Szanowni Państwo!

esteśmy województwem na dorobku. To, modernizację dróg w Waszym powiecie oraz na co dzieje się w Kujawsko-Pomorskiem od inwestycyjne wsparcie przedsiębiorczości. Za kilku lat, to wielki proces modernizacyj- bardzo istotne w tym kontekście uważam po- ny, którego efekty, już dziś odczuwalne, wstanie Parku Przemysłowego w Solcu Kujaw- Jw pełni ocenimy dopiero za kilka lat. Nasz re- skim. To dzięki takim ośrodkom mamy szansę gion jest dziś jednym wielkim placem budowy na poruszenie lokalnej koniunktury i mozolne i wielkim poligonem pozytywnych przemian budowanie stabilnych podstaw egzystencji społecznych. rodzin na Kujawach i Pomorzu.

Zarząd województwa, którym kieruję, po- W trosce o rozwój ekonomiczny nie zapo- strzega swoją rolę w tym procesie przez pry- minamy bowiem, że gospodarka musi przede zmat podstawowego w tej mierze obowiąz- wszystkim służyć ludziom, podnosząc jakość ku, którym jest dbałość, by prorozwojowe życia, dając podstawy godnego bytowania. inwestowanie strumienia środków - zarówno Stąd wojewódzkie środki na stacje uzdatnia- tych budżetowych, jak i tych płynących z nia wody w Gzinie, Wojnowie i Osówcu, na funduszy pomocowych Unii Europejskiej – wodociągi i kanalizację w wielu wsiach. Dlatego opierało się na regionalnej solidarności oraz finansujemy Orliki i subsydiujemy utrzymanie stymulowaniu lokalnej aktywności. Czynimy zabytkowych kościołów, jak te w Boluminku, i nadal musimy czynić wiele na rzecz takich rozwiązań, dzięki Mąkowarsku, Byszewie, Wtelnie i Łąsku Wielkim. Z myślą o tym in- którym z owoców rozwoju mogą korzystać nie tylko mieszkań- westujemy w szkoły i edukację nauczycieli, budujemy place zabaw, cy najważniejszych ośrodków, ale także mieszkańcy kujawsko- wspieramy powstawanie przedszkoli, także tych bezpłatnych. By -pomorskiej wsi. zlikwidować choć część problemów komunikacyjnych, z którymi muszą się Państwo na co dzień zmagać, podjęliśmy decyzję Te tendencje i te działania widać dobrze w powiecie byd- o stworzeniu przeprawy promowej przez Wisłę na wysokości Solca goskim. Zależy nam, by te piękne ziemie, których kapitałem Kujawskiego. są przede wszystkim życzliwi, pracowici, nieźle wykształceni i sumienni ludzie, dołączyły do grona najlepiej rozwiniętych Przed nami jeszcze wiele do zrobienia. Zróbmy to razem. obszarów regionu. Powinno to być możliwe przede wszystkim Kujawsko-Pomorskie – razem dla powiatu bydgoskiego! dzięki rozwojowi infrastruktury oraz uruchomieniu mechanizmów i instrumentów pozwalających na rozwój małej i średniej przedsię- Piotr Całbecki biorczości. Dlatego tak wiele środków przeznaczyliśmy na rozwój i Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego

Pieniądze dla powiatu bydgoskiego Regionalny Program Operacyjny 52 529 643 zł PO Kapitał Ludzki 36 018 678 zł Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 11 145 806 zł inne środki z budżetu województwa 60 025 395 zł Projekt Bit City 11 470 902 zł razem 155 604 131 zł Powiat bydgoski w liczbach Kujawsko-Pomorskie w liczbach • powierzchnia: 1 395 km2 • powierzchnia 18 tys. km2 • ludność: 103 010 tys. • ludność: 2 067 900 • 6 gmin wiejskich • 144 gminy • 2 gminy miejsko-wiejskie • 92 gminy wiejskie • 125 sołectw • 17 gmin miejskich • 221 wsi • 35 gmin miejsko-wiejskich • wskaźnik przyrostu naturalnego na 1000 ludności: 3,7 • 4 miasta na prawach powiatu • 9 736 przedsiębiorstw • 19 powiatów ziemskich • łączne roczne dochody budżetów gmin: 282,6 mln zł • przyrost naturalny 0,16 proc. • łączne roczne wydatki budżetów gmin: 305,6 mln zł • 192 182 przedsiębiorstwa Źródło: GUS Źródło: GUS

RAZEM DLA POWIATU BYDGOSKIEGO 2 W centrum Koronowa realizowana jest inwestycje w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Stawiamy na infrastrukturę!

owiat bydgoski jest jednym z tych rejonów wojewódz- Przebudowa sieci wodociągowej w Koronowie. twa, w których największy nacisk kładziemy na rozwój infrastruktury. Dzięki strumieniowi unijnego wsparcia na ważne inwestycje infrastrukturalne trafiło tu już Pblisko 96 milionów złotych!

Największa część tej puli zasiliła projekty drogowe. Zakończyła się już realizacja ośmiu przedsięwzięć, które łącznie zostały dofinan- sowane kwotą 11,7 mln złotych! Na 400 kilometrów INWESTYCJE PROW dróg na terenie powiatu modernizację przeszło aż • budowa kanalizacji we Wtelnie, Stopce i Okolu 190 kilometrów. Dzięki • budowa kanalizacji w Starym Dworze i Koronowie temu mieszkańcy powiatu • rozbudowa stacji uzdatniania wody w Gzinie mogą podróżować zmo- • budowa kanalizacji w Ostromecku • budowa kanalizacji w Cielu dernizowanymi, bezpiecz- • budowa kanalizacji w Dobrczu nymi trasami. Wkrótce • budowa kanalizacji w Trzeciewcu, dotyczyć to będzie także • budowa sieci wodociągowej w Brzozie rowerzystów – w powiecie • budowa sieci wodociągowej w Olimpinie budowana jest sieć ścieżek • budowa sieci wodociągowej w Kobylarni rowerowych licząca ponad • budowa sieci wodociągowej w Nowym Smolnie 33 kilometry, www.kujawsko-pomorskie.pl 3 dzięki której można się będzie pokusić o rowerowe wycieczki na przykład wzdłuż brzegów jeziora Koronowskiego. Dofinansowanie Świetlica w Makowiskach. z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko- -Pomorskiego wynosi w tym przypadku grubo ponad 5 milionów złotych.

Nowego blasku nabiera stara część Koronowa. Modernizowane są ulice oraz sieć wodno-ściekowa, projekt przewiduje również przebudowę czterech budynków. Na realizację tego przedsięwzięcia samorząd województwa w ramach RPO WK-P przekazał 2,4 mln złotych.

Aby tereny powiatu bydgoskiego rozwijały się i przyciągały inwestorów, należy zapewnić przedsiębiorcom jak najlepsze warunki. Takie warunki stwarza Park Przemysłowy w Solcu Kujawskim. W ramach projektu, którego realizacja została wsparta sumą 5,8 mln złotych, uzbrojone zostaną tereny inwestycyjne o powierzchni 31 hektarów. Obejmuje to nie tylko podłączenie najważniejszych mediów, ale także wyposażenie parku w drogi, chodniki, ścieżki rowerowe, zatoki i zjazdy. Prace przygo- Budowa świetlicy w Chrośnie. Hala sportowa w Koronowie. towawcze terenu na potrzeby inwestorów zakończą się w przyszłym roku, a w ich wyniku powstanie aż 250 nowych miejsc pracy!

Bardzo ważnymi inwestycjami infrastrukturalnymi są również roboty związane z termo- modernizacją budynków użyteczno- ści publicznej.

MARSZAŁKOWSKIE PLACE ZABAW

Nowa Wieś Wielka, Bolumin, Przyłubie, , , Kruszyn, Wudzynek, , Gogolinek, Gościeradz, , Brzoza, Dąbrowa Wielka, Dobromierz, Jakubowo, Kobylarnia, Nowe Smolno, Olimpin, Prądocin.

RAZEM DLA POWIATU BYDGOSKIEGO 4 Na terenie powiatu RPO WK-P bydgoskiego DLA PRZEDSIĘBIORCÓW wkrótce zakończy się realizacja dwóch • 47 projektów z powiatu takich projektów: bydgoskiego termomodernizacja • łączne wsparcie: 9,2 mln zł budynku Przychodni • największa dotacja: 1,8 mln zł Rejonowej SP ZOZ dla firmy „Most” z Kobylarni w Koronowie, wsparta kwotą 327 tys. zł, oraz budynku przy Szosie Kotomierskiej 3 w Koronowie (w którym mieszczą się m.in. Gminna Spółka Wodna i Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury) dofinansowana sumą 555 tys. złotych. SAMORZĄD WOJEWÓDZTWA Powiat bydgoski – jego gminy, mieszkańcy NA RZECZ ZESPOŁU PAŁACOWEGO W OSTROMECKU i firmy – jest też beneficjentem dwóch innych waż- nych programów, Programu Operacyjnego Kapitał • w 2007 roku mniejszy pałac przekazujemy samorządowi Ludzki i Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Bydgoszczy Ten pierwszy jest źródłem środków, dzięki którym • wspieramy finansowo remonty obiektów zespołu realizowane są projekty związane przede wszystkim • utworzenie w Ostromecku regionalnego ośrodka kultury ze wzrostem zatrudnienia, podnoszeniem poziomu • wyposażenie wnętrz starego pałacu edukacji i ograniczeniem obszarów wykluczenia • łączne wsparcie: blisko 5 mln zł społecznego. Na terenie powiatu zrealizowano lub właśnie realizuje się 48 tego typu przedsięwzięć. • Od roku realizowany jest też projekt „Ostromecko – Związany z nimi strumień wsparcia to 36 mln zł. cztery pory roku”. na jego realizację z RPO W K-P przekazano dotację w kwocie 4,7 mln zł. Segment PROW, którym dysponuje samorządowa administracja województwa, to pieniądze na aktywizację wiejskich środowisk oraz na budowę i odbudowę wiejskiej przestrzeni publicznej i publicznej infrastruk- tury. W powiecie budowana jest dzięki temu m.in. kanalizacja w gminie Białe Błota.

INWESTYCJE DROGOWE W POWIECIE BYDGOSKIM • drogi powiatowe 9,6 mln zł • drogi gminne 2,1 mln zł

www.kujawsko-pomorskie.pl 5 RAZEM DLA POWIATU BYDGOSKIEGO 6 p o w i at b y d g o s k i

www.kujawsko-pomorskie.pl 7 Kujawsko-Pomorskie dla powiatu bydgoskiego

Sport, edukacja, drogi, kultura – to tylko niektóre z dziedzin wymienianych jednym tchem przez mieszkańców Kujawsko-Pomorskiego, zapytanych o newralgiczne obszary rozwoju regionu. Wszystkie te sfery w powiecie bydgoskim rozwijają się prężnie dzięki dotacjom samorządowych władz województwa. Bo sport to zdrowie!

O tym, że wysiłek fizyczny to najzdrowsza forma relaksu i regene- racji sił wie chyba każdy. Wiedzą także gospodarze województwa, o czym świadczą liczne dotacje na rozbudowę infrastruktury sportowej na terenie województwa kujawsko-pomorskiego. Od roku 2008 w powiecie bydgoskim powstają nowoczesne kompleksy wielofunkcyjnych boisk sportowych „Orlik”, które cieszą się ogromną popularnością. Z takich obiektów korzystają już mieszkańcy Koronowa, Osielska, a także siedmiu innych miejsco- wości na terenie powiatu. Na budowę bezpiecznych i nowocześnie wyposażonych boisk na terenie powiatu bydgoskiego Urząd Marszałkowski przekazał już ponad 3,6 miliona złotych. W tym roku powstają jeszcze dwa takie boiska.

Baza sportowa poszerzana jest również poza programem „Orlik”. Boisko piłkarskie powstało już w Dąbrowie Chełmińskiej, w 2010 roku do użytku zostanie oddany podobny obiekt w Łochowie. Kompleks Zespołu Szkół w Wierzchucinie Królewskim został rozbudowany o salę gimnastyczną dzięki wsparciu w wysokości 675 tys. zł. Ponad 1,3 mln zł przeznaczyliśmy natomiast na budowę basenu w Osielsku.

Dzięki marszałkowskiemu wsparciu powstało także dziewiętnaście placów zabaw oraz miejsc rekreacji i wypoczynku, dzięki którym najmłodsze dzieci ciekawie i bezpiecznie spędzają czas.

ORLIKI • Białe Błota • Dąbrowa Chełmińska • Dobrcz • • Łochowo • Mąkowarsko • Osielsko • Solec Kujawski • Zielonczyn • Ciele • Solec Kujawski

RAZEM DLA POWIATU BYDGOSKIEGO 8 Edukacja wchodzi w XXI wiek

szkołach rozpoczyna się też realizacja finanso- wanych ze środków Unii Europejskiej projektów edukacyjnych, których cele to przede wszystkim podniesienie wyników nauczania i zainteresowanie młodzieżyW naukami ścisłymi. Przedsięwzięcia zakładają organizację dodatkowych zajęć oraz wprowadzenie innowacyjnych metod kształcenia. W największym z nich, projekcie indywidualizacji nauczania w szkołach podstawowych, który pozwoli placówkom na wdrożenie programów dydaktycznych uwzględniających Święto Śliwki w Strzelcach Dolnych co roku gromadzi na wspólnej zabawie całe rodziny. Imprezę wspiera finansowo Urząd Marszałkowski. indywidualną pracę z każdym dzieckiem, wezmą udział 34 podstawówki z powiatu bydgoskiego, między innymi z Sicienka, Dobrcza oraz Koronowa. Pamiętamy też o przedszkolakach. Dzięki roz- BEZPŁATNE PRZEDSZKOLA dysponowanym przez samorząd województwa środkom finansowym, we wszystkich gminach Gmina Dąbrowa Chełmińska, gmina Białe Błota, powiatu działają bezpłatne przedszkola gmina Nowa Wieś Wielka, gmina Sicienko, gmina Dobrcz, , gmina Solec Kujawski. i ośrodki przedszkolne. Do placówek uczęszcza 774 maluchów. uczęszcza do nich 774 dzieci

www.kujawsko-pomorskie.pl 9 Na pomoc perłom architektury

d ubiegłego roku samorząd województwa realizu- je program opieki nad zabytkami, kierując środki finansowe na remonty konserwatorskie. Dzięki temu zaniedbane i niszczejące dotąd zabytki odzyskują Odawną świetność i już wkrótce mogą stać się magnesem przy- ciągającym turystów. Efekty realizacji programu widać już w powiecie bydgoskim, gdzie REMONTY ZABYTKÓW zabytki pięknieją z dnia na • kościół w Boluminku dzień. Dobrym przykładem • kościół w Mąkowarsku • kościół w Byszewie są wyremontowane kościoły • kościół we Wtelnie w Mąkowarsku i Byszewie • kościół w Łąsku Wielkim oraz przedwojenny dworek • dworek Wyczółkowskiego malarza Leona Wyczółkow- w Gościeradzu skiego, odbudowany po po- • kościół WNMP w Koronowie żarze w styczniu 2009 roku. W 2009 roku przeznaczyliśmy dotację na wymianę dachu kościoła w Byszewie. Dbamy o zdrowie

arszałkowska administracja województwa stara się o udoskonalanie opieki zdrowotnej, w tym o powszechny dostęp do profilaktyki oraz porad specjalistów. Urząd Marszałkowski finansuje szereg prozdrowotnychM programów profilaktycznych, wśród których są między innymi programy wczesnego wykrywania nowotworów skóry oraz zwalczania otyłości wśród młodzieży.

W ciągu ostatnich czterech lat ponad półtora miliona złotych przeznaczyliśmy na dofinansowanie Zakładu Aktywności Zawodowej w Białych Błotach. IX Olimpiada Sportowa Środo- wiskowych Domów Samopomocy Województwa Kujawsko- -Pomorskiego w Nowej Wsi Wielkiej odbyła się również dzięki naszej finansowej pomocy.

Orlik w Białych Błotach.

Prace remontowe w kościele WNMP w Koronowie.

FOGR na drogi

• gmina Dąbrowa Chełmińska 127 tys. zł • gmina Koronowo 167 tys. zł • gmina Białe Błota 133 tys. zł • gmina Nowa Wieś Wielka 166 tys. zł • gmina Dobrcz 355 tys. zł • gmina Osielsko 14 tys. zł • gmina Sicienko 243 tys. zł

RAZEM DLA POWIATU BYDGOSKIEGO 10 Chronimy środowisko

łaściwa gospodarka INWESTYCYJNE SUBWENCJE WFOŚIGW wodna jest niezwykle • zbiornik retencyjny w Cielu ważna dla bogatego • kanalizacja w gminie Białe Błota w zbiorniki wodne • termomodernizacja budynków Szkoły Podstawowej (ZalewW Koronowski, Jezioro Jezuickie) w Białych Błotach • termomodernizacja budynku przedszkola w Białych Błotach powiatu bydgoskiego. Radzenie • kanalizacja na osiedlu Zabasta w Ostromecku sobie z ogromnym melioracyjnym • kanalizacja sanitarnej dworca kolejowego w Ostromecku Regina Ostrowska wyzwaniem jest możliwe dzięki • zakup pojazdu ratownictwa chemicznego dla OSP radna województwa wsparciu w ramach Programu Rozwoju w Dąbrowie Chełmińskiej • rozbudowa stacji uzdatniania wody w Gzinie Za szczególnie ważne uważam to, Obszarów Wiejskich. Inwestycje • budowa kanalizacji w Nowym Dworze że w ciągu minionych czterech uda- prowadzone dzięki subwencjom • budowa kanalizacji w Dąbrowie Chełmińskiej ło się doprowadzić do realizacji tak Wojewódzkiego Funduszu Ochrony • budowa kanalizacji we Wtelnie i Gościeradzu wielu inwestycji drogowych i to za- równo na drogach wojewódzkich, Środowiska i Gospodarski Wodnej • budowa kanalizacji w Okolu i Starym Dworze • budowa kanalizacji w Koronowie jak i tych o lokalnym znaczeniu, to między innymi budowa sieci • budowa wodociągu i kanalizacyjnej osiedla Tuszyny gminnych i powiatowych. Dzięki kanalizacyjnych i wodociągowych w Koronowie nim powiat może zaoferować oraz remonty termomodernizacyjne • budowa stacji uzdatniania wody w Prądocinie dogodne warunki przedsiębiorcom szkół w Bydgoskiem. • modernizacja oczyszczalni ścieków w Dziemionnie i zachęcić ich do inwestowania • budowa wodociągu Prądocin – Jakubowo – Januszkowo u nas. Co warte podkreślenia, • budowa wodociągu Prądocin – Brzoza powiat bydgoski jest wojewódz- • budowa kanalizacji w Niemczu kim liderem w budowie ścieżek • budowa kanalizacji w Osielsku pieszo-rowerowych, które sprzyjają WSPARCIE DLA OSP • budowa kanalizacji w Żołędowie rozwojowi turystyki. • budowa kanalizacji w Niemczu Na wsparcie dla jednostek OSP • rozbudową ujęcia wody w Wojnowie i Osówcu na terenie powiatu bydgoskiego • budowa i przebudowa kanalizacji w gminie Solec Kujawski przekazaliśmy 107,2 tys. zł. • budowa i przebudowa wodociągów w gminie Solec Kujawski

Iwona Kozłowska radna województwa Mijająca kadencja to czas wielu kluczowych i ważnych inwestycji na terenie powiatu bydgoskiego. Pięknieje Koronowo i Solec Kujawski oraz wszystkie na- wet najmniejsze miejscowości. Za rok z Solca Kujawskiego kursować będzie prom. Dzięki solidnej pracy samorządowców udało się zrobić bardzo wiele. Dziękuję wszystkim za tą pracę, współpracę i wsparcie.

Orlik w Łochowie. Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego PIENIĄDZE DLA SPÓŁEK WODNYCH Wałdowo Królewskie, Bolumin, Gzin Górny, Gzin Dolny, Otowice, Czarże, Huta, , , Pl. Teatralny 2, Kruszyn Krajeński, Prądki, Olimpin, Kobylarnia, Prądocin, Tarków Dolny, Leszyce, Dąbrowa Wielka, 87-100 Toruń Otorowo, Struga Solecka, Magdalenka, Gądecz, Borówno, Trzebiń, Jarużyn, Niwy, tel.: +48 56 621 82 55, Maksymilianowo, Niemcz, Żołędowo fax: +48 56 621 85 21 razem: 280 tys. zł www.kujawsko-pomorskie.pl

fot. Andrzej Goiński, Piotr Ulanowski/freepress.pl www.kujawsko-pomorskie.pl 11