DOCSLIB.ORG

Granvista.Pdf

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Granvista.Pdf UvA-DARE (Digital Academic Repository) Waardebepaling wooncompklex Gran Vista, Amsterdam Eijkelboom, G.; Vermeer, G. Publication date 2017 Document Version Final published version Link to publication Citation for published version (APA): Eijkelboom, G., & Vermeer, G. (2017). Waardebepaling wooncompklex Gran Vista, Amsterdam. Genootschap Amstelodamum. General rights It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Disclaimer/Complaints regulations If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible. UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (https://dare.uva.nl) Download date:01 Oct 2021 Waardebepaling wooncomplex Gran Vista, Amsterdam Gert Eijkelboom en Gerrit Vermeer Genootschap Amstelodamum, Erfgoedcommissie oktober 2017 1 2 Afb. 1. Situering Gran Vista (gearceerd). Tekening Dik Het gat in het blok met het Rembrandthuis, dat Tuijnman. Archief Dik Tuijnman. met Gran Vista werd gevuld, was ontstaan door ont- takeling van panden tijdens de Tweede Wereldoorlog Identificatie en daaropvolgende sloop. Daarna bleef het terrein Naam: Gran Vista lang braak liggen. In de oorspronkelijke plannen had Adres: Jodenbreestraat 20-22, 54-92, Waterlooplein het blok een kantoorbestemming moeten krijgen. De 31-125 planvorming van deze kantoren stuitte echter op be- Architect: Th.A.P.C. (Dik) Tuijnman zwaren. De Engelse projectontwikkelaar Gran Vista Opdrachtgever: Gemeentelijk Woningbedrijf diende in januari 1974 een plan in voor een kantoor- Ontwerptijd: 1978-1981 gebouw, dat zich eveneens uitstrekte over het uit om- Bouwtijd: 1981-1984 streeks 1900 daterende Saskiahuis van de architecten A. Jacot en W. Oldewelt. In augustus van hetzelfde Geschiedenis jaar wezen B en W dit plan echter af vanwege de al te Het project grote schaal. Het architectenbureau Jan Brouwer Ass. Het project kwam tot stand in een periode waarin de uit Den Haag paste de plannen aan, maar de schoon- wederopbouwplannen met brede doorbraken voor heidscommissie Oude Stad keurde deze plannen af verkeerswegen en plannen voor grootschalige kan- in mei 1975.1 toorfuncties het veld ruimden voor een meer behou- De schoonheidscommissie toonde zich inschik- dende aanpak, waarin de bestaande stedelijke struc- kelijker naar een tweede plan van Gran Vista, waar- turen het uitgangspunt vormden en de woonfunctie, bij het Saskiahuis voorlopig zou blijven staan en er aangevuld met gemengde kleinschalige bestemmin- voor de rest wisselingen in hoogte toepassing zouden gen, centraal bleef staan. Na een periode van groot- vinden, die de ‘steriliteit van de nieuwbouw’ konden schalige sloop, vooral ook in de Nieuwmarktbuurt, verhullen. Een derde plan van Brouwer voor Gran begon in de loop van de jaren zeventig de stadsver- Vista kwam in december 1976 wel door de com- nieuwing, met een zorgvuldige inpassing van blok- missie, nadat er uitdrukkelijk op was gewezen dat ken met voornamelijk woningen in de gaten binnen de nieuwbouw zich in de eerste plaats voegde naar het bestaande stedelijke weefsel. Gran Vista behoort het Burgemeester Tellegenhuis, in de volksmond het tot de vroegste voorbeelden van de stadsvernieuwing 1 Archief Dik Tuynman, dozen Gran Vista; Radboud van die, voorbereid in de jaren zeventig, in de jaren tach- Beekum, ‘Dik Tuijnman (1937-2016), zoekend naar alternatie- tig momentum kreeg. ven’, Binnenstad 278, 50 (2016), 86-87. 1 Afb. 2. De gevels aan de Jodenbreestraat en de Houtkopersdwarsstraat in mei 1986.. Foto Dienst Ruimtelijke Ordening, Stadsarchief Amsterdam. Afb. 3. De hoek Jodenbreestraat en Afb. 4. De gevel aan de Houtkopersdwarsstraat. Houtkopersdwarsstraat. Foto auteurs, 2017. Foto auteurs, 2017. 2 Afb. 5. Opgang in de Houtkopersdwarsstraat aan de kant Afb. 6. Galerij langs de winkels/bedrijfsruimten in de van de Jodenbreestraat. Foto auteurs, 2017. Houtkopersdwarsstraat. Foto auteurs, 2017. Maupoleum genoemd, aan de noordzijde van de Jo- breestraat gaf vervolgens Dik Tuijnman opdracht denbreestraat, en het te bouwen stadhuis aan de kant voor een alternatief ontwerp met sociale huurwonin- van het Waterlooplein. Dit plan leidde echter tot pro- gen. Daarbij moest Jodenbreestraat 24, het Titushuis, testen van de bewoners en tot het raadsadres Joden- dat geïsoleerd was komen te staan door afbraak aan breestraat. Hier horen geen kantoren. Protest tegen de weerszijden, gehandhaafd blijven. Een andere eis be- plannen van ‘Gran Vista’, aangeboden op 26 augustus trof een opslag voor de markt op het Waterlooplein 1977. Hierin eisten de bewoners dat de bouwaan- en winkels in de plint. Aanvankelijk dacht Tuijnman vraag voor Gran Vista aangehouden zou worden. Zij te kunnen volstaan met 58 woningen en vijf bouwla- stelden een overleg voor tussen Gran Vista, woning- gen aan het Waterlooplein, maar gelet op de finan- bouwverenigingen en overheidsinstanties over mo- ciële haalbaarheid kwamen hier gedeeltelijk ook acht gelijkheden van verwerving van de betreffende gaten bouwlagen en werd het programma uitgebreid tot 62 in de bebouwing door de stedelijke overheid of een woningen. De welstandcommissie, die de schoon- woningcorporatie en voor de toepassing van de toen- heidscommissie had opgevolgd, liet zich lovend uit malige locatiesubsidieregeling. Deze regeling voorzag over het plan en sprak van een monumentaliteit ‘die erin dat het rijk bijpaste in geval van dure grondaan- zelden bij woningbouw voorkomt’. De reeds ingebur- kopen om zo sociale woningbouw mogelijk te ma- gerde naam Gran Vista bleef gehandhaafd. ken. De gemeente kocht de grond inderdaad aan. In eerste instantie zag de in 1978 als wethouder De architect aangetreden wethouder Jan Schaeffer alleen kans Th.A.P.C. (Dik) Tuijnman (1937-2016) begon zijn hier premiekoopwoningen te realiseren, aangezien loopbaan als werknemer in een timmerfabriek. Via de bouwkosten te hoog zouden uitvallen voor so- de avondschool, ambachtschool en de MTS werkte ciale woningbouw. De wederopbouwgroep Joden- hij zich op en kwam te werken als bouwkundig te- 3 Afb. 7. Hoekpaviljoen en opgang galerij aan de Houtkopersdwarsstraat. Foto auteurs, 2017. Afb. 8. De gevel aan het Waterlooplein, mei 1986. Foto Dienst Ruimtelijke Ordening, Stadsarchief Amsterdam. Afb. 9. Het hoekpaviljoen op de hoek van het Waterlooplein, mei 1986. Foto Dienst Ruimtelijke Ordening, Stadsarchief Amsterdam. 4 kenaar bij de architecten Karel Sijmons en Aldo van Eyck. Uiteindelijk voltooide hij de Academie van Bouwkunst, waarna hij zich in 1968 vestigde als architect. Hij gaf les aan de Academie van Bouw- kunst en de Gerrit Rietveld Akademie. Daarnaast verzorgde hij timmercursussen voor krakers aan de Zondag Timmerschool. Met zijn blauwe of witte overall plaatste hij zich buiten de gevestigde orde, en behoorde hij tot het kamp van de alternatievelingen. Zijn kleine oeuvre, dat ook enkele onuitgevoerde projecten telt, bestaat voornamelijk uit woningbouw in de stadsvernieuwing. Hij realiseerde in de Govert Flinckstraat in de Pijp een kleine invulling op de plek van een afgebrand huis. Hij werkte mee aan het al- ternatief voor het wederopbouwplan voor de Nieuw- marktbuurt door bureau Van Eyck & Bosch, dat in 1970 in het blad Forum verscheen. Dit plan voorzag in een terugkeer naar de oude rooilijnen en herstel van de woonfunctie. Hij droeg ook bij aan het door bureau Van Eyck en Bosch ontworpen woongebouw Pentagon aan de Sint Antoniesbreestraat, dat tussen 1975 en 1984 tot stand kwam. In 1977 trok hij de aandacht met een plan voor een aanpassing van de Jodenbreestraat. Die had de breedte van een vierbaansweg gekregen. Aan de Afb. 10 (linksboven). De hoek Waterlooplein en Afb. 11 (onder). Opgang naar de woningen aan het Houtkopersdwarsstraat. Foto auteurs, 2017. Waterlooplein. Foto auteurs, 2017. 5 Afb. 12. De achtergevel van de woning van de woongroep in mei 1986. Foto Dienst Ruimtelijke Ordening, Stadsarchief Amsterdam. Afb. 13. Achtergevel van het gehandhaafde pand Afb. 14. De binnenplaats met opgang voor fietsen (blauw- Jodenbreestraat 24. geverfd), gezien naar de hoek met de Jodenbreestraat. Foto auteurs, 2017. Foto auteurs, 2017. 6 Afb. 15. De binnenplaats gezien naar het noordoosten. Afb. 16. Trappen gezien naar het oosten. Foto auteurs, 2017. Foto auteurs, 2017. noordzijde hiervan, op de plek van de vroegere Jo- woningen), Korte Koningsstraat 13-19 (twee ateliers denhouttuinen, kwam in 1974 een kolossaal gebouw en zeven woningen) en Korte Koningdwarsstraat 4a-c gereed, het Burgemeester Tellegenhuis van architect (drie woningen met een doorgang naar het speelter- Piet Zanstra. Dit stond bekend om zijn brute lelijk- rein en de Siepersteeg) tot stand. heid en werd intens verguisd door de Amsterdam- In al deze projecten besteedde hij veel aandacht mers. Voorlangs dit gebouw wilde Tuijnman een aan de verkeerscirculatie door het gebouw met bij- winkelgalerij laten verrijzen met woningen, geschei- zondere opgangen en galerijen. Een groot gebouw als den van de betonnen kolos van Zanstra door een
Load more

Recommended publications
  • Wandeling 03 Door Het Jodenkwartier Van Amsterdam Uilenburg
    Wandeling 03 door het Jodenkwartier van Amsterdam Uilenburg http://www.dedokwerker.nl/jodenhoek_wandeling03.html Door de ogen van Ben Verzet Lees meer over de Jodenhoek op DEZE PAGINA. Er zijn meerdere manieren om het Jodenkwartier te ontdekken, je kunt vanaf het Centraal Station of bij het Waterlooplein beginnen. Om op één dag alles te bewandelen is te doen maar vermoeiend en je krijgt uiteraard dan slechts wat flarden mee, een museum ingaan is dan bijna niet te doen. Amsterdam was een getto tijdens de oorlog, althans, voor een deel. Onderaan deze pagina staat een stuk met een beschrijving, tevens staan er zeer indrukwekkende foto's in van diverse straten in het Jodenkwartier die door de Duitsers hermetisch van de buitenwereld waren afgesloten. Ik heb drie wandelingen gemaakt omdat alles wat ik het opgespoord om je te laten zien niet op één dag te doen is. Als je loopt vanaf het Centraal Station ga je richting de Schreierstoren/ Gelderse Kade/ de Nieuwmarkt. Je kunt ook de metro nemen, één halte is de Nieuwmarkt, neem uitgang Nieuwmarkt. Nieuwmarkt Als je dus loopt en vanaf het CS naar links gaat ga je bij de Schreierstoren rechts de Gelderse Kade op, aan het eind van het water zie je de Nieuwmarkt al, als je goed oplet zie je dat er water onder de Nieuwmarkt loopt, een leuk weetje. Als je op de Nieuwmarkt staat en je realiseert dat hier ooit markt was die op een gegeven moment verboden werd voor niet-Joden snap je misschien een beetje wat de Duitsers aan hebben gericht. Hier was de Joodse markt met grote hekken er omheen, maar we maken eerst een uitstapje naar de Recht Boomssloot en de Oude Schans.
    [Show full text]
  • Cuypersbulletin Cuypersgenootschap 2017-4 Het Cuypersgenootschap Jaargang 22Jaargang − Nº4 December 2017
    Nieuwsbrief van hetCuypersbulletin Cuypersgenootschap 2017-4 Het Cuypersgenootschap jaargang 22jaargang − nº4 december 2017 Nieuwsbrief van het Cuypersgenootschap, vereniging en stichting tot behoud van negentiende- en twintigste-eeuws cultuurgoed in nederland. 1 2017-4 Cuypersbulletin Colofon Het Cuypersbulletin verschijnt zo mogelijk vier maal per jaar. De redactie ontvangt graag me- dedelingen, wetenswaardigheden, brieven en korte artikelen over onderwerpen die het werk- terrein van het genootschap in de ruimste zin van het woord betreffen. De opgenomen artike- len weerspiegelen niet noodzakelijk de zienswijze van het bestuur en de redactie. Redactie: drs D. Mulder (voorzitter), drs. Gert Eijkelboom, dr. Gerrit Vermeer Redactieadres: 1e Jacob van Campenstraat 14-3a, Amsterdam e-mail: [email protected] Omslagontwerp: Rosa Stigter Binnenwerk: CB Druk: Weemen Drukwerk, Druten Het Cuypersgenootschap, opgericht 15 januari 1984, is een vereniging en stichting tot behoud van negentiende- en twintigste-eeuws cultuurgoed in Nederland. Bestuur: Prof. dr. V.V. Stissi, voorzitter L.W. Dubbelaar, secretaris Drs. J.G.W.R. Dekkers, penningmeester Mr. M.M.G.M. Richter, lid Drs. D. Mulder, lid Secretariaat: Alferbos 246, 2715 TN Zoetermeer Tel. 06-233 98 363 e-mail: [email protected] website: www.cuypersgenootschap.nl en www.cuypersjaar.nl Het Cuypersgenootschap is een ANBI. Giften zijn aftrekbaar van belasting. Kamer van Koophandel Limburg: 4017672. Bankrekening: NL26 INGB 0004 835 002 t.n.v. Cuypersgenootschap, Druten De contributie
    [Show full text]
  • De Sanering Van De Amsterdamse Jodenbuurt, 1900-1940
    De sanering van de Amsterdamse Jodenbuurt, 1900-1940 Mandy Hakker Aletta Jacobsplantsoen 64 2253 RK Voorschoten Studentnummer: 10542795 Masterscriptie Cultuurgeschiedenis en Sociale Geschiedenis Universiteit van Amsterdam Begeleider: dr. C.M. Lesger Tweede lezer: Prof. dr. W.H. Willems 2 juli 2015 1 2 Afbeelding op voorblad: Buurtbewoners kijken toe bij de sloop van de panden op de Houtkopersburgwal. Bron: SAA, Archief van de Gemeentelijke Dienst Volkshuisvesting en rectsvoorganger: glasnegatieven (5293.FO), inv. nr. 5293FO002078 (Beeldbank). Afbeelding eerste pagina: Kaart van de Jodenbuurt voor de sanering. Met groene kleur zijn aangegeven de panden die tussen 1912 en 1927 werden gesloopt. Bron: SAA, Archief van de Dienst Bouw en Woningtoezicht: kaarten (10040), inv. nr. 178. Afbeelding tweede pagina: Kaart van de Jodenbuurt na de sanering van Uilenburg en Valkenburg. Bron: SAA, Archief van de Dienst Bouw en Woningtoezicht: kaarten (10040), inv. nr. 181. 3 Inhoudsopgave Inleiding 5 Hoofdstuk 1. Het verbeteringsplan voor de Jodenbuurt 11 1.1 De bebouwing 12 1.2 De bewonerssamenstelling 13 1.3 Doorbraakplannen 15 1.4 De verbetering van de volkshuisvesting 18 1.5 Demping van de Markengracht 20 1.6 Het verbeteringsplan 23 1.7 Conclusie 25 Hoofdstuk 2. Het saneringsplan voor Uilenburg 27 2.1 Het voorlopig onteigeningsplan 27 2.2 Onbewoonbaarverklaring van woningen 29 2.3 Het definitieve onteigeningsplan 34 2.4 Conclusie 37 Hoofdstuk 3. De verplaatsing van de bewoners van Uilenburg 39 3.1 Het vertrek van de eerste bewoners 39 3.2 Woningnood 41 3.3 Gemeentelijke woningbouw 41 3.4 Wonen in de Transvaalbuurt 45 3.5 De sloop van Uilenburg 49 3.6 Conclusie 49 Hoofdstuk 4.
    [Show full text]
  • Het Gebied Rond De Jodenbreestraat, Waterlooplein, Rapenburg En Ni
    Het gebied rond de Jodenbreestraat, Waterlooplein, Rapenburg en Ni... http://www.dedokwerker.nl/staalstraat.html Door de ogen van Ben Verzet Dat er in Amsterdam een getto was tijdens de Tweede Wereldoorlog is een vastsstaand feit, of heel Amsterdam een getto was mag betwijfeld worden temeer er wijken waren waar de Duitsers zich amper lieten zien, sterker nog, ze huurden er huizen om te wonen en betaalden de makelaars daar goed voor. Overdag gingen de Duitsers 'aan het werk'. Waar maar zo weinig onderzoek naar is gedaan is waar de Duitsers woonden? Wie waren hun buren? Werd er huur betaald? En uiteraard heb ik het niet over de manschappen, maar de officieren. Later meer over de Amsterdamse makelaars die 'pakken met geld' verdienden aan de huren die zij de Duitse officieren berekenden. De Willemsparkweg, Van Eeghenlaan, Valeriusstraat, Johannes Verhulststraat en de Cornelis Schuytstraat, heb jij enig idee hoeveel Joden daar woonden? Of woonden er veel Duitse officieren en bleef het daarom in veel straten in Zuid zo rustig? Het geeft aan dat Amsterdam geen getto was maar bijvoorbeeld de Staalstraat, waar je het niet zo snel van zou denken, wel. Wat is een getto? Als een stad, of een groot deel ervan, bestemd wordt voor inwoners met een onderling kenmerkende eigenschap en dit deel hermetisch wordt afgesloten dan spreken we van gedwongen gettovorming (link.) Er kunnen nog veel meer en ook uitgebreidere definities op los worden gelaten maar laten we het hier even op houden. 'Getto' heeft voor de meeste mensen een zeer negatieve lading omdat er wel vaker groepen gelijkgezinden bij elkaar gaan wonen, maar dan spreken we van een leefgemeenschap, als er een zekere mate van verplichtend karakter bij komt kijken ga je richting een getto.
    [Show full text]
  • Letter to the Editor
    .1 27 Letter to the Editor March 24, 1994 glass of genievre and hoped that he would start on his discourse, but the people who addressed me usually Adrian van den Hoven had more frivolous subjects in mind. Basil D. Kingstone / University of Windsor I imagined him living in the same house in the Windsor, Ontario Sint Antoniesbreestraat where I occupied a second­ N9B 3P4 floor apartment. His bell needed to be rung three times (136) so that meant that he lived right above Dear Professors, me! I received the fall 1993 issue of the Canadian There were no bridges to be crossed when Journal of Netherlandic Studies only a few weeks walking back from the Zeedijk to this main street of ago, so I will probably be the last one in a series of the old Jewish quarter, where most houses were in ex-Amsterdammers to point out to you that de ruins and where the house in which Clamence and I Jordaan is not the former Jewish quarter (Amsterdam once lived was tom down in the sixties or seventies as a source of symbols for Camus' The Fall, to make way for a shopping centre. Coming from the CJNS/RCEN, XIV, ii, p. 34). The Jordaan is a Zeedijk the old Jewish quarter was located at the working class neighbourhood situated between other side of the Nieuwmarkt and encompassed the Prinsen-, Brouwers, - Looiers- en Lijnbaansgracht. Sint Antoniesbreestraat, the Jodenbreestraat with the According to some the name (a corruption of jardin) Rembrandt House, the Waterlooplein, the Jonas­ was given by Huguenot immigrants and the flowery Daniel Meijerplein, the Weesperstraat, the street names seem to support that thesis: Bloemgracht, Muiderstraat and their cross streets.
    [Show full text]
  • Nota Van Wijzigingen Bestemmingsplan Nieuwmarkt
    Nota van Wijzigingen bestemmingsplan Nieuwmarkt Gemeente Amsterdam Inleiding Het ontwerpbestemmingsplan Nieuwmarkt is ten behoeve van de vaststelling aangepast. Het wijzigingen naar aanleiding van ingekomen zienswijzen en ambtshalve wijzigingen. Aan de Gemeenteraad wordt voorgesteld het bestemmingsplan gewijzigd vast te stellen. Wijzigingen naar aanleiding van zienswijzen � Verbeelding: De bestemming van de bebouwing op het achtererfgebied achter de Korte Koningsstraat wijzigen naar ‘Tuin – 3’. � Verbeelding: Op de verbeelding wordt de Orde 2 aanduiding van Schippersstraat 18 vervangen door Orde 3. � Verbeelding: De bestemming van het bestaande achterhuisje, de éénlaagse aanbouw van Nieuwmarkt 5, wijzigen naar Gemengd – 1.3. � Planregels: Artikel 8.1 sub h en artikel 10.1 sub g wijzigen als volgt: horeca 5 (hotel) in alle bouwlagen en bijzondere bouwlagen; Ambtshalve wijzigingen � Planregels: In artikel 1 de begrippen ‘mengformule’ en ‘pand’ toevoegen. � Planregels: De artikelen 3.5.14, 4.5.8, 5.5.6, 6.5.6, 7.5.5, 8.5.6, 9.5.5,10.5.6 en 12.5.2 wijzigen als volgt: Gebruik als tuin, verkeer a. De onbebouwd blijvende gedeelten van de tot ‘betreffende bestemming’ bestemde gronden worden gebruikt als ‘Tuin – 1’, met inachtneming van het bepaalde in artikel 13; b. In afwijking van het gestelde onder a. worden de onbebouwd blijvende gedeelten van de tot ‘betreffende bestemming’ bestemde gronden die aan de bestemming ‘Verkeer’ grenzen, gebruikt als ‘Verkeer’, met inachtneming van het bepaalde in artikel 16; Bij de artikelen 3.5.14, 4.5.8 en 9.5.5 nog een sub c toevoegen: c. Ter plaatse van de aanduiding ‘onderdoorgang’ worden de ongebouwde gedeelten gebruikt als ‘Verkeer’, met inachtneming van artikel 16.
    [Show full text]
  • Informationsblatt Plantage Amsterdam Per Boot
    Informationsblatt Plantage Amsterdam per Boot Kommen Sie an Bord und entdecken Sie das Plantagen-Viertel von Amsterdam! Eine 4-stündige Tour der kulturellen Höhepunkte per Boot. Die Plantage, auch als „Der kulturelle Garten von Amsterdam“ bekannt, liegt im östlichen Teil des Stadtzentrums und eignet sich hervorragend zur Erkundung per Boot. Nirgendwo sonst findet man eine so hohe Konzentration kultureller Hotspots - von Museen und Theatern bis hin zum Artis Zoo und einem botanischen Garten. Aus diesem Grund hat Plantage Amsterdam, in Zusammenarbeit mit der Blue Boat Company, zwei Bootstouren lanciert, die Besuchern helfen, dieses wunderschöne Viertel zu erkunden! Ab Sommer 2016 ist ein 4-stündige Routen - einschließlich Bootstour, Wanderung und Besichtigungen an 3 oder 4 Standorten - für Gruppen von 30 Personen oder mehr verfügbar, die ausschließlich über Reiseveranstalter zu buchen sind. Jüdisches Viertel Während der Plantage Amsterdam - The Jewish Neighbourhood Tour erkunden die Besucher das alte jüdische Viertel und das Plantageviertel. Nach einem Besuch bei Gassan Diamonds beginnt eine einstündige Bootstour und die Gruppe wird in Richtung der portugiesischen Synagoge, De Dokwerker, des nationalen Holocaust- Denkmals und des Wertheimparks gebracht. Buchungsinformationen • Tägliche Touren zwischen 9.00 und 13.30 Uhr. Die Museen im letzten Teil der Tour schließen um 17.00 Uhr, deshalb können alle diese Ziele nur mit Anfangszeiten ab spätestens 13.30 Uhr besichtigt werden. • Gruppen von 30 Personen oder mehr • Pauschalpreis: €29,95 • Buchungen können über [email protected] oder telefonisch, unter Rufnummer +312 679 1370, erfolgen • Abfahrtsort: Gassan Diamonds, Nieuwe Uilenburgstraat 175, Amsterdam. • Busse können am Abfahrtsort kurzzeitig parken, um Besucher ein- und aussteigen zu lassen. Busse dürfen bei Gassan Diamonds ausschließlich für die Dauer des Besuches dort parken.
    [Show full text]
  • Inventarisatie Joods Cultuurhistorisch Erfgoed Stadsdeel Centrum Amsterdam
    INVENTARISATIE JOODS CULTUURHISTORISCH ERFGOED STADSDEEL CENTRUM AMSTERDAM © Bureau Monumenten en Archeologie Herengracht 482 1017 CB Amsterdam Postbus 10718 1001 ES Amsterdam Telefoon 2514900 www.bma.amsterdam.nl [email protected] BMA is onderdeel van de Dienst Milieu en Bouwtoezicht INVENTARISATIE JOODS CULTUURHISTORISCH ERFGOED STADSDEEL CENTRUM AMSTERDAM Bureau Monumenten & Archeologie Amsterdam Mei 2008 2 "Gij, die de grachten van onze oude Jodenbuurt doorloopt, bedenkt, dat gij een nieuw Pompeji bezoekt". Prof. Dr. J.A. van Praag Foto cover: de voormalige Portugees-Israëlitische vleeshal uit 1883 in de Nieuwe Kerkstraat. Gesloopt in 1959 t.b.v. doorgang naar het parkeerterrein van gebouw Metropool aan de Weesperstraat © Bureau Monumenten & Archeologie Amsterdam Naomi Koster/Jeroen Schilt Mei 2008 3 PROJECT INVENTARISATIE JOODS CULTUURHISTORISCH ERFGOED STADSDEEL CENTRUM AMSTERDAM Inhoudsopgave Deel I Inleiding Conclusies en aanbevelingen Historisch kader Bewoningsgeschiedenis jodenbuurt Calendarium Geraadpleegde literatuur Bronnen/Websites/Foto's Deel II Gegevens geïnventariseerde objecten: aandachtslijst joods cultuurhistorisch erfgoed 4 Deel I Inleiding Conclusies en aanbevelingen Historisch kader Bewoningsgeschiedenis jodenbuurt Calendarium Geraadpleegde literatuur Bronnen/Websites/Foto's Sloop van de voormalige Talmoed Torahschool met synagoge - later in gebruik als crèche - aan de Plantage Middenlaan, 1976 5 PROJECT INVENTARISATIE JOODS CULTUURHISTORISCH ERFGOED Inleiding 1. De directe aanleiding tot het voorliggende
    [Show full text]
  • Vriendenwandeling 25 Mei 2014 Vriendenwandeling Joods Amsterdam
    VRIENDENWANDELING 25 MEI 2014 VRIENDENWANDELING JOODS AMSTERDAM Hartelijk welkom bij de jaarlijkse Vriendenwandeling van Stadsherstel. Graag laten we u zien wat Stadsherstel onder andere met uw hulp heeft gerealiseerd. U kunt bijzondere en historische panden niet alleen aan de buitenkant bewonderen, maar ook binnen een kijkje nemen. THEMA JOODS AMSTERDAM ‘Joods Amsterdam’ is het thema van deze wandeling. Stadsherstel heeft namelijk bijzondere pan- den gerestaureerd met een Joodse achtergrond en historie waar we u graag meer over willen ver- tellen. STADSHERSTEL PANDEN Alle Stadsherstel panden zijn te herkennen aan het blauwe Stadsherstel logo op het pand en voor de beschrijving in dit boekje. De panden waar u binnen kunt kijken zijn voorzien van een rood logo voor de beschrijving. WANDELING EN BORREL Om teleurstelling te voorkomen is het goed te weten dat het laatste pand op de route is geopend tot 17.00 uur. De borrel aan de Nieuwe Prinsengracht duurt tot 17.30 uur en hier kunnen we elkaar ontmoeten en napraten over de wandeling. De borrel wordt u overigens aangeboden door aanne- mersbedrijf VIOS/Scheurer. We wensen u veel wandelplezier toe en danken u voor uw bijdrage als Vriend. Uw steun en be- trokkenheid zijn van groot belang voor Stadsherstel. Niet alleen omdat u de projecten van Stads- herstel ondersteunt maar u draagt ook letterlijk bij aan het bewaren van gebouwd erfgoed in en om Amsterdam voor nu en de toekomst. Foeliedwarsstraat 1 | Vriendenwandeling 2014 KORTE INLEIDING IN DE JOODSE HISTORIE De Joodse bevolking heeft met haar rijke cultuur en historie op onder andere cultureel- en financi- eel gebied een grote invloed gehad in Amsterdam.
    [Show full text]
  • Joods Amsterdam
    Joods Amsterdam Jan Stoutenbeek & Paul VigeVeno Joods Amsterdam geïlluStreerde gidS Uitgeverij Bas Lubberhuizen Omslag: Joods Historisch Museum, Haags Historisch Museum, Rijksmuseum, Spaarnestad, Jan Stoutenbeek Jan Stoutenbeek 6, 46, 54, 58, 64, 67, 76, 81, 86, 94, 97, 98, 104, 107, 110, 116, 124, 127, 134, 137, 140, 148, 171, 194, 200, 211, 213, 214, 217, 228, 236, 240, 241, 270, 271, 272, 277, 280, 288, 291, 296, 297, 300, 303, 305 Joods Historisch Museum, Amsterdam 16, 26, 56, 61, 65, 70, 74, 78, 84, 89, 100, 114, 117, 129, 132, 151, 159, 167, 178, 185, 192, 208, 219, 226, 227, 234, 243, 247, 254, 256, 289, 294, 299, 300 Joods Historisch Museum, collectie J. van Velzen 163, 189, 231 Joods Historisch Museum, foto Pauline Prior 275 Haags Historisch Museum 12 Niod 32, 180, 187, 261, 262 Nederlands Fotomuseum, Boris Kowadlo 36 Sjaak Henselmans 49, 157, 164, 169, 202, 224, 238, 259 Bibliotheca Rosenthaliana 196 Rijksmuseum 250 Lloyd Hotel & Culturele Ambassade 285 De uitgever heeft getracht alle rechthebbenden te achterhalen. Mocht u desondanks menen aanspraak te kunnen maken op enig recht, dan kunt u contact opnemen met Uitgeverij Bas Lubberhuizen, [email protected] © 2017 tekst Jan Stoutenbeek en Paul Vigeveno / Uitgeverij Bas Lubberhuizen Beeldredactie Jan Stoutenbeek en Paul Vigeveno Alle rechten voorbehouden Vormgeving Sander Pinkse Boekproductie Stadsplattegronden UvA Kaartenmakers NUR 680 ISBN 978 90 5937 479 9 www.lubberhuizen.nl Inhoud Voorwoord 7 Inleiding 9 Een geschiedenis van de joden in Amsterdam 13 De komst van de joden
    [Show full text]
  • NAP WATERPEILROUTE Waterlooplein En Omgeving
    blad 1 NAP WATERPEILROUTE Waterlooplein en omgeving NAP Waterpeilroute 1 Inleiding: Amsterdam en het water Amsterdam is ontstaan in een veengebied, op de plek waar de Amstel uitmondt in het IJ. Dat op deze plek zo’n grote stad zou ontstaan hadden de eerste bewoners niet gedacht. Wat zij hier aantroffen was drassig veengebied. Door ontginning van dit veengebied daalde de bodem langzaam. Rond het jaar 1000 moesten Amstel en IJ worden bedijkt. De grond in dit laaggelegen, drassige gebied wordt al sinds de Middeleeuwen opgehoogd voordat men er huizen op bouwt. Net als in de polder is het waterpeil in Amsterdam kunstmatig: het wordt met dijken, gemalen en boezems op de gewenste hoogte gehouden. Dwars door de stad -niet altijd meer herkenbaar- lopen langgerekte dijken (Zeedijk). Zulke waterkeringen begrenzen de verschillende peilgebieden en voorkomen dat laaggelegen gebieden vanuit hogere gebieden overstromen. Het water uit lager gelegen gebieden wordt naar de boezem gepompt en geloosd in het IJ. Grondwater Na een regenbui verzamelt het water zich in vijvers, sloten en grachten, waarna gemalen het naar de boezem pompen. Regenwater kan de grond binnendringen (op onverharde en onbebouwde plekken) om daar het grondwater aan te vullen. Stroomt grondwater niet snel genoeg weg dan kan wateroverlast (ondergelopen kelders) optreden. Als het grondwater teveel daalt, kunnen er problemen ontstaan door droogte (rotten van houten funderingspalen). Grondwaterpeil meten De hoogte van het grondwaterpeil moet goed in de gaten worden gehouden! In Amsterdam is Waternet daarvoor verantwoordelijk. Er zijn ongeveer 5.000 peilbuizen onder de stoep te vinden, waarvan 3.500 worden gecontroleerd. Een groot deel wordt op afstand met sensoren gecontroleerd.
    [Show full text]
  • Diaspora During the Belle Époque: the Netherlands
    DIASPORA DURING THE BELLE ÉPOQUE: THE NETHERLANDS AND Al ice van Zinnicq Bergmann 11930063 JEWISH MIGRANTS FROM Religious Studies EASTERN EUROPE, 1880-1914 Graduate School of Humanities University of Amsterdam Research into the reception and attitude in Dutch-Jewish periodicals DIASPORA DURING THE BELLE ÉPOQUE: THE NETHERLANDS AND JEWISH MIGRANTS FROM EASTERN EUROPE, 1880-1914 Research into the reception and attitude in Dutch-Jewish periodicals Alice van Zinnicq Bergmann 11930063 Supervisor: Mr. Dr. F.S.L. Schouten First Examiner: Mr. Prof. Dr. J.W. van Henten Second Examiner: Ms. Prof. Dr. I.E. Zwiep ‘Religious Studies Master’s Thesis’ October 14, 2019 TABLE OF CONTENTS Preface ....................................................................................................................................... 1 1 The Westward mass migration of East European Jews .................................................... 6 1.1 Pogroms, anti-Jewish legislation, and a mass exodus ....................................................................6 1.1.1 Repression and restriction ................................................................................................................ 6 1.1.2 The calamitous 1900s ........................................................................................................................ 8 1.1.3 Stateless Jews in Rumania ................................................................................................................. 9 1.2 The reception by Western authorities and populations
    [Show full text]