DOCSLIB.ORG

Cuypersbulletin Cuypersgenootschap 2017-4 Het Cuypersgenootschap Jaargang 22Jaargang − Nº4 December 2017

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Cuypersbulletin Cuypersgenootschap 2017-4 Het Cuypersgenootschap Jaargang 22Jaargang − Nº4 December 2017 Nieuwsbrief van hetCuypersbulletin Cuypersgenootschap 2017-4 Het Cuypersgenootschap jaargang 22jaargang − nº4 december 2017 Nieuwsbrief van het Cuypersgenootschap, vereniging en stichting tot behoud van negentiende- en twintigste-eeuws cultuurgoed in nederland. 1 2017-4 Cuypersbulletin Colofon Het Cuypersbulletin verschijnt zo mogelijk vier maal per jaar. De redactie ontvangt graag me- dedelingen, wetenswaardigheden, brieven en korte artikelen over onderwerpen die het werk- terrein van het genootschap in de ruimste zin van het woord betreffen. De opgenomen artike- len weerspiegelen niet noodzakelijk de zienswijze van het bestuur en de redactie. Redactie: drs D. Mulder (voorzitter), drs. Gert Eijkelboom, dr. Gerrit Vermeer Redactieadres: 1e Jacob van Campenstraat 14-3a, Amsterdam e-mail: [email protected] Omslagontwerp: Rosa Stigter Binnenwerk: CB Druk: Weemen Drukwerk, Druten Het Cuypersgenootschap, opgericht 15 januari 1984, is een vereniging en stichting tot behoud van negentiende- en twintigste-eeuws cultuurgoed in Nederland. Bestuur: Prof. dr. V.V. Stissi, voorzitter L.W. Dubbelaar, secretaris Drs. J.G.W.R. Dekkers, penningmeester Mr. M.M.G.M. Richter, lid Drs. D. Mulder, lid Secretariaat: Alferbos 246, 2715 TN Zoetermeer Tel. 06-233 98 363 e-mail: [email protected] website: www.cuypersgenootschap.nl en www.cuypersjaar.nl Het Cuypersgenootschap is een ANBI. Giften zijn aftrekbaar van belasting. Kamer van Koophandel Limburg: 4017672. Bankrekening: NL26 INGB 0004 835 002 t.n.v. Cuypersgenootschap, Druten De contributie bedraagt € 30,- per jaar. In verband met verzendkosten betalen leden die buiten Nederland wonen € 40,-. Foto omslag: Gerrit Vermeer 2 Nieuwsbrief van het Cuypersgenootschap 2017-4 Inhoud Korte berichten 3 // Het Juvenaat van de Broeders van Liefde in Etten-Leur 7 // Wooncomplex Gran Vista, Amsterdam 14 // Doorbraak plannen Paterskerk Eindhoven 23 Korte berichten // Protest tegen sloop Een recent onderzoek van interieurarchitect Rietveldhuizen Reeuwijk-Brug Erik Slothouber onderstreept het bijzondere Norman Vervat karakter van dit project. Het Cuypersgenootschap tekende in novem- Het project in Reeuwijk-Brug is van gro- ber protest aan tegen de voorgenomen sloop te architectuur- en cultuurhistorische waarde van de naoorlogse Rietveldwoningen in Reeu- voor Reeuwijk. Hoewel de woningen door wijk-Brug. Het betreft huizen aan de Jan van een renovatie in 1979-1980 aan de buitenzijde Hoofstraat, de Vincent van Goghstraat en de wijzigingen ondergingen, behielden ze hun Erasmusweg. Woningbouwvereniging Reeu- karakter. Het moet goed mogelijk zijn om het wijk wil een groot deel van deze wijk slopen. herstel van de oorspronkelijke uitstraling van Voor de beroemde vormgever en architect de huizen te combineren met de realisatie van Gerrit Rietveld bood dit project destijds een eigentijdse en duurzame woningen. Elders in kans om kleinschalige sociale woningbouw te Nederland, zoals in Utrecht, Amersfoort en realiseren. Rietveld bouwde, in weerwil van Amsterdam hebben corporaties al veel er- zijn ambities op dit vlak, slechts drie sociale varing opgedaan met het verbeteren en ver- woningbouwprojecten. Het project in Reeu- duurzamen van bijzondere naoorlogse wo- wijk-Brug uit 1957-1958 beslaat 52 woningen ningbouwprojecten. met een opvallende plattegrond. Deze om- en-om-woningen bezitten een gelijkwaardige Foto van de Rietveldhuizen kort na de oplevering. voor- en achtergevel, die elkaar afwisselen. Foto P. Brattinga. Collectie Stichting Erven Rietveld. 3 2017-4 Cuypersbulletin Monumentenaanvraag voor kerk in Haren De Sint-Nicolaaskerk in Haren. Foto Kris Rodenburg, Norman Vervat 2008. Rijksdienst Cultureel Erfgoed. In september heeft het Cuypersgenoot - schap de gemeente Haren verzocht om de rense katholieken in de Sint-Jozefkerk in Sint-Nicolaaskerk te Haren te beschermen Groningen. In 1958-1959 werd het huidige als gemeentelijk monument. Het Groningse kerkgebouw gebouwd naar een ontwerp van villadorp Haren is sinds de reformatie over- architect J.A.A. Dresmé uit Driebergen. De wegend protestants en beschikt pas sinds de jaren vijftig weer over een eigen rooms-ka- De Sint-Nicolaaskerk in Haren. Foto Kris Rodenburg, tholieke parochie. Daarvoor kerkten de Ha- 2008. Rijksdienst Cultureel Erfgoed. 4 Nieuwsbrief van het Cuypersgenootschap 2017-4 kerk verrees op een lommerrijk perceel op Vier nieuwe monumenten in de de hoek van de Irenelaan en Beatrixlaan, en gemeente Rhenen werd in samenhang ontworpen met de aan- Norman Vervat palende pastorie en groenaanleg. Architec- Na veel discussie en een bezwaarprocedure tuurhistorisch is de kerk van grote betekenis heeft de gemeente Rhenen recent besloten vanwege de zeldzame plaats ervan in de na- om vier gebouwen, waaronder een zeldzaam oorlogse rooms-katholieke kerkbouw in het diepvrieshuisje uit de wederopbouwperiode noorden van ons land. Dit ontwerp kenmerkt en de Gedachteniskerk, te beschermen als zich door een radicale toepassing van het gemeentelijk monument. Reeds enkele jaren modernisme. Het speelde in op de ideeën van wil de gemeente de lokale monumentenlijst de liturgische vernieuwingsbeweging. De uitbreiden. De politiek besloot echter alleen kerk neemt een belangrijke plaats in binnen met goedkeuring van een eigenaar aan te het oeuvre van de architect. Het voor Haren wijzen. Bij bezwaar van een eigenaar, zelfs beeldbepalende gebouw bleef uit- en inwen- in geval van zeer zwakke argumenten, zet de dig vrijwel gaaf behouden. Het Cuypersge- gemeente de aanwijzingsprocedure niet door. nootschap hoopt dat de gemeente Haren in Zo kwam het bij deze vier panden in 2016 2018 de kerk op de monumentenlijst plaatst. niet tot aanwijzing. Het Cuypersgenootschap vocht de afwijzing van de monumentenstatus De Gedachteniskerk in Rhenen. Foto A.J. van der Wal. met succes aan door een eigen monumenten- Rijksdienst Cultureel Erfgoed. aanvraag en vervolgens een bezwaarproce- 5 2017-4 Cuypersbulletin dure. De gemeentelijke bezwarencommissie vervanging van de ‘tijdelijke’ huisvesting van sprak zich afkeurend uit over de huidige ge- de Zoölogie in oude gebouwen van de Medi- meentelijke aanpak en volgde daarmee een sche Faculteit aan het Reitemakersrijge in de eerdere uitspraak van de rechtbank te Den stad Groningen. Na de oorlog stonden deze Haag. Wederom is bevestigd dat voor een mo- gebouwen de uitbreiding van de naastgele- numentenbeleid uitsluitend met instemming gen telefooncentrale in de weg en bovendien van de eigenaar geen juridische basis bestaat. waren de gebouwen sterk verouderd en prak- Het gemeentebestuur heeft de uitspraak van tisch onbruikbaar. haar eigen commissie overgenomen en de Het in traditionalistische trant gebouw- genoemde objecten in oktober 2017 alsnog de laboratoriumgebouw werd zoals de mees- aangewezen tot monument. Het Cuypersge- te overheidsgebouwen in de jaren vijftig nootschap hoopt dat dit besluit ook positieve voorzien van een aantal monumentale kunst- gevolgen heeft voor andere kandidaat-monu- toepassingen. Deze zijn wat betreft thematiek menten in de gemeente Rhenen. aangepast aan de functie van het gebouw. Het dierenleven staat in deze werken centraal. Voormalig Zoölogisch Laboratorium in Aan de buitenzijde wordt de hoofdingang Haren aangewezen opgesierd door een prachtig bas-reliëf van Norman Vervat de Haarlemse beeldhouwer Theo van Reijn. Recent heeft de gemeente Haren besloten op Van Reijn bracht in de zandsteen op subtiele verzoek van het Cuypersgenootschap het Zo- wijze diverse zeedieren aan. In de hal bevindt ologisch Laboratorium van de Rijksuniversi- zich direct tegenover de hoofdingang een teit Groningen aan te wijzen tot gemeentelijk wandschildering van de kunstschilder Albert monument. Het laboratoriumgebouw is in de Muis. jaren 1952-1953 gebouwd naar ontwerp van ir. J. de Bruin van de Rijksgebouwendienst. Het insectarium van het Zoölogisch Laboratorium. Het Zoölogisch Laboratorium verrees als Foto Chris Booms, 2008. Rijksdienst Cultureel Erfgoed. 6 Nieuwsbrief van het Cuypersgenootschap 2017-4 Het juvenaat van de Broeders van Liefde te Etten-Leur / Gert Eijkelboom, Gerrit Vermeer Twee jaar geleden bleek het in 1951 voltooide Afb. 1. Voorgebouw met de entree. Foto auteurs. Juvenaat van architect Frans Mol uit Breda al monumentwaardig te zijn, maar de later van, waaronder in Etten-Leur. Hij had ook aangebrachte kunststof kozijnen vormden in Noord-Brabant zijn opleiding genoten. Na destijds een beletsel voor de aanwijzing tot de lagere school ging Frans Henri Marie Mol gemeentelijk monument. Recentelijk doemde (1910-1963), geboren en getogen in Breda, voor het leegstaande complex een scenario op waarschijnlijk eerst naar de Ambachtsschool. met sloop en vervangende nieuwbouw. De Ad- Hierna doorliep hij de driejarige Rijks-HBS viescommissie Cultuurhistorische Bebouwing aan de Nassaustraat in Breda. Na de afron- Etten-Leur en de Heemkundekring Jan uten ding van de Katholieke Leergangen in Tilburg Houte sprongen alsnog voor het complex in de volgde hij daar de opleiding Architectuur bres. Het Cuypersgenootschap leverde daarbij van de Academie voor Beeldende en Bou- een nieuwe, uitgebreide waardestelling en een wende Kunsten. Mol was als zelfstandig ar- van de insprekers op de zitting van de gemeen- chitect vanaf 1930 tot aan zijn vroege dood, teraad op 4 december jongstleden. Uiteindelijk in 1963, vooral actief in Breda en daarbuiten spraken de partijen zich unaniem uit voor de ook in het westen van Noord-Brabant en een behoudoptie. Het Cuypersgenootschap stelde enkele keer in Zuid-Holland en Zeeland. Hij behalve historische en architectuurhistorische
Load more

Recommended publications
  • Granvista.Pdf
    UvA-DARE (Digital Academic Repository) Waardebepaling wooncompklex Gran Vista, Amsterdam Eijkelboom, G.; Vermeer, G. Publication date 2017 Document Version Final published version Link to publication Citation for published version (APA): Eijkelboom, G., & Vermeer, G. (2017). Waardebepaling wooncompklex Gran Vista, Amsterdam. Genootschap Amstelodamum. General rights It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Disclaimer/Complaints regulations If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible. UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (https://dare.uva.nl) Download date:01 Oct 2021 Waardebepaling wooncomplex Gran Vista, Amsterdam Gert Eijkelboom en Gerrit Vermeer Genootschap Amstelodamum, Erfgoedcommissie oktober 2017 1 2 Afb. 1. Situering Gran Vista (gearceerd). Tekening Dik Het gat in het blok met het Rembrandthuis, dat Tuijnman. Archief Dik Tuijnman. met Gran Vista werd gevuld, was ontstaan door ont- takeling van panden tijdens de Tweede Wereldoorlog Identificatie en daaropvolgende sloop. Daarna bleef het terrein Naam: Gran Vista lang braak liggen.
    [Show full text]
  • Wandeling 03 Door Het Jodenkwartier Van Amsterdam Uilenburg
    Wandeling 03 door het Jodenkwartier van Amsterdam Uilenburg http://www.dedokwerker.nl/jodenhoek_wandeling03.html Door de ogen van Ben Verzet Lees meer over de Jodenhoek op DEZE PAGINA. Er zijn meerdere manieren om het Jodenkwartier te ontdekken, je kunt vanaf het Centraal Station of bij het Waterlooplein beginnen. Om op één dag alles te bewandelen is te doen maar vermoeiend en je krijgt uiteraard dan slechts wat flarden mee, een museum ingaan is dan bijna niet te doen. Amsterdam was een getto tijdens de oorlog, althans, voor een deel. Onderaan deze pagina staat een stuk met een beschrijving, tevens staan er zeer indrukwekkende foto's in van diverse straten in het Jodenkwartier die door de Duitsers hermetisch van de buitenwereld waren afgesloten. Ik heb drie wandelingen gemaakt omdat alles wat ik het opgespoord om je te laten zien niet op één dag te doen is. Als je loopt vanaf het Centraal Station ga je richting de Schreierstoren/ Gelderse Kade/ de Nieuwmarkt. Je kunt ook de metro nemen, één halte is de Nieuwmarkt, neem uitgang Nieuwmarkt. Nieuwmarkt Als je dus loopt en vanaf het CS naar links gaat ga je bij de Schreierstoren rechts de Gelderse Kade op, aan het eind van het water zie je de Nieuwmarkt al, als je goed oplet zie je dat er water onder de Nieuwmarkt loopt, een leuk weetje. Als je op de Nieuwmarkt staat en je realiseert dat hier ooit markt was die op een gegeven moment verboden werd voor niet-Joden snap je misschien een beetje wat de Duitsers aan hebben gericht. Hier was de Joodse markt met grote hekken er omheen, maar we maken eerst een uitstapje naar de Recht Boomssloot en de Oude Schans.
    [Show full text]
  • De Sanering Van De Amsterdamse Jodenbuurt, 1900-1940
    De sanering van de Amsterdamse Jodenbuurt, 1900-1940 Mandy Hakker Aletta Jacobsplantsoen 64 2253 RK Voorschoten Studentnummer: 10542795 Masterscriptie Cultuurgeschiedenis en Sociale Geschiedenis Universiteit van Amsterdam Begeleider: dr. C.M. Lesger Tweede lezer: Prof. dr. W.H. Willems 2 juli 2015 1 2 Afbeelding op voorblad: Buurtbewoners kijken toe bij de sloop van de panden op de Houtkopersburgwal. Bron: SAA, Archief van de Gemeentelijke Dienst Volkshuisvesting en rectsvoorganger: glasnegatieven (5293.FO), inv. nr. 5293FO002078 (Beeldbank). Afbeelding eerste pagina: Kaart van de Jodenbuurt voor de sanering. Met groene kleur zijn aangegeven de panden die tussen 1912 en 1927 werden gesloopt. Bron: SAA, Archief van de Dienst Bouw en Woningtoezicht: kaarten (10040), inv. nr. 178. Afbeelding tweede pagina: Kaart van de Jodenbuurt na de sanering van Uilenburg en Valkenburg. Bron: SAA, Archief van de Dienst Bouw en Woningtoezicht: kaarten (10040), inv. nr. 181. 3 Inhoudsopgave Inleiding 5 Hoofdstuk 1. Het verbeteringsplan voor de Jodenbuurt 11 1.1 De bebouwing 12 1.2 De bewonerssamenstelling 13 1.3 Doorbraakplannen 15 1.4 De verbetering van de volkshuisvesting 18 1.5 Demping van de Markengracht 20 1.6 Het verbeteringsplan 23 1.7 Conclusie 25 Hoofdstuk 2. Het saneringsplan voor Uilenburg 27 2.1 Het voorlopig onteigeningsplan 27 2.2 Onbewoonbaarverklaring van woningen 29 2.3 Het definitieve onteigeningsplan 34 2.4 Conclusie 37 Hoofdstuk 3. De verplaatsing van de bewoners van Uilenburg 39 3.1 Het vertrek van de eerste bewoners 39 3.2 Woningnood 41 3.3 Gemeentelijke woningbouw 41 3.4 Wonen in de Transvaalbuurt 45 3.5 De sloop van Uilenburg 49 3.6 Conclusie 49 Hoofdstuk 4.
    [Show full text]
  • Het Gebied Rond De Jodenbreestraat, Waterlooplein, Rapenburg En Ni
    Het gebied rond de Jodenbreestraat, Waterlooplein, Rapenburg en Ni... http://www.dedokwerker.nl/staalstraat.html Door de ogen van Ben Verzet Dat er in Amsterdam een getto was tijdens de Tweede Wereldoorlog is een vastsstaand feit, of heel Amsterdam een getto was mag betwijfeld worden temeer er wijken waren waar de Duitsers zich amper lieten zien, sterker nog, ze huurden er huizen om te wonen en betaalden de makelaars daar goed voor. Overdag gingen de Duitsers 'aan het werk'. Waar maar zo weinig onderzoek naar is gedaan is waar de Duitsers woonden? Wie waren hun buren? Werd er huur betaald? En uiteraard heb ik het niet over de manschappen, maar de officieren. Later meer over de Amsterdamse makelaars die 'pakken met geld' verdienden aan de huren die zij de Duitse officieren berekenden. De Willemsparkweg, Van Eeghenlaan, Valeriusstraat, Johannes Verhulststraat en de Cornelis Schuytstraat, heb jij enig idee hoeveel Joden daar woonden? Of woonden er veel Duitse officieren en bleef het daarom in veel straten in Zuid zo rustig? Het geeft aan dat Amsterdam geen getto was maar bijvoorbeeld de Staalstraat, waar je het niet zo snel van zou denken, wel. Wat is een getto? Als een stad, of een groot deel ervan, bestemd wordt voor inwoners met een onderling kenmerkende eigenschap en dit deel hermetisch wordt afgesloten dan spreken we van gedwongen gettovorming (link.) Er kunnen nog veel meer en ook uitgebreidere definities op los worden gelaten maar laten we het hier even op houden. 'Getto' heeft voor de meeste mensen een zeer negatieve lading omdat er wel vaker groepen gelijkgezinden bij elkaar gaan wonen, maar dan spreken we van een leefgemeenschap, als er een zekere mate van verplichtend karakter bij komt kijken ga je richting een getto.
    [Show full text]
  • Letter to the Editor
    .1 27 Letter to the Editor March 24, 1994 glass of genievre and hoped that he would start on his discourse, but the people who addressed me usually Adrian van den Hoven had more frivolous subjects in mind. Basil D. Kingstone / University of Windsor I imagined him living in the same house in the Windsor, Ontario Sint Antoniesbreestraat where I occupied a second­ N9B 3P4 floor apartment. His bell needed to be rung three times (136) so that meant that he lived right above Dear Professors, me! I received the fall 1993 issue of the Canadian There were no bridges to be crossed when Journal of Netherlandic Studies only a few weeks walking back from the Zeedijk to this main street of ago, so I will probably be the last one in a series of the old Jewish quarter, where most houses were in ex-Amsterdammers to point out to you that de ruins and where the house in which Clamence and I Jordaan is not the former Jewish quarter (Amsterdam once lived was tom down in the sixties or seventies as a source of symbols for Camus' The Fall, to make way for a shopping centre. Coming from the CJNS/RCEN, XIV, ii, p. 34). The Jordaan is a Zeedijk the old Jewish quarter was located at the working class neighbourhood situated between other side of the Nieuwmarkt and encompassed the Prinsen-, Brouwers, - Looiers- en Lijnbaansgracht. Sint Antoniesbreestraat, the Jodenbreestraat with the According to some the name (a corruption of jardin) Rembrandt House, the Waterlooplein, the Jonas­ was given by Huguenot immigrants and the flowery Daniel Meijerplein, the Weesperstraat, the street names seem to support that thesis: Bloemgracht, Muiderstraat and their cross streets.
    [Show full text]
  • Nota Van Wijzigingen Bestemmingsplan Nieuwmarkt
    Nota van Wijzigingen bestemmingsplan Nieuwmarkt Gemeente Amsterdam Inleiding Het ontwerpbestemmingsplan Nieuwmarkt is ten behoeve van de vaststelling aangepast. Het wijzigingen naar aanleiding van ingekomen zienswijzen en ambtshalve wijzigingen. Aan de Gemeenteraad wordt voorgesteld het bestemmingsplan gewijzigd vast te stellen. Wijzigingen naar aanleiding van zienswijzen � Verbeelding: De bestemming van de bebouwing op het achtererfgebied achter de Korte Koningsstraat wijzigen naar ‘Tuin – 3’. � Verbeelding: Op de verbeelding wordt de Orde 2 aanduiding van Schippersstraat 18 vervangen door Orde 3. � Verbeelding: De bestemming van het bestaande achterhuisje, de éénlaagse aanbouw van Nieuwmarkt 5, wijzigen naar Gemengd – 1.3. � Planregels: Artikel 8.1 sub h en artikel 10.1 sub g wijzigen als volgt: horeca 5 (hotel) in alle bouwlagen en bijzondere bouwlagen; Ambtshalve wijzigingen � Planregels: In artikel 1 de begrippen ‘mengformule’ en ‘pand’ toevoegen. � Planregels: De artikelen 3.5.14, 4.5.8, 5.5.6, 6.5.6, 7.5.5, 8.5.6, 9.5.5,10.5.6 en 12.5.2 wijzigen als volgt: Gebruik als tuin, verkeer a. De onbebouwd blijvende gedeelten van de tot ‘betreffende bestemming’ bestemde gronden worden gebruikt als ‘Tuin – 1’, met inachtneming van het bepaalde in artikel 13; b. In afwijking van het gestelde onder a. worden de onbebouwd blijvende gedeelten van de tot ‘betreffende bestemming’ bestemde gronden die aan de bestemming ‘Verkeer’ grenzen, gebruikt als ‘Verkeer’, met inachtneming van het bepaalde in artikel 16; Bij de artikelen 3.5.14, 4.5.8 en 9.5.5 nog een sub c toevoegen: c. Ter plaatse van de aanduiding ‘onderdoorgang’ worden de ongebouwde gedeelten gebruikt als ‘Verkeer’, met inachtneming van artikel 16.
    [Show full text]
  • Informationsblatt Plantage Amsterdam Per Boot
    Informationsblatt Plantage Amsterdam per Boot Kommen Sie an Bord und entdecken Sie das Plantagen-Viertel von Amsterdam! Eine 4-stündige Tour der kulturellen Höhepunkte per Boot. Die Plantage, auch als „Der kulturelle Garten von Amsterdam“ bekannt, liegt im östlichen Teil des Stadtzentrums und eignet sich hervorragend zur Erkundung per Boot. Nirgendwo sonst findet man eine so hohe Konzentration kultureller Hotspots - von Museen und Theatern bis hin zum Artis Zoo und einem botanischen Garten. Aus diesem Grund hat Plantage Amsterdam, in Zusammenarbeit mit der Blue Boat Company, zwei Bootstouren lanciert, die Besuchern helfen, dieses wunderschöne Viertel zu erkunden! Ab Sommer 2016 ist ein 4-stündige Routen - einschließlich Bootstour, Wanderung und Besichtigungen an 3 oder 4 Standorten - für Gruppen von 30 Personen oder mehr verfügbar, die ausschließlich über Reiseveranstalter zu buchen sind. Jüdisches Viertel Während der Plantage Amsterdam - The Jewish Neighbourhood Tour erkunden die Besucher das alte jüdische Viertel und das Plantageviertel. Nach einem Besuch bei Gassan Diamonds beginnt eine einstündige Bootstour und die Gruppe wird in Richtung der portugiesischen Synagoge, De Dokwerker, des nationalen Holocaust- Denkmals und des Wertheimparks gebracht. Buchungsinformationen • Tägliche Touren zwischen 9.00 und 13.30 Uhr. Die Museen im letzten Teil der Tour schließen um 17.00 Uhr, deshalb können alle diese Ziele nur mit Anfangszeiten ab spätestens 13.30 Uhr besichtigt werden. • Gruppen von 30 Personen oder mehr • Pauschalpreis: €29,95 • Buchungen können über [email protected] oder telefonisch, unter Rufnummer +312 679 1370, erfolgen • Abfahrtsort: Gassan Diamonds, Nieuwe Uilenburgstraat 175, Amsterdam. • Busse können am Abfahrtsort kurzzeitig parken, um Besucher ein- und aussteigen zu lassen. Busse dürfen bei Gassan Diamonds ausschließlich für die Dauer des Besuches dort parken.
    [Show full text]
  • Inventarisatie Joods Cultuurhistorisch Erfgoed Stadsdeel Centrum Amsterdam
    INVENTARISATIE JOODS CULTUURHISTORISCH ERFGOED STADSDEEL CENTRUM AMSTERDAM © Bureau Monumenten en Archeologie Herengracht 482 1017 CB Amsterdam Postbus 10718 1001 ES Amsterdam Telefoon 2514900 www.bma.amsterdam.nl [email protected] BMA is onderdeel van de Dienst Milieu en Bouwtoezicht INVENTARISATIE JOODS CULTUURHISTORISCH ERFGOED STADSDEEL CENTRUM AMSTERDAM Bureau Monumenten & Archeologie Amsterdam Mei 2008 2 "Gij, die de grachten van onze oude Jodenbuurt doorloopt, bedenkt, dat gij een nieuw Pompeji bezoekt". Prof. Dr. J.A. van Praag Foto cover: de voormalige Portugees-Israëlitische vleeshal uit 1883 in de Nieuwe Kerkstraat. Gesloopt in 1959 t.b.v. doorgang naar het parkeerterrein van gebouw Metropool aan de Weesperstraat © Bureau Monumenten & Archeologie Amsterdam Naomi Koster/Jeroen Schilt Mei 2008 3 PROJECT INVENTARISATIE JOODS CULTUURHISTORISCH ERFGOED STADSDEEL CENTRUM AMSTERDAM Inhoudsopgave Deel I Inleiding Conclusies en aanbevelingen Historisch kader Bewoningsgeschiedenis jodenbuurt Calendarium Geraadpleegde literatuur Bronnen/Websites/Foto's Deel II Gegevens geïnventariseerde objecten: aandachtslijst joods cultuurhistorisch erfgoed 4 Deel I Inleiding Conclusies en aanbevelingen Historisch kader Bewoningsgeschiedenis jodenbuurt Calendarium Geraadpleegde literatuur Bronnen/Websites/Foto's Sloop van de voormalige Talmoed Torahschool met synagoge - later in gebruik als crèche - aan de Plantage Middenlaan, 1976 5 PROJECT INVENTARISATIE JOODS CULTUURHISTORISCH ERFGOED Inleiding 1. De directe aanleiding tot het voorliggende
    [Show full text]
  • Vriendenwandeling 25 Mei 2014 Vriendenwandeling Joods Amsterdam
    VRIENDENWANDELING 25 MEI 2014 VRIENDENWANDELING JOODS AMSTERDAM Hartelijk welkom bij de jaarlijkse Vriendenwandeling van Stadsherstel. Graag laten we u zien wat Stadsherstel onder andere met uw hulp heeft gerealiseerd. U kunt bijzondere en historische panden niet alleen aan de buitenkant bewonderen, maar ook binnen een kijkje nemen. THEMA JOODS AMSTERDAM ‘Joods Amsterdam’ is het thema van deze wandeling. Stadsherstel heeft namelijk bijzondere pan- den gerestaureerd met een Joodse achtergrond en historie waar we u graag meer over willen ver- tellen. STADSHERSTEL PANDEN Alle Stadsherstel panden zijn te herkennen aan het blauwe Stadsherstel logo op het pand en voor de beschrijving in dit boekje. De panden waar u binnen kunt kijken zijn voorzien van een rood logo voor de beschrijving. WANDELING EN BORREL Om teleurstelling te voorkomen is het goed te weten dat het laatste pand op de route is geopend tot 17.00 uur. De borrel aan de Nieuwe Prinsengracht duurt tot 17.30 uur en hier kunnen we elkaar ontmoeten en napraten over de wandeling. De borrel wordt u overigens aangeboden door aanne- mersbedrijf VIOS/Scheurer. We wensen u veel wandelplezier toe en danken u voor uw bijdrage als Vriend. Uw steun en be- trokkenheid zijn van groot belang voor Stadsherstel. Niet alleen omdat u de projecten van Stads- herstel ondersteunt maar u draagt ook letterlijk bij aan het bewaren van gebouwd erfgoed in en om Amsterdam voor nu en de toekomst. Foeliedwarsstraat 1 | Vriendenwandeling 2014 KORTE INLEIDING IN DE JOODSE HISTORIE De Joodse bevolking heeft met haar rijke cultuur en historie op onder andere cultureel- en financi- eel gebied een grote invloed gehad in Amsterdam.
    [Show full text]
  • Joods Amsterdam
    Joods Amsterdam Jan Stoutenbeek & Paul VigeVeno Joods Amsterdam geïlluStreerde gidS Uitgeverij Bas Lubberhuizen Omslag: Joods Historisch Museum, Haags Historisch Museum, Rijksmuseum, Spaarnestad, Jan Stoutenbeek Jan Stoutenbeek 6, 46, 54, 58, 64, 67, 76, 81, 86, 94, 97, 98, 104, 107, 110, 116, 124, 127, 134, 137, 140, 148, 171, 194, 200, 211, 213, 214, 217, 228, 236, 240, 241, 270, 271, 272, 277, 280, 288, 291, 296, 297, 300, 303, 305 Joods Historisch Museum, Amsterdam 16, 26, 56, 61, 65, 70, 74, 78, 84, 89, 100, 114, 117, 129, 132, 151, 159, 167, 178, 185, 192, 208, 219, 226, 227, 234, 243, 247, 254, 256, 289, 294, 299, 300 Joods Historisch Museum, collectie J. van Velzen 163, 189, 231 Joods Historisch Museum, foto Pauline Prior 275 Haags Historisch Museum 12 Niod 32, 180, 187, 261, 262 Nederlands Fotomuseum, Boris Kowadlo 36 Sjaak Henselmans 49, 157, 164, 169, 202, 224, 238, 259 Bibliotheca Rosenthaliana 196 Rijksmuseum 250 Lloyd Hotel & Culturele Ambassade 285 De uitgever heeft getracht alle rechthebbenden te achterhalen. Mocht u desondanks menen aanspraak te kunnen maken op enig recht, dan kunt u contact opnemen met Uitgeverij Bas Lubberhuizen, [email protected] © 2017 tekst Jan Stoutenbeek en Paul Vigeveno / Uitgeverij Bas Lubberhuizen Beeldredactie Jan Stoutenbeek en Paul Vigeveno Alle rechten voorbehouden Vormgeving Sander Pinkse Boekproductie Stadsplattegronden UvA Kaartenmakers NUR 680 ISBN 978 90 5937 479 9 www.lubberhuizen.nl Inhoud Voorwoord 7 Inleiding 9 Een geschiedenis van de joden in Amsterdam 13 De komst van de joden
    [Show full text]
  • NAP WATERPEILROUTE Waterlooplein En Omgeving
    blad 1 NAP WATERPEILROUTE Waterlooplein en omgeving NAP Waterpeilroute 1 Inleiding: Amsterdam en het water Amsterdam is ontstaan in een veengebied, op de plek waar de Amstel uitmondt in het IJ. Dat op deze plek zo’n grote stad zou ontstaan hadden de eerste bewoners niet gedacht. Wat zij hier aantroffen was drassig veengebied. Door ontginning van dit veengebied daalde de bodem langzaam. Rond het jaar 1000 moesten Amstel en IJ worden bedijkt. De grond in dit laaggelegen, drassige gebied wordt al sinds de Middeleeuwen opgehoogd voordat men er huizen op bouwt. Net als in de polder is het waterpeil in Amsterdam kunstmatig: het wordt met dijken, gemalen en boezems op de gewenste hoogte gehouden. Dwars door de stad -niet altijd meer herkenbaar- lopen langgerekte dijken (Zeedijk). Zulke waterkeringen begrenzen de verschillende peilgebieden en voorkomen dat laaggelegen gebieden vanuit hogere gebieden overstromen. Het water uit lager gelegen gebieden wordt naar de boezem gepompt en geloosd in het IJ. Grondwater Na een regenbui verzamelt het water zich in vijvers, sloten en grachten, waarna gemalen het naar de boezem pompen. Regenwater kan de grond binnendringen (op onverharde en onbebouwde plekken) om daar het grondwater aan te vullen. Stroomt grondwater niet snel genoeg weg dan kan wateroverlast (ondergelopen kelders) optreden. Als het grondwater teveel daalt, kunnen er problemen ontstaan door droogte (rotten van houten funderingspalen). Grondwaterpeil meten De hoogte van het grondwaterpeil moet goed in de gaten worden gehouden! In Amsterdam is Waternet daarvoor verantwoordelijk. Er zijn ongeveer 5.000 peilbuizen onder de stoep te vinden, waarvan 3.500 worden gecontroleerd. Een groot deel wordt op afstand met sensoren gecontroleerd.
    [Show full text]
  • Diaspora During the Belle Époque: the Netherlands
    DIASPORA DURING THE BELLE ÉPOQUE: THE NETHERLANDS AND Al ice van Zinnicq Bergmann 11930063 JEWISH MIGRANTS FROM Religious Studies EASTERN EUROPE, 1880-1914 Graduate School of Humanities University of Amsterdam Research into the reception and attitude in Dutch-Jewish periodicals DIASPORA DURING THE BELLE ÉPOQUE: THE NETHERLANDS AND JEWISH MIGRANTS FROM EASTERN EUROPE, 1880-1914 Research into the reception and attitude in Dutch-Jewish periodicals Alice van Zinnicq Bergmann 11930063 Supervisor: Mr. Dr. F.S.L. Schouten First Examiner: Mr. Prof. Dr. J.W. van Henten Second Examiner: Ms. Prof. Dr. I.E. Zwiep ‘Religious Studies Master’s Thesis’ October 14, 2019 TABLE OF CONTENTS Preface ....................................................................................................................................... 1 1 The Westward mass migration of East European Jews .................................................... 6 1.1 Pogroms, anti-Jewish legislation, and a mass exodus ....................................................................6 1.1.1 Repression and restriction ................................................................................................................ 6 1.1.2 The calamitous 1900s ........................................................................................................................ 8 1.1.3 Stateless Jews in Rumania ................................................................................................................. 9 1.2 The reception by Western authorities and populations
    [Show full text]