Sprawozdanie
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
015W /)s)t(a u SPRAWOZDANIE ADMINISTRACYJNE WYDZIAŁU POWIATOWEGO W TORUNIU ZA ROK 1926 i I. KWARTAŁ 1927 r. OAUKARNIA TORUŃtKA T. A„ TORU* SPRAWOZDANIE ADMINISTRACYJNE WYDZIAŁU POWIATOWEGO W TORUNIU ZA ROK 1926 i I. KWARTAŁ 1927 r. bRUKARNIA TORUŃSKA T. A., TORUŃ Zgodnie z § 127 ordynacji powiatowej z dnia i czas od 1. stycznia do 31. grudnia 1926 r. i za 13. grudnia 1872 r. w brzmieniu ustawy z dnia czas od 1. stycznia do 31. marca 1927 r. czyli za 19. marca 1881 r. przedkładamy Sejmikowi Po 5 kwartałów a to wskutek przesunięcia początku wiatowemu sprawozdanie administracyjne za I roku budżetowego z 1. stycznia na 1. kwietnia. * I. Część ogólna. Okres sprawozdawczy obfitował w ważne Ustawy samorządowe nie doczekały się uch zdarzenia dla naszego Państwa pod względem walenia, ponieważ Rząd wycofał projekty rządo politycznym i gospodarczym. we z Sejmu i oświadczył, że projektów komisyj Przez pierwsze cztery miesiące pracowaliśmy nych nie może przyjąć za podstawę swojej współ pod auspicjami rządu koalicyjnego p. A. Skrzyń pracy z komisją, a komisja administracyjna Sej skiego i dalszego spadku złotego. mu nie zdążyła ukończyć prac nad własnymi W połowie maja byliśmy świadkami bratniej pro j ektami. walki, zakończonej zwycięstwem Pierwszego Ze stanowiska tutejszego samorządu nie na Marszałka Polski p. Józefa Piłsudskiego-, ustą leży żałować, iż projekty ustaw samorządowych pieniem Prezydenta Rzeczypospolitej p. St. Woj przygotowane przez pięć stronnictw sejmowych ciechowskiego i rządu p. W. Witosa, objęciem •nie zostały uchwalone, ponieważ nie przyczyni rządu przez p. prof. Dra Kazimierza Bartla i wy łyby się one do ulepszenia., lecz tylko do pogor borem na Prezydenta Rzeczypospolitej p. prof. szenia dotychczasowego stanu ustrojowego i Ignacego Mościckiego. prawnego naszych -samorządów powiatowych i gm innych. W7 następnych miesiącach przeprowadzono w ciałach ustawodawczych zmianę konstytucji Finanse komunalne opierają się nadal na zmierzającą do wzmocnienia władzy wykonaw ustawie z dnia 11. sierpnia 1923 r. o tym-czaso- czej. wem uregulowaniu finansów komunalnych. Parlament nasz zdołał po raz pierwszy uch Zmiana tej ustawy a raczej całkowite jej walić na czas budżet państwowy a rok 1926. za uchylenie staje się kwestją palącą, bo paraliżuje kończyliśmy nadwyżką budżetową. ona działalność przedewszystkiem naszych sa W tym roku też uzyskaliśmy miejsce w Ra morządów gminnych a po części i powiatowych. dzie Ligi Narodów, aczkolwiek na razie tylko Gminy nasze przejęły w roku 1926. obowiązki niestałe. budowy i utrzymania szkół powszechnych, cią Rok sprawozdawczy możemy nazwać rokiem żące dotychczas na gminach szkolnych, a. nie naprawy gospodarczej. Złożyły się na to czynniki przejęły możności pokrywania wydatków szkol zewnętrzne jak pomyślna konjunktura w zwią nych przez pobieranie 'specjalnego podatku zku ze strajkiem górniczym w Anglji, i wewnę szkolnego. trzne jak reorganizacja podstaw naszego życia Podatek wyrównawczy dla gmin wiejskich u- gospodarczego. ch walony przez Senat nie został przez Sejm roz Uzyskaliśmy nareszcie równowagę budżetową ciągnięty na gm iny b. dz. pr. i stabilizację kursu złotego, przyjęliśmy zasadę, Wprawdzie według art. 34 ustawy o tymcza- że podstawą naszego gospodarstwa narodowego sowem uregulowaniu finansów komunalnych jest rolnictwo, i przyswoiliśmy sobie zaufanie do W ydział Pow iatow y obow iązany je-st przyjść 7, naszego pieniądza. pomocą gminom, które po wyczerpaniu wszyst- 3 kich źródeł dochodowych przewidzianych tą u- Dużo pracy poświęciliśmy usprawnieniu biu stawą nie są w stanie pokryć swoich niezbęd rowości Wydziału Powiatowego. nych wydatków, jednakowoż i zdolność finanso Znieśliśmy podział na wydziały z osobnymi wa Wydziału Powiatowego jest tą ustawą ogra kierownikami niezależnymi od siebie, a zapro niczona, skutkiem czego spodziewać się należy wadziliśmy referaty, aby bezpośrednio podpo upadku szkolnictwa powszechnego, jeżeli Rząd rządkować Przewodniczącemu Wydziału Powia nie ustali nowych źródeł dochodowych dla gmin towego wszystkich referentów, spotęgować ich w iejskich. odpowiedzialność za załatwiane przez nich spra Wydział Powiatowy przewidywał w budżecie wy, uniemożliwić spychanie spraw' z jednych na na rok 1926 — na pokrycie niedoborów gminnych drugich i uchylanie się od odpowiedzialności. 10.000.— zł., lecz kredytu tego nie w yczerpał, Usunęliśmy z biur zbyteczne urządzenia i ponieważ gminy dobrowolnie się opodatkowywa akta, założyliśmy nową registraturę z polskimi ły i zadawalniały się przyznanemi zapomogami, aktami, ustaliliśmy podział czynności między które do 31. g ru d n ia 1926 r. w ynosiły 2.850 zło Starostwem i Wydziałem Powiatowym, uporząd- tych. kowdaliśmy bibliotekę, umieściliśmy biura Wy Stan finansowy naszego powiatu w okresie działu Powiatowego wyłącznie na I. piętrze a sprawozdawczym przedstawiał się korzystnie. Starostwa, na parterze, a Powiatową Komendę Rok budżetowy 1926, zakończyliśmy nadwyż Policji Państwowej zbliżyliśmy do Starosty i ką dochodów w kw ocie 69.867.06 złotych a I. Przewodniczącego Wydziału Powiatowego przez kwartał 1927 r. również nadwyżką dochodów w umieszczenie jej w budynku przy ulicy Podmur- kwocie 32.113.38 złotych. nej. Oprócz wydatków przewidzianych w budże W opracowaniu znajduje się nowa instrukcja tach zdołaliśmy wykupić od miasta Torunia i biurow a. innych obligacje komunalne przedwojenne na Powiatowe Kasa Oszczędności, której bilans kwotę 12.598.26 złotych, spłacić pow ażną część z dniem 31. grudnia 1926. wykazuje po uwzględ długu do Związku Elektryfikacyjnego Chełmno nieniu wszelkich wydatków administracyjnych —Świecie—T oruń w kwocie 55.844.05 złotych tak, 57.786.78 złotych czystego zysku, fundusz rezer- że na rok 1927/28, pozostało tylko 36.366.— zło wrowy na 31. m arca br. — 200.955.33 złotych, a tych, przyznać urzędnikom Wydziału Powiato fundusz gwarancyjny powiatu 124.076.31 złotych, wego i Starostwa jednorazową zapomogę doraź rozwija się pomyślnie i przyczynia się w znacz ną w wysokości jednomiesięcznych poborów, a nej mierze do .opanowania trudnych warunków wreszcie wyasygnowaliśmy na podstawie uch gospodarczych. wały Sejmiku Powiatowego z dnia 29. września Baczną uwagę poświęcaliśmy opiece społecz ub. r. dodatkow o 17.182.88.— złotych n a budow ę nej. W wielu wypadkach musieliśmy interwen mostu w Złotorji. iować w sprawach ubogich gminnych i eksmisji Podatki powiatowe wpływały z wyjątkiem m i e szkan io w ycl i. opłat drogowych z miasta Chełmży i Podgórza Sprawca opanowania bezrobocia nastręczała bardzo dobrze tak, że przymusowe ściąganie tych nam mniej trudności niiż w latach ubiegłych że miało miejsce tylko wyjątkowo), co świadczy dzięki temu, że miasta Chełmża i Podgórz uwol 0 poprawieniu się moralności pod alk owej, o nione ustawą o finansach komunalnych od sprawniejszem działaniu samorządu gminnego świadczeń na rzecz powiatu, musiały opierać się 1 powiatowego, a przedęwszystkiem o tern, że na własnych siłach przy wydatnej pomocy rzą stan gospodarczy naszej ludności się poprawił. dowej, a gminy wiejskie otrzymywały pomoc od Wydziału Powiatowego w miarę, jak się o nią Złożyła się na to oprócz czynników powyżej wymienionych a działających w calem państwie starały. okoliczność, że mieliśmy dobre, aczkolwiek gor W zupełności wprowadziliśmy w życie okól sze jak w r. 1925. zbiory. nik Pana Ministra Spraw Wewnętrznych w spra Główną naiszą uwagę poświęcaliśmy naprawie wie zbliżenia Starosty do ludności. Chociaż po dórg pow iatow ych, które znajdow ały .się i jeszcze czątkowo mieliśmy wątpliwości co do koniecz znajdują się na wielu odcinkach w opłakanym ności takich zarządzeń w naszych warunkach, to jednak doświadczenie kilkumiesięczne wyka stanie. Całkowita kwota wydatków drogowych wy zało, już, że w pewnej mierze były one potrzebne niosła w czaisie od 1. 1. 1926 do 31. 3. 1927 r. na i to tembardziej, że chodziło o jednolite postępo drogi powiatowe, wojewódzkie i państwowe wanie w' całem państwie. 285.277.35 złotych czyli przeciętnie na jeden kilo Wydatki personalne w roku 1926 wynosiły m etr bieżący 1.650.15 złotych. 94,742.08 złotych czyli 18,7 procent w szystkich Nowych powłok położyliśmy 14,642 kilome wydatków. Są one wprawdzie wyższe jak w in trów. Przygotowaliśmy znaczną ilość materjału nych dzielnicach, ale nasze Wydziały Powiato budowlanego na rok 1927/28. we spełniają wiele zadań z zakresu administra W zakresie szpitalnictwa zdołaliśmy odno cji państwowej, których nie mają Wydziały Po wić częściowo wewnątrz i zewnątrz gmach Lecz wiatowa w h. Kongresówce i Małopolsce, nato nicy powiatowej w Chełmży, uzupełnić urządze miast są one znacznie niższe niż z.a czaisów nie nie wewnętrzne, bieliznę i instrumenta, a prze- mieckich, .chociaż zakres czynności jakościowo i dewszystkiem zrównoważyć jej budżet. ilościowo po wojnie znacznie się powiększył, W celach oszczędnościowych zredukowaliśmy więc wydatki powinny być raczej wyższe a nie 8 pracowników. niższe. 4 Gdyby przedwojenni urzędnicy niemieccy i dobrze wynagradzani, mietli długoletnią tradycję musieli wykonywać obecny ogrom zadań, to ad i praktykę i ich zadania nie były t.ak skompliko ministracja ich z pewnością nie byłaby lepsza wane jak obecnie. od naszej, jeżeli się w dodatku uwzględni, że byli II. Statystyka. Podstawą statystyki jest nadal powszechny na kobiet 28.248. Narodowość polską podało spis ludności z dnia 30. 9. 1921 r. 42.290 osób. P ow ierzchnia pow iatu obejm uje 88.440.10 ha. Przy powyższem spisie naliczono 11.862 koni, Liczba ludności według spisu z 30. 9. 1921 r. 24461 sztuk bydła rogatego«, 17.239