der Redaktion Der Müllkoffer geht an den Start! ............................................................................ 6 Aus der Redaktion Die Beauftragten für die Insel Mellum ...................................................................... 7 Aus der Redaktion Der Ombudsmann für die Küstenbotanik – Norbert Hecker...................................... 8 Aus der Redaktion Ankündigungen und Termine ................................................................................... 11 Aus Wissenschaft und Forschung R. Niedringhaus & M. Voßkuhl Das große Krabbeln – Die Fauna der Insel Mellum ............................................... 12 R. Schöneich-Argent & H. Freund Was Holzdrifter über die Vermüllung von Mellum, Minsener Oog und Wangerooge verraten ............................................................................................... 15 M. Röttgen, N. Knipping & Vermüllte Kinderstube – Eine Feldmethode zur Erfassung von Makroplastik H. Freund in den Nestern des Löffl ers auf Mellum .................................................................
    [Show full text]
  • SOURCES, FATE and EFFECTS of MICROPLASTICS in the MARINE ENVIRONMENT: a GLOBAL ASSESSMENT Science for Sustainable Oceans
    90 SOURCES, FATE AND EFFECTS OF MICROPLASTICS IN THE MARINE ENVIRONMENT: A GLOBAL ASSESSMENT Science for Sustainable Oceans ISSN 1020–4873 REPORTS AND STUDIES AND STUDIESREPORTS AND REPORTS 90 SOURCES, FATE AND EFFECTS OF MICROPLASTICS IN THE MARINE ENVIRONMENT: A GLOBAL ASSESSMENT REPORTS AND STUDIES REPORTS GESAMP_Report 90.indd 1 6/4/2015 7:18:34 AM Published by the INTERNATIONAL MARITIME ORGANIZATION 4 Albert Embankment, London SE1 7SR www.imo.org Printed by Polestar Wheatons (UK) Ltd, Exeter, EX2 8RP ISSN: 1020-4873 Cover photo: Microplastic fragments from the western North Atlantic, collected using a towed plankton net. Copyright Giora Proskurowski, SEA Notes: GESAMP is an advisory body consisting of specialized experts nominated by the Sponsoring Agencies (IMO, FAO, UNESCO-IOC, UNIDO, WMO, IAEA, UN, UNEP, UNDP). Its principal task is to provide scientific advice concerning the prevention, reduction and control of the degradation of the marine environment to the Sponsoring Agencies. The report contains views expressed or endorsed by members of GESAMP who act in their individual capacities; their views may not necessarily correspond with those of the Sponsoring Agencies. Permission may be granted by any of the Sponsoring Agencies for the report to be wholly or partially reproduced in publication by any individual who is not a staff member of a Sponsoring Agency of GESAMP, provided that the source of the extract and the condition mentioned above are indicated. Information about GESAMP and its reports and studies can be found at: http://gesamp.org ISSN 1020-4873 (GESAMP Reports & Studies Series) Copyright © IMO, FAO, UNESCO-IOC, UNIDO, WMO, IAEA, UN, UNEP, UNDP 2015 For bibliographic purposes this document should be cited as: GESAMP (2015).
    [Show full text]
  • Environmental Science Processes & Impacts
    Environmental Science Processes & Impacts View Article Online PAPER View Journal | View Issue Identification of polymer types and additives in marine microplastic particles using pyrolysis-GC/MS and Cite this: Environ. Sci.: Processes Impacts, 2013, 15,1949 scanning electron microscopy† Elke Fries,‡*a Jens H. Dekiff,ab Jana Willmeyer,a Marie-Theres Nuelle,ab Martin Ebertc and Dominique Remyb Any assessment of plastic contamination in the marine environment requires knowledge of the polymer type and the additive content of microplastics. Sequential pyrolysis-gas chromatography coupled to mass spectrometry (Pyr-GC/MS) was applied to simultaneously identify polymer types of microplastic particles and associated organic plastic additives (OPAs). In addition, a scanning electron microscope equipped with an energy-dispersive X-ray microanalyser was used to identify the inorganic plastic additives (IPAs) contained in these particles. A total of ten particles, which were optically identified as potentially being plastics, were extracted from two sediment samples collected from Norderney, a North Creative Commons Attribution 3.0 Unported Licence. Sea island, by density separation in sodium chloride. The weights of these blue, white and transparent fragments varied between 10 and 350 mg. Polymer types were identified by comparing the resulting pyrograms with those obtained from the pyrolysis of selected standard polymers. The particles consisted of polyethylene (PE), polypropylene, polystyrene, polyamide, chlorinated PE and chlorosulfonated PE. The polymers contained diethylhexyl phthalate, dibutyl phthalate, diethyl phthalate, diisobutyl phthalate, dimethyl phthalate, benzaldehyde and 2,4-di-tert-butylphenol. Sequential Py-GC/MS was Received 19th April 2013 found to be an appropriate tool for identifying marine microplastics for polymer types and OPAs.
    [Show full text]
  • Working Group on Marine Mammal Ecology (Wgmme)
    WORKING GROUP ON MARINE MAMMAL ECOLOGY (WGMME) VOLUME 2 | ISSUE 39 ICES SCIENTIFIC REPORTS RAPPORTS SCIENTIFIQUES DU CIEM ICES INTERNATIONAL COUNCIL FOR THE EXPLORATION OF THE SEA CIEM CONSEIL INTERNATIONAL POUR L’EXPLORATION DE LA MER ICES Scientific Reports Volume 2 | Issue 39 WORKING GROUP ON MARINE MAMMAL ECOLOGY (WGMME) Recommended format for purpose of citation: ICES. 2020. Working Group on Marine Mammal Ecology (WGMME). ICES Scientific Reports. 2:39. 85 pp. http://doi.org/10.17895/ices.pub.5975 Editors Anders Galatius • Anita Gilles Authors Markus Ahola • Matthieu Authier • Sophie Brasseur • Julia Carlström • Farah Chaudry • Ross Culloch • Peter Evans • Anders Galatius • Steve Geelhoed • Anita Gilles • Philip Hammond • Ailbhe Kavanagh • Karl Lundström • Kelly Macleod • Abbo van Neer • Kjell Nilssen • Graham Pierce • Janneke Ransijn • Bob Rumes • Begoña Santos ICES | WGMME 2020 | I Contents i Executive summary .......................................................................................................................iii ii Expert group information ..............................................................................................................iv 1 ToR A. Review and report on any new information on seal and cetacean population abundance, population/stock structure, management frameworks (including indicators and targets for MSFD assessments), and anthropogenic threats to individual health and population status..........................................................................................................................
    [Show full text]
  • Cms Convention on Migratory Species
    CMS CONVENTION ON Distr: General MIGRATORY UNEP/CMS/Inf.10.18.7 27 October 2011 SPECIES Original: English TENTH MEETING OF THE CONFERENCE OF THE PARTIES Bergen, 20-25 November 2011 Agenda Item 16b REVIEW OF ARTICLE IV AGREEMENTS ALREADY CONCLUDED I. The Secretariat is circulating herewith, for the information of participants in the Tenth Meeting of the Conference of the Parties to the Convention on Migratory Species, the report provided by the Secretariat of the Agreement on the Conservation of Seals in the Wadden Sea , to accompany document UNEP/CMS/Conf.10.9. 2. The report is provided unedited in the format and language that it was submitted. EXAMEN DES ACCORDS DE L'ARTICLE IV DEJA CONCLUS 1. Le Secrétariat diffuse ci-joint, pour l'information des participants à la dixième session de la Conférence des Parties à la Convention sur les espèces migratrices, le rapport développé fourni par le Secrétariat de l’ Accord sur la Conservation des Phoques de la Mer de Wadden, pour accompagner le document UNEP/CMS/Conf.10.9. 2. Le rapport est fourni sans avoir été mis au point, dans le format et la langue dans lesquels il a été soumis. REVISIÓN DE ACUERDOS ARTÍCULO IV YA CONCLUIDOS 1. La Secretaría adjunta, para información de los participantes a la décimo Conferencia de las Partes de la Convención sobre Especies Migratorias, el informe completo presentado por la Secretaría del Acuerdo sobre la Conservación de las Focas del Mar de Wadden , en complemento en el documento UNEP/CMS/Conf.10.9. 2. El informe se presenta sin modificaciones editoriales, bajo la forma y en el idioma original.
    [Show full text]
  • From Dust Till Drowned: the Holocene Landscape Development at Abstract Norderney, East Frisian Islands
    Netherlands Journal of From dust till drowned: the Holocene landscape Geosciences development at Norderney, East Frisian Islands www.cambridge.org/njg Frank Schlütz1,2 , Dirk Enters2 and Felix Bittmann2,3 1Department of Palynology and Climate Dynamics, Albrecht von-Haller Institute for Plant Sciences, Georg-August University, 37073 Göttingen, Germany; 2Lower Saxony Institute for Historical Coastal Research, Viktoriastr. 26/28, Original Article 26382 Wilhelmshaven, Germany and 3Institute of Geography, University of Bremen, Celsiusstr. 2, 28359 Bremen, Germany Cite this article: Schlütz F, Enters D, and Bittmann F. From dust till drowned: the Holocene landscape development at Abstract Norderney, East Frisian Islands. Netherlands Within the multidisciplinary WASA project, 160 cores up to 5 m long have been obtained from Journal of Geosciences, Volume 100, e7. https:// doi.org/10.1017/njg.2021.4 the back-barrier area and off the coast of the East Frisian island of Norderney. Thirty-seven contained basal peats on top of Pleistocene sands of the former Geest and 10 of them also Received: 10 August 2020 had intercalated peats. Based on 100 acclerator mass spectrometry (AMS) 14C dates and Revised: 2 February 2021 analyses of botanical as well as zoological remains from the peats, lagoonal sediments and Accepted: 8 February 2021 the underlying sands, a variety of distinct habitats have been reconstructed. On the relatively Keywords: steep slopes north of the present island, a swampy vegetation fringe several kilometres wide with alder carr; AMS 14C dating; freshwater lakes; carrs of alder (Alnus glutinosa) moved in front of the rising sea upwards of the Geest as it existed German Wadden Sea; Holocene sea-level rise; then until roughly 6 ka, when the sea level reached the current back-barrier region of Norderney intercalated peats; Klappklei; Sphagnum bogs at around −6 m NHN (German ordnance datum).
    [Show full text]
  • Time, Like the Sea, Unties All Knots. Zo Kwamen Er Eilanden Van Boven De Doggersbank Naar Onze Streken, Als Stuivende Schepen Op
    Time, like the sea, unties all knots. iris murdoch Zo kwamen er eilanden van boven de Doggersbank naar onze streken, als stuivende schepen op een rijzende zee. mathijs deen Vroeger reisden de eilanders de wereld over, nu komt de wereld naar hen toe. finn krageskov Eilanden zijn niet bedoeld om op rond te lopen, maar om naar te verlangen. boudewijn büch Evert Jan Prins EILANDEN IN DE 61 WADDENZEE een ontdekkingsreis NOORDBOEK kopregel Voorwoord Een eiland is een wereld op zich en heeft daarom genoeg aan tot de plek waar de vuurtoren van Texel, geruststellend ver zichzelf. Nabijgelegen andere eilanden die vanaf hoge duinen, weg, als een lucifer tegen de horizon staat. stranden of vuurtorens op de horizon te zien zijn, versterken Dat van dit duin het bos rond het dorp het zicht op het veel de overtuiging dat het eigen eiland bijzonder is. Daar, achter nabijere Terschelling ontneemt, komt het uitzicht ten goede. die kustlijn op de horizon, is de rest van de wereld, waar alles Benadrukt de verre vuurtoren van Texel vanwege de afstand anders is. De essentie van op een eiland zijn is dat men niet het isolement van Vlieland, de nabijheid van Terschelling be- ergens anders is, maar daar waar de wereld past in de palm van dreigt juist die idylle van afzondering. Niet voor niets vertellen een hand. de Vlielanders elkaar dat de meeuw die vanaf de duinen over Niets kan wedijveren met het eigen eiland. Hoe overzich- het bos naar het dorp vliegt, dat altijd doet met een vleugel telijker het is, des te dieper heeft elk duin, elke strekdam, elke voor de ogen, zodat hij Terschelling niet hoeft te zien liggen.
    [Show full text]
  • Ontology Learning from Semi-Structured Web Documents
    Ontology Learning from semi-structured Web Documents Dissertation zur Erlangung des akademischen Grades Doktoringenieur (Dr.-Ing.) angenommen durch die Fakult¨at fur¨ Informatik der Otto-von-Guericke-Universit¨at Magdeburg von Dipl. Wirt.-Ing. (FH) Marko Brunzel geb. am 21. Januar 1977 in Meerane Gutachter: Prof. Dr. Steffen Staab Prof. Dr. Myra Spiliopoulou Prof. Dr. Andreas Dengel Magdeburg, den 17. Februar 2010 Contents List of Figures vii List of Tables xi List of Algorithms xiii 1 Introduction 5 1.1 Motivation................................5 1.2 Using the Web for Ontology Learning . .5 1.3 Objectives................................7 1.4 Foundations............................... 10 1.4.1 Introductory Examples . 10 1.4.2 Notions of Sibling Relations . 12 1.4.3 Definitions............................ 14 1.4.4 Sibling Relations beyond Ontologies . 15 1.5 Outline.................................. 16 2 Related Work 21 2.1 Learning from the Web . 22 2.2 Learning from HTML Documents . 23 2.2.1 Markup in General . 23 2.2.2 Tables .............................. 24 2.2.3 Headings . 25 2.2.4 Lists............................... 25 2.3 Learning Sibling Relations . 26 3 Group-By-Path 31 3.1 Web Document Structures . 31 3.2 Group-By-Path Algorithm . 36 3.3 Real World Example and Application Outlook . 38 3.4 Related Work . 43 3.4.1 Wrapper............................. 44 3.4.2 XPath-Siblings ........................ 45 3.4.3 XML Document Similarity . 46 3.4.4 Further Path based Approaches . 46 3.5 Summary ................................ 47 i Contents 4 Learning Sibling Groups - XTREEM-SG 49 4.1 XTREEM-SG Procedure . 49 4.1.1 Step 1 - Querying & Retrieving: .
    [Show full text]
  • SOURCES, FATE and EFFECTS of MICROPLASTICS in the MARINE ENVIRONMENT: a GLOBAL ASSESSMENT Science for Sustainable Oceans
    90 SOURCES, FATE AND EFFECTS OF MICROPLASTICS IN THE MARINE ENVIRONMENT: A GLOBAL ASSESSMENT Science for Sustainable Oceans ISSN 1020–4873 REPORTS AND STUDIES AND STUDIESREPORTS AND REPORTS 90 SOURCES, FATE AND EFFECTS OF MICROPLASTICS IN THE MARINE ENVIRONMENT: A GLOBAL ASSESSMENT REPORTS AND STUDIES REPORTS Published by the INTERNATIONAL MARITIME ORGANIZATION 4 Albert Embankment, London SE1 7SR www.imo.org Printed by Polestar Wheatons (UK) Ltd, Exeter, EX2 8RP ISSN: 1020-4873 Cover photo: Microplastic fragments from the western North Atlantic, collected using a towed plankton net. Copyright Giora Proskurowski, SEA Notes: GESAMP is an advisory body consisting of specialized experts nominated by the Sponsoring Agencies (IMO, FAO, UNESCO-IOC, UNIDO, WMO, IAEA, UN, UNEP, UNDP). Its principal task is to provide scientific advice concerning the prevention, reduction and control of the degradation of the marine environment to the Sponsoring Agencies. The report contains views expressed or endorsed by members of GESAMP who act in their individual capacities; their views may not necessarily correspond with those of the Sponsoring Agencies. Permission may be granted by any of the Sponsoring Agencies for the report to be wholly or partially reproduced in publication by any individual who is not a staff member of a Sponsoring Agency of GESAMP, provided that the source of the extract and the condition mentioned above are indicated. Information about GESAMP and its reports and studies can be found at: http://gesamp.org ISSN 1020-4873 (GESAMP Reports & Studies Series) Copyright © IMO, FAO, UNESCO-IOC, UNIDO, WMO, IAEA, UN, UNEP, UNDP 2015 For bibliographic purposes this document should be cited as: GESAMP (2015).
    [Show full text]
  • Study on Land-Sources Litter (LSL) in the Marine
    8976 LSL 8976 STUDY ON LAND-SOURCED LITTER (LSL) IN THE MARINE ENVIRONMENT Review of sources and literature In the Context of the Initiative of the Declaration of the Global Plastics Associations for Solutions on Marine Litter Darmstadt / Freiburg 26.01.2012 Commissioned by: BKV Beteiligungs- und Kunststoffverwertungsgesellschaft mbH, Frankfurt/Main (Germany) IK Industrievereinigung Kunststoffverpackungen e.V., Bad Homburg (Germany) KVS Kunststoff Verband Schweiz, Aarau (Switzerland) FCIO- Fachverband der Chemischen Industrie Österreichs, Vienna (Austria) Öko-Institut e.V. Freiburg Head Office P.O. Box 17 71 79017 Freiburg. Germany Prepared by Street Address Merzhauser Str. 173 Dr. Georg Mehlhart, Öko-Institut e.V. 79100 Freiburg. Germany Markus Blepp, Öko-Institut e.V. Phone +49 (0) 761 - 4 52 95-0 Fax +49 (0) 761 - 4 52 95-288 Darmstadt Office Rheinstr. 95 64295 Darmstadt. Germany Phone +49 (0) 6151 - 81 91-0 Fax +49 (0) 6151 - 81 91-33 Berlin Office Schicklerstraße 5-7 10179 Berlin. Germany Phone +49 (0) 30 - 40 50 85-0 Fax +49 (0) 30 - 40 50 85-388 Contractor: Öko-Institut e.V. – Institut für angewandte Ökologie Merzhauser Str. 173, D 79100 Freiburg, Germany Lay out prepared to print front and back side Study on Land Sourced Litter (LSL), 2011 Table of Contents Introduction by the sponsors ................................................................ i Executive Summary .............................................................................. 1 1 Introduction ............................................................................
    [Show full text]
  • AC24 Inf. 9.0 LUTRA North Sea Cetacean Special.Pdf
    24th ASCOBANS Advisory Committee Meeting AC24/Inf.9.0 Vilnius, 25 -27 September 2018 Dist. 19 September 2018 Agenda Item 9 Cooperation with other Bodies Document Inf.9.0 LUTRA North Sea Cetacean Special Action Requested • Take note Submitted by LUTRA NOTE: DELEGATES ARE KINDLY REMINDED TO BRING THEIR OWN COPIES OF DOCUMENTS TO THE MEETING Secretariat’s Note The Rules of Procedure adopted at the ASCOBANS 8th Meeting of Parties remain in force until and unless an amendment is called for and adopted. Volume Deel 61 - Number Nummer 1 – September 2018 LUTRA Journal of the Dutch Mammal Society Contents Inhoud Volume 61 – Number 1 – September 2018 1 Preface Peter G.H. Evans, Carl Chr. Kinze & Graham J. Pierce North Sea Cetacean Special 3 North Sea cetacean research since the 1960s: advances and gaps Peter G.H. Evans 15 Chris Smeenk, 1942-2017 Sim Broekhuizen, Kees Camphuysen, Bauke Hoekstra & Vincent van Laar 29 Review of sperm whale (Physeter macrocephalus) strandings around the North Sea Chris Smeenk & Peter G.H. Evans 71 Analysis of historical and recent diet and strandings of sperm whales (Physeter macrocephalus) in the North Sea Graham J. Pierce, Natalie Ward, Andrew Brownlow & M. Begoña Santos 87 Cetacean stranding records along the Danish coastline: records for the period 2008-2017 and a comparative review Carl Chr. Kinze, Charlotte B. Thøstesen & Morten T. Olsen 107 Strandings of cetaceans in Belgium from 1995 to 2017 Jan Haelters, Francis Kerckhof & Thierry Jauniaux 127 Abundance of harbour porpoises (Phocoena phocoena) on the Dutch Continental Shelf, aerial surveys 2012-2017 Steve C.V.
    [Show full text]