Genealogysk Jierboek 2001
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
GENEALOGYSK JIERBOEK 2001 GENEALOGYSK JIERBOEK 2001 ûnder redaksje fan Ype Brouwers, Onno Hellinga, Reid van der Ley, Pieter Nieuwland en Hein Walsweer; heraldysk meiwurker: Rudolf J. Broersma Fryske Akademy, Ljouwert 2001 (Genealogysk Wurkferbân) Nr. 925 © Fryske Akademy - Ljouwert/Leeuwrden - 2001 ISBN 90-6171-925-9 NUGI 647 ISSN 0928-0480 Ut dizze útjefte mei neat fermannichfâldige wurde op hokker wize ek, sûnder dat dêr skriftlike tastimming fan de Fryske Akademy oan foarôfgiet. Foarsafier't it meitsje fan kopyen út dizze útjefte tastien is op grûn fan artikel 16B Auteurswet 1912j°, it Beslút fan 20 juny 1974, Stbl. 351, lykas wizige by it Beslút fan 23 augustus 1985, Stbl.471 en artikel 17 Auteurswet 1912, moatte de dêrfoar wetlik ferskuldige fergoedingen foldien wurde oan de Stichting Reprorecht (Postbus 882, 1180 AW Amstelveen). Foar it oernimmen fan in part of parten út dizze útjefte yn blomlêzingen, readers en oare komplikaasjewurken (artikel 16 Auteurswet 1912) moat kontakt opnommen wurde mei de útjouwer. YNHALD side S. Wierstra Nageslacht van Hidde Sioerdts en Swob Jacobs te Sexbierum, ouders van admiraal Tjerck Hiddes de Vries 6 Henk Zeinstra De Nes 1600-1800 63 Hein Walsweer It Capellefrijlien fan Minnertsgea 89 Reid van der Ley Friese bedelaars in Veenhuizen en Ommerschans (1834-1859) 150 Fryske Rie foar Heraldyk Wapenregistraasje 165 NAGESLACHT VAN HIDDE SIOERDTS EN SWOB JACOBS TE SEXBIERUM, OUDERS VAN ADMIRAAL TJERCK HIDDES DE VRIES Inleiding Mijn belangstelling voor het geslacht van Hidde Sioerdts werd gewekt, toen bij on- derzoek naar mijn kwartierstaat bleek dat deze, via zijn dochter Siouck, een van mijn voorouders was. Er is wel het een en ander gepubliceerd over zijn nageslacht, maar met dit onderzoek heb ik getracht een vollediger beeld te krijgen. Voor zover mogelijk strekt mijn onderzoek zich uit tot het einde van de 18de eeuw. Alle data van vóór 1 jan. 1701 in Friesland zijn genoteerd volgens de Juliaanse kalender, omdat hier pas op die datum de Gregoriaanse kalender werd ingevoerd. Het jaar 1701 begon toen in Friesland en Groningen met 12 januari. In Holland werd de Gregoriaanse kalender gebruikt vanaf 1 jan. 1583. Sindsdien liep Holland tien dagen voor op Friesland, na 1700 zelfs elf. Voor een illustratie van dit verschijnsel zie bij Tjerck Hiddes (II-c). Indien van een persoon zowel de geboorte- als de doopdatum bekend is wordt de doopdatum niet vermeld, tenzij er meer dan enkele maanden tussen de data ligt. Voor huwelijks- en ondertrouwdata, resp. overlijdens- en begraafdata, wordt dezelf- de regel gevolgd, tenzij de gebeurtenissen in een ander dorp of een andere stad plaatsvonden. Naar gegevens uit DTB- en BS-registers wordt normaal gesproken niet verwezen. Na de genealogie volgen lijsten van bronnen, gebruikte afkortingen en de noten. Dokkum, december 2000 S. Wierstra Genealogie I Hidde Sioerdtsz, geb. 1587,1 molenaar te Sexbierum, overl. ald. 30 mei 1645; tr. 1. vóór juni 1610 Trijn Bauckes;2 tr. 2. 6 sept. 1614 Swob Jacobsdr, geb. 1596, overl. Sexbierum 3 mei 1667, dr v Jacob N. en Maria Cornelisdr. Fragment uit de Schotanus-kaart van Barradeel (ca. 1685). Op de molen tussen Sexbierum en Pietersbierum groeide onze zeeheld Tierck Hiddes op. Hidde was korenmolenaar; hij huurde de molen te Sexbierum van J 9 juli 1624 tot zijn dood voor £ 92 per jaar van overste Jarig van Liauckema.3 Hij en zijn tweede vrouw deden belijdenis te Sexbierum 3 maart 1628. Op 26 okt. 1626 werd Hidde benoemd tot curator over de kinderen van Andrys Hettes en Trijntje Jacobs, zuster van Swob.4 Swob behoorde in 1621 tot de erfgenamen van haar moeder Maria Cornelisdr.5 Zij zal na het overlijden van haar man het molenaarsbedrijf hebben voortgezet, samen met haar zoon Sjoerdt, die de molen naderhand overnam. Uit het tweede huwelijk (geb./ged. Sexbierum): 1. Trijntje Hiddes, geb. 11 aug. 1615, volgt Il-a. 2. Sioerdt Hiddes, geb. 14 aug. 1616, volgt Il-b. 3. Tjerck Hiddes de Vries, geb. 6 aug. 1622, volgt II-c. 4. Jacob Hiddes, geb. 14 juni 1624, volgt Il-d. 5. Jurjen Hiddes, ged. 19 maart 1626, ws. jong overl. 6. Siouck Hiddes, geb. 2 maart 1628, volgt II-e. 7. Marij Hiddes, ged. 7 maart 1630, ws. jong overl. 8. Berend/Barend Hiddes de Vries, geb. 14 okt. 1631, volgt Il-f. 9. Tjerckje Hiddes, geb. 5 dec. 1633, volgt Il-g. 10. Antje Hiddes, ged. 12 nov. 1637, jong overl. 11. Eentje (Intje, Yntje) Hiddes, geb. 16 dec. 1640, volgt Il-h. 12. Antje Hiddes, geb. 14 juni 1643, volgt Il-i. Il-a Trijntje Hiddes (dr v I), geb. Sexbierum 11 aug. 1615, overl. ald. wellicht 1660; tr. 1. (3de pr. Sexbierum 23 dec. 1638) Aucke Eelckes, van Sexbierum, overl. ald. 1654/'56; tr. 2. Sexbierum 3 jan. 1658 Foecke Feddes, van Sexbierum, belijdenis gedaan ald. 3 okt. 1658. Trijntje is vermoedelijk genoemd naar Hiddes eerste vrouw; zij doet met haar man Aucke belijdenis te Sexbierum 9 nov. 1645. Er woont nog een Trijntje Hiddes te Sexbierum, die 3 juni 1641 trouwt.6 Mogelijk overleed 'onze' Trijntje bij de ge- boorte van haar dochter Trijntje, die dan naar haar genoemd zal zijn. Uit het eerste huwelijk (ged. Sexbierum): 1. Eelcke Auckes, ged. 24 nov. 1639, jong overl. 2. Sjoerdt Auckes, ged. 8 okt. 1643, volgt Ill-a. 3. Antje Auckes, ged. 4 okt. 1646, volgt Ill-b. 4. Hidde Auckes, ged. 29 juli 1649. 5. Eelcke Auckes, ged. 23 mei 1652, volgt III-c. 6. Pyter Auckes, ged. 29 okt. 1654, volgt Ill-d. Uit het tweede huwelijk (ged. Sexbierum): 7. Fedde Foeckes, ged. 3 okt. 1657, volgt Ill-e. 8. Trijntje Foeckes, ged. 17 juni 1660, overl. na 1708; tr. Pietersbierum (3de pr. Sexbierum 1 febr. 1680) Abe Keimpes, van Pietersbierum. Abe en Trijntje woonden na hun huwelijk waarschijnlijk te Pietersbierum.7 Il-b Sjoerdt Hiddes (zn v I), geb. Sexbierum 14 aug. 1616, molenaar, overl. ald. 7 juni 1667; tr. 1. Pietersbierum 12 maart 1643 Acke Claeses, van Sexbierum, overl. ald. 1660/'64; tr. 2. 1664 Jits Rotgers, schoonmoeder van zijn zoon Hidde, op belijdenis gedaan ged. Sexbierum 24 okt. 1651; zij tr. 1. Sexbierum 3 maart 1633 Symen Meynerts. Sjoerdt was molenaar op dezelfde molen als zijn vader. Hij huurde deze van 30 sept. 1663 tot zijn dood in 1667 van Sophie Anne van Pipenpoy voor £160 per jaar8 Na belijdenis worden hij en zijn eerste vrouw lidmaten te Sexbierum 30 jan. 1648. In 1663 leent hij ƒ 150 van zijn broer Tjerck9 Als Sjoerdt in 1667 is overleden vraagt de oudste zoon Hidde voogdij aan voor de jongere kinderen. Tot curatoren worden benoemd Eelcke Annes te Pietersbierum, aangetrouwde oom (zie U-h), en Jan Jacobs.10 Uit het eerste huwelijk (geb./ged. Sexbierum): 1. Antje Sjoerds, ged. 20 okt. 1644, jong overl. 2. Hidde Sjoerds de Vries, geb. 20 dec. 1645, kapitein ter zee, overl. Duinkerken 2 juli 1694, begr. Harlingen; tr. Sexbierum 22 april 1666 Grietje Symens, ged. Sexbierum 3 dec. 1643, overl. Bolsward voor 20 jan. 1706, dr v Symen Meynerts en Jits Rotgers. Als Grietje overlijdt erven ook de oomzeggers van haar eerste man.11 Zij deed belijdenis te Sexbierum 1 aug. 1669, hij 14 aug. 1670. Tussen 1684 en 1690 kochten ze enige malen bouwland onder Sexbierum.12 Hidde was schipper, later kapitein ter zee, voerde in 1691 het bevel over het schip 'Frisia'. Hij werd in 1692 in plaats van Douwe Feye van Roorda benoemd tot schout bij nacht van de Friese Admiraliteit;13 was 1693 in deze functie bevelhebber van een Noordzee-eskader. Er is een brief uit dat jaar van hem, gericht aan de Staten, bewaard.14 Hij overleed als krijgsgevangene te Duin- kerken 2 juli 1694, nadat hij op 19 juni in dat jaar gewond was geraakt bij een gevecht op de Noordzee.15 Het huwelijk bleef kinderloos. Grietje Symens tr. 2. (als 'Margareta de Vries') Oosterlittens 12 juli 1696 ds. Nicolaus Alma, ged. Franeker 5 jan. 1650, predikant, overl. Bolsward 26 mei 1727, weduwnaar van Catharina Singels (getr. 1676).16 Nicolaus Alma was predikant te Rauwerd 1676-1683, te Oosterlittens 1683-1701 en te Bolsward vanaf 1701. 3. Claes Sjoerds de Vries, ged. 24 okt. 1647, volgt Ill-f. 4. Antje Sjoerds, ged. 11 nov. 1649, overl. voor 29 jan. 1668. 5. Jurjen Sjoerds, ged. 28 sept. 1651, overl. voor 29 jan. 1668. 6. Maria Sjoerds de Vries, geb. 22 okt. 1654, volgt Ill-g. 7. Jacob Sjoerds, ged. 9 febr. 1657, overl. na 1667. 8. Gaetske Sjoerds de Vries, ged. 25 nov. 1660, volgt Ill-h. II-c Tjerck Hiddes de Vries (ook: 'de Fries') (zn v I), geb. Sexbierum 6 aug. 1622, overl. Vlissingen 27 juli 1666, begr. Harlingen;17 tr. Sexbierum 27 aug. 1648 Nanneke Atses, ged. (als 'Nan') Harlingen 13 maart 1628,18 overl. ald. 27 okt. 1666, dr v Atse Harmens en Antje Beerns19. Tjerck werd ws. genoemd naar Tjerck Obbes, overl. 1621, een zwager van zijn moeder. Hij deed belijdenis te Sexbierum 30 jan. 1648. Het navolgende korte bio- grafische overzicht is ontleend aan de literatuur20 Tjerck Hiddes neemt in 1658 deel aan de tocht naar de Sont (Noordse oorlog); wordt 29 maart 1665 tot kapitein benoemd; doet mee aan de slag bij Lowestoft 13 juni 1665 (tweede Engelse oorlog), waar hij de rechterhand is van de Friese admi- raal Aucke Stellingweiff, die toen sneuvelde; wordt als diens opvolger benoemd tot luitenant-admiraal met als vlaggeschip de 'Groot Frisia'; strijdt het volgende jaar mee in de vierdaagse zeeslag (11-14 juni 1666); raakt gewond op de eerste dag van de tweedaagse zeeslag (4 en 5 aug. 1666) en overlijdt aan zijn verwondingen 6 aug. 1666 te Vlissingen.21 Na zijn overlijden blijkt Tjerck een vermogend man te zijn.22 Zijn weduwe overleefde hem maar twee maanden.